Inspekcja - Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Lublinie

7. Działalność kontrolna WIOŚ Lublin
Eliza Buszewska-Rydzik, Krystyna Michna
(Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Lublinie)
Zadania i kompetencje Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Lublinie
określone są w ustawie z dnia 20 lipca 1991 roku o Inspekcji Ochrony Środowiska
(Dz. U. z 2002 r. Nr 112, poz. 982 z późn. zm.).
Najważniejsze do wykonania zadania z zakresu kontroli przestrzegania prawa ochrony
środowiska określają „Wytyczne do planowania działalności organów Inspekcji Ochrony
Środowiska w 2006 r.” zaakceptowane przez Głównego Inspektora Ochrony Środowiska.
Przyjęte przez WIOŚ do realizacji „CELE KONTROLNE” to:
1. Przestrzeganie wymogów ochrony środowiska przez prowadzących instalacje
wymagające uzyskania pozwolenia zintegrowanego – Dyrektywa 96/61/WE w sprawie
zintegrowanego zapobiegania i ograniczania zanieczyszczeń.
2. Przestrzeganie wymogów w zakresie ochrony wód powierzchniowych i podziemnych.
3. Wypełnianie wymogów w zakresie ochrony wód przez Zakłady Gospodarki Komunalnej,
w tym nadzór nad wdrażaniem Krajowego Programu Oczyszczania Ścieków
Komunalnych (KPOŚK).
4. Realizacja Dyrektywy Rady 91/676/EWG w sprawie ochrony wód przed
zanieczyszczeniem powodowanym przez azotany pochodzące ze źródeł rolniczych,
zwanej Dyrektywą azotanową.
5. Wypełnianie wymagań ochrony środowiska przez prowadzących instalacje energetyczne
i technologiczne, w tym przestrzeganie wymagań Dyrektywy UE 1999/13/WE w sprawie
ograniczenia lotnych związków organicznych (LZO).
6. Przestrzeganie wymagań w zakresie postępowania z substancjami zubażającymi
warstwę ozonową zawartych w rozporządzeniu (WE) Nr 2037/2000 Parlamentu
Europejskiego i Rady.
7. Przestrzeganie obowiązków w zakresie ochrony przed hałasem.
8. Przestrzeganie wymagań w zakresie promieniowania elektromagnetycznego.
9. Wypełnianie wymogów w zakresie gospodarki odpadami – wytwarzanie,
unieszkodliwianie, odzysk i transport – realizacja Dyrektywy 75/442/WE w sprawie
odpadów i Dyrektywy 91/689/EWG w sprawie odpadów niebezpiecznych.
10. Ocena eksploatacji składowisk i spalarni odpadów – ocena dostosowania składowisk do
wymogów ustawy o odpadach i ocena stopnia wdrożenia Dyrektywy Rady 99/31/WE
w sprawie składowisk odpadów oraz wypełnianie wymagań ochrony środowiska przez
podmioty zarządzające składowiskami i spalarniami odpadów.
11. Wypełnianie obowiązków wynikających z ustawy o międzynarodowym obrocie odpadami
i Rozporządzenia Rady (EWG) Nr 259/93 w sprawie nadzoru i kontroli przesyłania
odpadów w obrębie Wspólnoty Europejskiej oraz poza jej obszar.
12. Przestrzeganie przepisów o opakowaniach i odpadach opakowaniowych oraz
gospodarowania niektórymi odpadami i uiszczania opłaty produktowej – ocena wdrażania
Dyrektywy 94/62/WE w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych.
13. Spełnianie przez wyroby zasadniczych wymagań ujętych w Dyrektywie 2000/14/WE
i Dyrektywie 94/62/WE – Nadzór rynku.
14. Ocena wypełniania obowiązków w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi.
149
15. Ocena spełniania wymogów ochrony środowiska przez stacje demontażu pojazdów –
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2000/53/WE w sprawie wyeksploatowanych
pojazdów.
16. Przestrzeganie wymagań ochrony środowiska przez podmioty ubiegające się o wydanie
stosownych zaświadczeń i informacji.
17. Wypełnianie wymogów ochrony środowiska przez obiekty Wojska Polskiego.
18. Ocena wypełniania przez inwestorów wymagań ochrony środowiska.
19. Realizacja obowiązków wynikających z przeciwdziałania poważnym awariom
w zakładach, w tym:
• o zwiększonym ryzyku,
• o dużym ryzyku.
20. Przestrzeganie przepisów o substancjach i preparatach chemicznych w zakresie
zagrożeń dla środowiska, a także środkach ochrony roślin.
21. Przestrzeganie obowiązków wynikających z ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym
i elektronicznym
W 2006 r. zaplanowano do wykonania 900 kontroli.
Przeprowadzono 1228 kontroli w 1077 zakładach, w tym 214 kontroli interwencyjnych.
299 kontroli połączonych było z pomiarami.
W trakcie 736 kontroli stwierdzono naruszanie wymogów ochrony środowiska.
7.1.Realizacja celów kontrolnych
7.1.1.Przestrzeganie wymogów ochrony środowiska przez prowadzących instalacje
wymagające uzyskania pozwolenia zintegrowanego – Dyrektywa 96/61/WE
w sprawie zintegrowanego zapobiegania i ograniczania zanieczyszczeń
W ramach realizacji tego celu przeprowadzono kontrole w 38 jednostkach,
prowadzących instalacje, których funkcjonowanie ze względu na rodzaj i skalę
prowadzonych w nich działalności, może powodować znaczne zanieczyszczenie
poszczególnych elementów przyrodniczych albo środowiska jako całości.
Kontrolami, które w większości miały charakter kontroli kompleksowych i dotyczyły
wszystkich komponentów środowiska objęto podmioty, które uzyskały pozwolenia
zintegrowane w latach 2004 i 2005.
W czasie działań kontrolnych przeprowadzono 14 pomiarów, które nie wykazały
przekroczeń warunków określonych w pozwoleniach.
W wyniku stwierdzonych nieprawidłowości wydano 26 zarządzeń pokontrolnych,
udzielono 13 pouczeń oraz nałożono 1 mandat.
Uchybienia dotyczyły głównie gospodarki odpadami, tj. m.in.:
− przekazywania odpadów odbiorcom nie posiadającym zezwolenia na ich zbieranie,
− przekraczania dopuszczalnej rocznej ilości wytwarzanych odpadów,
− nieprawidłowości w prowadzeniu ewidencji odpadów,
− magazynowania odpadów z przekroczeniem okresu wyznaczonego na ich
magazynowanie.
−
−
150
Inne stwierdzane nieprawidłowości dotyczyły m.in.:
nie realizowania obowiązku badań ścieków oczyszczonych odprowadzanych do
środowiska z eksploatowanych oczyszczalni,
magazynowania gnojowicy w zbiornikach otwartych (lagunach) – bez przykrycia,
−
−
nie prowadzenia i nie przekazywania właściwym organom ewidencji zawierających
informacje o zakresie korzystania ze środowiska bądź nie uwzględnianie w danych
do naliczania opłat wszystkich rodzajów zanieczyszczeń,
nie wnoszenia opłat za korzystanie ze środowiska.
W województwie lubelskim funkcjonują 84 zakłady zobowiązane do posiadania
pozwolenia zintegrowanego, eksploatujące 104 instalacje.
Do 31.12.2006 r. pozwolenie powinno uzyskać 55 zakładów istniejących,
tj. 72 instalacje. Pozwolenie uzyskało 45 zakładów istniejących, eksploatujących 60 instalacji.
Pozwolenie zintegrowane powinno także uzyskać 8 zakładów eksploatujących
9 „nowych” instalacji. Do dnia 31.12.2006 r. pozwolenie uzyskało 7 zakładów
eksploatujących 7 instalacji.
Zakłady, które nie uzyskały pozwolenia zintegrowanego w wyznaczonym terminie
skorzystały z przysługującego im prawa wystąpienia, zgodnie z art. 17 ustawy z dnia 18 maja
2005 r. o zmianie ustawy Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw
(Dz. U. Nr 113, poz. 954) o przesunięcie terminu usunięcia naruszenia, polegającego na
braku pozwolenia zintegrowanego.
7.1.2. Przestrzeganie
i podziemnych
wymogów
w
zakresie
ochrony
wód
powierzchniowych
Realizując ten cel, kontrolą objęte zostały podmioty mające znaczący wpływ na
jakość wód ze względu na odprowadzanie dużej ilości ścieków oczyszczonych lub
oczyszczonych w stopniu niedostatecznym. Przeprowadzono 188 kontroli w 187 podmiotach,
w trakcie, których wykonano 144 pomiary jakości odprowadzanych ścieków.
W 11 przypadkach stwierdzono naruszenie wymagań pozwoleń wodno-prawnych w zakresie
dopuszczalnych stężeń wskaźników zanieczyszczeń, za co wymierzono karę biegnącą.
W wyniku stwierdzonych nieprawidłowości wydano 89 zarządzeń pokontrolnych,
zastosowano 33 pouczenia i nałożono 4 mandaty karne.
Głównym problemem w zakresie gospodarki ściekowej był fakt, że część
oczyszczalni nadal należy do obiektów posiadających przestarzałe technologie, o niskim
stopniu redukcji zanieczyszczeń, co powoduje naruszanie warunków dopuszczalnych
określonych w pozwoleniach wodno-prawnych. Natomiast nowe, oddawane do eksploatacji
oczyszczalnie są niedociążone hydraulicznie z powodu braku systemów kanalizacyjnych.
W zakresie przestrzegania wymogów oszczędnej gospodarki zasobami wodnymi nie
stwierdzono nieprawidłowości związanych z przekroczeniem ilości pobieranej wody. W kilku
przypadkach uchybienia dotyczyły braku uregulowania stanu formalno-prawnego w zakresie
poboru wody, niewłaściwej eksploatacji urządzeń służących do poboru wody oraz
niewłaściwego oznakowania stref ochronnych ujęć wody.
7.1.3. Wypełnianie wymogów w zakresie ochrony wód przez Zakłady Gospodarki
Komunalnej, w tym nadzór nad wdrażaniem Krajowego Programu Oczyszczania
Ścieków Komunalnych (KPOŚK)
W ramach zaplanowanych działań przeprowadzono 44 kontrole, w tym 29 kontroli
podmiotów w zakresie realizacji Krajowego Programu Oczyszczania Ścieków Komunalnych.
Wykonano 37 pomiarów jakości odprowadzanych ścieków, z czego w 4 przypadkach
stwierdzono przekraczanie dopuszczalnych wskaźników zanieczyszczeń. Wydano
10 zarządzeń pokontrolnych, nałożono 2 mandaty karne oraz skierowano 3 wystąpienia do
organów samorządowych.
W ramach powyższego celu kontrolą objęto gminy oraz inne jednostki organizacyjne
wykonujące zadania inwestycyjne z zakresu oczyszczania ścieków.
151
Analizując realizację tych przedsięwzięć ustalono stopień wdrażania KPOŚK
i stwierdzono, że:
− 14 aglomeracji ukończyło inwestycje osiągając efekt ekologiczny,
− 2 aglomeracje (Nałęczów i Terespol) nie przystąpiły do wykonania inwestycji,
z powodu braku środków finansowych; planowany termin rozpoczęcia prac na tych
oczyszczalniach przewidziany jest w 2007 r.,
− w przypadku 13 aglomeracji terminy realizacji przedsięwzięć zostały określone do
2010 r.
W większości przypadków realizowane były modernizacje, połączone z rozbudową
istniejących oczyszczalni. Nową gminną oczyszczalnię oddano do użytku w Jastkowie,
natomiast we Frampolu i Bełżcu zakończony został pierwszy etap budowy.
7.1.4. Realizacja Dyrektywy azotanowej
Kontrolą objęto gospodarstwa rolne zlokalizowane na terenie obszaru szczególnie
narażonego
w
gminie
Komarówka
Podlaska.
Przeprowadzono
8
kontroli
w 8 gospodarstwach rolnych znajdujących się w rejestrze gospodarstw monitorowanych.
Czynności kontrolne ukierunkowane były na sprawdzenie realizacji zadań obowiązkowych
wynikających z „Programu działań mającym na celu ograniczenie odpływu azotu ze źródeł
rolniczych dla obszaru szczególnie narażonego w gminie Komarówka Podlaska, określonego
w drodze rozporządzenia Nr 5/2003 Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej
w Warszawie z dnia 17 grudnia 2003 r.”. W trakcie czynności kontrolnych zwracano uwagę
na sposób przechowywania, wykorzystywania i zagospodarowania nawozów naturalnych
oraz kontrolowano dokumentację prowadzoną przez rolników. Dokonano również
rozpoznania w zakresie podejmowania przez rolników przedsięwzięć polegających na
wyposażeniu gospodarstw rolnych w urządzenia do przechowywania i gromadzenia
nawozów naturalnych.
W wyniku stwierdzonych w czasie kontroli naruszeń udzielono 7 pouczeń oraz
wydano 7 zarządzeń pokontrolnych.
Do najczęściej powtarzających się uchybień należały:
− składowanie obornika w pryzmach bezpośrednio na gruncie,
− gromadzenie
i
przechowywanie
obornika
w
budynkach
inwentarskich
o nieutwardzonym lub częściowo utwardzonym podłożu,
− wypompowywanie i wywożenie ścieków bytowych na pola,
− nabywanie lub przekazywanie nadwyżki nawozów naturalnych bez stosownej umowy
oraz nie prowadzenie lub nierzetelne prowadzenie kart dokumentacyjnych pól.
7.1.5. Wypełnianie wymagań ochrony środowiska przez prowadzących instalacje
energetyczne i technologiczne, w tym przestrzeganie wymagań Dyrektywy UE
1999/13/WE w sprawie ograniczenia lotnych związków organicznych (LZO)
Kontrolami objęto podmioty, które są zobowiązane do posiadania uregulowań
formalno-prawnych w postaci pozwoleń sektorowych bądź zgłoszeń w zakresie
wprowadzania zanieczyszczeń do powietrza, zarówno ze źródeł energetycznych jak
i technologicznych.
Przeprowadzono 122 kontrole, w trakcie których wykonano 52 pomiary. Wyniki
pomiarów w 3 przypadkach wykazały przekroczenie standardów emisyjnych dwutlenku azotu
z instalacji energetycznego spalania paliw.
W wyniku stwierdzonych nieprawidłowości nałożono 6 mandatów karnych,
w 28 przypadkach zastosowano pouczenie oraz wydano 50 zarządzeń pokontrolnych.
152
Zarządzenia dotyczyły głównie:
− poprawy stanu technicznego urządzeń ochrony powietrza,
− uregulowania stanu prawnego w zakresie wprowadzania zanieczyszczeń do
powietrza,
− prowadzenia ewidencji rodzaju i ilości wprowadzanych do powietrza gazów lub pyłów
oraz przekazywania ewidencji właściwym organom, w tym również do WIOŚ,
− wnoszenia opłat,
− prowadzenia pomiarów lub przekazywania ich do organu wydającego pozwolenie
oraz do WIOŚ.
7.1.6. Przestrzeganie wymagań w zakresie postępowania z substancjami
zubażającymi warstwę ozonową zawartych w rozporządzeniu (WE)
Nr 2037/2000 Parlamentu Europejskiego Rady z dnia 29 czerwca 2000 r.
Przeprowadzone w ramach powyższego celu kontrole dotyczyły oceny realizacji
wypełniania obowiązków wynikających z ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o substancjach
zubożających warstwę ozonową (SZWO) (Dz. U. Nr 121, poz. 1263 z późn. zm.) oraz
obowiązujących w tym zakresie rozporządzeń wykonawczych wydanych przez Ministra
Gospodarki i Pracy.
Skontrolowano 92 podmioty zajmujące się serwisowaniem urządzeń i instalacji
zawierających substancje kontrolowane oraz obrotem SZWO. Kontrolą objęto również
użytkowników urządzeń i instalacji chłodniczych, klimatyzacyjnych zawierających SZWO.
Najczęściej stwierdzane podczas kontroli nieprawidłowości to:
− brak ewidencji substancji kontrolowanych,
− brak pełnego wyposażenia technicznego przy wykonywaniu działalności związanej
z substancjami kontrolowanymi,
− nie przekazywanie informacji zawartych w prowadzonej ewidencji do Biura Ochrony
Warstwy Ozonowej w Warszawie,
− brak lub nieprawidłowe oznakowanie urządzeń,
− brak lub nieprawidłowe prowadzenie „kart obsługi technicznej i naprawy urządzeń
i instalacji”,
− brak okresowych przeglądów szczelności urządzeń i instalacji zawierających SZWO,
− prowadzenie przez serwisantów kontroli szczelności niezgodnie z wymogami
określonymi w rozporządzeniu,
− nie ustalanie i nie uiszczanie opłat za emisję SZWO do powietrza.
W wyniku przeprowadzonych kontroli wydano 45 zarządzeń pokontrolnych,
nałożono 4 mandaty karne i zastosowano 29 pouczeń.
Ustalenia kontroli pozwalają stwierdzić, iż nastąpiła poprawa w zakresie
przestrzegania przepisów ww. ustawy. W znaczącej większości podmioty prowadzące
działalność serwisową posiadają niezbędne kwalifikacje, w tym zakresie (świadectwa
kwalifikacji).
7.1.7. Przestrzeganie obowiązków w zakresie ochrony przed hałasem
W ramach realizacji niniejszego celu w 25 jednostkach przeprowadzono kontrole
w zakresie ochrony przed hałasem. Kontrolami objęto zakłady, z których emitowany hałas
stanowił w latach poprzednich przedmiot interwencji mieszkańców oraz te zakłady, które
stanowiły potencjalne źródła hałasu. Wykonano 24 pomiary emisji hałasu do środowiska
i stwierdzono 4 przekroczenia. W 2 przypadkach wystąpiły przekroczenia w stosunku do
warunków pozwoleń i w związku z tym podmiotom zostały ustalone kary biegnące.
153
W pozostałych przypadkach stwierdzono przekroczenie wielkości dopuszczalnych
w stosunku do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 29 lipca 2004 r. w sprawie
dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. Nr 178, poz. 1841). Zgodnie
z obowiązującymi procedurami informacja o stwierdzonych przekroczeniach została
przekazana do właściwych organów, celem oceny stanu akustycznego środowiska
w rejonie tych obiektów i wydania pozwoleń. Ponadto wydano 2 zarządzenia pokontrolne.
W 3 zakładach wykonywane były przedsięwzięcia w zakresie ograniczenia
ponadnormatywnej emisji hałasu do środowiska.
7.1.8. Przestrzeganie wymagań w zakresie promieniowania elektromagnetycznego
Tutejszy Inspektorat prowadzi „Ewidencję obiektów emitujących promieniowanie
niejonizujące”. Obejmuje ona aktualnie 499 obiektów zlokalizowanych na terenie
województwa lubelskiego. Ewidencja jest aktualizowana na bieżąco, na podstawie
przedkładanych do WIOŚ zawiadomień o zamiarze przystąpienia do użytkowania,
sprawozdań z przeprowadzonych badań natężenia pól elektromagnetycznych oraz decyzji
administracyjnych.
Wykonano 14 kontroli, którymi objęto łącznie 21 obiektów, w tym 19 stacji bazowych
telefonii komórkowej oraz 2 radiowo-telewizyjne centra nadawcze.
W trakcie wszystkich kontroli dokonywano pomiarów pól elektromagnetycznych,
w wyniku których nie stwierdzono przekroczeń poziomów dopuszczalnych.
7.1.9. Wypełnianie wymogów w zakresie gospodarki odpadami – wytwarzanie,
unieszkodliwianie, odzysk i transport – realizacja Dyrektywy 75/442/WE
w sprawie odpadów i Dyrektywy 91/689/EWG w sprawie odpadów
niebezpiecznych
Przedmiotem kontroli było ustalenie ilości i rodzajów wytwarzanych odpadów oraz
zakresu i prawidłowości wymaganych uregulowań prawnych, a także sposobu
gospodarowania odpadami.
W ramach omawianego celu przeprowadzono 260 kontroli, w tym 26 kontroli
podmiotów prowadzących odzysk lub unieszkodliwianie odpadów. Kontrolą objęto
wytwórców odpadów oraz podmioty prowadzące działalność w zakresie odzysku lub
unieszkodliwiania, a także zbierania i transportu odpadów.
W wyniku działań pokontrolnych wydano 131 zarządzeń pokontrolnych, w tym
10 zarządzeń dla podmiotów prowadzących odzysk lub unieszkodliwianie odpadów. Ponadto
skierowano 20 wystąpień do organów ochrony środowiska lub innych organów administracji
o podjęcie postępowania wg posiadanych kompetencji. Za stwierdzone podczas kontroli
nieprawidłowości inspektorzy WIOŚ wymierzyli 10 mandatów.
Do najczęściej powtarzających się nieprawidłowości stwierdzanych w kontrolowanych
jednostkach należało:
− brak uregulowań formalno-prawnych w zakresie gospodarki odpadami,
− niewłaściwie prowadzona ewidencja odpadów lub jej brak,
− nie przedkładanie informacji do marszałka województwa o wytwarzanych odpadach
i o sposobach gospodarowania nimi,
− brak segregacji odpadów lub jej prowadzenie w sposób niewystarczający, w tym
mieszanie odpadów niebezpiecznych z odpadami innymi niż niebezpieczne,
− niewłaściwy sposób magazynowania odpadów.
154
7.1.10. Ocena eksploatacji składowisk i spalarni odpadów – ocena dostosowania
składowisk do wymogów ustawy o odpadach i ocena stopnia wdrożenia
Dyrektywy Rady 99/31/WE w sprawie składowisk odpadów oraz wypełnianie
wymagań ochrony środowiska przez podmioty zarządzające składowiskami
i spalarniami odpadów
W ramach niniejszego celu przeprowadzono 54 kontrole w 52 podmiotach
zarządzających składowiskami oraz kontrolę spalarni odpadów medycznych.
Z przeprowadzonych kontroli wynika, że dla 19 podmiotów wydana została decyzja
nakazująca dostosowanie składowiska do wymogów ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r.
o odpadach (Dz. U. Nr 62, poz. 628 z późn. zm.). Decyzję zatwierdzającą instrukcję
eksploatacji składowiska posiada 49 podmiotów, w 2 przypadkach ww. decyzja nie jest
wymagana, gdyż składowiska znajdują się fazie rekultywacji.
Na 36 składowiskach prowadzony jest monitoring.
W wyniku stwierdzonych nieprawidłowości WIOŚ wydał 30 zarządzeń pokontrolnych oraz
skierował 15 wystąpień do organów ochrony środowiska.
Do najczęściej powtarzających się uchybień należały:
− brak decyzji zezwalającej na unieszkodliwianie odpadów poprzez składowanie na
składowisku,
− niewłaściwie zorganizowane składowanie odpadów na terenie obiektów,
− brak badań monitoringowych lub prowadzenie monitoringu w niepełnym zakresie,
− brak podstawowych charakterystyk odpadów umieszczanych na składowiskach,
− zanieczyszczenie odpadami terenów wokół składowisk.
Kontrola spalarni prowadzona była w ramach ogólnokrajowego cyklu kontrolnego
„Ocena spełniania wymogów ochrony środowiska przez spalarnie odpadów medycznych
i weterynaryjnych oraz oceny funkcjonowania autoklawów”. Podczas kontroli nie stwierdzono
nieprawidłowości w zakresie eksploatacji spalarni.
7.1.11. Wypełnianie obowiązków wynikających z ustawy o międzynarodowym
obrocie odpadami i Rozporządzenia Rady (EWG) Nr 259/93 w sprawie nadzoru
i kontroli przesyłania odpadów w obrębie Wspólnoty Europejskiej oraz poza
jej obszar
W ramach sprawowania nadzoru nad prawidłowością gospodarki odpadami, będącymi
przedmiotem transgranicznego przemieszczania odpadów, WIOŚ przeprowadził
4 kontrole w Cementowni „CHEŁM” S.A. w Chełmie i Cementowni „REJOWIEC” S.A.
w Rejowcu Fabrycznym, w tym 2 z udziałem pracowników Głównego Inspektoratu Ochrony
Środowiska w Warszawie (GIOŚ). Cementownie te posiadają pozwolenia zintegrowane
zezwalające na prowadzenie działalności w zakresie odzysku energetycznego odpadów
w postaci „paliwa alternatywnego” (kod 19 12 10), są również odbiorcami ww. odpadów
pochodzących z zagranicy.
Nie stwierdzono naruszania warunków określonych przepisami ustawy z dnia 30 lipca
2004 r. o międzynarodowym obrocie odpadami (Dz. U. Nr 191, poz. 1956) i Rozporządzenia
Rady (EWG) nr 259/93 oraz decyzji GIOŚ.
Na wniosek Urzędu Celnego w Zamościu Oddziału Celnego w Dorohusku, pracownicy
WIOŚ dwukrotnie uczestniczyli na drogowym przejściu granicznym w Dorohusku
w procedurze odprawy transportu produktu pochodzącego z przetworzonych odpadów
(granulat gumy ze zużytych opon) z Litwy. Produkt miał być dostarczony dla odbiorcy na
Ukrainie (tranzytem przez Polskę).
155
Ponadto, na wniosek Urzędu Celnego w Lublinie Oddziału Celnego w Lublinie,
pracownicy WIOŚ brali udział w oględzinach pojazdów samochodowych importowanych do
Polski, których charakter uszkodzeń wskazywał, że należy je uznać za odpad. Po dokonaniu
oględzin 12 pojazdów oraz po przeanalizowaniu przedstawionych dokumentów
w 9 przypadkach stwierdzono, że przedmiotowe samochody wypełniają definicję odpadu
zawartą w art. 3 ustawy o odpadach, a ich przywóz do Polski podlega przepisom
Rozporządzenia Rady EWG Nr 259/93 w sprawie nadzoru i kontroli przemieszczania
odpadów w obrębie, do Wspólnoty oraz poza jej obszar.
Dalsze postępowanie w sprawie nielegalnego przywozu odpadów na teren
województwa lubelskiego prowadzone było przez GIOŚ, który wydał 7 decyzji nakładających
na odbiorców odpadów w postaci używanych pojazdów obowiązek przekazania ich do stacji
demontażu posiadającej wszelkie wymagane prawem zezwolenia na prowadzenie
działalności w zakresie demontażu pojazdów.
7.1.12. Przestrzeganie przepisów o opakowaniach i odpadach opakowaniowych oraz
gospodarowania niektórymi odpadami i uiszczania opłaty produktowej –
ocena wdrażania Dyrektywy 94/62/WE w sprawie opakowań i odpadów
opakowaniowych
W ramach powyższego celu przeprowadzono 48 kontroli w 47 jednostkach, w wyniku
których wydano 22 zarządzenia pokontrolne, zastosowano 7 pouczeń, skierowano
3 wystąpienia, w tym 1 do marszałka województwa oraz 2 do Państwowej Inspekcji
Handlowej.
Do najczęstszych nieprawidłowości należały:
− nie składanie marszałkowi województwa: rocznego sprawozdania zawierającego
informacje o osiągniętych poziomach odzysku i recyklingu, zawiadomienia
o rozpoczęciu lub likwidacji działalności bądź o zmianach w działalności polegającej
na wytwarzaniu lub imporcie produktów w opakowaniach,
− brak dodatkowej ewidencji umożliwiającej ustalenie uzyskanych poziomów odzysku
i recyklingu,
− nie naliczanie i nie wpłacanie opłaty produktowej.
Przeprowadzone kontrole wykazują, że coraz więcej przedsiębiorców powierza
realizację obowiązków zapewnienia odzysku odpadów opakowaniowych organizacjom
odzysku bądź podmiotom trzecim.
Ponadto spełnianie przepisów ustawy z dnia 11 maja 2001 r. o obowiązkach
przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie
produktowej i depozytowej (Dz. U. Nr 63, poz. 639 z późn. zm.) i ustawy z dnia
11 maja 2001 r. o opakowaniach i odpadach opakowaniowych (Dz. U. Nr 63, poz. 638
z późn. zm.) sprawdzono w ramach 2 ogólnokrajowych cyklów kontrolnych GIOŚ, tj.:
−
156
„Cykl kontrolny organizacji odzysku i dokonujących recyklingu odpadów
opakowaniowych” – w ramach cyklu skontrolowano: 5 recyklerów odpadów
opakowaniowych i 1 pośrednika zajmującego się zbiórką i transportem ww. odpadów.
Do najczęściej stwierdzanych nieprawidłowości należały: niekompletna ewidencja
odpadów (brak kart ewidencji wszystkich zbieranych odpadów), nie przedłożenie
Marszałkowi Województwa Lubelskiego zbiorczego zestawienia o rodzajach
i ilościach odpadów wytworzonych, zebranych i poddanych odzyskowi, posługiwanie
się niewłaściwym kodem odpadów, prowadzenie działalności w oparciu o źle wydane
zezwolenie. W związku ze stwierdzonymi nieprawidłowości wydano 3 zarządzenia
pokontrolne, 2 pouczenia, 2 wystąpienia do organów samorządowych oraz 1 mandat
karny.
−
„Przestrzeganie wymagań ochrony środowiska w związku ze stosowaniem środków
ochrony roślin oraz nawozów (z wyłączeniem nawozów naturalnych) w rolnictwie” –
w ramach sprawdzenia postępowania z odpadami opakowaniowymi po środkach
niebezpiecznych przeprowadzono 14 kontroli obejmujących jednostki prowadzące
obrót środkami ochrony roślin oraz gospodarstwa rolne stosujące ww. środki.
W wyniku stwierdzonych nieprawidłowości wydano 4 zarządzenia pokontrolne,
dokonano 7 pouczeń oraz wystosowano 4 wystąpienia do organów w trybie
art. 16 ust. 2 ustawy o IOŚ.
7.1.13. Spełnianie przez wyroby zasadniczych wymagań ujętych w Dyrektywie
2000/14/WE i Dyrektywie 94/62/WE – Nadzór rynku
W ramach celu skontrolowano 40 podmiotów, w tym: producentów produktów
w opakowaniach, sprzedawców hurtowych opakowań, producentów urządzeń emitujących
hałas do środowiska, sprzedawców hurtowych i detalicznych ww. urządzeń.
Kontroli poddano 122 wyroby: 33 opakowania i 89 urządzeń. Szczególną uwagę
w przypadku opakowań zwrócono na ich oznakowanie i zawartość w nich metali ciężkich.
Urządzenia skontrolowano pod kątem posiadania odpowiedniego oznakowania i wymaganej
dokumentacji.
W trakcie kontroli stwierdzono następujące nieprawidłowości:
− brak oznakowania Lwa (gwarantowanego poziomu mocy akustycznej),
− naniesienie oznakowania Lwa niezgodnego z obowiązującym wzorem,
− brak kopii deklaracji zgodności w dokumentacji dołączonej do wyrobu,
− dołączenie do produktu niekompletnej deklaracji.
W wyniku stwierdzonych nieprawidłowości skierowano 4 wnioski do właściwych
miejscowo WIOŚ o przeprowadzenie kontroli podmiotów odpowiedzialnych za wyroby,
w których tut. Inspektorat stwierdził nieprawidłowości.
Podczas kontroli pobrano próby z 7 opakowań w celu sprawdzenia zawartości w nich
metali ciężkich. Przeprowadzone analizy nie wykazały przekroczeń w tym zakresie.
7.1.14. Ocena wypełniania
komunalnymi
obowiązków
w
zakresie
gospodarki
odpadami
Kontrole przeprowadzono pod kątem sprawdzenia wypełniania przez gminę
obowiązków wynikających z art. 16a ustawy o odpadach oraz ustawy z dnia 13 września
1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2005 r. Nr 236, poz. 2008
z późn. zm.).
W tym celu skontrolowano 29 gmin oraz 15 gminnych jednostek organizacyjnych
realizujących zadania gmin w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi. Kontrole
w gminach miały głównie charakter instruktażowy. Wszystkie gminy posiadały plany
gospodarki odpadami, w 3 gminach nie uchwalono regulaminu utrzymania czystości
i porządku na terenie gminy. Z małymi jeszcze efektami realizowane są zadania gmin
wynikające z art. 16a ustawy o odpadach, w szczególności dotyczy to selektywnej zbiórki
i zgodnego z wymogami gospodarowania odpadami ulegającymi biodegradacji i odpadami
niebezpiecznymi. Stwierdzono, iż pomimo posiadania (w większości gmin) ustalonych
regulaminami szczegółowych zasad utrzymania czystości i porządku, gminy zbyt wolno
wdrażają ich realizację.
Nieprawidłowości stwierdzane podczas kontroli wszystkich podmiotów dotyczyły:
− braku regulaminu utrzymania porządku i czystości w gminie,
− nie poinformowania mieszkańców gminy o miejscu zbiórki zużytego sprzętu
elektrycznego i elektronicznego,
− braku zarządzenia wójta, określającego wymagania jakie powinni spełniać
przedsiębiorcy ubiegający się o zezwolenie na świadczenia usług związanych
z gospodarowaniem odpadami komunalnymi i ściekami bytowymi,
− nie prowadzenia przez gminę ewidencji zbiorników bezodpływowych i umów na
odbiór odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości,
− nie podjęcia działań w kierunku selektywnego odbierania odpadów komunalnych oraz
ograniczenia ilości odpadów ulegających biodegradacji, kierowanych do składowania,
157
−
−
nie przekazywania wójtowi gminy informacji dotyczących masy odebranych odpadów
komunalnych i sposobów ich zagospodarowania,
braku uregulowania stanu formalno-prawnego w zakresie zbierania, transportu
i unieszkodliwiania odpadów.
W celu usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości wydano 18 zarządzeń
pokontrolnych dla wójtów, 12 zarządzeń pokontrolnych dla gminnych jednostek
organizacyjnych i wystosowano 1 wystąpienie do wójta gminy.
7.1.15. Ocena spełniania wymogów ochrony środowiska przez Stacje demontażu
pojazdów – Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2000/53/WE
w sprawie wyeksploatowanych pojazdów
W ramach sprawdzenia wypełniania przez przedsiębiorców obowiązków
wynikających z ustawy o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji przeprowadzono
37 kontroli podmiotów prowadzących demontaż lub zbiórkę pojazdów. Do kontroli
wytypowano głównie jednostki posiadające aktualne pozwolenia na prowadzenie demontażu
lub zbiórki pojazdów oraz podmioty podejrzane o nielegalne prowadzenie ww. działalności.
−
−
−
−
Do najczęściej stwierdzanych nieprawidłowości należały:
nieprzystosowanie zakładów demontażu lub zbiórki do obowiązujących wymogów
technicznych: nieuszczelniony plac do magazynowania pojazdów, brak systemu
odprowadzania odcieków, brak separatora substancji ropopochodnych,
nieprawidłowe prowadzenie ewidencji wytwarzanych i odzyskiwanych na terenie
stacji demontażu odpadów,
nieprzestrzeganie warunków pozwolenia na prowadzenie demontażu lub zbiórki
pojazdów,
niewłaściwe gromadzenia zebranych pojazdów i pozostałych odpadów.
W ramach działań pokontrolnych wydano 19 zarządzeń, nałożono 7 mandatów
karnych, wystąpiono z 5 wnioskami do innych organów oraz dokonano 8 pouczeń.
Fot. 1. Nielegalny demontaż pojazdów wycofanych z eksploatacji w m. Bychawa
(fot. M. Bancerz)
158
7.1.16. Przestrzeganie wymagań ochrony środowiska przez podmioty ubiegające się
o wydanie stosownych zaświadczeń i informacji
Wydanie informacji lub zaświadczenia poprzedzone było przeprowadzeniem kontroli
lub wydawano je na podstawie posiadanych materiałów i dokumentów. Zaświadczenia były
niezbędne między innymi do udzielenia koncesji, rozliczenia dotacji i pożyczek
z narodowego lub wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej, a także
do uzyskania środków finansowych z innych źródeł.
Największą liczbę stanowiły zaświadczenia potwierdzające, że podmioty nie zalegały
z płatnościami administracyjnych kar pieniężnych. W tym zakresie wydano 238 zaświadczeń.
W ramach współpracy z Agencją Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w zakresie
Sektorowego Programu Operacyjnego „Restrukturyzacja i modernizacja sektora
żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich” wydano 60 informacji.
Kolejną, co do wielkości grupą zaświadczeń były zaświadczenia wydane na podstawie
art. 64 ust 4 pkt. 3 ustawy z dnia 18 grudnia 2003 r. o ochronie roślin (Dz. U. z 2004 r. Nr 11,
poz. 94) – wydano 42 zaświadczenia o spełnianiu wymogów ochrony środowiska przez
obiekty służące do obrotu środkami ochrony roślin.
Ponadto, na podstawie szeregu innych aktów prawnych, wydano łącznie 16
zaświadczeń.
7.1.17. Wypełnianie wymogów ochrony środowiska przez obiekty Wojska Polskiego
Skontrolowano ogółem 7 obiektów. Wydano 2 zarządzenia pokontrolne zobowiązujące
do uregulowania stanu formalno-prawnego w zakresie gospodarki odpadami i emisji
zanieczyszczeń do powietrza. Ponadto skierowano 1 wystąpienie do Wojewody Lubelskiego,
informujące o braku realizacji niektórych obowiązków nałożonych pozwoleniem wodnoprawnym na odprowadzanie ścieków do środowiska.
7.1.18. Ocena wypełniania przez inwestorów wymagań ochrony środowiska
Wykonano 36 kontroli podmiotów, oddających do użytkowania nowo wybudowane
obiekty i zobowiązanych do uzyskania pozwolenia na ich użytkowanie.
Wśród obiektów zgłaszanych do użytkowania znajdowały się m.in. stacje paliw
płynnych, stacje telefonii komórkowej, oczyszczalnie ścieków, ubojnie, zakłady przetwórstwa
spożywczego, instalacje z użyciem lotnych związków organicznych oraz wytwórnia betonu.
Kontrolowano inwestycje zgłaszane do odbioru godnie z art. 56 ustawy Prawo
budowlane (Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118 z późn. zm.) oraz art. 76 ustawy Prawo
ochrony środowiska.
W trakcie kontroli stwierdzono, że inwestycje zgłoszone zarówno z art. 56 ustawy
Prawo budowlane jak i z art. 76 ustawy Prawo ochrony środowiska, spełniały ustalone
prawem wymagania, tj. odpowiednio:
− zgodność z rozwiązaniami przyjętymi w projektach technicznych,
− zgodność z wymogami określonymi w przepisach ochrony środowiska i wydanymi na
ich podstawie decyzjami administracyjnymi.
Ponadto kontrole miały także charakter instruktażowy. Inspektorzy pouczali inwestorów
o obowiązkach nakładanych na prowadzących instalacje.
159
7.1.19. Realizację obowiązków wynikających z przeciwdziałania poważnym awariom
w zakładach, w tym:
− o zwiększonym ryzyku (ZZR),
− o dużym ryzyku (ZDR).
Według stanu na dzień 31 grudnia 2006 r. rejestr zakładów, potencjalnych sprawców
poważnych awarii obejmował 79 zakładów, w tym:
a) zakłady mogące spowodować poważne awarie przemysłowe:
- zakłady zakwalifikowane do grupy o dużym ryzyku (ZDR) – 12,
- zakłady zakwalifikowane do grupy o zwiększonym ryzyku (ZZR) – 10,
b) pozostałe zakłady mogące spowodować poważne awarie – 57.
Zgodnie z ustawowo określoną częstotliwością przeprowadzono 20 kontroli w 19
podmiotach, w tym w 11 Zakładach Dużego Ryzyka i w 8 Zakładach Zwiększonego Ryzyka.
Wydano 8 zarządzeń pokontrolnych, które dotyczyły m.in.:
zagospodarowania odpadów poakcyjnych zgodnie z wymogami ustawy o odpadach,
zapewnienia ochrony zbiorników naziemnych służących do magazynowania gazu
płynnego propan-butan poprzez zainstalowanie urządzeń zraszających lub działek
wodnych,
− przeprowadzania okresowej kontroli urządzeń monitorujących stężenie gazu
w pomieszczeniach rozlewni gazu propan-butan,
− dokonania badań technicznych i prób szczelności podziemnych zbiorników
przeznaczonych do magazynowania produktów ropopochodnych.
Ponadto, oprócz ZZR i ZDR skontrolowano 91 zakładów zaliczanych do potencjalnych
sprawców poważnej awarii. Podmioty te zakwalifikowano do kontroli z uwagi na
magazynowanie i stosowanie substancji niebezpiecznych (bazy i stacje paliw, chłodnie oraz
inne jednostki eksploatujące amoniakalne instalacje chłodnicze). Wskutek stwierdzonych
nieprawidłowości, wydano 33 zarządzenia pokontrolne.
W roku 2006 organy Inspekcji Ochrony Środowiska zarejestrowały informacje
o wystąpieniu 13 zdarzeń, mających znamiona poważnej awarii. Zestawienie tych zdarzeń
przedstawiono w tabeli nr 1.
−
−
Fot. 2. Wykolejenie pociągu i wyciek oleju napędowego do gruntu
(fot. Archiwum KP PSP w Krasnymstawie)
160
Tabela 1. Zdarzenia o znamionach poważnej awarii w 2006 r.
Lp.
Informacje o zdarzeniu
Data
Miejsce
1.
28.02.2006 r.
Międzyrzec
droga K-2,
pow. bialski
19.03.2006 r
Biała Podlaska – wylot
kolektora burzowego przy
skrzyżowaniu
ulic
Witoroskiej i Łomaskiej,
Miasto Biała Podlaska
Zanieczyszczenie wód rzeki Krzny przez nieoczyszczone
wody roztopowe i opadowe.
3.
25.03.2006 r
Biała Podlaska – wylot
kolektora burzowego przy
ul. Mickiewicza,
Miasto Biała Podlaska
Zanieczyszczenie wód rzeki Krzny przez nieoczyszczone
wody roztopowe i opadowe.
4.
29.03.2006 r.
Trakt kolejowy Lublin Bełżec, stacja PKP Izbica,
pow. krasnostawski
Wykolejenie pociągu i wyciek oleju napędowego do
gruntu.
5.
13.05.2006 r.
Terminal TEZET Brzeźno
k/Chełma,
pow. chełmski
Uszkodzenie autocysterny z gazem propan-butan, czego
skutkiem była emisję gazów do powietrza.
2.
Rodzaj i skutki zdarzenia
Podlaski
–
Zdarzenie drogowe z wyciekiem oleju napędowego do
gruntu.
6.
18.05.2006 r.
Szelest, gm. Rossosz –
droga krajowa Nr 83,
pow. bialski
Kolizja na 2 samochodów osobowych z samochodem
ciężarowym przewożącym materiały niebezpieczne
(kwas azotowy, podchloryn sodu i wodorotlenek
sodowy).
Nie
doszło
do
przedostania
się
substancji
niebezpiecznych do środowiska.
7.
23.05.2006 r.
Lublin – rzeka Bystrzyca,
Miasto Lublin
Zrzut przepracowanego oleju do kanalizacji burzowej
i zanieczyszczenie wód rzeki Bystrzycy.
8.
14.07.2006 r.
Zakład Mleczarski
Sp. z o.o. w Łaszczowie,
pow. tomaszowski
Uszkodzenie zastawki miecha spustowego ścieków
z oczyszczalni i zanieczyszczenie wód kanału Hopkie,
rzeki Huczwy i śnięcie ryb.
9.
15.08.2006 r
Lipiny
Górne-Borowina
pow. biłgorajski
Rozszczelnienie zbiornika z gazem propan-butan na
stacji
paliw,
spowodowane
wadą
zaworu
bezpieczeństwa, czego skutkiem była emisję gazów do
powietrza.
10.
13.09.2006 r.
Stacja paliw TESCO,
ul. Orkana w Lublinie
Miasto Lublin
Uszkodzenie zaworu bezpieczeństwa w trakcie prac
konserwacyjnych podziemnego zbiornika LPG i emisja
gazu do powietrza.
11.
11.10.2006 r.
Krajowa Spółka Cukrowa
S.A. w Toruniu Oddział:
„Cukrownia Krasnystaw”
w Siennicy Nadolnej,
pow. krasnostawski
Uszkodzenie jednego z elementów podgrzewacza
spowodowało przedostanie się mazutu do sieci
kanalizacji burzowej, a następnie do rowu otwartego.
Olej nie przedostał się do rzeki Wieprz.
12.
28.11.2006 r.
Ferma trzody chlewnej w
Machnowie Starym,.
pow. tomaszowski
Awaria rurociągu przesyłowego gnojowicy i przedostanie
się jej do Kanału H – dopływu rzeki Sołokija, co
spowodowało śnięcie ryb.
26.12.2006 r.
Krajowa Spółka Cukrowa
S.A. w Toruniu „Oddział
Cukrownia
Opole"
w Opolu Lubelskim,
pow. opolski
Kradzież
transformatora
z
transformatorowego do gruntu.
13.
161
wyciekiem
oleju
7.1.20. Przestrzeganie przepisów o substancjach i preparatach chemicznych
w zakresie zagrożeń dla środowiska, a także środkach ochrony roślin
Ogółem wykonano 21 kontroli, których przedmiotem były obiekty służące
do magazynowania, dystrybucji oraz produkcji materiałów i substancji chemicznych.
Główne nieprawidłowości stwierdzane podczas kontroli tych podmiotów dotyczyły:
− braku neutralizatorów do likwidacji awaryjnych wycieków substancji niebezpiecznych,
− braku badań szczelności zbiorników zawierających substancje niebezpieczne
(stężone kwasy),
− magazynowania i stosowaniu stężonych kwasów,
− nie przedkładania do organów informacji o zakresie korzystania ze środowiska,
− niewłaściwej organizacji i oznakowania magazynów i sektorów składowania,
− nie uregulowania stanu formalno-prawnego z zakresu gospodarki odpadowej.
7.1.21. Przestrzeganie obowiązków wynikających z ustawy o zużytym sprzęcie
elektrycznym i elektronicznym
W związku z wejściem w życie ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie
elektrycznym i elektronicznym (Dz. U. Nr 180, poz. 1495 z późn. zm.), skontrolowano 8
podmiotów pod kątem wypełniania obowiązków ww. ustawy. Wszystkie skontrolowane
podmioty prowadziły działalność w zakresie zbierania zużytego sprzętu. W trakcie kontroli
ustalono, że zakłady posiadają wpis do rejestru przedsiębiorców i organizacji odzysku
sprzętu elektrycznego i elektronicznego prowadzonego przez GIOŚ, jak również
odpowiednie zezwolenia na zbieranie zużytego sprzętu.
Ponadto realizację przepisów ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym
sprawdzono w ramach ogólnokrajowego „cyklu kontrolnego zakładów przetwarzania
zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego”, koordynowanego przez GIOŚ.
Realizując omawiany cykl na terenie województwa lubelskiego nie stwierdzono
występowania zakładów przetwarzających zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny.
Przeprowadzono natomiast 7 kontroli w innych podmiotach, tj. 3 w punktach serwisowych
sprzętu (głównie AGD) oraz 4 w punktach zbiórki metali. W punktach serwisowych,
jak i w punktach zbierania metali nie stwierdzono przetwarzania i zbiórki zużytego sprzętu
elektrycznego i elektronicznego.
7.2.
Stwierdzone naruszenia
w Dyrektywach UE
wymagań
ochrony
środowiska
określonych
W 2006 r. przeprowadzono 707 kontroli dotyczących przestrzegania wybranych
dyrektyw. Wykaz kontroli realizacji poszczególnych dyrektyw przedstawiono w tabeli nr 2.
Podczas 493 kontroli stwierdzono nieprawidłowości. W 137 przypadkach pouczono
prowadzących instalację o sankcjach, w przypadku dalszego uchylania się od obowiązków
wynikających z mocy prawa, a w 56 nałożono grzywnę w postaci mandatu karnego.
Zarządzeniami pokontrolnymi w 379 przypadkach zobowiązano podmioty do usunięcia
nieprawidłowości. Wymierzono 4 kary pieniężne oraz skierowano 42 wystąpienia do innych
organów.
Wysoki udział kontroli z naruszeniami był spowodowany głównie nieznajomością
wymagań dyrektyw lub ich niewłaściwą interpretacją.
7.3.
Weryfikacja rocznych raportów składanych przez podmioty uczestniczące
w handlu uprawnieniami do emisji CO2 w 2006 r.
W 2006 r. WIOŚ rozpoczął weryfikację rocznych raportów składanych przez podmioty
uczestniczące w handlu uprawnieniami do emisji CO2. Zadanie to wynika z art. 42 ustawy
z dnia 22 grudnia 2004 r. o handlu uprawnieniami do emisji do powietrza gazów
cieplarnianych i innych substancji (Dz. U. Nr 281, poz. 2784).
162
W 2006 r. przeprowadzono 54 weryfikacje raportów w 49 podmiotach oraz 19 kontroli
związanych z ustalaniem podmiotów podlegających obowiązkowi uzyskania decyzji
zezwalającej na uczestniczenie w systemie handlu uprawnieniami do emisji CO2.
7.4.
Działania prowadzone w związku z kierowanymi wnioskami o interwencję
Spośród skierowanych do WIOŚ 282 wniosków o interwencje, 66 przekazano do
załatwienia innym organom zgodnie z posiadanymi z kompetencjami, natomiast 216
rozpatrzono we własnym zakresie. Podobnie jak w roku ubiegłym najwięcej spraw dotyczyło
gospodarki odpadami (95 wniosków) i gospodarki ściekowej (77 wniosków). Ponadto
pojawiły się też wnioski dotyczące nowych problemów, np. uciążliwości związanych
z prowadzeniem demontażu pojazdów wycofanych z eksploatacji.
W wyniku rozpatrywania wniosków o interwencje wydano 133 zarządzenia pokontrolne
oraz nałożono 40 mandatów karnych. Poza tym skierowano 63 wnioski do organów
administracji samorządowej, 8 do organów administracji rządowej, 3 do organów ścigania,
1 do sądu grodzkiego oraz wydano 4 decyzje nakładające zobowiązania niepieniężne.
Kontrole interwencyjne dotyczyły w głównej mierze zakresu:
− gospodarki odpadami – termicznego przekształcania odpadów, nieprawidłowej
rekultywacji wyrobisk po kopalniach piasku jak również nieprawidłowości w zakresie
gospodarowania odpadami produkcyjnymi i azbestowymi,
− gospodarki ściekowej – odprowadzania niedostatecznie oczyszczonych ścieków
powodujących zanieczyszczenie rzek, wylewania ścieków technologicznych z szamb
z zakładów przemysłu mięsnego,
− ochrony powietrza – zanieczyszczania powietrza podczas spalania odpadów
poprodukcyjnych w zakładowych kotłowniach, nadmiernej emisji do powietrza
z kotłowni opalanych węglem kamiennym i z procesów technologicznych,
uciążliwości zapachowych, spowodowanych przez obiekty zlokalizowane
w sąsiedztwie zabudowy mieszkaniowej,
− ochrony przed hałasem – emisji poziomu hałasu emitowanego do środowiska
powodowanego eksploatacją urządzeń technologicznych i wentylacyjnych, stacji
sprężarek, agregatów chłodniczych, uciążliwości dla otoczenia powodowanej przez
nadmierny hałas podczas imprez okolicznościowych.
Na przestrzeni minionych kilku lat obserwuje się systematyczny wzrost interwencji.
Fot. 3. Nieprawidłowe składowanie odpadów na składowisku w Kocku (fot. M. Bancerz)
163
7.5.
Ocena ogólna stanu przestrzegania wymagań ochrony środowiska
7.5.1. Ochrona powietrza
Kontrolami w zakresie ochrony powietrza objęte były podmioty korzystające ze
środowiska, które są zobowiązane do posiadania uregulowań formalno-prawnych w postaci
pozwoleń sektorowych bądź zgłoszeń w zakresie wprowadzania zanieczyszczeń do
powietrza zarówno ze źródeł energetycznych jak i technologicznych. Większość
kontrolowanych jednostek spełnia wymogi dotyczące posiadania pozwoleń.
W niektórych spośród skontrolowanych zakładów sprawdzano również przestrzeganie
wymagań w zakresie ograniczenia lotnych związków organicznych (LZO). Nie stwierdzano
przekroczenia standardów emisyjnych w kontrolowanych zakładach.
W dalszym ciągu powszechną tendencją jest koncentrowanie się zakładów na
dotrzymywaniu standardów emisyjnych poprzez stosowanie do opalania kotłów paliw dobrej
jakości bądź prowadzenie modernizacji urządzeń odpylających.
7.5.2. Gospodarka odpadami
Kontrole w zakresie gospodarki odpadami wskazują na wzrost liczby podmiotów, które
wdrożyły selektywną zbiórkę odpadów, w tym wprowadzana jest selektywna zbiórka
odpadów komunalnych w miastach i gminach.
Ponadto dostosowano stacje demontażu pojazdów do wymogów określonych
w przepisach ochrony środowiska, co skutkowało uzyskaniem zezwolenia na legalne
prowadzenie tej działalności.
Większość przedsiębiorców wypełnia obowiązki w zakresie odzysku odpadów
opakowaniowych.
7.5.3. Gospodarka ściekowa
W dalszym ciągu obserwuje się prowadzenie działań w zakresie budowy bądź
modernizacji miejskich i gminnych oczyszczalni ścieków np.: w Lublinie, Łęcznej,
Tomaszowie
Lubelskim,
Biłgoraju,
Radzyniu
Podlaskim,
Janowie
Podlaskim,
Szczebrzeszynie, Krasnymstawie i Snopkowie. W związku z powyższym następuje również
rozbudowa sieci kanalizacyjnych, szczególnie na terenach wiejskich.
7.5.4. Ochrona przed hałasem
W zakresie ochrony przed hałasem działania kontrolne w połowie spośród
skontrolowanych zakładów prowadzone były głównie z powodu wnoszonych interwencji.
Pozostałymi kontrolami objęte były zakłady stanowiące potencjalne źródła hałasu oraz te,
z których emitowany hałas stanowił w latach poprzednich przedmiot interwencji
mieszkańców.
Niemal każdorazowo kontrole połączone były z pomiarami poziomu hałasu
emitowanego do środowiska, w tym w około 30 % stwierdzano przekroczenia wielkości
dopuszczalnych. Informacje o stwierdzonych przekroczeniach były przekazywane do
właściwych organów celem oceny stanu akustycznego środowiska w rejonie tych obiektów
i wydania pozwoleń.
W kilku ze skontrolowanych zakładów wykonywane były przedsięwzięcia w zakresie
ograniczenia ponadnormatywnej emisji hałasu do środowiska, polegające głównie na
instalowaniu ochron akustycznych, osłaniających źródła hałasu bądź zmianach
o charakterze organizacyjnym.
164
7.6.
Działania pokontrolne
W wyniku stwierdzonych nieprawidłowości, WIOŚ zgodnie z art. 12 ustawy z dnia
20 lipca 1991 r. o Inspekcji Ochrony Środowiska (Dz. U. z 2002 r., Nr 112, poz. 982)
zastosował następujące działania pokontrolne:
− wydał 624 zarządzenia pokontrolne,
− nałożył 117 mandatów karnych,
− skierował 4 wnioski do organów administracji rządowej, 43 do organów administracji
samorządowej i 6 do organów ścigania i sądów grodzkich,
− wydał 145 decyzji administracyjnych o karach, w tym:
• 113 decyzji o charakterze pieniężnym,
• 32 decyzje o charakterze niepieniężnym.
Decyzje o charakterze pieniężnym dotyczyły: ustalania kar biegnących
i administracyjnych kar pieniężnych za naruszanie warunków wprowadzania ścieków do
środowiska, przekraczania dopuszczalnej emisji zanieczyszczeń do powietrza oraz
dopuszczalnego poziomu hałasu, a także kosztów ponoszonych w związku z prowadzeniem
kontroli.
Decyzje o charakterze niepieniężnym dotyczyły wstrzymania użytkowania instalacji bez
wymaganego pozwolenia i ustalenia terminu do usunięcia naruszenia polegającego na braku
pozwolenia zintegrowanego.
165
Dyrektywa
Liczba
kontroli
ogółem
Opis
Liczba kontroli
w
których
stwierdzono
naruszenie
Zastosowane sankcje
pouczenie
mandat
karny
zarządzenia
pokontrolne
wystąpienia
do
innych
organów
kara
pieniężna
wstrzymanie
ruchu
instalacji
Przepisy dotyczące zintegrowanego zapobiegania i ograniczania zanieczyszczeń
1
96/61/WE
2
96/82/WE
3
1)
99/13/WE
Zintegrowane zapobieganie i ograniczanie
zanieczyszczeń
33
27
8
2
18
0
0
6
Ograniczanie głównych ryzyk wypadków z
udziałem substancji niebezpiecznych
26
15
1
0
15
0
0
0
Ograniczanie emisji lotnych związków
organicznych
z
zastosowania
rozpuszczalników organicznych w pewnych
zakładach i instalacjach
10
5
1
1
4
0
0
0
Przepisy dotyczące jakości wody
4
74/464/EWG
Zanieczyszczenia spowodowane niektórymi
substancjami
niebezpiecznymi
odprowadzanymi do środowiska wodnego
14
8
1
1
7
1
0
0
5
80/68/EWG
Ochrona
wód
gruntowych
zanieczyszczeniem
przez
substancje niebezpieczne
11
11
0
6
10
1
1
0
6
91/271/EWG
Oczyszczanie ścieków komunalnych
59
32
6
6
25
5
3
0
przed
niektóre
Przepisy dotyczące odpadów
7
75/442/WE
Odpady
333
246
73
23
195
20
0
0
8
91/689/EWG
Odpady niebezpieczne
152
102
31
15
76
3
0
0
9
99/31/WE
Składowanie odpadów
52
43
15
4
26
12
0
0
10
2
0
0
2
0
0
0
7
2
1
0
1
0
0
0
Przepisy dotyczące zanieczyszczenia powietrza
2)
10
2000/76/WE
Spalanie odpadów
Ograniczenie
emisji
niektórych
11
2001/80/WE
zanieczyszczeń z dużych źródeł spalania do
powietrza
Tab. 2. Sprawozdanie z kontroli przestrzegania wybranych Dyrektyw w 2006 r. WIOŚ Lublin
1
)Dotyczy tylko przedsiębiorstw objętych art. 9 (tzw. przedsiębiorstw wyższego rzędu- upper tier establishments)
2)
Dyrektywa 2000/76/WE będzie stosowana do nowych zakładów od dnia 28 grudnia 2002 r., a do istniejących zakładów od dnia 28 grudnia 2005 r.
Z dniem 28 grudnia 2005 r. tracą moc następujące przepisy:
•
Dyrektywa 89/369/EWG;
•
Dyrektywa 89/429/EWG;
•
Dyrektywa 94/67/WE;
•
Rozdział 8 pkt. 1 oraz Załącznik do Dyrektywy 75/439/EWG
166