docRok Wiary w archidiecezji gnieźnieńskiej
download 
Reklamacja Transkrypt
Rok Wiary w archidiecezji gnieźnieńskiej
Rok Wiary w archidiecezji gnieźnieńskiej Wiadomości Archidiecezji Gnieźnieńskiej – Pismo Urzędowe Archidiecezji Gnieźnieńskiej Rok LXVII Wydanie specjalne 2012 Redaktor: ks. Franciszek Jabłoński ISSN 0239-4510 Wydział Duszpasterstw Specjalistycznych Kurii Metropolitalnej w Gnieźnie ul. J. Łaskiego 7, 62-200 Gniezno [email protected] [email protected] Spis treści 1. Słowo Prymasa Polski na rozpoczęcie Roku Wiary........................... 5 2. Cel Roku Wiary....................................................................................... 9 3. Konkretne inicjatywy ogólnodiecezjalne związane z Rokiem Wiary......................................................................................................11 4. Wskazania na Rok Wiary w ramach struktur ..................................15 a)Diecezja.............................................................................................15 b)Sanktuaria.........................................................................................15 c)Seminarium......................................................................................16 d)Dekanat.............................................................................................16 e)Parafia................................................................................................16 f)Szkoła................................................................................................20 5. Kalendarium Roku Wiary...................................................................21 2012........................................................................................................21 2013........................................................................................................24 6. „Podwoje wiary są dla nas zawsze otwarte”. Refleksje na temat wiary w świetle Porta fidei Benedykta XVI – ks. dr Paweł Kiejkowski....................................................................29 1. Wierzę, aby żyć w pełni...................................................................30 2. Wierzę dzięki Chrystusowi zmartwychwstałemu.......................32 3. Wierzę w Kościele, wspólnocie wiary...........................................38 1. Słowo Prymasa Polski na rozpoczęcie Roku Wiary (11 X 2012 r.) Drodzy Bracia i Siostry! Chociaż żyjemy w świecie zaawansowanych technologii, które pozwalają oczami wyobraźni widzieć to, co kiedyś dla człowieka było zupełnie niewyobrażalne, to jednak ze smutkiem odkrywamy, że w relacjach międzyludzkich nie jest tak, jak dawniej. Skoncentrowanie uwagi współczesnego człowieka wyłącznie na nim samym i odzieranie go ze wszystkiego, co ma pierwiastek duchowy, prowadzi w konsekwencji do jego ubożenia duchowego i wyobcowania. Również do nas odnoszą się słowa dzisiejszej liturgii słowa, które św. Paweł skierował do Galatów, których ganił za brak wiary i za ufność pokładaną wyłącznie w spełnianiu uczynków zapisanych w Prawie. Wołał do nich wprost: „Czy Ten, który udziela wam Ducha i działa cuda wśród was, czyni to dzięki uczynkom wymaganym przez Prawo, czy też z powodu posłuszeństwa wierze?” (Ga 3, 5). Doceniając możliwości, które człowiek dziś posiada, ale dostrzegając również i nowe zagrożenia, potrzeba, abyśmy jako uczniowie Jezusa Chrystusa powrócili do ewangelicznych korzeni i napełnili nasze serca ufną wiarą. Będzie to możliwe tylko wówczas, kiedy zrozumiemy, że wiara jest darem, o który winniśmy Boga nieustannie prosić, o czym przypomina nam również dzisiejsza ewangelia. Ojciec święty Benedykt XVI głosi, wbrew tym wszystkim, którzy zapowiadają zmierzch wiary i Kościoła, że współczesny człowiek może na nowo odczuć potrzebę, by – jak Samarytanka – pójść do studni i słuchać Jezusa, który zachęca do wiary w Niego i do czerpania z Jego źródła tryskającego wodą żywą (Porta Fidei 3). Kierując się tym przekonaniem, uroczyście inauguruje on dzisiaj Rok Wiary. W liście apostolskim, w którym poinformował cały Kościół o zamiarze ogłoszenia tego Roku, Benedykt XVI jednocześnie wskazał na cele jego obchodów. Mają one rozbudzić w każdym wierzącym aspi- 6 Rok Wiary w archidiecezji gnieźnieńskiej rację do wyznawania wiary w pełni i z odnowionym przekonaniem, z ufnością i nadzieją (Porta Fidei 9). Ojciec święty zwraca również naszą uwagę na fakt, że dzisiaj przypada pięćdziesiąta rocznica rozpoczęcia Soboru Watykańskiego II oraz upływa dwadzieścia lat od opublikowania Katechizmu Kościoła Katolickiego. Zapraszając do lektury dokumentów soborowych i katechizmu stwierdza, że treści zawarte w tych dokumentach będą pomocą we właściwym przeżyciu tego czasu łaski. Ojciec święty informuje nas również o tym, że w tym miesiącu w Watykanie obradować będzie Zgromadzenie Ogólne Synodu Biskupów pod hasłem: „Nowa ewangelizacja dla przekazu wiary chrześcijańskiej”. Będzie to sprzyjająca okazja – pisze Benedykt XVI – do wprowadzenia całej wspólnoty kościelnej w okres szczególnej refleksji i odkrywania na nowo wiary. Uroczyste zakończenie Roku Wiary natomiast odbędzie się w Uroczystość Jezusa Chrystusa Króla Wszechświata, tj. 24 listopada 2013 r. (Porta Fidei 4). Refleksja nad wiarą, poczyniona zarówno w wymiarze indywidualnym, jak i wspólnotowym, jest naprawdę czymś bardzo dla nas ważnym. Chociaż wydaje się, że czasy tzw. światopoglądu „naukowego” już dawno minęły, to jednak odkrywamy ze zdumieniem, że wciąż ponawiane są tezy o tym, jakoby wiara sprzeciwiała się nauce, że jest ona jakoby sprawą prywatną danego człowieka. Te i podobne twierdzenia powielane po stokroć i pozbawione należytego wyjaśnienia, demaskującego ich fałszywość, mogą budzić i budzą zamęt w sercach wierzących oraz ludzi dobrej woli, którzy choć jeszcze nie wierzą, to jednak otwartym sercem poszukują tego, co wartościowe i nieprzemijalne. Ojciec święty naucza, że Kościół nigdy nie bał się dowodzić, że nie może być konfliktu między wiarą a prawdziwą nauką, ponieważ obie, choć różnymi drogami, dążą do prawdy (Porta Fidei 12). Benedykt XVI przypomina również słowa św. Pawła skierowane do Rzymian: „Sercem przyjęta wiara prowadzi do sprawiedliwości, a wyznawanie jej ustami – do zbawienia” (Rz 10, 10). Tłumaczy, że konsekwencją wiary jest dawanie świadectwa i zaangażowanie. Zaznacza, że chrześcijanin nigdy nie może uważać, iż wiara jest sprawą prywatną (Porta Fidei 10). Słowo Prymasa Polski na rozpoczęcie Roku Wiary 7 Piotr naszych czasów podkreśla również, że w tym szczególnym czasie łaski ważne będzie przypomnienie historii naszej wiary, którą – jak pisze – cechuje niezgłębiona tajemnica, jaką jest splot świętości i grzechu. Podczas gdy świętość ukazuje ogromny wkład, jaki wnieśli mężczyźni i kobiety we wzrost i rozwój wspólnoty przez świadectwo swego życia, to grzeszność musi pobudzać każdego do szczerego i trwałego wysiłku nawrócenia, by doświadczyć miłosierdzia Ojca, który wychodzi na spotkanie każdego człowieka. Benedykt XVI zaprasza nas, abyśmy kierowali wzrok ku Jezusowi Chrystusowi, „który nam w wierze przewodzi i ją wydoskonala” (Hbr 12, 2); ku Maryi, która przez wiarę przyjęła słowa anioła i uwierzyła, że stanie się Matką Boga; ku apostołom, którzy przez wiarę zostawili wszystko, aby pójść za Nauczycielem; ku uczniom, którzy przez wiarę utworzyli pierwszą wspólnotę; ku męczennikom, którzy z powodu wiary oddali swe życie, aby zaświadczyć o prawdzie Ewangelii; ku mężczyznom i kobietom, którzy przez wiarę wyznawali, że pięknie jest pójść za Panem Jezusem tam, gdzie byli wzywani, żeby dawać świadectwo, iż są chrześcijanami: w rodzinie, w życiu zawodowym, publicznym, w wykorzystywaniu charyzmatów i pełnieniu posług, do których byli powołani (Porta Fidei 13). Drodzy Bracia i Siostry! Łącząc się duchowo z Następcą św. Piotra, inaugurujemy Rok Wiary w naszej archidiecezji uroczystą Eucharystią sprawowaną w katedrze gnieźnieńskiej. W modlitwie tej uczestniczą przedstawiciele wszystkich dekanatów naszej archidiecezji. Was wszystkich, którzy dziś nie mogliście przybyć do katedry, proszę o modlitwę w Waszych wspólnotach parafialnych i rodzinach, abyśmy ten szczególny czas jak najowocniej przeżyli. Wierzę, że Rok Wiary będzie dla nas, należących do prastarej archidiecezji gnieźnieńskiej, czasem szczególnej łaski. Odpowiedzmy na zaproszenie Ojca świętego i poczyńmy refleksję nad stanem naszej wiary. Niech ona zaowocuje jeszcze większym przylgnięciem 8 Rok Wiary w archidiecezji gnieźnieńskiej do naszego Pana i Zbawiciela, które będzie poświadczone naszym codziennym życiem. Proszę wszystkich księży proboszczów, wikariuszy, siostry i braci zakonnych, katechetów, liderów wszystkich grup parafialnych, ludzi młodych i starszych o zaangażowanie i włączenie się we wszelkie inicjatywy, tak na płaszczyźnie diecezjalnej, jak i parafialnej. Wykorzystajmy jak najlepiej Rok Wiary, aby na nowo odkryć i przyjąć całym sercem prawdę, że jesteśmy powołani do bycia solą i światłem dla świata, by ludzie, widząc nasze dobre uczynki, chwalili Ojca naszego, który jest w niebie (por. Mt 5, 13-16). Z serca Wam wszystkim błogosławię, + Józef Kowalczyk Arcybiskup Metropolita Gnieźnieński Prymas Polski Gniezno, dnia 26 września 2012 r. L.dz. 2615/2012/P 2. Cel Roku Wiary Papież Benedykt XVI ogłosił specjalny Rok Wiary, którego uzasadnienie, cele i wytyczne przedstawił w liście apostolskim Porta fidei. Papież wyznaczył dwa podstawowe cele Roku Wiary. Pierwszy dotyczy pomocy wiernym w osobistym spotkaniu z Jezusem Chrystusem, drugi natomiast to lepsze poznanie treści wiary chrześcijańskiej: tego, w co wierzymy. W realizacji tych zamierzeń mają pomóc różne inicjatywy duszpasterskie. Rok Wiary rozpocznie się 11 października 2012 r., w pięćdziesiątą rocznicę otwarcia Soboru Watykańskiego II, a zakończy się w uroczystość naszego Pana Jezusa Chrystusa Króla Wszechświata, 24 listopada 2013 r. 11 października 2012 r. upłynie także dwadzieścia lat od opublikowania Katechizmu Kościoła Katolickiego ukazującego wszystkim wiernym siłę i piękno wiary. Dokument ten, autentyczny owoc II Soboru Watykańskiego, był postulowany przez Nadzwyczajne Zgromadzenie Synodu Biskupów w 1985 r. jako narzędzie w służbie katechezy i powstał dzięki współpracy całego Episkopatu Kościoła katolickiego. Właśnie w październiku 2012 r. Benedykt XVI zwołał Zgromadzenie Ogólne Synodu Biskupów, któremu przyświecała myśl: Nowa ewangelizacja dla przekazu wiary chrześcijańskiej. Będzie to dobra okazja do wprowadzenia całej wspólnoty kościelnej w czas szczególnej refleksji i ponownego odkrycia wiary. Kościół jest wezwany do celebrowania Roku Wiary nie po raz pierwszy. Sługa Boży Paweł VI ogłosił podobny w 1967 r. dla upamiętnienia męczeństwa Apostołów Piotra i Pawła w 1900 lat od ich najwyższego świadectwa wiary. Papież chciał podkreślić ten uroczysty moment, aby w całym Kościele było „prawdziwe i szczere wyznanie tej samej wiary”. Jednocześnie dążył do tego, aby ta wiara była potwierdzona w „sposób indywidualny i zbiorowy, wolny i świadomy, wewnętrzny i zewnętrzny, pokorny i szczery”. Był przekonany, że w ten sposób cały Kościół podejmie „wyraźną świadomość wiary, 10 Rok Wiary w archidiecezji gnieźnieńskiej aby ją ożywić, oczyścić, aby ją umocnić i potwierdzić oraz ją wyznać” (por. Porta fidei 4). Benedykt XVI kieruje wezwanie Roku Wiary do wszystkich wiernych i jednocześnie zaprasza ich do podjęcia pewnych działań: –tych, którzy mają silną wiarę – prosi o jednoznaczne świadectwo, –tych, którzy zobojętnieli na sprawy wiary lub stoją na obrzeżach – aby wiarę pogłębili i zaczęli kierować się jej wartościami w życiu codziennym, –tych, którzy stoją z dala i mają niewiele wspólnego z Bogiem – aby przemyśleli, jak wielkiej wartości się pozbywają. W związku z Rokiem Wiary została przygotowana specjalna strona internetowa, na której będzie można znaleźć podstawowe informacje dotyczące tego roku: www.annusfidei.va. 3. Konkretne inicjatywy ogólnodiecezjalne związane z Rokiem Wiary W archidiecezji problematykę związaną z Rokiem Wiary przedstawiono na Radzie Kapłańskiej i Komisji Liturgicznej. Odbyło się także specjalne spotkanie grupy kilkuosobowej. Przedstawione wskazania oraz inicjatywy, które mają być realizowane w archidiecezji, zaakceptował Prymas Polski, abp Józef Kowalczyk. Uwzględniono w nich m.in. zalecenia Kongregacji Nauki Wiary z Noty zawierającej wskazania duszpasterskie na Rok Wiary oraz wskazania ogólnopolskie. W dniu 11 października br. o godz. 18.00 w katedrze gnieźnieńskiej celebrowana będzie uroczysta Msza św. pod przewodnictwem Prymasa Polski, na którą przybędą delegacje z diecezji: –księża dziekani z trójosobową delegacją wiernych świeckich (szczególnie członkowie Parafialnych Rad Duszpasterskich), –księża proboszczowie z dekanatu Gniezno I i Gniezno II – każdy z nich z dziesięcioosobową delegacją wiernych z parafii, –profesorowie seminarium wraz z klerykami, –kanonicy Kapituł: Prymasowskiej, św. Jerzego, Kruszwickiej i św. Floriana, –osoby życia konsekrowanego, –katecheci, nadzwyczajni szafarze Komunii św., członkowie stowarzyszeń, ruchów i grup apostolskich. Msza św. koncelebrowana pod przewodnictwem Księdza Prymasa będzie połączona z Nieszporami. Podczas liturgii nastąpi procesyjne wniesienie ozdobnego egzemplarza dokumentów Soboru Watykańskiego II oraz Katechizmu Kościoła Katolickiego. Każdy z uczestników otrzyma pamiątkowy obrazek na Rok Wiary. Dla całej archidiecezji momentem szczególnym do wyznania wiary będzie odpust ku czci św. Wojciecha obchodzony 28 kwietnia 2013 r. 12 Rok Wiary w archidiecezji gnieźnieńskiej W ramach katechez katedralnych „Warto wiedzieć” od października 2012 r. rozpoczną się katechezy na temat wiary. Z kolei w Prymasowskim Wyższym Seminarium Duchownym odbędzie się sympozjum poświęcone wierze. Referat Rodzin we współpracy z Caritas uruchomi Specjalistyczne Poradnie Małżeńskie i Rodzinne w Gnieźnie (w Ośrodku Duszpasterstwa Rodzin – „Lamus”) i Inowrocławiu (przy Bazylice Imienia NMP) dla wszystkich małżonków i rodziców, a w szczególności dla: –małżonków szukających różnorakiej pomocy, –małżonków porzuconych przez współmałżonka, –osób żyjących w związkach niesakramentalnych. Ponadto Referat Rodzin planuje zorganizowanie dwóch sympozjów. Pierwsze, poświęcone Przygotowaniu do małżeństwa w świetle Roku Wiary przed rozpoczęciem Roku Wiary (15 września 2012 r.), a drugie – dotyczące problematyki małżeńskiej zawartej w dokumentach Soboru Watykańskiego II – na zakończenie Roku Wiary (14 września 2013 r.). Do konkretnych inicjatyw Caritas należy uruchomienie biura pielgrzymkowego oferującego pielgrzymki krajowe i zagraniczne do miejsc kultu oraz zorganizowanie pielgrzymki do Ziemi Świętej. Z kolei Wydział Katechetyczny w ramach Roku Wiary przeżywać będzie Archidiecezjalny Dzień Katechetyczny, czyli zjazd katechetów i katechetek archidiecezji gnieźnieńskiej (31 sierpnia 2013 r.). Referat Młodzieżowy przygotowuje Vademecum Młodych Archidiecezji Gnieźnieńskiej na Rok Wiary na podstawie materiałów studyjnych Krajowego Duszpasterstwa Młodzieży. Zawarte w Vademecum teksty mają służyć dobremu i głębokiemu przeżywaniu Roku Wiary zarówno na płaszczyźnie osobistej, jak i wspólnotowej (parafialnej, dekanalnej, diecezjalnej). W materiałach zostaną przedstawione propozycje spotkań młodzieżowych, które można zorganizować w parafiach. Referat Misyjny przygotowuje kalendarz misyjny na 2013 r. poświęcony misyjnym świadkom wiary. Członkowie Żywego Ró- Konkretne inicjatywy ogólnodiecezjalne związane z Rokiem Wiary 13 żańca włączą się w całoroczną modlitwę różańcową w intencji dzieła ewangelizowania świata. Centralnym wydarzeniem w Roku Wiary dla Liturgicznej Służby Ołtarza będzie Ogólnopolska Pielgrzymka Ministrantów i Lektorów do Gniezna (8 czerwca 2013 r.) stanowiąca publiczną manifestację wiary tysięcy ministrantów. W przygotowaniu się do tego wydarzenia ma pomóc całoroczna Nowenna służby ołtarza w Polsce (modlitwa nowennowa raz w miesiącu). Materiały do tej Nowenny zostaną zamieszczone na stronie: www.ministranci2013.pl. W ramach spotkań diecezjalnych i innych cenną pomocą może być publikacja autorstwa ks. prof. UAM dr. hab. Bogdana Czyżewskiego pt. Wierzę w Boga Ojca... 4. Wskazania na Rok Wiary w ramach struktur a)Diecezja Osoby odpowiedzialne za wydziały i referaty kurii podejmą w ramach całorocznej pracy tematy związane z Rokiem Wiary. Dotyczy to formacji: kapłańskiej, katechetów, członków Parafialnej Rady Duszpasterskiej i Ekonomicznej, Doradców Życia Małżeńskiego i Rodzinnego, członków Żywego Różańca, animatorów misyjnych, nadzwyczajnych szafarzy Komunii św., członków stowarzyszeń i grup apostolskich. W każdym miesiącu odbędzie się spotkanie związane z kolejnym tematem Roku Wiary w poszczególnych wspólnotach młodzieżowych archidiecezji gnieźnieńskiej: październik 2012 – Wierzę... w Boga..., który jest; listopad 2012 – Wierzę... w Boga..., który mówi; grudzień 2012 – Wierzę... w Boga..., który kocha (jest miłością); styczeń 2013 – Wierzę... w Chrystusa..., który stał się jednym z nas; luty 2013 – Wierzę ... w Chrystusa..., który mi ufa i zaprasza; marzec 2013 – Wierzę... w Chrystusa..., który umarł za mnie; kwiecień 2013 – Wierzę... w Chrystusa..., który zmartwychwstał i żyje; maj 2013 – Wierzę... w Ducha..., który działa; czerwiec 2013 – Wierzę... w Kościół..., który jest moją wspólnotą; lipiec 2013 – Wierzę... w Kościół..., który Jezus posyła do świata; sierpień 2013 – Wierzę... w Maryję..., która jest Matką Boga i Kościoła; wrzesień 2013 – Wierzę... w Boga..., który działa poprzez znaki (sakramenty). b) Sanktuaria Kustosze sanktuariów opracują harmonogram i program pielgrzymkowy. We własnym zakresie zaproszą różne grupy do sanktuariów 16 c) Rok Wiary w archidiecezji gnieźnieńskiej Seminarium Pielgrzymka moderatorów, profesorów i alumnów seminarium do sanktuarium bł. ks. Mariana Skrzypczaka w Płonkowie. d)Dekanat Księża dziekani będą czuwać nad przebiegiem Roku Wiary w swoich dekanatach. W ramach comiesięcznych spotkań z kapłanami oraz konferencji i kongregacji w dekanacie podejmą wnikliwą analizę doktrynalną Kościoła zawartą w konstytucjach Soboru Watykańskiego II: Sacrosanctum concilium (o liturgii świętej), Lumen gentium (o Kościele), Dei Verbum (o Objawieniu Bożym) oraz Gaudium et spes (o Kościele w świecie współczesnym). e)Parafia W każdej parafii w dniu 11 października br., w jedności z Kościołem powszechnym i diecezjalnym, powinna być odprawiona Msza św. wraz z Nieszporami oraz wniesiony egzemplarz dokumentów Soboru Watykańskiego II i Katechizmu Kościoła Katolickiego. Zaleca się, aby dokumenty te były wyłożone w kościele w stosownym miejscu. Wiernych należy zachęcać do ich lektury oraz uświadamiać znaczenie tych publikacji stanowiących swego rodzaju busolę dla współczesnego chrześcijaństwa. Na Mszy św. odczytany będzie list pasterski Księdza Prymasa na rozpoczęcie Roku Wiary. W kościele parafialnym należy przygotować tron dla Ewangeliarza lub Pisma świętego (jeśli wcześniej go nie zainstalowano) oraz miejsca na ołtarzach bocznych dla Dokumentów Soboru Watykańskiego II i Katechizmu Kościoła Katolickiego wydanych w dużym formacie przez Pallottinum. Jeśli kościół lub kaplica nie ma bocznych ołtarzy, należy przygotować właściwe miejsce dla tych ksiąg. Wskazania na Rok Wiary w ramach struktur 17 Podczas uroczystego otwarcia Roku Wiary winna palić się świeca paschalna, a chrzcielnica powinna być wyeksponowana i udekorowana kwiatami. Podczas procesji wejścia wnosi się: Ewangeliarz lub, jeśli parafia go nie posiada, Pismo święte, Dokumenty Soboru Watykańskiego II oraz Katechizm Kościoła Katolickiego. Ewangeliarz składa się na ołtarzu, pozostałe księgi na przygotowanym miejscu tak, by były dostępne dla osób, które chcą do nich zajrzeć. Akt pokuty można zastąpić aspersją, nawiązując do początków wiary, chrztu świętego każdego z uczestników liturgii. W liturgii Słowa powinny uczestniczyć różne stany Kościoła. Po homilii następuje wyznanie wiary, które powinno być odśpiewane przez wszystkich zgromadzonych (potrzebna próba śpiewu przed rozpoczęciem celebry). W procesji z darami przyniesione zostaną: najstarsza księga chrztów parafii jako znak wdzięczności za wiarę naszych przodków oraz chleb, wino i woda. Modlitwę wiernych odczytają parafianie: dorośli, młodzież, dzieci. Wychodząc z kościoła, wierni otrzymają obrazek z Chrystusem Pantokratorem z sycylijskiej katedry w Cefalu z tekstem Credo (oficjalna ikona Roku Wiary przygotowana przez Pallottinum) lub inny stosowny obrazek. Zespół Krzewienia Nowej Ewangelizacji Episkopatu Polski przygotowuje specjalne materiały na Rok Wiary, które również zostaną wysłane do parafii. Księża proboszczowie wykorzystają specjalne logo, obrazek i hymn przygotowane przez Papieską Radę Krzewienia Nowej Ewangelizacji. Logo ma postać łodzi, której maszt stanowi krzyż. Na żaglu umieszczono Chrystogram IHS wpisany w okrąg w kształcie Hostii odsyłający z kolei do Eucharystii. Na oficjalnym obrazku Roku Wiary widnieje Chrystus Pantokrator z Cefalu na Sycylii. Na odwrocie natomiast znajduje się wyznanie wiary – Credo. Tytuł hymnu Roku Wiary brzmi: Credo, Domine. 18 Rok Wiary w archidiecezji gnieźnieńskiej W ramach Roku Wiary Kongregacja ds. Kultu Bożego zatwierdziła specjalny formularz mszalny o nowej ewangelizacji. Ważnym aspektem w Roku Wiary są świadkowie wiary. W ciągu roku w sposób szczególny można zapoznać wiernych z historią życia patrona parafii, a następnie z żywotami świadków wiary w diecezji: św. Wojciecha, bł. Michała Kozala, Ośmiu Błogosławionych Kapłanów – Męczenników Archidiecezji Gnieźnieńskiej (ks. Jana Nepomucena Chrzana, ks. Franciszka Dachtera, ks. Władysława Dembskiego, ks. Stanisława Kubskiego, ks. Władysława Mączkowskiego, ks. Mariana Skrzypczaka i ks. Antoniego Świadka) oraz sługi Bożego kard. Stefana Wyszyńskiego. Można też ukazywać świadków wiary, którzy zasłużyli się w danym rejonie, np. s. Felicję Sieracką, szarytkę, która opiekowała się chorym, ubogim i bezdomnym. Założyła i prowadziła pierwszą w Gnieźnie jadłodajnię dla bezdomnych. Określana była jako „gnieźnieńska Matka Teresa”. Księży zachęca się do organizowania różnych pielgrzymek do Ziemi Świętej, Rzymu i sanktuariów w świecie i w Polsce. Prosimy o poinformowanie Wydziału Duszpasterskiego o zorganizowaniu takiej pielgrzymki. Zebrane dane posłużą do ukazania panoramy pielgrzymek z diecezji. W ramach duszpasterstwa w parafii księża proboszczowie w Roku Wiary zwrócą szczególną uwagą na sakramenty inicjacji chrześcijańskiej: chrztu, bierzmowania i Eucharystii. Sakrament chrztu św. Przy udzielaniu chrztu św. należy zwrócić uwagę na to, aby: –udzielać chrztu św. w czasie niedzielnej Mszy św. z udziałem parafian, –wyjaśniać, że jest kilka następujących możliwości odpowiedzi na pytanie celebransa: „O co prosicie Kościół Boży dla N?”: „O chrzest”, „O wiarę”, „O łaskę Chrystusa”, „O przyjęcie do Kościoła”, „O życie wieczne”, –chrzcić przy chrzcielnicy jako źródle „nowego życia”, Wskazania na Rok Wiary w ramach struktur 19 –w uroczystej procesji wprowadzać nowoochrzczonych od chrzcielnicy przed ołtarz, –zapaloną od paschału świecę ochrzczonego gasić bezpośrednio przed rozpoczęciem Ojcze nasz. Bierzmowanie W Roku Wiary zachęca się księży proboszczów do wprowadzenia w życie parafialne praktyki, aby w najbliższą niedzielę po bierzmowaniu wspólnocie parafialnej imiennie przedstawić nowobierzmowanych oraz przyjąć ich wspólne uroczyste Wyznanie wiary. Wyznanie wiary nowobierzmowanych można zakończyć uroczystym śpiewem całej zgromadzonej wspólnoty potrójnym „Amen”. W czasie tej Mszy św. zachęca się również do wygłoszenia homilii o zadaniach wynikających z przyjęcia tego sakramentu. Z momentem przedstawienia nowobierzmowanych wspólnocie parafialnej i z ich uroczystym wyznaniem wiary można połączyć wręczanie pamiątek z bierzmowania, np. krzyża czy Katechizmu dla młodzieży (Yuocat). Msza św. W Roku Wiary zachęca się księży proboszczów, aby w czasie niedzielnych Mszy św. sprawowali aspersję, czyli poświęcenie wody i pokropienie nią zgromadzonych wiernych (szczególnie w czasie sumy). Aspersja przypomina przyjęcie sakramentu chrztu i bierzmowania oraz zobowiązanie do regularnego udziału w niedzielnej Eucharystii, przez którą – uczestnicząc w ofierze Kościoła i Chrystusa – jesteśmy ogarnięci bogactwem wiary Kościoła. W czasie odmawiania Credo należy wziąć pod uwagę następujące zalecenia: –niedzielne i świąteczne Wyznanie wiary rozpoczynać odpowiednim wprowadzeniem, –przywrócić śpiew Credo szczególnie w czasie uroczystych Mszy św., 20 Rok Wiary w archidiecezji gnieźnieńskiej –wprowadzić w praktykę liturgiczną obowiązującą normę przyjmowania postawy głębokiego skłonu w czasie wypowiadania słów w Credo: „I za sprawą Ducha Świętego przyjął ciało z Maryi Dziewicy i stał się człowiekiem”, –w kontekście liturgicznych czytań w czasie homilii nauczać o poszczególnych prawdach wiary zawartych w Credo. Zachęca się, aby w Roku Wiary dzieciom pierwszokomunijnym wręczać egzemplarz Pisma świętego. Zaleca się również głoszenie homilii w dni powszednie, a także odmawianie Credo w czasie odwiedzin duszpasterskich w domach rodzinnych. f) Szkoła Katecheci są zaproszeni do tego, by wraz z uczniami przed rozpoczęciem katechezy lub na jej zakończenie odmawiać Credo. W gazetkach szkolnych (ściennych czy drukowanych) można zamieszczać logo Roku Wiary oraz przedstawiać świadków wiary. 5. Kalendarium Roku Wiary 2012 Październik –Od października do grudnia – dziesięciotygodniowe seminarium dla wspólnot Odnowy Życia w Duchu Świętym w Gnieźnie (2 spotkania tygodniowo). –11 października w katedrze gnieźnieńskiej o godz. 18.00 – uroczysta Msza św. pod przewodnictwem Prymasa Polski. W każdej parafii uroczyste Msze św. na rozpoczęcie Roku Wiary. –11 października – Konferencja Księży Dziekanów (kuria, godz. 16.00). Dla świeckich delegatów z diecezji wykład na temat Roku Wiary (seminarium, godz. 16.00). –12 października (etap szkolny), 15 listopada (etap rejonowy), 12 grudnia (etap diecezjalny): VI Archidiecezjalny Konkurs Biblijny dla Młodzieży Gimnazjalnej: Apostoł Piotr przewodnikiem na drogach wiary. –13 października – Archidiecezjalny Dzień Biblijny poświęcony wierze. –13 października – posiedzenie Archidiecezjalnej Rady Duszpasterskiej. –13 października – Studium Życia Małżeńskiego i Rodzinnego – Gniezno („Lamus”, godz. 10.00). –14 października – Dzień Papieski. W katedrze o godz. 12.00 Msza św. pod przewodnictwem Księdza Prymasa. Uczestniczą w niej księża proboszczowie z Gniezna wraz z delegacjami, moderatorzy, profesorowie i alumni Seminarium. –20 października – XIX Diecezjalne Spotkanie Misyjne (kuria, godz. 10.00). –22 października – wspomnienie liturgiczne bł. Jana Pawła II. W katedrze o godz. 12.00 Msza św. pod przewodnictwem Księdza Prymasa. Poświęcenie kaplicy św. Stanisława, w któ- 22 Rok Wiary w archidiecezji gnieźnieńskiej rej umieszczone będą relikwie bł. Jana Pawła II. Uczestniczą w niej księża proboszczowie archidiecezji, moderatorzy, profesorowie i alumni Seminarium, delegaci szkół im. Jana Pawła II. –24 października – spotkanie parafialnych doradców życia małżeńskiego i rodzinnego w rejonach z rejonowymi doradcami życia małżeńskiego i rodzinnego. –25 października – Posiedzenie Archidiecezjalnej Rady Kapłańskiej. Listopad –2 listopada – Msza św. o godz. 10.00 w kościele pw. św. Piotra i Pawła w Gnieźnie pod przewodnictwem Księdza Prymasa. Poświęcenie krypty biskupów pomocniczych archidiecezji gnieźnieńskiej. –10 listopada – Studium Życia Małżeńskiego i Rodzinnego – Gniezno („Lamus”, godz. 10.00). –17 listopada – konferencja rejonowa dla kapłanów (Markowice, godz. 10.00-13.00. O godz. 10.00 – modlitwa przedpołudniowa w kościele, następnie obrady w auli seminaryjnej). –17 listopada – pielgrzymka młodych do relikwii bł. Karoliny Kózkówny w Dąbrówce k. Mogilna –24 listopada – konferencja rejonowa dla kapłanów (seminarium, godz. 10.00-13.00. O godz. 10.00 – modlitwa przedpołudniowa w nowej kaplicy, następnie obrady w auli seminaryjnej). –25 listopada – Zjazd Akcji Katolickiej, Janikowo (par. bł. M. Kozala). Msza św. pod przewodnictwem Księdza Prymasa. – 26-29 listopada – rekolekcje dla kapłanów – Rościnno. Prowadzący: o. dr Marek Wójtowicz SJ. –29 listopada (etap szkolny), 28 lutego 2013 (etap diecezjalny), 4-6 kwietnia 2013 (etap ogólnopolski): XXIII Olimpiada Teologii Katolickiej: Święci Apostołowie Piotr i Paweł – urząd i charyzmaty w Kościele. –30 listopada - 1, 2 grudnia – Dni Radości w Golinie. Kalendarium Roku Wiary 23 Grudzień –1 grudnia – Adwentowy Dzień Skupienia dla katechetów (Gniezno, Rościnno): tematy rozważań będą oparte na liście apostolskim Benedykta XVI Porta fidei. –1 grudnia – dzień skupienia dla nadzwyczajnych szafarzy Komunii św. oraz dla kandydatów (seminarium, godz. 10.00-14.00). Zgłoszenia kandydatów na piśmie wraz z opinią o kandydacie nalezy składać w Wydziale Duszpasterskim (do 30 listopada br.). –1 grudnia – egzamin proboszczowski (seminarium, godz. 9.30). –2 grudnia – I Niedziela Adwentu – rozpoczęcie akcji Wigilijnego Dzieła Pomocy Dzieciom. –5 grudnia – Obchody Międzynarodowego Dnia Wolontariusza. –7-9 grudnia – weekend dla narzeczonych, Gniezno. –8 grudnia – Adwentowy Dzień Skupienia dla katechetów (Słupca, Markowice): tematy rozważań będą oparte na liście apostolskim Benedykta XVI Porta fidei. –8 grudnia – XX Spotkanie dla rodziców misjonarzy (seminarium, godz. 10.30). –9 grudnia – spotkania formacyjne dla narzeczonych (Gniezno – par. bł. Bogumiła, Markowice, Rogoźno – Ducha Świętego, Chodzież – Nawiedzenia NMP, Wągrowiec – św. Jakuba, Żnin – Królowej Polski, Słupca – św. Leonarda, godz. 14.00-16.00). –9 grudnia – weekend dla narzeczonych – Gniezno. –15 grudnia – Studium Życia Małżeńskiego i Rodzinnego – Gniezno („Lamus”, godz. 10.00). –16 grudnia – kwartalne dni modlitw o życie chrześcijańskie rodzin (III Niedziela Adwentu). –16 grudnia – spotkanie opłatkowe dla parafialnych doradców życia małżeńskiego i rodzinnego. Odnowienie przyrzeczeń małżeńskich. Chodzież, parafia pw. Nawiedzenia NMP, godz. 12.30. –20 grudnia – Konferencja Księży Dziekanów. –28 grudnia 2012 - 2 stycznia 2013 – Europejskie Spotkanie Młodych Taizé w Rzymie. 24 Rok Wiary w archidiecezji gnieźnieńskiej –30 grudnia (niedziela) – Święto Świętej Rodziny. W Gnieźnie marsz w intencji małżeństwa i rodziny (godz. 11.30), Msza św. w katedrze o godz. 12.00. W parafiach Msze św. z modlitwą za małżeństwa. 2013 Styczeń –Styczeń – spotkania opłatkowe dla parafialnych doradców życia rodzinnego i odnowienie przyrzeczeń małżeńskich w 12 rejonach. – 19-26 stycznia – Śladami Jezusa – pielgrzymka wspólnot Odnowy w Duchu Świętym z całej archidiecezji do Ziemi Świętej. Luty – 11 lutego – Światowy Dzień Chorego – Msza św. z udzieleniem sakramentu chorych. – 13 lutego – Środa Popielcowa – rozpoczęcie akcji „Jałmużna Wielkopostna”. – 14 lutego – walentynki ze św. Walentym, katedra gnieźnieńska. – 22-24 lutego – weekend dla narzeczonych. – 22-24 lutego – rekolekcje dla nadzwyczajnych szafarzy Komunii św. – 24 lutego – spotkanie formacyjne dla narzeczonych (Chodzież, Gniezno, Markowice, Murowana Goślina, Inowrocław, Rogoźno, Słupca, Wągrowiec, Żnin). – Wielki Post – Dni Skupienia w Witkowie. – V Archidiecezjalny Festiwal Twórczości Religijnej Osób Niepełnosprawnych: Być solą ziemi – być świadkiem wiary 2013. Kalendarium Roku Wiary 25 Marzec – 1-3 marca – rekolekcje dla parafialnych doradców życia małżeńskiego i rodzinnego. – 1-3 marca – rekolekcje parafialnych zespołów Caritas. – 9 marca – spotkanie formacyjne dla zespołów pastoralnych i rejonowych doradców, Gniezno. – 15-17 marca – XV Szkoła Animatora Misyjnego. – 23 marca – skupienie dla członków Żywego Różańca (Słupca – św. Leonarda, Markowice, Gniezno – Dalki, Wągrowiec – bł. M. Kozala, godz. 10.00-14.00). – 24 marca – Narodowy Dzień Życia. – 24 marca – Niedziela Palmowa – Światowy Dzień Młodzieży w wymiarze diecezjalnym. – 28 marca – Wielkanocne Dzieło Caritas (rozprowadzanie chlebków oraz Paschalików). –Od marca do maja – dziesięciotygodniowe seminarium dla wspólnot Odnowy Życia w Duchu Świętym w Gnieźnie (2 spotkania tygodniowo). Kwiecień – Kwiecień – obchody Międzynarodowego Dnia Solidarności Międzypokoleniowej (Gniezno). – 7 kwietnia – Niedziela Miłosierdzia – immatrykulacja nowych wolontariuszy Caritas archidiecezji gnieźnieńskiej. – 7-13 kwietnia – 69. Tydzień Miłosierdzia. – 8 kwietnia – Dzień Świętości Życia. Duchowa adopcja dziecka poczętego. Konferencja o naprotechnologii, Gniezno. – 15 kwietnia (Słupca), 16 kwietnia (Inowrocław), 17 kwietnia (Gniezno) i 18 kwietnia (Chodzież) – spotkania rejonowe dla katechetów (tematyka będzie koncentrowała się wokół zakorzenienia wiary chrześcijańskiej w judaizmie biblijnym). – 20 kwietnia – spotkanie formacyjne dla Parafialnych Rad Duszpasterskich i Ekonomicznych w 12 rejonach. 26 Rok Wiary w archidiecezji gnieźnieńskiej – 27 kwietnia – Narodowy Dzień Pokuty za grzechy przeciw życiu. – 27-28 kwietnia – odpust diecezjalny ku czci św. Wojciecha. Maj –Warsztaty dla parafialnych doradców życia rodzinnego. –Marsz dla życia, Gniezno. Czerwiec – 7-9 czerwca – weekend dla narzeczonych, Gniezno. – 8 czerwca – Ogólnopolska Pielgrzymka Ministrantów i Lektorów do Gniezna. – 9 czerwca – spotkanie formacyjne dla narzeczonych (Chodzież, Gniezno, Markowice, Murowana Goślina, Inowrocław, Rogoźno, Słupca, Wągrowiec, Żnin). – 15 czerwca – spotkanie formacyjne dla rejonowych doradców. – 15-16 czerwca – Zjazd Gnieźnieński Szkolnych Kół Caritas. Lipiec –Od lipca do sierpnia – akcja letnia Caritas. Akcja „Tornister pełen uśmiechów”. – 1-2 lipca – Pielgrzymka Nauczycieli i Wychowawców na Jasną Górę. – 22-28 lipca – Światowe Dni Młodzieży w Rio de Janeiro. – Lipiec – modlitewne całonocne czuwanie w katedrze gnieźnieńskiej w łączności z młodzieżą uczestniczącą w Światowych Dniach Młodzieży w Rio de Janeiro. – 29 lipca - 6 sierpnia – Piesza Pielgrzymka Archidiecezji Gnieźnieńskiej na Jasną Górę. Kalendarium Roku Wiary 27 Sierpień – 31 sierpnia – Archidiecezjalny Dzień Katechetyczny przeżywany jako zjazd katechetów i katechetek archidiecezji gnieźnieńskiej z okazji Roku Wiary. Wrzesień – Wrzesień – Święto Młodych z okazji wspomnienia św. Stanisława Kostki. – 6-8 września – weekend dla narzeczonych, Gniezno. – 8 września – spotkanie formacyjne dla narzeczonych (Chodzież, Gniezno, Markowice, Murowana Goślina, Rogoźno, Słupca, Wągrowiec, Żnin). – 14 września – sympozjum poświęcone małżeństwu i rodzinie „Małżeństwo i rodzina w świetle dokumentów Soboru Watykańskiego II oraz Katechizmu Kościoła Katolickiego”. – 21-22 września – pielgrzymka małżeństw i rodzin na Jasną Górę. Październik – Październik – spotkanie formacyjno-modlitewne dla doradców. – 15 października – Dzień Dziecka Utraconego. Listopad – 24 listopada – zakończenie Roku Wiary. Ks. dr Paweł Kiejkowski „Podwoje wiary są dla nas zawsze otwarte”1 Refleksje na temat wiary w świetle Porta fidei Benedykta XVI «Podwoje wiary» (por. Dz 14,27) są dla nas zawsze otwarte. Wiodą one do życia w komunii z Bogiem i pozwalają wejść do Jego Kościoła. Próg ten można przekroczyć, kiedy głoszone jest Słowo Boże, a serce poddaje się kształtowaniu przez łaskę, która przemienia. Przekroczenie tych podwoi oznacza wyruszenie w drogę, która trwa całe życie. Zaczyna ją chrzest (por. Rz 6,4), dzięki któremu możemy wzywać Boga jako Ojca, a kończy przejście przez śmierć do życia wiecznego, będącego owocem zmartwychwstania Pana Jezusa, który poprzez dar Ducha Świętego zechciał włączyć w swą chwałę tych, którzy w Niego wierzą (por. J 17,22). Wyznawanie wiary w Trójcę Świętą — Ojca, Syna i Ducha Świętego — oznacza wiarę w jednego Boga, który jest miłością (por. 1 J 4,8): Ojca, który w pełni czasów posłał swego Syna dla naszego zbawienia; Jezusa Chrystusa, który w tajemnicy swej śmierci i zmartwychwstania odkupił świat; Ducha Świętego, który prowadzi Kościół przez wieki w oczekiwaniu na chwalebny powrót Pana2. Pierwsze zdania listu apostolskiego Benedykta XVI Porta fidei zapowiadającego Rok Wiary staną się inspiracją dla naszej krótkiej refleksji na temat rzeczywistości wiary. Zbierzemy je wokół trzech tematów: 1) wierzę, aby żyć w pełni, 2) wierzę dzięki Chrystusowi zmartwychwstałemu, 3) wierzę w Kościele, wspólnocie wiary. Por. Benedykt XVI, List apostolski „Porta fidei” ogłaszający Rok Wiary, 1 (dalej PF). 2 PF, 1. 1 30 1.Wierzę, Rok Wiary w archidiecezji gnieźnieńskiej aby żyć w pełni Dar chrześcijańskiej egzystencji przeżywanej w wierze prowadzi do człowieczeństwa spełnionego, życia szczęśliwego, kończy się wraz z przejściem przez śmierć do życia wiecznego3. W innym miejscu Porta fidei papież napisze: Wiara w Jezusa Chrystusa jest więc drogą do osiągnięcia zbawienia w sposób ostateczny4. Ojciec święty w encyklice o chrześcijańskiej nadziei Spe salvi przywołał klasyczny dialog z liturgii chrztu. Kapłan najpierw pyta, jakie imię rodzice wybrali dla dziecka, a następnie kontynuuje: „O co prosisz Kościół Boży?”, na co rodzice odpowiadają: „O wiarę”. „Co daje ci wiara?” – pyta dalej kapłan. „Życie wieczne” – odpowiadają rodzice. Oznacza to, że poprzez chrzest rodzice proszą dla dziecka o dostęp do wiary, o wspólnotę z wierzącymi, „(…) oczekują, że wiara, do której przynależą materialność Kościoła i jego sakramentów, da mu życie – życie wieczne”5. A czym jest owo „życie wieczne”, którego stale każdy człowiek poszukuje, o które prosi, ku któremu kroczy? Papież odpowiada słowami św. Augustyna: „W gruncie rzeczy pragniemy tylko jednej rzeczy – «szczęśliwego życia», życia, które po prostu jest życiem, po prostu «szczęścia»”6. Jest to myśl niezwykle droga Benedyktowi XVI i stale powraca w jego licznych tekstach. Przenika go pasterska pasja, aby współczesnemu człowiekowi w dialogu, „rozmowie” ze współczesną kulturą ukazać piękno człowieczej egzystencji objawionej i podarowanej przez/w Jezusie Chrystusie7. Nieprzypadkowo papież w encyklice Spe salvi przywołał starochrześcijański obraz Jezusa Chrystusa jako filozofa i pasterza: filozofa, który naucza sztuki życia oraz pasterza, który przez doświadczenie śmierci prowadzi do życia spełnionego przekraczającego barierę śmierci8. Jezus jest prawdziwym mistrzem i dawcą życia. Dzięki wierze możliwe jest spełnienie się fundamentalnego powołania PF, 1. PF, 3. 5 Benedykt XVI, Encyklika „Spe salvi” o nadziei chrześcijańskiej, 10 (dalej SS). 6 SS, s. 11. 7 Por. J. Szymik, Teologia. Rozmowa o Bogu i człowieku, Lublin 2008, s. 21. 8 Por. SS, 6. 3 4 Podwoje wiary są dla nas zawsze otwarte 31 każdego człowieka do życia z miłości dla miłości jako syn Boży. Istotą chrześcijaństwa jest to, że jest ono wiarą, a chrześcijańska egzystencja wyraża się przede wszystkim i najpierw w wierze9. Dla J. Ratzingera niezwykle istotne jest pytanie, czy taka wiara jest jeszcze postawą godną człowieka nowoczesnego i dojrzałego. W relacji na przykład do wiedzy, w potocznym znaczeniu tego słowa, jawi się ona bowiem jak coś przejściowego, niedojrzałego, co zmierza do swego dopełnienia w wiedzy. W przekonaniu wielu współczesnych nam ludzi, ukształtowanych poprzez wszechobecny pozytywistyczny mit nauki i postępu, to przecież wiedza oraz technika odpowiadają w sposób kompetentny i dojrzały na pytania współczesnego człowieka. Podczas gdy w przeszłości – napisze papież w Porta fidei – możliwe było uznanie, że istnieje jednorodna tkanka kulturowa, powszechnie akceptowana w swym odniesieniu do treści wiary i inspirowanych nią wartości, to obecnie wydaje się, że w znacznej części społeczeństwa już tak nie jest, z powodu głębokiego kryzysu wiary, który dotknął wielu ludzi10. Kryzys wiary prowadzi jednak współczesnego do głębokiej redukcji rozumienia i przeżywania swego człowieczeństwa. Wiara bowiem nie jest brakiem wiedzy albo wiedzą tymczasową, która domaga się swego dopełnienia. Jest ona całkiem innej natury. Wiara jest rozumieniem, jest powierzeniem siebie prawdzie, sensowi, miłości. Wiele lat wcześniej J. Ratzinger pisał: „(…) wiara jest postawą człowieka wobec całej rzeczywistości, nie dającą się sprowadzić do wiedzy, niewspółmierną z wiedzą, nadaniem sensu, bez którego nie znalazłby człowiek dla siebie miejsca na świecie, sensu, jaki tkwi u podstawy ludzkich obliczeń i działań; (…). Istotnie bowiem, człowiek żyje nie tylko chlebem z tego, co może wykonać, żyje jako człowiek właśnie tym, co mu jest właściwe jako człowiekowi: słowem, miłością, sensem. Sens jest chlebem, który go utrzymuje w tym, co najwłaściwsze jego człowieczeństwu. Bez tego słowa, bez tego sensu, bez miłości znajdzie się w sytuacji, w której dalej żyć nie może, 9 Por. J. Ratzinger, Wprowadzenie w chrześcijaństwo, tłum. Z. Włodkowa, Kraków 1996, s. 40. 10 PF, 2. 32 Rok Wiary w archidiecezji gnieźnieńskiej choćby opływał we wszelkie ludzkie dostatki”11. Tego sensu człowiek nie może otrzymać dzięki wiedzy (w znaczeniu pozytywistycznym), która jest ostatecznie badaniem tego, co sam człowiek dokonał. Sens taki byłby niepewny i kruchy, podobnie jak krucha i niepewna jest kondycja tego, który by go stworzył. Sensu człowiek nie może wymyślić, wydedukować lub stworzyć. Sens można tylko odkryć i przyjąć jako dar. A wierzyć zatem znaczy zawierzyć sensowi, który zostaje człowiekowi objawiony i podarowany. Sens ten (Logos/Syn) podtrzymuje cały świat i każdego człowieka12. Wiara jako powierzenie się podarowanemu sensowi, nie jest zwierzeniem siebie czemuś irracjonalnemu. Wręcz przeciwnie, wiara jest zbliżeniem się i zawierzeniem się prawdzie. W chrześcijaństwie wiara ma charakter osobowy, relacyjny, dynamiczny. Nie jest zawierzeniem się „czemuś”, ale „Komuś”, Bogu. Bóg jest Prawdą, Sensem, Osobą, której człowiek może się powierzyć, zaufać, obdarzyć miłością. Chrześcijańska wiara „(…) jest spotkaniem z człowiekiem Jezusem i w tym spotkaniu doświadcza, że sensem świata jest osoba. (…) jest On także obecnością wiecznego na tym świecie. W Jego życiu, w Jego bezwzględnym oddaniu swego istnienia ludziom mieści się sens świata: On nam oddaje się jako miłość, która także i mnie kocha i przez ten niepojęty dar trwałej miłości, której nie grozi żadna przemijalność, żadne zakłócanie egoizmem, czyni życie wartym życia”13. 2.Wierzę dzięki Chrystusowi zmartwychwstałemu Wiara przynosi nowy, pełny sposób życia. Świadkiem tej nowości są konkretne życiorysy ludzi wiary zachowane dla nas na kartach Pisma świętego i życiorysach świętych Kościoła. W encyklice Spe salvi papież przypomina, że św. Paweł wyraża prawdę nowości życia J. Ratzinger, Wprowadzenie w chrześcijaństwo..., s. 62-63. Por. P. Kiejkowski, Wiara a wiedza. Josepha Ratzingera zmaganie o człowieka, w: K. Michalczak (red.), Teologia dogmatyczna, t. 4, Wokół pojęcia wiary, Poznań 2010, s. 28-29. 13 J. Ratzinger, Wprowadzenie w chrześcijaństwo..., s. 69. 11 12 Podwoje wiary są dla nas zawsze otwarte 33 z wiary na zasadzie przeciwstawienia życia opartego „na Chrystusie” życiu pogan znajdującemu się pod panowaniem „żywiołów świata” (por. Kol 2,8). Poganie, na przykład mieszkający w Koryncie, żyli, nie mając ani nadziei, ani Boga na świecie. Wzrastali oni pośród mitologii tracącej swoją wiarygodność, skostniałej religijności, sprowadzonej do pustego obrzędu, filozoficznego racjonalizmu, który spychał bogów w świat nierealny, a samą boskość przedstawiał jako kosmiczną siłę, do której nie można było się modlić. Czy opisana sytuacja nie przypomina nam trochę współczesnej postmodernistycznej, przenikniętej newage’owskimi ideami popkultury? Otóż chrześcijańskie Credo przynosiło i stale przynosi radykalną nowość, Ewangelię: u początku wszystkiego, świata i człowieka, jest Rozum, Sens, Dobro, Miłość – Osoba! „A jeśli znamy tę Osobę, a Ona zna nas, wówczas niewzruszona moc elementów naturalnych nie jest ostateczną instancją; wówczas nie jesteśmy niewolnikami wszechświata i jego praw – jesteśmy wolni. (…) Niebo nie jest puste. Życie nie jest zwyczajnym następstwem praw i przypadkowości materii, ale we wszystkim i równocześnie ponad wszystkim jest osobowa wola, jest Duch, który w Jezusie objawił się jako Miłość”14. To jest istotą chrześcijańskiego wyznania wiary wypowiadanego w czasie liturgii chrztu, narodzin do nowego życia, a powtarzanych każdego roku w czasie Wigilii paschalnej: „(…) tak wierzę, że świat i moje życie nie są dziełem przypadku, lecz ich źródłem są wieczny Rozum i wieczna Miłość, zostały stworzone przez Boga wszechmogącego. Tak, wierzę, że w Jezusie Chrystusie, w Jego wcieleniu, w Jego krzyżu i zmartwychwstaniu objawiło się oblicze Boga; że w Nim Bóg jest obecny pośród nas, jednoczy nas i prowadzi do naszego celu, do wiecznej miłości. Tak, wierzę, że Duch Święty daje nam słowo prawdy i oświeca nasze serce; wierzę, że w komunii Kościoła wszyscy tworzymy z Panem jedno ciało i w ten sposób idziemy ku zmartwychwstaniu i życiu wiecznemu”15. Tak oto wiara daje nowy fundament życia, jest pewnością, jest za Hbr 11,1 „poręką tych dóbr, SS, 5. Benedykt XVI, W miłości Chrystusa spotkały się serce Boga i serce człowieka, „L’Osservatore Romano” PL 29(2006)5, s. 12. 14 15 34 Rok Wiary w archidiecezji gnieźnieńskiej których się spodziewamy, dowodem, tych rzeczywistości, których nie widzimy”16. U początku nowości przemienionej/przemienianej egzystencji wierzących stoi zbawcze spotkanie ze zmartwychwstałym Chrystusem, Tym, który umarł, został pogrzebany, a żyje i jest prawdziwie obecny w swoim Kościele dla nas i dla wszystkich ludzi. „Pascha Chrystusa jest największym i szczytowym aktem Bożej mocy. Jest wydarzeniem absolutnie nadzwyczajnym, najpiękniejszym i najdojrzalszym owocem «tajemnicy Boga». Jest tak nadzwyczajna, że do nazwania tych aspektów, które wymykają się naszym zdolnościom poznawczym, brak nam słów. Jest jednakże aktem «historycznym», rzeczywistym, poświadczonym i udokumentowanym. Na tym wydarzeniu opiera się nasza wiara. Jest główną prawdą, w którą wierzymy, i głównym powodem, dla którego wierzymy”17. Wydarzenie zmartwychwstania Jezusa stanowi podstawę chrześcijańskiego orędzia, decyduje o istnieniu lub nieistnieniu chrześcijańskiej wiary. W naszym świecie pojawiło się coś nowego, coś, co radykalnie zmienia świat oraz sytuację człowieka i dzieje się to tylko dlatego, że Jezus prawdziwie zmartwychwstał. Zmartwychwstanie Jezusa było przejściem do całkowicie nowego sposobu życia, które nie podlega już prawu śmierci. Został zainicjowany nowy wymiar człowieczeństwa18. Benedykt głosił w swojej ostatniej paschalnej homilii: „Jezus wstaje z grobu. Życie jest silniejsze niż śmierć. Dobro jest silniejsze niż zło. Miłość jest silniejsza od nienawiści. Prawda jest silniejsza od 16 Wnikliwe analizy nowotestamentalnego rozumienia pewności wiary, która w istotny sposób złączona jest z cnotą nadziei znajdziemy w encyklice Spe salvi 7-9. Analizy zebrane wokół pochodzących z Listu do Hebrajczyków terminów: hypostasis, hyparchonta, hypomone, hypostole ukazują wiarę jako obiektywny i subiektywny fundament (substantia) ludzkiej egzystencji. Spotkanie z Bogiem, żywa relacja z Nim, daje podstawę nowego, wolnego, pełnego, szczęśliwego życia. 17 Benedykt XVI, Nasze słowa i czyny muszą być świadectwem zmartwychwstania, „L’Osservatore Romano” Pl 31(2010)6, s. 35-36. 18 Por. J. Ratzinger-Benedykt XVI, Jezus z Nazaretu, cz. II, Od wjazdu do Jerozolimy do Zmartwychwstania, tłum. W. Szymona, Kielce 2011, s. 257-260. Podwoje wiary są dla nas zawsze otwarte 35 kłamstwa. Ciemność minionych dni zostaje rozproszona w chwili, gdy Jezus wstaje z grobu i sam staje się czystym światłem Boga. Odnosi się to jednak nie tylko do Niego i nie tylko do ciemności tych dni. (...) On pociąga nas wszystkich za sobą do nowego życia zmartwychwstania i zwycięża wszelkie ciemności. On jest nowym dniem Boga, dla nas wszystkich”19. Istotnym celem Roku Wiary jest to, aby współczesny nam człowiek (także, a może przede wszystkim my sami) na podobieństwo Samarytanki u studni Jakuba, na pustyni swego życia spotkał i usłuchał Jezusa zmartwychwstałego, który zachęca do wiary w Niego i czerpania z Jego źródła, tryskającego wodą żywą (por. J 4, 14)20. W dziejach wiary Duch Święty podpowiada pewne akcenty w rozumieniu i przepowiadaniu Chrystusa, które są przemawiające dla współczesnego, potrzebującego zbawienia, człowieka. Joseph Ratzinger ukazuje trzy najbardziej charakterystyczne dzisiaj aspekty wiary w Chrystusa. Posłużę się w tym miejscu bardzo ciekawymi analizami ks. prof. M. Pyca21. Te trzy ściśle ze sobą powiązane wymiary wiary w osobę wcielonego Syna Bożego to: „Chrystus wyzwalający, ubogi i proegzystujący”22. Są one bliskie słowom Pana Jezusa, który mówił o sobie, że jest drogą, prawdą i życiem (por. J 14,6). Całe życie Jezusa jest związane z „wyjściem/exodusem”, które prowadzi ku prawdziwej wolności. Z wyjściem w istotny sposób łączy się droga/egzystencja ku wolności. Na podobieństwo starotestamentalnego doświadczenia wyjścia z niewoli ku przyszłej wolności, Jezus ukazuje siebie jako nowego Mojżesza. Chrystus jest nie tylko przewodnikiem na drodze ku wolności, ale On, jak sam siebie nazywa, jest drogą (por. J 14,6). W Ewangelii św. Łukasza publiczna dziaBenedykt XVI, Wielkanoc to dzień nowego stworzenia, „L’Osservatore Romano” Pl 33(2012)5, s. 20. 20 PF, 3. 21 M. Pyc, Jezus Chrystus – centrum chrześcijańskiej wiary. Chrystologiczna refleksja na kanwie teologicznej twórczości Benedykta XVI – J. Ratzingera, w: K. Michalczak (red.), Teologia dogmatyczna, t. 4, Wokół pojęcia wiary, Poznań 2010, s. 15-18. 22 Por. tamże, s. 15. 19 36 Rok Wiary w archidiecezji gnieźnieńskiej łalność Jezusa ukazana jest na planie drogi ku Jerozolimie. Chrystus mówi o swoim przejściu, które ma dokonać przez tajemnicę Jego odrzucenia, krzyża ku zmartwychwstaniu. W Łukaszowym opisie rozmowy Pana Jezusa z Mojżeszem i Eliaszem w czasie przemienienia na górze czytamy: „Ukazali się oni w chwale i mówili o Jego odejściu, którego miał dokonać w Jerozolimie” (Łk 9,31). Pełny sens Jego odejścia, drogi staje się zrozumiały dopiero w świetle całego wydarzenia paschalnego, a zwłaszcza zmartwychwstania. „Bez krzyża Jego exodus prowadziłby jednak nie do zmartwychwstania, lecz w ziemską utopię. Właśnie z tej paschalnej perspektywy List do Hebrajczyków opisuje drogę Jezusa, której bieg nie kończy się w Jerozolimie: «On nam zapoczątkował drogę nową i żywą, przez zasłonę, to jest przez ciało swoje» (Hbr 10,20)”23. Jezus jako droga prowadzi wierzących do komunii z Trójjedynym, do miłości Boga, która jest ich obiecanym dziedzictwem, prawdziwą ojczyzną. Ta droga Jezusa z niewoli do wolności jest szczególnie aktualna wobec zmagań współczesnego człowieka w dziedzinie wolności. Ostatecznie to Chrystus objawia sens takich pojęć, jak wolność i wyzwolenie. Jest to wołanie o spełnienie w człowieku jego powołania do wolności kochania, które podarowane zostało przez Stwórcę przez fakt stworzenia go na obraz i podobieństwo Boga. Droga do wolności w konieczny sposób wiąże się z decyzją odpowiedzenia na Jezusowe wezwanie, aby jako Jego uczeń, Jego mocą, iść do swojej Jerozolimy, aby w rzeczywistości krzyża swojego życia doświadczać prawdziwej wolności Syna Bożego. Jest to wolność wypływająca z komunii z Bogiem i w mocy trwania w komunii z braćmi i siostrami, także za cenę tracenia siebie. Drugim charakterystycznym rysem współczesności jest wiara w Jezusa Chrystusa ubogiego. Joseph Ratzinger łączy tajemnicę ubóstwa Chrystusa ze słowami Jego samego: „Ja jestem prawdą” (J 14,6). Wolność jest ściśle związana z prawdą. Jezus prowadzi uczniów do poznania prawdy. Do swoich Apostołów mówił: „Już was nie nazywam sługami, bo sługa nie wie, co czyni pan jego, ale nazwałem was przyjaciółmi, albowiem oznajmiłem wam wszystko, co usłyszałem M. Pyc, Jezus Chrystus – centrum chrześcijańskiej wiary…, s. 16. 23 Podwoje wiary są dla nas zawsze otwarte 37 od Ojca mego” (J 15,15). Brak wiedzy prowadzi do źle rozumianej zależności i niewoli. Tam, gdzie nie ma zrozumienia prawdy, nie można mówić o wolności. Ten, komu Jezus nie objawi zamiarów Ojca, pozostaje bezwolnym sługą. Wcielony Syn prowadzi uczniów do poznania tajemnicy Ojca, Jego zamiarów pełnych miłości wobec człowieka, który utracił swoje synostwo. Kto rozpozna miłość Ukrzyżowanego, ten odkryje oblicze Ojca i staje się przyjacielem. I jako taki w wolności i prawdzie uczestniczy w misterium Boga. W przekonaniu Benedykta XVI istnieje głęboki związek pomiędzy prawdą a ubóstwem. „Chrystus zrehabilitował w ludzkich oczach prawdę właśnie przez to, że ukazał ją światu (…) w ubóstwie samego tylko jej głoszenia. (…) Paradoks polega na tym, że pełna prawda o Bogu objawia się w krańcowym ubóstwie i niemocy Ukrzyżowanego. (…) Pokora Boga jest drzwiami prawdy na świat i nie ma innych”24. Trzecim wymiarem wiary adekwatnie przemawiającym do współczesnego człowieka jest obraz Chrystusa proegzystującego. Jest to Chrystus, który sam o sobie mówi, że jest życiem, to życie głosi, pełnię życia obiecuje, to życie daje. Współczesny świat zmaga się z symptomami cywilizacji śmierci. Naznaczony cierpieniem, przepełniony różnymi przejawami logiki śmierci, szuka i woła o dar życia w obfitości. Nie znajdzie go nigdzie poza Ukrzyżowanym. W wydarzeniu krzyża, pełni nowego życia miłości pośród śmierci, objawia się tajemnica Trójcy Świętej wyrażająca się we wzajemnym stałym miłosnym obdarowywaniu sobą. Tylko Bóg może być stałym fundamentem pełnego życia. Tylko w zjednoczeniu z Nim i na podobieństwo logiki Jego życia człowiek doświadcza pełni życia. „To jest życie wieczne: aby znali Ciebie, jedynego prawdziwego Boga, oraz tego, którego posłałeś Jezusa Chrystusa” (J 17,3). Jezus ma życie z Ojca i włącza wierzących w życiodajną wspólnotę z Ojcem. On żyje z bezinteresownego daru Ojca i jako bezinteresowny dar dla Ojca i dla ludzi. Całe Jego życie jest proegzystencją, życiem „dla”. Życie, w które Chrystus włącza przez wiarę chrześcijan, oznacza wtajemTamże, s. 17. 24 38 Rok Wiary w archidiecezji gnieźnieńskiej niczenie w logikę dawania. „Zgoda na miłość owocuje życiem”25. Życie spełnione wyraża się w przeżywaniu swego istnienia w duchu proegyzstencji, w postawie życia „dla”. W Porta fidei czytamy: W tej perspektywie Rok Wiary jest zachętą do autentycznego i nowego nawrócenia się do Pana, jedynego Zbawiciela świata. W tajemnicy Jego śmierci i zmartwychwstania Bóg objawił w pełni miłość, która zbawia i wzywa ludzi do przemiany życia przez odpuszczenie grzechów (por. Dz 5,31). Według apostoła Pawła, ta Miłość wprowadza człowieka w nowe życie: «Przez chrzest zanurzający nas w śmierć zostaliśmy razem z Nim pogrzebani po to, abyśmy i my postępowali w nowym życiu — jak Chrystus powstał z martwych dzięki chwale Ojca» (Rz 6,4). Dzięki wierze to nowe życie kształtuje całą ludzką egzystencję, opierając się na radykalnej nowości zmartwychwstania. W takiej mierze, w jakiej człowiek dobrowolnie okazuje gotowość, jego myśli, uczucia, mentalność i zachowania powoli są oczyszczane i przekształcane, w procesie, który w tym życiu nigdy w pełni się nie kończy. «Wiara, która działa przez miłość» (Ga 5,6) staje się nowym kryterium myślenia i działania, które przemienia całe życie człowieka (por. Rz 12,2; Kol 3,9-10; Ef 4,20-29; 2 Kor 5,17)26. 3.Wierzę w Kościele, wspólnocie wiary Wiara chrześcijańska jest ze swej istoty podarowanym uczestnictwem w życiu, miłości Jezusa jako wcielonego Syna wobec swojego Przedwiecznego Ojca. W tym okresie będziemy nieustannie kierować wzrok ku Jezusowi Chrystusowi, «który nam w wierze przewodzi i ją wydoskonala» (Hbr 12,2)27. Zmartwychwstały Chrystus jest dla nas obecny, żyje i działa, w szczególny i wyjątkowy sposób w tajemnicy Kościoła, który jest Jego Ciałem. Kościół jako matka przez słowo i sakramenty rodzi nas do życia wiary z Jezusem Chrystusem. Tamże, s. 18. PF, 6. 27 PF, 13. 25 26 Podwoje wiary są dla nas zawsze otwarte 39 U początku drogi wiary znajduje się obdarowanie chrzcielne. Benedykt XVI, aby ukazać rzeczywistość nowego życia ochrzczonych, chętnie nawiązuje do słów św. Pawła: „Teraz zaś już nie ja żyję, lecz żyje we mnie Chrystus” (Ga 2,20)28. Poprzez chrzest pamiętamy, że chodzi tu o długi proces inicjacji chrześcijańskiej, zostaje neoficie odebrane jego własne stare, zamknięte w sobie ja, które zostaje włączone w nowy, większy podmiot, w Chrystusa. Przez chrzest cała ludzkość staje się kimś jednym w Chrystusie (por. Ga 3,28). Dzięki temu zjednoczeniu/wszczepieniu tożsamość chrześcijanina zostaje przemieniona, otrzymując nową przestrzeń życia. Ta wielka eksplozja zmartwychwstania, która przenika wierzących w chrzcie, dokonuje się pośród całej złożoności, trudu i udręk współczesnego świata. Wierzący jednoczą się z paschalnym Chrystusem, ale jeszcze bardziej On jednoczy chrześcijan ze sobą do tego stopnia, że stają się jednym podmiotem. Spełnia się w ten sposób inne słowo Pana Jezusa z Ewangelii Janowej: „Ja żyję i wy żyć będziecie” (J 14,19). Żyjący w ten nowy sposób będą przemieniać świat wbrew logice starego świata dotkniętego żądzą władzy, posiadania, egoizmu. A oni sami, trwając w egzystencjalnej komunii z Jezusem, stają się uczestnikami prawdziwej nieśmiertelności i życia wiecznego. Życie, które trwa na wieki, otrzymujemy, ponieważ jesteśmy w komunii miłości (umiłowani i miłujący) z Tym, który jest życiem. Tylko dzięki trwaniu w jedności z Chrystusem oznaczającym trwanie we wspólnocie Kościoła, który jest Jego Ciałem, możliwe jest uczestniczenie w życiu nowego człowieka. Joseph Ratzinger mocno podkreśla, że w swej najgłębszej istocie wiara jest „współbyciem” ze Zmartwychwstałym oraz innymi braćmi i siostrami, którzy kroczą tą samą drogą. Proces powtórnych narodzin to wyjście z choroby odizolowanego od innych „ja”, aby odnaleźć się w większym „ja” Chrystusa i „my” Kościoła. Wiara jest zawsze wiarą eklezjalną. Ona zawsze żyje, rozwija się w „my” Kościoła, jego miłości, doświadczeniu, poznaniu, nadziei, historii, tradycji. 28 Por. Benedykt XVI, W miłości Chrystusa spotkały się serce Boga i serce człowieka, „L’Osservatore Romano” Pl 29(2008)5, s. 11. 40 Rok Wiary w archidiecezji gnieźnieńskiej Dzięki zjednoczeniu z Chrystusem i Kościołem ich doświadczenia stają się również moimi29. Wyznanie wiary jest aktem zarówno osobistym, jak i wspólnotowym. Pierwszym podmiotem wiary jest bowiem Kościół. W wierze wspólnoty chrześcijańskiej każdy otrzymuje chrzest, skuteczny znak przyłączenia do ludu wierzących, aby zyskać zbawienie. Jak stwierdza Katechizm Kościoła Katolickiego: „«Wierzę» — to wiara Kościoła wyznawana osobiście przez każdego wierzącego, przede wszystkim w chwili chrztu. «Wierzymy» — to wiara Kościoła wyznawana przez biskupów zgromadzonych na soborze lub, bardziej ogólnie, przez zgromadzenie liturgiczne wierzących. «Wierzę» — mówi także Kościół, nasza Matka, który przez swoją wiarę odpowiada Bogu i który uczy nas mówić: «Wierzę», «Wierzymy»”30. Prawda ta ma to swoje kolosalne znaczenie. Droga wiary dokonuje się we wspólnocie ze świadkami wiary. Wiara jest zawsze związana z naszym życiem, z wszelkimi jego wzlotami i upadkami, zawsze istnieją w nim kroki w tył, zagubienia, niezrozumienia, które zmuszają do zaczynania od nowa, do weryfikacji swoich przekonań i postaw. Nowy Testament nazywa uczniów Chrystusa „świętymi”. Nie chodzi tu tylko o tych, którzy spełniają dzisiejsze wymogi, aby zostać kanonizowanym. Nazwa ta przypomina, że wszyscy chrześcijanie powołani są do świętości z racji tego, że spotkali i doświadczyli Pana zmartwychwstałego. Kościół jest wspólnotą świętych, którzy znajdują się w drodze i tych, którzy już doszli do celu, wspólnoty z Bogiem. Ich doświadczenie jest konieczną pomocą, aby trwać i wzrastać w wierze. Papież w Porta fidei ukazuje przykłady wiary, które naznaczyły dwa tysiące lat historii zbawienia. To dzięki nim, świadkom wiary (Maryja, Apostołowie, męczennicy, wszyscy święci – kobiety i mężczyźni – tak wielu różnorodnych powołań) żyjemy w wierze także i my, rozpoznając Pana Jezusa obecnego w naszym życiu i historii31. Chodzi o rozpoznanie 29 Por. J. Ratzinger, Patrzeć na Chrystusa, tłum. J. Marecki, Kraków 2005, s. 34-36. 30 PF, 10. 31 Por. PF, 13. Podwoje wiary są dla nas zawsze otwarte 41 siebie w owym żywym i konkretnym doświadczeniu Kościoła, jego miłości ku Chrystusowi i bliźniemu, jego słuchaniu Słowa i pamięci, jego celebrowaniu wiary w liturgii i modlitwie, w żywej tradycji, nauczaniu i zachowanym depozycie wiary. Owa eklezjalna natura wiary przejawia się m.in. w tym, że na drodze chrześcijańskiego wtajemniczenia dorosły katechumen w czasie obrzędu redditio symboli otrzymuje od Kościoła symbol wiary – Credo. Ono ma być przez niego zachowane i coraz bardziej poznawane tak, aby określało całe jego życie32. Znajomość treści wiary jest niezbędna do tego, by dojrzale, w sposób osobowy, podjąć i odnawiać decyzję stawania się uczniem. Poznanie treści wiary prowadzi do przyjęcia całej tajemnicy wiary, której gwarantem jest Bóg. Papież w Porta fidei podkreśla, że cenną pomocą w uzyskaniu systematycznej wiedzy na temat treści wiary jest Katechizm Kościoła Katolickiego. Zawiera on systematyczną i organiczną syntezę treści wiary, którą Kościół otrzymał, strzegł i przekazywał na przestrzeni swej historii. Od Pisma Świętego po ojców Kościoła, od mistrzów teologii po świętych, którzy żyli na przestrzeni wieków, Katechizm stanowi trwały zapis wielu sposobów, w jakie Kościół medytował nad wiarą i rozwijał nauczanie, aby dać wiernym pewność w ich życiu wiary33. Człowiek wierzący, kształtowany przez wiarę Kościoła, jest zarazem wezwany do tego, by stawał się oknem, przez które poganie mogą zobaczyć świętego, żyjącego Boga. Wiara chrześcijan mająca swoje oparcie w doświadczeniu wspólnoty Kościoła, staje się punktem odniesienia dla wszystkich zagubionych i poszukujących Boga w ciemnościach świata. Kościół poapostolski nie rozwijał żadnej strategii przepowiadania wiary poganom, a mimo tego tak wielu uwierzyło w Chrystusa. Nawrócenie starożytnego świata nie było owocem zaplanowanej akcji, lecz owocem świadectwa wiary, nowości życia chrześcijan i wspólnoty Kościoła. Owa jakość i smak pełni życia chrześcijan pociągała pogan do Ewangelii. Konsekwentnie, dzisiejsza apostazja jest skutkiem weryfikacji kryzysu wiary w życiu J. Ratzinger, Wprowadzenie w chrześcijaństwo..., s. 79-91. PF, 12. 32 33 42 Rok Wiary w archidiecezji gnieźnieńskiej chrześcijan. Stąd wielka odpowiedzialność dzisiejszych chrześcijan za przekazanie wiary następnym pokoleniom. Dzisiaj (…), posyła On nas na drogi świata, abyśmy głosili Jego Ewangelię wszystkim narodom ziemi (por. Mt 28,19). Swoją miłością Jezus Chrystus przyciąga do siebie ludzi z każdego pokolenia: w każdym czasie zwołuje On Kościół, powierzając mu głoszenie Ewangelii, nakazem, który zawsze jest nowy. Z tego względu także dziś potrzeba bardziej przekonanego zaangażowania Kościoła na rzecz nowej ewangelizacji, aby na nowo odkryć w wierzeniu radość i odnaleźć zapał do przekazywania wiary34. Szczególną przestrzenią objawiającą nowość chrześcijańskiego życia jest świadectwo czynnej miłości i miłosierdzia. Powtórne narodziny do życia wiary nie dokonują się w jednej chwili, ale stają się drogą całego życia. Istotne jest przekonanie, że nie można zbudować osobistej wiary tylko na prywatnym dialogu z Jezusem. Wiara żyje dzięki trwaniu w wierze Kościoła albo w ogóle nie żyje. „Nie da się oddzielić wiary i życia, prawdy i życia, «ja» i «my»; tylko w kontekście wspólnoty życia ludzi wierzących wiara rozwija całą swoją logikę, całą swoją organiczną formę”35. Na progu Roku Wiary trzeba postawić sobie pytanie: gdzie znajduję taki żywy, rodzący do wiary Kościół? Parafia jest niewątpliwie normalną przestrzenią doświadczania wiary. Coraz częściej jednak wydaje się konieczne, aby w parafiach większych, zwłaszcza miejskich, powstawały miejsca prowadzenia i formowania do wiary dojrzałej, katechumenat dla dorosłych. Obok niego są obecne w naszych parafiach mniej lub bardziej liczne wspólnoty wiary. One sprawiają, że Kościół powszechny nie jest abstrakcyjny i nierzeczywisty, ale jest reprezentowany tu i teraz, w tym miejscu i w tym czasie, w tej konkretnej wspólnocie wiary. Konieczne jest jednak, aby te wspólnoty były rzeczywiście katolickie, to jest otwarte i dające się formować przez życie i wiarę Kościoła powszechnego. Tylko w ten sposób i parafie, i wspólnoty stają się miejscami, w których rodzi się wiara, która daje życie wieczne. Wiara, która stara się PF, 7. J. Ratzinger, Patrzeć na Chrystusa…, s. 35-36. 34 35 Podwoje wiary są dla nas zawsze otwarte 43 rozpoznawać znaki czasu we współczesności, zobowiązuje każdego z nas do stawania się żywymi znakami obecności Zmartwychwstałego w świecie. Współczesny świat szczególnie potrzebuje dziś wiarygodnego świadectwa osób mających umysł i serce oświecone przez Słowo Boże i zdolnych otwierać serca i umysły tak wielu ludzi na pragnienie Boga i prawdziwego życia, które nie ma końca36. PF, 15. 36
![8hebcX]f^T cebcTZTaWT fh^VXfh 5eT`T j\Tel](http://s2.doczz.pl/store/data/001416960_1-d39b025ff75d79dd2016782c5a4960d8-70x70.png "8hebcX]f^T cebcTZTaWT fh^VXfh 5eT`T j\Tel")
