Plan Urządzania Lasu - Nadleśnictwo Skarżysko

Transkrypt

-1I. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA LASÓW I GRUNTÓW PRZEZNACZONYCH DO
ZALESIENIA ORAZ POZOSTAŁYCH GRUNTÓW I NIERUCHOMOŚCI BĘDCYCH W
ZARZĄDZIE NADLEŚNICTWA
1. Dane ogólne o nadleśnictwie.
Nadleśnictwo Skarżysko jest jedną z 23 jednostek organizacyjnych podlegających
Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Radomiu.
W obecnych granicach N-ctwo Skarżysko funkcjonuje od dnia 1.07.1984 roku, zaś
podstawą prawną do jego utworzenia było Zarządzenie Nr 21 Naczelnego Dyrektora Lasów
Państwowych z dnia 18.05.1984 roku.
Według stanu na 1 stycznia 2008 roku, nadleśnictwo jest jednostką trójobrębową, składającą się
z obrębów leśnych:
Rataje
– adres leśny: 16-13-1,
Skarżysko
Szydłowiec
o powierzchni ogólnej:
*
obręb Rataje
– 4691,9781 ha
*/**
obręb Skarżysko
– 5613,1963 ha
*
obręb Szydłowiec
– 5561,9903 ha
*
Ogółem N-ctwo
– 15867,1647 ha
-* powierzchnia wg tabeli nr I
- ** w tym grunty współwłasności N-ctwa i osób fizycznych – 1,0763 ha (oddz. 72 r-0,7613; 52 o – 0,3150 ha)
Siedziba biura Nadleśnictwa znajduje się w oddz. 82 obrębu Skarżysko.
Adres biura Nadleśnictwa: 26-110 Skarżysko Kamienna ul. Wiejska 1,
tel., fax:(0-41) 253 84 85,
(0-41) 253 84 87,
e-mail: [email protected]
Siedziba biura Nadleśnictwa Skarżysko
-2Usytuowanie biura nadleśnictwa względem siedzib poszczególnych urzędów jednostek
administracji państwowej i samorządowej oraz komunikacji publicznej, przedstawiają się
następująco:
do Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Radomiu
– 44 km,
do Urzędu Wojewódzkiego w Warszawie
– 146 km,
do Urzędu Wojewódzkiego w Kielcach
– 34 km,
do Urzędu Miasta w Skarżysku Kamiennej
- 1,2 km,
do Urzędu Miasta w Starachowicach
- 24 km,
do Urzędu Miasta i Gminy w Wąchocku
- 16 km,
do Urzędu Gminy w Bliżynie
– 12 km,
do Urzędu Gminy w Mirowie
– 14 km,
do Urzędu Gminy w Pawłowie
– 32 km,
do Urzędu Gminy w Mircu
– 26 km
do Urzędu Gminy w Chlewiskach
– 24 km
do Urzędu Gminy w Jastrzębiu
– 22 km,
do stacji PKP w Skarżysku Kam.
– 1,5 km,
Na załączonym wycinku mapy topograficznej przedstawiono zasięg terytorialnego działania
Nadleśnictwa Skarżysko oraz usytuowanie biura nadleśnictwa względem siedzib
poszczególnych organów administracji rządowej i samorządowej.
Według podziału administracyjnego kraju, grunty Nadleśnictwa położone są w północnej części
województwa świętokrzyskiego, w powiatach: skarżyskim i starachowickim na terenie 6 gmin., oraz
w południowej części województwa mazowieckiego w powiecie szydłowieckim na terenie 5 gmin.
Szczegółowe rozpisanie powierzchni całego nadleśnictwa, jak i poszczególnych obrębów
leśnych na jednostki podziału administracyjnego kraju, zawarte jest w tabelach nr I wg IUL,
które zamieszczono w dziale „Załączniki” tego elaboratu.
Zestawienie powierzchni lasów znajdujących się w terytorialnym zasięgu działania nadleśnictwa
według gmin, podano zgodnie ze wzorem nr 7 wg IUL.
-3-
Tabela 1. ( Wzór nr 7). Zestawienie powierzchni lasów znajdujących się w terytorialnym zasięgu działania nadleśnictwa
Lasy nie stanowiące własności
Skarbu Państwa
Lasy stanowiące własność Skarbu Państwa
Województwo, powiat,
gmina (część gminy)
Pow.
ogólna
w km2
w zarządzie LP
urządzane
nadleśnictwo
pozostałe
sąsiednie
nadleśnictwa
razem
parki
inne
własność
osób
fizycznych
własność
osób
prawnych
razem
9
10
Lasy
współw.
Ogółem
Skarbu
(7+10+11)
Państwa i osób
fiz.
Lesistość
(12 : 2)
%
powierzchnia – ha
1
2
3
4
5
6
7
8
11
12
13
Gm. Chlewiska
37,40.
348.26
0.00
0.00
0.00
348.26
1 260.06
0.00
1 260.06
0.00
1 608.32
43%
Gm. Jastrząb
61,03
195.21
0.00
0.00
0.00
195.21
584.42
0.00
584.42
0.00
779.63
13%
Gm. Mirów
52,85
1 044.82
0.00
0.00
0.00
1 044.82
94.71
0.00
94.71
0.00
1 139.53
22%
Gm. Szydłowiec
21,89
28.03
0.00
0.00
0.00
28.03
312.41
0.00
312.41
0.00
340.44
16%
Gm. Szydłowiec
89,77
4 113.29
0.00
0.00
0.00
4 113.29
205.67
0.00
205.67
0.00
4 318.96
48%
Gm. Skarżysko-Kam.
49,50
1 584.12
0.00
0.00
128.65
1 712.77
191.21
0.00
191.21
0.00
1 903.98
38%
Gm. Bliżyn
47,20
1 779.96
0.00
0.00
0.00
1 779.96
953.59
0.00
953.59
0.00
2 733.55
58%
Gm. Skarżysko-Kość.
48,00
1 739.84
0.00
0.00
302.05
2 041.89
196.12
0.00
196.12
0.00
2 238.01
47%
Gm. Mirzec
38,76
93.47
0.00
0.00
0.00
93.47
105.08
0.00
105.08
0.00
198.55
5%
Gm. Starachowice
11,43
26.06
0.00
0.00
0.00
26.06
19.42
0.00
19.42
0.00
45.48
4%
111,56
1 061.11
0.00
0.00
0.00
1 061.11
268.08
0.00
268.08
0.00
1 329.19
12%
Gm. Brody
3,85
0.00
0.00
0.00
0.00
0.00
2.64
0.00
2.64
0.00
2.64
1%
Gm. Wąchock
5,29
0.38
0.00
0.00
0.00
0.38
18.10
0.00
18.10
0.00
18.48
3%
Gm. Wąchock
61,51
3 567.99
0.00
0.00
0.00
3 567.99
320.84
0.00
320.84
0.00
3 888.83
63%
64 0,14
15 582.54
0.00
0.00
430.70
16 013.24
4 532.35
0.00
4 532.35
0.00
20 545.59
32%
Gm. Pawłów
R-m.
-4Wg stanu na 01.01.2008 roku, całość gruntów Nadleśnictwa Skarżysko podzielona jest na 13
leśnictw. Szczegółową powierzchnię leśnictw (zaokrągloną przez program „Taksator” do pełnych
arów), z podziałem na podstawowe grupy użytków oraz przynależność do nich poszczególnych
oddziałów leśnych, przedstawiono w tabeli nr 3.
Tabela 2. Podział na leśnictwa.
Powierzchnia [ha]
Leśnictwo
Numery oddziałów
1
2
01 – Rzepin
02- Wanacja
03- Węglów
04- Parszów
Razem
05– Skarżysko Książęce
06 - Majdów
08 - Ciechostowice
09 - Nad Kamienną
Razem
10 - Trębowiec
11- Kierz Niedżwiedzi
12 - Sadek
14 -Budki
gr.
zalesione
i nie
zalesione
3
Obręb Rataje
24,49-51,77-82,108-115,1431119,06
153, 156-167,169,170.
4,13,25-33,52-60,83-91,1161092,97
124, 154,155,168
1-3,5-11,14-20,34-41,61-67,921159,74
98,125-128,202
12,21-23,42-48,68-76,991131,07
107,129-142,201
1-170,201,202.
4502,84
Obręb Skarżysko
1-4,12-17,26-31,45-49,64-69,821434.93
86,97-106,120-125,138,139,201.
5-11,18-25,32-44,50-59,70-78.
1459.97
87-96,107-119,126-137,1401359.22
144,180-184,186,187,221-225.
61-63,79-81,145-163,163A,1641144.12
179, 185,202-218
1-163,163A,164-187,201-218,2215398.24
225.
Obręb Szydłowiec
1-3,13-55.
1113.18
60,68,70-78,80-84,88,89,991095.94
108,120-127,140,141.
56-59,61-67,69,79,85-87,9095,109-116,128-135,142-147,159- 1331.16
163,177-181.
5-12,96-98,117-119,136-139,1481461.49
158,164-176,182-196,218-220.
15 – Gospodarstwo
4,195,202-217
Szkółkarskie
Razem
1-196,202-220.
Ogółem Nadleśnictwo
gr. związane
z gosp. leśną
gr. nieleśne
Razem
4
5
6
45,22
31,14
1195,42
43,15
6,79
1142,91
30, 02
1,57
1191,33
26,02
5,54
1162,63
144,41
45,04
4692,29
39.44
22.75
1497.12
31.87
*
1509.52
24.91
8.03
1392.16
33.66
36.77
1214.55
129.88
85.23
5613.35
25.14
38.76
1177.08
17.02
11.99
1124.95
43.03
46.64
1420.83
57.01
54.6
1573.10
261.20
2.48
2.46
266.14
5262.97
144.68
154.45
5562.1
15164.05
418.97
284.72
15867.74
17.68
Przestrzenny zasięg poszczególnych leśnictw obrazuje załączona mapka sytuacyjna.
-5-
2. Rys historyczny dotyczący lasów i gospodarki leśnej.
2.1 Historia powstania nadleśnictwa.
Historia lasów Nadleśnictwa Skarżysko jest ściśle związana z istnieniem i sposobami
zagospodarowania Puszczy Świętokrzyskiej.
Pierwszym odnotowanym właścicielem tych lasów byli biskupi krakowscy. W roku 1789 na
mocy decyzji Sejmu Czteroletniego przeszły one na własność Skarbu Państwa.
Lasy obecnego obrębu Rataje weszły w skład dóbr rządowych (leśnictwo Bodzentyn), natomiast
lasy obrębów Skarżysko i Szydłowiec wraz z innymi dobrami ziemskimi stanowiły własność
prywatną i wchodziły w skład tzw. „dóbr Szydłowieckich”. W 1828 r w/w dobra zostały nabyte
przez Skarb Państwa i utworzono z nich leśnictwo Szydłowiec.
Po I wojnie światowej w 1919 roku zostało wydzielone z dawnego leśnictwa Bodzentyn
Nadleśnictwo Państwowe Wierzbnik, obejmujące min. lasy obecnego obrebu Rataje. Natomiast z
dawnego leśnictwa Szydłowiec utworzono Nadleśnictwo Państwowe Skarżysko, obejmujące
dzisiejsze obręby Skarżysko i Szydłowiec. W roku 1923 wydzielono z N-ctwa Skarżyko
4885,76 ha i utworzono Nadleśnictwo Państwowe Szydłowiec. Jednocześnie do Nadleśnictwa
Skarżysko dołączono z N-ctwa Wierzbnik ur. Młodzawy, Majków, Gadka i Michałów o łącznej
powierzchni 2393,20 ha. W okresie obowiązywania definitywnych planów urzadzania
gospodarstwa leśnego sporządzonych na okres 1924/25-1933/34, we wszystkich trzech
nadleśnictwach miały miejsce dalsze zmiany powierzchniowe. i organizacyjne, a mianowicie:
- w roku 1930 dotychczasowe N-ctwo Wierzbnik zostało podzielone na dwa odrębne
nadleśnictwa: Wierzbnik i Siekierno, a w 1935 roku zmieniono dotychczasową nazwę
nadleśnictwa Wierzbnik na Nadleśnictwo Państwowe Rataje,
- w N-ctwie Skarżysko w latach 1925-35 przekazano pod rozbudowę przemysłu i miasta
Skarżysko – 1115,61 ha, zaś przyjąto z Urzędu Wojewódzkiego w Kielcach, oraz
w drodze wymiany powierzchnię –78,09 ha.
- do N-ctwa Szydłowiec przyłączono z N-ctwa Małomierzyce ur. Polany o pow. 540,55 ha,
ur. Osinki o pow. 94,47 ha, z n-ctwa Stachów ur. Chronów o pow. 346,13 ha. oraz drobne
kompleksy i działki w drodze upaństwowienia, wykupu i wymiany o łącznej pow.
30,07 ha. Przekazano natomiast na rzecz innych właścicieli grunty o pow. 48,64 ha.
Po II wojnie światowej ustaliły się ostatecznie granice wszystkich trzech ówczesnych
nadleśnictw, które w stanie prawie nie zminionym przetrwały do dziś jako granice obecnych
obrębów leśnych.
W czasie obowiązywania 6-letniego planu urządzenia, zaszły kolejne zmiany powierzchniowe.
W roku 1945 z Nadleśnictwa Rataje przekazano do Nadleśnictwa Ostrowiec ur. „Zagaje” o pow.
216,25 ha, a w roku 1949 przejęto z Wojewódzkiego Urzędu Ziemskiego w Kielcach ur. „Osada
Młyńska” położone w Wąchocku o powierzchni 37,69 ha.
W roku 1945 do Nadleśnictwa Szydłowiec włączono upaństwowione na mocy dekretu PKWN
z dnia 12.12.1944 r. lasy dawnej własności prywatnej z majątku Pakosław o powierzchni
127,93 ha oraz lasy ur. „Koszorów” – własność Zakładów Ostrowieckich o powierzchni
262,47 ha, natomiast przekazano do Nadleśnictwa Radom ur. „Chronów” o pow. 346,12 ha.
W roku 1951 przekazano do Nadleśnictwa Szydłowiec z N-ctwa Marcule kompleks „Polany”
o pow. 668,48 ha w skład którego wchodziły dawne lasy państwowe (540,55 ha) oraz
upaństwowione lasy majątku Pakosław (127,93 ha).
W roku 1946 przekazano z Nadleśnictwa Skarżysko do N-ctwa Starachowice ur. „Gadka”
o pow. 830,83 ha, zaś w 1950 roku N-ctwo Skarżysko przejęło od Zarządu Nieruchomości
Państwowych ur. „Osiedle-Bór” o pow. 144,40 ha.
W okresie obowiązywania planów definitywnego urządzania lasu, nastąpiła reorganizacja
nadleśnictw zmierzająca do połączenia kilku mniejszych jednostek gospodarczych w większe
wieloobrębowe. W związku z powyższym z dniem 1.1.1973 r. z nadleśnictw: Rataje, Suchedniów
i Siekierno utworzono nadlesnictwo Suchedniów z siedzibą w Suchedniowie, natomiast
z nadleśnictw : Bliżyn, Szydłowiec, Skarżysko utworzono nadleśnictwo Skarżysko z siedzibą
w Skarżysku. Dotychczasowe nadleśnictwa stały się obrębami.
-6W roku 1978 miało miejsce dalsze przeorganizowanie nadleśnictw. Nastąpiły zmiany
powierzchniowe związane z nowym podziałem administracyjnym kraju (starano się dostosować
granice nadleśnictw do granic województw).
Z dniem 1.01.1979 r. do N-ctwa Starachowice przekazano z N-ctwa Suchedniów obręb
Rataje, do N-ctwa Suchedniów z N-ctwa Skarżysko obręb Bliżyn, do N-ctwa Skarżysko z N-ctwa
Starachowice obręb Marcule. Z dniem 1.07.1984 r. obręb Marcule ponownie przekazano do Nctwa Starachowice, a obręb Rataje przekazano do N-ctwa Skarżysko. W wyniku tych działań
nastapiło ostateczne przeorganizowanie N-ctwa Skarżysko. W jego skład weszły obręby: Rataje,
Skarżysko i Szydłowiec.
2.2 Charakterystyka dotychczasowych sposobów zagospodarowania lasu i ogólna ocena efektów
gospodarki leśnej.
W okresie Królestwa Polskiego nastąpił intensywny rozwój górnictwa i hutnictwa. Ponieważ
lasy położone w regionie świętokrzyskim miały zaspokajać potrzeby rozwijającego się
przemysłu, powstała koncepcja planowego zagaspodarowania tych lasów.
Pierwsza inwentaryzacja lasów puszczańskich została przeprowadzona w latach 1797-1808r. na
polecenie rządu austryjackiego.
W roku 1820 po wydaniu instrukcji urządzeniowej, zaczęto sporządzać plany gospodarcze.
W 1827 roku sporzadzono nową instrukcję uwzględniającą gospodarkę górniczą. Zgodnie
z przyjętą metodą urządzeniową, zwaną „metodą polską” , podwyższono kolej rębu
poszczególnych gatunków, zastosowano dłuższe nawroty cięć oraz zastosowano zręby zupełne
w drzewostanach sosnowych i cięcia częściowe w drzewostanach jodłowych i liściastych.
Zaprojektowano również podział lasu na oddziały i wprowadzono sztuczne odnowienie lasu.
Pierwsze urządzanie lasów wg polskiej metody urzadzeniowej przeprowadzono w 1829 roku,
a następne w 1847. W kilkanaście lat po upadku powstania styczniowego od 1880 roku została
wprowadzona administracja rosyjska, która przystąpiła do intensywnej eksploatacji lasów.
Jednocześnie zmieniono metody gospodarcze, wprowadzając zakładanie zrębów zupełnych na
dużych powierzchniach, nawet w drzewostanach jodłowych i bukowych.
W wyniku niewłaściwej gospodarki prowadzonej przez władze carskie, na dużych
powierzchniach nastąpiła degradacja siedlisk, zaś wartościowe drzewostany jodłowe i bukowe
zostały zastąpione przez samosiewy brzozy i osiki.
W oparciu o nową instrukcję urzadzania lasu, sporzadzono w 1922 roku dla wszystkich trzech
nadleśnictw pierwsze definitywne plany urządzenia gospodarstwa leśnego obowiązujące na okres
1924/25-1933/34. Prowadzenie gospodarki leśnej w tym okresie było na ogół zgodne
z założeniami planów gospodarczych.
W roku 1934 przeprowadzono rewizję międzyokresową i opracowano nowe plany
urządzeniowe z ważnością na lata: 1934/35-43/44 dla N-ctwa Skarżysko i Rataje oraz 1935/3644/45 dla N-ctwa Szydłowiec.
Powierzchnia ogólna poszczególnych Nadleśnictw wynosiła:
- Rataje – 5010,52 ha;
- Skarżysko- 6302,18 ha;
- Szydłowiec-5844,29 ha.
W w/w planach gospodarczych wyróżniono w każdym nadleśnictwie po dwa gospodarstwa.
Nadleśnictwo
Rataje
Skarżysko
Szydłowiec
gosp. sosnowe
2928,02
1940,77
4743,80
pow.
100
100
100
kolej rębu
80
80
80
max. szer. pasa
zupełne
zupełne
zupełne
rodzaje rębni
4
4
4
nawrót cięć/okres odn.
29,00
18,00
46,00
roczny etat pow. (ha)
7200
4105
12200
roczny etat grubizny netto m3
-7gosp. sosnowo-jodłowe
1767,73
3843,48
pow.
120
120
kolej rębu
--max. szer. pasa
częściowe
częściowe
rodzaje rębni
20
20
nawrót cięć/okres odn.
14,00
33,40
roczny etat pow. (ha)
3
4800
8800
roczny etat grubizny netto m
623,41
120
-częściowe
20
5,00
2200
Czynności gospodarcze w okresie międzywojennym, zarówno w zakresie użytkowania
rębnego jak i przedrębnego oraz prac hodowlanych, wykonywane były zgodnie
z obowiązującymi planami gospodarczymi.
W okresie okupacji niemieckiej sytuacja uległa diametralnej zmianie. Na skutek rabunkowej
gospodarki okupanta etaty użytkowania zostały znacznie przekroczone, przy jednoczesnym braku
troski o odnowienie i pielęgnacje upraw i młodników. Poza gospodarką rabunkową okupanta
znaczne szkody w okresie wojennym i bezpośrednio po wojnie, wyrządziły masowe defraudacje
drewna dokonywane przez miejscową ludność, oraz nielegalne wypasy bydła szczególnie
w uprawach.
Po II wojnie światowej w 1945 r. opracowano trzyletnie plany gospodarcze, sporządzone
w formie tzw. „przybliżonej tabeli klas wieku”. Obowiązywały one w okresie 1.10.194530.10.1948 r. Wymienione tabele klas wieku następnie zrewidowano i przedłużono na okres
obowiązywania planów tj. do 31.12.1951 r.
Założenia planów prowizorycznego urządzania lasu z lat 1945-51 wyglądały następująco:
Nadleśnictwo
Rataje
Skarżysko
Szydłowiec
gosp. sosnowe
4140,27
3797,99
5021,29
pow.
100
100
100
kolej rębu
gosp. sosnowo-jodłowe
-2318,03
-pow.
-120
-kolej rębu
gosp. jodłow-dębowe
588,01
--pow.
120
--wiek rebności
3
łączny etat grubizny netto m
38170
108360
69270
-plan
95993
101645
69076
- wykonanie
251
94
100
% wykonania
We wszystkich nadleśnictwach w tym okresie miały miejsce dalsze zaniedbania
w pielęgnacji upraw i młodników, powstałe na skutek nikłego wykonania planowanych zadań.
Na łączną powierzchnię projektowanych czyszczeń późnych 1669,90 ha, wykonano 717,55 ha
(43%). Natomiast na łączną powierzchnie 2153,42 ha założonych w tym okresie upraw,
pielęgnowanie wykonano na powierzchni 292,88 ha.
W 1951 roku opracowano dla wszystkich trzech nadleśnictw prowizoryczne plany urządzenia
gospodarstwa leśnego z ważnością na okres: 1.01.1952-31.12.1961 r.
powierzchnia ogólna wg stanu na 1.01.1952 r. wynosiła:
N-ctwo Rataje – 4798,79 ha;
N-ctwo Skarżysko – 5580,58 ha;
N-ctwo Szydłowiec – 5206,47 ha.
-8Najważniejsze ustalenia przyjęte w prowizorycznych PUL dla poszczególnych nadleśnictw
przedstawiały się następująco:
W każdym nadleśnictwie wyróżniono po trzy gospodarstwa, a mianowicie:
N-ctwo Rataje
- gospodarstwo sosnowe o pow. 1005,98 ha,
- gospodarstwo dębowo-jodłowo-sosnowe o pow. 1775,31 ha,
- gospodarstwo bukowo-jodłowe o pow. 1706,58 ha;
N-ctwo Skarżysko
- gospodarstwo jodłowo-dębowo-sosnowe o pow. 1878,56 ha,
- gospodarstwo bukowo-jodłowe o pow. 3003,28 ha;
N-ctwo Szydłowiec
- gospodarstwo dębowo-jodłowo-sosnowe o pow. 1270,36 ha,
- gospodarstwo jodłowe o pow. 287,29 ha;
Dla poszczególnych gatunków zostały przyjęte następujące wieki rębności:
N-ctwo Rataje
So - 100 lat w gospodarstwie sosnowym i dębowo-jodłowo-sosnowym,
So - 120 lat w gospodarstwie bukowo-jodłowym,
Jd, Db, Bk,Św - 120 lat,
Ol,Brz,Os - 80 lat;
N-ctwo Skarżysko i Szydłowiec
So – 100 lat,
Jd,Św,Bk – 120 lat,
Db,Js – 140 lat,
Ol,Brz,Os – 80 lat;
Przyjęte roczne etaty cięć rebnych grubizny netto wynosiły:
N-ctwo Rataje
- 8625m3,
N-ctwo Skarżysko - 10155 m3,
N-ctwo Szydłowiec - 8455 m3.
W pierwszej połowie okresu gospodarczego tj. do 1955 roku sposoby użytkowania rębnego były
zgodne z zasadami zawartymi w PUL, a mianowicie:
w gospodarstwach sosnowych zagospodarowanych rębnią zupełną, zakładano zręby szer. 60-80m
z pow. do 6 ha, oraz 3-5 letnim nawrotem cięć.
w gospodarstwach mieszanych stosowano rębnię częściową, skupinową i jednostkową na
powierzchni manipulacyjnej całych pododdziałow lub oddziałow z odnowieniem naturalnym lub
sztucznym oraz 20-letnim okresem odnowienia.
Po przeprowadzeniu dwóch kolejnych rewizji użytkowania rębnego tj. pierwszej w 1955 roku
oraz drugiej w 1959 roku i sporządzeniu dwóch 5-cio letnich planów cięć użytków rębnych,
obejmujących okres 1.10.1955-30.09.1960 r. oraz 1.10.1960-30.09.1965 r. cięcia rębne
prowadzono zasadniczo w dostosowaniu do w/w planów.
Po wprowadzeniu nowych zasad zagospodarowania lasu w 1955 roku w gospodarstwie
sosnowym zakładano zręby zupełne zgodnie z poprzednimi założeniami.
W gospodarstwie mieszanym stosowano rębnię częściową lub gniazdową (10-20 arów) z 10-30
letnim okresem odnowienia., ograniczając jednocześnie szerokość pasa manipulacyjnego do
150m i powierzchnię do 10 ha. Cięcia częściowe w tym okresie prowadzone były właściwie,
w dostosowaniu do potrzeb siedlisk i drzewostanów.
Użytkowanie przedrębne w pierwszych latach omawianego okresu gospodarczego,
prowadzono w oparciu o plan cięć użytków przedrębnych opracowany w 1951 roku, natomiast od
1955 roku w dostosowaniu do planu opracowanego na lata 1955-64.
-9Przeciętne pozyskanie z 1 ha drzewostanów objętych zabiegami trzebieżowymi wynosiło 7 m 3
grubizny netto w stosunku do planowanych 12 m 3.
Użytkowanie przygodne w omawianym okresie było wysokie i znacznie przewyższało
planowane.
Łączna masa projektowana do pozyskania, oraz wykonanie w użytkach rebnych
i przedrębnych, w okresie obowiązywania prowizorycznych planów urządzenia lasu wyglądało
następująco:
Nadleśnictwo
plan (m3)
wykonanie (m3)
% wykonania
Rataje
146700
184930
126
Skarżysko
178360
194625
109
Szydłowiec
157930
174420
110
Większość odnowień powstałych w latach 1952-65 na terenie nadleśnictw Rataje
i Skarżysko uzyskano drogą odnowień naturalnych, przez samosiew, głownie na siedliskach
lasowych w d-stanach mieszanych z udziałem jodły i buka, użytkowanych sposobem zrębowoprzerębowym. Na terenie N-ctwa Szydłowiec większość upraw powstała sztucznie poprzez
sadzenie. Uprawy i młodniki powstałe w tym okresie posiadały na ogół dobrą jakość hodowlaną i
udatność, a ich skład gatunkowy był dostosowany do siedliska i ramowo zgodny z przyjętymi
GTD.
W roku 1965 na terenie N-ctw Rataje i Skarżysko, a w 1966 w N-ctwie Szydłowiec,
przeprowadzono definitywne urządzanie lasu.
W omawianym okresie gospodarczym w poszczególnych obrębach, użytkowanie rębne
prowadzono przy zastosowaniu rębni zupełnych na siedliskach borowych i olsowych, oraz rębni
gniazdowych i częściowych na żyznych siedliskach lasowych i borowych w d-stanach
z istniejącym odnowieniem naturalnym, bądź tam gdzie istniały warunki do jego powstania.
W lasach grupy I stosowano 5-letni nawrót cięć, natomiast w lasach grupy II 4-letni.
W rębniach złozonych w zależności od zaawansowania młodego pokolenia stosowano 10-30
letni okres odnowienia.
Wykonanie % cięć pielęgnacyjnych i łącznie użytkowania w poszczególnych N-ctwach
przedstawiało się następująco:
Nadleśnictwo
Rataje
Skarżysko
Szydłowiec
powierzhniowo
miąższościowo
powierzchniowo
miąższościowo
Łącznie
pozyskanie
miąższościowo
131,6
68,8
92,8
65,3
98,9
6,8
92,3
107,0
94,7
92,3
107,0
94,7
117,0
124,5
120,0
Czyszczenia późne
Trzebieże
Użytki przygodne stanowiły 15,6 % całej pozyskanej miąższości.
Prace odnowieniowo-hodowlane w omawianym okresie gospodarczym, nie zawsze były
wykonywane zgodnie z przyjętymi wcześniej założeniami. Przeciętna udatność upraw wynosiła:
N-ctwo Rataje
- 80,8 %,
N-ctwo Skarżysko - 72,2 %,
N-ctwo Szydłowiec – 80,3 %;
Niska udatność części upraw była spowodowana wadliwie wykonanymi odnowieniami i
brakiem pielęgnacji.
Stan zdrowotny lasu we wszystkich Nadleśnictwach w omawianym okresie był zadowalający.
Nie notowano szkód o rozmiarach klęsk.
W trakcie obowiązywania definitywnego PUL w N-ctwie Szydłowiec nastąpiła gradacja
brudnicy mniszki oraz strzygoni choinówki na pow. ok. 700 ha. Zwalczanie przeprowadzono
poprzez opylenie środkiem chemicznym opanowanych d-stanów.
W latach 1973-74 w N-ctwie Rataje miała miejsce gradacja zwójek jodłowych. Zwalczaniem
chemicznym objęto obszar 573,20 ha.
-10W 1975 roku przeprowadzono prace związane z I rewizją urządzenia lasu.
Wyodrębniono wówczas lasy rezerwatowe, lasy grupy I (ochronne), lasy grupy II
(produkcyjne). w ramach w/w grup lasu utworzono gospodarstwa:
- lasów rezerwatowych,
- lasów ochronnych,
- wyłączonych drzewostanów nasiennych,
- lasów produkcyjnych.
W użytkowaniu rębnym projktowano zagospodarowanie rębniami częściowymi IIa i IIb,
gniazdowo-przerębową IIIc oraz rębniami zupełnymi Ia i Ib. W przypadku dużej koncentracji
drzewostanów rębnych projektowano cięcia na pasach manipulacyjnych szer. 120-150 m.
Wykonanie % cięć pielęgnacyjnych i łącznie użytkowania w poszczególnych N-ctwach
Nadleśnictwo
Rataje
Skarżysko
Szydłowiec
Czyszczenia późne
powierzhniowo
miąższościowo
100,0
100,0
157,2
----
Trzebieże
powierzchniowo
miąższościowo
89,5
103,7
118,5
68,6
94,3
86,3
użytkowanie rębne
powierzchniowo
miąższościowo
130,5
132,5
112,6
107,3
80,0
95,1
Łącznie pozyskanie
miąższościowo
124,0
97,7
104,4
Użytki przygodne stanowiły 15,1 % pozyskanej miąższości użytków rębnych i 36,6 %
użytków przedrębnych. Stosowane rębnie były na ogół zgodne z planem cięć, jednak nie zawsze
dawały oczekiwane rezultaty.
Odnowienia i zalesienia na powierzchni otwartej wykonano w 112,1 %, oraz zalesienia
gruntów nieleśnych po za planem na pow. 63,10 ha. Natomiast pod osłoną drzewostanów
wykonano tylko 28,1 % planowanej powierzchni. Przyczyną przekroczenia rozmiaru
planowanych odnowień otwartych, przy niewykonaniu odnowień podosłonowych, było
powierzchniowe przekroczenie cięć wykonanych zrębami zupełnymi przy zmniejszonym
wykonaniu cięć częściowych.
Prace odnowieniowe i zalesieniowe były wykonywane prawidłowo. Przeciętne zadrzewienie
w Ia klasie wieku wynosiło 0,75. Uprawy zgodne z pożądanym składem stanowiły 24,2 %
a niezgodne 9,8 % założonych upraw. Główne zastrzeżenia odnośnie składu gatunkowego
w uprawach dotyczyły braku jodły, buka i dęba na siedliskach lasowych oraz przewagi brzozy
i osiki na siedliskach wilgotnych.
W latach 1986-88 nastąpiła gradacja osnui modrzewiowej w leśnictwie Ciechostowice.
Zwalczanie przeprowadzono poprzez opylenie preparatem „Dimilin” na powierzchni 130 ha.
Pozostałe szkodniki występowały w ilościach nie powodujących szkód gospodarczych w dstanach.
W latach 1983-84 notowano najwyższe ilości pozyskanego posuszu ze złomów i wywrotów
spowodowanych huraganowymi wiatrami.
W latach 1986-87 w leśnictwach Majdów i Budki miały miejsce kilkudziesięcio hektarowe
pożary.
Od 1988 roku obowiązywał plan II rewizji urządzenia lasu. Przyjęto wówczas następujący
podział na grupy lasu i kategorie ochronności:
- rezerwaty,
- projektowane rezerwaty,
- lasy grupy I (ochronne).
Wyróżniono gospodarstwa:
- specjalne (rezerwaty, WDN,d-stany wokół ośrodków wypoczynkowych),
- zrębowe (na siedliskach olsu i borowych,bez Bb),
- przerębowe ( w d-stanach z panującą jodłą),
- zrębowo-przerębowe (na siedliskach lasowych).
-11Wykonanie % cięć pielęgnacyjnych i łącznie użytkowania w poszczególnych obrębach
Obręb
Rataje
Skarżysko
Szydłowiec
Czyszczenia późne
powierzhniowo
miąższościowo
112
76
85
160
167
62
Trzebieże
powierzchniowo
miąższościowo
92
99
110
84
120
114
użytkowanie rębne
powierzchniowo
miąższościowo
135
106
124
90
73
98
Łącznie pozyskanie
miąższościowo
96
91
107
Użytki przygodne stanowiły 14 % pozyskanej miąższości użytków rębnych i 21 % użytków
przedrębnych.
Zagospodarowanie lasu odbywało się zgodnie z obowiązującymi planami i zasadami hodowli
lasu. Odstępstwa wystąpiły na powierzchniach niedostępnych i poklęskowych.
W największym stopniu dotyczy to zrębów popożarowych z 1992 roku w l-ctwie Budki
i śniegołomów z wiosny 1993 roku.
Odnowienia na powierzchni otwartej wykonano w 119 %, a to głównie z powodu odnawiania
pożarzysk. Odnowienia pod osłoną wykonano w 100 %. Nie wykonano w planowanym
rozmiarze podsadzeń produkcyjnych (29 %) z powodu samorzutnie postępującego odnowienia
naturalnego.
Zabiegi pielęgnacyjne w uprawach i młodnikach oraz odnowieniach pod osłoną wykonano
w ilości przekraczającej wielkości planowane. Powodem była konieczność kilkakrotnego
wykonania zabiegu na tej samej powierzchni.
W stosunku do poprzedniej rewizji poprawiła się jakość upraw. Niemal 90 % ma pokrycie
w przedziale 1,0-0,7 a 36% upraw było zgodne z przyjętymi GTD.
W 1989 roku zwalczano osnujkę modrzewiową w l-ctwie Ciechostowice na pow. 197 ha.
Po kilku latach w 1996 roku gradacja tego szkodnika rozpoczęła się na nowo.
W roku 1992 miała miejsce gradacja borecznika sosnowca na terenie lasów nadzorowanych
w gminach Szydłowiec i Jastrząb na powierzchni 21 ha. W 1993 roku szkodnik ten był
zwalczany na powierzchni 114 ha. W 1995 roku zwalczaniem objęto powierzchnię 80 ha. po
czym gradacja załamała się definitywnie.
W l-ctwie Wanacja w roku 1992 na powierzchni 3 ha wystąpił przypłaszczek granatek.
Nie udało się go zwalczyć. W 1993 r. z tego powodu usunięto zrębem zupełnym zaatakowany
drzewostan na pow. 5,86 ha.
W 1994 roku odnotowano zwiększoną ilość brudnicy mniszki, a w 1996 pleszki dębowej.
Nie wykonywano zwalczania chemicznego a ilość szkodnika samorzutnie zmalała.
W latach 1988, 1994, 1995 nastąpił masowy pojaw szeliniaka w stopniu zagrażającym
udatności upraw. Zwalczanie prowadzono przy użyciu pułapek klasycznych i feromonowych.
Porównanie podstawowych danych, dotyczących m.in. powierzchni, zapasu, zasobności,
planów oraz ich wykonania, wieków rębności dla poszczególnych gatunków drzew w kolejnych
cyklach urządzeniowych, zawierają zamieszczone poniżej tabele przeglądowe, zestawione
obrębami leśnymi.
-12Tabela 3. Tabela przeglądowa - Obręb leśny Rataje
Wyszczególnienie
Jedn.
1
Powierzchnia ogólna
Powierzchnia lasów (bez związ. z gosp.
leśną)
Grunty związane z gosp. leśną
Powierzchnia rezerwatów (całkowita)
Powierzchnia lasów ochronnych
Powierzchnie badawczo – doświadczalne
Powierzchnie stref zagrożenia
przemysłowego:
I strefa
II strefa
III strefa
Zapas na pow. leśnej
Przeciętna zasobność na pow. leśnej zal.
Średni wiek
Roczny etat użytków rębnych - powierzchnia:
plan
2
ha
ha
Definitywne
1.10.1965
3
4758,44
Cykle PUL / I rok obowiązywania planu
I rewizja
II rewizja III rewizja IV rewizja
1.10.1975 1.01.1988 1.01.1998 1.01.2008
4
5
6
7
4739,78
4707,25
4705,91
4692,29
4483,26
4500,85
4505,63
4509,99
4502,84
ha
ha
ha
ha
250,53
-
1689,09
-
4435,29
-
118,56
4507,46
-
144,41
4481,53
-
ha
-
-
3516,20
4508,99
--
690363
156
52
757930
170
53
813019
182
57
1036688
230
63
1137082
252
69
53,22
58,69
51,44
80,28
91,65
ha
ha
m3 brutto
m3 / ha
lat
ha
ha
54,78
56,65
51,80
79,36
-wykonanie
3
- miąższość:
plan
m netto
9512
7168
5239
5019
6898
wykonanie m3 netto
10421
7977
4551
4897
-Przeciętne roczne pozyskanie użytków
przedrębnych: - powierzchnia:
ha
304,78
424,62
375,48
350,60
342,54
plan
wykonanie ha
406,15
383,73
372,30
318,97
-- miąższość:
plan m3 netto
2584
5586
5059
8974
10961
wykonanie m3 netto
3285
7353
5217
9374
-Odnowienia i zalesienia – przeciętnie rocznie:
55,34
29,01
36,41
32,52
12,14
plan ha
wykonanie ha
44,61
18,97
26,10
26,98
-Wieki rębności:
So
lat
100
120/100
120/100
120/100
110
Md
lat
100
120/100
120
120
120
Św
lat
80
80
80
80
80
Jd
lat
110
120
140
140
140
Bk
lat
110
120
120
120
120
Db
lat
120
120/140
160
160
160
Js
lat
120
140/120
120
120
120
Jw
lat
120
120
Gb
lat
80
80
80
80
80
Brz
lat
80
80
80
80
80
Ol
lat
80
80
80
80
80
Ak
Lat
80
Oś
lat
50
50
60
60
50
Tp
lat
Uwaga:
1) w kolumnach „4” wyższe wieki rębności dotyczą lasów grupy I.
2) w kolumnie „5” i „6” wyższe wieki rębności dotyczą drzewostanów So na siedliskach lasowych.
3) w kolumnach „3” planowa i wykonana powierzchnia cięć rębnych dotyczy pow. zredukowanej (brak danych o pow. manip.)
-13Tabela 4. Tabela przeglądowa - Obręb leśny Skarżysko
Wyszczególnienie
Jedn.
1
leśną)
przemysłowego:
I strefa
II strefa
III strefa
Średni wiek
Roczny etat użytków rębnych powierzchnia:
plan
2
ha
ha
Definitywne
I rewizja
II rewizja III rewizja
1.10.1965
1.10.1975 1.01.1988 1.01.1998
3
4
5
6
5393,50
5347,77
5446,26
5599,92
IV rewizja
1.01.2008
7
5613,35
5110,64
5116,46
5225,06
5387,39
5398,24
ha
ha
ha
ha
20,30
596,70
-
20,33
584,65
-
21,58
5203,48
-
101,34
21,41
5334,77
-
129,88
24,06
5321,96
-
ha
-
-
5026,61
5387,39
-
855537
172
60
912022
180
59
198,55
984675
189
68
1345264
251
73
1477162
274
76
80,91
68,66
104,88
131,90
166,10
ha
ha
m3 brutto
m3 / ha
lat
ha
ha
162,85
89,87
102,50
132,04
-wykonanie
3
- miąższość:
plan
m netto
12583
12103
6120
7940
11820
wykonanie m3 netto
13919
9645
5957
7646
ha
301,14
448,49
397,71
394,20
333,51
plan
wykonanie ha
381,71
490,60
361,20
341,34
-- miąższość:
plan m3 netto
2513
5560
5564
10430
12006
wykonanie m3 netto
3166
7202
6000
10213
-Odnowienia i zalesienia – przeciętnie
rocznie:
ha
62,21
62,65
29,12
43,80
11,11
plan
wykonanie ha
29,68
15,60
11,60
35,64
-Wieki rębności:
So
lat
100
120/100
120/100
120/100
110
Md
lat
100
120/100
120
120
120
Św
lat
80
80
80
80
80
Jd
lat
110
120
140
140
140
Bk
lat
110
120
120
120
120
Db
lat
140
120/140
160
160
160
Js
lat
120
140/120
120
120
120
Jw
lat
120
120
Gb
lat
80
80
80
80
80
Brz
lat
80
80
80
80
80
Ol
lat
80
80
80
80
80
Ak
lat
80
Oś
lat
50
50
60
60
50
Tp
lat
Uwaga:
-14Tabela 5. Tabela przeglądowa - Obręb leśny Szydłowiec
Wyszczególnienie
Jedn.
1
leśną)
przemysłowego:
I strefa
II strefa
III strefa
Średni wiek
Roczny etat użytków rębnych - powierzchnia:
plan
2
ha
ha
Definitywne
1.10.1965
3
5255,02
I rewizja
II rewizja III rewizja IV rewizja
1.10.1975 1.01.1988 1.01.1998 1.01.2008
4
5
6
7
5226,26
5232,84
5577,23
5562,10
4887,60
4902,20
4920,74
5188,36
5262,97
ha
ha
ha
ha
606,71
-
614,08
-
4920,74
-
111,52
4830,86
-
144,6
4841,05
-
ha
-
-
4920,74
5142,42
--
610651
128
45
688117
142
46
803554
166
50
46,24
1066055
207
52
1189795
228
59
48,12
39,26
49,97
75,57
88,88
ha
ha
m3 brutto
m3 / ha
lat
ha
ha
106,68
44,92
51,60
74,20
--wykonanie
3
- miąższość:
plan
m netto
7433
7398
6844
6839
8103
wykonanie m3 netto
8649
6755
5885
6308
353,25
449,36
387,84
395,50
403,20
plan ha
wykonanie ha
456,00
633,26
387,20
345,51
-- miąższość:
plan m3 netto
2622
5245
5034
9565
11491
wykonanie m3 netto
3413
5824
5819
10277
-Odnowienia i zalesienia – przeciętnie rocznie:
51,20
37,54
45,50
41,44
28,98
plan ha
wykonanie ha
57,19
37,67
60,60
39,49
-Wieki rębności:
So
lat
100
120/100
120/100
120/100
110
Md
lat
100
120/100
120
120
120
Św
lat
80
80
80
80
80
Jd
lat
110
120
140
140
140
Bk
lat
110
120
120
120
120
Db
lat
110
120/140
160
160
140
Js
lat
120
140/120
120
120
120
Jw
lat
120
120
Gb
lat
80
80
80
80
80
Brz
lat
80
80
80
80
80
Ol
lat
80
80
80
80
80
Ak
lat
80
Oś
lat
50
50
60
60
50
Tp
lat
Uwaga:
Szczegółową analizę gospodarki leśnej za okres III rewizji (1.01.1997 – 31.12.2006)
przedstawiono w części II niniejszego elaboratu pt. „Analiza gospodarki leśnej w minionym
okresie”.
-15-
3. Stan posiadania, stan granic i podział powierzchniowy.
3.1 Opis dokumentacji prawnej stanu posiadania.
Nadleśnictwo posiada założone księgi wieczyste na 99.1% powierzchni zarządzanych
gruntów tj. 15723,47 ha.
Zaległości w dokumentowaniu własności dotyczą w zasadzie działek ewidencyjnych, przyjętych
w różnym czasie przez N-ctwo z PFZ, które nie wszystkie posiadały uregulowany status prawny.
Nadleśnictwo prowadzi na bieżąco ewidencję gruntów, budynków i lokali stanowiących własność
Skarbu Państwa, pozostających w jego zarządzie (Zarządzenie nr 67 DGLP z dnia 17.07.2001r.
i Zarządzenie nr 92 z dnia 17.12.2001r.).
Ewidencję stanowią:
- komputerowy zbiór danych ewidencyjnych w SILP,
- wydruk rejestru gruntów dla Nadleśnictwa,
- mapy ewidencyjne gruntów w postaci numerycznej i analogowej.
Na dokumentację kartograficzną stanu posiadania składają się wydruki komputerowe 47
arkuszy map gospodarczych, sporządzonych na podstawie numerycznych map ewidencyjnych
w skali 1: 5 000, w tym:
obręb Rataje
- 11 arkuszy,
obręb Skarżysko
- 18 arkuszy.
obręb Szydłowiec - 18 arkuszy.
3.2 Stan posiadania.
Powierzchnia Nadleśnictwa została ustalona w wyniku prac geodezyjnych wykonanych
przez BUL i GL w Radomiu w latach 2005-2006 następnie zaktualizowana na 01-01-2008 r.
W wyniku przeprowadzonych prac Nadleśnictwo Skarżysko otrzymało bazę geometryczną
zaewidencjonowaną w Powiatowych Ośrodkach Dokumentacji Geodezyjno Kartograficznej.
Zgodnie z decyzją Nadleśniczego, grunty gdzie BULiGL stwierdziło rozbieżności między
dokumentacją geodezyjną a stanem faktycznym na gruncie, ujęto w PUL zgodnie ze stanem
obowiązującym w ewidencji powszechnej na dzień 31.12.2007 r. Ewentualne zmiany
klasyfikacyjne przeprowadzi nadleśnictwo w trakcie obowiązywania planu urządzenia lasu.
Na dzień 1.01.2008 r., obszar gruntów nadleśnictwa tworzą powierzchnie 1309 działek
ewidencyjnych, w tym:
obręb Rataje
- 265 działek,
obręb Skarżysko
- 605 działek,
obręb Szydłowiec - 439 działek.
W obecnym opracowaniu nie zaszły żadne zmiany w stosunku do dotychczasowego podziału
na obręby leśne.
Lasy Nadleśnictwa Skarżysko obrębu Rataje, są obciążone powinnościami serwitutowymi.
Odnosi się to do powierzchni 1907,50 ha dawnych lasów klasztoru Cystersów w Wąchocku.
Przywilej ten nadał Król Polski Kazimierz Jagielończyk w roku 1454 na mocy, którego
mieszkańcy tego miasta mają prawo pobierać od Nadleśnictwa, rocznie następujące ilości
drewna: drewno użytkowe – 281,10 m3, szczapy opałowe osikowe – 84,08 mp,gałęzie opałowe –
320 mp
Nadleśnictwo nie posiada gruntów spornych. Zarządza natomiast 1,0763 ha m2 gruntów
współwłasności Skarbu Państwa i osób fizycznych, które opisano w pododdziałach 72 r i 52 o
obrębu leśnego Skarżysko.
Ogólne zestawienie powierzchni gruntów Skarbu Państwa, będących w zarządzie N-ctwa
Skarżysko na dzień 1 stycznia 2008 roku, przedstawia tabela nr 6.
-16Tabela 6. Zestawienie powierzchni gruntów N-ctwa Skarżysko (pow. wg danych z geodezyjnego rejestru
gruntów).
Powierzchnia leśna [ha]
Powierzchnia
Ogółem
Obręb
zalesiona
związana
nieleśna [ha]
[ha]
i niezalesiona
z gosp. leśną
1
2
3
4
5
Rataje
4502,6669
144,2863
45,0249
4691,9781
Skarżysko
5398,2241
129,7798
85,1924 *
5613,1963
Szydłowiec
5262,9478
144,6227
154,4198
5561,9903
Razem N-ctwo
15163.8388
418.6888
284,6371
15867,1647
* w tym grunty współwłasności N-ctwa i osób fizycznych – 1,0763 ha (oddz. 72 r-0,7613; 52 o – 0,3150 ha)
Powierzchnia w m2, z podziałem na rodzaje użytków gruntowych i grupy kategorii
użytkowania, przedstawiona jest jedynie w tabelach nr I (rejestrowych), generowanych
programem „Taksator”. W pozostałych zestawieniach, jak również i w opisach taksacyjnych,
powierzchnia poszczególnych pododdziałów została automatycznie, przez program „Taksator”,
zaokrąglona do pełnych arów.
Tabela 7. Zestawienie powierzchni gruntów N-ctwa Skarżysko zaokrąglonej do pełnych arów.
Powierzchnia leśna [ha]
Powierzchnia
Ogółem
Obręb
zalesiona
związana
nieleśna [ha]
[ha]
i niezalesiona
z gosp. leśną
1
2
3
4
5
Rataje
4502.84
144.41
45,04
4692,29
Skarżysko
5398.24
129.88
85,23
5613,35
Szydłowiec
5262.97
144.68
154,45
5562,10
Razem N-ctwo
15164,05
418,97
284,72
15867,74
Zestawienie powierzchni w poszczególnych obrębach leśnych i łącznie w nadleśnictwie,
według grup kategorii użytkowania i rodzajów powierzchni, przedstawiono w tabeli 11,
sporządzonej na podstawie tabel nr I, wygenerowanych programem „Taksator”.
Tabela 8. Zestawienie powierzchni gruntów Nadleśnictwa Skarżysko
L.p.
Rodzaj użytku
1
2
1.
1.1.
Obręb
N-ctwo
Rataje
Skarżysko
Szydłowiec
3
4
5
6
1. Lasy – razem
4646.9532
5528.0039
5407.5705
1.1. Grunty leśne zalesione – razem
4498.7172
5371.7301
5199.7007
4493.8224
5366.3392
5199.7007
4.8948
5.3909
15582.5276
15070.1480
15059.8623
10.2857
4.8948
5.3909
10.2857
1)
1) drzewostany – razem
2)
2) plantacje drzew – razem
w tym:
- plantacje nasienne
- plantacje drzew szybkorosnących
1.2.
1.2. Grunty leśne niezalesione - razem
3.9497
26.4940
63.2471
1)
1) w produkcji ubocznej – razem
0.9352
0.1396
4.4004
93.6908
5.4752
w tym:
- plantacje choinek i krzewów
- poletka łowieckie
2)
2) do odnowienia - razem
2.3638
0.9352
0.1396
2.0366
6.7328
21.7475
2.3638
3.1114
28.4803
w tym:
- halizny
17.9202
- zręby
3.3535
- płazowiny
3.3793
3.8273
17.9202
3.3535
7.2066
-17-
1
3)
2
3
4
5
3.0145
19.6216
37.0992
- przewidziane do naturalnej sukcesji
0.0395
7.3802
24.1368
- objęte szczególnymi formami ochrony
2.9750
12.2414
12.9624
31.5565
28.1788
144.2863
129.7798
144.6227
418.6888
3.6603
0.7643
4.4246
23.4216
189.2344
118.0500
74.7529
5.2641
3.5412
3) pozostałe leśne niezalesione – razem
6
59.7353
w tym:
- przewidziane do wyłączenia z produkcji
1.3.
1.3. Grunty związane z gospodarką leśną – razem
w tym:
1)
1) budynki i budowle
2)
2) urządzenia melioracji wodnych
12.2169
2.3021
8.9026
3)
3) linie podziału przestrzennego lasu
69.2424
63.1741
56.8179
4)
4) drogi leśne
38.4273
46.3865
33.2362
5)
5) tereny pod liniami energetycznymi
24.3997
13.8087
36.5445
6)
6) szkółki leśne
7)
7) miejsca składowania drewna
8)
8) parkingi leśne
9)
9) urządzenia turystyczne
2.
2. Grunty zadrzewione i zakrzewione
Grunty leśne oraz zadrzewione i zakrzewione - razem
3.
3.1.
5.2641
0.4481
3. Użytki rolne – razem
3.1. Grunty orne - razem
3.0931
8.0592
15590.5868
2.3970
5.6622
4646.9532
5530.4009
5413.2327
36.7769
50.4374
60.1025
20.5358
20.1354
18.2383
147.3168
58.9095
20.0935
20.1354
16.2967
56.5256
1.9416
2.3839
w tym:
1)
2)
3)
1) role
2) plantacje. poletka. składy drewna i szkółki na
gruntach ornych
0.4423
3) ugory. odłogi
3.2.
3.2. Sady
3.3.
3.3. Łąki trwałe
2.2427
10.9480
27.3273
3.4.
3.4. Pastwiska trwałe
12.6792
17.1682
11.5301
3.5.
3.5. Grunty rolne zabudowane
1.3192
2.1269
2.6809
40.5180
41.3775
6.1270
3.6.
3.6. Grunty pod stawami rybnymi
3.7.
3.7. Grunty pod rowami rolnymi
0.0589
0.3259
0.3848
4.
4. Grunty pod wodami - razem
0.5132
0.5132
0.5132
0.5132
5.9808
5.9808
w tym:
4.1.
4.1. Grunty pod wodami powierzchniowymi płynącymi
4.2.
4.2. Grunty pod wodami powierzchniowymi stojącymi
4.3.
4.3. Grunty pod morskimi wodami wewnętrznymi
5.
5. Użytki ekologiczne - razem
6.
6. Tereny różne - razem
1)
1) grunty przeznaczone do rekultywacji oraz niezagos.
grunty zrekult.
w tym:
2)
3)
4)
2) wały ochronne nieprzystosowane do ruchu kołowego
3) grunty wyłączone z produkcji (poza gruntami pod
zabudowę)
4) różne inne
-18-
1
7.
2
7. Grunty zabudowane i zurbanizowane – razem
3
4
5
6
1.9384
1.4708
0.2758
3.6850
0.1594
0.1100
0.2694
w tym:
7.1.
7.1. Tereny mieszkaniowe
7.2.
7.2. Tereny przemysłowe
7.3.
7.3. Tereny zabudowane inne
7.4.
7.4. Zurbanizowane tereny niezabudowane
7.5.
7.5. Tereny rekreacyjno-wypoczynkowe - razem
0.2056
0.2056
w tym:
1)
1) ośrodki wypoczynkowe i tereny rekreacyjne
2)
2) tereny zabytkowe
3)
3) tereny sportowe
4)
4) ogrody zoologiczne i botaniczne
5)
5) tereny zieleni nieurządzonej
7.6.
7.6. Użytki kopalne
7.7.
7.7. Tereny komunikacyjne - razem
1.9384
1.1058
0.1658
3.2100
1.9384
1.1058
0.1658
3.2100
6.3096
23.3169
88.3793
118.0058
3.8003
22.9072
86.2202
112.9277
0.0982
0.4513
4.5286
283.5608
13.2896
w tym:
1)
1) drogi
2)
2) tereny kolejowe
3)
8.
3) inne tereny komunikacyjne
8. Nieużytki - razem
w tym:
1)
1) bagna
2)
2) piaski
3)
3) utwory fizjograficzne
0.1937
0.2576
4)
4) wyrobiska nieprzeznaczone do rekultywacji
2.3156
0.0539
2.1591
45.0249
84.1161
154.4198
1.7972
4.2742
7.2182
Razem (2-8) Grunty nie zaliczone do lasów
w tym: grunty przeznaczone do zalesienia
OGÓŁEM (1-8)
0.0982
4691.9781
5612.1200
*
5561.9903
15866.0884
*
* bez gruntów we współwłasności N-ctwa i osób fizycznych – 1,0763 ha
Na poniższych diagramach przedstawiono udział podstawowych grup użytków,
w ramach powierzchni leśnej i nieleśnej:
-19Ryc.1. Udział grup użytków N-ctwa Skarżysko w kategorii „grunty leśne”
Grunty leśne
niezalesione
0.60%
Grunty zw iązane
z gospodarką
leśną
2.69%
Grunty leśne
zalesione
96.71%
Ryc.2. Udział grup użytków N-ctwa Skarżysko w kategorii „grunty nieleśne”
Grunty pod wodami
0,18%
Użytki ekologiczne
2,11%
Tereny różne
0,00%
Użytki rolne
51,95%
Grunty zabudowane i
zurbanizowane
1,30%
Nieużytki
41,62%
Grunty zadrzewione i
zakrzewione
2,84%
-203.3. Stan granic.
Grunty będące w zarządzie Nadleśnictwa Skarżysko są w większości częścią większych
kompleksów leśnych, na terenie których funkcjonują inne jednostki organizacyjne Lasów
Państwowych
Obecne granice gruntów N-ctwa są bezsporne i utrwalone w terenie kamiennymi słupkami.
Ich podziemnymi znakami są butelki osadzone centrycznie pod słupkami granicznymi.
Do podstawowych zadań Nadleśnictwa w zakresie ochrony granic należy:
- dbałość o utrzymanie ich czytelności w terenie,
- ochrona i utrzymanie w nienaruszonym stanie znaków granicznych oraz znaków geodezyjnych,
- prowadzenie na bieżąco dokumentacji związanej ze zmianami w stanie posiadania.
Szczegółowe obowiązki administracji Lasów Państwowych w tym zakresie określają przepisy
ustawy z dn. 17.05.1989 roku „Prawo geodezyjne i kartograficzne” (Dz. U. Nr 100 poz. 1086 z 2000 r.).
Dokładny opis granic uwidoczniony został na mapach gospodarczych i przeglądowych.
Granice większych kompleksów leśnych są wyraźne i na przeważającej długości okopane
rowami granicznymi. Problemem dla N-ctwa są granice najmniejszych kompleksów, głównie
w postaci pojedynczych działek ewidencyjnych, przyjętych w różnym czasie z PFZ, położonych
w szachownicy z gruntami obcej własności. Ochrona granic tych kompleksów, jak i prowadzenie na
ich powierzchni właściwej gospodarki leśnej, jest bardzo utrudnione lub wręcz niemożliwe.
Grunty N-ctwa Skarżysko graniczą na przeważającej długości z własnością prywatną.
Jedynie na niektórych odcinkach graniczą z gruntami Skarbu Państwa zarządzanymi przez inne
jednostki administracyjne LP, a mianowicie:
w obr. Skarżysko – na odcinku ok. 2 km z N-ctwem Stąporków oddziały:119, 137, 144;
- na odcinku ok. 2,5 km z lasami ZM „MESKO” oddziały: 163-165,
163A, 171, 206-208;
- na odcinku ok. 1,8 km z N-ctwem Suchedniów oddziały: 166-168, 179.
w obr. Rataje: - na odcinku ok. 9,8 km z N-ctwem Suchedniów oddziały: 121-128, 138-142,
154,155,168.
-21Wewnątrz gruntów nadleśnictwa położonych jest 38 enklaw gruntów innej własności,
których lokalizację i powierzchnię przedstawia poniższe zestawienie.
Tabela 9. Enklawy gruntów innych form własności.
nr.
Lp.
Kompleks
Przynależność enklawy
Ark.
1
2
3
4
Obr. Rataje
1
8
„Główny”
Węglów
2
4
„Główny”
Radkowice
RAZEM
Obr. Skarżysko
1
11
„Główny”
Ciechostowice
2
11
„Główny”
Ciechostowice
3
11
„Główny”
Ciechostowice
4
11
„Główny”
Hucisko
5
11
„Główny”
Hucisko
6
11
„Główny”
Hucisko
7
11
„Główny”
Hucisko
8
„Główny”
Majdów
9
„Główny”
Majdów
10
„Główny”
Łazy
11
„Główny”
Łazy
12
„Główny”
Łazy
13
„Główny”
Łazy
14
„Główny”
Łazy
15
„Główny”
Skarżysko-Książęce
16
„Główny”
Skarżysko-Książęce
17
„Główny”
Skarżysko Kamienna
18
„Główny”
Skarżysko Kamienna
19
„Bzinek”
Skarżysko Kamienna
20
„Główny”
Górki
RAZEM
Obr. Szydłowiec
1
13
„Główny”
Sadek
2
15
„Główny”
Hucisko
3
15
„Główny”
Hucisko
4
15
„Główny”
Hucisko
5
15
„Główny”
Hucisko
6
15
„Główny”
Hucisko
7
15
„Główny”
Hucisko
8
15
„Główny”
Hucisko
9
15
„Główny”
Hucisko
10 15
„Główny”
Hucisko
11
15
„Główny”
Hucisko
12
14
„Główny”
Budki
13
14
„Główny”
Budki
14
15
„Główny”
Budki
15
-„Główny”
Komunalne
Przedsiębiorstwo
Produkcji Materiałów
Budowlanych w
Radomiu
16
9
WZW i K Szydłowiec
„Główny”
RAZEM
Lokalizacja
5
Powierzchnia
[ha]
6
12
119,120,155
0,41
11,10
11,51
36,37
37
37
9,10
9,11,23
9,22
23
36
110
1,2
2
2
15,16
15
12
13,14
80,81
101
177
180
0,40
1,18
0,74
3,23
0,63
0,48
2,29
1,41
0,17
0,38
0,94
2,53
1,19
0,77
0,65
0,81
1,21
3,50
1,80
2,96
27,27
169,170
171
172,173
174
172,190
188,189
189
189
192,193
192
194
98,119
119
155,156
69
10,68
0,65
9,35
1,92
2,45
9,15
0,56
2,82
0,73
0,24
0,62
0,37
1,78
6,83
2,70
69
0,10
50,95
Łączna powierzchnia enklaw w Nadleśnictwie wynosi 89,73 ha.
Ponadto występują liczne półenklawy często wrzynające się wąskimi smugami w grunty
Nadleśnictwa.
-223.4. Podział powierzchniowy.
W opracowaniu urządzeniowym zachowano dotychczasowy podział powierzchniowy.
Działki przejęte w ostatnim okresie gospodarczym przyporządkowano do już istniejących
oddziałów.
Podział powierzchniowy gruntów nadleśnictwa jest podziałem regularnym, w głównej
mierze sztucznym, w niektórych fragmentach opartym o przebiegające przez te tereny drogi
publiczne i leśne.
Siatkę podziału powierzchniowego tworzą linie ostępowe oraz przecinające je pod kątem
prostym lub zbliżonym do prostego, linie oddziałowe.
Cały obszar Nadleśnictwa podzielono na 588 oddziałów.
Numeracja oddziałów w poszczególnych obrębach leśnych N-ctwa Skarżysko, w porządku
narastającym, przedstawia się następująco:

obręb Rataje (172 oddziały): 1-170,201,202;

obręb Skarżysko (211 oddziałów): 1-163, 163A, 164-187,201-218, 221-225,

obręb Szydłowiec (215 oddziałów): 1-196, 202-220.
Tabela 10. Podstawowe statystyki dotyczące podziału powierzchniowego.
Obręb
1
Rataje
Skarżysko
Szydłowiec
N-ctwo
Ilość
oddziałów
2
172
211
215
598
Średnia
pow.
oddz.
[ha]
3
27,28
26,60
25,87
26,53
Pow. nieleśna i związana
z gosp. leśną
Pow. leśna
Średnia
pow.
pododdz.
[ha]
ilość
pododdz.
4
3,45
3,36
2,67
3,10
5
1231
1448
1805
4484
średnia pow.
pododdz. [ha]
ilość
pododdz.
średnia pow.
pododdz.
[ha]
6
7
8
3,66
3,72
2,97
3,38
96
187
243
526
0,75
0,55
0,82
0,71
Ilość
poddz.
9
1327
1635
2048
5010
liniowych
wyłączeń
nieliterowanych
10
625
590
605
1820
4. Charakterystyka warunków przyrodniczych
4.1. Położenie geograficzne
Położenie geograficzne lasów N-ctwa Skarżysko określają współrzędne:
od 50° 53’ 50” do 51° 18’ 25” szerokości geograficznej północnej (N),
od 20° 42’ 10” do 21° 10’ 30” długości geograficznej wschodniej (E).
Rozciągłość południkowa wynosi około 34 km, natomiast rozciągłość równoleżnikowa około
45 km.
Według regionalizacji fizyczno-geograficznej Polski, przedstawionej przez Kondrackiego
w „Geografii regionalnej Polski”, wyd. II (PWN 2000), obszar lasów Nadleśnictwa Skarżysko
zalicza się do:
megaregionu – Pozaalpejskiej Europy Zachodniej (3),
prowincji – Wyżyn Polskich (34),
podprowincji – Wyżyny Małopolskiej (342),
makroregionu – Wyżyny Kieleckiej (342.3),
mezoregionów:
– Płaskowyżu Suchedniowskiego (342.31);
– Garbu Gielniowskiego(342,32);
– Przedgórza Iłżeckiego (342,33).
-234.2. Regionalizacja przyrodniczo -leśna.
Według regionalizacji przyrodniczo-leśnej, przedstawionej w „Siedliskowych Podstawach
hodowli lasu” (2004), lasy Nadleśnictwa Skarżysko położone są w krainie Małopolskiej (VI),
Dzielnica
Mezoregion
Obręb
Oddziały
(2) Góry Świętokrzyskie
(2a) – Puszcza Świętokrzyska
Rataje
Skarżysko
Szydłowiec
(3) Radomsko-Iłżecka
(3b) - Przedgórze Iłżeckie
Szydłowiec
(9) Wyżyna Środkowo(9d) –Wyżyny Sandomierskiej
Małopolska
Informacje
siedliskowym.
dotyczące
regionalizacji
1-168, 169 (część), 201, 202.
cały obręb
5-12, 94-98, 111cz.,112-119,
129cz.,130-139,142-196, 218-220
1-4, 13-93, 99-110, 111cz. 120-128,
129cz. 140,141, 202-217.
Rataje
169 (część), 170
geobotanicznej
przedstawiono
w
elaboracie
4.3. Rzeźba terenu.
Obszar terytorialnego zasięgu działania Nadleśnictwa jest silnie zróżnicowany pod
względem fizjograficznym.
Ukształtowanie terenu Nadleśnictwa jest przeważnie wzgórzowe i pagórkowate o dość łagodnych
zboczach (obr. Rataje i Skarżysko). Występują też znaczne powierzchnie terenu równinnego i
falistego (znaczna część obr. Szydłowiec).
Najwyższe wzniesienie znajduje się w kompleksie „Głównym” obrębu Skarżysko w oddz. 56
i wynosi 408 m n.p.m., natomiast najniżej położone są kompleksy „Trębowiec” i „Osiny”
w obrębie Szydłowiec, między którymi przepływa rzeka Iłżanka i teren obniża się do 190 m
n.p.m.
Grunty Nadleśnictwa poprzecinane są większymi i mniejszymi obniżeniami terenu
stanowiącymi koryta rzek, bagna oraz siedliska bagienne i wilgotne.
Teren Nadleśnictwa położony jest na obszarze zlodowacenia środkowopolskiego.
Zagadnienia z tego zakresu zostały szerzej omówione w elaboracie siedliskowym.
4.4. Budowa geologiczna i warunki glebowe.
Biorąc pod uwagę podział powierzchni Polski na duże jednostki geologiczne, zwane
makrostrukturami, obszar Nadleśnictwa Skarżysko położony jest w obrębie jednostki zwanej
Wałem Środkowopolskim, w ramach którego wyróżniono oddzielną część związaną
z wypiętrzeniem podnóża prekambryjskiego noszącą nazwę Gór Świętokrzyskich.
Podstawowy zrąb rzeźby tego terenu powstał w wyniku ruchów górotwórczych ery
paleozoicznej. Skały paleozoiczne otoczone są osadami mezozoicznymi i częściowo pokryte
utworami czwartorzędowymi. Najstarsze skały odkryte na tym obszarze należą do prekambru.
Pierwsze ruchy górotwórcze miały tu miejsce w sylurze, ale dopiero pomiędzy karbonem
i permem nastąpiło definitywne sfałdowanie i wypiętrzenie górotworu.
W permie góry te były już bardzo zdenudowane. W dolnym triasie zapanowały warunki
pustynne, podczas których masyw został pokryty piaskowcem pstrym. Później osadziły się
morskie osady triasu oraz jury. W paleogenie wyżyna stała się ostatecznie lądem, zaś erozja
doprowadziła rzeźbę do stanu penepleny ( zrównania ) której ślady dochowały się w postaci
spłaszczeń na najwyższych wyniosłościach. Ląd ten uległ wypiętrzeniu i rozcięciu, a w miocenie
wdarło się od południa morze. Utwory mioceńskie zostały ścięte powierzchnią dolnoplioceńską,
w którą wcięły się następnie doliny górnoplioceńskie.
Epoka lodowcowa zastała teren o rzeźbie podobnej do dzisiejszej. Cały obszar pokryty został
przez zlodowacenie krakowskie, które pozostawiło dużo osadów piaszczystych fluwioglacjalnych i morenowych. Sięgają one w górę do 310-320 m, a poniżej dzisiejszych
den dolinnych znajdowano je do głębokości 20 -30 m. Południowo-wschodnia połać obszaru
Wyżyny Kielecko-Sandomierskiej została ponadto przysypana w czasach młodszych zlodowaceń
grubą powłoką lessu. Zlodowacenie środkowopolskie zatrzymało się u północnych granic
Wyżyny, lecz czoło lodowca wykorzystało obniżenia terenu wsuwając w nie jęzory
-24i osadzając materiał zwałowy. Procesy peryglacjalne zaznaczyły się w rzeźbie wyżyny w sposób
bardzo silny, modelując stoki i powodując powstanie płaszcza utworów soliflukcyjnych
(zsuwowych).
W ścisłym związku z utworami geologicznymi, składem mechanicznym gleb i warunkami
wilgotnościowymi wyróżniono i opisano w N-ctwie Skarżysko (wg obowiązującej aktualnie
klasyfikacji gleb leśnych Polski PTG 2000) 34 podtypy gleb.
Wykaz podtypów glebowych wyróżnionych w nadleśnictwie przedstawiono w tabeli nr 11.
Tabela 11. Podtypy gleb opisanych na terenie Nadleśnictwa Skarżysko
L.p.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
Podtypy gleb
RNw – rankery właściwe
RNbr – rankery brunatne
ARw – arenosole właściwe
PE – pelosole
BRk – brunatne kwaśne
Pw – płowe właściwe
Pbr – płowe brunatne
Pog – płowe opadowoglejowe
Pb – płowe bielicowe
RDw – rdzawe właściwe
RDbr – rdzawe brunatne
RDb – rdzawe bielicowe
Bw – bielicowe właściwe
Bgw – glejo-bielicowe właściwe
Bgms – glejo-bielicowe murszaste
Bgts – glejo-bielicowe torfiaste
Gw – gruntowoglejowe właściwe
Gt – gruntowoglejowe torfowe
Gts – gruntowoglejowe torfiaste
Gms – gruntowoglejowe murszaste
OGw – opadowoglejowe właściwe
OGb – opadowoglejowe bielicowane
OGSw – stagnoglejowe właściwe
OGSt – stagnoglejowe torfowe
OGSts – stagnoglejowe torfiaste
MŁt – torfowo mułowe
Tn – torfowe torfowisk niskich
Tp – torfowe torfowisk przejściowych
Mt – torfowo –murszowe
MRm – mineralno-murszowe
MRw – murszowate-właściwe
MRms – murszaste
MDw – mady rzeczne właściwe
AUi – industrioziemne o n. wykszt. profilu
Udział %
0.08
0.27
0.01
0.67
1.63
0.83
1.10
2.14
0.13
24.52
15.35
10.53
0.68
3.30
0.93
0.04
5.03
0.03
1.64
0.17
27.78
0.19
0.69
0.02
0.10
0.00
0.31
0.48
0.22
0.34
0.26
0.42
0.11
0,00
100.00
Wśród gleb Nadleśnictwa dominują 4 podtypy gleb, które zajmują niemal 80 % ogólnej
powierzchni wszystkich wyróżnionych jednostek. Do najczęściej spotykanych gleb należą:
opadowoglejowe właściwe (OGw), rdzawe właściwe (RDw), rdzawe brunatne (RDbr), oraz
rdzawe bielicowe (RDb)
Gleby opadowoglejowe właściwe (OGw), które stanowią 27,78 % powierzchni ogólnej siedlisk
nadleśnictwa, tworzą rozległe kompleksy na terenie wszystkich obrębów leśnych, wiążąc się głównie
-25z żyznymi siedliskami lasów mieszanych wyżynnych oraz lasów wyżynnych. Podtyp gleb
opadowoglejowych właściwych powstał głównie z gliniastych oraz pylastych zwietrzelin skalnych,
a także z glin zwałowych i pyłów zastoiskowych.
Gleby rdzawe właściwe (RDw), stanowiące 24,52 % powierzchni ogólnej siedlisk nadleśnictwa
występują głównie na obrzeżach siedlisk wyżynnych, gdzie spotyka się piaszczyste zwietrzeliny lub
głębsze zasypania piasków zwałowych oraz wodnolodowcowych
Gleby rdzawe brunatne (RDbr), które stanowią 15,35 % powierzchni siedlisk nadleśnictwa.
spotyka się głównie na siedliskach lasów mieszanych świeżych, gdzie powstały ze spiaszczonych
glin z piasków zalegających na glinach zwałowych.
Gleby rdzawe bielicowe (RDb), zajmujące 10,53 % powierzchni wszystkich siedlisk leśnych
nadleśnictwa, tworzą podłoże dla siedlisk borów oraz borów mieszanych, głównie w miejscach
zalegania głębokich piasków zwałowych lub piasków wodnolodowcowych.
Pozostałe, wyróżnione w trakcie prac typologicznych podtypy glebowe, tworzą głównie
drobnopowierzchniowe kompleksy, rozproszone wśród mozaiki siedlisk leśnych.
Podstawą określenia żyzności siedlisk w lasach N-ctwa Skarżysko jest przeprowadzona
przez BULiGL O/Radom aktualizacja dotychczasowego opracowania glebowo-siedliskowego,
wykonanego w roku 1998 przez BULiGL O/Radom. Ponadto, w ramach aktualizacji, rozpoznano
grunty nie objęte tym opracowaniem, tj. powierzchnie leśne przejęte przez nadleśnictwo w latach
1998 – 2007, zalesione w tym czasie grunty porolne oraz grunty planowane do zalesienia
w latach 2007 – 2017.
Bardziej szczegółowe informacje, na temat budowy geologicznej i geomorfologii terenów
N-ctwa Skarżysko, zawarto w elaboracie siedliskowym.
4,5. Warunki klimatyczne.
Zgodnie z regionalizacją klimatyczną przedstawioną w opracowaniu „Klimat Polski”
(A.Woś, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1999), cały teren Nadleśnictwa Skarżysko
zalicza się do Regionu Wschodniomałopolskiego (R – XXI). Szerszą jego charakterystykę
zamieszczono w elaboracie siedliskowym.
Według danych ze stacji IMGW Kielce - Suków z lat 1991-2005, najcieplejszym miesiącem
był lipiec z przeciętną temperaturą +19,0 oC, a najzimniejszym grudzień z przeciętną temperaturą
–2,2 oC. Średnia temperatura roczna w analizowanym okresie wyniosła +7,8 oC.
Ilość rocznych opadów atmosferycznych w wymienionym okresie wyniosła średnio 662 mm.
Największa ilość opadów przypadła na miesiąc lipiec (128 mm), zaś najmniejsza na luty (34 mm).
Średni okres zalegania pokrywy śnieżnej wynosił 44 dni. Okres wegetacyjny trwał 210-220 dni.
Wartości średniomiesięcznych temperatur oraz rozkład opadów w ciągu roku przedstawia
poniższe zestawienie i zamieszczony pod nim wykres.
Tabela 12. Wartości średniomiesięcznych temperatur oraz rozkład opadów w ciągu roku.
Miesiąc
Śr. temp. [OC]
Śr. opady [mm/m2]
I
-2,2
40
II
-1,8
34
III
2,0
39
IV
7,7
53
V
13,9
76
VI
16,1
63
VII
19,0
128
VIII
18,1
70
IX
12,8
41
X
8,0
41
XI
2,8
40
XII
-2,2
37
-26Ryc. 3 Średniomiesięczne temperatury oraz rozkład opadów w ciągu roku.
max. 35,2oC
130.0
35.0
120.0
110.0
100.0
90.0
15.0
80.0
opad - mm
temperatura- oC
25.0
70.0
5.0
60.0
-5.0
I
II
III
IV
V
VI
VII
VIII
IX
XI
XII
50.0
40.0
-15.0
-25.0
X
30.0
20.0
min. -24,9oC
10.0
-35.0
0.0
temp.
opady
4.6. Warunki hydrologiczne.
Zgodnie z ,,Podziałem hydrograficznym Polski” (Instytut Meteorologii i Gospodarki
Wodnej część I i II - Warszawa1980) obszar Nadleśnictwa Skarżysko położony jest w dorzeczu
Wisły i obejmuje następujące zlewnie:
- pierwszego rzędu – WISŁA,
- drugiego rzędu – KAMIENNA,
- trzeciego rzędu (główne) – OLEŚNICA, BERNATKA, KAMIONKA, ŻARNÓWKA,
LUBIANKA, SABASÓWKA.
Ponadto występują liczne mniejsze cieki zbierające wody z tego terenu stale lub okresowo.
W granicach terytorialnego zasięgu działania nadleśnictwa znajdują się zbiorniki wodne:
Chlewiska, Szydłowiec, Bernatka, Lubianka, Pasternik, Mirów Stary.
Ponadto na stosunki wodne omawianego terenu oddziaływują zbiorniki wodne występujące
w niedalekim sąsiedztwie: Rejów, Piaski, Mostki, Bliżyn,
Szeroka charakterystyka warunków hydrologicznych i hydrogeologicznych zawarta jest
w elaboracie siedliskowym, natomiast informacje odnośnie stanu czystości wód klasyfikowanych
podano w „Programie Ochrony Przyrody”.
4.7. Charakterystyka siedliskowych typów lasu.
Pełny obraz parametrów wyrażonych w liczbach bezwzględnych i procentowych, charakteryzujących
siedliskowe typy lasu w poszczególnych obrębach leśnych N-ctwa Skarżysko, zawierają tabele II, IV, Va
i Vb, które zamieszczono w części tabelarycznej niniejszego elaboratu oraz w opisach taksacyjnych.
Poniżej natomiast przedstawiono szereg zestawień, diagramów oraz analiz, które tak dla
obrębów, jak i nadleśnictwa ogółem, obrazują takie zagadnienia jak:
o powierzchnię i procentowy udział powierzchni siedliskowych typów lasu w ogólnej
powierzchni leśnej,
o uwilgotnienie siedlisk,
o zmiany w układzie siedlisk i przyczyny zmian, w porównaniu do poprzedniej rewizji
urządzeniowej,
o powierzchnię i procentowy udział powierzchni d-stanów wg gatunków panujących
w siedliskowych typach lasu,
o powierzchnię i procentowy udział powierzchni klas bonitacji wg gatunków panujących w
ramach siedliskowych typów lasu.
-27Tabela 13. Zestawienie powierzchni i procentowego udziału powierzchni siedliskowych typów lasu w ogólnej
obr. Rataje
pow
%
STL
1
BŚW
BW
BMŚW
BMW
BMB
LMŚW
LMW
LMB
LŚW
LW
OL
OLJ
LŁ
BMWYŻŚW
BMWYŻW
LMWYŻŚW
LMWYŻW
LWYŻŚW
LWYŻW
R-m
2
3
71.85
1.60
0,00
0,00
346.5
7.70
119.68
2.66
0.34
0.01
503.56 11.18
212.55
4.72
2.42
0.05
38.86
0.86
37.34
0.83
14.86
0.33
0,00
0,00
9.65
0.21
225.84
5.02
15.68
0.35
1568.85 34.84
786.17 17.46
363.05
8.06
185.64
4.12
4502.84 100.00
obr. Skarżysko
pow
%
4
96.98
0,00
102.39
9.23
21.02
83.27
25.46
5.72
5.5
8.58
25.28
12.87
0,00
144.42
85.53
2405.76
993.04
1127.86
245.33
5398.24
5
1.80
0,00
1.90
0.17
0.39
1.54
0.47
0.11
0.10
0.16
0.47
0.24
0,00
2.68
1.58
44.57
18.40
20.89
4.54
100.00
obr. Szydłowiec
pow
%
6
417.93
20.78
1598.38
541.21
44.87
1462.24
749.38
6.62
51.21
47.99
15.46
3.8
0,00
82.39
20.22
100.88
99.61
0,00
0,00
5262.97
7
7.94
0.39
30.37
10.28
0.85
27.78
14.24
0.13
0.97
0.91
0.29
0.07
0,00
1.57
0.38
1.92
1.89
0,00
0,00
100.00
N-ctwo
pow
%
8
586.76
20.78
2047.27
670.12
66.23
2049.07
987.39
14.76
95.57
93.91
55.60
16.67
9.65
452.65
121.43
4075.49
1878.82
1490.91
430.97
15164.05
9
3.87
0.14
13.50
4.42
0.44
13.51
6.51
0.10
0.63
0.62
0.37
0.11
0.06
2.99
0.80
26.88
12.39
9.83
2.84
100.00
Ryc.4. Udział powierzchni siedliskowych typów lasu w obrębie Rataje
BMWYŻŚW
5.0%
BMWYŻW
0.3%
OL
LŁ
0.3%
LW 0.2%
BŚW
BMŚW
BMW
BMB
LMWYŻŚW
34.8%
0.8%
LŚW
0.9%
LMŚW
LMW
LMB
LMB
0.1%
LMWYŻW
17.5%
LMŚW
11.2%
LMW
4.7%
LW
OL
LŁ
BMWYŻŚW
BMŚW
7.7%
BMWYŻW
LMWYŻŚW
BMB
0.0%
BMW
2.7%
LŚW
LMWYŻW
LWYŻW
BŚW 4.1%
1.6%
LWYŻŚW
8.1%
LWYŻŚW
LWYŻW
-28Ryc.5. Udział powierzchni siedliskowych typów lasu w obrębie Skarżysko
BŚW
LW
LŚW 0.1%
0.1%
LMB
0.1%
LMW
0.5%
LMŚW
1.5%
BMB
0.4%
BMW
0.2%
BMŚW
1.9%
BMWYŻŚW
BMWYŻW
2.7%
1.6%
OL
0.5%
OLJ
0.2%
BMŚW
BMW
BMB
LMŚW
LMW
LMB
LMWYŻŚW
44.6%
LŚW
LW
OL
OLJ
LWYŻW
4.5%
BMWYŻŚW
BMWYŻW
BŚW
1.8%
LMWYŻŚW
LWYŻŚW
20.9%
LMWYŻW
LMWYŻW
18.4%
LWYŻŚW
LWYŻW
Ryc.6. Udział powierzchni siedliskowych typów lasu w obrębie Szydłowiec
BMB
0.8%
BŚW
BW
BMW
10.3%
BMŚW
30.4%
BMŚW
BMW
BMB
LMŚW
BW
0.4%
LMŚW
27.8%
BŚW
7.9%
LMW
LMB
LŚW
LW
LMW
14.2%
LMWYŻW
1.9%
OL
OLJ
BMWYŻŚW
BMWYŻW
LMWYŻŚW
1.9%
BMWYŻŚW
BMWYŻW
1.6%
OL
0.4%
0.3%
LMB
0.1%
LW
0.9%
LŚW
1.0%
OLJ
0.1%
LMWYŻŚW
LMWYŻW
-29Ryc.7. Udział powierzchni siedliskowych typów lasu w nadleśnictwie
LŚW
0.6%
BMW
4.4%
BMB
0.3%
OL
LW
0.6% 0.4%
LMB
0.1%
BW
LŁ
0.1%
BMŚW
BMW
BMB
LMŚW
13.4%
LMW
6.5%
BMWYŻŚW
3.0%
BMWYŻW
0.8%
BMŚW
13.5%
BW
0.1%
BŚW
OLJ
0.1%
LMŚW
LMW
LMB
LŚW
LW
OL
OLJ
LMWYŻŚW
27.0%
LŁ
BMWYŻŚW
BŚW
3.9%
LWYŻŚW
9.9%
BMWYŻW
LMWYŻŚW
LMWYŻW
12.4%
LMWYŻW
LWYŻŚW
LWYŻW
2.9%
LWYŻW
W trakcie aktualizacji dotychczasowego opracowania glebowo-siedliskowego zlokalizowano i opisano nie wykazywane dotąd jako oddzielne siedliskowe typy lasów, wilgotne warianty
siedlisk wyżynnych: BMwyżw, LMwyżw, Lwyżw.
Stosunek siedlisk borowych do lasowych oraz ilość STL w poszczególnych obrębach i w Nctwie, przedstawia poniższe zestawienie:
Tabela 14. Zestawienie powierzchni siedlisk borowych i lasowych
obręb
1
Rataje
Skarżysko
Szydłowiec
N-ctwo
bory
pow.
2
779.89
459.57
2725.78
3965.24
%
3
17.32
8.51
51.79
26.15
lasy
pow.
4
3722.95
4938.67
2537.19
11198.81
%
5
82.68
91.49
48.21
73.85
R-m
pow
6
4502.84
5398.24
5262.97
15164.05
%
7
100.00
100.00
100.00
100.00
ilość STL
8
17
17
16
19
W skali nadleśnictwa dominującymi siedliskowymi typami lasu są LMwyż i LMśw.
Łącznie zajmują one 8003,38 ha czyli 52,78% powierzchni leśnej.
Przyjmując za kryterium warunki wilgotnościowe, siedliska zajmują:
- świeże -71,21 % powierzchni (10797,72 ha),
- wilgotne-27,72 % powierzchni (4203,42 ha),
- bagienne- 1,07 % powierzchni (162,91 ha).
W porównaniu z danymi poprzedniej rewizji urządzeniowej nie nastąpiły znaczące zmiany
w powierzchni siedliskowych typów lasu.
Poniżej przedstawiono, dla obrębów i nadleśnictwa, tabele z powierzchnią drzewostanów wg
gatunków panujących w poszczególnych typach siedliskowych lasu oraz diagramy, które
obrazują udział tych powierzchni w układzie procentowym.
-30-
Tabela 15. Udział powierzchniowy gatunków panujących według siedliskowych typów lasu w obrębie
Rataje (pow. zalesiona).
Typ siedliskowy
lasu
1
BŚW
BMŚW
BMW
LMŚW
LMW
LMB
LŚW
LW
OL
LŁ
BMWYŻŚW
BMWYŻW
LMWYŻŚW
LMWYŻW
LWYŻŚW
LWYŻW
Ogółem
SO
2
71.85
342.96
110.52
450.42
179.61
1.02
32.24
33.19
0.83
3.41
223.37
13.95
993.17
475.51
122.06
107.3
3161.41
MD
ŚW
JD
BK
DB
JS
GB
BRZ
OL
AK
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13.64
0.79
1.13
0.6
5.73
5.95
3.68
3.54
3.39
30.53
19.09
1.51
1.61
Razem
13
71.85
346.5
119.64
503.56
212.55
1.02
38.64
36.31
14.86
9.65
225.84
15.68
1567.91
786.17
363.05
185.64
2.42
8.25
4.89
1.51
14.03
6.24
2.47
1.73
465.28
256.93
161.81
61.67
3.89
6.43
1.87
11.25
23.3
1008.05
5.77
44.01
2.29
52.07
47.74
4.83
9.64
76.64
6.13
45.93
19.9
17.02
3.1
8.34
8.76
1.13
23.23
88.37
22.57
0.17
0.65
51.91
1.51
4498.87
Ryc.8. Udział powierzchniowy gatunków panujących w siedliskowych typach lasu
w obrębie Rataje
100%
80%
60%
40%
20%
SO
MD
ŚW
JD
BK
DB
JS
GB
BRZ
OL
LWYŻW
LWYŻŚW
LMWYŻW
LMWYŻŚW
BMWYŻW
BMWYŻŚW
LŁ
OL
LW
LŚW
LMB
LMW
LMŚW
BMW
BMŚW
BŚW
0%
AK
-31Tabela 16. Udział powierzchniowy gatunków panujących według siedliskowych typów lasu
w obrębie Skarżysko (pow. zalesiona).
Typ siedliskowy lasu
SO
MD
ŚW
JD
BK
DB
DB.C
GB
BRZ
OL
OS
Razem
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
BŚW
BMŚW
BMW
BMB
LMŚW
LMW
LMB
LŚW
LW
OL
OLJ
BMWYŻŚW
BMWYŻW
LMWYŻŚW
LMWYŻW
LWYŻŚW
LWYŻW
Ogółem
95.66
100.17
9.23
16.49
71.38
9.49
5.72
5.5
6.22
2.39
0.66
0.2
1.8
1.63
2.98
10.92
0.75
0.1
0.87
1.73
0.74
138.27
61.12
8.05
1092.58 31.59 17.93
373.92 23.31 71.71
424.57 8.38
96.79
2.33
1.75
6.11 0.52 0.43
1139,21 24.64 29.47
397.06 2.57 2.59
602.22 27.25
3.7
101.21
4.4
9.3
53.96
45.57
61.31
7.99
3.92 0.61
0.1
0.29
10.51
1.5
22.89
12.87
0.34
60.81 5.49
36.26
96.32
102.17
9.23
18.12
83.27
25.46
5.72
5.5
8.46
25.28
12.87
144.42
85.53
2394,25
983.13
1127.72
244.58
2509.5 63.28 103 2261,03 54.98 36.29 4.02 0.9 186.73 146.47 5.83 5372,03
w obrębie Skarżysko
100%
80%
60%
40%
20%
SO
MD
ŚW
JD
BK
DB
DB.C
GB
BRZ
OL
LWYŻW
LWYŻŚW
LMWYŻW
LMWYŻŚW
BMWYŻW
BMWYŻŚW
OLJ
OL
LW
LŚW
LMB
LMW
LMŚW
BMB
BMW
BMŚW
BŚW
0%
OS
w obrębie Szydłowiec (pow. zalesiona).
1
BŚW
BW
BMŚW
BMW
BMB
LMŚW
LMW
LMB
LŚW
LW
OL
OLJ
BMWYŻŚW
BMWYŻW
LMWYŻŚW
LMWYŻW
Ogółem
SO
MD
ŚW
JD
BK
2
3
4
5
401.82
19.05
1.73
1554.09
0.23
6.91
476.64
2.04 14.72
29.03
1274.67 1.77 3.95 110.41
576.21
13.18 38.06
3.08
25.81
17.19
41.75
1.67
78.55
19.54
86.05
55.72
DB
6
6.29
DB.C
GB
7
0.19
8
9
0.83
1.55
0.15
0.14
BRZ
10
15.92
29.02
27.67
5.86
15.8
24.46
39.47
8.1
1.4
OL
AK
TP
OS
LP
Razem
11
12
13
14
15
16
417.93
20.78
1595.92
529.93
32.63
1431.85
742.5
6.62
51.21
47.99
15.46
3.8
82.39
20.22
100.88
99.61
0.78 2.17
7.17
3.6
1.74
0.27 4.07
0.9
58.88
3.54
0.1
0.11
4.84
13.67
3.8
0.12
1.29
2.55
0.68
0.61
6.66
38
2.68
1.64
3.24
5.89
4643.68 1.77 21.74 231.95 17.08 26.91 0.29 1.64 139.78 102.85 2.28 0.27 6.83 2.65 5199.72
w obrębie Szydłowiec
100%
80%
60%
40%
20%
JD
BK
DB
DB.C
GB
AK
TP
OS
LMWYŻW
LMWYŻŚW
OL
BMWYŻW
BRZ
BMWYŻŚW
LW
LŚW
LMB
LMW
LMŚW
BMB
BMŚW
BMW
ŚW
OLJ
MD
OL
SO
BW
BŚW
0%
LP
w n-ctwie (pow. zalesiona).
SO
1
BŚW
BW
BMŚW
BMW
BMB
LMŚW
LMW
LMB
LŚW
LW
OL
OLJ
LŁ
BMWYŻŚW
BMWYŻW
LMWYŻŚW
LMWYŻW
LWYŻŚW
LWYŻW
2
569,33
19,05
1997,22
596,39
45,52
1796,47
765,31
9,82
63,55
81,16
4,89
MD
ŚW
JD
BK
3
4
5
6
1,73
0,23
7,77
12,25
18,11
9,9
19,84
151,86
57,9
6,29
1,51
17,19
1,61
8,1
1,4
2,37
4,89
3,41
440,19
94,61
2171,8 35,48
905,15 23,31
546,63 8,38
204,09 1,87
Ogółem
8,05
18,54
78,14
2,33
4,22
7,84
1611,15
691,99
764,03
162,88
1,29
0,52
30,41
2,57
71,26
2,29
DB
DB.C
JS
GB
7
0,19
8
9
10
0,83
1,55
0,15
0,14
19,6
16,59
BRZ
11
16,58
29,22
27,67
27,75
41,2
1,13
OL
AK
TP
OS
LP
12
13
14
15
16
0,78 2,17
7,17
5,23
1,74
0,27
4,07
0,9
77,64
3,54
0,1
1,62
0,74
0,43
79,89
7,42
13,34
4,4
9,3
8,38 103,13
65,47
8,63 78,33
8,76 11,09
3,92
0,1
6,34
50,59
16,67
6,24
0,12
2,55
0,68
0,34
5,49
89,27
0,17
36,91
Razem
17
586,1
20,78
2044,59
658,8
50,75
2018,68
980,51
13,36
95,35
92,76
55,6
16,67
9,65
452,65
121,43
4063,04
1868,91
1490,77
430,22
10314,59 76,3 148,04 3501,03 124,13 139,84 4,31 1,13 25,77 414,88 301,23 3,79 0,27 12,66 2,65 15070,62
Ryc.11. Udział powierzchniowy gatunków panujących w siedliskowych typach lasu w n-ctwie
100%
90%
80%
70%
60%
50%
40%
30%
20%
10%
SO
MD
ŚW
JD
BK
DB
DB.C
JS
GB
BRZ
OL
AK
TP
OS
LWYŻW
LWYŻŚW
LMWYŻW
LMWYŻŚW
BMWYŻW
BMWYŻŚW
LŁ
OLJ
OL
LW
LŚW
LMB
LMW
LMŚW
BMB
BMW
BMŚW
BW
BŚW
0%
LP
Z powyższych danych wynika, iż powierzchnię dominującego powierzchniowo siedliska
tego nadleśnictwa, tj. LMwyż dzielą między siebie, jako gatunki panujące, jodła oraz sosna.
Kilkuprocentowe udziały notują świerk, dąb i olsza.
-34Na siedliskach borów i borów mieszanych (wyżynnych i nizinnych) dominują z oczywistych
względów d-stany sosnowe, ale często podbite wartościowymi podrostami i dolnymi piętrami
jodłowymi.
Na zajmujących niewielkie powierzchnie siedliskach olsowych i lasu łęgowego funkcję
dominanta przejmuje olsza, która jako gatunek panujący zaznacza swój udział także na
wilgotniejszych fragmentach siedlisk lasów i lasów mieszanych wyżynnych.
Zbyt duży udział d-stanów z panującą sosną, szczególnie w obrębie Rataje, rysuje się na siedlisku
Lwyżśw (przekracza 41%). Są one jednak niemal w każdym przypadku złożone,
w warstwie drzew, z kilku gatunków, w tym jodły i niekiedy buka, a pod okapem zawierają
wartościowe podrosty i naloty jodłowe z domieszką buka. Tak więc podlegają samorzutnej
przebudowie, wspomaganej złożonym postępowaniem rębnym bądź pielęgnacją poprzez
trzebieże i czyszczenia.
Tabela 19. Zestawienie powierzchni siedliskowych typów lasu wg bonitacji gatunków panujących w n-ctwie
Siedliskowe typy lasu
Bonitacja
Bśw
Bw
Bb BMśw
BMw
BMb
LMśw
LMw
LMb
Lw
Ol
OlJ
Lł
BMwyż BMwyż
św
w
LMwyż
św
LMwyż
w
Lwyż
św
Lwyż
w
R-m
%
IA
49.39 1.01
417.03 70.52
16.18 11.92 0.83
2.33 58.10 12.52 533.03 227.81 107.55 62.61 1996.74 13.25
I
163.63 7.48
924.66 279.90 1.48 1029.10 419.54 2.63 40.99 8.02 2.63
2.08 229.71 59.79 1400.99 581.37 476.23 99.29 5729.52 38.02
II
288.66 7.76
650.96 268.88 10.37 592.97 399.73 3.99 32.54 67.62 14.79 4.81 3.67 142.70 44.96 1870.85 866.86 805.80 226.79 6304.71 41.83
III
84.16 3.11
51.94 38.52 11.20 45.86 71.20 5.87 5.64 3.70 25.77 8.30 1.57 22.14 3.48 258.17 176.49 101.19 41.53 959.84 6.37
IV
0.26 1.42
V
350.21 75.70
Lśw
0.98 20.58 0.54 14.34 0.87
7.12
R-m 586.10 20.78
1.50 11.58 3.56
0.68
16.38
72.69
0.48
7.12
0.05
2044.59 658.80 50.75 2018.68 980.51 13.36 95.35 92.76 55.60 16.67 9.65 452.65 121.43 4063.04 1868.91 1490.77 430.22 15070.62 100.00
Tabela 14 wraz z obrazującym ją diagramem (ryc. 11) pokazują, że drzewostany N-ctwa
Skarżysko wykazują dobrą dynamikę wzrostu, bowiem 51% ich powierzchni posiada gatunki
panujące charakteryzujące się bonitacjami Ia i I, a kolejne 42% bonitacją II.
Udział drzewostanów z niższymi, tj. III, IV i V klasami bonitacji zaznacza się najwyraźniej
na obejmujących niewielkie powierzchnie siedliskach bagiennych i mocno wilgotnych.
Ryc.12. Udział klas bonitacji wg gatunków panujących w powierzchni siedliskowych typów lasu w n-ctwie
-354.8. Charakterystyka walorów genetycznych i bazy nasiennej
Dla zachowania naturalnej różnorodności biologicznej i genetycznej oraz poprawy
odporności przyszłych drzewostanów, stosuje się hodowlę selekcyjną. Uwzględniając aspekty
genetyczne, ekonomiczne oraz trwałość przyszłej produkcji, przyjęto w Nadleśnictwie Skarżysko
kierunek selekcji populacyjnej, prowadzonej na bazie własnych drzewostanów nasiennych
wyłączonych i gospodarczych oraz drzew matecznych. Te źródła najlepszych genetycznie nasion
stanowią podstawę produkcji szkółkarskiej. W n-ctwie istnieje „Program zachowania leśnych
zasobów genowych i hodowli selekcyjnej drzew leśnych na lata 1997-2012”.
4.8.1. Wyłączone drzewostany nasienne
Wyłączone drzewostany nasienne stanowią najcenniejszą bazę nasienną w nadleśnictwie,
która powinna być w maksymalnym stopniu wykorzystywana w produkcji szkółkarskiej z uwagi
na wysoki stopień dostosowania populacji drzew do miejscowych warunków środowiskowych.
W N-ctwie Skarżysko obręb Skarżysko ustanowiono 4 wyłączone drzewostany nasienne:
- 1 jodłowy o powierzchni 32,61 ha (oddz. 109a),
- 3 modrzewiowe o powierzchni 37,74 ha (oddz. 132a,b,c).
4.8.2. Gospodarcze drzewostany nasienne.
Istotnym elementem bazy nasiennej w nadleśnictwie są gospodarcze drzewostany nasienne.
Odznaczają się one dobrą zdrowotnością i dość wysoką jakością techniczną, co świadczy o ich
dobrym dostosowaniu do miejscowych warunków środowiskowych.
Łączna powierzchnia drzewostanów nasiennych gospodarczych w N-ctwie Skarżysko
wynosi 503,63 ha. Rozdział tej powierzchni na poszczególne gatunki przedstawia tabela 14.
Tabela 20. Zestawienie gospodarczych d-stanów nasiennych wg gatunków panujących
Gatunek
1
So
Jd
Brz
Db
Ol
Razem
Rataje
2
183,74
11,76
---195,50
Obręb
Skarżysko
3
20,58
28,07
3,57
6,24
9,66
68,12
Szydłowiec
4
203,18
7,13
---210,31
N-ctwo
5
407,50
46,96
3,57
6,24
9,66
473,93
Szczegółowy
wykaz
drzewostanów
nasiennych
gospodarczych
w załącznikach opisów taksacyjnych i w elaboracie (wzór nr 2).
zamieszczono
4.8.3. Drzewa mateczne.
W N-ctwie Skarżysko obrębie Skarżysko ustanowionych jest 12 drzew matecznych,
w tym 6 jodeł i 6 modrzewi. . Ich lokalizację przedstawiono na mapach przeglądowych
nasiennictwa i selekcji w skali 1 : 20 000.
-36Tabela 21. Wykaz uznanych drzew matecznych
Nr rejestru
Gatunek
Oddziałpoddz.
1
2
3
6966
6967
6968
6969
6970
6971
8810
8811
8812
8813
8814
8815
Jodła pospolita
Jodła pospolita
Jodła pospolita
Jodła pospolita
Jodła pospolita
Jodła pospolita
Modrzew europejski
Modrzew europejski
Modrzew europejski
Modrzew europejski
Modrzew europejski
Modrzew europejski
109a
109a
109a
109a
109a
109a
142b
142a
132a
132a
132a
114g
4.8.4. Szkółki leśne.
W N-ctwie Skarżysko obręb Szydłowiec, znajduje się szkółka leśna. Tworzą ją trzy
pododdziały kwater na powierzchni otwartej: (82 h-1,15 ha, 91 d-3,70 ha, 92 a- 0,42 ha o łącznej
powierzchni 5,27 ha, oraz drzewostany stanowiące otulinę (86 g-3,41 ha, 87 j-0,21 ha,
87 n –0,56 ha, 91 c- 4,27 ha, 92 b-1,24 ha) o sumarycznej powierzchni 9,69 ha.
4.8.5. Uprawy pochodne.
W Nadleśnictwie Skarżysko założono bloki upraw pochodnych. W bieżącym okresie
gospodarczym zaplanowano kontynuację rozpoczętych już bloków upraw pochodnych oraz
zapoczątkowano założenie nowych. Szczegółowe dane na ten temat zawarto w wykazie
zamieszczonym poniżej.
Tabela 22. Wykaz upraw pochodnych.
Oddz.
poddz.
1
2
18
65
65
65
a
a
b
c
Razem
97
97
98
98
98
109
120
120
121
121
151
151
152
152
152
d
i
a
f
g
a
c
d
a
d
g
h
h
i
j
pow. man.
3
Pow. (ha)
istniejąca
4
Obręb Rataje
16.62
10,00
2,30
0,00
1,01
0,00
8,12
0,00
28,05
10,00
Obręb Skarżysko
12.97
7,00
1.26
0,50
5,85
0,00
4.08
2,50
4.51
2,50
32,61
0,00
9.39
5,00
1.34
0,70
10,93
0,00
3.73
2,00
4.52
2,30
2.65
1,50
7,16
0,00
4.79
2,50
1.40
0,70
planowana
5
gatunek
blok
6
7
0,00
1,40
0,60
4,95
6,95
- buk
- buk
- buk
- buk
0,00
0,00
3,50
0,00
0,00
22,80
0,00
0,00
6,50
0,00
0,00
0,00
3,50
0,00
0,00
- jodła
- jodła
- jodła
- jodła
- jodła
- jodła
- jodła
- jodła
- jodła
- jodła
- jodła
- jodła
- jodła
- jodła
- jodła
-----
I
II
-371
2
157
157
155
157
160
160
160
161
161
161
161
162
162
162
162
162
c
d
d
h
b
c
d
a
b
c
d
b
c
f
g
i
Razem
117
117
117
117
118
118
118
118
119
119
k
l
n
r
f
g
h
i
d
f
Razem
129
c
Razem
79
110
Razem
OGÓŁEM
bx
f
3
4
3.28
1,50
7.69
4,00
4.20
2,40
1.14
0,60
4.48
2,50
3.14
1,70
3.21
1,70
1.27
0,70
11.78
4,80
11,41
0,00
3,03
0,00
4.50
2,80
2.06
1,20
7,09
0,00
3,59
0,00
2,02
0,00
181,08
51,10
Obręb Szydłowiec
1,92
0,00
1.73
1,73
1,52
0,00
0,48
0,00
2,44
0,00
2.04
2,04
3.51
3,51
2,31
0,0
2.22
2,22
3,66
0,00
21,83
9,50
7,47
0,00
7,47
0,00
2,27
2,27
2,85
2,85
5,12
5,12
243,55
75,72
5
6
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
1,20
5,50
1,50
0,00
0,00
4,20
2,10
1,20
52,00
- jodła
- jodła
- jodła
- jodła
- jodła
- jodła
- jodła
- jodła
- jodła
- jodła
- jodła
- jodła
- jodła
- jodła
- jodła
- jodła
7
1,92
0,00
1,52
0,48
2,44
0,00
0,00
2,31
0,00
3,66
12,33
7,47
7,47
0,00
0,00
0,00
78,75
- świerk
- świerk
- świerk
- świerk
- świerk
- świerk
- świerk
- świerk
- świerk
- świerk
-----------
- modrzew
--
- sosna
- sosna
---
--
III
4.8.6. Gospodarcze typy drzewostanów i orientacyjne składy gatunkowe upraw.
Zasadniczym celem hodowlanym w gospodarstwie leśnym jest uzyskanie takich drzewostanów,
które przy określonych warunkach przyrodniczo-leśnych zapewnią trwałość lasów, osiągnięcie
zakładanego technicznego celu produkcji oraz spełnianie funkcji pozaprodukcyjnych.
Wymienione cele wyrażone są w postaci gospodarczych typów drzewostanów. Wyznaczają one
model docelowy drzewostanu, który powinien być osiągnięty w końcu cyklu produkcyjnego.
Zgodnie z powyższym, w oparciu o „Zasady Hodowli Lasu” oraz ustalenia I KTG i II KTG,
przyjęto dla poszczególnych siedliskowych typów lasu, jednakowe we wszystkich obrębach leśnych,
gospodarcze typy drzewostanów oraz orientacyjne docelowe składy gatunkowe przyszłych upraw.
Określone w ten sposób cele hodowlane, zdecydowały o przyjęciu sposobów zagospodarowania,
wiodących rodzajów rębni, odpowiednich nawrotów cięć oraz okresów odnowienia.
Podjęte ustalenia przedstawia tabela 23.
-38Tabela 23. Gospodarcze typy drzewostanów i orientacyjne składy gatunkowe upraw
Siedliskowy typ
lasu
GTD
Gatunki domieszkowe
Orientacyjny skład upraw
1
2
3
4
Projektowane rębnie
główne
zastępcze
5
6
Bs
So
Brz
So 90, Brz i inne 10
-
-
Bśw
So
Brz, Db
So 90, Brz, Db i inne 10
I
-
Bw
So
Św, Brz
So 80, Św, Brz i inne 20
I
-
Bb
So
Brz, Św
So 90, Brz, Św i inne 10
-
-
Jd – So
Db - So
Bk – So
So
So
Jd-So
Db-So
Św-So
Bk, Db, Św, Md
Św, Db, Bk, Jd
Db, Md
Db, Bk. Brz, Md
So 60, Jd 30, Db, Bk i inne 10
So 60, Db 20, Bk, Jd i inne 20
So 60, Bk 30, Md i inne 10
So 70 inne 30
So 70, Św, Db i inne 30
So 60, , Jd 30 i inne 10
So 60, Db30 i inne 10
So 60, Św30 i inne 10
So
Brz, Św
So 80, Brz Św i inne 20
Jd – So
So
Db-So
Jd-So
So
Db – So
Jd – So
So – Jd
Bk - So
Jd
So – Db
So – Ol
So – Jd
Db – Jd
Db-So
Md, Św, Bk
Db, Bk. Brz, Md
Św, Md, Bk, Jd
Św, Db, Md, Brz
Db, Bk. Brz, Md
Md, Jd, Bk, Św
Db, Bk, Md, Jd
Bk, Db, Md
Św, Lp, Md, Jd
Św, Bk, Md, Db
Św, Jd
Św
Św, Ol, Db, Md
Jw, Wz, Md
Św, Md, Bk, Jd
So 50, Jd, 30, Md, Bk i inne 20
So 70 inne 30
So 50, Jd 30, inne 20
So 70 inne 30
So 40, Db 30, Md, Jd i inne 30
So 40, Jd 30, Db, Bk i inne 30
Jd 50, So 30, Md, Bk i inne 20
So 40, Bk 30, Md, Lp, Jd i inne 30
Jd 80 inne 20
Db 50, So 30, Św, Jd i inne 20
Ol 50, So 30, Św i inne 20
Jd 50, So 30, inne 20
Jd 40, Db 30, Jw, Wz, Md 30
Ol
Brz, So, Św
Ol 70, Brz, So i inne 30
Bk - Jd
Jd - Bk
Db - Bk
Bk - So
Db - Jd
So - Jd
Db – So
Bk– Db
Jd
Jd-Db
So -Jd
Db - Jd
So – Db
So – Ol
Ol-Jd
Św-Jd
Bk – Jd
Db – Jd
Bk – Db
Db
Db – Jd
Md, So, Św
Md, So
So, Md
Db, Md
Bk, Md
Bk, Md, Db
Bk, Md,Jd
Md, Jd
Św, Bk, Md, Db
Bk Św, Md
Św, Ol, Db, Md
Jw, Wz, Md
Św, Jd
Św
Db,Św
Ol, Db
Db, Md, Św
Bk, Md, Św
Md, Jd
Js, Jd, Wz
Jw, Wz, Md
Jd 50, Bk 30, So, Md i inne 20
Bk 50, Jd 30, So, Md, inne 20
Bk 60, Db 30, So, Md 10
So 40, Bk 30, Db, Md 30
Jd 50, Db 30, Brz, Md, Św 20
Jd 50, So 30, Md, Bk i inne 20
So 40, Db 30, Md, Jd i inne 30
Db 50, Bk 30, Jd, Md i inne 20
Jd 80 inne 20
Db 50, Jd 30, inne 20
Jd 50, So 30, inne 20
Jd 40, Db 30, Jw, Wz, Md 30
Db 50, So 30, Św, Jd i inne 20
Ol 50, So 30, Św i inne 20
Jd 50, Ol 30 inne 20
Jd 50, Św 30 inne 20
Jd 50, Bk 30, Db, Md i inne 20
Jd 50, Db 30, Md, Bk i inne 20
Db 60, Js 20, Jd i inne 20
Jd 50, Db 30, Jw, Wz, Md 20
BMśw
BMw
BMb
BMwyż
BMwyżw
LMśw
LMw
LMb
LMwyż
LMwyżw
Lśw
Lw
Św, Db, Jd
IId
IIIa
IId, IIIa
Ib
Ib
IId
IIIa
Ib
-
IIIa
-
-
IId
Ib
IIIa
IId
Ib
IIIb
IId
IVd
Iid
IVd
IIIb
Ib
IVd
IIIb
IIIa
IId, IIIa
IV
IIIb, IVa
IIIb
IVa
IIIa
II
IVd
--
-
-
IVa
IIa
IIIb
IIIb
IV
IVd
IIIb
IIa, IIIb
IVd
IVd
IVd
IIIb
IIIb
Ib
IVd
IVd
IVa
IVd
IIa, IIIb
IIIb
IIIb
IVd
IIIb
IIa
IId
IIIb
IIIb, IVa
IId, Iia
IVa
IIa
II
IVd
IIIa
IVd
IIa
IVd
-391
Lł
2
3
4
Js - Db
Ol, Wz
Db 50, Js 30, Ol i inne 20
Jd – Bk
Bk – Jd
Bk
Bk– Db
Jd
Db - Bk
Ol – Jd
Db-Jd
Św-Jd
Jd
Jd - Ol
Md, Św
Md, Św
Md, Jd
Md, Jd
Św, Bk, Md, Db
Jd, Md
Jś, Db, Jw.
Jw, Wz, Md
Ol, Db
Św, Bk, Md, Db
Jw, Wz, Db
Bk 50, Jd 30, Md i inne 20
Jd 60, Bk 30, Md i inne 10
Bk 80 inne 20
Jd 80 inne 20
Bk 60, Db 30, Jd, Md 10
Jd 50, Ol 30, Js, Db, Jw. 20
Jd 40, Db 30, Jw, Wz, Md 30
Jd 50, Św 30 inne 20
Jd 80 inne 20
Ol 50, Jd 30 inne 20
Ol
Ol
Js, Brz
Ol 90, Js i inne 10
OlJ
Ol – Js
Js – Ol
Db, Św
Św, Wz
Js 60, Ol 30, Db i inne 10
Ol 50, Js 30, Wz, Św 20
Lwyż
Lwyżw
5
6
-
-
IIa
IVa
IIa
IIa, IIIb
IVd
IIIb
IVd
IIIb
IVd
IVd
IId
IIIb
IVd
Ib
IIIa
IIIa
Ib
IIa
IIIa
IVa
IIa
II
Ivd
IVa
IVd
Dla gruntów nadleśnictwa, które są szczególnie zagrożone pożarami, zaleca się orientacyjne
składy upraw ze zwiększonym udziałem brzozy.
Orientacyjny skład upraw
STL
Bśw, Bw, BMśw, BMw
- Brz 80 inne gat. 20
LMśw, LMw
- Brz 70 inne gat. 30
Przedstawione powyżej składy gatunkowe upraw mają charakter ramowy i mogą,
w zależności od lokalnych warunków siedliskowych, ulegać pewnym modyfikacjom; szczególnie
dotyczy to zalesień gruntów porolnych.
Poszczególne GTD były określane indywidualnie dla każdego drzewostanu i powierzchni
leśnej niezalesionej, z uwzględnieniem wariantu siedliska, warunków glebowych,
wilgotnościowych, istniejącego składu gatunkowego oraz występującego młodego pokolenia lub
warunków do jego powstania.
4.9. Drzewostany cenne pod względem przyrodniczym.
W Nadleśnictwie Skarżysko występują drzewostany posiadające specjalne znaczenie:
dla środowiska przyrodniczego:
 drzewostany w rezerwatach przyrody,
 drzewostany objęte kategorią ochronności „lasy stanowiące cenne fragmenty rodzimej
przyrody” jako wiodącą wg stanu na 1 stycznia 2008,
Tereny N-ctwa Skarżysko objęte są zasięgami różnych wielkopowierzchniowych form
ochrony przyrody. Szczegółowe omówienie zawarte jest w „Programie Ochrony Przyrody”.
Cały obręb Rataje włączony jest do LKP „Puszcza Świętokrzyska”.
4.9.1. Drzewostany w rezerwatach przyrody
W N-ctwie Skarżysko obręb Skarżysko istnieją trzy rezerwaty przyrody:
- „Ciechostowice” w oddz: 115 i; 116 h,~f; 133 b,~d; 134 a, b, ~b, ~c o powierzchni 7,46 ha,
w tym gruntów związanych z gosp. leśną 0,19 ha. Posiada plan ochrony na lata (1998-2017).
- „Cisowy Skarżysko”( „Cis A”) w oddz: 22 a,b,c o powierzchni 6,10 ha. Posiada plan ochrony
na lata: 2008-2027 (zatwierdzony 6 lutego 2008r. DZ.U Woj. mazowieckiego nr 17
z dn. 16.02.2008r ) ,
- „Cisowy Majdów” („Cis B”) w oddz: 36 a,b,c,d,f,g,h,i,j o powierzchni 10,50 ha, w tym 2,43 ha
bagna. Posiada plan ochrony na lata: 2008-2027 (zatwierdzony 6 lutego 2008r. DZ.U Woj.
mazowieckiego nr 17 z dn. 16.02.2008r ) ,
Różnice w powierzchni rezerwatów „Ciechostowice” i „Cis A” zostały wyjaśnione w PUL
poprzedniej rewizji.
-404.9.2. Lasy stanowiące cenne fragmenty rodzimej przyrody
Do tej kategorii ochronności, ustalonej jako wiodąca, zaliczono:
Tabela 24. Wykaz lasów stanowiących cenne fragmenty rodzimej przyrody
Oddz
Pow.
STL
Gosp.
Rodz. Pow.
1
2
3
4
5
Obręb Rataje
LMB
LMB
S
S
SZCZ.OCHR.
D-STAN
Obręb Skarżysko
BMB
BMB
BMB
BMB
BMB
BMB
BMB
BMB
BMB
LMB
BMB
LMB
BMB
BMB
S
S
S
S
S
S
S
S
S
S
S
S
S
S
SZCZ.OCHR.
SZCZ.OCHR.
D-STAN
D-STAN
D-STAN
SZCZ.OCHR.
SZCZ.OCHR.
D-STAN
D-STAN
D-STAN
D-STAN
D-STAN
SZCZ.OCHR.
D-STAN
Obręb Szydłowiec
BMB
LMB
BMB
BMB
LMB
BMB
BMB
BMB
BMB
BMB
BMB
BMB
BMB
BMB
BMB
BMB
BMB
BMB
BMB
BMB
BMB
BMB
BMB
S
S
S
S
S
S
S
S
S
S
S
S
S
S
S
S
S
S
S
S
S
S
S
SZCZ.OCHR.
D-STAN
D-STAN
D-STAN
D-STAN
D-STAN
D-STAN
D-STAN
D-STAN
SZCZ.OCHR.
D-STAN
SZCZ.OCHR.
D-STAN
D-STAN
D-STAN
D-STAN
D-STAN
SZCZ.OCHR.
D-STAN
D-STAN
D-STAN
SZCZ.OCHR.
D-STAN
28 d
28 h
R-m
1.4
1.02
2.42
104 f
104 k
138 h
19 f
19 g
76 c
76 d
95 c
117 a
118 j
137 g
137 h
140 f
184 a
0.5
0.97
1.48
0.61
1.02
0.35
0.24
1.98
5.34
0.87
0.95
2.52
0.84
6.74
R-m
24.41
61 t
114 h
133 d
134 c
134 i
159 f
159 g
159 i
159 j
159 n
160 j
160 k
161 j
178 d
178 g
179 a
179 b
166 h
167 f
168 f
184 a
184 c
184 f
0.18
1.61
0.96
0.85
1.47
1.38
2.25
1.62
2.48
1.87
4.36
0.7
1.23
2.47
1.21
1.55
1.34
6
5.27
0.85
1.21
3.49
3.6
-411
186 c
R-m
Ogółem
2
3.54
51.49
78.32
3
LMB
4
S
5
D-STAN
W obrębie Skarżysko 2,33 ha LMB jest położone po za lasami ochronnymi w rezerwacie.
W lasach stanowiących cenne fragmenty rodzimej przyrody nie zaprojektowano czynności
gospodarczych.
4.9.3. Drzewostany objęte wiekoobszarowymi formami ochrony
Tereny N-ctwa Skarżysko objęte są zasięgami różnych wielkopowierzchniowych form
ochrony przyrody.
 w obrębie Rataje: Sieradowicki Park Krajobrazowy, Sieradowicki OChK;
 w obrębie Skarżysko: Przysusko-Szydłowiecki OChK, Konecko-Łopuszniański OChK,
Suchedniowsko-Oblęgorski OChK, Dolina Kamiennej OChK;
 w obrębie Szydłowiec: Dolina Kamiennej OChK, Przysusko-Szydłowiecki OChK
Ponadto cały obręb Rataje włączony jest do LKP „Puszcza Świętokrzyska”.
4.10. Funkcje lasu i kategorie ochronności.
Przyjęty w obecnym opracowaniu podział lasów Nadleśnictwa Skarżysko na grupy ze
względu na pełnione przez nie funkcje i kategorie ochronności w ramach lasów ochronnych
przedstawia tabela 24.
Tabela 25. Wykaz grup lasu i kategorii ochronności
Grupy lasu
Lp.
Pow. leśna
[ha]
1
2
1. Rezerwaty
2.
3.
4.
5.
6.
Lasy stanowiące cenne fragmenty rodzimej
przyrody, położone w granicach administracyjnych
miast i w odległości do 10 km od granic
administracyjnych miast liczących ponad 50 tys.
mieszkańców
Lasy położone w granicach administracyjnych
miast i w odległości do 10 km od granic
administracyjnych miast liczących ponad 50 tys.
mieszkańców
Lasy stanowiące cenne fragmenty rodzimej
przyrody, wodochronne
Lasy stanowiące drzewostany nasienne wyłączone
z użytkowania rębnego
Lasy wodochronne
7. Lasy ochronne (razem 2 – 6)
8. Lasy gospodarcze
9. Razem
Obr. Skarżysko
Obr. Rataje
[%]
3
[ha]
4
[%]
0
0
5
21,44
6
0,40
2,42
0,05
2,06
4058,28
90,13
0
Obr. Szydłowiec
[ha]
[%]
7
N-ctwo
[ha]
[%]
0
8
0,00
9
21,44
10
0,14
0,04
0,18
0,00
4,66
0,03
4573,44
84,72
2729,84
51,87
11361,56
74,92
0,00
22,35
0,41
51,31
0,97
73,66
0,49
0
0,00
70,35
1,30
0
0,00
70,35
0,46
420,83
9,35
653,76
12,11
2059,72
39,14
3134,31
20,67
4481,53
99,53
5321,96
98,58
4841,05
91,98
14644,54
96,58
21,31
0,47
54,84
1,02
421,92
8,02
498,07
3,28
4502,84
100
5398,24
100
5262,97
100
15164,05
100
4.10.1. Rezerwaty przyrody
Drzewostany rezerwatowe opisano w rozdz. 4.9.1.
4.10.2. Lasy ochronne.
Zgodnie z postanowieniem I KTG nie sporządzono nowego wniosku o uznanie lasów za
ochronne. Podstawą do ich wyodrębnienia pozostało Zarządzenie Nr 132 MOŚZNiL z dn.
19.09.1994 r.
-42Obecny podział lasów ochronnych na wiodące kategorie ochronności uwzględnia zaistniałe
do 31.12.2007 r. zmiany polegające na:
- zlikwidowaniu strefy ochrony zwierząt (bocian czarny),
- zaliczeniu do kategorii ochronności o nazwie– lasy stanowiące cenne fragmenty rodzimej
przyrody - zbiorowisk leśnych o największych wartościach przyrodniczych,
- korekcie granic pododdziałów,
- aktualizacji powierzchni pododdziałów i obrębów leśnych,
- likwidacji II strefy uszkodzeń przemysłowych.
Według aktualnych danych, podział lasów na grupy i kategorie ochronności przedstawia się
następująco:
1. Lasy ochronne w obrębie leśnym Rataje o łącznej powierzchni 4481,53 ha, w tym:
a) Lasy stanowiące cenne fragmenty rodzimej przyrody, położone w granicach
administracyjnych miast i w odległości do 10 km od granic administracyjnych miast liczących
ponad 50 tys. mieszkańców – o powierzchni 2,42 ha, w pododdziałach: 28 d,h.;
b) Lasy położone w granicach administracyjnych miast i w odległości do 10 km od granic
administracyjnych miast liczących ponad 50 tys. mieszkańców – o powierzchni 4058,28 ha,
w pododdziałach: 1 a,c,f-k; 2 a,d,f,i-m; 3 a,b; 4 a-k; 5 a-f; 6 a-c; 7 a-i; 8 a-d; 9 g-j; 10 a-f; 11 a-c;
12a,b,f,l,m; 13 a,f,h,i,w,x,ax; 14 a-g; 15 c,d,g; 16 b,g-k; 17 a-h; 18 a-d; 19 a-j; 20 a-d; 21 a-c; 22
a-c; 23 a,b; 24a-o; 25 f-h,j-m; 26 a,c-l; 27 a-h; 28 a-c,f,g,i-p; 29 a-h; 30 a-m; 31 a,b,d-g; 32 a-d,hj,l; 33 a-h; 34 d,g; 35 a,b,f,i,j; 36 a-c,f,h; 37 a-g; 38a-c; 39 a-f; 40 a,b,d,h,i; 41 b-f; 42 a,d,f; 43 b;
44 a,b; 45 a,b,f-j; 46 a-d; 47 a-c; 48 a,b,d,g,h; 49 a-l; 50 a-i; 51 a-g,i-n,p; 52 a,c,f,g,i-m; 53 a-r; 54
a-h; 55 a-i; 56 a-h; 57 a-i; 58 a-d; 59 a-h; 60 a,c-f; 61 b-h; 62 a-j; 63 a,d,f; 64 a,c,f; 65 a-c,g-k; 66
a-g; 67 a-h; 68 a-n; 69 a-i; 70 a,b; 71 a-d; 72 a-c; 73 a-d; 74 a-d; 75 a-f; 76 a,b,f,i,k-m,o; 77 a-c;
78 a,b; 79 a-c; 80 a-h; 81 a-l; 82 a-d,g-m,o,p; 83 a-h; 84 a-i; 85 a,b,d; 86 a,b,d,h,j; 87 a-i; 88 a-i;
89 a-g; 90 a-h; 91 a-g; 92 a-h; 93 a-h,j,k; 94 a-i; 95 a,c,f-h; 96 a-j; 97 a-g; 98 a-i; 99 a-k;100 a-i;
101 a-f; 102 a-h; 103 a, c-h; 104b-d; 105 a-g; 106 a-f; 107 a-c,f-k,m; 108 c-f,h-k; 109 a-m; 110 aj; 111 a-c,f,g; 112 a-f; 113 a-i; 114 a-h; 115 a,c-j; 116 a-i; 117 a-k; 118 a,b,d,g,h,k,m,o; 119 bj,l,n,o; 120 a-m; 121 a,b,d,f,i; 122 a,d; 123 g; 124 a-l; 125 a-j; 126 a-f;127 a-h; 128 b-g,i-k; 129 ah; 130 a-i; 131 a,b; 132 a,b; 133 a,f,g,i; 134 a-i; 135 d-k; 136 c; 137 a-d; 139 a-h, 140 a-f; 141
a,b; 142 a-d; 143 a-h; 144 d-g; 145 a-c,h,j-m; 146 b,c,f,h,i,l,n; 147 a-j,l-s; 148 a-l; 149 a-k; 150 ai; 151 a-i; 152 a-c,f-i; 153 a-h; 154 a-c; 155a; 156 a-g; 157 a-c; 158 a-d; 159 a-j,l; 160 a-j; 161 ai; 162 a-j; 163 a-h,l; 164 a-g,k; 165 a-h; 166 a,c,f,g; 167 a-h; 168 a-h;
c) Lasy wodochronne o powierzchni 420,83 ha, w pododdziałach: 13 b-d,g,j-p,dx,fx; 15 a,b,f;
16 a,c-f; 31 c; 32 g,k,m; 34 a-c,f; 35 c,d,g,h; 36 d,g; 40 c,f,g; 41 a; 42 b,c; 43 a,c,f-i; 60 b; 61 a;
63 b,c; 64 b,d; 65 d,f; 72 d; 85 c,f-i; 86 c,f,g,i,k; 89 h; 93 i; 95 b,d; 103 b; 104 a; 107 d,l; 118
c,f,i,j,l,n,p; 119 a,k,m; 121 c,g,h; 122 b,c,f; 123 a-f; 128 a,h; 133 b-d; 135 a,b; 136 a,b; 138
a,b,d,f,h; 144 a-c; 145 d-g,I; 146 a,d,g,k,m; 155 b-f;
2. Lasy ochronne w obrębie leśnym Skarżysko o łącznej powierzchni 5321,96 ha, w tym:
a) Lasy stanowiące cenne fragmenty rodzimej przyrrdy, położone w granicach
administracyjnych miast i w odległości do 10 km od granic administracyjnych miast liczących
ponad 50 tys. mieszkańców – o powierzchni 2,06 ha, w pododdziałach: 76 c,d; 104 f,k;
b) Lasy stanowiące cenne fragmenty rodzimej przyrrdy, wodochronne – o powierzchni
22,35 ha, w pododdziałach: 19 f,g; 95 c; 117 a; 118 j; 137 g,h; 138 h; 140 f; 184 a; ;
c) Lasy położone w granicach administracyjnych miast i w odległości do 10 km od granic
w pododdziałach: 2 a-d,i,j; 3 a-c,f-h; 4 a-c; 5 a-g; 6 a-j; 7 a,f,g; 8 a-d; 9 a,d-g; 10 a-c; 11 a-i; 12
-43a,c,f,h; 13 a-g; 14 c,d,h,l; 15 a,b,m,o; 16 g,h,j; 17 l,m; 18 d; 19 a,b,i,j,l; 20 a-c; 21 a-g; 22 i,j,l,m;
23 a-c,f-i,l; 24 a-d; 25 a,b,d,f,h; 27 a,c-f; 28 a,c,i; 29 a,b,d,f,g; 30 a-i; 31 a,c-j; 32 a-f; 33 d-k; 34
a,b; 35 a-c; 36 k-s; 37 a-h,l; 38 a-d; 39 a,b; 40 a,b; 41 a-c; 42 a-c; 43 a-c; 44 b-d,h,i,k; 45 a-c; 46
a-c; 47 a-d; 48 a-c; 49 a-h; 50 a-d; 51 a-c,f-i; 52 a,b,h,i; 53 a,c,d; 54 a,b,d-j; 55 a,b; 56 a-c; 57 a-d;
58 a,fh; 59 f,j-n; 60 a,b; 61 a,b; 62 a-h; 63 a,c,f,g; 64 c-f,h,k-m; 65 b-f; 66 a-f; 67 a-c; 68 a-f; 69
a-f; 70 a-i; 71 a-l; 72 j,p; 73 a,b,d,f; 74 a-f; 75 a-d; 76 a,b,f-i; 77 f; 78 b-d,g-i,k; 79 a-c,f,g; 80
a,b,d-i; 81 a-c,f,h-j,l,m,o; 82 a-c; 83 a-f; 84 a-h; 85 b-f; 86 a-i; 87 a-f; 88 a-h; 89 a-k; 90 a-d; 91
b,c,g-i; 92 a-f; 93 a-i; 94 a,b; 95 b; 96 a-d; 97 a,c-g,i; 98 a,c-g; 99 b-k;100 a,b; 101 a,b; 102 a; 103
a, g-i; 104 a-d,g-j,i; 105 a-k; 106 a-c; 107 a-d; 108 a-h; 110 c-g,j,l-o; 111 a-i; 112 a-c; 113 a-g;
114 a-g; 115 a-h,j; 116 a-g; 117 b-f,h,j; 118 a-c,k; 119 a-d; 120 a,c-g; 121 a,c-f; 122 c,f,g; 123
c,d; 125 a-g,i,k,m-o; 126 d; 127 a-h; 128 b-r; 129 a-c; 130 a-c; 131 a-h; 132 d; 133 a,c; 134 c-k;
135 a-c; 136 c-f; 137 b-d; 138 c-j; 139 d; 140 c,d; 141 a-d; 142 a-f; 143 f-h,l; 144 b-i; 145 a-m;
146 a-m; 147 a-j; 148 a-g; 149 a-i; 150 a-c; 151 a-h; 152 a-j; 153 a,b,f-o; 154 a-f; 155 a-d; 156 af; 157 a-h; 158 a,b; 159 a-d; 160 a-d; 161 a-f; 162 a-j; 163 a-c; 163A a-c; 164 a-f; 165 a,b; 166 aj,n; 167 a-k; 168 a-i; 169 a-f; 170 a-g,i; 171 a-g; 172 a-d; 173 a-g; 174 a-f,h,i; 175 a; 176 a-g; 177
c,f-k; 178 a-k; 179 a-d,g,h,j; 180 a-j; 182 a,d,h,i; 185 t; 186 a-l; 187 a-x; 208 a-f,h,k-p,s; 209 ai,l,n-r; 210 a-x; 214 a-y; 215 a-w; 216 a-h; 217 a-w; 218 a-i; 222 a-g; 223 a-s; 224 a,d,gi,k,m,o,p,r,s,w,y,bx,dx,fx,gx;225 a,b;
d) Lasy stanowiące drzewostany nasienne o powierzchni 70,35 ha, w pododdziałach:
109 a; 132 a-c;
e) Lasy wodochronne o powierzchni 653,76 ha, w pododdziałach: 1a-k; 2 g,h; 3 j,k,m; 4 d-h;
7 b-d; 9 b,c; 12 g,i; 14 b,f,g,i-k; 15 d,g-i,k,l,n; 16 a,c-f; 17 a-f,h-k; 18 a-c; 19 c,d,h,k,n; 20 d-g;
22 d-h,k,n; 26 c,g; 27 b; 28 b,d-h; 31 b; 33 a-c; 44 f,g,j,l-n; 51 d; 58 b-d,g; 59 a-d,g-i,o-r; 77 a-d;
78 a,f,j; 85 a; 94 c,d; 95 a;101 c-f; 102 b; 103 b-f; 106 d; 117 g,i; 118 d,f,h,i,l, 122 a,b,d; 123 a,b;
124 a,b; 126 a-c,f,g; 136 a,b; 137 f,i; 138 a,b,d,f; 139 a-c,f; 140 a,b; 143 a-d,i-k,m,n; 174 g;
175 b; 177 a,b,d; 181 a-c; 182 b,c,j-k; 183 a;
3. Lasy ochronne w obrębie leśnym Szydłowiec o łącznej powierzchni 4841,05 ha, w tym:
a) Lasy stanowiące cenne fragmenty rodzimej przyrrdy, wodochronne
– o powierzchni
51,31 ha, w pododdziałach: 114 h; 133 d; 134 c,i; 159 f,h,i,j,n; 160 j,k; 161 j; 166 h; 167 f; 168 f;
178 d,g; 179 a,b; 184 a,c,f; 186 c;
b) Lasy stanowiące cenne fragmenty rodzimej przyrrdy, położone w granicach administracyjnych
miast i w odległości do 10 km od granic administracyjnych miast liczących ponad 50 tys.
mieszkańców – o powierzchni 0,18 ha, w pododdziałach: 61 t;
c) Lasy położone w granicach administracyjnych miast i w odległości do 10 km od granic
w pododdziałach: 13 a-i; 14 g-j; 15 d-i; 16 b-d,m,n; 17 a-g; 18 a-g; 19 a-f; 20 a-h; 22 a,b,d; 23 ad,g,h; 28 a-c,f,i; 30 a-j; 31 a-d; 32 a-l, 33 a-p; 34 a,f-g,k-r; 35 a-j; 36 a-f; 37 a-i; 38 b-d,g,i;
39 a,d,k,o; 40 a-j; 41 a,c-i,k,l; 42 b-h; 43 b-i; 44 b-h; 45 a-d; 46 a-i; 47 a-k; 48 a-i; 49 a-l; 50 a-d;
51 a-c,i,k,n; 52 a,g-k; 53 a-d,g-i,k-m,o; 54 a-j; 55 a,b,f,h-m; 56 b,d,f,g; 57 a-f; 58 a-f; 59 a-f;
60 a-m; 61 a,c,d,g-j,l,p,w; 62 a-f,j,k,m,n; 63 a-a-f,h,j; 64 a-g; 65 a-d; 66 g-m,o; 67 a-c,f-h; 68 ag,i-x; 69 a-d,i-w,z; 70 a-h; 71 a-d; 72 a-h; 73 a-i; 74 a-j; 75 a-h; 76 a-h; 77 a-f; 78 a-g; 79 c,i-m,ow,z; 80 a-i; 81 a-h; 82 a-d; 83 a-k; 84 a-m; 85 a-g; 86 a-g; 87 a,b,h-p; 88 a-g; 89 a-d; 90 a-g; 91
a-c,f-h; 92 b-g; 93 a-f; 94 a-d; 95 a-h; 96 b,d-m; 99 a-c,f-i;100 a-i; 101 a-n; 102 a-f,h-m;
103
y,z; 104 a-f; 105 a-f; 106 a-f; 107 a-h,j-o; 109 a-d; 110 a-h; 111 a-g; 112 a-c; 113 a-d; 114 a-g;
115 a-c,f-h; 116 a-c,j; 120 a-g; 121 a-n; 122 a-f, h-l; 123 a-k; 124 a-g; 125 a,b,f-h; 126 a-l; 128
a-l; 129 a-h; 130 a-c; 131 a-d; 132 a-f; 140 a-d; 141 a-c; 216 a-k; 217 a-f,h-k;
-44d) Lasy wodochronne – o powierzchni 2059,72 ha, w pododdziałach:
5 a-r; 6 a,c-s; 7 a-h,j,k; 8 a-p; 9 a,c-i; 10 a-j; 11 a-h; 12 a-h; 21a-i; 24 a-j; 25 a,b,d,f,h; 26 a-k,m;
27a,c,f,g,i-l; 29 a,b,d-i,l,m; 38 a,h; 41 b,j; 42 a; 43 a; 44 a; 50 f,g; 51 d-h,j,l,m; 52 b-f; 53 j,n;
55 d,g; 97 a-f; 98 a,b;108 a-i,k-m; 114 i,j; 115d,i, 116 d,i; 117 a-r; 118 a-k; 119 a-k; 127 a-g;
133 a-c,f-l; 134 a,b,f-h,j; 135 a,c,f-j,l,n; 136 a,c-f,h-j,l; 137 a-g,j; 138 a-g,i-o; 139 a-c,f-k; 142 a-n;
143 a-h; 144 a-k; 145 a-h; 146 a,c-i,k-p,s; 147 a-d,g-i,k,m-o; 148 a,c-h,k,l; 149 a,c-f; 150 a-c;
151 a-d; 152 b-f,h-r; 153 a-i,k; 154 a-h,j-l,n-p; 155 a,c-f,h-j,l,m; 156 a-f; 157 a-g; 158 a-i; 159 ad,k-m,o; 160 a-d,g,h; 161 a-f,h,i,k,l; 162 a-l; 163 a-d,g-t; 164 a,c-g; 165 b-g; 166 a-g,i; 167 a-d,hk; 168 a,c,i-t; 169 d-j; 170 a,b,d,f,h,i; 171 a-h; 172 a-c; 173 a,c-h; 174 a-d; 175 a-g; 176 a,b,g-j;
177 a-n,p-s,w; 178 a-c,f,h,i,k-n; 179 c-n; 180 a-j,l,m; 181 a,b,d,f; 182 a-c,f-l; 183 a-j; 184 b,d,g-i;
185 a,b,d-h; 186 a,f-k; 187 a,c-j,l-p; 188 a-h; 189 a-c,f; 190 a-c; 191 a-h; 192 a-d; 193 a-c;
194 a-d;
5. Charakterystyka stanu lasu i zasobów drzewnych.
Pełny obraz parametrów wyrażonych w liczbach bezwzględnych i procentowych,
charakteryzujących zasoby drzewne, potencjał produkcyjny i stan lasu, zawierają tabele II, III,
IV, Va, Vb, VI i VIIIa, które zamieszczono w części tabelarycznej niniejszego elaboratu oraz w
opisach taksacyjnych. Zgodnie z § 74 obowiązującej IUL, tabelę III sporządzono dla
poszczególnych obrębów leśnych oraz nadleśnictwa łącznie, a pozostałe tylko dla obrębów
leśnych.
5.1. Sposób inwentaryzacji zasobów drzewnych.
Inwentaryzacja zasobów drzewnych w ramach obrębów leśnych, od II klasy wieku wzwyż,
przeprowadzona została według statystycznej metody reprezentacyjnej. W I klasie wieku
inwentaryzację miąższości oparto o taksację wzrokową.
Całość prac, zgodnie z obwiązującą IUL, wykonano w trzech etapach:
Etap pierwszy - szacunek zasobności drzewostanów (podczas sporządzania opisu
taksacyjnego), z wykorzystaniem powierzchni próbnych relaskopowych, określenie bonitacji i
zadrzewienia na podstawie „Tablic zasobności i przyrostu drzewostanów”, opracowanych przez
Bolesława Szymkiewicza (Wydanie V, PWRiL Warszawa 1986).
Etap drugi - inwentaryzacja zasobów miąższości obrębu leśnego statystyczną metodą
reprezentacyjną z zastosowaniem warstw gatunkowo-wiekowych oraz losowego rozdziału prób
pomiarowych. W tym celu wylosowano i założono następującą liczbę powierzchni próbnych:
Tabela 26. Liczba powierzchni próbnych
Powierzchnie próbne /szt./
Obręb
wylosowano
założono
1
2
3
Rataje
Skarżysko
1029
1246
1029
1243
Szydłowiec
N-ctwo
820
3095
819
3091
Uwagi
4
-- -pow. nr (1005, 1240, 1243)-Ia klasa
wieku
pow. nr (448)- Ia klasa wieku
X
Etap trzeci - wyrównanie miąższości oszacowanej w drzewostanach do miąższości
ustalonej dla klas i podklas wieku, w wyniku pomiaru miąższości statystyczną metodą
reprezentacyjną w warstwach gatunkowo-wiekowych, z wykorzystaniem równań regresji.
Wykaz parametrów warstw stratyfikacyjnych, jak również warstw o powierzchni mniejszej od
30 ha włączonych do warstw podobnych gatunków panujących, przedstawiono w tabelach 27 i 28.
-45Tabela 27. Warstwy stratyfikacyjne.
Nr warstwy
Klasa wieku
Gatunek
panujący
1
2
3
Powierzchnia
[ha]
Liczba
prób
Miąższość
[m3]
Błąd
procentowy
4
5
6
7
Obręb Rataje
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
IIa
IIb
IIIa
IIIa
IIIb
IIIb
IIIb
IVa
IVa
IVa
IVb
IVb
KO/KDO
KO/KDO
Va
Va
Vb
Vb
VI
VI
SO
SO
SO
JD
SO
JD
DB
SO
JD
BRZ
SO
JD
SO
JD
SO
JD
SO
JD
SO
JD
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
IIa
IIb
IIb
IIb
IIIa
IIIa
IIIa
IIIb
IIIb
IIIb
IVa
IVa
IVb
IVb
IVb
KO/KDO
KO/KDO
Va
Va
Vb
Vb
VI
VI
SO
SO
JD
BRZ
ŚW
SO
JD
SO
JD
BRZ
SO
JD
SO
OL
JD
SO
JD
SO
JD
SO
JD
SO
JD
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
IIa
IIa
IIb
IIIa
IIIa
IIIb
IIIb
IVa
IVa
IVb
KO/KDO
KO/KDO
Va
Vb
VI
SO
BRZ
SO
SO
JD
SO
JD
SO
JD
SO
SO
JD
SO
SO
SO
124,4800
219,0700
442,2000
226,6200
384,5700
248,4500
72,3800
399,0600
123,0100
54,9700
572,8900
53,0100
231,3800
129,0500
399,2600
47,9500
158,1600
71,4200
239,8100
82,6500
14
29
60
48
63
42
13
83
29
12
131
15
96
58
104
11
53
27
103
36
13109
40690
103890
38390
111509
59207
17041
124430
30044
16159
175433
14066
52654
29938
134925
9379
51627
19283
67144
19169
15,0849
8,2320
4,4200
7,1300
3,9108
6,2937
10,5078
2,9582
6,0780
9,7911
2,7660
10,8881
6,5969
5,9648
3,0208
14,4671
4,3409
5,9093
4,3711
6,7901
8
14
19
10
7
26
53
43
117
18
51
61
72
13
51
97
85
53
79
108
29
108
116
14485
20098
3779
8096
7911
51273
60024
70997
137058
28176
96086
102128
118180
10867
75152
84492
51594
81028
100915
140320
30209
79583
98041
19,9649
15,0550
19,6700
10,6379
13,6670
7,7737
6,0377
6,6350
4,0231
9,6787
4,3228
4,0876
4,3446
13,2710
4,3572
4,4621
5,0385
3,9393
3,9093
3,3898
7,9970
3,6330
3,9963
21
4
35
73
7
95
10
106
7
98
146
15
94
50
48
23865
2551
72813
143631
7121
193615
13070
196988
7255
169218
90003
9784
138989
59935
44674
15,1171
45,0754
6,8149
4,9571
27,7100
3,2656
18,1082
2,5485
14,6996
2,5647
5,9504
9,5325
2,7922
4,3337
4,7517
Obręb Skarżysko
122,3000
115,6900
45,1800
69,0700
37,3100
195,7000
269,4800
280,0800
633,2900
98,6500
283,2600
342,2000
352,9300
42,8400
218,0600
316,6100
214,9800
223,8100
303,8300
415,7000
93,2300
275,3200
331,9100
Obręb Szydłowiec
273,1900
41,8100
392,1300
643,2600
41,6300
701,7600
72,1800
652,0300
37,3000
507,6700
440,6900
35,8600
416,0500
190,3800
148,1900
-46Tabela 28. Warstwy o powierzchni poniżej 30 ha dołączone do innych warstw
Kl. wieku
Obr. Rataje
Gat. pan.
Pow.
1
2
3
Doł. do
warstwy nr
4
IIa
IIa
IIa
IIa
IIb
IIb
IIb
IIb
IIb
IIb
IIb
IIIa
IIIa
IIIa
IIIa
IIIa
IIIa
IIIa
IIIb
IIIb
IIIb
IIIb
IIIb
IVa
IVa
IVa
IVb
IVb
IVb
KO/KDO
KO/KDO
KO/KDO
KO/KDO
Va
Vb
Vb
VI
BRZ
MD
OL
DB
DB
JD
JS
ŚW
OL
GB
BRZ
BRZ
ŚW
BK
AK
GB
DB
OL
ŚW
MD
OL
BK
BRZ
OL
BK
GB
OL
BK
DB
BK
OL
BRZ
GB
OL
BRZ
OL
OL
5,1300
1,8700
4,9500
4,0600
9,1900
24,7400
1,1300
1,5100
1,6700
0,3600
3,0800
5,1600
13,8000
10,3800
1,5100
8,9100
17,5700
6,1300
6,9800
4,8900
6,6500
8,1900
19,7000
10,8600
5,7700
2,1400
0,9000
21,6100
4,4900
1,9700
1,5400
14,5200
11,8200
7,3600
3,2100
4,5100
3,3700
1
1
1
1
2
2
2
2
2
2
2
3
3
3
3
3
3
3
5
5
7
7
7
10
10
10
11
11
11
13
13
13
13
15
17
17
19
Obr. Skarżysko
Gat. pan.
Pow.
Kl. wieku
5
6
IIa
IIa
IIa
IIa
IIa
IIa
IIb
IIb
IIb
IIb
IIb
IIb
IIb
IIIa
IIIa
IIIa
IIIa
IIIa
IIIb
IIIb
IIIb
IIIb
IIIb
IIIb
IIIb
IVa
IVa
IVa
IVa
IVa
IVb
IVb
IVb
IVb
IVb
KO/KDO
KO/KDO
KO/KDO
Va
Va
Va
Va
Va
Vb
Vb
Vb
VI
VI
VI
MD
BRZ
DB
GB
OS
OL
DB
BK
GB
MD
OL
OS
ŚW
DB
OS
MD
BRZ
OL
ŚW
DBC
BK
MD
GB
OL
DB
BRZ
ŚW
DBC
OL
MD
BRZ
DB
MD
BK
ŚW
OL
BRZ
MD
OL
MD
BK
ŚW
BRZ
BRZ
MD
BK
OL
DB
MD
Obr. Szydłowiec
Gat. pan.
Pow.
Kl. wieku
7
Doł. do
warstwy nr
8
9
10
11
Doł. do
warstwy nr
12
2,8000
15,2000
1,1800
0,5900
0,0200
0,6100
6,8100
0,7800
0,2900
1,7800
20,5600
4,3000
2,0200
2,2000
1,1900
2,8700
26,0100
9,8100
12,9500
1,6600
19,2900
1,6600
0,0200
13,2100
11,0200
6,1400
24,4100
2,2600
2,8100
12,3100
1,0900
0,1000
11,4200
2,2800
21,8000
24,4500
24,2700
0,5800
12,1700
23,3100
21,9000
3,9300
10,8900
5,5500
2,9900
10,2100
4,4300
10,4300
0,1100
1
1
1
1
1
1
4
4
4
2
4
4
2
7
7
7
7
7
9
10
10
9
10
10
10
12
12
12
12
12
14
14
13
14
13
16
16
16
19
19
19
19
19
20
20
20
23
23
23
IIa
IIa
IIa
IIa
IIb
IIb
IIb
IIb
IIb
IIb
IIIa
IIIa
IIIa
IIIa
IIIa
IIIb
IIIb
IIIb
IIIb
IIIb
IIIb
IIIb
IIIb
IVa
IVa
IVa
IVa
IVb
IVb
IVb
KO/KDO
Va
Va
Va
Va
Vb
VI
VI
OL
GB
DB
OS
TP
BRZ
OL
JD
Św
OS
ŚW
DB
AK
BRZ
Ol
AK
LP
BK
OL
MD
BRZ
DB
ŚW
OL
ŚW
BRZ
DB
BK
JD
OL
OL
DB
BK
OL
JD
DB
JD
BK
4,1400
1,6400
2,6800
2,6300
0,2700
15,4200
12,4100
4,0100
3,9900
2,2800
3,4600
3,2600
1,0500
26,8100
16,8200
1,1200
2,5500
4,4300
25,8200
1,7700
20,6700
5,2000
2,0400
17,3700
4,1800
4,6200
4,7700
2,6500
24,6100
5,4200
6,4100
2,8100
1,9000
3,5400
13,9200
1,0400
0,8800
8,1000
2
2
2
2
3
3
3
3
3
3
4
4
4
4
4
6
6
6
6
6
6
6
6
8
8
8
8
10
10
10
11
13
13
13
13
14
15
15
-475.2. Gatunki budujące drzewostany nadleśnictwa
Poniżej przedstawiono zestawienia oraz diagramy, które dla obrębów leśnych i nadleśnictwa
ogółem, obrazują takie zagadnienia jak:
o powierzchnię i procentowy udział drzewostanów wg gatunków panujących w powierzchni
leśnej,
o miąższość i procentowy udział drzewostanów wg gatunków panujących w zapasie
o miąższość i procentowy udział gatunków rzeczywistych w zapasie powierzchni leśnej
zalesionej,
o zmiany udziału powierzchniowego gatunków panujących pomiędzy III i IV rewizją
urządzeniową,
o udział powierzchni drzewostanów wg klas bonitacji gatunków panujących.
Dokonano również interpretacji danych i zapisano wynikające z tego wnioski.
Tabela 29. Udział powierzchniowy gatunków panujących
Gatunek
1
SO
MD
ŚW
JD
BK
DB
DBC
JS
GB
BRZ
OL
AK
TP
OS
LP
Razem
Obr. Rataje
[ha]
[%]
2
3162,73
11,25
23,30
1008,05
52,07
77,89
3
70,24
0,25
0,52
22,39
1,16
1,72
1,13
23,23
88,37
53,31
1,51
0,03
0,52
1,96
1,18
0,03
4502,84
Obr. Szydłowiec
[ha]
[%]
Obr. Skarżysko
[ha]
[%]
4
2525,09
63,28
103,00
2263,42
55,12
36,41
4,02
5
46,78
1,17
1,91
41,93
1,02
0,67
0,07
6
4700,05
1,77
21,74
231,95
17,08
26,91
0,29
7
89,31
0,03
0,41
4,41
0,32
0,51
0,01
0,90
186,73
154,44
0,02
3,46
2,86
5,83
0,11
1,64
139,78
109,73
2,28
0,27
6,83
2,65
0,03
2,66
2,08
0,04
0,01
0,13
0,05
100
5398,24
100
5262,97
100
N-ctwo
[ha]
[%]
8
10387,87
76,30
148,04
3503,42
124,27
141,21
4,31
1,13
25,77
414,88
317,48
3,79
0,27
12,66
2,65
9
68,51
0,50
0,98
23,10
0,82
0,93
0,03
0,01
0,17
2,74
2,09
0,02
0,00
0,08
0,02
15164,05
100
%
Ryc.13. Udział powierzchniowy gatunków panujących
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
SO
MD
ŚW
obr. Rataje
JD
BK
DB
obr.Skarżysko
DBC
JS
GB
obr.Szydłowiec
BRZ
OL
N-ctwo
AK
TP
OS
LP
-48Tabela 30. Udział miąższościowy gatunków panujących
Gatunek
1
SO
MD
ŚW
JD
BK
DB
DBC
JS
GB
BRZ
OL
AK
TP
OS
LP
Razem
Obr. Rataje
[ha]
[%]
Obr. Skarżysko
[ha]
[%]
2
823460
1851
4625
243843
12726
13877
3
72,42
0,16
0,41
21,44
1,12
1,22
4
703495
20468
26670
635861
14998
6660
1175
5
47,62
1,39
1,81
43,04
1,02
0,45
0,08
6
1081545
315
3080
59954
5625
4397
197
3990
21910
10453
150
0,02
0,35
1,93
0,92
0,01
40
37888
29277
0
2,57
1,98
630
0,04
80
16439
16745
370
55
695
495
1137082
100
1477162
Obr. Szydłowiec
[ha]
[%]
100
N-ctwo
[ha]
7
90,9
0,03
0,26
5,04
0,47
0,37
0,01
1,38
1,41
0,03
0
0,06
0,04
1189795
100
[%]
8
2608500
22634
34375
939668
33349
24934
1175
197
4110
76237
56475
520
55
1325
495
3804039
9
68,58
0,6
0,9
24,7
0,88
0,66
0,03
0,01
0,11
2
1,48
0,01
0
0,03
0,01
100
%
Ryc.14. Udział miąższościowy gatunków panujących
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
SO
MD
ŚW
obr. Rataje
JD
BK
DB
DBC
obr.Skarżysko
JS
GB
BRZ
OL
obr.Szydłowiec
AK
TP
OS
LP
N-ctwo
Tabele oraz diagramy wskazują na dwa podstawowe gatunki budujące drzewostany N-ctwa
Skarżysko: sosnę oraz jodłę. W skali nadleśnictwa ogółem, tak w wymiarze powierzchniowym
jak i miąższościowym wg gatunków panujących, jodła i sosna osiągają łącznie udziały powyżej
90%.
Proporcje pomiędzy tymi gatunkami układają się odmiennie w obrębach leśnych.
W obrębie Skarżysko, analizując tak powierzchnię jak i miąższość, udział sosny i jodły jest
niemal jednakowy (oba gatunki mają udział ponad 40%). W pozostałych obrębach przeważają dstany z panującą sosną. Udział pozostałych gatunków jest marginalny.
-49Tabela 31. Udział miąższościowy gatunków rzeczywistych (pow. zalesiona)
Obr. Rataje
Gatunek
[m3]
[%]
Obr. Skarżysko
[m3]
[%]
Obr. Szydłowiec
[m3]
[%]
N-ctwo
[m3]
[ha]
SO
MD
ŚW
JD
BK
DB
DB.C
JW.
JS
GB
BRZ
OL
AK
OS
TP
LP
2
688520
5015
26510
303160
18685
39715
5
0
100
8315
31035
10960
450
1245
0
0
3
60.73
0.44
2.34
26.74
1.65
3.50
0.00
0
0.01
0.73
2.74
0.97
0.04
0.11
0
0
4
533530
28215
67790
679550
38025
34585
1075
145
50
2140
52390
31980
0
3030
0
0
5
36.23
1.92
4.60
46.15
2.58
2.35
0.07
0.01
0.00
0.15
3.56
2.17
0
0.21
0
0
6
978815
1805
13330
94435
7510
18890
35
0
0
790
50950
17850
545
2560
50
310
7
82.40
0.15
1.12
7.95
0.63
1.59
0.00
0
0
0.07
4.29
1.50
0.05
0.22
0.00
0.03
8
2200245
35035
107630
1077115
64220
93190
1115
145
150
11245
134375
60790
995
6835
50
310
9
58.00
0.93
2.83
28.41
1.69
2.44
0.03
0.00
0.00
0.30
3.55
1.60
0.03
0.00
0.18
0.01
R-m
1133715
100
1472505
100
1187875
100
3794095
100
1
%
Ryc.15. Udział miąższościowy gatunków rzeczywistych
90.00
80.00
70.00
60.00
50.00
40.00
30.00
20.00
10.00
0.00
SO
MD
ŚW
Rataje
JD
BK
DB
Skarżysko
DB.C
JW
JS
Szydłowiec
GB
BRZ
OL
AK
OS
TP
LP
N-ctwo
Spośród gatunków lasotwórczych, widoczny przekraczający 1% udział miąższościowy
wyliczony wg gatunków rzeczywistych mają, tylko brzoza, dąb, świerk, buk i olsza. Inne gatunki
decydują o bioróżnorodności ekosystemów leśnych, lecz nie mają znaczenia gospodarczego.
Porównanie rzeczywistych udziałów miąższościowych poszczególnych gatunków drzew z
udziałem wyliczonym wg gatunków panujących pokazuje wzrost udziału poszczególnych
gatunków kosztem sosny, której udział spada o ok. 10%.
Liczbę 15 gatunków panujących powiększają jeszcze tylko sporadycznie pojawiające się
jawor i wierzba.
-50Tabela 32. Zmiany udziału powierzchniowego panujących gatunków drzew między III i IV rewizją PUL
Gatunek
[ha]
1
SO
MD
ŚW
JD
BK
DB
DBC
JS
GB
BRZ
OL
AK
TP
OS
LP
Ogółem
Nadleśnictwo
IV rewizja
[ha]
[%]
III rewizja
[%]
Wzrost/Spadek
[ha]
[%]
2
10647.85
55.81
143.04
3155.84
53.59
189.60
0.00
1.29
20.95
503.14
298.30
0.00
0.28
14.87
0.18
3
70.60
0.40
0.90
20.90
0.40
1.30
0.00
0.00
0.10
3.30
2.00
0.00
0.00
0.10
0.00
4
10387.57
76.30
148.04
3503.72
124.27
141,21
4.31
1.13
25.77
414.88
317.48
3.79
0.27
12.66
2.65
5
68.51
0.50
0.98
23.10
0.82
0.93
0.03
0.01
0.17
2.74
2.09
0.02
0.00
0.08
0.02
6
-260,28
20.49
5.00
347.88
70.68
-48.39
4.31
-0.16
4.82
-88.26
19.18
3.79
-0.01
-2.21
2.47
7
-2.44
36.71
3.50
11.01
131.89
-25.52
--12.40
23.01
-17.54
6.43
--3.57
-14.86
1372.22
15084.74
100.00
15164,05
100.00
79.31
0.52
ha
Ryc.16. Porównanie powierzchni panujących gatunków drzew między III i IV rewizją PUL
12000.00
11000.00
10000.00
9000.00
8000.00
7000.00
6000.00
5000.00
4000.00
3000.00
2000.00
1000.00
0.00
SO
MD
ŚW
JD
BK
III rewizja
DB
DBC
JS
GB
BRZ
OL
AK
TP
OS
LP
IV rewizja
Powyższe dane pokazują stosunkowo niewielkie zmiany między III i IV rewizją, jeśli chodzi
o udział gatunków panujących w powierzchni leśnej.
Zmniejszeniu uległ udział sosny, dęba i gatunków lekko nasiennych tj. brzozy i osiki.
Większy procentowy wzrost lub spadek dotyczy gatunków, które zajmują niewielkie bądź
marginalne powierzchnie.
-515.3. Struktura wiekowa drzewostanów.
Struktura wiekowa drzewostanów, w oparciu o powierzchnię oraz miąższość klas i podklas
wieku, przedstawiona została w postaci zaprezentowanych poniżej syntetycznych zestawień oraz
obrazujących te zestawienia diagramów.
Tabela 33. Udział powierzchniowy drzewostanów w klasach i podklasach wieku
Klasa wieku
1
płazowiny
halizny i zręby
w produkcji ubocznej
pozostałe niezalesione
R-m niezalesione
Ia
Ib
IIa
IIb
IIIa
IIIb
IVa
IVb
Va
Vb
VI
VII
VIII i st.
KO
KDO
Bud. przer.
R-m zalesione
Ogółem
Obr. Rataje
[ha]
[%]
2
3
0,00
0,00
0,00
0,00
0,94
0,02
3,03
0,07
3,97
0,09
48,15
1,07
170,33
3,78
124,48
2,76
219,07
4,87
668,82
14,85
705,40
15,65
577,04
12,82
625,90
13,90
447,21
9,93
229,58
5,10
215,94
4,80
106,52
2,37
0,00
0,00
358,36
7,96
2,07
0,05
0,00
0,00
4498,87
99,91
4502,84
100,00
Obr. Skarżysko
[ha]
[%]
4
5
3,38
0,06
3,06
0,06
0,14
0,00
19,63
0,36
26,21
0,48
31,06
0,58
59,54
1,10
122,30
2,27
229,94
4,26
502,49
9,30
1012,02
18,76
625,46
11,59
613,83
11,37
527,64
9,77
508,93
9,43
333,20
6,17
213,99
3,96
60,04
1,11
531,59
9,85
0,00
0,00
0,00
0,00
5372,03
99,52
5398,24
100,00
Obr. Szydłowiec
[ha]
[%]
6
7
3,83
0,07
17,92
0,34
4,41
0,08
37,09
0,70
63,25
1,19
153,40
2,91
452,19
8,59
315,00
5,99
392,13
7,45
684,89
13,01
773,94
14,70
689,33
13,10
507,67
9,65
416,05
7,91
190,38
3,62
143,49
2,73
4,21
0,08
0,49
0,01
437,82
8,32
38,73
0,74
0,00
0,00
5199,72
98,81
5262,97
100,00
N-ctwo
[ha]
[%]
8
9
7,21
0,05
20,98
0,14
5,49
0,04
59,75
0,39
93,43
0,62
232,61
1,53
682,06
4,50
561,78
3,70
841,14
5,55
1856,20
12,24
2491,36
16,42
1891,83
12,48
1747,40
11,52
1390,90
9,17
928,89
6,13
692,63
4,57
324,72
2,14
60,53
0,40
1327,77
8,76
40,80
0,27
0,00
0,00
15070,62
99,38
15164,05
100,00
-52Tabela 34. Udział miąższościowy drzewostanów w klasach i podklasach wieku
Klasa wieku
1
płazowiny
halizny i zręby
R-m niezalesione
Ia
Obr. Skarżysko
[ha]
[%]
4
5
165
0,01
0
0,00
0
0,00
973
0,07
1138
0,08
Obr. Rataje
[ha]
[%]
2
3
0
0,00
0
0,00
0
0,00
64
0,01
64
0,01
40
0,00
Ib
5855
IIa
13085
Obr. Szydłowiec
[ha]
[%]
6
7
155
0,01
0
0,00
0
0,00
760
0,06
915
0,07
[ha]
8
320
0
0
1797
2117
N-ctwo
[%]
9
0,01
0,00
0,00
0,05
0,06
15
0,00
990
0,08
1045
0,03
0,51
2185
0,15
13330
1,12
21370
0,56
1,15
14435
0,98
26470
2,22
53990
1,42
IIb
40740
3,58
32020
2,17
72845
6,12
145605
3,83
IIIa
142355
12,52
119195
8,07
150725
12,67
412275
10,84
IIIb
187690
16,51
236020
15,96
206675
17,39
630385
16,55
IVa
170425
14,99
198255
13,42
204185
17,16
572865
15,06
IVb
189495
16,66
204105
13,82
169195
14,22
562795
14,79
Va
144185
12,68
182085
12,33
138985
11,68
465255
12,23
Vb
71030
6,25
170535
11,55
59940
5,04
301505
7,93
VI
56410
4,96
96300
6,52
43505
3,66
196215
5,16
VII
29760
2,62
60400
4,09
1055
0,09
91215
2,40
VIII i st.
0
0,00
20890
1,41
110
0,01
21000
0,55
KO
82310
7,24
136065
9,21
92245
7,75
310620
8,17
KDO
335
0,03
0
0,00
7620
0,64
7955
0,21
Bud. przer.
0
0,00
0
0,00
0
0,00
0
0,00
przestoje
3303
0,29
3519
0,24
1005
0,08
7827
0,21
R-m zalesione
Ogółem
1137018
1137082
99,99
100,00
1475964
1477102
99,92
100,00
1188880
1189795
99,93
100,00
3801922
3804039
99,94
100,00
Ryc.17. Struktura wiekowa drzewostanów obrębu Rataje
800
200000
700
180000
160000
600
140000
500
120000
400
100000
300
80000
60000
200
40000
100
20000
0
0
IA
IB
IIA
pow ierzchnia
IIB
IIIA
IIIB
IVA
IVB
miąższość
VA
VB
VI
VII
VIII
KO
KDO
-53Ryc.18. Struktura wiekowa drzewostanów obrębu Skarżysko
1100.00
260000
240000
220000
200000
180000
160000
140000
120000
100000
80000
60000
40000
20000
0
1000.00
900.00
800.00
700.00
600.00
500.00
400.00
300.00
200.00
100.00
0.00
IA
IB
IIA
IIB
IIIA
IIIB
IVA
IVB
VA
VB
VI
VII
VIII
KO
KDO
miąższość
powierzchnia
Ryc. 19. Struktura wiekowa drzewostanów obrębu Szydłowiec
900.00
220000
200000
800.00
180000
160000
140000
700.00
600.00
500.00
120000
100000
400.00
80000
60000
40000
300.00
200.00
100.00
20000
0
0.00
IA
IB
IIA
IIB
IIIA
IIIB
IVA
IVB
VA
VB
VI
VII
VIII
KO
KDO
miąższość
powierzchnia
Ryc.20. Struktura wiekowa drzewostanów N-ctwa
3000,00
700000
2500,00
600000
500000
2000,00
400000
1500,00
300000
1000,00
200000
500,00
100000
0,00
0
IA
IB
IIA
IIB
IIIA
powierzchnia
IIIB
IVA
IVB
VA
miąższość
VB
VI
VII
VIII
KO
KDO
BP
-54Przedstawione na powyższych diagramach, powierzchniowe i miąższościowe rozkłady
drzewostanów w podklasach wieku są do siebie podobne w obrębach Rataje i Skarżysko.
Niewielka powierzchnia I klasy wieku wynika z niestosowania w użytkowaniu rębnym, poza
kilkoma wyjątkami, rębni zupełnej, a także rębni złożonych z krótszym okresem odnowienia
(gniazdowych i częściowych).
Nieco odmiennie wygląda sytuacja w obrębie Szydłowiec. Tu z racji występowania uboższych
siedlisk, znaczniejszy udział w użytkowaniu mają rębnie zupełne i złożone z krótkim okresem
odnowienia, co przekłada się na większy udział drzewostanów I klasy wieku.
Rozpatrując całe klasy wieku, największym udziałem powierzchniowym jak i miąższościowym
cechują się drzewostany III i IV klasy wieku, z wyróżniającą się IIIb podklasą wieku.
Wyodrębnione w oddzielną grupę i wykazujące duży udział drzewostany w klasie odnowienia, są
wiekowo, w górnych warstwach, zaawansowane, a pod osłoną podbite zazwyczaj dolnymi
piętrami bądź młodnikami jodłowymi z udziałem buka i domieszkami świerka lub dębu.
Poniżej przedstawiono porównanie obecnej struktury wiekowej (IV rewizja PUL) ze
strukturą z poprzedniego opracowania urządzeniowego (III rewizja PUL).
Tabela 35. Zestawienie porównawcze powierzchni w klasach i podklasach wieku wg III i IV rewizji PUL
w n-ctwie
Klasa wieku
1
płazowiny
halizny i zręby
Ia
Ib
IIa
IIb
IIIa
IIIb
IVa
IVb
Va
Vb
VI
VII
VIII i st.
KO
KDO
Bud. przer.
Ogółem
III rewizja
[ha]
[%]
2
3
6,96
0,05
51,77
0,34
2,46
0,02
22,72
0,15
665,99
4,41
554,16
3,67
832,93
5,52
1744,80
11,57
2234,00
14,81
1828,30
12,12
1799,52
11,93
1434,16
9,51
1204,20
7,98
482,70
3,20
566,89
3,76
293,11
1,94
96,56
0,64
1220,79
8,09
42,72
0,28
0,00
0,00
15084,74
100,00
IV rewizja
[ha]
[%]
4
5
7,21
0,05
21,28
0,14
5,49
0,04
59,75
0,39
232,61
1,53
682,06
4,50
561,78
3,70
841,14
5,55
1856,20
12,24
2491,36
16,43
1891,83
12,48
1747,40
11,52
1390,90
9,17
928,89
6,13
692,63
4,57
324,72
2,14
60,53
0,40
1327,77
8,76
40,80
0,27
0,00
0,00
15164,05
100,00
Wzrost/Spadek
[ha]
[%]
6
7
0,25
3,59
-30,49
-58,90
3,03
123,17
37,03
162,98
-433,38
-65,07
127,90
23,08
-271,15
-32,55
-903,66
-51,79
-377,80
-16,91
663,06
36,27
92,31
5,13
313,24
21,84
186,70
15,50
446,19
92,44
125,74
22,18
31,61
10,78
-36,03
-37,31
106,98
8,76
-1,92
-4,49
0,00
0,00
79,31
0,53
-55Ryc.21. Porównanie powierzchni klas i podklas wieku n-ctwa między III i IV rewizją PUL
2750.00
2500.00
2250.00
2000.00
1750.00
1500.00
1250.00
1000.00
750.00
500.00
250.00
III rewizja
Bud. przer.
KDO
KO
VIII i st.
VII
VI
Vb
Va
IVb
IVa
IIIb
IIIa
IIb
IIa
Ib
Ia
halizny i zręby
płazowiny
0.00
IV rewizja
Rozkłady powierzchni leśnej na podklasy wieku wg III i IV rewizji PUL są do siebie
zbliżone. Nastąpiło widoczne przesunięcie o 10 lat. Na uwagę zasługuje fakt znacznego
zmniejszenia w IV rewizji PUL powierzchni Ia klasy wieku, co jest następstwem coraz szerszego
stosowania rębni złożonych.
Strukturę gatunkową podklas wieku w poszczególnych obrębach leśnych i nadleśnictwie
ogółem, zestawioną wg gatunków panujących, przedstawiono poniżej.
Tabela 36. Udział powierzchniowy gatunków panujących w podklasach wieku w obrębie Rataje
1
SO
MD
ŚW
JD
BK
DB
JS
GB
BRZ
OL
AK
IA
IB
IIA
IIB
IIIA
IIIB
IVA
IVB
VA
VB
VI
VII
VIII
KO
KDO
R-m
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
38.32 160.53 108.47 177.39
2.19 2.30
1.87
1.01
1.51
1.15
24.74
4.15
1.89 1.60
4.06
9.19
1.13
0.36
1.37
5.13
3.08
0.45 3.52
4.95
1.67
378.74 372.70 399.06 545.89 391.90 150.44 166.98 69.46
4.89
13.80
6.98
226.62 248.45 123.01 53.01 47.95 71.42 45.59 37.06
10.38
8.19
5.77
21.61
17.57 37.84
4.49
8.91
5.16
6.13
1.51
19.70
6.65
2.14
36.20
10.86
0.90
7.36
3.21
4.51
3.37
199.46 2.07 3161.41
11.25
23.30
129.05
1008.05
1.97
52.07
76.64
1.13
11.82
23.23
14.52
88.37
1.54
51.91
1.51
R-m 48.15 170.33 124.48 219.07 668.82 705.40 577.04 625.90 447.21 229.58 215.94 106.52 0.00 358.36 2.07 4498.87
-56-
Ryc.22. Udział powierzchniowy gatunków panujących w podklasach wieku w obrębie Rataje
100%
90%
80%
70%
60%
50%
40%
30%
20%
10%
0%
IA
IB
SO
IIA
MD
IIB
IIIA
ŚW
JD
IIIB
BK
IVA
IVB
DB
VA
JS
VB
GB
VI
BRZ
VII
VIII
OL
KO KDO
AK
Tabela 37. Udział powierzchniowy gatunków panujących w podklasach wieku w obrębie Skarżysko
1
SO
MD
ŚW
JD
BK
DB
DB.C
GB
BRZ
OL
OS
IA
IB
IIA
IIB
2
3
4
5
15.14 38.43 101.90 111.89
2.81 0.64 2.80
1.78
0.58
2.02
0.66
45.18
0.52
0.78
1.44 3.11 1.18
6.81
0.10
0.59
0.29
1.49 6.31 15.20 36.33
9.66 9.39 0.61 20.56
0.32 0.02
4.30
IIIA
IIIB
IVA
6
7
8
195.70 280.08 283.26
2.87
1.66
12.31
37.31 12.95 24.41
227.40 618.68 294.27
19.29
2.20
11.02
1.66
2.26
0.02
26.01 53.45
6.14
9.81
13.21
2.81
1.19
IVB
9
VA
VB
VI
VII
VIII
KO
KDO
10
11
12
13
14
15
16
319.71
11.42
21.80
218.06
2.28
0.10
223.81 396.95 213.65 36.30 25.37 267.31
23.31 2.99
0.11
0.58
3.93
231.63 93.23 115.01 167.26 34.67 214.98
21.90 10.21
10.43
1.09
39.37
10.89
12.17
5.55
4.43
24.27
24.45
R-m
17
2509.50
63.28
103.00
2261.03
54.98
36.29
4.02
0.90
186.73
146.47
5.83
R-m 31.06 59.54 122.30 229.94 502.49 1012.02 625.46 613.83 527.64 508.93 333.20 213.99 60.04 531.59 0.00 5372.03
-57Ryc.23. Udział powierzchniowy gatunków panujących w podklasach wieku w obrębie Skarżysko
100%
90%
80%
70%
60%
50%
40%
30%
20%
10%
0%
IA
IB
IIA
SO
IIB
MD
IIIA
ŚW
IIIB
IVA
JD
IVB VA
VB
DB
DB.C
BK
VI
GB
VII
VIII
KO KDO BP
BRZ
OL
OS
Tabela 38. Udział powierzchniowy gatunków panujących w podklasach wieku w obrębie Szydłowiec
1
IA
IB
IIA
IIB
2
3
4
5
SO 113.46 420.47 273.19 353.75
MD
ŚW
5.24
2.83
3.99
JD
1.56
4.01
BK
DB
4.08
3.07
2.68
DB.C 0.14
0.15
GB
1.64
BRZ 23.24 18.30 30.72 15.42
OL
7.24
3.68
4.14 12.41
AK
0.11
TP
0.27
OS
1.92
2.63
2.28
LP
0.10
IIIA
IIIB
IVA
IVB
VA
VB
VI
VII
VIII
KO
KDO
R-m
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
591.86 638.16 621.09 474.99 393.88 189.34 135.39 3.33 0.49 395.55 38.73 4643.68
1.77
1.77
3.46
2.04
4.18
21.74
41.63 72.18 37.30 24.61 13.92
0.88
35.86
231.95
4.43
2.65
1.90
8.10
17.08
3.26
5.20
4.77
2.81
1.04
26.91
0.29
1.64
26.81 20.67 4.62
139.78
16.82 25.82 17.37
5.42
3.54
6.41
102.85
1.05
1.12
2.28
0.27
6.83
2.55
2.65
R-m 153.40 452.19 315.00 392.13 684.89 773.94 689.33 507.67 416.05 190.38 143.49 4.21 0.49 437.82 38.73 5199.72
-58Ryc.24. Udział powierzchniowy gatunków panujących w podklasach wieku w obrębie Szydłowiec
100%
90%
80%
70%
60%
50%
40%
30%
20%
10%
0%
IA
SO
IB
IIA
IIB
IIIA
IIIB
MD
ŚW
JD
BK
DB
IVA
IVB
DB.C
VA
GB
VB
BRZ
VI
VII
VIII
KO
KDO
OL
AK
TP
OS
LP
Tabela 39. Udział powierzchniowy gatunków panujących w podklasach wieku w n-ctwie
gat
1
SO
IA
IB
IIA
IIB
IIIA
IIIB
IVA
IVB
VA
VB
VI
VII
VIII
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
166,92 619,43 483,56 643,03 1166,30 1290,94 1303,41 1340,59 1009,59 736,73 516,02 109,09 25,86
MD
5,00
2,94
1,78
2,87
8,32
12,31
11,42
23,31
ŚW
5,24
4,42
7,52
54,57
21,97
28,59
21,80
3,93
2,22
73,93
495,65
939,31
454,58
295,68
293,50
164,65 160,60 205,20 34,67
0,78
10,38
31,91
5,77
26,54
23,80
10,21
16,00
23,03
54,06
4,77
4,59
2,81
1,04
1,66
2,26
JD
1,15
BK
4,67
DB
7,41
7,78
DB.C
0,14
0,25
4,67
7,92
JS
2,99
16
40,80
0,58
0,65
8,91
0,02
2,14
24,73
25,98
51,05
54,83
57,98
93,82
46,96
1,09
10,89
8,76
17,35
16,59
9,70
34,64
32,76
45,68
31,04
45,69
23,07
4,51
2,56
1,12
0,27
OS
2,24
LP
0,10
2,65
6,58
18
10314,59
76,30
8,10
379,89
3501,03
1,97
124,13
10,43
139,84
4,31
OL
TP
17
148,04
BRZ
R-m
15
R-m
1,13
2,23
0,11
KDO BP
862,32
1,13
GB
AK
0,11
KO
7,80
11,82
25,77
38,79
414,88
32,40
301,23
3,79
0,27
1,19
12,66
2,55
2,65
232,61 682,06 561,78 841,14 1856,20 2491,36 1891,83 1747,40 1390,90 928,89 692,63 324,72 60,53 1327,77 40,80 0,00 15070,62
-59Ryc.25. Udział powierzchniowy gatunków panujących w podklasach wieku w n-ctwie
100%
90%
80%
70%
60%
50%
40%
30%
20%
10%
0%
SO
IA
IB
MD
ŚW
IIA
JD
IIB
BK
IIIA
DB
IIIB
DB.C
IVA
IVB
JS
VA
GB
VB
BRZ
VI
VII
OL
AK
VIII
KO
KDO
TP
OS
LP
Analiza struktury gatunkowej drzewostanów w podklasach wieku potwierdza, że
podstawowymi gatunkami lasotwórczymi w N-ctwie Skarżysko są sosna i jodła, które opanowały
dominujące powierzchniowo i miąższościowo podklasy wieku.
5.4. Spodziewany bieżący roczny przyrost miąższości.
Wobec braku metodyki określania uszkodzenia drzewostanów przez przemysł w ramach IV
rewizji urządzeniowej, w niniejszym planie urządzenia lasu sporządzono jedynie tabele klas
wieku spodziewanego tablicowego bieżącego rocznego przyrostu miąższości wg gatunków
panujących – tabele VIIIa (bez wyodrębnienia stref uszkodzenia).
W zamieszczonych niżej tabelach 39 i 40 oraz diagramie (ryc. 26 i 27) przedstawiono
syntetyczne zestawienie przyrostu bieżącego wg gatunków panujących oraz porównano udziały
gatunków panujących w miąższości i bieżącym rocznym przyroście miąższości.
Tabela 40. Bieżący roczny przyrost miąższości wg gatunków panujących
Gatunek
Obr. Rataje
Obr. Skarżysko
Obr. Szydłowiec
[m3 brutto]
[%]
[m3 brutto]
[%]
[m3 brutto
[%]
1
2
3
4
5
6
7
MD
70
0.20
430
1.00
5
0.01
ŚW
195
0.56
1030
2.39
130
0.38
JD
10090
28.97
21290
49.49
2365
6.96
BK
370
1.06
390
0.91
100
0.29
DB
480
1.38
185
0.43
130
0.38
DBC
0
0.00
25
0.06
0
0.00
JS
0
0.00
0
0.00
0
0.00
GB
95
0.27
0
0.00
0
0.00
BRZ
550
1.58
820
1.91
530
1.56
OL
215
0.62
555
1.29
280
0.82
OS
0
0.00
20
0.05
30
0.09
LP
0
0.00
0
0.00
15
0.04
AK
0
0.00
0
0.00
5
0.01
R-m
34830
100.00
43015
100.00
33960
100.00
N-ctwo
[m3 brutto]
[%]
8
9
505
0.45
1355
1.21
33745
30.18
860
0.77
795
0.71
25
0.02
0
0.00
95
0.08
1900
1.70
1050
0.94
50
0.04
15
0.01
5
0.00
111805
100.00
-60-
%
Ryc. 26. Udział gatunków panujących w bieżącym rocznym przyroście miąższości
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
SO
MD
ŚW
Rataje
JD
BK
DB
Skarżysko
DBC
JS
GB
Szydłow iec
BRZ
OL
OS
LP
AK
N-CTWO
Tabela 41. Porównanie udziałów gatunków panujących w miąższości i bieżącym rocznym przyroście miąższości
w n-ctwie
zapas
przyrost
Gatunek
[m3 brutto]
[%]
[m3 brutto]
[%]
1
2
3
4
5
SO
2608500
68.58
71405
63.89
MD
22634
0.60
505
0.45
ŚW
34375
0.90
1355
1.21
JD
939658
24.70
33745
30.18
BK
33349
0.88
860
0.77
DB
24934
0.66
795
0.71
DBC
1175
0.03
25
0.02
JS
197
0.01
0
0.00
GB
4110
0.11
95
0.08
BRZ
76237
2.00
1900
1.70
OL
56475
1.48
1050
0.94
OS
1380
0.03
50
0.04
LP
495
0.01
15
0.01
AK
520
0.01
5
0.00
Razem
3804039
100.00
111805
100.00
-61-
%
Ryc. 27. Porównanie udziałów gatunków panujących w miąższości i bieżącym rocznym przyroście miąższości
w n-ctwie
80.00
70.00
60.00
50.00
40.00
30.00
20.00
10.00
0.00
SO
MD
ŚW
JD
BK
DB
DBC
zapas
JS
GB
BRZ
OL
OS
LP
AK
gat.
przyrost
Powyższe tabele oraz wykresy pokazują, że udziały gatunków panujących w spodziewanym
bieżącym rocznym przyroście miąższości są zbliżone do ich udziałów miąższościowych w zapasie
powierzchni leśnej. Wyższy % udział przyrostu do zasobności w d-stanach jodłowych, wynika
ze zwiększonej dynamiki wzrostu tego gatunku w klasach wieku gdzie jest on najliczniej
reprezentowany.
-625.5. Ocena stopnia uszkodzenia drzewostanów.
Na podstawie obserwacji dokonanych w terenie stan zdrowotny lasów N-ctwa Skarżysko
należy uznać za dobry. Podczas prac taksacyjnych zinwentaryzowano uszkodzenia spowodowane
przez czynniki natury ożywionej: owady, grzyby, oraz nieożywionej: zakłócenia stosunków
wodnych, czynniki klimatyczne, a także inne, których natury nie ustalono. Zestawiono je w tabeli
35.
Tabela 42. Zestawienie uszkodzeń stwierdzonych podczas taksacji (d-stany powyżej 20 lat.)
Rodzaj
uszkodzenia
Obręb
1
1
2
Rataje
Skarżysko
Szydłowiec
Rataje
Skarżysko
Szydłowiec
Rataje
Skarżysko
Szydłowiec
Rataje
Skarżysko
Szydłowiec
Rataje
Skarżysko
Szydłowiec
Rataje
Skarżysko
Szydłowiec
Rataje
Skarżysko
Szydłowiec
Rataje
Skarżysko
Szydłowiec
Rataje
Skarżysko
Szydłowiec
Nadleśnictwo
3
0
3.57
6.65
0
0
11.23
4.72
0.25
91.16
5.69
20.43
9.36
0.54
12.78
12.8
0
0
5.75
0
0
0
161.89
389.37
35.84
172.84
426.4
172.79
772,03
Owady
Grzyby
Pożar
Klimat
Wodne
Imisje
Antropogeniczne
Inne
Łącznie
Stopień uszkodzenia
2
3
Powierzchnia uszkodzeń [ha]
4
5
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
5.00
0
0
0
2.22
0
15.7
0
0
0
0
0
6.7
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
25.98
0
0
0
2.62
0
25.98
0
2.22
0
30.02
0
58.22
0
Łącznie
6
0
3.57
6.65
0
0
11.23
4.72
0.25
96.16
5.69
22.65
25.06
0.54
12.78
19.5
0
0
5.75
0
0
0
187.87
389.37
38.46
198.82
428.62
202.81
830,25
Ogółem powierzchnię manipulacyjną drzewostanów, w których stwierdzono szkody,
określono w nadleśnictwie na 830,25 ha. Z tej liczby aż na 772,03 ha określono 1 stopień
uszkodzenia, czyli powierzchnia zredukowana szkody nie przekracza tam 25% powierzchni
manipulacyjnej. Ogranicza to faktyczny orientacyjny wymiar szkód do maksimum ok. 200 ha. Z
uwzględnieniem niewielkiej powierzchni z 2 stopniem uszkodzenia i przy braku 3 stopnia ,można
stwierdzić, iż widoczne uszkodzenia dotyczą niewiele więcej niż 1,3% powierzchni leśnej
zalesionej n-ctwa.
Największą powierzchnię szkód przypisano bliżej nieokreślonym, tzw. „innym”, czynnikom
szkodotwórczym, głównie w odniesieniu do d-stanów z przeważającym bądź dużym udziałem
jodły. Mogą się tu nakładać różne czynniki, w tym obniżenie poziomu wód gruntowych, a także
nękające działanie zwójek jodłowych.
Zakłócenia stosunków wodnych odnotowano w d-stanach na siedliskach bagiennych,
ewentualnie wilgotnych.
W nadleśnictwie zinwentaryzowano grunty porolne na powierzchni– 313,94 ha, z tego 13,95
ha w obrębie Rataje, 102,,69 ha w obrębie Skarżysko oraz 197,30 ha w obrębie Szydłowiec.
-63Tam również, z czasem, mogą zaznaczać się różnego rodzaju uszkodzenia (zwłaszcza
powodowane przez hubę korzeniową). Na razie mają one jednak minimalny wymiar – 11,23 ha
powierzchni manipulacyjnej (w obrębie Szydłowiec) ze stopniem uszkodzenia 1.
Obecny stan sanitarny lasów N-ctwa Skarżysko wskazuje, że do utrzymania właściwej
higieny lasu i biologicznej jego odporności w najbliższym okresie, wystarczą rutynowe czynności
gospodarcze przewidziane w „Instrukcji Ochrony Lasu”.
Jak napisano w poprzednim rozdziale, dodatkowych czynności zapobiegawczych wymagać
będzie ochrona młodego pokolenia przed szkodami powodowanymi przez zwierzynę łowną.
Na gruntach leśnych nadleśnictwa, w latach 2005-2007 zostały założone stałe powierzchnie
obserwacyjne (28 powierzchni), w ramach wielkoobszarowej inwentaryzacji stanu lasu. Następne
powierzchnie zostaną założone w latach 2008-2009. Ponadto na terenie nadleśnictwa
5 powierzchni jest przeznaczone do corocznych obserwacji w ramach monitoringu lasu.
5.6. Ocena zgodności składu gatunkowego drzewostanów z GTD.
Ocena zgodności składu gatunkowego drzewostanów z ustalonymi dla nich gospodarczymi
typami drzewostanów (w skrócie nazywana oceną zgodności z siedliskiem) jest jednym
z ważniejszych wskaźników wykorzystania zdolności produkcyjnych siedlisk leśnych. Jest to
również w pewnym stopniu wskaźnik naturalności ekosystemów leśnych. Dlatego też wydaje się
on być ważnym i istotnym w formułowaniu wniosków z zakresu hodowli lasu. Należy to jednak
robić w sposób świadomy i ostrożny, gdyż kryteria oceny i gospodarcze typy drzewostanów
ulegają modyfikacjom, na miarę aktualnego stanu nauki i praktyki leśnej.
Wszystkie d-stany podzielone zostały (zgodnie z § 40 obowiązującej IUL) na trzy stopnie
zgodności:
 stopień 1 – skład gatunkowy zgodny z siedliskiem,
 stopień 2 – skład gatunkowy częściowo zgodny z siedliskiem,
 stopień 3 – skład gatunkowy niezgodny z siedliskiem.
Tabela 43. Zestawienie powierzchni drzewostanów w stopniach zgodności składu gatunkowego z
siedliskiem
Stopień zgodności
składu
Obr. Rataje
Obr. Skarżysko
Obr. Szydłowiec
N-ctwo
gatunkowego
z siedliskiem
[ha]
[%]
[ha]
[%]
[ha]
[%]
[ha]
[%]
1
2
3
4
5
6
7
8
9
zgodny
2612.05
58.06
2987.95
55.62
3419.65
65.77
9019.65
59.85
częściowo zgodny 1391.07
niezgodny
495.75
30.92
1831.78
34.10
1360.96
26.17
4583.81
30.42
11.02
552.3
10.28
419.11
8.06
1467.16
9.74
100.00
5372.03
100.00
5199.72
100.00
15070.62
100.00
Razem pow. leśna
4498.87
zalesiona
-64Ryc.28. Udział powierzchni drzewostanów w stopniach zgodności składu gatunkowego z siedliskiem
100%
90%
8.06
11.02
10.28
30.91
34.10
58.06
55.62
Obr. Rataje
Obr. Skarżysko
80%
9.74
26.17
70%
30.42
60%
50%
40%
30%
65.77
59.85
20%
10%
0%
zgodny
Obr. Szydłowiec
częściowo zgodny
N-ctwo
niezgodny
Poniżej zamieszczono tabele i diagramy obrazujące rozkład stopni zgodności z siedliskiem w
ramach podklas wieku i siedliskowych typów lasu, które zestawiono dla nadleśnictwa łącznie.
Tabela 44. Zestawienie powierzchni wg stopni zgodności z siedliskiem w podklasach wieku w n-ctwie
Podklasa
wieku
zgodny
1
Ia
Ib
IIa
IIb
IIIa
IIIb
IVa
IVb
Va
Vb
VI
VII
VIII i st.
KDO
KO
2
R-m
9019.65
150.79
481.11
354.01
529.58
1209.23
1663.31
1134.52
988.76
752.82
383.35
294.84
212.72
31.56
22.84
810.21
Skład gatunkowy
częściowo
niezgodny
zgodny
powierzchnia [ha]
3
4
52.83
28.99
138.22
62.73
139.57
68.20
223.80
87.76
434.19
212.78
607.68
220.37
542.58
214.73
472.10
286.54
499.24
138.84
480.76
64.78
360.50
37.29
107.67
4.33
28.97
0.00
17.96
477.74
39.82
4583.81
1467.16
Razem
5
232.61
682.06
561.78
841.14
1856.20
2491.36
1891.83
1747.40
1390.90
928.89
692.63
324.72
60.53
40.80
1327.77
15070.62
-65Ryc.29. Udział stopni zgodności z siedliskiem w powierzchni podklas wieku w n-ctwie
100%
90%
80%
70%
60%
50%
40%
30%
20%
10%
0%
Ia
Ib
IIa
IIb
zgodne
IIIa
IIIb
IVa
IVb
częściow o zgodne
Va
Vb
VI
niezgodne
VII
VIII i KDO
st.
KO
Tabela 45. Zestawienie powierzchni wg stopni zgodności z siedliskiem w ramach siedliskowych typów lasu
w n-ctwie
Skład gtunkowy
Razem
Siedliskowy
Częściowo
Zgodny
Niezgodny
typ lasu
zgodny
powierzchnia (ha)
1
2
3
4
5
BŚW
571.14
10.14
4.82
586.1
BW
20.78
0
0
20.78
BMŚW
1625
397.86
21.73
2044.59
BMW
587.69
35.68
35.43
658.8
BMB
46.87
0
3.88
50.75
LMŚW
1336.07
640.97
41.64
2018.68
LMW
186.85
543.22
250.44
980.51
LMB
3.54
2.33
7.49
13.36
LŚW
11.26
37.33
46.76
95.35
LW
0.67
19.92
72.17
92.76
OL
49.32
1.27
5.01
55.6
OLJ
3.56
12.36
0.75
16.67
LŁ
0
0
9.65
9.65
BMWYŻŚW
407.4
37.41
7.84
452.65
BMWYŻW
68.87
35.32
17.24
121.43
LMWYŻŚW
2434.19
1352.03
276.82
4063.04
LMWYŻW
704.22
971.64
193.05
1868.91
LWYŻŚW
791.19
386.78
312.8
1490.77
LWYŻW
171.03
99.55
159.64
430.22
Ogółem
9019.65
4583.81
1467.16
15070.62
-66Ryc.30. Udział stopni zgodności z siedliskiem w powierzchni siedliskowych typów lasu w n-ctwie
100%
80%
60%
40%
20%
Zgodny
Częściowo zgodny
LWYŻW
LWYŻŚW
LMWYŻW
LMWYŻŚW
BMWYŻW
BMWYŻŚW
LŁ
OLJ
OL
LW
LŚW
LMB
LMW
LMŚW
BMB
BMW
BMŚW
BW
BŚW
0%
Niezgodny
Rozpatrując zagadnienie zgodności składu gatunkowego drzewostanów z siedliskiem
w nadleśnictwie, zwrócić należy uwagę na wysoki udział drzewostanów zgodnych (od 41 do
71%) i niewielki odsetek niezgodnych (od 0 do 16%).
Taki stan rzeczy jest po części efektem umiejętnego prowadzenia złożonych z kilku
gatunków i urozmaiconych strukturalnie drzewostanów przez personel inżynieryjno-techniczny
nadleśnictwa, w ramach pielęgnacji i użytkowania lasu. Jednak w głównej mierze wynika ze
zmiany metodyki ustalania zgodności składów gatunkowych drzewostanów z GTD oraz szerszej
obecnie palety gospodarczych typów drzewostanów w ramach siedliskowych typów lasu. Nie
daje to możliwości analizy porównawczej z wynikami osiągniętymi w tym zakresie w ramach III
rewizji PUL, kiedy udział d-stanów niezgodnych z siedliskiem wyniósł 31,8%, a zgodnych tylko
20,9%.
Szerzej zagadnienie niezgodności z siedliskiem, w rozbiciu na siedliskowe typy lasu
i obręby leśne, omówiono w „Programie ochrony przyrody”.
Rozpatrując udział stopni zgodności z siedliskiem w poszczególnych grupach wiekowych
drzewostanów należy mieć na uwadze fakt, że przy ocenie uwzględniano również gatunki
dolnych pięter, a w wypadku KO, również skład gatunkowy podrostów, podsadzeń i nalotów.
Najmniej korzystnie zgodność z siedliskiem przedstawia się w IVb klasie wieku, z udziałem
drzewostanów niezgodnych przekraczającym 16 %.
Istotną część w powierzchni drzewostanów o składzie niedostosowanym do siedliska mają też
drzewostany przejęte w różnym czasie z PFZ, rozproszone pomiędzy obcą własnością, których
skład gatunkowy jest z reguły przypadkowy.
Rozpatrując rozkład stopni zgodności w ramach siedliskowych typów lasu, zauważa się, że
udział drzewostanów niezgodnych z siedliskiem jest przeważający lub znaczący tylko
w odniesieniu do STL zajmujących marginalne powierzchnie. Dość duży jest udział
drzewostanów częściowo zgodnych na siedliskach wyżynnych. Wynika to z tego, że w grupie dstanów starszych na tych siedliskach z panującą sosną i bogatymi, wartościowymi warstwami
podokapowymi jodłowymi lub bukowo-jodłowymi, określano gospodarcze typy d-stanów: So-Jd,
Jd, a nawet Bk-Jd. Wychodzi to naprzeciw samorzutnemu, ale wspomaganemu przez cięcia
pielęgnacyjne bądź złożone użytkowanie rębne, procesowi przekształcania sztucznie założonych,
na skutek uwarunkowań historyczno-gospodarczych, drzewostanów sosnowych w stabilniejsze
na tym terenie zbiorowiska leśne z przewagą jodły lub buka.
-675.7. Ocena jakości hodowlanej i technicznej drzewostanów.
Ocena jakości przeprowadzona została w trakcie prac taksacyjnych wg kryteriów zawartych
w § 38 Instrukcji Urządzania Lasu z 2003 r.
Uprawy i młodniki do 10 lat założone na powierzchniach otwartych, w tym również po
rębniach złożonych, a także odnowienia podokapowe, wykazują w zdecydowanej większości
bardzo dobrą lub dobrą jakość hodowlaną. Uśredniona ich jakość hodowlana (wyliczona jako
średnia ważona powierzchnią) najbardziej zbliżona jest do jakości „12” i ta jakość także
występuje najliczniej.
Szczegółowa ocena upraw i młodników do 10 lat na powierzchniach otwartych (tabele XI),
a także odnowień podokapowych oraz upraw i młodników po rębniach złożonych (tabele XII)
zawarta jest w dziale „Analiza gospodarki przeszłej” (część II niniejszego elaboratu). Tabele XI i
XII zamieszczono również w opisach taksacyjnych, sporządzonych dla poszczególnych obrębów
leśnych.
Jakość pozostałych drzewostanów, dla których określa się jakość hodowlaną jest również
wysoka. Uśredniona jej wartość w nadleśnictwie, wyliczona jako średnia ważona powierzchnią,
najbardziej zbliżona jest do jakości „12”, a zapisano ją aż w 81% wydzieleń, co stanowi 89%
całkowitej powierzchni takich drzewostanów. Następną w kolejności jakość „13” określono już
tylko w ok. 16% wydzieleń tej grupy, stanowiących niemal 8% powierzchni.
Ocenę jakości technicznej gatunków drzew w drzewostanach starszych, klasach odnowienia
oraz przeznaczonych do przebudowy, przeprowadzono w oparciu o wyliczenie przeciętnej
jakości technicznej gatunków rzeczywistych, tj. wyliczonej jako średnia ważona udziałem
gatunku i powierzchnią pododdziału. Podobnie zobrazowano przeciętne pierśnice i przeciętne
wieki gatunków drzew z jakością techniczną (tabela 46).
Tabela 46. Przeciętne pierśnice i jakości techniczne wg gatunków rzeczywistych w n-ctwie
Gat.
pan.
1
So
Md
Św
Jd
Bk
Db
Gb
Brz
Ol
Ak
Oś
N-ctwo
Przeciętna
pierśnica
[cm]
Przeciętny
wiek
2
37
46
28
38
35
34
24
29
30
25
22
36
3
97
111
72
106
89
87
69
66
70
50
41
96
[%]
1
4
12.26
31.71
Jakość techniczna
2
3
4
Powierzchnia gatunków rzeczywistych [ha]
5
2247.42
17.08
23.89
672.50
33.32
29.82
29.37
42.80
43.97
0.94
0.08
3096.28
66.54
6
869.08
3.69
51.10
162.17
14.75
21.85
8.66
88.01
100.56
0.78
1.56
1322.21
28.41
7
31.32
14.89
28.69
11.85
15.88
15.12
27.58
38.85
0.22
6.40
190.80
4.10
R-m
8
3160.08
20.77
89.88
895.07
59.92
67.55
23.78
144.96
182.21
1.00
8.04
4653.26
100.00
Przeciętna
jakość
techniczna
9
2.3
2.2
2.9
2.2
2.6
2.6
3.6
3.0
3.0
3.2
3.8
2.4
Z powyższej tabeli wynika, że ogółem w nadleśnictwie przeciętna pierśnica
w drzewostanach gdzie określono jakość techniczną jest wysoka, a przeciętna jakość techniczna
mieści się w przedziale między 2 a 3 klasą jakości. Podstawowe gatunki lasotwórcze
nadleśnictwa, jakimi są sosna i jodła, wyróżniają się na tle innych gatunków najwyższą pierśnicą
(jeśli nie liczyć akcesorycznie występującego modrzewia), a także dość dobrymi jakościami
technicznymi.
-685.8. Charakterystyka powierzchni leśnej nie zalesionej.
Syntetyczne zestawienie kategorii gruntów, wyodrębnionych w ramach powierzchni leśnej
nie zalesionej, w poszczególnych obrębach leśnych i łącznie w nadleśnictwie, przedstawiono
w tabeli 46.
Tabela 47. Rodzaje powierzchni leśnej nie zalesionej
L.p.
Rodzaj użytku
1
2
Obręb
N-ctwo
Rataje
Skarżysko
Szydłowiec
3
4
5
6
1.2.
1.2. Grunty leśne niezalesione - razem
3.97
26.21
63.25
93.43
1)
1) w produkcji ubocznej - razem
w tym:
- plantacje choinek i krzewów
- poletka łowieckie
0.94
0.14
4.41
5.49
0,94
0.14
2.37
2.04
2.37
3.12
6.44
21.75
28.19
17.92
2)
3)
2) do odnowienia - razem
w tym:
- halizny
- zręby
- płazowiny
3) pozostałe leśne niezalesione - razem
w tym:
- przewidziane do naturalnej sukcesji
- objęte szczególnymi formami ochrony
- przewidziane do wyłączenia z produkcji
3.06
3.38
3.83
17.92
3.06
7.21
3.03
19.63
37.09
59.75
0.04
2.99
7.38
12.25
24.13
12.96
31.55
28.20
5.8.1. Plantacje choinek.
W N-ctwie Skarżysko wyodrębniono plantacje choinek w następujących pododdziałach:
- obręb Szydłowiec: 61 m- 0,38 ha, 61n-0,60 ha, 61 o –1,59 ha
Zajmują one łącznie powierzchnię 2,37 ha.
5.8.2. Poletka łowieckie.
W N-ctwie Skarżysko wyodrębniono poletka łowieckie w następujących pododdziałach:
- obręb Rataje:
82 n- 0,94 ha;
- obręb Skarżysko:
93 i- 0,14 ha;
- obręb Szydłowiec: 29 f-0,27 ha, 51 c-0,39 ha, 102 k-0,19 ha, 120 g- 0,38 ha,
129 g- 0,27 ha, 219 ix- 0,05 ha, 219 jx- 0,16 ha, 219 kx- 0,33 ha
Zajmują one łącznie powierzchnię 3,12 ha. Ponadto rolę poletka łowieckiego spełnia luka
w oddz. 176 a o pow.0,18 ha.
Pododdziały te znajdują się w grupie kategorii użytkowania „grunty leśne niezalesione”,
kategoria użytkowania „w produkcji ubocznej”.
Ponadto, okresowo, w charakterze poletek łowieckich mogą być wykorzystywane
powierzchnie gruntów ekonomicznych, na podstawie umów dzierżawnych między kołami
łowieckimi a nadleśnictwem.
5.8.3. Halizny.
Zainwentaryzowano jedynie na obrębie Szydłowiec w pododdziałach: 129 c –7,47 ha, 159 c
– 4,68 ha, 160 h – 4,89 ha, 157 g – 0,88 ha o łącznej powierzchni 17,92 ha.
Są to powierzchnie po pożarach.
-695.8.4. Zręby.
Zainwentaryzowano w obrębie Skarżysko w oddz. 128 d – 1,09 ha oraz 143 f – 1,97 ha na
łącznej powierzchni 3,06 ha.
5.8.5. Płazowiny.
Występują w obrębie Skarżysko w oddz. 183b – 3,38 ha, oraz w obrębie Szydłowiec
w oddz. 38 h – 2,63 ha i 48 g – 1,20 ha. Łącznie zajmują powierzchnię 7,21 ha.
5.8.6. Grunty leśne niezalesione do naturalnej sukcesji.
Na gruntach n-ctwa zinwentaryzowano grunty leśne nie zalesione do naturalnej sukcesji.
Są to przeważnie wąskie, małe działki w szachownicy z obcą własnością bez możliwości
odnowienia sztucznego oraz duże powierzchnie gruntów notorycznie podpalanych. Zdecydowana
większość tych gruntów znajduje się w obrębie Szydłowiec w oddziałach: 8, 218, 220.
Oddz.
powierzchnia
Obręb Rataje
108 f
0,04
R-m
0,04
Obręb Skarżysko
186 c
0,22
186 f
0,14
221 t
0,31
223 k
0,17
224 b
0,41
224 y
0,32
203 d
0,09
207 b
0,22
207 d
0,57
209 n
0,12
214 i
0,48
214 m
0,54
214 n
0,41
214 p
1,04
215 l
0,44
215 r
0,88
217 c
0,1
217 p
0,06
217 r
0,03
217 s
0,09
217 t
0,19
81 f
0,37
81 c
0,18
R-m
7,38
-70Obręb Szydłowiec
69 w
0,56
168 t
0,16
218 b
4,09
218 d
5,58
218 f
8,91
218 i
0,78
220 i
0,35
220 s
2,12
220 w
0,47
8b
0,83
8c
0,16
205 a
0,06
205 k
0,06
R-m
24,13
Ogółem
31,55
5.8.7. Grunty leśne niezalesione – objęte szczególnymi formami ochrony.
Grunty leśne nie zalesione objęte szczególną ochroną wyodrębniono na terenach wilgotnych
i bagiennych we wszystkich obrębach. Ich lokalizacja przedstawia się następująco:
Oddz.
powierzchnia
Obręb Rataje
121 i
3b
28 d
48 c
48 f
48 i
R-m
1,03
0,22
1,40
0,11
0,05
0,18
2,99
Obręb Skarżysko
1k
1,15
104 f
0,5
104 k
0,97
44 g
6,66
76 c
0,35
76 d
0,24
114 d
0,45
114 f
0,34
140 f
0,84
178 j
0,75
R-m
12,25
-71Obręb Szydłowiec
159 n
1,87
160 k
0,7
166 h
6,00
184 c
3,49
61 t
0,18
165 g
0,72
R-m
12,96
Łącznie
28,20
5.9. Zmiany stanu zasobów drzewnych.
Zestawienie porównawcze z kolejnych cykli urządzeniowych (tabele XIII) zamieszczono
w „Analizie gospodarki leśnej w minionym okresie” (część II elaboratu).
Z uwagi na to, że odstąpiono od sporządzania powierzchniowo – miąższościowej tabeli klas
wieku na koniec okresu gospodarczego, nie zamieszczono w tabelach XIII wskaźników
prognostycznych.
Obliczenie (zgodnie z § 123 IUL) orientacyjnej, spodziewanej na koniec okresu
gospodarczego, wielkości zasobów miąższości grubizny drzewostanów nadleśnictwa
(wg obrębów leśnych i łącznie dla nadleśnictwa) przedstawiono poniżej:
zapas
na początku
okresu
Obręb Rataje:
Obręb Skarżysko:
Obręb Szydłowiec:
Nadleśnictwo:
1137018 m3
1476024 m3
1188880 m3
3801922 m3
spodziewany
przyrost
miąższości
+
+
+
+
348300 m3
430150 m3
339600 m3
1118050 m3
planowane
pozyskanie
zapas
na końcu
okresu
- 224211 m3 = 1261107 m3
- 299143 m3 = 1607031 m3
- 246211 m3 = 1282269 m3
- 769565 m3 = 4150407 m3
6. Charakterystyka ekonomicznych warunków gospodarki leśnej.
6.1. Krótka charakterystyka regionu.
Powierzchnia terytorialnego zasięgu działania N-ctwa Skarżysko to obszar ok. 640 km2.
N-ctwo Skarżysko położone jest na terenie trzech powiatów: szydłowieckiego, skarżyskiego
i starachowickiego.
Większość powierzchni, tj. 9977 ha (63 %) leży w województwie świętokrzyskim,
Obszar położony w zasięgu terytorialnego działania Nadleśnictwa Skarżysko cechuje się
lesistością na poziomie 32%. Należy podkreślić,że w poszczególnych rejonach jest ona bardzo
zróżnicowana (od 1% w gminie Brody do 63% w gminie Wąchock).
Wskaźniki lesistości dla obszaru terytorialnego zasięgu działania Nadleśnictwa oraz dla
poszczególnych gmin w tymże zasięgu, przedstawiono w zestawieniu sporządzonym wg wzoru
nr 7 IUL (część I, rozdz. 1). Lasy będące własnością Skarbu Państwa, w zarządzie omawianego
nadleśnictwa, stanowią 76 % całej powierzchni lasów w jego terytorialnym zasięgu.
Omawiany obszar ma charakter przemysłowo-rolniczy. W zasięgu nadleśnictwa oraz w bliskim
sąsiedztwie znajdują się miasta: Skarżysko Kam., Szydłowiec, Starachowice, Wąchock,
Wierzbica.
Czynniki wpływające na stopień trudności przedsięwzięć gospodarczych w nadleśnictwie,
takie jak: udział siedlisk lasowych, wilgotnych i bagiennych, udział drzewostanów młodych, klas
odnowienia, powierzchnia lasów ochronnych i gruntów porolnych, ukształtowanie terenu,
oddziaływanie zanieczyszczeń powietrza i wód, zagrożenie pożarowe, zostały przedstawione w
pozostałych rozdziałach elaboratu.
-726.2. Opis wielkości i rozmieszczenia kompleksów leśnych.
Nadleśnictwo Skarżysko cechuje się dość dużym zróżnicowaniem wielkości kompleksów
leśnych.
Ilość i wielkość kompleksów leśnych przedstawiono w tabeli 48.
Tabela 48. Zestawienie ilości i wielkości kompleksów leśnych
Wielkość kompleksu
1
do 1,00 ha
1,01 - 5,00 ha
5,01 - 20,00 ha
20,01 - 100,00 ha
100,01- 200,00 ha
200,01- 500,00 ha
500,01- 2000,00 ha
ponad 2000,01 ha
Razem
[ha]
Obr. Rataje
ilość
pow. [ha]
Obr. Skarżysko
Obr. Szydłowiec
ilość pow. [ha] ilość pow. [ha]
Nadleśnictwo
ilość
pow. [ha]
2
5
3
1
3
1.45
33.36
4657.48
4
120
41
7
2
1
1*
5
47.73
72.27
49.05
383.47
524.74
4536.09
6
39
17
12
7
3
2
1*
7
11.77
47.18
153.8
296.72
980.93
1714.64
2357.06
8
164
58
22
7
2
3
3
2
9
60.95
119.45
236.21
296.72
383.47
980.93
2239.38
11550.63
9
4692.29
172
5613.35
80
5562.1
261
15867.74
/*/- jeden zwarty kompleks
6.3. Podaż usług leśnych na lokalnym rynku pracy.
Restrukturyzacja, jaka dokonała się w okresie przemian ustrojowych kraju, spowodowała
konieczność ograniczenia kosztów prowadzonej działalności w jednostkach Lasów
Państwowych. Z tego powodu także i Nadleśnictwo Skarzysko nie utrzymuje własnych jednostek
transportowych, bądź ekip ścinkowych i zrywkowych.
Zadania gospodarcze realizowane są przez wyspecjalizowane ekipy - tzw. „Zakłady Usług
Leśnych”. Na dzień 1 stycznia 2008 roku nadleśnictwo obsługiwane jest przez 13 tego typu
jednostek.
W okresie wiosenno – jesiennym, z uwagi na wykonywane w lesie zabiegi pielęgnacyjne
i odnowieniowe, zapotrzebowanie na usługi wzrasta, co w pewnym stopniu zmniejsza skalę
bezrobocia na lokalnym rynku pracy.
6.4. Stan sieci dróg.
Istotny wpływ na prowadzenie gospodarki leśnej wywierają warunki komunikacyjnotransportowe.
Sieć komunikacyjna w zasięgu terytorialnego działania N-ctwa Skarżysko jest stosunkowo
dobrze rozwinięta. Istnieje szereg drogowych szlaków komunikacyjnych o znaczeniu lokalnym
(drogi powiatowe i gminne), ale także krajowym i wojewódzkim.
Do najważniejszych z nich należą:
 droga krajowa nr 7: Warszawa – Kielce – Kraków,
 droga wojewódzka nr 42: Końskie - Skarżysko Kam. - Ostrowiec Św.,
 drogi powiatowe nr 727 : Przysucha - Szydłowiec – Wierzbica;
nr 744 : Starachowice – Radom;
nr 756 : Starachowice – Nowa Słupia;
oraz inne drogi publiczne o nawierzchni asfaltowej, jak np.:
 Szydłowiec - Bliżyn,
 Szydłowiec – Mroczków
 Skarżysko Kam. – Wierzbica.
Pomiędzy wyżej wymienionymi, głównymi szlakami komunikacyjnymi, istnieją jeszcze na
tym terenie inne drogi o nawierzchniach asfaltowych bądź utwardzonych i ulepszonych w inny
sposób. Nie zapewniają one jednak w pełni dostępności do kompleksów leśnych nadleśnictwa.
Gęstość sieci dróg na pewnych obszarach, głównie z przyczyn konfiguracji terenu, a także
żyzności siedlisk lub stanu ich uwilgotnienia, jest niewystarczająca i sprawia, że w niektórych
kompleksach odległości zrywkowe przekraczają nawet 2 km.
-73Duże odległości zrywkowe obniżają wyniki ekonomiczne nadleśnictwa.
Trzeba podkreślić, iż N-ctwo Skarżysko systematycznie podejmuje konieczne inwestycje
w celu polepszenia udostępnienia lasu dla środków wywozowych i przeciwpożarowych na bazie
istniejących dróg leśnych (poprzez ich remonty i modernizacje) oraz poprzez budowę nowych,
zgodnie z planami budowy dróg w nadleśnictwie. Przy budowie dróg należy uwzglednić
rozwiązania techniczne umożliwiające poruszanie się po nich ciężkiego sprzętu pożarowego i
wysokotonażowych zestawów do wywozu drewna.
Lasy N-ctwa przecinają ponadto szlaki kolejowe:
- Warszawa–Radom–Kielce–Kraków;
- Tomaszów Maz. – Skarżysko Kam. – Ostrowiec Św.
6.5. Zestawienie ekonomicznych wskaźników gospodarki leśnej
Tabela 49. (Tabela XIXa wg IUL) Ekonomiczne wskaźniki gospodarki leśnej w N-ctwie Skarżysko
Lp
Wyszczególnienie
Ubiegły okres
Plan na bieżący
okres gospodarczy
1
2
3
4
1. Powierzchnia leśna – ha
2. Zasoby drzewne na pow. leśnej – m3 (brutto)
3. Zasobność drzewostanów – m3 / ha (brutto)
wartość d-stanów (wg tablic) – tys. zł
wartość gruntów leśnych – tys. zł
Wartość majątku nadleśnictwa
(20% wartości d-stanów)
4.
wartość środków trwałych – tys. zł
Razem
tys. zł
użytki rębne – m3 netto
użytki przedrębne – m3 netto
Etat 10 letni
5.
(plan - grubizna netto)
razem użytki główne – m3 netto
udział użytków przedrębnych – %
m3 (brutto)
6. Okresowy przyrost w 10 leciu
Przeciętnie m3/ha/rok (brutto)
użytkowanie rębne: m3/ha pow. leś./rok
użytkowanie przedrębne: m3/ha pow. leś./rok
Wskaźniki gospodarki zasobami
7.
użytkowanie główne: m3/ha pow. leś./rok
(grubizna brutto)
użytkowanie główne - % zasobów/rok
użytkowanie główne - % przyrostu/rok
Przeciętne roczne przychody nadleśnictwa – tys. zł
8.
w tym ze sprzedaży drewna – tys. zł
Przeciętne roczne koszty nadleśnictwa ogółem (z ost. 3 lat) – tys. zł
9.
w tym podatek leśny – tys. zł
10. Przeciętny roczny wynik finansowy – tys. zł
11. Wskaźnik rentowności – %
Udział powierzchni prawnie wyłączonych z użytkowania rębnego –
12.
% (pow. leś.)
13. Udział lasów ochronnych – % (pow. leś.)
14. Udział gospodarstwa przebudowy – % (pow. leś.)
Powierzchnia lasów nadzorowanych – w ha
15.
% udziału w powierzchni lasów nadleśnictwa
15085
3448012
230
Brak danych
15164
3804039
252
Brak danych
Brak danych
Brak danych
5128
Brak danych
196313
287350
483663
59,4
844251
5,63
1,55
2,38
3,94
17,2
7,0
-Brak danych
282978
344585
627563
54,9
1118050
7,42
1,87
2,27
4,14
16,5
5,61
–
–
–
–
–
–
8838
8632
8462
192
376
4%
0,14
1,12
97,1
-3583
19
96,6
1
0
0
-746.6. Odbiorcy drewna.
Sprzedaż drewna odbywa się głównie w formie przetargowej poprzez portal leśno-drzewny.
Całość drewna jest sprzedawana loco las. W grupie dziesięciu największych odbiorców drewna
mieszczą się:
1) KRONOSPAN MIELEC SP. Z O.O. Mielec
2) P.P.U.H. “ DENDRON ” P. Działak ul. Bugaj 35, 26-130 Suchedniów
3) ZSLP Radom ul. 25 Czerwca 68 26-600 Radom
4) P.H.U. „DREWEX” A. Perchel Radkowice 73, 27-225 Pawłów
5) PHU „MARDEX” M. Dyk 26-026 Brzeziny
6) ”LAMKAD” Eksp-Import Przedsiębiorstwo Wielobranżowe E. Lament Walentynów 96,
27-100 Iłża
7) P.P.U.H „DREWLUX” Mariusz Dąbrowski Seredzice 503, 27-100 Iłża
8) Przeds. Prod. Usługowo Handlowe „DREWMEX” K. Bujak ul Św. Rocha 30, 27-215
Wąchock
9) Przedsiębiorstwo Wielobranżowe „PERFECT” Spółka z.o.o. ul. Radomska 76, 27-200
Starachowice
10) Przedsiębiorstwo Wielobranżowe „PARTNER” T. Gawełek ul. Radomska 29, 27-200
Starachowice
Oprócz wymienionych powyżej większych odbiorców, jest jeszcze kilkudziesięciu
mniejszych odbiorców instytucjonalnych. Ponadto nadleśnictwo prowadzi sprzedaż detaliczną
drewna dla okolicznych odbiorców indywidualnych.
6.7. Baza użytków niedrzewnych.
W N-ctwie Skarżysko zorganizowanych działań w zakresie użytkowania ubocznego, tj.
pozyskiwania runa leśnego, żywicy czy karpiny przemysłowej, na bieżące 10-lecie się nie
przewiduje. Na niewielką skalę będzie prowadzona sprzedaż choinek oraz stroiszu jodłowego
i świerkowego, których pozyskanie odbywać się będzie przy okazji wykonywania
zaprojektowanych zadań gospodarczych (czyszczenia późne, użytkowanie główne).
Nadleśnictwo nie prowadzi własnej gospodarki łowieckiej, ale sprawuje nadzór nad
działalnością kół łowieckich dzierżawiących jego grunty. Szczegółowe omówienie aspektów
gospodarki łowieckiej zawarto w dziale „Analiza gospodarki przeszłej” (część II elaboratu) oraz
w części IV elaboratu (rozdz. 6.2).
6.8. Stan uzbrojenia technicznego Nadleśnictwa.
Wykaz samochodów i sprzętu będącego na stanie Nadleśnictwa Skarżysko:
1. Samochód osobowy Suzuki Grand Vitara
- 1szt.
2. Samochód osobowy Suzuki Jimny
- 1szt.
3. Samochód osobowy Fiat Seicento Young .(sprzedany w maju 2008r.) - 1 szt.
4. Samochód ciężarowy Nissan Navara.(zakupiony w kwietniu 2008r.). -1 szt.
5. Samochód gaśniczy Nissan Pick-Up
-1szt.
6. Przyczepa bagażowa lekka Rydwan
-1 szt.
7. Pług LPZ-75 IBL
-1szt.
8. Pług LPZ-75
-1 szt.
9. Pługofrezarka U049-105
-1szt.
10. Maszyna do przerobu kompostu „Pezzolato”
-1 szt.
11. Deszczownia
-1 szt.
-75II. ANALIZA GOSPODARKI LEŚNEJ W MINIONYM OKRESIE
1. Referat Nadleśniczego Nadleśnictwa Skarżysko.
2. Koreferat Wykonawcy Planu Urządzenia Lasu.
3. Koreferat Inspekcji Lasów Państwowych Małopolskiego Regionu
Inspekcyjnego.
4. Końcowa ocena Dyrektora Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych
w Radomiu.
-76-
-77-
Nadleśnictwo Skarżysko
Referat na II komisję techniczno-gospodarczą
Nadleśniczego Nadleśnictwa
Skarżysko
Analiza gospodarki przeszłej
za lata 1998 - 2007
Skarżysko marzec 2008 r.
-78-
-79I.
WSTĘP
Nadleśnictwo Skarżysko prowadziło gospodarkę leśną w minionym okresie w oparciu o Plan
Urządzenia Lasu sporządzony przez BULiGL w Radomiu wg stanu na dzień 01.01.1998 r.
Podział na grupy i kategorie ochronności
Zarządzeniem nr 132 Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa
z dnia 19.09.1994 roku lasy Nadleśnictwa Skarżysko zaliczono do lasów ochronnych według
n/w kategorii:
Kategoria ochronności
Lasy ochronne
a) wodochronne
b) lasy stanowiące
drzewostany nasienne
c) lasy stanowiące ostoje
zwierząt
d) lasy uszkodzone na
skutek działalności
przemysłu
c) lasy położone wokół
miast powyżej 50 tys.
mieszk
Obręb
Rataje
4506,00
417,00
Obręb
Skarżysko
5330,00
678,00
Obręb
Szydłowiec
4827,00
2092,00
Razem
Nadleśnictwo
14662,00
3187,00
-
71,00
-
71,00
-
28,00
-
28,00
-
199,00
-
199,00
4089,00
4354,00
2735,00
11178,00
Wykres nr 1
Lasy ochronne
lasy wodochronne
lasy stanowiące ostoje zwierząt
lasy uszkodzone na skutek
działalności przemysłu
lasy położone wokół miast powyżej
50 tys. mieszk
3187
28
199
11178
-80Zmiany powierzchni w ramach poszczególnych kategorii ochronności, wynikające z
przekazania gruntów zestawione na podstawie danych SILP.
Obręb
Rataje
Kategoria ochronności
I. Lasy rezerwatowe
II. Lasy ochronne
a) wodochronne
b) lasy stanowiące drzewostany nasienne
4484,90
417,4
-
Obręb
Skarżysko
24,06
5333,14
671,51
70,35
-
28,01
-
24,67
624,90
20,46
4067,50
4563,27
2738,19
11368,96
13,36
4502,58
31,21
5387,39
359,72
5188,36
404,29
15078,33
c) lasy stanowiące ostoje zwierząt
d) w granicach administracyjnych miast
c) lasy położone wokół miast powyżej 50 tys.
mieszk
III. Lasy gospodarcze
Ogółem:
Obręb
Szydłowiec
Stan na 31.12.2007
Razem
Nadleśnictwo
24,06
14637,05
3169,73
70,35
4819,01
2080,82
-
28,01
670,03
Wykres nr 1
Udział lasów ochronnych w obrębach leśnych w ha
Rataje
4484,90
Szydłowiec
4819,01
Skarżysko
5333,14
Wykres nr 2
Udział lasów gospodarczych w obrębach leśnych w ha
Rataje 13,36
Skarżysko
31,21
Szydłowiec
359,72
W nadleśnictwie istnieją trzy rezerwaty przyrody:
1.Rezerwat „Ciechostowice” o powierzchni 10,50 ha położony w oddziałach 115 i, 133b,
134a, L-ctwa Ciechostowice , Obręb Skarżysko.
2.Rezerwat “Cis A ” o powierzchni 6,10 ha położony w oddziale 22 a, b, c L-ctwo Majdów ,
Obręb Skarżysko.
-813.Rezerwat „Cis B” o powierzchni 7,46 ha położony w oddziale 36 a, b, c, d, f, g, g, h, i, j Lctwo Majdów , Obręb Skarżysko.
Rezerwat Ciechostowice posiada aktualny plan ochrony rezerwatu na okres od 01-01-1998 r
do 31-12-2017 r.
Z informacji uzyskanych z Mazowieckiego Wydziału Ochrony Środowiska dla rezerwatów „Cis
A i Cis B” prace związane z wykonaniem planów ochrony rezerwatów zostały zakończone
a sporządzone plany zostały już zatwierdzone.
Trwają prace zmierzające do utworzenia rezerwatu geologicznego w L-ctwie Trębowiec
w oddz. 39a o nazwie „Góra Piekło”.
Zestawienie powierzchni lasów (w ha) tworzących rezerwaty w rozbiciu na poszczególne
obręby leśne przedstawia tabela poniżej:
Obręb
Rezerwat
Rataje
Skarżysko
Ciechostowice
Razem
Szydłowiec
N-ctwo
7,46
7,46
0,17
0,17
Cis „A”
6,10
6,10
Cis „B”
8,02
8,02
21,58
21,58
w tym gr. zw. z gosp. leśną
Razem rezerwaty
Poza tym w rezerwacie „Cis B” występują grunty nieleśne na powierzchni 2,48 ha.
Łącznie w Nadleśnictwie rezerwaty zajmują powierzchnie 24,06 ha.
2. Podział na gospodarstwa
W ramach wymienionych powyżej grup lasu i kategorii ochronności utworzono następujące
gospodarstwa:
Podział lasów ze względu na gospodarstwa wg stanu na 01.01.1998 r.
Gospodarstwo
1.
2.
3.
4.
5.
Specjalne
Zrębowe
Zrębowe- rębnia Id
Przerębowo-zrębowe
Przerębowe
RAZEM:
Obręb
Rataje
Pow. leśna
zalesiona i niezalesiona [ha]
243,89
319,41
3642,65
303,04
4508,99
Obręb
Skarżysko
Obręb
Szydłowiec
Pow. leśna zalesiona Pow. leśna zalesiona
i niezales. [ha]
i niezales. [ha]
126,68
294,21
4191,51
774,99
5387,39
1108,65
1492,57
2525,72
61,42
5188,36
Nadleśnictwo
Pow. leśna
zalesiona i
niezales. [ha]
126,68
1646,75
1811,98
10359,88
1139,45
15084,74
-82-
Podział lasów ze względu na gospodarstwa wg
stanu na 01.01.1998 r.
10359,88
12000
Pow. ha
10000
8000
6000
1646,75
4000
2000
1811,98
1139,45
126,68
0
Specjalne
Zrębowe
Zrębowe
rębnia Id
Przerębowozrębowe
Przerębowe
Gospodarstwo
Do gospodarstwa specjalnego zaliczono rezerwaty istniejące lasy stanowiące drzewostany
nasienne wraz z otulinami oraz lasy stanowiące ostoje zwierząt.
Obecnie strefa ochrony bociana czarnego nie uzyskała potwierdzenia w postaci decyzji
wojewody została potwierdzona Decyzją Wojewody co w rezultacie oznacza jej likwidację.
Dotychczasowa strefa ochrony nie widnieje w prowadzonym przez wojewodę rejestrze stref
ochrony.
Do gospodarstwa zrębowego zaliczono drzewostany, które ze względu na typ siedliskowy
i docelowy skład gatunkowy zagospodarowane były rębnią I głównie na siedliskach Bs, Bśw,
Bw, BMśw, BMw LMb i Ol.
Ponadto drzewostany na siedliskach BMśw były zagospodarowane rębnią zupełną Ib.
Do gospodarstwa przerębowo – zrębowego zaliczono drzewostany w lasach ochronnych i
gospodarczych zagospodarowane rębniami częściowymi
głównie na siedliskach LMwyż,
Lwyż, BMwyż, BMśw, LMśw, LMw, Lśw, Lw, OLJ, Lł.
Do gospodarstwa przerębowego zaliczono drzewostany na siedliskach: LMwyż, Lwyż,
LMśw, Bb, zagospodarowane rębnią stopniową udoskonaloną IIId i rębnią przerębową IV.
-83Przyjęty wiek rębności dla głównych gatunków lasotwórczych obowiązujący w okresie
1998-2007
Tabela nr 9
Gatunek
Obręb
Skarżysko,
Rataje
Obręb
Szydłowiec
So na siedliskach lasowych
120 lat
100 lat
So na siedliskach borowych
100 lat
100 lat
Db
160 lat
140 lat
Jd
140 lat
140 lat
Md, Bk, Js, Jw, Lp
120 lat
120 lat
Brz, Ol, Św, Gb
80 lat
80 lat
Os
60 lat
60 lat
Tp
40 lat
40 lat
II. STAN POSIADANIA
Lasy Nadleśnictwa Skarżysko położone są na terenie dwu województw Świętokrzyskiego i
Mazowieckiego.
Powierzchnia Nadleśnictwa według stanu na 01.01.2008 wynosi 15867,17 ha w tym grunty
pozostające we współwłasności 1,08 ha. Powierzchnia Nadleśnictwa została ustalona w wyniku
prac geodezyjnych wykonanych przez BUL i GL w Radomiu w latach 2005-2006 następnie
zaktualizowana na 01-01-2008 r.
W wyniku przeprowadzonych prac Nadleśnictwo Skarżysko otrzymało bazę geometryczną
zaewidencjonowaną w Powiatowych Ośrodkach Dokumentacji Geodezyjno Kartograficznych,
która jako baza wyjściowa dla IV rewizji urządzenia została przekazana wykonawcy P.U.L.
Nadleśnictwo posiada założone księgi wieczyste na 99.1% powierzchni zarządzanych
gruntów tj. 15723,47 ha.
Na przestrzeni minionego dziesięciolecia powierzchnia nadleśnictwa zmieniała się
wielokrotnie na skutek przejmowania i zbywania gruntów. W omawianym okresie ogółem
ubyło 15,89 ha, dane o zmianach powierzchni przedstawiają tabele nr 1A, 1B i 1C.
Łączna powierzchnia gruntów przyjętych w okresie 01.01.1998 r. – 31.12.2007 r. wynosi
18,2659 ha. Przyjęcie gruntów miało miejsce w dwu obrębach Rataje i Skarżysko, w tym
gruntów leśnych 16,6372 z czego 9,3545 to drogi leśne włączone w wyniku prac geodezyjnych.
Gruntom przyjętym w ramach podziału powierzchniowego i gospodarczego zostały
przyporządkowane adresy leśne, tj. nr oddziału i litera pododdziału. Dla przyjętych gruntów nie
planowano zabiegów gospodarczych do końca obowiązywania P.U.L.
-84Zestawienie powierzchni według gmin stanu na 01.01.2008.
Gmina -Miasto
Powierzchnia
Miasto Skarżysko-Kamienna
1622,0045
Miasto Starachowice
31,0703
Miasto Szydłowiec
28,0344
Miasto Wąchock
0,3871
Urząd Gminy Bliżyn
1792,7373
Urząd Gminy Mirzec
93,4739
Urząd Gminy Pawłów
1092,2276
Urząd Gminy Skarżysko Kościelne
1763,4604
Urząd Gminy Wachock
3582,1380
Urząd Gminy Szydłowiec
4229,0106
Urząd Gminy Chlewiska
353,0800
Urząd Gminy Jastrząb
195,9519
Urząd Gminy Mirów
1083,5887
Razem:
15867,1647
Zestawienie powierzchni w obrębach leśnych:
Obręb leśny
Powierzchnia
Obręb Rataje
4691,9781
Obręb Skarżysko
5613,1963
Obręb Skarżysko
5561,9903
Razem:
15867,1647
Powierzchnia w obrębach leśnych
Obręb
;Szydłowiec
5561,9903
; Obręb Rataje
4691,9781
Obręb
;Skarżysko
5613,1963
-85-
III. ANALIZA WYKONANIA ZADAŃ
GOSPODARCZYCH ZA DZIESIĘCIOLECIE 1998-2007
1.Użytkowanie lasu
W ubiegłym dziesięcioleciu realizacja planu cięć była czasem zakłócona z przyczyny
występujących szkód spowodowanych przez wiatr i śnieg. Największe szkody miały miejsce w
ostatnim roku realizacji dziesięcioletniego planu, gdy huraganowe wiatry złamały i wywróciły
drzewa o łącznej masie ok. 23 tys. metrów sześciennych. Nadleśnictwo ogłosiło wtedy Stan Siły
Wyższej i było zmuszone wycofać z planu pozyskania wiele pozycji, głównie trzebieży późnych i
rębni częściowych. Zaistniała sytuacja była powodem tego, że decyzją Ministra Środowiska z 22
listopada 2007r zatwierdzony został aneks do planu urządzenia lasu.
Analiza pozyskania drewna została przedstawiona w tabeli nr: 2, 2A, 2B, 2C, 3 dla
nadleśnictwa i obrębów leśnych.
Stopień realizacji etatu miąższościowego w użytkowaniu rębnym za ubiegłe
dziesięciolecie wyniósł 95 % (z czego udział użytków przygodnych rębnych i pozostałych
wyniósł ponad 12%), a etatu powierzchniowego 99%. Nadleśnictwo cięcia rębne wykonało na
powierzchni 2856,04 ha, pozyskując 188518 m³ grubizny.
Realizacja cięć rębnych w poszczególnych obrębach była następująca:
- Obręb Rataje miąższościowo 98% i powierzchniowo 99%,
- Obręb Skarżysko miąższościowo 96% i powierzchniowo 100%,
- Obręb Szydłowiec miąższościowo 92% i powierzchniowo 98%.
Rębnie zupełne - stopień realizacji rozmiaru miąższościowego wyniósł 95%, a rozmiaru
powierzchniowego 109 %. Cięcia wykonano na powierzchni 151,95 ha . Rębniami zupełnymi
pozyskano 22868m³ grubizny. W Obrębie Rataje rozmiar miąższościowy zrealizowano w 89%,
a powierzchniowy w 120%, w Obrębie Skarżysko stopień realizacji rozmiaru miąższościowego
wyniósł 65% i powierzchniowego 69%, w Obrębie Szydłowiec stopień realizacji rozmiaru
miąższościowego wyniósł 103% i powierzchniowego 114%.
Cięcia wykonano na powierzchniach ujętych w PUL do użytkowania Rb I oraz na innych
powierzchniach ( Tabela 3 ) związanych z :
- zmianą sposobu użytkowania - zmiana rębni złożonej na rębnię Ib w bloku upraw pochodnych
św, oraz na części powierzchni objętych pożarami
- wykonaniem cięcia Rb I na powierzchniach nieobjętych w PUL do użytkowania rębnego –
budowa zalewu Wióry , zręby sanitarne na części powierzchni objętych pożarami,
co w efekcie skutkowało przekroczeniem powierzchni, a w Obrębie Szydłowiec również
miąższości planowanej.
Rębnie złożone - Nadleśnictwo Skarżysko zrealizowało cięcia w rozmiarze
miąższościowym w 82% ( 141753m3 ) i powierzchniowym 99% ( 2704,09 ha).
W Obrębie Rataje rozmiar miąższościowy cięć zrealizowano w 83%, natomiast rozmiar
powierzchniowy wykonano w 98%. W Obrębie Skarżysko rozmiar miąższościowy zrealizowano
-86w 84% , powierzchniowy w 100 %. W Obrębie Szydłowiec rozmiar miąższościowy zrealizowano
w 77% , powierzchniowy w 96 %.
Niepełne wykonanie rębni złożonych w planowanym rozmiarze w poprzednim dziesięcioleciu
związane było z wycofaniem z planu niektórych powierzchni ze względu na dużą ilość szkód
spowodowanych przez wiatry oraz ze zmianą sposobu użytkowania powierzchni planowanych
jako rębnie złożone na użytkowanie rębnią zupełną z uwagi na zręby sanitarne po pożarze oraz
zakładanie bloku upraw pochodnych świerka .
W użytkowaniu przedrębnym stopień realizacji etatu miąższościowego wyniósł 102 % ,
w poszczególnych obrębach odpowiednio – Rataje 103%, Skarżysko 96%, Szydłowiec 107%.
Trzebieże wczesne i późne razem wykonano na powierzchni 8746,66 ha, co stanowi 82% etatu
powierzchniowego. Analizując procentowe wykonanie powierzchni trzebieży razem
w poszczególnych obrębach było ono następujące: Obręb Rataje 86%, Skarżysko 77%,
Szydłowiec 84%.
Trzebieże wczesne – zabiegi wykonano na pow. 2735,35 ha, co stanowi 100 % PUL.
We wszystkich obrębach stopień realizacji etatu powierzchniowego TW wyniósł 100%.
Trzebieże późne – planowany rozmiar powierzchniowy został zrealizowany na powierzchni
6011,31 ha, co stanowi 75,6%.
Czyszczenia późne objęte planem pozyskania – N-ctwo Skarżysko wykonało 1311,57 ha CPP, na
których pozyskało 6452 m3 grubizny.
Udział użytków przygodnych w użytkach przedrębnych dla nadleśnictwa wyniósł 14,5%.
Analiza powierzchniowego wykonania cięć w
Nadleśnictwie Skarżysko
8000
6000
2000
2856,04
4000
2877,52
Powierzchnia w ha
10000
10058,23
11403
12000
0
Uż. Rębne
Uż. Przedrębne
Kategoria cięć
Plan
Wykonanie
-87Analiza powierzchniowego wykonania cięć w
Obrębie Rataje
Plan
Wykonanie
3506
3000
2000
1500
793,62
2500
802,78
Powierzchnia w ha
3500
3189,73
4000
1000
500
0
Uż. Rębne
Uż. Przedrębne
Kategoria cięć
3942
4000
2500
2000
1320,4
3000
1319,01
Powierzchnia w ha
3500
3413,43
Analiza powierzchniowego wykonania cięć w
Obrębie Skarżysko
1500
1000
500
0
Uż. Rębne
Uż. Przedrębne
Kategoria cięć
Plan
Wykonanie
-88Analiza powierzchniowego wykonania cięć w
Obrębie Szydłowiec
3000
2000
1500
742,02
2500
755,73
Powierzchnia w ha
3500
Wykonanie
3455,07
3955
4000
Plan
1000
500
0
Uż. Rębne
Uż. Przedrębne
Kategoria cięć
Analiza miąższościowego wykonania cięć w
Nadleśnictwie Skarżysko
298637
292132
188518
Miąższość w m3
250000
197983
300000
200000
150000
100000
50000
0
Uż. Rębne
Uż. Przedrębne
Kategoria cięć
Plan
Wykonanie
-89Analiza miąższościowego wykonania cięć w
Obrębie Rataje
Plan
Wykonanie
70000
60000
93738
90624
48975
Miąższość w m3
90000
80000
50194
100000
50000
40000
30000
20000
10000
0
Uż. Rębne
Uż. Przedrębne
Kategoria cięć
Analiza miąższościowego wykonania cięć w
Obrębie Skarżysko
76464
102133
80000
105589
Miąższość w m3
100000
79396
120000
60000
40000
20000
0
Uż. Rębne
Uż. Przedrębne
Kategoria cięć
Plan
Wykonanie
-90Analiza miąższościowego wykonania cięć w
Obrębie Szydłowiec
Plan
Wykonanie
102766
95649
80000
63079
Miąższość w m3
100000
68393
120000
60000
40000
20000
0
Uż. Rębne
Uż. Przedrębne
Kategoria cięć
2. Hodowla lasu
2.1
Rozmiar
wykonywanych
prac
odnowieniowych,
zalesieniowych
i pielęgnacyjnych.
Porównanie zadań z zakresu odnowień, zalesień i pielęgnacji z wykonaniem przedstawiają tabele
nr 6 , 6A, 6B, 6C. Dane zostały zestawione oddzielnie dla każdego obrębu oraz sumarycznie dla
nadleśnictwa.
Nadleśnictwo wykonało odnowienia w 100 % powierzchni powstałych do odnowienia w okresie
ubiegłego dziesięciolecia
Wykonano w pełni odnowienie halizn i płazowin. Ogółem wykonano 110,02 ha, w tym
pożarzysk ujętych jako halizny nie objęte PUL – 51,29 ha, planowane w PUL – 58,73 ha.
Główną przyczyną przekroczenia planu była dość duża ilość pożarów.
Wykonano 56,25 ha zalesień gruntów rolnych przy planowanych 41,69 ha.
Wykonano podsadzenia produkcyjne oraz dolesienia luk ( przerzedzenia ) w 59%, co wynikało
z rzeczywistych potrzeb na gruncie.
Wykonanie odnowień zrębów na powierzchni otwartej w rozmiarze 79 %
wynika z przekwalifikowania odnowień po rębni Id / III a z odnowień otwartych do odnowień
pod osłoną .
Wykonanie odnowień i zalesień sztucznych uzupełniają odnowienia naturalne, które
uznano na powierzchni 339,03 ha .
Wszystkie planowane zręby były odnawiane na bieżąco. Do odnowienia na koniec
dziesięciolecia pozostały zręby bieżące o powierzchni 3,36 ha
Poprawki wykonano na powierzchni 78,08 ha co w odniesieniu do powierzchni
odnawianej i zalesianej w analizowanym okresie stanowi 8 %. Plan urządzenia lasu zakładał
wprowadzenie poprawek i uzupełnień na 20% odnowionej lub zalesionej powierzchni.
-912.2. Nasiennictwo i selekcja
a) „Program zachowania leśnych zasobów genowych”
W Nadleśnictwie Skarżysko został sporządzony „Program zachowania leśnych zasobów
genowych i hodowli selekcyjnej drzew leśnych na lata 1997 - 2010”.
Podstawą tego programu jest selekcja indywidualna i populacyjna realizowana w oparciu
o istniejącą bazę, to jest:
Wyłączony drzewostan nasienny (WDN)
Gospodarcze drzewostany nasienne (GDN)
Drzewa doborowe (DD)
„Program zachowania leśnych zasobów genowych i hodowli selekcyjnej drzew leśnych na lata
1997-2010” przewidywał w szczególności:
1)Uznanie nowych GDN i DD
2)Zagospodarowanie istniejących i nowych drzewostanów nasiennych
3)Wykorzystanie maksymalnie urodzaju danych gatunków
4)Założenie do końca 2010 roku 10 ha upraw pochodnych Św; 100 ha upraw pochodnych
Jd oraz 20 ha upraw pochodnych Bk.
b) wyłączone drzewostany nasienne
Ogólna powierzchnia Wyłączonych Drzewostanów Nasiennych wynosi 70,35 ha, z czego na
modrzewiowy przypada 37,74 ha, a na jodłowy 32,61 ha. Wszystkie drzewostany nasienne
zlokalizowane są na terenie Obrębu Skarżysko, Leśnictwa Ciechostowice. W drzewostanach tych
Nadleśnictwo w latach 1998, 2002 i 2006 wykonało cięcia sanitarno - selekcyjne.
W roku 2000 na mocy Zarządzenia Nr 18 DGLP z dnia 11.04.2000r (ZG-7132-10/00)
skreślony został Wyłączony Drzewostan Nasienny modrzewiowy o powierzchni 1,15 ha,
położony w oddziale115h Leśnictwa Ciechostowice.
Wykaz drzewostanów nasiennych wyłączonych
pow. w ha
40
35
30
25
20
37,74
32,61
15
10
5
0
Jd
Md
gatunek
-92Nadleśnictwo dokonało zbioru szyszek/nasion z WDN zgodnie z poniższym zestawieniem:
Rok
Gatunek
Jodła
1998
-
Modrzew
-
1999
100
10
-
2000
600
60
67
0,95
2001
1400
140
-
2002
140
14
-
2003
770
77
-
2004
650
65
50
1,08
2005
800
104,07
-
2006
295
35
262
3,14
2007
-
Razem
4755
505,07
379
5,17
c) gospodarcze drzewostany nasienne
W analizowanym okresie ( Tabela Nr 7 ) wskutek cięć ubyło 43,29 ha drzewostanów nasiennych
sosnowych.
Wykres nr 3
Wykaz drzewostanów nasiennych gospodarczych
pow.
w ha
450
400
350
300
250
200
150
100
50
0
468,4
45,67
So
Jd
18,88
Dbb
3,6
Brz
Gatunek
Nadleśnictwo przeprowadziło zbiór szyszek i nasion w następującym rozmiarze ( kg ):
Gatunek
Sosna *
Jodła
Brzoza
Dąb bezszyp.
Olsza czarna
* zbiór szyszek
1998
980
10
-
1999
814
10
-
2000
1829
-
2001
1050
1351
-
Rok
2002
2003
310
553
121
2
993
3492
-
2004
297
130
4
-
2005
187
125
4
1710
-
2006
149
75
4
-
2007
300
55
4
1000
2
Razem
6469
506
38
8546
2
d) drzewa doborowe
W roku 2000 w Nadleśnictwie uznano 6 drzew doborowych modrzewiowych (Tabela Nr 8).
Wszystkie uznane drzewa zlokalizowane są na terenie obrębu Skarżysko, L-ctwa Ciechostowice
w oddziałach: 114g, 132a,142a,b.
-93d) bloki upraw pochodnych
W analizowanym okresie uległa zmianie lokalizacja i powierzchnia bloków upraw pochodnych
dla jodły i buka:
- dla jodły – pierwotna powierzchnia wynosiła 96,40 ha - po korekcie 80,30 ha
- dla buka – pierwotna powierzchnia wynosiła 46,60 ha - po korekcie 16,95 ha.
Lokalizacja i powierzchnia bloku upraw pochodnych świerkowych pozostała bez zmian.
Bloki upraw pochodnych zlokalizowane są na terenie obrębów Rataje, Skarżysko, Szydłowiec
wg następującej lokalizacji:
A. Bloki dla jodły
Blok nr
I
II
III
I
II
III
Zaprojektowane bloki upraw pochodnych dla Jd
Lokalizacja
Powierzchnia
Obręb
Oddział
Skarżysko
97d,f; 98a; 120c; 121a
31,8
Skarżysko
151h; 152g,h,i; 157c
15,6
161a,b,c; 160a,b,c; 155a,b,c; 156a;
Skarżysko
157a,i
49
Razem
96,40
Skarżysko
97d,i; 98a,f,g; 120c; 121a,d
30,2
Skarżysko
151i,j; 152i,j,k; 157c,d
16
161a,b,c,d; 160b,c,d; 155d,f; 157i;
Skarżysko
162b,c,f,g,i
34,1
Razem
80,30
Uwagi
Wersja pierwotna Notatka służbowa
z dn.10.01.1997r.
Skorygowany plan Notatka z lustracji
terenowej z
dn.16.12.2004r.
B. Bloki dla buka zwyczajnego
Blok nr
I
II
Zaprojektowane bloki upraw pochodnych dla Bk
Lokalizacja
Powierzchnia
Obręb
Oddział
Rataje
9a; 18a
26,3
Rataje
64a; 65a; 65b; 65c
20,3
Razem
46,60
I
Rataje
18a
10
II
Rataje
65a; 65b; 65c
6,95
Razem
16,95
Uwagi
Wersja pierwotna Notatka służbowa
z dn.10.01.1997r.
Skorygowany plan Notatka z lustracji
terenowej z dn.
24.07.2006r.
(zn.ZL-713-41/2006)
Notatka z lustracji
terenowej z dn.
03.08.2007r.
C. Blok dla świerka pospolitego
Blok nr
I
Zaprojektowane bloki upraw pochodnych dla Św
Lokalizacja
Powierzchnia
Obręb
Oddział
Szydłowiec
117f,g,i,j,k,l,m; 118a,d,f,g,h; 119b,d,f,j
64,66
Razem
64,66
Uwagi
-94e) uprawy pochodne
Na początku analizowanego okresu gospodarczego Nadleśnictwo posiadało 5,60 ha
sosnowych upraw pochodnych oraz 32,61 ha jodłowych. W ciągu dziesięciolecia założono w
Nadleśnictwie Skarżysko: 51,60 ha upraw pochodnych jodłowych; 9,62 ha upraw świerkowych;
10,00 ha bukowych. Szczegółową lokalizację i powierzchnię przedstawia Tabela Nr..
Wykaz upraw pochodnych
Pow. w ha
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
84,21
Jd
10
9,62
Bk
Św
Gatunek
5,6
So
f) źródła nasion
Uzupełnieniem bazy nasiennej w Nadleśnictwie są Źródła Nasion. W analizowanym
okresie zarejestrowano 4 źródła nasion: dla klona zwyczajnego, klona jawora, lipy drobnolistnej,
czereśni ptasiej. Szczegółową lokalizację i powierzchnię przedstawia Tabela Nr..
2.3. Gospodarka szkółkarska
Na początku analizowanego okresu gospodarczego Nadleśnictwo posiadało 2 szkółki:

szkółkę zespoloną „Sadek” zlokalizowaną w obrębie Szydłowiec w leśnictwie Sadek,
oddz.86g, 91d, 92a o powierzchni ogólnej 7,03 ha i produkcyjnej 4,10 ha.

szkółkę gospodarczą „Pogorzałe” zlokalizowaną w obrębie Skarżysko w leśnictwie
Skarżysko Książęce, oddz. 2a o powierzchni ogólnej 2,71 ha i produkcyjnej 2,29 ha.
Zgodnie z pismem RDLP Radom z dnia 29.12.2003 roku zn.spr. ZL-714/13/2003 szkółka
„Pogorzałe” została zlikwidowana.
Ze względu na duże zagrożenie kradzieżami oraz zapotrzebowanie na materiał
szkółkowany ( do zakładania upraw pochodnych i do zalesień w ramach PROW ) część
produkcji odbywa się przy osadzie leśniczego szkółkarza (potocznie nazywanej „Szkółką
Osada”) w oddziale 64. Produkcja szkółkarska prowadzona jest tam w inspektach zimnych
i kontenerach na powierzchni ogólnej 0,34 ha i zredukowanej 0,25ha.
-95Szkółka „Sadek” posiada deszczownię zbudowaną przy pomocy środków uzyskanych
z NFOŚiGW. W szkółce „Osada” nawadnianie produkcji szkółkarskiej odbywa się prymitywnym
sposobem przy pomocy węży ogrodniczych i zraszaczy rozprowadzonych wg projektu leśniczego
szkółkarza. Nawadnianie tym sposobem jest mało wydajne i mało skuteczne a dodatkowo
bardzo awaryjne. Niezbędny jest profesjonalny system deszczowania.
Nadleśnictwo prowadzi produkcję wysokiej jakości materiału sadzeniowego głównych
gatunków lasotwórczych, domieszkowych i biocenotycznych zapewniających pokrycie potrzeb
własnych, innych jednostek LP jak również odbiorców indywidualnych.
-96Tabela nr 7. Gospodarcze Drzewostany Nasienne
Stan na 1.01.1998
Obręb
Obręb
Obręb
Rataje
Skarżysko
Szydłowiec
-
3,60
-
Olsza czarna
Stan na 31.12.2007
Przybyło
Ubyło
3,60
0
0
-
18,88
0
0
9,59
-
9,59
0
0
10,30
28,07
7,30
45,67
0
0
193,66
20,69
210,76
425,11
0
43,29
Obręb
Obręb
Obręb
Nadleśnictwo
Rataje
Skarżysko
Szydłowiec
Nadleśnictwo
-
3,60
-
3,60
-
18,88
-
18,88
-
18,88
-
9,59
-
9,59
-
Jodła pospolita
10,30
28,07
7,30
45,67
Sosna zwyczajna
199,32
20,69
248,39
468,4
Gatunek
Brzoza
brodawkowata
Dąb
bezszypułkowy
Tabela nr 8.Wykaz uznanych drzew doborowych
Lp
Nr
rejestru
Gatunek
Obręb
Leśnictwo
Oddział
pododdział
1
8810
Modrzew europejski
Skarżysko
Ciechostowice
142b
Wiek w
roku
uznania
96
2
8811
Modrzew europejski
Skarżysko
Ciechostowice
142a
96
2000
3
8812
Modrzew europejski
Skarżysko
Ciechostowice
132a
81
2000
4
8813
Modrzew europejski
Skarżysko
Ciechostowice
132a
81
2000
5
8814
Modrzew europejski
Skarżysko
Ciechostowice
132a
81
2000
6
8815
Modrzew europejski
Skarżysko
Ciechostowice
114g
60
2000
Tabela nr …Wykaz upraw pochodnych
Rok
założenia
1974
1974
1997
2000
2000
2000
2001
2001
2002
2003
2003
2003
2003
2004
2004
2004
2005
2005
2005
2006
2006
2006
2006
2006
2006
2007
2007
2007
2007
2007
2007
Adres leśny
16-13-3-12-79p
16-13-3-12-110f
16-13-2-08-109a
16-13-3-14-119d
16-13-2-05-98f
16-13-2-05-98g
16-13-2-09-161b
16-13-2-09-161a
16-13-3-14-117m
16-13-2-09-157d
16-13-2-09-157c
16-13-2-09-151j
16-13-2-09-151i
16-13-3-14-118f
16-13-2-09-155f
16-13-2-09-155d
16-13-3-14-118g
16-13-2-09-152j
16-13-2-09-157i
16-13-2-09-152k
16-13-2-09-160c
16-13-2-05-97d
16-13-2-05-97i
16-13-2-05-120d
16-13-1-03-18a
16-13-2-09-160b
16-13-2-09-160d
16-13-2-09-162b
16-13-2-09-162c
16-13-2-05-120c
16-13-2-05-121d
Razem
Powierzchnia w ha
dla poszczególnych gatunków
So
Św
Jd
2,39
3,21
32,61
2,27
2,50
2,50
4,80
0,70
1,78
4,00
2,00
1,50
2,30
2,20
0,60
1,80
3,37
2,50
0,60
0,70
1,70
7,00
0,50
0,70
Bk
10,00
5,60
9,62
2,5
1,7
2,8
1,2
5,00
2,00
84,21
10,00
Rok
uznania
2000
-98Tabela nr …Wykaz źródeł nasion
Lp
Nr rejestru
Gatunek
Obręb
Leśnictwo
Oddział
pododdział
Powierzchnia
lub ilość
sztuk
Rok
rejestracji
Lipa
drobnolistna
Klon
zwyczajny
Szydłowiec
Sadek
147 n
0,23
2005
Skarżysko
Majdów
56 a
2 szt
2005
MP/1/43916/05
Klon jawor
Skarżysko
Majdów
56 b, c
2 szt
2005
MP/1/47227/07
Czereśnia
ptasia
Rataje
Wanacja
24 b
0,01
2007
1
MP/1/40531/05
2
MP/1/43915/05
3
4
3. Ochrona lasu
1.Szkody powodowane przez owady
Drzewostany będące w zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa Skarżysko cechują się generalnie
stosunkowo wysoką stabilnością i żywotnością. Lokalnie jednakże dochodziło do powstawania
zagrożeń ze strony owadów, takich jak:
1.szeliniak sosnowiec (i inne ryjkowce)
Nadleśnictwo Skarżysko prowadzi zwalczanie szeliniaka przy pomocy wykładania
pułapek klasycznych. Zwykle wykładanie pułapek traktowane jest jako czynność
profilaktyczno-informacyjna, a w przypadku silniejszej presji szkodnika wykłada się
większą ilość pułapek, które mają wtedy za zadanie zwalczanie szkodnika.
Powierzchnie objęte zwalczaniem w latach 1998-2007
Rok zwalczania
powierzchnia
[ha]
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
6,51
0,00
6,00
0,00
3,14
2,96
0,00
0,00
0,00
0,00
-992.pędraki
Zwalczanie odbyło się w 1999 roku na pow. 5,10 ha w L-ctwie Budki na terenie
przewidzianym do zalesień. W 2007 roku stwierdzono głównie na obrzeżu
niektórych d-stanów zmasowany pojaw dorosłych chrabąszczy. Przeprowadzono na
pow. 0,40 ha zwalczanie poprzez otrząsanie i niszczenie owadów, co w przyszłości
zabezpieczy okoliczne uprawy przed szkodami od pędraków.
3. liściożerne
Na terenie Obrębu Skarżysko w L-ctwie Ciechostowice w maju 1998 roku zwalczano
osnujkę (zasnuję) modrzewiową Cephalcia lariciphila, Wachtl (dawna Cephalcia alpina
Klug). Zwalczanie wykonano preparatem Dimilin 480 SC w zmieszaniu z Ikarem i
wodą na powierzchni ok. 207 ha przy użyciu samolotu. Opryskiem chemicznym objęto
drzewostany z udziałem modrzewia w oddziałach: 90-92, 113,114,131,132 (poprzednio
zwalczanie odbyło się w 1989 roku). Obserwuje się coraz szybsze nawroty gradacji
tego szkodnika, co może wiązać się z chemiczną metodą jego zwalczania, która nie jest
tak selektywna jak wcześniej reklamowano. Obecna, ponowna gradacja szkodnika
rozpoczęła się w 2003 roku od oddziałów 91, 92 i trwa nadal. Tym razem zgodnie
z zaleceniem z 2004 roku Terenowej Stacji Ochrony Lasu nie podjęto zabiegu
ratowniczego. Nadleśnictwo oczekuje na naturalne, samoistne załamanie się gradacji, co
miało już miejsce na tym terenie w latach sześćdziesiątych i początku lat
siedemdziesiątych ubiegłego wieku (opisał to doc. K. Gądek w Sylwanie z 2006r).
Oprócz osnujki modrzewiowej szkodnikiem liściożernym, który wystąpił masowo w
L-ctwie Ciechostowice była zwójka zieloneczka. W 1998 roku jej wzmożone
występowanie obserwowano na powierzchni ok. 30 ha, w 1999 roku ok. 15 ha,
a w 2000 roku ok. 21 ha. Nie spowodowała ona gołożerów i samoistnie ustąpiła.
4.szkodniki wtórne i inne
W latach 2002 do 2007 obserwuje się wzmożony pojaw przypłaszczka granatka na
powierzchni od 3 do 70 ha. Występuje on w lasach Gospodarstwa Szkółkarskiego,
gdzie drzewostany są przerzedzone przez pożary, wiatry i hubę korzeniową.
Największym problemem jest jednak przyleganie do lasów państwowych działek
prywatnych, na których szkodnik rozmnaża się i gdzie drzewa usuwane są dopiero po
interwencji Nadleśnictwa w Starostwie Powiatowym w Szydłowcu, prowadzącym
nadzór nad lasami niepaństwowymi. W momencie usuwania drzew jest to niestety
zwykle już posusz opuszczony przez przypłaszczka, cetyńce i inne szkodniki.
W 2007 roku na pow. 36,80 ha w drzewostanach z udziałem świerka stwierdzono
występowanie kornika drukarza częściowo łącznie z rytownikiem pospolitym.
Zagrożone były drzewostany głównie w L-ctwach Ciechostowice i Wanacja oraz
Skarżysko Książęce. Pierwotną przyczyną było prawdopodobnie obniżenie poziomu
wód gruntowych oraz uszkodzenie d-stanów przez huraganowe wiatry. Zasiedlone
-100drzewa były usuwane i wywożone
z lasu, szkodnik był też odławiany do pułapek
feromonowych. W ten sam sposób zwalczany był drwalnik paskowany, który występuje
w warunkach Nadleśnictwa Skarżysko głównie na terenach z udziałem drzewostanów
jodłowych.
W jodłowych drzewostanach Leśnictwa Trębowiec stwierdzono w 2007 roku
wzmożone występowanie jodłowca na pow. 6,49 ha i smolika jodłowca na powierzchni
29,62 ha. Zasiedlone drzewa były wycinane a pozyskane sortymenty wywożone z lasu.
W 2007 roku na pow. 30,75 ha w Leśnictwie Majdów stwierdzono wzmożone
występowanie mszyc na jodle.
Inne szkodniki poza w/w nie miały większego znaczenia gospodarczego. Podczas czynności
o charakterze profilaktycznym takich jak m.in. jesienne poszukiwania szkodników pierwotnych
sosny czy kontrola występowania brudnicy mniszki zagrożenia nie stwierdzono.
2.szkody powodowane przez pasożyty i grzyby
Na terenie Nadleśnictwa Skarżysko zauważa się silną ekspansję jemioły, głównie
w najstarszych drzewostanach jodłowych (rzadko w sosnowych oraz jodłowych młodszych). Jest
ona niewątpliwie czynnikiem osłabiającym te drzewostany.
Szkody od grzybów nie miały bardzo dużego znaczenia w ochronie lasu na terenie
Nadleśnictwa Skarżysko.
Na bieżąco w Gospodarstwie Szkółkarskim prowadzi się zabiegi zabezpieczające przed chorobami
zgorzelowymi, osutką sosny i mączniakiem dębu.
W związku z występującą chorobą jesionu prowadzącą do obumierania pędów i całych drzewek,
nie hoduje się tego gatunku na szkółce, jak też nie wprowadza do upraw. Na szczęście gatunek ten
występuje w drzewostanach Nadleśnictwa sporadycznie.
W Nadleśnictwie Skarżysko zabezpiecza się preparatem PG IBL pnie po ściętych drzewach na
gruntach porolnych oraz na części powierzchni zrębowych w najstarszych drzewostanach
zagrożonych przez grzyby:
Rok zabezpieczenia powierzchnia
pni
[ha]
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
1,28
20,79
5,89
36,53
1,49
1,34
0
0
0
-101Wśród grzybów zagrażających drzewostanom
ożna wymienić hubę korzeniową (część
drzewostanów Gospodarstwa Szkółkarskiego rosnących na gruntach porolnych). Najstarsze
drzewostany sosnowe (VII klasy wieku i starsze) oprócz zagrożenia przez korzeniowca
wieloletniego są narażone na szkody ze strony huby sosnowej i szmaciaka.
c)
szkody wyrządzane przez zwierzynę łowną
Zakładane uprawy na części terenu Nadleśnictwa Skarżysko zgryzane są przez zwierzynę
w stopniu zagrażającym trwałości lasu. Dotyczy to głównie całego terenu obrębu Rataje, Leśnictw
Trębowiec, Sadek, Kierz Niedźwiedzi, Nad Kamienną a w mniejszym stopniu L-ctwa Skarżysko
Książęce i lasów Gospodarstwa Szkółkarskiego. Ogólnie można zauważyć, że najbardziej
zagrożone są tereny wschodnie zasięgu Nadleśnictwa.
Warunkiem uzyskania upraw leśnych o dobrej jakości hodowlanej i pokryciu jest stosowanie
zabezpieczeń mechanicznych i chemicznych.
W warunkach Nadleśnictwa na podstawie wieloletnich doświadczeń skutecznie chronią uprawy
przed szkodami od zwierzyny:
- zabezpieczanie chemiczne preparatem EMOL 5 oraz EMOL BTX co dwa lata naprzemiennie,
- grodzenia upraw wykonane przy pomocy siatki leśnej,
- zabezpieczenie w trzy paliki sadzonek Md.
Należy wskazać na pełną zasadność prowadzenia zabezpieczeń upraw z wykorzystaniem
sposobów i materiałów wymienionych wyżej.
Nadleśnictwo w latach 1998-2007 objęło ochroną przed szkodami od zwierzyny powierzchnię
w rozmiarze :
Grodzenia upraw przed zwierzyną
Rok
grodzenia
uprawy
powierzchnia
[ha]
1998
0
1999
0
2000
0
2001
0.26
2002
0.25
2003
0
2004
0,89
2005
2,40
2006
4,88
2007
12,01
R-m
20,69
-102Zabezpieczanie upraw Emolem
Rok
Rok
zabezpieczenia powierzchnia zabezpieczenia powierzchnia
uprawy
[ha]
uprawy
[ha]
1998
6,40
2003
51,37
1999
5,67
2004
69,27
2000
15,14
2005
68,27
2001
44,20
2006
92,60
2002
30,66
2007
141,22
Palikowanie
Rok
zabezpieczeni
a uprawy
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
powierzchnia [ha]
0,18
0,50
0,68
1,79
0,95
0,70
0
0,60
0,38
1,48
d) szkody ze strony czynników abiotycznych
Analizowane dziesięciolecie nie było korzystne, biorąc pod uwagę negatywny wpływ czynników
abiotycznych. W latach 2002 do 2004 śnieg i wiatr spowodowały szkody w ilości około 2,5 tys. m3
do 7 tys. m3 rocznie. W ostatnim 2007 roku huragan wiejący w styczniu oraz następne częste i
bardzo silne wiatry, z których ostatni był w sierpniu spowodowały konieczność ogłoszenia przez
Nadleśnictwo Skarżysko Stanu Siły Wyższej i pozyskania drewna w ilości ok. 23 tys. m3
pochodzącego z wywrotów i złomów.
Zakłócenia stosunków wodnych miały miejsce w następujących latach:
- podtopienia i zalania w 2005 roku na pow. 2,5 ha; w 2006 roku na pow. 1,5 ha
- obniżenie poziomu wód, susza w 2005 roku na pow. 15,80 ha (ucierpiały głównie d-stany
świerkowe i dębowe), w 2006 roku na pow. 3 ha, a w 2007 roku na powierzchni ponad 34,5 ha
(ucierpiały głównie d-stany świerkowe i jodłowe).
Szkody od mrozu zanotowano w 2005 roku na powierzchni 4,5 ha (dąb).
-103-
e) szkody powodowane przez przemysł
W okresie 1998-2007 nie wystąpiły w nadleśnictwie szkody będące jednoznacznym efektem
oddziaływania przemysłu.
5)Ochrona przeciwpożarowa
Obszar nadleśnictwa zaliczony jest do I-szej kategorii zagrożenia pożarowego i znajduje się
na terenie działania Powiatowej Komendy Państwowej Straży Pożarnej w Skarżysku,
Starachowicach i Szydłowcu.
System obserwacyjny obszarów leśnych oraz rozmieszczenie środków łączności jest
dobry. W siedzibie Nadleśnictwa funkcjonuje Punkt Alarmowo-Dyspozycyjny, podległy
bezpośrednio Regionalnemu Punktowi Alarmowo-Dyspozycyjnemu przy RDLP w Radomiu.
Punkt wyposażony jest w plany operacyjne corocznie zatwierdzane przez KPS, mapę topograficzną
w skali 1:50 000 z naniesioną sytuacją ppoż. Nadleśnictwo posiada samochód NISSAN z napędem
4/4 z modułem gaśniczym, który jest wykorzystywany głównie do dogaszania pożarzysk.
Na terenie Nadleśnictwa zlokalizowane są wieże obserwacyjne przeciwpożarowe
włączone w sieć podobnych punktów obserwacyjnych w sąsiednich nadleśnictwach:
- Obręb Szydłowiec - oddz. 101 a
Obręb Rataje
- oddz. 38 a
Obręb Skarżysko - oddz. 56 a
System obserwacyjno-alarmowy jest wystarczający i nie wymaga nowych inwestycji.
Alarmowanie stanowisk kierowania PSP, o powstaniu pożaru, odbywa się droga radiową oraz
telefonicznie.
Łącznie Nadleśnictwo ma 14 dróg pożarowych. Nawierzchnia dróg jest różna - od
asfaltowej, utwardzonej po gruntową.
Zaopatrzenie wodne lasów Nadleśnictwa Skarżysko jest dobre. W zasięgu obszarów
-
leśnych znajdują się zbiorniki przeciwpożarowe Nadleśnictwa.
W sąsiedztwie obszarów leśnych występują również naturalne, dostępne dla potrzeb ppoż. punkty
czerpania wody.
W zakresie ochrony przeciwpożarowej Nadleśnictwo w okresie obecnie obowiązującego
PUL wykonało i wyremontowało:
- zbiorniki wodne i ujęcia wody ( Budki, Wanacja i Gospodarstwo Szkółkarskie)
- drogi przeciwpożarowe ( Rzepin, Wanacja, Węglów, Parszów, Skarżysko Książęce,
Majdów, Nad Kamienną, Sadek i Budki).
- zakupiło samochód patrolowo-gaśniczy Nissan pick-up z modułem gaśniczym,
-
tablice o tematyce ppoż.
-104-
6. Stan upraw i młodników do 10 lat na powierzchniach otwartych
Stan upraw i młodników do 10 lat na powierzchniach otwartych przedstawiają tabele nr……
Wynika z nich, że w Nadleśnictwie Skarżysko nie występują uprawy przepadłe.
Na terenie obrębu Rataje uprawy i młodniki zgodne i częściowo zgodne ze składem pożądanym
stanowią 81 % upraw, na terenie obrębu Skarżysko 86 %, na terenie obrębu Szydłowiec 79 %.
Uprawy i młodniki niezgodne ze składem pożądanym na terenie obrębu Rataje obejmują
powierzchnię 9,38 ha co stanowi 19 % upraw , na terenie obrębu Skarżysko 4,43 ha co stanowi 14
% a na terenie obrębu Szydłowiec 31,77 ha co stanowi 21 % upraw do 10 lat. Z tego ponad 25 %
(11 ha) stanowią uprawy założone na gruntach porolnych.
Stan ten wynika ze sposobu zagospodarowania powierzchni po pożarach w sąsiedztwie z
plantacją modrzewiową i doborem gatunków na tych powierzchniach do odnowienia. oraz
dostosowaniem doboru gatunków do warunków siedliskowych na gruncie ( wg PUL III rewizji Ol
wg PUL IV rewizji BMśw )
Przy zagospodarowania w/w powierzchni uwzględniono duże zagrożenie pożarowe i z tym
związany dobór gatunków ( Md) – powierzchnie objęte pożarami oraz dobór gatunków
dostosowany do warunków siedliskowych i świetlnych w nowozakładanych uprawach
7. Ocena upraw podokapowych w KO i KDO oraz upraw po rębni złożonej
Stan odnowień podokapowych oraz upraw i młodników po rębniach złożonych przedstawiają
tabele nr……
Wynika z nich, że w Nadleśnictwie Skarżysko nie występują uprawy przepadłe.
Zainwentaryzowane uprawy otrzymały bardzo dobrą ocenę, ich przeciętna jakość hodowlana
wynosi 12.
Występująca KDO na terenie obrębu Szydłowiec obejmuje powierzchnie bieżąco użytkowane, na
których w najbliższym czasie przewiduje się zainicjowanie odnowienia naturalnego lub
wprowadzenie odnowienia sztucznego.
IV. UŻYTKOWANIE UBOCZNE
1. Pozyskanie choinek i stroiszu
Nadleśnictwo prowadzi sprzedaż choinek jodłowych i świerkowych, przy czym te ostatnie
stanowią ok. 20 - 30% całości. Na początku omawianego okresu czasu pozyskanie przekraczało
w niektórych latach 140 szt, następnie malało i pod koniec w latach 2004 – 2007 było o połowę
mniejsze. Odwrotną tendencję obserwuje się w pozyskaniu stroiszu. Na początku dziesięciolecia
wynosiło ok. 100 M3P, a w latach 2006 – 2007 wzrosło do ok. 200 M3P. Sprzedaż stroiszu
jodłowego pozyskanego na powierzchniach na których wykonywane są cięcia rębne lub przedrębne
prowadzona była głównie w IV kwartale w okresie Świąt Bożego Narodzenia i Wszystkich
Świętych.
2.Gospodarka łowiecka
Gospodarka łowiecka w granicach administrowanych przez Nadleśnictwo prowadzona jest przez
12 kół łowieckich w 15 obwodach. Merytorycznie Nadleśnictwu podlega 9 obwodów
dzierżawionych przez 8 kół łowieckich dla których Nadleśniczy zatwierdza roczne plany
łowieckie i nadzoruje prowadzona gospodarkę. Nadleśnictwo
nadzoruje gospodarkę
w poszczególnych kołach łowieckich. Podstawowym kryterium ustalania wysokości odstrzałów
jest poziom szkód w lesie, powodowanych przez zwierzynę.
Do najważniejszych zadań wynikających z przepisów prawnych należą:
- dostosowanie liczebności zwierzyny płowej w lasach oraz jej struktury wiekowej
-105-
i płciowej do poziomu zapewniającego możliwość realizacji celów hodowli lasu,
zwiększenie naturalnej bazy żerowej dla zwierzyny w lasach przez odtwarzanie oraz
zagospodarowanie małych łąk śródleśnych,
- zwiększanie w zakładanych uprawach, preferowanych przez zwierzynę, gatunków
domieszkowych,
- dokarmianie zwierzyny w okresie zimowym,
- prawidłowe wyposażenie łowisk w odpowiednią ilość paśników, wodopojów, lizawek,
- wnikliwe analizowanie planów odstrzału zwierzyny i egzekwowanie od kół ich wykonania,
- ochrona zwierzyny przed kłusownictwem,
- zabezpieczenie upraw i młodników przed szkodami ze strony zwierzyny płowej
preparatami chemicznymi oraz mechanicznymi,
- zakładanie i uprawa poletek łowieckich.
Zestawienie wydzierżawionych poletek łowieckich Nadleśnictwa Skarżysko
wg stanu na 01. 01. 2007 r.
-
Lp.
Lokalizacja
1
1
2
Obr. Rataje, L-ctwo Rzepin oddz.
82 f
Obr. Skarżysko,
L-ctwo Ciechostowice
oddz. 93 i (k)
Obr. Szydłowiec.
L-ctwo Budki oddz. 176 a ?
Obr. Szydłowiec
L-ctwo Budki oddz. 219 ix ( fx)
219 jx (dx)
219 kx
Obr. Szydłowiec
L-ctwo Kierz Niedźwiedzi
oddz.102 k (i)
120 g
Obr. Szydłowiec
L-ctwo Trębowiec oddz. 29 f
51 c
Obr. Szydłowiec
L-ctwo Sadek oddz. 129 h (g)
130 a
2
3
4
5
6
7
Powierzchnia w ha
na gruntach
na gruntach
leśnych
nieleśnych
3
4
0.65
0.20
0.18
0.05
0.16
0.33
Dzierżawca
5
Obwód 27(20)
K.Ł. „Szarak”
Obwód 617(123)
K. Ł. „Drop”
Obwód 617(123)
K. Ł. „Drop”
Obwód 607(112)
K. Ł. Nr 2 „Mesko“
0bwód 13(7)
K. Ł. Nr 3 „Dzik”
0.18
0.36
0.27
0.37
0.27
0.18
0bwód 616(121)
K. Ł. Nr 3 „Dzik”
0bwód 4(122)
K. Ł. „Łysica”
-106Wykaz kół łowieckich oraz dzierżawionych przez nie obwodów wg stanu na 31.12.2007r.
a) obwody merytorycznie podległe ( pow. wg umów dzierżawy):
Lp.
Nazwa koła
Numer obwodu
dzierżawionego
Powierzchnia
ogółem w ha
Powierzchnia
leśna w ha
1.
1
2.
Koło łowieckie nr 2 „Hubert”
w Starachowicach
Koło łowieckie
„Szarak” w Starachowicach
Koło łowieckie nr 2
„Łowiec ” w Chorzowie
„Dzik” w Starachowicach
Koło łowieckie
„Łysica” w Skarżysku-Kam.
Koło łowieckie „Drop”
w Radomiu
Koło łowieckie
„Niedźwiedź” w Wierzbicy
Koło łowieckie „Soból”
w Szydłowcu
3.
4.
5.
42 (33)
3575
43
27 (20)
7477
6372
43 (34)
5458
47
13 (7)
4698
1052
616 (121)
4236
1440
4 (122)
8789(7616)
4744
617 (123)
5802
3180
606 (110)
6026
280
600 (111)
5884
730
2
3
4
5
6
7
8
9
Razem
b) obwody pozostałe będące częściowo w granicach zasięgu terytorialnego nadleśnictwa:
(powierzchnia Nadleśnictwa Skarżysko)
Lp.
Nazwa koła
1
Nr 2 „Hubert”
w Starachowicach
Nr 1 „Suchedniów”
w Suchedniowie
Nr 1 „Łoś”
W Starachowicach
Nr 2 „Mesk”
w Skarzysku-Kam.
Nr 84 „Sylwan”
W Stąporkowie
„Bażant”
w Radomiu
2
3
4
5
6
Razem
Numer obwodu
dzierżawionego
Powierzchnia
LP w ha
41 (32)
625.68
28 (21)
759.11
15 (9)
838.91
607 (113)
353.13
5 (1)
119.35
601 (112)
31.60
2 727.78
Nadzoruje
Nadleśnictwo
Ostrowiec
Nadleśnictwo
Suchedniów
Nadleśnictwo
Starachowice
Nadleśnictwo
Przysucha
Nadleśnictwo
Stąporków
Nadleśnictwo
Radom
-107-
3.Gospodarka rolna
Powierzchnia gruntów rolnych Nadleśnictwa według stanu na 01-01-1998 wynosiła
214,25ha.W okresie ostatniego dziesięciolecia Nadleśnictwo zalesiło i uznało odnowienia na
powierzchni 66,92ha. Powierzchnia gruntów rolnych na 01-01-2008 wynosi 147,33 ha.
Do roku 2005 było bardzo małe zainteresowanie użytkowaniem gruntów Powierzchnie
gruntów wydzierżawianych i oddanych w użytkowanie jako deputaty przedstawia poniższa tabela:
Rok
Dzierżawy (ha)
Deputaty(ha)
Razem ha:
2007
59,20
19,89
79,09
2006
58,74
26,84
85,58
2005
58,61
22,84
81,45
2004
31,92
28,39
60,31
2003
31,92
30,27
62,19
Z powyższego zestawienia wynika, że nieużytkowane jest ok. 65 ha i są to głównie śródleśne łąki
i pastwiska nie przydatne do rolnictwa ale potrzebne ze względów przyrodniczych, łowieckich.
Rekreacyjne zagospodarowanie lasu
Lasy Nadleśnictwa Skarżysko wraz z urozmaiconym ukształtowaniem terenu oraz położeniem,
stanowią średnio atrakcyjny region o cennych, choć rzadko wykorzystywanych walorach
krajobrazowych, przyrodniczych i turystyczno wypoczynkowych. Pomimo, że na obszarze tym nie
przewiduje się tworzenia leśnego rejonu rekreacyjnego, to jednak ze względu na dogodne
połączenia komunikacyjne część lasów Nadleśnictwa wykorzystywana jest jako miejsce rekreacji i
wypoczynku świątecznego lub wakacyjnego. Penetracja ludności koncentruje się głównie wokół
miast, w pobliżu większych skupisk ludności i przy głównych drogach przebiegających przez
kompleksy leśne Nadleśnictwa.
Coroczne czynności z zakresu zagospodarowania rekreacyjnego to głównie utrzymywanie
czystości i porządku w miejscach postoju, przy drogach publicznych i leśnych.
Czynności ochronne przed szkodnictwem ze strony człowieka, realizowane są przez
umieszczanie napisów, tablic o charakterze informacyjno-dydaktycznym, prowadzenie akcji
propagandowej na spotkaniach z młodzieżą szkolną. Ulotki, artykuły w prasie i audycje w radio i
telewizji o tej tematyce. W pobliżu lasów nadleśnictwa Skarżysko znajdują się kąpieliska :
„Lubianka”, „Piaski”, „ Bernatka”, „Rejów”, „Mostki”, „Szydłowiec”, „Koszorów”.
Zarządzeniem Nr 75 Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych z dnia 13 grudnia 2004 r.
w sprawie Leśnego Kompleksu Promocyjnego „PUSZCZA ŚWIĘTOKRZYSKA”
Obręb Rataje o powierzchni 4 704 ha został włączony do tego kompleksu.
W miesiącu grudniu 2007 roku została wybudowana i oddana do użytku ścieżka edukacyjna
„Nad Lubianką” w Leśnictwie Wanacja.
W celu aktywnego kontaktu z młodzieżą zorganizowano i wykonano Salę Edukacji Leśnej
(świetlica w budynku nadleśnictwa) i dwie Ścieżki Edukacyjne. Jedną przy siedzibie nadleśnictwa
a druga w LKP gdzie prowadzone są prelekcje o tematyce leśnej.
-108-
ZAŁĄCZNIKI
Tabela nr 1A - przejęcie przekazanie, sprzedaż gruntów w okresie 01.01.1998 - 31.12.2007 obręb Rataje.
Rodzaj
operacji
Rok
Gmina
Oddz.
poddz.
Nr działki
ewid.
Pow
( ha )
Rodzaj użytku
gruntowego
Stan początkowy na 01.01.1998 - 4705,91 ha
Ujawniono działki przejęte z PFZ w roku 1982
Przyjęto
2005 Wąchock
201c
Przyjęto
2005 Wąchock
201d
Przyjęto
2005 Wąchock
201f
1410/2
1398/2
1051/6
+0,1700
+0,4200
+0,2900
Ls
Ls
Ls
Przejęto w wyniku zamiany gruntów z Gminą Wąchock 38e ustawy o lasach.
Przyjęto
2005 Wąchock
12l
1019
Przyjęto
2005 Wąchock
12m
1018
Razem przybyło:
+0,1600
+0,1900
+1,2300
PS VI
PS VI
Sprzedaż gruntów zabudowanych w trybie art. 40 ustawy o lasach.
Sprzedaż
2004 Starachowice 13r
541/3
Sprzedaż
2003 Wąchock
3d
3/201
Sprzedaż
2003 Pawłów
164k
164/201
-0,0794
-0,9391
-0,2198
B/RV
B/PsIII
B/PsIV
Przekazano w wyniku zamiany gruntów z Gminą Wąchock art. 38e ustawy o lasach.
Przekazano
2005 Wąchock
12h
12/204
-0,0021
Przekazano
2005 Wąchock
3i
3/203
-0,0083
Przekazano w wyniku zamiany gruntów z Nadleśnictwem Marcule 38e ustawy o lasach.
Przekazano
2005 Wąchock
3 c,f,g,h,i
3/206
-8,0297
ŁV
PS IV
R IIIa, ŁIV, PsIII,
PsIV, N
Przeniesienie zarządu na RZGW w Warszawie (grunty pod budowę zbiornika wodnego „Wióry”)
Przekazano
2004 Pawłów,
170a-cz,b, d-cz, g- 170/201
-5,5341
Ls, PsV
cz,
170/202
Zmiany powierzchni wynikające pomiarów geodezyjnych
Pomiary
2006
geodezyjne
-0,3475
Razem ubyło:
Stan końcowy na
31.12.2007 - 4692,05 ha
Zestawienie zbiorcze:
Obr. Rataje: stan początkowy na 01.01.1998 - 4705,91 ha
stan końcowy na
31.12.2007- 4691,98 ha
bilans (minus) – 13,93 ha
-15,1600
-109-
Tabela nr 1B - przejęcie przekazanie, sprzedaż gruntów w okresie 01.01.1998 - 31.12.2007 obręb Skarżysko.
Rodzaj
operacji
Rok
Gmina
Nr działki
ewid.
Oddz.
poddz.
Pow.
( ha )
Rodzaj użytku
gruntowego
Ujawniono działki przejęte z PFZ w roku 1982
Przyjęto
2005 Wąchock
168 f
826
+0,4100
Ls
Ls
Przejęto PFZ UG Bliżyn
Przyjęto
1988
Bliżyn
182 k,l,m
293
+5,9927
Pomiary
geodezyjne
2006
Bliżyn
SkarżyskoKam.
Włączono do lasów drogi:
Mroczków - Ciechostowice,
Pogorzałe - Łazy
oraz zmiany pow. działek
wynikające ze sposobu
obliczeń powierzchni.
+10,2345
Razem przybyło:
Sprzedaż gruntów zabudowanych w trybie art. 40 ustawy o lasach
Sprzedaż
1998 Szydłowiec
73d
Sprzedaż
1999 Wąchock
158 c
Sprzedaż
2000 Wąchock
203ij
Sprzedaż
2000 Skarżysko
81w
Sprzedaż
2006 Skarżysko
81 t
Sprzedaż
2003 Skarżysko
64 f
Sprzedaż
2003 Wąchock
158 g
Sprzedaż
2004 Skarżysko
157n
Kościelne
Sprzedaż
2004 Skarżysko
99
Sprzedaż
2005 Szydłowiec
52 l
Ls
+16,6372
73/302
1410/5
612
127/6
3/2
64/303
1410/7
157/1201
-0,1039
-0,4427
-1,2500
-0,0676
-0,0482
-0,2199
-0,1801
-0,1996
99/1201
56/301
-0,1400
-0,3150
654/2
Razem ubyło:
-0,3900
-3,3570
Ps V
Ps IV, W
Ls
B
B
B/PsV
B/R V
B/PsV
B
B Współudział
1/2
Przekazano w wyniku zamiany gruntów z Gminą Wąchock 38e ustawy o lasach.
Przekazano
Wąchock
2005
Stan końcowy na
203 d,k
31.12.2007 - 5612,32 ha
Obr. Skarżysko : stan początkowy na 01.01.1998 - 5599,92 ha
stan końcowy na 31.12.2007 - 5613,20 ha
bilans (plus) –
13,28 ha
Ls
-110-
Tabela nr 1C - przejęcie przekazanie, sprzedaż gruntów w okresie 01.01.1998 - 31.12.2007 obręb Szydłowiec.
Rodzaj
operacji
Rok
Gmina
Oddz.
poddz.
Nr działki
ewid
Pow
( ha )
Rodzaj użytku
gruntowego
Pomiary geodezyjne 2006
+0,4625
Razem przybyło:
+0,4625
Przekazano do N-ctwa Radom (w ramach porządkowanie zasięgu terytorialnego Nadleśnictw)
Przekazano
2000 Szydłowiec
221 a-o
145,82,99,136,
-8,6100
222 a,b
193,214,224,226,
223 b,c
230,69,72,10,
203,238,288
Ls
Przekazano Pani Danieli Przytule (Prawomocny wyrok SR w Przysusze)
Przekazano
2006 Jastrząb
210c,f,kx, bx
211 f,k
-4,6600
Ls
92/1
4427/4
528/1
34/303
39/306
580/1
-0,2250
-0,2054
-0,1691
-0,2460
-0,1958
-0,1112
B
B
B
B
B
B
362/1
Razem ubyło:
-1,28
-15,7025
Ls
Sprzedaż gruntów zabudowanych w trybie art. 40 ustawy o lasach
Sprzedaż
Jastrząb
56a,b
Sprzedaż
Skarżysko -Kościelne 141l
Sprzedaż
Szydłowiec
87c,d
Sprzedaż
Mirów
34 h
Sprzedaż
Mirów
39w
Sprzedaż
Szydłowiec
79bx
Uzgodnienie powierzchnia z ewidencją gruntów
Spraw o zasiedzenie 2007 Jastrząb
Stan końcowy na
31.12.2007 - 5561,64 ha
Obr. Szydłowiec : stan początkowy na 01.01.1998 - 5577,23 ha
stan końcowy na 31.12.2007 - 5561,99 ha
bilans (minus) – 15,24 ha
Tabela nr 2 Zestawienie pozyskania drewna za ubiegły okres wg kategorii cięć i porównanie z etatem (tabela IX)
Użytki
rębne
Rok kalendarzowy
przedrębne
PR i pozost
ha
m
razem
czyszczenia
trzebieże
PTP i PTW
razem
3
m
3
m
3
ha
m
3
ha
m
3
m
3
m
ogółem m
3
1
1998
2
353,29
3
14068
4
958
5
15026
6
31,48
7
93
8
1329,15
9
17308
10
1575
11
18976
12
34002
1999
352,92
14267
898
15165
118,15
239
1020,62
16557
999
17795
32960
2000
326,90
16830
1054
17884
203,20
356
1137,45
22126
2522
25004
42888
2001
343,98
17435
786
18221
212,48
1318
1145,73
23760
1228
26306
44527
2002
315,00
20403
1671
22074
85,59
340
897,41
21614
2831
24785
46859
2003
280,34
17873
2296
20169
136,07
679
594,34
22707
4214
27600
47769
2004
279,25
20314
713
21027
113,89
512
775,35
31972
1600
34084
55111
2005
209,76
14727
4371
19098
135,14
682
594,62
26479
8411
35572
54670
2006
203,50
17279
2519
19798
174,38
1236
613,93
34734
2796
38766
58564
2007
191,10
11425
8631
20056
101,19
997
638,06
31742
17010
49749
69805
Razem
2856,04
164621
23897
188518
1311,57
6452
8746,66
248999
43186
298637
487155
Etat za okres
ubiegły
2877,52
197983
716
4020
10687
288112
292132
490115
% wykonania
99
95
183
160
82
86
102
99
3
-112-
Obręb Rataje
Użytki
rębne
Rok kalendarzowy
przedrębne
PR i pozost
ha
m
razem
czyszczenia
trzebieże
PTP i PTW
razem
3
m
3
m
3
ha
m
3
ha
m
3
m
3
m
ogółem m
3
1
1998
2
120,92
3
3902
4
453
5
4355
6
6,93
7
18
8
327,30
9
3987
10
291
11
4296
12
8651
1999
71,45
3746
147
3893
17,52
38
335,64
5410
270
5718
9611
2000
102,40
4487
390
4877
58,08
64
343,68
5157
663
5884
10761
2001
102,74
5246
258
5504
56,87
266
355,06
7533
332
8131
13635
2002
98,85
5701
648
6349
19,80
51
313,47
8748
772
9571
15920
2003
79,42
4787
895
5682
15,52
27
244,73
8736
414
9177
14859
2004
81,62
5827
114
5941
46,64
165
259,15
12206
481
12852
18793
2005
53,91
3143
1233
4376
51,22
190
198,08
9210
1636
11036
15412
2006
28,17
2332
561
2893
49,33
244
236,57
11755
700
12699
15592
2007
54,14
2995
2110
5105
20,27
238
233,87
11027
3109
14374
19479
Razem
793,62
42166
6809
48975
342,18
1301
2847,55
83769
8668
93738
142713
Etat za okres
ubiegły
802,78
50194
190
840
3316
89784
90624
140818
% wykonania
99
98
180
155
86
93
103
101
3
-113-
Obręb Skarżysko
Użytki
rębne
Rok kalendarzowy
przedrębne
PR i pozost
ha
m
razem
czyszczenia
trzebieże
PTP i PTW
razem
3
m
3
m
3
ha
m
3
ha
m
3
m
3
m
ogółem m
3
1
1998
2
168,68
3
4042
4
391
5
4433
6
0,00
7
0
8
523,23
9
7478
10
750
11
8228
12
12661
1999
176,48
4410
600
5010
57,58
155
330,67
5089
473
5717
10727
2000
136,65
6704
337
7041
56,19
212
391,86
8116
613
8941
15982
2001
162,69
6740
399
7139
86,19
657
382,80
7535
484
8676
15815
2002
125,55
7430
697
8127
20,31
193
258,13
6070
1106
7369
15496
2003
141,47
9424
1067
10491
57,01
319
165,86
5995
2376
8690
19181
2004
136,70
8823
412
9235
39,99
171
278,48
10574
566
11311
20546
2005
84,59
6264
2541
8805
42,23
276
131,74
6533
4826
11635
20440
2006
112,23
7487
1054
8541
116,37
813
174,38
11314
1426
13553
22094
2007
75,36
4292
3350
7642
43,08
232
257,33
12949
4832
18013
25655
Razem
1320,40
65616
10848
76464
518,95
3028
2894,48
81653
17452
102133
178597
Etat za okres
ubiegły
1319,01
79396
162
1030
3780
104829
105859
185255
% wykonania
100
96
320
294
77
78
96
96
3
-114-
Obręb Szydłowiec
Użytki
rębne
Rok kalendarzowy
przedrębne
PR i pozost
ha
m
razem
czyszczenia
trzebieże
PTP i PTW
razem
3
m
3
m
3
ha
m
3
ha
m
3
m
3
m
ogółem m
3
1
1998
2
63,69
3
6124
4
114
5
6238
6
24,55
7
75
8
478,62
9
5843
10
534
11
6452
12
12690
1999
104,99
6111
151
6262
43,05
46
354,31
6058
256
6360
12622
2000
87,85
5639
327
5966
88,93
80
401,91
8853
1246
10179
16145
2001
78,55
5449
129
5578
69,42
395
407,87
8692
412
9499
15077
2002
90,60
7272
326
7598
45,48
96
325,81
6796
953
7845
15443
2003
59,45
3662
334
3996
63,54
333
183,75
7976
1424
9733
13729
2004
60,93
5664
187
5851
27,26
176
237,72
9192
553
9921
15772
2005
71,26
5320
597
5917
41,69
216
264,80
10736
1949
12901
18818
2006
63,10
7460
904
8364
8,68
179
202,98
11665
670
12514
20878
2007
61,60
4138
3171
7309
37,84
527
146,86
7766
9069
17362
24671
Razem
742,02
56839
6240
63079
450,44
2123
3004,63
83577
17066
102766
165845
Etat za okres
ubiegły
755,73
68393
364
2150
3591
93499
95649
164042
% wykonania
98
92
124
99
84
89
107
101
3
Tabela nr.3
Wykaz rębni nie projektowanych w planie u.l. do użytkowania rębnego oraz rębni
przekwalifikowanych z częściowych na zupełne
Lp
Rok
Leśnictwo
Węglów
Parszów
Parszów
Parszów
Parszów
1
2
3
4
5
2000
2000
2000
2000
2000
6
7
8
2004 Rzepin
2004 Rzepin
2004 Rzepin
Oddz.
Wyk.
rębnia
Pow.
ha
67f-00
68i-99
68j-99
68k-99
68l-99
IB
IA
IA
IA
IA
1,07
2,14
1,56
0,18
0,10
170a
170d
170g
IB
IB
IB
3,36
0,45
0,16
W+S
m3
Uwagi
38 Zrąb sanitarny po pożarze z 2000r
5
,,
2
,,
8
,,
7
,,
Pod zalew "Wióry". Przekazano Rej.
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
2004
2005
2005
2005
2006
2006
2006
2006
2006
2006
Budki
Rzepin
Budki
Budki
Sadek
Sadek
Sadek
Sadek
Sadek
Sadek
19
2006 Sadek
20
21
2006 Sadek
2006 Sadek
22
2006 Sadek
118g
170dg
6i
6l
110g
110h
110i
129a
129b
129d
308 Zarz. Gosp. Wod. w W-wie.
35
,,
37
,,
Zmiana rębni z częściowej na zupełną
(zgoda RDLP - ZZ-7031-08/04). Blok
upraw pochodnych św.
IB
IB
IB
IB
IA
IA
IA
IA
IA
IA
3,37
0
1,19
0,7
0,68
1,69
2,28
2,25
3,24
1,5
IA
0,36
142a
IA
IB
1,64
1,99
394
142b
IB
1,35
219 (pożar 2005r).
129h99
129h01
762
45 Dokończenie zrębu pod zalew "Wióry".
3
,,
125
,,
138
,,
129
,,
202
,,
231
,,
44
,,
(pożar 2005r).
Razem
31,26
3036
-116-
Tabela nr 6. Zestawienie wykonanych prac z zakresu hodowli lasu za okres 1998-2007r.
Nadleśnictwo
16-13
Pielęgnowanie
wodne MA-REG
agrotechniczne MA-PORZ
nawożenie
Melioracje
młodników CP
gleby PIEL
wprowadzenie podszytów
podsadzenia
przy rębniach złożonych
grunty nieleśne
płazowiny, halizny, zręby
Rok kalendarzowy
dolesienia luk i przerzedzeń
pod osłoną
otwarte
poprawki i uzupełnienia
Odnowienia i zalesienia
upraw CW
Skarżysko
Powierzchnia zredukowana - ha
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
1998
27.99
10.19
43.72
6.44
2.18
7.69
10.45
160.8
69.97
237.9
0.00
60.83
0.00
1999
38.34
13.6
13.38
8.1
2.62
7.64
0.0
209.81
91.33
122.87
0.00
89.18
0.00
2000
41.78
5.12
31.7
8.0
3.15
14.76
1.0
160.02 205.57
324.06
0.00
85.29
0.00
2001
42.19
3.33
88.49
8.5
0.46
11.7
3.5
143.96
90.57
274.78
0.00
71.71
7.2
2002
18.71
0.00
73.8
0.00
2.23
13.3
0.0
133.62
99.65
104.52
0.00
44.49
0.00
2003
15.8
0.19
22.69
9.8
0.1
8.4
0.0
140.79
61.27
225.29
0.00
45,28
25.0
2004
21.03
12.19
97.14
3.9
2.5
1.57
0.0
83.91
82.49
164.59
0.00
61.77
8.0
2005
14.3
5.53
56.6
18.6
0.3
3.32
0.0
107.25
92.83
239.27
0.00
58.27
6.0
2006
9.52
1.29
47.62
30.75
5.68
4.6
1.5
118.5
123.75
417.58
0.00
123.52 18.26
2007
37.11
4.81
61.92
45.1
2.65
5.1
5.3
159.86 140.02
369.3
0.00
53.73
Razem
266.77
56.25
537.06
139.19
21.87
78.08
21.75 1418.52 1057.45 2480.16
0.00
694.07 70.06
Plan 10-letni
258.14
41.69
604.0
242.7
31.02
114.57
45.8 1591.11 1810.62 2479.91
0.00
1232.2
% wykonania planu
103.3
134.9
88.9
57.4
70.5
68.2
47.5
0.00
56.3
89.2
58.4
100.0
5.6
0
-117-
Tabela nr 6a. Zestawienie wykonanych prac z zakresu hodowli lasu za okres 1998-2007r.
Obręb Rataje
Obręb: 16-13-1 Rataje
Pielęgnowanie
młodników CP
nawożenie
wodne MA-REG
12
13
14
0.00 48.82
9.92
41.46
0.00 14.05 0.00
0.00 62.76
41.73
23.00
0.00 38.00 0.00
6.04
0.00 40.27
49.98
131.36
0.00 28.86 0.00
0.92
0.00 33.36
16.27
80.96
0.00 28.68 0.00
1.75
4.04
0.00 40.26
30.29
25.28
0.00 12.63 0.00
0.00
2.50
0.00 37.89
7.65
36.33
0.00 11.41 0.00
0.00
0.00
0.62
0.00 28.12
28.97
54.08
0.00 15.81 0.00
3.00
0.00
0.85
0.00 25.77
33.01
90.86
0.00 19.75 0.00
9.67
14.40
3.37
0.45
1.50 19.88
38.90
115.06
0.00 15.40 0.00
0.12
5.44
8.85
1.78
0.91
0.00 37.27
44.95
95.79
0.00
51.92
6.41
156.38
44.49
10.6
20.67
1.5
374.4 301.67 694.18
0.00 187.39 0.00
Plan 10-letni
56.88
0.27
170.9
81.40
15.77
28.92 1.50 432.96 483.24 702.58
0.00 342.72 0.00
% wykonania planu
91.3
2374.1
91.5
54.7
67.2
71.5 100.0 86.5
0.00
podsadzenia
11
10
grunty nieleśne
9
Rok kalendarzowy
upraw CW
Melioracje
gleby PIEL
pod osłoną
otwarte
1
2
3
4
5
6
7
1998
6.22
0.27
11.15
6.44
0.15
2.65
1999
6.22
0.00
3.70
7.80
0.00
1.69
2000
6.94
0.00
17.09
3.00
3.15
2001
12.08
0.00
38.84
1.00
0.40
2002
4.82
0.00
8.30
0.00
2003
2.50
0.00
5.60
0.00
2004
2.66
4.30
34.60
2005
4.93
1.72
21.99
2006
0.00
0.00
2007
5.55
Razem
8
62.4
98.8
2.80
54.7
0.00
0.00
-118-
Tabela nr 6b. Zestawienie wykonanych prac z zakresu hodowli lasu za okres 1998-2007r.
Obręb Skarżysko
Obręb: 16-13-2 Skarżysko
Pielęgnowanie
upraw CW
młodników CP
nawożenie
wodne MA-REG
Melioracje
gleby PIEL
podsadzenia
grunty nieleśne
Rok kalendarzowy
pod osłoną
otwarte
9
10
11
12
13
14
1
2
3
4
5
6
7
8
1998
2.90
0.25
31.62
0.00
0.00
1.17
0.00 18.74
17.16
1999
0.60
0.00
4.58
0.30
0.00
1.15
0.00 18.39
3.64
2000
4.05
0.00
2.70
5.00
0.00
1.07
0.80 19.60
2001
9.69
0.56
31.12
7.50
0.00
0.90
2.00 21.73
2002
2.08
0.00
42.70
0.00
0.04
1.90
0.00 18.61
2003
3.67
0.19
3.53
9.80
0.00
0.51 0.00
34.78
2004
5.75
6.83
35.47
3.90
2.5
0.00 0.00
16.96
2005
2.46
1.25
18.86
12.10
0.30
1.05 0.00
39.53
2006
4.86
0.00
11.60
11.65
2.31
0.60 0.00
2007
0
0
42.2
30.9
0.62
1.33
Razem
36.06
9.08
224.38
81.15
5.77
9.68
Plan 10-letni
42.87
1.81
252.35
135.8
5.12
13.68 14.45 545.36 560.59 1029.77 0.00 442.7 0.00
% wykonania planu
84.1
501.7
88.9
59.8
112.7
70.8
0
97.52 0.00
3.92
0.00
48.14 0.00
4.69
0.00
21.78
97.80 0.00
27.08 0.00
19.53
122.19 0.00
17.67 7.20
7.71
25.78 0.00
10.44 0.00
17.89
82.10 0.00
12.19 25.00
16.05
46.78 0.00
16.97 8.00
19.79
69.91 0.00
20.67 6.00
46.50
63.65
209.21 0.00
49.59 18.26
46.37
42.05
164.58 0.00
21.56
2.8 281.21 229.25 964.01
19.4
51.6
40.9
93.6
5.6
0.00 184.78 70.06
0.00
41.7
-119-
Tabela nr 6c. Zestawienie wykonanych prac z zakresu hodowli lasu za okres 1998-2007r.
Obręb Szydłowiec
Obręb: 16-13-3 Szydłowiec
Pielęgnowanie
upraw CW
młodników CP
nawożenie
wodne MA-REG
Melioracje
gleby PIEL
podsadzenia
grunty nieleśne
Rok kalendarzowy
pod osłoną
otwarte
9
10
11
12
13
14
1
2
3
4
5
6
1998
1999
7
8
18.87
9.67
0.95
0.00
2.03
3.87 10.45 93.24
42.89
98.92 0.00
42.86 0.00
31.52
13.60
5.10
0.00
2.62
4.80
0.00 128.66 45.96
51.73 0.00
46.49 0.00
2000
30.79
5.12
11.91
0.00
0.00
7.65
0.20 100.15 133.81
94.90 0.00
29.35 0.00
2001
20.42
2.77
18.53
0.00
0.06
9.88
1.50 88.87
54.77
71.63 0.00
25.36 0.00
2002
11.81
0.00
22.80
0.00
0.44
7.36
0.00 74.75
61.65
53.46 0.00
21.42 0.00
2003
9.63
0.00
13.56
0.00
0.10
5.39
0.00 68.12
35.73
106.86 0.00
21.68 0.00
2004
12.62
1.06
27.07
0.00
0.00
0.95
0.00 38.83
37.47
63.73 0.00
28.99 0.00
2005
6.91
2.56
15.75
3.50
0.00
1.42
0.00 41.95
40.03
78.50 0.00
17.85 0.00
2006
4.66
1.29
26.35
4.70
0.00
3.55
0.00 52.12
21.20
93.31 0.00
58.53 0.00
2007
31.56
4.69
14.28
5.35
0.25
2.86
5.3
53.02
108.93 0.00
29.37 0.00
Razem
178.79
40.76
156.3
13.55
5.5
47.73 17.45 762.91 526.53 821.97
Plan 10-letni
158.39
39.61
180.75
25.5
10.13
71.97 29.85 612.79 766.79 747.56 0.00
% wykonania planu
112.9
102.9
86.5
53.1
54.3
66.3
76.22
58.5 124.5
68.7
110.0
0.00 321.9 0.00
0.00
446.78 0.00
72.0 0.00
-120-
Tabela nr 1.
Zakres tematyczny tablic edukacyjnych usytuowanych na ścieżce edukacyjnej „Nad Lubianką” w
LKP „Puszcza Świętokrzyska” Obręb Rataje, Leśnictwo Wanacja, oddz. 26, 27 i 28.
Lp.
Temat
Uwagi
Ilość
1
Podczas wędrówki po lesie koniecznie pamiętaj:
1
Na początku ścieżki
wym. 150 x 200 cm,
plus 4 ławeczki
2
Ekosystem leśny
3
Las naturalny
4
1
Wym. 100 x 150 cm
1
Jw.
Dziuple i ich mieszkańcy
1
Jw.
5
Budowa warstwowa lasu
1
Jw.
6
Zbiorowiska leśne: Grądy, Lasy łęgowe
1
Jw.
7
Bóbr architekt
1
Jw.
8
Rok pracy leśnika: wiosna, lato, jesień i zima
1
Jw.
-
Las sztuczny
Tabela nr 2
Zakres tematyczny tablic edukacyjnych usytuowanych na ścieżce edukacyjnej
przy biurze n-ctwa Obręb Skarżysko, Leśnictwo Nad Kamienną, oddz. 80 j.
Lp.
Temat
Ilość
Uwagi
1
Nadleśnictwo Skarżysko ogólna charakterystyka
1
Wym. 120 x 80 cm
2
Pożary
1
Jw.
3
Ekologiczna rola lasu
1
Jw.
4
Ochrona lasu
1
Jw.
5
Przewrócone drzewo
1
Jw.
6
Mrowisko
1
Jw.
Ocena upraw i młodników do 10 lat na powierzchniach otwartych
Tabela nr XI
Nadleśnictwo SKARŻYSKO (16-13)
Skład gatunkowy upraw i młodników do 10 lat
zgodny ze składem pożądanym
częściowo zgodny ze składem
pożądanym
Uprawy
przepadłe
niezgodny ze składem
pożądanym
Razem
przy zadrzewieniu
1.0-0.9
0.8-0.7
0.6-0.5
1.0-0.9
0.8-0.7
0.6-0.5
1.0-0.9
0.8-0.7
0.6-0.5
0.4 i mniej
9
10
11
powierzchnia - ha
1
BŚW
BW
2
3
7,99
4
0,19
0,17
7
8
8,49
13,88
BMW
20,16
11,84
BMB
12
18,69
2,89
21,56
10,16
0,16
1,55
0,39
0,38
2,33
46,32
5,31
0,85
10,30
15,81
LMW
5,30
4,44
OL
7,00
2,88
BMWYŻŚW
1,76
15,38
0,45
0,84
1,01
7,17
3,94
2,70
2,67
5,61
5,78
LMWYŻW
2,26
0,60
LWYŻŚW
4,41
0,50
89,24
58,60
45,22
5,67
3,21
30,74
9,88
7,13
2,71
LMWYŻŚW
41,57
0,85
2,44
BMWYŻW
Ogółem
6
2,89
BMŚW
LMŚW
5
2,02
0,52
3,64
0,15
3,23
2,06
0,98
17,09
0,10
4,09
4,91
2,95
31,96
20,49
0,38
11,27
9,10
8,62
232,61
-122-
Tabela nr XI
Nadleśnictwo SKARŻYSKO, Obręb (16-13-1)
zgodny ze składem
pożądanym
częściowo zgodny ze
składem pożądanym
pożądanym
Uprawy
przepadłe
Razem
przy zadrzewieniu
1.0-0.9
0.8-0.7
BMŚW
2
5,06
3
1,28
BMW
4,77
2,10
1
LMŚW
3,90
0.6-0.5
1.0-0.9
0.8-0.7
4
5
6
3,12
0,45
0,60
8,07
0,79
3,94
4,73
2,70
BMWYŻW
LMWYŻŚW
Ogółem
8
0.6-0.5
0.4 i mniej
9
10
11
2,67
12
6,34
5,37
2,71
2,74
LMWYŻW
LWYŻŚW
7
0.8-0.7
6,87
LMW
BMWYŻŚW
0.6-0.5 1.0-0.9
powierzchnia - ha
2,71
1,60
3,03
1,81
9,18
0,45
0,45
4,15
0,28
4,43
16,72
9,61
8,53
3,91
7,57
1,81
48,15
-123-
Tabela nr XI
zgodny ze składem
pożądanym
pożądanym
Uprawy
przepadłe
Razem
przy zadrzewieniu
1.0-0.9
0.8-0.7
BŚW
2
3,82
3
1,78
BMŚW
2,50
OL
7,00
1
0.6-0.5
1.0-0.9
0.8-0.7
4
5
6
0.6-0.5 1.0-0.9
powierzchnia - ha
7
8
0.8-0.7
0.6-0.5
0.4 i mniej
9
10
11
0,06
2,56
1,59
BMWYŻŚW
8,59
1,76
BMWYŻW
1,76
0,52
0,52
LMWYŻŚW
2,34
4,18
1,14
0,25
LMWYŻW
0,97
0,15
1,29
0,98
LWYŻŚW
0,26
0,22
16,89
7,92
Ogółem
12
5,60
7,91
0,25
3,64
0,48
1,82
2,95
1,23
0,25
31,06
-124-
Tabela nr XI
zgodny ze składem
pożądanym
pożądanym
Uprawy
przepadłe
Razem
przy zadrzewieniu
1.0-0.9
0.8-0.7
0.6-0.5
BŚW
2
4,17
3
0,24
4
0,19
BW
1,16
BMŚW
9,00
1,80
0,17
13,35
9,74
1
BMW
BMB
LMŚW
5
0.8-0.7
6
8,49
0.6-0.5 1.0-0.9
powierzchnia - ha
7
8
0.8-0.7
0.6-0.5
0.4 i mniej
9
10
11
1,73
4,87
5,90
2,43
OL
1,29
32,55
22,25
12
13,09
2,89
15,10
10,96
0,39
2,04
1,55
15,84
1,97
2,09
1,01
6,38
5,30
0,38
2,33
37,42
5,31
34,70
4,04
1,42
37,15
7,68
3,21
26,01
0,85
LMW
Ogółem
1.0-0.9
0,85
1,02
1,29
1,38
35,72
29,35
0,38
9,72
12,11
9,94
153,40
-125Ocena odnowień podokapowych oraz upraw i młodników po rębniach złożonych
Tabela nr XII
Nadleśnictwo SKARŻYSKO (16-13)
Wyszczególnienie
Powierzchnia
Typ siedliskowy Gatunek panujący
manipulacyjna
lasu
młodego pokolenia
w ha
1
2
3
Przeciętny %
pokrycia
(zadrzewienie)
Przeciętna jakość
hodowlana
4
5
BMŚW
BK
16,91
41,6
12
BMŚW
DB
117,19
32,5
12
BMŚW
JD
13,25
36,8
12
BMW
DB
5,25
30,0
12
BMW
JD
5,96
30,0
12
BMWYŻŚW
DB
0,89
30,0
22
BMWYŻŚW
JD
12,68
32,4
12
BMWYŻW
JD
3,73
50,0
11
LMŚW
BK
31,74
33,2
12
LMŚW
DB
152,33
45,8
12
LMŚW
JD
67,69
34,0
12
LMW
BK
2,16
50,0
12
LMW
DB
45,74
48,1
12
LMW
JD
27,66
32,8
12
LMW
LP
2,22
60,0
22
LMWYŻŚW
BK
33,57
61,8
12
LMWYŻŚW
DB
22,01
36,9
22
LMWYŻŚW
JD
268,91
45,4
12
LMWYŻW
DB
16,93
44,8
12
LMWYŻW
JD
145,17
43,1
12
LMWYŻW
OL
6,41
34,7
12
LŚW
DB
3,91
60,0
12
LŚW
JD
14,14
54,9
12
LW
DB
28,34
38,7
12
LW
JD
4,26
30,0
22
LW
OL
0,68
30,0
12
LWYŻŚW
BK
21,10
61,9
12
LWYŻŚW
DB
3,60
52,6
12
LWYŻŚW
JD
224,94
49,0
12
LWYŻW
BK
9,44
43,0
12
LWYŻW
JD
17,15
51,1
12
LWYŻW
OL
1,81
30,0
12
1327,77
43,7
12
BMŚW
JD
9,03
21,5
12
BMWYŻW
JD
2,06
10,0
12
11,09
19,4
12
Uprawy i młodniki
LMWYŻŚW
JD
8,94
69,2
12
po rębniach
LMWYŻW
JD
9,98
60,0
12
18,92
64,3
12
1357,78
43,8
12
KO
Razem
KDO
Razem
złożonych
Razem
Ogółem
-126-
Ocena odnowień podokapowych oraz upraw i młodników po rębniach złożonych
Tabela nr XII
Wyszczególnienie
KO
Typ
siedliskowy
lasu
Gatunek
panujący
młodego
pokolenia
Powierzchnia
manipulacyjna
w ha
Przeciętny %
pokrycia
(zadrzewienie)
Przeciętna
jakość
hodowlana
2
3
4
5
1
BMŚW
BK
3,86
40,0
12
BMŚW
DB
20,51
31,5
22
BMŚW
JD
2,91
40,0
12
BMWYŻŚW JD
7,53
31,7
12
LMŚW
BK
8,56
30,0
12
LMŚW
DB
8,18
30,0
12
LMW
DB
13,62
53,3
11
LMW
JD
23,08
30,6
12
LMWYŻŚW
BK
18,79
68,8
12
LMWYŻŚW
JD
61,51
41,7
12
LMWYŻW
DB
10,79
45,0
12
LMWYŻW
JD
74,04
40,4
12
LW
DB
21,65
36,7
12
LWYŻŚW
BK
10,65
61,2
12
LWYŻŚW
JD
58,84
45,4
12
LWYŻW
BK
6,62
40,0
12
LWYŻW
JD
7,22
42,2
12
358,36
42,2
12
LWYŻŚW
BK
4,15
100,0
12
4,15
100,0
12
362,51
42,8
12
Razem
Uprawy i młodniki
po rębniach
złożonych
Razem
Ogółem
-127-
Tabela nr XII
Nadleśnictwo SKARŻYSKO,Obręb(16-13-2)
Wyszczególnienie
KO
Typ
siedliskowy
lasu
Gatunek
panujący
młodego
pokolenia
Powierzchnia
manipulacyjna
w ha
Przeciętny %
pokrycia
(zadrzewienie)
Przeciętna
jakość
hodowlana
2
3
4
5
1
BMŚW
JD
4,22
33,7
12
BMWYŻŚW
DB
0,89
30,0
22
BMWYŻŚW
JD
1,57
30,0
12
BMWYŻW
JD
3,73
50,0
11
LMŚW
BK
1,62
30,0
12
LMŚW
JD
1,35
60,0
32
LMW
BK
2,16
50,0
12
LMWYŻŚW
BK
14,78
52,8
22
LMWYŻŚW
DB
22,01
36,9
22
LMWYŻŚW
JD
207,40
46,3
12
LMWYŻW
DB
2,74
50,0
12
LMWYŻW
JD
68,00
45,8
12
LMWYŻW
OL
6,41
34,7
12
LWYŻŚW
BK
10,45
62,6
12
LWYŻŚW
DB
3,60
52,6
12
LWYŻŚW
JD
166,10
50,2
12
LWYŻW
BK
2,82
50,0
12
LWYŻW
JD
9,93
57,5
12
LWYŻW
OL
1,81
30,0
12
531,59
47,5
12
Razem
Uprawy i młodniki
LMWYŻŚW
JD
8,94
69,2
12
po rębniach
LMWYŻW
JD
9,98
60,0
12
Razem
18,92
64,3
12
Ogółem
550,51
48,1
12
złożonych
-128-
Tabela nr XII
Nadleśnictwo SKARŻYSKO,Obręb(16-13-3)
Wyszczególnienie
KO
Typ
siedliskowy
lasu
Gatunek
panujący
młodego
pokolenia
2
BK
13,05
42,1
12
BMŚW
DB
96,68
32,8
12
BMŚW
JD
6,12
37,4
12
BMW
DB
5,25
30,0
12
BMW
JD
5,96
30,0
12
BMWYŻŚW
JD
3,58
35,1
22
LMŚW
BK
21,56
34,6
12
LMŚW
DB
144,15
46,7
12
LMŚW
JD
66,34
33,4
12
LMW
DB
32,12
46,0
12
LMW
JD
4,58
44,0
11
LMW
LP
2,22
60,0
22
LMWYŻW
DB
3,40
40,0
12
LMWYŻW
JD
3,13
50,0
22
LŚW
DB
3,91
60,0
12
LŚW
JD
14,14
54,9
12
LW
DB
6,69
45,2
12
LW
JD
4,26
30,0
22
LW
OL
0,68
30,0
12
437,82
40,3
12
9,03
21,5
12
BMŚW
JD
BMWYŻW
JD
3
4
Przeciętna
jakość
hodowlana
1
BMŚW
Razem
KDO
Powierzchnia
Przeciętny %
manipulacyjna
pokrycia
w ha
(zadrzewienie)
5
2,06
10,0
12
Razem
11,09
19,4
12
Ogółem
448,91
39,8
12
-129-
Koreferat
Wykonawcy projektu planu urządzenia lasu
nt. „Analiza gospodarki przeszłej”
za lata 1998 – 2007.
Nadleśnictwo SKARŻYSKO
Obręby: Rataje, Skarżysko, Szydłowiec
-130-
-131-
I. Wstęp.
I.1. Podział na grupy i kategorie ochronności.
- bez uwag.
I.2. Podział na gospodarstwa.
- zgodnie z referatem.
I.3. Przyjęte wieki rębności obowiązujące w okresie 1998-2007.
- zgodnie z referatem.
II. Stan posiadania.
-
zgodnie z referatem.
III. Analiza wykonania zadań gospodarczych w latach 1998-2007.
III.1. Użytkowanie lasu.
Ogólny plan pozyskania drewna w użytkach głównych został wykonany w 99%.
W poszczególnych obrębach wynosił:
- Rataje – 101%,
- Skarżysko – 96%,
- Szydłowiec – 101%;
Stosowane rodzaje rębni były generalnie zgodne z planem cięć. Przyczyny wystąpienia cięć
pozaplanowych oraz zmiany rębni zostały wyjaśnione w referacie Nadleśniczego.
Pozyskanie drewna było nierównomierne w poszczególnych latach obowiązywania planu.
Nie wykonanie planowanego rozmiaru powierzchniowego trzebieży (przy jednoczesnym
przekroczeniu etatu miąższościowego) wynikało z usuwania drewna po klęskach żywiołowych.
Wykonanie czyszczeń późnych w rozmiarze powierzchniowym na poziomie 183% wynikało
z potrzeby dwukrotnego wejścia z zabiegiem na tę samą powierzchnię.
Użytki przygodne stanowiły 13,8% miąższości wszystkich użytków. Ich udział w poszczególnych obrębach i rodzajach użytków przedstawiał się następująco:
Rodzaj
użytku
1
Użytki rębne
Użytki przedrębne
Ogółem
Rataje
2
13.9
9.2
10.8
Obręb
Skarżysko
3
14.2
17.1
15.8
Nadleśnictwo
Szydłowiec
4
9.9
16.6
14.1
5
12.7
14.5
13.8
Istotną w użytkowaniu przedrębnym jest intensywność cięć mierzona w m3 miąższości grubizny
pozyskanej z 1 ha cięć pielęgnacyjnych. Służy ona nie tylko do oceny wykonania użytkowania
w poprzednim okresie, ale jest główną wskazówką przy przyjmowaniu etatu miąższościowgo na
kolejny okres gospodarczy.
Porównawcze zestawienie zrealizowanych wskaźników intensywności cięć pielęgnacyjnych
(z 10 lat), wyliczonych na podstawie danych z referatu (tabele IX), przedstawiono poniżej.
-132-
Rodzaj cięć pielęgnacyjnych
1
CP
TW + TP
R-m cięcia przedrębne + przygodne przedr.
Rataje
Obręb
Skarżysko
m3/ha
Szydłowiec
2
3
4
3.8
32,46
29.39
5.83
34,24
29.92
4.71
33,50
30.74
Oceniając w sposób ogólny zakres cięć pielęgnacyjnych w drzewostanach N-ctwa stwierdzić
należy, że cięcia pielęgnacyjne prowadzone były właściwie i zgodnie z potrzebami hodowlanymi
drzewostanów. Świadczyć o tym może dobry stan zdrowotny i sanitarny niemal wszystkich
drzewostanów w N-ctwie oraz fakt, że podczas prac taksacyjnych nie zainwentaryzowano d-stanów
zaniedbanych pod względem pielęgnacyjnym oraz takich, w których intensywność
przeprowadzonych cięć byłaby zbyt wysoka.
III.2. Hodowla lasu.
2.1. Rozmiar wykonanych prac odnowieniowych, zalesieniowych i pielęgnacyjnych.
Nie wykonanie planowych odnowień podokapowych, podsadzeń i dolesień omówiono
w referacie Nadleśniczego. Wykonanie pielęgnacji upraw i młodników oraz melioracji
agrotechnicznych w wielkości mniejszej od planowanej jest konsekwencją uznania na znacznej
powierzchni naturalnych odnowień jodłowych, w których zabiegi te nie były niezbędne.
2.2. Nasiennictwo i selekcja.
a) „Program zachowania leśnych zasobów genowych”.
- bez uwag.
b) Wyłączone drzewostany nasienne.
- bez uwag.
c) Gospodarcze drzewostany nasienne.
Lokalizacja GDN została w nowym planie UL przyjęta zgodnie z wykazem
nadleśnictwa.
Różnica w powierzchni wynika z ponownego rozliczenia wielkości wydzieleń oraz
weryfikacji na gruncie. Nie zaliczenie wydzieleń 134 c,h (12.69 ha) w obr. Skarżysko do
GDN dębowych wynika z faktu braku tego gatunku w składzie drzewostanu.
d) Drzewa mateczne.
W Nadleśnictwie jest 6 drzew matecznych jodły i 6 modrzewi.
e) Bloki upraw pochodnych.
Lokalizacja upraw pochodnych została w projekcie planu UL przyjęta zgodnie z wykazem
nadleśnictwa i ustaleniami z RDLP.
Powierzchnię upraw pochodnych, przedstawiono w referacie wykonawcy projektu planu
urządzenia lasu, z podziałem na:
- manipulacyjną pododziałów,
- założonych upraw,
- przewidzianą pod uprawy.
-133f) Źródła nasion.
- bez uwag.
2.3 Gospodarka szkółkarska.
Zgodnie z referatem.
III.3. Ochrona lasu.
3.1. szkody powodowane przez owady.
- bez uwag.
3.2. Szkody powodowane przez pasożyty i grzyby.
- bez uwag.
3.3. Szkody powodowane przez zwierzynę łowną.
- bez uwag.
3.4. Szkody ze strony czynników abiotycznych.
- bez uwag.
3.5. Szkody powodowane przez przemysł.
Należy jedynie zaznaczyć, że zgodnie § 10 pkt. 6 instrukcji u.l., w obecnym opracowaniu nie
określano stref uszkodzeń przemysłowych..
- pozostałe bez uwag.
III.4. Ochrona p.poż.
- bez uwag.
III.5. Program ochrony przyrody.
- bez uwag.
III.6. Stan upraw i młodników do 10 lat na powierzchniach otwartych.
Po wprowadzeniu do bazy, danych uzyskanych po aktualizacji prac glebowych
dotyczących gruntów porolnych, zwiększy się powierzchnia upraw zgodnych z GTD (zgodnie z
zapisem I KTG).
III.7. Ocena upraw podokapowych w KO i KDO.
- bez uwag.
III.8. Użytkowanie uboczne.
8.1. Pozyskanie choinek i stroiszu.
- bez uwag.
8.2.Gospodarka łowiecka.
Podczas prac urządzeniowych zainwentaryzowano 10 wydzieleń będących poletkami
łowieckimi oraz 1 luką pełniącą tę funkcję.
Pozostałe bez uwag.
III.9. Gospodarka wodna.
- bez uwag.
III.10. Edukacja ekologiczna.
- bez uwag.
-134III.11. Gospodarka rolna.
- bez uwag.
III.12. Wykonanie prac z zakresu inżynierii leśnej.
- bez uwag.
III.13. Rekreacyjne zagospodarowanie lasu.
- bez uwag.
III.14. Nadzór nad lasami nie stanowiącymi własności Skarbu Państwa.
- bez uwag.
Koreferat opracował
.......................................
mgr inż. Piotr Pajączek
Sprawdził
.......................................................
Z-ca Dyrektora BUL i GL o / Radom
inż. Roman Eliasz
-135-
Tabela 13. Porównanie powierzchni leśnej i zasobów drzewnych w kolejnych planach
urządzenia lasu i w prognozie – obręb Rataje
Stan na
Lp
.
Wyszczególnienie
Jednostka
Definitywne
1.X.1965
I
rewizja
1.X.1975
II
rewizja
1.I.1988
III
rewizja
1.I.1998
IV
rewizja
1.I.2008
1
2
3
4
5
6
7
8
Przeciętna zasobność
IIa
m3
89
92
78
110
105
drzewostanów na 1 ha
IIb
m3
155
166
117
171
186
w klasach wieku
IIIa
m3
179
212
203
216
213
IIIb
m3
221
267
238
275
266
IVa
m3
551
266
270
288
295
IVb
3
m
241
271
254
300
303
Va
m3
285
272
256
303
322
Vb
3
m
226
277
256
301
309
VI
m3
237
204
225
271
261
3
1.
VII istarsze
m
276
168
140
325
279
KO
m3
--
219
191
244
230
KDO
3
m
--
120
122
153
162
BP
m3
--
--
--
--
--
2.
Przec. Zasobność na 1 ha pow. leśnej zal. i niezal.
m
156
170
182
230
252
3.
Przec. wiek drzewostanów
lat
52
53
57
63
69
4.
Przeciętny przyrost drzewostanów na 1 ha
3
m
3,0
3,2
3,2
3,67
3,62
5.
Bieżący przyrost drzewostanów na
tablicowy
1 ha -
m3
--
--
---
7,66
7,74
6.
zredukowany
1 ha -
m3
--
--
---
5,74
--
7.
Przeciętna miąższość użytków rębnych na 1 ha
m3
--
2,7
1,9
1,18
1,27
8.
Przeciętna miąższość użytków przedrębnych na 1
ha
m3
--
0,9
2,2
1,45
2,60
9.
Przeciętny przyrost całkowitej produkcji
m3
--
4,1
5,4
5,12
6,22
m3
--
5,0
5,1
7,43
5,37
11. Spodziewany przyrost bieżący użyteczny
3
m
--
--
2,9
--
--
12. Powierzchnia z cięć pielęgnacyjnych
%
--
117,2
112,1
107,4
101,6
3
--
10,1
26,3
14,0
29,4
10. Przyrost bieżący użyteczny
13. Wydajność z 1 ha cięć pielęgnacyjnych
3
m
-136-
urządzenia lasu i w prognozie – obręb Skarżysko
Stan na
Lp
.
Wyszczególnienie
Jednostka
Definitywne
1.X.1965
I
rewizja
1.X.1975
II
rewizja
1.I.1988
III
rewizja
1.I.1998
IV
rewizja
1.I.2008
2
3
4
5
6
7
8
1
IIa
m3
41
49
70
102
118
IIb
m3
119
110
101
153
139
w klasach wieku
IIIa
m3
174
18
178
196
237
IIIb
m3
219
221
233
263
233
IVa
3
m
219
245
255
300
317
IVb
m3
291
252
280
320
333
Va
3
m
238
345
278
324
345
Vb
m3
211
335
261
325
335
VI
3
m
233
311
237
274
289
VII istarsze
m3
308
182
241
250
297
KO
3
m
--
218
191
286
256
KDO
m3
--
--
130
192
--
BP
3
m
--
--
--
--
--
2.
m3
172
180
189
251
274
3.
lat
60
59
68
73
76
4.
m3
2,8
3,1
2,8
3,43
3,61
5.
tablicowy
1 ha -
m3
--
--
--
8,09
8,01
6.
zredukowany
1 ha -
m3
--
--
--
6,07
--
7.
m3
--
3,2
2,1
1,29
1,66
8.
ha
m3
--
0,8
1,8
1,39
2,36
9.
m3
--
3,9
4,6
4,82
5,97
3
m
--
4,7
4,7
8,88
5,73
m3
--
--
2,6
--
--
3
m
--
125,4
135,1
107,8
106,8
m3
--
10,4
18,7
16,6
29,9
1.
-137-
urządzenia lasu i w prognozie – obręb Szydłowiec
Stan na
Lp
.
Wyszczególnienie
Jednostka
Definitywne
1.X.1965
I
rewizja
1.X.1976
II
rewizja
1.I.1988
III
rewizja
1.I.1998
IV
rewizja
1.I.2008
2
1
1.
3
4
5
6
7
8
IIa
m3
61
72
81
105
84
IIb
m3
147
134
131
169
186
w klasach wieku
IIIa
m3
185
190
207
241
220
IIIb
m3
198
222
237
269
267
IVa
3
m
228
232
254
300
296
IVb
m3
230
248
245
303
333
Va
3
m
219
244
255
272
334
Vb
m3
204
244
231
297
315
VI
3
m
202
228
200
274
303
VII istarsze
m3
218
228
187
227
248
KO
3
m
--
204
217
316
211
KDO
m3
--
157
117
198
197
3
BP
m
--
--
--
--
--
2.
m3
128
142
166
207
228
3.
lat
45
46
50
52
59
4.
m3
2,8
3,1
3,3
3,98
3,86
5.
tablicowy
1 ha -
m3
--
--
--
6,78
6,53
6.
zredukowany
1 ha -
m3
--
--
--
5,07
--
7.
m3
--
2,1
1,6
1,33
1,38
--
0,9
1,6
1,40
2,44
--
4,0
4,9
5,38
6,30
--
4,4
5,4
6,83
5,25
3
8.
ha
m
9.
m3
m3
3
m
--
--
3,0
--
--
3
m
--
118,0
163,0
90,5
87,1
m3
--
9,4
11,6
15,0
29,7
-138-
-139-
Koreferat
Inspekcji Lasów Państwowych
Małopolskiego Regionu Inspekcyjnego
do referatu
Nadleśniczego Nadleśnictwa Skarżysko
„Analiza
gospodarki przeszłej
za lata 1998 – 2007”
-140Ostatnią kontrolę kompleksową przeprowadzono w Nadleśnictwie Skarżysko w roku 2001.
1. Stan posiadania.
Nadleśnictwo w czasie trwania kontroli kompleksowej miało uregulowany przez założenie ksiąg
wieczystych niemal dla całej powierzchni ogólnej Nadleśnictwa. Z referatu wynika że tylko dla
ok. 1% gruntów nie założono ksiąg wieczystych.
2.Ocena użytkowania zasobów drzewnych.
1. Użytkowanie główne.
Użytkowanie główne, limitowane w dziesięcioleciu 1998 -2007 etatem wynoszącym 490115 m3
nadleśnictwo wykonało niemal doskonale osiągając poziom 99%. Do pełnej realizacji zabrakło
niespełna 3 tys. m3. Decyzja zatwierdzająca plan urządzenia lasu nie ustala limitów pozyskania
drewna dla obrębów ale w obrębach Rataje i Szydłowiec etat został minimalnie przekroczony o
1 % a w obrębie Skarżysko nie wykorzystano etatowych możliwości pozyskania – wykonano
96% etatu.
80000
70000
Przedrębne
60000
50000
Rębne
40000
30000
Etat
pierwotny
20000
Etat po
aneksie
10000
0
1998r.
1999r.
Rok
1998r.
1999r.
2000r.
2001r.
2002r.
2003r.
2004r.
2005r,
2006r.
2007r.
2000r.
2001r.
2002r.
2003r.
2004r.
Rębne Przedrębne
15026
18976
15165
17795
17884
25004
18221
26306
22074
24785
20169
27600
21027
34084
19098
35572
19798
38766
20056
49749
2005r,
2006r.
2007r.
Etat po
Etat
aneksie
pierwotny
49011
48367
49011
48367
49011
48367
49011
48367
49011
48367
49011
48367
49011
48367
49011
48367
49011
48367
49011
48367
-141Na powyższym wykresie i w tabeli przedstawiono przebieg pozyskania drewna
w poszczególnych latach w z rozbiciem na rębne i przedrębne w porównaniu do etatowego
rozmiaru rocznego. Wykres obrazuje duże zróżnicowanie pozyskania drewna w latach objętych
planem. Na pewno jest to między innymi wpływ zmiennej koniunktury na drewno w tym czasie.
Najwyższe pozyskanie ogółem, odnotowane w roku 2007, było wyższe od przeciętnego
rozmiaru rocznego wynikającego z etatu o 42% a i wynikało w głównej mierze z porządkowania
stanu lasu po klęskowych wiatrołomach. Najniższe, z roku 1998 było o 30,6% niższe niż ten
rozmiar skorygowany aneksem i o 29,7% niższe niż rozmiar roczny wynikający z etatu przed
aneksem.
Należy zwrócić uwagę na fakt, że pierwotny dziesięcioletni etat użytkowania lasu
obejmował masę 483670 m3 a o 6445 m3 został zwiększony w 2007r decyzją Ministra
Środowiska mającą formę aneksu do planu urządzania lasu.
Cięcia przygodne, zarówno w użytkowaniu rębnym, jak i przedrębnym utrzymano na podobnym
poziomie – odpowiednio 12,7% i 14,5%.
2. Użytkowanie rębne.
Użytkowanie rębne było bardziej wyrównane niż ogólna masa pozyskiwana corocznie.
Kontrolujący nie stwierdzili przypadków nieprawidłowości przy realizacji użytkowania rębnego.
3.Użytkowanie przedrębne.
Analiza realizacji zadań obligatoryjnych dotyczących pielęgnowania lasu a wynikających
z dokumentu zatwierdzającego plan urządzenia lasu na lata 1998 -2007 nie została w referacie
nadleśniczego zamieszczona. Z tabeli IX wynika iż nie został zrealizowany obligatoryjny
rozmiar cięć pielęgnacyjnych – trzebieży, mimo że do planu urządzania lasu na lata 1998 – 2007
był opracowywany i zatwierdzony aneks.
Kontrolujący nie wnosili istotnych zastrzeżeń do wykonawstwa użytkowania przedrębnego.
Zwracano uwagę na brak odnawiania granic drzewostanów objętych trzebieżami.
3.Ocena zagospodarowania lasu.
1. Hodowla lasu.
Kontrolujący nie stwierdzili przypadków przelegiwania ponad 2 lata powierzchni odsłoniętych
w wyniku użytkowania.
W trakcie kontroli zaobserwowano lokalne niedostosowanie intensywności czyszczeń późnych i
trzebieży do potrzeb drzewostanów. Podkreślić należy, że poziom wykonania pielęgnowania
-142drzewostanów kontrolujący uznali za bardzo dobry. Krytycznie natomiast oceniono wykonanie
czyszczeń wczesnych i późnych, gównie za sprawą błędnego pielęgnowania młodników
założonych na gruntach porolnych w obrębie Szydłowiec.
2.Ochrona lasu.
W tym dziale, informacje zawarte w referacie są zbieżne z ustaleniami kontroli.
Inspektor regionalny
Małopolskiego Regionu Inspekcyjnego
mgr inż. Henryk Majcher.
Radom, dnia 7 czerwca 2008r.
-143-
-144-
-145-
-146-
-147III. OPIS PRZYJĘTYCH ZASAD OKREŚLANIA ZADAŃ GOSPODARCZYCH
DLA NADLEŚNICTWA
1. Podstawy gospodarki przyszłego okresu.
1.1. Cele i zasady trwale zrównoważonej gospodarki leśnej.
Ogólne cele i zasady prowadzenia trwale zrównoważonej gospodarki leśnej w lasach
wielofunkcyjnych sformułowane zostały w polityce ekologicznej państwa, uchwalonej przez
Sejm RP 10.05.1991 r. (MP nr 18, poz. 118), w polityce leśnej państwa, przyjętej przez Radę
Ministrów w dniu 22.04.1997 r. oraz w aktach prawnych dotyczących leśnictwa:
ustawie z dnia 28.09.1991 r. o lasach (tekst jednolity Dz. U. z 2005 r. nr 45 poz. 435, nr 157
poz. 1315, nr 167 poz. 1399 oraz nr 175 poz. 1460);
ustawie z dnia 16.04.2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. nr 92, poz. 880);
ustawie z dnia 27.04.2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz.U. nr 62, poz. 627);
ustawie z dnia 27.03.2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U. nr 80,
poz. 717);
ustawie z dnia 3.02.1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz.U. nr 16, poz. 78);
ustawie z dnia 15.02.1962 r. o ochronie dóbr kultury (tekst jednolity Dz.U. nr 98, poz. 1150
z 1999 r.);
ustawie z dnia 18.12.1995 r. Prawo łowieckie (Dz.U. nr 147, poz. 713);
ustawie z dnia 17.05.1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz.U. nr 30, poz. 163);
ustawie z dnia 24.08.1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (Dz.U. z 2002 r. nr 147, poz. 1229
z późniejszymi zmianami),
a także w przepisach wykonawczych do wyżej wymienionych ustaw, w tym w Rozporządzeniu
Ministra Środowiska z dnia 20.12.2005 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu
sporządzania planu urządzenia lasu, uproszczonego planu urządzenia lasu oraz inwentaryzacji
stanu lasu (Dz.U. nr 256 poz. 2151).
Wyrazem realizacji założeń określonych w wyżej wymienionych aktach prawnych, są
rozwiązania przyjęte w:
zarządzeniu nr 11A z dnia 11.05.1999 r. DGLP w sprawie doskonalenia gospodarki leśnej na
podstawach ekologicznych,
Instrukcji Urządzania Lasu (2003 r.),
Zasadach Hodowli Lasu (2002 r.),
Instrukcji Ochrony Lasu (2004 r.),
Instrukcji Ochrony Przeciwpożarowej (1996 r.),
protokołach z I i II Komisji Techniczno - Gospodarczej,
innych wytycznych.
Podstawowe, ogólne cele zrównoważonej gospodarki leśnej przyjęte w planie urządzenia
lasu to:
- zachowanie i ochrona całej naturalnej zmienności przyrody leśnej, z uwzględnieniem
kierunków ewolucji w ekosystemach leśnych;
- zapewnienie, szybszego niż w procesach naturalnych, tempa przywracania zgodności biocenozy
leśnej z biotopem poprzez przebudowę drzewostanów, z wykorzystaniem sukcesji naturalnej;
- ochrona i zachowanie różnorodności biologicznej oraz bogactwa genetycznego zbiorowisk leśnych
i nieleśnych oraz wzmaganie korzystnego wpływu lasu na środowisko przyrodnicze, w tym
również na zdrowie i życie człowieka;
- zabezpieczenie warunków dla społecznego i gospodarczego rozwoju regionu przez racjonalne
projektowanie użytkowania i odnawiania zasobów leśnych, bez umniejszania produkcyjnej
zasobności lasów.
Wymienione, ogólne cele trwale zrównoważonej gospodarki leśnej, znajdują swoje
odzwierciedlenie w sporządzonym planie zagospodarowania lasów Nadleśnictwa Skarżysko,
między innymi poprzez:
-148- precyzyjne określenie funkcji lasu;
- powiązanie planowanych celów gospodarowania z efektami realizacji celów dotychczasowych;
- przyjęcie zróżnicowanych, indywidualnych celów hodowlanych dla poszczególnych
drzewostanów, uwzględniających lokalne uwarunkowania mikrosiedliskowe;
- określenie optymalnego, technicznego celu produkcji leśnej, wyrażonego w formie
przeciętnych, docelowych wieków rębności dla poszczególnych gatunków drzew i wieków
dojrzałości rębnej poszczególnych drzewostanów;
- optymalizację przyjętych etatów użytkowania głównego stosownie do funkcji lasu i celów
gospodarowania;
- zapewnienie ładu czasowego i przestrzennego użytkowania lasu (przyjęcie odpowiednich
nawrotów cięć i określonego porządku ostępowego);
- zachowanie zdolności do reprodukcji zasobów drzewnych poprzez planowanie użytkowania
głównego w powiązaniu ze spodziewanym bieżącym przyrostem miąższości;
- określenie potrzeb ochrony lasu;
- ramowe formułowanie zadań gospodarczych;
- projektowanie przebudowy drzewostanów, których stan nie zapewnia realizacji przyjętych
celów hodowlanych;
- dążenie do uzyskania akceptacji lokalnej społeczności dla sporządzonych planów z zakresu
gospodarki leśnej.
1.2. Podział na gospodarstwa.
Na podstawie wiodącej funkcji pełnionej przez drzewostan, sposobu zagospodarowania oraz
docelowego i aktualnego składu gatunkowego drzewostanów, utworzono w poszczególnych
obrębach leśnych N-ctwa Skarżysko następujące gospodarstwa:
I. Gospodarstwo specjalne (S) obejmujące:
- rezerwaty przyrody,
- wyłączone drzewostany nasienne,
- lasy, dla których określono kategorię ochronności „stanowiące cenne fragmenty rodzimej
przyrody”,
- lasy na siedliskach bagiennych nie objęte kategorią ochronności „stanowiące cenne
fragmenty rodzimej przyrody”,
II. Gospodarstwo lasów ochronnych (O) – obejmujące lasy ochronne nie zaliczone do
gospodarstwa specjalnego lub gospodarstwa przebudowy.
III. Gospodarstwo zrębowe w lasach gospodarczych (GZ) – obejmujące
lasy przewidziane do zagospodarowania rębniami zupełnymi (na różnych siedliskach),
a nie zaliczone do gospodarstwa specjalnego lub gospodarstwa przebudowy. Są to
przeważnie drzewostany na działkach poza zwartymi kompleksami.
IV. Gospodarstwo przerębowo-zrębowe w lasach gospodarczych (GPZ) – obejmujące
lasy przewidziane do zagospodarowania rębniami częściowymi i gniazdowymi (na
różnych siedliskach), a nie zaliczone do gospodarstwa specjalnego lub gospodarstwa
przebudowy. Obejmujące również głównie drzewostany na działkach poza zwartymi
kompleksami.
V. Gospodarstwo przebudowy (R) – obejmujące drzewostany w lasach ochronnych, a nie
zaliczone do gospodarstwa specjalnego, w których zaprojektowano użytkowanie rębne
gdyż nie zapewniają osiągnięcia celów gospodarki leśnej. W tym n-ctwie są to d-stany
niezgodne z GTD będące w trakcie przebudowy oraz te, w których zaprojektowano
rozpoczęcie przebudowy, z grupy d-stanów starszych, tj. takich, w których określenie
jakości technicznej wynika z relacji ich wieku do wieku rębności gatunku panującego.
Nie wyodrębniono gospodarstwa przerębowego, ponieważ d-stany, które mogłyby być do
niego zaliczone, czyli o budowie wielopiętrowej lub przerębowej i przeznaczone do użytkowania
rębnego, są lasami ochronnymi.
-149Ze względu na niewypełnienie kryterium powierzchniowego nie wyodrębniono
gospodarstwa zrębowego w obrębie Rataje oraz przerębowo-zrębowego w obrębie Skarżysko.
Tabela 50. Zestawienie powierzchni leśnej (zalesionej i niezalesionej) w ramach gospodarstw
Obręb
Nadleśnictwo
Gospodarstwo
Rataje
Skarżysko
Szydłowiec
Powierzchnia leśna zalesiona i niezalesiona [ha]
%
1
2
3
4
5
6
Specjalne (S)
2,76
116,20
51,49
170,45
1,12
Lasów ochronnych (O)
4441,85
5144,64
4756,48 14342,97
94,59
Przerębowo - zrębowe (GPZ)
20,97
0
182,81
203,78
1,34
Zrębowe (GZ)
0
54,84
239,11
293,95
1,94
Przebudowy (R)
37,26
82,56
33,08
152,90
1,01
Ogółem
4502,84
5398,24
5262,97 15164,05
100
Powierzchniowo - miąższościowe tabele klas wieku wg gospodarstw i grup gatunków
panujących o tym samym wieku rębności, dla obrębów leśnych (tabele VI), zamieszczono na
końcu niniejszego elaboratu oraz w opisach taksacyjnych.
1.3. Wieki rębności.
Wieki rębności przyjęto w oparciu o ustalenia I Komisji Techniczno-Gospodarczej, na
podstawie Zarządzenia Nr 36 DGLP z dnia 19.05.2004 r. oraz § 83 IUL.
Przeciętne wieki rębności dla poszczególnych gatunków drzew przedstawiają się następująco:
Db w obr. Rataje i Skarżysko
- 160 lat
Db w obr. Szydłowiec
- 140 lat
Md, Bk, Js, Jw
- 120 lat
Jd
- 140 lat
So
- 110 lat
Lp
- 100 lat
Św, Gb, Brz, Ol, Ak
- 80 lat
Ol-odroślowa
- 60 lat
Os
- 50 lat
W porównaniu z poprzednim okresem gospodarczym, nastąpiło ujednolicenie
wieków rębności dla sosny.
Drzewostany zaliczone do gospodarstwa przebudowy oraz d-stany o strukturze KO,
przydzielone zostały do użytkowania rębnego, niezależnie od przyjętych wieków rębności.
Ponadto, dla każdego drzewostanu poza KO, wypełniono pole opisu taksacyjnego „wiek
dojrzałości rębnej”.
Wieki dojrzałości rębnej poszczególnych drzewostanów, w których zaprojektowano
użytkowanie rębne, mieszczą się zasadniczo w grupach tzw. drzewostanów rębnych,
przeszłorębnych oraz (w niewielkiej liczbie przypadków) bliskorębnych, ustalonych na
podstawie przeciętnego wieku rębności gatunku panującego w drzewostanie.
1.4. Podział na ostępy.
Projektowanie oraz realizacja cięć rębnych odbywa się w ramach układu ostępowego,
bowiem umożliwia on zachowanie ładu czasowego i przestrzennego. Ostępy oparte są
o istniejący podział powierzchniowy. W obecnym opracowaniu zastosowano dotychczasowy
podział lasu na ostępy.
Granicami ostępów są linie gospodarcze wyznaczające szeregi ostępowe, podzielone z kolei
liniami oddziałowymi na ostępy o szerokości przeważnie dwóch oddziałów. W niektórych
przypadkach, dla zachowania reguły mijania się ostępów w sąsiednich szeregach, założone są
także pojedyncze ostępy jedno oddziałowe.
-150Szczegółowy podział ostępowy przedstawiony został na mapach przeglądowych
projektowanych cięć rębnych, sporządzonych dla każdego obrębu leśnego. Na mapach tych
kierunek i długość ostępów oznaczono przerywanymi strzałkami koloru czerwonego.
W przypadku nagromadzenia się cięć rębnych w sąsiadujących oddziałach, wyznaczano ostępy
przejściowe. Znaczono je na mapach strzałkami koloru niebieskiego.
2. Określenie i przyjęcie etatów cięć użytkowania głównego.
W skład wyliczonych i przyjętych, osobno dla każdego obrębu leśnego, etatów użytkowania
głównego wchodzą:
etaty użytkowania rębnego,
etaty użytkowania przedrębnego.
Suma przyjętych etatów miąższościowych na 10-lecie stanowi maksymalną wielkość
użytkowania głównego w lasach nadleśnictwa. W ramach tego użytkowania mieścić się będzie
użytkowanie przygodne.
2.1. Użytki rębne.
Użytkowanie rębne dzieli się na:
- zaliczone na poczet etatu, tj. realizowane poprzez odpowiednie techniki pozyskania
i odnowienia w ramach różnych rodzajów i form rębni,
- nie zaliczone na poczet etatu, na które w N-ctwie Skarżysko składają się: uprzątnięcie
płazowin, przestojów oraz usunięcie drzew z powierzchni związanej z gospodarką leśną.
Wszystkie proponowane rozwiązania odnośnie optymalizacji użytkowania rębnego
i opracowania wykazu projektowanych cieć rębnych, w tym: wielkości przyjętych etatów,
lokalizacje poszczególnych zrębów, rodzaje i formy rębni, powierzchnie do odnowienia po
kolejnych cięciach, zostały uzgodnione z przedstawicielami RDLP i Nadleśnictwa.
2.1.1. Użytki rębne zaliczone na poczet przyjętego etatu.
Do określenia wielkości użytków rębnych w poszczególnych obrębach leśnych posłużyły
wyliczone, w ramach przyjętego podziału gospodarczego, roczne etaty użytkowania rębnego.
Wyliczeń etatów dokonano w oparciu o wytyczne zawarte w §§ 87 - 93 „Instrukcji
Urządzania Lasu”, na podstawie powierzchniowo-miąższościowych tabel klas wieku,
zestawionych gospodarstwami według grup gatunków panujących o jednakowym wieku
rębności (tabele nr VI) oraz wykazów drzewostanów o strukturze KO i drzewostanów
zaliczonych do gospodarstwa przebudowy (wzory: 3, 4, 5). Tabele VI zamieszczono w części
tabelarycznej niniejszego elaboratu oraz w opisach taksacyjnych poszczególnych obrębów
leśnych, podobnie jak wzory 4 i 5, zaś wzory 3 w części tabelarycznej elaboratu oraz
w wykazach projektowanych cięć rębnych zestawionych dla obrębów leśnych.
Etat użytków rębnych ustalono z uwzględnieniem:
- zaleceń proekologicznego gospodarowania wynikających z Zarządzenia Nr 11A
Dyrektora Generalnego LP z dnia 11.05.1999 r.,
- celów i zasad gospodarki leśnej oraz sposobów ich realizacji, określonych dla każdego
drzewostanu,
- wieków rębności ustalonych dla poszczególnych gatunków drzew,
- wieków dojrzałości rębnej poszczególnych drzewostanów,
- potrzeby przebudowy drzewostanów,
- zadań w zakresie ochrony lasu.
Zgodnie z postanowieniem I KTG, do wyliczenia etatów w gospodarstwie lasów
ochronnych (O) i przerębowo- zrębowym (GPZ) przyjęto średni okres odnowienia 20 lat.
W gospodarstwie specjalnym nie zaprojektowano użytkowania rębnego.
-151Nabór drzewostanów do cięć rębnych odbywał się, pod warunkiem zachowania ładu
czasowego i przestrzennego, w następującej kolejności:
- drzewostany wymagające przebudowy,
- klasy odnowienia,
- drzewostany zgodne i cz. zgodne z siedliskiem (starsze).
Zestawienie obliczonych i zatwierdzonych przez II KTG etatów użytkowania rębnego,
zarówno dla obrębów leśnych jak i łącznie dla nadleśnictwa, przedstawiają tabele XIV
zamieszczone w części VII elaboratu („Tabele i wykazy”) oraz w wykazach projektowanych cięć
rębnych.
Poniżej, na podstawie tabel XIV oraz wykazów projektowanych cieć rębnych, zamieszczono
zestawienie wyliczonych etatów, a także etatów zlokalizowanych i przyjętych w poszczególnych
obrębach leśnych i nadleśnictwie.
Tabela 51. Zestawienie obliczonych i przyjętych miąższościowych etatów użytkowania rębnego
obręb Rataje
Obliczenia cząstkowe (średnio na rok)
Gospodarstwo
etaty wg
dojrzałości
drzewostanów
etat wg
etat z
etat wg
zrównania
etat
potrzeb
okresów
z
z
dwóch średniego optymalny przebudow uprzątnięcia
ostatniej
wieku
y
w KO i KDO
ost.
klasy
klas
wieku
wieku
Etat przyjęty na okres
obowiązywania planu
Miąższość [m3]
Pow.
manip.
[ha]
brutto
netto
3
m brutto
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
X
X
X
X
X
X
0
0
0
7160
10754
X
X
X
4793
879,18
83816
66787
X
X
X
X
X
X
0
0
0
0
0
59
0
X
0
0
0
0
X
X
X
X
366
100
37,26
2785
2195
RAZEM
7160
10754
X
X
366
4893
916,45
86601
68982
OGÓŁEM 1)
27727
34193
0
0
1948
19538
3386.30
337152
268222
SPECJALNE (S)
W LASACH
OCHRONNYCH (O)
ZRĘBOWE
w LASACH
GOSPODARCZYCH (GZ)
PRZERĘBOWOZRĘBOWE
w LASACH
GOSPODARCZYCH (GPZ)
PRZEBUDOWY
w LASACH OCHRONNYCH
i GOSPODARCZYCH (R)
1) Ogółem dla nadleśnictwa (suma obrębów)
-152-
obręb Skarżysko.
Gospodarstwo
etaty wg
dojrzałości
drzewostanów
etat wg
etat z
etat wg okresów
zrównania
etat
potrzeb
z
uprzątnięcia
z
średniego
optymalny
przebudow
dwóch
w KO i KDO
ostatniej
wieku
y
ost.
klasy
klas
wieku
wieku
Miąższość [m3]
Pow.
manip.
[ha]
brutto
netto
3
m brutto
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
X
X
X
X
X
X
0
0
0
14168
13312
X
X
X
7529
1577,31
140450
112117
0
0.00
48
0.32
126
0.57
48
0.32
X
X
1,15
96
78
X
X
X
X
X
X
0
0
0
X
X
X
X
1131
0
82,56
7620
6010
RAZEM
14168
13360
X
X
1131
7529
1661,02
148166
118205
OGÓŁEM 1)
27727
34193
0
0
1948
19538
3386.30
337152
268222
SPECJALNE (S)
W LASACH
OCHRONNYCH (O)
ZRĘBOWE
w LASACH
GOSPODARCZYCH (GZ)
PRZERĘBOWOZRĘBOWE
w LASACH
GOSPODARCZYCH (GPZ)
PRZEBUDOWY
w LASACH
OCHRONNYCH
i GOSPODARCZYCH (R)
1) Ogółem dla nadleśnictwa (suma obrębów)
-153-
obręb Szydłowiec.
Gospodarstwo
etaty wg
dojrzałości
drzewostanów
etat wg
etat z
etat wg okresów
zrównania
etat
potrzeb
z
uprzątnięcia
z
dwóch średniego optymalny przebudow w KO i KDO
ostatniej
wieku
y
ost.
klasy
klas
wieku
wieku
Miąższość [m3]
Pow.
manip.
[ha]
brutto
netto
m3 brutto
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
X
X
X
X
X
X
0
0
0
W LASACH
OCHRONNYCH (O)
6333
10011
X
X
X
6754
770,46
98692
78125
ZRĘBOWE
w LASACH
GOSPODARCZYCH (GZ)
28
0.29
30
0.27
666
3.75
30
0.29
X
X
0
0
0
38
38
538
38
X
129
5,29
895
707
X
X
X
X
451
233
33,08
2798
2203
RAZEM
6399
10079
X
X
451
7116
808,83
102385
81035
OGÓŁEM 1)
27727
34193
0
0
1948
19538
3386.30
337152
268222
SPECJALNE (S)
PRZERĘBOWOZRĘBOWE
w LASACH
GOSPODARCZYCH (GPZ)
PRZEBUDOWY
w LASACH
OCHRONNYCH
i GOSPODARCZYCH (R)
Ogółem dla nadleśnictwa (suma obrębów)
Uzasadnienie przyjętych etatów cięć rębnych:
Gospodarstwo specjalne – nie planowano użytkowania rębnego
Gospodarstwo lasów ochronnych (O) – we wszystkich obrębach leśnych przyjęto etat z potrzeb
hodowlanych. Mieści się on między etatem z ostatniej i dwu ostatnich klas wieku oraz jest
wyższy od etatu wg okresów uprzątnięcia w KO i KDO. Wynika z konieczności zastosowania
odpowiednich cięć rębnych mających na celu: odsłanianie istniejących odnowień
podokapowych, głównie jodły oraz buka występujących przede wszystkim w formie naturalnego
pochodzenia podrostów, drugich pięter, nalotów, a także sztucznych podsadzeń. Ma również na
celu inicjowanie nowych odnowień.
Gospodarstwo zrębowe w lasach gospodarczych (GZ) – użytkowanie rębne zaplanowano
w obrębie Skarżysko. Przyjęty rozmiar użytkowania jest znacznie niższy od etatu optymalnego
jednakże ze względu na wielkość gospodarstwa i układ przestrzenny drzewostanów nie jest
możliwe przyjęcie etatu na wyższym poziomie.
-154-
Gospodarstwo przerębowo-zrębowe w lasach gospodarczych (GPZ) – użytkowanie rębne
zprojektowano jedynie w obrębie Szydłowiec. Przyjęty etat jest wyższy od wyliczonego wg klas
wieku jednakże niższy od etatu z okresów uprzątnięcia w KO.
Gospodarstwo przebudowy (R) – we wszystkich obrębach leśnych przyjęto etaty z potrzeb
hodowlanych. Ich relacja w stosunku do wyliczonych etatów z potrzeb przebudowy jest
podobna. W obrębie Rataje nabór wynosi 76%, w obrębie Skarżysko 67% i w obrębie
Szydłowiec 62% etatu z potrzeb przebudowy. Większy nabór nie jest możliwy, gdyż nie było
możliwości zaplanowania w większym rozmiarze cięć uprzątających, a użytkowanie odbywać
się będzie tylko z zastosowaniem cięć częściowych w ramach rębni złożonych.
Udział gospodarstwa przebudowy w przyjętych, łącznych etatach użytków rębnych również jest
niewielki. Kształtuje się podobnie w poszczególnych obrębach leśnych: od 4% - 5%
powierzchniowo i od 2,7% - 5% miąższościowo.
Wielkość zlokalizowanych etatów zapewnia ciągłość produkcji leśnej, nie narusza
stabilności ekosystemów leśnych oraz stwarza warunki do pełnienia przez lasy funkcji
pozaprodukcyjnych i ochronnych.
II KTG zaakceptowała projekt użytkowania w pododdziałach gdzie określono siedliska
przyrodnicze.
Wykaz tych pododdziałów przedstawia się następująco:
Tabela 54. Wykaz drzewostanów użytkowanych rębniami na siedliskach przyrodniczych.
ADRES
TYP
RB
KAT_O
1
2
3
4
IV
IV
IV
IV
IV
IV
IV
IV
IV
IV
IV
IV
IV
IV
IV
IV
wokół miast
wokół miast
wokół miast
wokół miast
wodochronne
wokół miast
wodochronne
wokół miast
wokół miast
wokół miast
wokół miast
wokół miast
wokół miast
wokół miast
wokół miast
wokół miast
16-13-1-02-123
16-13-1-02-124
16-13-1-02-124
16-13-1-02-33
16-13-1-02-60
16-13-1-03-34
16-13-1-03-61
16-13-1-03-62
16-13-1-03-63
16-13-1-04-101
16-13-1-04-44
16-13-1-04-45
16-13-1-04-69
16-13-1-04-70
16-13-1-04-71
16-13-1-04-71
-g
-g
-j
-h
-b
-g
-a
-a
-a
-b
-a
-h
-d
-a
-b
-c
-00
-00
-00
-00
-00
-00
-00
-00
-00
-00
-00
-00
-00
-00
-00
-00
Obr. RATAJE
91P0
91P0
91P0
91P0
91P0
91P0
91P0
91P0
91P0
91P0
91P0
91P0
91P0
91P0
91P0
91P0
-155-
1
16-13-2-05-17
16-13-2-05-17
16-13-2-05-4
16-13-2-05-4
16-13-2-05-49
16-13-2-05-65
16-13-2-05-66
16-13-2-05-68
16-13-2-05-69
16-13-2-05-84
16-13-2-06-33
16-13-2-08-108
16-13-2-08-112
16-13-2-08-127
16-13-2-09-164
16-13-2-09-171
-h
-j
-d
-f
-c
-f
-a
-f
-d
-d
-b
-h
-a
-a
-b
-b
-00
-00
-00
-00
-00
-00
-00
-00
-00
-00
-00
-00
-00
-00
-00
-00
16-13-3-10-16
16-13-3-10-16
16-13-3-10-22
16-13-3-11-73
-d
-n
-b
-h
-00
-00
-00
-00
2
3
Obr. SKARŻYSKO
91E0b
IV
91E0b
IV
91E0b
IV
91E0b
IV
9130-1
IV
9130-1
IV
9130-1
III
91P0
IV
91P0
IV
91P0
IV
91P0
IV
91P0
IV
91P0
IV
91P0
IV
91P0
IV
91P0
IV
Obr. SZYDŁOWIEC
91P0
IV
91P0
IV
91P0
IV
91E0b
III
4
wodochronne
wodochronne
wodochronne
wodochronne
wokół miast
wokół miast
wokół miast
wokół miast
wokół miast
wokół miast
wodochronne
wokół miast
wokół miast
wokół miast
wokół miast
wokół miast
wokół miast
wokół miast
wokół miast
wokół miast
2.1.2. Użytki rębne nie zaliczone na poczet przyjętego etatu.
Użytki rębne nie zaliczone na poczet przyjętego etatu, zaprojektowane na najbliższy okres
gospodarczy w N-ctwie Skarżysko, dotyczą:
uprzątnięcia płazowin; w obrębie Skarżysko oddz. 183 b,w obrębie Szydłowiec
oddz.38 h, 48 g;
uprzątnięcia przestojów na powierzchni leśnej; w obrębie Rataje oddz. 48 g, 102 g, 120 m,129 b;
w obrębie Skarżysko oddz. 134 h, 164 a, 168 f, 176 c;
usunięcia drzew z powierzchni związanej z gospodarką leśną, tj. w tym przypadku elementów
liniowych: projektowanych fragmentów linii oddziałowych (oddz. 115 w obr. Rataje; oddz.
30, 92, 133, 140, 144 oraz 44, 100, 167 w obr. Szydłowiec
Rozmiar powierzchniowy i miąższościowy użytków rębnych nie zaliczonych na poczet etatu
przedstawiono syntetycznie w tabeli 55.
Tabela 55. Użytkowanie rębne nie zaliczone na poczet etatu
Obr. Rataje
miąższość
Pow.
grubizny
[ha]
[m3 netto]
2
3
Obr. Skarżysko
miąższość
Pow.
grubizny
[ha
[m3 netto]
4
5
Obr. Szydłowiec
miąższość
Pow.
grubizny
[ha
[m3 netto]
6
7
N-ctwo
miąższość
Pow.
grubizny
[ha
[m3 netto]
8
9
0.00
0
3.38
121
3.83
119
7,21
240
0.00
443
0.00
534
0.00
0
0.00
977
Pozostałe
0.15
35
1.08
62
0.47
31
1,70
128
Razem nie
zaliczone
0.15
478
4.46
717
4.30
150
8,91
1345
Kategoria
cięć
1
uprzątnięcie
płazowin
uprzątnięcie
nasienników
i przestojów
-1562.1.3. Sumaryczny rozmiar użytków rębnych.
Łączny maksymalny etat grubizny netto użytków rębnych, po uwzględnieniu
miąższości użytków nie zaliczonych na poczet etatu oraz 5% przyrostu od użytków
zaliczonych na etat, wynosi 282 978 m3
Porównanie projektowanego etatu użytkowania rębnego z etatem z ubiegłego okresu
gospodarczego i wykonanym użytkowaniem w minionym 10-leciu przedstawiono
w zamieszczonych poniżej tabeli i diagramie. Uwidoczniony planowany wzrost pozyskania
drewna wynika z objęcia użytkowaniem rębnym powierzchni większej o ok. 18% w porównaniu
do III rewizji PUL. Etat projektowany jest wyższy od wykonania użytkowania w minionym
okresie o 50 %.
Tabela 56. Porównanie projektowanego etatu użytkowania rębnego z etatem z ubiegłego okresu
gospodarczego i wykonaniem w minionym okresie
Etat za ubiegły okres
Etat projektowany
Wykonanie użytkowania
Obręb
gospodarczy 1.01.1998 na okres 1.01.2008 w minionym okresie
31.12.2007
31.12.2017
3
[m netto]
Rataje
50194
48975
72 909
Skarżysko
79396
76464
124 832
Szydłowiec
68393
63079
85 237
N-ctwo
197983
188518*
282 978
łącznie z aneksem do PUL III rewizji
Ryc.31. Porównanie projektowanego etatu użytkowania rębnego z etatem z ubiegłego okresu gospodarczego
i wykonaniem w minionym okresie
300000
m3
250000
200000
150000
100000
gospodarczy 1.01.1998 31.12.2007
50000
w minionym okresie
0
Rataje
Skarżysko
Szydłowiec
N-ctwo
Etat projektowany na
okres 1.01.2008 31.12.2017
2.2. Użytki przedrębne.
W ramach użytkowania przedrębnego planowane są czyszczenia późne z pozyskaniem
grubizny oraz trzebieże wczesne i późne (selekcyjne i przekształceniowe).
W myśl obowiązujących przepisów planowany rozmiar miąższości grubizny, traktowany
jako maksymalny etat użytkowania przedrębnego, poza wyjątkowymi i uzasadnionymi sytuacjami (a takie tu nie zachodzą) nie może przekroczyć 50% przyrostu bieżącego, spodziewanego
w okresie obowiązywania planu. O faktycznym rozmiarze jego wykonania zadecydują potrzeby
pielęgnacyjne i stan sanitarny lasu w chwili wykonywania zabiegu. Ustalony i przyjęty, na
podstawie sumy powierzchni drzewostanów zaprojektowanych do użytków przedrębnych we
-157wskazaniach gospodarczych opisów taksacyjnych, etat powierzchniowy stanowi natomiast
wielkość obligatoryjną do wykonania w okresie obowiązywania planu urządzenia lasu.
Ogólna miąższość użytków przedrębnych określona została na podstawie przyjętych przez
II KTG, średnich wskaźników intensywności cięć pielęgnacyjnych dla obrębów leśnych.
Podstawę do ich ustalenia stanowiły:
wyniki użytkowania przedrębnego w nadleśnictwie w okresie ostatnich 5 lat, biorąc pod
uwagę łączną, pozyskaną w tym okresie miąższość z cięć pielęgnacyjnych, sanitarnych
i przygodnych,
spodziewany bieżący roczny przyrost miąższości wg gatunków panujących
w drzewostanach nie objętych planowanym użytkowaniem rębnym,
etaty z poprzedniego okresu gospodarczego,
zestawienie zbiorcze powierzchni drzewostanów zaprojektowanych do użytkowania
przedrębnego we wskazaniach gospodarczych opisu taksacyjnego, wg rodzajów cięć
i gatunków panujących oraz klas i podklas wieku.
Wielkość tablicowego bieżącego rocznego przyrostu miąższości w drzewostanach nie
objętych planowanym użytkowaniem rębnym generowana jest przez program „Taksator”,
w ramach tabel VIIIa.
Tabela 57. Zestawienie powierzchni, miąższości i wskaźników intensywności cięć pielęgnacyjnych
Sposób
określenia etatu miąższościowego
1
Pow.
[ha]
2
Obr. Rataje
Wg wskaźników z ostatnich 5 lat
1355,38
Wg 50% przyrostu tablicowego
3425,36
Z poprzedniego okresu gospodarczego
3502,76
Obr. Skarżysko
1306,47
3335,14
3902,65
Obr. Szydłowiec
1215,12
4031,96
3945,07
Nadleśnictwo
3876,97
10792,46
11350,48
Miąższość
[m3 netto]
Wsk.
intens.
[m3/ha]
3
4
60138
110600
89750
44,37
32,29
25,62
63202
122440
104500
48,38
36,71
26,78
62431
116780
93100
51,38
28,96
23,60
185771
349820
287350
XXX
XXX
XXX
Dla określenia maksymalnego miąższościowego etatu użytkowania przedrębnego, II KTG
przyjęła następujące wskaźniki intensywności cięć pielęgnacyjnych:
- dla obrębu Rataje
– 32 m3/ha grubizny netto,
- dla obrębu Skarżysko
– 36 m3/ha grubizny netto,
- dla obrębu Szydłowiec – 28,5 m3/ha grubizny netto,
Tabela 58. Zestawienie powierzchni i miąższości d-stanów zaprojektowanych do użytkowania przedrębnego
wsk.
max. rozmiar użyt.
CP
TW
TP
Razem
Obręb
3
intensywności
przedrębnego
pow.
[m /ha]
[m3]
[ha] 4
1
2
3
5
6
7
Rataje
101,95
470,14
2853,27
32
3425,36
109 610
Skarżysko
29,48
305,62
3000,04
36
3335,14
120 065
Szydłowiec
253,13
754,18
3024,65
28,5
4031,96
114 910
N-ctwo
384,56
1529,94
8877,96
10792,46
XXX
344 585
-158Należy zaznaczyć, że w ogólnym etacie miąższościowym użytkowania przedrębnego,
mieści się grubizna, która pozyskiwana będzie w ramach użytków przygodnych i cięć
sanitarnych. Na etapie planowania rozmiar użytków przygodnych i sanitarnych nie jest
określany. Cięcia te są jedynie formą poboru miąższości w ramach użytkowania przedrębnego.
Charakter cięć określany jest na etapie realizacji projektu użytkowania głównego.
2.3. Sumaryczny rozmiar użytkowania głównego.
Zestawienie powierzchni manipulacyjnej i grubizny netto, zaprojektowanej na bieżące 10lecie w ramach użytkowania głównego przedstawiono, w sporządzonych zarówno dla
poszczególnych obrębów leśnych, jak i łącznie dla nadleśnictwa, tabelach XVII zamieszczonych
w częściach tabelarycznych niniejszego elaboratu oraz opisów taksacyjnych.
W tabeli 58 zaprezentowano maksymalne miąższościowe etaty użytków głównych netto
wraz z proporcjami pomiędzy miąższością zaplanowaną do pozyskania w ramach użytków
rębnych i przedrębnych.
Tabela 59. Maksymalny etat miąższościowy użytkowania głównego
Obręb
Użytkowanie
Skarżysko
Szydłowiec
Rataje
Nadleśnictwo
/ m 3/
1
Rębne
Przedrębne
Razem
2
72909
109610
182519
3
124832
120065
244897
4
85237
114910
200147
5
282978
344585
627563
Poniżej dokonano porównania przyjętego etatu użytków głównych z etatem na ubiegły okres
gospodarczy i wykonaniem użytkowania w minionym 10-leciu. Wynika z niego, że nastąpi
wzrost pozyskania drewna o ponad 28 % w skali nadleśnictwa, który odłoży się przede
wszystkim w użytkowaniu rębnym.
Tabela 60. Porównanie projektowanego etatu użytkowania głównego z etatem z ubiegłego okresu
gospodarczy 1.01.1998 31.12.2007
Obręb
w minionym okresie
Etat projektowany
na okres 1.01.2008 - 31.12.2017
[m3 netto]
Rataje
Skarżysko
Szydłowiec
N-ctwo
140818
142713
185255
164042
490115
182519
178597
165845
487155
244897
200147
627563
Ryc.32. Porównanie projektowanego etatu użytkowania głównego z etatem z ubiegłego okresu
700000
m3
600000
gospodarczy 1.01.1998 31.12.2007
500000
400000
300000
w minionym okresie
200000
100000
0
Rataje
Skarżysko
Szydłowiec
N-ctwo
Etat projektowany na
okres 1.01.2008 31.12.2017
-159IV. OMÓWIENIE ZADAŃ GOSPODARCZYCH DLA NADLEŚNICTWA
1. Opisanie zadań z zakresu użytkowania.
1.1. Użytkowanie rębne.
Plan cięć użytków rębnych zaliczonych na poczet przyjętego etatu sporządzony został w formie
szczegółowych wykazów projektowanych cięć rębnych oraz map przeglądowych projektowanych
cięć rębnych, opracowanych osobno dla każdego obrębu leśnego.
Wszystkie zastosowane rozwiązania odnośnie optymalizacji użytkowania rębnego
i opracowania wykazu projektowanych cieć rębnych, w tym: wielkość przyjętych etatów,
lokalizacje poszczególnych zrębów, rodzaje i formy rębni, powierzchnie do odnowienia po
kolejnych cięciach, zostały uzgodnione z przedstawicielami RDLP i nadleśnictwa oraz
zaakceptowane przez II KTG.
W zależności od założonego indywidualnie dla każdego drzewostanu celu hodowlanego
i ochronnego, uwzględniając lokalne uwarunkowania siedliskowe, glebowe i wilgotnościowe,
aktualny skład gatunkowy warstwy drzew, ewentualnie Ip i IIp, stan i ilość istniejących
odnowień podokapowych, zaprojektowano w poszczególnych gospodarstwach odpowiednie
rodzaje i formy rębni:
w gospodarstwie lasów ochronnych – Ib, IIa, IId, IIIa, IIIb, IVa, IVd;
w gospodarstwie zrębowym - IVd;
w gospodarstwie przerębowo-zrębowym – IIIa;
w gospodarstwie przebudowy – IIa, IId, IIIa, IIIb, IVa, IVd.
Tabela 61. Zestawienie powierzchni manipulacyjnej użytków rębnych w ramach form rębni
Obręb
N-ctwo
Rębnia
Rataje
Skarżysko Szydłowiec
Powierzchnia [ha]
1
IB
IIA
IID
IIIA
IIIB
IVA
IVD
Razem
2
3
4
5
17.42
16.82
46.61
51.95
97.46
245.79
440.40
916.45
12.30
120.60
12.92
15.20
93.63
176.04
1230.33
1661.02
94.60
26.32
87.29
165.84
223.23
113.95
97.60
808.83
124.32
163.74
146.82
232.99
414.32
535.78
1768.33
3386.30
Ryc.33. Udział procentowy poszczególnych form rębni w łącznej powierzchni manipulacyjnej użytków rębnych
100%
12.07
80%
14.09
48.05
52.21
74.06
60%
IVD
27.60
IVA
IIIB
40%
IIIA
15.82
26.82
20.50
IID
IIA
12.24
20%
10.60
10.63
5.67
5.09
0%
Rataje
1.84
1.90
5.64
7.26
Skarżysko
IB
10.79
0.92
0.78
3.25
11.70
6.88
4.34
4.84
0.74
Szydłowiec
N-ctwo
3.67
-160Powyższe tabela i diagram pokazują, że wiodącym rodzajem rębni w N-ctwie Skarżysko jest
rębnia stopniowa z udziałem ponad 68% w powierzchni manipulacyjnej użytków rębnych.
W warunkach tego nadleśnictwa przybiera ona dwie formy: rębni stopniowej gniazdowej
i stopniowej gniazdowej udoskonalonej.
Poniżej podano podstawowe uwarunkowania jakimi kierowano się przy projektowaniu
określonych rodzajów i form rębni oraz ogólne wytyczne dotyczące sposobu ich realizacji.
Rębnię zupełną Ib - zaprojektowano w drzewostanach, w których nie ma perspektyw na
uzyskanie odnowienia naturalnego, a cel hodowlany może być osiągnięty tylko przy
zastosowaniu cięć zupełnych.
Zręby zupełne winny być realizowane w sposób uwzględniający optymalny termin wymiany
pokoleń w poszczególnych fragmentach lasu, z zachowaniem ładu przestrzennego i czasowego
(5-letni nawrót cięć). Szerokość pasów zrębowych powinna być zbliżona do podwójnej
wysokości drzewostanu. Zakładanie nowego pasa zrębowego jest możliwe jedynie wtedy, gdy na
sąsiednim pasie uzyskano wartościowe i ugruntowane odnowienie. W innym przypadku
zakładanie nowego zrębu jest niedopuszczalne.
Użytkowanie rębne w gospodarczych drzewostanach nasiennych winno być poprzedzone, dla
uzyskania wartościowego materiału siewnego, cięciami przysposabiającymi.
Specyfika drzewostanów omawianego nadleśnictwa wymaga zastosowania w użytkowaniu
rębnym przede wszystkim rębni stopniowych, a także w niewielkim zakresie innych rodzajów
i form rębni złożonych: częściowych – z rębnią częściową wielkopowierzchniową i częściową
gniazdową oraz gniazdowych – z rębnią gniazdową zupełną i gniazdową częściową.
W kilkunastu pododdziałach zaprojektowano użytkowanie w ramach rębni ciągłej.
Rębnię (częściową wielkopowierzchniową) IIa - zaprojektowano w drzewostanach
posiadających bogate i wartościowe warstwy podrostów lub II piętra (złożone głównie z buka,
dębu i jodły), wymagających wykonania, równomiernego na całej powierzchni, cięcia
odsłaniającego lub cięcia uprzątającego. W kilku przypadkach, w celu uzyskania odnowień
naturalnych poprzez obsiew górny, przewidziano cięcia przygotowawcze i obsiewne. Tą formę
rębni zaplanowano również przy zakładaniu części bloków upraw pochodnych jodły.
Przy wykonywaniu cięcia odsłaniającego należy kierować się głównie potrzebami hodowlanymi
młodego pokolenia. Po dokonanym cięciu powierzchnię zrębu należy uporządkować,
a w warstwie podrostów dokonać cięć pielęgnacyjnych. W przypadku niemożności uzyskania
odnowienia naturalnego gatunków cienioznośnych, w ilości wynikającej z gospodarczego typu
drzewostanu, należy wprowadzić je sztucznie.
W kolejnej fazie realizacji rębni (cięcie uprzątające), należy uporządkować istniejące
odnowienie (CP), a nie odnowione powierzchnie objąć odnowieniem sztucznym gatunkami
światłożądnymi, przewidzianymi w orientacyjnym składzie upraw. Po cięciu uprzątającym
należy pozostawić niektóre wartościowe nasienniki, jak również drzewa dziuplaste, które są
miejscem lęgowym i bytowym dla ptactwa leśnego.
Rębnię (częściową gniazdową) IId - zaprojektowano w drzewostanach, w których
gatunkami panującymi w przyszłym pokoleniu powinny być gatunki światłożądne (ze
znaczącym udziałem jodły i rzadziej buka. Rębnię tą zaprojektowano zasadniczo
w drzewostanach z istniejącymi kępami naturalnie wyprowadzonych podrostów i dolnych pięter
jodłowych, z udziałem buka, dęba i świerka, obejmujących 30-50% powierzchni manipulacyjnej.
Realizacja rębni IId odbywać się będzie w zasadzie w trzech fazach. Pierwsza i druga to
przerzedzenie d-stanu nad kępami podrostu (w przypadku ich braku należy płatowo wprowadzić
gatunki wymagające osłony w ramach odnowień podokapowych). Trzecia zaś obejmować będzie
cięcie uprzątające. Powierzchnia międzygniazdowa winna być odnowiona gatunkami
światłożądnymi.
Rębnię gniazdową zupełną IIIa – projektowano w drzewostanach jednogatunkowych
sosnowych lub mieszanych z udziałem gatunków lekkonasiennych, w celu ich przekształcenia na
drzewostany mieszane dębowo – sosnowe lub bukowo – sosnowe. Przy stosowaniu rębni IIIa,
cięcia zrębowe realizowane będą w dwóch fazach. W pierwszym cięciu należy usunąć 30 %
-161miąższości drzewostanu (założenie gniazd) i odnowić je sztucznie gatunkami, które mają mieć
swój udział w przyszłym docelowym składzie drzewostanu (dąb, buk). W drugiej fazie, wycięciu
podlegać winna pozostała część drzewostanu na powierzchni międzygniazdowej. Drugie cięcie
(uprzątające) winno nastąpić wtedy, gdy odnowienia na gniazdach nie będą wymagały osłony
bocznej (gdy wyjdą ze strefy przymrozkowej). Zakłada się, że odnowienie na gniazdach winno
osiągnąć wysokość od 1,5 do 2,0 m (około 15 lat).
W drodze ustaleń z N-ctwem i RDLP przyjęto, że w dużych blokach drzewostanów rębnych
istnieje możliwość wkroczenia z pierwszym cięciem (założenie gniazd) na następny pas
zrębowy, gdy na poprzednim pasie uzyskano wartościowe i utrwalone odnowienie na gniazdach.
Rębnię gniazdową częściową IIIb - zaprojektowano w d-stanach wymagających, gruntownej
przebudowy oraz w d-stanach, w których użytkowanie tą rębnią rozpoczęto już w poprzednim
okresie gospodarczym. Docelowo, na skutek zastosowania tej rębni, powinny powstać,
wielogatunkowe drzewostany z dominującym udziałem dęba, buka, sosny lub jodły.
W pierwszym etapie należy, na około 30 % powierzchni wyciąć gniazda. W maksymalnym
stopniu przy lokalizacji gniazd należy wykorzystać istniejące w drzewostanie luki
i przerzedzenia. W drugim etapie należy wykonać cięcia polegające na poszerzeniu gniazd (dla
dęba) lub przerzedzeniu powierzchni międzygniazdowej (pod buka) Założono, że w 10-leciu
wykonywać się będzie jedno lub dwa cięcia na danym pasie zrębowym. Przy prowadzeniu rębni
złożonych należy zwrócić uwagę na właściwe wyznaczenie drzew oraz miejsc wyrębu, kierując
się potrzebami hodowlanymi młodego pokolenia.
Rębnię stopniową gniazdową IVa - projektowano w d-stanach ze znacznym udziałem jodły,
z występującymi licznie centrami odnowień naturalnych.
Prowadzenie tej rębni polegać będzie na stopniowym odsłanianiu ośrodków odnowieniowych.
W ostatnim etapie należy wykonać cięcie uprzątające i odnowić pozostałą powierzchnię
gatunkami światłożądnymi.
Rębnia stopniowa gniazdowa udoskonalona IVd – Jest to wiodąca forma rębni w N-ctwie
Skarżysko. Przewidziano ją w drzewostanach wielogatunkowych, o złożonej strukturze, gdzie
wymagane jest elastyczne stosowanie różnych form cięć oraz sposobów odnowienia w długiej
perspektywie czasowej. W wyniku jej stosowania mają powstać w przyszłości wielogatunkowe i
różnowiekowe drzewostany mieszane, o złożonej budowie pionowej, z przeważającym udziałem
jodły oraz znaczącym udziałem (w zależności od warunków konkretnego d-stanu) buka, sosny,
rzadziej świerka lub olszy. Powierzchnia manipulacyjna jest zazwyczaj wypełniona
wartościowymi, naturalnego pochodzenia odnowieniami jodłowymi, wzbogaconymi często
przez buka, świerka, dęba i inne gatunki. Tam gdzie stopień wypełnienia odnowieniami jest
niższy, a uprzątnięcie starodrzewu przewidywane jest na przyszłe 10-lecie, zaprojektowano
wprowadzenie odnowień sztucznych, głównie bukiem. Zróżnicowanie wiekowe i wysokościowe
odnowień spowodowało, że na potrzeby inwentaryzacji ujmowano je często w warstwy
podrostów i II piętra. I w tym wypadku niezmiernie istotne jest umiejętne podtrzymanie bądź
kształtowanie prawidłowej struktury podrostów jodłowych. Powierzchnię projektowanych
odnowień po nielicznych, zaprojektowanych na bieżący okres gospodarczy, cięciach
uprzątających określono na 10 do 20% powierzchni manipulacyjnej.
W drzewostanach z istniejącymi podrostami należy bezwzględnie wyznaczyć szlaki
zrywkowe. Należy również mieć na względzie to, że pozyskiwanie grubizny, szczególnie
w ramach rębni złożonych, musi mieć bezpośredni związek z procesem odnowienia, tak by
umożliwić uzyskanie właściwych celów hodowlanych, jakimi są przyjęte dla poszczególnych
drzewostanów gospodarcze typy drzewostanów.
W pierwszym rzędzie należy przeznaczyć do użytkowania drzewostany, w których
występują podrosty oraz wartościowe pod względem hodowlanym drugie piętra wymagające
pilnego odsłonięcia oraz te, w których zaplanowano dwa cięcia lub dwa pasy w 10-leciu.W celu
poprawy struktury wiekowej drzewostanów, bioróżnorodności oraz estetyki lasów, na zrębach
zaleca się pozostawianie, tam gdzie jest to celowe, grup biocenotycznych (około 5 %
-162powierzchni manipulacyjnej) złożonych ze starodrzewia wraz z podokapowymi warstwami
drzew i krzewów oraz nienaruszonym runem.
Na etapie projektowania cięć uprzątających w rębniach złożonych oraz zrębów zupełnych,
nie pomniejszano zapasu grubizny o miąższość nasienników i kęp ekologicznych, które będą
pozostawiane na powierzchniach zrębowych.
Zaprojektowane rodzaje i formy rębni są zgodne z „Zasadami Hodowli Lasu”,
(wprowadzonymi w życie Zarządzeniem Nr 99 DGLP z dnia 24.12.2002 r.) obowiązującymi od
2003 roku.
Z uwagi na to, że statystyczne metody inwentaryzacji miąższości nie określają dokładnie
zasobności konkretnych drzewostanów, nie należy porównywać miąższości grubizny uzyskanej
ze szczegółowego pomiaru na zrębie, czy też określonej przy sporządzaniu szacunków
brakarskich, z miąższością podaną w opisie taksacyjnym i przeniesioną na pozycję wykazu cięć
użytków rębnych.
Integralną częścią wykazów projektowanych cięć rębnych są, opracowane dla każdego
obrębu leśnego, mapy przeglądowe projektowanych cięć rębnych w skali 1 : 20 000 oraz mapy
gospodarczo-przeglądowe drzewostanów i projektowanych cięć rębnych dla poszczególnych
leśnictw w skali 1 : 10 000.
Użytkowanie rębne obrazują następujące tabele i wykazy (wg numeracji IUL): XIV, XV,
XVII, wzory: 3, 4, 5. Zawarte są one w części tabelarycznej elaboratu (wszystkie), a także
w opisach taksacyjnych (tabele XVII, wzory 4 i 5) oraz w wykazach projektowanych cięć
rębnych (tabele XIV i XV, wzory 3).
1.2. Użytkowanie przedrębne.
Zasadniczym celem użytkowania przedrębnego jest pielęgnowanie drzewostanów poprzez
cięcia o charakterze selekcyjnym, które powinny przyczyniać się do: osiągnięcia dobrej jakości
technicznej drewna, zwiększenia odporności drzewostanów na działanie czynników biotycznych
i abiotycznych, kształtowania właściwego składu gatunkowego oraz wzmożenia zdolności
produkcyjnej siedlisk.
W pewnej grupie drzewostanów, głównie młodszych (w rozumieniu § 38 IUL), cięcia
w ramach trzebieży będą mieć charakter przekształceniowy (rozdz. 3), a ich główną funkcją
będzie zapewnienie optymalnych warunków rozwoju dla posiadających pełną przydatność
hodowlaną, istniejących podrostów i podsadzeń, bądź stworzenie warunków do zainicjowania
odnowienia lub jego sztucznego wprowadzenia. W takich sytuacjach cięcia trzebieżowe należy
wykonać tak, aby szkody w młodym pokoleniu lasu były jak najmniejsze. Dlatego zrywka
drewna powinna odbywać się wzdłuż wyznaczonych wcześniej szlaków zrywkowych.
Zgodnie z wykazem prac dodatkowych, sporządzono, wg możliwości programu „Taksator”
(wersja 4.5) szczegółowe wykazy drzewostanów zaprojektowanych do użytkowania
przedrębnego. Wykazy takie sporządzono zarówno dla obrębów leśnych jak i dla
poszczególnych leśnictw. Wskazania gospodarcze z zakresu użytkowania przedrębnego ujęto
także w opisach taksacyjnych, podając:
rodzaj zabiegu (czyszczenia późne - „CP-P”, trzebieże wczesne - „TW”, trzebieże późne - „TP”);
dla czyszczeń późnych i trzebieży wczesnych, tam gdzie jest to uzasadnione, pilność zabiegu
(symbol - „!”).
Zestawienia zbiorcze powierzchni drzewostanów zaprojektowanych do użytkowania
przedrębnego, dla poszczególnych obrębów leśnych i nadleśnictwa łącznie, przedstawiają tabele
XVI zamieszczone w częściach tabelarycznych elaboratu oraz opisów taksacyjnych.
Do czyszczeń późnych, w ramach użytkowania przedrębnego zaprojektowano te młodniki,
w których przewidziano pozyskanie miąższości grubizny.
Młodniki będące na pograniczu faz rozwojowych między tyczkowiną, a żerdziowiną,
zwykle o wysokim stopniu zadrzewienia i wysokim zagęszczeniu, projektowano zarówno do
czyszczeń późnych, jak i do trzebieży wczesnych. Powierzchnie tych drzewostanów ujęte są,
zgodnie z IUL, we wskazaniach gospodarczych z użytkowania przedrębnego, raz w powierzchni
-163pierwszego nawrotu czyszczeń późnych i drugi raz w powierzchni pierwszego nawrotu trzebieży
wczesnych.
Realizując użytkowanie przedrębne, należy w pierwszej kolejności obejmować zabiegiem
drzewostany nadmiernie przegęszczone i o gorszym stanie pielęgnacyjnym.
Zgodnie z zapisami obowiązujących ZHL (§ 147, pkt. 2), w planowaniu użytków
przedrębnych nie projektowano liczby nawrotów czyszczeń późnych i trzebieży wczesnych,
pozostawiając to w gestii nadleśnictwa.
Zgodnie z ustaleniem I KTG, potwierdzonym przez II KTG, w drzewostanach starszych klas
wieku gdzie określono jakość techniczną, a które nie są objęte planowanym użytkowaniem
rębnym, zaprojektowano zabieg trzebieży późnej, z wyjątkiem drzewostanów o zwarciu luźnym.
Pewnej natomiast liczby drzewostanów nie objęto planowaniem użytkowania przedrębnego,
a także innymi wskazaniami gospodarczymi. Ich powierzchnia wynosi 613,96 ha, z czego:
121,96 ha w obrębie Rataje, 326,06 ha w obrębie Skarżysko oraz 165,94 ha w obrębie
Szydłowiec.
Zabiegów nie zaplanowano: w d-stanach należących do rezerwatów przyrody, w d-stanach
z kategorią ochronności „lasy stanowiące cenne fragmenty rodzimej przyrody”, w d-stanach
o zwarciu luźnym, ewentualnie przerywanym i zagęszczeniu przerywanym miejscami luźnym,
innych trudnodostępnych wg uzgodnień z leśniczymi, a także położonych na wąskich i małych
działkach w szachownicy z obcą własnością.
Grubizna, którą ewentualnie pozyska się na powierzchniach nie objętych planowaniem
wskazań gospodarczych, w ramach cięć przygodnych (np. usuwanie drzew posuszowych,
złomów, wywrotów lub innych), mieścić się będzie w ramach ogólnego, maksymalnego etatu
miąższościowego.
2. Zestawienie i opisanie zadań z zakresu hodowli lasu.
Zasadniczym celem hodowlanym w gospodarstwie leśnym jest uzyskanie takich
drzewostanów, które przy określonych warunkach przyrodniczo-leśnych zapewnią trwałość
lasów, osiągnięcie zakładanego technicznego celu produkcji oraz spełnianie funkcji
pozaprodukcyjnych.
Wymienione cele wyrażone są w postaci przyjętych gospodarczych typów drzewostanów.
Wyznaczają one model docelowy drzewostanu, który powinien być osiągnięty w końcu cyklu
produkcyjnego.
Podstawą do opracowania zadań gospodarczych z zakresu hodowli lasu były:
- „Zasady Hodowli Lasu” (Zarządzenie nr 99 Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych
z dnia 24 grudnia 2002 r.),
- ustalenia I i II KTG,
- wytyczne w sprawie doskonalenia gospodarki leśnej na podstawach ekologicznych
zawarte w Zarządzeniu Nr 11A Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych z dnia
11 maja 1999 r.,
- szczegółowe, określone w trakcie terenowych prac urządzeniowych i uzgodnione
z nadleśnictwem wskazania gospodarcze, które opracowano kameralnie
zuwzględnieniem planu cięć użytków rębnych.
Szczegółowe rozpisanie zadań gospodarczych z zakresu hodowli lasu zawarto we
wskazaniach gospodarczych opisów taksacyjnych. Sporządzono także zestawienia zbiorcze, dla
poszczególnych obrębów leśnych i n-ctwa łącznie, wskazań gospodarczych z tego zakresu
(tabele XVIII). Zamieszczono je w częściach tabelarycznych elaboratu oraz opisów
taksacyjnych.
Sporządzono również, w ramach prac dodatkowych, szczegółowe wykazy hodowli lasu dla
obrębów leśnych jak i poszczególnych leśnictw.
Zaplanowany rozmiar prac z zakresu hodowli lasu na bieżący okres gospodarczy
przedstawia poniższa tabela.
-164-
Tabela 62. Rozmiar prac z zakresu hodowli lasu
Planowany rodzaj czynności
gospodarczej
1
1. Odnowienia i zalesienia otwarte
- halizny, płazowiny, zręby
w tym:
- zręby projektowane
- grunty nieleśne
2. Odnowienia pod osłoną
- przy rębniach złożonych
w tym:
- podsadzenia produkcyjne
- dolesienia
3. Poprawki i uzupełnienia
- w uprawach i młodnikach istniejących
w tym:
- na pow. nowoprojektowanych upraw
4. Wprowadzanie podszytów
5. Pielęgnowanie razem
- pielęgnowanie gleby
w tym:
- pielęgnowanie upraw (CW)
- pielęgnowanie młodników (CP)
6. Melioracje
- agrotechniczne
w tym:
- wodne
- nawożenie
Rataje
2
19.21
0,00
17.42
1.79
102.21
90.11
12.10
0.00
18.71
0.50
18.21
0,00
603.58
149.12
120.09
334.37
122.22
122.22
0.00
0.00
Obręb
Skarżysko Szydłowiec
Powierzchnia [ha]
3
23.34
6.44
12.30
4.60
87.79
72.19
15.60
0.00
16.68
0.00
16.68
0,00
595.33
170.08
137.73
287.52
100.13
100.13
0.00
0.00
4
123.58
21.75
94.60
7.23
166.24
164.85
0.40
0.99
43.47
0.00
43.47
0,00
1205.38
405.38
318.96
481.04
273.78
273.78
0.00
0.00
N-ctwo
5
166.13
28.19
124.32
13.62
356.24
327.15
28.10
0.99
78.86
0.50
78.36
0,0
2404.29
724.58
576.78
1102.93
496.13
496.13
0.00
0.00
Przedstawiony powyżej rozmiar zaplanowanych zadań gospodarczych z zakresu hodowli
lasu, II KTG uznała za właściwy, uwzględniający potrzeby i możliwości realizacyjne
nadleśnictwa.
Poniżej zaś podano omówienie specyficznych dla N-ctwa Skarżysko aspektów
projektowanych prac hodowlanych.
Niewielki rozmiar odnowień w rębniach złożonych wynika z dużych powierzchni
naturalnych odnowień głównie jodłowych, które są dobrej jakości i do wyprowadzenia przy
użyciu rębni stopniowych. W rębniach częściowych i stopniowych, po nielicznych cięciach
uprzątających zaprojektowano odnowienia sztuczne w rozmiarze od 10%-25% (wyjątkowo do
50%) powierzchni manipulacyjnych.
Zgodnie z zapisem protokołu z I KTG, nie projektowano odnowień wyprzedzających innych
niż jodłowe.
Potrzebę wykonywania poprawek i uzupełnień w drzewostanach I klasy stwierdzono
jedynie w obrębie Rataje. W uprawach nowo projektowanych, zarówno podosłonowych jak i na
powierzchniach otwartych, zaprojektowano poprawki w wysokości 15% ich powierzchni
(zgodnie z ustaleniem I KTG).
Zgodnie z zapisem protokołu z I KTG nie zaprojektowano wprowadzania podszytów. Nie
stwierdzono także takiej potrzeby na gruncie.
Pielęgnowanie gleby zaprojektowano na wszystkich powierzchniach dotyczących
odnowienia lasu, zalesień gruntów porolnych, oraz zgodnie z potrzebami stwierdzonymi podczas
prac taksacyjnych w istniejących uprawach otwartych i podosłonowych.
Do czyszczeń wczesnych przeznaczono powierzchnie projektowanych odnowień pod osłoną
oraz odnowień i zalesień na powierzchni otwartej. Nie kwalifikowano do nich jedynie
powierzchni na kolejnym pasie manipulacyjnym, których realizacja wypadnie pod koniec okresu
gospodarczego. Czyszczenia wczesne zaprojektowano także, w odpowiednim rozmiarze,
-165w pododdziałach, gdzie występują: istniejąca uprawa otwarta oraz uprawy na przejściu
w młodnik, a także w części podrostów.
Czyszczenia późne przewidziano na odpowiednich powierzchniach w istniejących
młodnikach łącznie z tymi, które ujęto w planie użytkowania przedrębnego. Czyszczenia późne
zaprojektowano także w podrostach (na powierzchni zredukowanej) oraz w uprawach, które
w drugiej części okresu gospodarczego osiągną status młodnika.
Melioracje agrotechniczne projektowano na wszystkich powierzchniach przewidzianych do
odnowień i zalesień. W kilku przypadkach zaplanowane melioracje agrotechniczne mają
umożliwić uzyskanie obsiewu naturalnego jodły, choć generalnie, zgodnie z zapisem protokołu
z I KTG, takich czynności nie projektowano.
Wszystkie zabiegi pielęgnacyjne ujęto w opisach taksacyjnych jednorazowo, jednak
wykonywać należy je zgodnie z potrzebami pielęgnacyjnymi, nawet kilkukrotnie.
Do odnowień, a szczególnie poprawek, należy używać zdrowego, wyrośniętego, o wyraźnie
wykształconym pędzie wierzchołkowym, materiału sadzeniowego.
Do uzupełnień należy używać głównie wielolatek, gwarantujących szybsze uzupełnienie
powierzchni.
Źródłem materiału nasiennego są własne wyłączone drzewostany nasienne, gospodarcze
drzewostany nasienne i drzewa mateczne (cz. I, rozdz. 4.5), a także źródła zewnętrzne
w przypadku takich gatunków jak: olsza, świerk, buk, dąb szypułkowy.
Własna produkcja sadzonek pokrywa w pełni zapotrzebowanie na materiał sadzeniowy.
Wykazy obiektów bazy nasiennej (wzory nr II wg IUL), sporządzone dla obrębów leśnych,
zamieszczono w częściach tabelarycznych elaboratu oraz opisów taksacyjnych.
Zgodnie z ustaleniem I KTG potwierdzonym przez II KTG, zrezygnowano w niniejszym
opracowaniu ze sporządzania planu produkcji szkółkarskiej.
W odnowieniach i zalesieniach należy wykorzystywać, w miarę możliwości, istniejące
podrosty i zadrzewienia oraz pozostawiać w stanie nienaruszonym, istniejące bagienka
i naturalne oczka wodne.
Wskazane jest też, dla wzbogacenia różnorodności gatunkowej, wprowadzanie, tam gdzie to
możliwe, gatunków nie występujących w gospodarczych typach drzewostanów, a dobrze
czujących się na danych siedliskach. Dotyczy to także gatunków drzew owocowych
i jagodowych, których owoce mogą być bazą pokarmową dla ptaków leśnych.
Ryc.34. Rozmiar zadań z zakresu hodowli lasu
Melioracje agr.
CP
CW
- pielęgnowanie gleby
Wprowadzanie podszytów
Poprawki na pow. nowoprojektowanych upraw
Poprawkiw uprawach i młodnikach istniejących
Dolesienia
Podsadzenia produkcyjne
Odn.przy rębniach złożonych
Zalesienia
Odn.zrębów projektowanych
ha
Odn. zrębów bieżących
0
200
400
600
800
1000
1200
-166-
3. Przebudowa drzewostanów.
Przebudowę drzewostanów niezgodnych z celami gospodarki leśnej zaprojektowano
w ramach, podlegającego odrębnym zasadom regulacji urządzeniowej, gospodarstwa
przebudowy (cz. III, rozdz. 1.2. i 2.1.).
Pozostałe drzewostany niezgodne z celami gospodarki leśnej przebudowuje się niezależnie
od fazy rozwoju poprzez trzebieże przekształceniowe i podsadzenia produkcyjne. Trzebieże
przekształceniowe dotyczą d-stanów z istniejącymi podrostami i podsadzeniami złożonymi
z gatunków zgodnych z GTD oraz tych, gdzie zaprojektowano podsadzenia produkcyjne.
Tego rodzaju zabieg ma na celu:
optymalizowanie dotychczasowych składów gatunkowych drzewostanów i stwarzanie
warunków do powstawania naturalnych podrostów na ich powierzchni,
popieranie istniejących już odnowień naturalnych poprzez ich odsłanianie i stwarzanie im
warunków do szybszego wzrostu,
w przypadku braku naturalnych podrostów oraz braku możliwości ich uzyskania, stworzenie
warunków do sztucznego wprowadzenia gatunków realizujących założony orientacyjny
skład uprawy.
Tabela 63. Formy przebudowy w d-stanach nie zaliczonych do gospodarstwa przebudowy
Obręb
Kategoria zabiegu
N-ctwo
Rataje
Skarżysko
Szydłowiec
1
2
Trzebieże
przekształceniowe
Podsadzenia
produkcyjne *
* powierzchnia zredukowana
3
Powierzchnia [ha]
4
5
228,78
223,47
22,07
474,32
3,95
15,10
0,40
19,45
Tabela 64. Wykaz pododdziałów do przebudowy poza gospodarstwem przebudowy
Wskazanie gospodarcze
Oddz.
Pow.
trzebieże
trzebieże
Podsadzenia
Poddz.
poddz.
wczesne
późne
produkcyjne
1
2
3
4
5
Obręb Rataje
11 b
11 c
16 f
17 g
19 c
20 a
20 b
21 b
28 n
28 o
28 p
29 h
32 g
36 g
38 b
38 c
39 a
40 b
40 c
40 d
40 h
41 b
45 f
48 a
15.5
5.49
1.06
2.23
3.77
22.13
3.28
2.07
2.95
1.94
1.04
1.06
2.05
1.94
5.83
2.83
3.46
1.62
8.06
0.79
1.61
2.98
5.07
5.01
15.5
5.49
1.06
2.23
3.77
22.13
3.28
2.07
2.95
1.94
1.04
1.06
2.05
1.94
5.83
2.83
3.46
1.62
8.06
0.79
1.61
2.98
5.07
5.01
-167-
1
2
56 b
57 a
57 f
64 b
64 d
84 a
84 b
91 f
92 g
92 h
94 i
96 f
96 h
97 d
114 b
115 d
120 f
120 g
120 h
121a
125 a
126 b
127 b
128 f
130 f
139 c
140 a
142 a
142 b
152 h
152 i
R-m
1.13
1.90
2.68
4.46
6.61
5.11
5.94
6.13
2.76
2.20
0.61
7.06
0.55
3.16
5.31
2.53
2.42
2.26
1.91
1.09
4.33
4.12
5.41
2.14
10.58
15.63
2.69
0.72
0.98
10.09
2.50
228.78
1c
6b
6h
7d
7f
12 g
17 m
21 b
24 c
24 d
25 a
30 b
30 d
31 a
32 c
36 k
52 h
59 a
59 i
59 o
70 i
71 k
78 g
78 h
78 j
80 g
81 i
83 d
2.57
2.32
2.55
0.90
2.11
3.10
2.14
1.75
8.28
1.21
11.8
6.49
5.47
3.76
1.35
2.98
0.58
1.28
2.06
1.46
2.71
6.23
2.80
0.72
1.96
0.54
1.25
8.27
3
0
Obręb Skarżysko
4
1.13
1.90
2.68
4.46
6.61
5.11
5.94
6.13
2.76
2.20
0.61
7.06
0.55
3.16
5.31
2.53
2.42
2.26
1.91
1.09
4.33
4.12
5.41
2.14
10.58
15.63
2.69
0.72
0.98
10.09
2.50
228.78
2.57
2.32
2.55
0.90
2.11
3.10
2.14
1.75
8.28
1.21
11.8
6.49
5.47
3.76
1.35
2.98
0.58
1.28
2.06
1.46
2.71
6.23
2.80
0.72
1.96
0.54
-8.27
5
3.20
0.35
0.40
3.95
0.60
-168-
1
2
84 f
85 d
86 c
86 h
88 h
90 b
92 f
93 g
104 a
104 d
125 d
155 c
161 c
161 d
162 f
162 g
162 i
163 c
166 f
166 h
168 a
168 d
168 i
169 d
175 a
175 b
163A a
163A c
R-m
5.64
6.89
2.44
7.39
1.15
7.90
11.81
0.54
10.08
1.21
4.14
11.96
11.41
3.03
7.09
3.59
2.02
2.29
4.59
4.17
1.13
1.56
1.37
2.3
11.95
3.62
4.08
0.73
224.72
11 g
16 m
26 a
33 a
66 h
101 j
147 i
147 n
186 h
R-m
3.56
2.04
2.17
1.48
1.77
3.03
1.29
2.55
4.18
22.07
0
3.56
2.04
2.17
1.48
1.77
3.03
1.29
2.55
4.18
22,07
Łącznie
475,57
0
474,32
3
0
Obręb Szydłowiec
4
5
5.64
6.89
2.44
7.39
1.15
7.90
11.81
0.54
10.08
1.21
4.14
11.96
11.41
3.03
7.09
3.59
2.02
2.29
4.59
4.17
1.13
1.56
1.37
2.30
11.95
3.62
4.08
0.73
223.47
5.50
1.50
4.20
2.10
1.20
15.10
0.40
0.40
19,45
Łącznie, uwzględniając zaprojektowane w ramach gospodarstwa przebudowy użytkowanie
rębne, czynności związane z przebudową drzewostanów w N-ctwie Skarżysko występują,
wg obecnego stanu, na powierzchni 628,47 ha, z czego 266,04 ha przypada na obręb Rataje,
307,28 ha na obręb Skarżysko a 55,15 ha na obręb Szydłowiec.
Trzebieże przekształceniowe oraz trzebieże przerębowe mające na celu przemianę struktury
drzewostanu należy wykonywać również w drzewostanach częściowo zgodnych i zgodnych
z przyjętym celem hodowlanym, w których istnieją wartościowe podrosty i naloty, podsadzenia
oraz dolne piętro.
4. Kierunkowe zadania z zakresu ochrony lasu.
Ogólną ocenę stanu zdrowotnego lasów N-ctwa Skarżysko, z uwzględnieniem istotnych
czynników mających na to wpływ w poprzednich okresach gospodarczych, zawarto w części
I elaboratu (rozdz. 2.2.), a zagadnienia z tego zakresu z perspektywy okresu obowiązywania
PUL III rewizji przedstawiono w części II („Analiza gospodarki przeszłej za lata 1998-2007”).
Wyczerpujące natomiast informacje odnośnie stanu uszkodzenia drzewostanów, bazujące na
-169danych z taksacji drzewostanów w ramach IV rewizji urządzeniowej, podano w części
I elaboratu (rozdz. 5.5). Z kolei „Program Ochrony Przyrody” podaje opis tak istotnych
czynników decydujących o jakości środowiska leśnego, jak stan czystości powietrza, stosunki
wodne oraz szersze omówienie zagrożeń biotycznych, abiotycznych i antropogenicznych,
a także zawiera kierunkowe wytyczne do organizacji i wykonywania prac oraz formułuje
zadania, tak by chronić ekosystemy leśne i nieleśne oraz prezentować walory przyrodnicze
społeczeństwu.
Powyższe źródła pozwalają miarodajnie stwierdzić, że stan zdrowotny lasów Nadleśnictwa
Skarżysko jest dobry, a do utrzymania właściwej higieny lasu i biologicznej jego odporności
w najbliższym okresie wystarczą rutynowe czynności ochronne i gospodarcze przewidziane
przez „Instrukcję Ochrony Lasu” oraz określone w Zarządzeniu Nr 11A DGLP z dnia 11 maja
1999 roku.
Podstawowe zadania w zakresie ochrony to:
1) w dziale hodowli:
- przestrzeganie regionalizacji przy produkcji materiału sadzeniowego, zawartej
w „Programie zachowania leśnych zasobów genowych i hodowli selekcyjnej drzew leśnych
w Polsce na lata 1991-2010” oraz ustaleń zawartych we własnym „Programie zachowania
leśnych zasobów genowych oraz hodowli selekcyjnej drzew leśnych na lata 1997-2010”;
- rewitalizacja mikoryz w szkółce, a głównie przy produkcji sadzonek przeznaczonych do
odnowień na gruntach porolnych;
- na gruntach porolnych, wykorzystywanie samosiewów drzew i krzewów, jako bardziej
odpornych na choroby grzybowe;
- na odnawianych powierzchniach, maksymalne wykorzystywanie mozaikowatości siedlisk
leśnych, stwarzające możliwość wzbogacenia i urozmaicenia ekosystemów leśnych;
- na zalesianych gruntach porolnych przygotowywanie gleby pełną orką, celem skruszenia
warstwy płużnej oraz napowietrzenia gleby;
- pozostawianie na gruntach odnawianych, występujących tam ewentualnie naturalnych oczek
wodnych, bagienek oraz naturalnych cieków wodnych wraz z istniejącą tam roślinnością, jako
ostoi życia biologicznego i ważnych elementów krajobrazu;
- preferowanie w czyszczeniach domieszek gatunków biocenotycznych.
2) w dziale użytkowania przedrębnego:
- stosowanie cięć selekcyjnych, zmierzających do nierównomiernego rozmieszczenia drzew
dorodnych, tworząc tym samym strukturę przestrzenną drzewostanów, charakteryzującą się
istnieniem biogrup drzew;
- w drzewostanach młodszych i średnich klas wieku prowadzenie cięć o charakterze selekcji
pozytywnej, zaś w starszych cięć o charakterze trzebieży dolnej;
- wywożenie z lasu na bieżąco drewna pochodzącego z cięć pielęgnacyjnych celem utrzymania
właściwego stanu sanitarnego drzewostanów;
- nie usuwanie wszystkich drzew dziuplastych podczas prowadzonych cięć, bowiem są
schronieniem i miejscem rozrodu pożytecznych ptaków leśnych;
- na powierzchniach zagrożonych występowaniem grzybów pasożytniczych smarowanie pni po
ściętych drzewach preparatem „Pg IBL”;
- w drzewostanach zdrowych, nie zagrożonych pożarem, występowaniem grzybów
patogenicznych i szkodliwych owadów, pozostawianie drobnych gałęzi i posuszu jałowego
w celu powstrzymania procesów degradacyjnych gleb leśnych i przyśpieszenia obiegu
materii.
3) w dziale użytkowania rębnego:
- pozostawienie na etapie wykonawstwa, po wykonaniu zrębów zupełnych, około 5% drzew
w formie grup i kęp, łącznie z warstwą podszytową, jako siedziby różnych organizmów
roślinnych i zwierzęcych, decydujących o bogactwie i procesach samoregulacji w przyrodzie;
- unikanie wykonywania zrębów w okresie letnim, tj. w okresie rozrodu tzw. szkodników
owadzich, ewentualnie wywożenie na bieżąco drewna wyrobionego latem;
-170- kształtowanie tzw. strefy ekotonowej o szerokości ok. 20-30 m na powierzchniach zrębowych,
przy ważniejszych drogach publicznych oraz na granicy polno-leśnej.
4) w dziale czynności głównych, czysto ochronnych, przewidzianych instrukcją ochrony
lasu:
- przestrzeganie zasady badania zapędraczenia gleby w szkółkach i na powierzchniach
przeznaczonych do odnowień i zalesień;
- terminowe i staranne wykonywanie prac związanych z jesiennymi poszukiwaniami
szkodników sosny;
- terminowe wykładanie pułapek tradycyjnych i feromonowych oraz staranne ich kontrolowanie;
- bieżące usuwanie części wydzielającego się posuszu, a szczególnie posuszu czynnego
będącego swoistą wylęgarnią szkodników wtórnych;
- ograniczenie stosowania insektycydów tylko do tych drzewostanów, w których owady mogą
spowodować szkody gospodarcze;
- w sytuacjach pojawiającego się zagrożenia szybkie kontaktowanie się z ZOL.
Zagadnienia z zakresu ochrony lasu przedstawione zostały na sporządzonych oddzielnie dla
każdego obrębu leśnego mapach przeglądowych ochrony lasu w skali 1 : 20 000.
5. Założenia planu urządzenia lasu w zakresie ochrony przeciwpożarowej.
-171-
Założenia planu urządzenia lasu
w zakresie ochrony przeciwpożarowej
w Nadleśnictwie Skarżysko
na lata 2008 – 2017
Uzgodniono z Komendantem Wojewódzkim
Państwowej Straży Pożarnej
w Kielcach
dnia ................................
Uzgodniono z Komendantem Wojewódzkim
Państwowej Straży Pożarnej
w Warszawie
dnia ................................
-172-
-1735.1. Przepisy prawne regulujące zabezpieczenie przeciwpożarowe lasu
Kierunkowe wytyczne na najbliższy okres gospodarczy z zakresu ochrony
przeciwpożarowej lasu wynikają z:
analizy stanu zagrożenia pożarowego w ubiegłym okresie,
oceny potencjalnego zagrożenia pożarowego wynikającego z obecnego stanu lasów,
analizy stanu zabezpieczenia przeciwpożarowego funkcjonującego w nadleśnictwie,
obowiązujących w tym względzie przepisów prawnych, tj.:
Ustawy o lasach z dnia 28 września 1991 roku (tekst jednolity Dz. U. Nr 45, poz. 435 z 22
marca 2005 r.);
Ustawy o ochronie przeciwpożarowej z dnia 24 sierpnia 1991 roku (Dz. U. z 2002 r. Nr 147,
poz. 1229, z późniejszymi zmianami) i wydanych na ich podstawie przepisów
wykonawczych, tj.:
Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21.04.2006 r. (Dz. U.
Nr 80, poz. 563), w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów
budowlanych i terenów;
Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 22.03.2006 r. (Dz. U. Nr 58, poz. 405),
w sprawie szczegółowych zasad zabezpieczenia przeciwpożarowego lasów.
Przy ustalaniu kierunkowych zadań z zakresu ochrony ppoż. uwzględniono ponadto:
wytyczne Instrukcji ochrony przeciwpożarowej z 1996 r.,
ustalenia ze służbami zajmującymi się tymi zagadnieniami w RDLP w Radomiu
i Nadleśnictwie Skarżysko.
5.2. Ocena zagrożenia pożarowego w ubiegłym okresie gospodarczym
Zagrożenie pożarowe w ubiegłym okresie oparto o ilość i charakterystykę pożarów
zaistniałych w lasach N-ctwa Skarżysko w latach 1998 - 2007.
Charakterystykę pożarów, zaistniałych w poszczególnych latach gospodarczych ubiegłego
okresu gospodarczego, przedstawia poniższe zestawienie.
Tabela 65 Wykaz pożarów zaistniałych w n-ctwie
Rok
Ilość
pożarów
Pow.(ha)
Ogółem
Średnio
1
2
3
4
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
R-m
25
38
47
31
36
103
38
99
59
50
526
24,53
14,20
14,68
3,08
8,43
44,90
8,72
52,44
6,19
20,97
198,14
0,98
0,37
0,31
0,10
0,23
0,44
0,23
0,53
0,10
0,42
0,38
W ubiegłym okresie gospodarczym odnotowano w lasach Nadleśnictwa Skarżysko 526
pożarów, na łącznej powierzchni 198,14 ha. Były to zarówno pożary pokrywy gleby (ściółki)
oraz drzewostanów, które spowodowały straty materialne.
Bezpośrednią przyczyną powstania większości pożarów były podpalenia, a także
nieostrożność osób w obchodzeniu się z ogniem w lesie, oraz przerzuty z prywatnych gruntów
nieleśnych w wyniku wypalania traw.
Z powodu braku danych, nie jest możliwe podanie zagrożenia pożarowego w lasach innych
form własności. Nadleśnictwo nie sprawuje bowiem nadzoru nad lasami prywatnymi
w terytorialnym zasięgu swego działania.
-174-
5.3. Czynniki kształtujące obecne i potencjalne zagrożenie pożarowe lasów
Określenie potencjalnego zagrożenia pożarowego lasów N-ctwa Skarżysko oparto o analizę
poszczególnych czynników decydujących o tym zagrożeniu. Poddane analizie czynniki to:
 udział najbardziej zagrożonych siedlisk borowych w ogólnej powierzchni leśnej,
 skład gatunkowy drzewostanów,
 udział drzewostanów młodych klas wieku w ogólnej powierzchni lasów,
 rozmieszczenie osad ludzkich,
 atrakcyjność turystyczna i rekreacyjna lasów,
 gęstość szlaków komunikacyjnych przebiegających przez tereny leśne,
 warunki meteorologiczne z ostatnich lat i wilgotność gleby w tutejszych lasach.
5.3.1. Udział najbardziej zagrożonych siedlisk borowych w ogólnej powierzchni leśnej
Udział siedlisk borowych, najbardziej zagrożonych i podatnych na wystąpienie pożarów,
tj. Bs, Bśw i BMśw, w ogólnej powierzchni leśnej poszczególnych obrębów leśnych i N-ctwa
przedstawia się następująco:
Tabela 66 Zestawienie siedlisk wpływających na zagrożenie pożarowe
Obręby leśne
Rataje
Skarżysko
Szydłowiec
Typ siedliskowy
lasu
Pow.
Udział
Pow.
Udział
Pow.
Udział
[ha]
[%]
[ha]
[%]
[ha]
[%]
1
R-m N-ctwo
Pow.
Udział
[ha]
[%]
2
3
4
5
6
7
8
9
Bs
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
Bśw
71.85
1.60
96.32
1.79
417.93
8.04
586.1
3.89
BMśw
346.5
7.70
1.90
1595.92
30.69
2044.59
13.57
R-m Bs, Bśw i Mśw
418.35
9.30
198.49
3.70
2013.85
38.73
2630.69
17.46
Pozostałe
4080.52
90.70
5173.54
96.30
3185.87
61.27
12439.93
82.54
Ogółem
4498.87
100.00
5372.03
100,00
5199.72
100.00
15070.62
100.00
102.17
Jak widać powyżej, udział najbardziej palnych siedlisk borowych jest niewielki, natomiast
siedliska lasowe (wraz z olsami) zajmują w N-ctwie Skarżysko aż 82,54% powierzchni leśnej.
5.3.2. Skład gatunkowy drzewostanów
Tabela 67. Podział powierzchni leśnej według grup gatunkowych drzew panujących.
Obręby leśne
Grupa
Rataje
Skarżysko
Szydłowiec
gatunków
Pow.
Udział
Pow.
Udział
Pow.
Udział
panujących
(ha)
(%)
(ha)
(%)
(ha)
(%)
1
Iglaste
2
3
4
5
6
7
N-ctwo
Pow.
(ha)
Udział
(%)
8
9
4204.01
93.45
4936.81
91.90
4899.14
94.22
14039.96
93.46
Liściaste
294.86
6.55
435.22
8.10
300.58
5.78
1030.66
6.84
Razem
4498.87
100.00
5372.03
100.00
5199.72 100.00
15070.62 100.00
Przytoczony wyżej podział nie odzwierciedla w pełni rzeczywistego obrazu tutejszych
drzewostanów, nie uwzględnia bowiem ich zróżnicowania gatunkowego i złożoności
strukturalnej, które są bardzo duże.
Należy zaznaczyć, że w grupie drzewostanów iglastych N-ctwa Skarżysko bardzo duży
udział mają drzewostany z panującą jodłą – 23% powierzchni leśnej, z bardzo bogatymi
warstwami podrostów, w których zagrożenie pożarowe jest niewielkie.
W ogólnej powierzchni zalesionej w nadleśnictwie 59% zajmują drzewostany mieszane,
trzy- i więcej gatunkowe, w tym z udziałem buka, graba, jaworu i dębu w górnym piętrze drzew
i warstwach podokapowych. Ponadto tutejsze drzewostany na niemal wszystkich siedliskach
-175posiadają silnie rozwiniętą warstwę podrostów i podszytów, które bardzo istotnie minimalizują
zagrożenie pożarowe.
5.3.3. Udział drzewostanów młodych klas wieku w ogólnej powierzchni leśnej
W lasach N-ctwa Skarżysko zdecydowanie przeważają drzewostany starszych klas wieku.
Udział drzewostanów młodych (I i II klasy wieku), najbardziej podatnych na powstawanie
pożarów, w ogólnej powierzchni leśnej jest mały i wynosi 15,38%. Należy zaznaczyć, że jest on
nierównomierny we wszystkich obrębach i waha się od 8,24% w obrębie Skarżysko do 25,25%
w obrębie Szydłowiec.
Tabela 68. Zestawienie struktury wiekowej drzewostanów ze względu na zagrożenie pożarowe.
Obręby leśne
N-ctwo
Rataje
Skarżysko
Szydłowiec
Klasa
Pow. leś.
Pow. leś.
Pow. leś.
wieku
Pow. leś. zal. Udział
Udział
Udział
Udział
zal
zal.
zal
(ha)
(%)
(%)
(%)
(%)
(ha)
(ha)
(ha)
1
2
3
4
5
6
7
8
9
I
218.48
4.86
90.60
1.69
605.59 11.65
914.67
6.07
II
343.55
7.64
352.24
6.56
707.13 13.60
1402.92
9.31
R-m I i II
562.03
12.49
442.84
8.24
1312.72 25.25
2317.59 15.38
Pozostałe
3936.84
87.51
4929.19 91.76
3887.00 74.75
12753.03 84.62
Ogółem
4498.87 100.00
5372.03 100.00
5199.72 100.00
15070.62 100.00
5.3.4. Rozmieszczenie skupisk ludzkich
Tereny zarządzane przez N-ctwo leżą w bliskim sąsiedztwie miast Skarżysko Kamienna
i Starachowice oraz uczęszczanych szlaków komunikacyjnych, co może negatywnie wpływać na
zagrożenie pożarowe lasów.
5.3.5. Atrakcyjność turystyczna i rekreacyjna lasów
Lasy Nadleśnictwa Skarżysko, wraz z urozmaiconym ukształtowaniem terenu oraz
położeniem, stanowią atrakcyjny region o cennych walorach krajobrazowych, przyrodniczych
i turystyczno-wypoczynkowych. Dlatego też wykorzystywane są jako miejsce rekreacji
i wypoczynku.
Na terenie lasów będących w zarządzie nadleśnictwa brak jest ośrodków turystycznych.
Przez teren nadleśnictwa przebiegają szlaki turystyczne PTTK oraz ścieżki rowerowe.
Zarządzeniem Nr 75 Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych z dnia 13 grudnia 2004 r.
obręb Rataje został włączony do Leśnego Kompleksu Promocyjnego „Puszcza Świętokrzyska”.
W sąsiedztwie terenów zarządzanych przez N-ctwo ( obr. Szydłowiec oddz.: 148/164) przy
trasie krajowej nr 7, znajduje się parking z bazą gastronomiczną.
Generalnie stwierdzić można, że pomimo dużej penetracji ludności, szczególnie wzdłuż
szlaków komunikacyjnych, ukształtowanie terenów nadleśnictwa (głównie tereny wyżynne) oraz
duża złożoność tutejszych drzewostanów nie sprzyjają powstawaniu niebezpiecznych zarzewi
ognia.
5.3.6. Gęstość szlaków komunikacyjnych przebiegających przez tereny leśne
Sieć komunikacyjna w zasięgu terytorialnego działania N-ctwa Skarżysko jest stosunkowo
dobrze rozwinięta. Istnieje szereg drogowych szlaków komunikacyjnych o znaczeniu lokalnym
(drogi powiatowe i gminne), ale także krajowym i wojewódzkim. Do najważniejszych z nich
należą:
droga krajowa nr 7: Warszawa – Kielce – Kraków,
droga wojewódzka nr 746: Końskie - Skarżysko Kam. - Ostrowiec Św.
droga wojewódzka nr 744: Wierzbica - Starachowice,
droga wojewódzka nr 756: Starachowice - Nowa Słupia,
oraz inne drogi publiczne o nawierzchni asfaltowej lub utwardzonej, jak np.:
-176Suchedniów - Parszów,
Wąchock – Bodzentyn,
Bliżyn – Majdów – Szydłowiec,
Mroczków – Chlewiska,
Szydłowiec – Mirów,
Szydłowiec – Sadek – Kierz N. – Zbijów,
Skarżysko Kam. – Skarżysko Kość. – Świerczek – Kierz N.
Szydłowiec – Budki.
Niektóre z wyżej wymienionych dróg, na pewnych odcinkach omijają kompleksy leśne lub
przebiegają obok nich. Pomiędzy wymienionymi wyżej, istnieją jeszcze na tym terenie inne drogi,
z reguły o ulepszonych nawierzchniach. Wraz z innymi drogami gminnymi, o gorszym nawet
standardzie nawierzchni, mogą pełnić rolę dojazdu do dróg leśnych wytypowanych jako
pożarowe lub same zabezpieczają dostępność do terenów leśnych w wypadku zagrożenia
pożarowego.
Ponadto lasy N-ctwa przecinają szlaki kolejowe:
Warszawa–Radom–Kielce–Kraków
Końskie - Skarżysko Kam. - Ostrowiec Św
5.3.7. Warunki meteorologiczne z ostatnich lat
Warunki meteorologiczne są jednym z najważniejszych czynników kształtujących zagrożenie
pożarowe lasów. Determinują one wilgotność pokrywy gleby, powietrza oraz materiałów
znajdujących się w lesie, przez co decydują o możliwości palenia się lasu. Najbardziej istotne
znaczenie mają one w okresie od wczesnej wiosny do jesieni, tj. w okresie bez pokrywy śnieżnej
w lesie.
Charakterystyka czynników meteorologicznych dla lasów N-ctwa w okresie największej
palności (średnie wartości wg danych ze stacji IMGW Kielce - Suków z lat 1991-2005)
przedstawiają się następująco:
Tabela 69. Czynniki klimatyczne wpływające na zagrożenie pożarowe.
Miesiące
Czynnik
meteorologiczny
IV
V
VI
VII
VIII
IX
X
Razem
w okresie
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Średnie opady [mm/m2]
Średnie temp. pow. [ºC]
Średnia siła panujących wiatrów
[m/sek.]
Kierunek pan. wiatrów
Częstotliwość występowania dni
upalnych z temp. około 30ºC i >
53
7,7
76
13,9
63
16,1
128
19,0
70
18,1
41
12,8
41
8,0
67,4
13,7
Nie przekraczająca 3 m/sek.
Przewaga cyrkulacji zachodniej i kierunków zbliżonych
4 – 5 razy w okresie
Największe zagrożenie pożarowe występuje w okresie wczesnej wiosny i lata. Wtedy to silne
promieniowanie słoneczne i wysokie temperatury wzmagają zagrożenie pożarowe lasów,
szczególnie na siedliskach o słabszym uwilgotnieniu gleby tj. na siedliskach Bśw i BMśw.
5.4. Określenie kategorii zagrożenia pożarowego
Kategorię zagrożenia pożarowego dla Nadleśnictwa Skarżysko obliczono zgodnie
z załącznikiem nr 1 do Rozporządzenia Ministra Środowiska z dn. 22.03.2006 roku (Dziennik
Ustaw Nr 58 poz. 405) w sprawie szczegółowych zasad zabezpieczenia przeciwpożarowego
lasów. Przy kategoryzacji uwzględniono:
warunki przyrodniczo-leśne, udział siedlisk borowych i klas wieku,
średnią, roczną ilość pożarów w ostatnim okresie gospodarczym (z ostatnich 10 lat),
warunki klimatyczne określone współczynnikiem Sielaninowa,
wskaźniki zanieczyszczenia powietrza imisjami przemysłowymi (z ostatnich 5 lat).
-177W przypadku Nadleśnictwa Skarżysko, ilość punktów przydzielona poszczególnym
czynnikom różnicującym zagrożenie pożarowe, przedstawia się następująco:
Ilość punktów przydzielona poszczególnym czynnikom różnicującym przedstawia się
następująco:
za średnią, roczną liczbę pożarów w n-ctwie (52,6) – 25 punktów,
za procentowy udział siedlisk Bs, Bśw, BMśw (17,46 %) oraz procentowy udział I i II kl. wieku
(15,38 %) – 1 punkt,
za średnią wartość współczynnika hydrotermicznego Sielaninowa (k), za lata 1991-2005, dane z
IMGW Kielce – Suków, wyliczonego wg wzoru:
15,39 x 10
P x 10
k =
=
= 1,41
t
109,3
gdzie P  suma opadów średnich dobowych za okres analizowany ( m-ce: IV – X),
t  suma temperatur średnich dobowych za okres analizowany ( m-ce: IV -X).
i wartości współczynnika „k”, wynosząca w poszczególnych m-cach odpowiednio:
IV – 2,30
V  1,76
VI – 1,30
VII – 2,17
VIII – 1,24
IX  1,07
X  1,65
oraz czas utrzymywania się miesięcznego minimalnego współczynnika k < 1,2 przez
1 miesiąc (IX)  4 punkty,
za zanieczyszczenia powietrza emisjami przemysłowymi przy: SO2 < 30 μg/m3,
NOx < 20 μg /m3 oraz brakiem miesięcy ze stężeniem siarki > 10 μg/m3 (dane
o zanieczyszczeniach z roczników statystycznych woj. świętokrzyskiego) – 0 punktów.
Łączna suma punktów przydzielonych poszczególnym czynnikom różnicującym zagrożenie
pożarowe wynosi 30, co w myśl pkt. 5 załącznika nr 1, wymienionego na wstępie
Rozporządzenia MŚ, kwalifikuje tutejsze lasy do II kategorii zagrożenia pożarowego.
W ramach ogólnie ustalonej kategorii zagrożenia, lasy N-ctwa Skarżysko podzielono na
następujące strefy operacyjne:
- o dużym zagrożeniu: strefa nr – 159-163;
o średnim zagrożeniu: strefy nr – 145;
o małym zagrożeniu: strefy nrnr – 146,147.
Zgodnie z podziałem, każda strefa operacyjna posiada jednostki zadysponowane do udziału
w akcji gaśniczej.
Teren nadleśnictwa podzielono na koordynaty adresowe. Zasięg stref operacyjnych jak
i koordynaty przedstawiono na mapie sytuacyjnej ochrony przeciwpożarowej (w skali 1:50 000).
5.5. Zasady działań w zakresie profilaktyki
Zagrożenie pożarowe lasów, wynikające z ogólnej dostępność lasu, wymusza na
zarządzających lasami podjęcia szeregu działań profilaktycznych minimalizujących to zagrożenie.
5.5.1. Prowadzenie działalności informacyjnej i ostrzegawczej
Działalność informacyjna i ostrzegawcza zmierzać ma do wywoływania odpowiednich
zachowań ludzi w lesie i jego otoczeniu. W tym celu należy:
- rozprowadzać ulotki o tematyce przeciwpożarowej;
- wywieszać tablice ostrzegawcze przy wjazdach do lasu oraz w miejscach o dużej penetracji
ludności;
- wywieszać plakaty i ogłoszenia o tematyce przeciwpożarowej w miejscach zbiorowego
przebywania ludności;
-178- współpracować z lokalna prasą, lokalnymi organizacjami młodzieżowymi, ruchami
ekologicznymi i samorządami terytorialnymi w zakresie ochrony przeciwpożarowej.
Szczególny nacisk należy położyć na informowaniu, w lokalnych środkach masowego
przekazu, o dużym zagrożeniu pożarowym lasu i wprowadzanych w konsekwencji, okresowych
zakazach wstępu na tereny leśne.
Powyższe zalecenia nadleśnictwo realizuje na bieżąco w swej działalności gospodarczej.
5.5.2. Korzystanie z lasu i zachowanie się w lesie
Korzystanie z lasu i zasady zachowania się w lesie regulują następujące przepisy:
- ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie ppoż. (Dz. U. Nr 81, poz. 351),
z późniejszymi zmianami, w myśl której: „Osoba fizyczna, prawna, organizacja lub instytucja
korzystająca ze środowiska przyrodniczego, obiektu lub terenu zobowiązane są zabezpieczyć
środowisko, budynek, obiekt lub teren przed zagrożeniem pożarowym”;
- ustawa o lasach z dnia 28 września 1991 r. (tekst jednolity Dz. U. Nr 45, poz. 435 z 22
marca 2005 r.) z późniejszymi zmianami, w myśl której:
„Jednostka organizacyjna, osoba fizyczna lub prawna odpowiedzialna za powstanie szkody
w lasach jest odpowiedzialna do jej naprawienia według zasad określonych
w Kodeksie Cywilnym” (art. 11);
„Stałym zakazem wstępu objęte są lasy stanowiące:
- uprawy leśne do 4 m wysokości,
- powierzchnie doświadczalne i drzewostany nasienne,
- ostoje zwierząt,
- źródliska rzek i potoków,
- obszary zagrożone erozją” (art. 26 ust. 2);
„Nadleśniczy wprowadza okresowy zakaz wstępu do lasu stanowiącego własność Skarbu
Państwa w razie gdy:
- wystąpiło zniszczenie albo znaczne uszkodzenie drzewostanów lub degradacja runa leśnego,
- występuje duże zagrożenie pożarowe,
- wykonywane są zabiegi gospodarcze związane z hodowlą, ochroną lasu lub pozyskaniem
drewna” (art. 26 ust. 3);
Obowiązek ustawiania i utrzymywania znaków zakazu, w wypadku lasów N-ctwa, ciąży na
nadleśniczym (art.26 ust. 4);
W lasach oraz na terenach śródleśnych łąk, torfowisk, wrzosowisk, jak również
w odległości do 100 m od granicy lasu, zabrania się działań i czynności mogących wywołać
niebezpieczeństwo, a w szczególności: rozniecania ognia poza miejscami wyznaczonymi
do
tego
celu
przez
właściciela
lasu
lub
nadleśniczego,
korzystania
z otwartego płomienia, wypalania wierzchniej warstwy gleby i pozostałości roślinnych” (art.30
ust. 3);
- Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21.04.2006 r.
w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz.
U. Nr 80, poz. 563), które w rozdziale 9 dotyczącym zabezpieczenia ppoż. postanawia:
„Właściciel lub zarządca jest obowiązany do umieszczenia, przy drogach do lasu oraz przy
parkingach leśnych, w uzgodnieniu z właściwym miejscowo komendantem powiatowym
(miejskim) Państwowej Straży Pożarnej, tablic informacyjnych i ostrzegawczych, dotyczących
zabezpieczenia przeciwpożarowego lasu” (§ 35, ust. 4);
„W lasach i na terenach śródleśnych, na obszarze łąk, torfowisk i wrzosowisk, jak również
w odległości do 100 m od granicy lasu nie jest dopuszczalne wykonywanie czynności mogących
wywołać niebezpieczeństwo pożaru” (§ 36, ust. 1):
- rozniecanie ognia poza miejscami wyznaczonymi do tego celu przez właścicieli lub zarządcę
lasu,
- palenie tytoniu, z wyjątkiem miejsc na drogach utwardzonych i miejsc wyzna-czonych do
pobytu ludzi.
-1795.5.3. Posługiwanie się otwartym ogniem w lesie
Posługiwanie się otwartym ogniem w lesie lub w odległości do 100 m od jego granicy
dozwolone jest wyłącznie do celów związanych z gospodarką leśną pod warunkiem
przestrzegania szczegółowych przepisów, podanych w „Instrukcji Ochrony Przeciwpożarowej”.
5.5.4. Działania gospodarcze ograniczające rozprzestrzenianie się pożaru lasu
- pasy przeciwpożarowe
Lasy położone przy obiektach mogących stanowić zagrożenie pożarowe dla lasu winny być
oddzielone od tych obiektów pasami przeciwpożarowymi. Obiektami takimi są: zakłady
przemysłowe, magazyny, poligony, linie kolejowe, drogi publiczne utwardzone, parkingi i inne
obiekty użyteczności publicznej. Obowiązek zakładania pasów wprowadza Rozporządzenie
MSWiA z 21.04.2006 r. rozdz. 9 § 34. (Dz. U. Nr 80 poz. 563).
Według wymienionego Rozporządzenia, urządzanie i utrzymywanie pasów
przeciwpożarowych ciąży na:
- właścicielach zakładów przemysłowych, magazynowych i użyteczności publicznej,
- właścicielach linii kolejowych,
- komendantach poligonów,
- właścicielach i zarządcach lasów położonych przy drogach publicznych utwardzonych.
Według wymienionego już Rozporządzenia (§ 34 pkt. 4) obowiązek utrzymywania pasów
nie dotyczy:
- lasów zaliczonych do III kategorii zagrożenia pożarowego,
- drzewostanów powyżej 30 lat położonych przy drogach publicznych i parkingach,
- położonych wzdłuż dróg publicznych nieutwardzonych,
- lasów (kompleksów leśnych) o szerokości mniejszej niż 200 m.
Rodzaje i sposoby wykonywania pasów przeciwpożarowych określa § 10 Rozporządzenia
MŚ z 22.03.2006 r. oraz „Instrukcja ochrony przeciwpożarowej”.
N-ctwo nie jest zobowiązane do utrzymywania pasów przeciwpożarowych wzdłuż torów
kolejowych ponieważ grunty nadleśnictwa nie sąsiadują bezpośrednio z torowiskiem (biegnie
ono środkiem wyodrębnionego szerokiego na 100 m i miejscami więcej pasa).
W pozostałych lasach nadleśnictwa, a także w bezpośrednim ich sąsiedztwie, nie ma
obiektów, wokół których należałoby zakładać pasy ppoż.
5.5.5. Zalecenia hodowlane w ochronie przeciwpożarowej
W celu zmniejszenia zagrożenia pożarowego w drzewostanach, wskazane jest:
- przy zakładaniu upraw wprowadzać maksymalną ilość gatunków domieszkowych
i pomocniczych, w wielorzędowej formie zmieszania,
- przy zakładaniu upraw w bezpośrednim sąsiedztwie dróg publicznych przygotowanie
gleby wykonywać należy równolegle do drogi, na szerokość nie mniejszą niż 50 m,
oraz sadzić na takim pasie gatunki liściaste,
- powierzchnie pod liniami energetycznymi wysokiego napięcia na terenach leśnych
ewentualnie zadrzewić i zakrzewić gatunkami liściastymi,
- na granicy pole - las oraz na obrzeżach lasu przylegających do szerszych dróg
kształtować strefy ekotonowe, poprzez odpowiednie wykonanie cięć, które
spowodują rozluźnienie górnego piętra drzew, co umożliwi szybszy rozwój
istniejących warstw podszytów i podrostów.
Wymienione wyżej zalecenia nadleśnictwo realizuje na bieżąco w trakcie działalności
gospodarczej. Niektóre z linii energetycznych przebiegających przez kompleksy leśne, są
w sposób naturalny dostatecznie zakrzaczone, głównie gatunkami podszytowymi.
5.5.6. Zalecane zasady ochrony przeciwpożarowej w pracach użytkowania lasu
W myśl § 35 ust. 1 Rozporządzenia MSWiA z 21.04.2006 r. w sprawie ochrony
przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów, zabronione jest
-180pozostawianie w odległości mniejszej niż 30 m od skraju toru kolejowego lub drogi publicznej,
gałęzi, chrustu, nieokrzesanych ściętych drzew oraz odpadów poeksploatacyjnych.
Realizację powyższego obowiązku kontroluje w nadleśnictwie służba nadzoru technicznego.
5.5.7. Szkolenia w zakresie ochrony przeciwpożarowej
Szkoleniem w zakresie ochrony przeciwpożarowej winni być objęci wszyscy pracownicy
nadleśnictwa oraz pracownicy wykonujący pracę na terenie lasów. Odbycie takich szkoleń
należy odpowiednio dokumentować.
5.6. Ocena organizacyjno – technicznego zabezpieczenia przeciwpożarowego
funkcjonującego w N-ctwie
5.6.1. System obserwacji
Przyjęty w N-ctwie Skarżysko system obserwacji jest wystarczający i zgodny z zapisami
Rozporządzenia MŚ z dnia 22.03.2006 r. (Dz. U. Nr 58, poz. 405) w sprawie szczegółowych
zasad zabezpieczenia przeciwpożarowego lasów.
Spełniony jest też wymóg zawarty w Rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych
i Administracji z dn. 21.04.2006 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych
obiektów budowlanych i terenów (rozdział 9 § 35 ust. 2), nakładający obowiązek na właścicieli
lub zarządców lasów do organizowania obserwacji w okresie dużego zagrożenia pożarowego,
kompleksów leśnych o powierzchni powyżej 300 ha.
Dostrzegalnie przeciwpożarowe (punkty obserwacyjne) na terenie Nadleśnictwa zlokalizowano :
Obręb
Rataje
Skarżysko
Szydłowiec
oddz./poddz.
38a
56a
101a
Krypt. rtf
91:954
91:955
91:953
Poza tym dostrzegalnie przeciwpożarowe zlokalizowane są w sąsiednich Nadleśnictwach:
Nadleśnictwo
Przysucha
Suchedniów
Stąporków
Marcule
Starachowice
Obręb
Rzuców
Suchedniów
Niekłań
Marcule
Lubienia
oddz./poddz.
134c
69b
155f
126h
68n
Krypt. rtf
35:974
50:956
20:959
80:952
85:951
5.6.2. Obserwacje lotnicze
RDLP w Radomiu czarteruje dwa samoloty Dromader M18B i dysponuje je, w razie
potrzeby, do bezpośredniej akcji gaśniczej. Czarterowane samoloty stacjonują w następujących
leśnych bazach lotniczych:
w Masłowie - łączność w sieci LP Radom, kanał nr 1, kryptonim 1 : 88, tel. (41) 344-75-13;
w Piastowie - łączność w sieci LP Radom, kanał nr 1, kryptonim 1 : 99, tel. (48) 321-52-68.
Na terenie N-ctwa Skarżysko nie ma lądowisk operacyjnych.
Dysponentem środków lotniczych jest RPAD RDLP Radom tel. (48) 384-56-05, kryptonim
rtf Radom 1:1, kanał 1. W sytuacji dużych i bardzo dużych pożarów lasu, istnieje możliwość
zadysponowania samolotów gaśniczych z RDLP Warszawa (LBL Bemowo), RDLP Łódź (LBL
Bełchatów) i RDLP Lublin (LBL Radawiec).
5.6.3. Punkty alarmowo-dyspozycyjne
W siedzibie biura N-ctwa Skarżysko (obręb Skarżysko, oddz. 80j) utworzony jest Punkt
Alarmowo Dyspozycyjny, podległy bezpośrednio Regionalnemu Punktowi Alarmowo
Dyspozycyjnemu przy RDLP w Radomiu.
-181Stopień zagrożenia lasu określany jest w RPAD przy RDLP w Radomiu, na podstawie
danych uzyskiwanych z punktu pomiarowego nr 3 zlokalizowanego w N-ctwie Suchedniów, obr.
Suchedniów, oddz. 150 h (strefa prognozowania – 33, kanał pracy 2).
W przypadku wystąpienia dużego zagrożenia pożarowego lasu (2 i 3 stopień zagrożenia),
w PAD N-ctwa prowadzone są dyżury.
Podstawowe wyposażenie PAD w N-ctwie stanowią:
- radiotelefon pasma leśnego (kryptonim LP Radom 1 : 91, kanał 91 wewnętrzny i 11
regionalny) umożliwiający bezpośrednie połączenie z PAD przy RDLP w Radomiu
(kryptonim 1:1, kanał 11); telefony: (041) 253 84 85 w 46;
- mapa topograficzna terenu nadleśnictwa z oznakowaną siatką koordynatów krajowych;
- dokumentacja obejmująca sposób postępowania na wypadek powstania pożaru;
- wykaz systemów alarmowania i łączności oraz dziennik dyspozytora;
- zegarek;
- książka meldunków;
- instrukcja PAD.
Alarmowanie stanowisk kierowania PSP o powstaniu pożaru, odbywać się może
telefonicznie, bądź drogą radiową przy pomocy przemiennika rtf, umożliwiającego bezpośrednie
łączenie w paśmie PSP.
Sprawność alarmową w terenie gwarantują służbowe telefony komórkowe, w jakie
wyposażeni zostali wszyscy pracownicy terenowi nadleśnictwa.
Do obowiązków PAD przy nadleśnictwie należy:
- po otrzymaniu informacji o pożarze organizowanie naziemnej akcji ratowniczej
z jednoczesnym przekazaniem informacji do PAD RDLP, podając miejsce, rodzaj
i wielkość pożaru oraz sugestię ewentualnego użycia samolotów;
- ustalenie trasy dojazdowej lub miejsca koncentracji najbliżej pożaru;
- wezwanie do pożaru sił i środków zgodnie z ustaleniami w „Sposobie postępowania na
wypadek pożaru”;
- zaalarmowanie kadry kierowniczej n-ctwa lub osoby upoważnionej przez nadleśniczego
do interwencji w wypadku pożaru i miejscowego leśniczego;
- zgłoszenie pożaru do właściwego PSK PSP i Policji;
- zorganizowanie łączności z miejscem prowadzonych działań ratowniczo-gaśniczych;
- stale współpraca i utrzymanie łączności z kierującymi akcją gaśniczą i PAD RDLP;
- po otrzymaniu dyspozycji z PAD RDLP o zastosowaniu samolotów przejęcie dyspozycji
do czasu nawiązania łączności przez pilota z kierującym akcją ratowniczo–gaśniczą.
5.6.4. Drogi dojazdowe i pożarowe
Jednym z najważniejszych czynników decydujących o szybkości i skuteczności podjętych
działań ratowniczych w przypadku powstania pożaru lasu, jest dostępność terenów leśnych dla
pojazdów służb ratowniczych.
Zapewnienie tej dostępności, poprzez odpowiednią ilość i jakość dróg dojazdowych, należy
do podstawowych obowiązków nadleśnictwa w zabezpieczeniu pożarowym administrowanych
przez siebie lasów. Sieć dróg dojazdowych w N-ctwie Skarżysko tworzą lokalne drogi
publiczne, o nawierzchni ulepszonej (głównie asfaltowe) przebiegające przez poszczególne
kompleksy leśne lub w bezpośrednim ich sąsiedztwie oraz oznakowane w terenie, leśne drogi
pożarowe.
Wymogi pod względem gęstości sieci dróg dojazdowych określa § 8 Rozporządzenia MŚ
z dnia 22.03.2006 r. w sprawie szczegółowych zasad zabezpieczenia przeciwpożarowego lasów.
W przypadku N-ctwa Skarżysko (II kategoria zagrożenia) przepis ten stanowi, że odległość
dowolnego punktu w lesie do najbliższej drogi dojazdowej nie powinna przekraczać 1500 m.
Jakość dróg leśnych wykorzystywanych jako dojazdy pożarowe określa § 7 wymienionego
Rozporządzenia MŚ, wg którego:
-182drogi leśne, wykorzystywane jako dojazdy pożarowe, powinny być utrzymywane w sposób
zapewniający ich przejezdność oraz oznakowane i ponumerowane;
powinny posiadać nawierzchnię o nośności 100 kN i nośności na oś 50 kN;
powinny posiadać promienie zewnętrzne łuków o długości co najmniej 11 m;
odstępy pomiędzy koronami drzew, do wysokości 4 m liczonej od nawierzchni jezdni,powinny
wynosić co najmniej 6m;
szerokość jezdni powinna wynosić co najmniej 3 m;
w wypadku dróg nieprzelotowych powinien być plac manewrowy (20 x 20 m);
jednopasmowe drogi pożarowe powinny posiadać mijanki (o parametrach: co najmniej 3 m
szerokości i 23 m długości).
W obecnym opracowaniu urządzeniowym, po uzgodnieniu z kierownictwem N-ctwa,
zweryfikowano dotychczasową sieć dróg przeciwpożarowych, oraz zmieniono dotychczasową
numerację dróg ppoż.
W N-ctwie Skarżysko istnieje obecnie 24 ponumerowane drogi pożarowe o łącznej długości
64,94 km. Istniejąca gęstość sieci dróg dojazdowych (leśnych dróg ppoż. i dojazdowych dróg
publicznych) nie spełnia założonych wymogów. Również parametry techniczno użytkowe
niektórych dróg pożarowych nie spełniają warunków wymienionych w tym akcie prawnym
i muszą być poprawione. Jakość istniejących dróg pożarowych jest przedmiotem corocznej
kontroli przedstawicieli PSP.
Wykaz i charakterystykę istniejących w N-ctwie dróg pożarowych zawarto w poniższym zestawieniu.
Tabela 70. Wykaz dróg pożarowych
Nr
Rodzaj drogi
Obręb drogi
i nawierzchnia
ppoż.
Skarżysko
Rataje
1
Stan techniczny
Planowane działania
Strefa
działania
KP PSP
2
3
4
5
6
1
Leśna, ulepszona –3,30 km.
Dobry.
Bieżące utrzymanie w sprawności.
Starachowice
2
Dobry.
Starachowice
3
Dobry.
Starachowice
4
Dobry.
Starachowice
5
Leśna, ulepszona – 2,05 km.
Dobry.
Starachowice
R-m
14,95 km
6
Zły
Modernizacja lata (2010-12)
7
Średni
Bieżące utrzymanie w sprawności
8
Dobry.
9*
Dobry.
10
Zły
Skarżysko
11
Zły
Szydłowiec
12
Średni
Skarżysko
R-m
26,81 km
Skarżysko
Skarżysko,
Szydłowiec
Skarżysko,
Szydłowiec
Skarżysko,
Szydłowiec
-183-
Szydłowiec
1
2
3
4
5
6
9*
Dobry.
Szydłowiec
13
Średni
Starachowice
14
Średni
Szydłowiec
15
Średni
Szydłowiec
16
Dobry.
Szydłowiec
17
Średni
Szydłowiec
18
Średni
Szydłowiec
R-m
12,91 km
Ogółem
54,67 km
(*) – część drogi w innym obrębie
Wszystkie drogi pożarowe oraz dojazdowe (publiczne i leśne) uwidoczniono na mapie
sytuacyjnej ochrony przeciwpożarowej lasu w skali 1 : 50 000.
5.6.5. Zabezpieczenie w wodę do celów gaśniczych
Jednym z podstawowych obowiązków nadleśnictwa w zakresie ochrony przeciwpożarowej
jest zapewnienie wody do celów gaśniczych. Obowiązek ten nakłada na nadleśnictwa
Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dn. 21.04.2006 roku,
w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków (rozdz. 9, § 35, ust. 3), w myśl którego:
„Źródła wody do celów przeciwpożarowych w lasach, które samoistnie lub wspólnie tworzą
kompleks o powierzchni ponad 300 ha, powinny być zapewnione w postaci nie więcej niż dwóch
zbiorników w obrębie chronionej powierzchni, zawierających łącznie co najmniej 50 m3 wody
lub cieku wodnego o stałym przepływie wody nie mniejszym niż 10 dm3/sek. przy najniższym
stanie wód, z zapewnieniem najbliższego stanowiska czerpania wody w terenie o promieniu nie
przekraczającym 5 km w lasach II kategorii zagrożenia pożarowego”.
Z analizy materiału mapowego wynika, że w zasięgu 5 km od punktów czerpania wody
znajduje się niemal całość lasów nadleśnictwa. Poza zasięgiem znajdują się tylko, niewielkie
skrawki drzewostanów na krańcach kompleksów lub pojedyńcze oddalone działki przejęte
z PFZ.
W związku z powyższym stwierdzić można, że istniejąca w N-ctwie Skarżysko sieć
punktów czerpania wody do celów przeciwpożarowych, spełnia wymogi Rozporządzenia
MSWiA z dn. 21.04.2006 r. Ich lokalizację i opis przedstawiono w poniższej tabeli.
-184Tabela 71. Wykaz punktów czerpania wody.
Nr
1
Strefa
Koordynaty
operacyjna
2
3
1
2
3
4
5
6
146
146
146
146
146
146
56-11-B-b
56-10-B-a
55-S-10-b
56-A-9-a
55-S-9-b
55-R-9-a
7
8
9
10
11
147
159
159
159
159
55-R-8-b
55-P-7-c
55-N-7-b
55-M-7-b
55-P-7-a
12
159
55-O-6-a
13
159
55-P-6-a
14
159
55-R-7-b
15
159
55-S-6-d
16
160,161
56-B-6-a
17
159
55-R-6-a
18
160-162
56-A-5-d
19
159,162
55-S-5-c
20
159
55-R-5-c
21
159
55-O-5-d
22
159
55-P-4-d
23
159
55-N-4-d
24
159
55-O-4-a
Rodzaj
zbiornika/lokalizacja
Własność
Ocena,
planowane
działanie
4
5
6
obr. Rataje
hydrant (Rzepin II)
komunalna
spełnia normy
zbiornik wodny (oddz. 52)
L.P.
spełnia normy
L.P.
spełnia normy
hydrant (Rataje)
komunalna
spełnia normy
hydrant (Węglów)
komunalna
spełnia normy
zbiornik wodny (Mostki)
komunalna
spełnia normy
obr. Skarżysko
L.P.
spełnia normy
zbiornik wodny (Bzinek)
komunalna spełnia normy
zbiornik wodny (Ubyszów) U.G. Bliżyn spełnia normy
hydrant (Mroczków)
komunalna
spełnia normy
hydrant (Pogorzałe)
komunalna
spełnia normy
hydrant
komunalna
spełnia normy
(Ciechostowice)
L.P.
spełnia normy
obr. Szydłowiec
hydrant
komunalna
spełnia normy
(Skarżysko Kość.)
hydrant
komunalna
spełnia normy
(Zbijów Duży)
hydrant
komunalna
spełnia normy
(Trębowiec Duży)
zbiornik wodny
komunalna
spełnia normy
(Lipowe Pole)
rzeka Iłżanka
spełnia normy
(Mirów)
hydrant
komunalna
spełnia normy
(Kierz Niedżwiedzi)
zbiornik wodny
L.P.
spełnia normy
(szkółka oddz.)
zbiornik wodny
L.P.
spełnia normy
(oddz.188)
zbiornik wodny
komunalna
spełnia normy
(Szydłowiec)
rzeka
spełnia normy
(Aleksandrów)
zalew
komunalna
spełnia normy
(Chlewiska)
Na korzystanie z obcych ujęć wody do celów gaśniczych nadleśnictwo posiada stosowne
porozumienia z ich właścicielami. Ujęcia wody, podobnie jak drogi pożarowe, są przedmiotem
corocznych kontroli PSP.
5.6.6. Bazy sprzętu przeciwpożarowego
Obowiązek co do ilości i wyposażenia baz sprzętu przeciwpożarowego reguluje § 11
Rozporządzenia MŚ z dn. 22.03.2006 roku (Dz. U. Nr 58, poz. 405) w sprawie szczegółowych
zasad zabezpieczenia przeciwpożarowego lasów, w myśl którego, na każde 10 tys. hektarów lasu
organizować się powinno jedną bazę sprzętu przeciwpożarowego.
W przypadku N-ctwa Skarżysko ( 15582,52 ha powierzchni leśnej) musi funkcjonować
przynajmniej dwie bazy sprzętu ppoż. Na ich wyposażeniu, z uwagi na zaliczenie lasów
nadleśnictwa do II kategorii zagrożenia, powinno się znaleźć co najmniej:
-18510 gaśnic uniwersalnych lub hydronetek,
20 łopat,
10 tłumic,
2 pługi do wyorywania pasów.
2 samochody patrolowo-gaśnicze ze zbiornikiem na wodę o poj. min. 200 l z możliwością
podania środka gaśniczego.
Na dzień 1.01.2008 r. w N-ctwie Skarżysko znajduje się 14 baz sprzętu przeciwpożarowego.
Szczegółową lokalizację i wyposażenie przedstawiono poniżej.
-
Motyki
Siekiery
Gaśnice
Hydronetki
2
3
4
5
6
7
8
9
4
10
9
13
9
11
2
5
5
9
13
2
30
142
13
7
3
4
4
6
8
2
5
5
8
15
3
96
4
2
3
1
3
6
4
2
4
5
6
2
3
54
2
1
2
2
1
1
1
2
2
2
2
2
2
20
42
2
3
1
3
1
1
3
3
2
20
3
3
3
3
4
4
3
3
3
3
4
4
2
8
50
Lp.
1
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
Rzepin
Wanacja
Węglów
Parszów
S-ko Ks.
Majdów
Ciechostowice
Nad Kamienną
Trąbowiec
Kierz Niedźw.
Sadek
Budki
G.Sz. Jastrząb
N-ctwo
Razem
Tłumice
Baza
L-ctwo
Łopaty
Tabela 72. Wykaz baz sprzętu p.poż.
Ponadto Nadleśnictwo posiada na stanie 2 pługi do oborywania pożarzysk i samochód
patrolowo-gaśniczy marki Nissan z modułem gaśniczym o poj. 400 l.
Z powyższego wynika ,że Nadleśnictwo Skarżysko nie jest wystarczająco wyposażone
w sprzęt p.poż. Należy stworzyć dwie centralne bazy (w siedzibie nadleśnictwa i w leśniczówce
Majdów) i wyposażyć je w normatywną ilość sprzętu (termin realizacji 2009r).
5.7. Sposób postępowania na wypadek pożaru
Zgodnie z ustawą o ochronie przeciwpożarowej z 24 sierpnia 1991 roku (Dz. U. Nr 81, poz.
351) N-ctwo Skarżysko posiada opracowany dokument p.t. „Sposób postępowania na wypadek
powstania pożaru lasu”. Jest on jednym z podstawowych dokumentów wyposażenia PAD
nadleśnictwa, zawierającym plan alarmowania oraz wykaz sił i środków do operacyjnego
zabezpieczenia lasów przed pożarami.
Lasy nadleśnictwa są położone w rejonie działania trzech Komend Powiatowych
Państwowej Straży Pożarnej:
KP PSP w Szydłowcu - ul. Pl. M. Konopnickiej 7, (048) 617 11 72
KP PSP w Skarżysku Kam. – ul. 1 Maja 101, tel. (41) 251 17 57,
KP PSP w Starachowicach – ul Krzosa 8, tel. (41) 274 53 88
-186Największy obszar działania ma KP PSP z Szydłowca - 5729,59 ha, następnie KP PSP ze
Skarżyska Kam. – 5104,36 ha, a najmniejszy KP PSP ze Starachowic – 4748,58 ha.
W związku z tym, w skład sił interwencyjnych przewidzianych do gaszenia pożarów lasu na
terenie nadleśnictwa, wchodzą Jednostki Ratowniczo Gaśnicze z w/w Komend oraz dodatkowo
OSP, mające swoje siedziby w okolicznych miejscowościach. Ich zakres działania przedstawia się
następująco:
Tabela 73. Wykaz sił interwencyjnych do gaszenia pożarów
Nr strefy
Lasy państwowe – oddziały
Siedziby jednostek,
(kryptonim RTF)
2
3
1
146
1 - 168
146
1 - 168
obr. Rataje
JRG PSP Starachowice (1-859)
(490–91),
(491–23),
(491–39),
OSP: Brody
(499-42),
Wąchock
(499-72),
Ambrożów
(499-63),
Pawłów
(499-62),
Brzezie
(499-64),
Wielka Wieś
(499-75),
Parszów
(498-74),
Michałów
(498-82),
Styków
(498-44),
Marcinków Dolny
(498-73).
obr. Skarżysko
147
145 - 162
145
163, 163A, 164 - 171
159
1-4, 12-17, 26-31, 45-49, 60-69,
79-144, 172-185.
JRG PSP Skarżysko Kam. (480 – 91),
(481 – 25),
OSP: Suchedniów
(489 – 42),
Skarżysko Kam.
(489 - 21),
Grzybowa Góra
(489 – 35),
Lipowe Pole
(489 – 31).
JRG PSP Skarżysko Kam. (480 – 91)
(481 – 25),
OSP: Suchedniów
(489 – 42),
Skarżysko Kam.
(489 - 21),
Grzybowa Góra
(489 – 35)
(481 – 26),
OSP: Skarżysko Kam.
(489 - 21),
Lipowe Pole
(489 – 31),
Bliżyn
(489 – 01),
Sorbin
(489 – 05),
Mroczków
(488-05),
Kierz Niedźwiedzi
(488-31),
(488-32).
-187-
1
3
2
JRG PSP Szydłowiec
159
5-11, 18-25, 32-44, 50-59,
70-78.
163
222, 224
(651- 21),
(651 – 39),
OSP: Majdów
(659 – 40),
Broniów
(659 – 20),
Chlewiska
(659 – 24),
Pawłów
(659 – 28),
Jastrząb
(659 – 32)
JRG PSP Skarżysko Kam. (480 – 91)
(481 – 25),
OSP: Sorbin
(489 – 05),
Bliżyn
(489 – 01),
(489 – 02)
obr. Szydłowiec
JRG PSP Szydłowiec
159
4-12, 56-69,72,78,79,85-87,
90-98, 110-119, 129-139,
142-194.
159
70,71,73-77, 80-84, 88,89,99109, 120-128, 140,141
160
1-3
161
13-39
162
40-55
(651- 21),
(651 – 39),
OSP: Majdów
(659 – 40),
Broniów
(659 – 20),
Chlewiska
(659 – 24),
Pawłów
(659 – 28),
Jastrząb
(659 – 32),
(481 – 26),
OSP: Skarżysko Kam.
(489 - 21),
Lipowe Pole
(489 – 31),
JRG PSP Starachowice
(1-859)
(490 – 91),
(491 – 23),
OSP: Mirzec
(499 – 52),
Tychów Stary
(499 – 54),
Trębowiec
(498 – 58),
Osiny
(498 – 56),
Gadka
(498 - 55),
JRG PSP Szydłowiec
(651- 21),
OSP: Mirów Stary
(657 – 54),
Jastrząb
(659 – 30)
JRG PSP Szydłowiec
(651- 21),
(651 – 39),
OSP: Mirów Stary
(657 – 54),
Jastrząb
(659 – 30),
Wola Lipieniecka
(657 – 52),
Majdów
(659 – 40)
Każdorazowo do akcji gaśniczej N-ctwo Skarżysko może dysponować z własnych środków:
samochód patrolowo-gaśniczy Nissan, krypt. rtf LP 1:915.
W wypadku powstania pożaru lasu, do zadań kierownictwa nadleśnictwa i personelu
inżynieryjno-technicznego należy:
- niezwłoczne udanie się na miejsce pożaru;
- zorganizowanie i podjęcie akcji gaśniczej, w tym:
- zaalarmowanie potrzebnej liczby pracowników nadleśnictwa,
- sprowadzenie do pożaru środków i sprzętu będącego w dyspozycji nadleśnictwa,
- wyznaczenie pracowników w celu szybkiego wprowadzenia na miejsce pożaru jednostek
straży pożarnej,
- zorganizowanie, w miarę potrzeby, ewakuacji ludzi i mienia z zagrożonych budynków lub
terenu,
- zapewnienie stałej łączności pomiędzy miejscem pożaru a PAD nadleśnictwa;
-188- przekazanie kierownictwa akcji dowódcy jednostki Straży Pożarnej z chwilą jej przybycia,
- współpracować z nim i podporządkować się jego rozkazom;
- przejęcie pożarzyska, zorganizowanie jego dogaszania i zabezpieczenie;
- ustalenie, jeszcze w czasie trwania pożaru, przy współudziale Policji i PSP, okoliczności
powstania i rozprzestrzeniania się pożaru.
Koordynacją akcji ratowniczo-gaśniczej w wypadku pożaru lasu, zajmuje się sztab złożony
z przedstawicieli Komendy Miejskiej PSP i służby leśnej nadleśnictwa.
5.8. Wnioski i wytyczne odnośnie poprawy i utrzymania stanu zabezpieczenia
przeciwpożarowego lasów N-ctwa Skarżysko.
Z analizy przedstawionych wyżej zagadnień związanych z wymogami przepisów
regulujących zabezpieczenie przeciwpożarowe lasów oraz aktualnym stanem zabezpieczenia
funkcjonującym w N-ctwie Skarżysko, wynikają określone wnioski i wytyczne na najbliższy
okres gospodarczy, jakie są konieczne do zapewnienia pełnej ochrony przeciwpożarowej.
System obserwacji lasu w czasie zagrożenia pożarowego, należy uznać za zgodny
z obowiązującymi przepisami.
Funkcjonowanie i wyposażenie PAD w nadleśnictwie jest właściwe.
Utrzymać należy, przynajmniej na dotychczasowym poziomie, system łączności alarmowej
w terenie.
Na bieżąco utrzymywać przejezdność i wymagane parametry techniczne dróg pożarowych.
Zabezpieczenie w wodę do celów gaśniczych jest zgodne z obowiązującymi w tym względzie
przepisami po uwzględnieniu wszystkich oznaczonych na mapie hydrantów i miejsc czerpania
wody. Należy je wyszczególnić i opisać w nowym dokumencie „Sposób postępowania na
wypadek pożaru lasu”.
Ilość baz sprzętu ppoż. (jedna baza główna) jest zgodna z wymogami. Należy uzupełniać na
bieżąco sprzęt w razie zużycia.
W ramach użytkowania lasu, na pasie wzdłuż dróg publicznych (szer. 30 m), nie pozostawiać
nieokrzesanych drzew, gałęzi, chrustu i odpadów poeksploatacyjnych.
W ramach prac odnowieniowych minimalizować zagrożenie poprzez np. wprowadzanie
gatunków liściastych (tam gdzie to konieczne ze względu na brak naturalnych podrostów) na
pasie wzdłuż uczęszczanych dróg publicznych.
Utrzymywać należy w należytym stanie (ewentualnie wymieniać) tablice informacyjne
i ostrzegawcze o zagrożeniu pożarowym w lasach.
Prowadzić, w ramach czynności profilaktycznych, działalność informacyjną i ostrzegawczą
w szkołach, instytucjach samorządowych, na zebraniach mieszkańców, na temat przyczyn
powstawania i skutków pożarów w lasach, a także zachowania się ludzi w lesie i jego otoczeniu.
Corocznie uaktualniać i uzgadniać z Państwową Strażą Pożarną „Sposób postępowania na
wypadek pożaru lasu”.
W związku z wdrażaniem systemu pracy z mapą numeryczną w ochronie p.poż., PAD
nadleśnictwa zostanie wyposażony w sprzęt komputerowy z odpowiednim oprogramowaniem
(plan realizacji – do roku 2009) oraz wykonane zostaną pomiary GPS: punktów czerpania wody,
lokalizacji tablic informacyjnych, bazy sprzętu, ew. innych elementów (plan realizacji – rok
2008).
Sieć dróg dojazdowych (własnych dróg pożarowych, niektórych leśnych i dróg publicznych) nie
jest wystarczająca. Należy zatem wybudować lub przysposobić już istniejące drogi leśne tak, aby
spełniały parametry dróg pożarowych. Długość projektowanych dróg pożarowych
(o nawierzchni gruntowej ulepszonej) w poszczególnych obrębach leśnych wynosi:
- obr. Rataje:
- obr. Szydłowiec
R-m N-ctwo:
- 2,0 km. (termin realizacji 2015-2017);
- 2,7 km. (termin realizacji 2008-2010);
- 4,7 km
-189-
5.9. Dokumentacja kartograficzna
Integralną częścią planu urządzenia lasu jest mapa sytuacyjna ochrony przeciwpożarowej
lasu w skali 1 : 50 000, wykonana w formie numerycznej, ilustrująca wszystkie wyżej
omówione zagadnienia związane z zagrożeniem pożarowym i funkcjonującą w N-ctwie
infrastrukturą przeciwpożarową.
Bazę geometryczną tej mapy będzie można uzupełniać o dane tematyczne, dotyczące
ochrony przeciwpożarowej, wykorzystując do tego celu przeglądarkę LMN zawierającą
stosowny moduł.
-190-
-191-
6. Kierunkowe wytyczne z zakresu użytkowania ubocznego oraz gospodarki
łowieckiej.
6.1. Uboczne użytkowanie lasu
W obecnym 10-leciu nie projektuje się zadań w zakresie użytkowania ubocznego.
Podczas prac taksacyjnych zinwentaryzowano użytki ekonomiczne, a ich powierzchnie
zestawiono w tabelach I (wg IUL) zamieszczonych w częściach tabelarycznych elaboratu i
opisów taksacyjnych.
6.2. Gospodarka łowiecka
Nadleśnictwo nie prowadzi własnej gospodarki łowieckiej, ale sprawuje nadzór nad
działalnością kół łowieckich, dzierżawiących jego grunty. Do zadań n-ctwa w ramach
gospodarki łowieckiej należy współpraca z kołami łowieckimi w zakresie:
- dokonywania inwentaryzacji zwierzyny łownej i nadzoru nad planowaniem i realizacją
odstrzałów,
- opiniowania i zatwierdzania rocznych planów zagospodarowania kół łowieckich,
- poprawiania warunków bytowania zwierzyny poprzez: ograniczanie niepokoju w biotopie,
ochrona ostoi oraz zapewnienie bazy pokarmowej.
6.2.1.Podział na obwody łowieckie.
Na gruntach Skarbu Państwa w zarządzie Nadleśnictwa Skarżysko wyodrębnionych jest 15
obwodów łowieckich, dzierżawionych przez 12 kół łowieckich. Nadleśnictwo sprawuje nadzór
nad gospodarką łowiecką w 9 obwodach. Obwody leżą na terenie II R.H. „Radom”, III R.H.
„Puszcza Świętokrzyska” i IV R. H. „Pińczowskie”.
Tabela 74. Zestawienie obwodów łowieckich nadzorowanych przez N-ctwo Skarżysko
Lp.
Nazwa koła
Numer obwodu
dzierżawionego
Powierzchnia
ogółem w ha
Powierzchnia leśna
w ha
1.
2.
Koło łowieckie nr 2 „Hubert” w
Starachowicach
Koło łowieckie
„Szarak” w Starachowicach
„Łowiec ” w Chorzowie
3.
4.
5.
42
3575
43
27
7477
6372
43
5458
47
13
4698
1052
616
4236
1440
4
8789(7616)
4744
617
5802
3180
606
6026
280
600
5884
730
51945
17888
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Koło łowieckie
„Łysica” w Skarżysku-Kam.
Koło łowieckie „Drop”
w Radomiu
Koło łowieckie „Niedźwiedź” w
Wierzbicy
Koło łowieckie „Soból”
w Szydłowcu
Razem
6.2.2. Ppopulacja zwierzyny
Stany zwierzyny grubej na podstawie corocznie przeprowadzanych inwentaryzacji
przedstawiono w tabeli poniżej.
-192-
1999/2000
Wykonanie
Plan
Wykonanie
Stan*
Plan
Wykonanie
Stan*
Plan
Wykonanie
Plan
Wykonanie
Plan
Wykonanie
1
1**
2
-
-
1
-
1
2
-
1**
1
-
-
1
-
1**
2
-
-
3
-
1**
5
-
1**
4
-
1**
klempy
-
1
-
3
1
1**
3
-
-
3
-
-
3
-
-
4
-
2**
4
-
-
6
-
1**
8
-
-
7
-
-
łoszaki
-
1
-
3
1
-
2
1
-
1
-
-
1
-
-
2
-
1**
3
-
2**
4
-
-
5
-
-
4
-
-
Razem
-
3
1**
8
2
1**
6
1
1**
6
-
1**
5
-
-
7
-
4**
9
-
2**
13
-
2**
18
-
1**
15
-
1**
byki
-
10
11
27
11
6
28
10
6
28
7
6
27
7
5
20
8
6
22
9
9
27
8
7
27
8
6
30
8
7
łanie
-
13
9
41
9
6
43
10
8
39
8
7
37
7
4
43
9
8
41
10
9
43
10
10
44
10
9
44
9
9
cielęta
-
4
3
13
3
2
17
3
3
19
3
2
17
2
2
22
3
2
21
3
3
22
4
3
21
4
4
22
4
4
Razem
-
27
23
81
23
14
88
23
17
86
18
15
81
16
11
85
20
16
84
22
21
92
22
20
92
22
19
96
21
20
rogacze
-
38
32
195
40
35
216
40
38
186
37
33
178
34
23
163
37
36
199
45
42
164
36
33
160
30
29
168
32
27
kozy
-
49
44
368
52
36
363
50
38
344
44
34
261
39
28
263
40
35
293
44
40
266
41
40
281
45
31
261
27
21
koźlęta
-
11
8
31
15
13
118
14
7
115
13
5
104
9
5
100
13
11
105
8
7
101
11
9
100
10
8
102
11
9
Razem
-
98
84
594 107
84
697
104
83
645
94
72
543
82
56
526
90
82
597
97
89
531
88
82
541
85
68
531
70
57
-
70
20
134
29
126
60
12
105
44
10
101
27
15
77
39
24
153
45
23
124
46
26
148
49
16
142
51
26
Stan
Plan
-
Stan
Stan*
byki
Stan *
Wykonanie
odstrzał
Plan
odstrzał
Stan*
odstrzał
2007/2008
Wykonanie
odstrzał
2006/2007
Plan
odstrzał
2005/2006
Stan*
odstrzał
2004/2005
Wykonanie
odstrzał
2003/2004
Plan
Odstrzał
2002/2003
Stan*
odstrzał
2001/2002
Wykonanie
odstrzał
2000/2001
Stan*
1998/1999
Plan
Łosie
Rodzaj według płci i
wieku
Gatunek zwierzyny
Tabela 75. Stan zwierzyny płowej i czarnej oraz wykonanie planów łowieckich.
Jelenie
Sarny
Dziki
60
* planowana liczebność zwierzyny przed okresem polowań
** wypadki drogowe i kłusownictwo
- 193 -
Opierając się o podane w załączniku do uchwały NRŁ nr 57/2005 z 22 lutego 2005 r. (w sprawie zasad selekcji osobniczej i populacyjnej zwierząt łownych w Polsce oraz zasad postępowania
przy ocenie prawidłowości odstrzału - tekst jednolity z dnia 25 kwietnia 2006 r.) docelowe
zagęszczania populacji poszczególnych gatunków zwierzyny płowej w łowiskach, określono
orientacyjną, docelową liczebność zwierzyny na terenie obwodów łowieckich nadzorowanych
przez N-ctwo Skarżysko oraz porównano ją z wynikami inwentaryzacji z 2007 roku.
Tabela 76. Stan zwierzyny grubej w porównaniu z normami zagęszczenia
*
**
Gatunek
zwierzyny
Zagęszczenie
optymalne
[szt. / 1000 ha] *
Orientacyjna, docelowa
liczebność populacji
[szt.]
1
Łoś
Jeleń
Sarna
2
5
15**
30**
3
78
234
1920
Stan zwierzyny
wg inwentaryzacji
w 2007 r.
[szt.]
4
11
74
429
łoś i jeleń - ilość osobników na 1000 ha powierzchni leśnej, sarna - ilość osobników na 1000 ha powierzchni ogólnej
dolna granica normy wynoszącej: dla jelenia 15 - 35 szt., dla sarny 30 - 100 szt.
Jak wynika z powyższej tabeli, stany zwierzyny płowej są niższe w stosunku do
orientacyjnych wielkości docelowych.
6.2.3. Rrealizacja planów łowieckich.
W perspektywie całego poprzedniego 10-lecia realizacja odstrzałów wygląda następująco:
łoś – 233%, jeleń – 82%, sarna – 83%, dzik – 41%.
Pomimo stosunkowo wysokiego stopnia realizacji odstrzałów, zwierzyna powoduje istotne
gospodarczo szkody.
Pomimo oczywistych trudności w ocenie stanu liczebnego zwierzyny i określenia
odpowiedniego poziomu planu odstrzałów, należy dążyć do zracjonalizowania relacji pomiędzy
ilością zwierzyny, a poziomem szkód w drzewostanach.
6.2.4. Rozmiar szkód w uprawach leśnych.
Zwierzyna łowna powoduje istotne gospodarczo szkody w nowozakładanych uprawach oraz
nalotach.. Dlatego też celowym jest zabezpieczanie sadzonek przed zwierzyną. Stopień
uszkodzeń młodego pokolenia nie został w pełni uwidoczniony w tabelach „Ocena odnowień
podokapowych oraz upraw i młodników po rębniach złożonych”. Wynika to z racji opisywania
przez taksatorów jedynie wartościowej (nieuszkodzonej) części młodego pokolenia przy
zaliczeniu reszty do warstwy podszytu. Szczegółowe opisy uszkodzeń znajdują się
w informacjach dodatkowych opisów taksacyjnych.
6.2.5. Metody zapobiegania szkodom wyrządzanym przez zwierzynę oraz skuteczność
wykonanych zabiegów
W celu zabezpieczenia sadzonek przed zgryzaniem N-ctwo Skarzysko w ubiegłym okresie
gospodarczym (w latach 1998 - 2007) objęło ochroną przed szkodami od zwierzyny
powierzchnię:
grodzenia
- 20,69 ha,
zabezpieczenie repelentami - 524,80 ha,
palikowanie
- 7,26 ha.
Skuteczność wykonanych zabiegów nie była w pełni zadowalająca.
W nadchodzącym okresie gospodarczym, w przypadku nasilania się szkód ze strony zwierzyny,
należy rozważyć potrzebę grodzenia większej powierzchni upraw.
- 194 -
6.2.6. Zniekształcenie składów gatunkowych upraw.
Zniekształcenia składów gatunkowych upraw są minimalne i gospodarczo nieistotne.
Zniszczone drzewka są w razie potrzeby uzupełniane nowymi sadzonkami, właściwymi dla
danego siedliska.
6.2.7. Zagospodarowanie łowisk.
W kilkunastu pododdziałach występują poletka łowieckie,. Ich lokalizację przedstawiono
poniżej.
obręb Rataje:
82 n- 0,94 ha;
obręb Skarżysko:
93 i- 0,14 ha;
obręb Szydłowiec: 29 f- 0,27 ha, 51 c-0,39 ha, 102 k-0,19 ha, 120 g- 0,38 ha,
29 g- 0,27 ha, 219 ix- 0,05 ha, 219 jx- 0,16 ha, 219 kx- 0,33 ha
Zajmują one łącznie powierzchnię 3,12 ha. Ponadto rolę poletka łowieckiego spełnia luka
w oddz. 176 a o pow.0,18 ha.
Nie wydaje się celowe powiększanie areału poletek łowieckich na gruntach leśnych, gdyż
w razie potrzeby ich uzupełnieniem mogą być grunty ekonomiczne na podstawie umów
dzierżawnych między kołami łowieckimi a nadleśnictwem.
Ponadto zminimalizowaniu szkód ze strony zwierzyny łownej służą różnego rodzaju
urządzenia łowieckie. Na gruntach zarządzanych przez N-ctwo Skarżysko należą do nich:
- paśniki,
- lizawki dla zwierzyny,
- ambony i zwyżki myśliwskie.
Ich lokalizacje oznaczono na mapach przeglądowych gospodarki łowieckiej. Urządzenia
łowieckie znajdują się także w zasięgu terytorialnego działania nadleśnictwa, na gruntach
obcych dzierżawionych przez koła łowieckie.
Zalecenia odnośnie infrastruktury łowieckiej, tj. powierzchnia poletek łowieckich (po
uwzględnieniu gruntów ekonomicznych wydzierżawionych kołom łowieckim) oraz ilość
urządzeń łowieckich, są wypełnione.
6.2.8. Specyficzne zagadnienia świata zwierząt z terenu nadleśnictwa
W terytorialnym zasięgu działania Nadleśnictwa Skarżysko nie stwierdzono poważniejszych
chorób zakaźnych, a pojedyncze przypadki wścieklizny nie rzutowały negatywnie na świat
zwierząt, a także nie stanowiły dużego zagrożenia dla ludzi i zwierząt domowych.
6.2.9. Kierunkowe wytyczne odnośnie gospodarki łowieckiej
Dla prowadzenia właściwej gospodarki łowieckiej, uwzględniającej zasady racjonalnej
gospodarki leśnej, przy planowaniu zagospodarowania łowisk należy przyjmować minimalne
wskaźniki infrastruktury łowieckiej, zawarte w piśmie RDLP w Radomiu z dn. 25.03.1998 r.
i uzgodnione z Zarządem Wojewódzkim PZŁ oraz koordynatorami rejonów hodowlanych.
Wartości tych wskaźników przedstawiają się następująco:
remizy śródpolne: 1 ha / 1000 ha pól,
poletka żerowe: 1 - 2 ha / 1000 ha lasu,
poletka zgryzowe: 0,25 - 0,50 ha / 1000 ha lasu (w zależności od nasilenia szkód),
dzikie drzewa owocowe: 1 szt. / 30 ha,
paśniki: 1 szt. / 200 ha lasu,
lizawki: 1 szt. / 100 ha lasu.
Podane wskaźniki powinny być uwzględniane przez nadleśnictwo przy zatwierdzaniu
kolejnych planów gospodarczych, przedkładanych przez poszczególne koła łowieckie.
Biorąc pod uwagę uwarunkowania prawne dotyczące gospodarki łowieckiej oraz konkretne
warunki przyrodniczo-leśne w nadleśnictwie, do ważniejszych zadań jakie będą do
zrealizowania w najbliższym okresie gospodarczym należy zaliczyć:
- czuwanie nad właściwą wielkością populacji zwierzyny leśnej, poprzez zatwierdzanie
planów łowieckich dla poszczególnych obwodów łowieckich i nadzór nad ich realizacją,
- 195 -
nadzór nad dokarmianiem zwierzyny w okresie zimowym przez poszczególne koła
łowieckie,
- współudział w ochronie zwierzyny przed kłusownictwem,
- sukcesywne zabezpieczanie podrostów, a także upraw i młodników przed szkodami ze
strony zwierzyny leśnej (zgodnie z zapisami podpunktu „f”),
- dzierżawienie kołom gruntów nieleśnych, zbędnych nadleśnictwu, celem ich
zagospodarowania na potrzeby łowieckie,
- pozostawianie na gruncie odpadów potrzebieżowych dla zapewnienia zwierzynie świeżej
kory w okresie zimowym (z uwzględnieniem wymogów ochrony przeciwpożarowej),
- całoroczną ochronę ostoi zwierzyny leśnej.
Zagadnienia dotyczące zagospodarowania łowieckiego przedstawiono na mapach
przeglądowych gospodarki łowieckiej w skali 1 : 20 000, sporządzonych dla poszczególnych
obrębów leśnych.
-
7. Określenie potrzeb w zakresie infrastruktury technicznej,
w tym turystyki i rekreacji.
7.1. Potrzeby w zakresie infrastruktury technicznej.
Niezbędnym warunkiem efektywnej realizacji wielofunkcyjnych zadań nadleśnictwa,
określonych w niniejszym planie urządzenia lasu, jest odpowiednia infrastruktura techniczna.
Zakres koniecznych inwestycji i remontów (wg wykazu n-ctwa) przedstawiono poniżej.
1. Budowa osad:
L-ctwo Budki, L-ctwo Majdów, _L-ctwo Rzepin, L-ctwo Ciechostowice,
L-ctwo S-ko Książęce, L-ctwo Nad Kamienną.
2. Remonty osad:
L-ctwo Sadek
3. Przebudowa dróg:
L-ctwo Sadek oddz. 112/113,131/132,144/145,161/162,179/180 – 4,16 /km/,
L-ctwo Ciechostowice oddz. 92-96 – 2.4 km,
L-ctwo S-ko Książęce oddz. 86-88,103-106, 124-125 – 4.1 km,
L-ctwo Parszów oddz. 131-135, 96-102 -6,4 km
L-ctwo Rzepin oddz. 113,114,115 – 1,1 km
4. Remonty dróg:
leśnictwa wszystkie – 200 km/ 10 lat
5. Inne:
kopanie rowów granicznych,
budowa Izby Przyrodniczo-Leśnej,
budowa ścieżek edukacyjnych,
wymiana komputerów,
wymiana samochodów – 3 szt.
7.2. Rekreacja i turystyka.
Lasy Nadleśnictwa Skarżysko, wraz z urozmaiconym ukształtowaniem terenu oraz
położeniem, stanowią średnio atrakcyjny region o cennych, choć rzadko wykorzystywanych
walorach krajobrazowych, przyrodniczych i turystyczno wypoczynkowych. Pomimo, że na
obszarze tym nie przewiduje się tworzenia leśnego rejonu rekreacyjnego, to jednak ze względu
na dogodne połączenia komunikacyjne część lasów Nadleśnictwa wykorzystywana jest jako
miejsce rekreacji i wypoczynku świątecznego lub wakacyjnego. Penetracja ludności koncentruje
się głównie wokół miast, w pobliżu większych skupisk ludności i przy głównych drogach
przebiegających przez kompleksy leśne Nadleśnictwa.
Coroczne czynności z zakresu zagospodarowania rekreacyjnego to głównie utrzymywanie
- 196 -
czystości i porządku w miejscach postoju, przy drogach publicznych i leśnych.
Czynności ochronne przed szkodnictwem ze strony człowieka, realizowane są przez
umieszczanie napisów, tablic o charakterze informacyjno-dydaktycznym, prowadzenie akcji
propagandowej na spotkaniach z młodzieżą szkolną. Ulotki, artykuły w prasie i audycje w radio
i telewizji o tej tematyce. W pobliżu lasów nadleśnictwa Skarżysko znajdują się kąpieliska:
„Lubianka”, „Piaski”, „ Bernatka”, „Rejów”, „Mostki”, „Szydłowiec”, „Koszorów”.
Zarządzeniem Nr 75 Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych z dnia 13 grudnia 2004 r,
w sprawie Leśnego Kompleksu Promocyjnego „PUSZCZA ŚWIĘTOKRZYSKA”,obręb Rataje
o powierzchni 4 704 ha został włączony do tego kompleksu.
W celu aktywnego kontaktu z młodzieżą zorganizowano i wykonano Salę Edukacji Leśnej
(świetlica w budynku nadleśnictwa) i dwie ścieżki edukacyjne. Jedną przy siedzibie
nadleśnictwa, a drugą w LKP (leśnictwo Wanacja) gdzie prowadzone są prelekcje o tematyce
leśnej.
W zakresie edukacji leśnej planuje się;
udział w konkursach i imprezach,
opracowanie multimedialnej informacji o Nadleśnictwie Skarżysko,
opracowanie multimedialnej informacji o Leśnym Kompleksie Promocyjnym,
sporządzenie folderów dotyczących ścieżek edukacyjnych.
V. ZESTAWIENIE PRAC URZĄDZENIOWYCH.
1. Prace geodezyjne.
W ramach prac przygotowawczych do IV rewizji urządzania lasu, nadleśnictwo
zaktualizowało ewidencję gruntów, tj. rejestr gruntów oraz mapę numeryczną dla celów
prawnych.
2. Prace glebowo-siedliskowe.
W obecnym opracowaniu urządzeniowym żyzność siedlisk, warianty uwilgotnienia,
aktualny stan siedlisk, typy, podtypy i rodzaje gleb, określono na podstawie sporządzonej przez
pracownię gleboznawczą Oddziału BULiGL w Radomiu, rozszerzonej aktualizacji
dotychczasowego opracowania glebowo-siedliskowego.
3. Właściwe prace urządzeniowe.
Całość prac urządzeniowych wykonana została zgodnie z:
Ustawą o lasach z dnia 28.09.1991 r. (tekst jednolity Dz. U. z 2005 r. nr 45 poz. 435, nr 157
poz. 1315, nr 167, poz. 1399 oraz nr 175 poz. 1460),
Rozporządzeniem Ministra Środowiska, z dn. 20.12.2005 r. (Dz.U. Nr 256 poz.2151.)
w sprawie szczegółowych zasad sporządzania planu urządzenia lasu, uproszczonego planu
urządzenia lasu oraz inwentaryzacji stanu lasu,
Instrukcją Urządzania Lasu z 2003 r.,
Instrukcją Ochrony Lasu z 2004 r.,
Zasadami Hodowli Lasu z 2002 r.,
Instrukcją Ochrony Przeciwpożarowej z 1996 r.,
Zarządzeniem Nr 11A Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych z dn. 11.05.1999 r.,
wytycznymi narady wstępnej, I KTG, II KTG oraz innymi przedmiotowymi przepisami.
Prace urządzeniowe wykonane zostały przez brygady BULiGL Oddział w Radomiu.
Rozpoczęcie prac terenowych nastąpiło w miesiącu czerwcu 2006 r.
Komisyjny odbiór terenowych prac urządzeniowych nastąpił w dniach 17-18 maj 2007 roku.
Był on poprzedzony komisyjną kontrolą pomiaru miąższości na powierzchniach próbnych
kołowych. Komisja odbioru robót przyjęła prace bez zastrzeżeń.
Całość prac urządzeniowych wykonywano przy ścisłym współdziałaniu z administracją leśną
nadleśnictwa i RDLP w Radomiu.
- 197 -
Przed ostatecznym odbiorem terenowych prac urządzeniowych przekazano nadleśnictwu do
przeanalizowania próbne wydruki opisów taksacyjnych oraz zaktualizowane mapy gospodarczoprzeglądowe.
Uwagi nadleśnictwa odnośnie wymienionych materiałów, po dokonaniu uzgodnień, zostały
uwzględnione w toku dalszych prac kameralnych.
Plan urządzenia lasu został wykonany wg stanu na 01.01.2008 r.
Metodę inwentaryzacji zasobów drzewnych omówiono w części I elaboratu (rozdz. 5.1).
Zestawienie błędów procentowych pomiaru miąższości, oddzielnie dla każdego obrębu leśnego,
przedstawiono w zamieszczonych poniżej tabelach.
Tabela 77. Błędy procentowe dla pomierzonych cech obręb Rataje (16-13-1)
Gatunek
Klasa wieku
BRZ
DB
JD
wariancja miąższości
współczynnik zmienności miąższości
błąd procentowy miąższości
IIa
IIb
IIIa
IIIb
IVa
IVb
Va
Vb
VI
KOKDO
Błąd procentowy dla obrębu: 1.17
SO
9940.90
33.92
9.79
7002.46
49.40
7.13
7956.05 9447.85
37.89
40.79
10.51
6.29
6390.67
32.73
6.08
12520.79
42.17
10.89
8808.68
47.98
14.47
6873.28
30.71
5.91
8928.58
40.74
6.79
11105.51
45.43
5.96
3533.04
56.44
15.08
6779.72
44.33
8.23
6470.17
34.24
4.42
8100.90
31.04
3.91
7061.84
26.95
2.96
9398.62
31.66
2.77
10838.38
30.81
3.02
10641.06
31.60
4.34
15427.54
44.36
4.37
21634.97
64.64
6.60
- 198 Tabela 78. Błędy procentowe dla pomierzonych cech obręb Skarżysko (16-13-2)
Gatunek
Klasa
wieku
BRZ
JD
OL
1554.65
33.64
10.64
IIIa
IIIb
IVa
IVb
Va
Vb
VI
KOKDO
ŚW
IIa
IIb
SO
13755.15
41.06
9.68
5144.27
85.74
19.67
9585.35
43.95
6.04
8869.69
43.52
4.02
9078.20
31.93
4.09
11500.31
31.12
4.36
13319.21
34.75
3.91
19472.62
43.07
8.00
16163.63
43.04
4.00
12428.74
46.45
5.04
22145.06
58.67
16.27
4473.34
56.47
19.96
9576.38
56.33
15.06
10785.09
39.64
7.77
12163.71
43.51
6.63
10966.36
30.87
4.32
15238.52
36.87
4.34
10780.12
28.68
3.94
14139.97
35.23
3.39
11910.56
37.76
3.63
13753.84
43.95
4.46
5878.84
36.16
13.67
- 199 Tabela 79. Błędy procentowe dla pomierzonych cech obręb Szydłowiec (16-13-3)
Gatunek
Klasa wieku
IIa
BRZ
JD
SO
3025.77
90.15
45.08
IIb
IIIa
15728.99
73.31
27.71
10750.81
57.26
18.11
5722.31
38.89
14.70
IIIb
IVa
IVb
Va
Vb
VI
KOKDO
10146.94
36.92
9.53
3661.74
69.28
15.12
5604.47
40.32
6.81
8943.36
42.35
4.96
7711.72
31.83
3.27
6283.92
26.24
2.55
7161.68
25.39
2.56
8178.71
27.07
2.79
9306.82
30.64
4.33
9849.21
32.92
4.75
21561.81
71.90
5.95
Rozmiar ważniejszych prac urządzeniowych, wykonanych w ramach IV rewizji urządzania
lasu, przedstawia tabela 80.
Tabela 80. Rozmiar prac urządzeniowych.
Obręb
Taksacja
[ha]
Pow.
pododdziałów
literowych [ha]
1
Rataje
Skarżysko
Szydłowiec
N-ctwo
2
4692.29
5613.35
5562.10
15867.74
2
4574,92
5501,16
5461,94
15538,02
Pow. liniowych
wyłącz. nie
literowanych
[ha]
3
117,37
112,19
100,16
329,72
Założone pow.
próbne
/ szt. /
4
1029
1243
819
3091
- 200 -
Całość prac urządzeniowych wykonały brygady BULiGL Oddział w Radomiu,
w następującym składzie:
1. mgr inż. Piotr Pajączek
2. mgr Cezary Kurys
4. inż.Adam Woźniak
5. Robert Szczepanowski
6. Ireneusz Kadłucki
7. inż. Paweł Piwoński
8. Marcin Dziura
9. Zbigniew Osiński
10. Artur Kwaczyński
12. inż. Dariusz Mroczek
13. Leszek Wrona
14. Robert Gonciarz
17. inż. Tomasz Matysiak
18. inż. Tomasz Matera
17. Anna Dziedzic
17. Ewa Siek
18. Piotr Dudnik
19. mgr Jacek Koba
20. mgr Arkadiusz Wójtowicz
- kier. brygady urządzania lasu
- kier. pracowni map numerycznych
- st. taksator
- taksator
- taksator
- taksator
- st. taksator
- st. taksator
- st. taksator
- taksator
- st. taksator
- st. taksator
- st. asystent taksatora
- taksator
- st. taksator
- taksator
4. Zestawienie składników planu urządzenia lasu.
Zgodnie z ustaleniami I i II KTG, plan urządzenia lasu obejmuje następujące części składowe:
Opis ogólny;
Opisy taksacyjne dla obrębów leśnych wraz z tabelami i wykazami (wydruk);
Wykazy projektowanych cięć rębnych, przedrębnych i wykazy projektowanych zadań
z hodowli lasu dla poszczególnych obrębów leśnych (wydruk);
Operaty dla leśniczych zawierające opisy taksacyjne i wyciągi z planów (wydruk);
Materiały kartograficzne opracowane w systemie numerycznym z wydrukiem:
map gospodarczych (na bazie map ewidencyjnych) w skali 1 : 5 000;
zaktualizowanych map glebowo-siedliskowych w skali 1 : 5 000;
zaktualizowanych map glebowo-siedliskowych w skali 1 : 10 000 dla leśnictw;
map przeglądowych drzewostanów w skali 1: 20 000;
map przeglądowych siedlisk w skali 1 : 20 000;
map przeglądowych cięć rębnych w skali 1 : 20 000;
map przeglądowych ochrony lasu w skali 1 : 20 000;
map przeglądowych siedlisk przyrodniczych w skali 1 : 20 000;
map przeglądowych nasiennictwa i selekcji w skali 1 : 20 000;
map przeglądowych gospodarki łowieckiej w skali 1 : 20 000;
map gospodarczo-przeglądowych drzewostanów i cięć w skali 1 : 10 000 dla
leśnictw;
mapy przeglądowej funkcji lasu w skali 1 : 20 000 ;
map sytuacyjno-przeglądowych walorów przyrodniczo-kulturowych
w skali 1 : 50 000;
mapy sytuacyjnej ochrony przeciwpożarowej lasu w skali 1 : 50 000;
mapy sytuacyjnej obszaru w granicach terytorialnego zasięgu nadleśnictwa w skali
1 : 50 000 z zaznaczonymi granicami obrębów leśnych i leśnictw (bez nanoszenia
granic obrębów ewidencyjnych).
Opis ogólny sporządzono w 3 egz., z przeznaczeniem dla:
- DGLP oraz MŚ w Warszawie – 1 egz.,
- 201 -
- RDLP w Radomiu
– 1 egz.,
- Nadleśnictwa Skarżysko
– 1 egz.;
Opisy taksacyjne dla obrębów leśnych sporządzono w ilości po 2 egz. (6 szt.),
z przeznaczeniem dla:
- RDLP w Radomiu
– 1 egz.,
– 1 egz.;
Wykazy projektowanych cięć rębnych dla obrębów leśnych wykonano w ilości po 2 egz.
(6 szt.), z przeznaczeniem dla:
- RDLP w Radomiu
– 1 egz.;
Plany gospodarcze (zbindowane razem wykazy projektowanych cięć rębnych, przedrębnych i wykazy projektowanych zadań z hodowli lasu) dla obrębów leśnych wykonano
w ilości po 1 egz. (3 szt.), z przeznaczeniem dla Nadleśnictwa Skarżysko.
Operaty dla leśnictw sporządzono w ilości 13 egz., po jednym dla każdego leśnictwa.
Mapy gospodarcze, w skali 1 : 5 000 - wydrukowano 2 komplety z przeznaczeniem dla:
- RDLP w Radomiu
– 1 komplet (format A1 z działkami zrębowymi),
- Nadleśnictwa Skarżysko – 1 komplet (format A4 w formie skoroszytu);
Mapy przeglądowe: drzewostanów, siedlisk, projektowanych cięć rębnych, wydrukowano
w ilości po 3 egz. (27 szt.), z przeznaczeniem dla:
- RDLP w Radomiu
– 1 egz.,
– 1 egz.;
Mapy przeglądowe: ochrony lasu, nasiennictwa i selekcji, gospodarki łowieckiej,
wydrukowano w ilości po 2 egz. (18 szt.), z przeznaczeniem dla:
- RDLP w Radomiu
– 1 egz.,
- Nadleśnictwa Skarżysko – 1 egz.;
Mapę przeglądową funkcji lasu wydrukowano w ilości 5 egz., z przeznaczeniem dla:
- RDLP w Radomiu
– 1 egz.,
– 1 egz.;
- Mazowieckiego UW
- 1 egz;
- Świętokrzyskiego UW
– 1 egz.;
Mapy gospodarczo-przeglądowe drzewostanów i cięć rębnych wydrukowano w ilości
13 kompletów (format A4 w formie skoroszytu), po jednym dla każdego leśnictwa.
Mapy sytuacyjno-przeglądowe walorów przyrodniczo-kulturowych, , wydrukowano
w ilości 5 egz. z przeznaczeniem dla:
- RDLP w Radomiu
– 1 egz.,
– 1 egz.,
- Świętokrzyskiego UW
– 1 egz.;
- Mazowieckiego UW
– 1 egz.;
Mapę sytuacyjną ochrony przeciwpożarowej lasu wydrukowano w ilości 4 egz.,
z przeznaczeniem dla:
Komendy Wojewódzkiej Państwowej Straży Pożarnej w Warszawie – 1 egz.,
Komendy Wojewódzkiej Państwowej Straży Pożarnej w Kielcach – 1 egz.,
- RDLP w Radomiu
– 1 egz.,
- Nadleśnictwa Skarżysko – 1 egz.;
- 202 -
Mapę sytuacyjną obszaru w granicach terytorialnego zasięgu nadleśnictwa wydrukowano w
ilości 3 egz., z przeznaczeniem dla:
- RDLP w Radomiu
– 1 egz.,
– 1 egz.,
Do RDLP Radom przekazano bazę danych z programu „Taksator” oraz bazę geometryczną
leśnej mapy numerycznej, zgodnie z założeniami przyjętymi w standardzie LMN.
Ponadto nadleśnictwo otrzymało dwie licencje programu „Mapnik”.
VI. TABELE I WYKAZY (wg IUL).
- 203 -
VIII.. KRONIKA.
~ kronika ~

Plan Urządzania Lasu - Nadleśnictwo Skarżysko

Transkrypt

Podobne dokumenty