plan gospodarki odpadami dla związku gmin dorzecza wisłoki

Transkrypt

KI
E
K
GM
EC
ZA
ZWIĄZ
WISŁ
O
ZWIĄZEK GMIN DORZECZA WISŁOKI
IN DOR
ul. Konopnickiej 82 • 38-200 JASŁO
tel./fax 013 445-85-54 tel. 013 446 – 80-19
e-mail: [email protected]
Z
PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA
WRAZ
Z PLANEM GOSPODARKI ODPADAMI
DLA ZWIĄZKU GMIN DORZECZA
WISŁOKI
TOM II
Plan Gospodarki Odpadami
Grudzień 2004
Plan Gospodarki Odpadami dla Związku Gmin Dorzecza Wisłoki
PLAN GOSPODARKI ODPADAMI
DLA ZWIĄZKU GMIN DORZECZA WISŁOKI
Miasto Jasło i gminy: Brzyska, Dębowiec, Jasło, Kołaczyce, Krempna,
Nowy Żmigród, Osiek Jasielski, Skołyszyn, Tarnowiec, Chorkówka,
Jedlicze, Brzostek, Czarna, Pilzno, Żyraków, Sękowa
Grudzień 2004
1
Zespół autorski:
Program ochrony środowiska:
Jadwiga Pauli – Wilga
Jacek Godyń
Barbara Nawrot
Stefan Gawroński
Adam Kałucki
Plan gospodarki odpadami:
Ewa Kalinowska
Artur Bielaszka
Jacek Kawala
Zbigniew Grabowski
ul. Szpitalna 40, 31-024 Kraków
tel. (0 12) 429-40-31, fax (0 12) 429-40-65
e-mail: [email protected]
internet: www.lemtech.krakow.pl
2
SPIS TREŚCI
1. WSTĘP ........................................................................................................................................... 7
1.1. Cel gospodarki odpadami ...................................................................................................................7
1.2. Zakres Planu ........................................................................................................................................8
1.3. Podstawa opracowania........................................................................................................................9
1.4. Wykorzystane materiały i źródła informacji ....................................................................................9
2. ZAŁOŻENIA I DANE PODSTAWOWE........................................................................................ 11
2.1. Wstęp ..................................................................................................................................................11
2.2. Ogólna charakterystyka obszaru geograficznego...........................................................................11
2.3. Ludność, gospodarstwa domowe......................................................................................................17
2.4. Działalność przemysłowa i handlowa ..............................................................................................19
3. AKTUALNY STAN PRAWNY...................................................................................................... 22
3.1. Prawo Unii Europejskiej...................................................................................................................22
3.2 Prawo polskie......................................................................................................................................25
3.2.1. Plany gospodarki odpadami..........................................................................................................27
3.2.1.1. Krajowy Plan Gospodarki Odpadami .......................................................................................27
3.2.1.2. Plan Gospodarki Odpadami dla Województwa Podkarpackiego..............................................29
3.2.1.3. Plan Gospodarki Odpadami dla Województwa Małopolskiego na lata 2003÷ 2010 ...............30
3.2.1.4. Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Jasielskiego na lata 2004÷2015 ..............................32
3.2.1.5. Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Dębickiego...............................................................34
3.2.1.6. Program Ochrony Środowiska wraz z Planem Gospodarki Odpadami dla
Powiatu Krośnieńskiego na lata 2004÷2015………………………………………………. ............38
3.2.1.7 Program Ochrony Środowiska oraz Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu
Gorlickiego na lata 2004÷2015 ..................................................................................................39
3.3. Podsumowanie ...................................................................................................................................40
4. ANALIZA OBECNEGO STANU W SEKTORZE GOSPODARKI ODPADAMI
NA OBSZARZE GMIN OBJĘTYCH „PLANEM”......................................................................... 42
4.1. Krótka charakterystyka stanu w gospodarce odpadami na terenie gmin ....................................42
4.2. Ilość i rodzaj odpadów poddawanych procesom odzysku..............................................................51
4.3. Charakterystyka odpadów stałych...................................................................................................52
4.3.1. Charakterystyka odpadów z obszarów miejskich .........................................................................54
4.3.2. Charakterystyka odpadów z obszarów wiejskich (gminy) ...........................................................58
4.4. Bilans odpadów..................................................................................................................................62
4.4.1. Rodzaj i ilość odpadów komunalnych z zabudowy mieszkaniowej .............................................62
4.4.2. Rodzaj i ilość odpadów komunalnych z obiektów infrastruktury.................................................65
4.4.3. Rodzaj i ilość odpadów z czyszczenia ulic i placów ....................................................................68
4.4.4. Rodzaj i ilość odpadów z pielęgnacji terenów zielonych .............................................................68
4.4.4.1. Odpady komunalne ulegające biodegradacji ............................................................................70
4.4.5. Rodzaj i ilość odpadów wielkogabarytowych ..............................................................................70
4.4.5.1. Odpady urządzeń elektrycznych i elektronicznych ....................................................................72
4.4.6. Rodzaj i ilość odpadów budowlanych .........................................................................................74
4.4.6.1. Odpady zawierające azbest .......................................................................................................76
4.4.7. Rodzaj i ilość odpadów niebezpiecznych .....................................................................................77
4.4.8. Rodzaj i ilość odpadów opakowaniowych....................................................................................80
4.4.9. Rodzaj i ilość odpadów medycznych i weterynaryjnych..............................................................82
4.4.10. Rodzaj i ilość odpadów z oczyszczalni ścieków ........................................................................85
3
4.4.11. Odpady z przemysłu ...................................................................................................................90
4.4.11.1. Odpady z przemysłu ogółem ....................................................................................................90
4.4.11.2. Odpady niebezpieczne z przemysłu..........................................................................................98
4.4.11.3. Odpady zawierające PCB........................................................................................................99
4.5. Gromadzenie i odbiór odpadów .....................................................................................................100
4.6. Import i eksport odpadów ..............................................................................................................103
4.7. Transport i przeładunek odpadów.................................................................................................104
4.8. Charakterystyka istniejących instalacji do segregacji, odzysku
i unieszkodliwiania odpadów........................................................................................................114
4.8.1. Instalacje do unieszkodliwiania odpadów komunalnych............................................................114
4.8.1.1. Składowisko odpadów w Woli Brzosteckiej (gm. Brzostek).....................................................116
4.8.1.2. Składowisko odpadów komunalnych w Jaszczwi (gm. Jedlicze)..............................................117
4.8.1.3. Składowisko odpadów komunalnych w Jaśle (gmina miejska) ................................................120
4.8.1.4.Składowisko odpadów w Strzegocicach (gm. Pilzno) ...............................................................122
4.8.2. Instalacje do segregacji, odzysku odpadów komunalnych .........................................................124
4.8.3. Instalacje do unieszkodliwiania odpadów przemysłowych ........................................................125
4.8.3.1. Instalacje do termicznego unieszkodliwiania odpadów przemysłowych..................................125
4.8.3.2. Instalacje do odzysku olejów odpadowych ..............................................................................126
4.8.3.3. Instalacje do przerobu tworzyw sztucznych.............................................................................126
4.8.3.4. Składowiska odpadów przemysłowych ....................................................................................127
4.9. Schemat przepływu odpadów .........................................................................................................128
4.10. Wykaz podmiotów prowadzących działalność w zakresie gospodarki odpadami ..................130
4.11. Współpraca między gminami .......................................................................................................131
4.12. Poziom opłat i sposób rozliczeń za usługi związane z odbiorem
i unieszkodliwianiem odpadów stałych.......................................................................................136
4.13. Uwagi końcowe dotyczące stanu obecnego systemu gospodarki odpadami
i identyfikacji problemów ............................................................................................................141
4.13.1 Słabe strony obecnego systemu gospodarki odpadami komunalnymi.......................................141
4.13.2 Mocne strony obecnego systemu gospodarki odpadami komunalnymi ....................................143
4.14. Podsumowania i wnioski...............................................................................................................143
5. PROGNOZA ZMIAN ILOŚCIOWYCH I JAKOŚCIOWYCH W GOSPODARCE
ODPADAMI W OPARCIU O DANE DEMOGRAFICZNE I GOSPODARCZE ........................... 145
5.1. Prognozy demograficzne.................................................................................................................145
5.2. Prognozy wskaźników społeczno-gospodarczych .........................................................................149
5.3. Prognozy zmiany ilości i jakości wytwarzanych odpadów...........................................................151
5.3.1. Odpady komunalne z zabudowy mieszkaniowej i obiektów infrastruktury ...............................151
5.3.2. Odpady zielone...........................................................................................................................155
5.3.3. Odpady z czyszczenia ulic i placów ...........................................................................................156
5.3.4. Odpady wielkogabarytowe .........................................................................................................156
5.3.5. Odpady budowlane .....................................................................................................................157
5.3.6. Odpady niebezpieczne w strumieniu odpadów komunalnych....................................................158
5.3.7. Odpady z oczyszczania ścieków.................................................................................................159
5.3.8. Odpady biodegradowalne ...........................................................................................................159
5.3.9. Odpady opakowaniowe ..............................................................................................................160
5.3.10. Odpady medyczne i weterynaryjne..........................................................................................161
5.4. Podsumowanie .................................................................................................................................161
5.5. Umocowania prawne gospodarki odpadami komunalnymi ........................................................163
6. ZŁOŻONE CELE I ZADANIA PROPONOWANEGO SYSTEMU GOSPODARKI
ODPADMI NA PRZEDMIOTOWYM TERENIE 17 GMIN ......................................................... 166
6.1. Polityka i cele na poziomie gmin ....................................................................................................168
6.1.1. Cele ogólne długookresowe........................................................................................................168
4
6.2. Zadania na poziomie gmin..............................................................................................................170
6.2.1 Minimalizacja ilości wytwarzanych odpadów komunalnych ......................................................170
6.2.2. Odbiór i transport odpadów komunalnych ................................................................................172
6.3. Podsumowanie i wnioski .................................................................................................................173
7. PROPONOWANE SCENARIUSZE GOSPODARKI ODPADAMI WRAZ Z ANALIZĄ
OPCJI EKONOMICZNYCH I TECHNOLOGICZNYCH ............................................................. 175
7.1. Zbiórka i transport odpadów komunalnych .................................................................................175
7.1.1. Informacje ogólne.......................................................................................................................175
7.1.2. Rekomendowany system zbiórki odpadów komunalnych..........................................................177
7.2. Odzysk surowców i unieszkodliwienie pozostałej części odpadów komunalnych......................188
7.2.1. Założone poziomy odzysku ........................................................................................................188
7.2.2. Odzysk surowców ze strunienia odpadów komunalnych ...........................................................190
7.3. Międzygminny zakład zagospodarowania odpadów ....................................................................197
7.4. Koszty realizacji wyznaczonych działań w zakresie gospodarki odpadami ..............................201
7.5. Identyfikacja scenariuszy dla proponowanego systemu gospodarki odpadami ........................203
7.6. Analiza opcji ekonomicznych proponowanych scenariuszy (efektywność finansowa)..............206
7.7. Wybór scenariusza ..........................................................................................................................210
8. ZADANIA STRATEGICZNE OBEJMUJĄCE OKRES 8 LAT ................................................... 212
8.1. Założenia ogólne ..............................................................................................................................212
8.2 Cele i zadania strategiczne długoterminowe (lata 2005-2012) ......................................................212
8.2.1 Zadania inwestycyjne .................................................................................................................212
8.2.2 Zadania bezinwestycyjne............................................................................................................213
8.3. Harmonogram rzeczowy planowanych przedsięwzięć .................................................................213
9. PLAN DZIAŁAŃ Z HARMONOGRAMEM REALIZACJI PRZEDSIĘWZIĘĆ
OBEJMUJĄCY OKRES 4 LAT.................................................................................................. 215
9.1. Założenia ogólne ..............................................................................................................................215
9.2. Cele i zadania strategiczne krótkoterminowe (lata 2005-2008) ...................................................215
9.2.1. Zadania inwestycyjne ................................................................................................................215
9.2.2. Zadania bezinwestycyjne...........................................................................................................216
9.3. Harmonogram rzeczowy planowanych przedsięwzięć .................................................................217
10. ANALIZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO ................................................................. 219
10.1. Założenia ogólne ............................................................................................................................219
10.2 Analiza oddziaływania na środowisko ..........................................................................................219
10.2.1. Wpływ na zanieczyszczenie powietrza.....................................................................................219
10.2.2. Wpływ na wody powierzchniowe i wody podziemne ..............................................................220
10.2.3. Wpływ na hałas ........................................................................................................................221
10.2.4. Wpływ na krajobraz i warunki otoczenia .................................................................................221
10.3. Porównanie sytuacji obecnej w zakresie gospodarki odpadami z sytuacją planowaną ..........222
11. SPOSÓB MONITORINGU I WDRAŻANIA PLANU ............................................................... 225
11.1. Założenia ogólne ............................................................................................................................225
11.2. Informacje na temat jednostki wdrażającej plan .......................................................................226
11.3. Wytyczne dotyczące wzmocnienia administracji lokalnej .........................................................226
11.4. Zakres współpracy sektora publicznego i prywatnego...............................................................226
11.5. Zasady dostępu do informacji o zaawansowaniu prac związanych z drożeniem ”Planu”......226
11.6. Ustalenie priorytetów przy wdrażaniu „Planu” .........................................................................227
5
11.7. Wskaźniki służące do monitorowania efektywności postępu prac............................................227
11.8. Podsumowanie ...............................................................................................................................229
12.1. Wytyczne dotyczące programu informacyjno-edukacyjnego....................................................230
12.2. Koszty programu informacyjno-edukacyjnego ..........................................................................234
13. MOŻLIWOŚCI FINANSOWANIA PLANU GOSPODARKI ODPADAMI................................. 236
13.1. Przegląd dostępnych źródeł finansowania...................................................................................236
13.2. Wybór montażu finansowego dla realizacji Planu .....................................................................249
13.3. Podsumowania i wnioski...............................................................................................................249
14. STRESZCZENIE W JĘZYU NIESPECJALISTYCZNYM .................................................... 23651
ZAŁACZNIKI .................................................................................................................................. 257
6
1. WSTĘP
Niniejszy Plan Gospodarki Odpadami, zwany dalej „Planem”, opracowywany był równolegle
z Programem Ochrony Środowiska i obejmuje obszar 17 gmin należących do Związku Gmin
Dorzecza Wisłoki. Związek ten tworzy 20 gmin, z których niniejszym dokumentem objęte zostały
gminy: Sękowa, Brzostek, Czarna, Pilzno, Żyraków, Brzyska, Dębowiec, Jasło (miejska), Jasło,
Kołaczyce, Krempna, Nowy Żmigród, Osiek Jasielski, Skołyszyn, Tarnowiec, Chorkówka, Jedlicze.
Dokument ten sporządzony został w oparciu o aktualnie obowiązujące akty prawne z zakresu
gospodarki odpadami z uwzględnieniem zapisów Krajowego Planu Gospodarki Odpadami (Monitor
Polski z 2003r. Nr 11 poz.159) oraz zgodnie z planami wyższych szczebli, tj. Planem Gospodarki
Odpadami dla Województwa Podkarpackiego, Planem Gospodarki Odpadami dla Województwa
Małopolskiego oraz Planami Gospodarki Odpadami dla Powiatu Jasielskiego, Dębickiego,
Krośnieńskiego i Gorlickiego.
1.1. Cel gospodarki odpadami
Niniejszy „Plan” jest efektem realizacji wymogów zawartych w ustawie o odpadach z dnia 27
kwietnia 2001r. (Dz. U. Nr 62 poz. 628 z późn. zm.), która w rozdziale 3 (art. 14-16) wprowadza
obowiązek opracowywania planów gospodarki odpadami na szczeblu krajowym, wojewódzkim,
powiatowym i gminnym.
Podstawowym celem opracowania i wdrażania planów gospodarki odpadami jest realizacja
polityki ekologicznej państwa, a także potrzeba stworzenia w kraju zintegrowanej i wystarczającej
sieci instalacji i urządzeń do odzysku i unieszkodliwiania odpadów spełniających wymagania
określone w przepisach o ochronie środowiska. Na szczeblu lokalnym plan gospodarki odpadami
stanowi dokument zawierający wizję rozwoju systemu, określa warunki wdrażania nakreślonych
wariantów rozwiązań, a jednocześnie jest ważnym źródłem informacji dla podejmowanych decyzji
strategicznych.
Celem opracowania Planu Gospodarki Odpadami dla Związku Gmin Dorzecza Wisłoki
obejmującego obszar w/w gmin jest:
−
przedstawienie aktualnego stanu gospodarki odpadami,
−
określenie potrzeb wynikających z diagnozy aktualnego stanu,
−
przedstawienie prognozy zmian w zakresie gospodarki odpadami,
−
opracowanie programu strategicznego do roku 2008 i do roku 2012.
Opracowany Plan Gospodarki Odpadami spełnia postawione przed nim cele oraz obejmuje
pełny zakres zadań koniecznych do zapewnienia zintegrowanej gospodarki odpadami na terenie
7
siedemnastu gmin, w sposób zapewniający zachowanie zasad ochrony środowiska i zrównoważonego
rozwoju oraz wypełnienie założeń Polityki Ekologicznej Państwa.
1.2. Zakres Planu
Plan Gospodarki Odpadami dla Związku Gmin Dorzecza Wisłoki (obszar siedemnastu gmin)
obejmuje zakres przewidziany rozporządzeniem Ministra Środowiska „w sprawie sporządzania
planów gospodarki odpadami” dla planów gminnych (Dz.U.03.66.620 z dnia 17 kwietnia 2003r.).
Zgodnie z zapisami wspomnianego rozporządzenia „Plan” obejmuje:
1. Aktualny stan gospodarki odpadami, w tym:
a)
rodzaj, ilość i źródła powstawania wszystkich odpadów, w szczególności odpadów
komunalnych,
b)
rodzaj i ilość odpadów poddawanych poszczególnym procesom odzysku,
c)
rodzaj i ilość odpadów poddawanych poszczególnym procesom unieszkodliwiania,
d)
istniejące systemy zbierania wszystkich odpadów, w szczególności odpadów
komunalnych,
e)
rodzaj, rozmieszczenie oraz moc przerobową instalacji do odzysku i unieszkodliwiania
wszystkich odpadów, w szczególności odpadów komunalnych,
f)
wykaz podmiotów prowadzących działalność w zakresie zbierania, odzysku oraz
unieszkodliwiania odpadów komunalnych.
W opisie stanu istniejącego uwzględniono podstawowe informacje charakteryzujące z punktu
widzenia gospodarki odpadami obszar, dla którego jest sporządzany plan gospodarki odpadami, a
w szczególności położenie geograficzne, sytuację demograficzną, sytuację gospodarczą oraz
warunki glebowe, hydrogeologiczne i hydrologiczne, mogące mieć wpływ na lokalizację
instalacji gospodarki odpadami.
2. Prognozowane zmiany w zakresie gospodarki odpadami, w tym również wynikające ze zmian
demograficznych i gospodarczych;
3. Działania zmierzające do poprawy sytuacji w zakresie gospodarki odpadami, w tym:
a)
zapobieganie powstawaniu odpadów,
b)
ograniczanie ilości odpadów i ich negatywnego oddziaływania na środowisko,
c)
wspomaganie prawidłowego postępowania z odpadami w zakresie zbiórki, transportu,
odzysku i unieszkodliwiania odpadów, w szczególności odpadów komunalnych,
d)
redukcja ilości odpadów komunalnych, ulegających biodegradacji, kierowanych na
składowiska odpadów.
8
4. Projektowany system gospodarki odpadami, w szczególności gospodarki odpadami innymi niż
niebezpieczne, w tym odpadami komunalnymi, uwzględniający ich zbieranie, transport, odzysk
i unieszkodliwianie, ze wskazaniem miejsca unieszkodliwiania tych odpadów.
5. Rodzaj i harmonogram realizacji przedsięwzięć oraz instytucje odpowiedzialne za ich
realizację.
6. Szacunkowe koszty inwestycyjne i eksploatacyjne proponowanego systemu, szacunkowe koszty
realizacji poszczególnych działań oraz sposoby finansowania realizacji zamierzonych celów (w
tym instrumenty finansowe służące realizacji zamierzonych celów, z uwzględnieniem
harmonogramu uruchamiania środków finansowych i ich źródeł).
7. System monitoringu i oceny realizacji zamierzonych celów pozwalający na określenie sposobu
oraz stopnia realizacji celów i zadań zdefiniowanych w planie gospodarki odpadami, z
uwzględnieniem ich jakości i ilości.
Bilans odpadów komunalnych oraz koszt działań związanych z prowadzeniem gospodarki
odpadami komunalnymi zostały obliczone do roku 2012. W ramach „Planu” wyróżniono dwa okresy:
krótkoterminowy plan działania przypadający na lata 2005÷2008 i długoterminowy program
strategiczny 2009÷2012. Do obliczeń przyjęto rok 2003 jako rok bazowy.
1.3. Podstawa opracowania
Plan Gospodarki Odpadami dla Związku Gmin Dorzecza Wisłoki (tom II) został opracowany
przez firmę LEMTECH KONSULTING Sp. z o.o. na podstawie umowy zawartej ze Związkiem Gmin
Dorzecza Wisłoki w dniu 23.02.2004r. na opracowanie Programu Ochrony Środowiska wraz z Planem
Gospodarki Odpadami dla gmin należących do Związku, tj.: miasta Jasła i gmin: Brzyska, Dębowiec,
Jasło, Kołaczyce, Krempna, Nowy Żmigród, Osiek Jasielski, Skołyszyn, Tarnowiec, Chorkówka,
Jedlicze, Brzostek, Czarna, Pilzno, Żyraków i Sękowa. Plan został opracowany w pierwszej wersji
jako projekt, który zostanie poddany procedurze uchwalania przez Radę Gminy w poszczególnych
gminach. Po wprowadzeniu do dokumentu poprawek i uzupełnień przyjętych w czasie procesu
uchwalania Plan staje się dokumentem obowiązującym.
1.4. Wykorzystane materiały i źródła informacji
Zaprezentowane w opracowaniu dane uzyskano z następujących źródeł:
•
informacje z urzędów miejskich i gminnych (ankietyzacja),
•
informacje z zakładów przemysłowych (ankietyzacja),
•
Program Ochrony Środowiska wraz z Planem Gospodarki Odpadami dla Powiatu
Jasielskiego na lata 2004÷2015;
9
Uchwalony w dniu 31 marca 2004 r. Plan zawiera analizę stanu gospodarki odpadami dla Powiatu
Jasielskiego oraz strategię postępowania z odpadami,
•
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Dębickiego;
Uchwalony w dniu 23 marca 2004 r. Plan obejmuje analizę stanu gospodarki odpadami oraz zasady
postępowania z odpadami w ujęciu powiatowym,
•
Program Ochrony Środowiska wraz
z
Planem Gospodarki
Odpadami
dla Powiatu
Krośnieńskiego na lata 2004÷2015;
Uchwalony w dniu 30 grudnia 2003 roku Plan zwiera analizę stanu gospodarki odpadami dla Powiatu
Krośnieńskiego oraz strategię postępowania z odpadami,
•
Program Ochrony Środowiska oraz Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Gorlickiego na
lata 2004 – 2015;
Uchwalony w dniu 31 października 2003 roku Plan obejmuje analizę stanu gospodarki odpadami oraz
zasady postępowania z odpadami w ujęciu powiatowym,
•
Plan Gospodarki Odpadami dla Województwa Podkarpackiego (uchwalony dnia 29.09.2003),
•
Plan Gospodarki Odpadami na lata 2003÷2010 dla Województwa Małopolskiego (uchwalony
dnia 25.08.2003),
•
•
Krajowy Plan Gospodarki Odpadami; Monitor Polski nr 11 poz.159.2003,
Opracowania Ministerstwa Środowiska „Poradnik powiatowe i gminne plany gospodarki
odpadami”,
•
Główny Urząd Statystyczny: www.stat.gov.pl;
Bank danych lokalnych zawiera dane statystyczne na poziomie gmin i powiatów, prognozy
demograficzne na poziomie powiatów,
•
•
Kompleksowy Programu Gospodarki Odpadami Niebezpiecznymi w Regionie Polski
Południowej (2002),
Program usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest stosowanych na terytorium Polski
(Ministerstwo Gospodarki, 2002),
•
Program poprawy czystości zlewni rzeki Wisłoka. Część IV: Ochrona wód powierzchniowych
przed zanieczyszczeniami (GIG Katowice, Czerwiec 1999),
•
Program poprawy czystości zlewni rzeki Wisłoka. Część III: Gospodarka ściekowa i
składowiska odpadów (GIG Katowice, Czerwiec 1999).
10
2. ZAŁOŻENIA I DANE PODSTAWOWE
2.1. Wstęp
Ponieważ niniejszy Plan Gospodarki Odpadami dla Związku Gmin Dorzecza Wisłoki jest
sporządzony dla obszaru 17 gmin, znajdujących się na obszarze 4 powiatów i 2 województw, to w
poniższym
materiale
informacje
poszeregowano
w
ujęciu
powiatowym
ze
szczególnym
uwzględnieniem gmin, które należą do Związku Gmin Dorzecza Wisłoki i dla których ten „Plan” jest
tworzony.
Tabela 1. Przynależność administracyjna obszarów objętych Planem Gospodarki Odpadami.
Województwo
Powiat
Gmina
Jasielski
Brzyska
Dębowiec
Jasło
Jasło
Kołaczyce
Krempna
Nowy Żmigród
Osiek Jasielski
Skołyszyn
Tarnowiec
Brzostek
Czarna
Pilzno
Żyraków
Chorkówka
Jedlicze
Sękowa
Podkarpackie
Dębicki
Krośnieński
Małopolskie
Gorlicki
Rodzaj Gminy
wiejska
wiejska
miejska
wiejska
wiejska
wiejska
wiejska
wiejska
wiejska
wiejska
wiejska
wiejska
miejsko-wiejska
wiejska
wiejska
miejsko-wiejska
wiejska
2.2. Ogólna charakterystyka obszaru geograficznego
Powiat
jasielski
położony
jest
w
południowo-zachodniej
części
województwa
podkarpackiego. Od zachodu graniczy z województwem małopolskim, od północy z powiatami:
dębickim i strzyżowskim, natomiast od wschodu z powiatem krośnieńskim. Południową granicę
stanowi granica państwowa ze Słowacją. Powierzchnia powiatu wynosi 821 km2, co stanowi 4,6%
powierzchni województwa podkarpackiego. Pod względem administracyjnym powiat dzieli się na 10
gmin, w tym 1 gminę miejską – Jasło oraz 9 gmin wiejskich: Brzyska, Dębowiec, Jasło, Kołaczyce,
Krempna, Nowy Żmigród, Osiek Jasielski, Skołyszyn i Tarnowiec. Największą pod względem
obszaru gminą powiatu jest gmina Krempna (203,6 km2), najmniejszą zaś gmina Brzyska (45,1 km2).
11
Powiat jasielski posiada wysoki wskaźnik lesistości, na poziomie 34,5%. Do gmin o największym
zalesieniu należy gmina Krempna (72,3%) oraz gminy: Dębowiec (32,4%) i Kołaczyce (31,9%).
Znaczna część obszaru w południowej i północno-zachodniej części powiatu to obszary chronione,
objęte różnymi formami ochrony prawnej z uwagi na duże wartości przyrodnicze i krajobrazowe. W
granicach administracyjnych powiatu jasielskiego znajdują się: Magurski Park Narodowy, fragmenty
2 parków krajobrazowych: Jaśliskiego Parku Krajobrazowego i Parku Krajobrazowego Pasma
Brzanki, rezerwat przyrody „Golesz”, obszar Chronionego Krajobrazu Beskidu Niskiego.
Stan środowiska powiatu oraz skala i charakter problemów ekologicznych wykazują znaczne
zróżnicowanie przestrzenne. Obszarami o znacznym stopniu przekształcenia środowiska naturalnego
są tereny gmin położonych w pobliżu Jasła oraz miasto Jasło. Najkorzystniejsze warunki ekologiczne
występują w południowej części powiatu.
Wszystkie gminy powiatu jasielskiego: Jasło (miejska) Jasło, Brzyska, Kołaczyce, Skołyszyn,
Tarnowiec, Dębowiec, Osiek Jasielski, Nowy Żmigród i Krempna należące do Związku Gmin
Dorzecza Wisłoki objęte są niniejszym „Planem”
Rysunek 1. Mapa administracyjna powiatu JASIELSKIEGO z zaznaczeniem gmin objętych „Planem”.
12
Tabela 2. Wykaz sołectw objętych „Planem” w poszczególnych gminach powiatu jasielskiego.
Gmina
Sołectwa
Jasło
Bierówka, Brzyście, Chrząstówka, Gorajowice, Jareniówka, Kowalowy, ŁaskiSobniów, Niegłowice, Niepla, Opacie, Osobnica, Szebnie, Trzcinica, Warzyce,
Wolica, Zimna Woda i Żółków.
Brzyska
Brzyska, Błażkowa, Ujazd, Wróblowa, Lipnica Dolna, Dąbrówka, Kłodawa.
Kołaczyce
Bieździedzia, Bieździadka, Kołaczyce, Krajowice, Lublica, Sieklówka, Sowina,
Nawsie Kołaczyckie.
Skołyszyn
Bączal Dolny, Bączal Górny, Harklowa, Jabłonica, Kunowa, Lipnica Górna, Lisów,
Przysieki, Pusta Wola, Siedliska Sław., Siepietnica, Skołyszyn, Sławęcin, Święcany.
Dębowiec
Dębowiec, Cieklin, Dobrynia, Duląbka, Dzielec, Folusz, Łazy Dębowieckie,
Majscowa, Pogórek, Radość, Wola Cieklińska, Wola Dębowiecka, Zarzecze.
Tarnowiec
Osiek Jasielski
Krempna
Nowy Żmigród
Brzezówka, Czeluśnica, Dobrucowa, Gąsówka, Gliniczek, Glinik Polski, Łajsce,
Łubienko, Łubno Opace, Łubno Szlacheckie, Nowy Glinik, Potakówka, Roztoki,
Sądkowa, Tarnowiec, Umieszcz, Wrocanka.
Czekaj, Mrukowa, Osiek Jasielski, Pielgrzymka, Samoklęski, Świerchowa, Załęże,
Zawadka.
Krempna, Ożenna, Grab, Polany, Myscowa, Świątkowa Mała, Świątkowa Wielka,
Kotań, Wyszowatka, Żydowskie, Świerzowa Ruska, Huta Polańska, Huta Krempna,
Rozstajne, Ciechania.
Brzezowa, Desznica, Gorzyce, Grabanina, Jaworze, Kąty, Łężyny, Łysa Góra,
Makowiska, Mytarka, Mytarz, Nowy Żmigród, Nienaszow, Sadki, Siedliska
Żmigrodzkie, Skalnik, Stary Żmigród, Toki.
Powiat dębicki usytuowany jest w zachodniej części województwa podkarpackiego na
pograniczu dwóch krain geograficznych: Kotliny Sandomierskiej i Pogórza Karpackiego. Rzeka
Wisłoka - przepływająca przez powiat dębicki - rozgranicza w południowym skrawku Kotliny
Sandomierskiej: Płaskowyż Tarnowski od Płaskowyżu Kolbuszowskiego, zaś w północnym skrawku
Pogórza Karpackiego: Pogórze Ciężkowickie od Pogórza Strzyżowskiego. Niniejszym „Planem”
objęta jest powierzchnia 545,16 km2, co stanowi 70% powierzchni powiatu dębickiego. Pod względem
administracyjnym powiat dębicki podzielony jest na: miasto Dębica, miasto i gmina Pilzno, gmina
Brzostek, gmina Czarna, gmina Dębica, gmina Jodłowa, gmina Żyraków. Pod względem powierzchni
największy obszar (wśród gmin powiatu dębickiego objętego „Planem”) zajmuje gmina Pilzno wraz z
miastem Pilzno – 165 km2. Parki krajobrazowe położone na terenie gmin Brzostek i Jodłowa (m.in.
Park Krajobrazowy Pasma Brzanki) stanowią przedłużenie łańcucha parków krajobrazowych
ciągnących się w obrębie niższej części Karpat, aż po okolice Przemyśla. Rezerwaty przyrody, które
występują w powiecie na terenach gmin Brzostek (rezerwat Kamera, planowany „Dęborzyn”), Czarna
(rezerwat Torfy w Głowaczowej i planowany „Stary Jawornik”) i Pilzno (rezerwat florystyczny
Słotwina w Polesiu Machowskim) reprezentują różnorodność i bogactwo środowiska przyrodniczego.
Na terenie wszystkich gmin powiatu dębickiego znajdują się obszary chronionego krajobrazu.
13
W wody podziemne bogate są gminy, przez które przepływa rzeka Wisłoka oraz gminy, w których
znajdują się utwory tzw. Rynny Podkarpackiej (Pilzno, Czarna).
Cztery gmin powiatu dębickiego tj. Brzostek, Czarna, Pilzno, Żyraków należące do Związku Gmin
Dorzecza Wisłoki objęte są niniejszym „Planem”.
Rysunek 2. Mapa administracyjna powiatu DĘBICKIEGO z zaznaczeniem gmin objętych „Planem”.
Tabela 3. Wykaz sołectw objętych „Planem” w poszczególnych gminach powiatu Dębickiego
Gmina
Sołectwa
Brzostek
Brzostek, Grudna Górna, Grudna Dolna, Gorzejowa, Głobikówka, Bukowa,
Bączałka, Januszkowice, Klecie, Kamienica Dolna, Kamienica Górna, Nawsie
Brzosteckie, Opacionka, Przeczyca, Skurowa, Smarżowa, Siedliska Bogusz,
Wola Brzostecka, Zawadka, Brzostecka.
Czarna
Borowa, Chotowa, Czarna, Głowaczowa, Golemki, Grabiny, Jaźwiny, Podlesie,
Przeryty Bór, Przyborów, Róża, Jastrząbka Stara, Jawornik, Żdzary.
Pilzno
Bielowy, Dobrków, Gębiczyna, Gołęczyna, Jaworze Dolne, Jaworze Górne,
Lipiny, Łęki Dolne, Łęki Górne, Machowa, Mokrzec, Parkosz, Połomia, Podlesie,
Słotowa, Strzegocice, Zwiernik.
Żyraków
Bobrowa, Bobrowa Wola, Góra Motyczna, Korzeniów, Mokre, Nagoszyn,
Straszęcin, Wiewiórka, Wola Wielka, Wola Żyrakowska, Zasów, Zawierzbie,
Żyraków.
Powiat krośnieński o powierzchni 924 km² obejmuje 9 gmin (w tym 4 miasta: Dukla,
Iwonicz Zdrój, Jedlicze, Rymanów) i 95 wsi. Niniejszym „Planem” objęta jest powierzchnia 135,83
km2, co stanowi 14,7% powierzchni powiatu krośnieńskiego. Powiat krośnieński położony jest w
obrębie trzech jednostek fizjograficznych: Pogórza Karpackiego, Kotliny Jasielsko-Krośnieńskiej,
Beskidu Niskiego.
14
Na północy przeważają łagodne faliste wzniesienia Pogórza, z których największe Sucha Góra
(591 m n.p.m.) góruje ponad 300 metrów nad dnem Kotliny Jasielsko – Krośnieńskiej.
Zasoby wód powierzchniowych są znaczne, większość rzek i potoków w górnych biegach tworzy
malownicze przełomy, niewielkie wodospady, zakola. Największą rzeką powiatu jest Wisłok.
Obszar powiatu krośnieńskiego obfituje w wody mineralne. Występują tu także wody termalne oraz
cenne złoża borowin. Na bazie istniejących wód mineralnych można rozwijać leczenie uzdrowiskowe.
Lasy zajmujące obszar ponad 32 tys. ha, co stanowi 34,5% ogólnej powierzchni powiatu. Przeważają
lasy liściaste, głównie bukowe, występują także zespoły dębowo – grabowe, a wśród lasów iglastych
dominuje jodła i sosna. W południowo – wschodniej jego części znajdują się fragmenty Magurskiego
Parku Narodowego, liczące 1138,6 ha, co stanowi 5,7% ogólnej powierzchni Parku.
Dwie gminy powiatu krośnieńskiego tj. Jedlicze, Chorkówka należące do Związku Gmin Dorzecza
Wisłoki objęte są niniejszym „Planem”.
Rysunek 3. Mapa administracyjna powiatu KROŚNIEŃSKIEGO z zaznaczeniem gmin objętych
„Planem”.
Tabela 4. Wykaz sołectw objętych „Planem” w poszczególnych gminach powiatu Krośnieńskiego.
Gminy
Sołectwa
Jedlicze
Chlebna, Długie, Dobieszyn, Jaszczew, Moderówka, Piotrówka, Podniebyle,
Poręby, Potok i Żarnowiec, miasto Jedlicze – podzielone na trzy dzielnice.
Chorkówka
Bóbrka, Chorkówka, Draganowa, Faliszówka, Kobylany, Kopytowa,
Leśniówka, Machnówka, Poraj, Sulistrowa, Szczepańcowa, Świerzowa
Polska, Zręcin, Żeglce.
15
Powiat
gorlicki
położony
jest
na
południowo-wschodnim
krańcu
województwa
małopolskiego w paśmie Beskidu Niskiego (do 1000 m n.p.m). Obszar powiatu należy do
podprowincji Zewnętrzne Karpaty Zachodnie i znajduje się w dwóch makroregionach: Pogórze
Środkowobeskidzkie (Pogórze Karpackie) i Beskid Środkowy. Cały jego teren należy zaliczyć do
terenów wyżynno-pagórkowatych. Graniczy on od zachodu z powiatem nowosądeckim, od północy z
powiatem tarnowskim, od wschodu z gminami województwa podkarpackiego, a od południa ze
Słowacją. Powierzchnia powiatu wynosi 967,36 km2, zaś niniejszym „Planem” objęty jest obszar o
powierzchni 194,75 km2, co stanowi 20% powierzchni powiatu. Powiat tworzy 10 gmin: miejska:
Gorlice, miejsko-wiejska: Biecz; wiejskie: Bobowa, Gorlice, Lipinki, Łużna, Moszczenica, Ropa,
Sękowa, Uście Gorlickie. Użytki rolne stanowią 51,7% powierzchni zaś lasy i tereny leśne 41,1%.
Stopień zalesienia najwyższy jest w gminie Sękowa - 69,7%, w gminie tej znajduje się też najmniej
użytków rolnych - 28,6%.
Niniejszym „Planem” objęta jest jedyna gmina powiatu gorlickiego należąca do Związku Gmin
Dorzecza Wisłoki tj. Sękowa.
Rysunek 4. Mapa administracyjna powiatu GORLICKIEGO z zaznaczeniem gminy objętej „Planem”.
Tabela 5. Wykaz sołectw objętych „Planem” w poszczególnych gminach powiatu gorlickiego.
Gmina
Sękowa
Sołectwa
Sękowa, Siary, Męcina Mała, Męcina Wielka, Wapienne, Owczary, Ropica
Górna, Małastów, Bodaki, Bartne, Krzywa.
16
2.3. Ludność, gospodarstwa domowe
Z uwagi na rozbieżności pomiędzy danymi - dot. liczby mieszkańców - uzyskanymi z
poszczególnych gmin oraz danymi statystycznymi GUS, przyjęto w niniejszym opracowaniu dane
demograficzne dotyczące liczby ludności zamieszkującej poszczególne gminy w oparciu o dane
statystyczne po spisie narodowym w roku 2002 (źródło: www.stat.gov.pl: bank danych regionalnych)
jako stan ludności ogółem wg faktycznego miejsca zamieszkania 31 XII. Dane demograficzne z roku
2002 GUS uznał za dane wyjściowe do sporządzenia „Prognozy ludności Polski do 2030 roku”.
Liczbę gospodarstw domowych oszacowano na podstawie danych dot. przeciętnej liczby osób w
gospodarstwie domowych w roku 2002 (wg GUS) dla woj. podkarpackiego oraz woj. małopolskiego
na terenach wiejskich i miejskich.
W powiecie jasielskim zamieszkuje 115 387 osób (31.12.2002r.), przy czym prawie 33%
ogółu stanowią mieszkańcy Jasła. Wskaźnik gęstości zaludnienia jest wysoki i wynosi 136 osób na
km2 (6 miejsce w województwie). Najludniejsze spośród gmin wiejskich to gminy: Jasło (173 osoby
na km2) oraz Skołyszyn (159 osób na km2), natomiast najmniejszy wskaźnik zaludnienia posiada
gmina Krempna (10 osób na km2).
Tabela 6. Sytuacja demograficzna na obszarze objętym „Planem” w powiecie JASIELSKIM według
stanu na koniec 2002 roku (po spisie narodowym).
Gmina
Ludność
[osoby]
Szacunkowa liczba
Liczba sołectw
Powierzchnia
gospodarstw
[km2]
domowych*
Jasło - miasto
37 942
11 275
36,6
Jasło - obszary wiejskie
15 906
4 243
93,1
17
Brzyska
6 201
1 654
45,1
7
Dębowiec
8 261
2 203
85,8
13
Kołaczyce
8 676
2 314
60,1
8
Krempna
2 044
545
203,6
8
Nowy Żmigród
9 441
2 518
104,5
18
Osiek Jasielski
5 308
1 415
60,5
8
Skołyszyn
12 445
3 320
77,9
14
Tarnowiec
9 163
2 444
63,1
17
Razem
115 387
31 931
830,3
110
*Przeciętna liczba osób w gospodarstwie domowych w roku 2002 wyniosła dla woj. podkarpackiego wg GUS –
3,749 na terenach wiejskich i 3,365 na terenach miejskich. Źródło: dane GUS.
Powiat dębicki według stanu na koniec 2002 rok zamieszkiwało 134 196 osób, z czego
55 517 osób zamieszkiwało na obszarze objętym „Planem”. Sytuację demograficzną dla obszaru w
powiecie dębickim objętego Planem Gospodarki Odpadami przedstawiono w poniższej tabeli. Gęstość
zaludnienia w poszczególnych gminach na rozpatrywanym terenie jest porównywalna i wynosi od 107
do 118 osób na km2.
17
Tabela 7. Sytuacja demograficzna na obszarze objętym „Planem” w powiecie DĘBICKIM według
stanu na koniec 2002 roku (po spisie narodowym).
Gmina
Ludność
Szacunkowa liczba
Powierzchnia
Liczba sołectw
[osoby]
gospodarstw domowych*
[km2]
Brzostek
13 099
3 494
122,6
19
Czarna
12 316
3 285
147,0
14
Pilzno - miasto
4 280
1 465
16,0
Pilzno – obszar wiejski
12 826
3 421
149,2
17
Żyraków
12 996
3 466
110,3
13
Razem
55 517
15 131
545,1
63
*Przeciętna liczba osób w gospodarstwie domowych w roku 2002 wyniosła dla woj. podkarpackiego wg GUS –
3,749 na terenach wiejskich i 2,921 na terenach miejskich. Źródło: dane GUS.
Liczba ludności w powiecie krośnieńskim w 2002 r. wynosiła 108 952 osób (stan na
31.12.2002 r.) z czego 27 922 osób zamieszkujących na obszarze o powierzchni 135,83 km2 objętych
zostanie niniejszym „Planem”. Gęstość zaludnienia jest zbliżona do średniej w województwie
podkarpackim. Na 1 km² przypada około 119 osób, natomiast w miastach jest znacznie wyższe i tak
np. w Jedliczu na 1 km² przypada 523 osób.
Tabela 8. Sytuacja demograficzna na obszarze gminy powiatu KROŚNIEŃSKIEGO objętej „Planem”
według stanu na koniec 2002 roku (po spisie narodowym).
Gmina
Ludność
[osoby]
Szacunkowa liczba Powierzchnia [km2]
Liczba sołectw
gospodarstw
domowych*
Chorkówka
12 959
3 457
77,6
14
Jedlicze - miasto
5 547
1 899
10,6
Jedlicze - obszar wiejski
9 416
2 511
47,6
10
Razem
27 922
7 867
135,8
24
*Przeciętna liczba osób w gospodarstwie domowych w roku 2002 wyniosła dla woj.. podkarpackiego wg GUS –
3,749 na terenach wiejskich i 2,921 na terenach miejskich. Źródło: GUS.
Liczba ludności w powiecie gorlickim w 2002 r. wynosiła 106 305 osób (stan na
31.12.2002r.) z czego 4 707 osób zamieszkujących na obszarze o powierzchni 194,75 km2 objętych
zostanie niniejszym „Planem”. Na 1 km² przypada średnio około 112 osób. Gmina Sękowa ma drugi z
najmniejszych wskaźników gęstości zaludnienia w powiecie - około 25 osób/km2 .
Tabela 9. Sytuacja demograficzna na obszarze gminy powiatu GORLICKIEGO objętej „Planem”
według stanu na koniec 2002 roku (po spisie narodowym).
Liczba sołectw
Szacunkowa liczba
Powierzchnia
gospodarstw
[km2]
domowych*
Sękowa
4 707
1 296
194,7
11
*Przeciętna liczba osób w gospodarstwie domowych w roku 2002 wyniosła dla woj. Małopolskiego wg GUS –
3,631 na terenach wiejskich. Źródło: GUS.
Gmina/miasto
Ludność
[osoby]
18
Rysunek 5. Sytuacja demograficzna na obszarze gminy objętej „Planem” według stanu na 31.12. 2002
roku (po spisie narodowym).
40000
Liczba mieszkańców [osoby]
35000
30000
25000
20000
15000
10000
5000
Sękowa
Jedlicze - obszary wiejskie
Jedlicze - obszary miejskie
Chorkówka
Żyraków
Pilzno – obszary wiejskie
Pilzno - obszary miejskie
Czarna
Brzostek
Tarnowiec
Skołyszyn
Osiek Jasielski
Nowy Żmigród
Krempna
Kołaczyce
Dębowiec
Brzyska
Jasło - gmina
Jasło - miasto
0
Analizowany teren siedemnastu gmin zamieszkuje ok. 203 550 osób, z czego 76%
zamieszkuje obszary wiejskie, tj. 155 764 osób. Jednostką administracyjną o największej liczbie
mieszkańców jest miasto Jasło – 37 942 osób (co stanowi 18,6% wszystkich mieszkańców
przedmiotowego terenu). Pozostałe jednostki miejskie są zdecydowanie mniejsze od względem liczby
mieszkańców od miasta Jasła ; miasto Pilzno zamieszkuje 4 280 osób, zaś miasto Jedlicze - 5 563
osób. W dalszej części opracowania miasta Jasło, Jedlicze i Pilzno zakwalifikowano do obszarów
miejskich zaś pozostałe gminy: Brzyska, Dębowiec, Jasło, Kołaczyce, Krempna, Nowy Żmigród,
Osiek Jasielski, Skołyszyn, Tarnowiec, Brzostek, Czarna, Pilzno (obszary wiejskie), Żyraków,
Chorkówka, Jedlicze (obszary wiejskie) i Sękowa zakwalifikowano do obszarów wiejskich.
2.4. Działalność przemysłowa i handlowa
Strukturę gospodarczą powiatu jasielskiego określa się jako rolniczo-przemysłową. Użytki
rolne zajmują ponad 55% obszaru, wśród których największy udział mają grunty orne i użytki zielone.
Około 85% powierzchni użytków rolnych użytkowane jest przez gospodarstwa indywidualne.
19
W przemyśle dominują branże: chemiczna (wytwarzanie produktów rafinacji ropy naftowej,
produkcja tworzyw sztucznych, szkła i wyrobów ze szkła), spożywcza (przetwórstwo owoców i
warzyw, przetwórstwo mięsa), wydobywcza (wydobycie ropy naftowej) i metalowa.
Najważniejszym ośrodkiem przemysłowym jest miasto powiatowe Jasło. Do największych
przedsiębiorstw na rozpatrywanym terenie należą: Rafineria Jasło (producent i sprzedawca paliw),
Poszukiwania Nafty i Gazu w Jaśle Sp. z o.o., Zakład Tworzyw Sztucznych Gamrat S.A.
(wytwarzający m.in. rury, wykładziny i płytki z PCV, siding oraz styropian), Huta Szkła, Fabryka
Armatur JAFAR S.A. W branży spożywczej działają firmy ZPOW PEKTOWIN Sp. z o.o. (producent
przetworów owocowo-warzywnych) i JASAN Sp. z o.o. (eksportujący mięso końskie i jego przetwory
na rynki zachodnie). Poza Jasłem funkcjonuje również szereg zakładów w branży szklarskiej.
W powiecie jasielskim – podobnie jak w całym województwie podkarpackim – rolnictwo jest
silnie rozdrobnione (ok. 14 tys. gospodarstw rolnych o średniej powierzchni ok. 3,5 ha).
Powiat dębicki ma charakter rolniczo–przemysłowy. Liczące się zakłady powiatu dębickiego
(Firma Oponiarska DĘBICA S.A. Fabryka Farb i Lakierów „Śnieżka” S.A. w Brzeźnicy, Zakłady
Tworzyw Sztucznych „Erg” S.A. w Pustkowie, Zakład Obróbki Marmuru „Jabo – Marmi” w
Nagawczynie, fabryka farb i lakierów TBD S.A., „Arkus” Sp. z o.o.) są zlokalizowane poza terenem,
dla którego jest opracowany niniejszy „Plan…”. Rolniczy charakter powiatu sprzyja rozwojowi
zakładów bazujących na zdrowych, ekologicznych produktach rolnych. Inwestowaniu w powiecie
dębickim sprzyja w szczególności: strategiczne położenie geograficzne i komunikacyjne, dobry stan
infrastruktury technicznej, pozycja niektórych przedsiębiorstw w kraju i za granicą oraz duży
potencjał ludzki. Przeważającą część powierzchni powiatu dębickiego zajmują użytki rolne (64%), co
określa podstawowy dział gospodarki powiatu jako rolniczy. Tereny wiejskie zamieszkuje 60% ogółu
mieszkańców powiatu. Ponad 80 % gospodarstw posiada powierzchnię mieszczącą się w przedziale
1,01÷ 4,99 ha.
Powiat krośnieński jest powiatem o profilu rolniczo–przemysłowym. Rolnictwo w powiecie
krośnieńskim, tak jak i w innych powiatach województwa podkarpackiego, charakteryzuje się dużym
rozdrobnieniem agrarnym. Gospodarka rolna przy ogólnej powierzchni 92 379 ha obejmuje obszar 48
920 ha, tj. 53%. W strukturze użytków rolnych 63,9% stanowią grunty orne, 34,6% trwałe użytki
zielone i 1,5% sady. Powiat krośnieński posiada zróżnicowane warunki do produkcji rolnej. Wynika to
z ukształtowania terenu, jakości gleb i zmiennych czynników klimatycznych. Gleby powiatu
krośnieńskiego cechuje duża różnorodność. W północnej i środkowej części (Kotlina Jasielsko –
Krośnieńska i Pogórze) istnieją dogodne warunki do prowadzenia rolnictwa uprawowego. Dominuje
produkcja zbóż i ogrodnictwo oraz chów bydła i trzody chlewnej. W regionie górskim utrzymywanie
20
trwałych użytków zielonych sprzyja hodowli bydła i owiec. Przewaga gruntów ornych (około 70%)
występuje w czterech gminach: Jedlicze, Chorkówka, Miejsce Piastowe i Korczyna.
Pozarolniczy potencjał gospodarczy tworzą w powiecie przede wszystkim małe i średnie
podmioty gospodarcze, jedno lub kilkuosobowe zakłady osób fizycznych o różnorodnym profilu
działalności. Na bazie występujących zasobów surowcowych wykształciły się w powiecie branże o
długoletniej tradycji, m.in. wydobycie i przetwórstwo ropy naftowej i gazu ziemnego. Do
najważniejszych zakładów produkcyjnych, położonych na terenie objętym „Planem…” należą:
Rafineria Nafty "Jedlicze" S.A. i spółki kapitałowo-zależne wydzielone z RN, Zakłady Produkcyjno –
Remontowe Energetyki Sp. z o.o. w Jedliczu, „Montonaft” Sp.z o.o. w Jedliczu oraz Firma „SPLAST”
w Jedliczu. Poza terenem objętym „Planem…” zlokalizowane są: Zakłady Przemysłu Skórzanego
"ASKO" w Rymanowie, COMBI S.A. Młyny w Targowiskach, Włókiennicza Spółdzielnia Pracy –
Towarzystwo Tkaczy w Korczynie, Zakłady Drzewne Spółdzielnia Pracy w Korczynie, Zakłady
Mięsne Rymanów S.C. oraz Rozlewnia Wód Mineralnych w Rymanowie Zdroju. Istotną rolę w
rozwoju gospodarczym powiatu odgrywać będzie działalność usługowa i turystyczna.
Powiat gorlicki pod względem użytkowania jest obszarem rolno–leśnym. Taki sposób
użytkowania gruntów, przy niewielkiej ilość przemysłu na obszarze powiatu, sprzyja rozwojowi
turystyki. Na terenie powiatu dominuje rolnicze wykorzystanie gleb zakwalifikowanych głównie do
niższych klas bonitacyjnych. Uprawą zajmującą największy obszar powiatu są zboża. Znaczny udział
terenów leśnych w ogólnej powierzchni powiatu przyczynił się do rozwoju przemysłu przetwórstwa
drzewnego. Omawiany obszar pod względem geologicznym należy do Karpat i występują tutaj
udokumentowane złoża ropy naftowej, gazu ziemnego, ilastych surowców ceramiki budowlanej.
Największe zakłady przemysłowe powiatu zlokalizowane są poza terenem objętym „Planem”, tj. w
Gorlicach: Rafineria Nafty „Gilmar” S.A., Fabryka Maszyn „Glinik” S.A. w Gorlicach,
Przedsiębiorstwo Przemysłu Drzewnego „FOREST”, „Velimat”, „Matizol” oraz „DREW-MAX” w
Uściu Gorlickim i „PRODREW” w Bieczu. Gmina Sękowa objęta niniejszym „Planem” ma charakter
rolniczy, zaś do największych zakładów zlokalizowanych na jej terenie należą: ferma drobiowa –
Jamro Jerzy, masarnia „Angela” w Męcinie Wielkiej oraz punkt segregacji odpadów PPHU
„Nowimpex” w Sękowej. W miejscowości Wapienne znajdują się udokumentowane złoża wód
mineralnych leczniczych (słabomineralizowane wody siarczkowe). Źródła „Kamila”, „Marta” i
„Zuzanna” mają łączną wydajność 1,7 m3/h. Są one wykorzystywane dla celów leczniczych.
W Wapiennym, również jako surowic leczniczy, wykorzystywane są borowiny z lokalnego
torfowiska, typu niskiego o ograniczonych zasobach, zalegającym na podłożu leśnym Kamiennej
Góry.
21
3. AKTUALNY STAN PRAWNY
3.1. Prawo Unii Europejskiej
Dyrektywy regulujące postępowanie z odpadami to:
•
Dyrektywa Rady nr 75/442/WE z 15 lipca 1975 w sprawie odpadów,
•
Dyrektywa Rady nr 91/156/WE z 18 marca 1991 poprawiająca Dyrektywę 75/442,
•
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2000/76/WE z 4 grudnia 2000 w sprawie
spalania odpadów,
•
Dyrektywa Rady 99/31/WE z 26 kwietnia 1999 w sprawie składowania odpadów,
•
Dyrektywa Rady 91/689/WE z 12 grudnia 1991 w sprawie odpadów niebezpiecznych,
•
Dyrektywa Rady 96/61/WE z dnia 24 września 1996 w sprawie zintegrowanego
zapobiegania zanieczyszczeniom i kontroli,
•
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 94/62/WE z dnia 20 grudnia 1994 r. w
sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych,
•
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2000/53/WE z dnia 18 września 2000 r. w
sprawie pojazdów wycofanych z eksploatacji,
•
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2002/96/WE z 27 stycznia 2003 w sprawie
odpadów urządzeń elektrycznych i elektronicznych (WEEE),
•
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2003/108/WE z dnia 8 grudnia 2003 r.
zmieniająca dyrektywę 2002/96/WE w sprawie zużytego sprzętu elektrycznego i
elektronicznego (WEEE).
Przepisy prawa dotyczące odpadów są w Unii Europejskiej rozbudowane i obejmują szereg
zagadnień: od ogólnej ramowej dyrektywy aż po rozwiązania szczegółowe.
Ogólne zasady postępowania z odpadami określa dyrektywa Rady nr 75/442 z 15 lipca 1975
roku w sprawie odpadów, obowiązująca w chwili obecnej w wersji ustalonej dyrektywą Rady nr
91/156/WE z 18 marca 1991 r. Jest to tzw. „Dyrektywa ramowa”. Określa ona główne wymagania
dotyczące gospodarowania odpadami we Unii Europejskiej rozumianego jako zbieranie, transport,
odzyskiwanie i usuwanie odpadów oraz nadzór nad tymi działaniami i miejscami usuwania odpadów.
Dyrektywa Ramowa, zwana również strategiczną, stanowi podstawowy akt prawny Unii
Europejskiej w dziedzinie gospodarki odpadami, wskazując podstawowe zadania w
gospodarce odpadami (art. 3 dyrektywy):

priorytetem są działania zapobiegające powstawaniu odpadów, między innymi przez
rozwijanie czystych technologii oraz odpowiednich technik ostatecznego usuwania substancji
niebezpiecznych, znajdujących się w odpadach przeznaczonych do odzysku,
22

zagospodarowanie powstałych odpadów przez odzysk materiałów, powtórne wykorzystanie,
regenerację lub inny sposób pozwalający odzyskanie surowców wtórnych,

wykorzystanie odpadów jako niekonwencjonalnego źródła energii,
oraz

zobowiązuje organa władzy do przygotowywania planów gospodarki odpadami (art. 7
dyrektywy),

zobowiązuje do stosowania bezpiecznych technologii przy wykorzystaniu odpadów (art. 4 i 5
dyrektywy) – państwa członkowskie zobowiązane są do podjęcia działań koniecznych dla
zapewnienia, że odpady będą poddawane procesom odzysku lub też usuwane bez zagrożenia
dla zdrowia ludzkiego,

zobowiązuje do podjęcia działań mających na celu samodzielną lub wspólną realizację
zintegrowanych zakładów do usuwania odpadów stosując najlepsze dostępne technologie.
Dyrektywa Rady 99/31/WE z 26 kwietnia 1999 w sprawie składowania odpadów, zwana
również składowiskową, oprócz zasad lokalizacji, budowy, eksploatacji i zamknięcia składowisk
zakłada ograniczenie ilości składników biodegradowalnych deponowanych na składowiskach
odpadów komunalnych. Zgodnie z dyrektywą ograniczenie stosuje się wyłącznie do składowanych
odpadów komunalnych, a więc należących do grupy 20. Dyrektywa wymaga ograniczenia zawartości
substancji biodegradowalnych do 75% masy wyjściowej w ciągu 5 lat od wdrożenia, do 50% w ciągu
8 lat i do 35% w ciągu 15 lat. Wartością odniesienia jest ilość wytwarzanych odpadów
biodegradowalnych w roku 1995. Z zapisów dyrektywy nie wynika konieczność liniowego spadku
redukcji składowanych odpadów biodegradowalnych w ciągu wymaganych 15 lat, lecz jedynie
terminy graniczne (tzn. redukcja może być uzyskana tuż przed upływem okresów 5-, 8- i 15-letniego).
Okres redukcji należy liczyć od momentu wdrożenia dyrektywy, co znaczy, że nie wcześniej niż od
momentu przystąpienia Polski do Unii Europejskiej. [„...w okresie nie dłuższym niż 5 lat, po upływie
terminu określonego w Artykule 18, paragraf (1), kierowane na składowiska odpady komunalne, które
ulegają biodegradacji, muszą zostać zredukowane do 75% (wagowych) całkowitej masy odpadów
komunalnych ulegających biodegradacji wytworzonych w 1995 roku...”].
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2000/53/WE z dnia 18 września 2000 r. w
sprawie pojazdów wycofanych z eksploatacji wskazuje na konieczność zapewnienia zbierania
wszystkich pojazdów wycofywanych z eksploatacji oraz osiągnięcie założonych poziomów odzysku i
recyklingu, zbieranie i przetwarzanie we właściwych warunkach odpadów, jakimi są pojazdy
wycofywane z eksploatacji:
•
po dniu 1 stycznia 2006 r. stacje demontażu powinny osiągnąć poziom ponownego użycia i
odzysku przyjętych pojazdów w wysokości nie mniejszej niż 85% średniej masy pojazdu
23
rocznie oraz poziom ponownego użycia i recyklingu nie mniejszy niż 80% średniej masy
pojazdu rocznie,
•
dla pojazdów wyprodukowanych przed 1 stycznia 1980 r. osiągnięty poziom ponownego
użycia i odzysku może wynosić nie mniej niż 75% , a poziom ponownego użycia i
recyklingu nie mniej niż 70% średniej masy pojazdu rocznie,
•
po dniu 1 stycznia 2015 r. poziom ponownego użycia i odzysku przyjętych pojazdów
powinien wynosić nie mniej niż 95% średniej masy pojazdu rocznie oraz poziom
ponownego użycia i recyklingu nie mniej niż 85% średniej masy pojazdu rocznie.
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2002/96/WE z 27 stycznia 2003 w sprawie
odpadów urządzeń elektrycznych i elektronicznych (WEEE) nakazuje, aby:
Dla odpadów WEEE pochodzących z prywatnych gospodarstw domowych, do dnia 13 sierpnia 2005
r. zostały ustanowione systemy umożliwiające posiadaczom końcowym oraz dystrybutorom zwrócenie
takich odpadów, co najmniej nieodpłatnie, poprzez organizację odpowiedniej liczby punktów zbiórki
odpadów.
Zebrane odpady powinny być przewożone do zakładów przetwarzania, o ile zebranych
urządzeń nie używa się ponownie w całości.
Najpóźniej do dnia 31 grudnia 2006 r. osiągnięty powinien zostać średni wskaźnik zbiórki
selektywnej WEEE pochodzących z prywatnych gospodarstw domowych rzędu przynajmniej czterech
kilogramów na mieszkańca rocznie.
Ponadto dyrektywa nakłada obowiązki na producentów urządzeń dotyczące poziomów
odzysku i recyklingu. Poziomy te są zróżnicowane dla różnych kategorii urządzeń elektrycznych i
elektronicznych.
Tabela 10. Wymagania odzysku i recyklingu dla odpadów elektrycznych i elektronicznych.
Kategorie
1,10
3,4
2,5,6,7,9
Rodzaje odpadów
1. Wielkogabarytowe urządzenia gospodarstwa domowego
10. Automaty
3.Urządzenia IT (komputery) i telekomunikacyjne
4.Urządzenia konsumenckie (drobny sprzęt AGD)
2.Małogabarytowe urządzenia gospodarstwa domowego
5.Urządzenia oświetleniowe
6.Przyrządy elektryczne i elektroniczne (z wyjątkiem
wielkogabarytowych, stacjonarnych przyrządów przemysłowych)
7. Zabawki, sprzęt rekreacyjny i sportowy
9. Przyrządy do nadzoru i kontroli
24
Poziom
odzysku
[%]
Poziom
recyklingu
[%]
80
75
75
65
70
50
Dyrektywa przerzuca obowiązki odzysku na producentów lub reprezentujące je podmioty.
Gminy mogą prowadzić działania wspomagające odzysk poprzez organizowanie systemów
selektywnej zbiórki od mieszkańców jako głównych wytwórców odpadów tych urządzeń.
3.2 Prawo polskie
Pakiet obowiązujących aktualnie w Polsce ustaw i rozporządzeń w zakresie odpadów został
podporządkowany zaleceniom cytowanych w poprzednim rozdziale dyrektyw. Ustawowych
uregulowań nie doczekały się dotychczas przepisy dotyczące ograniczenia składowania odpadów
biodegradowalnych, a także przepisy dyrektyw o wrakach samochodowych i odpadach urządzeń
elektrycznych i elektronicznych z wyjątkiem objętych opłatą produktową chłodziarek.
Do pakietu ustaw regulujących postępowanie z odpadami należą:
•
Ustawa z dnia 27.04.2001 prawo ochrony środowiska (Dz.U.01.62.627 z późn. zmianami),
•
Ustawa z dnia 27.04.2001 o odpadach (Dz. U. 01.62.628 z późn. zmianami),
•
Ustawa z dnia 13.09.1996 o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U.
96.132.622 z późn. zmianami),
•
Ustawa z dnia 02.03.2001 o postępowaniu z substancjami zubożającymi warstwę ozonową
(Dz. U.01.52.537),
•
Ustawa z dnia 11.05.2001 o opakowaniach i odpadach opakowaniowych (Dz. U.
01.63.638),
•
Ustawa z dnia 11 maja 2001 r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania
niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej. (Dz.U.01.63.639),
•
Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym
(Dz.U.03.80. 717),
•
Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. prawo budowlane (Dz.U.00.106.1126).
•
Ustawa z dnia 25 listopada 2004 r. o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji.
Rozporządzenia wykonawcze do wymienionych ustaw regulujące postępowanie z odpadami i
warunki, jakie muszą spełniać instalacje, w których odbywają się procesy unieszkodliwiania stanowią:
•
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 kwietnia 2003r. w sprawie sporządzania
planów gospodarki odpadami. (Dz. U.03.66.620),
•
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001r. w sprawie katalogu
odpadów. (Dz.U.01.112.1206),
•
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 28 maja 2002r. w sprawie listy rodzajów
odpadów, które posiadacz odpadów może przekazywać osobom fizycznym lub jednostkom
organizacyjnym, nie będącym przedsiębiorcami, do wykorzystania na ich własne potrzeby
(Dz.U.02.74.686),
25
•
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 11 grudnia 2001r. w sprawie rodzajów
odpadów lub ich ilości, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów,
oraz kategorii małych i średnich przedsiębiorstw, które mogą prowadzić uproszczoną
ewidencję odpadów. (Dz.U.01.152.1735),
•
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 1 sierpnia 2002r. w sprawie komunalnych
osadów ściekowych.(Dz.U.02.134.1140),
•
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 marca 2003r. w sprawie szczegółowych
wymagań dotyczących lokalizacji, budowy, eksploatacji i zamknięcia, jakim powinny
odpowiadać poszczególne typy składowisk odpadów. (Dz.U.03.61.549),
•
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 09.12.2002 w sprawie zakresu, czasu,
sposobu
oraz
warunków
prowadzenia
monitoringu
składowisk
odpadów
(Dz.U.02.220.1858),
•
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 29 maja 2003r. w sprawie rocznych
poziomów
odzysku
i
recyklingu
odpadów
opakowaniowych
i
poużytkowych
(Dz. U. 03.104.982),
•
Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 29.01.2002 w sprawie rodzajów odpadów
innych niż niebezpieczne oraz rodzajów instalacji i urządzeń, w których dopuszcza się ich
termiczne przekształcanie (Dz. U. 02.18.176),
•
Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 marca 2002r. w sprawie wymagań
dotyczących
prowadzenia
procesu
termicznego
przekształcania
odpadów
(Dz. U. 02. 37.339),
•
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 24 września 2002 r. w sprawie określenia
rodzajów
przedsięwzięć
mogących
znacząco
oddziaływać
na
środowisko
oraz
szczegółowych kryteriów związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięć do sporządzenia
raportu o oddziaływaniu na środowisko. (Dz.U.02.179.1490),
•
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 2 kwietnia 1998 r. w sprawie
zasad bezpieczeństwa i higieny pracy przy zabezpieczaniu i usuwaniu wyrobów
zawierających azbest oraz programu szkolenia w zakresie bezpiecznego użytkowania takich
wyrobów (Dz.U. 98.45.280),
•
Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 2 kwietnia 2004
roku w sprawie sposobów i warunków bezpiecznego użytkowania i usuwania wyrobów
zawierających azbest (Dz.U.04.71.649),
•
Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 24 czerwca 2002 r. w sprawie wymagań w
zakresie wykorzystywania i przemieszczania substancji stwarzających szczególne
zagrożenie dla środowiska oraz wykorzystywania i oczyszczania instalacji lub urządzeń, w
26
których były lub są wykorzystywane substancje stwarzające szczególne zagrożenie dla
środowiska (Dz.U.02.96.860).
3.2.1. Plany gospodarki odpadami
Ustawa z dnia 27.04.2001r. o odpadach (Dz.U.2001.62.628) wprowadziła obowiązek
opracowywania planów gospodarki odpadami. Zgodnie z nią od roku 2002 opracowywane są w Polsce
plany gospodarki odpadami kolejno na szczeblu krajowym, wojewódzkim, powiatowym i gminnym.
Dokumentami nadrzędnymi wobec Planu Gospodarki Odpadami dla Związku Gmin Dorzecza
Wisłoki obejmującego miasto Jasło oraz gminy: Sękowa, Brzostek, Czarna, Pilzno, Żyraków,
Brzyska, Dębowiec, Jasło, Kołaczyce, Krempna, Nowy Żmigród, Osiek Jasielski, Skołyszyn,
Tarnowiec, Chorkówka, Jedlicze są: Krajowy Plan Gospodarki Odpadami, Plan Gospodarki
Odpadami dla Województwa Małopolskiego, Plan Gospodarki Odpadami dla Województwa
Podkarpackiego oraz Plany Gospodarki Odpadami dla Powiatu Gorlickiego, Dębickiego, Jasielskiego
i Krośnieńskiego.
3.2.1.1. Krajowy Plan Gospodarki Odpadami
Krajowy Plan Gospodarki Odpadami (zwany dalej KPGO) przedstawia:
1. Aktualny stan prawny i organizacyjny gospodarki odpadami (dane bilansowe sporządzono
dla roku 2001),
2. Diagnozę
stanu
aktualnego
gospodarki
odpadami,
założenia
prognostyczne
na lata 2003÷2014, określenie potrzeb w gospodarce odpadami oraz przewidywane
zadania na lata 2003÷2006 i 2007÷2010,
3. Koszty inwestycyjne i eksploatacyjne systemu gospodarki odpadami,
4. Możliwości
pozyskiwania
środków
finansowych
na
realizację
przedsięwzięć
przewidzianych w KPGO oraz harmonogram rzeczowo – finansowy,
5. System monitoringu i oceny realizacji zamierzonych celów.
Przyjęto w nim następujące zasady postępowania z odpadami:
1.
Zapobieganie powstawaniu odpadów i ich minimalizacja;
2.
Zapewnienie odzysku, głównie recyklingu, odpadów, których powstania w danych
warunkach techniczno-ekonomicznych nie da się uniknąć;
3.
Unieszkodliwianie odpadów (poza składowaniem);
4.
Bezpieczne dla ludzkiego zdrowia i środowiska składowanie odpadów, których nie da
się poddać procesom odzysku lub unieszkodliwiania z powodu warunków technicznoekonomicznych.
W "Krajowym Planie Gospodarki Odpadami" przyjęto następujące założenia szczegółowe:
27
1. W 2010 roku odzyska się lub unieszkodliwi odpady komunalne ulegające biodegradacji w
takim stopniu, aby kierować do składowania ilość równą 75 % odpadów wytworzonych w
1995 roku ( tj. 4 380 tys. Mg). W 2013 roku zredukuje się w ten sam sposób składowane
odpady do 50 % wytworzonych w porównywalnym 1995 roku.
Osiągnięcie takiej redukcji odpadów komunalnych ulegających biodegradacji (odpady
organiczne z gospodarstw domowych, tzw. odpady zielone, komunalne osady ściekowe, odpady
papieru i tektury, materiały naturalne, jak drewno, tekstylia) będzie wymagać budowy do 2006 roku
instalacji odzysku i unieszkodliwiania o łącznej przepustowości ok. 720 tys. Mg. Odzysk i
unieszkodliwianie będzie odbywać się głównie przez kompostowanie i fermentację beztlenową.
2. W 2007 roku odpady opakowaniowe zostaną poddane w 50 % odzyskowi,
a w 25 % recyklingowi.
Uzyskanie do 2007 roku 48 % recyklingu papierowych i tekturowych odpadów
opakowaniowych wiąże się ze stworzeniem systemu zbiórki, budową zakładów segregacji oraz
uszlachetniania pozyskanych surowców, a docelowo - budową instalacji termicznego przekształcania
odpadów. Ponadto zgodnie z założeniami Krajowego Planu Gospodarki Odpadami (KPGO) planuje
się selektywną zbiórkę odpadów wielkogabarytowych, budowlanych oraz niebezpiecznych w taki
sposób, aby zapewnić wydzielenie ich ze strumienia odpadów komunalnych. Poniższa tabela
przedstawia % odzysku poszczególnych odpadów w stosunku do całkowitej ilości wytworzonych
odpadów danego rodzaju w poszczególnych latach, określonych w KPGO.
Tabela 11. Wymagany odzysk poszczególnych rodzajów odpadów w poszczególnych latach wg KPGO.
Rodzaj odpadu
Odpady wielkogabarytowe
Odpady budowlane
Odpady niebezpieczne
Rok
2010
50 %
40 %
50 %
2006
20 %
15 %
15 %
2014
60 %
60 %
80 %
W latach 2003-2006 będą stworzone organizacyjne i techniczne warunki do selektywnej
zbiórki odpadów wielkogabarytowych (200 tys. Mg), budowlanych (370 tys. Mg) i niebezpiecznych
(17 tys. Mg). Jednocześnie należy zbudować linie technologiczne demontażu i sortowania odpadów
wielkogabarytowych i budowlanych oraz gminne punkty zbiórki odpadów niebezpiecznych przed ich
transportem do instalacji unieszkodliwiania.
W latach 2007-2010 konieczna będzie rozbudowa istniejących i budowa nowych instalacji
odzysku i unieszkodliwiania odpadów. Łączna przepustowość obiektów została określona na poziomie
4 100 tys. Mg w ciągu roku. Instalacje kompostowania, fermentacji beztlenowej, przetwarzania
biologiczno-mechanicznego oraz termicznego przekształcania powinny mieć 3 270 tys. rocznej
przepustowości. W tym okresie nadal będzie rozbudowywana sieć instalacji odzysku i
unieszkodliwiania, co spowoduje znaczne zmniejszenie ilości składowanych odpadów.
28
Szacuje się, że pojemność składowisk odpadów komunalnych do 2006 roku powinna wynosić
47 937 tys. m3, w latach 2007÷2010 – 44 580 tys. m3, a w latach 2011÷2014 – 40 715 tys. m3. Dążyć
się będzie do ograniczenia liczby składowisk w kraju; zamykane będą stare, nie spełniające wymogów
technicznych. Do 2006 roku zostanie natomiast wybudowanych ok. 50 nowoczesnych ponadlokalnych
składowisk, a drugie tyle do 2010 roku. Konieczne jest zatem zmniejszenie ilości odpadów
kierowanych na składowiska.
Zmniejszenie ilości odpadów biodegradowalnych kierowanych na składowiska powinno być
osiągane poprzez stosowanie recyklingu, kompostowania, produkcji biogazu oraz wprowadzania
innych działań, które zmierzają do odzysku materiałów i energii. Państwa członkowskie zobowiązane
są do zapewnienia, że na składowisko będą przyjmowane tylko odpady po wcześniejszej obróbce (nie
dotyczy to tzw. odpadów obojętnych).
3.2.1.2. Plan Gospodarki Odpadami dla Województwa Podkarpackiego
Plan gospodarki odpadami dla województwa podkarpackiego został przyjęty przez Sejmik
Województwa Podkarpackiego w dniu 29 września 2003 roku (uchwała nr XIII/133/03).
Program gospodarki odpadami na terenie województwa podkarpackiego powinien realizować
następujące podstawowe cele:
1. Minimalizacja odpadów (m.in. stosowanie opakowań wielokrotnego użytku);
2. Zmniejszenie wpływu odpadów na środowisko;
3. Selekcja i odzysk surowców wtórnych;
4. Zredukowanie zapotrzebowania na tereny pod składowiska oraz optymalizacja kosztów
transportu;
5. Minimalizacja całkowitych kosztów systemu gospodarki odpadami.
Cele na lata 2003-2006:
1. Edukacja ekologiczna ludności;
2. Objęcie zorganizowaną zbiórką odpadów wszystkich mieszkańców miast i 80% mieszkańców
terenów wiejskich;
3. Skierowanie w roku 2006 na składowiska do 63% (wagowo) całkowitej ilości odpadów
komunalnych ulegających biodegradacji (w stosunku do roku 1995);
4. Osiągnięcie w roku 2006 zakładanych limitów odzysku i recyklingu poszczególnych
odpadów: opakowania z papieru i tektury - 45%, opakowania ze szkła - 35%, opakowania z
tworzyw sztucznych - 22%, opakowania metalowe - 35%, opakowania wielomateriałowe 20%, odpady wielkogabarytowe - 26%, odpady budowlane - 20%, odpady niebezpieczne (z
grupy odpadów komunalnych) - 23%.
5. Deponowanie na składowiskach nie więcej niż 76% wytworzonych odpadów komunalnych.
Cele na lata 2007÷2014:
29
1. Objęcie wszystkich mieszkańców woj. podkarpackiego zorganizowaną zbiórką odpadów
komunalnych;
2. Skierowanie w 2014 na składowiska nie więcej niż 51% (wagowo) całkowitej ilości odpadów
komunalnych ulegających biodegradacji (w stosunku do 1995);
tworzyw sztucznych - 25%, opakowania metalowe - 40%, opakowania wielomateriałowe 25%, odpady wielkogabarytowe - 70%, odpady budowlane - 60%, odpady niebezpieczne
(z grupy odpadów komunalnych) - 80%.
Aby uzyskać założone cele, konieczne jest podjęcie następujących kierunków działań w
zakresie gospodarki odpadami komunalnymi na terenie województwa podkarpackiego:
1. Wprowadzenie systemu gospodarki odpadami komunalnymi w układzie ponadlokalnym, w
tym budowa zakładów zagospodarowania odpadów (sortowanie, kompostowanie, obiekty
termicznej utylizacji odpadów składowiska o funkcji ponadlokalnej);
2. Konsekwentne wdrożenie systemu selektywnej zbiórki odpadów na obszarze całego
województwa;
3. Sukcesywna eliminacja biomasy z odpadów kierowanych na składowiska;
4. Wdrożenie systemu zbiórki i utylizacji odpadów niebezpiecznych ze strumienia odpadów
komunalnych;
5. Rozwój systemów pozyskania i zagospodarowania odpadów wielkogabarytowych i
budowlanych;
6. Modernizacja składowisk odpadów komunalnych, które nie spełniają wymogów ochrony
środowiska, a będą użytkowane do czasu wprowadzenia rozwiązań ponadlokalnych;
7. Sukcesywna rekultywacja składowisk wyłączonych z eksploatacji i nieczynnych kwater na
składowiskach funkcjonujących oraz likwidacja nielegalnych składowisk.
3.2.1.3. Plan Gospodarki Odpadami dla Województwa Małopolskiego na lata 2003÷ 2010
Wojewódzki plan gospodarki odpadami dla województwa małopolskiego został przyjęty przez
Sejmik Samorządowy w dniu 25 sierpnia 2003 roku.
Celem strategicznym gospodarki odpadami do roku 2014 dla województwa małopolskiego jest:
Minimalizacja ilości wytwarzanych odpadów oraz wprowadzenie zgodnego z normami europejskimi
systemu ich odzysku i unieszkodliwiania
Ochrona środowiska przed odpadami powinna być traktowana jako priorytetowe zadanie,
ponieważ odpady stanowią źródło zanieczyszczeń wszystkich elementów środowiska. Podany
30
powyżej cel ekologiczny jest zgodny z celem nadrzędnym polityki ekologicznej państwa w
odniesieniu do gospodarki odpadami (zapobieganie powstawaniu odpadów, odzysk surowców i
ponowne wykorzystanie odpadów, bezpieczne dla środowiska końcowe unieszkodliwianie odpadów
niewykorzystanych).
Cele szczegółowe do 2006 roku:
1. Objęcie zorganizowanym zbieraniem odpadów wszystkich mieszkańców miast i 95%
mieszkańców terenów wiejskich.
2. Deponowanie na składowiskach odpadów innych niż niebezpieczne i obojętnych nie więcej
niż 80% wytworzonych odpadów komunalnych.
3. Skierowanie w roku 2006 na składowiska innych niż niebezpieczne i obojętnych do 82%
(wagowo) całkowitej ilości odpadów komunalnych ulegających biodegradacji (w stosunku do
roku 1995).
tworzyw sztucznych - 22%, opakowania metalowe- 35%, opakowania wielomateriałowe 20%, odpady wielkogabarytowe - 26%, odpady budowlane - 20%, odpady niebezpieczne (z
1. Objęcie wszystkich mieszkańców woj. małopolskiego zorganizowanym zbieraniem odpadów
komunalnych.
niż 67% wszystkich odpadów komunalnych.
3. Skierowanie w roku 2010 na składowiska odpadów innych niż niebezpieczne i obojętnych nie
więcej niż 75% (wagowo) całkowitej ilości odpadów komunalnych ulegających biodegradacji
(w stosunku do roku 1995).
niż 57% wszystkich odpadów komunalnych.
2. Skierowanie w roku 2014 na składowiska odpadów innych niż niebezpieczne i obojętnych nie
więcej niż 48% (wagowo) całkowitej ilości odpadów komunalnych ulegających biodegradacji
(w stosunku do roku 1995).
31
tworzyw sztucznych - 35%, opakowania metalowe- 50%, opakowania wielomateriałowe 35%, odpady wielkogabarytowe - 54%, odpady budowlane - 44%, odpady niebezpieczne (z
Dla osiągnięcia założonych celów konieczne jest podjęcie następujących kierunków działań w
zakresie gospodarki odpadami komunalnymi:
•
wprowadzanie systemowej gospodarki odpadami komunalnymi w układzie ponadlokalnym,
•
redukcja w odpadach kierowanych na składowiska zawartości składników ulegających
biodegradacji,
•
wdrażanie systemu eliminacji odpadów niebezpiecznych ze strumienia odpadów
komunalnych, ich zbierania i przekształcania,
•
modernizacja składowisk odpadów komunalnych,
•
bieżąca likwidacja nielegalnych składowisk i rekultywacja składowisk wyłączonych z
eksploatacji oraz nieczynnych kwater na składowiskach funkcjonujących,
•
edukacja społeczna (zapobieganie powstawaniu odpadów, selektywne zbieranie itp.).
3.2.1.4. Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Jasielskiego na lata 2004÷2015
Na sesji Rady Powiatu Jasielskiego w dniu 31 marca 2004 r. podjęto Uchwałę Nr XVI/97/04
w sprawie uchwalenia "Programu Ochrony Środowiska wraz z Planem Gospodarki Odpadami dla
Powiatu Jasielskiego na lata 2004÷2015".
Pierwszym celem długookresowym gospodarki odpadami dla powiatu Jasielskiego do roku 2015 jest:
Minimalizacja ilości wytworzonych odpadów oraz wprowadzenie zgodnego z normami europejskimi
systemu ich odzysku i unieszkodliwiania
Zadania do realizacji do roku 2015:
1. Utworzenie na terenie miasta Jasła Międzygminnego Zakładu Zagospodarowania
Odpadów obejmującego: kompostownię przystosowaną do unieszkodliwiania osadów
ściekowych z oczyszczalni ścieków komunalnych, linię do segregacji odpadów, oddział
demontażu odpadów wielkogabarytowych i wraków samochodów, oddział do czyszczenia
i przygotowania wysegregowanych odpadów do transportu, składowisko na odpady
balastowe,
centralny
punkt
gromadzenia
niebezpiecznych, zbiornicę padłych zwięrząt.
32
i
stację
przeładunkową
odpadów
2. Wprowadzenie jednolitego systemu selektywnej zbiórki odpadów (w tym jednolitą
kolorystykę kontenerów i worków).
3. Rozwijanie selektywnej zbiórki odpadów wielkogabarytowych i demontażu pojazdów.
4. Podejmowanie działań w kierunku wykorzystania odpadowej biomasy z pielęgnacji
zieleni.
5. Opracowanie i wdrożenie programu ograniczenia toksyczności i ilości odpadów
medycznych w placówkach służby zdrowia.
6. Modernizacja (zgodnie z WPGO) instalacji do regeneracji olejów przepracowanych w
Rafinerii Jasło.
7. Opracowanie powiatowego i gminnych planów ochrony przed szkodliwością azbestu oraz
programu usuwania i unieszkodliwiania wyrobów zawierających azbest.
8. Ustalenie lokalizacji i budowa składowiska odpadów azbestowych lub wydzielonej
kwatery w ramach MZZO.
9. Osiągnięcie w skali powiatu rocznych poziomów odzysku odpadów opakowaniowych i
poużytkowych określonych w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 30 czerwca 2001r.
10. Budowa zakładu odzysku i unieszkodliwiania odpadów budowlanych w Jaśle.
11. Sporządzenie ewidencji nielegalnych składowisk odpadów.
12. Inwentaryzacja i likwidacja dzikich wysypisk.
13. Zamknięcie i zrekultywowanie składowiska w Jaśle-Sobniowie.
14. Wdrożenie systemu odbioru padłych zwierząt domowych przez zakłady weterynaryjne.
15. Wprowadzenie selektywnej zbiórki odpadów z cmentarzy komunalnych.
16. Stworzenie systemu zbiórki odpadów niebezpiecznych wytwarzanych w grupie odpadów
komunalnych.
17. Ograniczenie ilości wytwarzanych odpadów gospodarczych o co najmniej 10%.
Drugim celem długookresowym gospodarki odpadami dla powiatu Jasielskiego do roku 2015 jest:
Podnoszenie świadomości społecznej mieszkańców w zakresie wytwarzania, segregacji i
unieszkodliwiania odpadów
1. Utworzenie międzygminnego Ośrodka Edukacji Ekologicznej.
2. Prowadzenie działalności informacyjno-popularyzującej w mediach na temat bezpiecznego
postępowania z wyrobami zawierającymi azbest oraz sposobów ich usuwania oraz
szkodliwości azbestu.
Pierwszym celem krótkookresowym gospodarki odpadami dla powiatu jasielskiego do roku 2007 jest:
33
Objęcie zorganizowanym zbieraniem odpadów wszystkich mieszkańców Jasła i 95% mieszkańców
terenów wiejskich
1. Promowanie
na
obszarach
wiejskich
oraz
miejskich
z
zabudową jednorodzinną
kompostowania odpadów organicznych we własnym zakresie.
2. Inicjowanie współpracy pomiędzy gminnymi przedsiębiorstwami komunalnymi oraz
podmiotami mającymi zezwolenia na wywóz odpadów.
Drugim celem krótkookresowym gospodarki odpadami dla powiatu jasielskiego do roku 2007 jest:
Podniesienie skuteczności selektywnej zbiórki odpadów
1. Dostosowanie uchwał i regulaminów gminnych dot. utrzymania czystości do zmienionych
przepisów prawnych.
2. Wprowadzenie we wszystkich gminach powiatu jasielskiego jednolitego regulaminu
utrzymania czystości i porządku.
3. Opracowanie i wprowadzenie we wszystkich gminach powiatu jesielskiego jednolitego
wzoru zezwolenia na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości zgodny
z brzmieniem obecnych przepisów dot. odpadów.
4. Informowanie przedsiębiorstw posiadających zezwolenia na działalność w zakresie zbierania
i transportu odpadów komunalnych o obowiązku uzyskania zezwoleń na odbieranie odpadów
komunalnych od właścicieli nieruchomości.
5. Do nowo wydawanych decyzji dla przedsiębiorstw posiadających zezwolenia na działalność
w zakresie zbierania i transportu odpadów komunalnych wprowadzić zapis o obowiązku
odbioru od mieszkańców odpadów zebranych w sposób selektywny, a także – jeśli
przewiduje to regulamin gospodarki odpadami - wyposażenie mieszkańców w pojemniki lub
worki do selektywnej zbiórki.
3.2.1.5. Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Dębickiego
Plan gospodarki dla powiatu dębickiego przyjęto uchwałą Rady Powiatu Dębickiego nr
XVII/163/04 z dnia 23 marca 2004 r. w sprawie uchwalenia "Planu Gospodarki Odpadami dla
Powiatu Dębickiego".
Cele na lata 2003-2006 obejmują:
1. Edukacja ekologiczna ludności;
2. Objęcie zorganizowaną zbiórką odpadów wszystkich mieszkańców miast i wsi powiatu
dębickiego;
34
3. Skierowanie na składowiska do 2006 r. ok. 63 % (wagowo) całkowitej ilości odpadów
komunalnych ulegających biodegradacji;
4. Osiągnięcie w 2006 r. zakładanych limitów odzysku i recyklingu poszczególnych odpadów:
opakowania z papieru i tektury - 45%, opakowania ze szkła - 35%, opakowania z tworzyw
sztucznych - 22%, opakowania metalowe - 35%, opakowania wielomateriałowe - 20%,
odpady wielkogabarytowe - 26%, odpady budowlane - 20%, odpady niebezpieczne (z grupy
odpadów komunalnych) - 22%.
5. Zmodernizowanie istniejących obiektów do obecnych wymogów prawa lub ich zamknięcie.
6. Optymalizacja kosztów transportu oraz minimalizacja całkowitych kosztów systemu
gospodarki odpadami.
7. Zredukowanie zapotrzebowania na tereny pod składowiska.
8. Selekcja i odzysk surowców wtórnych.
9. Minimalizacja wytwarzania odpadów poprzez np. stosowanie opakowań wielokrotnego
użytku.
10. Wprowadzanie systemu gospodarki odpadami komunalnymi w systemie ponadlokalnym, w
tym budowa zakładów zagospodarowania odpadów (sortownie, kompostownie, obiekty
termicznej utylizacji odpadów).
11. Utworzenie międzygminnego Zakładu Zagospodarowania Odpadów (ZZO) w Paszczynie na
bazie Zakładu Komunalnego Gromadzenia i Utylizacji Odpadów w Paszczynie.
Główne kierunki działań krótkookresowych do 2006 r. w zakresie gospodarki odpadami.
Działania pozainwestycyjne:
1. Stworzenie powiatowej bazy danych o wszystkich rodzajach odpadów i sposobie ich
zagospodarowania; wykorzystanie tworzonej bazy danych odpadów, w tym niebezpiecznych,
dla stworzenia prawidłowego systemu gospodarki odpadami niebezpiecznymi i symulowania
działań podmiotów gospodarczych w tym zakresie.
2. Opracowanie i wdrażanie planu gospodarki odpadami dla powiatu dębickiego.
3. Opracowanie i wdrażanie planów gospodarki odpadami w gminach.
4. Wystąpienie do organów administracji samorządowej o dokonanie zmian w planach
zagospodarowania przestrzennego pod kątem wdrożenia założeń systemu.
5. Opracowanie programu edukacyjno-informacyjnego związanego z wdrożeniem „Programu
ochrony środowiska dla powiatu dębickiego” oraz Planu gospodarki odpadami dla powiatu
dębickiego” wśród mieszkańców powiatu.
6. Opracowanie i wprowadzenie na szczeblu powiatowym programu ewidencji osadów
ściekowych, kontroli jakości osadów i kontroli sposobu ich zagospodarowania.
7. Prowadzenie ewidencji terenów, na których występuje zagrożenie zanieczyszczenia gleb oraz
terenów wymagających rekultywacji.
35
8. Opracowanie i wdrażanie systemu selektywnej zbiórki odpadów, w tym również odpadów
niebezpiecznych, takich jak zużyte baterie i akumulatory, sprzęt elektroniczny.
9. Opracowanie programu modernizacji istniejących oczyszczalni ścieków w zakresie kontroli
ilości i jakości wytwarzanych komunalnych osadów ściekowych (w tym odwadnianie
osadów).
Działania inwestycyjne:
1. Budowa, modernizacja i rekultywacja składowisk odpadów komunalnych i przemysłowych
(nie niebezpiecznych) oraz kompleksowa rekultywacja składowisk wyłączonych z
eksploatacji (w tym ich zadrzewienie, zakrzewienie i docelowe zalesienie); budowa nowych
zakładów utylizacji.
2. Wprowadzenie komunalnych systemów zbiórki, transportu, odzysku i unieszkodliwiania
odpadów.
3. Budowa kompostowni oraz organizowanie systemu dwupojemnikowej zbiórki odpadów
domowych i ich dostarczania do kompostowni.
4. Budowa obiektów i urządzeń do selektywnego gromadzenia odpadów opakowaniowych.
5. Budowa obiektów i urządzeń do recyklingu lub odzysku cennych surowców z odpadów
(surówce wtórne, paliwa z odpadów).
6. Budowa przy składowiskach obiektów i urządzeń do selektywnej zbiórki odpadów.
7. Zorganizowanie gminnych punktów gromadzenia odpadów (GPGO), w tym odpadów
niebezpiecznych.
8. Utworzenie międzygminnego Zakładu Zagospodarowania Odpadów (ZZO) w Paszczynie na
bazie Zakładu Komunalnego Gromadzenia i Utylizacji Odpaów w Paszczynie.
9. Zmniejszenie materiałochłonności i odpadowości gospodarki poprzez wykorzystanie
technologii niskoodpadowych oraz recykling bezpośredni, niektórych części mechanizmów i
maszyn.
10. Wdrożenie w powiecie dębickim "Programu usuwania azbestu i wyrobów zawierających
azbest stosowanych na terenie Polski".
Główne kierunki działań w zakresie gospodarki odpadami do roku 2010 r.
Kierunki działań pozainwestycyjnych:
1. Wprowadzenie na terenie całego powiatu dębickiego zorganizowanej zbiórki odpadów
komunalnych obejmującej wszystkich mieszkańców powiatu i stworzenie jednolitego
systemu ewidencji powstających odpadów oraz odpadów wywożonych przez służby
specjalistyczne.
2. Opracowanie programu selektywnej zbiórki odpadów, w tym odpadów ulegających
biodegradacji.
36
3. Zastosowanie niskoodpadowych technologii produkcji, czystszych w stosunku do środowiska
oraz zapewniających produkcyjne wykorzystanie wszystkich składników przerabianych
surowców.
4. Prowadzenie działań informacyjnych i zapobiegawczych zmierzających do redukcji odpadków w gospodarstwach domowych.
5. Wprowadzenie obowiązku odzysku odpadów z opakowań i zagospodarowania odpadów
poużytkowych (baterie, akumulatory, sprzęt elektroniczny, sprzęt domowy).
6. Stosowanie sposobów, procedur i systemów nadzoru zapobiegających przenikaniu
niebezpiecznych substancji do środowiska z odpadów niebezpiecznych.
7. Stworzenie powiatowego systemu gospodarki odpadami.
8. Zmniejszenie ogólnej ilości powstających odpadów przemysłowych.
9. Opracowanie i wdrażanie planów gospodarki odpadami w powiatach i gminach.
Kierunki działań inwestycyjnych:
1. Wprowadzenie
inwestycji
ochrony
środowiska
w
zakładach
zajmujących
się
magazynowaniem i transportem produktów ropopochodnych.
2. Wdrożenie programu systemowej gospodarki odpadami komunalnymi w układzie
ponadlokalnym, w tym budowa zakładów segregacji odpadów (sortownie), zakładów
kompostowania odpadów, budowa składowisk o funkcji ponadlokalnej.
3. Redukcja
w
odpadach
kierowanych
na
składowiska
zawartości
składników
biodegradowalnych.
4. Wdrażanie
systemu eliminacji odpadów niebezpiecznych ze strumienia odpadów
komunalnych, ich zbiórki i utylizacji.
5. Wdrożenie systemu pozyskania i zagospodarowania odpadów wielkogabarytowych,
budowlanych.
6. Modernizacja składowisk odpadów komunalnych, które nie spełniają wymogów ochrony
środowiska, a będą użytkowane do czasu wprowadzenia rozwiązań ponadlokalnych.
7. Realizacja inwestycji zaproponowanych w planie gospodarki odpadami komunalnymi i
związanych z planem zagospodarowania osadów ściekowych.
8. Bieżąca likwidacja nielegalnych składowisk i rekultywacja składowisk wyłączonych z
eksploatacji oraz nieczynnych kwater na składowiskach funkcjonujących.
9. Określenie zakresu niezbędnych modernizacji istniejących instalacji do odzysku i
unieszkodliwiania odpadów niebezpiecznych w celu spełnienia wymagań obowiązujących w
Unii Europejskiej.
10. Określenie konieczności budowy nowych instalacji do odzysku i unieszkodliwiania odpadów
niebezpiecznych spełniających wszystkie wymagania środowiskowe.
11. Zwiększenie odzysku surowców z odpadów niebezpiecznych.
37
12. Zmniejszenie zagrożenia zanieczyszczeniem wód powierzchniowych i podziemnych poprzez
deponowanie w środowisku przekształconych odpadów niebezpiecznych oraz likwidację
starych, nieczynnych składowisk odpadów.
3.2.1.6. Program Ochrony Środowiska wraz z Planem Gospodarki Odpadami dla
Powiatu Krośnieńskiego na lata 2004÷2015
Plan gospodarki dla powiatu krośnieńskiego przyjęto uchwałą Rady Powiatu Krośnieńskiego nr
XIII/100/03 z dnia 30 grudnia 2003 roku w sprawie uchwalenia „Programu Ochrony Środowiska wraz
z Planem Gospodarki Odpadami dla Powiatu Krośnieńskiego na lata 2004 ÷ 2015”.
Cel ogólny długookresowy do roku 2015:
Zminimalizowanie ilości wytwarzanych odpadów w sektorze komunalnym
oraz wdrożenie nowoczesnych systemów ich odzysku i unieszkodliwiania
Cele krótkoterminowe na lata 2004 ÷ 2007:
1. Objęcie zorganizowaną zbiórką odpadów wszystkich mieszkańców miast powiatu oraz 95%
mieszkańców terenów wiejskich, a co za tym idzie wyeliminowanie niekontrolowanego
wprowadzania odpadów do środowiska.
2. Skierowanie w roku 2007 na składowiska do 82% (wagowo) całkowitej ilości odpadów
komunalnych ulegających biodegradacji (w stosunku do roku 1995).
3. Osiągnięcie do końca roku 2007 zakładanych limitów odzysku i recyklingu odpadów
opakowaniowych: odzysku w wysokości 50%, recyklingu 25%.
4. Deponowanie na składowiskach nie więcej niż 78% wytworzonych odpadów innych niż
niebezpieczne i obojętne.
Cele średnio i długookresowe na lata 2008 ÷ 2015:
1. Skierowanie w roku 2010 na składowiska nie więcej niż 75% (wagowo) całkowitej ilości
odpadów komunalnych ulegających biodegradacji (w stosunku do roku 1995).
2. Deponowanie w roku 2015 na składowiskach nie więcej niż 50% wszystkich odpadów
komunalnych.
Kierunki działań dla osiągnięcia założonych celów:
1. Podnoszenie świadomości społecznej obywateli poprzez ciągłą edukację, w szczególności w
zakresie minimalizacji wytwarzania odpadów i segregacji.
2. Wprowadzanie systemu gospodarki odpadami komunalnymi w układzie ponadlokalnym, w
tym rozbudowa składowiska odpadów w Dukli (sortownia, kompostownia).
3. Powołanie związku gmin – pozwoli to na uporządkowanie gospodarki odpadami w całym
powiecie krośnieńskim.
4. Konsekwentne wdrażanie systemu selektywnej zbiórki odpadów na obszarze całego powiatu.
38
5. Sukcesywna eliminacja odpadów ulegających biodegradacji z odpadów kierowanych na
składowiska.
6. Na obszarach wiejskich oraz miejskich z zabudową jednorodzinną preferowanie
7. Wdrażanie systemu zbiórki i unieszkodliwiania odpadów niebezpiecznych ze strumienia
odpadów komunalnych.
8. Rozwój systemów zbiórki i zagospodarowania odpadów wielkogabarytowych i budowlanych.
3.2.1.7 Program Ochrony Środowiska oraz Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu
Gorlickiego na lata 2004÷2015
Plan gospodarki odpadami dla powiatu gorlickiego przyjęto uchwałą Rady Powiatu
Gorlickiego nr XII/95/03 z dnia 31 października 2003 roku w sprawie uchwalenia „Programu Ochrony
Środowiska wraz z Planem Gospodarki Odpadami dla Powiatu Gorlickiego na lata 2004 ÷ 2015”.
Celem strategicznym gospodarki odpadami dla powiatu gorlickiego określonym w ”Planie
Gospodarki Odpadami dla powiatu Gorlickiego” jest:
Minimalizacja ilości odpadów kierowanych do unieszkodliwienia na składowiskach odpadów oraz
ograniczenie ich negatywnego wpływu na środowisko
Określony powyżej cel strategiczny (w zakresie gospodarki odpadami) będzie możliwy do osiągnięcia
poprzez realizowanie przyjętych kierunków działań przy założeniu standardów odzysku odpadów.
Kierunkami tymi są:

Unikanie powstawania odpadów.

Odzysk odpadów ze wskazaniem na recykling materiałowy i organiczny.

Unieszkodliwianie odpadów niebezpiecznych w instalacjach specjalistycznych.

Unieszkodliwianie odpadów, których nie udało się poddać odzyskowi i recyklingowi.
Wyznaczone cele strategiczne oraz kierunki działań wymagają podjęcia konkretnych przedsięwzięć
realizacyjnych, prowadzących do ich osiągnięcia:

Unikanie powstawania odpadów komunalnych:
1. Uświadomienie społeczeństwu zasad funkcjonowania systemu gospodarki odpadami.
2. Wskazanie zasad ograniczania opakowań.

Odzysk odpadów:
1. Stworzenie systemu selektywnego gromadzenia odpadów. Zakłada się wyposażenie
gospodarstw domowych w niezbędną ilość pojemników i worków foliowych do
gromadzenia
odpadów
zmieszanych
opakowaniowych i surowcowych.
39
oraz
wysegregowanych
odpadów
2. Stworzenie systemu gromadzenia odpadów podlegających biodegradacji (odpady
organiczne z gospodarstw domowych, odpady zielone, odpady drewna, papier i
tektura złej jakości).
3. Stworzenie systemu transportu selektywnie gromadzonych odpadów.
4. Budowa instalacji do segregacji odpadów opakowaniowych i surowcowych.
5. Budowa kompostowni selektywnie gromadzonych odpadów biodegradowalnych i
osadów ściekowych.
6. Stworzenie systemu zbiórki odpadów wielokogabarytowych i budowa zaplecza
technicznego dla ich demontażu.
7. Budowa
zaplecza
technicznego
dla
przygotowania
odpadów
palnych
do
unieszkodliwienia termicznego.

Unieszkodliwianie odpadów niebezpiecznych w instalacjach specjalistycznych:
1. Stworzenia
systemu
selektywnej
zbiórki
odpadów
niebezpiecznych
poprze
organizację zbiórki okresowej oraz budowę gminnych punktów gromadzenia
odpadów niebezpiecznych.
2. Stworzenie systemu transportu odpadów niebezpiecznych poprzez powołanie
podmiotu lub zlecenie firmie specjalistycznej.
3. Wskazanie miejsc unieszkodliwiania odpadów.

Unieszkodliwianie odpadów, których nie udało się poddać odzyskowi i recyklingowi:
1. Budowa
składowiska
odpadów
w
mieście
Biecz
przeznaczonego
do
unieszkodliwiania odpadów pochodzących z gmin powiatu gorlickiego.
2. Stworzenie zaplecza dla przetwarzania biologicznego odpadów kierowanych na
składowisko.
3.3. Podsumowanie
Aktualny stan prawny obowiązujący w Polsce – ustawy i rozporządzenia - wskazuje na
hierarchię postępowania z odpadami. Krajowy Plan Gospodarki Odpadami, a w ślad za nim
wojewódzkie (WPGO) i powiatowe (PPGO) plany gospodarki odpadami, wskazują na cele
jakościowe, a więc działania, jakie należy podjąć, aby gospodarka odpadami prowadzona była
prawidłowo, a także wyznaczała cele ilościowe, które należy osiągnąć w odpowiednich okresach
czasu. Cele jakościowe i ilościowe w Planie Gospodarki Odpadami dla gmin Dorzecza Wisłoki nie
powinny być sprzeczne z planami wyższego szczebla. Sytuacja jest o tyle nietypowa, że analizowane
gminy zlokalizowane są na terenie dwóch województw (małopolskiego i podkarpackiego) oraz
czterech powiatów (jasielskiego, dębickiego, krośnieńskiego i gorlickiego), stąd cele definiowane w
dalszej części niniejszego planu zostaną ujednolicone dla wszystkich przedmiotowych gmin.
40
Generalnie w/w plany zakładają stopniowe ograniczanie masy odpadów komunalnych deponowanych
na składowiskach, ograniczanie ilości odpadów biodegradowalnych umieszczanych na składowiskach
odpadów komunalnych, a także odzysk i recykling odpadów opakowaniowych. Postanowienia
przepisów prawa muszą być realizowane przez odpowiednie działania techniczne i technologiczne.
Projektowany Plan Gospodarki Odpadami, po jego uchwaleniu, stanowić będzie prawo
lokalne i ustalać warunki gospodarowania odpadami.
41
4. ANALIZA OBECNEGO STANU W SEKTORZE GOSPODARKI
ODPADAMI NA OBSZARZE GMIN OBJĘTYCH „PLANEM”
4.1. Krótka charakterystyka stanu w gospodarce odpadami na terenie gmin
Gmina wiejska Brzyska (powiat jasielski)
Z terenu gminy Brzyska w roku 2003 wywiezionych zostało 3 111 m3 stałych odpadów
komunalnych (czyli ok. 497 Mg). Firma P.P.H.U. „Nowimpex” Grzegorz Nowaczkow zajmuje się
zbiórką i wywozem odpadów (raz w miesiącu) z terenu gminy na składowisko odpadów w Sękowej,
gdzie odpady są rozsegregowywane i ostatecznie wywożone na składowisko odpadów w Kąsie.
Na terenie gminy nie jest prowadzona selektywna zbiórka surowców wtórnych.
Gmina wiejska Dębowiec (powiat jasielski)
Na terenie gminy prowadzona jest segregacja odpadów, 100% mieszkańców jest objętych
zbiórką odpadów zmieszanych, jak również segregacją. Stałe odpady komunalne są segregowane w
gospodarstwach domowych do odpowiednio oznaczonych worków foliowych: zielony – szkło,
czerwony – metal, niebieski – papier, żółty – tworzywa sztuczne, czarny – pozostałe odpady
komunalne. W roku 2003 wywieziono z terenu gminy 427,01 Mg odpadów (segregowane,
niesegregowane, akumulatory, opony oraz odpady wielkogabarytowe). Odbiorem i wywozem
odpadów komunalnych z terenu gminy zajmuje się firma PHU „EKOMAX” Jerzy Kotulak. Odpady
komunalne z terenu gminy są wywożone na składowisko w Sobuczynie zarządzane przez
Częstochowskie Przedsiębiorstw Komunalne sp. z o.o.. W 2003 roku na terenie gminy zebrano 50,62
Mg surowców wtórnych w tym: w ilości: szkło białe – 25Mg , szkło kolorowe – 8,5 Mg , metal –
15,05 Mg i tworzywa sztuczne – 2,07 Mg.
Gmina miejska Jasło (powiat jasielski)
W gminie miejskiej Jasło 100% mieszkańców objętych jest zbiórką i usuwaniem odpadów. Na
terenie miasta funkcjonuje Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Sp. z o.o. oraz Miejski
Zakład Gospodarki Odpadami (zakład budżetowy). Ponadto zezwolenia na prowadzenie działalności
polegającej na zbiórce i wywozie odpadów komunalnych posiadają: Przedsiębiorstwo Związkowe
Produkcyjno Handlowo Usługowe Sp. z o.o. SOL-K-JAS, Zakład Usługowy Planowanie i Pielęgnacja
Terenów Zieleni- Stanisław Dudek, PHU „EKOMAX” Jerzy Kotulak, Zakład Usługowy „Południe”
Sp. z o.o. w Krakowie, Rafineria Jasło SOCJAL- RAF Sp. z o.o., firma „PARK M” – Krzysztof Mróz,
TRANS- FORMERS Tarnów Sp.z o.o. W 2003 roku na terenie miasta Jasła zebrano 12 494,14 Mg
odpadów komunalnych. Cała masa zebranych odpadów zdeponowana została na składowisku
odpadów zlokalizowanym w Jaśle – Sobniowie, przy ul. Żniwnej.
Na terenie miasta rozmieszczone są urządzenia do selektywnej zbiórki odpadów:
•
57 zestawów po 3 pojemniki (1100 L) do zbiórki szkła, tworzyw, makulatury oraz 5
zestawów po 4 pojemniki (1100 L) do zbiórki szkła, tworzyw, makulatury i metali.
42
•
20 zestawów po 4 pojemniki (240L) do zbiórki szkła, tworzyw, makulatury i metali.
Z posesji prywatnych surowce wtórne odbierane są w czterech rodzajach worków (tworzywa sztuczne,
makulatura, szkło, złom). W wyniku selektywnej zbiórki w 2003r. na terenie miasta odzyskano
299,793 Mg surowców wtórnych, w tym: opakowania z papieru i tektura – 72,269 Mg, opakowania z
tworzyw sztucznych – 34,712 Mg, opakowania ze szkła – 174,081 Mg, opakowania z metali –
18,731Mg.
Gmina wiejska Jasło (powiat jasielski)
W gminie wiejskiej Jasło 98 % mieszkańców objętych jest zbiórką i usuwaniem odpadów (z
czego ok. 5% mieszkańców prowadzi wywóz odpadów we własnym zakresie). Usługi odbioru
odpadów komunalnych od mieszkańców i ich wywozu na składowisko odpadów w Dukli lub Jaśle
świadczy firma TRANS- FORMERS Tarnów Sp. z o.o (oddz. Krosno). Odpady gromadzone są przez
mieszkańców, jak również przez firmy prowadzące działalność gospodarzą w workach foliowych;
system kontenerowy obejmuje jedynie cmentarze komunalne w Osobnicy i Warzycach. W 2003 roku
na terenie gminy wiejskiej Jasło zebrano 1 178,78 Mg odpadów komunalnych. Ponadto w roku 2003
odebrano 40,94 Mg odpadów z cmentarzy komunalnych. Odpady komunalne zebrane na terenie
gminy wiejskiej Jasło zdeponowane zostały na składowiskach odpadów zlokalizowanych w Jaśle i w
Dukli. Na terenie gminy wiejskiej Jasło prowadzona jest selektywna zbiórka odpadów komunalnych w
oznakowanych workach foliowych: szkła w zielonych oraz od 2004r. tworzywa sztuczne w żółtych.
Selektywną zbiórką objęci są wszyscy mieszkańcy gminy. Szkło po rozsegregowaniu na terenie
składowiska odpadów w Dukli wywożone jest do Huty Szkła w Jarosławiu. W 2003r. zebrano 31,5
Mg szkła.
Gmina wiejska Kołaczyce (powiat jasielski)
Systemem selektywnej zbiórki i wywozu odpadów objętych jest ok. 40,4 % mieszkańców
gminy. Odpady z terenu gminy gromadzone i usuwane są w systemie workowym. Segregacja
obejmuje: papier, tworzywa sztuczne, metal, stłuczka szklana kolorowa, stłuczka szklana biała. W
2003 roku zebrano 63,8 Mg surowców wtórnych w tym: papier i tektura – 8,1 Mg, tworzywa
sztuczne – 8,7 Mg, szkło – 39,2 Mg, metale – 7,8 Mg. Na składowisko odpadów w Jaśle wywieziono
w 2003r. – 37 Mg odpadów komunalnych zmieszanych. Zbiórkę i transport odpadów prowadzi
Zakład Gospodarki Komunalnej Sp. z o.o. w Kołaczycach. Wysegregowane wstępnie odpady są
wywożone na tymczasową stację segregacji odpadów (hala magazynowa byłej betoniarni w
Kołaczycach), gdzie następuje ich wtórna segregacja: szkła na białe i kolorowe (gromadzone w
boksach), tworzywa sztuczne na PE, PS, PP (belowane), również makulatura jest belowana. Tak
przygotowane surowce są magazynowane w wiatach do czasu zebrania odpowiedniej ilości i wywozu
do odbiorców. Pozostałe odpady po wtórnej segregacji oraz odpady od mieszkańców nienadające się
do odzysku są gromadzone w wydzielonej zamkniętej wiacie lub kontenerze i okresowo wywożone na
składowisko odpadów w Jaśle.
43
Gmina wiejska Krempna (powiat jasielski)
Odpady komunalne powstające na terenie gminy gromadzone są w kontenerach (osiedla
mieszkaniowe, instytucje publiczne) oraz w workach w gospodarstwach domowych. Ok. 70%
gospodarstw domowych na terenie gminy Krempna podjęło się segregacji odpadów w systemie
workowym – szkło, tworzywa sztuczne, złom, ponadto zbiórkę makulatury prowadzi młodzież
szkolna. W roku 2003 z terenu gminy wywieziono 135,56 Mg odpadów komunalnych oraz 22,2 Mg
surowców wtórnych, w tym: złomu – 11Mg, makulatury – 5Mg, szkła – 4,8Mg i tworzyw sztucznych
- 1,4 Mg. Odbiorem i wywozem odpadów z terenu gminy zajmuje się: Gospodarka Komunalna i
Mieszkaniowa w Dukli Sp. z o.o. Odpady z terenu gminy są wywożone poza gminę Krempna na
składowisko odpadów komunalnych w Dukli.
Gmina wiejska Nowy Żmigród (powiat jasielski)
W gminie Nowy Żmigród system zbiórki odpadów, w tym selektywnej zbiórki surowców
wtórnych, objętych jest 92% mieszkańców gminy. Odpady z terenu gminy gromadzone i usuwane są
w systemie pojemnikowym. Segregacja surowców prowadzona jest z podziałem na: papier i karton,
tworzywa sztuczne, metal/puszki, stłuczka szklana kolorowa, stłuczka szklana biała i pozostałe
odpady komunalne. W 2003 roku firma zajmująca się zbiórką odpadów komunalnych i surowców
wtórnych na terenie gminy – Gospodarka Komunalna i Mieszkaniowa w Dukli Sp. z o.o., zebrała ok.
450 Mg odpadów komunalnych z zabudowy mieszkalnej i 78 Mg odpadów z sektora publicznohandlowego. W ciągu 2003 roku na terenie gminy zebrano również 150 Mg surowców wtórnych w
tym: 107 Mg odpadów szklanych, 2 Mg metali i 41 Mg odpadów tworzyw sztucznych. Odpady z
terenu gminy są wywożone poza teren gminy na składowisko odpadów komunalnych w Dukli.
Gmina wiejska Osiek Jasielski (powiat jasielski)
W gminie Osiek Jasielski 90% mieszkańców jest objętych systemem zbiórki i wywozu
odpadów. W 2003 roku na terenie gminy zebranych zostało 199,99 Mg odpadów komunalnych.
Segregacja odpadów na terenie gminy odbywa się poprzez gromadzenie odpadów w workach:
czerwony – złom, żółty- tworzywa sztuczne, zielony – szkło, czarny – pozostałe odpady komunalne.
W 2003 roku na terenie gminy odzyskano ok. 31,46 Mg surowców wtórnych w tym tworzywa
sztuczne – 1,81Mg, szkło – 22,25 Mg, makulatura – 1,78 Mg, metal – 5,62 Mg. Zbiórką i wywozem
odpadów komunalnych z terenu gminy zajmuje się firma PHU „EKOMAX” Jerzy Kotulak według
ustalonego harmonogramu, od osób fizycznych raz w miesiącu, zaś od osób prowadzących działalność
gospodarczą i instytucji dwa razy w miesiącu.
Gmina wiejska Skołyszyn (powiat jasielski)
W 2003 roku na terenie gminy zebranych zostało 1 505 Mg odpadów komunalnych (w tym 436 Mg
odpadów z sektora publicznego i handlowego). Zmieszane odpady komunalne gromadzone są w
systemie workowych i kontenerowym. Gospodarkę odpadami na terenie gminy prowadzi Gminny
44
Zakład Gospodarki Komunalnej, zaś wywozem odpadów zajmuje się firma wywozowa PPHU
„NOVIMPEX Grzegorz Nowaczkow. Na terenie gminy nie jest prowadzona segregacja surowców
wtórnych.
Gmina wiejska Tarnowiec (powiat jasielski)
W 2003 roku na terenie gminy Tarnowiec, zebranych zostało 575 Mg odpadów
komunalnych. Na terenie gminy nie jest prowadzona segregacja surowców wtórnych. Zbiórką i
wywozem odpadów komunalnych z terenu gminy zajmuje się Wielobranżowy Zakład Gospodarki
Komunalnej – Tarnowiec. W gminie zostało przeprowadzone Referendum Gminne, w wyniku którego
Uchwałą Rady Gminy w Tarnowcu przejęto od właścicieli, użytkowników nieruchomości obowiązki
wywozu odpadów komunalnych. Wywóz odpadów komunalnych od 1998 r. prowadzony był na
składowisko w Jaśle, oraz dodatkowo od 2002r. na składowisko w Dukli.
Gmina wiejska Brzostek (powiat dębicki)
W gminie Brzostek 60% gospodarstw posiada zawarte umowy na odbiór odpadów
komunalnych. Odpady komunalne zbierane są w systemie workowym. Zbiórką i wywozem odpadów
komunalnych z terenu gminy zajmuje się Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w
Brzostku oraz Gminny Zakład Gromadzenia i Utylizacji Odpadów – Paszczynie. W roku 2003 na
terenie gminy Brzostek odebrano 570 Mg odpadów komunalnych zmieszanych.
W gminie jedynie w miejscowości Brzostek prowadzona jest selektywna zbiórka odpadów
(makulatura, szkło kolorowe, szkło białe, metal i tworzywa sztuczne): pojemniki do segregacji
rozstawione są w miejscach publicznych, prywatne posesje wyposażone są w worki do segregacji
odpadów. Systemem segregacji odpadów objętych jest 19% mieszkańców gminy. W 2003 roku
odzyskano 19,18 Mg surowców wtórnych w tym: 2,97 Mg makulatury, 5,54 Mg tworzyw
sztucznych, 0,49 Mg metali i 10,18 Mg szkła. Odbiór surowców wtórnych gromadzonych w
pojemnikach odbywa się w zależności od napełnienia zbiorników, zaś odbiór worków odbywa się co
cztery tygodnie.
Gmina wiejska Czarna (powiat dębicki)
W 2003 roku na terenie gminy zebranych zostało ok. 400 Mg odpadów komunalnych. Na
terenie gminy (za wyjątkiem osiedla Przyborów) prowadzona jest selektywna zbiórka surowców
wtórnych z podziałem na: tworzywa sztuczne, szkło kolorowe, szkło białe, metal i makulatura
obejmująca ok. 50% mieszkańców gminy. W ciągu 2003 roku zebrano 33,64 Mg surowców
wtórnych w tym: 8,7 Mg szkła białego, 9,02 Mg szkła kolorowego, 1,86 Mg metali, 9,97 Mg
odpadów tworzyw sztucznych i 4,09 Mg makulatury. Zbiórką i wywozem odpadów komunalnych z
terenu gminy zajmuje się firma „CETRANS” Cichoń Czesław z Dębicy oraz Gminny Zakład
Komunalny Gromadzenia i Utylizacji Odpadów w Paszyczynie.
45
Gmina miejsko-wiejska Pilzno (powiat dębicki)
W 2003 roku na terenie gminy Pilzno zebranych zostało 1065,6 Mg odpadów komunalnych.
Systemem zbiórki odpadów objętych jest 60% mieszkańców gminy. Na terenie gminy nie jest
prowadzona segregacja odpadów. Zbiórką i wywozem odpadów komunalnych z terenu gminy
zajmuje się Miejski Zakład Komunalny Pilzno. Odpady komunalne są wywożone na gminne
składowisko odpadów w Strzegocicach.
Gmina wiejska Żyraków (powiat dębicki)
W 2003 roku na terenie gminy odebranych zostało 448,82 Mg/rok odpadów komunalnych.
Zorganizowanym wywozem odpadów objętych jest 30% mieszkańców gminy. Od 1998r. prowadzona
jest na terenie gminy selektywna zbiórka odpadów „u źródła” w systemie workowym: tworzywa
sztuczne, złom metalowy, makulatura, stłuczka szklana kolorowa, stłuczka szklana biała oraz w
systemie kontenerowym. W 2003 roku pozyskano ok. 53 Mg surowców wtórnych w tym: 28,06 Mg
szkła, 8,19 Mg makulatury, 15,28 Mg tworzyw sztucznych i 1,45 Mg metali. Odpady komunalne
zmieszane odbierane są dwa razy w miesiącu, zaś wysegregowane raz w miesiącu. Zbiórką,
transportem i składowaniem odpadów komunalnych nie posegregowanych zajmują się Dębickie
Zakłady Komunalne „DEZAKO” sp. z o.o. (odpady są wywożone na składowisko w Kozodrzy).
Odpady posegregowane odbierane są przez Gminny Zakład Komunalny Gromadzenia i Utylizacji
Odpadów Wodociągów i Kanalizacji w Paszczynie.
Gmina miejsko-wiejska Jedlicze (powiat krośnieński)
W 2003 roku na terenie gminy miejsko-wiejskiej zebranych zostało 1 037,72 Mg odpadów
komunalnych. Systemem zbiórki odpadów komunalnych jak i systemem selektywnej zbiórki
odpadów objętych jest 40,2% mieszkańców. Od maja 2001r. prowadzona jest na terenie gminy
selektywna zbiórka odpadów w systemie 5-workowym. Selektywna zbiórka odpadów (1350
podpisanych umów) odbywa się poprzez wystawianie worków przy posesjach mieszkańców o
odpowiednich kolorach. W 2003 roku pozyskano 63,19 t surowców wtórnych w tym: 37,35 Mg
szkła, 10,21 Mg makulatury, 7,70 Mg tworzyw sztucznych, 7,43 Mg metali i 0,50 Mg szmat. Odpady
segregowane odbierane są raz w miesiącu, zaś zmieszane raz na miesiąc na terenach wiejskich i dwa
razy w tygodniu na terenie miasta. Zbiórką, transportem i składowaniem odpadów komunalnych na
gminnym składowisku w Jaszczwi zajmuje się JPGKiM Sp. z o.o. Jedlicze.
Gmina wiejska Chorkówka (powiat krośnieński)
W 2003 roku na terenie gminy zebranych zostało 222,17 Mg odpadów komunalnych. Na
terenie gminy prowadzona jest selektywna zbiórka odpadów w systemie workowym: makulatura,
szkło, złom i tworzywa sztuczne. W 2003 roku pozyskano również 22,55 t surowców wtórnych w
tym: 12,85 Mg szkła, 5,9 Mg tworzyw sztucznych i 3,9 Mg złomu. Odpady komunalne z terenu gminy
wywożone są na składowisko odpadów w Krośnie i Dukli. Zbiórką i wywozem odpadów
komunalnych z terenu gminy zajmuje się: Zakład Usługowo-Transportowy w Świerzowej Polskiej
46
oraz firma MAL-EKO Przedsiębiorstwo Utylizacyjno-Transportowe z Miejsca Piastowego. Zbiórka
odpadów odbywa się dwa razy w miesiącu.
Gmina wiejska Sękowa (powiat gorlicki)
W gminie Sękowa 100% mieszkańców objętych jest zbiórką i usuwaniem odpadów. W 2003
roku firma zajmująca się zbiórką odpadów komunalnych i surowców wtórnych na terenie gminy –
Usługi transportowe i komunalne Marek Szpila – Wilczyska, zebrała ok. 345 Mg odpadów
komunalnych. Cała masa zebranych odpadów zdeponowana została na składowisku odpadów poza
terenem gminy, gdyż gmina nie dysponuje własnym składowiskiem. Na terenie gminy prowadzona
jest również selektywna zbiórka surowców wtórnych obejmująca: makulaturę, tworzywa sztuczne,
metal i szkło. W roku 2003 zebrano 80 Mg surowców wtórnych (2002r. – 175Mg) w tym 46 Mg
szkła, 3 Mg tworzy sztucznych, 25 Mg złomu i 6 Mg makulatury. Wywóz odpadów komunalnych
zmieszanych oraz posegregowanych surowców wtórnych odbywa się raz w miesiącu.
W roku 2003 w 17 gminach objętych „Planem” zebrano ogółem 21 707,73 Mg odpadów
komunalnych zmieszanych. Szczegółowe zestawienie ilości zebranych odpadów w poszczególnych
gminach przedstawia poniższa tabela.
Tabela 12. Ilość odpadów komunalnych zmieszanych (z gospodarstw domowych i sektora handlowopublicznego) odebranych z terenu poszczególnych gminach objętych „Planem”
Powiat
Ilość odpadów komunalnych zmieszanych
[Mg/rok]
2002
2003
Brzyska
400,0
497,00
Dębowiec
364,0
427,01
Jasło - miasto
13 000,0
12 494,14
Jasło- gmina
1 280,0
1 219,72
Kołaczyce
93,7
37,00
Jasielski
Krempna
113,0
135,56
Nowy Żmigród
500,0
528,00
Osiek Jasielski
302,0
199,99
Skołyszyn
2 506,0
1 505,00
Tarnowiec
741,0
575,00
Brzostek
1 594,01)
570,00
Czarna
1 488,01)
400,00
Dębicki
Pilzno
2 773,01)
1065,60
448,82
Żyraków
459,7
Chorkówka
272,0
222,17
Jedlicze - miasto
992,4
Krośnieński
1037,72
Jedlicze – obszary wiejskie
625,0
Gorlicki
Sękowa
345,0
345,00
Razem
27 848,80
21 707,73
1)
Dane szacunkowe wg Planu Gospodarki Odpadami dla Powiatu Dębickiego.
źródło: opracowanie własne na podstawie wyników ankietyzacji gmin
Gmina
47
Największą ilość odpadów komunalnych zmieszanych zebrano w 2003 roku w mieście Jaśle,
tj. blisko 12 500 Mg, co stanowi 57 % całej masy zebranych odpadów komunalnych (zmieszanych).
Ilość odpadów komunalnych zbieranych w pozostałych gminach jest zdecydowanie mniejsza, co
przedstawia poniższy Rysunek 6.
Najmniejsza ilość odpadów komunalnych zmieszanych, zdeponowanych na składowisku
odpadów, tj. 37 Mg/2003 rok, pochodzi z gminy Kołaczyce (0,2% całkowitej masy odpadów). Wynika
to z faktu, że jedynie 40,4% mieszkańców tej gminy objętych jest zorganizowanym systemem odbioru
odpadów, oraz że odpady segregowane (zbierane na terenie gminy Kołaczyce) poddawane są
dodatkowo wtórnej segregacji prowadzonej na tymczasowej gminnej stacji segregacji odpadów w
Kołaczycach.
Na przedmiotowym terenie ponad 163 tys. mieszkańców jest objętych systemem odbioru
odpadów zmieszanych, co stanowi 78,8% ogólnej liczby mieszkańców.
Rysunek 6. Ilość odpadów komunalnych zmieszanych odebranych w roku 2003 w poszczególnych
gminach objętych „Planem” (oprócz miasta Jasła – 12 494,14 Mg).
Ilość odpadów komunalnych zmieszanych
[Mg/2003 rok]
1600
1400
1200
1000
800
600
400
200
Sękowa
Jedlicze
Chorkówka
Żyraków
Pilzno
Czarna
Brzostek
Tarnowiec
Skołyszyn
Osiek Jasielski
Nowy Żmigród
Krempna
Kołaczyce
Jasło- gmina
Dębowiec
Brzyska
0
źródło: opracowanie własne na podstawie danych z gmin
Z danych uzyskanych w trakcie przeprowadzonej ankietyzacji w gminach wynika, że
najwięcej odpadów w przeliczeniu na 1 mieszkańca zebrano w mieście Jaśle – 332kg/Mk w 2003
roku, a najmniej w gminach typowo wiejskich. Należy zaznaczyć, że występuje duża
nierównomierność we wskaźniku nagromadzenia odpadów wśród gmin wiejskich od 28 kg/Mk do
129kg Mk/rok, co świadczy o dużej nierównomierności w pokryciu usługą związaną ze
zorganizowanym odbiorem odpadów komunalnych na terenach wiejskich i tak w gminie Kołaczyce –
40,4% mieszkańców objętych jest zbiórką odpadów, a w gminie Żyraków zaledwie 30%.
48
Rysunek 7. Procentowy rozkład ilości odpadów komunalnych zmieszanych odebranych w roku 2003
w poszczególnych gminach objętych „Planem” (oprócz miasta Jasła).
7
6
5
4
3
2
1
Sękowa
Jedlicze
Chorkówka
Żyraków
Pilzno
Czarna
Brzostek
Tarnowiec
Skołyszyn
Osiek Jasielski
Nowy Żmigród
Krempna
Kołaczyce
Jasło- gmina
Dębowiec
0
Brzyska
Procentowy rozkład ilości odpadów komunalnych zmieszanych [%]
8
źródło: opracowanie własne
Nie wszystkie odpady komunalne wytworzone na terenie gmin kierowane są przez
mieszkańców do wywozu i unieszkodliwiania (część odpadów organicznych czy zielonych jest
zagospodarowywana we własnym zakresie na terenie zabudowy jednorodzinnej zagrodowej na
terenach wiejskich), ponadto odpady są ważone jedynie na miejskim składowisku odpadów w Jaśle
(składowiska w Strzegocicach, Woli Brzosteckiej i Jaszczwi nie są wyposażone w wagi), w
większości przypadków brak ewidencji odpadów powstających w obiektach infrastruktury.
Aktualny sposób postępowania z odpadami obrazują wyniki ankietyzacji przeprowadzonej (w
okresie kwiecień – czerwiec 2004) na liczbie 792 respondentów – mieszkańców terenu objętego
„Planem”. Na pytanie „Co ankietowany robi z odpadami”, 51% respondentów odpowiedziało, że spala
papier, a 8%, że spala butelki plastikowe PET.
Tabela 13. Procentowy rozkład odpowiedzi na pytanie: Co ankietowany robi z odpadami?
Rodzaj odpadu
Spalam
papier
szkło
opakowania metalowe
butelki plastikowe PET
odpady zielone
51
8
15
Co ankietowany robi z poszczególnymi odpadami ?
Wyrzucam do
Wyrzucam do
Wykorzystuję wyrzucam
Oddaję do
kontenera na
oddzielnego
rolniczo
na dzikie
skupu
śmieci
pojemnika (worka) (kompostuję) wysypisko
[%]
5
17
27
10
36
54
18
37
45
39
53
13
66
6
źródło: opracowanie własne na podstawie ankietyzacji przeprowadzonej wśród mieszkańców
49
Wskaźniki ilości zbieranych odpadów komunalnych oraz procent mieszkańców objętych
systemem zbiórki wywozu odpadów w poszczególnych gminach przedstawia poniższa tabela.
Tabela 14. Ilość zebranych odpadów komunalnych w 2003 roku w przeliczeniu na 1 mieszkańca
[kg/Mk rok] objętego zorganizowanym systemem zbiórki odpadów.
Gmina
Liczba
mieszkańców
na koniec
2003r.
/dane z gmin/
Procent
mieszkańców
objętych systemem
zbiórki/wywozu
odpadów
[%]
Brzyska
Dębowiec
Jasło - miasto
Jasło- gmina
Kołaczyce
Krempna
Nowy Żmigród
Osiek Jasielski
Skołyszyn
Tarnowiec
Brzostek
Czarna
Pilzno
Żyraków
Chorkówka
Jedlicze – obszary
6 377
8 444
38 545
16280
8 906
2150
9 750
5 376
12 690
9 260
13 301
12 4531)
17 405
12 996
12 959
100
100
100
98
40,4
100
92
90
100
100
60
50
60
30
80
5 751
100
9 588
40,2
Sękowa
4 900
1)
dane GUS na 31.12. 2002r.
100
miejskie
wiejskie
Ilość odpadów
wywiezionych
w 2003 r. (ogółem
zmieszane i
segregowane)
[Mg]
Ilość odpadów na 1
mieszkańca objętego
systemem zbiórki
odpadów na rok
497,00
477,63
12793,93
1251,22
100,80
157,76
678,00
231,45
1505,00
575,00
589,18
433,64
1065,60
501,80
244,72
78
57
332
78
28
73
76
48
119
62
74
70
102
129
24
1100,91
115
425,00
87
[kg /Mk rok]
Ilość odbieranych odpadów komunalnych nie jest adekwatna do ilości odpadów powstających
w rzeczywistości. Dotyczy to głównie gospodarstw domowych na terenach wiejskich. Ponadto w
masie odpadów komunalnych mieszczą się również odpady z obiektów infrastruktury (sektor
handlowy i publiczny), stąd powyższe dane dotyczące wskaźnika nagromadzenia odpadów
komunalnych wytwarzanych w gospodarstwach domowych w przeliczeniu na jednego mieszkańca są
dalece niemiarodajne. Dla porównania w Krajowym Plan Gospodarki Odpadami wskaźnik
nagromadzenia odpadów komunalnych (sumarycznie z obiektów infrastruktury i zabudowy
mieszkalnej bez odpadów zielonych, wielkogabarytowych, z czyszczenia ulic oraz budowlanych)
oszacowano na poziomie 340 [kg/Mk rok] dla obszarów miejskich oraz 149 [kg/Mk rok] dla obszarów
wiejskich. Wiarygodnym wydaje się być zatem jedynie wskaźnik nagromadzenia odpadów w mieście
Jaśle na poziomie 332 kg/Mk w ciągu 2003 roku.
50
4.2. Ilość i rodzaj odpadów poddawanych procesom odzysku
Cztery spośród siedemnastu gmin: Brzyska, Skołyszyn, Tarnowiec i Pilzno nie prowadzą
selektywnej zbiórki surowców wtórnych. W pozostałych gminach wiejskich przeważa workowy
system zbiórki surowców wtórnych, zaś na terenie miasta Jasła funkcjonuje system pojemnikowy – w
zabudowie wielorodzinnej i workowy – w zabudowie jednorodzinnej.
Systemem segregacji odpadów objętych jest ok. 118,4 tys. mieszkańców, o stanowi 57% ogólnej
liczby mieszkańców terenu.
Tabela 15. Ilość odpadów pozyskiwanych z selektywnej zbiórki w poszczególnych gminach w roku
2003.
Ilośc i rodzaj odpadów pozyskiwanych z selektywnej zbiórki
[Mg/rok]
Gmina
szkło
Brzyska
Dębowiec
Jasło – miasto
Jasło- gmina
Kołaczyce
Krempna
Nowy Żmigród
Osiek Jasielski
Skołyszyn
Tarnowiec
Brzostek
Czarna
Pilzno
Żyraków
Chorkówka
Jedlicze
Sękowa
makulatura
tworzywa
sztuczne
złom
szmaty
Razem
[Mg]
Udział odpadów
wyselekcjonowanych do całej
masy zbieranych
odpadów
komunalnych
[%]
Brak segregacji odpadów
33,5
174,081
31,5
39,2
4,8
107
22,25
0
72,269
8,1
5
1,78
10,18
2,97
2,07
0
34,712
8,7
1,4
41
1,81
0,49
5,54
-
17,72
4,09
1,86
28,06
12,85
37,35
46
8,19
10,21
6
Razem
564,491
118,609
15,05
18,731
7,8
11
2
5,62
9,97
1,45
15,28
5,8
3,9
7,43
7,7
0,5
25
3
-
102,231
135,082
0,5
50,62
299,793
31,5
63,8
22,2
150,
31,46
10,6
2,3
2,5
63,3
14,1
25
13,6
19,18
3,3
33,64
7,8
52,98
22,55
63,19
80
10,6
9,2
5,7
18,8
920,913
-
Średni procent odzyskiwanych surowców wtórnych z masy odpadów komunalnych
(zmieszanych i wysegregowanych) zebranych w 2003 roku na przedmiotowym terenie wyniósł 4%,
zaś na terenie gmin prowadzących selektywną zbiórkę odpadów (tj. z wyłączeniem gmin Brzyska,
Tarnowiec, Skołyszyn i Pilzno) wskaźnik ten kształtował się na poziomie 4,8%. Ogółem w 2003 roku
zebrano blisko 921 Mg surowców wtórnych.
51
4.3. Charakterystyka odpadów stałych
Z uwagi na różny stopień zaawansowania prowadzenia systemu selektywnej zbiórki
surowców wtórnych w poszczególnych gminach, występowanie na przedmiotowym terenie silnie
zurbanizowanych obszarów miejskich (miasto Jasło, Pilzno, Jedlicze) oraz występowanie obszarów
wiejskich o różnej gęstości zaludnienia (od 159 osób/km2 w gm. Skołyszyn do 10 osób/km2 w gm.
Krempna), strumień odpadów komunalnych jest o bardzo zróżnicowanym składzie fizycznym i
chemicznym.
Badania składu morfologicznego odpadów komunalnych uwzględniające podział na
poszczególne frakcje oraz ich procentowy objętościowy i wagowy udział są prowadzone bardzo
rzadko ze względu na pracochłonność i kosztowność takich badań. W żadnej z gmin nie były
wykonywane badania na temat składu strumienia ścieków komunalnych i dlatego informacje
dotyczące charakterystyki odpadów przyjęto na podstawie danych literaturowych, uwzględniając przy
tym podział na małe miasta i obszary wiejskie.
Wśród odpadów powstających na terenie gmin (miejskich i wiejskich) można wyróżnić
następujące rodzaje:
Odpady komunalne – odpady powstające w gospodarstwach domowych, a także odpady nie
zawierające odpadów niebezpiecznych, pochodzące od innych wytwórców odpadów, które ze
względu na swój charakter lub skład są podobne do odpadów powstających w gospodarstwach
domowych. Odpady komunalne ze względu na pochodzenie rozróżniono na następujące
strumienie:
•
odpady komunalne z zabudowy mieszkaniowej;
•
odpady komunalne z obiektów infrastruktury;
•
odpady z oczyszczania placów i ulic, tzw. odpady uliczne – odpady ze sprzątania i
oczyszczania placów i ulic oraz z opróżniania koszy ulicznych;
•
odpady z ogrodów i parków (odpady zielone) – trawa, liście, zwiędnięte kwiaty i gałęzie
pochodzące z pielęgnacji i porządkowania trawników, przydomowych ogródków, terenów
ogródków działkowych, rekreacyjnych oraz parków, cmentarzy, przydrożnych drzew itp.;
W grupie odpadów komunalnych oddzielnej analizie poddano:
•
odpady wielkogabarytowe - odpady takie jak stare meble, sprzęt gospodarstwa domowego,
części maszyn rolniczych lub całe maszyny już nie używane w gospodarstwach rolnych itp.,
których nie można zbierać w ramach normalnego systemu zbiórki odpadów komunalnych z
powodu ich rozmiaru (nie mieszczą się do typowych, stosowanych w gminie pojemnikach
na odpady), odpady z urządzeń elektrycznych i elektronicznych, wraki pojazdów
mechanicznych i zużyte opony i oleje.
52
•
odpady budowlane – odpady głównie mineralne, takie jak piasek, gruz, fragmenty ceramiki
budowlane, szkła powstające w czasie prowadzenia prac budowlano – remontowych. W
grupie odpadów budowlanych wyodrębniono odpady zawierające azbest.
•
odpady niebezpieczne w strumieniu odpadów komunalnych (problemowe)
min. zużyte baterie, akumulatory świetlówki, rozpuszczalniki organiczne, pozostałości
i opakowania po farbach, rozpuszczalnikach lub środkach ochrony roślin, odczynniki
chemiczne, przeterminowane leki, skażone opatrunki:
- należące do kategorii lub rodzajów odpadów określonych na liście A załącznika nr
2 do ustawy oraz posiadające co najmniej jedną z właściwości wymienionych w
załączniku nr 4 do ustawy lub
- należące do kategorii lub rodzajów odpadów określonych na liście B załącznika nr 2
do ustawy i zawierające którykolwiek ze składników wymienionych w załączniku
nr 3 do ustawy oraz posiadające co najmniej jedną z właściwości wymienionych w
załączniku nr 4 do ustawy.
Odpady opakowaniowe - materiały opakowaniowe analizowane z uwzględnieniem szacunkowej
statystycznej emisji tych odpadów przypadającej na mieszkańców miasta oraz wydzielonych
zbieranych selektywnie frakcji (grupa katalogowa 15).
Odpady medyczne i weterynaryjne – odpady powstające w placówkach udzielających świadczeń
zdrowotnych (bez powstających w nich odpadów komunalnych) oraz w wyniku prowadzenia
badań i doświadczeń naukowych w zakresie medycyny oraz odpady powstające w związku z
badaniem, leczeniem zwierząt lub świadczeniem usług weterynaryjnych, a także w związku z
prowadzeniem badań naukowych i doświadczeń na zwierzętach.
Odpady z oczyszczania ścieków – osady ściekowe powstałe w procesach biologicznego i
chemicznego oczyszczania ścieków; skratki powstałe przy mechanicznym oczyszczaniu ścieków
(zatrzymywanie na kratach większych części pływających i wleczonych w strumieniu ścieków)
oraz piasek usuwany ze ścieków.
Odpady z przemysłu - wytwarzane przez znajdujące się na terenie miasta zakłady przemysłowe (bez
powstających w nich odpadów komunalnych). W grupie odpadów z przemysłu wydzielono:
•
odpady niebezpieczne z przemysłu,
•
odpady zawierające PCB.
53
Rysunek 8. Przyjęty schemat podziału odpadów na terenie objętym „Planem”.
ODPADY
Z ZABUDOWY
MIESZKANIOWEJ
ODPADY
Z OBIEKTÓW
INFRASTRUKTURY
ODPADY KOMUNALNE
ODPADY
Z CZYSZCZENIA ULIC
I PLACÓW
ODPADY Z OGRODÓW
I PARKÓW
ODPADY
WIELKOGABARYTOWE
EMISJA ODPADÓW
ODPADY BUDOWLANE
ODPADY
NIEBEZPIECZNE
ODPADY
OPAKOWANIOWE
ODPADY MEDYCZNE I
WETERYNARYJNE
ODPADY Z
OCZYSZCZANIA ŚCIEKÓW
ODPADY
NIEBEZPIECZNE
ODPADY
PRZEMYSŁOWE
(TECHNOLOGICZNE)
4.3.1. Charakterystyka odpadów z obszarów miejskich
Jak wspomniano powyżej na terenie gmin objętych „Planem” nie były wykonywane badania
składu powstających tam odpadów, stąd po przeanalizowaniu różnych badań składu odpadów
(również tych przyjętych m.in. w powiatowych planach gospodarki odpadami) do celów niniejszego
54
opracowania przyjęto dla miasta Jasła, Jedlicza i Pilzna następujący skład odpadów powstających w
gospodarstwach domowych zabudowy mieszkaniowej:
Tabela 16. Szacunkowy skład odpadów komunalnych powstających zabudowie mieszkaniowej (w
gospodarstwach domowych) na obszarach miejskich: miasto Jasło, Pilzno, Jedlicze.
Skład grupowy
Wagowy udział
procentowy
[%]
Jednostkowy wskaźnik
nagromadzenia
[kg/ Mk rok]
Odpady organiczne pochodzenia roślinnego i
28,6
zwierzęcego– bioodpady podatne na procesy
przekształcenia biologicznego
Inne odpady organiczne (skóra, guma, drewno) i
3,1
opakowania wielomateriałowe
Odpady podatne na procesy segregacji:
− Papier i tektura (nieopakowaniowe i
19,7
opakowania)
− Tworzywa sztuczne (nieopakowaniowe i
17,6
opakowania)
3,6
− Materiały tekstylne
9,0
− Szkło (nieopakowaniowe i opakowania)
− Metale (metale, opakowania z blachy i
5,7
aluminium)
Odpady mineralne
4,3
Frakcja drobna popiołowa (pon. 10 mm)
8,4
Razem
100
źródło: opracowanie własne w oparciu o udział procentowy odpadów, podany w KPGO
64,10
7,00
44,20
39,30
8,15
20,20
12,75
9,45
18,85
224
Z powyższej tabeli wynika, że największy udział wagowy w odpadach z gospodarstw
domowych, gromadzonych na obszarach miejskich stanowią odpady organiczne oraz odpady, które
mogą być poddane segregacji tj. papier i tektura, tworzywa sztuczne oraz szkło. Ze względu na
uregulowania zawarte w ustawie produktowej i opakowaniowej tj. zobligowanie wytwórców do
stosowania opakowań wielokrotnego użytku, można spodziewać się, że udział odpadów takich jak
papier, tektura, szkło i tworzywa sztuczne (większość z nich stanowi właśnie odpady opakowaniowe)
w ogóle gromadzonych odpadów zmniejszy się.
55
Rysunek 9. Przyjęty skład odpadów komunalnych (udział wagowy) powstających w zabudowie
mieszkaniowej na obszarach miejskich: miasto Jasło, Jedlicze i Pilzno.
Odpady mineralne
4,3%
Frakcja drobna (pon.
10 mm)
8,4%
Odpady organiczne
pochodzenia
roślinnego i
zwierzęcego
28,6%
Metale
5,7%
Szkło
9,0%
Inne odpady
organiczne
3,1%
Materiały tekstylne
3,6%
Papier i tektura
19,7%
Tworzywa sztuczne
17,6%
Jak wspomniano masowo największy udział zajmują odpady organiczne pochodzenia
roślinnego i zwierzęcego, zaś objętościowo największy udział stanowią tworzywa sztuczne, które w
większości przypadków stanowią odpady opakowaniowe typu PET oraz pudełka i pojemniki
wykonane z polietylenu dużej gęstości HDPE. Ograniczenie ich ilości (ze względu na działanie
wspominanych wcześniej regulacji ustawowych) lub usunięcie ze strumienia odpadów komunalnych
(poprzez wprowadzenie systemu selektywnej zbiórki), zdecydowanie zmniejsza pojemność niezbędną
na ich składowanie, a co za tym idzie wydłuża czas eksploatacji składowiska odpadów.
Na podstawie KPGO łączny wagowy wskaźnik nagromadzenia odpadów z zabudowy
mieszkaniowej na obszarach miejskich przyjęto jako 224 [kg/Mk rok]. Wielkość ta będzie podstawą
do dalszych obliczeń ilości odpadów komunalnych powstających w gospodarstwach domowych.
Inne odpady zaliczane do grupy odpadów komunalnych to odpady „komunalnopodobne” z obiektów
infrastruktury, odpady wielkogabarytowe, odpady budowlane, odpady zielone, odpady z czyszczenia
ogrodów i parków oraz odpady niebezpieczne. W poniższej tabeli przedstawiono założone wskaźniki
nagromadzenia dla tych odpadów w przeliczeniu na jednego mieszkańca.
56
Tabela 17. Przyjęte wskaźniki ilościowe odpadów komunalnych jako jednostkowe wskaźniki
nagromadzenia odpadów powstających na obszarach miejskich.
Źródła powstawania odpadów
Przyjęty wskaźnik
nagromadzenia
[kg/Mk/rok]
Procent odpadów
komunalnych
[%]
224
67
35
15
10
20
10
4
3
6
30
9
2
1
336
100
odpady z zabudowy mieszkalnej (gospodarstwa
domowe)
odpady z obiektów infrastruktury
odpady z czyszczenia ulic i placów
odpady z ogrodów i parków (tzw. odpady zielone)
odpady wielkogabarytowe
odpady z budowy, remontów i demontażu obiektów
budowlanych
odpady niebezpieczne wchodzące w strumień odpadów
komunalnych
Razem
Rysunek 10. Przyjęty skład odpadów komunalnych (udział wagowy) powstających na
miejskich: miasto Jasło, Jedlicze i Pilzno.
odpady z ogrodów i
parków
3%
odpady z czyszczenia
ulic i placów
4%
odpady z budowy,
remontów i
demontażu obiektów
budowlanych
9%
odpady
niebezpieczne
wchodzące w
strumień odpadów
komunalnych
1%
odpady
wielkogabarytowe
6%
odpady z
gospodarstw
domowych
67%
odpady z obiektów
infrastruktury
10%
57
obszarach
4.3.2. Charakterystyka odpadów z obszarów wiejskich (gminy)
Do celów niniejszego opracowania, dla obszarów wiejskich przyjęto następujący skład
odpadów komunalnych:
Tabela 18. Szacunkowy skład odpadów komunalnych zabudowie mieszkaniowej na obszarach
wiejskich: gminy Brzyska, Dębowiec, Jasło, Kołaczyce, Krempna, Nowy Żmigród, Osiek
Osielski, Skołyszyn, Tarnowiec, Brzostek, Czarna, Pilzno, Żyraków, Chorkówka, Jedlicze,
Sękowa.
Skład grupowy
zwierzęcego– bioodpady podatne na procesy
przekształcenia biologicznego
Inne odpady organiczne (skóra, guma, drewno) i
Odpady podatne na procesy segregacji:
− Papier i tektura (nieopakowaniowe i
opakowania)
− Tworzywa sztuczne (nieopakowaniowe i
opakowania)
− Materiały tekstylne
− Szkło (nieopakowaniowe i opakowania)
− Metale (metale, opakowania z blachy i
aluminium)
Odpady mineralne
Frakcja drobna popiołowa (poniżej 10 mm)
Razem
Wagowy udział
procentowy
[%]
Jednostkowy wskaźnik
nagromadzenia
[kg/ Mk rok]
12,6
14,60
3,4
3,40
10,9
16,00
12,3
17,40
2,9
12,9
3,30
14,50
3,7
4,40
9,4
31,9
100
10,10
32,30
116
Z powyższej tabeli wynika, że największy udział wagowy w odpadach komunalnych,
powstających w zabudowie mieszkalnej na obszarach wiejskich stanowią odpady mineralne (gruz,
popiół) oraz odpady, które mogą być poddane segregacji - np. szkło. Znaczna część odpadów o
charakterze palnym jest przez mieszkańców spalana w indywidualnych paleniskach. Także duża część
odpadów organicznych jest wykorzystywana na miejscu np. do skarmiania zwierząt. W większości
gmin regulaminy dot. utrzymania czystości i porządku na terenie gminy regulują postępowanie z
odpadami organicznymi w następujący sposób: odpady organiczne oraz roślinne być gromadzone na
własnej nieruchomości i kompostowane.
58
Rysunek 11. Skład odpadów komunalnych powstających w zabudowie mieszkalnej na obszarach
wiejskich – udział wagowy.
Odpady organiczne
pochodzenia
roślinnego i
zwierzęcego
12,6%
Frakcja drobna (pon.
10 mm)
31,9%
Inne odpady
organiczne
3,4%
Papier i tektura
10,9%
Tworzywa sztuczne
12,3%
Odpady mineralne
9,4%
Metale
3,7%
2,9%
Szkło
12,9%
Łączny wagowy wskaźnik nagromadzenia odpadów w zabudowie mieszkalnej na obszarach
wiejskich przyjęto na poziomie 116 [kg/Mk rok]. Wielkość ta będzie podstawą do dalszych obliczeń
ilości odpadów komunalnych powstających w gospodarstwach domowych.
Tabela 19. Przyjęte wskaźniki ilościowe odpadów komunalnych jako jednostkowe wskaźniki
nagromadzenia odpadów powstających na obszarach wiejskich.
Źródła powstawania odpadów
odpady z zabudowy mieszkaniowej
odpady z obiektów infrastruktury
odpady z czyszczenia ulic i placów
odpady z ogrodów i parków (tzw. odpady zielone)
odpady z budowy, remontów i demontażu obiektów
budowlanych
odpady niebezpieczne wchodzące w strumień odpadów
komunalnych
Razem
59
Przyjęty wskaźnik
nagromadzenia
[kg/Mk/rok]
116
20
0
5
15
Procent odpadów
komunalnych [%]
62,0
10,7
0,0
2,7
8,0
30
16,1
1
0,5
187,00
100,0
Rysunek 12. Przyjęty skład wszystkich odpadów komunalnych (udział wagowy) powstających na
obszarach wiejskich.
odpady z
gospodarstw
domowych
61%
odpady z obiektów
infrastruktury
11%
odpady
niebezpieczne
wchodzące w
strumień odpadów
komunalnych
1%
odpady z
czyszczenia ulic i
placów
0%
odpady z ogrodów i
parków
3%
odpady z budowy,
remontów i
demontażu obiektów
budowlanych
16%
odpady
wielkogabarytowe
8%
Jak wcześniej wspominano na omawianym terenie nie prowadzono badań jakościowych
odpadów komunalnych, dlatego też przyjęto na podstawie danych literaturowych, że powstające
odpady w obszarze objętym „Planem” charakteryzują się następującymi właściwościami
zestawionymi w poniższych tabelach.
Tabela 20. Gęstość nasypowa i współczynnik zagęszczenia poszczególnych frakcji odpadów
komunalnych.
Gęstość nasypowa
Współczynnik
[kg/m3]
zagęszczania
Odpady organiczne
250 – 300
2,9 – 3,0
Odpady nieaktywne mineralne (gruz,
600 – 800
1,0 – 1,2
stłuczka, popiół itp.)
Papier, tektura
100 – 150
4,5 – 6,2
Szkło
200 – 350
1,7 – 2,5
Tworzywa sztuczne
50
6,7 – 10
Metale
100 – 200
4,3 – 5,3
Tekstylia
150
2-3
źródło: „Zintegrowane systemy gospodarki odpadami komunalnymi” Andrzej Wojciechowski, Warszawa 1998r
Składnik
60
Tabela 21. Zakładane właściwości odpadów komunalnych.
Wskaźnik
Substancja organiczna
Węgiel organiczny
Azot organiczny
Fosfor ogólny
Potas ogólny
Wilgotność
Części palne
Części niepalne
Wartość opałowa
Ciepło spalania
Wartości średnie
Jednostka
Małe miasta
Właściwości nawozowe
% s.m.
24,5
% s.m.
12,9
% N s.m.
0,5
% P2O5 s.m.
0,6
% K2O s.m.
0,1
Właściwości paliwowe
%
34
%
16
%
50
kJ/kg
3 738*
kJ/kg
8 695
Tereny wiejskie
17,5
7,9
0,4
0,5
0,1
32
12
56
4006**
8 300
źródła: Skalmowski K. - Poradnik Inwestora PROEKO 1995 oraz
* K. Skalmowski "EKO-Problemy" 1992, nr 1
**BIPROWOD-Zabrze 1995 - badania odpadów w woj. tarnobrzeskim - gmina Klimontów.
Ze względu na dużą wilgotność oraz znaczną zawartość części niepalnych odpady komunalne
posiadają niewielką przydatność jako paliwo. Według Andrzeja Wojciechowskiego zalecaną wartością
opałową paliwa jest 7 000 kJ/kg, ponieważ jest to najniższa wartość, dla której nie ma potrzeby
dozowania dodatkowego paliwa stabilizującego, koniecznego do utrzymania odpowiedniej
temperatury w palenisku.
Wartość opałowa odpadów komunalnych, rozumianych jako paliwo, jest dużo niższa niż ich
ciepło spalania. Prawidłowość ta wynika z konieczności zużycia znacznych ilości ciepła na
odparowanie wody zawartej w odpadach.
Zestawione w Tabeli 21 właściwości technologiczne odpadów komunalnych były analizowane
w odniesieniu do masy odpadów zmieszanych.
Aktualne kierunki gospodarowania odpadami komunalnymi zmierzają do odejścia
od wykorzystania odpadów zmieszanych na rzecz przerobu odpadów bardziej jednorodnych, tj.
uzyskanych na drodze selektywnej zbiórki. Celem takiej polityki jest zwiększenie racjonalnego
(optymalizacja) wykorzystywania powstających odpadów oraz minimalizacja ilości odpadów
balastowych przekazywanych do składowania.
61
4.4. Bilans odpadów
Analizę stanu istniejącego w zakresie ilości wytwarzanych odpadów na terenie gmin
objętych „Planem” dokonano w oparciu o dane z roku 2003 uzyskane w ankietach z poszczególnych
gmin i zakładów przemysłowych oraz zawarte w w/w powiatowych planach gospodarki odpadami.
Przy opracowywaniu danych stwierdzono, że brak jest spójnej, dostępnej bazy danych, na
podstawie której można byłoby sporządzić dokładny bilans odpadów, a szczególnie z podziałem na
poszczególne rodzaje. Dane te są rozproszone w różnych instytucjach i firmach. Bardzo rozbieżne
dane podawane są w różnych materiałach dotyczących odpadów przemysłowych (technologicznych),
odpadów niebezpiecznych jak również odpadów medycznych i weterynaryjnych. Niektóre informacje,
istotne z punktu widzenia funkcjonowania systemu, jak na przykład ilość zagospodarowywanych
odpadów budowanych czy odpadów zielonych, praktycznie nie pojawiały się dotąd w oficjalnych
opracowaniach i stąd w „Planie” podane zostały na podstawie szacunkowych wyliczeń w oparciu o
przyjęte założenia.
4.4.1. Rodzaj i ilość odpadów komunalnych z zabudowy mieszkaniowej
Odpady komunalne powstające w gospodarstwach domowych, czyli odpady związane
bezpośrednio z bytowaniem, wytwarzane i wyrzucane z gospodarstw domowych, charakteryzują się
bardzo swoistymi cechami, które są uzależnione od bardzo wielu czynników. Ich właściwości zależą
od rodzaju zabudowy mieszkaniowej, stopnia zamożności mieszkańców, rodzaju prowadzonej
gospodarki odpadami (np. stosowanie selektywnej zbiórki, odzysku), techniczno-sanitarnego
wyposażenia budynków.
Z uwagi na brak wiarygodnych danych wyjściowych, co do ilości odpadów wytwarzanych na
terenie objętym „Planem” – ewidencjonowana jest jedynie ilość odpadów obieranych z gospodarstw
domowych - oszacowano ilość wytworzonych w gospodarstwach domowych odpadów komunalnych
oraz poszczególnych frakcji. W bilansie uwzględniając wagowe wskaźniki nagromadzenia odpadów
komunalnych powstających w zabudowie mieszkaniowej tj. 224 [kg/Mk rok] na terenach miejskich i
116 [kg/Mk rok] na terenach wiejskich oraz liczbę mieszkańców w poszczególnych jednostkach
administracyjnych. Wagowe wskaźniki nagromadzenia odpadów w gospodarstwach domowych
przyjęto za KPGO.
62
Tabela 22. Szacowana ogólna ilość odpadów komunalnych (bez odpadów niebezpiecznych)
wytworzonych w zabudowie mieszkaniowej w roku 2003.
Jednostka
Ilość
mieszkańców1)
[osoby]
Wskaźnik
nagromadzenia
[kg/M/rok]
Ilość
odpadów
[Mg/rok]
Rozkład
procentowy
[%]
Jasło -miasto
Jedlicze – obszary miejskie
Pilzno- obszary miejskie
37 889
5 563
4 279
224
224
224
8 488
1 246
958
29,52
4,33
3,33
Jasło – gmina
Brzyska
Dębowiec
Kołaczyce
Krempna
Nowy Żmigród
Osiek Jasielski
Skołyszyn
Tarnowiec
Brzostek
Czarna
Żyraków
Chorkówka
Sękowa
15 884
9 443
12 314
6 192
8 249
8 664
2 041
9 428
5 301
12 428
9 150
13 096
12 823
12 993
12 997
4 703
116
116
116
116
116
116
116
116
116
116
116
116
116
116
116
116
1 843
1 095
1 429
717
957
1 006
238
1 094
615
1 442
1 062
1 520
1 487
1 507
1 508
546
6,41
3,81
4,97
2,50
3,33
3,50
0,82
3,80
2,14
5,02
3,69
5,28
5,17
5,24
5,24
1,90
Razem 203 437
28 758
100,0
dane GUS z 31.XII 02 z uwzględnieniem prognozy demograficznej na rok 2003 dla poszczególnych powiatów
wg. danych GUS .
źródło: opracowanie własne na podstawie danych demograficznych dla dostępnych na www.stat.gov.pl
1)
Tabela 23. Szacunkowa ilość odpadów komunalnych (z podziałem na frakcje) wytworzonych w
zabudowie mieszkaniowej w 2003 roku na obszarach miejskich: miasto Jasło, Pilzno,
Jedlicze.
Skład odpadów
m. Jasło
[Mg]
zwierzęcego
Inne odpady organiczne
Papier i tektura
Tworzywa sztuczne
Szkło
Metale
Odpady mineralne
Razem
63
m. Jedlicze
[Mg]
m. Pilzno
[Mg]
2 427
356
274
263
1 672
1 494
306
764
484
365
713
39
245
219
45
112
71
54
105
30
189
169
34
86
55
41
80
8 488
1 246
958
Tabela 24. Szacunkowa ilość odpadów komunalnych (z podziałem na frakcje) wytworzonych w
zabudowie mieszkaniowej na obszarach wiejskich w 2003 roku.
Odpady
organiczne
pochodzenia
roślinnego i
zwierzęcego
Gmina
[Mg]
Brzyska
90
Dębowiec
121
Jasło - gmina
232
Kołaczyce
127
Krempna
30
Nowy Żmigród
138
Osiek Jasielski
77
Skołyszyn
182
Tarnowiec
134
Brzostek
191
Pilzno
180
Czarna
187
Żyraków
190
Jedlicze
138
Chorkówka
190
Sękowa
69
Razem
2 276
Inne
odpady
organiczne
Papier i
tektura
[Mg]
24
33
63
34
8
37
21
49
36
52
49
51
51
37
51
19
615
[Mg]
78
104
201
110
26
119
67
157
116
166
156
162
164
119
164
60
1 969
Tworzywa Materiały
sztuczne tekstylne
[Mg]
88
118
227
124
29
135
76
177
131
187
176
183
185
135
185
67
2 223
[Mg]
21
28
53
29
7
32
18
42
31
44
41
43
44
32
44
16
525
Szkło
Metale
Odpady
mineralne
[Mg]
93
123
238
130
31
141
79
186
137
196
184
192
194
141
195
70
2 330
[Mg]
27
35
68
37
9
40
23
53
39
56
53
55
56
41
56
20
668
[Mg]
67
90
173
94
22
103
58
136
100
143
134
140
142
103
142
51
1 698
Frakcja
drobna
popiołowa
(pon. 10 mm)
[Mg]
229
305
588
321
76
349
196
460
338
485
456
474
481
349
481
174
5 762
Szacuje się, że ogółem na obszarze objętym „Planem” wytworzonych zostało w 2003 roku
ogółem 28 758 Mg odpadów komunalnych w gospodarstwach domowych w zabudowie
mieszkaniowej (z czego 18 066 Mg na terenach wiejskich oraz 10 692 Mg na terenach miejskich).
Rysunek 13. Szacunkowa ilość odpadów komunalnych wytworzonych w zabudowie mieszkaniowej w
roku 2003.
9 000
7 000
6 000
5 000
4 000
3 000
2 000
64
Sękowa
Chorkówka
Żyraków
Czarna
Pilzno - obszary wiejskie
Brzostek
Tarnowiec
Skołyszyn
Osiek Jasielski
Nowy Żmigród
Krempna
Kołaczyce
Jasło - gmina
Dębowiec
Brzyska
0
1 000
Jasło -miasto
Szacunkowa ilość odpadów komunalnych
z gospodarstw domowych w 2003r. [Mg
8 000
Razem
[Mg]
717
957
1 843
1 006
238
1 094
615
1 442
1 062
1 520
1 429
1 487
1 507
1 095
1 508
546
18 066
4.4.2. Rodzaj i ilość odpadów komunalnych z obiektów infrastruktury
Do odpadów komunalnych, obok odpadów z gospodarstw domowych, zaliczają się również
odpady pochodzące od innych wytwórców (obiekty użyteczności publicznej i obsługi ludności)
tzw. odpady z infrastruktury, które nie zawierają odpadów niebezpiecznych i ze względu na swój
charakter lub skład są podobne do odpadów powstających w gospodarstwach domowych: odpady
powstające w urzędach organów administracji publicznej, zakładach opieki zdrowotnej i opieki
społecznej, szkołach i placówkach w rozumieniu przepisów o systemie oświaty, placówkach
kulturalno-oświatowych oraz jednostkach więziennictwa, zakładach poprawczych, schroniskach dla
nieletnich, jak również w obiektach usługowych, handlowych, turystycznych, a także zakładach
przemysłowych. Odpady komunalne pochodzące z działalności obiektów użyteczności publicznej są
zróżnicowane zarówno pod względem ilości i jakości. Różnice te wynikają z charakteru danego
obiektu, np. w przypadku jednostek handlowych z asortymentem spożywczym, w tym owocowowarzywnym, są to głównie odpady zielone, papierowe i foliowe, w przypadku obiektów biurowych są
to odpady papierowe, a z kolei w przypadku jednostek usługowych mogą to być odpady
opakowaniowe.
W wielu gminach odpady z wymienionych wyżej jednostek traktowane są jako odpady tzw.
komunalnopodobne i objęte wspólnym systemem wywozu razem z odpadami komunalnymi
powstającymi w zabudowie mieszkaniowej (np. gmina wiejska Krempna czy miasto Jasło). Taka
sytuacja z punktu widzenia właściwej gospodarki odpadami nie jest prawidłowa, ponieważ:
• do typowych odpadów komunalnych, których wywóz należy do zadań własnych gminy, trafiają
odpady nie zaliczane (wg klasyfikacji odpadów) do komunalnych, a więc odpady, które nie
muszą i często nie powinny trafić na składowisko odpadów komunalnych,
• brak jest szczegółowej ewidencji ilości i składu usuwanych odpadów,
• ponadto w masie odpadów z obiektów infrastruktury mogą znajdować się także odpady
niebezpieczne.
Na terenie objętym „Planem” gminy nie prowadzą szczegółowej ewidencji ilości odpadów
odbieranych z obiektów infrastruktury, w większości przypadków podmioty gospodarcze w tym
placówki handlowe posiadają podpisane indywidualne umowy na odbiór i wywóz odpadów z
jednostkami posiadającymi stosowne zezwolenia na odbiór i wywóz odpadów.
Tabela 25. Ilość odpadów odebranych w 2003 roku z obiektów infrastruktury z terenu objętego
„Planem”.
Gmina
Ilość odpadów odbieranych z
obiektów infrastruktury
Skołyszyn
436 Mg
Kołaczyce
4 Mg
Nowy Żmigród
78 Mg
Brzostek
611m3
źródło: opracowanie własne na podstawie wyników ankietyzacji gmin
65
Do celów niniejszego opracowania przyjęto przybliżony skład morfologiczny odpadów
komunalnych z obiektów infrastruktury jak w poniższej Tabeli 26, zakładając (z doświadczenia
autorów „Planu”), że masowo odpady z tego sektora stanowią 10-15% odpadów powstających w
gospodarstwach domowych; stąd przyjęto wskaźnik nagromadzenia odpadów dla odpadów
komunalnych z obiektów infrastruktury na poziomie 35[kg/Mk/rok] na obszarach miejskich i 20
[kg/Mk/rok] na obszarach wiejskich.
Tabela 26. Przybliżony skład odpadów wytworzonych (emisja) w 2003 roku w obiektach infrastruktury
na obszarach miejskich i wiejskich.
Frakcje odpadów
Przyjęty wskaźnik nagromadzenia
[kg/Mk/rok]
Obszary miejskie
Obszary wiejskie
Procent odpadów
komunalnych - wagowo
[%]
Odpady organiczne pochodzenia
3,5
2,0
10,0
roślinnego i zwierzęcego
0,0
0,0
0,0
Papier i tektura
10,5
6,0
30,0
Tworzywa sztuczne
10,5
6,0
30,0
1,1
0,6
3,0
Szkło
3,5
2,0
10,0
Metale
1,8
1,0
5,0
Odpady mineralne
1,8
1,0
5,0
2,5
1,4
7,0
Razem
35,0
20,0
100,0
źródło: opracowanie własne w oparciu o rozkład frakcji odpadów komunalnych z sektora publiczno-handlowego
wg KPGO.
Przyjmując wskaźnik nagromadzenia odpadów z obiektów użyteczności publicznej i obsługi
ludności na obszarach miejskich i wiejskich jak w Tabeli 27, łączna szacunkowa ilość odpadów z tego
typu obiektów wytworzona w 2003 roku na terenie objętym „Planem” wyniosła ok. 4 780 Mg (z czego
1 669 Mg wytworzono na obszarach miejskich oraz 3 111 Mg na obszarach wiejskich).
66
Tabela 27. Szacunkowa ilość odpadów wytworzonych w 2003 roku w obiektach infrastruktury na
obszarach miejskich i wiejskich w raz z podziałem na frakcje.
Odpady
organiczne
pochodzenia
roślinnego i Papier i Tworzywa Materiały
zwierzęcego tektura sztuczne tekstylne
Gmina
Jasło -miasto
miejskie
Jasło - gmina
Brzyska
Dębowiec
Kołaczyce
Krempna
Nowy Żmigród
Osiek Jasielski
Skołyszyn
Tarnowiec
Brzostek
Czarna
Żyraków
Chorkówka
Sękowa
Razem
Szkło
Metale
Odpady
mineralne
Frakcja
drobna
(pon. 10
mm)
Ogółem
[Mg]
133
[Mg]
398
[Mg]
398
[Mg]
40
[Mg]
133
[Mg]
66
[Mg]
66
[Mg]
93
[Mg]
1 327
19
15
32
19
25
12
16
17
4
19
11
25
18
26
26
26
26
9
478
58
45
95
57
74
37
49
52
12
57
32
75
55
79
77
78
78
28
1 436
58
45
95
57
74
37
49
52
12
57
32
75
55
79
77
78
78
28
1 436
6
4
10
6
7
4
5
5
1
6
3
7
5
8
8
8
8
3
144
19
15
32
19
25
12
16
17
4
19
11
25
18
26
26
26
26
9
478
10
7
16
9
12
6
8
9
2
9
5
12
9
13
13
13
13
5
237
10
7
16
9
12
6
8
9
2
9
5
12
9
13
13
13
13
5
237
14
10
22
13
17
9
12
12
3
13
7
17
13
18
18
18
18
7
334
194
148
318
189
246
123
163
173
40
189
106
248
182
262
258
260
260
94
4 780
Rysunek 14. Szacunkowa ilość odpadów komunalnych wytworzonych w obiektach infrastruktury w
roku 2003 w poszczególnych gminach.
1 200
1 000
800
600
400
200
67
Sękowa
Chorkówka
Żyraków
Czarna
Brzostek
Tarnowiec
Skołyszyn
Osiek Jasielski
Nowy Żmigród
Krempna
Kołaczyce
Jasło - gmina
Dębowiec
Brzyska
0
Jasło -miasto
ilość odpadów komunlnych wytworzonych
w obiektach infrastruktury [Mg]
1 400
4.4.3. Rodzaj i ilość odpadów z czyszczenia ulic i placów
Odpady z czyszczenia ulic i placów, w tym z opróżniania koszy ulicznych, stanowią
mieszaninę drobnej frakcji mineralnej oraz opakowań z niewielką domieszką odpadów organicznych.
Z uwagi na brak prawidłowej ewidencji odpadów trafiających na składowiska na obecnym
etapie możliwe jest ustalenie tylko przybliżonych ilości tych odpadów. W przyszłości winny one być
ewidencjonowane, gdyż jak dowodzi praktyka, mogą one stanowić (obok odpadów zielonych)
znaczący procent ogółu odpadów trafiających na składowisko.
W związku z brakiem danych na temat ilości wytwarzanych odpadów ulicznych na obszarach
miejskich, ilość tych odpadów dla roku 2003 oszacowano w oparciu o jednostkowy wskaźnik
nagromadzenia wg. Krajowego Planu Gospodarki Odpadami. Jednostkowy wskaźnik nagromadzenia
odpadów z czyszczenia ulic i placów przyjęto na poziomie 15 [kg/Mk rok] na obszarach miejskich,
zakładając jednocześnie, że tego rodzaju odpady nie powstają na obszarach wiejskich.
Tabela 28. Szacunkowa ilość odpadów z czyszczenia ulic i placów wytworzonych w 2003 roku na
obszarzach miejskich: miasto Jasło, Pilzno, Jedlicze.
Tereny miejskie
Jasło
Jedlicze
Pilzno
Odpady z czyszczenia ulic i placów
[Mg/rok]
568
83
64
Razem
źródło: opracowanie własne na postawie wskaźników KPGO
715
4.4.4. Rodzaj i ilość odpadów z pielęgnacji terenów zielonych
Odpady z pielęgnacji terenów zielonych tj. trawa, liście, zwiędnięte kwiaty i gałęzie
pochodzące z pielęgnacji i porządkowania trawników, ogródków działkowych i rekreacyjnych,
przydrożnych drzew, parków. Do tej grupy zalicza się także odpady z cmentarzy. Ilość odpadów
zielonych uzależniona jest od powierzchni terenów zielonych oraz częstotliwości prowadzonych
zabiegów pielęgnacyjnych.
Z uwagi na brak prawidłowej ewidencji odpadów trafiających na składowiska na obecnym
etapie możliwe jest ustalenie tylko przybliżonej ilości tych odpadów wytwarzanych na terenach
poszczególnych gmin.
W Tabeli 29 przedstawiono powierzchnie terenów zieleni miejskiej, które znajdują się na
przedmiotowym terenie.
68
Tabela 29. Powierzchnia terenów zieleni miejskiej na terenie objętym „Planem”.
Gmina
Tarnowiec
Kołaczyce
Nowy Żmigród
Jasło- miasto
Jedlicze
Pilzno
Razem
Parki
[ha]
4,95
6,00
0,50
2,00
10,0
0
Zieleńce
[ha]
0
0
0
6,9
0,15
0,91
Zieleń uliczna
[ha]
0
0
brak danych
3,2
0
1,3
Tereny zieleni
osiedlowej [ha]
brak danych
0
0
2,8
0
0
23,45
7,96
4,5
2,8
źródło: wyniki ankietyzacji gmin
W związku z brakiem danych na temat ilości wytwarzanych odpadów zielonych, ilość tych
odpadów dla roku 2003 oszacowano w oparciu o jednostkowy wskaźnik nagromadzenia wg.
Krajowego Planu Gospodarki Odpadami. Jednostkowy wskaźnik nagromadzenia odpadów zielonych
przyjęto na poziomie 10 [kg/Mk rok] na obszarach miejskich oraz 5 [kg/Mk rok] na obszarach
wiejskich.
Tabela 30. Szacunkowa ilość odpadów zielonych powstałych na obszarach miejskich: miasto Jasło,
Jedlicze, Pilzno w 2003 roku.
Tereny miejskie
Jasło
Jedlicze
Pilzno
Razem
Odpady zielone [Mg/rok]
379
56
43
478
Tabela 31. Szacunkowa ilość odpadów zielonych powstałych na obszarach wiejskich objętych
„Planem” w 2003 roku.
Powiat
Jasielski
Dębicki
Krośnieński
Gorlicki
Gmina
Odpady zielone [ Mg/rok]
31
41
79
43
10
47
27
62
46
65
62
64
65
47
65
24
778
Brzyska
Dębowiec
Jasło - gmina
Kołaczyce
Krempna
Nowy Żmigród
Osiek Jasielski
Skołyszyn
Tarnowiec
Brzostek
Pilzno
Czarna
Żyraków
Jedlicze
Chorkówka
Sękowa
Razem
69
4.4.4.1. Odpady komunalne ulegające biodegradacji
Do tej grupy odpadów należą:
•
Odpady spożywcze pochodzenia roślinnego i zwierzęcego, wchodzące w skład
odpadów komunalnych z gospodarstw domowych i obiektów infrastruktury oraz
papier i tektura oraz inne odpady ograniczne. Ilość tych odpadów na terenie objętym
„Planem”oszacowano ogółem na 12,3 tys.Mg/rok.
•
Odpady z ogrodów i parków oszacowano na poziomie 1 256 Mg/rok (patrz tabele w
rozdziale 4.4.4.)
Tabela 32. Szacunkowa ilość odpadów komunalnych biodegradalnych powstałych w 2003 roku na
obszarach miejskich i wiejskich objętych „Planem”.
Gmina
Odpady
zielone
[Mg/rok]
Jasło – miasto
Pilzno – obszary miejskie
Jasło - gmina
Brzyska
Dębowiec
Kołaczyce
Krempna
Nowy Żmigród
Osiek Jasielski
Skołyszyn
Tarnowiec
Brzostek
Czarna
Żyraków
Chorkówka
Sękowa
Ogółem
379
56
43
79
47
62
31
41
43
10
47
27
62
46
65
64
65
65
24
1 256
Odpady
organiczne
pochodzenia
roślinnego i
zwierzęcego
[Mg/rok]
2 560
375
289
264
157
205
102
137
144
34
157
88
207
152
217
213
216
216
78
5 811
Inne odpady
organiczne
Papier i
tektura
Razem
[Mg/rok]
[Mg/rok]
[Mg/rok]
263
39
30
63
37
49
24
33
34
8
37
21
49
36
52
51
51
51
19
947
2 070
303
234
296
176
230
115
153
162
38
176
99
232
171
245
239
242
242
88
5 511
5 272
773
596
702
417
546
272
364
383
90
417
235
550
405
579
567
574
574
209
13 525
4.4.5. Rodzaj i ilość odpadów wielkogabarytowych
Odpady wielkogabarytowe, są to takie odpady, których rozmiary uniemożliwiają wspólne
gromadzenie i wywóz z pozostałymi odpadami komunalnymi; są to głównie zużyte sprzęty
gospodarstwa domowego (lodówki, pralki, telewizory itp.), meble, odpady poremontowe jak również
wraki samochodowe, a w przypadku terenów wiejskich maszyny i urządzenia rolnicze; Powstawanie
odpadów wielkogabarytowych związane jest głównie z wymianą sprzętów i wyposażenia mieszkań w
gospodarstwach domowych. Jest to proces o dużej zmienności w ciągu roku, z wyraźnym wzrostem w
70
okresie wiosennym. Na przedmiotowym terenie objętym „Planem” nie jest prowadzona ewidencja
ilości odpadów wielkogabarytowych z uwagi na fakt, że odpady te zaliczane są do grupy odpadów
komunalnych. Źródłem powstawania odpadów wielkogabarytowych są głównie gospodarstwa
domowe.
Ilość odpadów wielkogabarytowych powstających obecnie na terenie poszczególnych gmin
wyznaczono korzystając ze wskaźnika nagromadzenia odpadów wielkogabarytowych wg Krajowego
Planu Gospodarki Odpadami na poziomie 20 [kg/Mk rok] na obszarach miejskich oraz 15 [kg/Mk rok]
na obszarach wiejskich. Ilość odpadów wielkogabarytowych wytwarzanych na przedmiotowym
terenie objętym „Planem” wynosi:
Tabela 33. Ilość odpadów wielkogabarytowych powstałych na obszarach miejskich: miasto Jasło,
Jedlicze, Pilzno objętych „Planem” w 2003 roku.
[Mg/rok]
758
111
86
955
Tereny miejskie
Jasło
Jedlicze
Pilzno
Razem
Tabela 34. Ilość odpadów wielkogabarytowych powstałych na obszarach wiejskich objętych
„Planem” w 2003 roku.
Powiat
Tereny wiejskie
Brzyska
Dębowiec
Jasło
Kołaczyce
Jasielski
Krempna
Nowy Żmigród
Osiek Jasielski
Skołyszyn
Tarnowiec
Brzostek
Pilzno
Dębicki
Czarna
Żyraków
Jedlicze
Krośnieński
Chorkówka
Gorlicki
Sękowa
Razem
źródło: obliczenia własne
71
[Mg/rok]
93
124
238
130
31
141
80
186
137
196
185
192
195
142
195
71
2 336
Razem na obszarze (tereny miejskie i wiejskie razem) objętym „Planem” powstało w 2003
roku szacunkowo 3 291 Mg odpadów wielkogabarytowych.
Głównym składnikiem odpadów wielkogabarytowych jest drewno i stanowi ono ok. 60% materiałów
tych odpadów.
Tabela 35. Średni skład odpadów wielkogabarytowych. [%].
Zawartość
[%]
Drewno
Metale
Inne ( balastowe, materace, tworzywa sztuczne itp. )
źródło: Krajowy Plan Gospodarki Odpadami
60
30
10
4.4.5.1. Odpady urządzeń elektrycznych i elektronicznych
Odpady urządzeń elektrycznych i elektronicznych traktowane są jako oddzielna grupa
odpadów wprowadzona ze względu na wyodrębnienie ich w przepisach prawa (Dyrektywa
2002/96/WE). W skład odpadów nazywanych często skrótowo WEEE (ang. Waste Electrical and
Electronic
Equipment)
wchodzą
odpady
stanowiące
oddzielnie
opisywane
grupy
jak
wielkogabarytowe (zużyty sprzęt AGD i RTV) i odpady niebezpieczne (elementy urządzeń
elektrycznych i elektronicznych zawierające składniki o właściwościach lub działaniu niebezpiecznym
dla środowiska, zużyte chłodziarki zawierające freony i oleje sprężarkowe).
Dyrektywa 2002/96/WE wprowadza podział odpadów WEEE na następujące kategorie (nazwy
kategorii przytoczono zgodnie z brzmieniem w oficjalnym tłumaczeniu dyrektywy):
1. Wielkogabarytowe urządzenia gospodarstwa domowego: pralki, chłodziarki, zmywarki,
kuchnie, okapy itp.
2. Małogabarytowe urządzenia gospodarstwa domowego: odkurzacze, roboty kuchenne,
żelazka itp.
3. Urządzenia IT i telekomunikacyjne: komputery i osprzęt do nich, a także aparaty
telefoniczne.
4. Urządzenia konsumenckie: sprzęt RTV oraz elektroniczne instrumenty muzyczne
domowego użytku.
5. Urządzenia oświetleniowe: świetlówki i osprzęt do oświetlenia z wyjątkiem żarówek.
6. Przyrządy elektryczne i elektroniczne (z wyjątkiem wielkogabarytowych, stacjonarnych
przyrządów przemysłowych): elektronarzędzia domowe i przenośne, elektryczny sprzęt
ogrodniczy itp.
72
7. Zabawki, sprzęt rekreacyjny i sportowy.
8. Wyroby medyczne (z wyjątkiem wszelkich wyrobów zaimplantowanych i zainfekowanych):
wszelkiego rodzaju aparatura medyczna użytku profesjonalnego i domowego.
9. Przyrządy do nadzoru i kontroli: regulatory, urządzenia pomiarowe itp.
10. Automaty: automaty do sprzedaży produktów, bankomaty itp.
Odpady wymienione w kategoriach 1-7 mogą występować okazjonalnie zarówno w odpadach
komunalnych zmieszanych jak i odpadach wielkogabarytowych. Odpady z kategorii 8-10 mają
marginalny udział w odpadach komunalnych.
Odpady urządzeń elektrycznych i elektronicznych powstają zarówno w gospodarstwach
domowych oraz w sektorze gospodarczym. Ilość odpadów elektrycznych i elektronicznych jest trudna
do bilansowania z uwagi na trzy czynniki:
•
Odpady te (niesprawne urządzenia) są często akumulowane w gospodarstwach.
•
W pierwszej połowie lat 90 w wielu gospodarstwach domowych nastąpiła wymiana tych
urządzeń na nowe, będące aktualnie w dobrym stanie technicznym.
•
Brak jest wiarygodnych źródeł informacji.
Dla oszacowania ilości tych odpadów przyjęto założenie, że domowe urządzenia elektryczne i
elektroniczne użytkowane są przez 15 lat (z wyjątkiem sprzętu komputerowego i drobnej elektroniki o
krótszym okresie trwałości). W tym czasie w przeciętnym gospodarstwie jednokrotnie wymieniane są
telewizory, radia, telefony stacjonarne, drobny sprzęt AGD, a także chłodziarki, pralki itp. Przyjmując
łączną masę wymienianych w okresie 15 lat na 180 kg odpadów /gospodarstwo domowe, uzyskuje się
wskaźnik 4 kg/Mk rocznie (w najbogatszych krajach europejskich, takich jak Niemcy, wskaźnik ten
wynosi ok. 11 kg/Mk).
73
Tabela 36. Ilość odpadów elektrycznych i elektronicznych powstałych na terenie objętym „Planem” w
2003 roku.
Odpady elektryczne i
elektroniczne
Gmina
[Mg/rok]
152
22
17
64
38
49
25
33
35
8
38
21
50
37
52
51
52
52
19
815
Jasło -miasto
Jasło - gmina
Brzyska
Dębowiec
Kołaczyce
Krempna
Nowy Żmigród
Osiek Jasielski
Skołyszyn
Tarnowiec
Brzostek
Czarna
Żyraków
Chorkówka
Sękowa
Razem
Można szacować, że na 2 336 Mg odpadów wielkogabarytowych, wytwarzanych rocznie w
zabudowie mieszkaniowej ok. 35% stanowią odpady elektryczne i elektroniczne.
4.4.6. Rodzaj i ilość odpadów budowlanych
Odpady budowlane to przede wszystkim odpady obojętne, pochodzące z rozbiórki obiektów,
jak np. gruz ceglany, materiały ceramiczne, beton, panele i inne elementy gipsowe oraz odpady z
budowy nowych budynków (np. ziemia z wykopów). Do grupy tej należą również inne odpady, jak
drewno, stal, odpady opakowaniowe, odpady niebezpieczne (w tym odpady azbestu, elektryczne i
elektroniczne).
Są to głównie odpady powstałe w wyniku budowy i remontów gospodarstw domowych,
obiektów użyteczności publicznej, usługowych, przemysłowych, jak również pochodzące z remontów
i budowy w poszczególnych sektorach gospodarki.
Na terenie większości gmin nie jest prowadzona ewidencja odpadów z sektora budowlanego.
Do wyjątków należy gmina Kołaczyce, w której w 2003 roku powstało 2Mg odpadów budowlanych.
Wobec powyższego dla oszacowania ilości odpadów powstających na terenie poszczególnych gmin
objętych „Planem”, przyjęto na podstawie doświadczenia autorów „Planu”, na poziomie 30 [kg/Mk
rok] na obszarach miejskich i wiejskich. Szacuje się, że ilość odpadów budowlanych wytworzonych
74
na przedmiotowym terenie objętym „Planem” w 2003 roku wyniosła 6 104 Mg, z czego 1 432 Mg na
obszarach miejskich i ok. 4 672 Mg na obszarach wiejskich.
Tabela 37. Ilość odpadów budowlanych powstałych na obszarach wiejskich objętych „Planem” w
2003 roku.
Powiat
Jasielski
Dębicki
Krośnieński
Odpady budowlane
[ Mg/ rok]
186
247
477
260
61
283
159
373
275
393
369
385
390
283
390
141
4 672
Gmina
Brzyska
Dębowiec
Jasło - gmina
Kołaczyce
Krempna
Nowy Żmigród
Osiek Jasielski
Skołyszyn
Tarnowiec
Brzostek
Pilzno
Czarna
Żyraków
Jedlicze
Chorkówka
Sękowa
Gorlicki
Razem
Tabela 38. Ilość odpadów budowlanych powstałych na obszarach miejskich: miasto Jasło, Jedlicze,
Pilzno objętych „Planem” w 2003 roku.
Odpady budowlane
[Mg/rok]
Obszary miejskie
Jasło
Jedlicze
Pilzno
1 137
167
128
Razem
1 432
Odpady budowlane i poremontowe są prawie w 100% odpadami mineralnymi. Średni skład
tego rodzaju odpadów budowlanych przedstawiono w poniższej tabeli.
Tabela 39. Średni skład odpadów budowlanych i poremontowych.
Odpady budowlane i poremontowe
Skład: 100 % mineralne
Cegła
Beton
Tworzywo sztuczne
Bitumiczna powierzchnia dróg
Drewno
Metale
Piasek
inne
źródło: wskaźniki wg KPGO
75
Zawartość
[%]
40
20
1
8
7
5
15
4
4.4.6.1. Odpady zawierające azbest
Do odpadów budowlanych zaliczane są również materiały budowlane i izolacyjne zawierające
azbest. Pomimo szerokiego zastosowania praktycznego materiały te należą do substancji
stwarzających szczególne zagrożenia dla środowiska. Najwięcej wyrobów azbestowych wykorzystano
w budownictwie i do produkcji materiałów budowlanych m.in. pokryć dachowych. Włókna azbestowe
są bardzo mocne i elastyczne, charakteryzuje je duża odporność na wysokie temperatury, znikome
przewodnictwo cieplne oraz odporność na działanie czynników chemicznych. Niewłaściwe
postępowanie
z azbestem (np. przy pracach rozbiórkowych, remontowych) prowadzi do jego
destrukcji i znacznego zanieczyszczenia powietrza włóknami azbestowymi. Lata osiemdziesiąte
ubiegłego stulecia przyniosły potwierdzenie hipotez odnośnie szkodliwego oddziaływania azbestu na
organizmy żywe. Potwierdzone zostało rakotwórcze oddziaływanie respirabilnych włókien azbestu
(występujących w postaci trwałego areozolu w powietrzu), mogących przedostawać się z wdychanym
powietrzem do organizmu.
Rozpoznanie skutków oddziaływania tego minerału na organizm ludzki spowodowało w
Stanach Zjednoczonych i krajach europejskich wydawanie aktów prawnych dotyczących ograniczenia,
a następnie zakazu stosowania azbestu w gospodarce. W Polsce dnia 19 czerwca 1997 uchwalona
została ustawa o zakazie stosowania materiałów zawierających azbest. Ustawa ta zamknęła okres
stosowania nowych materiałów tego typu. Pozostał natomiast problem bezpiecznej eksploatacji
materiałów zawierających azbest oraz sukcesywnego usuwania wyrobów zawierających azbest w
sposób nie zagrażający zdrowiu ludzkiemu i nie powodujący zanieczyszczenia środowiska.
Gospodarka materiałami zawierającymi azbest wymaga prawidłowego prowadzenia i
szczególnej kontroli. Szczególne zasady postępowania z odpadami azbestowymi reguluje szereg
aktów prawnych, m.in. ustawa o zakazie stosowania azbestu, ustawa Prawo ochrony środowiska,
ustawa o odpadach oraz związane z nimi rozporządzenia. Najważniejszym jednak dokumentem
określającym organizację i przebieg wycofywania azbestu z gospodarki jest „Program usuwania
azbestu i wyrobów zawierających azbest stosowanych na terytorium Polski” przyjęty przez Radę
Ministrów w maju 2002 r.
Z informacji uzyskanych w czasie ankietyzacji gmin wynika, że nie wszystkie gminy
posiadają już pełną ewidencję odpadów/ materiałów zawierających azbest znajdujących się na ich
terenie.
76
Tabela 40. Ilość odpadów /wyrobów/ azbestowych wg informacji uzyskanych w gminach oraz
powiatowych planów gospodarki odpadami.
Powiat
Gmina
Jasielski
Brzyska
Dębowiec
Jasło - miasto
Jasło- gmina
Kołaczyce
Krempna
Nowy Żmigród
Osiek Jasielski
Skołyszyn
Tarnowiec
Brzostek
Czarna
Pilzno
Żyraków
Chorkówka
Jedlicze
Sękowa
Dębicki
Krośnieński
Gorlicki
źródło: ankietyzacja gmin
Ilość odpadów zawierających azbest
/w tym zdeponowane tymczasowo/
brak danych
brak danych
brak danych
235 400 m2
4 Mg
brak danych
brak danych
1 400 Mg
brak danych
brak danych
168 867 m2
brak danych
158 723 m2
213 820 m2
1800 Mg /60/ Mg
2900 Mg /10/ Mg
-
Wskazaną metodą unieszkodliwiania odpadów azbestowych jest ich składowanie, dlatego
program krajowy przewiduje wybudowanie 84 składowisk odpadów azbestowych.
Od roku 2002 w Jaśle prowadzona jest akcja usuwania materiałów zawierających azbest (w
szczególności materiały pokrycia dachowego tzw. eternit), znajdujących się na posesjach
mieszkańców miasta. Zgłoszenia przyjmowane są od właścicieli nieruchomości, na których znajduje
się już zdjęty i zabezpieczony materiał pokryciowy. Zgłoszenia są nastepnie rejestrowane i
weryfikowane. Odbiorem i utylizacją materiałów azbestowych zajmuje się specjalistyczna firma.
Od 2004 roku również gmina Jedlicze podjęła działania zmierzające do stopniowego
wyeliminowania materiałów zawierających azbest znajdujących się na posesjach mieszkańców gminy.
Podobnie jak w Jaśle od zainteresowanych osób przyjmowane są zgłoszenia. Raz do roku
specjalistyczna firma wyłoniona w drodze przetargu będzie odbierać i utylizować zgłoszone odpady.
Ilość odebranych odpadów uzależniona będzie od możliwości finansowych (przyjęto, że z budżetu
gminy Jedlicze będzie wydatkowana rocznie na ten cel kwota 10 tys. zł).
4.4.7. Rodzaj i ilość odpadów niebezpiecznych
W strumieniu odpadów komunalnych można również znaleźć odpady niebezpieczne,
powstające w gospodarstwach domowych i w obiektach infrastruktury. Do grupy odpadów
niebezpiecznych (problemowych) zaliczyć można m.in. zużyte baterie, świetlówki, rozpuszczalniki
organiczne, pozostałości i opakowania po farbach, rozpuszczalnikach lub środkach ochrony roślin,
odczynniki chemiczne, przeterminowane leki i skażone opatrunki.
77
Dla oszacowania ilości odpadów niebezpiecznych wchodzących w skład odpadów komunalnych
powstających na terenie poszczególnych gmin objętych „Planem” przyjęto wskaźnik nagromadzenia
odpadów niebezpiecznych na poziomie 2 [kg/Mk rok] na obszarach miejskich oraz 1 [kg/Mk rok] na
obszarach wiejskich. Na podstawie doświadczenia autorów „Planu” gospodarki odpadami odpady
niebezpieczne stanowią maksymalnie 1% odpadów komunalnych wytwarzanych w gospodarstwach
domowych.
Szacunkowa ilość odpadów niebezpiecznych wytwarzanych na przedmiotowym terenie
objętym „Planem” wynosi:
Tabela 41. Ilość odpadów niebezpiecznych powstałych na obszarach miejskich: miasto Jasło, Jedlicze,
Pilzno objętych „Planem” w 2003 roku.
Ilość odpadów niebezpiecznych
[Mg/rok]
Jasło
76
Jedlicze
11
Pilzno
9
Razem
96
Gmina
Tabela 42. Ilość odpadów niebezpiecznych powstałych na obszarach wiejskich objętych „Planem” w
2003 roku.
Powiat
Gmina
Brzyska
Dębowiec
Jasło - gmina
Kołaczyce
Jasielski
Krempna
Nowy Żmigród
Osiek Jasielski
Skołyszyn
Tarnowiec
Brzostek
Pilzno
Dębicki
Czarna
Żyraków
Jedlicze
Krośnieński
Chorkówka
Gorlicki
Sękowa
Razem
Ilość odpadów
niebezpiecznych
[Mgrok]
6
8
16
9
2
9
5
12
9
13
12
13
13
9
13
5
154
Szacuje się, że na terenie objętym „Planem” powstało w 2003 roku ok. 407 Mg, z czego 311
Mg na obszarach miejskich oraz 96 Mg na obszarach wiejskich.
Morfologię odpadów niebezpiecznych w strumieniu odpadów komunalnych przyjęto wg
procentowego rozkładu poszczególnych frakcji przedstawionego w planie gospodarki odpadami dla
78
powiatu krośnieńskiego i na tej podstawie oszacowano ilość poszczególnych frakcji odpadów
niebezpiecznych w strumieniu odpadów komunalnych ogółem na obszarach wiejskich oraz miejskich.
Tabela 43. Morfologia odpadów niebezpiecznych w strumieniu odpadów komunalnych w % w
zależności od charakteru terenu dla ilości odpadów niebezpiecznych wytworzonych w 2003
roku.
Charakter terenu
Obszary miejskie
Strumień odpadu
[%]
Oleje i tłuszcze
Farby lakiery
Lepiszcze i żywice inne nie
sklasyfikowane
Rozpuszczalniki
Kwasy Alkalia
Leki ( i środki kosmetyczne)
Pestycydy, (środki ochrony roślin)
Baterie i akumulatory
Lampy fluorescencyjne
Chemikalia
Środki czyszczące
Inne
Razem
[Mg/rok]
Obszary wiejskie
[%]
[Mg/rok]
8,1
48,2
7,8
46,3
7,0
49,5
21,8
153,9
6,8
6,5
8,0
24,9
3,7
0,8
5,5
1
17,5
1,5
3,0
3,5
0,4
100,0
3,6
0,8
5,3
1
16,6
1,4
2,9
3,4
0,4
96,0
4,0
0,8
4,7
4,5
14,0
1,1
2,5
3,5
0,4
100,0
12,4
2,5
14,6
14,0
43,6
3,4
7,8
10,9
1,2
311,0
źródło: udział procentowy wg ” Programu ochrony środowiska wraz z planem gospodarki
odpadami dla powiatu krośnieńskiego na lata 2004-2015”.
Obecnie odpady niebezpieczne wraz z innymi odpadami stałymi trafiają na składowiska
odpadów. Szacuje się, że na całym terenie objętym „Planem” rocznie powstaje ok. 60,2 Mg baterii i
akumulatorów. Przyjmując jednostkowy wskaźnik nagromadzenia baterii na poziomie 16kg/Mk ilość
samych baterii kształtuje się na poziomie 32,5 Mg rocznie (203 549 mieszkańców) na terenie
siedemnastu gmin. Zgodnie z katalogiem odpadów baterie i akumulatory klasyfikowane są w grupie
20 (w odpadach komunalnych) lub w grupie 16, w przypadku innego źródła pochodzenia.
Baterie i akumulatory pochodzące z odpadów komunalnych, nawet jeżeli są zbierane
selektywnie, występują w postaci zmieszanej (różne rodzaje), co nadaje im właściwości odpadów
niebezpiecznych.
Podstawowe typy baterii znajdujących się na rynku ujęte zostały w klasyfikacji zamieszczonej w
grupie 16 06 katalogu odpadów:
16 06 01* Baterie i akumulatory ołowiowe
16 06 02* Baterie i akumulatory niklowo-kadmowe
16 06 03* Baterie zawierające rtęć
16 06 04 Baterie alkaliczne (z wyłączeniem 16 06 03)
16 06 05 Inne baterie i akumulatory
79
Z kolei w odpadach komunalnych występuje podział na baterie zaliczone do odpadów
niebezpiecznych 20 01 33, obejmujące baterie wyszczególnione w poz. 16 06 01*, 16 06 02*, 16 06
03*, lub baterie zmieszane oraz pozostałe (alkaliczne) sklasyfikowane jako 20 01 34.
4.4.8. Rodzaj i ilość odpadów opakowaniowych
Udziały poszczególnych rodzajów opakowań określono na podstawie danych KPGO:
•
Opakowania z papieru i tektury to przede wszystkim duże pudła tekturowe stosowane do
opakowań zbiorczych oraz opakowań jednostkowych produktów o większych gabarytach
(np. sprzęt AGD i RTV). W opakowaniach detalicznych częściej stosowany jest karton
(pudełka) i papier (torby). Większa część odpadów opakowań z papieru i tektury
wytwarzana jest w obiektach handlowych. W sklepach wielkopowierzchniowych są one
prawie w całości zbierane selektywnie i nie trafiają do odpadów komunalnych.
•
Szkło opakowaniowe to prawie w stu procentach butelki i słoiki, stanowiące opakowania
jednostkowe, trafiające do nabywców produktów. Szkło opakowaniowe stanowi prawie
100% szkła zawartego w odpadach komunalnych. Część opakowań szklanych objęta jest
systemem depozytowym.
•
Opakowania z tworzyw sztucznych to przede wszystkim folie stanowiące opakowania
zbiorcze produktów transportowanych w zgrzewkach i workach, a także butelki
jednostkowe, kubki wytłoczki, beczki i kształtki ze spienionego polistyrenu. Folie
wykonywane są z reguły z polietylenu HDPE oraz LDPE, butelki z LDPE, PCV i PET,
kubki i wytłoczki z polistyrenu, beczki z LDPE. Z wyjątkiem folii z opakowań zbiorczych i
beczek większość odpadów opakowaniowych wytwarzana jest przez ostatecznych
nabywców odpadów w opakowaniach.
•
Opakowania wielomateriałowe to przede wszystkim laminaty wykorzystywane na
opakowania napojów i innych produktów spożywczych, a także laminowane folie. Odpady
te w większości są wytwarzane przez bezpośrednich nabywców.
•
Opakowania z blachy stalowej to przede wszystkim puszki na przetwory mięsne i
warzywne oraz kapsle. Praktycznie w całości wytwarzane są przez konsumentów.
•
Opakowania z blachy aluminiowej to puszki na napoje, niektóre przetwory mięsne, a
także folia aluminiowa do pakowania produktów detalicznych. Odpady te są wytwarzane
przez ostatecznych nabywców towarów w opakowaniach.
W oparciu o przyjęte jednostkowe wskaźniki nagromadzenia odpadów dla frakcji poddatnych
na procesy segregacji (papier i tektura, szkło, tworzywa sztuczne i metal) oszacowano ilość odpadów
opakowaniowych.
80
Tabela 44. Wskaźniki nagromadzenia dla poszczególnych rodzajów odpadów opakowaniowych na
obszarze objętym „Planem”.
Obszary
miejskie
Wyszczególnienie
Obszary
wiejskie
[kg/Mk/rok]
opakowania z papieru i tektury
opakowania ze szkła
opakowania z tworzyw sztucznych
opakowania z blachy
opakowania z aluminium
Razem
32,3
21,8
12,2
3,6
1,0
3,6
12,9
15,8
5,8
1,3
0,4
1,5
74,5
37,7
Tabela 45. Szacunkowa ilość odpadów opakowaniowych wytworzonych w 2003 roku na obszarze
objętym „Planem” w zabudowie mieszkaniowej i w obiektach infrastruktury.
Gmina
Jasło -miasto
Jedlicze - miasto
Pilzno- miasto
Brzyska
Dębowiec
Jasło - obszary wiejskie
Kołaczyce
Krempna
Nowy Żmigród
Osiek Jasielski
Skołyszyn
Tarnowiec
Brzostek
Czarna
Żyraków
Chorkówka
Sękowa
Opakowania z
papieru i
tektury
[Mg/rok]
1 224
180
138
80
106
205
112
26
122
68
160
118
169
159
165
168
122
168
61
Razem
3 551
Opakowania
ze szkła
[Mg/rok]
Opakowania
Opakowania Opakowania
Opakowania
z tworzyw
z blachy
z aluminium wielomateriałowe
sztucznych
[Mg/rok]
[Mg/rok]
[Mg/rok]
[Mg/rok]
Ogółem
[Mg/rok]
826
121
93
98
130
251
137
32
149
84
196
145
207
195
203
205
149
205
74
462
68
52
36
48
92
50
12
55
31
72
53
76
71
74
75
55
75
27
136
121
93
8
11
21
11
3
12
7
16
12
17
16
17
17
12
17
6
38
6
4
2
3
6
3
1
4
2
5
4
5
5
5
5
4
5
2
136
20
15
9
12
24
13
3
14
8
19
14
20
18
19
19
14
19
7
2 822
516
395
233
310
599
326
77
356
200
468
346
494
464
483
489
356
489
177
3 500
1 484
553
109
403
9 600
Z powyższej tabeli oraz z oszacowań ilości odpadów komunalnych podatnych na procesy
segregacji a powstających w zabudowie mieszkaniowej i obiektach infrastruktury (patrz rozdział 4.4.1
i 4.4.2) wynika, że odpady opakowaniowe ogółem stanowią ok. 55% odpadów podatnych na procesy
segregacji: szkło, tworzywa sztuczne, materiały tekstylne, metal, papier i tektura (17,4 tys.
Mg/2003rok).
81
4.4.9. Rodzaj i ilość odpadów medycznych i weterynaryjnych
Odpady medyczne powstają w zakładach opieki zdrowotnej, tj. szpitalach, domach pomocy
społecznej, ośrodkach zdrowia w związku z udzielaniem świadczeń zdrowotnych oraz prowadzeniem
badań. Odpady te stwarzają szczególne zagrożenie z uwagi na możliwość kontaktu z otoczeniem
występujących w nich drobnoustrojów chorobotwórczych, a także z powodu udziału w nich
przeterminowanych lekarstw. Skuteczne unieszkodliwienie tych odpadów jest więc niezwykle
istotnym zadaniem.
Właściwe zakwalifikowanie odpadów medycznych jest ważne w aspekcie wyboru metody ich
bezpiecznego, a jednocześnie ekonomicznie uzasadnionego unieszkodliwiania. Odpady powstające w
palcówkach służby zdrowia i wymagające specjalnego traktowania to:
¾ odpady specyficzne – niebezpieczne, infekcyjne z uwagi na potencjalne zagrożenie
drobnoustrojami chorobotwórczymi, a także z uwagi na opatrunki nasączone lekarstwami, jak
również zalicza się tutaj przeterminowane lekarstwa, a także niektóre ostre przedmioty
(instrumenty) mające kontakt z tkanką patologiczna: stanowią one około 25% całkowitej masy
odpadów, wymagają właściwych metod unieszkodliwiania.
¾ odpady specjalne, do których zalicza się między innymi zużyte źródła promieniowania
radioaktywnego: stanowią one marginalna grupę odpadów.
Odpady medyczne zostały ujęte w polskim katalogu odpadów w grupie 18, dzieląc odpady
medyczne na inne niż niebezpieczne oraz niebezpieczne. Wśród odpadów niebezpiecznych wymienia
się wg katalogu odpadów miedzy innymi:
18 01 02
części ciała i organy
18 01 03
odpady, zawierające żywe drobnoustroje chorobotwórcze lub ich
toksyny oraz inne formy zdolne do przeniesienia materiału
genetycznego, o których wiadomo że wywołują choroby u ludzi i
zwierząt
18 01 06
chemikalia, zawierające substancje niebezpieczne
18 01 08
leki cytotoksyczne i cytostatyczne
Nie wszystkie gminy prowadzą ewidencję ilości odpadów medycznych, dlatego ilość
wytwarzanych odpadów medycznych określono szacunkowo.
82
Tabela 46. Ilość odpadów medycznych i weterynaryjnych wytworzonych w poszczególnych gminach
objętych „Planem” w roku 2003.
Powiat
Jasielski
Dębicki
Szacunkowa ilość odpadów
medycznych i weterynaryjnych
powstających na terenie gmin
[Mg/ rok]
brak danych
brak danych
100
brak ewidencji
nie dotyczy
36
2,5
0,95
39
0,58
brak danych
brak danych
54
0,59 (medyczne)
5kg (weterynaryjne)
brak ewidencji
brak ewidencji
brak danych
Gmina
Brzyska
Dębowiec
Jasło - miasto
Jasło- gmina
Kołaczyce
Krempna
Nowy Żmigród
Osiek Jasielski
Skołyszyn
Tarnowiec
Brzostek
Czarna
Pilzno
Żyraków
Krośnieński
Chorkówka
Jedlicze
Gorlicki
Sękowa
źródło: dane z ankietyzacji gmin
Jednostką generującą największą ilość odpadów medycznych na przedmiotowym terenie jest
Szpital Specjalistyczny w mieście Jaśle (ul. Lwowska 22, 38-200 Jasło) posiadający 360 łóżek
hospitalizacyjnych. Ponadto na rozpatrywanym terenie znajduje się 17 przychodni i 36 ośrodków
zdrowia i Domy Pomocy Społecznej (w gminie Pilzno i gminie Dębowiec).
Tabela 47. Liczba placówek medycznych na terenie objętym „Planem” – stan na koniec 2002r.
Przychodnie
Ośrodki zdrowia Apteki
Szpitale
(obiekty)
(obiekty)
(obiekty)
(łóżka)
Brzyska
0
1
1
0
Dębowiec
0
1
1
0
Jasło - miasto
9
0
17
360
Jasło- gmina
0
3
2
0
Kołaczyce
0
2
2
0
Krempna
0
1
1
0
Nowy Żmigród
0
2
1
0
Osiek Jasielski
0
1
1
0
Skołyszyn
0
4
1
0
Tarnowiec
0
3
1
0
Brzostek
0
2
2
0
Czarna
0
3
1
0
Pilzno
0
4
2
0
Żyraków
5
5
3
0
Chorkówka
1
2
2
0
Jedlicze
2
2
3
0
Sękowa
0
1
1
0
Razem
17
37
42
360
źródło: www. stat.gov. pl: Bank danych regionalnych oraz dane z gmin
Gmina
83
Przyjmując na podstawie doświadczenia autorów „Planu” gospodarki odpadami wskaźnik
wytwarzania specyficznych odpadów medycznych na około 0,35 kg/łóżko dziennie i uwzględniając
(100%) obłożenie łóżek szpitalnych, roczna ilość specyficznych odpadów medycznych wymagających
specjalnego traktowania wyniesie rocznie około 46 Mg.
Do masy odpadów wytwarzanych w placówkach szpitalnych, należy dodać odpady
powstające w przychodniach, ośrodkach zdrowia, prywatnych gabinetach lekarskich (w tym
dentystycznych). Przyjmując średni wskaźnik nagromadzenia dla tych placówek na poziomie około
0,2 kg/pacjenta dziennie i liczbę placówek na terenie objętym Planem ok. 65, ilość wytwarzanych
rocznie odpadów medycznych szacuje się bardzo zgrubnie na 30 Mg.
Z przeprowadzonych rozważań wynika, że sumaryczna masa wszystkich specyficznych
odpadów medycznych, wytwarzanych na przedmiotowym terenie wynosi ok. 76 Mg rocznie.
Rozporządzenie ministra zdrowia z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie dopuszczalnych
sposobów i warunków unieszkodliwiania odpadów medycznych i weterynaryjnych, wydane na
podstawie delegacji prawnej art. 42 ust. 3 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach, określa, że
odpady medyczne i weterynaryjne mogą być unieszkodliwiane w jeden z następujących sposobów:
1. termiczne przekształcanie odpadów w instalacjach lub urządzeniach zlokalizowanych
na lądzie (D10);
2. przez autoklawowanie (D9);
3. dezynfekcją termiczną (D9);
4. działaniem mikrofalami (D9);
5. obróbka fizyczno-chemiczna inna niż wymieniona w pkt. 2 - 4 (D9).
Z uwagi na awarię spalarki w szpitalu w Jaśle odpady medyczne od 2002 roku są
przekazywane Małopolskiej Kolumnie Transportu Sanitarnego Tarnów, posiadającej zezwolenie na
ich transport i usuwanie.
Odpady weterynaryjne są to odpady powstające w związku z badaniem, leczeniem zwierząt
lub świadczeniem usług weterynaryjnych, a także w związku z prowadzeniem badań naukowych i
doświadczeniach na zwierzętach. W katalogu odpadów zostały one zakwalifikowane do grupy 18 02.
Określenie wielkości produkcji tych odpadów oraz ich składu morfologicznego jest trudne,
ponieważ w województwie podkarpackim i małopolskim brakuje bazy danych, z której takie
informacje można by zaczerpnąć.
Odwołując się do treści Krajowego Planu Gospodarki, skład morfologiczny odpadów weterynaryjnych
jest następujący:
•
tkanka zwierzęca
- 39 %
•
sprzęt jednorazowy
- 17 %
•
środki opatrunkowe - 21 %
•
opatrunki gipsowe
-3%
84
Z przyczyn, o których wspomniano powyżej, produkcja odpadów weterynaryjnych została
oszacowana na podstawie wskaźników literaturowych. Korzystając z informacji internetowych oraz
teleadresowych, ustalono, że na przedmiotowym terenie funkcjonuje około 20 punktów i gabinetów
weterynaryjnych. Powstaje w nich, zgodnie z wskaźnikiem rocznie ok. 3 Mg odpadów zawierających
żywe drobnoustroje chorobotwórcze lub ich toksyny oraz inne formy zdolne do przeniesienia
materiału genetycznego, o których wiadomo, że wywołują choroby u ludzi i zwierząt i ok. 0,2 Mg
przeterminowanych i wycofanych ze stosowania chemikaliów i leków.
Można przypuszczać, że część odpadów powstających w placówkach weterynaryjnych jest
składowana na składowiskach odpadów komunalnych, co w świetle obowiązującego ustawodawstwa
jest praktyką niedopuszczalną, o bardzo wysokim potencjale zagrożenia środowiskowego.
Odpadowe
tkanki
zwierzęce
można
poddawać
procesom
grzebania
w
dołach
o minimalnym nadkładzie ziemi 1,5 m, uprzednio zalane lub posypane środkiem dezynfekcyjnym. W
przypadkach indywidualnych rozwiązanie takie jest możliwe do zrealizowania.
Na terenie objętym „Planem” poważny problem stanowi zbiórka i unieszkodliwianie padłych
zwierząt. Brak jest placówek zajmujących się bezpiecznym zbieraniem i unieszkodliwianiem odpadów
tego typu. Padłe zwierzęta są najczęściej grzebane (tak jak na większości terenów wiejskich Polski) w
dowolnych miejscach przez ich właścicieli. Rozkładające się zwłoki mogą powodować
epidemiologiczne skażenie wód. Problem ten jest szczególnie ważny dla terenów o typowo rolniczym
charakterze.
Na terenie objętym „Planem” brak jest instalacji do utylizacji odpadów weterynaryjnych.
Odpady zwierzęce stanowiące na podstawie decyzji Głównego Inspektora Weterynaryjnego „materiał
szczególnego ryzyka - SRM” i padłe zwierzęta, mogą być utylizowane poza przedmiotowym terenem,
tj. w zakładzie utylizacyjnym w Leżachowie k/Przeworska. Odpady zwierzęce stanowiące „materiał
niskiego ryzyka” przetwarza m.in. zakład utylizacyjny, zlokalizowany na terenie powiatu
krośnieńskiego w Wróbliku Szlacheckim k/Rymanowa.
4.4.10. Rodzaj i ilość odpadów z oczyszczalni ścieków
Zgodnie z ustawą z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach przez komunalne osady ściekowe
rozumie się: pochodzący z oczyszczalni ścieków osad z komór fermentacyjnych oraz innych instalacji
służących do oczyszczania ścieków komunalnych oraz innych ścieków o składzie zbliżonym do
składu ścieków komunalnych.
Na terenie objętym „Planem Gospodarki Odpadami” działa kilka grupowych oczyszczalni
ścieków. Ilość powstających odpadów oraz sposób ich ostatecznego zagospodarowania przedstawiono
kolejno dla wszystkich gmin objętych „Planem”. Należy zaznaczyć, że kilka gmin (Brzyska,
Dębowiec, Osiek Jasielski, Krempna) nie posiada grupowej oczyszczalni ścieków i stąd nie prowadzi
ewidencji odpadów powstających w tego rodzaju obiektach.
85
Gmina wiejska Brzyska
Na terenie gminy nie są ewidencjonowane osady ściekowe z uwagi, że w gminie Brzyska nie
istnieje sieć kanalizacyjna (bardzo rozproszona zabudowa). Ścieki z budynków mieszkalnych
gromadzone są w wybieralnych zbiornikach (szambach), których zawartość jest okresowo wywożona
przez firmy specjalistyczne. Wszystkie instytucje działające na terenie gminy posiadają zbiorniki
wybieralne, z których ścieki wywożone są przez MPGK Jasło do miejskiej oczyszczalni ścieków w
Jaśle.
Gmina wiejska Dębowiec
Na terenie gminy sieć kanalizacji sanitarnej znajduje się tylko w miejscowości Dębowiec, do której
podłączonych jest 125 gospodarstw domowych. Sieć odprowadza ścieki do oczyszczalni ścieków w
Jaśle. Na terenie gminy eksploatowane są również dwie lokalne oczyszczalnie ścieków
lokalizowane przy Domu Pomocy Społecznej w Foluszu i przy Kopalni w Foluszu. Nie jest
prowadzona ewidencja odpadów powstających w czasie eksploatacji tych obiektów.
Gmina miejska Jasło
Ilość odpadów ściekowych z miejskiej mechaniczno-biologicznej ścieków wyniosła w 2003r.
1 500 Mg. Odpady z oczyszczalni ścieków częściowo są deponowane na miejskim składowisku
odpadów w Jaśle, a częściowo wykorzystywane do rekultywacji terenów przemysłowych (PRTG
„Jeziórko” Tarnobrzeg „EKOLOT” sp zo.o. Katowice) lub do uprawy wierzby energetycznej na
terenach wokół oczyszczalni.
Gmina wiejska Jasło
Osad ściekowy w ilości 52 Mg (2003r.) z biologicznej oczyszczalni ścieków SBR o
przepustowości 100m3/d zlokalizowanej w miejscowości Warzyce (po odwodnieniu na urządzeniu
typu DRAJMAD) był wykorzystywany na działkach osób fizycznych do uprawy roślin nie
przeznaczonych do spożycia i produkcji pasz. Po likwidacji z dniem 01.07.2004r. oczyszczalni
ścieków w Warzycach ścieki odprowadzane są do miejskiej oczyszczalni w Jaśle. Gmina planuje
budowę dwóch nowych oczyszczalni ścieków – w Szebniach (450m3/d) i Trzcinicy (900m3/d). Nie
został opracowany system zagospodarowania osadów ściekowych z nowo projektowanych obiektów.
Gmina wiejska Kołaczyce
Ilość odpadów ściekowych z oczyszczalni ścieków SBR o przepustowości 400m3/d wyniosła
w 2003r. - 29 Mg. Osady ściekowe po przebadaniu odwożone są z oczyszczalni ścieków w
Kołaczycach do Przedsiębiorstwa Rekultywacji Terenów Górniczych JEZIÓRKO (ul. Zakładowa 1,
39-400 Tarnobrzeg). Skratki ZGK w Kołaczycach odwozi na składowisko komunalne w Jaśle.
86
Gmina wiejska Krempna
Na terenie gminy Krempna funkcjonują trzy lokalne oczyszczalnie ścieków, z czego dwie
oczyszczalnie zlokalizowane są na terenie Magurskiego Parku Narodowego, dla których gmina nie
prowadzi ewidencji odpadów.
Gmina wiejska Nowy Żmigród
Na terenie gminy nie funkcjonuje żadna lokalna oczyszczalnia ścieków, ścieki gromadzone
są w zbiornikach (szambach) i okresowo opróżniane z wywozem do oczyszczalni przy Gospodarstwie
Pomocniczym Zespołu Szkół w Nowym Żmigrodzie.
Gmina wiejska Osiek Jasielski
Na terenie gminy nie powstają osady ściekowe z uwagi na brak grupowej oczyszczalni
ścieków - działa jedna lokalna oczyszczalnia ścieków o przepustowości 9m3/d przy Gimnazjum
Integracyjnym w Osieku Jasielskim.
Gmina wiejska Skołyszyn
Osad ściekowy w ilości 50 Mg rocznie z mechaniczno-biologicznej kontenerowej
oczyszczalni ścieków w miejscowości Skołyszyn jest okresowo odbierany przez firmę wywozową,
posiadającą stosowne zezwolenie na ich odbiór. Na oczyszczalni powstaje też rocznie ok. 2,7 Mg
skratek, które są wywożone na składowisko odpadów. Planowana jest budowa gminnej oczyszczalni
ścieków o przepustowości 1200m3/d.
Gmina wiejska Tarnowiec
W gminie Tarnowiec nie powstają odpady z oczyszczania ścieków z uwagi na brak systemu
kanalizacyjnego i oczyszczania ścieków.
Gmina wiejska Brzostek
Na terenie gminy eksploatowane są obecnie cztery oczyszczalnie ścieków: biologiczna –
miniblok M9 w Kleciach (planowana jest jej modernizacja i rozbudowa do przepustowości 500m3/d),
dwie oczyszczalnie typu KOS – 50 w Brzostku (obie przewidziane do likwidacji) i oczyszczalnia
biologiczna przy szkole w Siedliskach Bogusz. Rocznie na obiektach oczyszczania ścieków powstaje
ok. 25 Mg osadów ściekowych, które są wykorzystywane w sposób gospodarczy, zaś skratki w ilości
2,5Mg są zdeponowane na gminnym składowisku odpadów.
Gmina wiejska Czarna
Osad ściekowy z oczyszczalni w Czarnej i Głowaczowej w ilości ok. 26 Mg/rok jest
workowany na oczyszczalni w Głowaczowej i przyjmowany przez Gminny Zakład Gromadzenia i
Utylizacji Odpadów w Paszczynie – Gmina Dębica.
87
Gmina miejsko -wiejska Pilzno
Osad ściekowy w ilość ok. 65Mg na rok z miejskiej mechaniczno–biologicznej oczyszczalni
ścieków w Pilźnie o przepustowości 500m3/d wywożony jest na gminne składowisko odpadów w
miejscowości Strzegocie.
Na terenie gminy planowana jest budowa oczyszczalni ścieków w miejscowościach: Jaworze Dolne,
Lipiny, Strzegocice, Mokrzec.
Gmina wiejska Żyraków
W ciągu 2003 roku Zakład Gospodarki Komunalnej w Żyrakowej wywiózł z terenu
oczyszczalni ścieków 9 Mg osadów ściekowych i 0,35Mg skratek. Osady ściekowe odwadniane na
urządzeniach oczyszczalni ścieków w miejscowości Straszęcin, a następnie przekazywane do
Gminnego Zakładu Komunalnego w Paszczynie – Gmina Dębica.
Gmina wiejska Chorkówka
Ilość odpadów z oczyszczalni ścieków w Chorkówce (docelowo przeznaczonej do likwidacji)
wyniosła w 2003r. - 2 Mg. Osady ściekowe z gminy Chorkówka są przekazywane do RAF -Ekologia
Jedlicze.
Gmina miejsko-wiejska Jedlicze
Ilość odpadów z oczyszczalni ścieków w Jedliczu o przepustowości 1000m3/d wyniosła w
2003r. ok. 44 Mg. Po odwodnieniu odpady przewożone są na wysypisko śmieci w Jaszczwi, gdzie są
wykorzystywane jako warstwa izolacyjna.
Gmina wiejska Sękowa
Na terenie gminy działa mechaniczno-biologiczna oczyszczalnia ścieków o przepustowości
62,3 m3/d. W wyniku jej funkcjonowanie powstało w 2003r. ok. 3 Mg (2002r. – 10Mg) osadów
ściekowych, które tymczasowo składowane są na poletkach osadowych zlokalizowanych na terenie
oczyszczalni ścieków.
88
Tabela 48. Ilość odpadów z oczyszczalni ścieków powstałych na terenie objętym „Planem” w 2003
roku oraz sposób zagospodarowania.
Powiat
Gmina
Brzyska
Dębowiec
Jasło - miasto
Jasło- gmina
Jasielski
Kołaczyce
Krempna
Nowy Żmigród
Osiek Jasielski
Skołyszyn
Tarnowiec
Brzostek
Czarna
Dębicki
Pilzno
Żyraków
Chorkówka
Krośnieński
Jedlicze
Gorlicki
Sękowa
Razem
Ilość odpadów z
Obecny sposób zagospodarowania
oczyszczani
odpadów/osadów z oczyszczalni ścieków
ścieków [Mg/rok]
brak grupowej oczyszczalni ścieków na terenie gminy
• deponowane na miejskim składowisku
odpadów w Jaśle,
• wykorzystywane do rekultywacji terenów
1 500 (osady)
przemysłowych,
• uprawy wierzby energetycznej
• osad wykorzystywany na działkach osób
fizycznych do uprawy roślin nie
52 (osady)
przeznaczonych do spożycia i produkcji
pasz
1,01(skratki)
• skratki deponowane na składowisku
odpadów w Jaśle
• osady przekazane do Przedsiębiorstwa
Rekultywacji Terenów Górniczych Jeziórko
29 (skratki i osady)
(Tarnobrzeg)
odpadów komunalnych w Jaśle
brak ewidencji odpadów z lokalnych oczyszczalni ścieków
brak grupowej oczyszczalni ścieków na terenie gminy. Ścieki
gromadzone są w osadnikach i wywożone do oczyszczalni przy
Zespole Szkół w Nowym Żmigrodzie
brak grupowej oczyszczalni ścieków i ewidencji odpadów z lokalnej
oczyszczalni ścieków
50 (osady)
2,7 (skratki)
•
•
osad odbierany przez firmę zewnętrzną do
zagospodarowania
skratki deponowane na składowisku
odpadów
25 (osady)
• osad wykorzystywany gospodarczo
2,5 (skratki)
• osad przekazywany do Gminnego Zakładu
26 (osady)
Gromadzenia i Utylizacji Odpadów w
Paszczynie celem składowania
• osad deponowany na gminnym
65 (osady)
składowisku odpadów
• osad przekazywany do Gminnego Zakładu
8 (osady)
Gromadzenia i Utylizacji Odpadów w
0,35 (skratki)
Paszczynie celem składowania
• osad przekazywany do RAF -Ekologia
2 (osady)
Jedlicze
• osad deponowany na gminnym
44 (osady)
składowisku odpadów i wykorzystywany
jako warstwa izolacyjna
• osad
składowany
na
poletkach
3 (osady)
odciekowych
1 804 Mg osadów ściekowych
Odpady takie jak piasek i skratki są deponowane na składowiskach odpadów jako rozwiązanie
najbardziej wskazane, zwłaszcza dla skratek.
89
Poza składowaniem istnieją natomiast inne możliwości wykorzystania osadów ściekowych, tj.
do celów nawozowych oraz do rekultywacji, jednakże pod warunkiem spełnienia przez nie
odpowiednich wymagań. Rolniczo czy przyrodniczo mogą być wykorzystane osady z oczyszczalni
ścieków, jeżeli na terenie przez nie obsługiwanym nie występują zakłady przemysłowe, które mogłyby
skazić osad metalami ciężkimi, korzystając ze zbiorczego systemu kanalizacyjnego. Ustabilizowane
osady komunalne, aby mogły być wykorzystane rolniczo czy przyrodniczo muszą również spełniać
wymogi bakteriologiczno–sanitarne a w/w oczyszczalniach brak jest instalacji do prowadzenia
skutecznej higienizacji osadów.
4.4.11. Odpady z przemysłu
W skład odpadów z obiektów przemysłowych wchodzą zarówno odpady z produkcji
charakterystyczne dla profilu działalności zakładu, jak również odpady niebezpieczne. W przemyśle
wytwarzane są również odpady komunalne związane z funkcjami bytowymi pracowników i ich
obsługą socjalną i biurową.
4.4.11.1. Odpady z przemysłu ogółem
Na terenie objętym Planem największe ilości odpadów przemysłowych (technologicznych)
powstają na terenie powiatu jasielskiego w mieście Jaśle i w gminie Jedlicze przynależnej
administracyjnie do powiatu krośnieńskiego. W powiecie dębickim i gorlickim główni wytwórcy
odpadów przemysłowych zlokalizowani są po za terenem objętym „Planem” (w miejscowościach
Dębica, Gorlice, Biecz). Na terenie gmin Pilzno, Brzostek, Żyraków, Czarna i Sękowa zlokalizowane
są jedynie niewielkie zakłady produkcyjne: przetwórstwo mięsa, ferma drobiu oraz usługowohandlowe.
Odpady przemysłowe wytwarzane na przedmiotowym terenie to głównie: odpady przemysłu
owocowo-warzywnego, żużle, popioły lotne (paleniskowe), odpady z przetwórstwa drewna, odpady z
rzeźni i przemysłu mięsnego, odpady z hutnictwa szkła, odpady z przeróbki ropy naftowej oraz oleje
odpadowe.
Tabela 49. Ilość odpadów przemysłowych (2003 rok) na terenie objętym „Planem”.
Powiat
Gmina
miasto Jasło oraz
gminy: Jasło,
Dębowiec, Nowy
Żmigród, Kołaczyce,
Skołyszyn, Tarnowiec,
Brzyska
powiat krośnieński** Jedlicze, Chorkówka
Wytworzone Składowane Wykorzystane
tymczasowo
Unieszkodliwione
poza
składowaniem
Składowane
powiat jasielski*
*
44 973
1 889
40 071
1 754
1 259
9 686,4
1 105,7
8 258,9
247,8
74,00
około 96 % ilości odpadów przemysłowych wytworzone zostało przez zakłady położone w Jaśle, a 4 %
przypada na pozostałe gminy powiatu jasielskiego
** około 84% odpadów przemysłowych wytworzone zostało przez zakłady położone w Jedlicze, zaś pozostałe
ok. 16 % przypada na gminę Chorkówka.
90
Jak wynika z powyższej tabeli gospodarkę odpadami przemysłowymi na terenie miasta Jasła i
gmin: Jasło, Dębowiec, Nowy Żmigród, Kołaczyce, Skołyszyn, Tarnowiec i Brzyska charakteryzuje
znaczna przewaga gospodarczego ich wykorzystania i niewielka ilość odpadów składowanych. Z
wytworzonej ilości odpadów przemysłowych odzyskano 89,1%, unieszkodliwiono (głównie
termicznie) 3,9% i zaledwie 2,8% składowano. Pozostała ilość to odpady magazynowane na terenie
zakładów do momentu ich wykorzystania lub unieszkodliwienia. Podobna sytuacja występuje w
gminach Jedlicze i Chorkówka, gdzie odzyskowi poddano 85% odpadów, unieszkodliwiono poza
składowaniem (głównie termicznie) 2,5%, 0,8% unieszkodliwiono przez składowanie, zaś
tymczasowo magazynowanych było ok. 11,7% odpadów przemysłowych.
Największe ilości odpadów (dane z ankietyzacji zakładów przemysłowych i zasobów
internetowych) wytwarzają zakłady:
•
Zakłady Przemysłu Owocowo-Warzywnego „Pektowin” Sp. z o. o. (ul. K.K Baczyńskiego
29, 38 – 200 Jasło) prowadzące działalność produkcyjną i handlową: zagęszczonych soków
owocowych i warzywnych oraz aromatów, pektyn, preparatów enzymatycznych, win
owocowych, przetworów owocowo-warzywnych oraz kwasoodpornych maszyn i urządzeń dla
przemysłu spożywczego. Zdolność przerobowa zakładu przekracza 1 000 ton jabłek na dobę.
Odpady przemysłowe technologiczne powstające w czasie produkcji są magazynowane na
zakładowym składowisku oraz częściowo wykorzystywane gospodarczo.
Ponad 95% odpadów przemysłowych powstających na terenie zakładu to odpady
biodegradalne. Obok odpadów biodegradalnych powstają również odpady przemysłowe
niebezpieczne o łącznej ilości ok. 7,25 Mg rocznie (głównie oleje silnikowe i przekładniowe,
zużyte baterie i akumulatory), co stanowi śladowy procent odpadów przemysłowych innych
niż niebezpieczne powstających na terenie zakładu.
91
Tabela 50. Dopuszczalne ilości wytwarzanych odpadów innych niż niebezpieczne (wg złożonego
wniosku dot. zezwolenia na wytwarzanie odpadów).
Kod odpadów
02 03 80
02 03 80
02 07 80
15 02 03
15 01 01
17 02 01
15 01 03
03 01 05
19 08 02
19 08 01
07 02 99
16 03 80
02 03 01
02 07 01
16 01 03
17 04 05
12 01 01
12 01 02
12 01 03
12 01 04
15 01 04
15 01 09
17 06 04
17 03 80
17 01 07
02 03 80
10 01 01
15 01 02
15 0207
16 01 12
16 01 17
Razem
Rodzaj odpadów
Odpady z przetwórstwa produktów roślinnych (wytłoki jabłkowe i
cytrusowe)
Odpady z przetwórstwa produktów roślinnych (młóto buraczane i
zbożowe) – powstające przy produkcji preparatów
enzymatycznych
Wytłoki z owoców i warzyw – opad powstający w procesie
tłoczenia przy produkcji koncentratów owocowych i warzywnych
Sorbenty, tkaniny do wycierania i ubrania robocze
Opakowania z papieru i tektury
Odpady z drewna – pochodzące z rozbiórki oraz budowy obiektów
budowlanych
Odpady z drewna (opakowaniowe)
Odpady z drewna (trociny, wióry, ścinki, drewno) – powstające z
przetwórstwa drewna w zakładowej stolarni
Osady z zakładowej mechanicznej oczyszczalni ściekówzawartość piaskowników
Osady z zakładowej mechanicznej oczyszczalni ścieków – skratki
Odpady gumowe
Produkty spożywcze przeterminowane
Odpady z mycia, czyszczenia, obierania, odwirowywania,
oddzielania i mechanicznego rozdrabniania surowców
pochodzenia roślinnego przeznaczonych do przetwórstwa
Odpady z mycia, czyszczenia, obierania, odwirowywania,
oddzielania i mechanicznego rozdrabniania surowców
pochodzenia roślinnego przeznaczonych do produkcji napojów
alkoholowych i bezalkoholowych
Zużyte opony
Żelazo i stal – złom stalowy pochodzący głównie z likwidacji oraz
remontów urządzeń, maszyn instalacji
Odpady z toczenia i piłowania żelaza oraz jego stopów
Żelazo i stal – złom stalowy powstający przy produkcji maszyn na
Wydziale Mechaniczno - Budowlanym
Odpady z toczenia i piłowania metali nieżelaznych oraz jego
stopów
Cząstki i pyły metali nieżelaznych
Opakowania z metali
Opakowania z tekstyliów
Materiały izolacyjne (wełna mineralna) – odpady powstające
podczas remontów instalacji grzewczych
Odpadowa papa – odpad powstający podczas remontów dachów
budynków na terenie zakładu
Zmieszane odpady z betonu, gruzu ceglanego i materiałów
ceramicznych
Osady z przetwórstwa produktów roślinnych – powstające w
procesie filtracji koncentratów owocowych oraz soku pektynowego
Żużel – powstały w procesie spalania węgla w zakładowej kotłowni
Opakowania z tworzyw sztucznych
Opakowania ze szkła
Okładziny hamulcowe
Metale nieżelazne z remontów maszyn, urządzeń i instalacji
92
Ilość Odpadów
[Mg/rok]
19 000
600
1 200
1
30
30
4
1
180
10
2
2
100
200
1,5
250
2
6
0,5
1
3
2
0,5
0,5
200
150
3 500
35
120
0,04
150
25 782,54
•
Zakłady Tworzyw Sztucznych GAMRAT S.A. (ul. Mickiewicza 108,38-200 Jasło). To
jeden z największych w kraju przetwórców tworzyw sztucznych. Posiada pozwolenie na
wytwarzanie ok. 21 800 Mg odpadów przemysłowych rocznie (głównie powstają tam żużle i
popioły odpady z tworzy sztucznych i odpady z betonu). Część odpadów jest poddawana
odzyskowi, ale większość jest deponowana na zakładowym składowisku.
Tabela 51. Dopuszczalne ilości wytwarzanych odpadów (wg decyzji starosty powiatu jasielskiego OŚ.
IV.7624/5/03 z dnia 12.03.2003) oraz sposób ich zagospodarowania.
Kod odpadów
02 01 03
02 01 07
07 02 13
08 03 17*
08 03 18
10 01 01
12 01 01
12 01 03
12 01 08*
12 01 09*
13 01 13*
13 02 08*
14 06 03*
15 01 01
15 01 02
15 01 03
15 01 04
15 01 05
15 01 10*
15 02 02*
15 02 03
16 01 03
16 01 07*
16 01 13*
16 02 13*
16 05 09
16 06 01*
16 06 02*
16 11 06
16 81 01*
16 81 02
Rodzaj odpadów
Odpadowa masa roślinna
Odpady z gospodarki leśnej
Odpady z tworzyw sztucznych (polichlorek winylu, polietylen)
Odpadowy toner drukarski zawierający substancje niebezpieczne
Odpadowy toner drukarski inny niż wymieniony w 08 03 17
Żużle, popioły paleniskowe i pyły z kotłów
Odpady z toczenia i piłowania żelaza i jego stopów
Odpady z tłoczenia i piłowania metali nieżelaznych
Odpadowe emulsje i roztwory olejowe z obróbki metali
zawierające chlorowce
Odpadowe emulsje i roztwory olejowe z obróbki metali
niezawierające chlorowców
Inne oleje hydrauliczne
Inne oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe
Inne rozpuszczalniki i mieszaniny rozpuszczalników
Oia z tworzyw sztucznych
Opakowania z drewna
Opakowania z metali
Opakowania wielomateriałowe
Opakowania zawierające pozostałości substancji niebezpiecznych
lub nimi zanieczyszczone
Sorbenty, materiały filtracyjne ( w tym filtry olejowe nieujęte w
innych grupach), tkaniny do wycierania (np. szmaty i ścierki) i
ubrania ochronne zanieczyszczone substancjami
niebezpiecznymi
Sorbenty, materiały filtracyjne tkaniny do wycierania (np. szmaty i
ścierki) i ubrania ochronne inne niż wymienione w 15 02 02
zanieczyszczone substancjami niebezpiecznymi
Zużyte opony
Filtry olejowe
Płyny hamulcowe
Zużyte urządzenia zawierające niebezpieczne elementy inne niż
wymienione w 16 02 09 do 16 02 12 (świetlówki, żarówki rtęciowe
i inne)
Chemikalia laboratoryjne i analityczne (np. odczynniki chemiczne)
zawierające substancje niebezpieczne, w tym mieszaniny
chemikaliów laboratoryjnych i analitycznych
Zużyte chemikalia inne niż wymienione w 16 05 06
Baterie i akumulatory ołowiowe
Baterie i akumulatory niklowo-kadmowe
Okładzinypiecowe i materiały ogniotrwałe z procesów
niemetarulgicznych inne niż wymienione w 16 11 05
Odpady wskazujące właściwości niebezpieczne
93
Dopuszczalna ilość
odpadów [Mg/rok]
5,0
10,0
2500,0
0,5
0,5
15000,0
10,0
5,0
1,0
1,0
20,0
40,0
1,0
150,0
25,0
120,0
5,0
10,0
20,0
15,0
10,0
5,0
0,5
2,0
2,0
1,0
1,0
15,0
1,0
50,0
200,0
Kod odpadów
16 81 02
17 01 06*
17 01 07
17 02 04*
17 03 80
17 04 01
17 04 02
17 04 05
17 04 07
17 05 08
17 06 04
19 08 99
19 09 01
19 09 02
19 09 03
19 09 05
Razem
Rodzaj odpadów
Odpady inne niż wymienione w 16 81 01
Zmieszane lub wysegregowane odpady z betonu, gruzu
ceglanego, odpadowych materiałów ceramicznych i
elementów wyposażenia zawierającego substancje
niebezpieczne
Zmieszane lub wysegregowane odpady z betonu, gruzu
ceglanego, odpadowych materiałów ceramicznych i
elementów wyposażenia inne niż wymienione w 17 01 06
Odpady drewna, szkła i tworzyw sztucznych zawierające lub
zanieczyszczone substancjami niebezpiecznymi (podkłady
kolejowe)
Odpadowa papa
Miedź, brąz, mosiądz
Aluminium
Żelazo i stal
Mieszaniny metali
Tłuczeń torowy (kruszywo)inne niż wymienione w 17 05 07
Materiały izolacyjne inne niż wymienione w 17 06 01 i 17 06 03
Inne nie wymienione odpady
Odpady stałe ze wstępnej filtracji i skratki
Odpady z klarowania wody
Osady z dekarbonizacji wody
Nasycone lub zużyte żywice jonowymienne
Dopuszczalna
ilość odpadów
[Mg/rok]
200,0
1000,0
1000,0
30,0
5,0
5,0
5,0
700,0
32,0
70,0
20,0
500,0
30,0
20,0
20,0
20,0
21 833,5
W 2003 roku na terenie zakładu wytworzono 5 160 Mg odpadów (głównie odpady z tworzyw
sztucznych i żużle) w tym ok. 12 Mg odpadów niebezpiecznych (oleje smarowe, baterie i
akumulatory ołowiowe). Odzyskowi poddano 1805,8Mg odpadów z tworzyw sztucznych.
•
„Carbon Black Polska” Sp. z o.o. w Jaśle (ul. 3 Maja 83, 38-200 Jasło). Producent sadzy
technicznej (sadz aktywnych i półaktywnych) na linii technologicznej o wydajności 20 tys.
Mg/rok. Odpady niebezpieczne powstające w zakładzie stanowią jedynie 0,37% ilości
odpadów przemysłowych dopuszczalnych do wytworzenia. Do odzysku przewidziano 2 850
Mg odpadów rocznie (odpady betonu, gruzu, żelazo i stal).
94
Tabela 52. Dopuszczalne ilości wytwarzanych odpadów (wg decyzji wojewody podkarpackiego
RIV-6618/1/16/03/04 z dnia 06.01.2004) oraz sposób ich zagospodarowania.
Kod odpadów
06 06 03
06 13 03
07 02 99
12 01 13
15 01 01
15 01 02
15 02 03
16 05 09
17 01 01
17 01 03
17 01 07
17 01 81
17 02 01
17 04 01
17 04 02
17 04 05
17 04 11
17 06 04
13 02 08*
15 02 02*
16 01 07*
16 02 13*
Rodzaj odpadów
Odpady zawierające siarczki inne niż
wymienione w 06 06 02
Czysta sadza
Inne nie wymienione odpady (węże gumowe,
łączniki elastyczne)
Odpady spawalnicze
Sorbenty, mat. Filtracyjne, tkaniny do
wycierania (np. szmaty, ścierki) i ubrania
ochronne inne niż wymienione w 15 02 02
Zużyte chemikalia inne niż wymienione w 16
05 06 , 16 05 07 lub 16 05 08
Odpady betonu oraz gruz betonowy z
rozbiórek i remontów
Odpady innych materiałów ceramicznych i
elementów wyposażenia
Zmieszane odpady z betonu, gruzu
ceglanego, odpadów ceramicznych i
elementów wyposażenia inne niż wymienione
w 17 01 06
Odpady z remontów i przebudowy dróg
Drewno
Miedź, brąz, mosiądz
Aluminium
Żelazo i stal
Kable inne niż wymienione w 17 04 10
Materiały izolacyjne inne niż wymienione w
17 06 01 i 17 06 03
Inne oleje silnikowe, przekładniowe i
smarowe
Sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny do
wycierania (np. szmat, ścierki) i ubrania
ochronne zanieczyszczone substancjami
niebezpiecznymi
Filtry olejowe
Zużyte
urządzenia
zawierające
niebezpieczne elementy inne niż wymienione
w 16 02 09 do 16 02 12
Dopuszczalna ilość
odpadów [Mg/rok]
5
Sposób
zagospodarowania
R1, D10
70
4
R1, R4, D4, D10
R1, R14, D10
2
5
30
3
R4, R14
R1, R5, R14, D10
R1, R5, R14, D10
R1, R14, D10
0,005
R1, D10
500
R14, D5
50
R14, D5
800
R14, D5
600
30
7
30
1500
2
50
R14, D5
R1, R14, D10
R4, R14
R4, R14
R4, R14
R4, R14 D5, D10
R4, R14, D5, D10
10
R1, R9, D10
3
R1, R14, D10
0,2
0,5
R1, R14, D10
R14, D9
Razem
3 701,005
D10 – termiczne przekształcanie,
R 9 – odzysk olejów w stacji regeneracji,
R14 – przekazanie specjalistycznej firmie posiadającej odpowiednie zezwolenie,
D9 – przekazanie firmie, która dostarcza odczynniki chemiczne,
D5 – składowanie na składowisku odpadów
•
Rafineria Jasło S.A. (ul. 3 Maja, 38-200 Jasło). Producent największej ilości odpadów
niebezpiecznych na terenie objętym „Planem”. Główną działalnością spółki jest wytwarzanie i
sprzedaż produktów ropopochodnych.
95
Tabela 53. Zbiorcze zestawienie danych o rodzajach i ilości wytwarzanych odpadów na terenie
Rafinerii Jasło w roku 2003 oraz dopuszczalne ilości wytwarzanych odpadów (wg decyzji
wojewody podkarpackiego RŚ-6620/1/23/02 z dnia 02.09.2002) oraz sposób
zagospodarowania
Kod odpadów
05 01 03
05 01 09
05 01 15
06 04 04
15 01 01
16 01 03
16 02 13
16 05 06
16 06 01
17 01 07
17 02 01
17 06 04
19 01 07
19 01 11
19 01 12
19 05 99
19 08 01
19 08 02
19 09 01
19 09 02
19 09 03
19 11 99
Razem
Rodzaj odpadów
Ilość odpadów
wytwarzanych
[Mg]
Osady z dna zbiorników
Osady z zakładowej oczyszczalni
ścieków zawierające substancje
niebezpieczne
Zużyte naturalne mat. filtracyjne
(np. gliny, iły)
Odpady zawierające rtęć
Zużyte opony
Zużyte urządzenia zawierające
niebezpieczne elementy inne niż
wymienione w 16 02 09 do 16 02
12
Chemikalia
laboratoryjne
i
analityczne
Baterie i akumulatory ołowiowe
Zmieszane odpady z betonu, gruzu
ceglanego, odpadów materiałów
ceramicznych
i
elementów
wyposażenia inne niż wymienione
w 17 01 06
Drewno
Materiały izolacyjne inne niż
wymienione w 17 06 01 i 17 06 03
Odpady stałe z oczyszczania
gazów odlotowych
Żużle i popioły paleniskowe
zawierające odpady niebezpieczne
Żużle i popioły paleniskowe inne niż
Skratki
Zawartość piaskowników
Odpady stałe ze wstępnej filtracji i
skratki
Odpady z klarowania wody
Osady z dekarbonizacji wody
Dopuszczalna
ilość
[Mg]
Sposób
postępowania
54,500
371,000
200
900
D10
D10
13,400
500
D10
0,026
6,500
0,950
0,0012
0,1
10
1
0,1
R14
D10
R14
0,012
0,02
D9
1,000
150,00
1
300
R14
D5, R14
0,800
6,9
3
10
D10, R14
D5
97,000
300
D5, R14
149,000
600
D5, R14
0,800
3
D3, R14
40,500
0,700
6,700
8,800
60
2
15
20
D10
D10
D10
R10, D5
1,500
41,700
179,100
1130,8892
10
80
400
3 415,22
R10, D5
R14
D10
D10 – termiczne przekształcanie we własnej instalacji – spalarni odpadów,
R 9 – odzysk olejów we własnej instalacji do regeneracji olejów odpadowych,
D9 – przekazanie firmie, która dostarcza odczynniki chemiczne,
D5 – składowanie na własnym składowisku odpadów.
Na składowisku w wydzielonej kwaterze zdeponowano w 2003 roku 149,8 Mg odpadów
(materiały izolacyjne, żużle i popioły paleniskowe), zaś ok. 740 Mg przekształcono
termicznie.
96
•
Rafineria Nafty „Jedlicze” S.A. (ul. Trzecieskiego 14, 38-460 Jedlicze). Obecnie spółka
zajmuje się regeneracją i skupem przetworzonych olejów przepracowanych, produkcją olejów
smarowych oraz produkcją i sprzedażą paliw. W 2003 roku zregenerowano 25,5 tys. Mg
olejów przepracowanych. Dopuszczalna ilość odpadów poddanych odzyskowi nie może
przekroczyć rocznie 80 tys. Mg.
Tabela 54. Dopuszczalne rodzaje i maksymalne ilości odpadów wytwarzanych w instalacji regeneracji
odpadów olejowych (wg decyzji wojewody podkarpackiego RIV – 6618/2/28/03/04 z dnia
30 .04.2004).
Kod
odpadów
Rodzaj odpadów
Odpady inne niż niebezpieczne
Sorbenty, materiały filtracyjne,
15 02 03
tkaniny do wycierania i ubrania
ochronne inne niż wymienione w
15 02 02
15 01 06
Zmieszane odpady opakowaniowe
19 08 12
Szlamy z biologicznego
oczyszczania ścieków
przemysłowych inne niż
Nasycone lub zużyte żywice
19 09 05
jonowymienne
Razem
05 01 03* Osady z dana zbiorników
16 08 02*
19 08 11*
19 11 05*
13 08 99*
Zużyte katalizatory zawierające
niebezpieczne metale przejściowe
lub niebezpieczne związki
Szlamy zawierające substancje
niebezpieczne z biologicznego
oczyszczania ścieków
przemysłowych
Osady z zakładowej oczyszczalni
ścieków zawierające substancje
niebezpieczne
Miejsce powstawania
- wstępne oczyszczanie
olejów przepracowanych
- destylacja oleju
odwodnionego
- hydrorafinacja
- biologiczna
przemysłowa
oczyszczalnia ścieków
- biologiczna
przemysłowa
- hydrorafinacja
Dopuszczalna
ilość
[Mg/rok]
1,0
1,0
Sposób
postępowania
D10
1,0
0,5
D10
500
R 14, D10, D5
20*
D10, D5
523,5
- wstępne oczyszczanie
olejów przepracowanych
- destylacja oleju
odwodnionego
- hydrorafinacja
- hydrorafinacja
450
R14, R 10
1 500
50
50
R 14
- biologiczna przemysłowa
500
R14, D10, D5
- biologiczna przemysłowa
30*
D5, D10
- destylacja oleju
odwodnionego
800
R1, D10
Razem
3 380
* odpad wytwarzany okresowo
D10 – termiczne przekształcanie w spalarni spółki RAF - Ekologia – spalarni odpadów,
D5 – magazynowane w zbiornikach lub szczelnych workach.
•
Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Sp. z o.o. w Jaśle. Popioły lotne i
żużle wykorzystywane w całości między innymi do celów budowlanych, rekultywacji terenu.
97
•
„Jasan” Spółka z o.o. w Jaśle (Szajnochy 28, 38 – 200 Jasło), producent wyrobów z mięsa
końskiego eksportowanych na rynek japoński i włoski. Odpady z rzeźni i przemysłu mięsnego
- prawie w całości dostarczane do zakładów utylizacyjnych.
•
BALTIC WOOD S.A. (ul. Fabryczna 6, 38 – 200 Jasło), producent parkietu panelowego.
Przy zainstalowanych dwóch liniach produkcyjnych w 2003 roku wyprodukowano 4 mln m2
parkietu.
Pozostałe zakłady zlokalizowane na przedmiotowym terenie wytwarzają mniejsze ilości
odpadów przemysłowych.
4.4.11.2. Odpady niebezpieczne z przemysłu
Wśród odpadów przemysłowych ważną grupę stanowią odpady niebezpieczne. Jak wynika z
poprzedniego rozdziału głównym źródłem odpadów niebezpiecznych na przedmiotowym terenie są
odpady pochodzą z przeróbki ropy naftowej. Największymi wytwórcami odpadów niebezpiecznych
są:
•
„Raf-Ekologia” Sp. z o.o. w Jedliczu – wytwarza ok. 3 260 Mg odpadów niebezpiecznych
(oleje odpadowe, żużle i popioły paleniskowe zawierające substancje niebezpieczne oraz
osady z dna zbiorników i inne smoły).
•
Rafineria Nafty „Jedlicze" S.A. - wytwarza ok.1 860 ton są to osady z dna zbiornika, zużyte
filtry iłowe i kwaśne smoły.
•
Zakład Produkcyjno-Remontowy-Energetyki Jedlicze Sp. z o.o. – wytwarza ok.56 ton
(głównie odpady olejowe).
•
Rafineria „Jasło” S.A. w Jaśle – wytwarza rocznie ok. 600 Mg z ogólnej ilości odpadów
niebezpiecznych; są to zużyte materiały filtracyjne (np. iły, gliny) oraz osady z dna
zbiorników produktów naftowych utylizowane termicznie w spalaczu odpadów, a także
odpady stałe z oczyszczania spalin magazynowane na terenie zakładu,
•
„Parafiny” Rafineria Jasło Sp. z o.o. w Jaśle – wytwarza rocznie 236 Mg z ogólnej ilości
odpadów niebezpiecznych; są to zużyte materiały filtracyjne oraz osady z dna zbiorników
produktów naftowych w 98% utylizowane termicznie w spalaczu odpadów, a w 2 %
poddawane odzyskowi,
•
„Chrom Styl” S.A. w Jaśle - wytwarza rocznie ok. 83 Mg z ogólnej ilości odpadów
niebezpiecznych;
są
to
osady
nie
zawierające
cyjanków,
a
zawierające
chrom
unieszkodliwiane przez Firmę Usługowo-Handlową Sp. z o.o. „EKO-TOP” w Rzeszowie,
98
•
Rafineria Jasło SPED-KOL SP. z o.o. – wytwarza rocznie ok. 50 Mg z ogólnej ilości odpadów
niebezpiecznych; są to ciekłe odpady z czyszczenia cystern przekazywane do Rafinerii „Jasło”
SA.,
Pozostałe rodzaje odpadów niebezpiecznych wytwarzane są w znacznie mniejszych ilościach
niż wymienione i są to m.in.: oleje hydrauliczne, smary, tłuszcze i mieszaniny olejów z oczyszczania
ścieków, baterie i akumulatory ołowiowe, odpady z czyszczenia cystern kolejowych i
samochodowych przewożących ropę naftową lub jej produktów. Ogółem na terenie objętym „Planem”
powstaje rocznie blisko 6 500 Mg odpadów przemysłowych niebezpiecznych.
4.4.11.3. Odpady zawierające PCB
PCB były szeroko stosowane w wielu gałęziach przemysłu, głównie w przemyśle
elektrycznym, jako materiały elektroizolacyjne i chłodzące w kondensatorach i transformatorach,
środki modyfikujące do lakierów, środki stabilizujące i inne. Zaliczane są one do trwałych i
niebezpiecznych substancji organicznych. Z tego względu zaprzestano ich produkcji i wprowadzona
obowiązek wycofywania z eksploatacji i unieszkodliwiania lub dekontaminacji urządzeń
zawierających PCB. Źródłem wytwarzania odpadów zawierających PCB są operacje:
•
wymiana płynów w transformatorach,
•
wycofywanie z eksploatacji transformatorów i kondensatorów oraz urządzeń
zawierających PCB wyprodukowanych w latach 1960–1985.
Z uwagi na szkodliwość i trudną biodegradowalność, PCB znalazły się wśród 12 toksycznych
substancji trwałych zanieczyszczeń organicznych.
Zgodnie z rozporządzenia ministra gospodarki (Dz.U.02.96.860) podmioty gospodarcze miały
obowiązek przeprowadzenia inwentaryzacji urządzeń zawierających PCB (polichlorowane bifenyle) w
ilości powyżej 5 L (eksploatowanych i wycofanych z eksploatacji) oraz magazynowanych odpadów
PCB w terminie do 31.12.2002 r., a następnie przedłożenia informacji o wynikach inwentaryzacji
wojewodzie.
Odpady zawierające PCB, ze względu na swoje wyjątkowo szkodliwe właściwości dla
zdrowia ludzi i środowiska, zostały wycofane z produkcji. W wykazie posiadaczy urządzeń
zawierających PCB na przedmiotowym terenie znajduje się tylko jedno przedsiębiorstwo - Zakład
Produkcyjno–Remontowy Energetyki Jedlicze Sp. z o.o. - które wykazuje, że posiada urządzenia
zawierające PCB o masie 0,13 Mg . Zakłada się ich unieszkodliwienie.
99
4.5. Gromadzenie i odbiór odpadów
Na obszarze siedemnastu analizowanych gmin zorganizowaną zbiórką odpadów komunalnych
objętych jest od 30% do100% mieszkańców w poszczególnych gminach.
Na obszarach miejskich w zabudowie wielorodzinnej odpady niesegregowane (zmieszane)
zbierane są głównie do kontenerów KP-7, KP-10, zaś w zabudowie jednorodzinnej (teren miasta
Jasła) do worków i kontenerów rozstawionych w tzw. „sąsiedztwie”.
Na obszarach wiejskich gromadzenie odpadów zmieszanych odbywa się do worków
foliowych 120L lub pojemników o poj. 110L, 120L lub też do kontenerów KP-7, KP 36 (ustawionych
przy obiektach użyteczności publicznej lub w tzw. „sąsiedztwie”).
Rysunek 15. Worki z odpadami wstawiane „przy krawężniku” w dniu zbiórki na terenie gminy Jasło
(maj 2004).
źródło: fotografia własna
Zbiórka surowców wtórnych na terenie miasta Jasła zorganizowana jest w oparciu o sieć
specjalistycznych pojemników rozstawionych w pobliżu zabudowy wielorodzinnej oraz kolorowych
worków foliowych w zabudowie jednorodzinnej.
Na obszarze pozostałych gmin zbiórka selektywna surowców wtórnych odbywa się
bezpośrednio z gospodarstw – do zestawów kolorowych worków foliowych.
100
Odpady komunalne zmieszane odbierane są z częstotliwością od 1 do 2 razy w tygodniu na
obszarach miejskich, oraz od 1 do 2 razy w miesiącu na obszarach wiejskich (gromadzenie odpadów
w workach lub pojemnikach na terenie posesji) bądź też z inną częstotliwością tj. po zapełnieniu
kontenera (gromadzenie odpadów w zbiorczych kontenerach).
Surowce wtórne są odbierane w większości przypadków raz na miesiąc.
Zbiórka odpadów wielkogabarytowych w sposób zorganizowany prowadzona jest na
obszarach miejskich i odbywa się sporadycznie, systemem tzw. „wystawki” (w mieście Jaśle dwa
razy w roku – wiosna i jesień).
Rysunek 16. Worki z surowcami wtórnymi wstawiane „przy krawężniku” w dniu odbioru na terenie
miasta Jasła (czerwiec 2004).
źródło: UM Jasło
101
Tabela 55. Informacja na temat sprzętu do gromadzenia komunalnych odpadów zmieszanych oraz
surowców wtórnych na terenie gmin objętych „Planem”.
Jednostka
Sprzęt do gromadzenia odpadów komunalnych zmieszanych i surowców wtórnych
gmina Brzyska
• worki foliowe (odpady komunalne zmieszane)
gmina Dębowiec
miasto Jasło
• kontenery KP-7 : 10 szt. (odpady komunalne zmieszane)
• kontenery K 36 : 6szt. (odpady komunalne zmieszane)
• worki foliowe (odpady komunalne zmieszane i surowce wtórne)
• kontenery KP-7, KP-10: 165 sztuk (odpady komunalne zmieszane)
• 67 (zestawów) pojemników do zbiórki szkła, tworzyw, makulatury (pojemniki 1100 L), w tym
również 10 pojemników na metal
• pojemniki o poj. 240L (80 szt. – 20 zestawów po 4 pojemniki) na surowce wtórne usytuowane
przy szkołach, przedszkolach, niektórych instytucjach (urzędy), parafiach i restauracji
gmina Jasło
• kontenery KP - 7 przy cmentarzach w Osobnicy i Warzycach: 4 szt.
• worki foliowe do segregacji szkła, tworzyw sztucznych i na odpady zmieszane
gmina Kołaczyce
gmina Krempna
• kontenery KP 7 : 7 szt. (odpady komunalne zmieszane)
• kontenery KP-7 na szkło i tworzywa sztuczne: 1 szt.
gmina Nowy Żmigród
• pojemniki o pojemności 120 L: 180 szt. (odpady komunalne zmieszane)
• kontenery KP-7 : 10 szt. (odpady komunalne zmieszane)
gmina Osiek Jasielski
• kontenery KP7 : szt. 10 (odpady komunalne zmieszane)
• kontenery KP 36 : szt. 6 (odpady komunalne zmieszane)
gmina Skołyszyn
• kontenery o pojemności 7m3 : 60 szt. (odpady komunalne zmieszane)
gmina Tarnowiec
• kontenery (przy szkołach): 12szt. (odpady komunalne zmieszane)
gmina Brzostek
• kontenery KP-7 o pojemności 7m3 (odpady komunalne zmieszane)
• kontenery o poj. 7m3 przy budynkach administracyjnych przez Urząd Gminy :
gmina Czarna
22 szt. (odpady komunalne zmieszane)
• pojemniki o pojemności 110L (w gospodarstwach domowych)
• worki foliowe (surowce wtórne)
gmina Pilzno
• pojemniki o pojemności 110 L : 108 szt. (odpady komunalne zmieszane)
• kontenery 7m3 : 25 szt. (odpady komunalne zmieszane)
gmina Żyraków
• kontenery o poj.1100 L (przy budynkach administracyjnych Urzędu Gminy)
• kontenery o poj. 7m3 (odpady komunalne zmieszane)
• pojemniki o poj.110 L (odpady komunalne zmieszane)
gmina Jedlicze
• kontenery KP- 7 (7m3) : 8szt. (na terenie cmentarzy)
• worki foliowe na odpady komunalne zmieszane i surowce wtórne (indywidualne budynki
mieszkalne)
miasto Jedlicze
• kontener KP-7 (7m3): 1 szt. (4 bloki mieszkalne)
• worki foliowe na odpady komunalne zmieszane i surowce wtórne (indywidualne budynki
mieszkalne)
gmina Sękowa
• kontenery, pojemniki i boksy o pojemności łącznej 160m3
102
4.6. Import i eksport odpadów
Na terenie objętym „Planem” na siedemnaście gmin, cztery (gm. miejska Jasło, gm. miejsko wiejska Pilzno, gm. miejsko-wiejska Jedlicze i gm. wiejska Brzostek) posiadają własne składowiska
odpadów. Odpady z pozostałych trzynastu gmin są wywożone poza teren tych gmin. Poniżej w tabeli
przedstawiono ilość odpadów komunalnych wywożonych i unieszkodliwianych poza granice gmin na
terenie których powstają.
Tabela 56. Eksport odpadów oraz składowanie na terenie poszczególnych gmin objętych „Planem”.
Powiat
Jasielski
Gmina
Brzyska
Dębowiec
Jasło - miasto
Jasło- obszary
wiejskie
Kołaczyce
Krempna
Nowy Żmigród
Osiek Jasielski
Skołyszyn
Tarnowiec
Dębicki
Brzostek
Czarna
Pilzno
Żyraków
Krośnieński
Chorkówka
Jedlicze
Gorlicki
Sękowa
Ilość odpadów
wywożonych
[Mg]
497
376,39
12 494,14
748,34
463,38
37
135,56
4
230
192,99
17
1 543
575
570
19,21
400
1065,6
395,84
196,5
3,12
40,03
997,69
180
85
Razem eksport odpadów poza teren
objęty „Planem”
Razem odpady składowane na
własnych gminnych składowiskach
odpadów
Miejsce utylizacji
składowisko odpadów KĄSIE
Składowisko odpadów w SOBUCZYNIE
(zarządzane przez Częstochowskie
Przedsiębiorstwo Komunalne)
własne składowisko odpadów
składowisko odpadów JASŁO
składowisko odpadów DUKLA
Składowisko odpadów w SOBUCZYNIE
(zarządzane przez Częstochowskie
Przedsiębiorstwo Komunalne)
składowisko odpadów BRZESZCZE
Gminny Zakład Gromadzenia i Utylizacji
odpadów w Paszczynie
składowisko odpadów KOZODRZA
składowisko odpadów KOZODRZA
składowisko odpadów KROSNO
składowisko odpadów KROSNO
Składowisko odpadów NOWY SĄCZ PODEGRODZIE
Składowisko odpadów MŁYNY k. Radymna
6 139,36 Mg
15 127,43 Mg
103
Ogółem w 2003 roku masa 6 139,36 Mg zebranych odpadów komunalnych została
wywieziona i zdeponowana na składowiskach odpadów (zlokalizowanych w miejscowościach Dukla,
Kozodrza, Brzeszcze, Sobuczyn, Nowy Sącz-Podegrodzie, Młyny, Kąsie) znajdujących się poza
terenem gmin objętych niniejszym „Planem”.
Tabela 57. Import odpadów z poza terenu poszczególnych gmin objętych „Planem”.
Powiat
Ilość odpadów
wywożonych
[Mg/2003r.]
Gmina
Jasielski
miejskie składowisko odpadów w Jaśle
1 233,06
na składowisko w Jaszczwi nie są przyjmowane odpady z poza
terenu gminy Jedlicze
na składowisko w Strzegocicach nie są przyjmowane odpady z
poza terenu gminy Pilzno
na składowisko w Woli Brzosteckiej nie są przyjmowane odpady z
poza terenu gminy Brzostek
Jasło - miasto
Krośnieński
Jedlicze
Pilzno
Dębicki
Miejsce utylizacji/pochodzenie odpadów
Brzostek
1233,06 Mg
Razem
jako przemieszczenie odpadów wewnątrz terenu objętego
„Planem”
Należy zaznaczyć, że na składowiska odpadów w zlokalizowanych na terenie miasta Jasła, i w
gminach Jedlicze, Pilzno, Brzostek nie są przyjmowane odpady spoza terenu objętego „Planem”, stąd
import odpadów w 2003 roku wyniósł 0 Mg. Jedynie składowisko odpadów w Jaśle przyjmuje ok.
1 233 Mg odpadów rocznie z poza terenu miejskiej gminy Jasło, ale z terenu gmin objętych „Planem”,
tj.: Dębowiec, gmina wiejska Jasło, Kołaczyce, Nowy Żmigród, Skołyszyn, Tarnowiec.
4.7. Transport i przeładunek odpadów
Przewozem odpadów do miejsca ich unieszkodliwiania zajmują się głównie firmy świadczące
usługi na podstawie umów zawartych pomiędzy urzędami miast i gmin oraz prywatnym wytwórcami
odpadów.
Na
lub
terenie
wymienny
większości
system
omawianych
wywozu
odpadów
gmin
stosuje
komunalnych.
się
bezpośredni
System
przesypowy
bezpośredni
polega
na zbieraniu zgromadzonych odpadów (w kontenerach i workach) przez śmieciarki i przewiezieniu
bezpośrednio na składowisko odpadów. W systemie przesypowym odpady komunalne są
przesypywane z pojemników przeznaczonych do ich gromadzenia do samochodów (gospodarstwa
domowe wyposażone w pojemniki 110 czy 120L). W systemie wymiennym odpady zgromadzone w
kontenerach są załadowywane razem z nim na samochód, a w miejscu zbiórki pozostawiany jest na
wymianę pusty kontener.
104
Na obszarze objętym „Planem” działa obecnie kilkanaście firm zajmujących się odbiorem i
transportem odpadów komunalnych. Odpady są transportowane i deponowane na składowiskach
zlokalizowanych w mieście Jaśle, miejscowości Jaszczew (gm. Jedlicze), miejscowości Strzegocice
(gm. Pilzno) i miejscowości Wola Brzostecka (gm. Brzostek) – składowiska te znajdują się na
przedmiotowym terenie. Ponadto odpady deponowane są na składowiskach zlokalizowanych poza
terenem 17 gmin objętych „Planem”, tj. w miejscowościach: Krosno, Dukla, Kozodrza, Sobuczyn,
Brzeszcze, Kąsie, Młyny, Nowy Sącz – Podegrodzie.
Rysunek 17. Odbiór odpadów zmieszanych w systemie bezpośrednim z zabudowy wielorodzinnej na
terenie miasta Jasła (czerwiec 2004).
W poniższej tabeli zestawiono najważniejsze informacje o poszczególnych jednostkach
zajmujących się odbiorem i transportem odpadów komunalnych jak również o jednostkach
zajmujących się odbiorem, transportem i unieszkodliwianiem odpadów komunalnych wraz z
określeniem rodzaju i ilości sprzętu wykorzystywanego do gromadzenia i transportu odpadów
komunalnych w poszczególnych gminach.
105
Tabela 58. Informacja na temat podmiotów prowadzących działalność w zakresie gospodarki odpadami: zbiórka, transport i utylizacja.
Adres jednostki
Opis działalności
Ilość odpadów
komunalnych
odebranych w ciągu
roku 2003
Sprzęt, którym dysponuje jednostka
do gromadzenia
odpadów
do transportowania odpadów
Miejsce utylizacji odpadów
komunalnych
GMINA BRZYSKA
ul. Piotra Skargi 86a
38-200 Jasło
odbiór odpadów
komunalnych i
wywóz
nieczystości
ciekłych
gmina
Brzyska
P.P.H.U. „Nowimpex”
Grzegorz Nowaczkow
38-307 Sękowa 313
wywóz odpadów
komunalnych
stałych
gmina
Brzyska
PHU „EKOMAX”
Jerzy Kotulak
ul. Hankówki 28
38-200 Jasło
odbiór odpadów
komunalnych i
wywóz
nieczystości
ciekłych
gmina
Brzyska
Jednostka nie odbierała odpadów komunalnych stałych w 2003 roku
497 Mg
- worki foliowe
(odpady komunalne
zmieszane)
106
Miejskie
Przedsiębiorstwo
Gospodarki
Komunalnej
Sp. z o.o.
- samochód Star : 5 szt.
- śmieciarka : 2szt.
- koparka : 2 szt.
- spycharka DET : 2 szt.
- zgniatarka : 1 szt.
- samochód „Renault” z
naczepą : 1 szt.
- rozsegregowywanie
odpadów na składowisku
odpadów w Sękowej
- składowanie na składowisku
w Kąsie
Jednostka nie odbierała odpadów komunalnych stałych w 2003 roku
GMINA DĘBOWIEC
PHU „EKOMAX”
Jerzy Kotulak
ul. Hankówka 28
38-200 Jasło
transport i
utylizacja
odpadów stałych
gmina
Dębowiec
427,01 Mg
(odpady komunalne
segregowane, nie
segregowane,
akumulatory, opony,
wielkogabarytowe)
- kontenery KP-7:
10szt.
- kontenery KP 36 :
6 szt.
- worki foliowe
(odpady
zmieszane i
posegregowane)
- śmieciarka Mercedes 1622
- śmieciarka SM 101
- samochód Star 200
- samochód Jelcz 315
- samochód dostawczy Żuk
- samochód ciężarowy Mercedes 2435
- składowisko w Sobuczynie
zarządzane przez
Częstochowskie
Przedsiębiorstwo
Komunalne
Nazwa jednostki
Rejon
obsługi
Nazwa jednostki
Adres jednostki
Opis działalności
Rejon
obsługi
Ilość odpadów
komunalnych
odebranych w ciągu
roku 2003
do gromadzenia
odpadów
komunalnych
MIASTO JASŁO
ul. Piotra Skargi 86A
38 – 200 Jasło
Zakład Usługowy
Planowanie i
Pielęgnacja Terenów
Zieleni- Stanisław
Dudek
ul. Młynarska 15
38 – 200 Jasło
Przedsiębiorstwo
Związkowe
Produkcyjno Handlowo
Usługowe Sp. z o.o.
SOL-K-JAS
ul. Towarowa 28
38 – 200 Jasło
PHU „EKOMAX” Jerzy
Kotulak
ul. Hankówka 28
38-200 Jaslo
Rafineria Jasło
SOCJAL- RAF Sp. z
o.o.,
Firma posiada zezwolenie, lecz nie odbiera odpadów komunalnych z terenu gminy miejskiej Jasło
TRANS- FORMERS
Tarnów Sp. z o.o.
odbiór odpadów
komunalnych
stałych
miasto Jasło
7786,94 Mg
miasto Jasło
39,56 Mg
miasto Jasło
3839,22 Mg
(odbiór odpadów
komunalnych )
miasto Jasło
- kontenery KP-7,
KP-10 : 100szt.
65 sztuk kontenerów
KP-7, KP-10
75,34 Mg
(odbiór odpadów
segregowanych )
- samochód
specjalistyczny typ Jelcz
JPM ze zgniotem
bębnowym : 2 szt.
- samochód
specjalistyczny Lublin
SK-2 ze zgniotem
linowym,
- samochód kontenerowy
typ Star hakowiec,
bramowiec : 7 szt.
- składowisko odpadów w
Jaśle
- zamiatarka uliczno –
chodnikowa,
- samochód marki Tarpan: 2szt.
- samochód marki Żuk
Składowisko odpadów w Jaśle
- samochody kontenerowe typ
Star bramowiec : 2 szt.
- śmieciarka na podwoziu
Mercedesa 20: 2 szt.
- śmieciarka Star 7: 2 szt.
Składowisko odpadów w Jaśle
- samochód marki żuk,
- samochód marki star 200,
- samochód marki
Mercedes Benz 1622,
- samochód marki Jelcz
Jaśle
107
Miejskie
Przedsiębiorstwo
Gospodarki
Komunalnej Sp. z o.o.
Nazwa jednostki
Adres jednostki
Opis działalności
Rejon
obsługi
Ilość odpadów
komunalnych
odebranych w ciągu
roku 2003
do gromadzenia
odpadów
ul. Lubisz 14, 31-504
Kraków
firma „PARK M” –
Krzysztof Mróz,
Miejski Zakład
Gospodarki Odpadami
ul. Sokola 8
38-200 Jasło
miasto Jasło
108
nadzór nad
gospodarką
odpadami
zarząd nad
składowiskiem w
Jaśle
miasto Jasło
13,76 Mg
-
- samochód
specjalistyczny – Lublin:
2 sztuki,
- samochód marki żuk
-
-
komunalnych
Jaśle
-
GMINA JASŁO
TRANS-FORMERS
Tarnów
oddz. Krosno
ul. Lotników 6
38-400 Krosno
odbiór i transport
odpadów
komunalnych
gmina Jasło
Miejskie
Przedsiębiorstwo
Gospodarki
Komunalnej Jasło
ul. Piotra Skargi 86A
38 – 200 Jasło
odbiór, transport i
utylizacja
odpadów
komunalnych
gmina Jasło
0
Kotulak
ul. Hankówka 28
38-200 Jaslo
odbiór, transport
odpadów
komunalnych
gmina Jasło
0
1 170,78 Mg odpadów
zmieszanych
z nieruchomości
31,5Mg szkła z
nieruchomości
40,94 Mg kontenery
(cmentarze
komunalne)
- kontenery KP7
(własność gminy)
przy cmentarzach w
Osobnicy i
Warzycach, szt.: 4
- worki foliowe do
segregacji szkła
(zielone) i tworzywa
sztuczne (żółte)
- śmieciarka : 4 szt.
- kontenerowiec : 3 szt.
Jaśle
Dukli
Tarnowie
-
- kontenerowce : 7 szt.
- żuk z nadbudową : 1szt.
- ciągnik rolniczy : 3 szt.
- samochód
samozaładowawczy:
3 szt.
Jaśle
-
- samochód
specjalistyczny : 1 szt.
Ujkowie Starym
Zakład Usługowy
„Południe” Sp. z o.o. w
Krakowie
Nazwa jednostki
Adres jednostki
Opis działalności
Rejon
obsługi
Ilość odpadów
komunalnych
odebranych w ciągu
roku 2003
do gromadzenia
odpadów
komunalnych
ul. Kazimierza
Wielkiego 16
38 – 200 JasŁo
odbiór, transport
odpadów
komunalnych
gmina Jasło
0
-
- samochody
specjalistyczne do
odbioru odpadów w
pojemnikach o
pojemności 110L,1100L: 2szt.
- samochody do odbioru
surowców wtórnych: 5 szt.
Jaśle
Jedlickie
Przedsiębiorstwo
Gospodarki
Komunalnej i
Mieszkaniowej
ul. Konopnickiej 10
38 – 460 Jedlicze
odbiór, transport
odpadów
komunalnych
gmina Jasło
0
-
- śmieciarki : 2 szt.
Jaśle
Marian Witalis – Usługi
Transportowe
Trzcinica 281
38 – 207 Przysieki
odbiór, transport
odpadów
komunalnych
gmina Jasło
0
-
- samochód wywrotowy :
2 szt.
- usługa kontenerowa
poprzez MPGK Jasło
Jaśle
- worki foliowe
- samochód ciężarowy
- samochód dostawczy
- ciągnik
Jaśle
- kontenery KP 7 : 7
szt. (własność gminy)
- kontener KP-7 na
szkło i tworzywa
sztuczne: 1 szt.
- worki foliowe
- samochód śmieciarka :
3 szt.
- samochód kontenerowiec:
2 szt.
Dukli
GMINA KOŁACZYCE
Zakład Gospodarki
Komunalnej Sp. Z o.o.
w Kołaczycach
ul. Wiejowskiego 1
Kołaczyce
odbiór i transport
odpadów
komunalnych
odbieranych od
mieszkańców w
workach
foliowych
gmina
Kołaczyce
37 Mg
GMINA KREMPNA
Gospodarka
Komunalna i
Mieszkaniowa w Dukli
Sp. z o.o.
ul. Parkowa 5
38 – 450 Dukla
utylizacja
odpadów
komunalnych
gmina
Krempna
135,5 Mg
109
PPZHU
SOL -K-JAS
Nazwa jednostki
Adres jednostki
Opis działalności
Rejon
obsługi
Ilość odpadów
komunalnych
odebranych w ciągu
roku 2003
do gromadzenia
odpadów
komunalnych
GMINA NOWY ŻMIGRÓD
ul. Parkowa 5
38 – 450 Dukla
utylizacja
odpadów
komunalnych
gmina Nowy
Żmigród
457 Mg
- pojemniki o
pojemności 120 L:
180 szt.
- kontenery KP-7 :
10 szt.
- samochód Lublin : 2 szt.
- śmieciarka Star : 1szt.
- śmieciarka Jelcz : 1 szt.
Dukli
- śmieciarka Mercedes
- śmieciarka SM 101
- samochód Star 200
- samochód Jelcz 315
- samochód dostawczy Żuk
- samochód ciężarowy Mercedes 2435
- składowisko w Sobuczynie
zarządzane przez
Częstochowskie
Przedsiębiorstwo
Komunalne
GMINA OSIEK JASIELSKI
Kotulak
ul. Hankówka 28,
38-200 Jasło
zbiórka i wywóz
odpadów
gmina
Osiek
Jasielski
192,99 Mg
Kontenery:
- KP7 - szt. 10
- KP 36 – szt. 6
110
GMINA SKOŁYSZYN
Gminny Zakład
Gospodarki
Komunalnej
38 – 242 Skoyszyn 12
zbiórka odpadów
komunalnych
gmina
Skołyszyn
-
P.P.H.U. „Nowimpex”
Grzegorz Nowaczkow
(wywóz odpadów)
38-307 Sękowa 313
transport i
utylizacja
odpadów
komunalnych
zgromadzonych w
kontenerach i
workach
gmina
Skołyszyn
1350 Mg
- kontenery o
pojemności 7m3:
60 szt.
-
-
- worki foliowe
- samochód Star : 5 szt.
- śmieciarka : 2szt.
- koparka : 2 szt.
- spycharka DET : 2 szt.
- zgniatarka : 1 szt.
- samochód „Renault” z
naczepą : 1 szt.
- rozsegregowywanie
odpadów w
Sękowej i transport odpadów
na składowisko odpadów w
m. Brzeszcze
- kontenery (przy
szkołach): 12szt.
- worki foliowe na
odpady zmieszane
- samochód IFAL – 60
o ładowności 5,5 t.
Jaśle
GMINA TARNOWIEC
Wielobranżo-wy Zakład
Gospodarki
Komunalnej
Tarnowiec
Zbiórka i wywóz
odpadów
komunalnych
gmina
Tarnowiec
575 Mg
Gospodarka
Komunalna i
Mieszkaniowa w Dukli
Sp. z o.o
Nazwa jednostki
Adres jednostki
Opis działalności
Rejon
obsługi
Ilość odpadów
komunalnych
odebranych w ciągu
roku 2003
do gromadzenia
odpadów
komunalnych
GMINA BRZOSTEK
ul. Szkotnia 20
39-230 Brzostek
utylizacja
odpadów
komunalnych
gmina
Brzostek
Gminny Zakład
Komunalny
Gromadzenia i
Utylizacji Odpadów,
Wodociągów i
Kanalizacji w
Paszczynie
Paszyczyna
39-207 Brzeźnica
odbiór odpadów
wysegregowanych
część gminy
Brzostek
3800 m3
xxx
- kontenery KP-7 o
pojemności 7m3
xxx
- samochód Star
- spycharka DT
xxx
- składowisko odpadów w Woli
Brzosteckiej
- Zakład segregacji odpadów
w Paszczynie
111
GMINA CZARNA
firma „CETRANS”
właściciel:
Cichoń Czesław
ul. Sikorskiego 5/45
39-200 Dębica
Odbiór i transport
odpadów
komunalnych
zmieszanych
gmina Czarna
(odbiór
odpadów z
kontenerów
będących
własnością
UG Czarna)
223 Mg
- kontenery KP-7
pojemności 7m3 :
22 szt.
- samochód ciężarowy STAR:
4 szt.
Kozodrzy
Gminny Zakład
Komunalny
Gromadzenia i
Utylizacji Odpadów,
Wodociągów i
Kanalizacji w
Paszczynie
Paszczyna 123
39-207 Brzeźnica
Odbiór i transport
odpadów
zmieszanych i
wysegregowanych
gmina Czarna
177 Mg
- pojemniki o poj.
110L
(w gospodarstwach
domowych)
- worki foliowe
- samochód ciężarowy STAR:
4 szt.
w Paszczynie
GMINA PILZNO
Miejski Zakład
Komunalny Pilzno
ul. Rynek 5 39-220
39 – 220 Pilzno
utylizacja
odpadów
komunalnych
gmina Pilzno
1 065,6 Mg
- pojemniki V – 110 :
108 sztuk
- kontenery 7m3:25szt.
Zakład Gospodarki
Komunalnej i
Mieszkaniowej w
Brzostku
Nazwa jednostki
Adres jednostki
Opis działalności
Rejon
obsługi
Ilość odpadów
komunalnych
odebranych w ciągu
roku 2003
do gromadzenia
odpadów
komunalnych
GMINA ŻYRAKÓW
ul. Ruszowska 14
39-200 Dębica
zbiórka i wywóz
odpadów
komunalnych
gmina
Żyraków
85,36 Mg
- worki foliowe
- śmieciarka Jelcz 4,5m3: 2 szt.
- kontener STAR 10m3: 4 szt.
Kozodrzy
Gminny Zakład
Komunalny
Gromadzenia i
Utylizacji Odpadów
Wodociągów i
Kanalizacji w
Paszczynie.
Paszczyna 123
39-207 Brzeźnica
zbiórka i wywóz
odpadów
segregowanych
gmina
Żyraków
52,98 Mg
- worki foliowe
- śmieciarka STAR 8m3: 2szt.
- śmieciarka MAN 8m3: 1szt.
- wywrotka 8m3: 1szt.
- star skrzyniowy 8m3 : 1szt.
w Paszczynie
GMINA CHORKÓWKA
112
Zakład UsługowoTransportowy w
Świerzowej Polskiej
ul. Szkolna 47
38-457 Zręcin
zbiórka i wywóz
odpadów
komunalnych
12miejscowoś
ci
gminy
Chorkówka
firma MAL-EKO
Przedsiębiorstwo
UtylizacyjnoTransportowe
Rogi 62a
38-430 Miejsce
Piastowe
zbiórka i wywóz
odpadów
komunalnych
Bóbrka
Kobylany
(gm.
Chorkówka)
166,5 Mg
- worki foliowe
Krośnie
Dukli
30 Mg
- worki foliowe
Krośnie
Dukli
GMINA JEDLICZE
JPGKiM Sp. zo.o.
Jedlicze
M. Konopnickiej 10,
38-460 Jedlicze
zezwolenie w
zakresie zbierania
transportu i
odzysku i
unieszkodliwiania
odpadów
Gmina
Jedlicze
P.H.K Trans-Formers
Tarnów Sp. z o.o.
Zakład Krosno
ul. Lotników 6
38-400 Krosno
Zezwolenie w
zakresie zbierania
transportu i
odzysku odpadów
Miast Jedlicze
4 bloki
mieszk.
997,69 Mg
40,03 Mg
(nie segregowane
odpady komunalne)
- kontener KP- 7(7m3)
: 8szt.
- śmieciarka poj.12m3: 1 szt.
- kontenerowiec KP-7: 2szt
- gminne składowisko w
Jaszczwi
- kontener KP-7 (7m3):
1szt.
- kontenerowiec STAR : 1 szt.
Krośnie
Dębickie Zakłady
Komunalne „DEZAKO”
sp. z o.o.
Nazwa jednostki
Rejon
obsługi
Ilość odpadów
komunalnych
odebranych w ciągu
roku 2003
do gromadzenia
odpadów
Adres jednostki
Opis działalności
RAF-Ekologia Sp. z.
o.o
ul. Trzecieskiego 14,
38-460 Jedlicze
zezwolenie w
zakresie zbierania
transportu i
odzysku odpadów
Józef Huczko – Punkt
Skupu Złomu
Moderówka 213
zezwolenie na zbiórkę surowców wtórnych (działalność w zakresie zbierania i transportu odpadów innych niż niebezpiecznych
komunalnych
w roku 2003 firma nie prowadziła działań wymienionych w zezwoleniu
Usługi transportowe i
komunalne Marek
Szpila
Wilczyska
odbiór i transport
odpadów
komunalnych
gmina
Sękowa
345 Mg
kontenery, pojemniki i
boksy o pojemności
łącznej 160m3
- samochód ciężarowy:5 szt.
- samochód z przyczepą:3szt.
- bramowiec : 1 szt.
Nowym Sączu –
Podegrodziu
- składowisko odpadów w m.
Młyny koło Radymna
113
GMINA SĘKOWA
Rysunek 18. Udział poszczególnych jednostek w rynku usług w zakresie zbierania i transportu
odpadów komunalnych w roku 2003 na przedmiotowym terenie (na podstawie tabeli 58).
3%
3% 4%
7%
5%
6%
40%
5%
7%
MPGK Sp. z o.o.w Jaśle
20%
SOL-K-JAS
P.P.H.U. „Now impex”
ZGKiM w Brzostku
MZK Pilzno
JPGKiM sp. zo.o. Jedlicze
GKiM w Dukli Sp. z o.o.
WZGK w Tarnow cu
PHU „EKOMAX” Jerzy Kotulak
pozostali
4.8.
Charakterystyka
istniejących
unieszkodliwiania odpadów
instalacji
do
segregacji,
odzysku
i
4.8.1. Instalacje do unieszkodliwiania odpadów komunalnych
Podstawowym sposobem unieszkodliwiania odpadów komunalnych, we wszystkich gminach
objętych „Planem”, jest ich deponowanie na składowiskach odpadów. Na terenie objętym „Planem”
aktualnie czynne są cztery składowiska odpadów komunalnych, zlokalizowane w Jaśle (gmina
miejska), Jaszczwi (gmina Jedlicze), Strzegocicach (gmina Pilzna) i Woli Brzosteckiej (gmina
Brzostek).
114
Tabela 59. Charakterystyka eksploatowanych składowisk odpadów komunalnych na obszarze objętym
„Planem”.
Instalacja
Ilość odpadów
komunalnych
nagromadzonych
ogółem
Stopień
wypełnienia
[%]
184 000 Mg
pozostaje ok.
40 000 m3
wolnej
objętości na
odpady
zagęszczone
5000 – 6000 m3
75 000 m3
ok. 70%
(pozostaje ok.
12 000 m3 na
opady
zagęszczone)
Szacunkowa ilość
odpadów komunalnych
składowanych rocznie
Lokalizacja
Nazwa zarządzającego
miasto Jasło
ul. Żniwna
Miejski Zakład Gospodarki
Odpadami w Jaśle
ul. Sokoła 8
38 – 200 Jasło
Jaszczew
(gm. Jedlicze)
Jedlickie Przedsiębiorstwo
Gospodarki Komunalnej i
Mieszkaniowej sp. zo.o.
ul. M. Konopniciej 10
38 – 460 Jedlicze
Strzegocice
(gm. Pilzno)
Zakład Gospodarki Komunalnej
ul. Rynek 5
39 – 220 Pilzno
1100 Mg
17 000 m3
Ponad 50%
Wola Brzostecka
(gm. Brzostek)
Zakład Gospodarki Komunalnej
i Mieszkaniowej w Brzostku
540
8000 Mg
100%
15 000 Mg
Rysunek 19. Rozmieszczenie składowisk odpadów komunalnych na terenie objętym „Planem”.
Składowisko odpadów komunalnych
w miejscowości Strzegocice
w miejscowości Wola Brzostecka
w mieście Jaśle
w miejscowości Jaszczew
115
4.8.1.1. Składowisko odpadów w Woli Brzosteckiej (gm. Brzostek)
Lokalizacja, warunki hydrologiczne i geologiczne
Składowisko w miejscowości Wola Brzostecka jest zlokalizowane na uboczu w znacznej
odległości rzędu 1000m od najbliższych zabudowań mieszkalnych. Teren składowiska zlokalizowany
jest ok. 780m na południe od drogi biegnącej przez Wolę Brzostecką. Od południa i północy obszar
składowiska jest osłonięty pasmem zadrzewień, natomiast po jego wschodniej i zachodniej stronie
występuje obszar użytków rolnych. Składowisko znajduje się w otulinie parku krajobrazowego
czarnorzecko–strzyżowskiego. Rzędne wysokościowe rozpatrywanego obszaru wynoszą 270,0–287,0
m n.p.m. Teren składowiska pod względem geologicznym tworzą łupki, zlepieńce, piaskowce
istebniańskie i czarnorzeckie serii śląskiej. Na osadach skalistych fliszu spoczywają osady wieku
czwartorzędowego pochodzenia zwietrzelinowego, reprezentowane przez gliny, piaski gliniaste i iło
łupek wieku kredowego. Uśredniony profil z wierceń przedstawia się następująca: 0-0,20 m ppt.
gleba, 0,2-0,3 m ppt piasek gliniasty, 0,3–0,8 m ppt piasek zailony, 0,8–1,1 m ppt piasek żółty, 1,1–1,7
m ppt ił mioceński szary twardoplastyczny. Niecka składowiska znajduje się w utworach gliny
plastycznej i jest izolowana od wód podziemnych (zminimalizowana została możliwość migracji
odcieków1). W odległości ok. 800m od składowiska (wzdłuż drogi Kamienica Górna – Brzostek)
płynie potok.
Dane techniczne i opis technologiczny składowiska
−
Teren całkowity wewnątrz ogrodzenia składowiska – 1,7 ha
−
Teren eksploatacyjny – 0,7 ha
Na składowisku stosuje się proces unieszkodliwiania odpadów określony w załączniku nr 6 do
Ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach jako D5 – składowanie na składowiskach odpadów
innych niż niebezpieczne. Technologia ta polega na przyjmowaniu na nieckę odpadów, które są
następnie plantowane i zagęszczane spychaczem gąsienicowym. Odpady są przykrywane następnie
wapnem gaszonym i warstwą gleby rodzimej.
Odpady składowane są w stanie zmieszanym, nie prowadzi się segregacji odpadów na terenie
objętym zbiórką. Odcieki ujmowane są drenażem i odprowadzane do zbiornika odcieków. Okresowo
odcieki rozdeszczane są na nieckę składowiska lub przy przepełnieniu zbiornika odciekowego
wywożone na oczyszczalnię ścieków.
Składowisko zbudowane jest z dwóch kwater eksploatacyjnych:
1
Przegląd ekologiczny składowiska odpadów komunalnych w miejscowości Wola Brzostecka. Fundacja Nauka i Tradycje
Górnicze – AGH Kraków. Czerwiec 2002r.
116
•
I kwatera o powierzchni dnia 2 880m2, powierzchni korony 3 940m2 i powierzchni
całkowitej 4 140m2 posiada objętość czynną 7 500m3. Skarpy o wysokości 1,5–2,0 m mają
nachylenie 1:1,5. Wał posiada średnią szerokość 1,0 m.
•
II kwatera o powierzchni dnia 1 430m2, powierzchni korony 1 920m2 i powierzchni
całkowitej 2 300m2 posiada objętość czynną 3 700m3. Skarpy o wysokości 0,0–2,0 m mają
nachylenie 1:1,5. Wał posiada średnią szerokość 1,0 m.
•
Trzecia kwatera przewidziana do rozbudowy o pojemności czynnej 21 700m3.
Kwatery uszczelnione są od wewnątrz warstwą gliny o grubości ok. 50cm. Odwodnienie
składowiska składa się z drenów ceramicznych o średnicy 10cm, ułożonych w wykopie o przekroju
trapezowym z dnem szerokości ok. 150 cm, nachyleniu skarpy 1:1,5 przy szerokości wykopu ok. 3m.
Wykop jest wypełniony warstwą filtracyjną, dren jest położony ok. 50 cm ponad dnem wykopu na
warstwie pospółki. Odcieki odprowadzane są do dwóch studzienek. Drenaż opaskowy o łącznej
długości 403m ułożony został wokół zewnętrznego obwałowania kwater składowiska. Wody
drenażowe odprowadzane są do potoku.
Teren składowiska jest ogrodzony. Na składowisku są wyznaczone miejsca do czasowego
gromadzenia złomu i stłuczki szklanej.
Rodzaj i ilość składowanych odpadów
Na składowisku w Woli Brzosteckiej eksploatowanym od 1989 roku deponowane są odpady
pochodzące z terenu gminy Brzostek. Średnia roczna ilość odpadów składowanych na składowisku
wynosi 540Mg , co oznacza, że do 2004 roku zdeponowano tam ok. 8 000 Mg (40 000 m3 odpadów
zagęszczonych) i wypełnienie składowiska sięga 100%.
W 2004 roku planowane jest zamknięcie składowiska oraz jego rekultywacja, która będzie
polegała na przykryciu wyrównanej warstwy odpadów warstwą inertną o miąższności 0,5–1,0 m i
ukształtowaniu łagodnie opadających zboczy. Ostatecznie wyprofilowana powierzchnia składowiska
zostanie obsadzona roślinnością.
4.8.1.2. Składowisko odpadów komunalnych w Jaszczwi (gm. Jedlicze)
Składowisko odpadów komunalnych zlokalizowane jest w miejscowości Jaszczew oddalonej
o 1,2 km od Jedlicza i ma ono charakter składowiska otwartego.
Składowisko odpadów komunalnych w Jaszczwi położone jest na działce nr 1510 o
charakterze terenów przemysłowych, terenów komunikacyjnych, łąki klasy IV, nieużytki, pastwiska V
w terenie niezabudowanym w dolinie cieku. W pobliżu składowiska nie występują obiekty i obszary
poddane ochronie. W rejonie tym brak jest również ujęć wód podziemnych, a teren nie jest objęty
117
strefami ochronnymi ujęć wód podziemnych, ani zasięgiem leja ich depresji. Odległość składowiska
od najbliższej zabudowy w miejscowości Jaszczew wynosi 500m i około 500m na północ od
zabudowy przysiółka Grabiny na południowy zachód.
Podłoże terenu składowiska budują piaskowce łatwo ulegające procesom wietrzelinowym.
Wody powierzchniowe odprowadzane są okresowym ciekiem wodnym, który łączy się z rowami
melioracyjnymi w rejonie wsi Bajdy, gdzie wody są wprowadzane do rzeki Wisłoki. Składowisko
posadowione jest na szczelnym podłożu uniemożliwiającym przepływ zanieczyszczeń do gruntu i wód
podziemnych2. Pod względem geologicznym podłoże składowiska budują drobnoziarniste piaskowce
gruboławicowe o spoiwie ilasto – wapiennym. Ich wietrzeliny tworzą piaski pylaste z domieszką iłów,
przechodzące ku górze w gliny deluwialne o miąższości 2-3m.
Rysunek 20. Składowisko odpadów w miejscowości Jaszczew (plac manewrowy i brama wjazdowa).
źródło: wg materiałów otrzymanych z UMiG Jedlicze
Składowisko odpadów komunalnych w Jaszczwi jest eksploatowane od 1992 roku. Do roku
1995 składowano tam odpady komunalne niesegregowane, a od 1996 przyjmowane są odpady po
segregacji.
Składowisko zajmuje teren całkowity 2,71 ha w tym eksploatacyjny 1,05 ha. Pojemność
składowiska to 37 150 m3. Stan wypełnienia ok. 70%. Obiektami składowiska są:
−
teren składowiska, ogrodzenie, rowy opaskowe, droga dojazdowa i plac manewrowy,
−
instalacje elektroenergetyczne do celów oświetlenia, ogrzania i napędu pomp,
−
wały, rowy odwadniające.
−
brodzik do dezynfekcji kół pojazdów samochodowych,
−
barak z pomieszczeniami socjalno biurowymi, magazyn części i środków
dezynfekujących.
2
Przegląd ekologiczny składowiska odpadów komunalnych zlokalizowanego w miejscowości Jaszczew, gmina Jedlicze.
Przedsiębiorstwo Projektowo-Budowlane Usługowo Handlowe „EURO – EKO – POL” Leszek Kamiński. Katowice. Czerwiec 02
118
Cały teren składowiska jest oświetlony, ogrodzony siatką o wysokości 1,7 m, otoczony
wałami i zabezpieczony wałami opaskowymi (rów drenażowy) zbierającymi wody z drogi dojazdowej
oraz terenu wokół niecki składowiska. Wody z tego rowu odbiera poprzez jeden wylot okresowy ciek
wodny. Wody odciekowe spod niecki składowiska ujmowane są przez sieć drenażową odcieków,
która odprowadza je do studni zbiorczych odcieku (komory z kręgów żelbetowych φ 140
uszczelnionych zaprawą cementową). Odcieki są okresowo rozdeszczane na powierzchni składowiska.
Składowisko jest odgazowane w sposób pasywny, polegające na zapewnieniu naturalnego
ujścia gazu przez cztery szybiki wentylacyjne.
Na terenie składowiska pracują następujące maszyny:
−
Ciągnik gąsienicowy typu DT 75,
−
Koparko spycharka typu Białoruś.
Po przywiezieniu na składowisko odpadów następuje ich rozplantowanie w odpowiednim
sektorze przez koparko – spycharkę i zagęszczanie odpadów. Składowisko nie posiada wagi
samochodowej i ilość przyjmowanych odpadów podawana jest szacunkowo na podstawie objętości.
Po zakończeniu dziennej eksploatacji spycharko – koparka rozmieszcza na powierzchni odpadów
materiał inertny (izolacyjny) taki jak odpady z oczyszczalni ścieków. Samochody opuszczające
składowisko przejeżdżają przez brodzik dezynfekujący.
Na składowisku dopuszczone jest składowanie następujących odpadów:
−
Inne odpady nie ulegające biodegradacji 20 02 03,
−
Nie segregowane (zmieszane) odpady komunalne 20 03 01,
−
Odpady z targowisk 20 03 02,
−
Odpady z czyszczenia ulic i placów 20 03 03.
Na składowisko przyjmuje się również, w celu wykorzystania jako materiał inertny, następujące
rodzaje odpadów pochodzących z oczyszczalni ścieków w Jedliczu:
−
Skratki 19 08 01,
−
Zawartość piaskowników 19 08 02,
−
Ustabilizowane komunalne osady ściekowe 19 08 05.
Na składowisku odpadów w Jaszczwi przyjmowane są odpady z miejscowości Jedlicze, Długie,
Chlebna, Piotrówka, Polniebyle, Poręby, Żarnowiec, Potok, Dobieszyn, Jaszczew i Moderówka.
Rocznie przyjmowane jest ok. 5000 - 6000 m3 odpadów i planuje się eksploatację składowiska do
2009 roku.
119
4.8.1.3. Składowisko odpadów komunalnych w Jaśle (gmina miejska)
Obszar istniejącego, eksploatowanego nadpoziomowo i częściowo zrekultywowanego
składowiska zlokalizowany jest we wschodniej części miasta Jasło na terenie dawnej wsi Sobniów.
Teren składowiska leży w dolinie Jasiołki w odległości 2,5 do 3,0 km od jej ujścia do rzeki Wisłoki.
Stoki doliny są asymetryczne – północne wyższe i strome a południowe niższe i poprzecinane przez
płaskodenne dolinki. Płaskie dno doliny w rejonie składowiska jest słabo pochylone w kierunku
południowym o rzędnych ok. 273 m npm. Południowa część doliny, na której znajduje się
składowisko (w starorzeczu) tworzy rozległą terasę o wysokości 4 do 5m. Od północy teren
składowiska ogranicza rzeka Jasiołka, a od strony południowej i częściowo południowo – zachodniej
nasyp kolejowy. Na wschód od składowiska w odległości ok. 150m znajduje się linia zabudowy
mieszkalnej wsi Sobniów. Na zachód od wysypiska rozpościerają się niezagospodarowane pola
uprawne, zaś na północny zachód od składowiska w odległości ok. 80m znajduje się składowisko
odpadów przemysłowych Podkarpackich Zakładów Rafineryjnych w Jaśle.
W rejonie składowiska w podłożu zalegają utwory warstw krośnieńskich należące do
oligocenu. Na całym obszarze na wychodniach występują łupki oligoceńskie w postaci glin zwięzłych.
Bezpośrednio na warstwie zwietrzeliny utworów oligoceńskich zalegają utwory czwartorzędowe
(gliny o zmiennej konsystencji i utwory piaszczysto-żwirowe) o miąższności 6m.
Składowisko obejmuje obszar 68 444, 2m2.
Urządzenia techniczne:
−
Kompaktor Caterpillar 938 LFC,
−
Spychacz – DT 75,
−
Budynek zaplecza socjalno – magazynowego,
−
Jednokonygnacyjna wiata (garaż) na sprzęt mechaniczny o konstrukcji stalowej i powierzchni
81,7m2,
−
Stanowisko do mycia sprzętu: kanał samochodowy o długości 9,65m i szerokości 0,9 m (w
świetle),
−
Brodzik dezynfekujący: betonowe koryto zagłębione 0,2 m poniżej poziomu terenu,
−
Osadniki bezodpływowe: na ścieki sanitarne (jednokomorowy, bezodpływowy zbiornik
stalowy o pojemności 20m3, wyposażony we właz) i ścieki z myjni (dwukomorowy,
bezodpływowy zbiornik z kręgów betonowych 2000 mm o pojemności ok. 7,0m3),
−
Waga elektroniczna o nośności 40 000 kg (długości 8m i szerokości 3m) z poziomym
najazdem wraz z systemem ewidencji odpadów SCALEX,
120
−
Drogi dojazdowe i place manewrowe,
−
Ogrodzenie z bramą wjazdową,
−
Trzy studnie drenażowe ujmujące wody gruntowe podwysypiskowe,
−
8 szt. studni odgazowujących składowane odpady komunalne.
Odpady są składowane w sposób uporządkowany na wyznaczonych sektorach, w działkach
roboczych. Spycharka podczas pierwszego przejazdu po działce roboczej prowadzi plantowanie i
częściowe zagęszczanie odpadów. Po przejechaniu przez całą długość działki spycharka cofa się
swoim śladem, a następnie przystępuje do plantowania następnego pasa odpadów przyległego do
poprzedniego, powtarzając tę czynność. Spycharka plantuje całość warstwy odpadów o miąższności
25-30 cm. Następnie, po warstwie wstępnie zagęszczonych odpadów czterokrotnie przejeżdża
kompaktor. Warstwa odpadów jest przesypywana materiałem obojętnym (piasek, gruz budowlany,
wysuszony osad ściekowy, ziemia) o grubości 15-20 cm.
Wszystkie odpady przyjmowane na składowisko są ważone i rejestrowane.
Na składowisku dopuszczone jest składowanie następujących odpadów:
−
Skratki 19 08 01,
−
Zawartość piaskowników 19 08 02,
−
Gleba i ziemia w tym kamienie 20 02 02,
−
Niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne 20 03 01,
−
Odpady z targowisk 20 03 02,
−
Odpady z czyszczenia ulic i placów 20 03 03,
−
Odpady wielkogabarytowe 20 0307.
Szacunkowa ilość odpadów składowanych do tej pory na składowisku wynosi ok. 184 000 Mg
odpadów komunalnych. Średnioroczna ilość odpadów przyjętych na składowisko wynosi
ok. 15 000 Mg. Dziennie przyjmuje się średnio 50Mg odpadów. Aktualna wolna pojemność
składowiska wynosi szacunkowo 40 000 m3 zagęszczonego odpadu. Rocznie na składowisko
przyjmowane są odpady w ilości ok. 90 000 m3 co przy wskaźniku zagęszczenia 3 oznacza, że
składowisko przy tej objętości przyjmowanych odpadów może być eksploatowane przez najbliższe
dwa lata. Opracowany został projekt rekultywacji i zamknięcia obiektu wraz z projektem ujęcia
odcieków. Według w/w opracowań realizowane będą następujące działania:
•
Ujęcie odcieków ze składowiska studniami oczyszczającymi i odprowadzenie do
istniejącego kolektora kanalizacji sanitarnej, orurowanie studni, montaż pomp i
doprowadzenie energii elektrycznej. Ten etap prac został zrealizowany w grudniu 2004
roku.
Wykonana
instalacja
zabezpiecza
teren
przyległy
rozprzestrzenianiem się zanieczyszczeń w wodach podziemnych
121
do
składowiska
przed
•
Wykonanie elementów składowiska związanych z gospodarką wodno – ściekową,
ogrodzenie terenu.
•
Zamknięcie i uszczelnienie powierzchni składowiska (po zakończeniu jego eksploatacji) w
ramach prac rekultywacyjnych.
4.8.1.4.Składowisko odpadów w Strzegocicach (gm. Pilzno)
Teren, na którym zlokalizowano składowisko odpadów komunalnych znajduje się na gruntach
miejscowości Strzegocice, przy granicy z południową częścią miasta Pilzna w pobliżu drogi
regionalnej z Pilzna do Jasła (w odległości 250m). Składowisko zlokalizowano na terenie płaskim o
małych spadkach 2% na kierunkach z zachodu na wschód na gruncie statycznie ustabilizowanym.
Składowisko zajmuje działkę o powierzchni 1,7 ha, przy czym powierzchnia czynna to 1,01 ha.
Rzędna górnej warstwy odpadów wynosi poniżej 200 m npm, zaś dno składowiska znajduje się na
rzędnej 197,5 m npm. Na obszarach bezpośrednio przylegających do składowiska rośnie las mieszany
z przewagą olchy czarnej. W pobliżu nie występują obszary przyrody szczególnie chronionej. Obiekt
zlokalizowany jest na nieużytkach. Osiedla mieszkaniowe oddalone są od składowiska o 350m. Na
działce, gdzie zlokalizowano składowisko bezpośrednio pod wierzchnią warstwą gleby o miąższości
0,3 ÷ 0,5m występują osady akumulacji rzecznej w postaci namułów i mad oraz glin plastycznych z
dużym udziałem pyłów, natomiast przewarstwienia pyłów są w stanie twardoplastycznym fliszowym.
Te warstwy geologiczne są słabo lub nieprzepuszczalne dla wód. Poniżej tych warstw do głębokości
1,80 ÷ 3,70 m występują piaski grube, średnie i żwiry średnio zagęszczone. Pierwszy poziom wody
gruntowej zalega na głębokości 0,5m przy wysokich stanach wód podziemnych. Jest to woda zaskórna
występująca w formie sączenia wód. Składowisko graniczy od strony północnej z terenem
podmokłym, bagnistym zasilanym przez opady atmosferyczne. Naturalny spadek terenu z kierunku
północnego na południowy skutkuje naturalnym przesączaniem się wody przez nieckę składowiska.
Odpady są składowane na powierzchni 1 ha metodą poziomo – warstwową. Dzienne warstwy
odpadów są przykrywane warstwą izolacyjną z materiału nieaktywnego o grubości ok. 15 cm. Masa
odpadów zgromadzona na składowisku jest silnie nawodniona. Składowisko nie posiada zabezpieczeń
izolacyjnych przed wydostawaniem się odcieków na grunty przyległe ani zabezpieczeń przed
napływem do składowiska naporowych wód powierzchniowych i podziemnych. Składowisko nie
posiada systemu drenażu ani zbiornika na gromadzenie odcieków.
122
Rysunek 21. Składowisko odpadów w gminie Pilzno.
źródło: fotografia własna
Problemem są wody odciekowe, które to wody w czasie trwania opadów i bezpośrednio po ich
ustąpieniu przelewają się przez krawędź składowiska i przedostają się do sąsiadujących ze
składowiskiem rowów, które mają swe ujście w rzece Wisłoce.
Składowisko odpadów w Strzegocicach zlokalizowane jest na podmokłym terenie i nie spełnia
warunku nr 4 Rozporządzenia Ministra Ochrony Środowiska z dnia 24 marca 2003 roku w sprawie
szczegółowych wymagań dotyczących lokalizacji, budowy, eksploatacji i zamknięcia jakim powinny
odpowiadać poszczególne typy składowisk odpadów (Dz. U. nr 61 poz. 549 z dnia 10.04.2003r.).
Wojewódzka komisja do spraw ocen oddziaływania na środowisko negatywnie zaopiniowała projekt
modernizacji składowiska (wysokie koszty wykonania zabezpieczeń składowiska przed infiltracją wód
opadowych w stosunku do ilości zgromadzonych na składowisku odpadów) i zasugerowała
zakończenie składowania odpadów i rekultywację składowiska.
Składowisko odpadów w Strzegocicach jest eksploatowane od 1979 roku i zdeponowano na
nim ok. 17 000 m3 zagęszczonych odpadów. Na składowisku odpadów deponowane są odpady
komunalne z terenu całej gminy i miasta Pilzno.
Z uwagi na lokalizację składowiska na terenie podmokłym i problemy z gospodarką odciekami
na tym obszarze, podjęto kroki w celu zamknięcia składowiska. Opracowana w październiku 2003
roku koncepcja3 zamknięcia składowiska odpadów w Strzegocicach, zakłada zamknięcie
składowiska w trzech etapach celem spełnienia wymogów Rozporządzenia Ministra Ochrony
123
Środowiska z dnia 24 marca 2003 roku w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących lokalizacji,
budowy, eksploatacji i zamknięcia jakim powinny odpowiadać poszczególne typy składowisk
odpadów (Dz. U. nr 61 poz. 549 z dnia 10.04.2003r.):
•
Etap I trwający ok. 1-2 lat polegać będzie na osuszeniu terenu (wykonanie drenażu i wywóz
odcieków): wykonanie zbiornika do gromadzenia odcieków ze składowiska, wykonanie
pionowej izolacji syntetycznej wokół składowiska na głębokość 2,5 – 3,0 m, wykonanie
opaskowego drenażu odcieków wokół składowiska oraz sączków poprzecznych z
wyprowadzeniem odcieków do zbiornika, wykonanie drenażu odcinającego dopływ
naporowych wód gruntowych do składowiska z pionową izolacją syntetyczną (folią) na
głębokość ok. 3,0 m, wykonanie rowu opaskowego, wykonanie studzienek kontrolnych do
pomiaru poziomu wód odciekowych na składowisku, wykonanie studzienek kontrolnych
monitorujących, systematyczny wywóz odcieków.
•
Etap II – ograniczenie powierzchni składowiska po obniżeniu poziomu wód odciekowych w
obrębie składowiska o 1,5m w stosunku do poziomu aktualnego (ok. 200 m npm):
wykonanie dwóch studni odgazowujących w północno – zachodniej części składowiska,
przemieszczenie ok. 8000 m3 odpadów z części południowo – wschodniej do północno –
zachodniej (zmniejszenie powierzchni składowiska do ok. 0,5 ha).
•
Etap III – wykonanie zasadniczych prac rekultywacyjnych tj. wykonanie warstwy
ekranującej z iłu, wykonanie izolacji syntetycznej, wykonanie warstwy drenażowej
żwirowo-piaszczystej z systemem drenów oraz rowem okalającym składowisko, wykonanie
wierzchniej warstwy z ziemi urodzajnej, nasadzenia roślinności.
4.8.2. Instalacje do segregacji, odzysku odpadów komunalnych
Na terenie gmin objętych „Planem” brak jest specjalistycznych instalacji do segregacji i
odzysku odpadów. Segregacja odpadów prowadzona jest głównie w systemie „u źródła”. Jedynie w
gminie Kołaczyce i w mieście Jaśle prowadzona jest ręcznie wtórna segregacja odpadów. Zakład
Gospodarki Komunalnej Sp. z o.o. w Kołaczycach odbiera od mieszkańców i transportuje
wysegregowane wstępnie odpady na tymczasową stację segregacji odpadów (hala magazynowa byłej
betoniarni w Kołaczycach), gdzie następuje ich wtórna segregacja: szkła na białe i kolorowe
(gromadzone w boksach), tworzywa sztuczne na PE, PS, PP (belowane), również makulatura jest
belowana. Tak przygotowane surowce są magazynowane w wiatach do czasu zebrania odpowiedniej
ilości i wywozu do odbiorców. Pozostałe odpady po wtórnej segregacji oraz odpady od mieszkańców
3
Koncepcja zamknięcia składowiska odpadów w Pilźnie. Usługi informatyczne i projektowe Henryk Smaga. Dębica.
Październik 2003r.
124
nie nadające się do odzysku są gromadzone w wydzielonej zamkniętej wiacie lub kontenerze i
okresowo wywożone na składowisko odpadów w Jaśle.
Surowce wtórne zbierane (do pojemników zbiorczych oraz worków) na terenie miasta Jasło
odbierane są przez PHU EKOMAX Jerzy Kotulak. Surowce wtórne przewożone są do bazy
zlokalizowanej w miejscowości Wolica (gmina Jasło), gdzie następuje ich rozsegregowywanie na
kilka asortymentów i przygotowanie do sprzedaży. Odpady balastowe powstające w czasie
rozsegregowywania i doczyszczania surowców wywożone są na składowisko odpadów w Jaśle.
4.8.3. Instalacje do unieszkodliwiania odpadów przemysłowych
4.8.3.1. Instalacje do termicznego unieszkodliwiania odpadów przemysłowych
Unieszkodliwianie odpadów przemysłowych poprzez spalanie prowadzone jest w spalarniach
zlokalizowanych w mieście Jaśle i gminie Jedlicze:
„Raf-Ekologia” Sp. z o.o. w Jedliczu – od 1997 r. eksploatuje spalarnię odpadów
rafineryjnych. Wydajność instalacji wynosi 8500 Mg/rok. Spalarnia przeznaczona jest do
unieszkodliwiania odpadów wytworzonych w „Raf-Ekologii” Sp. z o.o. oraz Rafinerii
„Jedlicze” i innych wytwórców.
Na terenie Rafinerii „Jasło” S.A. znajduje się Zakładowa Spalarnia Odpadów Stałych.
Wydajność instalacji wynosi 2500 Mg/rok. W 2003 roku, w spalarni odpadów
unieszkodliwiono termicznie łącznie 740,3 ton odpadów przemysłowych.
Tabela 60. Odpady poddane termicznemu przekształceniu w spalaczu zakładowym Rafinerii Jasło w
roku 2003.
Kod odpadów
05 01 03
05 01 06
05 01 08
05 01 09
05 01 15
15 01 01
15 02 02
15 02 03
17 02 01
19 05 99
19 08 01
19 08 02
19 11 99
Razem
Rodzaj odpadów
Osady z dna zbiorników
Zaolejone odpady z konserwacji instalacji
Inne smoły
Osady z zakładowej oczyszczalni ścieków
Zużyte naturalne mat. Filtracyjne
Papier i tektura
Sorbenty, mat. Filtracyjne
Inne sorbenty, mat. Filtracyjne
Drewno
Skratki
Zawartość piaskowników
125
Ilość odpadów
[Mg]
108,520
0,080
0,065
338,000
83,860
9,400
1,320
0,300
7,500
40,700
0,600
5,800
144,200
740,345
4.8.3.2. Instalacje do odzysku olejów odpadowych
Na przedmiotowym terenie regeneracją olejów przepracowanych zajmuje się Rafineria Nafty
„Jedlicze” S.A oraz Rafineria „Jasło” S.A.
W chwili obecnej Rafineria Nafty „Jedlicze” traktuje regenerację olejów przepracowanych
jako priorytetowy obszar działania firmy. RN Jedlicze posiada nowoczesną, zautomatyzowaną
instalację do wstępnego oczyszczania i rozdestylowania olejów przepracowanych o zdolności
przerobowej 80 tysięcy Mg rocznie, instalację hydrorafinacji, dzięki której z destylatów oleju
przepracowanego uzyskuje się wysoko odsiarczone komponenty oleju napędowego i opałowego
lekkiego oraz olejów bazowych o jakości w pełni odpowiadającej olejom bazowym uzyskiwanym z
przerobu ropy.
Kompleks instalacji do odzysku (regeneracji) olejów odpadowych (Instalacja Destylacji Olejów
Przepracowanych i Instalacja Hydrorafinacji) na mocy Decyzji Wojewody Podkarpackiego może
przerabiać odpady z podgrup: 13 01, 13 02, 13 03, 13 04,13 06.
Na terenie Rafinerii „Jasło” znajduje się również specjalistyczna instalacja do regeneracji
olejów odpadowych o mocy przerobowej 45 tys. Mg rocznie. W roku 2003 regeneracji poddano
łącznie 18 278,5 Mg olejów odpadowych w tym: emulsje olejowe nie zawierające związków
chlorowcoorganicznych (13 01 05) – 7,760 Mg; mineralne oleje hydrauliczne nie zawierające
związków chlorowcoorganicznych (13 01 10) – 43,136 Mg; inne oleje hydrauliczne (13 01 13) –
11,910 Mg; mineralne oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe nie zawierające związków
chlorowcoorganicznych (13 02 05) – 599,931Mg; syntetyczne oleje silnikowe, przekładniowe i
smarowe (13 02 06) – 26,964 Mg; inne oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe (13 02 08) – 17 537,
505 Mg; mineralne oleje i ciecze stosowane jako elektroizolatory oraz nośniki ciepła nie zawierające
związków chlorowcoorganicznych (13 03 07) – 51,324 Mg.
4.8.3.3. Instalacje do przerobu tworzyw sztucznych
Decyzją Wojewody Podkarpackiego (SRIV-6618/7/04) z dnia 30.04.2004r. Rafineria „Jasło”
otrzymała pozwolenie zintegrowane na prowadzenie instalacji Zakładu Przerobu Tworzyw
Sztucznych. Łączna ilość odpadów (tworzyw sztucznych), która w ciągu roku może być poddana
odzyskowi wynosi nie więcej niż 10 tys. Mg. Odzyskowi mogą być poddawane następujące odpady:
odpady z tworzyw sztucznych (02 01 04, 07 02 13), odpady z tłoczenia i wygładzania tworzyw
sztucznych (12 01 05), opakowania z tworzyw sztucznych (15 01 02), tworzywa sztuczne (16 01 19,
17 02 03, 19 12 04, 20 0139). W 2003 roku odzyskowi poddano ogółem 1 021 Mg odpadów
sztucznych. W instalacji nie mogą być przetwarzane substancje zawierające chlor i chlorowce w
szczególności PCV oraz politereftan etylu (PET).
126
4.8.3.4. Składowiska odpadów przemysłowych
Składowiska odpadów pochodzenia przemysłowego znajdują się na terenie Rafinerii Nafty
,,Jedlicze” S.A., Rafinerii „Jasło” S.A. i Zakładów Tworzyw Sztucznych „Gamrat” S.A. w Jaśle.
Zakładowe składowiska odpadów pochodzenia przemysłowego, zlokalizowane na terenie
Rafinerii Nafty „Jedlicze” S.A., są składowiskami kwaśnych smół porafinacyjnych oraz zużytych
sorbentów ilastych. Od kilku lat odpady nie są dostarczane na te składowiska; oba obiekty
przeznaczone są do likwidacji i rekultywacji. Składowiska kwaśnych smół porafinacyjnych wykonane
są jako dwa obwałowane zbiorniki ziemne o powierzchni 2000m3. W 1997 roku stan nagromadzenia
odpadów niebezpiecznych w zbiornikach wynosił 73 650 Mg, natomiast do końca 2002 roku
zmniejszył się do ilości 4299 Mg, czyli o 94%. Kwaśne smoły ze składowisk podlegały utylizacji
termicznej, a w obecnej chwili są one odzyskiwane poprzez neutralizację i utlenianie w instalacji
produkcji asfaltowej, użytkowanej przez spółkę „Raf-Ekologia” w Jedliczu. W instalacji tej odzyskano
ok. 642 Mg kwaśnych smół. Składowisko zużytych sorbentów ilastych z regeneracji olejów jest
składowiskiem nadpoziomowym, a odpady na nim zgromadzone mają postać hałdy. Odpady te
również są przekazywane spółce „Raf-Ekologia” w Jedliczu celem ich unieszkodliwiania. Stan
nagromadzenia zużytych sorbentów ilastych na składowisku wynosi 7 095 ton.
W roku 2000 zakończono rekultywację dotychczasowego obszaru składowiska odpadów na
terenie Rafinerii „Jasło” S.A., na którym nagromadzono łącznie 22 602 ton odpadów
przemysłowych. W listopadzie 2001 roku rozpoczęto składowanie odpadów przemysłowych w nowej
kwaterze na składowisku odpadów innych niż niebezpieczne i obojętnych (z wydzieloną kwaterą na
składowanie odpadów niebezpiecznych). Uszczelnienie dna i skarp kwatery stanowi geomembrana
HDPE oraz geowłóknina DEPOTEX 815R. Dno kwatery wysypane jest warstwą filtracyjną
odpowiednio ukształtowaną, zaś skarpy wyłożono warstwą okrywową ziemi. Całkowita powierzchnia
składowiska wynosi 0,7 ha. Składowisko jest w stanie przyjąć 14 840 Mg odpadów, przy czym
dotychczas zdeponowano tam 743,5 Mg. Wybudowana kwatera zabezpieczy potrzeby Rafinerii Jasło
S.A. na ok. 36 lat.
Składowisko odpadów przemysłowych Zakładów Tworzyw Sztucznych „Gamrat” S.A.
zlokalizowane jest na terenie zakładu w mieście Jaśle. Eksploatacja składowiska prowadzona jest od
1987 roku, a stan formalno-prawny jest uregulowany. Pojemność składowiska wynosi 20000 m3, a
powierzchnia około 0,3 ha. Na składowisku znajdują się odpady z grup 12 01 05 (4200 Mg), 19 08 01
(6 Mg) i 19 08 09 (22 Mg). W 2002 roku zdeponowano na składowisku 133,4 tony odpadów, w tym
118,4 ton tworzyw sztucznych i 15 ton odpadów stałych z filtracji. Na koniec 2002 roku wg danych
zakładu stan nagromadzenia odpadów na składowisku wynosił 4500 ton. Zakład planuje rozbudowę
istniejącego składowiska o nowe kwatery. Wg WPGO składowisko przewidziane jest do zamknięcia
w latach 2009-2012.
127
4.9. Schemat przepływu odpadów
Z ogólnej ilości 21 266,79 Mg odpadów komunalnych zmieszanych, zebranych w obszarze
objętym „Planem” i skierowanych na składowiska odpadów w 2003 roku, 15 127,43 Mg odpadów
zostało zdeponowanych na składowiskach odpadów zlokalizowanych na przedmiotowym terenie
(objętym „Planem”), zaś 6 139,36 Mg na składowiskach poza nim. Na składowiskach odpadów
zlokalizowanych w mieście Jaśle oraz w miejscowościach Jaszczew, Strzegocice i Wola Brzostecka
nie deponowano odpadów pochodzących spoza przedmiotowego terenu siedemnastu gmin. Na terenie
objętym „Planem” dodatkowo odzyskano łącznie w 2003 roku 920,91 Mg surowców wtórnych.
Rysunek 22. Schemat przepływu strumienia odpadów komunalnych w obszarze objętym „Planem”
w 2003r.
Unieszkodliwiane na
składowiskach na terenie gmin
objętych Planem
(Jasło, Jaszczew, Wola Brzostecka
i Srzegocice)
Odpady komunalne
22 2187,7 Mg
15 127,43 Mg
Unieszkodliwiane na
składowiskach poza terenem
gmin objętych Planem
(Dukla, Kozodrza, Brzeszcze,
Sobuczyn, Nowy Sącz-Podegrodzie,
Młyny, Kąsie)
6 139,36 Mg
Surowce wtórne poddane
odzyskowi
920,91 Mg
źródło:opracowanie własne
128
Rysunek 23. Przepływ odpadów w 2003r. na terenie każdej gminy objętej „Planem”.
Gmina Czarna - eksport odpadów:
- składowisko w Kozodrzy - 400 Mg
Gmina Żyraków - eksport odpadów:
- składowisko w Kozodrzy - 395,84 Mg
Gmina Brzostek :
- Gminny Zakład Gromadzenia i Utylizacji
odpadów w Paszczynie - 19,21 Mg
Gmina Brzyska:
- składowisko w Kąsie -497 Mg
Gmina Kołaczyce:
- składowisko w Jaśle – 37 Mg
Gmina Skołyszyn:
- składowisko w Brzeszcze - 1 543 Mg
Gmina Jedlicze:
- składowisko w Krośnie - 40,03 Mg
Gmina Jasło:
- składowisko w Dukli - 748,34 Mg
- składowisko w Jaśle - 463,38Mg
Gmina Dębowiec
- składowisko w Jaśle - 427,01 Mg
Gmina Tarnowiec:
Gmina Chorkówka :
- składowisko w Krośnie - 3,12Mg
Gmina Nowy Żmigród:
- składowisko w Dukli - 230 Mg
Gmina Osiek Jasielski:
- składowisko w Sobuczynie - 192,99 Mg
Gmina Sękowa:
- składowisko w Nowym Sączu – Podegrodzie - 180 Mg
- składowisko w Młymach k. Radymna – 85 Mg
Gmina Krempna:
źródło:opracowanie własne
129
4.10.
Wykaz podmiotów
odpadami
prowadzących
działalność
w
zakresie
gospodarki
Szczegółowy wykaz podmiotów (wraz z adresami) prowadzących działalność w zakresie
zbierania, odzysku i unieszkodliwiania odpadów oraz podmiotów zajmujących się zbiórką i
transportem odpadów komunalnych na przedmiotowym terenie przedstawiono w tabeli 58.
Poniżej przedstawiono zestawienie firm działających w zakresie odbioru oraz przeróbki
wysegregowanych surowców wtórnych.
Tabela 61. Zestawienie firm zajmujących się odbiorem wysegregowanych i przeróbką surowców
wtórnych oraz innych odpadów z terenu poszczególnych gmin objętych „Planem” (poza
jednostkami wymienionymi w tabeli 58).
Gmina
Rodzaj surowca
Szkło
Dębowiec
Tworzywa Sztuczne
Metal
Makulatura
Kołaczyce
Tworzywa sztuczne
Szkło
Metal
Krempna
Nowy Żmigród
Osiek Jasielski
Szkło i tworzywa sztuczne
Złom i makulatura
Szkło, metal, tworzywa
sztuczne
Tworzywa sztuczne
Szkło
Metal
Brzostek
Czarna
Żyraków
Makulatura, szkło, metal,
tworzywa sztuczne
Makulatura, szkło białe,
szkło kolorowe, metal,
tworzywa sztuczne
Makulatura
Szkło
Jednostki odbierające/przerabiające surowce wtórne
• Recykling Centrum sp. z o.o. ul. Morawska 1
37 – 500 Jarosław
• Rafineria Jasło ul. 3-maja 101
• Eko-Modo ul. Racławicka 6 39-300 Mielec
• Zakład Handlowo-Usługowy JARKOMET Stanisław Jarecki
Trzcinica 478, 38-207 Przysieki
• MTM Przedsiębiorstwo – Produkcyjno – Handlowo – Usługowe
39 – 218 Straszęcin 295 C.
• BINIO-RECYKLING Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowo –
Usługowe Paweł Bieńczycki
ul. Widna 30, 31-464 Kraków
• Zakłady PrzetwórstwaTworzyw Sztucznych sp. zo.o.
Kłaj 400, 32-015 Kłaj
• ALPAK SERWIS spółka z o.o.
ul. Zbożowa 9A 37-500 Jarosław
• JARKOMET – Zakład Handlowo-Usługowy Stanisław Jarecki
Trzcinica 478, 38 – 207 Przysieki
• Gospodarka Komunalna i Mieszkaniowa w Dukli
ul. Parkowa 5, 38-450 Dukla
• Przedsiębiorstwo Surowców Wtórnych „Wtórpol” w Jaśle
• Gospodarka Komunalna i Mieszkaniowa w Dukli
ul. Parkowa 5, 38-450 Dukla
• Rafineria Jasło, ul. 3-go Maja 101
• Eko-Modo ul. Racławicka 6 39-300 Mielec
• Zakład Handlowo Usługowy JARKOMET Stanisław Jarecki, Trzcinica
478, 38 – 207 Przysieki
• Gminny Zakład Gromadzenia i Utylizacji Odpadów w Paszczynie
39-207 Brzeźnica
• Gminny Zakład Gromadzenia i Utylizacji Odpadów w Paszczynie
39-207 Brzeźnica
• PPHU „MTM” Straszęcin
• Recykling Centrum sp zo.o. JAROSŁAW
130
Gmina
Rodzaj surowca
Tworzywa Sztuczne
Metal
Punkt Zlewu Olejów
Przepracowanych
Makulatura
Chorkówka
Tworzywa sztuczne
Szkło
Szkło
Makulatura
Jedlicze
Metal
Tekstylia
Tworzywa sztuczne
Jednostki odbierające/przerabiające surowce wtórne
• PPHU “MG Plast” Gorlice
• “Eko Moda” recykling tworzyw sztucznych Mielec
• ALPAK SERWIS Spółka zo.o.
37 – 500 Jarosław ul. Zbożowa 9A.
• PPHU „Erg-Pet” Pustków
• „Unda” sp. z o.o.Kraków
• Zakłady Przetwórstwa Tworzyw Sztucznych Spółka zo.o. Kłaj 400, 32
– 015 Kłaj
• Firma „Retman” J. Burdzy Stalowa Wola
• „Alumetal” sp. z o.o. Kęty
• ZPZ „Złomex” Kraków
• Ślusarstwo-Produkcja-Handel- Usługi
Władysław Radzik, Straszęcin 9A
• Przedsiębirstwo Transportu, Handlu i Usług „ROTRANS” sc L. Bień, J.
Murdlek 38 – 441 Lubartowa 287
• „ALPAK” serwis sp. zo.o. 37 – 500 Jarosław
ul. Zbożowa 9a
• PPHU „Erg-Pet” Pustków
„DSS” Recykling Sp.z o.o. 46-073 Chróścina Opolska ul. Piaskowa 9
„DSS” Recykling Sp.z o.o. Chróścina Opolska
Rejonowe Przedsiębiorstwo Surowców Wtórnych w Wolicy k. Jasła
Zakład Handlowo-Usługowy JARKOMET Trzcinica 478 ,
38-207 Przysieki
• składowisko w Dukli
• „WIBO-RECYKLING” Sp. z o.o. Malinie 17, 39-331 Chorzelów
•
•
•
•
4.11. Współpraca między gminami
Gminy leżące w dorzeczu rzeki Wisłoki współpracują ze sobą od kilku lat w zakresie poprawy
czystości zlewni Wisłoki, czego dowodem jest również niniejsze opracowanie.
W wyniku inicjatywy samorządów terytorialnych zlewni rzeki Wisłoki utworzono Związek Gmin
"Wisłoka", który w dniu 12 listopada 1997 roku został wpisany do Centralnego Rejestru Związków
Międzygminnych pod pozycją 171, uzyskując tym samym osobowość prawną. Zadaniem Związku jest
podjęcie i kontynuowanie wspólnych działań w zakresie ochrony środowiska na terenie zlewni rzek
Wisłoki. Zgodnie ze statutem, Związek realizuje swoje zadania we wszystkich przewidzianych
prawem formach, a w szczególności poprzez:
¾
prowadzenie studiów i badań z zakresie racjonalizacji i korzystania ze środowiska,
¾
opracowanie programów przedsięwzięć gospodarczych Związku w zakresie zadań o
charakterze użyteczności publicznej,
¾
prowadzenie działań w zakresie zaopatrzenia w wodę, w tym działania w kierunku budowy
zbiornika retencyjnego w Krempnej,
¾
utworzenie funduszu w celu prowadzenia wspólnych inwestycji, głównie oczyszczalni
ścieków, zakładów utylizacji odpadów i przetwarzania surowców wtórnych,
131
¾
podnoszenie świadomości ekologicznej mieszkańców,
¾
promocję walorów turystycznych regionu wraz z utworzeniem banku informacji,
¾
pozyskiwanie środków finansowych krajowych i zagranicznych,
¾
współpracę z organizacjami, stowarzyszeniami, z administracją rządową, itp.
Związek realizuje obecnie zadanie dotyczące programu poprawy czystości zlewni rzeki
Wisłoki w zakresie gospodarki wodno-ściekowej. W wykonanym opracowaniu koncepcyjnym
„Program poprawy czystości zlewni rzeki Wisłoka” zinwentaryzawano ujęcia wód powierzchniowych
i źródła ich zanieczyszczeń, istniejące systemy kanalizacyjne, oczyszczalnie ścieków i składowiska
odpadów oraz zaproponowano podział na zlewnie kanalizacyjne w systemach grupowych, lokalnych i
rozproszonych. Program poprawy czystości zlewni rzeki Wisłoki będzie mógł stanowić podstawę do
dalszych działań Związku, mających na celu pozyskiwanie środków finansowych na realizację
konkretnych inwestycji w zakresie infrastruktury sanitarnej.
Związek podejmuje również szereg inicjatyw w zakresie edukacji ekologicznej (seminaria dla
gmin, konkursy na zbiórkę surowców wtórnych dla szkół z terenu zlewni Wisłoki) mając na uwadze,
że rozwijanie świadomości ekologicznej mieszkańców jest szczególnie ważnym zadaniem w celu
kształtowania czynnych postaw proekologicznych i odpowiedzialności wobec
środowiska
przyrodniczego. Dalszym ważnym zadaniem dla Związku jest wypracowanie wspólnej polityki
gospodarowania odpadami. Zadaniem Związku będzie wprowadzenie systemowych rozwiązań w
zakresie gospodarki odpadami oraz pozyskiwanie środków finansowych na międzygminne inwestycje.
Prowadzenie wspólnej gospodarki odpadami przez kilka gmin przynosi różne korzyści (m. in.
obniżenie
kosztów
jednostkowych
związanych
z
zagospodarowaniem
jednostki
odpadów
komunalnych), ale wymaga stworzenia wspólnej struktury organizacyjnej.
Tworzenie ww. struktur może odbywać się w oparciu o następujące regulacje prawne:
•
ustawę o fundacjach,
•
ustawę o samorządzie terytorialnym,
•
kodeks handlowy.
Formy organizacji gmin:
¾
związki komunalne;
¾
porozumienia komunalne;
¾
fundacja komunalna.
Zarówno związki komunalne jak i porozumienia komunalne tworzone są w oparciu
o przepisy prawne zawarte w ustawie o samorządzie terytorialnym.
132
Związki komunalne
Ponieważ związek komunalny ma osobowość prawną, dlatego może działać jako odrębny
podmiot prawny. Podstawowym celem związku komunalnego jest wykonywanie zadań publicznych,
ale może również podejmować zadania gospodarcze. Do tworzenia związków gmin uprawnione są
Rady Gmin. Również na gminach spoczywa obowiązek zapewnienia związkom odpowiedniego
majątku umożliwiającego realizację wyznaczonych zadań.
Zgodnie z ustawą o samorządzie terytorialnym nie ma limitu ilości gmin tworzących związek
komunalny. W tym zakresie ustawodawca pozostawił gminom pełną swobodę, dlatego nawet dwie
mogą utworzyć taką strukturę np. w celu prowadzenia wspólnej gospodarki odpadami.
W ramach związków komunalnych mogą być wykonywane zarówno zadania własne gmin, jak i
zadania zlecone. Z punktu widzenia prawa istotne jest, że związki komunalne mogą stanowić
elementy prawa miejscowego i wydawać decyzje indywidualne. Istnieją jednak pewne ograniczenia w
zakresie tych uprawnień. Przekazane przez Radę Gminy uprawnienia dla zgromadzenia związku mają
zastosowanie tylko do jego własnych jednostek organizacyjnych. Zgromadzenie może upoważnić do
wydawania decyzji administracyjnych tylko te jednostki gminy, które zostały mu przekazane lub
utworzone przez związek. Zgromadzenie nie może natomiast upoważnić do wydawania decyzji
administracyjnych jednostek pomocniczych (sołectw czy dzielnic miejskich), gdyż jednostki te nie są i
nie mogą być jednostkami związku. Mogą także podejmować zadania z zakresu administracji jak
i bezpośrednie zadania gospodarcze, jeśli spełniają kryteria zadań publicznych.
Podstawowym organem związku komunalnego jest zgromadzenie, posiadające kompetencje
stanowiące i kontrolne, które przysługują mu w takim zakresie i na takich zasadach, jak Radom Gmin.
Kompetencje te nie mogą być w drodze postanowień statutowych zmieniane ani przekazywane
organowi wykonawczemu.
Uchwały zgromadzenia są podejmowane bezwzględną większością głosów (50% + 1)
statutowej liczby członków zgromadzenia.
Połączenie się gmin w Związek pozwoli na zmniejszenie kosztów oraz lepsze wykorzystanie
środków pochodzących ze składek członkowskich. Powstały Związek staje się „silniejszym”
partnerem realizacji powierzonych mu zadań. Nie bez znaczenia jest też np. konieczność znalezienia
tylko jednej lokalizacji pod wspólne związkowe składowisko czy zakład utylizacji odpadów.
Jednostkowe koszty realizacji tych inwestycji będą mniejsze niż w przypadku gdy każda gmina
prowadziła by je na zasadzie „tylko dla siebie”. Związek występując w imieniu gmin członkowskich
będzie mógł także łatwiej spełnić warunki otrzymania dofinansowania ze źródeł pomocowych.
Oparcie systemu gospodarki odpadami o związek komunalny stwarza również możliwość
przyłączenia się do niego jednostek administracyjnych z innych powiatów, którym z racji położenia
korzystniej się jest do niego przystąpić.
133
Podstawowym warunkiem prawidłowego funkcjonowania systemu gospodarki odpadami jest
szeroka wiedza społeczeństwa na temat celów funkcjonowania systemu, zasad segregacji odpadów,
zależności opłat od jakości gromadzonych odpadów, wpływu gospodarki odpadami na środowisko,
itd. Wiedza ta winna być przekazywana za pośrednictwem wszelkich dostępnych mediów w sposób
przystępny, stąd zadania te winny być prowadzone przez organ centralny, czyli Związek.
Porozumienia komunalne
Formą organizacyjną gmin może być również porozumienie komunalne, które określa
uprawnienia i obowiązki stron w nim uczestniczących.
Porozumienie takie zawierane jest dla osiągnięcia wspólnego celu przez gminy.
Na jego mocy nie tworzy się nowej struktury organizacyjnej, jak we wcześniej omawianym
przypadku, lecz zawiera się je dla powierzenia jednej gminie określonych zadań do realizacji przez
inne gminy. Gmina przejmująca zadania realizuje je poprzez swoje organy i jednostki organizacyjne.
Wraz z przejęciem zadań gmina przejmuje również prawa i obowiązki związane z ich wykonywaniem.
Ustawowym obowiązkiem gmin przekazujących zadania jest udział w kosztach realizacji tych zadań.
Fundacja komunalna
Struktury takie tworzone są w oparciu o ustawę o fundacjach.
Podstawowymi cechami fundacji są:
•
utworzenie do realizacji celów społecznie lub gospodarczo użytecznych,
•
fundatorami mogą być wszelkie osoby fizyczne lub prawne,
•
posiadanie osobowości prawnej,
•
nadzór organów państwowych nad działalnością fundacji,
•
korzystanie z określonych przywilejów prawno-finansowych, a w szczególności ze
zwolnień z opłat notarialnych za sporządzenie aktu o ustanowieniu, opłat sądowych w
ramach postępowania w sprawach rejestrowych i podatku od spadków i darowizn.
Gmina mająca osobowość prawną lub też kilka gmin może wystąpić z inicjatywą utworzenia
fundacji. Przekazując pierwsze aktywa (fundusz założycielski) staje się fundatorem. Podstawowymi
dokumentami niezbędnymi do założenia fundacji są: akt notarialny, akt ustanowienia fundacji oraz
statut fundacji. Założona fundacja zostaje finansowo wyodrębniona z gminnego budżetu i gmina nie
odpowiada za zobowiązania fundacji w razie jej upadłości.
Korzyści wynikające z działalności założonej przez gminę lub gminy fundacji mogą być ograniczone.
Przyjęcie przez gminy takiej struktury organizacyjnej nie spowoduje automatycznych zwolnień
podatkowych w podatku dochodowym od osób prawnych. Jednakże możliwe jest uzyskanie
zwolnienia od podatku dochodowego tych jednostek organizacyjnych, których celem statutowym jest
134
ochrona środowiska części przeznaczonej na te cele. Zwolnienie w takim przypadku obejmuje kwotę
wydatkowaną bezpośrednio w roku podatkowym lub w roku następującym bezpośrednio po nim.
Wybór rozwiązania, polegającego na utworzeniu fundacji przez gminę lub gminy może
przynieść dodatkowo i inne korzyści. W ramach wspomagania procesów inwestycyjnych (np. budowy
składowiska odpadów) mieszkańcy mogą dobrowolnie opodatkować się i wtedy świadczone opłaty z
tego tytułu mogą przyjąć formę darowizny, co z kolei pozwala korzystać ze zwolnień podatkowych.
Inne formy organizacyjne
Spółki prawa handlowego
Jedną z możliwych form organizacyjnych gmin prowadzących wspólną gospodarkę odpadami
są spółki prawa handlowego. Podstawowymi, proponowanymi tutaj rozwiązaniami są spółka z
ograniczona odpowiedzialnością oraz spółka akcyjna.
Funkcjonowanie tego typu spółek jest regulowane przez kodeks handlowy.
Zasady finansowania kosztów inwestycyjnych i eksploatacyjnych w ramach działalności gminy
bądź struktur międzygminnych są podobne. Istotne różnice pojawiają się w następujących punktach:
¾
w przypadku struktur międzygminnych istnieje możliwość obniżenia nakładów jednostkowych
kosztów eksploatacyjnych (dzięki wykorzystaniu efektu skali), a w związku z tym utrzymania
relatywnie niższych cen usług;
¾
łatwiejszy dostęp do zewnętrznych źródeł finansowania dla przedsięwzięć międzygminnych,
który wynika z preferencji przyjętej przez fundusze ochrony środowiska;
¾
obniżenia nakładów finansowych (poziomu środków własnych) na inwestycje, ponoszonych
przez poszczególne gminy tworzące strukturę międzygminną.
W tym miejscu należy zaznaczyć, że w praktyce często zdarza się w przypadku wdrożenia
programu gospodarki odpadami komunalnymi w ramach struktury międzygminnej, że ceny usług
odbioru odpadów są wyższe od cen, które obowiązywały w gminach prowadzących wcześniej
samodzielną gospodarkę. Sytuacja taka zazwyczaj wynika nie z faktu wprowadzenia struktury
międzygminnej, ale z wdrożenia nowych zasad gospodarki odpadami jak np. selektywnej zbiórki
surowców wtórnych lub z powodu wcześniej stosowanego dotowania ze środków gminy usług w
zakresie odbioru odpadów komunalnych.
Regionalna
gospodarka
odpadami
może
być
prowadzona
w
różnym
zakresie
tzn. gminy mogą wdrożyć wspólne przedsięwzięcia dotyczące całości gospodarki odpadami lub tylko
niektóre inwestycje realizować wspólnie np. budowę i eksploatację składowiska i w takim przypadku
pozostałe usługi tj. odbiór i transport odpadów będą świadczyć osobno.
Rozwiązania polegające na tworzeniu struktur międzygminnych są korzystne zwłaszcza w
przypadku małych gmin, które mają niewielką liczbę mieszkańców i małe budżety. Taki wariant
135
umożliwia ograniczenie nakładów inwestycyjnych w związku z rozłożeniem ich na większą liczbę
uczestników.
4.12.
Poziom opłat i sposób rozliczeń
unieszkodliwianiem odpadów stałych
za
usługi
związane
z
odbiorem
i
W większości gmin koszty poniesione na gospodarkę odpadami znacznie przekraczają
dochody gminy z tego tytułu. Koszty to głównie wydatki poniesione w związku z zawartymi
umowami na odbiór i unieszkodliwianie odpadów. Zyski to głównie opłaty użytkowników.
Poziom opłat związanych z odbiorem i unieszkodliwianiem odpadów komunalnych jest
zróżnicowany w poszczególnych gminach. W większości gmin mieszkańcy ponoszą koszty związane
z odbiorem transportem i utylizacją odpadów komunalnych
Gmina wiejska Brzyska
Opłaty i zasady rozliczania usług w gospodarce odpadami w gminie Brzyska w 2003r. przedstawiają
się następująco:

Mieszkańcy gminy i podmioty gospodarcze ponoszą następujące opłaty za odbiór od nich
odpadów:
−
1zł+VAT/ m-c od jednego mieszkańca,
−
1zł+VAT/m-c od jednego zatrudnionego w działalności gospodarczej innej niż handlowa,
−
10zł+VAT/m-c od podmiotów prowadzących działalność gospodarczą.
Opłaty od mieszkańców pobiera gmina i rozlicza się z firmą wywożącą i unieszkodliwiającą
odpady. W 2003 roku Gmina Brzyska pokryła koszty zbiórki, transportu i utylizacji 3 111 m3
odpadów wypłacając firmie odbierającej odpady z terenu gminy kwotę w wysokości 32,72+VAT
za 1 m3 odpadów.
Gmina wiejska Dębowiec
Opłaty i zasady rozliczania usług w gospodarce odpadami w gminie Dębowiec w 2003r. przedstawiają
się następująco:

Mieszkańcy gminy Dębowiec za odbiór odpadów płacą kwoty ryczałtowe:
−
1, 23 zł brutto/m-c od jednego mieszkańca za odpady posegregowane,
−
4,92 zł brutto /m-c od jednego mieszkańca za odpady nie posegregowane,
Opłata za odbiór i transport odpadów jaką ponosi Gmina Dębowiec wynosi:
−
165 zł/Mg jako opłata za zbiórkę i transport odpadów komunalnych,
−
65 zł/Mg jako opłata za składowanie odpadów komunalnych.
136
Gmina miejska Jasło
Opłaty ponoszone przez właścicieli nieruchomości położonych na terenie Gminy Miejskiej Jasło za
usługi w zakresie odbioru i unieszkodliwiania odpadów komunalnych przedstawiają się w 2003r.
następująco:

W przypadku nieruchomości wykorzystywanych na cele mieszkalne (opłata ryczałtowa):
−
0,01 zł za każdą osobę zamieszkałą w nieruchomościach położonych w Jaśle przy ulicy
Żniwnej o numerach posesji: 5, 6, 7, 13, 15,
−
1,23 zł brutto miesięcznie za każdą osobę będącą studentem studiów dziennych,
studiującą poza miastem Jasłem,
−
1,88 zł brutto miesięcznie za każdą osobę pobierającą naukę w szkołach i zakwaterowaną
w internatach lub na stancjach,
−

3,70 zł brutto miesięcznie od każdej pozostałej osoby, faktycznie zamieszkałej.
W przypadku pozostałych nieruchomości lub części nieruchomości wykorzystanych na cele
mieszkalne, a zajętych na prowadzenie działalności 0,06 zł za każdy litr odpadów
komunalnych, jednak nie mniej niż 13,20 zł. miesięcznie za każde rozpoczęte 100 m2
powierzchni użytkowej lokalu, w którym prowadzona jest działalność bez względu na rodzaj
prowadzonej działalności,

Opłata za odbiór odpadów z terenu miasta Jasła wynosi 73 zł/Mg,

Opłata za składowanie odpadów spoza terenu gminy wynosi 186,2 zł/Mg,

Opłata manipulacyjna (za wjazd na składowisko) wynosi 15zł.
Gmina wiejska Jasło
Opłaty i zasady rozliczania usług w gospodarce odpadami w gminie Jasło w 2003r. przedstawiają się
następująco:

Mieszkańcy gminy i podmioty gospodarcze (wytwarzające odpady komunalne) ponoszą
następujące opłaty za odbiór od nich odpadów:

−
2,14 zł brutto/ m-c od jednego mieszkańca,
−
10,70 zł brutto/m-c od podmiotów prowadzących działalność gospodarczą,
Firma odbierająca i wywożąca odpady z terenu wiejskiej gminy Jasło wystawia miesięczne
faktury za wykonanie usług na podstawie raportów wagowych ze składowiska, na którym
odpady są deponowane oraz kart przekazania odpadów zbieranych selektywnie.
Worki do zbiórki surowców wtórnych są rozdawane za darmo, zaś worki na odpady zmieszane
mieszkańcy zakupują we własnym zakresie. Opłaty roczne naliczane są od wszystkich osób
zameldowanych pod danym numerem domu z rozbiciem płatności na cztery kwartały. Opłat nie
pobiera się od trzeciego i następnego dziecka w rodzinie w wieku poniżej 18-tego roku życia oraz od
osób przebywających poza stałym miejscem zamieszkania przez okres dłuższy niż 3 miesiące. Wpłaty
można dokonywać u sołtysów lub w kasie urzędu gminy.
137
Gmina wiejska Kołaczyce
Opłaty i zasady rozliczania usług w gospodarce odpadami w gminie Kołaczyce w 2003r.
przedstawiają się następująco:

Mieszkańcy zawierają umowy z ZGK Kołaczyce po czym kupują worki od sołtysów w cenie
uregulowanej Uchwałą Rady Gminnej tj.:
−
5zł - worek czarny 60L na odpady komunalne nieposegregowane,
−
10 zł – worek czarny 120L na odpady komunalne nieposegregowane,
−
0,6 zł – worek żółty 120L na odpady z tworzywa sztucznego,
−
0,6 zł – worek biały 60L na stłuczkę szklaną białą,
−
0,6 zł – worek zielony na stłuczkę szklaną kolorową,
−
0,6 zł – worek czerwony 60L na złom metalowy oraz aluminium,
−
0,6 zł – worek niebieski 120L na makulaturę
i jest to całkowita opłata jaką ponosi mieszkaniec gminy Kołaczyce za odpady.

Opłata za odbiór i transport odpadów jaką ponosi ZGK w Kołaczycach wynosi:
−
100 zł/Mg jako opłata za zbiórkę i transport odpadów komunalnych
−
186,2 zł/Mg jako opłata za składowanie odpadów komunalnych
Gmina Kołaczyce nie dofinansowuje działalności ZGK w Kołaczycach.
Gmina wiejska Krempna
Na terenie gminy Krempna – opłata za wywóz odpadów wynosi 1,07 zł/osobę za odpady w workach
(odpady wysegregowane) oraz 2,82 zł/osobę za odpady w kontenerach. Podmioty gospodarcze
ponoszą opłatę w wysokości 30 zł/m3 odbieranych odpadów.
Gmina wiejska Nowy Żmigród
Opłata zryczałtowana w wysokości 1,35zł +VAT/m-c od jednej osoby stale zamieszkałej na
nieruchomości. Zwolnieni od opłat są osoby powyżej 75 lat, młodzież przebywająca poza stałym
miejscem zamieszkania (internaty, domy studenta, wojsko) oraz osoby zamieszkałe powyżej 6m-cy po
za stałym miejscem zamieszkania. Podmioty gospodarcze posiadają indywidualne umowy na wywóz
odpadów.
Gmina wiejska Osiek Jasielski
Na terenie gminy Osiek Jasielski rozliczenia za wywóz odpadów komunalnych prowadzi Urząd
Gminy – opłata za wywóz odpadów wynosi 1,18zł od osoby za miesiąc. Podmioty gospodarcze
posiadają indywidualne umowy na wywóz odpadów.
Opłata za odbiór i transport odpadów jaką ponosi Gmina Osiek Jasielski wynosi:
−
165 zł/Mg jako opłata za zbiórkę i transport odpadów komunalnych,
−
65 zł/Mg jako opłata za składowanie odpadów komunalnych.
138
Gmina wiejska Skołyszyn
Opłaty od mieszkańców za odbiór odpadów pobiera gmina i rozlicza się z firmą wywożącą i
unieszkodliwiającą odpady. W 2003 roku Gmina Skołyszyn ponosiła koszty związane ze zbiórką
transportem i utylizacją odpadów komunalnych w wysokości 36 zł brutto za jeden m3 odpadów.
Gmina wiejska Tarnowiec
Mieszkańcy gminy oraz podmioty gospodarcze posiadają podpisane indywidualne umowy z
przewoźnikiem odpadów tj. Wielobranżowym Zakładem Gospodarki Komunalnej w Tarnowcu.
Opłaty uiszczane są kwartalnie u sołtysów, na rachunek bankowy lub w kasie UG w Tarnowcu.

Mieszkańcy gminy i podmioty gospodarcze ponoszą następujące opłaty (uregulowane
Uchwałą Rady Gminnej) za odbiór od nich odpadów:
−
1,5zł + VAT/m-c od jednej osoby w przedziale wieku 0÷70 lat,
−
0,60zł+VAT/m-c od jednego zatrudnionego w działalności gospodarczej innej niż
handlowa,
−
10zł+VAT/m-c od podmiotów gospodarczych prowadzących działalność gospodarczą
handlową na powierzchni do 40m2 . Opłata za każdą następną pow. 40m2 w wysokości
wielokrotności opłaty podstawowej (10zł+VAT).

Wielobranżowy Zakład Gospodarki Komunalnej w Tarnowcu ponosi następujące opłaty:
−
160zł +VAT za składowanie 1Mg odpadów komunalnych zmieszanych na składowisku
w Jaśle przy ul. Żniwnej.
Koszt transportu 1Mg odpadów w ZGK w Tarnowcu kształtuje się na poziomie 20 zł. Całkowite
koszty utylizacji 1Mg odpadów komunalnych wynoszą 270 zł.
Gmina wiejska Brzostek
Rozliczenia za wywóz odpadów komunalnych prowadzi Zakład Gospodarki Komunalnej i
Mieszkaniowej w Brzostku. Opłata za odbiór i wywóz odpadów wynosi:

Mieszkańcy gminy, płacą stawkę ryczałtową za odbiór odpadów (ustaloną przez Radę
Gminy):
−
1,20 zł + 7 % VAT od osoby/1 miesiąc, ale nie więcej niż od 4-ch osób z jednego
gospodarstwa domowego,

Podmioty gospodarcze posiadają indywidualne umowy na odbiór i wywóz odpadów.
−
6,00 zł + 7 % VAT / 1 miesiąc lub 28,00 zł + 7 % VAT za 1 m3 , od podmiotu
gospodarczego prowadzącego zakład usługowy lub sklep przemysłowy,
−
21,00 zł + 7 % VAT / 1 miesiąc lub 28,00 zł + 7 % VAT za 1 m3 , od podmiotu
gospodarczego prowadzącego sklep spożywczo – przemysłowy.
139
Gmina wiejska Czarna
Opłaty za odbiór odpadów pobiera od mieszkańców gmina i rozlicza się z firmą wywożącą i
unieszkodliwiającą odpady. Mieszkańcy ponoszą opłatę w wysokości 9 zł za odbiór odpadów
zmieszanych z 120L pojemnika. W 2003 roku Gmina Czarna pokryła koszty odbioru, transportu i
utylizacji odpadów wypłacając firmie odbierającej odpady z terenu gminy w wysokości 250 zł za
każdy opróżniony z odpadów kontener o pojemności 7m3. Ponadto Gmina dopłaca 2,5 zł od jednego
mieszkańca Gminnemu Zakładowi Komunalnemu w Paszczynie odbierającemu od mieszkańców
wysegregowane odpady.
Gmina miejsko -wiejska Pilzno
Na terenie gminy Pilzno – opłata za odbiór odpadów jest ryczałtowana i wynosi 4,28 zł miesięcznie od
gospodarstwa domowego. Opłata za przyjęcie 1m3 odpadów na gminne składowisko w Strzegocicach
wynosi 24,61 zł.
Gmina wiejska Żyraków
Gmina Żyraków posiada zawartą umowę na przjmowanie odpadów stałych komualnych na
składowisko odpadów w Kozodrzy (gmina Ostrów)w kwocie 112,6 zł/Mg. Ponadto gmina zawarła
umowę na partycypację w kosztach rozbudowy składowiska wraz z infrastrukturą towarzyszącą.
Gmina wiejska Chorkówka
Na terenie gminy Chorkówka mieszkańcy podpisują umowy na odbiór odpadów stałych z podmiotami
posiadającymi stosowne pozwolenia. Opłata za wywóz odpadów wynosi 1,6 zł od osoby za miesiąc.
Gmina miejsko -wiejska Jedlicze
Opłaty i zasady rozliczania usług w gospodarce odpadami w miejsko – wiejskiej gminie Jedlicze
przedstawiają się obecnie (2004r.) następująco:

Mieszkańcy gminy, jednostki organizacyjne i przedsiębiorcy oraz mieszkańcy zabudowy
wielorodzinnej płacą stawkę ryczałtową za odbiór odpadów (ustaloną przez Radę Miejską):
−
0,23 zł + VAT/m-c za odpady segregowane od jednego mieszkańca nieruchomości na
terenie gminy lub lokalu w zabudowie wielorodzinnej, w mieście. Przy czym
maksymalna odpłatność od rodzin wielodzietnych (5 osób i więcej) wynosi 1,17zł +
VAT/m-c,
−
4,28 zł + VAT od jednej sztuki worka z odpadami nie segregowanymi lub 38,84 zł
+VAT/m3 odpadów nie segregowanych odbieranych z nieruchomości z terenu gminy,
−
49,38 zł + VAT/m3 odpadów odbieranych z zabudowy wielorodzinnej,
−
25,23zł + VAT/m3 odpadów segregowanych od jednostek organizacyjnych i
przedsiębiorców,
−
61,53 zł + VAT/m3 odpadów nie segregowanych od jednostek organizacyjnych i
przedsiębiorców.
140

Worki do selektywnej zbiórki wydawane są za darmo. Worki na śmieci niesegregowane
podlegają opłacie.

Obecnie Urząd Gminy w całości pokrywa koszt odbioru odpadów segregowanych (Uchwała
Rady Miejskiej).
Gmina wiejska Sękowa
Rozliczenia za wywóz odpadów komunalnych prowadzi Urząd Gminy. Opłata za odbiór wywóz
odpadów wynosi:

Mieszkańcy gminy, płacą stawkę ryczałtową za odbiór odpadów (ustaloną przez Radę
Gminy).:
−

4,5 zł /kwartał od jednej osoby.
Podmioty gospodarcze posiadają indywidualne umowy na odbiór i wywóz odpadów z firmą
obsługującą gm. Sękowa.
4.13.
Uwagi
końcowe
dotyczące
stanu
odpadami i identyfikacji problemów
obecnego
systemu
gospodarki
4.13.1 Słabe strony obecnego systemu gospodarki odpadami komunalnymi
Ustawa
o
utrzymaniu
porządku
i
czystości
w
gminach,
nakłada
na
gminy
i na mieszkańców obowiązki w zakresie gospodarki odpadami – gmina powinna zapewnić budowę i
utrzymanie instalacji do unieszkodliwiania odpadów, natomiast mieszkańcy zobowiązani zostali do
usuwania odpadów do miejsc do tego przeznaczonych, sami lub za pośrednictwem wywoźników oraz
udokumentowania tego faktu. Ustawa ta nie daje równocześnie gminie instrumentów umożliwiających
realizowanie obowiązków.
Słabymi stronami obecnego systemu gospodarki odpadami komunalnymi są:
¾
mała pojemność czynna obecnie eksploatowanych składowisk odpadów komunalnych
(planowane zakończenie eksploatacji to rok 2004 dla składowiska w Woli Brzosteckiej, rok
2005 dla składowiska w Strzegocicach (z możliwością dalszej eksploatacji jego części do
wyczerpania istniejącej pojemności po uzyskaniu pozytywnych wyników badań terenowych),
rok 2007 dla składowiska w Jaśle i 2009 dla składowiska w Jaszczwi,
¾
niski procent mieszkańców objętych zorganizowanym systemem zbiórki odpadów
zmieszanych i surowców wtórnych w gminach: Kołaczyce – 40,4 % oraz 30% w Żyrakowie,
141
Tabela 62. Procent mieszkańców objętych systemem zbiórki odpadów zmieszanych oraz systemem
selektywnej zbiórki surowców wtórnych.
Gmina
Procent mieszkańców
objętych systemem zbiórki
odpadów zmieszanych [%]
Brzyska
Dębowiec
miasto Jasło
Jasło- obszary wiejskie
Kołaczyce
Krempna
Nowy Żmigród
Osiek Jasielski
Skołyszyn
Tarnowiec
Brzostek
Czarna
Pilzno
Żyraków
Chorkówka
Sękowa
¾
100
100
100
98
40,4
100
92
90
100
100
60
50
60
30
80
100
40,2
100
Procent mieszkańców
objętych systemem
segregacji odpadów
[%]
0
100
100
98
40,4
70
92
90
0
0
19
50
0
30
80
100
40,2
100
obsługa przedmiotowego terenu w zakresie zbiórki i transportu odpadów przez ponad 20
różnych jednostek (wywoźników),
¾
brak systemu segregacji odpadów w gminach Brzyska, Tarnowiec, Skołyszyn i Pilzno,
¾
niejednolity system prowadzenia selektywnej zbiórki odpadów (ilość zbieranych frakcji,
kolorystyka worków i pojemników),
¾
niejednolity system opłat na terenie objętym „Planem”: dominuje system opłat ryczałtowych
naliczanych miesięcznie lub kwartalnie od 1 osoby – brak uzależnienia opłaty od ilości
produkowanych odpadów. Inne zastosowane systemy opłat na przedmiotowym terenie to:
opłaty za odbiór odpadów uzależnione od rodzaju odpadów – zmieszane lub posegregowane;
opłaty za odbiór każdego worka z odpadami; opłaty za odbiór odpadów ponoszone przez
mieszkańców przy zakupie worków (tj. uwzględnione w cenie worków),
¾
dofinansowywanie przez gminy systemu zbiórki odpadów komunalnych z obszarów
wiejskich, które ma co prawda na celu ograniczenie powstawania dzikich wysypisk w tych
obszarach ale jest nieekonomiczne, społecznie niesprawiedliwe oraz nie uczy właściwych
postaw społecznych i porekologicznych,
¾
system zbiórki odpadów do ogólnodostępnych kontenerów w zabudowie jednorodzinnej
miasta Jasła obok indywidualnego systemu zbiórki odpadów w workach w tej części miasta
przyczynia się do niekontrolowanego zapełniania się kontenerów różnymi odpadami, w tym
niebezpiecznymi, odpadami zielonymi, gruzem oraz odpadami „podrzucanymi” z ościennych
gmin.
142
¾
bark badań geologicznych na terenie przeznaczonym pod lokalizację Międzygminnego
Zakładu Zagospodarowania Odpadów w Jaśle.
4.13.2 Mocne strony obecnego systemu gospodarki odpadami komunalnymi
Mocnymi stronami obecnego systemu gospodarki odpadami komunalnymi są:
¾
podejmowanie przez gminy wspólnych przedsięwzięć inicjowanych przez Związek Gmin
Dorzecza Wisłoki. Władze miasta Jasła oraz gmin: Brzyska, Dębowiec, Jasło, Kołaczyce,
Krempna, Osiek Osielski, Skołyszyn, Tarnowiec, Brzostek i Sękowa wyraziły wolę
przystąpienia do wspólnego zadania jakim jest budowa nowoczesnego Międzygminnego
Zakładu Zagospodarowania Odpadów w Jaśle. Władze gminy Nowy Żmigród, Chorkówka,
Jedlicze, Pilzno, wyraziły wolę przystąpienia do wspólnego systemu gospodarki odpadami w
perspektywie,
¾
objęcie wszystkich mieszkańców miasta Jasła, Jedlicze i gmin: Jasło, Brzyska, Dębowiec,
Krempna, Skołyszyn, Tarnowiec i Sękowa systemem odbioru odpadów komunalnych
zmieszanych,
¾
objęcie wszystkich mieszkańców miasta i gminy Jasło, obszarów miejskich Jedlicza oraz
mieszkańców gminy Sękowa systemem selektywnej zbiórki surowców wtórnych,
¾
systematycznie prowadzona edukacja ekologiczna wśród mieszkańców miasta Jasła,
¾
wyznaczenie miejsca pod lokalizację MZZO w Jaśle na poprodukcyjnych obszarach firmy
„Gamrat” S.A. Z uwagi na otoczenie zakładu jego lokalizacja powinna znaleźć akceptację
społeczną,
¾
złożenie wniosku aplikacyjnego do Funduszu Spójności na dofinansowanie budowy
Międzygminnego Zakładu Zagospodarowania Odpadów w Jaśle.
4.14. Podsumowania i wnioski
Mając na uwadze niedociągnięcia i braki z jednej strony, zaś wdrożone dobre praktyki z
drugiej, kierunkami działań i zmian w zakresie gospodarki odpadami na terenie objętym „Planem”
powinny być:
¾
kontynuacja dotychczasowych działań poszczególnych gmin i Związku Gmin Dorzecza
Wisłoki z zakresu edukacji ekologicznej: prowadzenie akcji edukacyjno-informacyjnej w
szkołach (ujęcie zagadnień gospodarki odpadami w programach edukacyjnych, organizowanie
konkursów), w instytucjach użyteczności publicznej, w lokalnych środkach masowego
143
przekazu (prasa, radio i telewizja), zebrania mieszkańców, poprzez plakaty, broszury i ulotki z
tematyki selektywnej zbiórki odpadów,
¾
opracowanie programu oraz ustalenie harmonogramu ujednolicenia systemu selektywnej
zbiórki odpadów na terenie miasta Jasła i obszarach obejmujących gminy: Dębowiec, Jasło,
Kołaczyce, Krempna, Nowy Żmigród, Osiek Osielski, Pilzno, Brzostek, Chorkówka, Jedlicze
i Sękowa,
¾
opracowanie programu oraz ustalenie harmonogramu rozszerzenia i usprawnienia
selektywnej zbiórki surowców wtórnych na terenie gmin: Jasło (wiejska), Kołaczyce,
Krempna, Nowy Żmigród, Osiek Osielski, Brzostek, Czarna, Pilzno, Żyraków, Chorkówka i
Jedlicze,
¾
wdrożenie programu selektywnej zbiórki w gminach Brzyska, Tarnowiec, Skołyszyn i Pilzno,
¾
potrzeba doszczelnienia systemu zbiórki odpadów zwłaszcza w obszarach wiejskich i
miejskiej zabudowie jednorodzinnej, gdzie obok indywidualnego systemu zbiórki odpadów
funkcjonują zbiorcze kontenery na odpady zmieszane,
¾
konieczność
uporządkowania
wymaga
również
jakość
usług
świadczonych
przez
wywoźników. Ponad 20 podmiotów (zarejestrowanych) świadczących usługi w zakresie
transportu i unieszkodliwiania odpadów mimo pozorów konkurencyjności nie zapewnia
jednakowego standardu usług,
¾
monitorowanie i wprowadzanie ulepszeń w „Planie” (zbieranie opinii, informacji od
mieszkańców),
¾
potrzeba budowy nowoczesnego Międzygminnego Zakładu Zagospodarowania Odpadów
zlokalizowanego w mieście Jaśle z pełnym zapleczem techniczno-logistycznym w zakresie
doczyszczania surowców wtórnych, kompostowania bioodpadów i składowania balastu,
¾
zbyt pozyskanych surowców wtórnych po ich oczyszczeniu,
¾
rekultywacja dotychczas eksploatowanych składowisk odpadów komunalnych w Woli
Brzosteckiej i Strzegocicach, a w przyszłości w Jaśle i Jaszczowi,
¾
potrzeba wdrożenia systemu selektywnej zbiórki odpadów o następujące strumienie: odpady
biodegradowalne, odpady wielkogabarytowe, odpady budowlane i odpady niebezpieczne.
144
5. PROGNOZA ZMIAN ILOŚCIOWYCH I JAKOŚCIOWYCH W
GOSPODARCE
ODPADAMI
W
OPARCIU
O
DANE
DEMOGRAFICZNE I GOSPODARCZE
5.1. Prognozy demograficzne
Dla potrzeb niniejszego „Planu” przyjęto prognozę demograficzną podaną przez GUS dla
każdego powiatu (źródło: www.stat.gov.pl), która została zmodyfikowana do celów niniejszego
opracowania. Prognoza ludności w ujęciu powiatowym na lata 2003 ÷ 2030 podaje przewidywane
stany ludności faktycznie zamieszkałej na danym terenie (mieszkańcy stali oraz przebywający
czasowo powyżej dwóch miesięcy) w dniu 31 grudnia każdego roku, zaś stan wyjściowy 31 grudnia
2002 r. jest oparty na wynikach Narodowego Spisu Powszechnego 2002 r.
Poniższa prognoza została wykonana dla poszczególnych gmin z uwzględnieniem
wskaźników demograficznych przedstawionych w prognozie GUS dla poszczególnych powiatów tj.
jasielskiego, dębickiego, krośnieńskiego i gorlickiego. Ponadto w poniższej prognozie uwzględniono
podział ludności na zamieszkującą obszary miejskie tj. miasto Jasło, Pilzno, Jedlicze i wiejskie tj. z
obszaru gmin: Brzyska, Dębowiec, Jasło, Kołaczyce, Krempna, Nowy Żmigród, Osiek Osielski,
Skołyszyn, Tarnowiec, Brzostek, Czarna, Pilzno, Żyraków, Chorkówka, Jedlicze, Sękowa. W
poniższych tabelach przedstawiono dane demograficzne na obszarach miejskich i wiejskich w
obszarze objętym „Planem” do 2012.
Tabela 63. Dane demograficzne na obszarach miejskich.
Nazwa gminy
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
37 862
5 578
4 281
37 843
5 586
4 286
37 820
5 596
4 287
37 801
5 606
4 288
37 767
5 618
4 290
37 763
5 628
4 293
37 759
5 638
4 293
37 751
5 648
4 295
37 736
5 661
4 297
Razem
47 721
47 715
47 703
źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS
47 695
47 675
47 684
47 690
47 694
47 694
Jasło -miasto
145
Rysunek 24. Prognozowane zmiany demograficzne na obszarach miejskich w latach 2004 – 2012.
60000
50000
40000
30000
20000
10000
0
2004
2005
Jasło -miasto
2006
2007
Jedlicze - miasto
2008
2009
Pilzno- miasto
2010
2011
2012
RAZEM TERENY MIEJSKIE
Tabela 64. Dane demograficzne na obszarach wiejskich.
Nazwa gminy
Brzyska
Dębowiec
Jasło -gmina
Kołaczyce
Krempna
Nowy Żmigród
Osiek Jasielski
Skołyszyn
Tarnowiec
Brzostek
Pilzno
Czarna
Żyraków
Jedlicze
Chorkówka
Sękowa
Razem
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
6 188
8 243
15 873
8 658
2 040
9 421
5 297
12 419
9 144
13 101
12 828
12 319
12 998
9 453
13 011
4 707
6 185
8 239
15 865
8 654
2 039
9 416
5 294
12 413
9 139
13 115
12 842
12 333
13 012
9 469
13 033
4 708
6 181
8 234
15 855
8 649
2 038
9 410
5 291
12 406
9 134
13 119
12 846
12 337
13 016
9 483
13 053
4 711
6 178
8 230
15 847
8 645
2 037
9 405
5 288
12 400
9 129
13 122
12 849
12 339
13 019
9 500
13 076
4 716
6 172
8 223
15 833
8 637
2 035
9 397
5 283
12 389
9 121
13 129
12 855
12 345
13 026
9 516
13 098
4 722
6 171
8 222
15 831
8 636
2 035
9 396
5 282
12 388
9 120
13 140
12 865
12 355
13 036
9 537
13 127
4 727
6 170
8 221
15 829
8 635
2 035
9 395
5 281
12 387
9 119
13 139
12 864
12 354
13 035
9 554
13 151
4 731
6 169
8 219
15 826
8 633
2 035
9 393
5 280
12 385
9 117
13 146
12 870
12 360
13 042
9 571
13 175
4 736
6 167
8 216
15 820
8 630
2 034
9 389
5 278
12 380
9 113
13 153
12 876
12 366
13 049
9 587
13 197
4 742
155 700
155 756
155 763
155 780
155 781
155 868
155 900
155 957
155 997
źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS
146
Rysunek 25. Prognozowane zmiany demograficzne na obszarach wiejskich: gmina Brzyska, Dębowiec,
Jasło, Kołaczyce, w latach 2004 – 2012.
18000
lizba mieszkańców [osoby]
16000
14000
12000
10000
8000
6000
4000
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
lata
Brzyska
Dębow iec
Jasło
Kołaczyce
Rysunek 26. Prognozowane zmiany demograficzne na obszarach wiejskich: gmina Krempna, Nowy
Żmigród, Osiek Jasielski, Skołyszyn, Tarowiec w latach 2004 – 2012.
14000
liczba mieszkańców [osoby]
12000
10000
8000
6000
4000
2000
0
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
lata
Krempna
Nowy Żmigród
Osiek Jasielski
147
Skołyszyn
Tarnowiec
Rysunek 27. Prognozowane zmiany demograficzne na obszarach wiejskich: gmina Brzostek, Czarna,
Pilzno, Żyraków w latach 2004 – 2012.
13400
liczba mieszkańców [osoby]
13200
13000
12800
12600
12400
12200
12000
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
lata
Brzostek
Pilzno
Czarna
Żyraków
Rysunek 28. Prognozowane zmiany demograficzne na obszarach wiejskich: gmina Jedlice,
Chorkówka, Sękowa latach 2004 – 2012.
14000
Liczba mieszkańców [osoby]
12000
10000
8000
6000
4000
2000
0
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
lata
Jedlicze
Chorków ka
148
Sękow a
2011
2012
Na
podstawie
powyższych
danych
można
wnioskować,
że
na całym omawianym obszarze liczba ludności wykazuje niewielką tendencją spadkową w mieście
Jaśle i obszarach wiejskich gmin należących do powiatu jesielskiego. W pozostałych gminach i
miastach obserwuje się niewielką tendencję wzrostową w liczbie ludności:
•
w prognozowanym okresie wystąpi nieznaczny spadek liczby mieszkańców miast z
47 721 osób w 2004 r. do 47 694. w 2012 r., przy czym spadek liczby mieszkańców
nastąpi w mieście Jaśle, zaś w Pilżnie i Jedliczu niewielki wzrost; stąd można uznać że
liczba ludności na terenie miejskich będzie na stałym poziomie w rozpatrywanym
horyzoncie czasowym,
•
liczba ludności wiejskiej w okresie 2004 – 2012 wzrośnie o niewielki procent – 0,2% w
stosunku do 2004r., przy czym na terenie gmin powiatu jasielskiego nastąpi niewielki
spadek liczby mieszańców, zaś w pozostałych gminach niewielki wzrost liczby
mieszkańców.
•
ludność na obszarach wiejskich w prognozowanym 2012 roku stanowić będzie 76,6%,
natomiast ludność miejska 23,4% ogółu ludności zamieszkującej na terenie objętym
„Planem” tj. 203 691 osób.
5.2. Prognozy wskaźników społeczno-gospodarczych
Rządowe prognozy przewidują wzrost PKB w najbliższych latach do poziomu ok. 5% rocznie.
Zdecydowanie trudniej jest przewidzieć jego wzrost w dłuższej perspektywie czasowej.
W Krajowym Planie Gospodarki Odpadami przyjęto, że na terenie naszego kraju przez najbliższe
kilkanaście lat będzie zachodził „optymistyczny” rozwój sytuacji społeczno-gospodarczej.
Ilość odpadów będzie zależała również od innych trudnych obecnie do oszacowania czynników jak:
•
migracja wewnętrzna ludności z terenów wiejskich na tereny miejskie oraz struktura
zamieszkania (rozwój budownictwa jednorodzinnego na terenach podmiejskich),
•
system zaopatrzenia w ciepło – cześć mieszkańców może zmienić sposób ogrzewania własnych
posesji przechodząc na ogrzewanie inne niż węglowe.
Wyliczone wskaźniki i ilości odpadów w najbliższych latach należy traktować jako
orientacyjne, służące głównie określeniu skali problemu.
Ocena zmiany składu morfologicznego jest zadaniem jeszcze trudniejszym od prognozowania
zmian w ilości odpadów. Generalnie przypuszczać należy, że nastąpi wzrost ilości odpadów cechujący
się następującymi zmianami w składzie morfologicznym:
•
wzrost ilości makulatury (nasilenie się akcji promocyjnych, informacyjnych i marketingowych),
149
•
wzrost ilości szkła przy jednoczesnym spadku opakowań plastikowych (propagowanie
opakowań wielorazowych),
•
zmniejszenie się drobnej frakcji nieorganicznej (popiołu i żużla) - zmiana sposobu ogrzewania,
•
wzrost frakcji organicznej – zmiana użytkowania na posesjach jednorodzinnych (zmniejszenie
powierzchni przydomowych ogródków uprawnych na rzecz zwiększenia powierzchni
trawiastych).
Zmiany składu morfologicznego nie powinny wpłynąć na sposób prowadzonej gospodarki
odpadami ponieważ podstawowym parametrem, na podstawie którego projektowany będzie system,
jest ilość odpadów. System ten powinien jednocześnie zakładać etapowość realizacji i modułowość
rozbudowy. Przy takim założeniu wprowadzanie koniecznych zmian wynikających ze zmiany składu
morfologicznego (np. konieczność zagospodarowania większej ilości danej frakcji odpadów) powinno
być realizowane bez większych problemów.
Prognoza ilości wytwarzanych odpadów komunalnych dla celów niniejszego „Planu” została
opracowana przy wykorzystaniu zamieszczonych w Krajowym Planie Gospodarki Odpadami z 2002r.
procentowych zmiany wskaźników emisji odpadów.
Tabela 65. Zmiana wskaźników emisji odpadów wg Krajowego Planu Gospodarki Odpadami.
Procentowe zmiany wskaźnika emisji odpadów dla obszarów:
miejskich
wiejskich
2001-2005
w latach
2006-2010
2011-2014
2001-2005
w latach
2006-2010
2011-2014
Odpady organiczne roślinne
Odpady organiczne zwierzęce
2,00
0,00
1,00
- 1,00
0,00
- 2,00
1,00
0,00
0,00
- 1,00
0,00
- 1,00
Odpady organiczne inne
2,00
2,00
1,00
2,00
2,00
1,00
Odpady zielone
Papier i tektura (nieopakowaniowe)
Tworzywa sztuczne (nieopakowaniowe)
Tekstylia
Szkło (nieopakowaniowe)
Opakowania ze szkła
Metale
Opakowania z blachy stalowej
Opakowania z aluminium
Odpady mineralne
Drobna frakcja popiołowa
Odpady budowlane
2,00
2,00
6,80
4,80
1,50
6,80
2,00
3,00
4,80
1,00
3,80
3,60
1,00
- 2,00
8,45
8,45
0,00
2,00
1,00
6,80
6,80
0,00
6,80
1,00
3,00
4,80
0,00
3,80
3,60
2,00
- 3,00
0,00
5,92
0,00
1,00
0,00
6,80
6,80
- 2,00
6,80
1,00
1,00
4,80
0,00
3,80
3,60
2,00
- 3,00
0,00
6,58
0,00
2,00
2,00
2,00
2,00
1,00
1,00
2,00
2,00
2,00
1,00
1,00
1,00
0,00
- 2,00
5,92
8,45
8,45
2,00
1,00
1,00
1,00
0,00
0,00
1,00
2,00
2,00
0,00
0,00
0,00
1,00
- 3,00
0,00
5,92
0,00
1,00
0,00
0,00
0,00
- 2,00
- 2,00
1,00
1,00
1,00
0,00
0,00
0,00
1,00
- 3,00
0,00
6,58
0,00
Nazwa strumienia
źródło: Krajowy Plan Gospodarki Odpadami
150
5.3. Prognozy zmiany ilości i jakości wytwarzanych odpadów
Ilość odpadów komunalnych powstających w obszarze objętym „Planem” związana jest
przede wszystkim z liczbą ludności zamieszkującej na tym terenie. Poza tym na ilość odpadów
wpływają czynniki ekonomiczne, gospodarcze i społeczne.
Prognozowaną ilość odpadów komunalnych w latach 2005, 2010 i 2014 obliczono
w oparciu o prezentowaną wcześniej prognozę demograficzną (tabele 50 i 51) i prognozę zmian
wskaźników emisji (tabela 63). Natomiast dla lat pośrednich (2004 – 2012) założono liniowe zmiany
wskaźników emisji odpadów. Jako rok bazowy przyjęto rok 2003 oraz następujące uśrednione
wskaźniki nagromadzenia odpadów komunalnych dla obszarów miejskich: miasto Jasło, Jedlicze,
Pilzno - 336[kg/M/rok], a dla obszarów wiejskich, gminy: Brzyska, Dębowiec, Jasło, Kołaczyce,
Krempna, Nowy Żmigród, Osiek Jasielski, Skołyszyn, Tarnowiec,
Brzostek, Pilzno, Czarna,
Żyraków, Jedlicze, Chorkówka i Sękowa - 187 [kg/M/rok].
Dla porównania w powiatowych planach gospodarki odpadami w celu oszacowania
prognozowanej ilości odpadów wskaźnik nagromadzenia odpadów przyjęto na poziomie: dla powiatu
gorlickiego - średnio 179,7kg/M/rok dla gospodarstw domowych, dla powiatu dębickiego – od 120
kg/M/rok w gospodarstwach domowych na obszarach gmin wiejskich i 294 kg/M/rok w
gospodarstwach domowych w mieście; dla powiatów jasielskiego i krośnieńskiego przyjęto całkowity
wskaźnik nagromadzenia odpadów komunalnych na poziomie 424 kg/M/rok dla miast i 223 kg/M/rok
dla wsi (wg Krajowego Planu Gospodarki Odpadami).
W oparciu o przyjęte wskaźniki nagromadzenia odpadów, przewidywane w „Krajowym
Planie Gospodarki Odpadami” zmiany w ilości i jakości odpadów komunalnych oraz prognozy
demograficznej wykonano bilans masy odpadów powstających na przedmiotowym terenie z
rozróżnieniem na obszary miejskie: miasto Jasło, Jedlicze i Pilzno oraz obszary wiejskie: gminy
Brzyska, Dębowiec, Jasło, Kołaczyce, Krempna, Nowy Żmigród, Osiek Jasielski, Skołyszyn,
Tarnowiec, Brzostek, Pilzno, Czarna, Żyraków, Jedlicze, Chorkówka i Sękowa.
Uwaga: w poniższych obliczeniach z uwagi na przyjęcie 0 liczb znaczących (zaokrąglanie wartości do
jedności) dopuszcza się występowanie różnic w wartościach sumarycznych -+ 0,5%. Poniższe
prognozy należy traktować jako wartości szacunkowe.
5.3.1. Odpady komunalne z zabudowy mieszkaniowej i obiektów infrastruktury
Przyjęty udział surowców wtórnych i bioodpadów w strumieniu odpadów komunalnych oraz
jednostkowe wskaźniki nagromadzenia z zabudowy mieszkalnej i obiektów infrastruktury na
obszarach miejskich i wiejskich przedstawia się następująco:
151
Tabela 66. Rozkład frakcji odpadów komunalnych z zabudowy mieszkalnej i obiektów infrastruktury
Odpady z zabudowy mieszkalnej
Odpady z obiektów infrastruktury
Frakcje odpadów
Tereny miejskie
Tereny wiejskie
kg/Mk rok
kg/Mk rok
Odpady organiczne
pochodzenia roślinnego i
zwierzęcego
Papier i tektura
Tworzywa sztuczne
Szkło
Metale
Odpady mineralne
Frakcja drobna (pon. 10
mm)
razem
[%]
Tereny
miejskie
kg/Mk rok
[%]
Tereny
wiejskie
kg/Mk rok
ogółem
[%]
64,10
28,60
14,60
12,6
3,50
2,00
10
7,00
44,20
39,30
8,15
20,20
12,75
9,45
3,1
19,7
17,6
3,6
9
5,7
4,3
3,40
16,00
17,40
3,30
14,50
4,40
10,10
3,4
10,9
12,3
2,9
12,9
3,7
9,4
0,00
10,50
10,50
1,05
3,50
1,75
1,75
0,00
6,00
6,00
0,60
2,00
1,00
1,00
0
30
30
3
10
5
5
18,85
8,4
32,30
31,9
2,45
1,40
7
224,000
100,00
116,00
100
35
20
100,00
wskaźnik nagromadzenia odpadów
[kg/Mk rok]
Rysunek 29. Prognozowany wskaźnik nagromadzenia odpadów w zabudowie mieszkalnej na
obszarach wiejskich (uwzględniający wskaźniki emisji z tabeli 65).
116,4
116,2
116,0
115,8
115,6
115,4
115,2
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
rok
wskaźnik nagromadzenia odpadów
[kg/Mk rok]
Rysunek 30. Prognozowany wskaźnik nagromadzenia odpadów w zabudowie mieszkaniowej na
obszarach miejskich (uwzględniający wskaźniki emisji z tabeli 65).
234
232
230
228
226
224
222
220
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
rok
Jak wynika z powyższych wykresów przewidywany jest wzrost wskaźnika nagromadzenia
odpadów z zabudowy mieszkalnej na obszarach miejskich i spadek na obszarach wiejskich.
152
Tabela 67. Prognozowana ogólna ilość odpadów komunalnych z zabudowy mieszkalnej i obiektów infrastruktury według strumieni odpadów na lata 20042012 na obszarach miejskich (miasto Jasło, Jedlicze i Pilzno). Wszystkie wartości w [Mg/rok].
Rok
2003
2004
47730
47721
Papier i tektura
Tworzywa sztuczne
Szkło
Metale
Odpady mineralne
Frakcja drobna (pon. 10 mm)
Razem
3 060
334
2 110
1 876
389
964
609
451
897
10 690
3 070
336
2 130
1 886
390
974
608
450
890
10 734
Papier i tektura
Tworzywa sztuczne
Szkło
Metale
Odpady mineralne
Razem
167
0
501
501
50
167
84
84
119
1 673
168
0
506
503
51
168
86
86
119
1 687
169
0
506
506
51
169
84
84
118
1 687
169
0
508
508
51
169
84
84
118
1 691
12 363
12 421
12 482
12 525
Strumienie
2005
2006
2007
2009
2010
2011
2012
47715
47703
47695
47675
Odpady komunalne z zabudowy mieszkaniowej
47684
47690
47694
47694
3 095
347
2 219
1 914
394
1 014
616
456
851
10 906
3 100
350
2 241
1 921
395
1 024
618
458
841
10 948
3 106
353
2 263
1 927
396
1 034
620
460
830
10 989
3 111
356
2 285
1 934
397
1 045
621
461
819
11 029
3 110
359
2 307
1 934
397
1 055
623
464
809
11 058
170
0
509
509
51
170
85
85
119
1 698
170
0
511
511
51
170
85
85
119
1 702
171
0
513
513
51
171
85
85
120
1 709
172
0
515
515
52
172
86
86
120
1 718
172
0
517
517
52
172
86
86
121
1 723
173
0
518
518
52
173
86
86
121
1 727
OGÓŁEM
12 570
12 608
12 657
12 707
12 752
12 785
3 081
3 086
3 091
339
342
344
2 154
2 176
2 198
1 897
1 902
1 909
392
393
393
983
993
1 004
612
614
615
452
454
455
885
874
863
10 795
10 834
10 872
Odpady komunalne z obiektów infrastruktury
153
2008
Liczba mieszk.
.
Tabela 68. Prognozowana ogólna ilość odpadów komunalnych z zabudowy mieszkalnej i obiektów infrastruktury według strumieni odpadów na lata 20042012 na obszarach wiejskich). Wszystkie wartości w [Mg/rok].
Rok
2003
2004
155706
155700
Papier i tektura
Tworzywa sztuczne
Szkło
Metale
Odpady mineralne
Razem
2 273
529
2 491
2 709
514
2 258
685
1 573
5 029
18 061
2 278
532
2 504
2 715
517
2 269
687
1 573
5 009
18 084
Papier i tektura
Tworzywa sztuczne
Szkło
Metale
Odpady mineralne
Razem
311
0
934
934
93
311
156
156
218
3 113
311
0
936
936
93
311
156
156
218
3 117
312
0
936
936
93
312
156
156
218
3 119
312
0
936
936
93
312
156
156
218
3 119
21 174
21 201
21 232
21 224
Strumienie
2005
2006
2007
2009
2010
2011
2012
155756
155763
155780
155781
Odpady komunalne z zabudowy mieszkaniowej
155868
155900
155957
155997
2 284
541
2 538
2 725
525
2 313
689
1 583
4 898
18 096
2 285
542
2 545
2 726
527
2 326
689
1 587
4 869
18 096
2 285
544
2 554
2 728
529
2 337
689
1 590
4 839
18 095
2 286
544
2 556
2 717
530
2 342
689
1 594
4 811
18 069
2 288
544
2 558
2 705
532
2 349
690
1 597
4 783
18 046
312
0
936
936
93
312
156
156
218
3 119
312
0
936
936
93
312
156
156
218
3 119
312
0
937
937
94
312
156
156
218
3 122
312
0
935
935
94
312
156
156
218
3 118
312
0
934
934
94
312
156
156
218
3 116
310
0
933
933
94
310
156
156
218
3 110
OGÓŁEM
21 221
21 215
21 218
21 213
21 185
21 156
2 283
2 283
2 284
536
537
539
2 519
2 525
2 531
2 724
2 724
2 725
520
522
523
2 280
2 291
2 302
688
688
689
1 573
1 576
1 580
4 990
4 959
4 929
18 113
18 105
18 102
Odpady komunalne z obiektów infrastruktury
154
2008
Liczba ludności
Jak wynika z powyższych tabel przyjęte prognozy demograficzne oraz założone zmiany
wskaźników emisji odpadów na przestrzeni najbliższych 9 lat spowodują niewielki - zaledwie
1,2% wzrost ilości wytwarzanych odpadów w zabudowie mieszkaniowej i obiektach infrastruktury,
tj. z 33 537 Mg w roku 2003 do 33 941 Mg w roku 2012.
5.3.2. Odpady zielone
Prognozy ilości odpadów zielonych pochodzących z ogrodów, parków, targowisk, z
pielęgnacji zieleńców miejskich i cmentarzy oszacowano na podstawie zamieszczonych w
Krajowym Planie Gospodarki Odpadami wskaźników charakterystyki ilościowej odpadów
komunalnych
tj.10[kg/Mk rok] ma obszarach miejskich oraz 5 [kg/Mk rok] ma obszarach
wiejskich, procentowych zmian wskaźników emisji odpadów (tabela 65) oraz przedstawionej w
niniejszym „Planie” prognozy demograficznej.
Prognozowaną ilość odpadów zielonych obliczono w latach 2005, 2008 i 2012
w oparciu o wspomniane wskaźniki, podane na lata 2005, 2010 i 2014 przyjmując rok 2003 jako
rok bazowy oraz równomierne zmiany ilości tych odpadów w latach pośrednich.
Prognozowane Ilości wytwarzanych odpadów zielonych powstających na terenie
poszczególnych gmin zostały przedstawiono w tabeli 69.
Tabela 69. Prognozowane ilości odpadów zielonych.
2005
2008
2012
Odpady zielone [Mg/rok]
Gmina
Jasło -miasto
382
56
Pilzno- miasto – obszary miejskie
43
Jasło - gmina
80
62
47
Brzyska
31
Dębowiec
41
Kołaczyce
43
Krempna
10
Nowy Żmigród
47
Osiek Jasielski
27
Skołyszyn
62
Tarnowiec
46
Brzostek
66
Czarna
65
Żyraków
66
Chorkówka
66
Sękowa
24
Razem
1 264
155
387
57
44
81
63
48
32
42
44
10
48
28
63
47
66
65
66
66
24
1 281
391
58
44
82
64
49
32
42
44
10
49
28
64
48
67
66
67
67
25
1 297
5.3.3. Odpady z czyszczenia ulic i placów
Odpady z czyszczenia ulic i placów powstają na obszarach miejskich. Do wykonania
prognozy ilości tych odpadów przyjęto (tak jak i do oszacowania ilości obecnie wytwarzanych
odpadów ulicznych) wskaźnik nagromadzenia na poziomie 15 [kg/Mk rok] dla całego
rozpatrywanego okresu. Zmiany w ilości odpadów ulicznych na przestrzeni lat wynikają jedynie ze
zmian demograficznych.
Tabela 70. Prognozowane ilości odpadów z czyszczenia ulic i placów.
Gmina
Jasło -miasto
Razem
2005
2008
2012
[Mg/rok]
569
568
568
83
83
83
64
64
64
716
715
715
5.3.4. Odpady wielkogabarytowe
Prognozy ilości odpadów wielkogabarytowych oszacowano na podstawie:
- wskaźników charakterystyki ilościowej odpadów wielkogabarytowych zamieszczonych
w Krajowym Planie Gospodarki Odpadami, tj.20 [kg/Mk rok] dla obszarów miejskich
oraz 15 [kg/Mk rok] dla obszarów wiejskich,
- procentowych zmian wskaźników emisji odpadów (wg powyższej Tabeli 65),
- prognozy demograficznej przedstawionej w niniejszym „Planie”.
Prognozowaną ilość odpadów wielkogabarytowych obliczono dla lat 2005, 2008 i 2012 w
oparciu o wspomniane wskaźniki, podane na lata 2005, 2010 i 2014, przyjmując rok 2003 jako rok
bazowy oraz równomierne zmiany ilości tych odpadów w latach pośrednich.
156
Tabela 71. Prognozowane ilości odpadów wielkogabarytowych.
Gmina
2005
2008
2012
Odpady wielkogabarytowe [Mg]
Jasło -miasto
Pilzno- miasto – obszary miejskie
Jasło - gmina
Brzyska
Dębowiec
Kołaczyce
Krempna
Nowy Żmigród
Osiek Jasielski
Skołyszyn
Tarnowiec
Brzostek
Czarna
Żyraków
Chorkówka
Sękowa
Razem
778
115
88
244
190
146
95
127
133
32
145
82
191
141
201
197
200
200
73
3 378
778
115
88
244
190
146
95
127
133
32
145
82
191
141
201
197
200
200
73
3 378
779
115
88
245
190
146
96
127
134
32
145
82
191
141
201
197
200
200
73
3 382
5.3.5. Odpady budowlane
Ilości odpadów budowlanych (odpady z budowy, remontów i demontażu obiektów
budowlanych) oszacowano na podstawie zamieszczonych w Krajowym Planie Gospodarki
Odpadami wskaźników charakterystyki ilościowej odpadów komunalnych tj.30 [kg/Mk rok] na
obszarach miejskich i wiejskich, procentowych zmian wskaźników emisji odpadów (patrz Tabela
65) oraz prognozy demograficznej przedstawionej w niniejszym „Planie”.
Prognozowaną ilość odpadów budowlanych obliczono w latach 2005, 2008 i 2012
w oparciu o wspomniane wskaźniki podane na lata 2005, 2010 i 2014, przyjmując rok 2003 jako
157
Tabela 72. Prognozowane ilości odpadów budowlanych.
Gmina
2005
2008
2012
Odpady budowlane [Mg]
Jasło -miasto
Jasło - gmina
Brzyska
Dębowiec
Kołaczyce
Krempna
Nowy Żmigród
Osiek Jasielski
Skołyszyn
Tarnowiec
Brzostek
Czarna
Żyraków
Chorkówka
Sękowa
Razem
1 175
174
133
493
381
293
192
255
269
63
293
164
386
284
406
398
403
403
146
6 311
1 217
180
138
511
395
303
199
264
278
65
303
170
399
294
421
412
418
418
151
6 536
1 279
189
145
537
415
318
209
278
293
69
318
179
420
309
442
433
439
439
159
6 870
5.3.6. Odpady niebezpieczne w strumieniu odpadów komunalnych
Ilości odpadów niebezpiecznych obecnych w strumieniu odpadów komunalnych
oszacowano na podstawie: zamieszczonych w Krajowym Planie Gospodarki Odpadami
wskaźników charakterystyki ilościowej odpadów komunalnych tj. 2 [kg/Mk rok] na obszarach
miejskich oraz 1 [kg/Mk rok] ma obszarach wiejskich, procentowych zmian wskaźników emisji
odpadów (patrz Tabela 65) oraz przedstawionej w niniejszym „Planie” prognozy demograficznej.
Prognozowaną ilość odpadów niebezpiecznych obliczono dla lat 2005, 2008 i 2012
w oparciu o wspomniane wskaźniki podane na lata 2005, 2010 i 2014, przyjmując rok 2003 jako
158
Tabela 73. Prognozowane ilości odpadów niebezpiecznych.
Gmina
2005
2008
2012
Odpady niebezpieczne [Mg/rok ]
Jasło -miasto
Jasło - gmina
Brzyska
Dębowiec
Kołaczyce
Krempna
Nowy Żmigród
Osiek Jasielski
Skołyszyn
Tarnowiec
Brzostek
Czarna
Żyraków
Chorkówka
Sękowa
Razem
78
11
9
16
12
9
6
8
9
2
9
5
12
9
13
13
13
13
5
252
78
11
9
16
12
9
6
8
9
2
9
5
12
9
13
13
13
13
5
252
78
11
9
16
12
9
6
8
9
2
9
5
12
9
13
13
13
13
5
252
5.3.7. Odpady z oczyszczania ścieków
W omawianym obszarze jak wspominano w podrozdziale 4.4.10 na terenie objętym
„Planem” obecnie działa kilkanaście oczyszczalni ścieków komunalnych. Ilość wytworzonych
osadów ściekowych wyniosła 1 793 Mg w roku 2003. W najbliższych latach nastąpi wzrost ilości
powstających osadów ściekowych z uwagi na planowane na rozpatrywanym terenie inwestycje
dotyczące rozbudowy sieci kanalizacyjnej oraz budowy oczyszczalni ścieków w ramach
„Programu poprawy czystości rzeki Wisłoki”.
5.3.8. Odpady biodegradowalne
W Krajowym Planie Gospodarki Odpadami do grupy odpadów biodegradowalnych
zaliczono: odpady zielone (prognoza ilości odpadów zielonych patrz rozdział 5.3.2.), odpady
papierowe, odpady organiczne pochodzące z gospodarstw domowych i obiektów infrastruktury.
159
Tabela 74. Prognozowane ilości odpadów organicznych i papieru ogółem z zabudowy
mieszkaniowej i obiektów infrastruktury.
Odpady organiczne
pochodzenie roślinnego i
zwierzęcego [Mg/rok]
2005
2008
2012
Jasło - miasto
2 578
2 586
2 597
Jedlicze-obszary miejskie
381
385
390
Pilzno – obszary miejskie
292
294
296
Jasło - gmina
264
264
264
214
214
215
158
159
160
Brzyska
103
103
103
Dębowiec
137
137
137
Kołaczyce
144
144
144
Krempna
34
34
34
Nowy Żmigród
157
157
156
Osiek Jasielski
88
88
88
Skołyszyn
207
206
206
Tarnowiec
152
152
152
Brzostek
218
219
219
Czarna
205
206
206
Żyraków
217
217
217
Chorkówka
217
218
220
Sękowa
78
79
79
Razem
5 844
5 862
5 883
Papier i tektura [Mg/rok]
2005
2 110
311
239
352
285
210
137
183
192
45
209
117
275
203
291
274
289
289
104
6 115
2008
2 163
322
246
353
287
212
138
183
193
45
210
118
276
203
293
275
290
292
105
6 204
2012
2 235
335
255
354
288
215
138
184
193
46
210
118
277
204
294
277
292
295
106
6 316
Ogółem na przedmiotowym terenie rocznie powstawać będzie ok. 13 050 Mg odpadów
biodegradalnych w tym: ok. 1 250 Mg odpadów zielonych, 5 850 Mg odpadów organicznych
pochodzenia roślinnego i zwierzęcego oraz ok. 5 950 Mg odpadów z papieru i tektury.
5.3.9. Odpady opakowaniowe
Na podstawie zamieszczonych w Krajowym Planie Gospodarki Odpadami wskaźników
charakterystyki ilościowej odpadów opakowaniowych (patrz rozdział 4.4.8. Tabela 45),
procentowych zmian wskaźników emisji odpadów (p. Tabela 65) oszacowano zmiany
jednostkowych wskaźników nagromadzenia dla odpadów opakowaniowych dla obszarów
miejskich i wiejskich w odniesieniu do wskaźników założonych w 2003 roku. Prognozy zmian
ilościowych odpadów opakowaniowych ogółem na terenie objętym „Planem” przedstawiono
poniżej w Tabeli 75.
160
Tabela 75. Prognozowane jednostkowe wskaźniki nagromadzenia odpadów opakowaniowych.
Wyszczególnienie
opakowania z tworzyw
sztucznych
opakowania z blachy
Razem
2003
2005
2010
2015
Obszary Obszary Obszary Obszary Obszary Obszary Obszary Obszary
miejskie wiejskie miejskie wiejskie miejskie wiejskie miejskie wiejskie
32,3
12,9
33,2
13,0
34,3
13,1
36,6
13,1
21,8
15,8
22,2
15,9
22,8
16,1
23,9
16,3
12,2
3,6
1,0
3,6
5,8
1,3
0,4
1,5
12,5
3,7
1,0
3,7
5,8
1,3
0,4
1,5
13,0
3,7
1,0
3,8
5,8
1,3
1,0
3,7
13,8
3,9
1,1
4,1
5,8
1,3
1,0
3,7
74,5
37,7
76,3
38,0
78,6
41,0
83,3
41,2
5.3.10. Odpady medyczne i weterynaryjne
Dla odpadów medycznych i weterynaryjnych bilans przyjęto na podstawie wskaźników
stałych (liczba łóżek, gabinetów), które w najbliższych latach prawdopodobnie nie ulegną
większym zmianom. W obszarze objętym „Planem” największym wytwórcą odpadów medycznych
jest Szpital Specjalistyczny w Jaśle na 380 łóżek. Ilość odpadów medycznych powstających w
szpitalu oszacowano na poziomie 46 Mg rocznie. Oszacowano, że na terenie gmin objętych planem
zlokalizowanych jest ok. 65 placówek zdrowia (przychodnie i ośrodki zdrowia, prywatne gabinety
lekarskie), które rocznie mogą produkować ok. 30 Mg odpadów specjalnych. Sumaryczna masa
wszystkich specyficznych odpadów medycznych, wytwarzanych na przedmiotowym terenie,
wyniesie ok. 74 Mg rocznie. Nie przewiduje się znacznych zmian ilościowych w strumieniu tych
odpadów.
Ilość odpadów weterynaryjnych produkowanych w działających ok. 20 punktach i
lecznicach dla zwierząt może wynosić rocznie ok. 3 Mg.
5.4. Podsumowanie
Na podstawie obliczeń przedstawionych w rozdziale 4.4. oraz przewidywanych zmian w
gospodarce odpadami komunalnymi w omawianych gminach wynika, że do roku 2012 powinna
sukcesywnie wzrastać ilość odpadów utylizowanych i unieszkodliwianych w sposób inny niż
składowanie, natomiast zacznie maleć ilość odpadów deponowanych na składowiskach odpadów.
Generalnie, w okresie objętym planem, przewidywany jest wzrost praktycznie wszystkich
rodzajów odpadów wytwarzanych w sektorze komunalnym (głównie za sprawą odpadów
opakowaniowych), a także budowlanym.
161
W poniższej tabeli przedstawiono prognozę ilości odpadów powstających ogółem na
terenie objętym „Planem”.
Tabela 76. Prognozy zmian ilości odpadów powstających ogółem na terenie objętym „Planem”
na lata 2005-2012
Wyszczególnienie
2010
2011
2012
203 456
203 552
[Mg/rok]
203 590
203 651
203 691
28 975
4 806
29 003
4 810
29 053
4 817
29 083
4 821
29 102
4 831
29 102
4 836
1 271
716
1 276
715
1 281
715
1 286
715
1 291
715
1 294
715
1 297
715
252
3 378
6 311
252
3 379
6 386
252
3 379
6 463
252
3 379
6 536
252
3 380
6 616
252
3 381
6 692
252
3 381
6 781
252
3 382
6 871
Odpady komunalne razem
45 615
45 754
45 866
45 976
46 119
46 235
46 356
46 455
5 844
5850
5857
5862
5868
5875
5881
5883
Papier i tektura ogółem:
-opakowania z papieru i tektury
- papier nieopakowaniowy
Tworzywa sztuczne ogółem:
- opakowania z tworzyw sztucznych
- tworzywa sztuczne
nieopakowaniowe
Szkło ogółem:
- opakowania ze szkła
-szkło nieopakowaniowe
Metal ogółem:
- opakowania z blachy st.
- opakowania z aluminium
- metale nieopakowaniowe
6 115
3 608
2 507
6 063
1 516
6 145
3 626
2 519
6 070
1 518
6 174
3 643
2 531
6 079
1 520
6 204
3 660
2 544
6 086
1 522
6 236
3 679
2 557
6 097
1 524
6 267
3 698
2 569
6 105
1 526
6 292
3 712
2 580
6 102
1 526
6 316
3 726
2 590
6 090
1 523
4 547
3 744
3 538
206
1 540
570
108
862
446
4 553
3 765
3 558
207
1 542
571
108
864
448
4 559
3 788
3 580
208
1 545
572
108
865
450
4 565
3 809
3 600
209
1 546
572
108
866
453
4 573
3 833
3 622
211
1 548
573
108
867
455
4 579
3 855
3 643
212
1 551
574
109
869
457
4 577
3 871
3 658
213
1 552
574
109
869
459
4 568
3 887
3 673
214
1 555
575
109
871
461
Odpady pozostałe
21 863
21 936
21 976
22 017
22 084
22 128
22 200
22 266
Odpady biodegradowalne* razem
7 108
7 121
7 133
7 143
7 154
7 166
7 175
7 180
Surowce wtórne razem
17 462
17 522
17 586
17 645
17 714
17 778
17 817
17 848
Odpady opakowaniowe razem
9 786
9 828
9 872
9 914
9 962
10 007
10 038
* jako suma odpadów zielonych i odpadów organicznych pochodzenia roślinnego i zwierzęcego.
10 067
Liczba mieszkańców [tys.]
Odpady komunalne z zabudowy
mieszkaniowej
Odpady komunalne z infrastruktury
Odpady z ogrodów i parków
(zielone)
Odpady niebezpieczne w odpadach
komunalnych
Odpady budowlane
2005
2006
2007
203 471
203 466
203 475
28 908
4 786
28 946
4 804
1 264
716
162
2008
2009
5.5. Umocowania prawne gospodarki odpadami komunalnymi
Gmina
Gmina jako jednostka najniższego szczebla administracyjnego powinna wypełniać zdecydowanie
największą część zadań związanych z gospodarką odpadami na swoim obszarze. Zadania te
wynikają z obowiązujących umocować prawnych:
¾ Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. „o samorządzie lokalnym” określa rolę oraz obowiązki
samorządu gminnego w zakresie zagadnień związanych między innymi z ochroną
środowiska oraz utrzymaniem czystości i porządku na terenie gminy. Działania w tym
zakresie Ustawa zalicza do zadań własnych gminy. Do zakresu działania gminy należą
sprawy:
−
ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i
przyrody oraz gospodarki wodnej; wodociągów i zaopatrzenia w wodę,
kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania
czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania
odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz.
¾ Ustawa z dnia 13 września 1996 r. „o utrzymaniu czystości i porządku w gminach” określa
zadania gminy oraz obowiązki właścicieli nieruchomości dotyczące utrzymania czystości i
porządku, a także warunki udzielania zezwoleń podmiotom świadczącym usługi w zakresie
gospodarki odpadami na terenie gminy. Zadania związane z utrzymaniem czystości i
porządku w gminach należą do obowiązkowych zadań własnych gminy:
−
gminy zapewniają budowę, utrzymanie i eksploatację własnych lub
wspólnych z innymi gminami instalacji i urządzeń do odzysku lub
unieszkodliwiania odpadów komunalnych,
−
gminy organizują selektywną zbiórkę, segregację oraz magazynowanie
odpadów komunalnych, w tym odpadów niebezpiecznych, przydatnych do
odzysku oraz współdziałają z przedsiębiorcami podejmującymi działalność w
zakresie gospodarowania tego rodzaju odpadami.
Rada gminy ustala, w drodze uchwały, szczegółowe zasady utrzymania czystości i
porządku na terenie gminy w którym określa:
−
wymagania w zakresie utrzymania czystości i porządku na terenie
nieruchomości, w tym prowadzenie we własnym zakresie selektywnej zbiórki
odpadów komunalnych,
163
−
rodzaju urządzeń przeznaczonych do zbierania odpadów komunalnych na
terenie nieruchomości, a także wymagań dotyczących ich rozmieszczenia oraz
utrzymania w odpowiednim stanie sanitarnym, porządkowym i technicznym,
−
częstotliwości i sposobu pozbywania się odpadów komunalnych lub
nieczystości ciekłych z terenu nieruchomości oraz terenów przeznaczonych do
użytku publicznego.
Zgodnie z zapisem art. 6a ust. 1 „Rada gminy może w drodze uchwały, na podstawie
akceptacji mieszkańców wyrażonej w przeprowadzonym uprzednio referendum gminnym,
przejąć od właścicieli nieruchomości wszystkie lub wskazane obowiązki, o których mowa a
art. 5 ust. 1.” Przejmując obowiązki rada gminy ustala wysokość opłat za świadczone
usługi, których ściągalność może być egzekwowana w trybie przepisów o postępowaniu
egzekucyjnym w administracji.
Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku daje gminom narzędzia do realizacji zadań w
zakresie gospodarki odpadami komunalnymi powstającymi na ich terenie.
¾ Ustawa o odpadach nakłada na gminę zadania związane z organizacją systemu gospodarki
odpadami, a także z jej nadzorem. Zarząd gminy odpowiedzialny jest za opracowanie
gminnego planu gospodarki odpadami, który jest integralną częścią gminnego programu
ochrony środowiska.
Ponadto gmina jest organem opiniującym wydawanie m.in. zezwolenia na prowadzenie
działalności w zakresie odzysku i unieszkodliwiania odpadów, zezwolenia na prowadzenie
działalności w zakresie zbierania i transportu odpadów, zatwierdza programu gospodarki
odpadami niebezpiecznymi.
Gmina może także wydać posiadaczowi odpadów nakaz w trybie decyzji w przypadku, gdy
składuje on odpady w miejscach do tego nie przeznaczonych. W rozumieniu ustawy
posiadacz odpadów to „wytwórca odpadów, osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka
organizacyjna”.
Mieszkańcy
Każdy mieszkaniec powinien pozbywać się wytworzonych przez siebie odpadów w sposób
właściwy.
Zadaniem właściciela nieruchomości jest między innymi wyposażenie nieruchomości w urządzenia
do zbierania odpadów komunalnych, utrzymania ich w odpowiednim stanie sanitarnym i
technicznym oraz zbieranie odpadów powstających na terenie nieruchomości zgodnie z przepisami
ustawy oraz zasadami określonymi w uchwale rady gminy. Nadzór nad realizacją tych
obowiązków należy do wójta, burmistrza lub prezydenta miasta.
Zgodnie z regulacjami prawnymi usuwanie odpadów mieszkaniec powinien zlecić
jednostce posiadającej odpowiednie zezwolenie. Fakt usuwania odpadów komunalnych z terenu
164
nieruchomości winien być udokumentowany korzystaniem z usług firmy wywozowej. Brak
udokumentowania stanowi podstawy do przejęcia obowiązku usuwania odpadów przez gminę w
trybie wykonania zastępczego, według stawek uchwalonych przez radę gminy.
Podmioty gospodarcze
Ustawa z dnia 11 maja 2001 r. „o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie
gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej” nakłada
na przedsiębiorcę obowiązek zapewnienia odzysku, a w szczególności recyklingu odpadów
opakowaniowych i poużytkowych. Obowiązek ten może być realizowany przez przedsiębiorcę
samodzielnie albo za pośrednictwem organizacji odzysku. Wykonanie poszczególnych czynności
związanych z odzyskiem i recyklingiem odpadów opakowaniowych przedsiębiorca lub organizacja
odzysku może zlecić osobom trzecim.
Reasumując, jednostką, która posiada najwięcej kompetencji związanych z gospodarką
odpadami, jest gmina. Mieszkańcy jak i podmioty gospodarcze działające na danym obszarze jako
wytwórcy i posiadacze odpadów powinni podporządkować się działaniom określonym przez
gminę, a także w razie konieczności składać odpowiednie informacje we właściwych organach
samorządowych z racji prowadzonej działalności.
165
6. ZŁOŻONE CELE I ZADANIA PROPONOWANEGO SYSTEMU
GOSPODARKI ODPADMI NA PRZEDMIOTOWYM TERENIE 17
GMIN
Gospodarka odpadami na terenie siedemnastu gmin należących do Związku Gmin Dorzecza
Wisłoki powinna być zgodna z przepisami prawa oraz założeniami planów gospodarki odpadami
wyższego szczebla tj.:

Krajowy Plan Gospodarki Odpadami

Plan Gospodarki Odpadami dla woj. Podkarpackiego

Plan Gospodarki Odpadami na lata 2003 – 2010 dla woj. Małopolskiego

Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Jasielskiego na lata 2004-2015

Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Dębickiego

Program ochrony środowiska wraz z planem
gospodarki odpadami dla powiatu
krośnieńskiego na lata 2004-2015

Program ochrony środowiska oraz plan gospodarki odpadami dla powiatu gorlickiego na
lata 2004-2015
Na dzień dzisiejszy (szczegóły w rozdziale 2.) wszystkie w/w plany zostały zatwierdzone
przez stosowne organy, stając się dokumentami prawnie obowiązującymi.
W planowaniu systemu gospodarki odpadami na przedmiotowym terenie zostały
uwzględnione następujące informacje:
− Spośród siedemnastu analizowanych gmin, władze jedenastu (tj. miasta Jasła i gmin:
Brzyska, Dębowiec, Jasło, Kołaczyce, Krempna, Osiek Jasielski, Skołyszyn, Tarnowiec,
Brzostek,
Sękowa)
wyraziły
zdecydowaną
wolę
uczestniczenia
we
wspólnym
przedsięwzięciu, polegającym na stworzeniu sprawnego systemu gospodarki odpadami
(obejmującego zbieranie, transport, odzysk i unieszkodliwianie odpadów, w tym również
nadzór nad tymi działaniami oraz nad miejscami unieszkodliwiania odpadów), którego
podstawą będzie Międzygminny Zakład Zagospodarowania Odpadów w Jaśle.
− Cztery gminy: Nowy Żmigród, Pilzno, Chorkówka, Jedlicze, wyraziły chęć uczestniczenia
we wspólnym przedsięwzięciu w dalszej perspektywie czasu. W dalszej części „Planu”
założono, że gminy te docelowo będą korzystały z MZZO w Jaśle.
− W gminie Brzostek planowana jest budowa sortowni odpadów. W dalszej części „Planu”
− Dwie gminy: Czarna, Żyraków z uwagi na partycypację w kosztach utrzymania Zakładu
Komunalnego Gromadzenia i Utylizacji Odpadów w Paszczynie oraz składowiska
odpadów w Kozodrzy, uczestniczyć będą w planowanym Międzygminnym Zakładzie
Zagospodarowania Odpadów w Paszczynie, powstałym na bazie istniejącego Zakładu.
166
W Planie Gospodarki Odpadami dla woj. Podkarpackiego jak również w Planie
Gospodarki Odpadami dla Powiatu Jasielskiego wpisano budowę regionalnego zakładu
zagospodarowania odpadów w Jaśle jako obiektu strategicznego, który wraz ze składowiskiem
odpadów, będzie obsługiwał teren gmin powiatu jasielskiego z możliwością rozszerzenia obsługi
na kolejne gminy.
Obecnie należy kontynuować lub podjąć nowe działania zmierzające do dostosowania
systemu gospodarki odpadami na terenie objętym „Planem” do wymagań narzuconych przez
przepisy prawa polskiego i prawa Unii Europejskiej. W związku z tym daje się zauważyć szereg
problemów wymagających rozwiązania. Są to zarówno problemy wynikające z regulacji prawnych
jak i problemy natury technicznej (szerzej omówione w rozdziale 4.13.1). Poniżej przedstawiono
tylko główne problemy wynikające z regulacji prawnych, a dotyczące organizacji systemu:
•
Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach nakłada na gminy
i na mieszkańców obowiązki w zakresie gospodarki odpadami. Jak już wcześniej
wspomniano gmina powinna zapewnić budowę i utrzymanie instalacji do
unieszkodliwiania odpadów, natomiast mieszkańcy zobowiązani zostali do
usuwania odpadów do miejsc do tego przeznaczonych, sami lub za pośrednictwem
firm odbierających odpady oraz udokumentowania tego faktu. Ustawa ta nie daje
równocześnie gminie instrumentów umożliwiających realizowanie obowiązków,
ponieważ:
-
W myśl ustawy o odpadach posiadacz odpadów, tj. firma odbierająca,
przejmuje odpady od mieszkańców i sama decyduje o sposobie i miejscu
ich unieszkodliwiania. Tym sposobem część odpadów wychodzi poza
system.
-
Budowa międzygminnego systemu musi obejmować całość odpadów
wytwarzanych
w
gminach,
które
uczestniczą
we
wspólnym
przedsięwzięciu. Trudno budować system dla części odpadów. Nawet
zakładając budowę systemu dla połowy masy odpadów, może się zdarzyć
taka sytuacja, że w wyniku przetargów część odpadów wyjdzie poza
system i wówczas jedynym rozwiązaniem jest zatrzymanie instalacji lub
poszukiwanie odpadów na zewnętrz systemu.
-
Dodatkowy problem w gospodarce odpadami wynika z faktu, że nie
wszyscy właściciele nieruchomości posiadają podpisane umowy na
unieszkodliwianie odpadów. Jest to wynikiem nieskutecznego systemu
kontroli i powoduje tworzenie się „dzikich wysypisk”,zanieczyszczających
środowisko, a dodatkowo stwarzających niekorzystne wrażenie estetyczne.
167
6.1. Polityka i cele na poziomie gmin
Podstawowym sposobem postępowania z odpadami na przedmiotowym terenie jest ich
unieszkodliwianie na składowiskach odpadów oraz ograniczony ich recykling. Szacuje się, że ok.
96,3% masy obecnie zbieranych odpadów jest składowane na składowiskach zlokalizowanych na
przedmiotowym terenie, zaś pozostała masa na składowiskach zlokalizowanych poza
rozpatrywanym terenem. Eksploatacja lokalnych składowisk odpadów w gminie Pilzno i Brzostek
z uwagi na stopień zapełnienia oraz nie spełnienia wymaganych warunków technicznych w
przypadku składowiska w gminie Pilzno, powinna być zakończona w ciągu najbliższych dwóch lat.
Również zakończenie eksploatacji składowiska odpadów w Jaśle przewidywane jest do końca 2007
roku, a w gminie Jedlicze w roku 2009. Ponadto gminy Czarna i Żyraków partycypują w
rozbudowie składowiska w Kozodrzy. Zorganizowanym systemem odbioru odpadów objętych jest
ok. 163 273 mieszkańców, co stanowi 78,8 % wszystkich mieszkańców na przedmiotowym terenie,
zaś systemem selektywnej zbiórki odpadów objętych jest średnio 57 % mieszkańców tego terenu,
przy czym w czterech gminach: Brzyska, Skołyszyn, Tarnowiec i Pilzno nie jest prowadzona
selektywna zbiórka surowców wtórnych.
Dostosowanie istniejącego systemu do obowiązującego prawa wymaga wprowadzenia
następujących zasad:
•
odpady powinny być zbierane w sposób selektywny,
•
odpady przed umieszczeniem na składowisku odpadów powinny być poddane
procesowi przekształcenia fizycznego, chemicznego lub biologicznego oraz
segregacji w celu odzysku surowców i frakcji biodegradowalnych,
•
odzysk lub unieszkodliwianie odpadów może odbywać się w instalacjach lub
urządzeniach spełniających wymagania dotrzymania standardów emisyjnych.
Cele dla gospodarowania odpadami na przedmiotowym terenie wynikają z przyjęcia do
realizacji postanowień dyrektyw Unii Europejskiej regulujących strategie i sposoby postępowania z
odpadami, a także podążających za nimi aktów prawa polskiego i nadrzędnych planów gospodarki
odpadami. Poniżej sformułowano podstawowe cele dla gospodarki odpadami w gminach
należących do Związku Gmin Dorzecza Wisłoki.
6.1.1. Cele ogólne długookresowe
Cel: Stworzenie regionalnego zintegrowanego systemu gospodarki odpadami
komunalnymi, w którym stosowane będą metody unieszkodliwiania odpadów zgodnie z hierarchią
wymaganą przez dyrektywę „ramową”, tzn. odzysk surowców, odzysk energii i składowanie.
168
System wymaga zatem wprowadzenia selektywnej zbiórki odpadów na poziomie umożliwiającym
wykorzystanie zebranych frakcji, kompostowania, przy czym składowanie traktowane musi być
jako ostatnia w hierarchii metoda unieszkodliwiania.
Cel:
Objęcie
zorganizowanym
odbiorem
odpadów
100%
mieszkańców
poszczególnych gmin i uporządkowanie systemów odbioru odpadów pod względem
organizacyjnym. Dla osiągnięcia celu wymagane jest wzmocnienie kontroli systemu odbioru
odpadów od właścicieli nieruchomości oraz ujednolicenie standardów usług odbioru odpadów dla
wszystkich podmiotów i wprowadzenie uregulowań umożliwiających kierowanie odpadów do
funkcjonujących w systemie obiektów.
Cel: Podniesienie poziomu świadomości ekologicznej mieszkańców dorzecza Wisłoki i
odpowiedzialności za wytwarzane odpady. Dla osiągnięcia celu wymagane jest prowadzenie
(kontynuacja)
działań
edukacyjnych
oraz
imprez
masowych
promujących
zachowania
proekologiczne.
Cel: Minimalizacja ilości odpadów wytwarzanych i składowanych. Cel ten wynika
zarówno z obowiązujących kierunków postępowania z odpadami jak i z konieczności
maksymalnego wydłużenia czasu eksploatacji istniejących oraz nowego składowiska odpadów
obsługującego kilkanaście gmin regionu. Dla osiągnięcia celu wymagane jest wprowadzenie
zbiórki selektywnej z odzyskiem frakcji użytkowych, kompostowanie odpadów organicznych,
przetwarzanie odpadów wielkogabarytowych.
Cel: Ograniczenie szkodliwości dla środowiska składowanych odpadów komunalnych.
Dla osiągnięcia celu wymagane jest:
• ograniczenie
ilości
składowanych
odpadów
biodegradowalnych
(zmniejszenie
oddziaływania na efekt cieplarniany poprzez redukcję emisji metanu ze składowisk),
• wydzielenie odpadów niebezpiecznych, ze szczególnym uwzględnieniem baterii i
akumulatorów, substancji łatwopalnych, olejów, zużytych urządzeń elektrycznych i
elektronicznych oraz urządzeń zawierających freony,
• przejęcie przez upoważnione firmy odpadów azbestowych z zastosowań budowlanych.
Cel: Odzysk odpadów o właściwościach użytkowych. Dla osiągnięcia celu gminy powinny
obok zapewnienia możliwości odbioru surowców wtórnych i odpadów poużytkowych od
mieszkańców poprzez sieć punktów zbiórki selektywnej (w zabudowie wielorodzinnej oraz przy
instytucjach publicznych) i system zbiórki indywidualnej (w zabudowie jednorodzinnej) dążyć do
stworzenia instalacji, w których prowadzony byłby odzysk surowców (sortowni). Realizacji celu
sprzyja możliwość uzyskania środków finansowych pochodzących z opłaty produktowej.
Cel: Ograniczenie ilości składowanych osadów ściekowych. Dla osiągnięcia celu
wymagane jest wprowadzenie biologicznej metody przekształcania komunalnych osadów
ściekowych w procesie kompostowania.
169
Cel: eliminacja azbestu ze środowiska. Dla osiągnięcia celu wymagane jest wspieranie
mieszkańców podejmujących wymiany dachów i okładzin ściennych z płyt azbestocementowych
oraz dofinansowywanie prac z powiatowych i gminnych funduszy ochrony środowiska
Cel: ograniczenie uciążliwości dla środowiska wytwarzanych odpadów medycznych i
weterynaryjnych. Dla osiągnięcia celu należy wzmóc kontrolę nad prywatnymi gabinetami
zabiegowymi oraz ukierunkowanie strumienia tych odpadów na ich odbiór przez upoważnione
jednostki.
Cel:
Zmniejszenie
uciążliwości
dla
środowiska
odpadów
powstających
przy
użytkowaniu pojazdów. Dla osiągnięcie celu wymagane jest kierowanie wraków samochodowych
do punktów zajmujących się specjalistycznym demontażem, prowadzenie odzysku opon
samochodowych i zużytych olejów w punktach usługowych.
Cel: zmniejszenie uciążliwości dla środowiska odpadów przemysłowych. Realizacja
celów wymaga zaangażowania podmiotów gospodarczych polegającego na minimalizacji
wytwarzania odpadów, odzysku odpadów przemysłowych z produkcji bieżącej i zdeponowanych
na składowiskach przemysłowych, unieszkodliwiania odpadów niebezpiecznych oraz kierowania
przemysłowych odpadów biodegradowalnych do kompostowni, a także rekultywacji składowisk.
6.2. Zadania na poziomie gmin
6.2.1 Minimalizacja ilości wytwarzanych odpadów komunalnych
Pierwszym stopniem w hierarchii postępowania z odpadami jest minimalizacja ich
wytwarzania. O ile wprowadzenie działań technicznych i technologicznych dla minimalizacji
odpadów jest możliwe w procesach produkcyjnych, o tyle wszelkie działania zmierzające do
zmniejszenia ilości powstających odpadów komunalnych uzależnione są od postawy mieszkańców,
ich świadomości ekologicznej i akceptacji zaproponowanych rozwiązań.
Zasadniczy udział w odpadach komunalnych stanowią odpady organiczne, będące
resztkami pożywienia, a ich ilość zależy wyłącznie od poziomu życia mieszkańców i możliwości
zagospodarowania tych odpadów we własnym zakresie. Na rozpatrywanym terenie o
przeważającym rolniczym charakterze około 155 706 osób mieszka na obszarach wiejskich, a
47 731 osób na obszarach miejskich w trzech jednostkach miejskich, z czego samo miasto Jasło
liczy 37 889 mieszkańców. Na takim terenie w zabudowie jednorodzinnej zagrodowej istnieją
potencjalnie duże możliwości do wykorzystywania produkowanych odpadów organicznych we
własnym zakresie, tj. do kompostowania czy skarmiania zwierząt.
Pozostałą część odpadów stanowią odpady opakowaniowe. Ograniczenie ich wytwarzania
jest możliwe jedynie przez promowanie opakowań zwrotnych, służących wielokrotnie do tego
samego celu. Niezbędne jest tutaj jednak współdziałanie wielu elementów – począwszy od polityki
170
ekologicznej państwa, producentów opakowań, a skończywszy na akceptacji mieszkańców dla tych
form opakowań. Końcowy efekt, jak widać, w niewielkim stopniu zależy do polityki prowadzonej
na szczeblu gminy.
W przypadku odpadów komunalnych osiągnięcie minimalizacji ilości wytwarzanych
odpadów jest trudne. W realizacji tego zadania pomocne mogą być następujące działania:
¾
Prowadzenie działalności edukacyjnej i informacyjnej. Jako zadania własne
gmin: przygotowanie i rozprowadzanie ulotek i plakatów upowszechniających
zbiórkę selektywną, rozpowszechnianie wśród mieszkańców informacji o punktach
zbiórki wysegregowanych frakcji odpadów; organizacja imprez okazjonalnych jak
np. „Sprzątanie świata”, itp. Jako zadania koordynowane przez gminy: wspieranie
imprez promujących zachowania proekologiczne, konkursów itp. organizowanych
przez szkoły, przedszkola i organizacje pozarządowe.
¾
Rozszerzenie, usprawnienie czy wdrożenie systemu selektywnej zbiórki
surowców wtórnych na terenach gmin w zależności od obecnego stopnia
zaangażowania mieszkańców w program selektywnej zbiórki odpadów (zadanie
własne gmin).
¾
Zbiórka odpadów niebezpiecznych z gospodarstw domowych. Jako zadania
własne gmin: budowa punktu gromadzenia odpadów wyposażonych m.in. w
stanowiska przystosowane do gromadzenia odpadów niebezpiecznych (przede
wszystkim baterii i akumulatorów oraz złomu elektronicznego); akcje zbiórki
przeterminowanych leków w aptekach; wspieranie poprzez akcje informacyjne
(rozpowszechnianie informacji o miejscach zbiórki) inicjatyw placówek handlowych
i innych podmiotów zbierających odpady niebezpieczne z gospodarstw domowych
(baterie, akumulatory, chłodziarki, elektronika). Jako zadania koordynowane przez
gminy:
wprowadzenie zbiórki baterii w placówkach oświatowych; promowanie
akcji wymiany „nowe za stare” przez placówki prowadzące sprzedaż chłodziarek i
innych urządzeń i produktów, zawierających substancje niebezpieczne (objętych
systemem opłat produktowych).
¾
Selektywne zbieranie i kompostowanie wszystkich odpadów z utrzymania
terenów zielonych na obszarach miejskich. Jako zadania własne gmin:
wskazywanie kompostowni jako miejsc odbioru odpadów zielonych dla firm
zajmującymi
się
utrzymaniem
zieleni
miejskiej;
wprowadzenie
rozwiązań
organizacyjnych ograniczających deponowanie odpadów zielonych na składowisku
(np. zakaz składowania odpadów zielonych lub podwyższona opłata); stwarzanie
popytu na wytwarzany kompost przez wykorzystanie go w inwestycjach gminnych
oraz przy bieżącym utrzymaniu terenów zielonych.
171
Działania te, a zwłaszcza w zakresie edukacji ekologicznej, powinny być jednym z
podstawowych zadań koordynowanych przez Związek Gmin Dorzecza Wisłoki przy udziale i
pomocy władz poszczególnych gmin należących do Związku.
6.2.2. Odbiór i transport odpadów komunalnych
Na prowadzenie działalności w zakresie gospodarowania odpadami (odbieranie, odzysk lub
unieszkodliwianie) wymagane są zezwolenia. Są one wydawane w trybie i na zasadach
określonych w ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 roku o odpadach. Decyzje zezwalające na
prowadzenie działalności w zakresie odzysku lub unieszkodliwiana wydaje starosta lub wojewoda,
zaś w zakresie odbierania – starosta. W każdym jednak przypadku wydanie decyzji musi być
poprzedzone zaopiniowaniem wniosku przez wójta, burmistrza albo prezydenta miasta. Należy
jednak nadmienić, że gminne jednostki organizacyjne prowadzące na terenie własnej gminy
działalność w zakresie odbierania, odzysku lub unieszkodliwiania odpadów komunalnych nie mają
obowiązku uzyskania przedmiotowych zezwoleń, ale muszą spełniać warunki wymagane przy
udzielaniu takich zezwoleń.
Zadania zbiórki i transportu odpadów komunalnych realizowane są na przedmiotowym
terenie przez ponad 20 firm (w tym kilka zakładów gospodarki komunalnej), działających na
podstawie stosownych zezwoleń. Na przedmiotowym terenie nie są stworzone warunki do odbioru
odpadów komunalnych od wszystkich mieszkańców, ograniczone są również możliwości kontroli
wypełnienia obowiązku zawierania umów przez wszystkich właścicieli nieruchomości. Efektem są
tworzone regularnie i wymagające usuwania i rekultywacji dzikie wysypiska.
W systemie gospodarki odpadami, w którym będą funkcjonować różne obiekty
unieszkodliwiania
(docelowo
kompostownia,
sortownia,
punkt
demontażu
odpadów
wielkogabarytowych, składowisko), aby zapewnić płynne funkcjonowanie systemu wymagane jest
kierowanie do poszczególnych obiektów odpowiedniej wielkości strumieni odpadów. Możliwe to
jest poprzez ujednolicenie poziomu opłat za odbiór odpadów, na terenie działania przeszłego
międzygminnego
związku
docelowego
oraz
wskazywanie
w
zezwoleniach
miejsc
unieszkodliwiania.
Dla zapewnienia stałej ilości odpadów kierowanych do instalacji, a więc przejęcia przez
gminę odpadów, możliwe są dwa rozwiązania:
¾ wprowadzenie w drodze referendum gminnej „opłaty śmieciowej”.
¾ nałożenie takiej opłaty w wyniku nowelizacji ustawy o odpadach.
Referendum wprowadzające „opłatę śmieciową” jest trudnym wyzwaniem dla każdego
samorządu, jest to bowiem decyzja polityczna. Dyskusje na ten temat toczone są w wielu
miastach, jednak brak zdecydowania spowodował, że na przeprowadzenie referendów
172
zdecydowało się jak do tej pory niewiele gmin, głównie wiejskich. Drugim rozwiązaniem
może być nowelizacja ustawy o odpadach, znajdująca się obecnie w uzgodnieniach
międzyresortowych. Projekt ustawy z 26.06.2004 zakłada miedzy innymi, że:
¾
Osiąganie celów ustawy może się odbywać z naruszeniem zasady swobody
prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie wynikającym z ustawy.
¾
Posiadacz (wywoźnik) odpadów jest obowiązany do gospodarowania odpadami w
sposób zgodny z miejscowym planem gospodarki odpadami.
¾
Prezydent miasta wskazuje miejsca odzysku albo unieszkodliwiania odpadów
wynikające z planu gospodarki odpadami.
¾
Rada Gminy w drodze uchwały może zdecydować o wprowadzeniu systemu
gospodarowania odpadami komunalnymi opartego na umowach zawieranych przez
gminę z podmiotami świadczącymi usługi w tym zakresie i finansowanego ze
środków pochodzących z opłat ponoszonych przez wytwórców odpadów
komunalnych.
¾
Rada Gminy w drodze uchwały ustala stawki opłat obciążających wytwórców
odpadów komunalnych oraz częstotliwość i terminy ich ponoszenia, a opłaty te są
dochodem gminy.
W przypadku przyjęcia przez instytucje uzgadniające oraz przez organ ustawodawczy
zaproponowanej filozofii gospodarowania odpadami komunalnymi, projektowana ustawa ma
szansę na wejście w życie w 2005 roku, a więc realnie obowiązywać będzie od 2006 roku.
6.3. Podsumowanie i wnioski
Zasadnicze cele, jakie stawiane są przed gospodarką odpadami na terenie objętym
„Planem”, wynikają z ustawy „o utrzymaniu czystości i porządku w gminach”, z ustawy „o
odpadach” i dyrektyw Unii Europejskiej:

wprowadzenie kompleksowego systemu gospodarki odpadami,

prowadzenie gospodarki odpadami zgodnie z najnowszymi regulacjami prawnymi,
nawiązującymi do dyrektyw UE,

wprowadzenie rozwiązań technicznych i organizacyjnych, pozwalających na spełnienie
limitów i zaleceń wpisanych do krajowego, wojewódzkiech i powiatowych planów
gospodarki odpadami.
173
Ustawa „o utrzymaniu czystości i porządku w gminach” nakłada na gminę obowiązki
utrzymania czystości, selektywną zbiórkę odpadów oraz budowę i utrzymanie instalacji do
unieszkodliwiania i odzysku odpadów. Z kolei KPGO i WPGO nakładają na gminy obowiązek
zmniejszenia ilości odpadów deponowanych na składowiskach oraz zmniejszenie w nich udziału
odpadów biodegradowalnych.
Gminy powinny również uczestniczyć w zadaniach realizowanych przez podmioty
gospodarcze wprowadzające na rynek opakowania i towary objęte opłatą produktową.
Uczestnictwo to polega na umożliwieniu prowadzenia ich odzysku z odpadów komunalnych
poprzez organizowanie lub współorganizowanie systemów zbiórki.
Z zadań tych i obowiązków wynikać muszą konkretne rozwiązania prawne, techniczne,
technologiczne oraz ekonomiczne.
Budowa instalacji do unieszkodliwiania i odzysku wiąże się z koniecznością
zwymiarowania ich wydajności, co związane jest z kolei z ilością dostarczanych do systemu
odpadów. Obecnie gminy nie są właścicielem odpadów i dlatego odpady są częściowo usuwane
poza teren objęty „Planem” na tańsze, z reguły niespełniające wymogów ekologicznych
składowiska.
Rozwiązaniem proponowanym przez Wojewódzki Plan Gospodarki Odpadami dla woj.
Podkarpackiego oraz Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Jasielskiego, jest stworzenie
Międzygminnego Zakładu Zagospodarowania Odpadów w Jaśle.
174
7. PROPONOWANE SCENARIUSZE GOSPODARKI ODPADAMI
WRAZ
Z
ANALIZĄ
OPCJI
EKONOMICZNYCH
I
TECHNOLOGICZNYCH
Poniżej przedstawiono ogólne informacje na temat organizacji systemu gospodarki
odpadami, jak również rozwiązania rekomendowane dla gmin, dla których niniejszy „Plan” jest
opracowywany.
7.1. Zbiórka i transport odpadów komunalnych
7.1.1. Informacje ogólne
Systemy zbiórki odpadów komunalnych zmieszanych można podzielić na dwie grupy:
¾
system
zbiórki
jednorodzinnej,
indywidualnej
indywidualnych
„u
źródła”
-
gospodarstwach
(stosowany
wiejskich,
w
zabudowie
ewentualnie
w
kamienicach). W systemie tym każde gospodarstwo domowe wyposażone jest we
własny pojemnik (worek) na odpady. System ten ułatwia również prowadzenie
selektywnej zbiórki odpadów (uzyskanie surowców wtórnych o dużej czystości) oraz
ewidencję odpadów. W systemie tym stosuje się najczęściej pojemniki o pojemności
110/120 lub 240 litrów lub alternatywnie worki foliowe.
¾
system zbiorowy - (zalecany do stosowania w zabudowie wielorodzinnej). W
systemie tym do pojemników 1100 L lub kontenerów KP- 7 odpady donoszone są
przez mieszkańców. Bywają również rozwiązania polegające na rozstawieniu
kontenerów KP-7 (na odpady zmieszane) na terenach o zabudowie jednorodzinnej,
co nie jest jednak rozwiązaniem korzystnym, ponieważ wytwarza się pewna
anonimowość wyrzucania odpadów – brak
„samokontroli sąsiedzkiej” osób
wyrzucających do nich odpady.
Pozyskiwanie surowców wtórnych może się odbywać na kilka sposobów:
•
pozyskiwanie surowców z odpadów zmieszanych – polega na pozyskiwaniu surowców ze
strumienia odpadów zmieszanych w zakładzie segregacji (sortowni)
•
pozyskiwanie surowców z selektywnej zbiórki – polega na rozdziale odpadów na
poszczególne frakcje już w miejscu ich powstania „ u źródła”:
− system dwupojemnikowy (lub workowy) tzw. „suchy-mokry”, który polega na
gromadzeniu przez mieszkańców odpadów w dwóch pojemnikach o pojemności 110L
175
(lub workach): w jednym odpady organiczne przeznaczone do kompostowania, zaś w
drugim odpady suche zmieszane przeznaczone do wtórnej segregacji na terenie
zakładów utylizacji odpadów,
− system wielopojemnikowy (lub workowy) polega na zbiórce surowców wtórnych do
większej liczby pojemników o pojemności 110L lub worków (więcej niż trzech) w
zabudowie jednorodzinnej oraz do pojemników 1100 L w zabudowie wielorodzinnej i
zazwyczaj są to :
pojemnik zielony na szkło,
pojemnik niebieski na papier,
pojemnik żółty na tworzywa sztuczne,
pojemnik czerwony na metale,
oraz na zbiórce odpadów biodegradalnych i tzw. balastu:
pojemnik brązowy na odpady organiczne (bioodpady),
pojemnik szary lub czarny na pozostałe odpady.
Uzyskane w ten sposób surowce podlegają jedynie rozdziałowi na poszczególne frakcje w
zakładzie segregacji (sortowni) przed skierowaniem do dalszej przeróbki i przygotowaniem
surowców do sprzedaży.
We wszystkich omawianych systemach istnieje możliwość zastosowania (w zależności od
potrzeb czy konieczności) pojemników lub worków o odpowiedniej kolorystyce i oznakowaniu.
Przykładowo można zastosować następujące oznakowanie:
•
pojemnik (worek) w kolorze zielonym – przeznaczony na szkło, tzn. butelki, słoiki,
opakowania po artykułach spożywczych, flakony szklane. Natomiast nie należy do
niego wrzucać: szyb okiennych i samochodowych, opakowań po lekach, porcelany,
fajansu, szkła żaroodpornego, luster oraz szkła zabrudzonego farbami czy
smarami;
•
pojemnik (worek) w kolorze niebieskim – przeznaczone na papier i makulaturę tzn.
gazety, książki, zeszyty, kartony z opakowań, tektury, listy, torby papierowe,
pudełka. Nie należy do niego wrzucać: kartonów po mleku i napojach, celofanu,
tapet, papieru zatłuszczonego, silnie zabrudzonego papieru powleczonego folią,
kalki, opakowań po mrożonkach;
•
pojemnik (worek) w kolorze żółtym - przeznaczone na puszki i tworzywa sztuczne
tzn. butelki plastykowe po napojach (PET), puszki po piwie i napojach, czystą folię
opakowaniową i duże torby plastykowe. Nie należy natomiast wrzucać: butelek po
olejach, szamponach, innych środkach chemicznych, naczyń jednorazowych,
styropianu, zakrętek, korków, puszek po konserwach.
176
Rysunek 31. System zbiórki surowców wtórnych „u źródła” w workach w mieście Jaśle,
(czerwiec 2004).
Pojemniki do zbiórki surowców wtórnych w systemie zbiorczym powinny być rozstawione
„w sąsiedztwie” altan śmietnikowych (z kontenerami na odpady mieszane), tak aby najkrótszą
drogą dla mieszkańców objętych takim systemem była droga do altan śmietnikowych. Takie
postępowanie ma na celu ograniczenie zanieczyszczania odpadami balastowymi gromadzonych
surowców wtórnych.
Zazwyczaj przyjmuje się, że odległość między miejscem zamieszkania, a punktem
selektywnej zbiórki nie powinna przekraczać 200 m, natomiast największą efektywność osiąga się
przy 100 m. Przy planowaniu rozmieszczenia punktów zbiórki w systemie kontenerowym należy
zachować zasadę, że jeden zestaw powinien przypadać na ok. 500 mieszkańców. Jest to prosty
system, który znajduje zastosowanie w zabudowie wielorodzinnej oraz w ciągach handlowych.
Przy planowaniu systemu zbiórki surowców wtórnych należy także, ze względu na różnice
w gęstości nasypowej pomiędzy szkłem, makulaturą i tworzywami sztucznymi (odpady z tworzyw
sztucznych to w 90% opakowania typu PET) uwzględnić większą pojemność pojemnika
przeznaczonego do gromadzenia tworzyw sztucznych lub częściej opróżniać pojemnik.
7.1.2. Rekomendowany system zbiórki odpadów komunalnych
Po przeanalizowaniu istniejącej sytuacji w zakresie gromadzenia i zbiórki odpadów
komunalnych (w tym segregacji surowców wtórnych) oraz rozwiązań stosowanych na terenie
177
naszego kraju proponuje się system, który będzie zróżnicowany według sposobów użytkowania i
zbudowania terenów.
Odpady komunalne zmieszane
W zależności od rodzaju zabudowy odpady komunalne zmieszane (jako balastowe) będą
zbierane w następujący sposób:
Tabela 77. Rekomendowane systemy zbiórki odpadów komunalnych zmieszanych w zależności od
zabudowania terenów.
Typy obszarów objętych
zbiórką odpadów
System zbiórki
Jednostka
Tereny miejskie:
zabudowa wielorodzinna
system zbiorowy (kontenery
KP-7, KP-10 lub pojemniki
1100L)
miasto Jasło , Jedlicze
zabudowa jednorodzinna
system indywidualny „u
źródła” (worki lub pojemniki
110 lub 120 L)
Miasto Jasło, Jedlicze, Pilzno
źródła” (worki lub pojemniki
110 lub 120 L)
Brzyska, Dębowiec, Jasło, Kołaczyce, Krempna,
Nowy Żmigród, Osiek Jasielski, Skołyszyn,
Tarnowiec, Brzostek, Pilzno, Czarna, Żyraków,
Jedlicze, Chorkówka, Sękowa
Tereny wiejskie
zagrodowa
Ponadto nadal wykorzystywane będą kontenery lub pojemniki na odpady zmieszane (tj.
aktualnie wykorzystywane do gromadzenia odpadów) do gromadzenia odpadów w systemie
zbiorowym w wielorodzinnej zabudowie na terenie miast.
Odbiór odpadów komunalnych zmieszanych będzie się odbywał raz na miesiąc lub co dwa
tygodnie na obszarach wiejskich i w zabudowie jednorodzinnej na obszarach miejskich (przy czym
należy pamiętać, że ze względu na obecność odpadów organicznych latem częstotliwość musi być
większa, aby nie pojawiał się problem emisji odorów) oraz dwa razy w tygodniu w zabudowie
wielorodzinnej na obszarach miejskich.
Odpady komunalne zmieszane zebrane na terenie miasta Jasła i gmin: Brzyska, Dębowiec,
Jasło, Kołaczyce, Krempna, Nowy Żmigród, Osiek Jasielski, Skołyszyn, Tarnowiec, Brzostek,
Pilzno, Jedlicze, Chorkówka, Sękowa będą kierowane do unieszkodliwienia na składowisku
odpadów Międzygminnego Zakładu Zagospodarowania Odpadów w Jaśle, zaś odpady zebrane na
terenie gmin Czarna, Żyraków kierowane będą do zakładu utylizacji odpadów w Paszczynie
(powiat Dębica) – składowisko odpadów w Kozodrzy.
178
Zbiórka i transport surowców wtórnych oraz bioodpadów
Na efektywność selektywnej zbiórki mają wpływ następujące czynniki:
•
dostępność do miejsca zbiórki – najlepsze efekty uzyskuje się w przypadku stosowania
indywidualnych systemów gromadzenia surowców „u źródła” ich powstawania w obszarze
zabudowy jednorodzinnej. Im większa jest odległość od miejsca zamieszkania do punktów
zbiórki, tym mniejsze jest zaangażowanie mieszkańców,
•
ilość zbieranych frakcji - duża ilość gromadzonych frakcji wpływa negatywnie na
efektywność segregacji, surowce wtórne są zanieczyszczone i wymagają dodatkowego
rozsegregowania oraz doczyszczenia i uzdatniania,
•
stopień świadomości i zaangażowania mieszkańców – efektywność może być zwiększona
poprzez akcje informacyjne dla mieszkańców oraz poprzez wprowadzenie systemu
motywacji ekonomicznych (np. brak opłat za wywiezione surowce wtórne).
Rekomenduje
się,
aby
w
podstawowym
zakresie
obowiązującym
wszystkich
użytkowników systemu (na terenie 17 gmin) odzyskowi, a następnie ponownemu wykorzystaniu
poddawane były:
•
odpady z papieru i tektury,
•
odpady ze szkła i opakowania szklane (białe i kolorowe),
•
odpady z tworzyw sztucznych,
•
złom metali stalowych i kolorowych.
Objęcie systemem selektywnej zbiórki wymienionych powyżej odpadów jest uzasadnione
ze względu na to, że mają one po odpadach organicznych największy udział w ogólnej masie
odpadów komunalnych, stosunkowo najłatwiej usunąć je ze strumienia odpadów, a także istnieje
realna możliwość zbytu wyselekcjonowanych surowców.
Wobec powyższego należy ujednolicić system segregacji odpadów w poszczególnych
gminach, zwłaszcza deklarujących udział w Międzygminnym Zakładzie Zagospodarowania
Odpadów w Jaśle (miasto Jasło i gminy Brzyska, Dębowiec, Jasło, Kołaczyce, Krempna, Nowy
Żmigród, Osiek Jasielski, Skołyszyn, Tarnowiec, Brzostek, Pilzno, Jedlicze, Chorkówka, Sękowa),
co do rodzaju segregowanych odpadów oraz kolorystyki worków.
179
Tabela 78. Rekomendowane systemy zbiórki surowców wtórnych w zależności od rodzaju
zabudowy i przeznaczenia obiektów.
Typy obszarów objętych
zbiórką odpadów
Segregowana
frakcja odpadów
System zbiórki
Gminy
Obszary miejskie:
zabudowa wielorodzinna
miasto Jasło , Jedlicze
system zbiorowy (pojemniki
1100L )
- makulatura i papier
- szkło
- tworzywa sztuczne
- metale
- bioodpady
źródła” ( worki)
- szkło
- tworzywa sztuczne
- metale
- bioodpady
miasto Jasło, Jedlicze,
Pilzno
- szkło
- tworzywa sztuczne
- metale
Brzyska, Dębowiec, Jasłogmina, Kołaczyce, Krempna,
Nowy Żmigród, Osiek
Jasielski, Skołyszyn,
Tarnowiec, Brzostek, Pilzno,
Czarna, Żyraków, Jedlicze,
Chorkówka, Sękowa
- szkło
- tworzywa sztuczne
- metale
wszystkie gminy
- szkło
- tworzywa sztuczne
- bioodpady
wszystkie gminy
Obszary wiejskie:
zagrodowa
źródła” ( worki lub pojemniki
110 lub 120 L)
Obiekty usługowo-handlowe
system zbiorczy (pojemniki
240L)
Targowiska
1100L)
Placówki oświatowe
1100L, 240L lub worki)
wszystkie gminy
- szkło
- tworzywa sztuczne
- metale (puszki
aluminiowe)
- bioodpady (jeśli działa
kuchnia)
Urzędy gmin
1100L lub 240L)
- szkło
- tworzywa sztuczne
wszystkie gminy
Cmentarze
system zbiorowy (kontenery
KP-7 lub pojemnik 1100L)
- szkło
- tworzywa sztuczne
- bioodpdy
wszystkie gminy
System zbiorczy - kontenerowy do selektywnej zbiórki surowców wtórnych prowadzony w
zabudowie wielorodzinnej w mieście Jaśle i Jedliczu należy oprzeć na istniejącym systemie.
180
Na terenie miasta Jasła rozmieszczone są następujące urządzenia do selektywnej zbiórki
surowców wtórnych:
•
57 zestawów po 3 pojemniki (1100 L) do zbiórki szkła, tworzyw, makulatury oraz
10 zestawów po 4 pojemniki (1100 L) do zbiórki szkła, tworzyw, makulatury i
metalu.
•
20 zestawów po 4 pojemniki (240 L) usytuowane przy szkołach, przedszkolach,
parafiach oraz niektórych instytucjach (urzędach) i restauracji, służące do zbiórki
szkła, tworzyw, makulatury i metalu.
W mieście Jaśle uzupełnienia o pojemniki na metal (oraz wymiany wyeksploatowanych
pojemników) wymagały będą istniejące „zestawy” do segregacji z pojemnikami 1100 L.
W mieście Pilźnie należy zorganizować miejsca z pojemnikami do selektywnej zbiórki
surowców wtórnych w systemie zbiorczym (głównie przy placówkach oświatowo oraz handlowousługowych, z uwagi na znikomy udział budynków zabudowy wielorodzinnej na obszarze
miejskim).
Proponuje się utrzymać istniejącą kolorystykę pojemników na surowce wtórne
rozmieszczonych na terenie miasta Jasła i do nich dostosować kolorystykę pojemników i worków
w pozostałych gminach (z wyłączeniem gmin Czarna i Żyraków, które powinny urządzenia do
gromadzenia odpadów dostosować do systemu obsługiwanego przez ZUO w Pszczynie):
•
pojemnik w kolorze zielonym – przeznaczony na szkło,
•
pojemnik w kolorze niebieskim – przeznaczony na papier i makulaturę,
•
pojemnik w kolorze czerwonym - przeznaczona na puszki i metal,
•
pojemnik w kolorze żółtym – przeznaczony na i tworzywa sztuczne.
Jak wcześniej wspominano zestawy do zbiórki surowców wtórnych powinny być
rozstawione „w sąsiedztwie” altan śmietnikowych (z kontenerami na odpady zmieszane) w
zabudowie wielorodzinnej oraz w innych punktach na terenie miejskim i wiejskim wg wskazań w
tabeli 78.
System workowy prowadzony w zabudowie jednorodzinnej na obszarach miejskich i
wiejskich gmin opierał się będzie w zakresie podstawowym na czterech workach.
Biorąc pod uwagę fakt, że łatwiejszą drogą do osiągnięcia jednolitej kolorystyki urządzeń do
gromadzenia surowców wtórnych na terenie miasta Jasła i gmin: Brzyska, Dębowiec, Jasło,
Kołaczyce, Krempna, Nowy Żmigród, Osiek Jasielski, Skołyszyn, Tarnowiec, Brzostek, Pilzno,
Jedlicze, Chorkówka i Sękowa jest dostosowanie kolorystki worków do kolorystki pojemników,
zaleca się wprowadzenie następującej kolorystki worków do gromadzenia surowców:
181
•
worek w kolorze zielonym – przeznaczony na szkło,
•
worek w kolorze niebieskim – przeznaczony na papier i makulaturę,
•
worek w kolorze czerwonym - przeznaczona na puszki i metal,
•
worek w kolorze żółtym – przeznaczony na i tworzywa sztuczne.
Worki powinny być zaopatrzone w informacje, na jakie surowce są przeznaczone oraz czego
nie wolno do nich wrzucać zgodnie z przedstawianymi zasadami.
Jeżeli zaistnieje sytuacja, w której użytkownicy systemu (np. mieszkańcy) będą chcieli we
własnym zakresie (indywidualnie) rozszerzyć asortyment segregowanych odpadów o inne odpady,
np. szmaty, należy im to umożliwić i odbierać od nich tego rodzaju wysegregowane odpady, tak
jak pozostałe surowce wtórne.
Surowce wtórne zebrane na terenie miasta Jasła i gmin: Brzyska, Dębowiec, Jasło,
Jedlicze, Chorkówka, Sękowa powinny trafić do MZZO w Jaśle, zaś surowce wtórne zebrane na
terenie gmin Czarna, Żyraków kierowane będą do Gminnego Zakładu Komunalnego Gromadzenia
i Utylizacji Odpadów Wodociągów i Kanalizacji w Paszczynie (powiat Dębica). Alternatywnie na
terenie gminy Brzostek planowana jest sortownia odpadów (zgodnie z zapisami Planu Gospodarki
Odpadami dla Powiatu Dębickiego).
Do zbiórki surowców wtórnych gromadzonych w workach może służyć samochód
skrzyniowy. Do transportu surowców wtórnych gromadzonych w pojemnikach może służyć
samochód z zaczepami do obsługi pojemników 1100 L lub 240 L.
W MZZO w Jaśle surowce wtórne będą:
• podczyszczane – wybranie niepożądanych zanieczyszczeń z poszczególnych frakcji
surowców wtórnych,
•
rozsortowywane – podział frakcji na rodzaje, np. szkła na szkło białe i kolorowe,
•
przygotowane do sprzedaży – nadanie formy zebranym frakcjom surowców wtórnych cech
pożądanych przez odbiorców, np. sprasowanie lub zbelowanie czy rozdrobnienie.
Funkcjonowanie systemu selektywnej zbiórki odpadów winno zapewniać realizację
następujących zasad:
• im więcej da się wyselekcjonować z odpadów komunalnych surowców wtórnych do dalszego
zagospodarowania, tym miej odpadów trafi na składowisko i będzie ono funkcjonowało
dłużej;
• im czystszy surowiec wtórny – tym mniejsze koszty jego przetworzenia i możliwe wyższe
zyski z jego sprzedaży.
W planach wyższego szczebla zarekomendowano kierunek związany z rozpowszechniania
w zabudowie zagrodowej indywidualnych systemów do kompostowania odpadów zielonych i
organicznych wraz z zagospodarowaniem kompostu w gospodarstwach, co znajduje uzasadnienie z
182
uwagi na rolniczy charakter większości gmin wiejskich objętych „Planem”. Bioodpady powstające
na obszarach miejskich (miasto Jasło, Jedlicze i Pilzno) podlegały będą zbiórce i przetwarzaniu na
kompost w instalcji zbiorczej (kompostowni).
Rekomenduje się następujący sposób zbiórki bioodpadów:
•
Zbiórka odpadów organicznych z gospodarstw domowych w zabudowie wielorodzinnej na
obszarach miejskich systemem zbiorczym, czyli gromadzenie odpadów organicznych w
specjalistycznych pojemnikach o pojemności 240 L, ustawionych w pobliżu pojemników na
odpady zmieszane i surowcowe wtórne.
•
Zbiórka odpadów organicznych z gospodarstw domowych w zabudowie jednorodzinnej na
obszarach miejskich systemem indywidualnym, tj. gromadzenie odpadów organicznych w
specjalistycznych pojemnikach o pojemności 110 L.
•
Dodatkowo w zabudowie wielorodzinnej i jednorodzinnej ma obszarach miejskich, przy
placówkach z kuchnią (szkoły, przedszkola, domy opieki społecznej i inne) i w przyszłości
przy cmentarzach, zaleca się wprowadzić zbiórkę bioodpadów (odpady organiczne i zielone).
•
Bezpośredni transport odpadów zielonych z pielęgnacji i utrzymania zieleni (trawa, gałęzie)
do kompostowni przy MZZO w Jaśle (lub do kompostowni przy ZUO w Paszczynie z gmin
Czarna i Żyraków).
•
Przekazywanie do kompostowni przy MZZO w Jaśle (lub do kompostowni przy ZUO w
Paszczynie z gmin Czarna i Żyraków) odwodnionych osadów ściekowych z oczyszczalni
ścieków funkcjonujących na terenie objętym planem po uprzednim przebadaniu osadów i
spełnieniu stosownych wymogów jakościowych.
Zebrane w sposób selektywny odpady organiczne oraz odpady zielone skierowane będą do
kompostowni w celu ich przetworzenia i gospodarczego wykorzystania (produkcja kompostu).
Wyprodukowany kompost może być wykorzystany przyrodniczo np. do zabiegów pielęgnacyjnych
istniejących czy terenów zielonych na terenie poszczególnych gmin lub też może być
wykorzystywany rolniczo po uzyskaniu stosownych atestów.
Do transportu odpadów organicznych zbieranych w pojemnikach 240L i 110L może służyć
samochód z zaczepami do obsługi tego rodzaju pojemników. Z uwagi na specyfikę gromadzonych
odpadów samochód do ich odbioru winien być wyposażony w urządzenie do mycia pojemników.
Zbiórka i transport odpadów niebezpiecznych
W masie odpadów komunalnych znajdują się odpady uznawane za niebezpieczne lub
szkodliwe (uciążliwe), takie jak: zużyte baterie, świetlówki, przeterminowane lekarstwa, zużyte
akumulatory czy opony, a w przypadku omawianych gmin także opakowania zanieczyszczone
środkami ochrony roślin lub niewykorzystane i przeterminowane środki ochrony.
183
Aby ograniczyć możliwość skażania substancjami toksycznymi pozostałej części odpadów, a
zwłaszcza ich części organicznej, konieczne jest wprowadzenie stosownych procedur postępowania
z odpadami niebezpiecznymi.
Proponuje się następujące rozwiązania przy zbiórce odpadów niebezpiecznych:
1. Zorganizowanie w przyszłości odbioru w wyznaczonych punktach zbiórki odpadów
niebezpiecznych w poszczególnych gminach. W takim przypadku odpady będą
dostarczane przez samych mieszkańców do takich punktów. Proponuje się, aby taki
punkt odbioru odpadów niebezpiecznych w pierwszej kolejności zorganizować na
terenie MZZO w Jaśle wraz z punktem przeładunkowym odpadów niebezpiecznych.
2. Zorganizowany (systematyczny) odbiór odpadów przez specjalistyczny pojazd
(Mobilny Punkt Zbiórki Odpadów Niebezpiecznych) objeżdżający zgodnie z
ustalonym harmonogramem terenów objętych zbiórką (średnio cztery razy w roku).
Przewiduje się, że jeden pojazd może obsługiwać teren siedemnastu gmin. Mieszkańcy
poszczególnych gmin powinni być poinformowani o miejscu zbiórki i czasie trwania
akcji.
3. Zorganizowanie zbiórki przy współpracy z właścicielami obiektów handlowych (np.
apteki, sklepy oferujące sprzedaż środków ochrony roślin, artykuły fotograficzne,
farby i rozpuszczalniki). W takim przypadku właściwe władze samorządowe zawierają
umowy z właścicielami obiektów handlowych w zakresie odbioru i przechowywania
różnych rodzajów odpadów niebezpiecznych. Odpady te są odbierane przy użyciu
specjalistycznego samochodu z omawianych obiektów po zgłoszeniu zawiadomienia
przez właścicieli.
Odpady niebezpieczne mogą być transportowane przez specjalistyczne samochody firm
posiadających odpowiednie zezwolenia. Odpady niebezpieczne zgromadzone na terenie MZZO w
Jaśle będą następnie odbierane i unieszkodliwiane przez specjalistyczne firmy posiadające
stosowne zezwolenia.
Zużyte urządzenia elektryczne i elektroniczne
Zbiórka zużytych urządzeń elektrycznych i elektronicznych może być realizowana
akcyjnie.
Odpady te mogą być również zbierane razem z odpadami niebezpiecznymi, np. poprzez
specjalistyczny samochód, jak również dopuszcza się metodę bezpośredniego donoszenia do
punktu zorganizowanego przy MZZO w Jaśle.
184
Zużyte opony
W zakresie gospodarki zużytymi oponami, proponuje się, aby odpady te, powstające u
indywidualnych użytkowników były dostarczane np. do zakładów wulkanizacyjnych lub zakładów
demontażu wyeksploatowanych pojazdów zlokalizowanych na przedmiotowym terenie.
Zużyte oleje
Proponuje się, aby zużyte oleje od mieszkańców były gromadzone w punkcie zbiórki
odpadów niebezpiecznych przy MZZO w Jaśle na zasadzie bezpośredniego dostarczenia do punktu
oraz zbierane okresowo przez Mobilny Punkt Zbiórki Odpadów Niebezpiecznych. Oleje
zgromadzone na terenie MZZO w Jaśle przekazywane będą następnie do odzysku i
unieszkodliwiania w przystosowanej do tego celu instalacji, np. Rafineria Nafty Jedlicze.
Zbiórka i transport odpadów wielkogabarytowych
Odpady wielkogabarytowe, które scharakteryzowano w rozdziale 4.4.5, ze względu na
swoje rozmiary i skład powodują wiele utrudnień w zagospodarowaniu odpadów komunalnych
m.in. znacznie zmniejszają chłonność składowisk oraz utrudniają pracę kompaktorów w trakcie
zagęszczania warstw odpadów. Dlatego też powinny być one selektywnie gromadzone i usuwane.
Proponuje
się
następujące
rozwiązania
przy
zbiórce
i
transporcie
odpadów
wielkogabarytowych:
1. Działania mające na celu powtórne wykorzystanie odpadów:
a
system polegający na przekazaniu – tj. pozbywaniu się przez użytkownika jeszcze
sprawnego, ale przestarzałego sprzętu. Sprzęt taki mógłby być udostępniany w
punkcie zbiórki odpadów (zorganizowanym np. przy MZZO w Jaśle) z
odpowiednią
adnotacją
od
właściciela
na
temat
stanu
technicznego
pozostawionego sprzętu,
b
system wymienny – jest najskuteczniejszą i najbardziej oczywistą formą odzysku
surowców wtórnych z tego typu odpadów. System ten polega na odbiorze zużytego
lub niesprawnego sprzętu przez producenta, który w swoim zakładzie może
dokonać demontażu, a następnie wykorzystać poszczególne surowce wtórne. Jest
to bardzo korzystne rozwiązanie, ponieważ omawiane odpady są dostarczane
bezpośrednio do demontażu, co skutkuje odprowadzeniem ich z ogólnego
strumienia odpadów komunalnych.
2. Dowożenie własnym transportem przez właścicieli odpadów wielkogabarytowych do
zakładów zagospodarowania odpadów (w Jaśle i Paszcznie).
3. Wprowadzenie systemu sezonowego (okresowego, np. raz na kwartał) odbioru
odpadów wielkogabarytowych bezpośrednio od mieszkańców. Mieszkańcy zostaną
wcześniej powiadomieni o terminie zbiórki oraz rodzaju zbieranych odpadów.
185
4. Prowadzenie zbiórki odpadów wielkogabarytowych na telefon przez firmy świadczące
usługi w zakresie odbioru odpadów (obowiązek wpisany w zezwoleniu dla odbiorców
odpadów).
Zebrane odpady wielkogabarytowe będą trafiać do Punktu demontażu odpadów
wielkogabarytowych przy MZZO w Jaśle (lub odpowiednio do ZUO w Paszczynie), gdzie będą
demontowane. Po rozbiórce część uzyskanych materiałów stanowiących surowiec wtórny będzie
dołączana do danej frakcji, natomiast pozostała część (jako balast) będzie kierowana na
składowisko odpadów. Części stanowiące odpady niebezpieczne (np. urządzenia chłodnicze)
kierowane będą do unieszkodliwienia w zakładach specjalistycznych.
Wraki samochodowe
Zużyte lub nie nadające się do użytkowania pojazdy wg. Rozporządzenia Ministra
Środowiska w sprawie katalogu odpadów, kwalifikuje odpad jako nieujęty w innych grupach o
kodzie 16 01 04 i nazywa go odpadem niebezpiecznym.
Proponuje się wdrożenie systemu recyklingu pojazdów w oparciu o specjalistyczne firmy
zajmujące się kasacją pojazdów mechanicznych, które spełniają wymagane kryteria i posiadają
stosowne zezwolenia na prowadzenie tego typu działalności.
Zbiórka i transport odpadów budowlanych
Odpady te powstają w trakcie prowadzenia robót budowlanych i remontów.
Jak wspomniano we wcześniejszych rozdziałach do tej grupy odpadów zalicza się następujące
rodzaje:
•
odpady materiałów i elementów budowlanych oraz infrastruktury drogowej (np. beton,
cegły, płyty, ceramika);
•
odpady drewna, szkła i tworzyw sztucznych;
•
odpady asfaltów, smół i produktów smołowych;
•
odpady i złomy metaliczne oraz stopów metali;
•
gleba i ziemia (włączając glebę i ziemię z terenów zanieczyszczonych oraz urobek
z pogłębiania);
•
materiały izolacyjne oraz materiały konstrukcyjne zawierające azbest;
•
materiały konstrukcyjne zawierające gips;
•
inne odpady z budowy, remontów i demontażu.
Proponuje się następujące rozwiązania przy zbiórce i transporcie odpadów budowlanych:
1. Wykonanie wszelkich działań związanych ze zbiórką i transportem przez wytwórców tych
odpadów, tj. firmy budowlane, rozbiórkowe lub osoby fizyczne, które prowadziły prace
budowlane i remontowe.
2. Zlecenie odbioru i utylizacji specjalistycznym firmom.
186
Można dodatkowo zastosować procedury administracyjno-prawne regulujące wydawanie
pozwoleń na budowę lub remont w połączeniu z wpisem do decyzji obowiązku usunięcia odpadów
(ale z kartą przekazania).
Odpady budowlane są źródłem wielu cennych surowców wtórnych, które mogą zostać
odzyskane pod warunkiem ich nie przemieszania w trakcie prowadzonych prac. Zaleca się, zatem
w każdym przypadku selektywne gromadzenie tych odpadów na placu budowy, a następnie
selektywne ich wywożenie.
Gruz budowlany i inne odpady towarzyszące remontom mieszkań powinny być usuwane
na zasadzie podstawienia przez przedsiębiorstwo wywozowe pojemnika np. KP-7 lub innego na
zlecenie i koszt wytwarzającego odpady. Proponowane rozwiązanie jest w zgodzie z jedną z
głównych zasad gospodarki odpadami - „zanieczyszczający płaci”.
Do transportu odpadów budowlanych można użyć samochodu skrzyniowego z
podwyższonymi burtami z dźwigiem HDS lub samochodu samowyładowczego do transportu gruzu
w kontenerach.
Zagadnieniem, które powinno być również uregulowane we wszystkich gminach jest
sprawa wymiany pokryć dachowych (tzw. eternit), rur wodociągowych czy ociepleń budynków
zawierających azbest. Jak wspomniano w poprzednich rozdziałach w przypadku kontaktu z
materiałami azbestowymi zagrożeniem dla zdrowia i życia jest pył, który powstaje przy demontażu
elementów azbestowych.
Zgodnie z „Programem usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest stosowanych na
terytorium Polski” przyjętym przez Radę Ministrów w dniu 14 maja 2002 roku, gminy mają
obowiązek wykonania następujących zadań:
•
Usuwanie eternitu (azbestu) wymaga prowadzenia działalności informacyjno–
popularyzującej na szczeblach samorządów terytorialnych.
•
Usuwanie azbestu powinno być monitorowane np. przez sołtysów w gminach i
służby miejskie na terenie miasta Jasła.
W planowanym MZZO w Jaśle przewiduje się budowę wydzielonej kwatery na odpady
budowlane, w tym odpady zawierające azbest. Podjęcie prac demontażowych, np. pokryć
dachowych zawierających azbest, powinno być zgłaszane do odpowiednich organów, a
wykonawca tych prac powinien spełniać warunki podane w Rozporządzeniu Ministra Gospodarki,
Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 2 kwietnia 2004 roku w sprawie sposobów i warunków
bezpiecznego użytkowania i usuwania wyrobów zawierających azbest (Dz.U.04.71.649).
187
Zbiórka i transport odpadów medycznych i weterynaryjnych oraz padłych zwierząt
Głównym celem jest minimalizacja negatywnego oddziaływania odpadów medycznych i
weterynaryjnych na środowisko poprzez stosowanie właściwych praktyk postępowania z
odpadami. Na poziomie gmin należy:
•
Spowodować, aby wszystkie podmioty wytwarzające odpady medyczne i
weterynaryjne uzyskały stosowną decyzję odpowiednich starostw powiatowych i
posiadały zawarte umowy z wyspecjalizowanymi podmiotami na odbiór i
utylizację ww. odpadów.
•
Podnieść świadomość w zakresie prawidłowych sposobów postępowania z
odpadami medycznymi w służbie zdrowia i gabinetach weterynaryjnych.
•
Zorganizować punkty zbiórki przeterminowanych lekarstw (np. w aptekach).
Dla padłych zwierząt domowych nie będących przedmiotem hodowli (psy, koty itp.),
obsługę w zakresie odbioru zwłok zwierząt mogą prowadzić zakłady weterynaryjne, które powinny
mieć podpisaną umowę z wyspecjalizowaną firmą zajmującą się utylizacją zwłok zwierzęcych.
W celu odbioru padłych zwierząt hodowlanych (krowy, konie itp.) należy powołać lub
nawiązać współpracę z wyspecjalizowanym podmiotem gospodarczym, którego działalność będzie
regulowało Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z dnia 23 grudnia
1998r. w sprawie szczegółowych warunków weterynaryjnych przy zbieraniu, grzebaniu lub
spalaniu zwłok zwierzęcych i ich części oraz odpadów poubojowych, a w szczególności:
•
podmiot będzie posiadał wydzielone pomieszczenie do czasowego magazynowania tych
odpadów,
•
podmiot będzie posiadał środki transportu do przewożenia odpadów zwierzęcychszczelnych, całkowicie obudowanych i zabezpieczonych przed wypadaniem lub
wyciekaniem.
Proponuje się, aby odbiór padłych zwierząt przez specjalistyczną firmę odbywał się „na telefon”.
7.2. Odzysk surowców i unieszkodliwienie pozostałej części odpadów komunalnych
7.2.1. Założone poziomy odzysku
Do obliczenia ilości odzyskiwanych surowców wtórnych, po usprawnieniu istniejącego
systemu na terenie miasta Jasła i gmin: Dębowiec, Jasło, Kołaczyce, Krempna, Nowy Żmigród,
Osiek Jasielski, Brzostek, Czarna, Żyraków, Jedlicze, Chorkówka, Sękowa oraz po wdrożeniu
systemu selektywnej zbiórki surowców na terenie gmin: Brzyska, Skołyszyn, Tarnowiec i Pilzno,
przyjęto następujące założenia:
188
•
system zbiórki odpadów będzie obejmował wszystkich mieszkańców miasta Jasła i gmin:
Dębowiec, Jasło, Kołaczyce, Krempna, Nowy Żmigród, Osiek Jasielski, Brzostek, Czarna,
Żyraków, Jedlicze, Chorkówka, Sękowa, Brzyska, Skołyszyn, Tarnowiec i Pilzno. Z uwagi
na fakt, że gminy Czarna i Żyraków nie będą obsługiwane przez planowany
Międzygminny Zakład Zagospodarowania Odpadów w Jaśle, a tylko przez Zakład
Utylizacji Odpadów w Paszczynie, w dalszej części „Planu” oszacowano ilość
odzyskiwanych surowców wtórnych i innych odpadów ogółem dla gmin obsługiwanych
przez MZZO w Jaśle oraz indywidualnie dla gmin Czarna i Żyraków.
•
zgodnie z założeniami Krajowego Planu Gospodarki Odpadami (KPGO) planuje się obok
odpadów opakowaniowych selektywną zbiórką objąć odpady wielkogabarytowe,
budowlane oraz niebezpieczne w taki sposób, aby zapewnić wydzielenie ich ze strumienia
odpadów komunalnych. W stosownych planach wojewódzkich i powiatowych przyjęto
porównywalne limity odzysku. Dla wszystkich gmin objętych „Planem” przyjęto
następujące poziomy odzysku odpadów z masy odpadów komunalnych:
Tabela 79. Zakładane limity odzysku i recyklingu na obszarach miejskich i wiejskich.
Cele szczegółowe
opakowania metalowe
odpady budowlane
odpady niebezpieczne (z grupy odpadów
komunalnych)
źródło: opracowanie własne na podstawie KPGO
•
2006
2008
2012
45%
35%
22%
35%
26%
20%
46%
38%
23%
36%
37%
30%
47%
43%
24%
39%
60%
50%
22%
37%
66%
odzysk odpadów opakowaniowych obliczono ogółem dla odpadów komunalnych
powstających w zabudowie mieszkalnej i dla odpadów komunalnych powstających w
obiektach infrastruktury.
•
odzysk odpadów zielonych założono tylko z terenów miejskich, podobnie jak odzysk
odpadów organicznych (tylko odpady organiczne pochodzenia roślinnego które stanowią
95% sumarycznej masy odpadów pochodzenia roślinnego i zwierzęcego w strumieniu
odpadów komunalnych) do kompostowania w systemie zbiorczym. Założono 70 – proc.
efektywność prowadzenia odzysku odpadów organicznych do kompostowania z terenu
objętego zbiórką bioodpadów.
Przy uwzględnieniu powyższych założeń oraz na podstawie wykonanej prognozy ilości
odpadów komunalnych obliczono roczne poziomy odzysku odpadów opakowaniowych, ilość
189
odpadów podlegających kompostowaniu, odzysk odpadów niebezpiecznych oraz budowlanych jak
również masę balastu, którą należy unieszkodliwić poprzez składowanie.
7.2.2. Odzysk surowców ze strumienia odpadów komunalnych
Odzysk odpadów biodegradalnych
W niniejszym „Planie” przyjęto, że wszystkie odpady zielone oraz odpady organiczne
powstające na przedmiotowym terenie będą zagospodarowywane bądź we własnym zakresie przez
właścicieli gospodarstw domowych na obszarach wiejskich (poprzez skarmianie zwierząt lub
kompostowanie) lub przez użytkownika Międzygminnego Zakładu Zagospodarowania Odpadów w
Jaśle (oraz w przypadku gmin Czarna i Żyraków przez ZUO w Paszczynie) – kompostowaniu
podlegały będą odpady zielone oraz organiczne pochodzenia roślinnego z terenów miejskich:
miasto Jasło, Jedlicze i Pilzno (zabudowa wielorodzinna i zabudowa jednorodzinna) oraz osady
ściekowe z terenu gmin objętych „Planem”.
Oszacowano, że ilość odpadów zielonych (z terenów miejskich) przeznaczonych do
kompostowania w systemie zbiorczym wyniesie ok. 500 Mg na rok. Około 700 Mg odpadów
zielonych oraz ok. 2 600 odpadów organicznych pochodzenia roślinnego i zwierzęcego
wytwarzanych na obszarach wiejskich będzie mogło być kompostowane w systemach
indywidualnych.
Przyjęto, że do kompostowania w systemie zbiorczym kierowane będą tylko odpady
organiczne pochodzenia roślinnego. Uwzględniając to, że odpady organiczne zwierzęce stanowią
ok. 1% odpadów komunalnych z terenów miejskich (tj. ok 3,4 kg/Mk w roku bazowym), ilość
wytwarzanych odpadów organicznych pochodzenia roślinnego z gospodarstw domowych na
obszarach miejskich wyniesie rocznie ok. 3 100 Mg, z czego zakłada się, że 70% tych odpadów
będzie odzyskiwanych ze skierowaniem do przeróbki w zbiorczej kompostowni. Pozostała część
odpadów biodegradowalnych obecna w masie odpadów komunalnych będzie deponowana na
składowisku odpadów komunalnych.
Zakłada się, że z bioodpadami będą kompostowane (w kompostowni przy MZZO w Jaśle)
osady ściekowe (po spełnieniu stosownych wymagań, co do ich jakości i właściwości fizykochemicznych) z eksploatowanych na przedmiotowym terenie oczyszczalni ścieków. Obecna
produkcja osadów ściekowych na przedmiotowym terenie wynosi od 1700 do 2000 Mg rocznie.
Należy zaznaczyć, że przez najbliższe lata w ramach realizacji „Programu poprawy jakości
Wisłoki” powstaną nowe oczyszczalnie i zwiększy się ilość ścieków poddawanych procesom
oczyszczania biologicznego i tym samym wzrośnie produkcja osadów ściekowych. Do
wstępnych obliczeń przyjęto, że w początkowym okresie działalności kompostownia będzie
przerabiała rocznie ok. 2 000 Mg osadów ściekowych. Zakłada się, że po rozbudowie systemu
190
kanalizacji sanitarnej na przedmiotowym terenie, osady ściekowe wygenerowane w
procesach oczyszczania ścieków będą kompostowane w zbiorczym systemie, który będzie
rozbudowywany i przystosowany do przyjęcia i przeróbki większej ilości osadów.
Tabela 80. Odzysk odpadów organicznych do kompostowania zbiorczego z terenu gmin
obsługiwanych przez MZZO w Jaśle.
Wyszczególnienie
odpady organiczne pochodzenia roślinnego [Mg/rok]
70% odzysk odpadów organicznych do kompostowania [Mg/rok]
odpady zielone do kompostowania [Mg/rok]
osady ściekowe [Mg/rok]
ilość bioodpadów kierowanych do kompostowania ogółem
[Mg/rok]
zakładana produkcja kompostu [Mg/rok]
2008
3 101
2 171
500
2000
2009
3 107
2 175
500
2000
2010
3 113
2 179
490
2000
2011
3 118
2 183
491
2000
2012
3 119
2 183
491
2000
4 671
2802
4 675
2805
4 669
2802
4 674
2804
4 674
2805
* przyjęto, że z 1Mg bioodpadów uzyskuje się 0,6 Mg kompostu.
Na terenie gmin Czarna i Żyraków, podobnie jak w innych gminach wiejskich
obsługiwanych przez MZZO w Jaśle, wszystkie odpady pochodzenia organicznego roślinnego i
odpady zielone tam powstające będą kompostowane w systemach indywidualnych i
zagospodarowywane we „własnym zakresie” na terenie gospodarstw zagrodowych.
Rysunek 32. Schemat przepływu odpadów biodegradalnych.
Obszary wiejskie
Odpady organiczne
zwierzęcego
– 2 600 Mg
Odpady zielone – 700 Mg
3300 Mg
INDYWIDUALNE SYSTEMY
KOMPOSTOWANIA
Obszary miejskie
Odpady organiczne
zwierzęcego
– 3 250 Mg
Odpady zielone – 500 Mg
2 150 Mg
1 100 Mg
500 Mg
ZBIORCZY
SYSTEM KOMPOSTOWANIA
Składowisko
Osady ściekowe
- 2000 Mg
KOMPOST
- 3 300 Mg
KOMPOST
- 2 800 Mg
Zakłada się, że na składowisko balastu przy MZZO w Jaśle będzie trafiało rocznie ok.
1 100 Mg bioodpadów.
191
Odzysk surowców wtórnych (w tym odpadów opakowaniowych)
W niniejszym „Planie” przyjęto, że wdrożenie systemu selektywnej zbiórki „u źródła”
spowoduje wydzielenie pewnej ilości odpadów opakowaniowych wchodzących w skład masy
odpadów komunalnych. Sumaryczny strumień odpadów opakowaniowych (szkło, papier i tektura,
tworzywa sztuczne, metal i opakowania wielomateriałowe) wraz z odpadami nie opakowaniowymi
tworzą strumień surowców wtórnych.
Odpady opakowaniowe są odzyskiwane m.in. przez selektywną zbiórkę surowców
wtórnych. Ponadto wymogi prawne wynikające z zapisów ustawy o obowiązkach przedsiębiorców
w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie
depozytowej z dnia 11 maja 2001r. (Dz.U. Nr 63, poz. 639 z 2001r.) przewidują, że przedsiębiorcy
wprowadzający na rynek krajowy produkty w opakowaniach mają zapewnić ich odzysk.
Tabela 81. Przyjęte jednostkowe wskaźniki nagromadzenia surowców wtórnych w tym odpadów
opakowaniowych dla roku 2003r.
L.p.
1.
2.
3.
4.
5.
Strumień
Obszary
miejskie
papier, tektura nieopakowaniowe
szkło nieopakowaniowe
tworzywa sztuczne nieopakowaniowe
kg/M/rok
22,4
32,3
1,9
21,8
37,6
metale
opakowania z blachy
Razem
Razem surowce
Obszary
na obszarach
wiejskie
miejskich
kg/Mrok
kg/M/rok
9,1
54,7
12,9
0,7
23,7
15,8
17,6
12,2
9,9
3,6
1,0
3,6
49,8
14,5
3,6
146,3
5,8
3,7
1,3
0,4
1,5
Razem surowce
na obszarach
wiejskich
kg/Mrok
22
16,5
23,4
5,4
1,5
68,8
Przedsiębiorcy są zobowiązani do uzyskania co najmniej poziomów odzysku określonych
Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia z dnia 29 maja 2003 r. w sprawie rocznych poziomów
odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych i poużytkowych (Dz. U. 03.104.982 z dnia 13
czerwca 2003 r.).
Zakładając odzysk surowców wtórnych jak dla odpadów opakowaniowych (wg Tabeli 79)
poniżej oszacowano ilość odzyskanych surowców wtórnych.
192
Tabela 82. Zakładane szacunkowe ilości surowców wtórnych odzyskanych w wyniku prowadzenia
segregacji „u źródła” na terenie gmin obsługiwanych przez MZZO w Jaśle oraz gminy
Czarna i gminy Żyraków
Strumień
2006
2011
2012
surowce odzyskane z terenu gmin obsługiwanych przez MZZO w Jaśle [Mg/rok]
Papier i tektura
2 512
2 546
2 579 2 615
2 650
2 685
Tworzywa sztuczne
1 205
1 227
1 249 1 273
1 295
1 316
Szkło
1168
1218
1267
1318
1368
1418
Metale
491
501
511
521
530
539
2 718
1 335
1467
548
Razem
5 376
2007
5 492
2008
5 606
2009
5 727
2010
5 843
5 958
6 068
surowce odzyskane z terenu gmin Czarna
Papier i tektura
Tworzywa sztuczne
Szkło
Metale
123
64
17
72
125
65
17
74
126
66
18
75
127
67
19
77
128
68
20
79
130
69
20
80
131
70
21
82
Razem
276
281
285
290
295
299
304
surowce odzyskane z terenu gminy Żyraków
Papier i tektura
Tworzywa sztuczne
Szkło
Metale
130
67
18
76
132
68
19
78
133
70
20
79
134
71
20
81
136
72
21
83
137
73
21
85
138
74
22
86
Razem
291
297
302
306
312
316
320
Z Tabeli 76 wynika, że na przedmiotowym terenie powstaje rocznie ponad 17,5 tys.
surowców wtórnych (w tym ok. 840 Mg/rok na terenie gminy Czarna i ok. 880 Mg/rok na terenie
gminy Żyraków). Zakłada się, że średnio 38% surowców wtórnych, powinno zostać odzyskanych
(2012r.).
Odzysk odpadów tekstylnych
Z krajowej praktyki w zakresie zbiórki tekstyliów wynika, że jest ona trudna do
przeprowadzenia i w zasadzie może sprowadzać się do akcji zbierania odzieży. Zbiórkę szmat
prowadzi obecnie jedynie gmina Jedlicze.
Aktualnie nie przewiduje się istotnych możliwości odzysku tych odpadów i będą one
deponowane na składowisku odpadów komunalnych lub odbierane przez osoby trzecie. W wielu
polskich miastach rozstawiane są specjalne pojemniki na zużytą odzież będące własnością
Polskiego Czerwonego Krzyża lub innych firm: Wtórpol (PKPS), Viva. Jest to jedna z form godna
polecenia, pozwalająca na ograniczenie strumienia tekstyliów w masie odpadów komunalnych
zmieszanych, kierowanych do składowania.
193
Odzysk odpadów wielkogabarytowych
W poniższej tabeli zestawiono zakładane w Krajowym Planie Gospodarki Odpadami
poziomy odzysku odpadów wielkogabarytowych.
Tabela 83. Poziomy odzysku odpadów wielkogabarytowych wg KPGO.
Rok
2005
2010
2014
% odpadów ma być zbierane selektywnie (odzysku)
20 %
50 %
70 %
Tabela 84. Szacunkowych ilości odzyskanych odpadów wielkogabarytowych z terenu gmin
obsługiwanych przez MZZO w Jaśle oraz z terenu gminy Czarna i gminy Żyraków.
Rok
gminy obsługiwane
przez MZZO w Jaśle
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
777
941
1106
1271
1436
1601
1765
gmina Czarna
[Mg/rok]
49
60
70
81
91
102
112
gmina Żyraków
44
63
74
85
96
107
118
Obok odpadów wielkogabarytowych wytwarzanych w zabudowie mieszkalnej, na uwagę
zasługują również wraki pojazdów mechanicznych. Na liczbę wytwarzanych wraków
samochodowych wpływa przede wszystkim liczba i struktura wiekowa pojazdów poruszających się
po drogach. Ponieważ dużą część samochodów importowanych w ostatnich latach do Polski
stanowiły samochody używane, należy się liczyć ze wzrostem ilości wytwarzanych wraków w
okresie objętym „Planem”. Wykorzystując dane o liczbie wyrejestrowanych i przekazanych do
złomowania pojazdów na terenie całej Polski tj. w latach 1997-2000 liczba ta kształtowała się na
poziomie około 250 tys. sztuk rocznie, co daje wskaźnik 6,7 złomowanego pojazdu na 1.000
mieszkańców. Przyjmując, że średnia masa samochodu wynosi 940 kg, szacuje się, że na terenie
objętym „Planem” powstaje rocznie około 1 280 Mg odpadów wraków samochodowych ( w tym
na terenach miejskich ok. 300 Mg a na terenach wiejskich ok. 980 Mg).
Wraki samochodów zawierają złom stalowy, ale także: zużyte oleje, płyny chłodnicze,
zużyte akumulatory, zużyte opony, szkło i tworzywa sztuczne. Większość tych elementów można
odzyskać z odpadów jako surowiec wtórny. Materiały przeznaczone do recyklingu stanowią około
85% masy wraku samochodowego. Należą do nich przede wszystkim:
•
złom stalowy,
•
tworzywa sztuczne,
•
zużyte opony i guma,
•
oleje i niezużyte resztki paliwa,
•
szkło,
194
•
płyny hamulcowe i chłodnicze.
Materiały nie nadające się do recyklingu stanowią pozostałe 15% masy całego wraku
samochodowego. Można do nich zaliczyć np. pianki poliuretanowe, dla których brak jest
odpowiedniej technologii odzysku lub unieszkodliwiania, zanieczyszczona guma, masy tłumiące
hałas, niektóre rodzaje tworzyw (np. izolacje kabli elektrycznych).
Tworzenie prognoz, co do liczby wraków pojazdów mechanicznych i tym samym odzysku
surowców wtórnych przy ich demontażu, jest tu utrudnione, ponieważ w okresie ostatnich
kilkunastu lat zmieniała się zarówno koniunktura na rynku motoryzacyjnym, jak i przepisy
dotyczące warunków sprowadzania używanych pojazdów.
Odzysk odpadów budowlanych
Zakładane w Krajowym Planie Gospodarki Odpadami poziomy odzysku odpadów
budowlanych zestawiono w poniższej tabeli.
Tabela 85. Poziomy odzysku odpadów budowlanych wg KPGO.
Rok
2005
2010
2014
15 %
40 %
60 %
Na podstawie przyjętych poziomów odzysku odpadów budowlanych oszacowano
prognozowaną ilość odpadów, które winny być odzyskane ze strumienia odpadów budowlanych
wytwarzanych na przedmiotowym terenie.
Tabela 86. Szacunkowych ilości odpadów budowlanych, które powinny być poddane recyklingowi z
terenu gmin obsługiwanych przez MZZO w Jaśle oraz z terenu gminy Czarna i gminy
Żyraków
Rok
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
gminy obsługiwane
przez MZZO w Jaśle
gmina Czarna
gmina Żyraków
[Mg/rok]
77
98
119
141
162
185
209
1 118
1 415
1 717
2 027
2 343
2 672
3 007
Odzysk odpadów niebezpiecznych ze strumienia odpadów komunalnych
195
82
103
126
148
171
195
220
Wymogi prawne wynikające z zapisów ustawy o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie
gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej z dnia 11
maja 2001r. (Dz.U. Nr 63, poz. 639 z 2001r.) przewidują, podobnie jak w przypadku odpadów
opakowaniowych, że przedsiębiorcy są zobligowani do odzysku odpadów niebezpiecznych.
Przedsiębiorcy są zobowiązani do uzyskania co najmniej poziomów odzysku określonych
Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia z dnia 29 maja 2003 r. w sprawie rocznych poziomów
odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych i poużytkowych (Dz. U. 03.104.982 z dnia 13
czerwca 2003 r.)
W tabeli poniżej zestawiono roczne poziomy odzysku i recyklingu odpadów
opakowaniowych i poużytkowych w poszczególnych latach do dnia 31 grudnia 2007r. (wg ww.
rozporządzenia).
Tabela 87. Roczne poziomy odzysku i recyklingu odpadów niebezpiecznych w poszczególnych
latach do dnia 31 grudnia 2007r.
Rok
Rodzaj opakowania
Akumulatory
Baterie
Farmaceutyki
Oleje
Świetlówki
Pozostałe
2002
2003
20
5
20
30
7
5
30
7
30
37
12
12
2004
2005
% poziomu
40
50
10
15
40
50
40
45
18
25
15
17
2006
2007
60
30
60
50
32
20
70
50
70
50
40
22
Należy spodziewać się, że po upływie terminu określonego w rozporządzeniu,
przedsiębiorcy wprowadzający na rynek krajowy produkty w opakowaniach nadal będą obligowani
do odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych, co będzie skutkowało zmniejszaniem się
ilości tych odpadów w całkowitej masie odpadów komunalnych.
W poniższej tabeli zestawiono zakładane w Krajowym Planie Gospodarki Odpadami
poziomy redukcji odpadów niebezpiecznych z masy odpadów komunalnych.
Tabela 88. Poziomy odzysku odpadów niebezpiecznych wg KPGO.
Rok
2005
2010
2014
15 %
40 %
80 %
196
Tabela 89. Szacunkowych ilości odpadów niebezpiecznych, które powinny być poddane odzyskowi
z terenu gmin obsługiwanych przez MZZO w Jaśle oraz z terenu gminy Czarna i gminy
Żyraków.
Rok
gminy obsługiwane
przez MZZO w Jaśle
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
51
68
84
101
118
135
151
gmina Czarna
gmina Żyraków
[Mg/rok]
3
4
5
6
7
8
9
3
4
5
6
7
8
9
7.3. Międzygminny zakład zagospodarowania odpadów
Zakłada się, że zorganizowanie sprawnego systemu przerobu i unieszkodliwienia odpadów
zebranych w systemie selektywnej zbiórki z terenu miasta Jasła i gmin: Brzyska, Dębowiec, Jasło,
Chorkówka, Jedlicze i Sękowa, wymaga stworzenia niezbędnej infrastruktury w postaci
Międzygminnego Zakładu Zagospodarowania Odpadów w Jaśle, obejmującego następujące
elementy:
•
sortownia – do przetworzenia (doczyszczania, rozsegregowywania na frakcje) selektywnie
zebranych surowców wtórnych, (gmina Brzostek rozważa obecnie również możliwość
budowy sortowni na swoim terenie).
•
kompostownia – do przetwarzania bioodpadów na kompost,
•
punkt demontażu odpadów wielkogabarytowych – prowadzący rozbiórkę odpadów
wielkogabarytowych,
•
punkt zbiórki i magazynowania odpadów niebezpiecznych – prowadzący zbiórkę i czasowe
przetrzymanie selektywnie zebranych odpadów niebezpiecznych,
•
składowisko odpadów – deponowanie odpadów nie nadających się do dalszego
wykorzystania (balast),
•
miejsce deponowania odpadów budowlanych w tym materiałów zawierających azbest.
Poszczególne wymienione powyżej elementy MZZO w Jaśle powinny być wyposażone w
niezbędne technologie i techniczne elementy zapewniające ich właściwe funkcjonowanie.
Gminy
Czarna
i
Żyraków
będą
obsługiwane
przez
Międzygminny
Zakład
Zagospodarowania Odpadów (ZZO) w Paszczynie planowany do utworzenia na bazie Zakładu
Komunalnego Gromadzenia i Utylizacji Odpadów w Paszczynie (zgodnie z Planem Gospodarki
Odpadami dla Powiatu Dębickiego).
197
•
Sortownia
Zgodnie z przyjętymi założeniami, co do organizacji systemu selektywnej zbiórki surowców
wtórnych przewiduje się, że z ogólnego strumienia odpadów podatnych na procesy segregacji
wyłączonych będzie ok. 38% surowców wtórnych (tj. 6,7 tys. Mg w roku 2012) powstających na
terenie wszystkich gmin objętych „Planem”. Przy tym zakłada się, że do sortowni przy MZZO w
Jaśle (bez obsługi gmin Czarna i Żyraków) trafiać będzie rocznie ok.: 2,7 tys. Mg makulatury, 1,5
tys. Mg szkła, 1,3 tys. Mg tworzyw sztucznych i 0,5 tys. Mg metali, czyli ogółem
6 tys. Mg surowców wtórnych.
Założono budowę sortowni odpadów wraz z niezbędnym wyposażeniem (taśma sortownicza,
belownica) i zapleczem (węzeł rozładunkowy, boksy magazynowe) po wykonaniu kwatery
składowiska odpadów przy MZZO w Jaśle. W związku z rekomendowanym systemem zbiórki
surowców wtórnych, w sortowni będzie następował głównie rozdział i przygotowanie selektywnie
zebranych
surowców
wtórnych
do
wykorzystania,
wywozu
i
sprzedaży
lub
innego
zagospodarowania.
Zadaniem sortowni będzie usunięcie zanieczyszczeń i balastu, wynikających z jakości
zbiórki i wymagań odbiorcy, frakcjonowanie (sortowanie na różne gatunki w celu dostosowania do
technologii przetwarzania, np. rozdział makulatury na twardą i gazetową, tworzyw sztucznych na
poszczególne polimery, szkła na kolorowe i białe). Po doczyszczeniu surowce będą poddawane
końcowej obróbce jak belowanie czy rozdrabnianie.
•
Kompostownia
Kompostowanie to proces biologiczny w czasie, którego mikroorganizmy rozkładają materię
organiczną, a produktem końcowym jest masa próchniczą o wysokiej wartości nawozowej.
Prawidłowy przebieg procesów kompostowania wymaga stworzenia i utrzymania
odpowiednich warunków, co do udziału materiału strukturotwórczego, wilgoci i temperatury.
Kompostowanie odpadów organicznych i zielonych może być prowadzone dwoma metodami:
1. pryzmową – polegającą na kompostowaniu bioodpadów usypanych w pryzmy. Metoda ta
charakteryzuje się większym zapotrzebowaniem na teren i nakładem pracy przy mniejszych
nakładach inwestycyjnych. Wymagane jest utrzymanie ścisłego reżimu w zakresie
odpowiedniej wilgotności i natleniania pryzm (przy użyciu przerzucarki).
Po okresie kompostowania trwającym 6-8 miesięcy kompost jest zwykle przesiewany przy
pomocy sita bębnowego lub wibracyjnego.
2. zamkniętą – kompostowanie prowadzi się w zamkniętych bioreaktorach. Proces
kompostowania odpadów organicznych w tej technologii przebiega według następujących
faz:
•
dojrzewanie intensywne w bioreaktorach
198
•
dojrzewanie pośrednie prowadzone w pryzmach wymagające mechanicznego
przerzucania przy pomocy przerzucarki,
•
dojrzewanie końcowe i przesianie.
W „Projekcie wstępnym…”4 założono, że MZZO w Jaśle zostanie wyposażony w
kompostownię zamkniętą. Zebrane selektywnie odpady organiczne składowane będą na placu
przyjmowania odpadów (gałęzie) i w hali przygotowania wsadu (odpady kuchenne, trawa, liście).
Następnie bioodpady będą rozdrabniane i mieszane w odpowiednich proporcjach (materiał
strukturotwórczy : odpady organiczne). Tak przygotowany wsad kierowany będzie do instalacji
intensywnego kompostowania (składającego się z systemu nawilżania, sterowania i innych), której
głównymi elementami roboczymi będą bioreaktory. W bioreaktorach przez okres dwóch–trzech
tygodni zachodzić będzie proces intensywnego kompostowania. W dalszej części opracowania,
wykonano analizę ekonomiczną opcji prowadzenia procesu kompostowania metodą pryzmową lub
w zamkniętych kontenerach.
Przy założonym pozysku odpadów organicznych pochodzenia roślinnego na poziomie 70%
z odpadów tej frakcji powstających w gospodarstwach domowych i obiektach infrastruktury w
zabudowie wielorodzinnej i jednorodzinnej na obszarach miejskich (miasto Jasła, Jedlicza i
Pilzno), możliwe będzie skierowanie do przeróbki na kompost rocznie ok. 2 200 Mg odpadów
organicznych. Dodatkowo do kompostowania będzie trafiało rocznie ok. 2 000 Mg osadów
ściekowych z oczyszczalni ścieków eksploatowanych obecnie na przedmiotowym terenie oraz
zbierane na obszarach miejskich odpady zielone w ilości 500 Mg rocznie, co daje łączną masę
bioodpadów na poziomie 4 700 Mg rocznie.
Niezbędnym wyposażeniem kompostowni (zarówno pryzmowej jak i kontenerowej) jest:
− rozdrabniarka
odpadów
i
materiału
strukturalnego
przeznaczonego
do
kompostowania;
− ładowarka do zapełniania i opróżniania bioreaktorów czy układania pryzm;
− przerzucarka pryzm kompostowych;
− sito do przesiewania dojrzałego kompostu.
•
Punkt demontażu odpadów wielkogabarytowych
Punkt demontażu odpadów wielkogabarytowych będzie przyjmował odpady nietypowe
zbierane w czasie okresowych zbiórek oraz dostarczane indywidualnie do MZZO w Jaśle. Zakłada
się, że do punktu nie będą trafiały wraki samochodów, ponieważ właściciele pojazdów
wycofywanych z ruchu będą je oddawali do zakładów złomowania (demontażu) posiadających
4
„Projekt wstępny Międzygminnego Zakładu Utylizacji Odpadów Komunalnych na terenie ZTS „Gamrat” S.A. w Jaśle.
„Eko-Pomiar” kwiecień 2001.
199
wymagane pozwolenia. W punkcie demontażu odpadów wielkogabarytowych (w warunkach
warsztatowych, przy użyciu narzędzi) odpady będą demontowane i rozdrabniane z odzyskiem
surowców wtórnych, które przekazywane będą do dalszej przeróbki w sortowni. Pozostałości, jako
balast, gromadzone będą na powierzchni magazynowej np. w kontenerach, skąd kierowane będą na
składowisko.
Możliwe, że w trakcie prowadzenia zbiórki, do punktu będą trafiały przedmioty nadające się do
dalszego wykorzystania (np. używane, ale jeszcze niezniszczone meble). Należy zatem stworzyć
zasady, umożliwiające odbiór takich przedmiotów przez osoby potrzebujące. Do punktu mogą
trafiać także odpady z sektora budowlanego, które przy użyciu dostępnych urządzeń lub
wypożyczanych czasowo będą rozdrabniane i przekazywane do dalszego zagospodarowania.
Szacuje się, że rocznie do MZZO może trafiać 1 800 Mg odpadów wielkogabarytowych oraz 3 000
Mg odpadów budowlanych.
•
Punkt zbiórki i magazynowania odpadów niebezpiecznych
Lokalizacja punktu zbiórki odpadów niebezpiecznych przy MZZO umożliwi stworzenie
właściwych warunków do zbiórki i czasowego magazynowania odpadów niebezpiecznych, do
momentu przekazania ich do unieszkodliwienia w odpowiednich instalacjach. Powinny tu trafiać
głównie świetlówki, baterie, lekarstwa, farby i lakiery oraz przeterminowane pestycydy i
opakowania po nich.
Punkt
zbiórki
odpadów niebezpiecznych
musi
spełniać wymogi
bezpieczeństwa,
aby
wyeliminować np. przenikanie ewentualnych wycieków do środowiska gruntowo-wodnego.
Budynek powinien być wyposażony w urządzenia i materiały gaśnicze, powinny znajdować się
tam zapasy sorbentów do likwidacji ewentualnych wycieków czy rozlewów zgromadzonych
odpadów ciekłych. Odpady niebezpieczne powinny być tymczasowo gromadzone w boksach lub
pojemnikach.
•
Ostatnim, zamykającym, elementem systemu gospodarki odpadami będzie składowisko
odpadów zlokalizowane na terenie MZZO w Jaśle – tereny poprodukcyjne zakładu „Gamrat”.
Odpady przed ostatecznym zdeponowaniem, winny być odpowiednio przetworzone głównie
po to, aby wydłużyć czas eksploatacji składowiska, pozbawić odpady zawartości powodującej
powstawanie biogazu i będącej pokarmem dla żerujących gryzoni, zmniejszyć ilość i agresywności
odcieków oraz ułatwić zagęszczanie składowanych odpadów.
Najważniejszymi elementami składowiska odpadów będą:
− uszczelnione kwatery,
− uszczelniony zbiornik na odcieki,
200
− system ujęcia odcieków, system odgazowania kwater,
− sieć monitoringu lokalnego wód podziemnych,
− strefę zieleni izolacyjnej.
Ponadto składowisko powinno posiadać niezbędną infrastrukturę techniczną do
prowadzenia właściwej jego eksploatacji:
− budynek socjalno administracyjny,
− waga samochodowa,
− brodzik dezynfekcyjny,
− zasieki na surowce wtórne,
− pomieszczenia garażowe na sprzęt składowiskowy (kompaktor lub spychacz).
7.4. Koszty realizacji wyznaczonych działań w zakresie gospodarki odpadami
W poniższej tabeli przedstawiono przewidywane nakłady dla głównych zadań
inwestycyjnych, których realizacja pozwoli na osiągnięcie zakładanych celów, w tym
minimalizację ilości wytwarzanych odpadów komunalnych oraz prawidłowe prowadzenie
gospodarki odpadami na terenie objętym „Planem” poprzez:
•
prowadzenie działalności edukacyjnej i informacyjnej,
•
rozwój systemu selektywnej zbiórki surowców wtórnych,
•
zbiórkę odpadów niebezpiecznych z gospodarstw domowych,
•
kompostowanie odpadów,
•
selektywną zbiórkę i demontaż odpadów wielkogabarytowych
•
składowanie balastu na składowisku odpadów.
Jako priorytetowe zadanie do realizacji w najbliższym czasie, uznano budowę
Międzygimnnego Zakładu Zagospodarowania Odpadów w Jaśle.
201
Tabela 90. Planowane nakłady inwestycyjne (do poniesienia w latach 2005-2008) związane z
budową Międzygminnego Zakładu Zagospodarowania Odpadów w Jaśle i organizacją
systemu gospodarki odpadami.
Lp.
1
1.1
1.2
1.3
1.4
1.5
1.6
2
3
Wyszczególnienie
Międzygminny Zakład Zagospodarowania Odpadów
Budowa składowiska na balast
Budowa kwatery na odpady budowlane
Budowa sortowni
Budowa punktu demontażu odpadów wielkogabarytowych
Budowa pryzmowej kompostowni bioodpadów
Organizacja punktu zbiórki odpadów niebezpiecznych i zakup
samochodu
Zakup pojemników na zużyte baterie (placówki oświatowe)
Prowadzenie edukacji ekologicznej
4
Rozszerzenie selektywnej zbiórki surowców wtórnych:
Uzupełnienie istniejących zestawów do selektywnej zbiórki odpadów
4.1
na terenie miasta Jasła 1)
Wprowadzenie selektywnej zbiórki surowców wtórnych w gminie
4.2
Pilzno (zakup pojemników i worków) 2)
4.3
Skołyszyn (zakup worków) 3)
4.4
Tarnowiec (zakup worków) 3)
Wprowadzenie selektywnej zbiórki odpadów w gminie Brzyska
4.5
(zakup worków) 3)
Rozszerzenie selektywnej zbiórki odpadów na terenie gmin:
Kołaczyce, Krempna, Nowy Żmigród, Osiek Jasielski, Brzostek,
4.6
Czarna, Żyraków, Chorkówka, Jedlicze – obszary wiejskie (zakup
worków) 4)
Wprowadzenie zbiórki odpadów organicznych na obszarach
5
miejskich: miasto Jasło, Jedlicze i Pilzno (zakup pojemników) 5)
Razem
źródło: opracowanie własne na podstawie ofert handlowych
Łączne szacunkowe
koszty [tys.PLN]
23 250
9 000
100
8 000
1 500
4 000
650
15
93
701
40
107
99
74
51
330
60
24 119
założenia:
1)
w roku 2005-2006 zakupionych zostanie 67 szt. pojemników 1100 L na
zbiórkę metalu jako uzupełnienie istniejących „zestawów” lub na
wymianę wyeksploatowanych pojemników. Cena zakupu 1 takiego
pojemnika w 2004 r. wynosi ok. 600 zł.
2)
w roku 2005 zakupionych zostanie 20 szt. pojemników 1100 L (pięć
zestawów po cztery pojemniki) na zbiórkę surowców wtórnych. Cena
zakupu 1 takiego pojemnika w 2004 r. wynosi ok. 600 zł.. Zakup worków
w roku 2005-2006 do segregacji surowców wtórnych: odbiór zestawu 4
worków, co 1,5 m-ca. Cena zakupu 1 worka w 2004r. wynosi 0,5 zł.
Przyjęto wyposażenie w worki domów jednorodzinnych na obszarach
202
miejskich i wiejskich. Od roku 2007 mieszkańcy ponoszą koszty zakupów
worków do segregacji surowców wtórnych.
3) zakup worków w roku 2005-2006 do segregacji surowców wtórnych:
odbiór zestawu 4 worków, co 1,5 m-ca. Cena zakupu 1 worka w 2004r.
wynosi 0,5 zł. Przyjęto wyposażenie w worki domów. Od roku 2007
mieszkańcy ponoszą koszty zakupów worków do segregacji surowców
wtórnych.
4) Objęcie
95%
mieszkańców
przedmiotowego
terenu
systemem
selektywnej zbiórki surowców wtórnych wymaga rozszerzenia systemu w
gminach, gdzie segregacja surowców wtórnych już funkcjonuje.
Oszacowano, że ok. 10 300 gospodarstw domowych powinno być
objętych systemem. Zakup worków w roku 2005-2006 do segregacji
surowców wtórnych: odbiór zestawu 4 worków, co 1,5 m-ca. Cena
zakupu 1 worka w 2004r. wynosi 0,5 zł. Przyjęto wyposażenie w worki
domów jednorodzinnych. Od roku 2007 mieszkańcy ponoszą koszty
zakupów worków do segregacji surowców wtórnych.
5) Wprowadzenie systemu zbiórki odpadów organicznych na obszarach
miejskich w zabudowie wielorodzinnej i jednorodzinnej: miasto Jasło,
Jedlicze i Pilzno. W roku 2008 przyjęto zakup 100 pojemników na
bioodpady. Cena zakupu 1 takiego pojemnika w 2004 r. wynosi
ok. 600 zł..
W podrozdziale 7.3. omówiono założenia techniczne związane z budową Międzygminnego
Zakładu Zagospodarowania Odpadów w Jaśle, który będzie się składał ze składowiska (ok. 5 ha),
sortowni (8 tys. Mg rocznie) i kompostowni (5 tys. Mg rocznie), punktu demontażu odpadów
wielkogabarytowych, punktu zbiórki odpadów niebezpiecznych, kwatery na odpady budowlane.
Łączne nakłady związane z jego wybudowaniem (pozycja 1) szacowane są na około 23 250 tys.
PLN. Całość planowana jest do poniesienia w latach 2005-2008.
7.5. Identyfikacja scenariuszy dla proponowanego systemu gospodarki odpadami
Do rozważań ekonomiczno-technologicznych przyjęto trzy główne scenariusze działania:
S1 - Budowa MZZO w Jaśle na bazie składowiska i sortowni.
S2 - Budowa MZZO w Jaśle z kompostownią pryzmową, sortownią i składowiskiem.
S3 - Budowa MZZO w Jaśle z kompostownią kontenerową, sortownią i
składowiskiem.
203
W we wszystkich powyższych scenariuszach przyjęto budowę punktu demontażu odpadów
wielkogabarytowych oraz organizację punktu zbiórki i gromadzenia odpadów niebezpiecznych.
Z uwagi na poczynione przez Związek Gmin Dorzecza Wisłoki starania, w celu pozyskania
środków pomocowych na budowę Międzygminnego Zakładu Zagospodarowania Odpadów w Jaśle,
poniżej rozważono scenariusze różniące się aspektami technicznymi dla wzmiankowanego zakładu
oraz wykonano analizę finansową dla analizowanych rozwiązań.
Scenariusz 1 – MZZO w Jaśle bazujący na składowisku, sortowni, punkcie zbiórki
odpadów niebezpiecznych i punkcie demontażu odpadów wielkogabarytowych
Budowa Miedzygminnego Zakładu Zagospodarowania Odpadów w Jaśle wraz z
ujednoliceniem i rozszerzeniem selektywnej zbiórki „u źródła” z wydzieleniem następujących
surowców wtórnych:
•
szkło
•
tworzywa sztuczne,
•
makulatura,
•
drobny złom metalowy.
Rekomendowane rozwiązanie w zakresie zbiórki odpadów, polega na zbiórce surowców
wtórnych „u źródła”. W systemie tym proponuje się zbieranie surowców wtórnych do worków - w
obszarze miejskiej i wiejskiej zabudowy jednorodzinnej oraz do specjalistycznych kontenerów - w
obszarach miejskiej zabudowy wielorodzinnej, przy placówkach oświatowych, urzędach gmin,
targowiskach, cmentarzach itp. Dla mieszkańców przewidziano system oparty na 4 workach do
gromadzenia następujących surowców wtórnych: szkło, makulatura, tworzywa sztuczne i drobny
złom metalowy.
Założono, że w ramach kontynuacji działań Związku Gmin Dorzecza Wisłoki w zakresie
edukacji ekologicznej, podjęte zostaną zadania, związane z przeprowadzeniem programu
informacyjno-edukacyjnego, który będzie obejmował m.in. druk materiałów informacyjnych,
przeprowadzenie szkoleń, zwłaszcza dla pracowników, którzy będą się zajmowali wdrożeniem i
późniejszym nadzorowaniem systemu z ramienia gmin (ze szczególnym uwzględnieniem
pracowników gmin, na terenie których dotychczas nie prowadzono selektywnej zbiórki odpadów tj.
Brzyska, Skołyszyn, Tarnowiec i Pilzno), a także liczne konkursy, zachęcające do stosowania i
rozpowszechniania idei selektywnej zbiórki odpadów. W scenariuszu tym brak jest kompostowni
odpadów stąd odpady zielone i odpady organiczne z terenów miejskich trafiają na składowisko
odpadów.
204
odpadów niebezpiecznych i punkcie demontażu odpadów wielkogabarytowych oraz
kompostowni pryzmowej
Wg scenariusza S2 w systemie realizowane będą elementy takie, jak zaproponowano w
scenariuszu S1 oraz dodatkowo zrealizowany zostanie system zbiorczego kompostownia odpadów
zielonych i organicznych powstających na terenach miejskich. W tym konkretnym scenariuszu S2
przyjęto prowadzenie procesów biologicznego rozkładu materii organicznej w kompostowni
pryzmowej. Ilość bioodpadów i osadów ściekowych trafiających do kompostowni oszacowano
rocznie na 4700 Mg zaś produkcję kompostu na 2 800 Mg rocznie. Zbiórkę bioodpadów w
zabudowie mieszkaniowej na obszarach miejskich proponuje się prowadzić poprzez zastosowanie
specjalistycznych pojemników 240 L (ustawianych w sąsiedztwie zestawów do segregacji
odpadów) w zabudowie wielorodzinnej oraz do pojemników 110 L (ewentualnie worków) w
zabudowie jednorodzinnej. Do kompostowni będą kierowane również odpady zielone z pielęgnacji
zieleni miejskiej.
Proponowana kompostownia pryzmowa będzie składała się z następujących głównych
elementów:
1. punktu rozładowczego z rozdrabniarką do bioodpadów i mieszarką masy przeznaczonej do
kompostowania. Będą tu trafiały selektywnie zebrane odpady organiczne, odpady zielone i
odwodnione osady ściekowe, które w celu zachowania wymaganych parametrów procesu
kompostowania muszą być wcześniej rozdrobnione i wymieszane tak, aby stanowiły
jednorodną strukturę. Proces rozdrabniania i mieszania masy kompostowalnej powinien
odbywać się w zadaszonej wiacie
2. utwardzonego placu na którym będą formowane pryzmy i będzie następował proces
kompostowania (dojrzewania kompostu). Materiał kompostowalny będzie formowany w
pryzmy. Formowanie to może odbywać się przy użyciu specjalnej maszyny lub przy użyciu
ładowarek.
Podstawowym
parametrem
dla
efektywnego
prowadzenia
procesu
kompostowania jest utrzymanie w pryźmie odpowiednich warunków tlenowych i
wilgotnościowych. Dlatego pryzmy powinny być systematycznie natleniane poprzez ich
mechaniczne ich przerzucanie za pomocą przerzucarki oraz ewentualnie przez zastosowanie
instalacji wentylacyjnej (odwrotna wentylacja pryzm poprzez wbudowane w posadzkę
systemy rurociągów odsysających gazy procesowe spod pryzmy, dzięki czemu zmniejsza się
zapachowe uciążliwości procesu kompostowania).Utrzymywanie właściwej wilgotności
sprowadza się do zraszania pryzm w okresach nadmiernego przesuszenia oraz do
przerzucenia pryzm po wystąpieniu intensywnych opadów. Wskazane jest, aby plac
205
kompostowania posiadał instalację odprowadzającą odcieki powstające w pryzmach w czasie
procesu kompostowania. Można również plac zadaszyć.
3. końcowej obróbki, w której następowało będzie przesiewanie otrzymanego kompostu
(odsiewanie części nie przerobionych).
odpadów niebezpiecznych i punkcie demontażu odpadów wielkogabarytowych oraz
kompostowni kontenerowej
Scenariusz 3 jest analogiczny do scenariusza 2, z tą różnicą, że rozważono zastosowanie
kompostowni kontenerowej zamiast pryzmowej. Ilość przyjmowanych bioodpadów oraz produkcja
kompostu na porównywalnym poziomie jak w scenariuszu 2.
Przyjęto, że instalacja kompostowni kontenerowej będzie się składać z następujących
elementów:
•
Stacji przyjęcia materiału wsadowego, gdzie w hali zlokalizowane będą urządzenia
(rozdrabniarko-mieszarka) do przygotowania masy kompostowej.
•
Bioreaktorów, w których przez okres 21 dni zachodzić będzie intensywne dojrzewanie
kompostu.
•
Systemu automatycznego napowietrzania.
•
Systemu nawilżania.
•
Systemu sterowania procesem – sterowanie procesem przy pomocy procesora i
punktów pomiarowych
•
Systemu podgrzewania i transportu powietrza – przeznaczonego do podgrzewania masy
kompostowej
•
Systemu oczyszczania powietrza technologicznego.
•
Filtra biologicznego do dezodoracji odprowadzanego powietrza.
•
Placu dojrzewania kompostu przeznaczony do układania pryzm kompostowych w fazie
dojrzewania pośredniego i końcowego. Utwardzony i wyprofilowany wyposażony w
kanały odprowadzające.
7.6. Analiza opcji ekonomicznych proponowanych scenariuszy (efektywność
finansowa)
W tej części opracowania obliczono i porównano efektywność finansową dla każdego
z analizowanych scenariuszy.
Analizę przeprowadzono w dwóch wariantach:
206
•
wariant 1: analiza samych przedsięwzięć inwestycyjnych (przy braku dotacji),
•
wariant 2: analiza z punktu widzenia inwestora (z uwzględnieniem dotacji).
W wariancie 2 dotacje są uwzględniane jako dodatkowe przychody. Dotacje pozyskiwane
będą przede wszystkim z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, ale również z
EkoFunduszu czy Funduszu Spójności. Przychody te zmniejszają wydatki inwestycyjne inwestora.
Inwestorem są gminy wraz z Powiatowymi, Gminnymi oraz Wojewódzkimi Funduszami
Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (FOŚiGW)
Analiza finansowa dotyczy głównie badania zmian przepływów pieniężnych inwestora.
Analizę sporządzono w cenach stałych dla okresu lat 2005-2012. Poziom cen przyjęto z początku
roku 2004. Dane wyjściowe przedstawione w kolejnych latach analizy są wielkościami
prognozowanymi. W całym horyzoncie czasowym analiza prowadzona jest w ujęciach rocznych.
Dane wyjściowe dotyczące wielkości nakładów inwestycyjnych oraz pozycji kosztowych,
a także spodziewanych przychodów z poszczególnych inwestycji przyjęto na podstawie własnych
obliczeń, z uwzględnieniem przewidywanych wielkości uzyskiwanych odpadów i surowców.
Wielkości rocznych amortyzacji dla środków trwałych przyjęto z uwzględnieniem zasad
określonych w ustawie o rachunkowości, w tym spodziewanego ich okresu użytkowania, a także
opierając się na poradniku opracowanym na zlecenie Ministerstwa Środowiska – „Planowanie
Gospodarki Odpadami w Polsce. Poradnik – powiatowe i gminne plany gospodarki odpadami”,
wrzesień 2002 r. Wartość rezydualną środków trwałych, czyli ich wartość na koniec analizowanego
okresu (koniec roku 2012) stanowi wartość nabycia lub wytworzenia tych środków, pomniejszoną
o sumę dokonanych odpisów amortyzacyjnych.
Głównym celem analizy finansowej jest pokazanie, na ile opłacalna jest realizacja
przedsięwzięć wg każdego z rozważanych scenariuszy. Analizę podzielono więc na trzy części,
dotyczące trzech porównywanych w tym opracowaniu scenariuszy. Wielkości inwestycje, koszty
eksploatacyjne oraz spodziewane przychody eksploatacyjne dotyczące poszczególnych scenariuszy
umieszczone zostały w załączniku nr 1. Przy każdym scenariuszu znajdują się łączne zestawienia
wpływów i wydatków oraz podstawowe wskaźniki efektywności inwestycji: wartości
zaktualizowane netto (NPV) i wewnętrzne stopy zwrotu (IRR) dla obu wariantów.
Poniżej przedstawiono wybrane tabele ukazujące najważniejsze elementy analizy
finansowej, niezbędne do wyliczenia podstawowych wielkości finansowych charakteryzujących
przedsięwzięcia wg każdego z trzech rozważanych scenariuszy (S1 – S3). Bardziej szczegółowe
dane przedstawione zostały na końcu niniejszego opracowania, w załączniki nr 1.
207
Tabela 91. Nakłady inwestycyjne [tys. PLN].
L.p.
Wyszczególnienie
S1
1
Składowisko odpadów na balast
2
S2
S3
9 000
9 000
9 000
Kwatera na odpady budowlane
100
100
100
3
Odbiór odpadów niebezpiecznych
650
650
650
4
Sortownia odpadów
8 000
8 000
8 000
5
Segregacja surowców wtórnych
708
708
708
6
Pojemniki na zużyte baterie
15
15
15
7
60
60
60
1 500
1 500
1 500
9
Pojemniki na bioodpady 4)
Punkt demontażu odpadów
wielkogabarytowych
Kompostownia pryzmowa
0
4 000
0
10
Kompostownia kontenerowa
0
0
7 500
20 033
24 033
27 533
S1
S2
S3
8
11
3)
Razem
Tabela 92. Dotacje [tys. PLN].
L.p.
Wyszczególnienie
1
6 750
6 750
6 750
2
75
75
75
3
488
488
488
4
Sortownia odpadów
5 910
5 910
5 910
5
0
0
0
6
Pojemniki na zużyte baterie 3)
7,5
7,5
7,5
7
30
30
30
1 125
1 125
1 125
9
wielkogabarytowych
0
2 775
0
10
0
0
5 400
14 385
17 160
19 785
8
11
Razem
Tabela 93. Finansowanie Inwestycji środkami gmin (w tym FOŚiGW) [tys. PLN].
L.p.
Wyszczególnienie
1
2
3
4
Sortownia odpadów
5
6
7
S2
9
10
11
Razem
S3
2 250
2 250
2 250
25
25
25
163
163
163
2 090
2 090
2 090
708
708
708
8
8
8
30
30
30
375
375
375
3)
Pojemniki na bioodpady
wielkogabarytowych
8
S1
4)
0
1 225
0
0
0
2 100
5 648
6 873
7 748
208
Tabela 94. Roczne koszty eksploatacyjne [tys. PLN].
L.p.
1
2
3
Wyszczególnienie
Koszty bez amortyzacji
Amortyzacja
Koszty z amortyzacją
S1
978
1 599
2 577
S2
1 231
1 676
2 907
S3
1 141
1 929
3 070
S2
3 000
100
300
461
3 861
S3
3 000
100
300
461
3 861
Tabela 95. Roczne przychody eksploatacyjne [tys. PLN].
L.p.
1
2
3
4
5
6
Wyszczególnienie
Sortownia odpadów
Razem
S1
3 360
100
300
3 760
Analizę finansową oparto przede wszystkim na dwóch wskaźnikach: NPV i IRR.
NPV, czyli Zaktualizowana Wartość Netto wskazuje rzeczywistą wartość dokonywanej
inwestycji, czyli wielkość, o jaką zmieni się kapitał własny inwestora dzięki dokonanej inwestycji.
Im większa wartość NPV dla projektu, tym większe korzyści finansowe odnosi inwestor.
Dla wyliczenia wartości NPV dla poszczególnych scenariuszy, przyjęto stopę dyskontową
zalecaną dla tego typu inwestycji (m. in. w przewodniku do analizy kosztów i korzyści projektów
inwestycyjnych, dla celów pozyskiwania środków z funduszy unijnych) na poziomie 6%. Dla
porównania, dla celów liczenia wartości NPV założono również stopy dyskontowe na poziomie 5 i
10%.
Interpretacja wskaźnika NPV jest następująca:
NPV>0 – projekt jest opłacalny pod względem finansowym;
NPV<0 - projekt jest nieopłacalny pod względem finansowym;
NPV=0 – przypadek graniczny, projekt jest neutralny pod względem finansowym.
IRR, czyli Wewnętrzna Stopa Zwrotu jest to wielkość takiej stopy dyskontowej, dla której
wartość projektu jest równa zeru (NPV=0).
Dla typowych inwestycji (polegających na wydatkowaniu poprzedzającym uzyskiwanie
przychodów), im wyższy jest wskaźnik IRR, tym inwestycja jest bezpieczniejsza z punktu
widzenia finansowego. Inwestycja jest wtedy opłacalna, gdy wielkość wskaźnika IRR jest większa
od stopy dyskontowej przyjętej dla tej inwestycji.
Jak wyżej wspomniano, wskaźniki NPV i IRR wskazują jedynie opłacalność finansową.
W przypadku inwestycji związanych z ochroną środowiska bardzo często opłacalność finansowa
nie jest czynnikiem decydującym o przeprowadzeniu inwestycji. Bardzo ważne są również
korzyści, których nie można wyrazić w ujęciu pieniężnym.
209
Tabela 96. Ocena scenariuszy [tys. PLN].
Lp.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
9.1
9.2
9.3
9.4
10
10.1
10.2
10.3
10.4
Wyszczególnienie
S1
S2
Nakłady inwestycyjne łącznie
20 033
24 033
Dotacje łącznie
14 385
17 160
Finansowanie środkami gmin łącznie
5 648
6 873
Koszty roczne eksploatacyjne bez
978
1 231
amortyzacji
Koszty roczne eksploatacyjne z
2 577
2 907
amortyzacją
Przychody roczne eksploatacyjne
3 760
3 861
Wynik roczny (przychody ekspl. 2 782
2 630
koszty ekspl.) bez amortyzacji
Wynik roczny (przychody ekspl. 1 183
954
koszty ekspl.) z amortyzacją
Wskaźniki finansowe bez uwzględnienia dotacji (wariant 1) [tys. PLN]
NPV (5%)
-248
-1 795
NPV (6%)
-964
-2 568
NPV (10%)
-3 288
-5 053
IRR
4,7%
3,0%
Wskaźniki finansowe z uwzględnieniem dotacji (wariant 2) [tys. PLN]
NPV (5%)
12 945
13 845
NPV (6%)
12 011
12 793
NPV (10%)
8 870
9 275
IRR
38,6%
35,8%
S3
27 533
19 785
7 748
1 141
3 070
3 861
2 720
790
-2 732
-3 541
-6 117
2,2%
15 143
13 987
10 127
36,1%
7.7. Wybór scenariusza
Jak widać w powyższych tabelach, gdyby dotacje (EFRR, Fundusz Spójności oraz EKO
Fundusz) nie miały miejsca (wariant 1), żaden scenariusz nie byłby opłacalny z punktu widzenia
finansowego, gdyż zaktualizowane wartości netto (NPV) są ujemne. Potwierdzeniem są wartości
wewnętrznych stóp zwrotu (IRR). Dla każdego z rozważanych scenariuszy, stopa IRR jest większa
od zakładanej, sześcioprocentowej stopy dyskontowej. Jednakże stopy IRR są dodatnie, co
świadczy o tym, że ta nieopłacalność nie jest bardzo duża. Wartości IRR można interpretować w
taki sposób, że inwestycja zwróciłaby się nominalnie po 21 latach dla scenariusza 1 (4,7% rocznie),
po 33 latach (3% rocznie) dla scenariusza 2 oraz po 45 latach (2,2% rocznie) dla scenariusza 3.
Niemniej jednak, ze względu na koszt pieniądza, to nie wystarczy. Podsumowując, gdyby nie
pozyskano środków z dotacji, żadna z analizowanych inwestycji nie byłaby opłacalna pod
względem finansowym.
Z punktu widzenia Inwestora należy jednak uwzględnić dotacje (wariant 2). Tutaj wartości
NPV dla wszystkich scenariuszy są dodatnie – przyczynią się więc do zwiększenia wielkości
majątku inwestora. Wielkości IRR również potwierdzają opłacalność finansową każdego ze
scenariuszy, gdyż są wyraźnie wyższe od założonej stopy dyskontowej (6%). Wszystkie trzy
scenariusze są więc korzystne pod względem finansowym.
210
Największą wartość NPV prezentuje Scenariusz 3 – ok. 14 mln PLN – jest on więc
najbardziej korzystny z punktu widzenia Inwestora.
Inwestycja wg scenariusza S3 wiąże się z największą wielkością inwestycji, jaką musi
ponieść inwestor – ok. 7,7 mln PLN, przy założeniu otrzymania dotacji (wariant 2), przy czym
inwestycja ta jest rozpięta w czasie na lata 2005 - 2008.
Podsumowując, przy założeniu pozyskania dotacji (wariant 2), inwestycje wg wszystkich
scenariuszy są korzystne z punktu widzenia finansowego, ale największe korzyści przyniosą
inwestycje dokonane wg Scenariusza S3.
Pod względem finansowym najkorzystniejsze jest rozwiązanie z kompostownią
kontenerową tj. Scenariusz 3.
211
8. ZADANIA STRATEGICZNE OBEJMUJĄCE OKRES 8 LAT
8.1. Założenia ogólne
Cele, jakie stoją przed siedemastoma gminami w zakresie organizacji i prowadzenia
systemu gospodarki odpadami na ich terenie wynikają z ustawy „o utrzymaniu czystości i porządku
w gminach”, z ustawy „o odpadach” oraz z planów wyższego szczebla. Wywiązanie się z
obowiązku zmniejszenia ilości składowanych odpadów i ograniczenie w nich frakcji biologicznie
rozkładalnej powoduje konieczność stosowania głębokiej segregacji i kompostowania bioodpadów.
8.2 Cele i zadania strategiczne długoterminowe (lata 2005-2012)
Cele na lata 2005-2012
1.
Objęcie wszystkich mieszkańców gmin i miast systemem selektywnej zbiórki surowców
wtórnych „u źródła”.
2.
Stworzenie
sprawnego
systemu
zbiórki
odpadów
wielkogabarytowych,
odpadów
budowlanych, odpadów niebezpiecznych.
3.
Osiągnięcie zakładanych poziomu odzysku i recyklingu surowców wtórnych z masy odpadów
komunalnych w ramach wprowadzonego na obszarach gmin systemu selektywnej zbiórki „u
źródła”: : opakowania z papieru i tektury - 47%, opakowania ze szkła - 43%, opakowania z
4.
Ograniczanie ilości odpadów deponowanych na składowisku Międzyminnego Zakładu
Zagospodarowania Odpadów w Jaśle do poziomu nie większego niż 50% całej masy odpadów
komunalnych wytworzonych na terenach gmin.
Plan działań na lata 2005 – 2012:
8.2.1 Zadania inwestycyjne
1. Rozszerzenie systemu odbioru odpadów zmieszanych o nowych użytkowników w
gminach: Kołaczyce, Nowy Żmigród, Osiek Jasielski, Brzostek, Pilzno, Czarna, Żyraków,
Jedlicze, Chorkówka i objęcie tą usługą do 2012 roku wszystkich mieszkańców gmin.
2. Objęcie wszystkich mieszkańców gmin systemem selektywnej zbiórki surowców
wtórnych.
3. Budowa składowiska odpadów komunalnych (balastowych) w ramach Międzygminnego
212
4. Budowa sortowni przy MZZO w Jaśle.
5. Budowa kompostowni bioodpadów przy MZZO w Jaśle.
6. Uzupełnienie zestawów do segregacji odpadów o pojemniki na odpady organiczne.
7. Budowa zakładu odzysku i unieszkodliwiania odpadów budowlanych oraz kwatery na
składowanie materiałów azbestowych przy MZZO w Jaśle.
8. Wprowadzenie selektywnej zbiórki odpadów (odpady zielone, szkło, tworzywa sztuczne) z
cmentarzy (zakup kontenerów).
komunalnych (zakup specjalistycznego samochodu).
10. Zamknięcie i zrekultywowanie składowisk w Woli Brzosteckiej, Strzegocicach, Jaśle i
Jaszczwi.
8.2.2 Zadania bezinwestycyjne
1. Rozporopagowanie systemu indywidualnego kompostowania odpadów organicznych z
gospodarstw domowych w zabudowie zagrodowej obszarach wiejskich.
2. Rozpropagowywanie selektywnej zbiórki odpadów wielkogabarytowych i demontażu
pojazdów.
3. Wdrożenie systemu odbioru padłych zwierząt domowych przez specjalistyczne jednostki.
4. Podnoszenie świadomości społecznej mieszkańców w zakresie wytwarzania, segregacji i
unieszkodliwiania odpadów:
a. Utworzenie Centrum Edukacji Ekologicznej na bazie doświadczeń Związku Gmin
Dorzecza Wisłoki
b. Prowadzenie działalności informacyjno-popularyzującej w mediach na temat
bezpiecznego postępowania z wyrobami zawierającymi azbest oraz sposobów ich
usuwania oraz szkodliwości azbestu.
5. Inwentaryzacja i likwidacja dzikich wysypisk odpadów.
8.3. Harmonogram rzeczowy planowanych przedsięwzięć
Poniżej przedstawiono harmonogram rzeczowy wg rekomendowanego scenariusza S3
obejmujący główne zadania inwestycyjne, i zadania bezinwestycyjne planowane do realizacji w
latach 2005-20012.
213
Tabela 97. Harmonogram rzeczowy planowanych przedsięwzięć na lata 2005-2012 (wg. rekomendowanego scenariusza S3).
Lp.
1
Wyszczególnienie
Jednostka realizująca
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Źródło finansowania
Budowa składowiska odpadów komunalnych
3
Budowa sortowni odpadów
4
5
Budowa kontenerowej kompostowni
6
samochodu
7
Zakup pojemników na odpady organiczne na obszarach miejskich:
miasto Jasło, Jedlicze i Pilzno
UM Jasło, UMiG Jedlicze,
UMiG Pilzno
8
Związek Gmin Dorzecza Wisłoki
9
Rozszerzenie slektyktywnej zbiórki surowców wtórnych:
Urząd Miasta w Jaśle,
214
9.1.
9.2.
Uzupełnienie istniejących zestawów do selektywnej zbiórki odpadów
UM Jasło
na terenie miasta Jasła (zakup pojemników)
9.3.
Wdrożenie i kontynuacja selektwnej zbiórki surowców wtórnych w
gminie Pilzno (zakup pojemników i worków)
UM i G Pilzno
9.4.
gminie Skołyszyn (zakup worków)
UG Skołyszyn
9.5.
gminie: Tarnowiec (zakup worków)
UG Tarnowiec
9.6.
Wdrożenie i kontynuacja selektwnej zbiórki odpadów w gminie
Brzyska (zakup worków)
UG Brzyska
9.7.
Rozszerzenie slektyktywnej zbiórki odpadów na terenie gmin:
Czarna, Żyraków, Chorkówna i Jedlicze - obszary wiejskie (zakup
worków)
Poszczeólne gminy
10
Zamknięcie składowiska w Woli Brzosteckiej (gm. Brzostek)
UG Brzostek
11
Zamknięcie składowiska w Pilźnie (gm. Pilzno) z możliwością dalszej
eksploatacji jego części do wyczerpania istniejącej pojemności (po UMiG Pilzno
uzyskaniu pozytywnych wyników badań terenowych)
12
Zamknięcie składowiska w mieście Jaśle
UM Jasło
13
Zamknięcie składowiska odpadów w Jaszczwi (gm. Jedlicze)
UMiG Jedlicze
14
Usuwanie azbestu
Poszczególne gminy
Europejski Fundusz Rozwoju
Regionalnego, Fundusz
Spójności, środki własne gmin,
Powiatowe i Gminne Fundusze
Ochrony Środowiska i
Gospodarki Wodnej
Poszczególne gminy
EkoFundusz, środki własne
gmin, Powiatowe i Gminne
Fundusze Ochrony Środowiska
i Gospodarki Wodnej
2
9.
PLAN DZIAŁAŃ Z HARMONOGRAMEM REALIZACJI
PRZEDSIĘWZIĘĆ OBEJMUJĄCY OKRES 4 LAT
Podstawowym celem w gospodarce odpadami komunalnymi, zarówno na terenie całego
kraju jak i w obszarze objętym niniejszym Planem, jest zminimalizowanie ilości wytwarzanych
odpadów oraz wdrożenie efektywnego systemu ich wykorzystania i unieszkodliwiania.
9.2. Cele i zadania strategiczne krótkoterminowe (lata 2005-2008)
Cele na lata 2005 – 2008:
1. Objęcie zorganizowanym zbieraniem odpadów (zmieszanych i surowców
wtórnych) wszystkich mieszkańców obszarów miejskich i 95% mieszkańców
obszarów wiejskich.
2. Podniesienie efektywności selektywnej zbiórki odpadów.
3. Ujednolicenie systemu selektywnej zbiórki odpadów (w zakresie kolorystyki
worków i pojemników oraz rodzaju segregowanych odpadów: szkło, makulatura,
tworzywa sztuczne i metale).
4. Budowa Międzygminnego Zakładu Zagospodarowania Odpadów wyposażonego w
sortownię, kompostownię, punkt zbiórki odpadów niebezpiecznych, punkt
demontażu odpadów wielkogabarytowych oraz składowisko balastu i składowisko
na odpady budowlane.
5. Osiągnięcie
w
roku
2008
zakładanych
limitów
odzysku
i
recyklingu
poszczególnych odpadów: opakowania z papieru i tektury – 46%, opakowania ze
szkła – 38%, opakowania z tworzyw sztucznych – 23%, opakowania metalowe –
36%, opakowania wielomateriałowe – 20%, odpady wielkogabarytowe – 37%,
odpady budowlane – 30%, odpady niebezpieczne (z grupy odpadów komunalnych)
- 37%.
9.2.1. Zadania inwestycyjne
1. Wdrożenie systemu selektywnej zbiórki surowców wtórnych „u źródła” na terenie
gmin Brzyska, Tarnowiec, Skołyszyn i Pilzno (zakup pojemników i worków na
surowce).
215
2. Rozszerzenie systemu selektywnej zbiórki surowców wtórnych na terenie gmin:
Kołaczyce, Krempna, Nowy Żmigród, Osiek Jasielski, Brzostek, Czarna, Żyraków,
Chorkówka i na obszarach wiejskich gminy Jedlicze (zakup worków).
3. Utworzenie Międzygminnego Zakładu Zagospodarowania Odpadów w Jaśle
obejmującego: w pierwszej kolejności składowisko odpadów z zapleczem
logistycznym, sortownia do doczyszczania surowców wtórnych i przygotowania
wysegregowanych odpadów do transportu, a następnie punkt zbiórki odpadów
niebezpiecznych, punkt demontażu odpadów wielkogabarytowych i kompostownię
odpadów.
4. Zamknięcie i zrekultywowanie składowisk w Woli Brzosteckiej, Jaśle i
ewentualnie w Strzegocicach.
5. Wprowadzenie systemu zbiórki zużytych baterii w placówkach oświatowych na
terenie gmin: Brzyska, Kołaczyce, Jasło (gmina wiejska), Skołyszyn, Tarnowiec,
Krempna, Nowy Żmigród, Osiek Jasielski, Pilzno, Brzostek, Czarna, Żyraków,
Chorkówka, Jedlicze i Sękowa (zakup pojemników).
6. Wprowadzenie systemu odbioru odpadów niebezpiecznych z obszarów wiejskich
na terenach gmin: Brzyska, Dębowiec, Kołaczyce, Jasło (gmina wiejska),
Skołyszyn, Tarnowiec, Krempna, Nowy Żmigród, Osiek Jasielski, Pilzno,
Brzostek,
Czarna,
Żyraków,
Chorkówka,
Jedlicze
i
Sękowa
(zakup
specjalistycznego pojazdu).
7. Wprowadzenie zbiórki odpadów organicznych na obszarach miejskich: miasto
Jasło, Pilzno i Jedlicze (zakup pojemników na bioodpady).
9.2.2. Zadania bezinwestycyjne
1. Ujednolicenie systemu selektywnej zbiórki odpadów (kolorystyka worków i
pojemników oraz ilości i rodzaju zbieranych frakcji) na terenie miasta Jasła i gmin:
Dębowiec, Jasło, Kołaczyce, Krempna, Nowy Żmigród, Osiek Jasielski, Brzostek,
Jedlicze, Chorkówka i Sękowa.
2. Promowanie na obszarach wiejskich oraz miejskich z zabudową jednorodzinną
3. Likwidacja systemu zbiorczego – kontenerowego do gromadzenia odpadów
zmieszanych w zabudowie jednorodzinnej na obszarach miejskich.
4. Wprowadzenie we wszystkich gminach uczestniczących w MZZO w Jaśle
jednolitego regulaminu utrzymania czystości i porządku.
5. Kontynuowanie już prowadzonych programów edukacji ekologicznej, mającej na
celu ukształtowanie prośrodowiskowych postaw mieszkańców gmin objętych
216
„Planem”
(selektywna
zbiórka
surowców
wtórnych,
zbiórka
odpadów
niebezpiecznych, postępowanie z materiałami zawierającymi azbest itp.).
9.3. Harmonogram rzeczowy planowanych przedsięwzięć
Poniżej
przedstawiono
harmonogram
rzeczowo-finansowy
wg
rekomendowanego
scenariusza S3 obejmujący, główne zadania inwestycyjne planowane do realizacji w latach 20052008 wraz z szacunkowymi nakładami na ich realizację.
217
Tabela 98. Harmonogram rzeczowo- finansowy planowanych przedsięwzięć na lata 2005-2008 (wg rekomendowanego scenariusza S3).
Wyszczególnienie
1
Budowa składowiska odpadów
2
3
Budowa sortowni odpadów
4
5
Budowa kontenerowej kompostowni
6
samochodu
7
Zakup pojemników na odpady organiczne na obszarach
miejskich: miasto Jasło, Jedlicze i Pilzno
UM Jasło, UMiG Jedlicze,
UMiG Pilzno
8
9
Rozszerzenie slektyktywnej zbiórki surowców wtórnych:
9.1
9.2
9.3
9.4
9.5
9.6
Uzupełnienie istniejących zestawów do selektywnej zbiórki
odpadów na terenie miasta Jasła (zakup pojemników)
Wdrożenie i kontynuacja selektwnej zbiórki surowców wtórnych
w gminie Pilzno (zakup pojemników i worków)
w gminie Skołyszyn (zakup worków)
w gminie: Tarnowiec (zakup worków)
Wdrożenie i kontynuacja selektwnej zbiórki odpadów w gminie
Brzyska (zakup worków)
Jednostka realizująca
2005
2006
2007
500
2 500
6 000
2008
1 500
Poszczególne gminy
UM Jasło
UMiG Pilzno
UG Skołyszyn
UG Tarnowiec
UG Brzyska
9.7
Rozszerzenie slektyktywnej zbiórki odpadów na terenie gmin:
Poszczeólne gminy
Czarna, Żyraków, Chorkówna i Jedlicze - obszary wiejskie
(zakup worków)
10
11
Razem
Zamknięcie składowiska w Woli Brzosteckiej (gm. Brzostek)
12
Zamknięcie składowiska w Pilźnie (gm. Pilzno) z możliwością
dalszej eksploatacji jego części do wyczerpania istniejącej
pojemności (po uzyskaniu pozytywnych wyników badań
terenowych)
UMiG Pilzno
13
14
Zamknięcie składowiska w mieście Jaśle
Usuwanie azbestu
UM Jasło
Poszczególne gminy
39
8
9
6
100
6 500
8 000
1 500
1 500
500
38
Źródło finansowania
9 000
100
Urząd Miasta w Jaśle, Związek
Gmin Dorzecza Wisłoki
Szacunkowe łączne
nakłady [zł]
7 000
7 500
650
650
60
60
8
93
Europejski Fundusz Rozwoju
Regionalnego, Fundusz
Spójności, środki własne
Fundusze Ochrony
Środowiska i Gospodarki
Wodnej
15
40,2
40
56,0
51,2
107
49,6
49,60
99
36,8
36,8
74
25,6
26,0
52
165
165
330
921
4 342
200
200
14 538
7 818
27 619
UG Brzostek
brak wyliczeń kosztów
EkoFundusz, środki własne
Fundusze Ochrony
Środowiska i Gospodarki
Wodnej
218
Lp
10. ANALIZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO
W obszarze objętym „Planem Gospodarki Odpadami” przewiduje się w najbliższych latach
znaczące zmiany w gospodarce odpadami komunalnymi. Zmiany te będą związane z:
•
rozszerzeniem i usprawnieniem systemu selektywnej zbiórki odpadów wtórnych „u
źródła” na terenie miasta Jasła i w gminach: Dębowiec, Jasło, Kołaczyce,
Krempna, Nowy Żmigród, Osiek Jasielski, Brzostek, Pilzno, Czarna, Żyraków,
Jedlicze, Chorkówka, Sękowa,
•
wdrożeniem systemu selektywnej zbiórki odpadów „ u źródła” w gminach
Brzyska, Skołyszyn, Tarnowiec i Pilzno,
•
budową nowego Międzygminnego Zakładu Zagospodarowania Odpadów w Jaśle.
Zasadnicze oddziaływanie „Planu Gospodarki Odpadami ” związane będzie budową i
eksploatacją Zakładu, dlatego też analiza oddziaływania na środowisko zostanie zawężona do
działalności tego obiektu.
Przedmiotowy obszar pod lokalizację Międzygminnego Zakładu Zagospodarowania
Odpadów (MZZO) obejmujący obszar 37,79 ha usytuowany jest w południowej części Zakładu
Tworzyw Sztucznych „Gamrat” i nie jest aktualnie wykorzystywany do celów produkcyjnych.
Obszar jest w znacznej części zalesiony – 31,7 ha, jak również w części jest zabudowany
rozproszoną zabudową przemysłową w znacznym stopniu zdewastowaną.
MZZO obejmować będzie: kompostownię, linię do segregacji odpadów, punkt demontażu
odpadów wielkogabarytowych, linię do czyszczenia i przygotowania wysegregowanych odpadów
do transportu (sortownię), składowisko na odpady balastowe, składowisko na odpady budowlane i
punkt gromadzenia odpadów niebezpiecznych wraz ze stacją przeładunkową.
10.2 Analiza oddziaływania na środowisko5
10.2.1. Wpływ na zanieczyszczenie powietrza
Oddziaływanie składowiska odpadów komunalnych na powietrze atmosferyczne
spowodowane
jest
emisją
pyłów,
odorów,
gazów
niebezpiecznych
i
zanieczyszczeń
mikrobiologicznych.
5
na podstawie: „Projekt wstępny Międzygminnego Zakładu Utylizacji Odpadów Komunalnych” na terenie ZTS
„Gamrat” S.A. w Jaśle. Zespół Usług Ekologicznych „EKO-POMIAR”, Rzeszów, kwiecień 2001r.
219
Emisja pyłów zawieszonych i łatwo opadających ze składowiska związana jest z ruchem
środków transportu oraz pracami rozładunkowymi zarówno odpadów jak i materiałów
przeznaczonych na warstwy izolacyjne.
Rozprzestrzenianie się mikroorganizmów nawet na znaczne odległości odbywa się w
postaci aerozoli (są to również mikroorganizmy chorobotwórcze, bakterie, wirusy a rzadziej
zarodniki grzybów). Organizmy te zawieszone w większych cząstkach mają tendencję do
osadzania się na powierzchni terenu składowiska lub w bezpośrednim jego sąsiedztwie. Jednakże,
przebywanie mikroorganizmów w powietrzu, nie sprzyja ich rozwojowi i większa ich część
obumiera. Działania zaradcze przeciwko tym uciążliwościom polegają na stosowaniu zabezpieczeń
ochronnych tj. odpowiedniego ogrodzenia, pasów zieleni izolacyjnej oraz na wprowadzeniu reżimu
eksploatacji.
Najważniejszym zagrożeniem dla terenów otaczających składowiska komunalne jest tzw.
gaz wysypiskowy (biogaz). Gaz ten powstaje na skutek reakcji zachodzących w złożu składowiska
tj. rozkładu substancji organicznej, w warunkach przewagi procesów beztlenowych. Produktami
tych reakcji są metan i dwutlenek węgla oraz azot, siarkowodór, amoniak, merkaptany itp.
Mieszanina gazów, jaką jest gaz wysypiskowy powoduje różnorakie zagrożenia dla środowiska.
Metan posiada właściwości wybuchowe, mieszanina siarkowodoru i merkaptanów ma charakter
złowonny a dwutlenek węgla może blokować dostęp tlenu do korzeni roślin co powoduje
obumieranie roślin. Gaz gromadzący się w złożu przemieszcza się ku powierzchni i w przypadku
szczelnego przykrycia składowiska może wędrować na tereny przylegające (nawet w znacznej
odległości od składowiska). Dlatego dla celów ochronnych stosuje się instalacje odgazowania
składowiska. Problem powstawania biogazu i jego migracji ten należy rozważyć na etapie
projektowania Zakładu
Teren i obiekty przewidziane do usytuowania sortowni i kompostowni oddalone są o ok.
500m od prywatnych terenów upraw rolnych. Strefa ta izolowana jest zwartym wysokim lasem
mieszanym (buk, dąb, modrzew, brzoza i olcha). W związku z tym na tym etapie prac można
przypuszczać, że w przypadku omawianego składowiska, ze względu na bezpośrednie otoczenie
zanieczyszczenie powietrza atmosferycznego będzie niewielkie.
Projektowane instalacje przeróbki odpadów: linia segregacji/doczyszczania surowców
wtórnych oraz kompostownia będą również obok składowiska balastu źródłem emisji odorów.
Planuje się budowę filtra biologicznego do likwidacji odorów z sortowni.
10.2.2. Wpływ na wody powierzchniowe i wody podziemne
W projektowanych procesach powstają ścieki technologiczne i socjalno-bytowe. Źródłem
ścieków technologicznych są:
− proces kompostowania,
220
− mycie
demontowanych
odpadów
wielkogabarytowych
i
elementów
pojazdów
mechanicznych
− mycie hali segregacji odpadów,
− mycie pojazdów transportu wewnętrznego,
− odciek ze składowiska balastu.
„Wstępny projekt…” przewiduje zebranie wszystkich ścieków poprzez wewnętrzny system
kanalizacyjny, wstępne podczyszczanie ścieków technologicznych w procesie flotacji ciśnieniowej
z odprowadzeniem ścieków do kanalizacji miejskiej.
Wg wstępnego rozeznania geologicznego przez autorów „Projektu wstępnego….”utwory
geologiczne
pokrywające
teren
projektowanej
inwestycji
charakteryzują
się
niską
przepuszczalnością i małym współczynnikiem infiltracji. Wody podziemne zalegają poniżej 5m
ppt. Ponadto na terenie występuje zjawisko wysięków śródglinowych wody oraz niewielkich
lokalnych cieków powierzchniowych, stąd przed przystąpieniem do fazy projektowej Zakładu
należy przeprowadzić dokładne badania hydrogeologiczne dla określenia warunków technicznych
projektowanych zabezpieczeń środowiska.
10.2.3. Wpływ na hałas
Głównymi źródłami emisji hałasu podczas eksploatacji Zakładu będą samochody
przewożące odpady, inny sprzęt mechaniczny jezdny oraz urządzenia takie jak prasa do zgniatania
i paczkowania odpadów komunalnych. „Wstępny projekt…” zakłada, że obiekty technologiczne i
maszyny zlokalizowane będą w zamkniętych pomieszczeniach. Wokół projektowanego Zakładu
rośnie las a odległość do granic zakładu „Gamrat” wynosi kilkaset metrów, a zastosowana
technologia nie wywołuje znacznej emisji hałasu.
10.2.4. Wpływ na krajobraz i warunki otoczenia
Zakłady utylizacji odpadów zawsze wywołują negatywny stosunek części opinii społecznej,
zwłaszcza dotyczy to składowiska balastu. Zaproponowana technologia jest optymalna z tego
punktu widzenia. Zaproponowany teren pod lokalizację MZZO w Jaśle otoczony jest ze wszystkich
stron lasem. Zakład powstanie na bazie istniejącej nieczynnej infrastruturze przemysłowej. Czynne
instalacje przemysłowe zakładu „Gamrat” nie kolidują z planowanym zakładem zagospodarowania
odpadów. Zakład będzie korzystał z istniejącej infrastruktury technicznej: woda, ciepło, energia
elektryczna, kanalizacja i drogi dojazdowe.
221
10.3. Porównanie sytuacji obecnej w zakresie gospodarki odpadami z sytuacją
planowaną
Celem wdrożenia planu gospodarki odpadami jest :
• Stworzenie rozwiązań systemowych pozwalających na kontrolę oraz ukierunkowanie
strumienia odpadów wytwarzanych na terenie gmin objętych planem do odpowiednich
elementów systemu
• Postępowanie z odpadami zgodne z zaleceniami dyrektyw 75/442/EC oraz 99/31/EC
(zastosowanie metod zgodnych z przyjętą hierarchią (odzysk surowców- recykling
termiczny-składowanie) oraz ograniczenie składowanych frakcji biodegradowalnych)
Po analizie planowanych rozwiązań inwestycyjnych system będzie można scharakteryzować
następująco:
• Systemem zbiórki odpadów komunalnych zmieszanych zostanie objętych ok. 44 tys.
nowych użytkowników (mieszkańców) z terenu gmin: Jasło (wiejska), Kołaczyce, Nowy
Żmigród, Osiek Jasielski, Brzostek, Pilzno, Żyraków, Czarna, Jedlicze i Chorkówka (w
tym ok. 10 tys. mieszkańców z terenu gmin Czarna i Żyraków).
• Istniejący system zbiórki surowców wtórnych zostanie:
−
poszerzony o dodatkowe punkty zbiórki selektywnej w systemie zbiorczym tj.
zestawy kilkupojemnikowe m.in. przy szkołach, targowiskach, urzędach,
cmentarzach we wszystkich gminach oraz w zabudowie wielorodzinnej miasta
Jasła i Jedlicza (w mieście Pilźnie przeważa zabudowa jednorodzinna),
− rozszerzony o nowych użytkowników (mieszkańców) głównie na terenie gmin:
Brzostek, Kołaczyce, Żyraków, Czarna, Brzostek, Jedlicze, Krempna,
Chorkówka, Nowy Żmigród, Osiek Jasielski. Szacuje się, że z możliwości
prowadzenia selektywnej zbiórki odpadów w zakresie czterech podstawowych
frakcji będzie miało ok. 41 tys. nowych użytkowników (mieszkańców) systemu
na przedmiotowym terenie,
− ujednolicony w zakresie, ilości i rodzaju zbieranych frakcji odpadów a także
kolorystyki worków i pojemników na terenie miasta Jasła i gmin: Dębowiec,
Jasło, Kołaczyce, Krempna, Nowy Żmigród, Osiek Jasielski, Brzostek, Pilzno,
Jedlicze, Chorkówka, Sękowa, które wyraziły wolę uczestnictwa we wspólnym
przedsięwzięciu
polegającym
na
Zagospodarowania Odpadów w Jaśle.
222
budowie
Międzygminnego
Zakładu
• Wdrożony zostanie system selektywnej zbiórki odpadów na terenie gmin: Brzyska,
Tarnowiec,
Skołyszyn,
Pilzno
(zgodnie
z
zasadami
prowadzenia
systemu
rekomendowanego dla pozostałych gmin wiejskich – system workowy). Pozwoli to na
zwiększenie liczby potencjalnych użytkowników systemu segregacji surowców wtórnych
o ok.46 tys. osób.
W efekcie zwiększy się dostępność mieszkańców do punktów zbiórki, co powinno
przynieść efekt w postaci większej niż dotychczas ilości surowców zebranych selektywnie. Należy
tu podkreślić, że uzyskany efekt zależny jest w dużej mierze również od działań nieinwestycyjnych
jak edukacja ekologiczna i upowszechnianie informacji o rodzajach surowców, które powinny być
zbierane selektywnie. Szacuje się, że proponowany metoda zbiórki pozwoli na odzyskanie rocznie
(2012 rok) ok. 6 700 Mg odpadów surowców wtórnych (szkła, makulatury, tworzyw sztucznych i
metali) z terenu wszystkich gmin oraz 3 000 Mg odpadów budowlanych, 1 200 Mg odpadów
zielonych, 4 700 Mg bioodpadów, 1 800Mg odpadów wielkogabarytowych oraz 170 Mg odpadów
niebezpiecznych, co ogółem da docelowo masę 17,6 tys.Mg odzyskanych odpadów.
Projektowana w Międzygminnym Zakładzie Zagospodarowania Odpadów w Jaśle
sortownia surowców wtórnych na roczny przerób 8 tys. Mg odpadów będzie w stanie uzdatnić
zbierane selektywnie frakcje do postaci surowców handlowych. Pozostałe po sortowaniu frakcje
nieużyteczne będą kierowane do dalszego unieszkodliwiania.
Szczególne korzyści dla środowiska wynikać będą ze stworzenia możliwości selektywnej
zbiórki odpadów niebezpiecznych. Odpady niebezpieczne pochodzące z gospodarstw domowych
stanowią niewielki strumień ilościowy, ale przy dotychczasowym braku możliwości ich zbiórki
selektywnej trafiają do odpadów komunalnych lub do kanalizacji stwarzając dodatkowe zagrożenia
dla środowiska. Jak wspomniano powyżej w 2012 roku zakłada się odzysk odpadów
niebezpiecznych na poziomie 170 Mg z czego blisko 90% będzie pochodziło z terenu gmin
Po sugerowanym wprowadzeniu segregacji odpadów organicznych w obszarze
obejmującym ok. 48 tys. mieszkańców (zabudowa wielorodzinna i jednorodzinna na obszarach
miejskich miasta Jasła, Jedlicza i Pilzna) i 50% odzysku odpadów organicznych planowana
kompostownia na terenie Międzygminnego Zakładu Zagospodarowania Odpadów w Jaśle będzie
przerabiała rocznie ok. 5 tys. Mg odpadów w tym również obok odpadów organicznych, odpady
zielone z miejskich terenów i osady ściekowe z obecnie eksploataowanych oczyszczalni ścieków.
Zwiększenie wydajności kompostowni poprzez jej rozbudowę warunkowane będzie zwiększoną
ilością osadów ściekowych powstających na terenie gmin, w których rozbudowa sieci
kanalizacyjnej i budowa gminnych oczyszczalni ścieków jest w fazie planowania i pozyskiwania
środków pomocowych na realizację tego przedsięwzięcia.
223
Budowa punktu demontażu odpadów wielkogabarytowych na terenie Międzygminnego
Zakładu pozwoli na odzysk zawartych w nich surowców wtórnych (metali), substancji
niebezpiecznych (freony oraz oleje sprężarkowe) a także na wydzielenie i skierowanie do
specjalistycznego przerobu złomu urządzeń elektrycznych i elektronicznych zgodnie z zaleceniami
dyrektywy 2002/96/EC. W przypadku składowania pozostałości po przetwarzaniu odpadów
wielkogabarytowych uzyskuje się znaczący efekt redukcji objętości.
Reasumując wprowadzenie efektywnego systemu segregacji odpadów i budowa nowoczesnych
zakładów zagospodarowania odpadów W Jaśle i Paszczynie pozwoli odzyskać z całego
strumienia odpadów (tj. 46 tys. Mg/rok w tym ok. 42 tys. z terenu obsługiwanego przez MZZO
w Jaśle):
o
surowce wtórne, odpady wielkogabarytowe, budowlane i niebezpieczne
rocznie w ilości ok.11,7 tys. Mg,
o
bioodpady do kompostowania (indywidualnego w zabudowie zagrodowej i
zbiorczego w kompostowni przy MZZO w Jaśle) ogółem, odpady zielone i
organiczne pochodzenia roślinnego rocznie w ilości ok. 5,9 tys. Mg.
Szacuje się, że ilość odpadów balastowych kierowanych na składowiska przy MZZO w
Jaśle wyniesie rocznie od ok. 25 tys. Mg do 28 tys. Mg.
224
11. SPOSÓB MONITORINGU I WDRAŻANIA PLANU
Ustawa o odpadach nakłada obowiązek aktualizacji planów gospodarki odpadami nie
rzadziej niż raz na 4 lata. W przypadku, kiedy dane zawarte w aktualnie obowiązującym Planie
zmienią się lub jeśli zaistnieje sytuacja, która uniemożliwi jego wdrożenie należy weryfikację
przeprowadzić przed upływem czterech lat.
Weryfikacji powinna być poddana całość planu tzn. jego warunki i założenia, przyjęta
polityka, cele i zadania oraz założone dane w celu sprawdzenie ich aktualności. Zweryfikowany
plan powinien zawierać opis nowej sytuacji zaistniałej w wyniku wdrożenia zmian w gospodarce
odpadami. W przypadku niniejszego „Planu” będą to np. zmiany miejsca unieszkodliwiania
odpadów i przepływu odpadów w systemie, ponadto najprawdopodobniej założone poziomy
efektywności zbiórki będą odbiegać od uzyskiwanych w rzeczywistości.
Należy także zaktualizować programy krótkoterminowe i długoterminowe plany działań
oraz przeprowadzić analizę oddziaływań. Oczywiście nowy zweryfikowany plan, zgodnie z
wymogami ustawy o odpadach, powinien zostać opublikowany i przekazany do zaopiniowania
właściwym władzom a następnie zatwierdzony przez radę gminy. Zapisy ustawy o odpadach
stanowią, że plan gospodarki odpadami powinien zawierać m.in. opis systemu monitoringu i oceny
wdrożenia zadań.
Głównym celem systemu ewidencji i monitoringu jest określenie ilości odpadów
we wszystkich fazach gospodarki odpadami tj. od wytwórcy do instalacji odzysku
i unieszkodliwienia odpadów, a także kontrola wytwórców i posiadaczy odpadów, którzy prowadzą
działalność w zakresie gromadzenia, odbioru i transportu odpadów.
Zgodnie z wytycznymi zawartymi w „Poradniku: powiatowe i gminne plany gospodarki
odpadami”
(Warszawa
2002r.)
głównymi
zadaniami
systemu
monitoringu,
kontroli
i
egzekwowania przepisów są:
•
monitoring i kontrola instalacji gospodarki odpadami,
•
monitoring i kontrola posiadaczy i przewoźników odpadów,
•
monitoring i kontrola instalacji nie wymagających zezwoleń,
•
monitoring i kontrola transgranicznego przemieszczania odpadów,
•
monitoring i kontrola przemieszczania pewnych rodzajów odpadów,
•
identyfikacja nielegalnych instalacji i działań,
•
egzekwowanie przepisów w zakresie niedotrzymania warunków posiadanych
pozwoleń (w ramach prowadzenie działalności związanej z gospodarką odpadami)
lub złamaniem wymogów bądź obowiązujących norm.
225
System taki, aby mógł być skuteczny musi precyzować w jasny sposób uprawnienia do
przeprowadzanych kontroli, wprowadzać wystarczające sankcje za naruszanie przepisów,
dysponować odpowiednio przeszkolonymi pracownikami, posiadać konieczne zasoby sprzętowe,
posiadać opracowane procedury działania oraz dysponować odpowiednimi metodami zapisu,
przechowywania i uzyskiwania danych. Przeprowadzane kontrole posiadaczy odpadów powinny
być regularne, a wnioski uzyskane w ich trakcie należy jak najszybciej przekazać kierownictwu
jednostki kontrolowanej.
Reakcja kompetentnych władz na wszelkie naruszenia warunków pozwoleń lub inne
wykroczenia powinna być natychmiastowa. Natomiast koszty kontroli powinny być pokrywane z
opłat oraz zasobów pochodzących z kar pieniężnych.
11.2. Informacje na temat jednostki wdrażającej plan
Proponuje się, aby jednostkami wdrażającymi Plan Gospodarki Odpadami w zakresie
organizacji Międzygminnego Zakładu Zagospodarowania Odpadów Jaśle były Urząd Miasta w
Jaśle i Związek Gmin Dorzecza Wisłoki, zaś w zakresie organizacji systemu zbiórki odpadów na
terenie poszczególnych gmin jednostkami wdrażającymi były Urzędy Gmin.
11.3. Wytyczne dotyczące wzmocnienia administracji lokalnej
Z uwagi na konieczność realizacji zwiększonej ilości zadań wynikających z nowych
przepisów prawa, rozbudową systemu gospodarki odpadami, a także monitorowaniem realizacji
wyznaczonych celów, należy przewidzieć w przyszłości zwiększenie obsady personalnej.
11.4. Zakres współpracy sektora publicznego i prywatnego
Zadania wynikające z Planu gospodarki odpadami realizowane mogą być samodzielnie przez
poszczególne gminy we współpracy ze Związkiem, lecz możliwa jest także współpraca z sektorem
prywatnym (np. inwestycje celu publicznego). Monitorowaniu podlegać będą nie tylko cele i
sposób ich realizacji, ale również przepływy finansowe.
11.5. Zasady dostępu do informacji o zaawansowaniu prac związanych z Zdrożeniem
”Planu”
Zadanie zbierania i ewidencjonowania danych dotyczących wytwarzania i gospodarowania
odpadami oraz prowadzenia bazy danych spoczywa na urzędach marszałkowskich.
Wojewódzkie bazy zawierać będą kompleksową informację o odpadach tj. o ilości,
rodzajach wytwarzanych odpadów oraz instalacjach do ich odzysku i unieszkodliwiania.
Natomiast władze gmin powinny zarówno brać udział w zbieraniu danych niezbędnych do
prowadzenia tej bazy, ale również wykorzystywać zebrane w ramach tego systemu informacje.
226
11.6. Ustalenie priorytetów przy wdrażaniu „Planu”
Z uwagi na założone w Planie cele - zapewnienie bezpieczeństwa ekologicznego miasta
Jasła i pozostałych gmin, ochronę pojemności czynnych składowisk w Jaśle i Jaszczwi,
najistotniejszym zadaniem jest pozyskanie środków pomocowych na planowaną budowę zakładu
zagospodarowania odpadów. Jednocześnie niezbędne jest rozpoczęcie intensywnej edukacji
ekologicznej prowadzącej do uzyskania akceptacji społecznej dla planowanych przedsięwzięć.
11.7. Wskaźniki służące do monitorowania efektywności postępu prac
Wdrażanie Planu Gospodarki Odpadami będzie podlegało regularnej ocenie w zakresie:
•
Określenia stopnia wykonania przedsięwzięć / działań.
•
Określenia stopnia realizacji przyjętych celów.
•
Oceny rozbieżności pomiędzy przyjętymi celami i działaniami, a ich wykonaniem
•
Analizy przyczyn tych rozbieżności.
Kolejnym elementem zarządzania i monitorowania systemem gospodarki odpadami jest
sporządzanie raz na 2 lata raportu z postępów we wdrażaniu Planu Gospodarki Odpadami.
Rada Gminy będzie oceniała, co dwa lata stopień realizacji planu gospodarki odpadami (tworząc
sprawozdanie) natomiast na bieżąco będzie kontrolowany postęp w zakresie wdrażania
przedsięwzięć zdefiniowanych w planie.
Jeżeli zaistnieje taka konieczność należy do sprawozdania dołączyć także opis koniecznych
zmian w aktualnym planie wraz z ich skutkami (szczególnie dla budżetu gminy).
Ponadto w sprawozdaniu mogą znaleźć się informacje na temat przewidywanych zmian w
przyjętych założeniach podstawowych, zmian w budżecie gminy oraz zmian wymogów prawnych.
Pod koniec 2008 roku nastąpi aktualizacja planu gospodarki odpadami. Taka procedura
pozwoli na spełnienie wymagań zapisanych w ustawie o odpadach.
Podstawą właściwego systemu oceny realizacji Planu jest dobry system sprawozdawczości,
oparty na wskaźnikach (miernikach) stanu środowiska i zmiany presji na środowisko, a także na
wskaźnikach świadomości społecznej. Zaproponowano następujące wskaźniki, przyjmując, że lista
ta nie jest wyczerpująca i będzie sukcesywnie modyfikowana.
Poniżej w tabeli przedstawiono wskaźniki monitorowania i oceny wdrażania całości
„Planu” obejmującego teren 17 gmin, dla których niniejszy „Plan” został opracowany.
Jednocześnie zaleca się, aby każda z gmin na podstawie wskaźników podanych poniżej prowadziła
system oceny obejmujący własny teren i przekazywała skantyfikowane dane do Związku Gmin
Dorzecza Wisłoki.
227
Tabela 99. Wskaźniki monitorowania całości Planu Gospodarki Odpadami.
L.p.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
Monitorowana dziedzina
Jednostka wskaźnika
Wartość wskaźnika w 2003r.
Wskaźniki stanu gospodarki odpadami i zmiany oddziaływania na środowisko
Ilość wytwarzanych odpadów komunalnych (wskaźnik
kg/M*rok, m3/M*rok
336 kg/M rok (obszary miejskie)
nagromadzenia)
187 kg/M rok(obszary wiejskie)
Udział mieszkańców objętych systemem (umowami)
%
78,8%
Ilość wywiezionych i unieszkodliwionych odpadów
Mg (wg firm odbierających
21707,7 Mg
odpady)
Ilość mieszkańców objętych zbiórką selektywną w tym:
%
57%
w ogólnodostępnych zestawach do segregacji
%
22%
w przydomowych zestawach do segregacji
%
35%
Ilość wysegregowanych surowców wtórnych
Mg/rok
921 Mg
Ilość odpadów kompostowanych
Mg/rok
brak danych
Udział odpadów z sektora komunalnego deponowanych na
%
96%
składowiskach
Udział odzyskiwanych surowców wtórnych w całkowitym
%
4%
strumieniu odpadów komunalnych
Udział odpadów z sektora gospodarczego deponowanych na
%
brak danych
składowiskach
Masa i udział odpadów biodegradowalnych w składowanych
Mg/rok, %
brak danych
odpadach
Ilość zlikwidowanych i zrekultywowanych dzikich wysypisk
Liczba, powierzchnia, masa
brak danych
usuniętych odpadów
Ilość zebranych i przetworzonych odpadów wielkogabarytowych
Mg/rok
brak danych
Ilość odpadów niebezpiecznych wydzielonych z odpadów
Mg/rok
brak danych
komunalnych
Ilość zebranych odpadów urządzeń elektrycznych i
Mg/rok
brak danych
elektronicznych
Ilość odpadów budowlanych oddanych do instalacji odzysku
Mg/rok
brak danych
Ilość odpadów azbestowych na podstawie inwentaryzacji
Mg
brak spójnych danych
Ilość odpadów azbestowych unieszkodliwionych
% całości, Mg/rok
Składowiska odpadów przemysłowych
deponowane odpady [Mg/rok]
Czynne
brak danych
Powierzchnia [ha]
Zrekultywowane
brak danych
Składowane [Mg s.m./rok]
1 671 Mg
Sposób postępowania z osadami ściekowymi
Wykorzystywane [Mg s.m./rok]
133 Mg
Spalane [Mg s.m./rok]
0 Mg
•
1.
2.
3.
Wskaźniki świadomości społecznej
Udział społeczeństwa w działaniach na rzecz poprawy
gospodarki odpadami wg oceny jakościowej
Ilość i jakość interwencji (wniosków) zgłaszanych przez
mieszkańców (np. dzikie wysypiska)
Liczba, jakość i skuteczność kampanii edukacyjnoinformacyjnych,
Określenie powyższych wskaźników wymaga posiadania odpowiednich informacji
pochodzących z monitoringu odpadów. Informacje te powinny być opracowane przez odpowiednie
instytucje na podstawie sprawozdań i raportów dostarczanych przez podmioty gospodarcze
obsługujące system. Dane pochodzące z monitoringu wg zaproponowanych wskaźników powinny
stanowić bazę danych o gospodarowaniu odpadami na poziomie gminy. Ponadto w oparciu o
228
analizę wskaźników będzie możliwa ocena efektywności realizacji „Planu”, a w oparciu o tą ocenę
może zostać podjęta decyzja o aktualizacji planu.
Natomiast monitorowanie świadomości społecznej mieszkańców będzie wymagało
przeprowadzania odpowiednich badań społecznych przez wyspecjalizowane jednostki badania
opinii społecznej. Mierniki społecznych efektów programu są wielkościami wolnozmiennymi. Są
wynikiem badań opinii społecznej i specjalistycznych opracowań służących jakościowej ocenie
udziału społeczeństwa w działaniach na rzecz poprawy stanu środowiska, a także ocenie odbioru
przez społeczeństwo efektów planu przez ilość i jakość interwencji zgłaszanych do Urzędów
poszczególnych gmin czy do Związku Gmin Dorzecza Wisłoki.
Dane uzyskane z analizy wskaźników monitorowania planu stanowią podstawę do oceny
realizacji Planu, powinny one być gromadzone i archiwizowane w stworzonej jednolitej bazie
danych, tak, aby stanowiły materiał porównawczy do ewentualnej aktualizacji i później do
konstrukcji nowego „Planu”.
Po sporządzeniu szczegółowych programów realizacji poszczególnych zadań, należy w prowadzać
korekty przyjętych terminów realizacji i ustalać nowe, realne terminy.
11.8. Podsumowanie
Plan gospodarki odpadami obowiązuje przez najbliższe 4 lata a po tym okresie czasu
następuje jego aktualizacja. Co 2 lata, prezydent miasta burmistrz, wójt składa sprawozdanie z
realizacji planu gospodarki odpadami Radzie Miasta i odpowiednio Radzie Gminy. Jeżeli w
wyniku analizy stanu realizacji „Planu” zajdzie konieczność jego modyfikacji, można wszcząć
postępowanie, przed upływem wymaganych ustawowo 4 lat, w celu jego aktualizacji .
Podstawą
właściwego
systemu
oceny
realizacji
„Planu”
jest
dobry
system
sprawozdawczości, oparty na wskaźnikach (miernikach) stanu środowiska i zmiany presji na
środowisko, a także na wskaźnikach świadomości społecznej. Zaproponowano, więc odpowiednie
wskaźniki, przyjmując, że lista ta nie jest wyczerpująca i będzie sukcesywnie modyfikowana.
Wdrażanie Planu Gospodarki Odpadami będzie podlegało regularnej ocenie w zakresie:
•
Określenia stopnia wykonania przedsięwzięć lub działań
•
Określenia stopnia realizacji przyjętych celów
•
Oceny rozbieżności pomiędzy przyjętymi celami i działaniami, a ich wykonaniem
•
Analizy przyczyn tych rozbieżności.
Właściwe oszacowanie zaproponowanych wskaźników wymaga posiadania odpowiednich
informacji pochodzących z monitoringu odpadów. Informacje te powinny być opracowane przez
odpowiednie służby na podstawie sprawozdań i raportów dostarczanych przez podmioty
gospodarcze obsługujące system. W oparciu o analizę wskaźników będzie możliwa ocena
efektywności realizacji „Planu gospodarki odpadami” a w oparciu o tą ocenę może zostać podjęta
decyzja o aktualizacji „Planu”.
229
12. PROGRAM EDUKACYJNY
12.1. Wytyczne dotyczące programu informacyjno-edukacyjnego
Program edukacji ekologicznej w związku z wdrażaniem planu gospodarki odpadami
związany jest z dwoma aspektami:
•
działaniami podnoszącymi świadomość społeczeństwa na temat realizacji zadań na rzecz
ochrony środowiska,
•
działaniami zmierzającymi do uzyskania akceptacji społecznej dla rozwiązań
zaproponowanych w planie,
Zasadniczy wpływ na jakość prowadzonej gospodarki odpadami komunalnymi ma czynnik
społeczny, tzn. świadomość społeczeństwa i jego zaangażowanie w działania na rzecz ochrony
środowiska.
Poparcie społeczne jest podstawowym czynnikiem gwarantującym wprowadzenie
w życie „Planu gospodarki odpadami” oraz jego funkcjonowanie w następnych latach. Gospodarka
odpadami może być prowadzona racjonalnie tylko wówczas, gdy zarówno wytwórcy odpadów –
mieszkańcy, jaki i posiadacze odpadów – wywoźnicy oraz eksploatujący instalacje będą czynnie i
planowo wspomagać proces zbierania, odzyskiwania surowców i unieszkodliwiania odpadów.
Kształtowanie świadomości społecznej powinno doprowadzić do wytworzenia odpowiednich
postaw i zachowań przejawiających się aprobatą dla ograniczeń wynikających z Planu w życiu
codziennym.
W racjonalnym gospodarowaniu odpadami niezbędne jest podejmowanie działań
organizacyjnych kompetentnych władz przy pełnej akceptacji społecznej, która musi wynikać ze
zrozumienia problematyki. Pobudzenie społecznej świadomości wymaga wprowadzenia programu
edukacji ekologicznej. Ogólnie rozumiana edukacja ekologiczna to uświadomienie skutków
nierozważnych działań ingerujących w komponenty środowiska naturalnego. Aby edukacja
ekologiczna była skuteczna musi docierać do całości społeczeństwa ze szczególnym zwróceniem
uwagi na młode pokolenie, dopiero wkraczające w dorosłe życie.
Programy edukacji ekologicznej mogą być nastawione na działanie przez różne okresy
czasowe w zależności od oczekiwanych przez organizatorów efektów. Mogą one dotyczyć
zarówno bardzo szerokiej tematyki jak i wybranych zagadnień np. selektywnej zbiórki „u źródła”
surowców wtórnych lub zbiórki odpadów niebezpiecznych.
Do głównych celów kampanii zmierzających do podniesienia świadomości społecznej
należeć będą:
230
•
uświadomienie problemów związanych z ilością produkowanych przez mieszkańców
odpadów (np. wyczerpywanie się składowiska),
•
informacja o obowiązujących przepisach dotyczących gospodarowania odpadami (np.
odzysk odpadów opakowaniowych, konieczność zmniejszenia masy deponowanych
odpadów organicznych, wprowadzenie w przyszłości zasady „zanieczyszczający płaci”),
•
zachęcenie mieszkańców do usuwania odpadów w wyznaczonych do tego miejscach i do
odpowiednich kontenerów (np. akcja wystawka, punkty gromadzenia) co pozwoli na
zmniejszenie a nawet uniknięcie powstawania „dzikich wysypisk”,
•
zachęcenie do segregacji odpadów, które mogą zostać przetworzone i powtórnie
wykorzystane.
Edukacja ekologiczna ustawiczna powinna być prowadzona wielopłaszczyznowo i obejmować:
¾
działania edukacyjne:
•
edukacja podstawowa na bazie szkół poprzez wprowadzenie zajęć dydaktycznych i
kółek zainteresowań;
¾
¾
•
otwarte tematyczne seminaria;
•
dostępność literatury i tematycznych publikatorów.
działania popularyzacyjne:
•
publikacje plakatowe i ulotki;
•
imprezy terenowe o charakterze proekologicznym;
•
audycje tematyczne w środkach masowego przekazu (szczególnie stacje lokalne);
•
dostępność publikatorów i czasopism w sieci kioskowej.
działania informujące
•
udostępnienie informacji o punktach zbiórki i możliwościach przekazania odpadów.
W zależności od potrzeb i możliwości organizatorów można stosować bardzo różne formy
przekazu. W ogólności można podzielić je na materiały drukowane, audiowizualne oraz akcje
promocyjno-informacyjne.
Najmniej kosztowny jest przekaz w formie materiałów drukowanych. Mogą nimi być:
ulotki, broszury i wkładki, plakaty, artykuły i komunikaty zamieszczane w prasie lokalnej,
biuletyny, materiały dydaktyczne np. programy kształcenia dla nauczycieli, materiały promocyjne
np. długopisy, breloczki, kalendarze, notatniki itp.
Materiałami audiowizualnymi mogą być pokazy przeźroczy i filmów, udzielanie
wywiadów dla lokalnych stacji radiowych i telewizyjnych, organizowanie tematycznych wystaw w
instytucjach użyteczności publicznej (szkoły, urzędy, biblioteki, muzea).
Za akcje promocyjno-informacyjne można uznać np. seminaria, konferencje, warsztaty, zebrania
mieszkańców, festiwale i festyny.
231
We wdrażaniu programu edukacji ekologicznej na szczeblu gmin bardzo ważna jest
współpraca lokalnych władz, organizacji społecznych i pozarządowych, a także nauczycieli, księży
i innych osób mających wpływ na kształtowanie opinii publicznej. Gminy Brzyska, Skołyszyn,
Tarnowiec i Pilzno stojące przed zadaniem wdrożenia systemu selektywnej zbiórki odpadów na
swoim terenie mogą skorzystać z doświadczeń gmin sąsiednich, na terenie których, system
segregacji odpadów prowadzony jest od kilku lat. Duże znaczenie w prowadzeniu edukacji
ekologicznej będzie miała czynna działalność Związku Gmin Dorzecza Wisłoki, który posiada
własne
zaplecze biurowe (wyposażone w niezbędny
sprzęt biurowo-komputerowy) z
kompetentnym z zespołem pracowników. Od 2001 roku Urząd Miasta w Jaśle stosuje aktywne
metody edukacji i promocji w zakresie gospodarki odpadami: m.inn. „Program doradców
domowych” – odwiedzanie mieszkańców Jasła przez wybranych uczniów jasielskich szkół
średnich i gimnazjów w celu wyjaśnienia wszelkich wątpliwości związanych z gospodarką
odpadami, przekazania materiałów informacyjnej oraz inne acyjnych; konkursy na zbiórkę
surowców wtórnych wśród szkół; konkurs na największą ilość zebranych surowców wtórnych w
domach jednorodzinnych; konkurs na zbiórkę zużytych baterii w placówkach oświatowych na
terenie miasta Jasła; konkursy plastyczne; konkursy wiedzy ekologicznej. W przyszłości
przewiduje się zorganizowanie w siedzibie Związku Gmin Dorzecza Wisłoki Centrum Edukacji
Ekologicznej. Centrum prowadziłoby różne działania związane z edukacją ekologiczną, których
celem w dłuższym okresie czasu byłoby promowanie zasad i idei rozwoju zrównoważonego.
Tabela 100. Działania edukacyjne prowadzone przez Centrum Edukacji Ekologicznej
Edukacja recyklingowa
•
•
•
•
Przedszkola
Szkoły podstawowe
Gimnazja
Szkoły średnie
Polityka
medialna
Szkolenia
• Pracownicy samorządowi • Prasa
• Nauczyciele
• Radio
• Służby komunalne
• Internet
Akcje
Ekologiczne
•
•
•
•
Sprzątanie świata
Wystawy
Konkursy
Zielony telefon
Najbardziej naturalnym sprzymierzeńcem w popularyzacji działań proekologicznych
a także współorganizatorem wdrażania edukacji ekologicznej są placówki oświatowe. Przyczyny
takiej sytuacji są różne: po pierwsze i najbardziej oczywistym jest fakt pełnienia funkcji społecznej,
jaką jest nauczanie (placówki te są najlepiej merytorycznie przygotowane), po drugie posiadają
niezbędne wyposażenie i pomieszczenia, ponadto nauczyciele często uczestniczą aktywnie w życiu
publicznym i wpływają na kształtowanie konkretnych postaw społecznych.
Ważne jest także uzyskanie wsparcia od księży, którzy mają bardzo duży wpływ
na lokalną społeczność zwłaszcza zamieszkałą w obszarach wiejskich, co jest o tyle ważne, że
232
wdrażanie systemu selektywnej zbiórki surowców wtórnych „u źródła” spotyka zwyczajowo
największy opór właśnie w tych obszarach.
Przy wdrażaniu programów edukacji ekologicznej władze lokalne powinny nawiązać
współpracę z organizacjami społecznymi i pozarządowymi działającymi na ich terenie. Instytucje
takie często współpracują lub zatrudniają ekspertów, którzy mogą służyć doradztwem w
rozwiązywaniu problematycznych zagadnień.
Poniżej
podano
przykładową
treść
informacyjnych
materiałów
informacyjnych
z zakresu gospodarki odpadami.
WISŁ
NAWYK MIESZKAŃCA DORZECZA WISŁOKI
EC
E
GM
ZA
O
KI
ZWIĄZ
K
SEGREGACJA ODPADÓW TO CODZIENNY
IN DOR
Z
Segreguj odpady
SZANOWNI MIESZKAŃCY
Śmieci to śmieci - one są, wszyscy je wytwarzamy. Pozbywając się ich chcemy to robić w
sposób jak najbardziej wygodny. Wszelkie próby porządkowania gospodarki odpadami wiążą się z
ograniczeniem tej wygody.
Zaproponowaliśmy Państwu pozbywanie się odpadów w sposób selektywny. Nadrzędnym
celem tej propozycji jest zmniejszenie strumienia odpadów trafiających na składowisko odpadów
komunalnych i odzyskanie z nich jak największej ilości surowców wtórnych. Jak wykazują badania
śmieci - to nie tylko śmieci - ale także prawdziwe kopalnie surowców wtórnych, bowiem ok. 16%
to makulatura, ok. 7% to szkło, a ok. 19% to tworzywa sztuczne i aluminium. Tak, tak, to kopalnie,
gdyby nie jeden fakt - pomieszane razem nie nadają się do niczego. Ale gdy zadamy sobie
troszeczkę trudu, to możemy z tego "czegoś" wydzielić ogromne ilości surowców, doskonale
nadających się do powtórnej przeróbki. Nie musimy chyba nikogo przekonywać, że odzyskana
makulatura to nie ścięte drzewa, odzyskane szkło i tworzywa sztuczne to mniej zanieczyszczeń
powstających w pierwotnym procesie ich produkcji i wyemitowanych do atmosfery. To wreszcie
racjonalne i odpowiadające wymogom XXI wieku postępowanie z odpadami.
233
Szanowni Mieszkańcy, poczynając od tego roku, przy współpracy z Przedsiębiorstwem
XX, będziemy również zbierali zużytą odzież i tekstylia. Odzież ta będzie następnie sortowana i
nadająca się do użytku będzie przekazywana dla PCK i PKPS. Pozostała część po sortowaniu,
będzie przerabiana w Przedsiębiorstwie XX na czyściwo fabryczne.
Oprócz segregacji odpadów wystarczy stosować kilka prostych zasad, aby stan naszego
środowiska ulegał widocznej poprawie:
•
kupować napoje w wymienialnych butelkach;
•
kupować towary pakowane w papier, a nie w folię;
•
do zakupów używać siatek i koszyków, zamiast popularnych "reklamówek".
Zdajemy sobie sprawę, że selektywna zbiórka surowców wtórnych w mieszkaniach (domach)
może stanowić dla Państwa pewną uciążliwość, jednak mimo to apelujemy o dalszą dobrą wolę
współpracy.
12.2. Koszty programu informacyjno-edukacyjnego
Koszty programu informacyjno – edukacyjnego oszacowano ogółem dla wszystkich gmin przy
następujących założeniach:
− druk materiałów informacyjnych średnio raz w na dwa lata,
− każde gospodarstwo domowe otrzyma materiały informacyjne. Szacunkowa liczba
wszystkich gospodarstw domowych na przedmiotowym terenie wynosi 56,2 tys.,
− z uwagi na ujednolicenie i konieczne korekty do przeprowadzenia w obecnym systemie
segregacji odpadów jak również wdrożenie systemu segregacji odpadów na terenie gmin
Brzyska, Skołyszyn, Tarnowiec i Pilzno systemem segregacji odpadów ilość ulotek
wyniesie: 60.000 szt. w 2005r. i 2007r. (w tym ok. 7 000 szt. ulotek dla gmin Czarna i
Żyraków) i po około 30.000 (3 500) szt. w kolejnych latach. Przyjęto, że koszt druku 1
ulotki w 2005 r. wyniesie około 50 groszy. W kolejnych latach analizy, poziom ten
skorygowano o założony wskaźnik inflacji. Informacje zamieszczone w materiałach będą
modyfikowane stosownie do rozbudowy systemu (w układzie z MZZO w Jaśle) o zbiórkę
odpadów niebezpiecznych, bioodpadów, odpadów budowlanych i wielkogabarytowych.
Treść ulotek dla informacyjnych dla gminy Czarna i Żyraków powinna być taka jak dla
innych gmin obsługiwanych przez planowany ZUO w Paszczynie.
− zorganizowanie szkolenia dla pracowników odpowiedzialnych za koordynowanie
programu w poszczególnych gminach,
− zorganizowanie konkursu na zbiórkę surowców wtórnych: raz w roku,
234
− zorganizowanie konkursu plastycznego i wiedzy ekologicznej dla dzieci i młodzieży: dwa
razy w roku,
− zorganizowanie konkursu na zbiórkę zużytych baterii czy puszek aluminiowych w
szkołach i przedszkolach raz w roku,
− rozszerzenie „Program doradców domowych” na pozostałe gminy.
Tabela 101. Szacunkowe koszty programu informacyjno-edukacyjnego w zakresie gospodarki
odpadami na terenie wszystkich gmin objętych „Planem”
Wyszczególnienie
2005
2006
2007
2008
2009
[tys. zł]
2010
2011
2012
Druk materiałów informacyjnych
Szkolenia dla pracowników odpowiedzialnych za
wdrożenie i monitorowanie programu
Konkursy dla przedszkolaków i uczniów
30,6
0
31,8
0
16,6
0
17,2
0
8,2
1
8,3
0
8,5
0
8,7
0
8,8
0
9
0
9,2
0
9,4
0
Razem
39,8
8,3
40,3
8,7
25,4
9
26,4
9,4
- ceny stałe z rok 2004. W kolejnych latach uwzględniono inflację na poziomie 2%.
- jednostkowy koszt przygotowania i druku ulotek informacyjnych – 0,5 zł/szt.
- jednostkowy koszt zorganizowania konkursu wraz z nagrodami – 2 tys. zł/konkurs
- jednostkowy koszt zorganizowania szkolenia – 1tys. zł/szkolenie
235
13. MOŻLIWOŚCI FINANSOWANIA PLANU GOSPODARKI
ODPADAMI
13.1. Przegląd dostępnych źródeł finansowania
Generalnie, finansowanie poszczególnych projektów, związanych z gospodarką odpadami,
możliwe jest poprzez wykorzystanie następujących form i źródeł finansowania:
•
środki publiczne - pochodzące z budżetu gminy lub pozabudżetowych instytucji
publicznych;
•
środki prywatne - np. banki komercyjne, fundusze inwestycyjne, towarzystwa
leasingowe;
•
środki prywatno-publiczne - np. ze spółek prawa handlowego z udziałem gminy.
Dominującymi formami finansowania inwestycji ekologicznych są:
•
finansowanie poprzez zaciągnięcie długu (zobowiązania kapitałowe) - kredyty, pożyczki,
obligacje, leasing;
•
udziały kapitałowe - akcje i udziały w spółkach;
•
dotacje.
Mogą one także występować łącznie.
Najczęstszymi formami i źródłami finansowania inwestycji w zakresie gospodarki
odpadami w warunkach polskich są:
•
fundusze własne inwestorów;
•
pożyczki, dotacje i dopłaty do oprocentowania preferencyjnych kredytów udzielane
przez Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej;
•
pomoc finansowa udzielana poprzez fundacje i programy pomocowe (krajowe i
zagraniczne);
•
kredyty międzynarodowych instytucji finansowych (np. Europejski Bank Odbudowy
i Rozwoju - EBOiR, Międzynarodowy Bank Odbudowy i Rozwoju- Bank Światowy);
•
kredyty udzielane przez banki komercyjne.
Fundusze własne
Fundusze te pochodzą z bieżących dochodów takich jak:
•
podatki i opłaty lokalne;
•
udziały w podatkach stanowiących dochód budżetu państwa (np. w podatku
dochodowym);
236
•
opłaty, ceny i kary pobierane przez jednostki organizacyjne – gminne przedsiębiorstwa
komunalne i zakłady budżetowe świadczące usługi komunalne;
•
dochody z majątku gminy;
•
samoopodatkowanie mieszkańców;
•
inne dochody.
Podstawowym źródłem przychodów gospodarki odpadami są opłaty za wywóz odpadów i
opłaty za ich przyjęcie do składowania bądź unieszkodliwienia. Przychody te generowane są na
terenach, gdzie usługi w zakresie gospodarki odpadami świadczą gminne jednostki organizacyjne.
Uzupełniającymi źródłami przychodów mogą być też wpływy z tytułu sprzedaży:
•
surowców wtórnych;
•
kompostu;
•
energii ze spalania odpadów;
•
biogazu ze składowiska.
Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
•
Gminny i Powiatowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej;
•
Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej;
•
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Gminne i Powiatowe Fundusze Ochronny Środowiska i Gospodarki Wodnej są drugim, po
budżetach, źródłem finansowania inwestycji ochrony środowiska.
Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie
Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie
funkcjonuje jako samodzielna jednostka posiadająca osobowość prawną z mocy ustawy z dnia 27
kwietnia 2001r. - Prawo ochrony środowiska (Dz.U.Nr 62 poz.627, z późniejszymi zmianami). W
rozumieniu ustawy o finansach publicznych Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i
Gospodarki Wodnej w Rzeszowie jest wojewódzkim funduszem celowym.
Fundusz może przeznaczyć posiadane środki na udzielanie oprocentowanych pożyczek,
dotacji oraz dopłat do oprocentowania preferencyjnych kredytów i pożyczek. Podstawową formą
pomocy Funduszu są pożyczki.
Przeznaczona w formie pożyczki i dotacji pomoc nie może przekroczyć 70 % kosztów
zadania.
237
W przypadku przedsięwzięć realizowanych przez gminy, związki międzygminne, powiaty,
związki powiatów i samorząd województwa, na obszarach:

Parków Narodowych i ich otulin - pomoc może być przyznana do
wysokości 90% kosztów zadania,

Parków krajobrazowych - pomoc może być przyznana do wysokości 80%
kosztów zadania.
W przypadku przedsięwzięć realizowanych przez przedsiębiorców oraz na zadania
gospodarki wodnej polegające na zaopatrzeniu w wodę, pomoc może być przyznana maksymalnie
do wysokości 50% kosztów zadania.
Dofinansowanie zostaje udzielone po stwierdzeniu, że zapewnione jest pełne
zbilansowanie finansowania kosztów zadania. Dofinansowanie może być udzielone po
udokumentowaniu przez podmiot ubiegający się o pomoc, wywiązywania się z ustawowego
obowiązku uiszczania opłat za korzystanie ze środowiska i za szczególne korzystanie z wód oraz
innych zobowiązań wobec Funduszu i ze świadczeń publicznoprawnych na rzecz Zakładu
Ubezpieczeń Społecznych i urzędu skarbowego.
Pożyczki udzielane przez Fundusz:
1. Przyznanie pożyczki uzależnione jest od zdolności kredytowej wnioskodawcy w
rozumieniu przepisów prawa bankowego, oraz uzyskania odpowiednich zabezpieczeń.
2. Maksymalny okres spłaty pożyczek łącznie z karencją nie może przekraczać sześciu lat.
3. Okres karencji może wynosić maksymalnie jeden rok i liczy się go od daty wypłaty
ostatniej raty pożyczki.
Dotacje udzielane przez Fundusz:
4. Dotacje mogą być udzielane na edukację ekologiczną, monitoring środowiska, ochronę
przyrody, zalesianie gruntów porolnych, przeciwdziałanie klęskom żywiołowym i
likwidację ich skutków, zapobieganie i likwidację poważnych awarii i ich skutków oraz
inne zadania określone w planach działalności Funduszu.
5. Dotacje mogą być udzielane także na inne zadania związane z ochroną środowiska i
gospodarką wodną aniżeli wymienione w punkcie 1, jeżeli przedsięwzięcie jest
realizowane przez samorząd terytorialny, jednostki budżetowe oraz podmioty prowadzące
działalność statutową w zakresie ochrony zdrowia, profilaktyki zdrowotnej, pomocy
społecznej, kultu religijnego, nauki, oświaty, kultury, ochrony zabytków i krajobrazu.
6. Fundusz może współfinansować w formie dotacji wykonanie opracowań i dokumentacji
niezbędnych do pozyskania środków akcesyjnych funduszy unijnych kierowanych do
238
sektora ochrony środowiska. Sposób realizacji tej formy pomocy uzależnia się
bezwzględnie od wymogów określonych dla poszczególnych funduszy unijnych przez
Komisje Europejską.
7. Dotacje do zadań określonych w punkcie 1 mogą być udzielone do 90% kosztów zadania,
a do zadań określonych w punkcie 3 do 30% kosztów ich wykonania.
Fundusz określił następującą listę priorytetów wojewódzkich na rok 2004:
W dziedzinie ochrony ziemi:
1. Realizacja kompleksowych przedsięwzięć służących unieszkodliwianiu i wykorzystaniu
odpadów komunalnych, w tym w szczególności dla Krosna, Przemyśla, Rzeszowa i
Tarnobrzega.
2. Realizacja zadań związanych z zagospodarowaniem osadów z oczyszczalni ścieków.
3. Budowa instalacji do segregacji odpadów przy istniejących składowiskach odpadów
komunalnych.
4. Realizacja ujętych w planach gospodarki odpadami zadań, polegających na
unieszkodliwianiu odpadów niebezpiecznych.
5. Rekultywacja terenów zdegradowanych.
W dziedzinie edukacji ekologiczna:
1. Rozwój bazy edukacyjnej parków narodowych i placówek o szczególnym znaczeniu dla
edukacji przyrodniczej.
2. Realizacja programów edukacyjnych o zasięgu regionalnym.
Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie
Działalność Funduszu polega na finansowaniu zadań służących ochronie środowiska i
gospodarce wodnej, w celu realizacji zasady zrównoważonego rozwoju, zgodnie z kierunkami
polityki ekologicznej państwa oraz województwa małopolskiego.
Pomoc finansowa udzielana jest w formie pożyczek i dotacji.
Maksymalna kwota pożyczki na jedno zadanie może wynosić do 10.000.000 zł, natomiast
maksymalna kwota zadłużenia z tytułu pożyczek dla jednego inwestora może wynosić do
20.000.000 zł. W przypadku dotacji maksymalna kwota na jedno zadanie wynosi 2.000.000 zł.
Dotacja udzielona ze środków Funduszu nie może przekroczyć 40% kosztów zadania (z
wyłączeniem zalesiania, zadrzewiania i zakrzewiania oraz budowy ekranów biologicznych, prac
pielęgnacyjnych związanych z utrzymaniem pomników przyrody i parków ustanowionych przez
Radę Miasta, prenumeraty czasopism dla dzieci i młodzieży, edukacji ekologicznej i propagowania
działań proekologicznych wyłanianych w drodze konkursu oraz zapobiegania nadzwyczajnym
zagrożeniom środowiska i ich likwidacji).
239
Pożyczki udzielane ze środków Funduszu mogą dotyczyć finansowania do 80% kosztów
zadań w przypadku jednostek samorządowych i budżetowych nie prowadzących działalności
gospodarczej, jeżeli nie przekraczają one wskaźników stosowanych przez Fundusz oraz
finansowania do 70% kosztów zadań (netto), w przypadku podmiotów gospodarczych, osób
fizycznych i prawnych prowadzących bądź nie prowadzących działalności gospodarczej, jeżeli nie
przekraczają one wskaźników stosowanych przez Fundusz.
Oprocentowanie nie może być niższe niż 4% oraz wyższe niż 7% w stosunku rocznym.
W przypadku udzielania pożyczek na zasadach preferencyjnych na przedsięwzięcia realizowane
przez samorządy terytorialne i spółki wodno-ściekowe oraz innych inwestorów przy udziale
samorządów terytorialnych, stosowane jest oprocentowanie 0,5-0,8 stopy redyskonta weksli, lecz
nie mniejsze niż 4% w stosunku rocznym.
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
Zasadniczym celem NFOŚiGW jest wspieranie finansowe przedsięwzięć podejmowanych
dla poprawy jakości środowiska w Polsce, traktując jako priorytetowe te zadania, których realizacja
wynika z konieczności wypełnienia zobowiązań Polski wobec Unii Europejskiej.
Do zagadnień priorytetowych Funduszu należą m.in.:
•
ochrona powierzchni ziemi i wód poprzez zapobieganie powstawaniu odpadów,
zagospodarowanie odpadów oraz rekultywację terenów zdegradowanych;
•
kształtowanie ekologicznych postaw i zachowań społeczeństwa oraz profilaktyka
zdrowotna dzieci i młodzieży z obszarów, na których występują przekroczenia
standardów jakości środowiska;
•
zastosowanie technologii zapewniających czystszą i energooszczędną produkcję;
•
przygotowanie przedsięwzięć współfinansowanych z funduszy Unii Europejskiej i
innych funduszy międzynarodowych.
Udzielone przez NFOŚiGW dofinansowanie, w formie pożyczki lub kredytu udzielanego
przez banki ze środków ww. Funduszu, nie może przekroczyć 80% kosztów inwestycyjnych
przedsięwzięcia, a w razie finansowania tego samego przedsięwzięcia z zagranicznych środków
pomocowych, wysokość dofinansowania nie może przekroczyć 70% różnicy pomiędzy
planowanymi kosztami inwestycyjnymi przedsięwzięcia, a dofinansowaniem ze środków
zagranicznych.
Pomoc finansowa udzielana poprzez fundacje i programy pomocowe (krajowe i zagraniczne)
Spośród
krajowych
fundacji
najistotniejszą
z
punktu
widzenia
możliwości
współfinansowania zadań inwestycyjnych zawartych w Planie Gospodarki Odpadami jest Fundacja
EkoFundusz.
240
EkoFundusz udziela wsparcia finansowego w formie bezzwrotnej dotacji. Dotacje te
uzyskać mogą jedynie projekty dotyczące inwestycji związanych bezpośrednio z ochroną
środowiska (w ich fazie implementacyjnej), a w dziedzinie przyrody również projekty
bezinwestycyjne. Środki Fundacji koncentrowane są zazwyczaj na zakupie podstawowych
obiektów technologicznych i urządzeń niezbędnych do ich funkcjonowania. EkoFundusz chętnie
finansuje
projekty,
w
ramach
których
zastosowane
zostają
nowatorskie
rozwiązania
technologiczne, kładąc duży nacisk na zakup nowoczesnych technologii z krajów donatorów.
Dotacje EkoFunduszu przyznawane są m.in. w ramach sektora priorytetowego pn.
gospodarka odpadami i rekultywacja gleb zanieczyszczonych.
W dziedzinie gospodarki odpadami EkoFundusz wspiera następujące zadania:
•
tworzenie kompleksowych systemów selektywnej zbiórki i recyklingu odpadów
komunalnych;
•
eliminację odpadów niebezpiecznych przy zastosowaniu technik i technologii
pochodzących z krajów donatorów;
•
rekultywację gleb zanieczyszczonych odpadami niebezpiecznymi w przypadku
udokumentowanego zagrożenia dla zdrowia ludzi lub świata przyrody oraz braku
sprawcy.
Wysokość udzielanej pomocy uzależniona jest od rodzaju projektu (techniczny –
inwestycyjny lub przyrodniczy), rodzaju podmiotu zgłaszającego się po pomoc, a w przypadku
samorządów także dochodu ogółem przypadającego na mieszkańca.
W ramach projektów technicznych można wydzielić grupę projektów innowacyjnych, czyli
prowadzących do zastosowania po raz pierwszy w Polsce nowej technologii lub przyczyniających
się do wprowadzenia jej na Polski rynek. Projekty takie mogą otrzymać dofinansowanie z
EkoFunduszu w wysokości:
•
do 30% kosztów projektu w przypadku przedsiębiorców;
•
do 50% kosztów projektu, gdy wnioskodawcą będą samorządy lub inne podmioty tj.
instytucje charytatywne i wyznaniowe, społeczne organizacje ekologiczne, dyrekcje
parków narodowych i krajobrazowych itp.
W przypadku dofinansowywania projektów przyrodniczych dotacja EkoFunduszu będzie
mogła wynosić do 80% kosztów przedsięwzięcia.
Fundusze Strukturalne Unii Europejskiej
Unia Europejska prowadzi politykę strukturalną, aby zwiększyć spójność gospodarczą
i społeczną należących do niej państw. Polityka strukturalna Unii prowadzona jest wspólnie z
krajami członkowskimi. Oznacza to w praktyce, że państwa razem z Komisją Europejską
opracowują plany i zakres udzielanej pomocy.
Podstawowym źródłem pomocy w ramach polityki strukturalnej są Fundusze Strukturalne.
241
Z ich budżetów kierowane jest wsparcie na programy krajowe - ok. 94%, oraz Inicjatywy
Wspólnotowe - ok. 6%.
Konkretne działania, które są finansowane ze środków europejskich opisują programy
operacyjne. Zgodnie z zasadą współfinansowania, część środków finansowych musi pochodzić z
budżetu krajowego (centralnego lub lokalnego).
Spośród Funduszy Strukturalnych najistotniejszym z punktu widzenia pozyskania środków
finansowych w formie dotacji na zadania przewidziane w Planie Gospodarki Odpadami jest
Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (ERDF - European Regional Development Fund). Jego
głównym zadaniem jest niwelowanie dysproporcji w poziomie rozwoju regionalnego krajów
należących do UE. Pomoc w ramach tego funduszu obejmuje inicjatywy w następujących
dziedzinach:
•
inwestycje produkcyjne umożliwiające tworzenie lub utrzymanie stałych miejsc pracy;
•
inwestycje w infrastrukturę, z uwzględnieniem tworzenia sieci transeuropejskich dla
regionów objętych celem nr 1;
•
inwestycje w edukację i opiekę zdrowotną w regionach objętych celem nr 1;
•
rozwój potencjału lokalnego: małych i średnich przedsiębiorstw;
•
działalność badawczo-rozwojowa;
•
inwestycje związane z ochroną środowiska.
Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego wspierając wybrane regiony współfinansuje
realizację celów nr 1 i 2 Polityki Strukturalnej UE. Są to: rozwój i dostosowania strukturalne
regionów opóźnionych w rozwoju oraz przekształcenia strukturalne terenów silnie uzależnionych
od upadających gałęzi przemysłu.
Udział EFRR w finansowaniu projektów wynosi maksymalnie 75% kwalifikujących się
kosztów. W przypadku projektów infrastrukturalnych generujących znaczący dochód netto udział
ten wynosi maksymalnie 50 %.
Środki EFRR dostępne są dla samorządów w ramach Zintegrowanego Programu
Operacyjnego Rozwoju Regionalnego (ZPORR) na latach 2004-2006.
Z punktu widzenia działań przewidzianych do realizacji w ramach Planu najistotniejsze
znaczenie ma przede wszystkim działanie 1.2 ZPORR (infrastruktura ochrony środowiska).
Rodzaje współfinansowanych projektów z sektora gospodarki odpadami w ramach
działania 1.2 ZPORR (dla inwestycji o przewidywanych kosztach realizacji 1-10 mln EURO)
obejmują:
•
organizację i wdrażanie systemów selektywnej zbiórki odpadów i recyklingu;
•
wdrażanie systemowej gospodarki odpadami komunalnymi (m.in. budowa sortowni,
kompostowni, obiektów termicznej, termiczno-chemicznej i mechanicznej utylizacji
242
odpadów; budowa nowych, modernizacja istniejących i rekultywacja nieczynnych
składowisk; likwidacja „dzikich” składowisk);
•
budowę i modernizację spalarni odpadów niebezpiecznych;
•
rekultywację i likwidację składowisk odpadów niebezpiecznych.
Między innymi ze środków EFRR finansowane są także tzw. Inicjatywy Wspólnotowe. Są
to programy pomocy bezzwrotnej, organizowane przez Unię Europejską dla określonych
środowisk i grup społecznych. Do najistotniejszych należą:
URBAN – w programie na lata 2000-2006 władze lokalne, organizacje pozarządowe lub
przedsiębiorcy składają projekty związane z rewitalizacją gospodarczą i społeczną miast Unii
Europejskiej liczących przynajmniej 100.000 mieszkańców.
Strefy miejskie ubiegające się o pomoc z programu URBAN II muszą spełniać, co najmniej
trzy warunki z niżej wymienionych:
-
wysoka stopa bezrobocia;
-
mała aktywność ekonomiczna wysoki stopień biedy;
-
konieczność rekonwersji wynikającej z trudności ekonomicznych i socjalnych;
-
duża liczba imigrantów, mniejszości etnicznych;
-
niska stopa edukacji;
-
wysoka przestępczość;
-
zdegradowane środowisko.
Program jest w całości finansowany z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.
EQUAL - stanowi on kontynuację poprzednich programów: ADAPT i EMPLOYMENT
realizowanych w latach 1994-1999. Głównym celem jego działania jest zwalczanie wszelkich
przejawów dyskryminacji i nierówności na rynku pracy (zwłaszcza między kobietami
a mężczyznami) oraz integracja społeczna i zawodowa imigrantów.
Środki finansowe wykorzystywane w ramach tego programu pochodzą z zasobów
Europejskiego Funduszu Społecznego.
Program Ramowy Unii Europejskiej CRAFT/6 Rozwoju Technologicznego
Głównym celem programu jest wspieranie innowacyjnych technologii, także w gospodarce
odpadami.
Dofinansowanie projektów wdrożeniowych ze środków 6 PR kształtuje się na poziomie ok.
35 %. Szczegółowe informacje na temat tego programu można uzyskać w Krajowym Punkcie
Kontaktowym, ul. Świętokrzyska 21, Warszawa.
Aby uzyskać dofinansowanie w ramach programu należy przedstawić ideę innowacyjnego
rozwiązania, następnie założyć konsorcjum międzynarodowe, w skład którego wejdą firmy z
krajów UE, a następnie złożyć wniosek według wymogów Komisji Europejskiej. Tworzące
243
konsorcjum podmioty i instytucje mają obowiązek zapewnić wykonanie wszystkich działań
niezbędnych do uzyskania zamierzonego celu, od badań, poprzez prezentację wyników, transfer
technologii, wdrożenie oraz promocję w mediach.
Fundusz Spójności6
Na podstawie Strategii Wykorzystania Funduszu Spójności na lata 2004-2006 kluczowe
kryteria wyboru inwestycji, które będą mogły uzyskać wsparcie są następujące:
•
zgodność z celami polityki ekologicznej UE: ochrona, zachowanie i poprawa jakości
środowiska, ochrona zdrowia ludzkiego, oszczędne i racjonalne wykorzystywanie
zasobów naturalnych;
•
zgodność z zasadami polityki ekologicznej UE, a w szczególności: zasadą przezorności,
zasadą prewencji, zasadą likwidowania zanieczyszczeń u źródła oraz zasadą
zanieczyszczający płaci; istotne jest też umożliwienie wywiązania się z zobowiązań
akcesyjnych poprzez wdrożenie ekologicznych przepisów UE w najtrudniejszych i
najkosztowniejszych z punktu widzenia polityki akcesyjnej obszarach - tj. takich, co do
których Polska uzyskała najdłuższe okresy przejściowe;
•
przedsięwzięcia będące kontynuacją programu ISPA;
•
odbiorcą wsparcia winien być w pierwszej kolejności samorząd terytorialny, związek
gmin, przedsiębiorstwo komunalne lub inny podmiot publiczny;
•
osiągnięcie przez przedsięwzięcie/grupę przedsięwzięć kosztorysowej wartości progowej
10 mln EUR (jeśli nie, to przypadek winien być wystarczająco uzasadniony);
•
przyczynienie się do redukcji zanieczyszczeń oddziałujących na znaczną liczbę ludzi
przy najniższych kosztach tej redukcji (efektywność ekologiczna i ekonomiczna
przedsięwzięć);
•
przyczynianie się w największym stopniu do osiągania gospodarczej i społecznej
spójności Polski z UE (projekty potencjalnie przynoszące najwyższe korzyści
ekonomiczne i społeczne);
•
oddziaływanie transgraniczne.
Maksymalna wartość dotacji wynosi 85% kosztów kwalifikowanych projektu. Natomiast
rzeczywisty jej poziom liczony jest przy zastosowaniu tzw. luki finansowej.
Środki z Funduszu Spójności są głównie przeznaczane na:
•
realizację inwestycji w największych aglomeracjach, zgodnie z istniejącymi w nich
programami zagospodarowania odpadów. Programy w mniejszych miejscowościach
będą wdrażane w miarę dostępności funduszy;
6
: „Kryteria wyboru projektów do dofinansowania z Funduszu Spójności w latach 2004 – 2006”
244
•
inwestycje na terenach, gdzie istniejące składowiska odpadów stwarzają zagrożenia dla
wód podziemnych;
•
inwestycje na terenach, gdzie wyczerpuje się pojemność składowiska.
Przedsięwzięcia
wspierane
przez
Fundusz
Spójności
powinny
być
efektywne
ekonomicznie. Nie jest to tożsame z opłacalnością finansową. Analiza społecznych kosztów i
korzyści powinna wykazać korzyść netto dla społeczeństwa wynikającą z realizacji inwestycji.
Projekty, które mają szansę uzyskać wsparcie ze środków Funduszu Spójności, nie muszą
być opłacalne finansowo bez subwencji ze źródeł publicznych. Jednakże wraz z subwencjami
wskaźniki finansowe (IRR i NPV) dla inwestora powinny przekroczyć próg opłacalności, co jest
warunkiem koniecznym, aby przedsięwzięcie mogło być zrealizowane. Należy też wykazać
płynność finansową projektu w okresie eksploatacji albo udokumentować, że inwestor będzie w
stanie sfinansować deficyty przepływów pieniężnych, jeżeli się pojawią. Zbyt wysoka rentowność
finansowa przedsięwzięcia z punktu widzenia inwestora może spowodować odmowę lub
zmniejszenie subwencji z Funduszu Spójności, gdyż będzie oznaczała, że projekt może być
sfinansowany ze źródeł komercyjnych.
W każdym przypadku będzie analizowana zdolność przedsięwzięcia do generowania
przychodów. Źródłem przychodów w gminnej infrastrukturze ochrony środowiska są opłaty
ponoszone przez użytkowników (gospodarstwa domowe, podmioty gospodarcze). Konieczne
będzie obliczenie wysokości opłat, które pokryją koszty eksploatacji, remontów oraz odtworzenia
majątku (amortyzacja). Wymagane będą także obliczenia pełnego kosztu średniorocznego
(zannualizowanego), który jest odpowiednikiem pełnego zapotrzebowania inwestycji na roczne
przychody, aby mogła się ona samofinansować. Opłaty za korzystanie z infrastruktury publicznej
będzie można podwyższać stopniowo pod warunkiem wykazania, że zbyt szybkie podniesienie
stawek opłat nie obciąży nazbyt drastycznie budżetów gospodarstw domowych. Przychody z opłat,
które użytkownicy będą w stanie zapłacić, powinny obniżyć udział Funduszu Spójności w
finansowaniu
przedsięwzięcia,
gdyż
po
skapitalizowaniu
zostaną
odjęte
od
kosztów
kwalifikowanych stanowiących podstawę obliczania udziału środków publicznych. Innymi słowy,
w projektach, które generują dochód, wskaźnik pomocy z Funduszu będzie niższy niż 80-85%
wartości (kosztów kwalifikowanych) i ustalany indywidualnie dla każdego projektu przez Komisję
Europejską, z uwzględnieniem szacowanego dochodu netto.
Jak wspomniano powyżej, udział środków pochodzących z Funduszu Spójności w
finansowaniu projektów może osiągnąć do 85% udziału funduszy publicznych. Dodatkowe
finansowanie ze źródeł publicznych będzie dostępne w formie dotacji i subwencjonowanych
pożyczek z Narodowego i wojewódzkich funduszy ochrony środowiska. Część wydatków
inwestycyjnych będzie musiało być zapewnione z zysków albo funduszy amortyzacyjnych
przedsiębiorstw komunalnych. Domknięcie inwestycji może odbywać się dzięki środkom
245
samorządowym, (np. budżet gminy), środkom międzynarodowych instytucji finansowych (np. EBI
czy EBOR).
Kredyty
Udzielane są przez banki. Warunki komercyjnych kredytów inwestycyjnych udzielanych
jednostkom samorządu terytorialnego są zazwyczaj każdorazowo negocjowane indywidualnie.
Do najbardziej znanych banków należy Bank Ochrony Środowiska, który ma statutowo
nałożony obowiązek kredytowania inwestycji służących ochronie środowiska. Udziela on kredytów
m.in. na:
•
budowę składowisk odpadów i innych obiektów do odzysku i unieszkodliwiania
odpadów;
•
zakup urządzeń związanych z usuwaniem odpadów, zakup sprzętu niezbędnego do
zorganizowania zbiórki i transportu odpadów.
Udzielane przez banki wsparcie finansowe bardzo często pochodzi z linii kredytowych
innych instytucji.
Przykładowo7, inwestycje z zakresu zagospodarowania odpadów mogą być dofinansowane
w ramach:
¾ linii ze środków NFOŚiGW
Przedmiot kredytowania obejmuje:
•
zakup, montaż urządzeń lub linii technologicznych do odzysku odpadów;
•
zakup i montaż urządzeń lub linii technologicznych do unieszkodliwienia odpadów;
w tym budowa składowisk odpadów oraz zakup i montaż urządzeń (np. kompaktory,
wagi, zbiorniki wód odciekowych) lub instalacji (np. instalacja odzysku biogazu)
stanowiących wyposażenie składowisk odpadów;
•
zakup urządzeń (np. pojemniki, kontenery, prasokontenery) oraz zakup i montaż
urządzeń lub linii technologicznych (np. linie do sortowania odpadów, belownice, prasy)
służących zbieraniu odpadów;
•
zakup środków transportu odpadów;
•
rekultywację składowisk odpadów;
•
rekultywację zanieczyszczonych gruntów, w tym likwidację nielegalnych składowisk.
Warunki kredytowania:
•
maksymalna kwota kredytu – 2.000.000 zł, lecz nie więcej niż 90 % kosztu
przedsięwzięcia;
•
maksymalny okres realizacji zadania - do 18 miesięcy od daty postawienia przez bank
kredytu do dyspozycji kredytobiorcy;
7
Źródło: Bank Ochrony Środowiska S.A.
246
•
okres karencji - spłata kredytu rozpocznie się w następnym miesiącu po zakończeniu
zadania;
•
oprocentowanie kredytu - 0,4 stopy redyskontowej weksli nie mniej niż 3% w stosunku
rocznym;
•
okres kredytowania - do 7 lat nie dłużej niż do 31.12.2010 r.
•
¾ tzw. kredytów z trzeciej linii KfW (bank Kreditanstalt fur Wiederaufbau)
•
Kwota udzielonego kredytu nie może przekraczać 80% kwoty inwestycji (maksymalna
kwota kredytu w ramach linii wynosi 1.000.000 EUR). Maksymalny okres kredytowania
- 10 lat (do 20.11.2011 r.), w tym karencja w spłacie kapitału do 2 lat (nieobowiązkowa).
•
Prowizja przygotowawcza od kwoty udzielonego kredytu - 0,75% kwoty kredytu.
•
Oprocentowanie (zmienna stopa procentowa) - 6 miesięczny EURIBOR + 2,5-5 p.p. p.a.
¾ linii kredytowej NIB (Nordic Investment Bank)
•
Przedmiot kredytowania - finansowanie długoterminowych inwestycji.
•
Kwota kredytu nie może przekroczyć 80% kosztów inwestycji w środki trwałe.
•
Maksymalna kwota indywidualnego kredytu w ramach linii - 3.200.000 EUR.
•
Okres kredytowania – 4 - 7 lat, max. do 31.12.2009 r., w tym karencja w spłacie kapitału
do 2 lat (nieobowiązkowa).
•
Prowizja przygotowawcza od kwoty udzielonego kredytu - 1% kwoty kredytu.
•
Oprocentowanie (zmienna stopa procentowa) - 6 miesięczny EURIBOR + 1,75 p.p. p.a.
¾ linii kredytowej EIB (Europejski Bank Inwestycyjny)
•
Przedmiot kredytowania obejmuje m.in. projekty inwestycyjne związane z rozwojem
i utrzymaniem infrastruktury oraz ochroną środowiska.
•
Okres kredytowania: minimum 4 lata, maksimum 12 lat (do 10.03.2016 r.).
•
Karencja w spłacie kapitału (nieobowiązkowa) – do 2 lat.
•
Waluta – EUR lub PLN.
•
Minimalna wartość projektu w ramach linii – 40.000 EUR (udział EIB 20.000 EUR),
maksymalna wartość projektu – 25 mln EUR (udział EIB 12,5 mln EUR).
•
Maksymalny udział EIB w finansowaniu projektu wynosi 50%. Możliwe jest
sfinansowanie tego samego projektu kredytem ze środków EIB i CEB (Bank Rozwoju
Rady Europy). Łączny udział finansowania ze środków tych banków nie może
przekroczyć 80% wartości projektu:
- 20% wartości inwestycji stanowi minimalny udział własny kredytobiorcy,
- 50% wartości inwestycji - maksymalny udział EIB,
- pozostała część wartości inwestycji - kredyt uzupełniający, środki własne,
dotacje.
247
•
Prowizja przygotowawcza – 1%.
•
Marża odsetkowa: Warunki kredytowania są zróżnicowane ze względu na podmiot
kredytowania, okresy oraz rodzaj waluty:
- Kredyt złotowy ze środków EIB: WIBOR 3M + marża.
- Kredyt denominowany lub w EUR ze środków EIB: EURIBOR 3M + marża.
¾ linii kredytowej CEB (Bank Rozwoju Rady Europy)
•
Kredyty z linii kredytowej CEB mogą współfinansować projekty dotowane ze środków
przedakcesyjnych i akcesyjnych Unii Europejskiej.
•
Okres kredytowania: minimum 4 lata – maksimum 15 lat (do 10.12.2018 r.).
•
Karencja w spłacie kapitału (nieobowiązkowa) - do 5 lat.
•
Waluta – EUR lub PLN.
•
Całkowity koszt inwestycji – do 20 milionów EUR.
•
Struktura finansowania: Maksymalny udział CEB w finansowaniu projektu wynosi 50%.
•
Możliwe jest sfinansowanie tego samego projektu kredytem ze środków CEB i EIB.
Łączny udział finansowania ze środków tych banków nie może przekroczyć 80%
wartości projektu:
- 20% wartości inwestycji - minimalny udział własny kredytobiorcy,
- 50% wartości inwestycji - maksymalny udział CEB,
- pozostała część wartości inwestycji - kredyt uzupełniający, środki własne, dotacje.
•
Prowizja przygotowawcza – bez prowizji.
•
Marża odsetkowa: Warunki kredytowania są zróżnicowane ze względu na okres oraz
rodzaj waluty:
- Kredyt złotowy ze środków CEB WIBOR 3M + marża,
- Kredyt denominowany lub w EUR ze środków CEB EURIBOR 3M + marża.
Fundusz Rozwoju Inwestycji Komunalnych8
Kredyt przeznaczony jest na przygotowanie przez gminy i ich związki projektów
inwestycji komunalnych przewidzianych do współfinansowania z funduszy Unii Europejskiej. Do
projektów tych zalicza się, studium wykonalności inwestycji, analizę kosztów i korzyści oraz
pozostałą dokumentację projektową, analizy, ekspertyzy i studia niezbędne do przygotowania
realizacji inwestycji.
Kwota kredytu nie może przekroczyć:
•
500.000 złotych na jeden projekt
•
80% zaplanowanych kosztów netto.
Kredyt może być wypłacany jednorazowo lub w ratach.
8
Źródło: Bank Gospodarstwa Krajowego
248
Udział własny kredytobiorcy stanowi nie mniej niż 20% wartości przedsięwzięcia.
Okres kredytowania nie może przekroczyć 36 miesięcy. Na wniosek kredytobiorcy BGK
może udzielić karencji w spłacie kredytu do 18 miesięcy.
Kredyt oprocentowany jest w wysokości 0,5 stopy redyskontowej weksli przyjmowanych
od banków do redyskonta przez narodowy Bank Polski.
BGK pobiera prowizję w wysokości 1% od kwoty udzielonego kredytu.
13.2. Wybór montażu finansowego dla realizacji Planu
Na podstawie zidentyfikowanych powyżej możliwych form i źródeł finansowania oraz
specyfiki poszczególnych zadań inwestycyjnych przewidzianych do realizacji w ramach „Planu”
(szczegółowo omówionych w poprzednich rozdziałach) prognozowany montaż finansowy zakłada:
Dla zadań inwestycyjnych i bezinwestycyjne dotyczących budowy Międzygminnego
Zakładu Zagospodarowania Odpadów, z uwagi na przewidywaną wysokość nakładów
inwestycyjnych, montaż finansowy zakłada udział środków z Europejskiego Funduszu Rozwoju
Regionalnego (75% kosztów kwalifikowanych) oraz dotacji z EkoFunduszu.
13.3. Podsumowania i wnioski
Podsumowując informacje zawarte powyżej należy podkreślić, iż z punktu widzenia
zdolności kredytowej niektórych gmin biorących udział we wspólnym przedsięwzięciu dot.
budowy
Międzygminnego
Zakładu
Zagospodarowania
Odpadów
(np.
gm.
Krempna),
najistotniejsze znaczenie będzie miało pozyskanie środków finansowych w formie dotacji, głównie
z Funduszy Strukturalnych.
Z uwagi na powyższe, pamiętając o konieczności zapewnienia wkładu własnego (w wysokości co
najmniej 25% przewidywanych kosztów inwestycyjnych danego zadania) należy zwrócić uwagę na
możliwość pokrycia tego udziału wkładem niepieniężnym.
W szczególności dotyczy to:
♦
amortyzacji;
♦
wkładów rzeczowych;
♦
kosztów ogólnych.
Koszty amortyzacji nieruchomości lub wyposażenia, dla którego istnieje bezpośrednie powiązanie z
celami działania, stanowią wydatki kwalifikowane pod warunkiem, że:
♦
dotacja krajowa lub wspólnotowa nie służy nabyciu nieruchomości albo wyposażenia;
♦
koszt amortyzacji jest obliczany zgodnie z właściwymi zasadami rachunkowości; oraz
♦
koszt odnosi się wyłącznie do okresu współfinansowania danego działania.
249
Wkłady rzeczowe są wydatkami kwalifikowanymi pod warunkiem, że:
♦
polegają na zapewnianiu gruntów lub nieruchomości, wyposażenia lub materiałów,
badań lub działalności zawodowej, lub nieodpłatnej dobrowolnej pracy;
♦
ich wartość może być niezależnie oceniona i poddana audytowi;
♦
w przypadku udostępnienia gruntów lub nieruchomości, wartość jest poświadczana
przez niezależnego, wykwalifikowanego rzeczoznawcę lub należycie upoważnionego
właściwego organu;
♦
w przypadku nieodpłatnej dobrowolnej pracy, wartość tej pracy jest ustalana z
uwzględnieniem ilości spędzonego czasu oraz standardowej stawki godzinowej i
dziennej za wykonywaną pracę;
Koszty ogólne są wydatkami kwalifikowanymi, pod warunkiem, że oparte są na
kosztach rzeczywistych dotyczących wykonywania działania współfinansowanego z funduszy
strukturalnych przeznaczone pro rata na działania, zgodnie z należycie uzasadnioną, rzetelną i
bezstronną metodologią.
250
14. STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM
Wstęp
Plan Gospodarki Odpadami, zwany dalej „Planem”, opracowywany był równolegle z
Programem Ochrony Środowiska i obejmuje obszar 17 gmin należących do Związku Gmin
Dorzecza Wisłoki. Dokument ten sporządzony został w oparciu o aktualnie obowiązujące akty
prawne z zakresu gospodarki odpadami z uwzględnieniem zapisów Krajowego Planu Gospodarki
Odpadami (Monitor Polski z 2003r. Nr 11 poz.159) oraz zgodnie z planami wyższych szczebli, tj.
Planem Gospodarki Odpadami dla Województwa Podkarpackiego, Planem Gospodarki Odpadami
dla Województwa Małopolskiego oraz Planami Gospodarki Odpadami dla Powiatu Jasielskiego,
Dębickiego, Krośnieńskiego i Gorlickiego.
Celem opracowania Planu Gospodarki Odpadami dla Związku Gmin Dorzecza Wisłoki
obejmującego obszar w/w gmin jest:
- przedstawienie aktualnego stanu gospodarki odpadami,
- określenie potrzeb wynikających z diagnozy aktualnego stanu,
- przedstawienie prognozy zmian w zakresie gospodarki odpadami,
- opracowanie programu strategicznego do roku 2008 i do roku 2012.
Stan aktualny
W roku 2003 w 17 gminach objętych „Planem” zebrano ogółem 21 707,73 Mg odpadów
komunalnych zmieszanych.
Na obszarze siedemnastu analizowanych gmin zorganizowaną zbiórką odpadów
komunalnych objętych było około od 30% do100% mieszkańców poszczególnych gmin.
Odpady na terenie miejskim w zabudowie wielorodzinnej, zbierane są głównie do kontenerów KP7, KP-10, zaś w zabudowie jednorodzinnej (teren miasta Jasła) do worków i kontenerów KP-7, KP10 rozstawionych w tzw. „sąsiedztwie”. Na terenach wiejskich gromadzenie odpadów odbywa się
do worków foliowych 120L lub pojemników o poj. 110 L, 120 L oraz kontenerów KP-7, K-10
ustawionych przy obiektach użyteczności publicznej lub w tzw. „sąsiedztwie”.
Przewozem odpadów do miejsca ich unieszkodliwiania zajmują się głównie firmy
świadczące usługi na podstawie umów zawartych pomiędzy urzędami miast i gmin oraz
prywatnymi wytwórcami odpadów. Na obszarze objętym planem działa obecnie około kilkanaście
firm zajmujących się odbiorem i transportem odpadów komunalnych.
Najmniejsza ilość odpadów komunalnych zmieszanych, zdeponowanych na składowisku
odpadów, tj. 37 Mg/2003 rok, pochodzi z gminy Kołaczyce (0,2% całkowitej masy odpadów).
Wynika to z faktu, że jedynie 40,4% mieszkańców tej gminy objętych jest zorganizowanym
systemem odbioru odpadów, oraz że odpady segregowane (zbierane na terenie gminy Kołaczyce)
poddawane są dodatkowo wtórnej segregacji prowadzonej na tymczasowej gminnej stacji
segregacji odpadów w Kołaczycach.
Na przedmiotowym terenie ponad 163 tys. mieszkańców jest objętych systemem odbioru odpadów
zmieszanych, co stanowi 78,8% ogólnej liczby mieszkańców.
Cztery spośród siedemnastu gmin: Brzyska, Skołyszyn, Tarnowiec i Pilzno nie prowadzą
selektywnej zbiórki odpadów. W pozostałych gminach wiejskich przeważa workowy system
zbiórki surowców wtórnych, zaś na terenie miasta Jasła system pojemnikowy.
251
Średni procent odzyskiwanych surowców wtórnych z masy odpadów komunalnych (zmieszanych i
wysegregowanych) zebranych w 2003 roku na przedmiotowym terenie wyniósł 4%. Ogółem w
2003 roku zebrano ponad 921 Mg surowców wtórnych.
Na przedmiotowym terenie istnieje jeden sposób unieszkodliwiania odpadów komunalnych
poprzez ich deponowanie na składowiskach odpadów.
Na terenie objętym planem na siedemnaście gmin, cztery (gm. miejska Jasło, gm. miejsko - wiejska
Pilzno, gm. miejsko-wiejska Jedlicze i gm. wiejska Brzostek) posiadają własne składowiska
odpadów. Odpady z pozostałych trzynastu gmin są wywożone po za teren tych gmin.
Ogółem w 2003 roku masa 6 139,36 Mg zebranych odpadów komunalnych została wywieziona i
zdeponowana na składowiskach odpadów (zlokalizowanych w miejscowościach Dukla, Kozodrza,
Brzeszcze, Sobuczyn, Nowy Sącz-Podegrodzie, Młyny, Kąsie) znajdujących się poza terenem
gmin objętych niniejszym „Planem”.
Na składowiskach odpadów zlokalizowanych w gminach Jasło - miasto, Jedlicze, Pilzno i
Brzostek nie deponowano odpadów pochodzących spoza przedmiotowego terenu siedemnastu
gmin.
Na przedmiotowym trenie brakuje miejsc do składowania odpadów. Dwa spośród czterech
istniejących na tym terenie składowisk odpadów będą zamykane w najbliższej przyszłości
(składowisko w Woli Brzosteckiej i składowisko w gminie Pilzno), a dwa pozostałe mają
możliwość funkcjonowania z uwagi na dostępną wolną objętość przez kilka najbliższych lat tj.
składowisko w Jaśle do 2007, a składowisko w Jaszczwi do 2009 roku.
Proponowany system gospodarki odpadami na przedmiotowym terenie
W planowaniu systemu gospodarki odpadami na przedmiotowym terenie zostały
uwzględnione następujące informacje:
− Spośród siedemnastu analizowanych gmin, władze jedenastu (tj. miasta Jasła i gmin:
Brzyska, Dębowiec, Jasło, Kołaczyce, Krempna, Osiek Jasielski, Skołyszyn, Tarnowiec,
Brzostek, Sękowa) wyraziły zdecydowaną wolę uczestniczenia we wspólnym
przedsięwzięciu, polegającym na stworzeniu sprawnego systemu gospodarki odpadami
(obejmującego zbieranie, transport, odzysk i unieszkodliwianie odpadów, w tym również
nadzór nad tymi działaniami oraz nad miejscami unieszkodliwiania odpadów), którego
podstawą będzie Międzygminny Zakład Zagospodarowania Odpadów w Jaśle.
− Cztery gminy: Nowy Żmigród, Pilzno, Chorkówka, Jedlicze, wyraziły chęć uczestniczenia
we wspólnym przedsięwzięciu w dalszej perspektywie czasu. W dalszej części „Planu”
− Dwie gminy: Czarna, Żyraków z uwagi na partycypację w kosztach utrzymania Zakładu
Komunalnego Gromadzenia i Utylizacji Odpadów w Paszczynie oraz składowiska
odpadów w Kozodrzy, uczestniczyć będą w planowanym Międzygminnym Zakładzie
Zagospodarowania Odpadów w Paszczynie, powstałym na bazie istniejącego Zakładu.
W Planie Gospodarki Odpadami dla woj. Podkarpackiego jak również w Planie
Gospodarki Odpadami dla Powiatu Jasielskiego wpisano budowę regionalnego zakładu
zagospodarowania odpadów w Jaśle jako obiektu strategicznego, który wraz ze składowiskiem
odpadów, będzie obsługiwał teren gmin powiatu jasielskiego z możliwością rozszerzenia obsługi
na kolejne gminy.
252
Obecnie należy kontynuować lub podjąć nowe działania zmierzające do dostosowania
systemu gospodarki odpadami na terenie objętym „Planem” do wymagań narzuconych przez
przepisy prawa polskiego i prawa Unii Europejskiej.
Podjęcie wspólnych przedsięwzięć na terenie piętnastu gmin: Brzyska, Dębowiec, Jasło –
miasto, Jasło, Kołaczyce, Krempna, Osiek Jasielski, Skołyszyn, Tarnowiec, Brzostek, Sękowa,
Nowy Żmigród, Chorkówka, Jedlicze i Pilzno w celu stworzenia wspólnego nowoczesnego
systemu gospodarki odpadami na ich terenie z budową Międzygminnego Zakładu
Zagospodarowania Odpadów w Jaśle pozwoli na zmniejszenie jednostkowych kosztów
inwestycyjnych oraz eksploatacyjnych systemu oraz ułatwi pozyskanie dofinansowania inwestycji
ze środków pomocowych. Również gminy Czarna i Żyraków będą uczestniczyły we wspólnym
przedsięwzięciu, ale bazującym na międzygminnym Zakładzie Utylizacji Odpadów w Paszczynie.
Podstawowym celem w gospodarce odpadami komunalnymi, zarówno na terenie całego
kraju jak i w obszarze objętym niniejszym Planem, jest zminimalizowanie ilości wytwarzanych
odpadów oraz wdrożenie efektywnego systemu ich wykorzystania i unieszkodliwiania.
Zadania strategiczne długoterminowe (lata 2005-2012):
1.
2.
3.
4.
Objęcie wszystkich mieszkańców gmin i miast systemem selektywnej zbiórki surowców
wtórnych „u źródła”.
Stworzenie sprawnego systemu zbiórki odpadów wielkogabarytowych, odpadów
budowlanych, odpadów niebezpiecznych.
Osiągnięcie zakładanych poziomu odzysku i recyklingu surowców wtórnych z masy odpadów
komunalnych w ramach wprowadzonego na obszarach gmin systemu selektywnej zbiórki „u
źródła”: : opakowania z papieru i tektury - 47%, opakowania ze szkła - 43%, opakowania z
Ograniczanie ilości odpadów deponowanych na składowisku Międzyminnego Zakładu
Zagospodarowania Odpadów w Jaśle do poziomu nie większego niż 50% całej masy odpadów
komunalnych wytworzonych na terenach gmin.
Plan działań na lata 2005 – 2012
Zadania inwestycyjne:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Rozszerzenie systemu odbioru odpadów zmieszanych o nowych użytkowników w gminach:
Kołaczyce, Nowy Żmigród, Osiek Jasielski, Brzostek, Pilzno, Czarna, Żyraków, Jedlicze,
Chorkówka i objęcie tą usługą do 2012 roku wszystkich mieszkańców gmin.
Objęcie wszystkich mieszkańców gmin systemem selektywnej zbiórki surowców wtórnych.
Budowa składowiska odpadów komunalnych (balastowych) w ramach Międzygminnego
Budowa sortowni przy MZZO w Jaśle.
Budowa kompostowni bioodpadów przy MZZO w Jaśle.
Uzupełnienie zestawów do segregacji odpadów o pojemniki na odpady organiczne.
Budowa zakładu odzysku i unieszkodliwiania odpadów budowlanych oraz kwatery na
składowanie materiałów azbestowych przy MZZO w Jaśle.
253
8.
Wprowadzenie selektywnej zbiórki odpadów (odpady zielone, szkło, tworzywa sztuczne) z
cmentarzy (zakup kontenerów).
komunalnych (zakup specjalistycznego samochodu).
10. Zamknięcie i zrekultywowanie składowisk w Woli Brzosteckiej, Strzegocicach, Jaśle i
Jaszczwi.
Zadania bezinwestycyjne:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Rozpropagowanie systemu indywidualnego kompostowania odpadów organicznych z
gospodarstw domowych w zabudowie zagrodowej obszarach wiejskich.
Rozpropagowywanie selektywnej zbiórki odpadów wielkogabarytowych i demontażu
pojazdów.
Wdrożenie systemu odbioru padłych zwierząt domowych przez specjalistyczne jednostki.
Podnoszenie świadomości społecznej mieszkańców w zakresie wytwarzania, segregacji i
unieszkodliwiania odpadów:
Utworzenie Centrum Edukacji Ekologicznej na bazie doświadczeń Związku Gmin Dorzecza
Wisłoki
Prowadzenie działalności informacyjno-popularyzującej w mediach na temat bezpiecznego
postępowania z wyrobami zawierającymi azbest oraz sposobów ich usuwania oraz
szkodliwości azbestu.
Inwentaryzacja i likwidacja dzikich wysypisk odpadów.
Porównanie sytuacji obecnej w zakresie ochrony środowiska z sytuacją planowaną
Celem wdrożenia planu gospodarki odpadami jest :
• Stworzenie rozwiązań systemowych pozwalających na kontrolę oraz ukierunkowanie
strumienia odpadów wytwarzanych na terenie gmin objętych planem do odpowiednich
elementów systemu
• Postępowanie z odpadami zgodne z zaleceniami dyrektyw 75/442/EC oraz 99/31/EC
(zastosowanie metod zgodnych z przyjętą hierarchią (odzysk surowców- recykling
termiczny-składowanie) oraz ograniczenie składowanych frakcji biodegradowalnych)
Po analizie planowanych rozwiązań inwestycyjnych system będzie można scharakteryzować
następująco:
• Systemem zbiórki odpadów komunalnych zmieszanych zostanie objętych ok. 44 tys.
nowych użytkowników (mieszkańców) z terenu gmin: Jasło (wiejska), Kołaczyce, Nowy
Żmigród, Osiek Jasielski, Brzostek, Pilzno, Żyraków, Czarna, Jedlicze i Chorkówka (w
tym ok. 10 tys. mieszkańców z terenu gmin Czarna i Żyraków).
• Istniejący system zbiórki surowców wtórnych zostanie:
−
poszerzony o dodatkowe punkty zbiórki selektywnej w systemie zbiorczym tj.
zestawy kilkupojemnikowe m.in. przy szkołach, targowiskach, urzędach,
cmentarzach we wszystkich gminach oraz w zabudowie wielorodzinnej miasta
Jasła i Jedlicza (w mieście Pilźnie przeważa zabudowa jednorodzinna),
254
− rozszerzony o nowych użytkowników (mieszkańców) głównie na terenie gmin:
Brzostek, Kołaczyce, Żyraków, Czarna, Brzostek, Jedlicze, Krempna,
Chorkówka, Nowy Żmigród, Osiek Jasielski. Szacuje się, że z możliwości
prowadzenia selektywnej zbiórki odpadów w zakresie czterech podstawowych
frakcji będzie miało ok. 41 tys. nowych użytkowników (mieszkańców) systemu
na przedmiotowym terenie,
− ujednolicony w zakresie, ilości i rodzaju zbieranych frakcji odpadów a także
kolorystyki worków i pojemników na terenie miasta Jasła i gmin: Dębowiec,
Jasło, Kołaczyce, Krempna, Nowy Żmigród, Osiek Jasielski, Brzostek, Pilzno,
Jedlicze, Chorkówka, Sękowa, które wyraziły wolę uczestnictwa we wspólnym
przedsięwzięciu polegającym na budowie Międzygminnego Zakładu
Zagospodarowania Odpadów w Jaśle.
• Wdrożony zostanie system selektywnej zbiórki odpadów na terenie gmin: Brzyska,
Tarnowiec, Skołyszyn, Pilzno (zgodnie z zasadami prowadzenia systemu
rekomendowanego dla pozostałych gmin wiejskich – system workowy). Pozwoli to na
zwiększenie liczby potencjalnych użytkowników systemu segregacji surowców wtórnych
o ok.46 tys. osób.
W efekcie zwiększy się dostępność mieszkańców do punktów zbiórki, co powinno
przynieść efekt w postaci większej niż dotychczas ilości surowców zebranych selektywnie. Należy
tu podkreślić, że uzyskany efekt zależny jest w dużej mierze również od działań nieinwestycyjnych
jak edukacja ekologiczna i upowszechnianie informacji o rodzajach surowców, które powinny być
zbierane selektywnie. Szacuje się, że proponowany metoda zbiórki pozwoli na odzyskanie rocznie
(2012 rok) ok. 6 700 Mg odpadów surowców wtórnych (szkła, makulatury, tworzyw sztucznych i
metali) z terenu wszystkich gmin oraz 3 000 Mg odpadów budowlanych, 1 200 Mg odpadów
zielonych, 4 700 Mg bioodpadów, 1 800Mg odpadów wielkogabarytowych oraz 170 Mg odpadów
niebezpiecznych, co ogółem da docelowo masę 17,6 tys.Mg odzyskanych odpadów.
Projektowana w Międzygminnym Zakładzie Zagospodarowania Odpadów w Jaśle
sortownia surowców wtórnych na roczny przerób 8 tys. Mg odpadów będzie w stanie uzdatnić
zbierane selektywnie frakcje do postaci surowców handlowych. Pozostałe po sortowaniu frakcje
nieużyteczne będą kierowane do dalszego unieszkodliwiania.
Szczególne korzyści dla środowiska wynikać będą ze stworzenia możliwości selektywnej
zbiórki odpadów niebezpiecznych. Odpady niebezpieczne pochodzące z gospodarstw domowych
stanowią niewielki strumień ilościowy, ale przy dotychczasowym braku możliwości ich zbiórki
selektywnej trafiają do odpadów komunalnych lub do kanalizacji stwarzając dodatkowe zagrożenia
dla środowiska. Jak wspomniano powyżej w 2012 roku zakłada się odzysk odpadów
niebezpiecznych na poziomie 170 Mg z czego blisko 90% będzie pochodziło z terenu gmin
Po sugerowanym wprowadzeniu segregacji odpadów organicznych w obszarze
obejmującym ok. 48 tys. mieszkańców (zabudowa wielorodzinna i jednorodzinna na obszarach
miejskich miasta Jasła, Jedlicza i Pilzna) i 50% odzysku odpadów organicznych planowana
kompostownia na terenie Międzygminnego Zakładu Zagospodarowania Odpadów w Jaśle będzie
przerabiała rocznie ok. 5 tys. Mg odpadów w tym również obok odpadów organicznych, odpady
zielone z miejskich terenów i osady ściekowe z obecnie eksploatowanych oczyszczalni ścieków.
Zwiększenie wydajności kompostowni poprzez jej rozbudowę warunkowane będzie zwiększoną
ilością osadów ściekowych powstających na terenie gmin, w których rozbudowa sieci
255
kanalizacyjnej i budowa gminnych oczyszczalni ścieków jest w fazie planowania i pozyskiwania
środków pomocowych na realizację tego przedsięwzięcia.
Budowa punktu demontażu odpadów wielkogabarytowych na terenie Międzygminnego
Zakładu pozwoli na odzysk zawartych w nich surowców wtórnych (metali), substancji
niebezpiecznych (freony oraz oleje sprężarkowe) a także na wydzielenie i skierowanie do
specjalistycznego przerobu złomu urządzeń elektrycznych i elektronicznych zgodnie z zaleceniami
dyrektywy 2002/96/EC. W przypadku składowania pozostałości po przetwarzaniu odpadów
wielkogabarytowych uzyskuje się znaczący efekt redukcji objętości.
Reasumując wprowadzenie efektywnego systemu segregacji odpadów i budowa nowoczesnych
zakładów zagospodarowania odpadów W Jaśle i Paszczynie pozwoli odzyskać z całego
strumienia odpadów (tj. 46 tys. Mg/rok w tym ok. 42 tys. z terenu obsługiwanego przez MZZO
w Jaśle):
• Surowce wtórne, odpady wielkogabarytowe, budowlane i niebezpieczne, rocznie w ilości
ok. 11,7 tys. Mg
• Bioodpady do kompostowania (indywidualnego w zabudowie zagrodowej i zbiorczego w
kompostowni przy MZZO w Jaśle) ogółem, odpady zielone i organiczne pochodzenia
roślinnego rocznie w ilości ok. 5,9 tys. Mg.
Szacuje się, że ilość odpadów balastowych kierowanych na składowiska przy MZZO w
Jaśle wyniesie rocznie od ok. 25 tys. Mg do 28 tys. Mg.
256
ZAŁACZNIKI
Załącznik
1
–
WYNIKI
ANALIZY
FINANSOWEJ
SCENARIUSZY
257
DO
ROZWAŻANYCH
Tabele 1-27: analiza finansowa poszczególnych zadań przewidzianych do realizacji w ramach Planu Gospodarki Odpadami oraz kalkulacja
odpowiadających im wartości NPV i IRR.
Tabela 1. Nakłady inwestycyjne [tys. PLN] - scenariusz S1
L.p.
Wyszczególnienie
1
2
3
3.1
3.2
4
- punkt zbiórki i przeładunku
- pojazdy
Sortownia odpadów
- roboty budowlane razem z przygotowaniem
inwestycji
- maszyny i urządzenia
- pojazdy
- pojemniki 1)
- worki 2)
inwestycji
- pojazdy
- obiekty towarzyszące
Ogółem
4.1
4.2
4.3
5
5.1
5.2
6
7
8
8.1
8.2
8.3
8.4
9
Nakłady
inwestycyjne razem
9 000
100
650
300
350
8 000
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
500
0
0
0
2 500
0
0
0
6 000
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1 500
6 500
0
100
650
300
350
0
0
0
0
0
2 700
0
1 500
1 200
0
0
0
0
0
5 180
120
708
52
656
15
60
1 500
0
0
380
52
328
9
0
0
328
0
328
6
0
0
5 180
120
0
0
0
0
0
1 500
0
0
0
0
0
0
60
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
855
0
0
855
0
0
0
0
0
465
120
60
20 033
0
0
0
889
0
0
0
4 334
465
120
60
14 000
0
0
0
810
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
założenia:
- poszczególne wielkości oszacowano na podstawie cen surowców, towarów i usług z początku roku 2004
1) przyjęto zakup 87 pojemników do segregacji surowców wtórnych w cenie 600 PLN każdy
2) założono 20,5 tys. gospodarstw, wymiana kompletu 4 worków co 1,5 miesiąca, w cenie 50 gr. za 1 worek
3) przyjęto zakup 50 pojemników na zużyte baterie dla placówek oświatowych w cenie 300,00 PLN
4) przyjęto zakup 100 pojemników na bioodpady dla placówek oświatowych w cenie 600,00 PLN
258
Tabela 2. Amortyzacja [tys. PLN] - scenariusz S1
L.p.
Wyszczególnienie
1 Składowisko odpadów na balast 1)
2 Kwatera na odpady budowlane
3 Odbiór odpadów niebezpiecznych
3.1 - punkt zbiórki i przeładunku
3.2 - pojazdy
4 Sortownia odpadów
- roboty budowlane razem z
4.1
przygotowaniem inwestycji
4.2 - maszyny i urządzenia
4.3 - pojazdy
Pojemniki do segregacji surowców
5
wtórnych
6 Pojemniki na zużyte baterie
7 Pojemniki na bioodpady
8
wielkogabarytowych
8.1
8.2 - maszyny i urządzenia
8.3 - pojazdy
8.4 - obiekty towarzyszące
9 Ogółem
stawka roczna
10,0%
5,0%
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
2008
900
0
0
0
0
496
2009
900
5
80
45
35
496
2010
900
5
80
45
35
496
2011
900
5
80
45
35
496
2012
900
5
80
45
35
496
4,5%
0
0
0
122
122
122
122
122
7,0%
10,0%
0
0
0
0
0
0
363
12
363
12
363
12
363
12
363
12
10,0%
0
5
5
5
5
5
5
5
15,0%
15,0%
0
0
1
0
2
0
2
0
2
9
2
9
2
9
2
9
0
0
0
101
101
101
101
101
4,5%
0
0
0
51
51
51
51
51
7,0%
10,0%
10,0%
0
0
0
0
0
0
0
7
0
0
0
7
33
12
6
1 505
33
12
6
1 599
33
12
6
1 599
33
12
6
1 599
33
12
6
1 599
15,0%
10,0%
2005
2006
2007
założenia:
- wszystkie środki trwałe zostają amortyzowane dopiero po całkowitym oddaniu danego obiektu do użytkowania
1) przewidywany okres eksploatacji składowiska zgodnie z tym scenariuszem wynosi 10 lat
259
Tabela 3. Koszty eksploatacyjne [tys. PLN] - scenariusz S1
L.p. Wyszczególnienie
1 Materiały i energia
2 Wynagrodzenia 1)
3 Świadczenia na rzecz pracowników
4 Remonty bieżące
5 Usługi obce
6 Pozostałe koszty
7 Razem
8 Amortyzacja
9 Ogółem
2005
328
0
0
0
39
0
367
0
367
2006
328
0
0
0
146
0
474
7
481
2007
0
0
0
0
188
0
188
7
195
2008
272
168
35
30
158
90
753
1 505
2 258
2009
307
247
53
38
253
95
993
1 599
2 592
2010
307
247
53
38
238
95
978
1 599
2 577
2011
307
247
53
38
253
95
993
1 599
2 592
2012
307
247
53
38
238
95
978
1 599
2 577
założenia:
- wszystkie obiekty zostają eksploatowane dopiero po całkowitym oddaniu danego obiektu do użytkowania
- poszczególne pozycje szacowano z uwzględnieniem przewidywanych wielkości uzyskiwanych odpadów
1) sumaryczna ilość etatów przy pełnej eksploatacji obiektów w tym scenariuszu: 9
Tabela 4. Przychody eksploatacyjne [tys. PLN] - scenariusz S1
L.p.
Wyszczególnienie
1 Składowisko odpadów
1.1 Ilość odbieranych odpadów [Mg]
Cena jednostkowa za odbiór
1.2
odpadów [PLN/t]
1.1 Ilość odbieranych odpadów [Mg]
Cena jednostkowa za odbiór
1.2
odpadów [PLN/t]
Ilość odzyskanych surowców
3.1
wtórnych [Mg]
Cena jednostkowa za sprzedaż
3.2
surowców wtórnych [PLN/Mg]
4 OGÓŁEM PRZYCHODY
2005
2006
2007
0
0
0
0
0
0
2008
3 360
28 000
120,00
120,00
120,00
120,00
120,00
120,00
120,00
120,00
0
0
0
0
0
0
0
0
100
2 000
100
2 000
100
2 000
100
2 000
50,00
50,00
50,00
50,00
50,00
50,00
50,00
50,00
0
0
0
300
300
300
300
300
0
0
0
6 000
6 000
6 000
6 000
6 000
50
50
50
50
50
50
50
50
0
0
0
3 660
3 760
3 760
3 760
3 760
260
2009
3 360
28 000
2010
3 360
28 000
2011
3 360
28 000
2012
3 360
28 000
Tabela 5. Zestawienie wpływów i wydatków przy braku dotacji (wariant 1) [tys. PLN] - scenariusz S1
L.p.
Wyszczególnienie
I Wpływy (przychody eksploatacyjne)
II Wydatki
1 - nakłady inwestycyjne
- koszty eksploatacyjne (bez
2
amortyzacji)
III Wpływy - wydatki (I-II)
IV Wartość rezydualna
Łącznie przepływy pieniężne netto
V
(III+IV)
2004
0
1 256
889
2005
0
4 808
4 334
2006
0
14 188
14 000
2007
3 660
1 563
810
2008
3 760
993
0
2009
3 760
978
0
2010
3 760
993
0
2011
3 760
978
0
367
474
188
753
993
978
993
978
-1 256
0
-4 808
0
-14 188
0
2 097
0
2 767
0
2 782
0
2 767
0
2 782
11 464
-1 256
-4 808
-14 188
2 097
2 767
2 782
2 767
14 246
Tabela 6. Wartości NPV i IRR przy braku dotacji (wariant 1) - scenariusz S1
NPV bez dotacji (5%) [tys. PLN] =
-248
-964
-3 288
IRR bez dotacji =
4,7%
261
Tabela 7. Źródła finansowania inwestycji [tys. PLN] - scenariusz S1
L.p.
Wyszczególnienie
Razem finansowanie
inwestycji
2005
2006
2007
1 Składowisko odpadów na balast
9 000
500
2 500
6 000
1)
1.1 - dotacja EFRR
6 750
375
1 875
4 500
1.2 - środki gmin (w tym FOŚiGW)
2 250
125
625
1 500
100
0
0
0
2.1 - dotacja EFRR 1)
75
0
0
0
25
0
0
0
3 Odbiór odpadów niebezpiecznych
650
0
0
0
488
0
0
0
163
0
0
0
8 000
0
1 500
6 500
5 910
0
1 125
4 785
2 090
0
375
1 715
5 Segregacja surowców wtórnych
708
380
328
0
5.1 - dotacja
0
0
0
0
708
380
328
0
6 Pojemniki na zużyte baterie 3)
15
9
6
0
2)
6.1 - dotacja EKO Fundusz
7,5
4,5
3
0
7,5
4,5
3
0
7 Pojemniki na bioodpady 4)
60
0
0
0
7.1 - dotacja EKO Fundusz 2)
30
0
0
0
30
0
0
0
8 Punkt demontażu odpadów wielkogabarytowych
1 500
0
0
1 500
1 125
0
0
1 125
375
0
0
375
9 Ogółem finansowanie
20 033
889
4 334
14 000
9.1 - ogółem dotacje EFRR
14 347,5
375,0
3 000,0
10 410,0
9.2 - ogółem dotacje EKO Fundusz
37,5
4,5
3,0
0,0
9.3 - ogółem środki gmin (w tym FOŚiGW)
5 648,2
509,7
1 331,0
3 590,0
założenia:
1) założono 75% udział dotacji z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w wydatkach kwalifikowanych
2) założono 50% udział dotacji z EKO Funduszu
262
2008
2009
2010
2011
2012
0
0
0
100
75
25
650
488
163
0
0
0
0
0
0
0
0
0
60
30
30
0
0
0
810
562,5
30,0
217,5
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Tabela 8. Łączne zestawienie wpływów i wydatków z uwzględnieniem dotacji (wariant 2) [tys. PLN] - scenariusz S1
L.p.
Wyszczególnienie
I Wpływy
1 - przychody eksploatacyjne
2 - dotacje
II Wydatki
2
amortyzacji)
V
(III+IV)
2005
380
0
380
1 256
889
2006
3 003
0
3 003
4 808
4 334
2007
10 410
0
10 410
14 188
14 000
2008
4 253
3 660
593
1 563
810
2009
3 760
3 760
0
993
0
2010
3 760
3 760
0
978
0
2011
3 760
3 760
0
993
0
2012
3 760
3 760
0
978
0
367
474
188
753
993
978
993
978
-877
0
-1 805
0
-3 778
0
2 690
0
2 767
0
2 782
0
2 767
0
2 782
11 464
-877
-1 805
-3 778
2 690
2 767
2 782
2 767
14 246
Tabela 9. Wartości NPV i IRR z uwzględnieniem dotacji (wariant 2) - scenariusz S1
NPV z dotacją (5%) [tys. PLN] =
12 945
12 011
8 870
IRR z dotacją =
38,6%
263
L.p.
1
2
3
3.1
3.2
4
4.1
4.2
4.3
5
5.1
5.2
6
7
8
8.1
8.2
8.3
8.4
9
9.1
9.2
9.3
9.4
10
Wyszczególnienie
- pojazdy
Sortownia odpadów
inwestycji
- pojazdy
- pojemniki 1)
- worki 2)
wielkogabarytowych
inwestycji
- pojazdy
inwestycji
- pojazdy
Ogółem
Nakłady
inwestycyjne razem
9 000
100
650
300
350
8 000
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
500
0
0
0
2 500
0
0
0
6 000
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1 500
6 500
0
100
650
300
350
0
0
0
0
0
2 700
0
1 500
1 200
0
0
0
0
0
5 180
120
708
52
656
15
60
0
0
380
52
328
9
0
328
0
328
6
0
5 180
120
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
60
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1 500
0
0
1 500
0
0
0
0
0
855
0
0
855
0
0
0
0
0
465
120
60
4 000
0
0
0
0
0
0
0
0
465
120
60
1 500
0
0
0
2 500
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1 500
0
0
1 500
0
0
0
0
0
2 000
300
200
24 033
0
0
0
889
0
0
0
4 334
0
0
0
15 500
2 000
300
200
3 310
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1) przyjęto zakup 87 pojemników do segregacji surowców wtórnych w cenie 600 PLN każdy
2) założono 20,5 tys. gospodarstw, wymiana kompletu 4 worków co 1,5 miesiąca, w cenie 50 gr. za 1 worek
3) przyjęto zakup 50 pojemników na zużyte baterie dla placówek oświatowych w cenie 300,00 PLN każdy 4) przyjęto zakup 100 pojemników na bioodpady dla placówek oświatowych w cenie 600,00 PLN każdy
264
L.p.
1
2
3
3.1
3.2
4
4.1
4.2
4.3
5
6
7
8
8.1
8.2
8.3
8.4
9
9.1
9.2
9.3
9.4
10
Wyszczególnienie
Składowisko odpadów na balast 1)
- pojazdy
Sortownia odpadów
- pojazdy
wtórnych
wielkogabarytowych
- pojazdy
- pojazdy
Ogółem
stawka roczna
8,0%
5,0%
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
2008
720
0
0
0
0
496
2009
720
5
80
45
35
496
2010
720
5
80
45
35
496
2011
720
5
80
45
35
496
2012
720
5
80
45
35
496
4,5%
0
0
0
122
122
122
122
122
7,0%
10,0%
0
0
0
0
0
0
363
12
363
12
363
12
363
12
363
12
10,0%
0
5
5
5
5
5
5
5
15,0%
15,0%
0
0
1
0
2
0
2
0
2
9
2
9
2
9
2
9
0
0
0
101
101
101
101
101
4,5%
0
0
0
51
51
51
51
51
7,0%
10,0%
10,0%
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
33
12
6
0
33
12
6
258
33
12
6
258
33
12
6
258
33
12
6
258
4,5%
0
0
0
0
68
68
68
68
7,0%
10,0%
10,0%
0
0
0
0
0
0
0
7
0
0
0
7
0
0
0
1 325
140
30
20
1 676
140
30
20
1 676
140
30
20
1 676
140
30
20
1 676
15,0%
10,0%
2005
2006
2007
założenia:
265
L.p.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Wyszczególnienie
Materiały i energia
Wynagrodzenia 1)
Świadczenia na rzecz pracowników
Remonty bieżące
Usługi obce
Pozostałe koszty
Razem
Amortyzacja
Ogółem
2005
328
0
0
0
39
0
367
0
367
2006
328
0
0
0
146
0
474
7
481
2007
2008
272
168
35
30
158
90
753
1 325
2 078
0
0
0
0
188
0
188
7
195
2009
315
425
90
43
253
120
1 246
1 676
2 922
2010
315
425
90
43
238
120
1 231
1 676
2 907
2011
315
425
90
43
253
120
1 246
1 676
2 922
2012
315
425
90
43
238
120
1 231
1 676
2 907
L.p.
1
1.1
1.2
2
1.1
1.2
3
3.1
3.2
4
4.1
4.2
5
5.1
5.2
6
Wyszczególnienie
Składowisko odpadów
Ilość odbieranych odpadów [Mg]
Cena jednostkowa za odbiór odpadów [PLN/t]
Sortownia odpadów
Ilość odzyskanych surowców wtórnych [Mg]
Cena jednostkowa za sprzedaż surowców
wtórnych [PLN/Mg]
Kompostownia pryzmowa - odbiór odpadów
Kompostownia pryzmowa - sprzedaż kompostu
Ilość sprzedawanego kompostu [Mg]
Cena jednostkowa sprzedaży kompostu [PLN/Mg]
OGÓŁEM PRZYCHODY
2005
2006
2007
0
0
120,00
0
0
50,00
0
0
0
0
120,00
0
0
50,00
0
0
0
0
120,00
0
0
50,00
0
0
2008
3 000
25 000
120,00
0
0
50,00
300
6 000
2009
3 000
25 000
120,00
100
2 000
50,00
300
6 000
2010
3 000
25 000
120,00
100
2 000
50,00
300
6 000
2011
3 000
25 000
120,00
100
2 000
50,00
300
6 000
2012
3 000
25 000
120,00
100
2 000
50,00
300
6 000
50
50
50
50
50
50
50
50
0
0
50
0
0
80
0
0
0
50
0
0
80
0
0
0
50
0
0
80
0
0
0
50
0
0
80
3 300
235
4 700
50
226
2 820
80
3 861
235
4 700
50
226
2 820
80
3 861
235
4 700
50
226
2 820
80
3 861
235
4 700
50
226
2 820
80
3 861
266
L.p.
Wyszczególnienie
I Wpływy (przychody eksploatacyjne)
II Wydatki
2 - koszty eksploatacyjne (bez amortyzacji)
V Łącznie przepływy pieniężne netto (III+IV)
2004
0
1 256
889
367
-1 256
0
-1 256
2005
2006
0
4 808
4 334
474
-4 808
0
-4 808
0
15 688
15 500
188
-15 688
0
-15 688
-1 795
-2 568
-5 053
IRR bez dotacji =
3,0%
267
2007
3 300
4 063
3 310
753
-763
0
-763
2008
3 861
1 246
0
1 246
2 615
0
2 615
2009
3 861
1 231
0
1 231
2 630
0
2 630
2010
3 861
1 246
0
1 246
2 615
0
2 615
2011
3 861
1 231
0
1 231
2 630
15 334
17 964
L.p.
1
1.1
1.2
2
2.1
2.2
3
3.1
3.2
4
4.1
4.2
5
5.1
5.2
6
6.1
6.2
7
7.1
7.2
8
8.1
8.2
9
9.1
9.2
10
10.1
10.2
10.3
Wyszczególnienie
- dotacja EFRR 1)
- środki gmin (w tym FOŚiGW)
- dotacja EFRR 1)
- dotacja EFRR 1)
Sortownia odpadów
- dotacja EFRR 1)
- dotacja
- dotacja EKO Fundusz 2)
- dotacja EFRR 1)
- dotacja EFRR 1)
Ogółem finansowanie
- ogółem dotacje EFRR
- ogółem dotacje EKO Fundusz
- ogółem środki gmin (w tym FOŚiGW)
Razem finansowanie
inwestycji
9 000
6 750
2 250
100
75
25
650
488
163
8 000
5 910
2 090
708
0
708
15
7,5
7,5
60
30
30
1 500
1 125
375
4 000
2 775
1 225
24 033
17 122,5
37,5
6 873,2
2005
2006
500
375
125
0
0
0
0
0
0
0
0
0
380
0
380
9
4,5
4,5
0
0
0
0
0
0
0
0
0
889
375,0
4,5
509,7
2 500
1 875
625
0
0
0
0
0
0
1 500
1 125
375
328
0
328
6
3
3
0
0
0
0
0
0
0
0
0
4 334
3 000,0
3,0
1 331,0
założenia:
268
2007
6 000
4 500
1 500
0
0
0
0
0
0
6 500
4 785
1 715
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1 500
1 125
375
1 500
1 125
375
15 500
11 535,0
0,0
3 965,0
2008
0
0
0
100
75
25
650
488
163
0
0
0
0
0
0
0
0
0
60
30
30
0
0
0
2 500
1 650
850
3 310
2 212,5
30,0
1 067,5
2009
2010
2011
2012
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
L.p.
I
1
2
II
1
2
III
IV
V
Wyszczególnienie
Wpływy
- przychody eksploatacyjne
- dotacje
Wydatki
- nakłady inwestycyjne
amortyzacji)
Wpływy - wydatki (I-II)
Wartość rezydualna
Łącznie przepływy pieniężne
netto (III+IV)
2005
380
0
380
1 256
889
2006
3 003
0
3 003
4 808
4 334
2007
11 535
0
11 535
15 688
15 500
2008
5 543
3 300
2 243
4 063
3 310
2009
3 861
3 861
0
1 246
0
2010
3 861
3 861
0
1 231
0
2011
3 861
3 861
0
1 246
0
2012
3 861
3 861
0
1 231
0
367
474
188
753
1 246
1 231
1 246
1 231
-877
0
-1 805
0
-4 153
0
1 480
0
2 615
0
2 630
0
2 615
0
2 630
15 334
-877
-1 805
-4 153
1 480
2 615
2 630
2 615
17 964
13 845
12 793
9 275
IRR z dotacją =
35,8%
269
L.p.
Wyszczególnienie
1
2
3
3.1
3.2
4
- pojazdy
Sortownia odpadów
inwestycji
- pojazdy
- pojemniki 1)
- worki 2)
inwestycji
- pojazdy
inwestycji
- pojazdy
Ogółem
4.1
4.2
4.3
5
5.1
5.2
6
7
8
8.1
8.2
8.3
8.4
9
9.1
9.2
9.3
9.4
10
Nakłady
inwestycyjne razem
9 000
100
650
300
350
8 000
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
500
0
0
0
2 500
0
0
0
6 000
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1 500
6 500
0
100
650
300
350
0
0
0
0
0
2 700
0
1 500
1 200
0
0
0
0
0
5 180
120
708
52
656
15
60
1 500
0
0
380
52
328
9
0
0
328
0
328
6
0
0
5 180
120
0
0
0
0
0
1 500
0
0
0
0
0
0
60
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
855
0
0
855
0
0
0
0
0
465
120
60
7 500
0
0
0
0
0
0
0
0
465
120
60
500
0
0
0
7 000
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1 600
0
0
500
1 100
0
0
0
0
5 050
300
550
27 533
0
0
0
889
0
0
0
4 334
0
0
0
14 500
5 050
300
550
7 810
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1) przyjęto zakup 87 pojemników do segregacji surowców wtórnych w cenie 600 PLN każdy.
2) założono 20,5 tys. gospodarstw, wymiana kompletu 4 worków co 1,5 miesiąca, w cenie
50 gr. za 1 worek
3) przyjęto zakup 50 pojemników na zużyte baterie dla placówek oświatowych w cenie
300,00 PLN każdy
4) przyjęto zakup 100 pojemników na bioodpady dla placówek oświatowych w cenie
600,00 PLN każdy
270
Wyszczególnienie
stawka roczna
2005
2006
2007
2008
2009
Składowisko odpadów na balast 1)
8,0%
0
0
0
720
720
5,0%
0
0
0
0
5
0
0
0
0
80
15,0%
0
0
0
0
45
- pojazdy
10,0%
0
0
0
0
35
Sortownia odpadów
0
0
0
496
496
4,5%
0
0
0
122
122
4.1
4.2
7,0%
0
0
0
363
363
4.3
- pojazdy
10,0%
0
0
0
12
12
10,0%
0
5
5
5
5
5
wtórnych
6
15,0%
0
1
2
2
2
7
15,0%
0
0
0
0
9
0
0
0
101
101
8
wielkogabarytowych
8.1
4,5%
0
0
0
51
51
8.2
7,0%
0
0
0
33
33
8.3
- pojazdy
10,0%
0
0
0
12
12
8.4
10,0%
0
0
0
6
6
9
0
0
0
0
511
9.1
4,5%
0
0
0
0
72
9.2
7,0%
0
0
0
0
354
9.3
- pojazdy
10,0%
0
0
0
0
30
9.4
10,0%
0
0
0
0
55
10
Ogółem
0
7
7
1 325
1 929
założenia:
L.p.
1
2
3
3.1
3.2
4
271
2010
720
5
80
45
35
496
2011
720
5
80
45
35
496
2012
720
5
80
45
35
496
122
122
122
363
12
363
12
363
12
5
5
5
2
9
2
9
2
9
101
101
101
51
51
51
33
12
6
511
33
12
6
511
33
12
6
511
72
72
72
354
30
55
1 929
354
30
55
1 929
354
30
55
1 929
L.p.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Wyszczególnienie
Materiały i energia
Wynagrodzenia 1)
Świadczenia na rzecz pracowników
Remonty bieżące
Usługi obce
Pozostałe koszty
Razem
Amortyzacja
Ogółem
2005
328
0
0
0
39
0
367
0
367
2006
328
0
0
0
146
0
474
7
481
2007
0
0
0
0
188
0
188
7
195
2008
272
168
35
30
158
90
753
1 325
2 078
2009
332
336
72
43
253
120
1 156
1 929
3 085
2010
332
336
72
43
238
120
1 141
1 929
3 070
2011
332
336
72
43
253
120
1 156
1 929
3 085
2012
332
336
72
43
238
120
1 141
1 929
3 070
założenia:
L.p.
1
1.1
1.2
2
1.1
1.2
3
3.1
3.2
4
4.1
4.2
5
5.1
5.2
6
Wyszczególnienie
Składowisko odpadów
Sortownia odpadów
Ilość odzyskanych surowców wtórnych [Mg]
Cena jednostkowa za sprzedaż surowców wtórnych
[PLN/Mg]
Kompostownia kontenerowa - odbiór odpadów
Kompostownia kontenerowa - sprzedaż
kompostu
Ilość sprzedawanego kompostu [Mg]
Cena jednostkowa sprzedaży kompostu [PLN/Mg]
OGÓŁEM PRZYCHODY
2005
2006
2007
0
0
120,00
0
0
50,00
0
0
0
0
120,00
0
0
50,00
0
0
0
0
120,00
0
0
50,00
0
0
2008
3 000
25 000
120,00
0
0
50,00
300
6 000
2009
3 000
25 000
120,00
100
2 000
50,00
300
6 000
2010
3 000
25 000
120,00
100
2 000
50,00
300
6 000
2011
3 000
25 000
120,00
100
2 000
50,00
300
6 000
2012
3 000
25 000
120,00
100
2 000
50,00
300
6 000
50
50
50
50
50
50
50
50
0
0
50
0
0
50
0
0
50
0
0
50
235
4 700
50
235
4 700
50
235
4 700
50
235
4 700
50
0
0
0
0
226
226
226
226
0
80
0
0
80
0
0
80
0
0
80
3 300
2 820
80
3 861
2 820
80
3 861
2 820
80
3 861
2 820
80
3 861
272
L.p.
I
II
1
2
III
IV
V
Wyszczególnienie
Wpływy (przychody eksploatacyjne)
Wydatki
- koszty eksploatacyjne (bez amortyzacji)
Łącznie przepływy pieniężne netto (III+IV)
2005
0
1 256
889
367
-1 256
0
-1 256
2006
0
4 808
4 334
474
-4 808
0
-4 808
2007
0
14 688
14 500
188
-14 688
0
-14 688
-2 732
-3 541
-6 117
IRR bez dotacji =
2,2%
273
2008
3 300
8 563
7 810
753
-5 263
0
-5 263
2009
3 861
1 156
0
1 156
2 705
0
2 705
2010
3 861
1 141
0
1 141
2 720
0
2 720
2011
3 861
1 156
0
1 156
2 705
0
2 705
2012
3 861
1 141
0
1 141
2 720
17 822
20 541
L.p.
1
1.1
1.2
2
2.1
2.2
3
3.1
3.2
4
4.1
4.2
5
5.1
5.2
6
6.1
6.2
7
7.1
7.2
8
8.1
8.2
9
9.1
9.2
10
10.1
10.2
10.3
Wyszczególnienie
- dotacja EFRR 1)
- dotacja EFRR 1)
- dotacja EFRR 1)
Sortownia odpadów
- dotacja EFRR 1)
- dotacja
- dotacja EFRR 1)
- dotacja EFRR 1)
Ogółem finansowanie
- ogółem dotacje EFRR
- ogółem dotacje EKO Fundusz
- ogółem środki gmin (w tym FOŚiGW)
Razem finansowanie
inwestycji
9 000
6 750
2 250
100
75
25
650
488
163
8 000
5 910
2 090
708
0
708
15
7,5
7,5
60
30
30
1 500
1 125
375
7 500
5 400
2 100
27 533
19 747,5
37,5
7 748,2
2005
500
375
125
0
0
0
0
0
0
0
0
0
380
0
380
9
4,5
4,5
0
0
0
0
0
0
0
0
0
889
375,0
4,5
509,7
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2 500
1 875
625
0
0
0
0
0
0
1 500
1 125
375
328
0
328
6
3
3
0
0
0
0
0
0
0
0
0
4 334
3 000,0
3,0
1 331,0
6 000
4 500
1 500
0
0
0
0
0
0
6 500
4 785
1 715
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1 500
1 125
375
500
375
125
14 500
10 785,0
0,0
3 715,0
0
0
0
100
75
25
650
488
163
0
0
0
0
0
0
0
0
0
60
30
30
0
0
0
7 000
5 025
1 975
7 810
5 587,5
30,0
2 192,5
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0,0
0,0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0,0
0,0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0,0
0,0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0,0
0,0
0
założenia:
274
L.p.
I
1
2
II
1
2
III
IV
V
Wyszczególnienie
Wpływy
- przychody eksploatacyjne
- dotacje
Wydatki
amortyzacji)
(III+IV)
2005
380
0
380
1 256
889
2006
3 003
0
3 003
4 808
4 334
2007
10 785
0
10 785
14 688
14 500
2008
8 918
3 300
5 618
8 563
7 810
2009
3 861
3 861
0
1 156
0
2010
3 861
3 861
0
1 141
0
2011
3 861
3 861
0
1 156
0
2012
3 861
3 861
0
1 141
0
367
474
188
753
1 156
1 141
1 156
1 141
-877
0
-1 805
0
-3 903
0
355
0
2 705
0
2 720
0
2 705
0
2 720
17 822
-877
-1 805
-3 903
355
2 705
2 720
2 705
20 541
15 143
13 987
10 127
IRR z dotacją =
36,1%
275
Załącznik 2 – ROZMIESZCZENIE INSTALACJI DO ODZYSKU I
UNIESZKODLIWIANIA ODPADÓW KOMUNALNYCH
3
4
B
1
A
2
Istniejące składowiska odpadów komunalnych: Jasło (1), Jaszczew (2), Strzegocice (3) i Wola Brzostecka (4) przewidziane
do likwidacji i rekultywacji
A- Planowany Międzygminny Zakłada Zagospodarowania Odpadów w Jaśle: sortownia, kompostownia, składowisko odpadów
komunalnych, składowisko odpadów budowlanych, punkt demontażu odpadów wielkogabarytowych, punkt zbiórki odpadów
niebezpiecznych
B- Planowana sortownia odpadów
276
Załącznik 3 – PROGNOZY ILOŚCI ODPADÓW KOMUNALNYCH DLA
POSZCZEGÓLNYCH JEDNOSTEK
1. Miasto Jasło
odpady komunalne z gospodarstw domowych
Wyszczególnienie
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Liczba ludności
37889,0 37862,0 37843,0 37820,0 37801,0 37767,0 37763,0 37759,0 37751,0 37736,0
Frakcje odpadów
[Mg/rok] [Mg/rok] [Mg/rok] [Mg/rok] [Mg/rok] [Mg/rok] [Mg/rok] [Mg/rok] [Mg/rok] [Mg/rok]
Odpady organiczne
2 429
2 436
2 444
2 447
2 450
2 451
2 455
2 459
2 462
2 461
zwierzęcego
265
267
269
271
273
275
277
279
282
284
Papier i tektura
1 675
1 690
1 709
1 725
1 742
1 758
1 775
1 792
1 809
1 825
Tworzywa sztuczne
1 489
1 497
1 504
1 508
1 513
1 516
1 521
1 526
1 530
1 530
309
310
311
312
312
312
313
313
314
314
Szkło
765
772
780
787
795
803
811
819
827
835
Metale
483
483
486
487
488
488
490
491
492
493
Odpady mineralne
358
357
358
360
361
361
363
364
365
367
Frakcja drobna
712
707
702
693
684
675
666
657
649
640
(pon. 10 mm)
Razem
8 485
8 519
8 563
8 590
8 618
8 639
8 671
8 700
8 730
8 749
odpady komunalne z sektora publiczno - handlowego
Wyszczególnienie
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Frakcje odpadów
Odpady organiczne
133
133
134
134
135
135
136
136
136
137
zwierzęcego
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Papier i tektura
398
401
402
403
404
405
406
408
409
410
Tworzywa sztuczne
398
399
402
403
404
405
406
408
409
410
40
40
40
40
40
40
41
41
41
41
Szkło
133
133
134
134
135
135
136
136
136
137
Metale
66
68
67
67
67
68
68
68
68
68
Odpady mineralne
66
68
67
67
67
68
68
68
68
68
Frakcja drobna
(pon.10 mm)
95
95
93
94
94
94
95
95
96
96
Razem
1 329
1 337
1 339
1 342
1 346
1 350
1 356
1 360
1 363
1 367
pozostałe odpady komunalne
Wyszczególnienie
Frakcje odpadów
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
568
568
568
567
567
567
566
566
566
566
ulic i placów
odpady niebezpieczne
76
76
76
76
76
76
76
76
76
75
odpady zielone
379
380
381
383
384
385
387
388
389
389
odpady
758
770
783
782
782
781
781
781
781
780
wielkogabarytowe
odpady budowlane
1 137
1 155
1 174
1 187
1 201
1 213
1 227
1 241
1 257
1 273
Razem
2 918
2 949
2 982
2 995
3 010
3 022
3 037
3 052
3 069
3 083
12 732 12 805 12 884 12 927 12 974 13 011 13 064 13 112 13 162 13 199
Ogółem
277
2. Gmina Jasło
Wyszczególnienie
2003
2004
2005
Liczba ludności
15884,0 15873,0 15865,0
Frakcje odpadów
[Mg/rok] [Mg/rok] [Mg/rok]
Odpady organiczne
zwierzęcego
232
232
233
54
54
55
Papier i tektura
254
255
257
Tworzywa sztuczne
276
277
277
52
53
53
Szkło
230
231
232
Metale
70
70
70
Odpady mineralne
160
160
160
Frakcja drobna
(pon. 10 mm)
513
511
508
Razem
1 841
1 843
1 845
Wyszczególnienie
2003
2004
2005
Frakcje odpadów
Odpady organiczne
zwierzęcego
32
32
32
0
0
0
Papier i tektura
95
95
95
Tworzywa sztuczne
95
95
95
10
10
10
Szkło
32
32
32
Metale
16
16
16
Odpady mineralne
16
16
16
mm)
22
22
22
Razem
318
318
318
Wyszczególnienie
2003
2004
2005
Frakcje odpadów
ulic i placów
0
0
0
16
16
16
odpady zielone
79
80
80
odpady
wielkogabarytowe
238
241
244
odpady budowlane
477
484
492
Razem
810
821
832
Ogółem
2 969
2 982
2 995
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
15855,0 15847,0 15833,0 15831,0 15829,0 15826,0 15820,0
[Mg/rok] [Mg/rok] [Mg/rok] [Mg/rok] [Mg/rok] [Mg/rok] [Mg/rok]
232
55
257
277
53
233
70
160
232
55
258
277
53
234
70
161
232
55
258
277
53
235
70
161
232
55
259
277
54
236
70
161
232
55
259
277
54
237
70
161
232
55
259
276
54
238
70
162
232
55
259
274
54
238
70
162
505
1 842
501
1 841
498
1 839
495
1 839
491
1 836
488
1 834
485
1 829
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
32
0
95
95
10
32
16
16
32
0
95
95
10
32
16
16
32
0
95
95
9
32
16
16
32
0
95
95
9
32
16
16
32
0
95
95
9
32
16
16
32
0
95
95
9
32
16
16
31
0
95
95
9
31
16
16
22
318
22
318
22
317
22
317
22
317
22
317
22
315
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
0
16
80
0
16
81
0
16
81
0
16
81
0
16
81
0
16
82
0
16
82
244
498
838
2 998
243
503
843
3 002
243
509
849
3 005
243
515
855
3 011
243
520
860
3 013
243
527
868
3 019
243
534
875
3 019
278
3. Jedlicze – obszary miejskie
Wyszczególnienie
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Liczba ludności
5563,0 5578,0 5586,0 5596,0 5606,0 5618,0 5628,0 5638,0 5648,0 5661,0
Frakcje odpadów
Odpady organiczne
357
359
361
362
363
365
366
367
368
369
zwierzęcego
39
39
40
40
40
41
41
42
42
43
Papier i tektura
246
249
252
255
258
261
265
268
271
274
Tworzywa sztuczne
219
220
222
223
224
226
227
228
229
229
45
46
46
46
46
46
47
47
47
47
Szkło
112
114
115
117
118
119
121
122
124
125
Metale
71
71
72
72
72
73
73
73
74
74
Odpady mineralne
53
53
53
53
53
54
54
54
55
55
105
104
104
103
101
100
99
98
97
96
mm)
Razem
1 247
1 255
1 265
1 271
1 275
1 285
1 293
1 299
1 307
1 312
Wyszczególnienie
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Frakcje odpadów
Odpady organiczne
19
20
20
20
20
20
20
20
20
20
zwierzęcego
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Papier i tektura
58
59
59
60
60
60
61
61
61
62
Tworzywa sztuczne
58
59
59
60
60
60
61
61
61
62
6
6
6
6
6
6
6
6
6
6
Szkło
19
20
20
20
20
20
20
20
20
20
Metale
10
10
10
10
10
10
10
10
10
10
Odpady mineralne
10
10
10
10
10
10
10
10
10
10
Frakcja drobna
14
14
14
14
14
14
14
14
14
14
(pon. 10 mm)
Razem
194
198
198
200
200
200
202
202
202
204
Wyszczególnienie
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Frakcje odpadów
83
84
84
84
84
84
84
85
85
85
ulic i placów
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
odpady zielone
56
56
56
57
57
57
58
58
58
58
odpady
111
113
116
116
116
116
116
117
117
117
wielkogabarytowe
odpady budowlane
167
170
173
176
178
181
183
185
188
191
Razem
428
434
440
444
446
449
452
456
459
462
1 869
1 887
1 903
1 915
1 921
1 934
1 947
1 957
1 968
1 978
Ogółem
279
4. Jedlicze – obszary wiejskie
Wyszczególnienie
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Liczba ludności
9443
9453
9469
9483
9500
9516
9537
9554
9571
9587
Frakcje odpadów
Odpady organiczne
zwierzęcego
138
138
139
139
139
140
140
140
140
141
32
32
33
33
33
33
33
33
33
33
Papier i tektura
151
152
153
154
154
155
156
156
157
157
Tworzywa sztuczne
164
165
166
166
166
166
167
167
167
166
31
31
32
32
32
32
32
32
33
33
Szkło
137
138
139
139
140
141
142
143
144
144
Metale
42
42
42
42
42
42
42
42
42
42
Odpady mineralne
95
95
96
96
96
97
97
97
98
98
Frakcja drobna
(pon. 10 mm)
305
304
303
302
301
299
298
297
295
294
Razem
1 095
1 097
1 103
1 103
1 103
1 105
1 107
1 107
1 109
1 108
Wyszczególnienie
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Frakcje odpadów
Odpady organiczne
zwierzęcego
19
19
19
19
19
19
19
19
19
19
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Papier i tektura
57
57
57
57
57
57
57
57
57
57
Tworzywa sztuczne
57
57
57
57
57
57
57
57
57
57
6
6
6
6
6
6
6
6
6
6
Szkło
19
19
19
19
19
19
19
19
19
19
Metale
9
9
9
9
10
10
10
10
10
10
Odpady mineralne
9
9
9
9
10
10
10
10
10
10
mm)
13
13
13
13
13
13
13
13
13
13
Razem
189
189
189
189
191
191
191
191
191
191
Wyszczególnienie
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Frakcje odpadów
ulic i placów
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
9
10
10
10
10
10
10
10
10
10
odpady zielone
47
47
48
48
48
49
49
49
49
49
odpady
wielkogabarytowe
142
143
145
146
146
146
146
147
147
147
odpady budowlane
283
288
294
298
302
306
310
314
319
323
Razem
481
488
497
502
506
511
515
520
525
529
Ogółem
1 765
1 774
1 789
1 794
1 800
1 807
1 813
1 818
1 825
1 828
280
5. Pilzno – obszary miejskie
Wyszczególnienie
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Liczba ludności
4279,0 4281,0 4286,0 4287,0 4288,0 4290,0 4293,0 4293,0 4295,0 4297,0
Frakcje odpadów
Odpady organiczne
zwierzęcego
274
275
277
277
278
278
279
280
280
280
30
30
30
31
31
31
32
32
32
32
Papier i tektura
189
191
194
196
198
200
202
204
206
208
Tworzywa sztuczne
168
169
170
171
172
172
173
173
174
174
35
35
35
35
35
35
36
36
36
36
Szkło
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
Metale
55
55
55
55
55
55
56
56
56
56
Odpady mineralne
40
40
41
41
41
41
41
41
42
42
Frakcja drobna
(pon. 10 mm)
80
80
80
79
78
77
76
75
74
73
Razem
957
962
970
974
978
980
987
990
994
996
Wyszczególnienie
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Frakcje odpadów
Odpady organiczne
zwierzęcego
15
15
15
15
15
15
15
15
16
16
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Papier i tektura
45
45
45
46
46
46
46
46
47
47
Tworzywa sztuczne
45
45
45
46
46
46
46
46
47
47
4
5
5
5
5
5
5
5
5
5
Szkło
15
15
15
15
15
15
15
15
16
16
Metale
7
8
8
8
8
8
8
8
8
8
Odpady mineralne
7
8
8
8
8
8
8
8
8
8
mm)
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
Razem
149
152
152
154
154
154
154
154
158
158
Wyszczególnienie
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Frakcje odpadów
ulic i placów
64
64
64
64
64
64
64
64
64
64
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
odpady zielone
43
43
43
43
44
44
44
44
44
44
odpady
wielkogabarytowe
86
87
89
89
89
89
89
89
89
89
odpady budowlane
128
131
133
135
136
138
140
141
143
145
Razem
330
334
338
340
342
344
346
347
349
351
Ogółem
1 436
1 448
1 460
1 468
1 474
1 478
1 487
1 491
1 501
1 505
281
6. Pilzno – obszary wiejskie
Wyszczególnienie
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Liczba ludności
12314
12828
12842
12846
12849
12855
12865
12864
12870
12876
Frakcje odpadów
Odpady organiczne
180
188
188
188
188
188
189
189
189
189
zwierzęcego
42
44
44
44
44
45
45
45
45
45
Papier i tektura
197
206
208
208
209
209
210
211
211
211
Tworzywa sztuczne
214
224
225
225
225
225
225
225
224
223
41
43
43
43
43
43
43
44
44
44
Szkło
179
187
188
189
190
191
192
193
193
194
Metale
54
57
57
57
57
57
57
57
57
57
Odpady mineralne
124
130
130
130
130
131
131
131
132
132
Frakcja drobna
398
413
411
409
407
404
402
399
397
395
(pon. 10 mm)
Razem
1 429
1 492
1 494
1 493
1 493
1 493
1 494
1 494
1 492
1 490
Wyszczególnienie
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Frakcje odpadów
Odpady organiczne
25
26
26
26
26
26
26
26
26
26
zwierzęcego
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Papier i tektura
74
77
77
77
77
77
77
77
77
77
Tworzywa sztuczne
74
77
77
77
77
77
77
77
77
77
7
8
8
8
8
8
8
8
8
8
Szkło
25
26
26
26
26
26
26
26
26
26
Metale
12
13
13
13
13
13
13
13
13
13
Odpady mineralne
12
13
13
13
13
13
13
13
13
13
17
18
18
18
18
18
18
18
18
18
mm)
Razem
246
258
258
258
258
258
258
258
258
258
Wyszczególnienie
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Frakcje odpadów
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
ulic i placów
12
13
13
13
13
13
13
13
13
13
odpady zielone
62
64
65
65
65
66
66
66
66
66
odpady
185
195
197
197
197
197
198
198
198
198
wielkogabarytowe
odpady budowlane
369
391
398
403
408
413
418
423
429
434
Razem
628
663
673
678
683
689
695
700
706
711
2 303
2 413
2 425
2 429
2 434
2 440
2 447
2 452
2 456
2 459
Ogółem
282
7. Gmina Brzyska
Wyszczególnienie
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Liczba ludności
6192
6188
6185
6181
6178
6172
6171
6170
6169
6167
Frakcje odpadów
Odpady organiczne
zwierzęcego
90
91
91
91
91
90
90
90
90
90
21
21
21
21
21
21
21
22
22
22
Papier i tektura
99
100
100
100
100
101
101
101
101
101
Tworzywa sztuczne
108
108
108
108
108
108
108
108
107
107
20
21
21
21
21
21
21
21
21
21
Szkło
90
90
91
91
91
92
92
92
93
93
Metale
27
27
27
27
27
27
27
27
27
27
Odpady mineralne
63
62
62
63
63
63
63
63
63
63
Frakcja drobna
(pon. 10 mm)
200
199
198
197
195
194
193
192
190
189
Razem
718
719
719
719
717
717
716
716
714
713
Wyszczególnienie
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Frakcje odpadów
Odpady organiczne
zwierzęcego
12
12
12
12
12
12
12
12
12
12
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Papier i tektura
37
37
37
37
37
37
37
37
37
37
Tworzywa sztuczne
37
37
37
37
37
37
37
37
37
37
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
Szkło
12
12
12
12
12
12
12
12
12
12
Metale
6
6
6
6
6
6
6
6
6
6
Odpady mineralne
6
6
6
6
6
6
6
6
6
6
mm)
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
Razem
123
123
123
123
123
123
123
123
123
123
Wyszczególnienie
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Frakcje odpadów
ulic i placów
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
6
6
6
6
6
6
6
6
6
6
odpady zielone
31
31
31
31
31
31
32
32
32
32
odpady
wielkogabarytowe
93
94
95
95
95
95
95
95
95
95
odpady budowlane
186
189
192
194
196
198
201
203
205
208
Razem
316
320
324
326
328
330
334
336
338
341
Ogółem
1 157
1 162
1 166
1 168
1 168
1 170
1 173
1 175
1 175
1 177
283
8. Gmina Dębowiec
Wyszczególnienie
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Liczba ludności
8249
8243
8239
8234
8230
8223
8222
8221
8219
8216
Frakcje odpadów
Odpady organiczne
zwierzęcego
120
121
121
121
121
121
121
121
120
121
28
28
28
28
28
29
29
29
29
29
Papier i tektura
132
133
133
133
134
134
134
135
135
135
Tworzywa sztuczne
144
144
144
144
144
144
144
144
143
142
27
27
28
28
28
28
28
28
28
28
Szkło
120
120
121
121
122
122
123
123
123
124
Metale
36
36
36
36
36
36
36
36
36
36
Odpady mineralne
83
83
83
83
83
84
84
84
84
84
Frakcja drobna
(pon. 10 mm)
266
265
264
262
260
259
257
255
254
252
Razem
956
957
958
956
956
957
956
955
952
951
Wyszczególnienie
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Frakcje odpadów
Odpady organiczne
zwierzęcego
16
16
16
16
16
16
16
16
16
16
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Papier i tektura
49
50
50
49
49
49
49
49
49
49
Tworzywa sztuczne
49
50
50
49
49
49
49
49
49
49
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
Szkło
16
16
16
16
16
16
16
16
16
16
Metale
8
8
8
8
8
8
8
8
8
8
Odpady mineralne
8
8
8
8
8
8
8
8
8
8
mm)
12
12
12
12
12
12
12
12
12
12
Razem
163
165
165
163
163
163
163
163
163
163
Wyszczególnienie
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Frakcje odpadów
ulic i placów
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
8
8
9
9
9
9
9
9
9
9
odpady zielone
41
41
42
42
42
42
42
42
42
42
odpady
wielkogabarytowe
124
125
127
126
126
126
126
126
126
126
odpady budowlane
247
251
256
258
261
264
267
270
274
277
Razem
420
425
434
435
438
441
444
447
451
454
Ogółem
1 539
1 547
1 557
1 554
1 557
1 561
1 563
1 565
1 566
1 568
284
9. Gmina Kołaczyce
Wyszczególnienie
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Liczba ludności
8664
8658
8654
8649
8645
8637
8636
8635
8633
8630
Frakcje odpadów
Odpady organiczne
126
127
127
127
127
127
127
127
127
127
zwierzęcego
29
30
30
30
30
30
30
30
30
30
Papier i tektura
139
139
140
140
140
141
141
141
141
142
Tworzywa sztuczne
151
151
151
151
151
151
151
151
150
150
29
29
29
29
29
29
29
29
29
29
Szkło
126
126
127
127
128
128
129
129
130
130
Metale
38
38
38
38
38
38
38
38
38
38
Odpady mineralne
88
87
87
88
88
88
88
88
88
88
Frakcja drobna
280
279
277
275
274
272
270
268
266
265
(pon. 10 mm)
Razem
1 006
1 006
1 006
1 005
1 005
1 004
1 003
1 001
999
999
Wyszczególnienie
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Frakcje odpadów
Odpady organiczne
17
17
17
17
17
17
17
17
17
17
zwierzęcego
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Papier i tektura
52
52
52
52
52
52
52
52
52
52
Tworzywa sztuczne
52
52
52
52
52
52
52
52
52
52
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
Szkło
17
17
17
17
17
17
17
17
17
17
Metale
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
Odpady mineralne
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
Frakcja drobna
12
12
12
12
12
12
12
12
12
12
(pon. 10 mm)
Razem
173
173
173
173
173
173
173
173
173
173
Wyszczególnienie
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Frakcje odpadów
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
ulic i placów
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
odpady zielone
43
43
44
44
44
44
44
44
44
45
odpady
130
131
133
133
133
133
133
133
133
133
wielkogabarytowe
odpady budowlane
260
264
268
271
275
278
281
284
287
291
Razem
442
447
454
457
461
464
467
470
473
478
1 621
1 626
1 633
1 635
1 639
1 641
1 643
1 644
1 645
1 650
Ogółem
285
10. Gmina Krempna
Wyszczególnienie
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Liczba ludności
2041
2040
2039
2038
2037
2035
2035
2035
2035
2034
Frakcje odpadów
Odpady organiczne
30
30
30
30
30
30
30
30
30
30
zwierzęcego
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
Papier i tektura
33
33
33
33
33
33
33
33
33
33
Tworzywa sztuczne
36
36
36
36
36
36
36
36
35
35
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
Szkło
30
30
30
30
30
30
30
31
31
31
Metale
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
Odpady mineralne
21
21
21
21
21
21
21
21
21
21
Frakcja drobna
66
66
65
65
64
64
64
63
63
62
(pon. 10 mm)
Razem
239
239
238
238
237
237
237
237
236
235
Wyszczególnienie
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Frakcje odpadów
Odpady organiczne
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
zwierzęcego
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Papier i tektura
12
12
12
12
12
12
12
12
12
12
Tworzywa sztuczne
12
12
12
12
12
12
12
12
12
12
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
Szkło
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
Metale
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
Odpady mineralne
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
Frakcja drobna
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
(pon. 10 mm)
Razem
40
40
40
40
40
40
40
40
40
40
Wyszczególnienie
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Frakcje odpadów
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
ulic i placów
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
odpady zielone
10
10
10
10
10
10
10
10
10
10
odpady
31
31
31
31
31
31
31
31
31
31
wielkogabarytowe
odpady budowlane
61
62
63
64
65
65
66
67
68
69
Razem
104
105
106
107
108
108
109
110
111
112
383
384
384
385
385
385
386
387
387
387
Ogółem
286
11. Gmina Nowy Żmigród
Wyszczególnienie
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Liczba ludności
9428
9421
9416
9410
9405
9397
9396
9395
9393
9389
Frakcje odpadów
Odpady organiczne
138
138
138
138
138
138
138
138
138
138
zwierzęcego
32
32
32
32
33
33
33
33
33
33
Papier i tektura
151
151
152
153
153
153
153
154
154
154
Tworzywa sztuczne
164
164
165
165
164
164
164
164
164
163
31
31
31
32
32
32
32
32
32
32
Szkło
137
137
138
138
139
140
140
141
141
141
Metale
41
42
42
42
42
42
42
42
42
41
Odpady mineralne
95
95
95
95
95
95
96
96
96
96
Frakcja drobna
305
303
302
300
298
295
294
292
290
288
(pon. 10 mm)
Razem
1 094
1 093
1 095
1 095
1 094
1 092
1 092
1 092
1 090
1 086
Wyszczególnienie
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Frakcje odpadów
Odpady organiczne
19
19
19
19
19
19
19
19
19
19
zwierzęcego
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Papier i tektura
57
57
57
57
57
56
56
56
56
56
Tworzywa sztuczne
57
57
57
57
57
56
56
56
56
56
6
6
6
6
6
6
6
6
6
6
Szkło
19
19
19
19
19
19
19
19
19
19
Metale
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
Odpady mineralne
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
13
13
13
13
13
13
13
13
13
13
mm)
Razem
189
189
189
189
189
187
187
187
187
187
Wyszczególnienie
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Frakcje odpadów
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
ulic i placów
9
10
10
10
10
10
10
10
10
10
odpady zielone
47
47
47
48
48
48
48
48
48
48
odpady
141
143
145
145
144
144
144
144
144
144
wielkogabarytowe
odpady budowlane
283
287
292
295
299
302
305
309
313
317
Razem
480
487
494
498
501
504
507
511
515
519
1 763
1 769
1 778
1 782
1 784
1 783
1 786
1 790
1 792
1 792
Ogółem
287
12. Gmina Osiek Jasielski
Wyszczególnienie
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Liczba ludności
5301
5297
5294
5291
5288
5283
5282
5281
5280
5278
Frakcje odpadów
Odpady organiczne
77
77
78
78
78
77
77
77
77
77
zwierzęcego
18
18
18
18
18
18
18
18
18
18
Papier i tektura
85
85
86
86
86
86
86
87
87
87
Tworzywa sztuczne
92
92
93
93
92
92
92
92
92
92
17
18
18
18
18
18
18
18
18
18
Szkło
77
77
78
78
78
78
79
79
79
79
Metale
23
23
23
23
23
23
23
23
23
23
Odpady mineralne
54
53
53
54
54
54
54
54
54
54
Frakcja drobna
171
170
170
168
167
166
165
164
163
162
(pon. 10 mm)
Razem
614
613
617
616
614
612
612
612
611
610
Wyszczególnienie
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Frakcje odpadów
Odpady organiczne
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
zwierzęcego
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Papier i tektura
32
32
32
32
32
32
32
32
32
32
Tworzywa sztuczne
32
32
32
32
32
32
32
32
32
32
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
Szkło
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
Metale
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
Odpady mineralne
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
Frakcja drobna
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
(pon. 10 mm)
Razem
106
106
106
106
106
106
106
106
106
106
Wyszczególnienie
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Frakcje odpadów
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
ulic i placów
5
5
6
6
5
5
5
5
5
5
odpady zielone
27
27
27
27
27
27
27
27
27
27
odpady
80
80
81
81
81
81
81
81
81
81
wielkogabarytowe
odpady budowlane
159
162
164
166
168
170
172
174
176
178
Razem
271
274
278
280
281
283
285
287
289
291
991
993
1 001
1 002
1 001
1 001
1 003
1 005
1 006
1 007
Ogółem
288
13. Gmina Skołyszyn
Wyszczególnienie
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Liczba ludności
12428
12419
12413
12406
12400
12389
12388
12387
12385
12380
Frakcje odpadów
Odpady organiczne
181
182
182
182
182
182
182
182
182
182
zwierzęcego
42
42
43
43
43
43
43
43
43
43
Papier i tektura
199
200
201
201
202
202
202
203
203
203
Tworzywa sztuczne
216
217
217
217
217
217
217
217
216
215
41
41
41
42
42
42
42
42
42
42
Szkło
180
181
182
182
183
184
185
186
186
186
Metale
55
55
55
55
55
55
55
55
55
55
Odpady mineralne
126
125
125
126
126
126
126
126
127
127
Frakcja drobna
401
400
398
395
392
390
387
384
382
380
(pon. 10 mm)
Razem
1 441
1 443
1 444
1 443
1 442
1 441
1 439
1 438
1 436
1 433
Wyszczególnienie
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Frakcje odpadów
Odpady organiczne
25
25
25
25
25
25
25
25
25
25
zwierzęcego
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Papier i tektura
75
75
75
75
75
74
74
74
74
74
Tworzywa sztuczne
75
75
75
75
75
74
74
74
74
74
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
Szkło
25
25
25
25
25
25
25
25
25
25
Metale
12
12
12
12
12
12
12
12
12
12
Odpady mineralne
12
12
12
12
12
12
12
12
12
12
17
17
17
17
17
17
17
17
17
17
mm)
Razem
248
248
248
248
248
246
246
246
246
246
Wyszczególnienie
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Frakcje odpadów
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
ulic i placów
12
13
13
13
13
13
13
13
13
13
odpady zielone
62
62
63
63
63
63
63
64
64
64
odpady
186
189
191
191
190
190
190
190
190
190
wielkogabarytowe
odpady budowlane
373
379
385
389
394
398
403
407
412
418
Razem
633
643
652
656
660
664
669
674
679
685
2 322
2 334
2 344
2 347
2 350
2 351
2 354
2 358
2 361
2 364
Ogółem
289
14. Gmina Tarnowiec
Wyszczególnienie
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Liczba ludności
9150
9144
9139
9134
9129
9121
9120
9119
9117
9113
Frakcje odpadów
Odpady organiczne
134
134
134
134
134
134
134
134
134
134
zwierzęcego
31
31
31
32
32
32
32
32
32
32
Papier i tektura
146
147
148
148
148
149
149
149
149
149
Tworzywa sztuczne
159
159
160
160
160
160
160
160
159
158
30
30
31
31
31
31
31
31
31
31
Szkło
133
133
134
134
135
135
136
137
137
137
Metale
40
40
40
40
40
40
40
40
40
40
Odpady mineralne
92
92
92
92
93
93
93
93
93
93
Frakcja drobna
296
294
293
291
289
287
285
283
281
279
(pon. 10 mm)
Razem
1 061
1 060
1 063
1 062
1 062
1 061
1 060
1 059
1 056
1 053
Wyszczególnienie
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Frakcje odpadów
Odpady organiczne
18
18
18
18
18
18
18
18
18
18
zwierzęcego
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Papier i tektura
55
55
55
55
55
55
55
55
55
54
Tworzywa sztuczne
55
55
55
55
55
55
55
55
55
54
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
Szkło
18
18
18
18
18
18
18
18
18
18
Metale
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
Odpady mineralne
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
Frakcja drobna
13
13
13
13
13
13
13
13
13
13
(pon. 10 mm)
Razem
182
182
182
182
182
182
182
182
182
180
Wyszczególnienie
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Frakcje odpadów
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
ulic i placów
9
9
10
9
9
9
9
9
9
9
odpady zielone
46
46
46
46
46
47
47
47
47
47
odpady
137
139
140
140
140
140
140
140
140
140
wielkogabarytowe
odpady budowlane
275
279
283
287
290
293
296
300
304
307
Razem
467
473
479
482
485
489
492
496
500
503
1 710
1 715
1 724
1 726
1 729
1 732
1 734
1 737
1 738
1 736
Ogółem
290
15. Gmina Chorkówka
Wyszczególnienie
2003
2004
2005
Liczba ludności
12997,0 13011,0 13033,0
Frakcje odpadów
Odpady organiczne
zwierzęcego
190
190
191
44
44
45
Papier i tektura
208
209
211
Tworzywa sztuczne
226
227
228
43
43
44
Szkło
188
190
191
Metale
57
57
58
Odpady mineralne
131
131
132
Frakcja drobna
(pon. 10 mm)
420
419
418
Razem
1 507
1 510
1 518
Wyszczególnienie
2003
2004
2005
Frakcje odpadów
Odpady organiczne
zwierzęcego
26
26
26
0
0
0
Papier i tektura
78
78
78
Tworzywa sztuczne
78
78
78
8
8
8
Szkło
26
26
26
Metale
13
13
13
Odpady mineralne
13
13
13
Frakcja drobna
(pon. 10 mm)
18
18
18
Razem
260
260
260
Wyszczególnienie
2003
2004
2005
Frakcje odpadów
ulic i placów
0
0
0
13
13
14
odpady zielone
65
65
66
odpady
wielkogabarytowe
195
198
200
odpady budowlane
390
397
404
Razem
663
673
684
Ogółem
2 430
2 443
2 462
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
13053,0 13076,0 13098,0 13127,0 13151,0 13175,0 13197,0
191
45
212
228
44
192
58
132
192
45
212
229
44
193
58
133
192
45
213
229
44
195
58
133
192
46
214
230
44
196
58
134
193
46
215
230
45
197
58
134
193
46
216
230
45
198
58
135
194
46
216
229
45
199
58
135
416
1 518
414
1 520
412
1 521
410
1 524
408
1 526
406
1 527
405
1 527
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
26
0
78
78
8
26
13
13
26
0
79
79
8
26
13
13
26
0
79
79
8
26
13
13
26
0
79
79
8
26
13
13
26
0
79
79
8
26
13
13
26
0
79
79
8
26
13
13
26
0
79
79
8
26
13
13
18
260
18
262
18
262
18
262
18
262
18
262
18
262
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
0
14
66
0
14
66
0
14
67
0
14
67
0
14
68
0
14
68
0
14
68
200
410
690
2 468
201
415
696
2 478
201
421
703
2 486
202
427
710
2 496
202
432
716
2 504
202
439
723
2 512
203
445
730
2 519
291
16. Gmina Brzostek
Wyszczególnienie
2003
2004
2005
Liczba ludności
13096,0 13101,0 13115,0
Frakcje odpadów
Odpady organiczne
191
192
192
zwierzęcego
45
45
45
Papier i tektura
210
211
212
Tworzywa sztuczne
228
228
229
43
43
44
Szkło
190
191
192
Metale
58
58
58
Odpady mineralne
132
132
132
Frakcja drobna
423
421
420
(pon. 10 mm)
Razem
1 520
1 521
1 524
Wyszczególnienie
2003
2004
2005
Frakcje odpadów
Odpady organiczne
26
26
26
zwierzęcego
0
0
0
Papier i tektura
79
79
79
Tworzywa sztuczne
79
79
79
8
8
8
Szkło
26
26
26
Metale
13
13
13
Odpady mineralne
13
13
13
Frakcja drobna
18
18
18
(pon. 10 mm)
Razem
262
262
262
Wyszczególnienie
2003
2004
2005
Frakcje odpadów
0
0
0
ulic i placów
13
13
14
odpady zielone
65
66
66
odpady
196
199
201
wielkogabarytowe
odpady budowlane
393
400
407
Razem
667
678
688
2 449
2 461
2 474
Ogółem
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
13119,0 13122,0 13129,0 13140,0 13139,0 13146,0 13153,0
192
192
192
193
193
193
193
45
213
229
44
193
58
133
45
213
230
44
194
58
133
46
214
230
44
195
58
133
46
215
230
44
196
58
134
46
215
230
45
197
58
134
46
215
229
45
197
58
134
46
216
228
45
198
58
135
418
415
413
410
408
406
403
1 525
1 524
1 525
1 526
1 526
1 523
1 522
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
26
26
26
26
26
26
26
0
79
79
8
26
13
13
0
79
79
8
26
13
13
0
79
79
8
26
13
13
0
79
79
8
26
13
13
0
79
79
8
26
13
13
0
79
79
8
26
13
13
0
79
79
8
26
13
13
18
18
18
18
18
18
18
262
262
262
262
262
262
262
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
0
0
0
0
0
0
0
14
66
14
67
14
67
14
67
14
68
14
68
14
68
202
202
202
202
202
202
202
412
694
2 481
417
700
2 486
422
705
2 492
427
710
2 498
432
716
2 504
438
722
2 507
444
728
2 512
292
17. Gmina Czarna
Wyszczególnienie
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Liczba ludności
12823
12319
12333
12337
12339
12345
12355
12354
12360
12366
Frakcje odpadów
Odpady organiczne
187
180
181
181
181
181
181
181
181
181
zwierzęcego
44
42
42
43
43
43
43
43
43
43
Papier i tektura
205
198
199
200
201
201
202
202
203
203
Tworzywa sztuczne
223
215
216
216
216
216
216
216
215
214
42
41
41
41
41
42
42
42
42
42
Szkło
186
179
181
181
182
183
184
185
186
186
Metale
56
54
55
55
55
55
55
55
55
55
Odpady mineralne
130
124
125
125
125
125
126
126
126
127
Frakcja drobna
414
396
395
393
390
388
386
383
381
379
(pon. 10 mm)
Razem
1 487
1 429
1 435
1 435
1 434
1 434
1 435
1 433
1 432
1 430
Wyszczególnienie
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Frakcje odpadów
Odpady organiczne
26
25
25
25
25
25
25
25
25
25
zwierzęcego
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Papier i tektura
77
74
74
74
74
74
74
74
74
74
Tworzywa sztuczne
77
74
74
74
74
74
74
74
74
74
8
7
7
7
7
7
7
7
7
7
Szkło
26
25
25
25
25
25
25
25
25
25
Metale
13
12
12
12
12
12
12
12
12
12
Odpady mineralne
13
12
12
12
12
12
12
12
12
12
Frakcja drobna
18
17
17
17
17
17
17
17
17
17
(pon. 10 mm)
Razem
258
246
246
246
246
246
246
246
246
246
Wyszczególnienie
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Frakcje odpadów
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
ulic i placów
13
13
13
13
13
13
13
13
13
13
odpady zielone
64
62
62
62
63
63
63
63
64
64
odpady
192
187
189
189
190
190
190
190
190
190
wielkogabarytowe
odpady budowlane
385
376
383
387
392
397
402
406
412
417
Razem
654
638
647
651
658
663
668
672
679
684
2 399
2 313
2 328
2 332
2 338
2 343
2 349
2 351
2 357
2 360
Ogółem
293
18. Gmina Żyraków
Wyszczególnienie
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Liczba ludności
12993
12998
13012
13016
13019
13026
13036
13035
13042
13049
Frakcje odpadów
Odpady organiczne
zwierzęcego
190
190
191
191
191
191
191
191
191
191
44
44
45
45
45
45
45
45
46
46
Papier i tektura
208
209
210
211
212
212
213
214
214
214
Tworzywa sztuczne
226
227
228
228
228
228
228
228
227
226
43
43
43
44
44
44
44
44
44
44
Szkło
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
Metale
57
57
58
58
58
58
58
58
58
58
Odpady mineralne
131
131
131
132
132
132
133
133
133
134
Frakcja drobna
(pon. 10 mm)
420
418
417
414
412
410
407
405
402
400
Razem
1 507
1 508
1 513
1 514
1 514
1 513
1 513
1 513
1 511
1 510
Wyszczególnienie
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Frakcje odpadów
Odpady organiczne
zwierzęcego
26
26
26
26
26
26
26
26
26
26
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Papier i tektura
78
78
78
78
78
78
78
78
78
78
Tworzywa sztuczne
78
78
78
78
78
78
78
78
78
78
8
8
8
8
8
8
8
8
8
8
Szkło
26
26
26
26
26
26
26
26
26
26
Metale
13
13
13
13
13
13
13
13
13
13
Odpady mineralne
13
13
13
13
13
13
13
13
13
13
Frakcja drobna
(pon. 10 mm)
18
18
18
18
18
18
18
18
18
18
Razem
260
260
260
260
260
260
260
260
260
260
Wyszczególnienie
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Frakcje odpadów
ulic i placów
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
13
13
14
14
14
14
14
14
14
14
odpady zielone
65
65
66
66
66
66
67
67
67
67
odpady
wielkogabarytowe
195
197
200
200
200
200
200
200
200
200
odpady budowlane
390
397
404
409
413
419
424
428
434
440
Razem
663
672
684
689
693
699
705
709
715
721
Ogółem
2 430
2 440
2 457
2 463
2 467
2 472
2 478
2 482
2 486
2 491
294
19. Gmina Sękowa
Wyszczególnienie
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Liczba ludności
4703
4707
4708
4711
4716
4722
4727
4731
4736
4742
Frakcje odpadów
Odpady organiczne
zwierzęcego
69
69
69
69
69
69
69
69
69
70
16
16
16
16
16
16
16
17
17
17
Papier i tektura
75
76
76
76
77
77
77
77
78
78
Tworzywa sztuczne
82
82
82
82
82
83
83
83
83
82
16
16
16
16
16
16
16
16
16
16
Szkło
68
69
69
69
70
70
71
71
71
71
Metale
21
21
21
21
21
21
21
21
21
21
Odpady mineralne
48
48
48
48
48
48
48
48
48
49
Frakcja drobna
(pon. 10 mm)
152
151
151
150
149
148
148
147
146
145
Razem
547
548
548
547
548
548
549
549
549
549
Wyszczególnienie
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Frakcje odpadów
Odpady organiczne
zwierzęcego
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Papier i tektura
28
28
28
28
28
28
28
28
28
28
Tworzywa sztuczne
28
28
28
28
28
28
28
28
28
28
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
Szkło
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
Metale
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
Odpady mineralne
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
Frakcja drobna
(pon. 10 mm)
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
Razem
94
94
94
94
94
94
94
94
94
94
Wyszczególnienie
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Frakcje odpadów
ulic i placów
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
odpady zielone
24
24
24
24
24
24
24
24
24
24
odpady
wielkogabarytowe
71
71
72
72
72
73
73
73
73
73
odpady budowlane
141
144
146
148
150
152
154
156
158
160
Razem
241
244
247
249
251
254
256
258
260
262
Ogółem
882
886
889
890
893
896
899
901
903
905
295
296

plan gospodarki odpadami dla związku gmin dorzecza wisłoki

Transkrypt

Podobne dokumenty

Gospodarka odpadami