Mapa Kultury

Pobrano z portalu Mapa Kultury
25.01.2013
Józef Feliks Zieliński, fotograf bez fotografii...
____________________________
autor: Bożena.Ciesielska
Józef Feliks Zieliński po wielu europejskich podróżach znalazł swoje miejsce w Wiosce i w Skępem...
Józef Feliks Zieliński, kapitan, publicysta, dyplomata, fotograf…
Józef Feliks Zieliński to postać związana z rodziną Zielińskich i z Wioską w gminie Skępe. Urodzony w
Luberadzu (Mazowsze) 18 V 1808 roku był prawie rówieśnikiem Gustawa Zielińskiego i kuzynem. …„(Z
Gustawem) chowałem się za młodu i zamki na lodzie nieraz razem stawialiśmy… Kochałem go zawsze
od lat młodych, choć nas los tak rozdzielił…” – pisał w „Dziennikach” Józef Feliks Zieliński.
I tak jak Gustaw posiadał herb Świnka… Podobnych cech mają dużo więcej. Ojciec Józefa Feliksa
Bonawentura i ojciec Gustawa Norbert brali udział w powstaniu kościuszkowskim 1794 r. Obaj kuzyni
przez pewien czas razem uczyli się w szkole w Warszawie (potem Gustaw nauki pobierał w Płocku, a
po maturze podjął studia na wydziale prawa i administracji w Warszawie). Zetknęli się ze sobą, biorąc
udział w niepodległościowym zrywie Polaków. Przed wybuchem powstania listopadowego Józef Feliks
Zieliński pracował w banku w Warszawie.
Wykazał się zdolnościami organizatorskimi, gdyż zaangażował do walki przeciw zaborcy powstańczy
oddział Kurpiów. Józef Feliks Zieliński uzyskał stopień kapitana. Za udział w powstaniu listopadowym
otrzymał krzyż Virtuti Militari.
Po powstaniu wyemigrował na Zachód. Mieszkał i pracował przez kilka lat we Francji. Był jednym ze
współpracowników w redakcji czasopisma satyrycznego „Pszonka” (wydawanego w latach 1839 – 1844
w Strasburgu i Paryżu). „Pszonka” była bardzo popularnym pismem emigracyjnym. W Nantes, a potem
w Angers posiadał zakład fotograficzny. Zarabiał jako fotograf – dagerotypista. Gdy wybuchła Wiosna
Ludów, przybył do Poznania. Nie angażował się jednak w ruch wyzwoleńczy. Przez 5 lat był w
Hiszpanii (1850 – 1855). W 1854 r. został nagrodzony urzędem attaché rządu hiszpańskiego w
Stambule. Potem wrócił znów do Francji. Marzył o podróży do Indii, Azji, Ameryki i Afryki… W 1873 r.
wrócił na zaproszenie kuzyna Gustawa na ziemie polskie. Przebywając w majątku w Wiosce pracował
jako bibliotekarz. Wzbogacił bibliotekę Zielińskich o własny księgozbiór oraz kolekcję sztychów
Francisco Goyi „Caprychios”.
Zmarł 22 II 1878 r. w Wiosce. Został pochowany w grobowcu rodziny Zielińskich w kaplicy świętej
Barbary w Skępem. Na jednej ze ścian wmurowano tablicę z informacją, kim był Józef Feliks Zieliński.
Pisał pod pseudonimem Izet – Bey. Był autorem pracy „O dagerotypie”, w której opisał zasady i
znaczenie tej techniki. Tekst „O dagerotypie” wydrukowano w „Pamiętniku Przyjaciół Przemysłu” w
1844 r. Józefa Feliksa Zielińskiego uznaje się za pioniera fotografii polskiej.
Napisał „Wspomnienia z tułactwa”. Był patriotą, pisał i przekonywał opinię publiczną o konieczności
odbudowania niepodległej Polski.
Bożena Ciesielska, Skępe
Bibliografia:
1. Mirosław Krajewski, Słownik biograficzny ziemi dobrzyńskiej, Lipno 1992.
2. Elwira Wróblewska, Przyjaźń Izet - Bey̩̹ʹa z Gustawem Zielińskim, Notatki Płockie 1960.
3. Józef Feliks Zieliński, Wspomnienia z tułactwa, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa
1989.
strona 1 / 1