Untitled

Transkrypt

Untitled
VIII OGÓLNOPOLSKI I POLONIJNY
TURNIEJ POETYCKI
o „SREBRNE PIÓRO”
PREZYDENTA MIASTA MIELCA
JANUSZA CHODOROWSKIEGO
OPRACOWANIE, REDAKCJA i KOREKTA:
Włodzimierz Gąsiewski, Józefa Krasoń,
Gerta Matuszkiewicz, Edward Michocki, Elżbieta Minorczyk
Projekt okładki
i skład komputerowy:
Włodzimierz Gąsiewski
Zdjęcia:
Damian Gąsiewski
Zdjęcie na stronie tytułowej:
uczestnicy, goście i organizatorzy finału 2011
Wydawca:
Agencja Wydawnicza „Promocja”
Mielec
© Wszelkie prawa zastrzeżone
ISBN 9788387549510
Wydano ze środków
Gminy Miejskiej
Mielec
Druk:
Zakład Poligraficzny
Zbigniew Gajek
Mielec
VIII OGÓLNOPOLSKI I POLONIJNY
TURNIEJ POETYCKI
o „SREBRNE PIÓRO”
PREZYDENTA MIASTA MIELCA
JANUSZA CHODOROWSKIEGO
oraz LAURY KWARTALNIKA „Nadwisłocze”
i „POETYCKI EXLIBRIS”
Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej
w Rzeszowie - Filia w Mielcu
Pod patronatem
w kategorii POLONIA
Senatora Rzeczypospolitej Polskiej
Władysława Ortyla
Mielec, 31 maja 2012
Szanowni Państwo!
Praca pracy nierówna, a jednak każdy człowiek powinien robić coś potrzebnego, wszystko jedno, co – posadzić drzewo, zbudować dom, skręcić
meble, powiesić obraz, zaprojektować rakietę kosmiczną czy umyć podłogi.
Wytworem pracy twórczej Poety są wiersze; długie, krótkie, każdy inny
– bywa, że jest refleksyjny, innym razem dynamiczny czy krotochwilnie wesoły
i całkiem filozoficzny. W nich odzwierciedla się panorama wielkich zdarzeń
bądź całkiem zwyczajne życie, jakie nas otacza. Państwa nadzwyczajne
pośrednictwo sprawia, że głębia, której sami nie umiemy zobaczyć staje się
już zauważalna, odczuwamy myśli, które nam samym nigdy nie przyszłyby do
głowy. Po prostu – przez skumulowanie wrażliwości w dziele wierszowanym,
z Czytelnikiem dzieje się coś tak niesamowitego, że po przeczytaniu utworu
poetyckiego rozumiemy prozę bytu prawie tak, jak odczuwa ją autor, który
jest mocniej niż inni uwrażliwiony na istotę rzeczy.
Literatura, w tym poezja, służy grupom tworzącym i przydaje pożytku
odbiorcom „rymów”, jak w swoim czasie nazywała swoje dzieła Muza
Sarmacka, czyli Elżbieta Drużbacka z Rzemienia. I kiedyś, i teraz Poetom
przecież o coś chodzi – na przykład o uporządkowanie stajni współczesnych
Augiaszów, pobudzenie niewzruszonych sumień, dosięgnięcie wyżyn Olimpów, czy życzliwą pomoc Syzyfom, aby wreszcie zrealizowali upragnione
cele ludzkości.
Jesteśmy Państwu wdzięczni za wysmakowaną twórczość, która od ośmiu
lat w formie mieleckiego turnieju poetyckiego pobudza emocje ludzi pióra,
tudzież miłośników konkursów poezji. Ich organizatorom serdecznie dziękuję
za pomysł i rozmaitość form promocji poezji.
Laureatom „Srebrnego Pióra” i wszystkim autorom wierszy zamieszczonych w tegorocznej publikacji winszuję wspaniałych owoców twórczości,
złotych wawrzynów i miłych spotkań autorskich. Życzę przy tym wszelkiej
pomyślności osobistej, pełni sił i zdrowia, satysfakcji zawodowej oraz twórczych wizji i uniesień przez dalsze lata życia. Razem z weną twórczą niechaj
będzie ono inspiracją dla nowych obserwacji literackich i niech przekłada
się na owocną działalność kulturalną dla Mielca, Polski i Polonii.
Janusz Chodorowski
- prezydent Mielca
Drodzy Sympatycy Poezji!
Mijają kolejne lata poetyckich zmagań o „Srebrne Pióro” prezydenta miasta Mielca Janusza Chodorowskiego, o Laury kwartalnika
„Nadwisłocze”, o „Poetycki Exlibris” Pedagogicznej Biblioteki
Wojewódzkiej Filia w Mielcu i o Senackiego Orła RP fundowanego
przez senatora Władysława Ortyla. Już po raz ósmy podsumowujemy
Ogólnopolski i Polonijny Turniej Poetycki organizowany w Mielcu,
grodzie nad Wisłoką, uchodzącą tuż do prastarej Wisły, która jak wstęga
spina polską historię i kulturę, a jej nierozerwalną częścią jest poezja.
Ziemia Mielecka ma także bogate tradycje i w tym zakresie, oparte
chociażby o spuściznę sarmackiej poezji Elżbiety Drużbackiej rezydującej na dworach magnackich, w tym także w podmieleckim Rzemieniu
w połowie XVIII w., czy też twórczość hrabianki Marii Reyówny żyjącej
i tworzącej na przełomie XIX i XX w. na zamku w pobliskim Przecławiu.
Także wywodzący się z Mielca ks. Mateusz Jeż był szanowanym twórcą
poezji religijnej z początku XX w., a pochodzący z Zaborcza koło Mielca
Stanisław Harla zasłynął w przed i powojennych latach XX w. jako
uznany poeta ludowy. Można byłoby tu wspomnieć jeszcze Edwarda
Daniela z podmieleckich Rzędzianowic - syna ziemi amerykańskiej
i polskiej, którego poezja z okresu trudnych lat PRL-u, mogłaby dziś
wpisywać się do kanonu poezji polonijnej. Warto więc dla takich tradycji
kontynuować konkury poetyckie, w których nagrodą nie są materialne
dobra, ale symboliczne pióra, laury i ekslibrisy oraz uczestnictwo
w skromnej niniejszej publikacji.
Warto także podziękować mecenasom tego przedsięwzięcia - prezydentowi miasta Mielca Januszowi Chodorowskiemu oraz senatorowi
Rzeczypospolitej Polskiej Władysławowi Ortylowi, którzy autorytetem
samorządu i parlamentu, podnoszą rangę nagród i wyróżnień, a materialnym wsparciem umożliwiają kontynuację turnieju.
Organizatorzy:
Józefa Krasoń – Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Rzeszowie,
Włodzimierz Gąsiewski – kwartalnik „Nadwisłocze”
Protokół z posiedzenia Jury
VIII Ogólnopolskiego i Polonijnego Turnieju Poetyckiego
o „Srebrne Pióro” Prezydenta Miasta Mielca
Janusza Chodorowskiego
oraz Laury Kwartalnika „Nadwisłocze”
i „Poetycki Exlibris” Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej
w Rzeszowie – Filia w Mielcu
Pod patronatem w kategorii POLONIA
Senatora Rzeczypospolitej Polskiej Władysława Ortyla
Na Turniej Poetycki w terminie do 23 marca 2012 r. do
Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej w Rzeszowie - Filia
w Mielcu wpłynęło 110 wierszy w trzech kategoriach:
• Młodzieżowej - 41 wierszy,
• Dorosłych - 59 wierszy,
• Polonii - 10 wierszy.
W dniu 11.05.2012 r. Jury w składzie:
1. Ewa Aleksiej – przewodnicząca Stowarzyszenia Nauczycieli
Polonistów O/Mielec;
2. Małgorzata Boraczyńska – wiceprzewodnicząca SNaP
/O Mielec, nauczyciel polonista, doradca metodyczny języka
polskiego;
3. Piotr Durak – prozaik, poeta, dziennikarz, nauczyciel polonista;
4. Jolanta Gałkowska – nauczyciel polonista;
5. Włodzimierz Gąsiewski – dr nauk humanistycznych w zakresie historii, nauczyciel, dziennikarz, literat;
6. Józefa Krasoń – kierownik PBW Filia w Mielcu;
7. Gerta Matuszkiewicz – nauczyciel bibliotekarz;
8. Elżbieta Minorczyk – nauczyciel bibliotekarz;
9. Kazimierz Trela – poeta;
10. Elżbieta Witek – nauczyciel polonista;
11. Jolanta Witek – dr nauk humanistycznych w zakresie literaturoznawstwa, nauczyciel;
12. Józef Witek – animator kultury, badacz kultury regionalnej,
autor publikacji o Mielcu i regionie, dyrektor Biura Promocji
Urzędu Miejskiego Mielca,
przyznało następujące miejsca:
w kategorii młodzieżowej:
1. Adrianna Kiełb, I LO w Rzeszowie – wiersz „*** Schowaj
w kieszeń pomięte…”, godło „Greenfairytale” (28 punktów),
2. Iwona Sikora, Zespół Szkół Elektronicznych w Rzeszowie
– wiersz „Szczęście”, godło „Sikorka” (23 punkty),
3. Mateusz Mędroń, Zespół Szkół w Lubaczowie – wiersz
„Radość życia”, godło „Manieczko z kropeczką” (20 punktów),
4. Magdalena Kubicka, IX LO w Lublinie – wiersz „Taniec na
tarnowskim rynku”, godło „Dalia” (19 punktów),
5. Anna Górecka, Gimnazjum nr 2 w Zespole Placówek Oświatowych w Kasince Małej - wiersz „Podziękowanie”, godło
„Żabka” (16 punktów),
5. Monika Korzeń, LO w Jeżowem – wiersz „Dziewczyna”,
godło „Marika” (16 punktów),
5. Szymon Florek, I LO w Chrzanowie – wiersz „Idealne życie”,
godło „Tukan”, (16 punktów),
6. Aneta Sikora, Zespól Szkół Ekonomicznych w Rzeszowie
– wiersz „Rozmowa”, godło „Lilia” (15 punktów),
6. Małgorzata Myrta, III LO w Będzinie – wiersz „Egoistyczna
ballada”, godło „Nieregularna” (15 punktów),
w kategorii dorosłych:
1. Anna Przeździecka, Jasienica Dolna, woj. opolskie – wiersz
„Dama z obrazu”, godło „Dotyk”(28 punktów),
2. Czesława Mileszko, Ustrzyki Dolne – wiersz „kto się wróblem urodził”, godło „anastazja” (16 punktów),
3. Ryszard Mścisz, Jeżowe – wiersz „Witraże jej oczu”, godło
„Agenor” (14 punktów),
4. Krzysztof Michalczak, Żnin – wiersz „W kolejce po autograf
poety…”, godło „Faun podstarzały” (13 punktów),
4. Stanisława Bylica, Rzeszów – wiersz „Ojczyzna”, godło
„Leag” (13 punktów),
5. Bożena Kaczorowska, Warszawa – wiersz „Ikarusy”, godło
„Spękane orzechy włoskie” ( 11 punktów),
5. Mirosław Puszczykowski, Mogilno – wiersz „Usypię ziemi
ojczystej”, godło „Chochlik” (11 punktów),
5. Piotr Zemanek, Bielsko-Biała – wiersz „Kamienica”, godło
„Progres” (11 punktów),
6. Anna Dwornicka, Młynisko, woj. łódzkie – wiersz „Wypełniło się”, godło „Nadziejna” (10 punktów),
6. Mieczysław Działowski, Mielec – wiersz „Nieśmiertelna”,
godło „Modrak” (10 punktów),
w kategorii Polonia:
1. Weronika Sieprawska, Grecja – wiersz „*** tyle lat minęło…”, godło „Individualist” (53 punkty),
2. Marzanna Danek-Hnelozub, Austria – wiersz „*** tej zimy
wiosna…”, godło „Arka” (39 punktów),
3. Barbara Balas, Niemcy – wiersz „Przemijanie”, godło „Brzoza” (32 punkty),
4. Jolanta Miklaszewska, Belgia – wiersz „Świat pierwszy”,
godło „Biały żagiel” (31 punktów),
5. Halina Herbszt, Niemcy – wiersz „Rozmowa trwa”, godło
„Ariadna” (26 punktów),
6. Oliwia Betcher, Wielka Brytania – wiersz „Lekcje”, godło
„Stokrotka” (25 punktów).
Jury uznało, że nagrody główne – „Srebrne Pióro” Prezydenta
Miasta Mielca otrzymują: Adrianna Kiełb w kategorii młodzieżowej i Anna Przeździecka w kategorii dorosłych. Nagrodę
„Senackiego Orła” w kategorii Polonia otrzymuje Weronika
Sieprawska. Pozostałe osoby (miejsca 2 do 6) z każdej kategorii otrzymują wyróżnienia - pamiątkowe dyplomy i nagrody
książkowe.
Pozostałe nagrody otrzymują:
• Laury Kwartalnika „Nadwisłocze” – Magdalena Kubicka, godło „Dalia” za wiersz „Taniec na tarnowskim rynku”
w kategorii młodzieżowej, Anna Przeździecka, godło „Dotyk”
za wiersz „Dama z obrazu” w kategorii dorosłych i Barbara
Balas, godło „Brzoza” za wiersz „Przemijanie” w kategorii
Polonia.
• „Poetycki Exlibris” Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej
w Rzeszowie – Filia w Mielcu – Iwona Sikora za wiersz „Szczęście” w kategorii młodzieżowej, Stanisława Bylica za wiersz
„Ojczyzna” w kategorii dorosłych i Marzanna Danek-Hnelozub
za wiersz „*** tej zimy wiosna” w kategorii Polonia.
W trakcie finału w każdej kategorii przyznana zostanie Nagroda
Publiczności.
Nagrodzone Wiersze
Kategoria „Dorośli”
Anna Przeździecka, Jasienica Dolna, woj. opolskie, godło „Dotyk”
– I miejsce – nagroda główna „Srebrne Pióro” Prezydenta Miasta
Mielca oraz Laury Kwartalnika „Nadwisłocze”
DAMA Z OBRAZU
Rozkazuj subtelnie, powoli,
niech od razu nie straszy, nie boli
twojej woli poddaństwo.
Niech się oswajam w dotyku
skrzydeł motylich,
w krzyku szeptanym,
co uszy łaskocze
jak poranny promień słońca.
Niech do końca nie wiem,
gdzie granica prośby i rozkazu.
A stanowczość złagodzić można
w ramionach z doznań jedynych.
I oczy niech będą
jak górskie jeziorka,
gdzie widać głębiny
bez fali kłamliwej,
z iskrami prawdziwej miłości.
I tylko tak rozkazać mi możesz.
Tylko wtedy usłucham rozkazu,
kiedy w twojego obrazu ramach
zobaczę się sama.

10
Czesława Mileszko, Ustrzyki Dolne, godło „Anastazja” – II miejsce
kto się wróblem urodził
chałupa bez światła błoto i pegeerowski komunizm
w takiej ciemności ślepnie nawet cisza
o czwartej rano matka doiła krowę prosto do gęby syna
tak smakował biedę
wyjechał do kopalni lecz bliżej mu było do budki z piwem
wrócił w Bieszczady i zaczął rzeźbić
przecież coś trzeba jeść a gorzała nie płynie Sanem
afrykańskie maski i łemki w papachach smarowane pastą Buwi
udające heban rozchodziły się wśród turystów
hojnie stawiał zakapiorom
kiedy znikała zawartość portfela zadowalał się zdechłym bocianem
rozerwało go życie jak koszulę
amputowali mu nogi biedak nawet do nieba nie pójdzie
w bieszczadzkie liście wgryza się przepaść czasu

Ryszard Mścisz, Jeżowe, godło „Agenor” – III miejsce
Witraże jej oczu
przed Tobą klęka mroczny demon smutku
dni kolorami malują witraże w oknach oczu
w kącikach Twych ust dojrzewa zieleń lasu
i wiatr przygody wiruje we włosach
11
ciepło Twych dłoni stworzyło dom
o ścianach zapisanych żywą tkanką dni
burza nieśmiało zerkała z czterech kątów
czy ją wyzwoli lekki głosu dotyk
rozpisała na bliskich twarzach uśmiech
usunęła kurz smutnych historii
otuliła parę zwykłych spraw co wcale
nie tęskniły na pierwsze strony lecz
unikały taniej i krwawej sławy
bo przecież radość istnieje nad i poza
wiedziała o wszystkim co prawdziwej wiedzy
niepotrzebne życie dojrzewa w rytmie serca
krzepkim uścisku dłoni ognikach radości
których blask nie dla blasku to co wokół
rozjaśnia dom krzepi świtem uspokaja nocą
ocalała w pamięci każdy ważny szczegół
którego czuły szept przemykał przez wieczność

Krzysztof Michalczak, Żnin, godło, „Faun podstarzały” – IV miejsce
W kolejce po autograf poety po udanym monodramie”
W kolejce po autograf stoi nas kilkoro
mała grupka osób utworzyła krótki ogonek
ciągnący się od stolika poety do schodów prowadzących na scenę.
Z boku, starszym musimy przypominać kolejki po wszystko w czasach PRL u
12
dla młodszych, wyznawców Internetu, jest to zjawisko niezrozumiałe.
Posuwamy się gęsiego, powoli lecz sprawnie
nie ma niepotrzebnych przestojów
nikt nie zadaje pytań, zdawkowe uśmiechy,
stoję na samym końcu ogonka.
Mogę spojrzeć na scenkę z dystansem, spoglądam:
podobizna pierwszego władcy polski ląduje na stoliku
artysta starannie składa podpis na pierwszej stronie tomiku
wstaje, następuje uścisk dłoni, uśmiech szczery choć trochę nieśmiały,
im bliżej stoję tym wyraźniej czuję poety sceną zakłopotanie
raz za razem, tomik za tomikiem, uśmiech za uśmiech,
obmyślam pytania które zadam poecie
myślę sobie przecież nie będę jak te niemowy,
o ulubiony wiersz ze zbioru, o to jak pisze
o inspiracje i że sztuka przypadła mi do gustu
gdy docieram ostatni do portu stolika
otwieram usta by się przywitać, zadać pytania,
pochwalić, rzecz jasna i oczywista
lecz tylko jak wszyscy ku mojej rozpaczy kładę dychę na stole,
podpis uścisk dłoni, uśmiech za uśmiech, wymieniamy ukłony
schodzę ze sceny, obracam się jeszcze na chwilę
jego już niema, poezja to sztuka ulotna.
Mocno trzymam tomik w dłoni,
trzymając się tej kotwicy wracam do domu zdziwiony,
widać poezja wymaga ciszy, spokoju i milczenia.

13
Stanisława Bylica, Rzeszów, godło „LEAG” – IV miejsce oraz „Poetycki Exlibris” Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej w Rzeszowie
– Filia w Mielcu
OJCZYZNA
Kraju maków i malwy
Z dziada pradziada wszechstronny
Kraju Matki Polki
Dźwigającej krzyże,
Zatroskanej, zapracowanej,
Rodzinie oddanej
Kraju chaty i gościnności
Chleb na twym stole
Krzyżem znaczony
I szczodrze krojony
Kraju odmiennej ludzkości
Wyprzedzającej czas
Zatrzymanie wartości,
Która gdzieś gna

Bożena Kaczorowska, Warszawa, godło „Spękane orzechy włoskie” – V miejsce
Ikarusy
Ikar lubi Ikarusy. Gdy podjeżdżają na przystanek,
rozpościerają swoje wielkie skrzydła. Zapraszają do środka.
14
Ale dokąd miałby jechać? Wszystko, czego potrzebuje,
ma tu, na miejscu.
Pod wiatą pełno niedopałków. Jeden mach chesterfielda
pozwala oddać się dalekim podróżom.
Może nacieszyć zmysły zapachem perfum na ustnikach.
Wtedy Ikar odlatuje daleko.
Na pytanie, gdzie był? Zawsze odpowiadał tak samo:
Leciałem odrzutowcem, a niebo miało odcień burgundu.
Na chmurach siedziały Lolitki. Uśmiechały się przyjaźnie.
dawały co chciałem, ile chciałem, i darmo.
Ikar zgubił swoje skrzydła dawno temu. Pamięta o tym
jego córka. Codziennie przypina je do zdjęcia
mężczyzny, szybującego na lotni.
Kiedy była mała, zaginął w przestworzach.
Skrzydła paliły się jemu do słońca - więc leciał i leciał!
Bóg wie dokąd. Potem spadał bardzo długo.
Może kiedyś wróci.

Mirosław Puszczykowski, Mogilno, godło „Chochlik” – V miejsce
Usypię ziemi ojczystej
Nanoszę ziemi płodnej, czarnej i soczystej,
na las przetrwania. Posadzę drzewa chlebowe dla
głodujących, dla bezdomnych cedr libański,
15
by pobudować im mocne i wytrwałe domy. Będą
tam rosły migdałowce, co zakwitają nadzieją,
sekwoje, co przetrwają tysiące lat.
Usypię ziemi ojczystej na las przetrwania, posadzę
w nim drzewa oliwne dla pokoju, magnolię japońską
dla pięknych i okazałych kwiatów, by umilały życie.
Posadzę miłorząb odporny na pasożyty i mrozy,
akację, z której zbudowano Arkę Przymierza,
bez czarny, który chroni przed czarami; zerwanie
jego kwiatów skłania do przeprosin. W lesie będzie
rosła dobroczynna brzoza dla czerpania energii kosmicznej,
choinka; symbol odradzającego się świata.

Piotr Zemanek, Bielsko-Biała, godło „Progres” – V miejsce
Kamienica
Żyd który był właścicielem dwóch tkalni i fabryki maszyn rolniczych
wybudował ją przy kolei na Franc Josef Strasse obok synagogi
która nachylała się nad tunelem Cesarsko-Królewskiej Kolei Wiedeńskiej
blisko szynku na Kaiser Ferdinand Bahnhof z pierwszorzędną siwuchą
i pierwszorzędnymi damami do towarzystwa wpadającymi przejazdem
kiedy długi poróżniły go z rabinem i alasz przestał smakować
nie była mu już potrzebna – na wiosnę sprzedał ją Niemcowi z
sąsiedztwa
w rewanżu w czterdziestym pierwszym od razu poszedł do gazu
zanim usłyszał głosy aniołów podobno zobaczył wieżę Babel
16
w moim mieszkaniu wisiały ikony przywiezione spod Lwowa
za ścianą pieczono mace na szabas – lubiliśmy jej mdławy smak
na strychu stara Greta która jak drzewo nie dała się przesadzić
śpiewała nam Stile Nacht nad okrągłym opłatkiem stołu
dlatego że była z kamienia – kamienica przetrwała cały wiek
i chociaż Bóg próbował zrobić z niej wieżę Babel
odkąd pamiętam wszyscy mówili tym samym – ludzkim językiem

Anna Dwornicka, Młynisko, woj. łódzkie, godło „Nadziejna”
– VI miejsce
Wypełniło się
Zakręciło mi się życie wokół Ciebie,
wypełniło, wypęczniało Tobą całym !
Wyróżowiał mój krajobraz w siódme niebo,
już nie dla mnie dywan życia wypłowiały.
I urosło moje serce Tobą całym –
przyśpieszyło swego biegu w namiętności ,
w półuśmiechu żyć mi przyszło wybujałym –
w błogim stanie, za płotami świadomości.
Zaplątały mi się sny też wokół Ciebie…
platoniczne ale i te całkiem sprośne…
zaistniało w mojej głowie bezkrólewie
ale takie jest mi jakoś miłoznośne

17
Mieczysław Działowski, Mielec, godło „MODRAK” – VI miejsce
Nieśmiertelna
W duszy mej
szukam wartości
zanikającego czasu
Od poczęcia
zespolona z ciałem
niezniszczalna
Dusza stworzona
z niczego jak twierdzą
niedoścignieni
w umysłach
To ziemski wyróżnik
nieporównywalny
z innymi wartościami
W wszechświecie
ponad czasowa
Siedziba ludzkich cnót
decydująca o zachowaniu
Dusza posiadająca
największy sens
swą niewyobrażalnością
18
Kategoria „Młodzież”
Adrianna Kiełb, I LO w Rzeszowie, godło „Greenfairytale”
– I miejsce – nagroda główna „Srebrne Pióro” Prezydenta Miasta Mielca
***
Schowaj w kieszeń pomięte kartki
-Dziś nie pisze wierszy już nikt
Zawiń w nie te sentymentalne głupstwa
I przestań być cieniem własnego imienia
Zamknij tę staromodną książkę już późno
Za późno na jakiekolwiek wersety i pieśni
Trzeba myśleć, planować, zarabiać
Zmieniać dłonie w kamienie i serce hartować na stal
Przestań marzyć – za dużo lat już widziałeś
Stań pewnie na ziemi, zawrzyj palce wplecione w darń
-Dzisiaj już nikt nie wyżyje z poezji
Zamknij ją w skrzyni i ofiaruj bałwanom starych bóstw
Wyrzuć klucz
Złam swoje skrzydła nim zechcesz się wzbijać
-Do słońca i tak nie dolecisz - opadnie chmura granatowych piór
Tuż nad falami upadek nie zaboli, prawie nic nie poczujesz
-Cicho zamknie się morze
Teraz śpij – sen jest twój na własność
Tam bądź poetą - leć nad dachy, kominy i noc
Masz tylko tę chwilę - już sięga po ciebie budząca dłoń
Zamknij mocniej powieki – zaraz uderzy cię świt

19
Iwona Sikora, Zespół Szkół Elektronicznych w Rzeszowie, godło
„Sikorka” – II miejsce oraz „Poetycki Exlibris” Pedagogicznej
Biblioteki Wojewódzkiej w Rzeszowie – Filia w Mielcu
Szczęście
słyszysz
strumień dźwięków
perkusji idealny rytm
drgania basu
łagodzą werbel
słyszysz
płacz kosmosu
zręczna gitara na samym czele
łagodzi ból
niepowodzenia
słyszysz
sekret ptaszka
trel w wiolinie
opowiada historię
kołysze do snu
byś mógł śnić
o dalszym ciągu
tej melodii
słyszysz
szczęście

20
Mateusz Mędroń, Zespół Szkół w Lubaczowie, godło „Manieczko
z kropeczką” – III miejsce
Radość życia
Mam słownikową radość życia
Mam przeogromną chęć do bycia
Chcę nie chcieć nic, nie wiedzieć nic
Zwyczajnie bardzo chce mi się żyć
Chcę być na dole albo na górze
Siedzieć na ławce albo na murze
Chcę być premierem lub ministrem
Z teką albo figowym listkiem
Chcę wszystko mieć i nie mieć nic
Po prostu chce mi się żyć
Jestem kochany albo nie
Jestem nieznany (czy to źle)
Jestem- lub może już nie jestem
Wyczuwam życie każdym gestem
Chcę nie mieć nic, nie wiedzieć nic
Po prostu chce mi się żyć.

Magdalena Kubicka, IX LO w Lublinie, godło „Dalia” – IV miejsce
oraz Laury Kwartalnika „Nadwisłocze”
taniec na tarnowskim rynku
zapach świeżego chleba gdzieś
nad ich głowami
ciche brzęczenie niesionych
szklanic mija ich w pędzie
21
wiatr łaskocze ich ramiona
lecz oni nie widzą
nie słyszą
nie czują
trzymając się za dłonie
mijają stłoczonych ludzi
stare kamienice i kulawego kota
on wysoki
ona niska
on brunet
ona blondynka
on i ona
ona i on
jedna dusza
dwa ciała
zapatrzeni w siebie
on w rozwiane złote włosy
ona w oczy jakby
skradzione z morskiego dna
w tańcu mknął przez miasto
splecione dłonie
gorące spojrzenia
a za nimi jak woń
silnych perfum
unosi się ich miłość
ludzie siedzą w kawiarniach
w starym murze obronnym
piją latte bez pianki
22
rozmawiają
śmieją się
a zakochani tuż obok
tańczą w miłosnym uścisku
niedostrzeżeni
tak blisko a jakby ich nie było
bo tańczą
dla siebie
tylko
dla siebie
on cień
i ona cień
dwa cienie na tarnowskim rynku

Anna Górecka, Gimnazjum nr 2 w Zespole Placówek Oświatowych
w Kasince Małej, godło „Żabka” – V miejsce
Podziękowanie
Za Twoją miłość chcę Ci dać
Tę najjaśniejszą z wszystkich gwiazd.
Chcę Cię obsypać brylantów rosą,
Chcę, byś nie chodziła dłużej boso.
Chcę ofiarować Tobie, Mamo,
Szatę z konwalii białych utkaną.
Pod nogi rzucę dywan tęczowy,
Futrem okryję w dzionek zimowy.
23
Lecz to niewiele,
Lecz to za mało.
Tak wiele jeszcze
Dać by się chciało.
Na koniec serce me chcę Ci dać,
Byś nie musiała się nigdy bać!

Monika Korzeń, LO w Jeżowem, godło „Marika” – V miejsce
Dziewczyna
śmiech jak dzwoneczki
w ciszy rozbrzmiewające
trwające i niosące głos
oczy roześmiane życia
pełne nadziei
niezłomna wiara
w istnienie najważniejszego
pośród życia smaków
miłości
oblicze jaśniejące blaskiem
tak silnym jak lipcowe
słońce co tuli
ludzi wokół

24
Szymon Florek, I LO w Chrzanowie, godło „Tukan” – V miejsce
Idealne życie
Jakie to musi być
cudowne uczucie,
kiedy człowiek
nie myśli w ogóle, tylko jest,
uparcie tkwi w tym swoim człowieczeństwie
bez wstydu i bez uwagi.
Myśli są bowiem
niesamowicie uparte i natarczywe,
przychodzą i każą myśleć o przyszłości,
której nie ma,
której dzisiaj jeszcze nie ma.
A wspomnienia?
Każą być sentymentalnym,
dręczą od rana do nocy
wywołując żal i smutek,
radość i zdziwienie.
Chcą powrotu do przeszłości,
której już nie ma
i która już nigdy nie nastanie.
Nigdy…

25
Aneta Sikora, Zespól Szkół Ekonomicznych w Rzeszowie,
godło „Lilia” – VI miejsce
Rozmowa
spraw bym był lwem
aby odważnie i godnie
wyznawać moją wiarę
spraw bym stał się psem
chcę wiernie i uczciwie głosić twoje imię
spraw bym bronił ciebie
jak orzeł swe pisklęta
spraw bym był wilkiem
wytrwale dążył do ciebie
chcę być słoniem
by zapamiętać twoje słowo
chcę być gwiazdą
świecić ku twojej chwale
chcę być ogniem
pląsać i rozpalać innych moją wiarą
Boże
i cóż jeśli dam ci
wszystko
co pozostanie
chcesz być wszystkim
kto jak nie człowiek
ma w sobie siłę do działania
kto jak nie człowiek
potrafi być wytrwały i wierny
26
kto jak nie człowiek
jest zdolny do miłości świata
chcesz być jak zwierzę
pragnij być człowiekiem

Małgorzata Myrta, III LO w Będzinie, godło „Nieregularna”
– VI miejsce
Egoistyczna ballada
To tylko ja…
Porcelanowa księżniczka o złudnych delikatnych oczach
Zamknięta w słoiku własnych myśli
To tylko ja…
Malutka dziewczynka krocząca w czyiś przyciasnych bucikach
Przez korowód fałszywych nadziei
To tylko ja …
Zabójca setek utopionych myśli
Skazany na dożywocie za handel marzeniami
To tylko ja…
Tania pani do towarzystwa co noc pozbywająca się własnego ciała
Nieczule czuła, nieprawdziwie prawdziwa
To tylko ja…
Analityk śledczy tłumaczący grę utajonych słów i jawnych działań
Układankę bezradnie rozbitych obrazów
27
To tylko tęsknota…
Ostatecznie ze wszystkiego zostaje właśnie ona
Kategoria „Polonia”
Weronika Sieprawska, Grecja, godło „Individualist.” – I miejsce,
nagroda główna Senacki Orzeł Rzeczypospolitej Polskiej
***
Tyle lat minęło
a ty wciąż nie wiesz gdzie mieszkasz
nagminnie zapominasz swojego adresu
Tyle lat minęło
a ty wciąż nie poznajesz swojego domu
do którego powinieneś zaprosić kobietę
na lampkę wina
mieć dwójkę dzieci
i wydać ostatnie tchnienie
Tyle lat minęło
a ty wciąż nie wiesz ile
trzymasz zdjęcia w albumie
i podpisujesz datami
lecz już nie potrafisz liczyć
Tyle lat minęło
a ty wciąż nie znasz swojego imienia
nosisz w kieszeni wizytówkę
ze swoim nazwiskiem
i wciąż nie wiesz
kim jesteś

28
Marzanna Danek-Hnelozub, Austria, godło „Arka” – II miejsce
oraz „Poetycki Exlibris” Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej
w Rzeszowie – Filia w Mielcu
***
tej zimy wiosna
nie patrzyła nam w oczy stąpała zielenią, ale jakoś niepewnie
obiecałem synkowi, że w tym roku już na pewno w wakacje zobaczy morze
spełni się jego największe marzenie!
chyba wypowiedziałem to życzenie w złą godzinę
a synek musiał marzyć zbyt mocno
…podobno w ciągu naszego życia wszystkie marzenia się spełniają,
ale często tak karykaturalnie, że nie możemy
ich rozpoznać
syndrom Robinsona Cruzoe uwięzionego na bezludnej wyspie ulubionego bohatera z księgi potopu mojego
dzieciństwa
synek miał ją dostać wkrótce na imieniny obiecałem będę mu na
dobranoc czytał
faja morska
przypłynęła do nas znad morza? …jak w dramacie antycznym wina
sama przychodzi do bohatera
synek z niedowierzaniem przecierał oczy
nie wyrzuciła bursztynów na brzeg ni ozdobnych muszli
zalała za to księżyc słońce i nasze skromne zbiory dom budowany
w krwawym pocie przez całe życie
29
siedzieliśmy skuleni na dachu
z gniazda rozdrażniony nieproszonym gościem zerkał na nas bocian
noc była lodowato zimna nazwałem ja nocą zapomnianej modlitwy
podobna krzykowi bardziej
wołaliśmy w ciemność rozpaczliwie o pomoc
synek usnął w końcu na szczęście!
sny chyba miał niespokojne
pytałem czarną przepaść nocy : czy znów zabrakło dla nas miejsca
na ziemi
wykluczeni?
uwięzieni na wyspie bezludnej w sercu kontynentu
sąsiad został chwilowo Bogiem mógł rozstrzygać o życiu i śmierci
w łodzi było jedno miejsce, a on musiał wybierać między małą
córeczką ciężarną żoną starym ojcem
kogo wybrał poczytam potem w gazetach jak wyschną
marzę, by nadszedł wkrótce dzień, gdy zawołam triumfalnie:
widzę ląd
Bogatynia 2010

30
Barbara Balas, Niemcy, godło „Brzoza” – III miejsce oraz Laury
Kwartalnika „Nadwisłocze”
Przemijanie
Przemijam, zamieniając marzenia na tęsknoty,
próbuję zwolnić wskazówki zegara,
czuję, że zbliża się godzina... obojętności.
Tak bardzo chcialam zachwycać się życiem,
a teraz tylko... milczenie.
Boję się spłoszyć motyle myśli.

Jolanta Miklaszewska, Belgia, godło „Biały żagiel” – IV miejsce
Świat pierwszy
Mijają lata i nic się nie zmienia,
szare godziny szarym zwyczajem szarego miasta liżą ulice.
Mijają lata i nic się nie zmienia,
z szarego tłumu szary przechodzień wchodzi jak co dnia do szarej bramy.
Mijają lata i nic się nie zmienia,
z szarego pyłu szary kurz osiada na szarych twarzach,
31
mój przyjacielu,
skąd na twej głowie kapelusz zielony?
Coś się zmieniło? Dla wielu?

Halina Herbszt, Niemcy, godło „Ariadna” – V miejsce
Rozmowa trwa
Z tej radości życia
skostniały jej ręce
i pokryły bruzdami.
Kolan nie można
wyprostować
od modlitwy.
Za to serce jest
proste i szczere
jak litania.
Rozmowa z Bogiem
trwa już siedemdziesiąt
lat.
Po niej staje się
wszystko jasne.
Jest piekło i niebo.
32
Kręgi na wodzie,
ślady na piasku
i popiół.

Oliwia Betcher, Wielka Brytania, godło „Stokrotka” – VI miejsce
Lekcje
I.
dzieciństwo pachniało przedmiotami, które zawsze są
chłodnym bezpieczeństwem. pragnienia
same zamieniały się w rzeczy. naprawdę marzyłam
tylko, by zostać dzieckiem
historii, a nie wspomnień jak tata,
którego właściwie nie pamiętam
poza krótkimi przebłyskami: zabawa nową cyfrówką,
sukienka w groszki na siódme urodziny (prasował całe popołudnie),
mejle
pisane z końca świata i wypad na pizzę. po powrocie
nauczył mnie nosić słowa, których nie mam
i jeszcze długo nie będę mieć
prawa wypowiedzieć.
II.
szkole zostały lekcje o bzdurach
typu hierarchia społeczna.
najładniejsza dziewczynka w klasie
33
była jak granica państwa – nie należała do nikogo,
ale wszyscy bronili jej i uważali za świętą.
nie potrafiłam być święta. piersi urosły
dopiero pod koniec liceum. koledzy brali mnie
za przedłużenie krzesła, koleżanki
myślały, że jestem tanią silą roboczą
w fabryce wysokiej klasy
wypracowań z angielskiego.
III.
świadectwo dojrzałości i cztery lata nad morzem północnym
miały być lekarstwem na wszystko. w ranach
została tylko sól. wiatr roztarł
szansę powrotu, jak zaciera się ślady
na piasku. nauczyłam się nie zostawiać wspomnień,
udawać szczęście jak orgazm czy zadowolenie z wypłaty.
czasem nadal przerażają mnie SMS-y od ojca:
nie wiem, czy milczysz, czy po prostu umarłaś;
i świadomość, że nic się nie zmieniło.
wciąż wpadam na ludzi, chybione pomysły i pod koła
samochodów jadących za wolno. w przypływie entuzjazmu
miewam nadzieję, że to one wybrały złą stronę drogi.
34
35
SPIS TREŚCI:
Słowo wstępne Prezydenta Miasta
Mielca ............................................... 4
Słowo wstępne organizatorów Turnieju ....................................................... 5
Protokół Jury ................................... 6
Kategoria „Dorośli”
Anna Przeździecka ............... 10
Czesława Mileszko ................. 11
Ryszard Mścisz ........................... 11
Krzysztof Michalczak .............. 12
Stanisława Bylica ....................... 14
Bożena Kaczorowska ............... 14
Mirosław Puszczykowski ...... 15
Piotr Zemanek ........................ 16
Anna Dwornicka ..................... 17
Mieczysław Działowski ........... 18
Mateusz Mędroń ..................... 21
Magdalena Kubicka ................ 21
Anna Górecka ....................... 23
Monika Korzeń ......................... 24
Szymon Florek ........................... 25
Aneta Sikora .............................. 26
Małgorzata Myrta ................ 27
Kategoria „Polonia”
Weronika Sieprawska ............... 28
Marzanna Danek-Hnelozub ...29
Barbara Balas ..................... 31
Jolanta Miklaszewska .............. 31
Halina Herbszt ................... 32
Oliwia Betcher ................. 33
***
Kategoria „Młodzież”
Podziękowania Władysława Ortyla Senatora Rzeczypospolitej Polskiej dla or-
Adrianna Kiełb ..................... 19
Iwona Sikora ............................ 20
36
ganizatorów VIII Finału Ogólnopolskiego
i Polonijnego Turnieju Poetyckiego .... 35
37
Finał Turnieju w czerwcu 2011 r. Nagrodzone wiersze recytuje Elżbieta Witek.
W pierwszym rzędzie od prawej: Janusz Chodorowski, Władysław Ortyl i Jolanta Witek
(fot. D. Gąsiewski)
Występ Zespołu Muzyki Dawnej ,,Hortus Musicus’’ z Samorządowego Centrum Kultury w Mielcu pod kierownictwem Tomasza Nowakowskiego (fot. D. Gąsiewski)
38
ISBN 9788387549510