Analiza tygodnia - eksperci.kj.org.pl

Nr 24/2009 (08.06.2009-14.06.2009)
Barometr Rozwoju Małopolski
analizy i wydarzenia tygodnia
ANALIZA TYGODNIA
Internet bezprzewodowy w Małopolsce
Przedmiotem niniejszej analizy jest ogólne zarysowanie sytuacji dostępu do Internetu
bezprzewodowego w Małopolsce. Na podstawie obowiązujących aktów prawnych oraz programów
realizowanych przez samorząd regionalny i lokalny postaram się wskazać możliwość
występowania prawdopodobnych problemów i przeszkód na omawianym polu.
Omawiać będę tutaj tylko kwestie dostępu do Internetu bezprzewodowego tzw. WiFi (ang.
Wireless Fidelity), nie zajmując się w ogóle usługami oferowanymi przez operatorów telefonii
komórkowej oraz prywatnymi sieciami radiowymi obsługiwanymi przez lokalnych dostawców.
Programy oraz ich realizacja
W ciągu ostatnich dwóch lat samorząd województwa małopolskiego rozpoczął realizację dwóch
dużych projektów dotyczących usług internetowych.
Pierwszy z nich to Małopolska Sieć Szerokopasmowa (MSS), której celem jest zapewnienie do
końca 2011 r. dostępu do sieci dla 90,5 % mieszkańców oraz 100% instytucji publicznych i firm w
naszym województwie. Wybudowanie połączeń światłowodowych i doprowadzenie ich do tzw.
obszarów wykluczonych cyfrowo ma zachęcić inwestorów z branży telekomunikacyjnej do
dostarczania bezpośrednio mieszkańcom usług Internetu szerokopasmowego.
Drugi projekt pn. Małopolska Sieć Hotspotów (MSH) dotyczy już stricte zapewnienia swobodnego
dostępu do sieci bezprzewodowej dla mieszkańców i turystów wybranych gmin. Obecnie
realizowany jest I etap polegający na zakupie oraz instalacji sprzętu tzw. punktu dostępu (hot
spot) oraz zapewnieniu łącza internetowego II etap realizowany w latach 2010-2011 ma
zakończyć się dostarczeniem wspomnianego łącza do hot spotu.
W ciągu paru ostatnich lat również samorządy lokalne podjęły inicjatywę dostarczenia usług
bezprzewodowego Internetu swoim mieszkańcom i turystom. Schemat w miastach takich jak
Kraków i Tarnów, ale też w mniejszych Gorlicach jest taki sam - dostęp do bezpłatnej sieci
zapewniony jest tylko w obrębie rynków. Z trzech największych miast województwa jedynie
Nowy Sącz nie ma u siebie WiFi. Jednak jak donosi prasa lokalna projekt prezydenta tego miasta,
aby bezpłatny Internet bezprzewodowy były dostępny nie tylko w centrum, ale też na kilku
osiedlach nowosądeckich budzi duże kontrowersje wskazując na niekorzystne skutki dla
konkurencji na rynku dostawców Internetu.
Warto spojrzeć także na kwoty przeznaczone w budżetach miast na rozwój sieci internetowej.
Tarnów w planie wydatków do 2010 r. na rozbudowę sieci szerokopasmowej planuje przeznaczyć
ponad 1,8 mln zł, z czego 1,3 mln zł ma zostać wydane w 2009 r. Dzięki tym kwotom jeszcze w
czerwcu uda się uruchomić nowe punkty dostępu m. in. w Mościckim Centrum Kultury, a także
się rozszerzyć zakres dotychczasowych hot spotów w okolicach Ogródka Jordanowskiego, z
którego będą mogły korzystać znajdujące się w pobliżu szkoły. W Krakowie sytuacja pod
względem deklaracji wygląda bardziej perspektywicznie. 21 stycznia br. Rada Miasta
zobowiązała Prezydenta do przedstawienia w ciągu dwóch miesięcy harmonogramu prac budowy
i rozbudowy bezprzewodowej sieci internetowej w mieście. Jednak opracowany i złożony do
przewodniczącej Rady Miasta harmonogram mimo ambitnych założeń pozostaje dalej nie
wiążącym dokumentem. Jeszcze mniej pozytywnie wyglądają środki planowane w budżecie na
rozwój tej sieci. Do 2011 r. na ten cel przeznaczono 300 tys. zł (sic!), które wg. wstępnego
harmonogramu opracowanego przez prezydenta mają pokryć koszt budowy 18 hotspotów w
każdej dzielnicy.
Nr 24/2009 (08.06.2009-14.06.2009)
Barometr Rozwoju Małopolski
analizy i wydarzenia tygodnia
Szanse i zagrożenia
Bez wątpienia rozwój Internetu bezprzewodowego niesie ze sobą duże korzyści, przede
wszystkim wizerunkowe dla województwa i miast szczególnie cenionych przez turystów.
Powstawanie rozległych obszarów objętych siecią WiFi jest wręcz standardem, do którego w
ostatnim czasie powoli zmierzamy budując jeden z elementów rozwoju jakim jest społeczeństwo
informacyjne. Przy całym optymizmie nie należy zapominać o problemach i zagrożeniach, które
pojawiają się na etapie szczegółowego realizowania omawianego projektu. Poniżej kilka kwestii,
które powinny być brane pod uwagę, aby osiągnąć pożądany efekt:
1.
Kwestie techniczne. Kwestie techniczne są bardzo istotne w przypadku efektywnego działania sieci WiFi. Szybkie łącza internetowe udostępnione do darmowego użytku zaczynają się
już od prędkości 256 kb/s (kilobitów/sekundę) przesyłu danych w stronę klienta. Oznacza to
szybsze ładowanie się rozbudowanych graficznie stron internetowych, ściąganie plików multimedialnych oraz używanie komunikatorów. W darmowych sieciach WiFi używane są jeszcze
prędkości wolniejsze tj.128 kb/s oraz szybsze tj. 512 kb/s
2. Zakłócenia sygnału. Większe miasta tj. Kraków standardowo używają szybkości 512 kb/s. Jeżeli sieć obejmuje tylko mały obszar np. Rynku Głównego nie powinna być ona zakłócana
przez mocniejsze sygnały innych sieci, gdzie przesył danych jest na poziomie 1 Mb/s (megabit/sekundę) lub więcej. Taka zależność przy 512 kb/s uniemożliwia objęcie większego obszaru np. całej dzielnicy siecią z dostępem do Internetu bezprzewodowego. Z kolei zwiększenie prędkości powyżej 512 kb/s może doprowadzić do radykalnego ograniczenia konkurencji.
Zauważyć należy też fakt, że fale radiowe używane w WiFi są skutecznie zakłócane przez
materiały powszechnie występujące w miastach, jak chociażby beton czy szkło.
3. Konkurencja. Ograniczanie wolnej konkurencji jest największym zarzutem wobec samorządów chcących założyć na swoim terenie bezpłatną sieć bezprzewodową. Jeżeli sieć obejmuje
tylko główne, pojedyncze punktu miasta problem jest mniejszy niż w przypadku objęcia siecią rozleglejszych obszarów. W Polsce w dalszym ciągu łącze o szybkości 512 kb/s (nie wspominając o szybszych) jest bardzo atrakcyjną ofertą, tym bardziej jeżeli nie trzeba za nie płacić. Kwestia ta wydaje się, przynajmniej na początku, wykluczać pokrycie większości miasta
taką siecią. Jednak wraz z rozrostem obszaru objętego darmową siecią bezprzewodową konieczne będzie wprowadzenie sposobu płatności za dostęp, co z kolei rodzi kolejne pytania i
problemy o realizację i cel projektu.
4. Bezpieczeństwo. Aby bezprzewodowa sieć w mieście była ogólnie dostępna musi być ona niezabezpieczona. Oznacza to, że każdy może się do niej podłączyć jeżeli posiada odpowiedni
sprzęt. Powszechnym wykroczeniem przy swobodnym dostępie do WiFi o szybkim transferze
danych jest nielegalne ściąganie plików multimedialnych. Jednym ze sposobów ochrony
przed takim działaniem jest przekierowanie użytkownika co pewien czas na stronę np. dostawcy usług internetowych. Jak dobrze jednak wiemy w tej dziedzinie na każde zabezpieczenie szybko znajduje się sposób jego obejścia. W tym przypadku z łatwością można używać
programów, które wznawiają ściąganie danych od momentu przerwania. Kolejnym problemem, z jakim może spotkać się użytkownik niezabezpieczonej sieci jest możliwość podglądania przesyłanych przez niego danych przez osoby trzecie. O ile w przypadku zwykłego przeglądania stron narusza to prywatności użytkownika, o tyle przy przesyłaniu danych poufnych
w nieszyfrowanych kanałach może być poważnym zagrożeniem.
5. Lokalizacja. W MSH przewidziana jest budowa 182 punktów dostępu. Jednostki samorządu
terytorialnego w konkursie mogą zgłaszać dwie lokalizacje dla hot spotu, z czego jedna będzie rezerwową w razie, gdyby chętnych było mniej niż planowanych punktów dostępu. W
tym kontekście istotne jest, aby hot spoty mogły być rozmieszczone gęściej w miejscowościach o duży potencjale turystycznym, które same nie mogą sfinansować tego przedsięwzięcia. Ponadto musza być też brane pod uwagę miejscowości, które w razie nie uzyskania z
właściwego ministerstwa dofinansowania na realizację II etapu, będą w stanie same pokryć
Nr 24/2009 (08.06.2009-14.06.2009)
Barometr Rozwoju Małopolski
analizy i wydarzenia tygodnia
koszty podłączenia łącza internetowego do hot spotu, czego nie wyklucza projekt województwa. W następnej kolejności powinny zostać wybrane miejsca, które są powszechnie dostępne społeczności lokalnej tj. biblioteki publiczne lub domy kultury.
Z punktu widzenia rozwoju regionalnego w Małopolsce budowa sieci bezprzewodowego Internetu
w miastach jest bardziej niż oczywista i nie budzie żadnych kontrowersji co do samej idei.
Jednak poza opisanymi wyżej problemami natury technicznej istotne jest, aby nie tracić z oczu
głównego, „subsydiarnego” celu sieci hot spotów, która powinna być uzupełnieniem, a nie
zastąpieniem już istniejącej infrastruktury.
opracowanie: Michał Dulak, współpraca: Piotr Gąsiorowski
WYDARZENIA TYGODNIA
W ubiegłym tygodniu Komisja Europejska opublikowała Komunikat
Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu
Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów - Wspólne zobowiązanie
na rzecz zatrudnienia [COM(2009) 257]. W obliczu kryzysu Komisja
zachęca aby wykorzystać go jako „szansę stworzenia gospodarki bardziej
wydajnej i innowacyjnej, niskoemisyjnej i wymagającej wyższych
umiejętności”, a w celu wzmocnienia przyszłej porecesyjnej odbudowy
przywołuje uzgodnione wiosną br. trzy priorytety strategii zatrudnienia
w Europie i rozpisuje je na bardziej szczegółowe działania.
Komisja
Europejska w
sprawie
zatrudnienia
Jednym z nich jest mobilizacja środków Europejskiego Funduszu Społecznego. Jak podaje komunikat środki EFS zazwyczaj wypłacane są
stopniowo przez 9 lub 10 lat, natomiast Komisja ma zamiar zapewnić dostępność około 19 mld EUR w ramach EFS w latach 2009-2010, a także
zapowiada, że ewentualne uzgodnienie z nią dostosowania programu EFS
nie będzie trwało dłużej niż miesiąc. Komisja „wzywa również państwa
członkowskie do przyspieszenia wypłat i usuwania przeszkód w krajowych systemach finansowania, aby wpłaty z EFS na krajowe rachunki
operacyjne były szybko przekazywane beneficjentom programów”. Popieramy.
Komunikat w języku polskim: tutaj
Ukazał się ciekawy raport na tematy regionalne firmowany przez OECD „How Regions Grow: Trends and Analysis”. Raport analizuje wewnątrzregionalne źródła rozwoju regionów w państwach członkowskich OECD
(dowodząc, że szanse rozwojowe występują praktycznie we wszystkich
regionach).
OECD
o kierunkach
rozwoju
regionów
Raport: link
Senat RP i Polski Komitet Olimpijski przyznał organizację Zimowych
Igrzysk Polonijnych w roku 2010 Zakopanemu. Koordynatorem
przedsięwzięcia będzie były poseł i wójt Czarnego Dunajca Kazimierz
Dzielski. Igrzyska mają się odbyć na początku marca. Przez ostatnie lata
impreza ta organizowana była w Szczyrku.
a w Zakopanem
olimpiada,
przynajmniej
polonijna…
Nr 24/2009 (08.06.2009-14.06.2009)
Barometr Rozwoju Małopolski
analizy i wydarzenia tygodnia
Igrzyska są wydarzeniem międzynarodowym, na które zjeżdżają się
sportowcy polonijni z całego świata. Ostatnie igrzyska zgromadziły około
500 zawodników (więc jest to skala, którą Zakopane jest w stanie
bezpiecznie wchłonąć). Miejmy nadzieję, że poza narodowym prestiżem
impreza przyniesie Podhalu konkretne korzyści w postaci np. poprawy
infrastruktury publicznej czy zarządzania jej systemami.
W Nowym Targu zapowiadane jest rozpoczęcie najdroższej w ostatnich
latach inwestycji w mieście – firma MOTA-ENGIL Polska podpisała w
miniony poniedziałek z miastem umowę na zaprojektowanie i budowę
stumetrowego mostu nad doliną Czarnego Dunajca wraz z drogą łączącą
go z jednej strony z ul. Waksmundzką, z drugiej z przyszłym rondem na
skrzyżowaniu ul. Kowaniec i Kokoszków (na Bałęzowem). Most stanowić
będzie część wschodniej obwodnicy miasta.
…w Nowym Targu
będzie nowy
most
To pierwszy most od 40 lat, koszt szacowany jest na ok. 20 mln zł.
Po konsultacjach i kontrowersjach Rada Dzielnicy XVIII Nowa Huta zaakceptowała tekst umowy społecznej, która ma być podpisana między władzami miasta a radą dzielnicy, jako przedstawicielem społeczności lokalnej. Umowa dotyczy budowy spalarni odpadów, która ma powstać w Nowej Hucie oraz zadań, które będą rekompensatą dla mieszkańców w zamian za zgodę na tę inwestycję.
… a w Krakowie
jednak spalarnia
Dotychczas trwają spory między mieszkańcami a Radą Dzielnicy o formę
utylizacji śmieci, która ma być przyjęta. Miasto uznaje spalarnię za rozwiązanie optymalne i najlepiej odpowiadające możliwościom i wymogom
dzielnicy. Mieszkańcy wskazują również na metodę mechaniczno – biologiczną (MB), stosowaną min. w Niemczech i Austrii.
W miniony wtorek przedstawiciele miasta i inwestorów, na którym
wybrano ostateczny projekt nowego kształtu budynku „Szkieletora”. W
efekcie miasto zgodziło się, aby ostateczna wysokość wieżowca wynosiła
102,5 m, a wokół niego powstał kompleks siedmiu budynków o
charakterze biurowym oraz handlowo-usługowym. Ponadto pod
budynkami planowany jest parking na ok. 300 samochodów. Wizerunek
„Szkieletora” jako pierwszego budynku w kompleksie ma się zmienić do
końca 2012 r. Koszt całej inwestycji szacowany jest na ok. 100 mln euro
i na razie nie słuchać, aby inwestor chciał odstąpić od projektu – co jest
dobrym sygnałem dla oceny inwestycyjnej koniunktury w mieście.
… i nowy
kompleks przy
rondzie
Mogilskim
Wizualizacja nowego „Szkieletora”: tutaj („Nasza oferta”/”TreiMorfa”)
Opublikowano raport z badań dotyczących funkcjonowania Straży
Miejskiej w Krakowie. Za pomocą ankiet zapytano ponad 1000
mieszkańców Krakowa o kwestie dotyczące kampanii wizerunkowej
Straży Miejskiej, znajomości telefonu alarmowego, sukcesów i porażek
Straży etc. Dobór próby oraz metoda badawcza stanowią poważny
mankament raportu i – jak piszą same jego autorki - „nie dają podstaw
do wyciągania wniosków o charakterze statystycznym”.
Straż Miejska
raportuje
Nr 24/2009 (08.06.2009-14.06.2009)
Barometr Rozwoju Małopolski
analizy i wydarzenia tygodnia
Niemniej jednak dokument sam w sobie jest ciekawym źródłem do
refleksji nad Strażą Miejską, zaś krakowska Straż zasługuje na pochwałę
za chęć podnoszenia jakości służby w oparciu o narzędzia badawcze.
Jeśli tylko w następnych latach narzędzia badań będą – zgodnie z
deklaracjami – ulepszane, to można będzie Straż wskazać jako wzór
dobrych praktyk.
Raport do pobrania na stronie SM: tutaj
opracował zespół:
Michał Dulak, Łukasz Leszczyński, Jan Strycharz, Maciej Gomółka, Katarzyna Skąpska, Michał Bizoń, Marcin Hyła,
Wojciech Przybylski, Dawid Bekiersz, Maciej Lipiarski
analiza tygodnia: Michał Dulak
koordynacja:
Bożena Pietras-Goc
Copyright by Fundacja Centrum Analiz Regionalnych
ul. Mikołajska 14/2, 31-027 Kraków
www.car.org.pl ● [email protected]