Leczenie przewlekłego zakażenia P. aeruginosa tobramycyną

Przestrzeganie zaleceń terapeutycznych przez pacjentów
chorych na mukowiscydozę – badanie COMPLIANCE
Raport końcowy
Cel badania
Celem badania była weryfikacja zgodności sposobu przyjmowania tobramycyny
wziewnej z zaleceniami lekarskimi oraz z dawkowaniem opisanym w Charakterystyce
Produktu Leczniczego.
Sposób przeprowadzenia badania
Obserwacja pacjenta obejmowała 4 wizyty w gabinecie lekarskim w wyznaczonym
odstępie czasowym (co ok. 3 miesiące).
Badana grupa
Kryteria włączenia do obserwacji
•
pacjent z rozpoznaniem mukowiscydozy i przewlekłego zakażenia Pseudomonas
aeruginosa
•
pacjent leczony tobramycyną wziewną (np. Bramitob, TOBI) od min. 4 tygodni
•
pacjent powyżej 6 roku życia
•
pacjent ambulatoryjny
Kryteria wykluczenia z obserwacji
•
nadwrażliwość na tobramycynę lub na jakikolwiek inny aminoglikozyd niezależnie
od drogi podania
•
nadwrażliwość na jakikolwiek składnik pomocniczy leku -jednocześnie leczenie
kwasem etakrynowym, furosemidem, mocznikiem, mannitolem, amfoterycyną B,
cefalotyną, cyklosporyną, takrolimusem, polimiksynami, związkami platyny,
inhibitorami cholinoesterazy, toksyną botulinowa
•
współistnienie innej choroby przewlekłej w stanie niestabilnym
•
możliwy brak współpracy chorego podczas całego okresu obserwacji
•
udział pacjenta w badaniu klinicznym w okresie krótszym niż 2 miesiące przed
planowanym włączeniem do badania obserwacyjnego
Charakterystyka opisowa grupy
Liczba badanych pacjentów: 37.
Liczba mężczyzn: 20 (54%).
Dane podstawowe
Średnia
Odch.
stand.
Q25
Mediana
Q75
Max.
Liczba
braków
wiek (lata)
21.90
9.57
8.47
15.5
19.0
28.0
41.42
3
masa ciała (kg)
51.24
12.82
17.0
44.0
52.0
61.0
74.00
0
wzrost (cm)
161.7
14.75
122
156
163
171
190
0
BMI
19.28
3.10
10.9
16.7
19.5
20.8
26.84
0
czas trwania
choroby (lata)
15.32
7.95
2.6
9.14
14.5
18.96
38.34
0
czas trwania
zakażenia (lata)
7.73
5.11
0.78
4.68
6.05
10.4
23.38
0
czas obserwacji
(mies.)
9.35
2.32
2.30
9.36
10.1
11.0
11.20
7
Min.
Współchorobowość
n
%
przewlekłe zapalenie oskrzeli
16
43
rozstrzenie oskrzeli
15
41
przewlekłe zapalenie zatok
11
30
zewnątrzwydzielnicza niewydolność
trzustki
13
35
cukrzyca
5
14
alergiczny niezyt nosa
1
3
astma oskrzelowa
1
3
kamica nerki
1
3
kamica pęcherzyka żołciowego
1
3
marskośc wątroby
1
3
nadciśnienie wtórne
1
3
osteopenia
1
3
polip nosa
3
8
refluks żołądkowo-przełykowy
1
3
torbiele jajnika
1
3
WZW typ C
1
3
żylaki przełyku
1
3
Stosowane leki
n
%
Pulmozyme
36
97
NaCl
28
76
Kreon
32
86
Lipancrea
7
19
Czas trwania leczenia (lata) innymi lekami w momencie włączania do
badania
Średnia
Odch.
stand.
Pulmozyme
10.01
4.54
NaCl
9.33
Kreon
Lipancrea
Min.
Q25
Mediana
Q75
Max.
2.47
6.87
9.62
13.42
24.38
6.28
0.07
5.01
8.28
13.43
30.05
12.92
6.20
4.15
8.22
11.84
15.82
29.47
7.32
5.34
2.47
4.52
6.35
7.00
17.60
Badanie bakteriologiczne plwociny (szczepy inne niż P. aeuroginosa)
n
%
Haemophilus parainfluenzae
1
4
Streptococcus mitis
1
4
Bordetella bronchiseptica
1
4
Burkholderia cepacia
1
4
Staphylococcus aureus
4
15
Staphylococcus viridans
1
4
Liczba pacjentów którym wykonano posiew na I wizycie wynosiła 27.
Testy czynnościowe płuc
FEV1
FEV1 (% należn.)
Średnia
Odch.
stand.
Q25
Mediana
Q75
Max.
Liczba
braków
I wizyta
63
27
17
41
65
80
127
0
II wizyta
67
26
24
44
72
86
113
8
III wizyta
64
25
15
44
68
83
114
8
IV wizyta
70
41
27
41
68
81
225
12
Min.
W okresie obserwacji nie odnotowano istotnych zmian FEV1 (p=0,8752; test Friedmana)
Zmiany FEV1 w okresie obserwacji
(średnie, 95% przedz. ufn.)
100
80
60
40
20
iz
yt
a
IV
w
w
iz
yt
a
III
II
w
Iw
iz
yt
a
iz
yt
a
0
FVC
FVC (% należn.)
Średnia
Odch.
stand.
Q25
Mediana
Q75
Max.
Liczba
braków
I wizyta
70
24
24
56
69
86
126
0
II wizyta
72
24
32
58
71
88
121
8
III wizyta
71
22
23
56
74
84
117
8
IV wizyta
74
23
33
58
77
90
112
12
Min.
Zmiany FVC w okresie obserwacji
(średnie, 95% przedz. ufn.)
100
60
40
20
w
iz
yt
a
IV
iz
yt
a
w
III
II
w
iz
yt
a
0
Iw
iz
yt
a
FVC % należ.
80
W okresie obserwacji nie odnotowano istotnych zmian FVC (p=0,6130; ANOVA z
powtarzanymi pomiarami)
MMEF
Średnia
Odch.
stand.
I wizyta
53
37
II wizyta
61
III wizyta
IV wizyta
MMEF (% należn.)
Q25
Mediana
Q75
Max.
Liczba
braków
8
27
46
64
169
0
38
7
31
54
76
153
8
58
36
6
32
54
74
155
10
54
38
11
24
46
69
178
12
Min.
Tempo progresji zmian parametrów spirometrycznych
FEV1 (% wartości należnej)
FEV1(%)
95% przedz. ufn.
Wartość wyjściowa (na I wizycie)
62
(54 do 71)
Roczna zmiana FEV1
-2.2
(-6.5 do 2.2)
Tempo zmian FEV1 w czasie badania na podstawie modelu regresji z efektami losowymi W
modelu analizowany jest trend czasowy (czas od I wizyty wyrażony w latach) dla zmian FEV1
wyrażonych jako % wartości należnej.
FVC (% wartości należnej)
FVC (%)
95% przedz. ufn.
Wartość wyjściowa (na I wizycie)
70
(62 do 77)
Roczna zmiana FVC
1
(-3.5 do 5,5)
Tempo zmian FVC w czasie badania na podstawie modelu regresji z efektami losowymi W
modelu analizowany jest trend czasowy (czas od I wizyty wyrażony w latach) dla zmian FVC
wyrażonych jako % wartości należnej.
MMEF (% wartości należnej)
MMEF (%)
95% przedz. ufn.
Wartość wyjściowa (na I wizycie)
54
(42 do 66)
Roczna zmiana FVC
-3.3
(-10 do 3,7)
Tempo zmian MMEF w czasie badania na podstawie modelu regresji z efektami losowymi W
modelu analizowany jest trend czasowy (czas od I wizyty wyrażony w latach) dla zmian MMEF
wyrażonych jako % wartości należnej.
Zaostrzenia choroby
Sukumulowane ryzyko wystąpienia zaostrzenia choroby oszacowano na podstawie
modelu przeżycia dla danych cenzurowanych interwałowo. Skumulowane % zaostrzenia
obliczono jako 100*(1 - prawdopodobieństwo przeżycia bez zaostrzenia).
Ryc. Skumulowany odsetek zaostrzenia objawów choroby
Czas od I wizyty (mies.)
% zaostrzeń
95% przedz. ufn.
1
25
9 do 38
3
44
25 do 58
7
49
30 do 63
7
51
32 do 65
10
72
53 do 83
11
75
56 do 86
Hospitalizacje
Sukumulowane prawdopodobieństwo hospitalizacji oszacowano na podstawie modelu
przeżycia dla danych cenzurowanych interwałowo. Skumulowany % hospitalizacji
obliczono jako 100*(1 - prawdopodobieństwo przeżycia bez hospitalizacji).
Czas od I wizyty (mies.)
% hospitalizacji
95% przedz. ufn.
1
19
5 do 31
3
38
20 do 52
4
38
20 do 52
6
38
20 do 52
7
59
39 do 72
10
75
56 do 86
Zaostrzenia wymagające hospitalizacji
Dane praktycznie pokrywają się z hospitalizacją.
Zmiany Indeksu Masy Ciała (BMI) w okresie obserwacji
Średnia
Odch.
stand.
BMI - I wizyta
19.8
BMI - IV wizyta
19.7
Min.
Q25
Mediana
Q75
Max.
liczba braków
3.2
10.9
18.9
20.1
21.6
26.8
0
3.2
10.9
18.2
19.6
21.6
26.8
0
Nie odnotowano istotnych zmian BMII w czasie badania u pacjentów z kompletem wizyt
(p = 0.208)
Czas poświęcony na rehabilitację i nebulizację antbiotyku
Średnia
Odch.
stand.
Min.
Q25
Mediana
Q75
Max.
liczba
braków
czas porannej
nebulizacji (min)
18.9
3.6
7.0
20.0
20.0
20.0
25.0
2
czas wieczornej
nebulizacji (min)
19.0
3.6
6.0
20.0
20.0
20.0
26.0
0
czas nebulizacji (min)
36.6
8.7
13.0
35.0
40.0
40.0
51.0
0
czas rehabilitacji
(min)
19.0
3.6
6.0
20.0
20.0
20.0
26.0
0
Czas poświęcony na rehabilitację i nebulizację antybiotyku
w pierwszym dniu prowadzenia dzienniczka
Adherencja do terapii tobramycyną
W okresie objętym obserwacją pacjent miał zlecone średnio 186 dni wziewnej
terapii tobramycyną.
Adherencja do terapii miała być przez pacjentów odnotowywana elektronicznie, w
tzw. dzienniczku pacjenta. Na średni okres 186 dni zleconej terapii, pacjenci
zaraportowali dane o adherencji (czyli że przyjęli bądź że nie przyjęli dawki leku)
dla średnio 22 dni leczenia, co stanowi zaledwie 15% całego okresu jaki miał być
objęty obserwacją.
W sytuacji tak dużego braku danych wynikającego z niedostosowania się pacjentów
do konieczności prowadzenia dzienniczka dokumentującego przyjmowanie
tobramycyny, nie analizowano adherencji pacjentów do terapii.
Średnia
Odch.
stand.
Liczba dni zleconej terapii
tobramycyną
186
65
Liczba dni zaraportowanej
terapii tobramycyną
22
wskaźnik adherencji do
badania
15
Min.
Q25
Mediana
Q75
Max.
55
168
224
225
233
13
0
22
28
28
32
14
0
11
13
15
51