Wrzesień 2013 - Ziemia Ropczycka

Transkrypt

IEMIA
Z
ROPCZYCKA
ISSN 1508-4604
GAZETA POWIATOWA
NR 9 (263)
WRZESIEŃ 2013
CENA 2,50 ZŁ
(w tym 5% VAT)
MIESIĘCZNIK SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO I TOWARZYSTWA PRZYJACIÓŁ ZIEMI ROPCZYCKIEJ
IWIERZYCE l OSTRÓW l ROPCZYCE l SĘDZISZÓW MŁP. l WIELOPOLE SKRZ.
Dożynki Gminne w Ropczycach
Fot. Witold Szczygieł
ZAGORZYCE
SPIS TREŚCI
WIEŚCI Z MAGISTRATU ................................................................4-5
OBRADOWAŁA RADA MIEJSKA ......................................................6
Zagorzyckie
święto chleba
• XLI sesja Rady Miejskiej
SPOŁECZEŃSTWO I GOSPODARKA ....................................................7-17
• Spotkanie z kandydatem na senatora Mariuszem Kawą
• Czy to jest najlepszy kandydat? • Czy Ropczyce to dobre
miejsce dla młodych? • Nowa ustawa, a śmieciowa
rzeczywistość • Nowe mosty na Strażackiej i Szkolnej
• Łatwiejsze segregowanie śmieci • Wicepremier Piechociński w naszym powiecie • Informacje z Agencji Rynku
Rolnego • Przebudowa wodociągu miejskiego w Ropczycach
• Przebudowa wodociągu miejskiego w Ropczycach - etap II
• Zmiana taryfy • Informacja z Biura Powiatowego ARiMR
w Ropczycach • Lato w Środowiskowym Domu Samopomocy
• Trzy ważne rocznice • Agrobieszczady 2013 • Konkursy dla
dzieci i młodzieży
Co roku 15 sierpnia obchodzone jest w Polsce święto Matki
Boskiej Zielnej. Wtedy podczas mszy św. poświęcane są bukiety
kwiatów i ziół, a także w wielu wsiach odbywają się dożynki
parafialne. Do tej tradycji nawiązały panie ze Stowarzyszenia
Gospodyń Wiejskich „Zagorzanki”, organizując w tym dniu
„Święto chleba i ziół”.
Także w Zagorzycach Górnych odbyły się tradycyjne dożynki.
Podczas mszy świętej odprawionej w kościele pw. św. apostołów
Piotra i Pawła poświęcone zostały wieńce i chleby.
Szczegóły na str. 32-33
MIEJSKA I POWIATOWA BIBLIOTEKA PUBLICZNA
W ROPCZYCACH ...................................................................................18-19
• Biblioteka poleca • Jesień w poezji • Wakacje, wakacje…
i po wakacjach • Lato 2013 - sezon na dobrą książkę
NA KARTACH HISTORII ........................................................................20-21
• Polityka wyznaniowa książąt Ostrogskich
CENTRUM KULTURY W ROPCZYCACH ...............................21, 24-27
• Jesteśmy kulturalni • Centrum Kultury w Ropczycach
zaprasza • I Bieg Charytatywny • Po wakacjach pozostały
wspomnienia
WIADOMOŚCI Z GMINY WIELOPOLE SKRZYŃSKIE .....................28-32
• Wielopolandia 2013 • Nikt nie nudzi się latem • Zabawa jest
nauką • Wesołe wakacje • Dożynkowy bal seniorów • Udany
wyjazd • Wycieczka na Słowację • Polowanie na nudę
Drużyna wieńcowa OSP Zagorzyce Górne ze starostami Barbarą Traciak
i Januszem Ochałem
WIADOMOŚCI Z ZAGORZYC ...............................................................32-33
• Dożynki • Zagorzyckie święto chleba i ziół
TO I OWO ..................................................................................................33-38
• Rwa kulszowa. Jak powstaje? Czym się objawia? Jak się ją
leczy? • Egzotyczne orzechy • Wścieklizna - problem wciąż
aktualny • Wrzesień w ogrodzie • Śpij słodko. Jak to łatwo
powiedzieć… • Szkoła na wesoło • Pierwsze Pendolino już
w Polsce!
WIADOMOŚCI SPORTOWE .................................................................39-41
• Turniej Firm. Zawody łucznicze • Gnojnickie Lato'2013
• Mistrzostwa Podkarpacia w piłce plażowej kobiet • Turniej
REST CUP - 2013 • Wakacje w wodzie • Wpadki komentatorów
IEMIA
Z
ROPCZYCKA
GAZETA POWIATOWA
W skład grup wieńcowych wchodzili młodzi druhowie i druhny z OSP
z Zagorzyc Dolnych oraz członkowie KS „Płomień” - Zagorzyce
Wydawca: Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Ropczyckiej w Ropczycach. Nakład: 1200 egz.
Zespół redakcyjny: Teresa Kiepiel – red. nacz., Elżbieta Kosydar, Agnieszka Szela, Edyta Pazdan, Piotr Skałuba, Jolanta
Kaszowska, Marcin Świerad – red. Wielopole Skrz. Współpracują: Katarzyna Sikora, Maria Wójcik, Przemysław Łagowski,
Mateusz Surman – red. Ostrów, Barbara Traciak (Zagorzyce).
Adres redakcji: ul. Bursztyna 1, 39-100 Ropczyce. Dyżury redakcyjne: czwartek w godz. 10.00-12.00 w Centrum Kultury
tel. 17 22-18-228. Redakcja zastrzega sobie prawo skracania nadsyłanych tekstów.
Za treść poszczególnych artykułów odpowiadają ich autorzy. Druk: Drukarnia „Duet”, tel. 17 87-11-281.
Reklamy prosimy przesyłać na e-mail: [email protected], [email protected]
www.gazeta-ziemiaropczycka.pl
Miesięcznik Powiatowy „Ziemia Ropczycka” jest członkiem Polskiego Stowarzyszenia Prasy Lokalnej
ROPCZYCE
Dożynki Gminne w Ropczycach
W niedzielę, 18 sierpnia, rolnicy z gminy Ropczyce dziękowali za szczęśliwie zebrane plony podczas mszy św. w Sanktuarium
NMP Królowej Rodzin. Koncelebrze przewodniczył oraz wygłosił homilię ks. dr Stanisław Mazur, nawiązując w niej do symboliki
ognia.
Po poświęceniu wieńców dożynkowych i chlebów, barwny korowód pod przewodnictwem orkiestry dętej przemaszerował na
stadion. W tegorocznym święcie plonów w Ropczycach uczestniczył Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Stanisław Kalemba.
Szczegóły na str. 4
Fotoreportaż na str. 22-23
Starostowie dożynkowi przekazali chleby burmistrzowi Ropczyc oraz ministrowi rolnictwa
W ropczyckich dożynkach uczestniczyło wielu zaproszonych gości. Dopisała także publiczność
WIELOPOLE
Wielopolandia
18 sierpnia na stadionie Ośrodka Sportu w Wielopolu Skrzyńskim
odbyła się XIV edycja festynu integracyjnego dla dzieci niepełnosprawnych i pełnosprawnych „Wielopolandia 2013”.
Ciąg dalszy na str. 28-29
Gościem honorowym Wielopolandii był minister rolnictwa Stanisław Kalemba
ROPCZYCE
Wicepremier Piechociński w naszym powiecie
Fot. Monika Świder
21 sierpnia 2013 roku na terenie powiatu
ropczycko-sędziszowskiego przebywał wicepremier i minister gospodarki Janusz Piechociński.
Podczas pobytu spotkał się z samorządowcami, przedstawicielami lokalnych instytucji, przedsiębiorców i organizacji pozarządowych.
Ciąg dalszy na str. 11
Wicepremier Janusz Piechociński na terenie naszej gminy odwiedził Cukrownię „Ropczyce”
i Zakłady Magnezytowe „Ropczyce” S.A.
WIEŒCI Z MAGISTRATU
Do¿ynki Gminne 2013
Urz¹d Miejski w Ropczycach
39-100 Ropczyce, ul. Krisego 1
tel. (17) 22 10 510;
fax. (17) 22 10 555
e-mail: [email protected]
www.ropczyce.eu
Dni pracy: pn.-pt. 7.30-15.30
Przyjêcia stron przez burmistrza
w pi¹tki 8.00-12.00
Boles³aw Bujak – burmistrz
Wies³aw Maziarz – I Z-ca Burmistrza
Robert Kuraszkiewicz – II Z-ca Burmistrza
Jakie sprawy
za³atwisz w Urzêdzie?
Urz¹d Stanu Cywilnego
tel. (17) 22 10 538
sprawy: aktów urodzenia, zawarcia
zwi¹zku ma³¿eñstwa i inne
Referat Spraw Organizacyjnych
i Obywatelskich
tel. (17) 22 10 520
Ewidencja Ludnoœci
tel. (17) 22 10 526
sprawy: zameldowania, wymeldowania,
dowody osobiste i inne
Ewidencja Dzia³alnoœci
Gospodarczej
tel. (17) 22 20 271
sprawy: zak³adania i prowadzenia
dzia³alnoœci gospodarczej
Referat Bud¿etu i Finansów
tel. (17) 22 10 540
Referat Podatków
tel. (17) 22 10 546
podatki z terenu miasta
tel. (17) 22 10 545
podatki z terenów wiejskich
Referat Gospodarki Przestrzennej,
Rolnictwa i Ochrony Œrodowiska
tel. (17) 22 10 560, 564
sprawy: decyzje o warunkach
zabudowy, wyrysy z miejscowego
planu, podzia³,
sprzeda¿ nieruchomoœci i inne
tel. (17) 22 10 557
sprawy: spory wodne, wycinka drzew,
decyzje œrodowiskowe i inne
Referat Gospodarki Komunalnej
i Mieszkaniowej
tel. (17) 22 10 531, 532
sprawy: utrzymania dróg
i ulic miejskich
tel. (17) 22 10 530
sprawy: dodatków mieszkaniowych
Referat Rozwoju Gospodarczego
tel. (17) 22 10 565
Referat Programów Pomocowych
i Rozwoju
tel. (17) 22 10 569
Zespó³ ds. Promocji Gminy
tel. (17) 22 10 559
Po¿ytek Publiczny
tel. (17) 22 10 523
STR. 4
W niedzielê, 18 sierpnia, rolnicy z gminy Ropczyce dziêkowali za szczêœliwie zebrane plony podczas mszy œw. w Sanktuarium NMP Królowej Rodzin.
Koncelebrze przewodniczy³
oraz wyg³osi³ homiliê ks. dr Stanis³aw Mazur, nawi¹zuj¹c w niej
do symboliki ognia.
Po poœwiêceniu wieñców do¿ynkowych i chlebów, barwny
korowód pod przewodnictwem
orkiestry dêtej, ma¿oretek i „u³anów króla Jana” przemaszerowa³
na stadion. Tegoroczne œwiêto
plonów w Ropczycach swoj¹
obecnoœci¹ zaszczycili: Stanis³aw
Kalemba – Minister Rolnictwa
i Rozwoju Wsi, Alicja Wosik –
Wicewojewoda Podkarpacki
oraz pos³owie na Sejm RP, przedstawiciele administracji samorz¹dowej, firm, instytucji i zak³adów
pracy zwi¹zanych z rolnictwem
i przetwórstwem rolno-spo¿ywczym, duchowni oraz rolnicy
i mieszkañcy. Starostami do¿ynek
byli: pani Izabela Urbanek i pan
Jan Kosiñski. Tradycyjnie starostowie obdarowali chlebem gospodarzy do¿ynek: Ministra Rolnictwa i Burmistrza Ropczyc.
Burmistrz Boles³aw Bujak odbieraj¹c go od starostów w imieniu
gminnej spo³ecznoœci z³o¿y³ rolnikom podziêkowania za pracê.
¯yczy³, by ten do¿ynkowy bochen
chleba sta³ siê symbolem pomyœlnoœci wszystkich mieszkañców.
Swoje ¿yczenia do zebranych skierowa³ równie¿ Stanis³aw Kalemba: – Serdecznie dziêkujê za zaproszenie na tê uroczystoœæ i proszê rolników
o przyjêcie wyrazów mojego g³êbokiego
szacunku za wysi³ek, którego zwieñczeniem s¹ dzisiejsze do¿ynki.
Minister Rolnictwa po prezentacji wieñców pojecha³ z wizyt¹
do zak³adów rolno-spo¿ywczych
oraz do Zespo³u Szkó³ Agro-Technicznych, zapozna³ siê równie¿
z dzia³alnoœci¹ Gminnej Spó³dzielni SCH. Minister Kalemba zwiedzi³ tak¿e w czasie trwania uroczystoœci wystawê p³odów rolnych
przygotowan¹ przez powiatow¹
placówkê ODR z Boguchwa³y.
Do¿ynki to okazja do uhonorowania osób szczególnie zas³u¿onych dla rolnictwa z terenu
gminy Ropczyce. Na wniosek
Burmistrza, Minister Rolnictwa
i Rozwoju Wsi przyzna³ i osobiœcie wrêczy³ wraz z wojewod¹
odznaki honorowe „Zas³u¿ony
dla Rolnictwa” dziewiêciu rolnikom. Wœród uhonorowanych
znaleŸli siê: El¿bieta Ko³odziej,
Maria Machnica, Ewa Olech,
Jan Pociask, Tadeusz Malski, Józef Maræ, Bogdan Kosiñski, Micha³ Sypieñ oraz Marek Bizoñ.
Przed publicznoœci¹ swoje wieñce zaprezentowa³o 11 grup do¿ynkowych, które dowcipnymi
przyœpiewkami przekaza³y proœby do gospodarzy.
Bieg charytatywny w NiedŸwiadzie
4 sierpnia w NiedŸwiadzie zorganizowany zosta³ I bieg charytatywny, którego celem by³o
wsparcie osób chorych i potrzebuj¹cych. Inicjatork¹ biegu pod
has³em „Biegam dla siebie – biegam dla innych” by³a Magdalena Zegar, a wspó³organizatorami: Teresa Bieszczad, Anna
£och, Renata Matysek oraz
Dom Kultury w NiedŸwiadzie.
Do przebiegniêcia by³y trzy krótkie dystanse dla dzieci i m³odzie-
¿y oraz 4-kilometrowa trasa dla
doros³ych.
Przy tego typu imprezach liczy siê przede wszystkim cel,
zbiórka funduszy, by pomóc jak
najwiêkszej liczbie osób. Podczas
imprezy uda³o siê zebraæ niemal
5 tysiêcy z³otych. W biegu uczestniczyli mieszkañcy NiedŸwiady
i okolicznych miejscowoœci. Sporo zapalonych biegaczy przyjecha³o z Ropczyc, ale byli te¿ goœcie z poza terenu naszej gminy;
XIX Jarmark Stropkovski
W dniach 2-4 sierpnia br.
w Stropkovie na S³owacji odbywa³ siê coroczny jarmark. W ramach wspó³pracy partnerskiej,
na zaproszenie samorz¹du Miasta Stropkov, zastêpca burmistrza Robert Kuraszkiewicz wzi¹³
udzia³ w jego otwarciu.
Jarmark, który od 19. lat uroczyœcie jest obchodzony przez
z £añcuta, Olimpowa i Trzciany. Ka¿dy uczestnik biegu otrzyma³ z r¹k Burmistrza Ropczyc
Boles³awa Bujaka pami¹tkowy
medal.
w³adze miasta i jego mieszkañców, cieszy siê du¿o popularnoœci¹. Jest okazj¹ do prezentacji
folkloru i kulturowego dziedzictwa regionu. Wspólne polskos³owackie spotkanie mia³o na
celu wymianê doœwiadczeñ oraz
pogl¹dów na temat dorobku
kulturalnego obu samorz¹dów
oraz wspó³pracy na niwie gospodarczej.
ZIEMIA ROPCZYCKA nr 9/2013 (263)
Przebudowa wodoci¹gu miejskiego w Ropczycach – etap II
Przedsiêbiorstwo Us³ug Komunalnych Sp. z o.o. przebudowuje
ponad 30-letnie sieci wodoci¹gowe. Dzia³ania te maj¹ na celu
umo¿liwienie dostêpu mieszkañcom gminy do us³ug wodoci¹gowych i kanalizacyjnych, czyli zaspokojenie podstawowych potrzeb ka¿dej spo³ecznoœci lokalnej. Przebudowa wodoci¹gu
miejskiego w Ropczycach – etap
II realizowana bêdzie w 9 etapach przewidzianych na IV kwar-
Kolejne place zabaw w gminie
Do jesieni przy piêciu szko³ach
w gminie powstan¹ kolejne place zabaw w ramach rz¹dowego
programu „Radosna Szko³a”.
Kwota jak¹ uda³o siê pozyskaæ
Samorz¹dowi Ropczyc to prawie 320 tys. z³, stanowiæ ona bêdzie 50% kosztu ca³kowitego inwestycji. Nowoczesne, bezpieczne i kolorowe place zabaw po-
ta³ 2013 roku oraz na rok 2014:
ul. Przemys³owa (1325,9 m), ul.
Broniewskiego (251,7 m), ul. Wyszyñskiego (729,8 m + 485,8 m),
ul. Pa³acowa (651,7 m), ul. Rzeszowska (1484,5 m), ul. Rataja (27
m). W projekcie zaplanowano
równie¿ rozbudowê wodoci¹gu
na os. Czekaj za torami, gdzie powstanie sieæ o d³. 708 m. Poza robotami polegaj¹cymi na wymianie oraz budowie sieci w ramach
przebudowy wodoci¹gu miejskiewstan¹ przy Zespo³ach Szkó³ w:
NiedŸwiadzie Górnej, Gnojnicy
Woli, £¹czkach Kucharskich,
Szkole Podstawowej w Brzezówce oraz Zespole Szkó³ Nr 5
w Ropczycach (os. Witkowice).
„Radosne Szko³y” wyposa¿one
bêd¹ w rozmaity sprzêt pozwalaj¹cy na ró¿ne formy aktywnoœci fizycznej, w tym np. zje¿d¿alnie, pomosty, huœtawki, drabinki, œcianki wspinaczkowe. Ponadto na placach zabaw zostan¹
zamontowane ³awki i kosze na
œmieci, a ca³oœæ umieszczona bêdzie na specjalnej gumowej nawierzchni bezpiecznego upadku. Place zostan¹ ogrodzone,
a dojœcie do nich zostanie wy³o¿one kostk¹ brukow¹. Rz¹dowy
program „Radosna szko³a” jest
realizowany w naszej gminie od
2010 r. Dotychczas powsta³o ju¿
6 takich nowoczesnych obiektów.
go w Ropczycach – etap II ujêto
monta¿ 120 nak³adek umo¿liwiaj¹cych zdalny odczyt stanu wodomierzy oraz wykonanie opomiarowania przep³ywu wody
w przepompowni sieciowej przy
ul. A. Krajowej i w³¹czenie jej do
systemu automatyki i wizualizacji
pracy sieci. Ostatni etap projektu polegaæ bêdzie na wykonaniu
stacji uzdatniania wody pitnej
w zbiornikach terenowych w
Gnojnicy Woli, a tak¿e monta¿
kompletnej stacji dezynfekcji
wody z automatycznym pomiarem chloru wolnego w wodzie
pitnej oraz w zbiornikach zasilaj¹cych Gnojnicê Doln¹ przez
monta¿ kompletnej stacji dezynfekcji wody w przepompowni przy
ul. Ogrodniczej. Przyjête rozwi¹zania techniczne bêd¹ oparte na
systemie ³¹cznoœci bezprzewodowej. Planowana ca³kowita wartoœæ
projektu wynosi ok. 3,4 mln z³. Na
to zadanie Samorz¹d Ropczyc
wraz z PUK pozyska³ ok. 1,93 mln
z³ ze œrodków europejskich.
Remont chodnika przy moœcie na ul. 3-go Maja
W zwi¹zku z zakoñczeniem
przebudowy mostu na ul. 3-go
Maja, Samorz¹d Ropczyc zmodernizowa³ odcinek chodnika
³¹cz¹cy przebudowany most
z chodnikiem wyremontowanym przy rewitalizacji centrum
miasta. Ca³oœæ, wraz z nowoczesnym oœwietleniem, podniesie
warunki bezpieczeñstwa i komfortu pieszych oraz kierowców.
W ostatnim czasie jest to kolejna inwestycja dotycz¹ca przebudowy chodników. Oddane do
u¿ytku zosta³y odcinki w Brzezówce (438 m) oraz Ma³ej (490 m).
Trwa przebudowa chodnika
wzd³u¿ ul. Mickiewicza – odcinek
od bramy wjazdowej na stadion
do stacji paliw, zaœ w planach jest
jeszcze budowa chodnika Okonin – £¹czki Kucharskie.
Nowe trybuny na ropczyckim stadionie
Prawie 5 mln z³. bêdzie kosztowaæ budowa nowych trybun
na stadionie sportowym. Pozyskane przez Gminê œrodki zewnêtrzne stanowi¹ ponad 90%
wartoœci inwestycji. W chwili
obecnej trwaj¹ prace przy rozbiórce starych trybun. Pracê
potrwaj¹ rok, tak aby w 2014,
znowu œwiêto plonów mog³o
odbyæ siê w tym samym miejscu.
Nowe trybuny sk³adaæ siê bêd¹
z prawie 2 tys. nowych krzese³ek, które zostan¹ zamontowane w miejscu obecnie istniej¹cych trybun ziemnych. Najni¿szy poziom trybun znajdzie siê
1,2 m nad poziomem bie¿ni.
Krzese³ka bêd¹ zamontowane
na stropodachu w konstrukcji
¿elbetowej. W ramach inwestycji powstan¹ te¿ pomieszczenia
spikera i ochrony. Przebudowane zostan¹ nie tylko trybuny, lecz
tak¿e bie¿nia boiska wraz z elementami drena¿u i sieci wodoci¹gowej oraz nawierzchnia rzutni, skoczni w dal i wzwy¿. W sk³ad
ca³ego kompleksu sportowego,
oprócz pe³nowymiarowego boiska do pi³ki no¿nej, wchodz¹ te¿
korty tenisowe o nawierzchni
asfaltowej, które w zimie funkcjonuj¹ jako sztuczne lodowisko,
bie¿nia lekkoatletyczna, rzutnia
do pchniêcia kul¹ oraz skocznia.
Kolejny etap regulacji Wielopolki
Po oddaniu do u¿ytku mostu
na drodze wojewódzkiej w kierunku Wielopola mo¿liwa jest
kontynuacja prac przy regulacji
rzeki Wielopolki, realizowanych
przez Podkarpacki Zarz¹d Melioracji i Urz¹dzeñ Wodnych
w Rzeszowie. Prace polegaj¹ na
udro¿nieniu odcinka rzeki na
d³ugoœci ponad 200 m w kierunku zachodnim od nowo-przebudowanego mostu. Przewidziano
wykonanie m.in. nastêpuj¹cych
robót: wycinanie zakrzaczeñ
i drzew ze skarp, usuwanie namulisk i nawisów brzegowych, ubezpieczenie stopy skarpy koszami
siatkowo-kamiennymi, ubezpieczenie skarpy materacami siatkowo-kamiennymi. Jest to kolejna
inwestycja Samorz¹du Ropczyc,
obok kompleksowej przebudowy
mostów na ul. Stra¿ackiej i Szkolnej, maj¹ca na celu poprawê bezpieczeñstwa przeciwpowodziowego w naszej gminie. Przewidywany termin zakoñczenia prac to
koniec paŸdziernika br.
STR. 5
OBRADOWA£A RADA MIEJSKA
XLI sesja Rady Miejskiej
– 29 lipca 2013 r.
Spoœród czternastu uchwa³ podkach naboru poinformuj¹
jêtych przez Radê Miejsk¹ 29
wychowawcy klas
lipca najistotniejsze dotycz¹
nastêpuj¹cych tematów:
– Rada wyrazi³a zgodê na przy– na mocy nowelizacji regulaminu utrzymania czystoœci porz¹dku zmniejszono
iloœæ worków/pojemników
na odpady segregowane;
zamiast dziewiêciu – bêdzie szeœæ. Odpady zielone
i biodegradowalne nale¿y
dostarczaæ do punktu selektywnego zbierania odpadów (Ropczyce, ul. Przemys³owa 12) lub zagospodarowywaæ we w³asnych kompostownikach (dotychczasowe na te odpady przeznaczone by³y worki: bia³y i br¹zowy). Odpady metalowe
typu puszki, drobny z³om
itp. bêd¹ gromadzone razem z tzw. odpadami wielomateria³owymi do worka
pomarañczowego (znika
worek czerwony). Niniejsze postanowienia wchodz¹
w ¿ycie po 14 dniach
od og³oszenia uchwa³y
w Dzienniku Urzêdowym
Województwa Podkarpackiego,
– w nadchodz¹cym roku
szkolnym z funduszy europejskich zorganizowane zostan¹ w Szkole Podstawowej
nr 1 dodatkowe zajêcia z jêzyka angielskiego dla uczniów klas 0-III. O warunSTR. 6
st¹pienie do projektu termomodernizacja budynków krytej p³ywalni w Ropczycach. Skutkiem tej decyzji jest zg³oszenie wniosku
w konkursie na przyznanie
dofinansowania na wymienion¹ inwestycjê
– przyjêty zosta³ regulamin
korzystania z zespo³u basenów k¹pielowych otwartych.
Nieprzestrzeganie nakazów
i zakazów nim zawartych
w dziedzinie porz¹dku publicznego, grozi poniesieniem sankcji karnych.
W czêœci informacyjnej burmistrz Boles³aw Bujak poinformowa³ o g³ównych dzia³aniach administracji samorz¹dowej. Poinformowa³ tak¿e
o nowej taryfie wodno-kanalizacyjnej, która obowi¹zuje od
29 sierpnia tego roku. Taryfê
wyliczy³o i wprowadzi³o
w ¿ycie Przedsiêbiorstwo
Us³ug Komunalnych w Ropczycach. Ceny wody (za 1m3)
wzros³y o 0,7% dla gospodarstw domowych i o 2,7% dla
pozosta³ych odbiorców. Ceny
za odbiór œcieków (za 1 m3)
wzros³y o 4,9% dla gospodarstw domowych i 11,1% dla
pozosta³ych odbiorców. Wy¿sze stawki wynikaj¹ z kosztów
kiewicza w Ropczycach, od
bramy stadionu do CPN
(przetarg zosta³ rozstrzygniêty po obradach Rady
Miejskiej. W tej chwili trwaj¹
prace przy budowie chodnika. Wykonuje je firma
MELIOS),
nowych inwestycji wodoci¹gowych i kanalizacyjnych oraz
z kosztów eksploatacji sieci
i urz¹dzeñ istniej¹cych oraz – zakoñczy³a siê budowa
chodnika w Brzezówce;
nowo powsta³ych. Ostatnie
w planie jest dodatkowy zainwestycje: modernizacja siekres prac obejmuj¹cy budoci wodoci¹gowej w Ropczywê chodnika do przystanku,
cach umo¿liwiaj¹ca doprowadzenie nowych wodoci¹gów
na nowe obszary oraz zapew- – podpisana zosta³a umowa
z Zarz¹dem Dróg Wojeniaj¹ca stabilnoœæ dostawy
wódzkich na budowê chodwody, nowy wodoci¹g w Gnojnika na trasie Okonin –
nicy Woli i nowa sieæ kanali£¹czki Kucharskie na kwozacyjna w Ropczycach licz¹ca
tê 360 tys. z³. Przyst¹pienie
dodatkowych 650 przy³¹czy
do wykonawstwa nast¹pi po
(wartoœæ ok. 15 mln z³) – s¹
przetargu, równie¿ wtedy
konsekwencj¹ sygnalizowanepodany zostanie ostateczny
go zapotrzebowania odbiorkoszt chodnika,
ców oraz wymagañ ekologicznych i ochrony œrodowiska.
– podpisana zosta³a umowa
z Marsza³kiem Województwa
W nawi¹zaniu do przekazyPodkarpackiego na dofiwanych informacji na ponansowanie (o wartoœci praprzednich sesjach o wniowie 1 mln z³) rozbudowy
skach o dofinansowanie inweszko³y w NiedŸwiadzie Dolstycji, o przetargach, planowanej o salê gimnastyczn¹,
nych i rozpoczêtych przedsiê6 sal dydaktycznych i mowziêciach gospodarczych
dernizacjê przedszkola.
burmistrz z³o¿y³ relacjê z ich
Prowadzone s¹ zabiegi na
realizacji:
rzecz uzyskania dodatkowego wsparcia z Ministerstwa
– przy udziale œrodków na
Sportu,
usuwanie klêsk ¿ywio³owych remontowana jest
w Lubzinie droga Na Wod- – zakoñczona zosta³a budowa
mostu przy ul. Szkolnej
klik (1,3 km),
(g³ównie dla osiedli Witkowice i Pietrzejowa). Za oko– zakoñczono budowê chod³o miesi¹c planowane jest
nika w Ma³ej,
oddanie do u¿ytku mostu
przy ul. Stra¿ackiej (osiedle
– og³asza siê przetarg na buChech³y).
dowê chodnika przy ul. MicZIEMIA ROPCZYCKA nr 9/2013 (263)
SPO£ECZEÑSTWO I GOSPODARKA
Spotkanie z kandydatem na senatora
Mariuszem Kaw¹
œli³, sprawy gospodarcze i na
nich chcia³by siê skupiæ, jeœli otrzyma mandat senatorski. Podkreœli³, ¿e nale¿y
wspieraæ gospodarkê, bo jeœli dobrze siê rozwija, eliminuje wiele innych problemów, m.in. bezrobocie. Inny
temat, który jest szczególnie
bliski Mariuszowie Kawie to
sprawy miêdzynarodowe,
zw³aszcza te, które zwi¹zane
s¹ z poloni¹. Kandydat wspomnia³ równie¿ o sprawach
wa¿nych dla Ropczyc i powiatu, w tym o przyœpieszeniu
projektowania i budowy zabezpieczeñ przeciwpowodziowych na Wielopolce
w gminie Ropczyce i Wielopole Skrzyñskie oraz na rzece Budzisz w gminie Sedziszów M³p., uzbrojeniu terenów inwestycyjnych w strefach przemys³owych Ropczyc
i Sêdziszowa M³p., modernizacji drogi wojewódzkiej Tuszyma – Wiœniowa i budowie
³¹cznika autostrady z istniej¹c¹ sieci¹ dróg krajowych
i wojewódzkich.
sca pracy. A stworzyæ nowe miejsca pracy mo¿emy wtedy, gdy bêdzie sprzyja³a nie tylko sytuacja
polityczna, ale te¿ warunki formalne. – powiedzia³ Pupa. Podobnie ogólnikowe by³y
stwierdzenia kandydata na temat rolnictwa i gospodarki.
Niemniej jednak, prezes Kaczyñski rekomendowa³ Zdzis³awa Pupê na senatora.
Warto wspomnieæ, ¿e pan
Pupa by³ ju¿ pos³em i senatorem i niczym siê nie wykaza³.
Gdyby tak zaanga¿owa³ siê starania o powstanie skrzy¿owañ
na drogach z Sêdziszowa M³p.
w kierunku na Górê Ropczyck¹ i Iwierzyce, jak przeszkadza³ przy budowie ropczyckiej obwodnicy i oczyszczalni œcieków, to pewnie obie
drogi ju¿ dawno by³yby bezpieczniejsze dla kierowców.
W statystykach parlamentarnych zaznaczy³ siê jako pose³
i senator doœæ przeciêtny.
W ci¹gu czterech lat III kadencji sejmu (1998-2001) mia³ 58
wyst¹pieñ poselskich, 25 interpelacji w sprawach bie¿¹cych
i jedno zapytanie, jego podpis
nie wystêpuje pod ¿adnym
projektem ustaw. Jako senator
VII kadencji (2007-2011) sam
podpisa³ siê pod siedmioma
oœwiadczeniami, pod kilkunastoma wspólnie z innymi senatorami PIS-u.
G³osuj¹c 8 wrzeœnia w wyborach uzupe³niaj¹cych do senatu nale¿y siê zastanowiæ, czy
jest to najlepszy kandydat na
senatora dla naszego miasta
i naszej gminy.
Czytelnik z Ropczyc
(imiê i nazwisko
do wiadomoœci redakcji)
23 sierpnia 2013 roku w ropczyckim Centrum Kultury odby³o siê
spotkanie Porozumienia Gospodarczo-samorz¹dowego z udzia³em
Mariusza Kawy, kandydata do Senatu RP poœwiêcone aktualnym
sprawom spo³eczno-gospodarczym naszego regionu. Uczestniczyli
w nim samorz¹dowcy, radni, so³tysi, przedstawiciele biznesu,
cz³onkowie organizacji spo³ecznych i stowarzyszeñ z gminy Ropczyce i powiatu ropczycko-sêdziszowskiego.
Rozpoczynaj¹c spotkanie
burmistrz Boles³aw Bujak podziêkowa³ przedstawicielom
grup do¿ynkowych i wszystkim zaanga¿owanym w przygotowanie tegorocznego
œwiêta plonów, a tak¿e wszystkim uczestnicz¹cym w do¿ynkach.
Kandydat do Senatu Mariusz Kawa, d³ugoletni samorz¹dowiec, przedstawi³ pokrótce problemy, które s¹
niezwykle wa¿ne i wymagaj¹
szybkich rozwi¹zañ, nie tylko
w naszym regionie, ale w skali ca³ego kraju. Szczególnie
bliskie s¹ mu, jak sam okre-
Czy to jest
najlepszy
kandydat?
W wyborach uzupe³niaj¹cych do senatu startuje Zdzis³aw Pupa, kandydat PIS-u.
21 lipca, podczas spotkania
w Ropczycach z Jaros³awem
Kaczyñskim kandydat zaprezentowa³ swój program wyborczy, powtarzaj¹c ogólnie znane slogany. Pupa mówi³ o problemach, które nêkaj¹ nasz
region i kraj, nie dodaj¹c, ¿e
takie same problemy ma ca³a
Europa. Mówi¹c o bezrobociu
w naszym powiecie (które
uzna³ za najwiêksze w województwie podkarpackim, co
nie jest prawd¹; wed³ug statystyk z sierpnia ubieg³ego roku
najwiêksze bezrobocie w naszym województwie jest w powiatach: bieszczadzkim, ni¿añskim i strzy¿owskim)
stwierdzi³, ¿e miejsca pracy
bêd¹, jeœli bêd¹ warunki ku
temu. – Niezwykle wa¿ne jest,
abyœmy mogli stworzyæ nowe miej-
OG£OSZENIA
Sprzedam dzia³kê po³o¿on¹
ko³o starego koœció³ka w Chech³ach.
Tel. 886 494 011 (dzwoniæ po 20.00)
***
Sprzedam dzia³kê budowlan¹,
uzbrojon¹ w Chech³ach.
Tel. 17 22 18 403 (dzwoniæ po 20.00)
Najdziwniejsze podatki œwiata
* Estonia: w³aœciciele krów od 2008 r. p³ac¹ podatek od tego,
¿e krowy wydalaj¹ gazy, bo w ten sposób wydalaj¹ metan,
zanieczyszczaj¹cy œrodowisko.
* Republika Gwinei: jeœli w kraju nie ma wojny za ka¿dy rok
bez wojny ka¿dy obywatel kraju p³aci równowartoœæ 17 euro.
* Walonia w Belgii: za ka¿dorazowe grillowanie na œwie¿ym
powietrzu nale¿y zap³aci 20 euro.
* Chiny: obowi¹zuje podatek nak³adany na pary ¿yj¹ce na
„koci¹ ³apê”, czyli bez œlubu.
* Wenecja (W³ochy): w³aœciciele nieruchomoœci p³ac¹ podatek od cienia, jeœli ich nieruchomoœæ (dom) daje cieñ na
ziemiê bêd¹c¹ w³asnoœci¹ gminy.
STR. 7
Czy Ropczyce
to dobre miejsce
dla m³odych?
Pytamy o to burmistrza Ropczyc Boles³awa Bujaka. Rozmawiamy
tak¿e o gminnej oœwiacie, funduszach unijnych, rolnictwie oraz
o wyborach uzupe³niaj¹cych do Senatu.
Z. R.: Mamy wrzesieñ, kilka dni
temu rozpoczêliœmy nowy rok
szkolny. Co Pan s¹dzi o modelu
finansowania oœwiaty? Jaka jest
jej kondycja w naszej gminie?
Jakie jest Pana zdanie na temat
finansowaniu przedszkoli od
nowego roku szkolnego?
Boles³aw Bujak: Bardzo siê
cieszê, ¿e w bie¿¹cym roku
szkolnym do szkó³ podstawowych i gimnazjalnych w mieœcie i gminie Ropczyce pójdzie taka sama iloœæ dzieci
i m³odzie¿y, jak w roku poprzednim, do przedszkoli
gminnych zaœ znacz¹co wiêcej. Jesteœmy dobrze przygotowani do tego roku szkolnego. Zawdziêczamy to grupie
ponad 500 nauczycieli i pracowników pionu oœwiaty naszej gminy. Jak zwykle na wakacjach znacz¹co zmodernizowaliœmy bazê oœwiatow¹
w wielu szko³ach i przedszkolach. Cieszy mnie zdobycie
przez wspó³pracowników
z Urzêdu Miasta kwoty 1 mln
250 tys. z³ na informatyczne
wyposa¿enie szkó³, przedszkoli, bibliotek i indywidualnych uczniów. Nowy, dobrze funkcjonuj¹cy ¿³obek
w Ropczycach, czy zamiar
otwarcia kolejnych przedszkoli w Ma³ej, na osiedlu
Chech³y, jeszcze w br. – wszystko to zmierza do stwarzania
coraz lepszej oferty wychowawczej, edukacyjnej i opiekuñczej dla dzieci, by utrzymaæ demografiê chocia¿ na
obecnym, niez³ym poziomie
w naszej gminie. Bêdê konsultowa³ w najbli¿szych miesi¹cach z radnymi Rady MiejSTR. 8
Fot. Józef Ambrozowicz
B. B.: Jestem bardzo zadowolony ze wspó³pracowników
w Urzêdzie i Rady Miejskiej,
bo z koñcz¹cych siê œrodków
europejskich tej perspektywy
unijnej uda³o siê nam pozyskaæ sporo pieniêdzy, które
w po³¹czeniu z naszymi lokalnymi podatkami pozwalaj¹ np.
na rozpoczêcie rozbudowy, jak
ju¿ wspomnia³em, kolejnej
szko³y i budowê sali gimnastycznej, czy przebudowê trybun i stadionu za kwotê oko³o 5 mln z³, które to zadanie
w³aœnie rozpoczynamy po tegorocznych do¿ynkach.
Oddaliœmy równie¿ kolejny,
trzeci most na Wielopolce
w granicach miasta, który
z pewnoœci¹ przyczyni siê do
poprawy bezpieczeñstwa powodziowego, ale, podobnie
jak dwa poprzednie, bêdzie
s³u¿y³ mieszkañcom przez kolejne piêædziesi¹t lat.
Ze œrodków europejskich
koñczymy wakacyjn¹ termomodernizacjê szeœciu szkó³
i przedszkoli, za kwotê ponad
2 mln z³.
Zrobiliœmy du¿y postêp
w zakresie ochrony œrodowiska w gminie, poprzez zakoñczenie w po³owie roku programu budowy kanalizacji sanitarnej w Ropczycach, co
da³o mo¿liwoœæ przy³¹czenia
do sieci ponad 650 domów.
W tym zakresie mieszcz¹ siê
równie¿ dwa etapy modernizacji sieci wodoci¹gowej. Jeden ju¿ zrealizowany, drugi
Z. R.: Poruszê teraz zupe³nie inny
etap Przedsiêbiorstwo Us³ug
temat, choæ te¿ dotycz¹cy pieKomunalnych rozpoczyna
niêdzy. W jakim stopniu Gmina
jeszcze w bie¿¹cym roku.
wykorzystuje fundusze unijne?
Wsparcia w zakresie przebuJak to siê przek³ada na jej rozdowy ulic i dróg nie bêdê
wój?
skiej, Zarz¹dem Zwi¹zku Nauczycielstwa Polskiego projekt zwi¹zany ze zrezygnowaniem w naszej gminie od
1 stycznia przysz³ego roku ca³kowicie, czy prawie ca³kowicie z op³at za dzieci w przedszkolach gminnych.
Z innych wa¿nych spraw
w oœwiacie: pomimo kryzysu
zapowiadam utrzymanie dotychczasowego poziomu finansowania w szko³ach zajêæ
pozalekcyjnych w tym, kulturalnych, sportowych, rozwijaj¹cych zainteresowania naszej
m³odzie¿y oraz ci¹g³y rozwój
szko³y muzycznej w Ropczycach. Wa¿n¹ zapowiedzi¹ na
nowy rok szkolny jest te¿, rozpoczêcie budowy jeszcze w br.
ostatniej nowej sali gimnastycznej, wraz ze znacz¹c¹ rozbudow¹ szko³y w NiedŸwiadzie Dolnej.
Oczywiœcie, jeœli mam oceniaæ system finansowania
oœwiaty przez pañstwo, to jest
absolutnie nieudolny i niewystarczaj¹cy. Musimy wiedzieæ,
jako obywatele gminy, ¿e oœwiata jest w 50% utrzymywana
z naszych podatków p³aconych do gminy.
Pragnê jeszcze dodaæ, ¿e
cieszê, siê i¿ w zasadzie ¿aden
nauczyciel w naszej gminie
nie utraci³ pracy, co w obecnej sytuacji demograficznej
w Polsce i na Podkarpaciu jest
ewenementem.
przybli¿a³, bo jest to wiele ró¿nych odcinków, ale wiem, ¿e
mieszkañcy zauwa¿aj¹, ¿e co
roku jeŸdzimy po lepszych
drogach, bez dziur, z niez³ym
oœwietleniem, a dzisiejsze rozwi¹zania komunikacyjne
Ropczyc rozbudzaj¹ w innych
stronach zazdroœæ.
Z. R.: Niedawno odby³y siê
w Ropczycach do¿ynki, co oznacza, ¿e ¿niwa ju¿ za nami. Jak
Pan ocenia nasz¹ gminn¹ wieœ,
rolnictwo i perspektywy jego
rozwoju?
B. B.: ¯niwa, tak jak i do¿ynki by³y udane z uwagi na
pogodê. Mo¿e zbiory nie by³y
najlepsze, ale jest i tak za co
dziêkowaæ Panu Bogu. Gorzej
z cenami, bo to ju¿ europejski trend i ceny nie zale¿¹ tylko od polskiego rz¹du, czy
polskiego rolnictwa.
My w gminie nie mamy mocnego rynkowego rolnictwa,
ale mamy bardzo rozwiniêty
przemys³ przetwórstwa rolnospo¿ywczego, wymieniaj¹c
choæby wspania³e szeœæ piekarni, dwie masarnie, wytwórniê pasz, czy cukrowniê. To
te¿ by³a g³ówna przyczyna odwiedzin ministra rolnictwa
Stanis³awa Kalemby. Nie ukrywam, ¿e jednym z motywów
jego obecnoœci by³y wybory
uzupe³niaj¹ce do Senatu, które maj¹ siê odbyæ 8 wrzeœnia
br., a w których minister rolnictwa popar³ kandydata samorz¹du Ropczyc, czy te¿
wiêkszoœci samorz¹du Mariusza Kawê, te¿ rolnika z podobnym area³em, jak rolnicy
z naszej gminy. To by³a dobra
okazja, ¿eby zwróciæ uwagê ministra, rz¹du na szko³y o charakterze rolniczym, jak nasz
Zespó³ Szkó³ Agro-Technicznych, œwietnie prowadzony
przez nauczycieli na czele
z dyrektorem Paw³em Bujnym.
To w takich szko³ach, jak
ropczycki ZSA-T (minister
Kalemba odwiedzi³ szko³ê
przed do¿ynkami) wykuwaæ
siê bêdzie przysz³oœæ naszego
rolnictwa, równie¿ gminnej
wsi za lat kilka, czy kilkanaœcie.
Jako burmistrz jestem
wdziêczny panu staroœcie Stanis³awowi Ziemiñskiemu
i Radzie Powiatu za przyk³adanie tak du¿ej wagi i znaczenia do poziomu kszta³cenia
i wyposa¿enia tej szko³y. Proszê zauwa¿yæ, ¿e pomimo tak
znacz¹cego ni¿u demograficznego, równie¿ na Podkarpaciu, w tej szkole po raz kolejny jest wiêcej m³odzie¿y. To
du¿y sukces kadry pedagogicznej i dyrektora szko³y.
Z. R.: Du¿o mówi Pan o oœwiacie
i rozwoju dzieci i m³odzie¿y. Jak
Pan s¹dzi, czy Ropczyce to dobre miejsce dla nich do za³o¿enia rodzin i pozostania tutaj?
B. B.: To dobre choæ niezwykle trudne pytanie. Samorz¹d Ropczyc tej kadencji jako
priorytet stawia sobie za cel
rozwój miasta w takim kierunku, aby zachêciæ m³odych obywateli do pozostania w naszych rodzinnych stronach.
Przede wszystkim, stawiamy na
gospodarkê, wiedz¹c, ¿e nade
wszystko licz¹ siê miejsca pracy. Nie jest krytycznie, ale daleko nam do euforii. Trzeba
wspomnieæ, ¿e powsta³ zak³ad
Weldon, daj¹c 300 miejsc pracy, ci¹gle rozwija siê UTC –
Gloria (równie¿ zatrudnia ju¿
prawie 300osób), w tym roku
bêd¹ jeszcze miejsca pracy
w zakresie produkcji elektroniki. Powstaj¹ równie¿ pomniejsze hale produkcyjne
w strefie ekonomicznej Czekaja: pañstwa Jadwigi i Jana
Niwów, czy Rega-Yacht Babiczów i Królikowskich. A do
tego niezwykle wa¿ne, ca³kiem nowe jedno-, dwu-, kilkuosobowe, ma³e firmy prê¿ne, innowacyjne – to nasza
ropczycka przysz³oœæ.
Co chcemy m³odym zaoferowaæ? Dostêpnoœæ do mieszkañ
budowanych w blokach przez
gminê i do dzia³ek budowlanych, które chcemy przygotowaæ na bazie planów miejscowych i procedury scalania.
Oczywiœcie, zdajê sobie sprawê,
¿e na wy¿szym jeszcze poziomie
musimy przygotowaæ ofertê
spêdzania wolnego czasu.
Z. R.: Wróæmy jeszcze do wizyty
na ropczyckich do¿ynkach ministra rolnictwa. Jakoœ ostatnio
du¿o w naszym regionie przedstawicieli rz¹du. Czy to ma jakieœ znaczenie dla kandydatów
do Senatu?
B. B.: Czy dla wszystkich
kandydatów, nie wiem. W ka¿dym razie to prawda, ¿e du¿o
jest u nas polityków z pierwszych stron gazet, z wielu formacji politycznych i ka¿dy wychwala swojego kandydata.
Obecnoœæ przedstawicieli rz¹du pozwala nam, samorz¹dowcom przypomnieæ im i na miejscu pokazaæ sygnalizowane
przez nas wczeœniej problemy.
Mamy te¿ szansê zobowi¹zywaæ przyrzeczeniem kandydatów do tego jednego miejsca
w Senacie, aby pamiêtali
o naszych problemach, jeœli
któryœ z nich zostanie po wyborach senatorem. A który
z nich daje najwiêksze gwarancje realizacji tych deklaracji?
Tylko Mariusz Kawa, bo tylko
on jest popierany przez rz¹d,
który ma przed sob¹ jeszcze 2,5
roku kadencji i na taki tylko
okres wybieramy senatora.
Ja równie¿ bêdê g³osowa³ na
Mariusza Kawê, bo tylko on
w wymienionym kontekœcie
mo¿e byæ skutecznym ambasadorem naszych trudnych
spraw w parlamencie. Nie
ufam kandydatowi PiS-u Zdzis³awowi Pupie, bo zawiód³
Ropczyce bêd¹c parlamentarzyst¹. Mia³bym rozterki, na
kogo g³osowaæ, gdyby kandydatem PiS-u by³ obecny pose³
Kazimierz Moskal, bo o nim
siê przez pewien czas mówi³o. W porównaniu z obecnym
kandydatem by³aby to inna
jakoœæ w PiS-ie.
Z.R.: Dziêkujê Panu za rozmowê. ¯yczê powodzenia w pracy
i realizacji wszystkich planów,
o których rozmawialiœmy, ale
tak¿e i tych, na które zabrak³o
miejsca w tej rozmowie.
Teresa Kiepiel
Nowa ustawa, a œmieciowa rzeczywistoœæ
Wprowadzenie nowej „ustawy
œmieciowej” sporo namiesza³o
ludziom w g³owach. Niektórzy
„rzucili siê” na wybieranie dodatkowych worków ju¿ po kilku
dniach funkcjonowania nowego
systemu, nie zastanawiaj¹c siê,
czy bêd¹ one potrzebne, czy nie.
Producenci worków zacieraj¹
rêce, a iloœæ zbieranych odpadów
roœnie, przynajmniej o tony wydanych worków.
Dwuosobowa rodzina dostawi³a sobie dodatkowe dwa kub³y 120l, Kowalski dzwoni
i pyta, gdzie ma przywieŸæ wywrotkê œmieci, Nowak wykosi³
40 arów ³¹ki i przyjecha³ po
20 worków, Iksiñska po dziesiêciu dniach wybra³a dodatkowych szeœæ worków na odpady zmieszane.
Kto za to zap³aci? My, wszyscy.
Zap³aci za to mieszkaniec
w postaci podatku. Ile zap³aci?
Tyle, ¿eby pokryæ koszty zbiórki
i zagospodarowania odpadów.
System zbiórki odpadów
i ich przetwarzanie musi siê
bilansowaæ. ¯eby funkcjonowa³ on tanio i sprawnie ka¿dy
z nas musi o to zadbaæ we w³asnym gospodarstwie. Plastik,
szk³o, papier i makulatura to
odpady które s¹ surowcami
wtórnymi i obci¹¿one tylko
kosztami zbiórki i transportu.
Pozosta³e odpady, oprócz kosztów zbiórki, obarczone s¹ kosztami ich przetwarzania i sk³adowania na wysypisku œmieci.
Dlatego, je¿eli chcemy mieæ
dobry system zagospodarowania odpadów i niskie op³aty
podatku œmieciowego, staraj-
my siê segregowaæ œmieci
i namawiajmy do tego znajomych i s¹siadów.
Na kogo bêdziemy narzekali, kiedy podatek œmieciowy
wzroœnie? Na siebie, na s¹siadów, czy znajomych. To zale¿y
tylko od nas. Przyjemnego segregowania.
Janusz Œroda
STR. 9
Nowe mosty na Stra¿ackiej i Szkolnej
„Odbudowa mostów w miejscowoœci Ropczyce w ci¹gu dróg
gminnych: nr 107510R Pietrzejowa – Witkowice – ul. Szkolna
w km 0+406,50 oraz nr 107539R
Chech³y – Chech³y – ul. Stra¿acka w km 0+415,20”
Dziêki umowie o dofinansowanie podpisanej z Zarz¹dem Województwa Podkarpackiego 18 sierpnia br. Gmina Ropczyce otrzyma³a blisko
2,5 mln z³ dotacji na odbudowê mostów na rzece Wielopolce w ci¹gu ulic Stra¿ackiej
i Szkolnej, które zosta³y uszkodzone w wyniku powodzi
w roku 2010. G³ównym celem
realizacji projektu by³a likwidacja skutków powodzi, a tak¿e poprawa bezpieczeñstwa,
funkcjonalnoœci oraz dostêpnoœci do obiektów mostowych
w mieœcie Ropczyce.
Prace zwi¹zane z odbudow¹
mostów rozpoczê³y siê pocz¹tkiem marca br., a zakoñczy³y siê
koñcem sierpnia. W ramach
inwestycji wykonane zosta³y
tymczasowe k³adki dla pieszych,
dokonano rozbiórki istniej¹cych obiektów mostowych oraz
wybudowano nowe mosty na ul.
Szkolnej i Stra¿ackiej, wykonano prace regulacyjne rzeki
Wielopolki w obrêbie nowego
mostu, dokonano umocnienia
skarp oraz wybudowano nowe
dojazdy do mostów.
Dziêki du¿emu wysi³kowi
i zaanga¿owaniu samorz¹du
Ropczyc projekt odbudowy
mostów zosta³ umieszczony na
Indykatywnym Wykazie Projektów Kluczowych Województwa Podkarpackiego na lata
2007-2013. By³ realizowany
w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podkarpackiego na
lata 2007-2013. Pozyskane do-
finansowanie pochodzi ze
œrodków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w kwocie 2 111 226,63 z³
oraz z bud¿etu Pañstwa w kwocie 372 570,08 z³. Wk³ad w³a-
£atwiejsze segregowanie œmieci
Od 24 sierpnia obowi¹zuje na terenie miasta i gminy Ropczyce zmieniony, na
ostatniej sesji Rady Miejskiej w Ropczycach, regulamin utrzymania czystoœci
i porz¹dku, na podstawie którego zmniejszona zosta³a iloœæ pojemników i worków do segregacji odpadów. Zlikwidowane zosta³y trzy pojemniki (worki): czerwony, bia³y i br¹zowy.
Przedsiêbiorstwo Us³ug
Komunalnych, bêdzie wydawaæ dla mieszkañców zabudowy jednorodzinnej worki
w kolorach:
1) ¿ó³tym – przeznaczony na
tworzywa sztuczne,
2) zielonym – przeznaczony
na szk³o,
3) niebieskim – przeznaczony
na papier i tekturê,
4) pomarañczowym – przeznaczony na pozosta³¹ odpady
suche w tym: opakowania
STR. 10
wielomateria³owe, metale
(np. puszki, drobny z³om),
5) szarym – przeznaczony na
zimny popió³,
6) czarnym – przeznaczony na
zmieszane odpady komunalne mokre.
W zabudowie wielorodzinnej po otrzymaniu do 30 wrzeœnia br. dodatkowych pojemników (kontenerów) segregacja bêdzie nastêpuj¹ca:
1) niebieski – na papier i tektura,
2) ¿ó³ty – tworzywa sztuczne,
3) zielony – szk³o,
4) pomarañczowy – pozosta³e
odpady suche w tym: opakowania wielomateria³owe,
metale, (np. puszki, drobny z³om).
Segregowane do tej pory
w zabudowie jednorodzinnej
odpady zielone i biodegradowalne mo¿na poddaæ kompostowaniu lub odwieŸæ do
Punktu Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych
sny Gminy Ropczyce wynós³
668.294,27 z³, zaœ ca³kowity
koszt realizacji projektu –
3 152 090,98 z³.
Sabina Wójcik
(PSZOK), który czynny jest
w dni robocze od poniedzia³ku do pi¹tku w godz. od 7 do
14.30 oraz w soboty w godz. od
8 do 12.
Planowane jest dalsze
zmniejszenie iloœci pojemników (worków) w celu uproszczenia segregacji odpadów
komunalnych, a tak¿e w celu
zwiêkszenia liczby mieszkañców, którzy dokonuj¹ segregacji.
G³ównym celem tych dzia³an s¹ wymagania ustawy
o utrzymaniu czystoœci i porz¹dku w gminach, czyli uzyskania odpowiedniego poziomu segregacji i unikniêcia
ewentualnej kary.
Referat Gospodarki
Przestrzennej, Rolnictwa
i Ochrony Œrodowiska
UM w Ropczycach
Wicepremier Piechociñski w naszym powiecie
Ci¹g dalszy ze str. 3
W programie znalaz³y siê
m.in. wizyty w Hispano-Suiza
w Sêdziszowie M³p., w Zak³adach Magnezytowych i Cukrowni „Ropczyce”.
Podczas konferencji prasowej wicepremier Piechociñski powiedzia³ o obecnych
dzia³aniach rz¹du i ministerstwa gospodarki, a tak¿e przedstawi³ plany i perspektywy rozwoju polskiej gospodarki.
Podczas wizytowania najwiêkszych firm dzia³aj¹cych w powiecie ropczycko-sêdziszowskim
wicepremier spotka³ siê
z kadr¹ zarz¹dzaj¹c¹ tych firm,
a tak¿e zapozna³ z profilem produkcji poszczególnych zak³a-
Informacje z Agencji
Rynku Rolnego
Agencja Rynku Rolnego wstêpnie podsumowa³a dop³aty do
materia³u siewnego w 2013. Do
8 lipca 2013 r. ARR rozpatrzy³a
ponad 41 tys. wniosków.
Jednym z podstawowych
czynników gwarantuj¹cych
zwiêkszenie plonów oraz ich
jakoœci jest wykorzystanie do
siewu lub sadzenia elitarnego, b¹dŸ kwalifikowanego
materia³u siewnego. Od 2007
r. Agencja Rynku Rolnego
prowadzi dzia³ania rekompensuj¹ce rolnikom czêœci
kosztów zakupu materia³u
siewnego kategorii elitarny
lub kwalifikowany, maj¹ce na
celu zwiêkszenie iloœci stosowanego materia³u siewnego
w polskich gospodarstwach.
Podstaw¹ do stworzenia powy¿szego systemu wsparcia by³
opracowany w Ministerstwie
Rolnictwa i Rozwoju Wsi „Program poprawy jakoœci produktów rolnych poprzez zwiêkszenie zu¿ycia kwalifikowanego
materia³u siewnego”.
Od 15 stycznia do 25 czerwca 2013 r. producenci rolni
mogli ubiegaæ siê o dop³atê
z tytu³u zu¿ytego do siewu lub
sadzenia materia³u siewnego
maj¹c¹ charakter pomocy de
minimis w rolnictwie. W tym
terminie z³o¿ono ok. 62,1 tys.
dów. Wizytuj¹c warsztaty Kszta³cenia Praktycznego wicepremier mia³ okazjê zobaczyæ pracownie, które powsta³y w wyni-
ku realizowanego przez Starostwo Powiatowe w Ropczycach
projektu, pn. „Tworzenie bazy
s³u¿¹cej kszta³ceniu praktycznemu w zakresie nowoczesnych technologii – Powiat
Ropczycko-Sêdziszowski”.
Na zakoñczenie wizyty starosta Stanis³aw Ziemiñski podziêkowa³ przedstawicielowi
polskiego rz¹du za zainteresowanie sprawami powiatu
ropczycko-sêdziszowskiego
i wspieranie realizowanych
tutaj dzia³añ oraz inicjatyw.
Inf. w³asna
wniosków. W stosunku do
ubieg³ego roku zanotowano
niewielki, ok. 5% spadek
w liczbie z³o¿onych wniosków.
Niew¹tpliwie mia³y na to
wp³yw trudne warunki agrotechniczne w okresie wiosennym, uniemo¿liwiaj¹ce terminowy wysiew roœlin jarych.
OpóŸniona wiosna spowodowa³a, ¿e ponad 31 tys. wniosków (50% ogólnej liczby)
wp³ynê³o do oddzia³ów terenowych ARR dopiero w okresie od 1 do 25 czerwca.
Dop³aty skierowane by³y do
producentów rolnych uprawiaj¹cych zbo¿a, roœliny str¹czkowe oraz ziemniaki. Wysokoœæ stawki dop³aty do 1 ha
gruntów ornych obsianych
lub obsadzonych materia³em
siewnym w 2013 r. wynosi: 100
z³ w przypadku zbó¿, mieszanek zbo¿owych i pastewnych,
160 z³ w przypadku roœlin
str¹czkowych, 500 z³ w przy-
padku ziemniaków. Dotychczas wyp³acono beneficjentom ok. 33 mln z³.
ARR informuje, ¿e 31 grudnia 2013 r. wygasaj¹ przepisy
rozporz¹dzenia Komisji (WE)
z dnia 20 grudnia 2007 r.
w sprawie zastosowania art. 87
i 88 Traktatu WE w odniesieniu do pomocy de minimis
w sektorze produkcji rolnej,
na podstawie których udzielane s¹ dop³aty. Komisja Europejska podjê³a pracê nad
przygotowaniem nowych przepisów reguluj¹cych udzielanie pomocy o charakterze de
minimis w rolnictwie, które
mia³yby obowi¹zywaæ od 2014
r. W zwi¹zku z tym, realizacja
mechanizmu dop³at w przysz³ym roku jest uzale¿niona od
regulacji prawnych, które zostan¹ uchwalone przez KE.
Sekcja Informacji
i Promocji
OT ARR Rzeszów
URZ¥D MIEJSKI w ROPCZYCACH, 39-100 Ropczyce, ul. Krisego 1
Informacja o wywieszeniu wykazu nieruchomoœci
/podlega podaniu do publicznej wiadomoœci przez og³oszenie w prasie lokalnej oraz w inny sposób zwyczajowo przyjêty
w danej miejscowoœci, a tak¿e na stronach internetowych w³aœciwego urzêdu,
zgodnie z art. 35 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomoœciami (Dz. U. z 2010 r. nr 102, poz. 651 ze zm.) /
Uprzejmie informuje siê, ¿e na tablicy og³oszeñ w budynku Urzêdu Miejskiego w Ropczycach, ul. Krisego 1, wywieszony zosta³ do publicznej wiadomoœci, na okres 21 dni, wykaz nieruchomoœci, stanowi¹cej w³asnoœæ Gminy Ropczyce,
przeznaczonej do:
NIERUCHOMOŒCI GRUNTOWE
Przeznaczenie do ...
oddania w NAJEM
w drodze bezprzetargowej
oddania w DZIERŻAWĘ
w drodze bezprzetargowej
Na rzecz ...
Agnieszki i Macieja
Kosydar
Aliny Surdel
Ireny Kulpy
Ewy baran
Położenie
Nr działki
Ropczyce
842/3
Łączki Kucharskie
Gnojnica
1545
2219/9, 2271/9
Pow. [ha]
Termin wywieszenia
od
do
0,0055
13
0,38
0,04
29-07-2013
19-08-2013
20-08-2013
10-09-2013
STR. 11
Przebudowa wodoci¹gu miejskiego w Ropczycach
Pod koniec lipca bie¿¹cego roku zakoñczono
roboty budowlane w ramach projektu pn. „Przebudowa wodoci¹gu miejskiego w Ropczycach”.
WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE
Planowany ca³kowity koszt
projektu wynosi: 1 436 200,60
z³. Projekt wspó³finansowany
jest ze œrodków Unii Europejskiej z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
w ramach Regionalnego Programu Województwa Podkarpackiego na lata 2007-2013.
Planowana wartoœæ dofinansowania realizacji projektu ze
œrodków Unii Europejskiej to
817 405, 45 z³.
Projekt obejmowa³ swoim
zakresem przebudowê istniej¹cego wodoci¹gu miejskiego
w rejonie ul. Wyszyñskiego na
odcinku d³ugoœci 228 m,
gdzie dotychczas funkcjonuj¹cy odcinek wodoci¹gu
150 mm wykonany z rur stalowych zosta³ zast¹piony nowym: 250 mm wykonanym
z rury PE, SDR 17.
Prace zwi¹zane z wymian¹
wodoci¹gu miejskiego w Ropczycach w ramach projektu
prowadzone by³y równie¿ przy
ul. Pi³sudskiego. Na odcinku
d³ugoœci 1137 m, w miejsce
starego stalowego wodoci¹gu
250 mm zosta³ po³o¿ony
nowy: 280 mm z rur PE, SDR
17, oraz przy ul. Mickiewicza –
odcinek o d³ugoœci 960 m
z rur stalowych 80 mm zast¹piony zosta³ nowym:
160
mm z rur PE SDR 17.
Ostatnim etapem prowadzonych prac budowlanych
by³o w³¹czenie wymienionych
odcinków w funkcjonuj¹c¹ na
terenie miasta sieæ wodoci¹gow¹. Jako ostatnie wykonano
g³ówne prze³¹czenia przy ul.
Pi³sudskiego w rejonie dom-
ków jednorodzinnych oraz na
skrzy¿owaniu ul. Œw. Barbary
oraz ul. Krakowskiej.
Oprócz wymiany odcinków
sieci wodoci¹gowej przeprowadzono równie¿ modernizacjê systemu uzdatniania wody
pitnej w zbiornikach terenowych przy ul. Rataja, polegaj¹c¹ na monta¿u kompletnej
stacji dezynfekcji wody z automatycznym pomiarem chloru
wolnego w wodzie pitnej. Ponadto wykonano opomiarowanie przep³ywu wody w szeœciu
istniej¹cych przepompowniach sieciowych, wraz z pod³¹czeniem ich do funkcjonuj¹cego w PUK systemu automatyki i wizualizacji pracy sieci wodoci¹gowej. W ramach
prowadzonych dzia³añ wykonano system radiowego odczytu wodomierzy z funkcj¹ zdalnego przekazywania danych.
Zamontowano sto nak³adek
umo¿liwiaj¹cych zdalny odczyt stanu wodomierzy.
Zrealizowane
zadania
wp³yn¹ korzystnie na poprawê jakoœci wody dostarczanej
odbiorcom oraz zmniejszenie
ryzyka niedoborów wody spowodowanych awariami sieci
oraz zapewni¹ sprawniejsz¹
obs³ugê klientów.
Piotr Mi¹so
Przebudowa wodoci¹gu miejskiego w Ropczycach
- etap II
WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE
Komunalnych przebudowuje
ponad 30-letnie sieci wodoci¹gowe. Dzia³ania te maj¹ na
celu umo¿liwienie dostêpu
mieszkañcom gminy do us³ug
wodoci¹gowych i kanalizacyjnych, czyli zaspokojenie podstawowych potrzeb ka¿dej spoSTR. 12
³ecznoœci lokalnej. W miarê
mo¿liwoœci przedsiêbiorstwo
stara siê ograniczyæ negatywne czynniki wp³ywaj¹ce na œrodowisko oraz poprawiæ jakoœæ
œwiadczonych us³ug. Pewnoœæ
dostawy i jakoœæ wody to priorytety, które przyœwiecaj¹ tym
dzia³aniom.
Do chwili obecnej Przedsiêbiorstwu Us³ug Komunalnych uda³o sie obj¹æ miasto
wodoci¹giem zamkniêtym
w pierœcieñ. Odcinki wodoci¹gów w przyleg³ych osiedlach i wsiach s¹ w dobrym
stanie technicznym, gdy¿ instalowano je stosunkowo nie-
dawno i w nowej technologii,
natomiast g³ówne sieci miejskie przy ul. Przemys³owej,
Broniewskiego, Wyszyñskiego, Pa³acowej, Rzeszowskiej
i Rataja s¹ w bardzo z³ym stanie technicznym i w³aœnie ich
wymiana jest przedmiotem
projektu. Czeœæ wodoci¹gu
zaplanowanego do wymiany
wykonana zosta³a z rur cementowo-azbestowych w latach siedemdziesi¹tych ubieg³ego wieku. Ponadto do bu-
dowy tych sieci zastosowano
rury stalowe o œrednicy 100250 mm izolowane welonem
szklanym i lepikiem. Z uwagi
na wieloletni okres eksploatacji istniej¹ce ruroci¹gi stalowe uleg³y znacznej korozji,
a dodatkowo ich przekroje s¹
w chwili obecnej niewystarczaj¹ce dla potrzeb rozbudowuj¹cego siê miasta i s¹siednich
so³ectw. Coraz czêœciej dochodzi do awarii spowodowanych
znacznym wyeksploatowaniem i zu¿yciem wodoci¹gu.
Pomimo, i¿ te odcinki wodoci¹gu nale¿¹ do najstarszych,
obs³uguj¹ bardzo du¿y obszar
miasta i gminy i nale¿¹ do sieci przesy³owych w wiêkszoœci
dostarczaj¹cych wodê ze zbiorników na ul. Rataja.
II etap przebudowy wodoci¹gu miejskiego w Ropczycach realizowany bêdzie
w dziewiêciu odcinkach przewidzianych na IV kwarta³ 2013
roku oraz na rok 2014:
- przy ul. Przemys³owej sieæ
wykonana z rur stalowych
i ¿eliwnych o przekroju 150
mm wymieniona zostanie na
rury PE 100, o przekroju 225
mm i d³ugoœci 1325,9 m
- przy ul. Broniewskiego sieæ
wykonana z rur stalowych
o przekroju 100 mm zast¹piona zostanie na rurami PE 100,
o przekroju 160 mm i d³ugoœci 251,7 m
- przebudowa wodoci¹gu
przy ul. Wyszyñskiego polegaæ
bêdzie na wymianie sieci wykonanej z rur azbestowo-cementowych o przekroju 100
mm na rury PE 100 o przekroju 160 mm i d³ugoœci 729,8 m
oraz PE 100 o przekroju 110
mm i d³. 485,8 m
- prace prowadzone przy
ul. Pa³acowej polegaæ bêd¹
na wymianie odcinka sieci wykonanego z rur PVC o przekroju 90 mm na rury PE 100
o przekroju 160 mm i d³ugoœci 651,7 m.
- przebudowa wodoci¹gu
przy ul. Rzeszowskiej obejmie
wymianê sieci wykonanej
z rur PVC o przekroju 90 mm
na rury PE 100 o przekroju
160 mm i d³ugoœci 1484,5 m.
W dalszej czêœci projekt
obejmuje przebudowê wodoci¹gu przy ul. Rataja wykonanego z rur stalowych o przekroju 250 mm na stacji wodoci¹gów na rury z tworzywa
sztucznego PE 100 o przekroju 350 mm i d³ugoœci 27 m.
W projekcie zaplanowano
równie¿ rozbudowê wodoci¹-
Zmiana taryfy
Od 29 sierpnia zmieni³y siê ceny za wodê i œcieki na terenie gminy
Ropczyce.
Gospodarstwa domowe zap³ac¹ o 2 grosze wiêcej za dostarczony 1 m3 wody i 29 groszy wiêcej za odprowadzenie
1 m3 œcieków. Wzrost taryf nigdy nie spotyka siê z przychylnoœci¹ mieszkañców. Warto
jednak przypomnieæ, ¿e cena
za wodê wg nowej taryfy jest
na poziomie ni¿szym, ni¿ w taryfie wprowadzonej przed
2 laty.
Podwy¿ka by³a koniecznoœci¹ ze wzglêdu na kosztowne
inwestycje zwi¹zane z modernizacj¹ i rozbudow¹ sieci wodno-kanalizacyjnej. Jako przyk³ad mo¿na podaæ budowê
sieci kanalizacyjnej w centrum Ropczyc i w dzielnicy
Chech³y. Inwestycja poch³o-
nê³a 15 mln z³, z czego 6,5 mln
stanowi dofinansowanie
z Funduszu Spójnoœci. Nale¿y równie¿ pamiêtaæ, ¿e ropczycki PUK musi sp³aciæ
4 mln z³ kredytu, który zosta³
zaci¹gniêty na budowê kanalizacji. Koszty amortyzacji, podatków odsetek od kredytu
i rat kredytowych zwi¹zane
z wykonan¹ inwestycja s¹ kosztami sta³ymi, niezale¿nymi od
Spó³ki, a obci¹¿aj¹cymi koñcowo cenê 1 m3 œcieków. Dodaæ wypada, ¿e uda³o siê zminimalizowaæ poziom podwy¿ek, dziêki podjêtym dzia³aniom oszczêdnoœciowym
w PUK-u Z symulacji wykonanych przez firmê Grontmij na
zlecenie Gminy w roku 2008
gu na osiedlu Czekaj, gdzie
powstanie sieæ z rur PE100
o przekroju 160 mm i d³ugoœci 708 m. Poza robotami polegaj¹cymi na wymianie oraz
budowie sieci w ramach II etapu przebudowy wodoci¹gu
miejskiego w Ropczycach ujêto monta¿120 nak³adek umo¿liwiaj¹cych zdalny odczyt stanu wodomierzy oraz wykonanie opomiarowania przep³ywu wody w przepompowni
sieciowej przy ul. Armii Krajowej i w³¹czenie jej do systemu automatyki i wizualizacji
pracy sieci. Ostatni etap projektu polegaæ bêdzie na wykonaniu stacji uzdatniania
wody pitnej w zbiornikach terenowych w Gnojnicy Woli,
a tak¿e monta¿ kompletnej
stacji dezynfekcji wody z automatycznym pomiarem chloru
wolnego w wodzie pitnej oraz
w zbiornikach zasilaj¹cych
Gnojnicê Doln¹
przez monta¿ kompletnej
stacji dezynfekcji wody w przepompowni przy ul. Ogrodniczej Przyjête rozwi¹zania techniczne bêd¹ oparte na systemie ³¹cznoœci bezprzewodowej.
Realizacja tego projektu
stwarza warunki dalszego roz-
woju sieci wodoci¹gowej dla
terenów przeznaczonych pod
zabudowê. Zwiêkszy dostêpnoœæ do wody pitnej dla mieszkañców miasta i gminy Ropczyce, przez umo¿liwienie
budowy nowych przy³¹czy wodoci¹gowych. W sposób znacz¹cy poprawi jakoœæ wody
przez obni¿enie zawartoœci
¿elaza pochodz¹cego z korozji rur, a tak¿e poprawi ci¹g³oœæ dostaw ograniczaj¹c wy³¹czenia spowodowane awariami na wyeksploatowanych
odcinkach sieci.
Projekt jest realizowany
w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podkarpackiego na
lata 2007-2013, oœ priorytetowa RPPK.04.00.00 – 4. Ochrona œrodowiska i zapobieganie
zagro¿eniom, dzia³anie: 4.1
Infrastruktura ochrony œrodowiska, temat priorytetu: 4.1.B
Zaopatrzenie w wodê, 45 –
Gospodarka i zaopatrzenie
w wodê pitn¹, dzia³alnoœæ gospodarcza: 09 – Pobór, uzdatnianie i rozprowadzanie
wody.
realizacja tej inwestycji mia³a
spowodowaæ wzrost cen netto
dla gospodarstw domowych
w roku 2013 do poziomu 4.1
z³ za 1 m3 wody i 9.1 z³ za 1 m3
œcieków.
Nowoœci¹ w taryfie jest op³ata abonamentowa dla œcieków
ustalona na podobnym poziomie, jak dla dostawy wody. Jak
pokazuje praktyka, pozwala to
na pokrycie do 15% kosztów
utrzymania urz¹dzeñ dostarczaj¹cych wodê, a od najbli¿szej taryfy równie¿ odprowadzaj¹cych œcieki.
Oprócz inwestycji kanalizacyjnych Spó³ka, korzystaj¹c ze
œrodków unijnych, zakoñczy³a 30 sierpnia I etap przebudowy wodoci¹gu miejskiego
i w paŸdzierniku rozpoczyna
etap II przebudowy. Bêdzie
on kosztowa³ ponad 4 mln z³,
z czego 70% to bezzwrotne
œrodki unijne z RPO Województwa Podkarpackiego. In-
westycja bêdzie polega³a na
wymianie 40-letnich sieci
wraz z ich opomiarowaniem,
zautomatyzowaniem procesów zarz¹dzania dostaw¹, analiz¹ przep³ywów zapewnia
wiêksz¹ pewnoœæ dostawy
wody, lepsz¹ jakoœæ, mniejsz¹
awaryjnoœæ, zminimalizowanie strat na sieciach.
Dzia³ania oszczêdnoœciowe,
racjonalizacja wydatków, utrzymanie zatrudnienia na sta³ym
poziomie, szybkie usuwanie
awarii, planowe wymiany najstarszych i najbardziej awaryjnych odcinków sieci oraz wykorzystywanie monitoringu,
a tak¿e specjalistycznych urz¹dzeñ do lokalizacji i usuwania
niewidocznych wycieków, powinno pozwoliæ na utrzymanie
poziomu cen taryfowych na
podobnym poziomie w nastêpnym roku taryfowym.
Komunalnych
Janusz Œroda
STR. 13
Informacja
AR MR
z Biura Powiatowego
ARiMR w Ropczycach
Rolnicy otrzymuj¹cy œwiadczenie – rentê strukturaln¹ maj¹
obowi¹zek bie¿¹cego informowania BP ARiMR o zmianach
danych zg³oszonych do obowi¹zkowego ubezpieczenia zdrowotnego.
Agencja Restrukturyzacji
i Modernizacji Rolnictwa wyp³aca renty strukturalne przyznane
na podstawie rozporz¹dzenia
Rady Ministrów z dnia 30 kwietnia 2004 r. w sprawie szczegó³owych warunków i trybu udzielania pomocy finansowej na uzyskanie rent strukturalnych objêtej planem rozwoju obszarów
wiejskich (Dz. U. Nr 114, poz.
1191 z póŸn. zm.) oraz rozporz¹dzenia Ministra Rolnictwa
i Rozwoju Wsi z dnia 19 czerwca
2007 r. w sprawie szczegó³owych
warunków i trybu przyznawania
pomocy finansowej w ramach
dzia³ania „Renty strukturalne”
objêtego Programem Rozwoju
Obszarów Wiejskich na lata
2007-2013 (Dz. U. Nr 109, poz.
750 z pózn. zm.). Beneficjenci
rent strukturalnych podlegaj¹
obowi¹zkowemu ubezpieczeniu
zdrowotnemu na podstawie ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r.
o swiadczeniach opieki zdrowotnej finansowanej ze srodków
publicznych (Dz. U. Nr 210, poz.
2135, z pózn. zm.) zwanej dalej
„ustaw¹”. Informacje o osobach
podlegaj¹cych ubezpieczeniu
zdrowotnemu przekazywane s¹
do NFZ przez ZUS, do którego
Agencja za poœrednictwem pro-
gramu „P³atnik” zg³asza beneficjentów rent strukturalnych
oraz cz³onków ich rodzin.
Od 1 stycznia 2013 r. prawo
do swiadczeñ opieki zdrowotnej
jest potwierdzane elektronicznie
– dziêki systemowi eWUŒ.
W zwi¹zku z tym Narodowy Fundusz Zdrowia wskazuje koniecznosæ, aby w bazie osób uprawnionych do bezp³atnych swiadczeñ opieki zdrowotnej znajdowa³y siê aktualne dane o ubezpieczonych i cz³onkach ich rodzin. B³êdne lub nieaktualne
dane w bazach ZUS i NFZ mog¹
skutkowaæ komplikacjami przy
rejestrowaniu siê u lekarza.
W zwi¹zku z powy¿szym konieczne jest zweryfikowanie danych
cz³onków rodzin beneficjentów
rent strukturalnych zg³oszonych
do ubezpieczenia zdrowotnego,
nieposiadaj¹cych w³asnego tytu³u do zg³oszenia do ubezpieczenia. Zgodnie z ustaw¹, cz³onkiem
rodziny beneficjenta, który
mo¿e zostaæ zg³oszony do ubezpieczenia zdrowotnego jest:
a) dziecko w³asne, dziecko ma³¿onka, dziecko przysposobione, wnuk albo dziecko obce,
dla którego ustanowiono opiekê, dziecko obce w ramach
rodziny zastêpczej w wieku:
- do ukoñczenia 18 lat,
- je¿eli po ukoñczeniu 18 lat
kszta³ci siê dalej – do ukoñczenia 26 lat,
- je¿eli posiada orzeczenie o znacznym stopniu niepe³nosprawnosci lub inne traktowane na rów-
Wies³aw Lada, dyrektor
Oddzia³u Regionalnego KRUS
w Rzeszowie odpowiada na
pytania rolników,
które zebra³a Barbara Traciak,
so³tys Zagorzyc Górnych.
1. Czy osoba prowadz¹ca pozarolnicz¹ dzia³alnoœæ gospodarcz¹ i podlegaj¹ca ubezpieczeniu spo³ecznemu w KRUS,
mo¿e jednoczeœnie pracowaæ na
podstawie umowy zlecenia?
W œwietle przepisów ustawy o
systemie ubezpieczeñ spo³eczSTR. 14
nych, wykonywanie pracy na
podstawie umowy zlecenia stanowi samoistny tytu³ do podlegania ubezpieczeniom spo³ecznym w ramach powszechnego
systemu ubezpieczeñ spo³ecznych realizowanego przez ZUS.
A zatem podjêcie wykonywania
umowy zlecenia przez ubezpieczonych w KRUS prowadz¹cych
rodzin mog¹ zarejestrowaæ siê na
portalu: www.pue.zus.pl. Informacje o systemie Elektronicznej
Weryfikacji Uprawnieñ Œwiadczeniobiorców (eWUŒ), mo¿na znalezæ na stronie internetowej NFZ:
www.nfz.gov.pl.
ni bez ograniczenia wieku.
Wnuki mog¹ byæ zg³oszone tylko w przypadku, gdy ¿aden z rodziców nie podlega obowi¹zkowi
ubezpieczenia zdrowotnego lub
ubezpieczeniu dobrowolnemu.
b) ma³¿onek/ma³¿onka
c) wstêpni pozostaj¹cy z ubezpieczonym we wspólnym gospodarstwie domowym.
Nale¿y podkreœliæ, ¿e ka¿dorazowe podjêcie przez ww.
cz³onka rodziny jakiejkolwiek
formy zatrudnienia, rozpoczêcie dzia³alnoœci gospodarczej,
uzyskanie statusu bezrobotnego,
nabycie uprawnienia do emerytury lub renty z ubezpieczenia
spo³ecznego lub ubezpieczenia
spo³ecznego rolników, powinno
zostaæ zg³oszone do Agencji celem wyrejestrowania go z ubezpieczenia zdrowotnego ze statusem cz³onka rodziny ubezpieczonego. Natomiast utrata przez
cz³onka rodziny spe³niaj¹cego
wy¿ej okreslone kryteria w³asnego zród³a ubezpieczenia, stanowi podstawê do zg³oszenia go do
ubezpieczenia.
UWAGA: Zgodnie z przepisami ustawy, beneficjenci rent
strukturalnych zobowi¹zani
s¹ do informowania Agencji
o wszelkich zmianach w terminie 7 dni od dnia zaistnienia
okolicznosci powoduj¹cych koniecznosæ dokonania zg³oszenia
lub wyrejestrowania z ubezpieczenia zdrowotnego. Cz³onkowie rodziny uzyskuj¹ prawo do
swiadczeñ opieki zdrowotnej od
dnia zg³oszenia do ubezpieczenia zdrowotnego. Nie ma mo¿liwosci dokonania zg³oszenia do
ubezpieczenia zdrowotnego
z dat¹ wsteczn¹.
W celu zweryfikowania danych
znajduj¹cych siê w bazie NFZ,
ubezpieczeni oraz cz³onkowie ich
Okresowa emerytura rolnicza
Rolnicy, którzy otrzymuj¹
z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w ramach
PROW 2004-2006 i PROW 20072013 „Renty strukturalne”, zastanawiaj¹ siê, co bêdzie po osi¹gniêciu przez nich 65 roku ¿ycia.
Czy nie pozostan¹ bez œrodków
do ¿ycia, poniewa¿ nie bêd¹ im
przys³ugiwa³y ju¿ unijne renty, a
nie nabêd¹ jeszcze praw do rolniczych emerytur wyp³acanych
przez Kasê Rolniczego Ubezpieczenia Spo³ecznego (KRUS)?
W takiej sytuacji mog¹ znaleŸæ
siê mê¿czyŸni urodzeni po 31 grudnia 1947 r., którym renta strukturalna zosta³a przyznana na okres
krótszy, ni¿ do osi¹gniêcia wieku
emerytalnego okreœlonego ustaw¹
o emeryturach i rentach obowi¹zuj¹c¹ od 1 stycznia 2013 r.
Aby zapewniæ sobie w okresie przejœciowym Ÿród³o utrzymania musz¹
oni z³o¿yæ do KRUS wniosek o przyznanie okresowej emerytury rolniczej. Wysokoœæ tego œwiadczenia
jest taka sama, jak emerytury podstawowej okreœlonej w ustawie
o ubezpieczeniu spo³ecznym rolników i jest ona wyp³acana do dnia
osi¹gniêcia wieku emerytalnego
przez rolnika.
Szczegó³owe informacje na
temat przyznawania okresowej
emerytury rolniczej mo¿na uzyskaæ w terenowych placówkach
KRUS.
Tadeusz Sowa Kierownik
Biura Powiatowego
ARiMR w Ropczycach
jednoczeœnie pozarolnicz¹ dzia³alnoœæ gospodarcz¹ co do zasady powoduje wy³¹czenie z ubezpieczenia spo³ecznego rolników
w okresie wykonywania tej¿e
umowy.
Jednak¿e orzecznictwo s¹dowe i kszta³towana na tej podstawie linia postêpowania rolniczych organów rentowych dopuszcza pozostawienie w systemie rolniczego ubezpieczenia
spo³ecznego takich przedsiêbiorców ubezpieczonych w
KRUS, wykonuj¹cych umowê
zlecenia, której przedmiot jest
to¿samy z zakresem prowadzonej dzia³alnoœci gospodarczej.
2. Czy zad³u¿enie z tytu³u nieop³aconych sk³adek na ubezpieczenie spo³eczne rolników po
œmierci ubezpieczonego jest
dochodzone przez KRUS?
Zad³u¿enie z tytu³u nieop³aconych sk³adek na ubezpieczenie
spo³eczne rolników po œmierci
ubezpieczonego, odpowiedzialnego za ich op³acanie stanowi d³ug
spadkowy, który obci¹¿a jego spadkobierców. Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Spo³ecznego jest zobowi¹zana do jego dochodzenia od
spadkobierców zmar³ego, stosownie do przepisów ustawy Ordynacja podatkowa z uwzglêdnieniem
przepisów Kodeksu Cywilnego.
Lato w Œrodowiskowym Domu Samopomocy
Upalne dni, bezchmurne
niebo, s³oñce. Wszystkim tym,
ale i nowymi wydarzeniami
obdarzy³ nas letni czas. By³ to
czas zarówno na kszta³cenie
nowych umiejêtnoœci, rozwijanie zainteresowañ, integracjê
z innymi, edukacjê, ale tak¿e
relaks i wypoczynek. I tak integruj¹c siê z uczestnikami innych placówek, z pocz¹tkiem
lipca podopieczni ŒDS w Ropczycach wziêli udzia³ w imprezie zorganizowanej przez ŒDS
w Dêbicy pn. „Œwiêtojañskie
œpiewanie”. Spotkanie odby³o
siê na terenie parku Domu
Kultury „Œnie¿ka”. W warunkach plenerowych uczestnicy
prezentowali swoje umiejêtnoœci wokalne i artystyczne.
Niespodziank¹ by³a sztuka
pt. „Kobietki” przygotowana
przez aktorów z Krakowskiego
Teatru Agencja Artystyczna
Art. Metanoia. Jednym z punktów programu by³o wspólne poszukiwanie zaginionego
kwiatu paproci, co motywowa³o do czujnoœci i bacznej obserwacji. Bardzo interesuj¹ca
wypad³a prezentacja w³asnorêcznie wykonanych (w ramach treningów z arteterapii)
wianków z kwiatów i zió³.
Równie¿ w lipcu grupa
pensjonariuszy Œrodowiskowego Domu Samopomocy
(w ramach zajêæ wspieraj¹coaktywizuj¹cych) uda³a siê
do Centrum Kultury w Ropczycach. Uczestnicy zapoznali siê z twórczoœci¹ pani Haliny Olechowskiej – Cwanek, a
tak¿e wystaw¹ ikon. Droga
powrotna do placówki przez
Ropczyck¹ Szwajcariê sprzyja³a nieco innej kontemplacji,
bo w bliskoœci z przyrod¹.
Wizyta w Centrum Edukacji Ekologicznej w Stobiernej
Integracyjna wycieczka do Kazimierza nad Wis³¹
W czas wakacji zrodzi³ siê
tak¿e pomys³ wyjazdu poza
miasto. 18 lipca uczestnicy
wycieczki wraz z opiekunami,
cz³onkami rodzin wyruszyli
do Kazimierza
Dolnego
nad Wis³¹. Zwiedziliœmy Rynek, koœció³ farny przepiêknie zdobiony rzeŸbami i renesansowymi malowid³ami,
a tak¿e odbyliœmy godzinny
rejs po Wiœle, podczas którego podziwialiœmy widok na zamek w Janowcu oraz malownicze ukszta³towanie terenu po
obu stronach Wis³y. Tego
dnia dopisa³a nam zarówno
piêkna, bezchmurna pogoda,
jak i pogoda ducha.
Kolejny wakacyjny miesi¹c
w Œrodowiskowym Domu Sa-
Jubileusz 90-lecia Liceum Ogólnokszta³c¹cego
im. Tadeusza Koœciuszki w Ropczycach
19 paŸdziernika 2013 roku
Serdecznie zapraszamy na uroczystoœci jubileuszowe Absolwentów, Nauczycieli i Pracowników Szko³y. Bardzo prosimy o rejestracjê na czêœæ oficjaln¹ (bezp³atn¹) oraz bal
jubileuszowy (koszt 140 z³.) na stronie internetowej
www. loropczyce.info, telefonicznie pod nr 17 2228 270
lub osobiœcie w sekretariacie szko³y.
Komitet Organizacyjny
Stoisko z pracami ŒDS podczas ropczyckich do¿ynek gminnych
mopomocy przyniós³ nowe doœwiadczenia. 10 sierpnia
na ropczyckim rynku podczas
pikniku zorganizowanego
przez Centrum Kultury w Ropczycach pn. „Jesteœmy kulturalni” zaprezentowaliœmy prace podopiecznych naszego
Domu. Zwiedzaj¹cy mogli zobaczyæ m.in. bransolety, szkatu³y, wazony zdobione metod¹
decoupage, prace malarskie,
kompozycje kwiatowe z bibu³y,
czy prace ceramiczne wykonane w ramach zajêæ.
18 sierpnia, w³¹czaj¹c siê
w obchody Gminnych Do¿ynek
równie¿ prezentowaliœmy prace
osób niepe³nosprawnych przebywaj¹cych w naszym Domu. By³a
to kolejna coroczna impreza
w której uczestniczyliœmy, prezentuj¹c ró¿nego rodzaju artystyczne kompozycje.
Kilka dni póŸniej, 22 sierpnia pojechaliœmy na ca³odniow¹ wyprawê do Stobiernej. By³a to druga ju¿ nasza
wizyta w ma³ej, ale jak¿e cie-
kawej miejscowoœci. Tego
dnia zwiedziliœmy Centrum
Edukacji Ekologicznej, gdzie
w plenerze czeka³o na nas niezapomniane spotkanie „oko
w oko” z owadami i pajêczakami w postaci du¿ych rozmiarów figur. Ciekawostek o owadach towarzysz¹cych nam na
co dzieñ nie brakowa³o.
Drug¹ czêœæ tej¿e lekcji stanowi³o przygotowanie tradycyjnych proziaków. Uczestnicy,
instruowani przez cz³onkiniê
Ko³a Gospodyñ w Stobiernej
zaproszeni byli do samodzielnego przygotowania i uformowania placków. Lekcja uwieñczona zosta³a degustacj¹ wypieków.
Powoli czas przypomina
o zbli¿aj¹cej siê jesieni. W poszukiwaniu kolejnych wra¿eñ
we wrzeœniu odwiedzimy indiañsk¹ wioskê pn. Fort Wapiti w Zalasowej, gdzie przeniesiemy siê w inn¹, nieznan¹
nam rzeczywistoœæ.
ŒDS w Ropczycach
STR. 15
Trzy wa¿ne rocznice
W po³owie kwietnia 2013 roku minê³a 70. rocznica odkrycia masowych grobów polskich oficerów w Katyniu, 1 wrzeœnia – 74. rocznica wybuchu II wojny œwiatowej, a 17 wrzeœnia – rocznica sowieckiej inwazji na Polskê.
Aby uczciæ te rocznice, wa¿ne dla historii naszego kraju,
Wolontariat dzia³aj¹cy niezale¿nie przy Stowarzyszeniu
Rodzina Katyñska w Warszawie zebra³ materia³y i opracowa³ ksi¹¿kê pt. „Kapelani Wojska Polskiego pomordowani
na Wschodzie 1940-1941”,
w której s¹ zamieszczone materia³y do biografii 77 duchownych zwi¹zanych ze s³u¿b¹
w armii polskiej we wrzeœniu
1939 roku i wczeœniej, a mianowicie kapelanów zawodowych, kapelanów rezerwy
i ochotników wszystkich wyznañ religijnych, którzy zabrani do sowieckiej niewoli po
wojnie obronnej, zginêli w Katyniu, Charkowie, Twerze oraz
w innych miejscach ZSRR.
Ksi¹¿ka bêdzie wydrukowana na pocz¹tku wrzeœnia 2013
roku (format B5, stron 512,
ok³adki twarde). Oprócz typowych materia³ów do biografii
zawiera ona sporo informacji
niepublikowanych po II wojnie, m.in. fotografie kapelanów, ich listy z niewoli, kopie
kart ewidencyjnych i wniosków
na odznaczenia kapelanów
Krzy¿em Walecznych, Krzy¿em
– Medalem Niepodleg³oœci
i Z³otym Krzy¿em Zas³ugi, wypisy biogramów z ró¿nych publikacji, materia³y uzyskane
z Polskiego Czerwonego Krzy¿a, Instytutu Pamiêci Narodowej, Instytutu i Muzeum Sikorskiego w Londynie, Stowarzyszenia Memoria³ w Moskwie,
kopie dokumentów w archiwów koœcielnych, relacje
o ¿yciu religijnym w obozach
sowieckich w Kozielsku,
Ostaszkowie i Starobielsku,
a tak¿e informacje o przedmiotach religijnych znalezionych
w grobach katyñskich.
Cena za jeden egzemplarz
wynosi 50,00 z³ (z VAT) plus
op³ata za przesy³kê pocztow¹.
Jeœli bêdziecie Pañstwo zainteresowani nasz¹ ofert¹, prosimy przes³aæ zamówienie na
piœmie poprzez Pocztê
Polsk¹. Korespondencjê i pytania prosimy kierowaæ na
adres: Stowarzyszenie Rodzina Katyñska w Warszawie,
WOLONTARIAT, ul. Ko³owa
4/52, 03-536 Warszawa (tel.
22 678-42-04).
Barbara Tarkowska
Agrobieszczady 2013
W dniach 27-28 lipca br. w Lesku odbywa³y siê XVIII Targi Rzemios³a i Przedsiêbiorczoœci oraz Wystawa Zwierz¹t „Agrobieszczady
2013”. W ramach targów przeprowadzony zosta³ fina³ wojewódzkiego konkursu na najlepszy regionalny produkt ¿ywnoœciowy „Nasze kulinarne dziedzictwo – smaki regionów”. I tym razem produkty z naszego powiatu zosta³y docenione przez komisjê konkursow¹ i odnios³y spory sukces.
Nagrody w konkursie przyznano Janinie Para z KGW
Lubzina za nalewkê zio³ow¹
„£zy chrab¹szcza” oraz Krystynie ¯uczek z KGW Nockowa za babkê tatarczan¹ „Tatarczok”. Natomiast wyró¿nienie przypad³o Danucie Czaja
ze Szkodnej za „Kapuœniaczki so³tysa”.
Do konkursu zg³oszono
piêædziesi¹t produktów z ca³ego Podkarpacia; siedem
nagrodzono, dziewiêæ zdoby³o wyró¿nienia, a trzy zakwalifikowa³y siê do ogólnopolskiego fina³u, w którym nagrod¹ jest statuetka Per³y,
w czasie targów POLAGRA
w Poznaniu.
- Takie konkursy zachêcaj¹ do
szukania starych przepisów, podpytywania naszych babæ i prababæ, zachêcaj¹ do powrotu do
ekologicznych, naturalnych
sk³adników, o których zapomnieliœmy, gotuj¹c szybko, i niestety,
nie zawsze zdrowo. Konkursy motywuj¹ ko³a gospodyñ wiejskich,
stowarzyszenia, przedsiêbiorców,
STR. 16
a tak¿e prywatne osoby do kontynuowania tradycji kulinarnych
zwi¹zanych z regionem, dziêki
temu mo¿emy spróbowaæ ca³ego
bogactwa tradycyjnych smaków,
które zosta³yby pewnie zapomniane – przekonuje, obecna na
targach, Barabra Traciak przewodnicz¹ca Gminnej Rady
Kó³ Gospodyñ Wiejskich
w Sêdziszowie M³p., so³tys Zagorzyc Górnych.
W Lesku zwolennicy tradycyjnej ¿ywnoœci mogli spróbowaæ tak¿e innych potraw z powiatu ropczycko-sêdziszowskiego, a wœród nich miêdzy
innymi: borkowskich kiszonych ziemniaków Micha³a
Balasy, kie³basy swojskiej
w smalcu oraz chleba pieczonego na denku £ukasza Kota
z Zespo³u Szkó³ Agro-Technicznych w Ropczycach, ko³acza weselnego z szyszkami
SGW „Zagorzanki”, pierogów
„oszukañców” OSP Broniszów, smalcu zapustnego Klubu Seniora z Broniszowa, rzadkich ziemniaków z kudroniem KGW Zagorzyce Górne,
Krystyna ¯uczek z KGW Nockowa otrzyma³a nagrodê za babkê tatarczan¹ „Tatarczok”
Z wyró¿nienia za „Kapuœniaczki so³tysa” ciesz¹ siê panie z SGW „Szkodnianki” wraz z Barbar¹ Traciak, przewodnicz¹c¹ Gminnej Rady KGW
w Sêdziszowie M³p. oraz so³tysem Szkodnej Janem Kujd¹
chleba swojskiego brzeziñskiego Barbary Œwiêch-Bober,
czy syropu z kwiatu bzu KGW
Witkowice.
Nasi lokalni wytwórcy przywieŸli na targi równie¿ rêkodzie³o: Irena Przyby³a gorsety
do stroju ludowego, Bo¿ena
Motyka serwety oraz kwiaty
z bibu³y, Stanis³aw Kopala wyroby kowalskie.
*****
niu z funduszu gminnego maj¹cego na celu realizacjê zadañ
publicznych, dostêpnego dla
ró¿nych stowarzyszeñ i organizacji z gminy Ropczyce, uczestniczy³y w XVIII edycji Targów
Rzemios³a i Przedsiêbiorczoœci „AGROBIESZCZADY 2013”.
Wszystkie ko³a z naszej gminy mia³y mo¿liwoœæ aktywnego w³¹czenia siê i zaprezentowania swoich produktów po27 lipca 2013 r. cz³onkinie KGW chodzenia roœlinnego, zwiez Lubziny, dziêki dofinansowa- rzêcego, a tak¿e nalewek
W targach uczestniczyli m.in. Barabra Traciak przewodnicz¹ca Gminnej Rady Kó³ Gospodyñ Wiejskich w Sêdziszowie M³p., so³tys Zagorzyc
Górnych, panie z SGW „Szkodnianki” oraz uczniowie z Zespo³u Szkó³
Agro-Technicznych w Ropczycach
Sok z kwiatów czarnego bzu przygotowany przez panie z KGW
w Witkowicach cieszy³ siê ogromn¹ popularnoœci¹ wœród uczestników
targów
i napitków w konkursie „Nasze kulinarne dziedzictwo –
smaki regionów”. Do Leska
pojecha³y cz³onkinie z KGW
z gminy Ropczyce, aby zapoznaæ siê z dzia³alnoœci¹ ró¿nych
regionalnych organizacji i stowarzyszeñ, które kultywuj¹ rodzinne zwyczaje i tradycje. Program imprezy by³ bardzo bogaty. Oprócz ró¿nych potraw,
które mo¿na by³o degustowaæ,
mia³yœmy mo¿liwoœæ pos³uchania wspania³ych kapel i zespo³ów œpiewaczych.
Do konkursu zg³oszono
ponad 50 produktów z Podkarpacia w czterech kategoriach. Komisja z Warszawy zakwalifikowa³a do fina³u produkty dwóch kó³: z Witkowic
Ju¿ na miejscu w Lesku
8-osobowe jury z³o¿one
z przedstawicieli ró¿nych instytucji dzia³aj¹cych w Warszawie, Rzeszowie i Boguchwale,
wybitnych znawców tradycyjnych potraw i smaków, degustowa³o produkty bior¹ce
udzia³ w konkursie. Ostatecznie nagrodzono i wyró¿niono
po dwa produkty w ka¿dej
z czterech kategorii i przyznano po jednej pierwszej nagrodzie i jednym wyró¿nieniu.
Cieszy³yœmy siê wszystkie,
gdy komisja og³osi³a werdykt
i wœród nagrodzonych produktów znalaz³a siê nasza nalewka „£zy chrab¹szcza”, która zajê³a I miejsce w kategorii
nalewek i napitków. Otrzyma-
Panie z KGW w Lubzinie, oprócz
nagrodzonej nalewki, czêstowa³y
tak¿e ciastem, proziakami i swojskim smalcem
– sok z kwiatów czarnego bzu
i Lubziny – cebulak oraz nalewkê zio³ow¹ „£zy chrab¹szcza”.
Konkursy dla dzieci i m³odzie¿y
W zwi¹zku ze zbli¿aj¹cym siê koñcem wakacji, przypominamy
o trwaj¹cym konkursie pod has³em „Bezpieczne wakacje 2013”.
Jest to konkurs zorganizowany w ramach profilaktyki spo³ecznej.
Na prace plastyczne oraz spoty filmowe czekamy do 15 paŸdziernika 2013 roku.
Trwa konkurs dla dzieci
i m³odzie¿y pod nazw¹ „Bezpieczne wakacje 2013. Do 15
paŸdziernika 2013 r. do Komendy Powiatowej Policji
w Ropczycach mo¿na przesy³aæ
prace plastyczne poruszaj¹ce
tematykê bezpieczeñstwa podczas letniego wypoczynku. Tematyka konkursu zwi¹zana jest
z bezpiecznym zachowaniem
w ka¿dej sytuacji, w jakiej mo¿e
siê znaleŸæ m³ody cz³owiek
w czasie spêdzania wakacji. Jest
on adresowany do dzieci i m³odzie¿y ze szkó³ podstawowych i
gimnazjalnych oraz placówek
letniego wypoczynku.
Prace konkursowe powinny
poruszaæ nastêpuj¹c¹ tematykê: * bezpieczny pobyt w górach, nad morzem i w lesie
* bezpieczna szko³a * bezpieczne miejsce zamieszka-
³yœmy puchar, dyplom i nagrody rzeczowe. Nagrodzonym
i wyró¿nionym gratulowali wicemarsza³ek Lucjan KuŸniar
oraz cz³onek Zarz¹du Tadeusz
Pióro.
Wyra¿amy podziêkowanie
i wdziêcznoœæ w³adzom naszej
gminy, poniewa¿ dziêki przyznanym œrodkom mog³yœmy
wzi¹æ udzia³ w tej imprezie.
By³ to wspania³y wyjazd, który
da³ równie¿ mo¿liwoœæ bli¿szego poznania i zintegrowania siê z kobietami dzia³aj¹cymi w KGW naszej gminy i powiatu. Mamy nadziejê, ¿e
w przysz³ym roku wszystkie
ko³a naszej gminy wezm¹ aktywny udzia³ w konkursie.
Inf. w³asna, KGW Lubzina
Równolegle z konkursem
plastycznym organizowany jest
konkurs na profilaktyczny spot
filmowy. Konkurs prowadzony
bêdzie wy³¹cznie na szczeblu
wojewódzkim. Gimnazja, które bêd¹ zainteresowane konkursem, w terminie do 15 paŸdziernika 2013 r. powinny
przes³aæ swoje prace bezpoœrednio do Wydzia³u Prewencji Komendy Wojewódzkiej
w Rzeszowie. Powo³ana na
szczeblu wojewódzkim komisja
dokona oceny nades³anych
projektów oraz wy³oni laureatów konkursu. Zapraszamy do
wziêcia udzia³u w konkursach!
nia * bezpieczny Internet
* bezpieczna droga * zagro¿enie u¿ywkami (papierosy,
alkohol, narkotyki) * przemoc rówieœnicza * subkultury m³odzie¿owe.
Konkursowe jury wy³oni
najlepsze prace w trzech kategoriach wiekowych, tj.: 7-9
lat, 10-12 lat oraz 13-15 lat.
O tym, jakie warunki trzeba
spe³niæ, aby wzi¹æ udzia³
w konkursie plastycznym
mo¿na dowiedzieæ siê z regulaminu konkursu, który jest
dostêpny na stronie interne- Materia³ przygotowany w opartowej Komendy Wojewódzkiej
ciu o stronê Komendy Powiatowej Policji w Ropczycach
Policji w Rzeszowie.
STR. 17
MIEJSKA I POWIATOWA BIBLIOTEKA PUBLICZNA W ROPCZYCACH
Biblioteka poleca
Pamiêtnik nastolatki
Beata Andrzejczuk
Dom Wydawniczy Rafael, 2011
Wspania³a ksi¹¿ka dla m³odzie¿y napisana
w postaci pamiêtnika, opisuj¹ca zwyk³e problemy nastolatki. Czyta siê j¹ jednym tchem.
Ukazuje relacje g³ównej bohaterki Natalii z rodzicami, mi³oœæ do dwóch ch³opaków, rozpadaj¹ce siê przyjaŸnie, start w doros³e ¿ycie.
Ta powieœæ bardzo wci¹ga i poucza. To ksi¹¿ka uniwersalna, któr¹ powinni przeczytaæ tak¿e rodzice. Mo¿e pomóc doros³ym zrozumieæ swoje dzieci, okres gimnazjalny, prze¿ycia
i emocje m³odego cz³owieka. Polecam na poprawê humoru
i ciekawie spêdzony czas w jesienne wieczory.
„Pamiêtnik nastolatki” zosta³ laureatem konkursu literackiego Granice.pl w kategoriach: najlepsza ksi¹¿ka dla m³odzie¿y
na jesienno-zimowe wieczory i Najlepsza ksi¹¿ka dla m³odzie¿y na
Gwiazdkê.
Marta Kaczor
MiPBP w Ropczycach (filia w Brzezówce)
Z archiwum politycznego profesora
Stanis³awa Kota
Nak³adem wydawnictwa Adama Marsza³ka ukaza³a siê w bie¿¹cym roku ksi¹¿ka
„Z archiwum politycznego profesora Stanis³awa Kota. Polska myœl polityczna XX wieku”, zawieraj¹ca materia³y Ÿród³owe z dzia³alnoœci naukowej, spo³ecznej, a przede
wszystkim politycznej prof. Stanis³awa Kota,
które zgromadzone w Instytucie Polskim w Londynie oraz Archiwum Zak³adu Historii Ruchu Ludowego dotychczas by³y
niedostêpne dla badaczy najnowszych dziejów Polski. Niniejsza publikacja stanowi kolejn¹ edycjê niepublikowanych do
tej pory dokumentów londyñskich z okresu 1940-1945. S¹ to
g³ównie listy do profesora Kota oraz materia³y ró¿nego pochodzenia, które otrzymywa³ do wiadomoœci: raporty, sprawozdania, pisma urzêdowe. Istotne u³atwienie pracy ze Ÿród³ami oraz
ich pe³ne zrozumienie gwarantuj¹ przypisy wyjaœniaj¹ce, krótkie biogramy osób wystêpuj¹cych w treœci Ÿróde³ oraz indeks
nazwisk. Niniejsze opracowanie adresowane jest nie tylko do
Jesieñ
w poezji
Jesieñ
Ju¿ jesieñ rodzi siê w moich
oczach
Króluje przez kilka miesiêcy
i odchodzi
jestem jak jesieñ
z³ota, szczera, ciep³a, zimna.
Kocham jesieñ
Kiedyœ przysypie mnie liœæmi
jestem jesieni¹...
Widzê, ¿e przemijam
Maria
Jasnorzewska-Pawlikowska
STR. 18
historyków i politologów zajmuj¹cych siê badaniem najnowszej, XX-wiecznej historii Polski, ale tak¿e do studentów i osób
interesuj¹cych siê dziejami Ziemi Ropczyckiej, na której wzrasta³ prof. Stanis³aw Kot (ur. w Rudzie).
W tym kontekœcie warto zaznaczyæ, i¿ w powojennej literaturze postaæ Stanis³awa Kota nie doczeka³a siê obszerniejszego
opracowania, a pierwsze próby w tym zakresie podj¹³ na emigracji Franciszek Wilk, wydaj¹c w Londynie w 1976 r. monografiê „Profesor Stanis³aw Kot. ¯ycie i dzie³o”. W Polsce dopiero po 25 latach od œmierci Stanis³awa Kota ukaza³a siê
obszerna biografia autorstwa T. Rutkowskiego zatytu³owana
„Stanis³aw Kot 1885-1975. Biografia polityczna” (£ódŸ 2000)
oraz publikacja bêd¹ca pok³osiem sesji naukowej poœwiêconej jego osobie „Stanis³aw Kot – uczony i polityk” (red.
A. Fitowa, Kraków 2008).
Wartoœciow¹, regionaln¹ publikacj¹ poœwiêcon¹ profesorowi jest tak¿e opracowanie Gra¿yny Ofiary zatytu³owane „Profesor Stanis³aw Kot. Zarys biografii naukowej” które jest równie¿ dostêpne w czytelni.
Gra¿yna WoŸny
Czytelnia MiPBP w Ropczycach
Filia w NiedŸwiadzie poleca ksi¹¿kê „Marysia. Ksiêga m¹drego malucha” Nadii Berkane. Jest to edukacyjna ksi¹¿ka skierowana do najm³odszych czytelników, której
g³ówn¹ bohaterk¹ jest miœ koala o imieniu Marysia. Razem z ni¹ maluchy mog¹
nauczyæ siê wielu ciekawych i istotnych rzeczy o otaczaj¹cym je œwiecie. Piêkne, kolorowe strony ksi¹¿ki
wype³nione s¹ interesuj¹cymi treœciami i barwnymi obrazkami, co ³¹czy zabawê z edukacj¹. Ksi¹¿eczka zosta³a podzielona
na poszczególne dzia³y. Dzieci dowiedz¹ siê wszystkiego
o kolorach, kszta³tach, przeciwieñstwach, poznaj¹ pory roku,
zwierzêta, ró¿ne przedmioty, pojazdy, naucz¹ siê abecad³a, liczb
i czêœci cia³a. Na koñcu ksi¹¿ki znajd¹ rymowanki i zabawy
z „misi¹” Marysi¹, które sprawi¹ maluchom ma³¹ radoœæ.
„Marysia. Ksiêga m¹drego malucha” to doskona³a propozycja dla najm³odszych czytelników. W tak niepozornej, ma³ej
lekturze znajdziemy du¿o wartoœciowej dla dzieci wiedzy
przedstawionej w ciekawy, weso³y i barwny sposób. Ka¿da strona jest bardzo kolorowa, co sprawia ¿e maluchy z pewnoœci¹
nie bêd¹ siê przy lekturze nudziæ.
El¿bieta Strza³ka
MiPBP w Ropczycach (filia w NiedŸwiadzie)
Jesieñ
Wiatr
Najwiêkszy elektroluks œwiata
Wszystkie drzewa z liœci poomiata³
I baluje w pustej altanie.
Spad³y liœcie
Posnê³y wiewiórki,
Cia³a drzew
Dosta³y gêsiej skórki,
Mo¿na sprawdziæ, panowie i panie.
Uciekaj¹ z ogrodów dziewczyny,
Wjechaliœmy w hrabstwo Aspiryny,
Wjechaliœmy doœæ zdecydowanie.
Wszystko razem bior¹c, krótka mowa:
Najpierw deszczyk,
Potem krzy¿
I g³owa
I w ³ó¿eczko, panowie i panie.
A w ³ó¿eczku (jeœli grypa letka)
Ca³kiem mi³o:
Ksi¹¿eczka,
Gazetka,
Albo s³odkie kimanie-drzemanie.
Jeœli tylko radio nam nie trzeszczy
I symptomów nie ma zbyt z³owieszczych,
To jest bosko, panowie i panie.
Ludwik Jerzy Kern
MIEJSKA I POWIATOWA BIBLIOTEKA PUBLICZNA W ROPCZYCACH
Wakacje, wakacje… i po wakacjach
Wakacje dobieg³y
koñca. Jak co roku w
Oddziale dla dzieci
Miejskiej i Powiatowej Biblioteki Publicznej w Ropczycach odbywa³y siê
spotkania przygotowane z myœl¹ o dzieciach w wieku
szkolnym, które nie
mia³y mo¿liwoœci wyjazdu na letni wypoczynek i wakacje spêdza³y w mieœcie.
Wakacje rozpoczê³a noc
w bibliotece, któr¹ razem
z dzieæmi spêdzi³ sympatyczny ¿ó³w Franklin. W ka¿dy poniedzia³ek, wtorek i œrodê
w godzinach przedpo³udniowych na dzieci czeka³y atrakcyjne zajêcia – plastyczne,
zrêcznoœciowe, rozgrywki logiczno-umys³owe, w czasie
których mo¿na by³o wykazaæ
siê pomys³owoœci¹ i kreatywnoœci¹. Zajêcia przy komputerach równie¿ cieszy³y siê du-
¿ym powodzeniem. Na spotkaniach z maluchami do lat
3 i ich rodzicami (Akademia
Malucha) tak¿e brakowa³o
chêtnych do zabawy.
Dzieci bardzo chêtnie
uczestniczy³y w zajêciach, które umo¿liwia³y im ciekawe
spêdzanie czasu, poszerza³y
ich wiedzê i umiejêtnoœci,
rozwija³y zainteresowania.
Podczas licznych zabaw integracyjnych i animacyjnych
dzieci uczy³y siê komunikatyw-
noœci i wspó³pracy w grupie.
Te wszystkie dzia³ania potwierdzi³y, ¿e wakacje wcale
nie musz¹ byæ nudne. Dziêkujemy wszystkim dzieciom za
czas spêdzony w bibliotece.
Zapraszamy do korzystania
Lato 2013 – sezon na dobr¹ ksi¹¿kê
Okres urlopowy dobiega koñca,
warto wiêc podsumowaæ wakacyjne czytelnictwo w wypo¿yczalni dla doros³ych ropczyckiej
biblioteki publicznej.
Okazuje siê, ¿e biblioteka
jest miejscem bardzo potrzebnym tak¿e latem, gdy poszukujemy sposobów na spêdzanie wolnego czasu. Podczas
gdy w czasie urlopu niechêtnie opuszczamy miejsca wypoczynku aby zaj¹æ siê za³atwianiem codziennych spraw – do
biblioteki chodzimy chêtnie
i czêsto. Tak¿e profil wypo¿yczanych ksi¹¿ek ulega zmianie na „zestaw letni”, co nie
znaczy, ¿e jest to lektura leniwa, czy jedynie ³atwa i przyjemna. Bardzo cieszy bibliotekarzy fakt, ¿e spo³eczeñstwo ropczyckie jest coraz bardziej wymagaj¹ce pod tym wzglêdem.
Czytelnicy poszukuj¹ konkretnej ksi¹¿ki, z jednej strony s¹
œwiadomi wartoœci sprawdzo-
nej lektury, z drugiej otwarci
na nowoœci literackie. Internet jest doskona³ym narzêdziem do poszukiwania zapowiedzi wydawniczych i recenzji.
Szczególnie du¿¹ popularnoœci¹ cieszy³y siê cykle nag³aœniane przez media, takie jak
seria doskona³ych powieœci
kryminalnych z cyklu „Millenium” Stiega Larssona, czy
przepastna, kilkutomowa
saga królowej szwedzkiego
krymina³u – Camilli Läckberg. Inny popularny bestseller ropczyckiego lata to trylogia „Igrzyska œmierci”. Po kolejne czêœci tej serii ustawiali
siê w kolejce „dojrzali m³odzi
ludzie”, bo to ksi¹¿ka dla nich
– tak pisz¹ najwiêksze nazwiska œwiatowej literatury rozrywkowej: Stephenie Meyer, czy
Stephen King.
W przyp³ywie wolnego czasu czytelnicy siêgali te¿ po
szlagiery ksi¹¿kowe sprzed
roku, czy kilku lat, których
wówczas albo nie mieli szczêœcia zdobyæ, a wypada³o je
znaæ, albo po prostu chcieli
wróciæ do sprawdzonej, dobrej rozrywki. Do takich ksi¹¿ek z ca³¹ pewnoœci¹ zaliczyæ
mo¿na „W³adcê Pierœcieni”,
„Harrego Pottera” czytanego
nie tylko przez najm³odszych,
utwory Dana Browna: „Kod
Leonarda da Vinci”, „Anio³y
i demony”, czy ambitne powieœci Carlosa Ruiza Zafona, które z pewnoœci¹ kiedyœ wejd¹
do kanonu klasyki.
Tak¿e ciekawym zjawiskiem
tego lata jest powrót czytelników do œwiatowej klasyki: powieœci literatury rosyjskiej
(„Anna Karenina” Lwa To³stoja, „Bracia Karamazow” oraz
„Idiota)” Fiodora Dostojewskiego, francuskiej („Czerwone i czarne” Stendhala,
„Dama kameliowa” Aleksandra Dumasa), angielskiej
(g³ównie ksi¹¿ki Jane Austin
z naszych zbiorów tak¿e po wakacjach. Wszystkim ¿yczymy
dobrych wyników w nauce
w nowym roku szkolnym.
Renata Szkutak
Oddzia³ dla dzieci MiPBP
w Ropczycach
oraz Josepha Conrada), amerykañskiej („Ojciec chrzestny”
Mario Puzo, powieœci Ernesta
Hemingwaya). Wiele osób
chcia³o zapoznaæ siê z utworami innych literackich noblistów, jak: Mario Vargas Llosa,
John M. Coetzee, Herta Muller, Doris Lessing.
Przypominamy o sta³ym nap³ywie nowoœci ksi¹¿kowych,
które s¹ nabywane na podstawie zapotrzebowañ czytelniczych. Istnieje mo¿liwoœæ wyra¿enia swoich zainteresowañ
konkretnymi pozycjami za poœrednictwem m.in. Internetu.
Namawiamy do zapoznania
siê z recenzjami pisanymi
przez bibliotekarzy na ³amach
„Ziemi Ropczyckiej” w rubryce „Biblioteka poleca”. Zapraszamy tak¿e do udzia³u w spotkaniach Dyskusyjnego Klubu Ksi¹¿ki oraz Saloniku Literackiego.
Agnieszka Szela
Wypo¿yczalnia
dla doros³ych
MiPBP w Ropczycach
STR. 19
NA KARTACH HISTORII
(…) Kontynuujemy, rozpoczêt¹ w poprzednim numerze „ZR”, opowieœæ o rodzie Ostrogskich i jego wp³ywie na relacje wyznaniowe mieszkañców dawnych Kresów Rzeczypospolitej. Warto zwróciæ uwagê tak¿e na
bliski zwi¹zek rodów ze wschodnich rubie¿y z koron¹. Mimo up³ywu czasu dzieje wielu rodów stanowi¹
interesuj¹cy obszar badawczy (w tym przypadku realizowany przez Adriana Nieckarza) oraz ciekaw¹
lekturê dla œledz¹cych historiê kszta³towan¹ krzy¿em, ogniem i mieczem (…).
prof. nadzw. dr hab. W³adys³aw Tabasz
Polityka wyznaniowa
ksi¹¿¹t Ostrogskich
– ci¹g dalszy
Mimo olbrzymiego zaanga¿owania we wszystkie istotniejsze kampanie wojenne,
oraz zarz¹dzania coraz wiêkszym maj¹tkiem, ksi¹¿ê Konstanty Ostrogski, bêd¹c cz³owiekiem pobo¿nym, nie zaniedba³ tak¿e spraw Koœcio³a
prawos³awnego. Wysoka pozycja ekonomiczna i polityczna
naturalnie kreowa³a go na
g³ównego przedstawiciela
prawos³awia w Wielkim Ksiêstwie Litewskim 1 . Hetman
Konstanty szybko sta³ siê wiêc
jednym z najwa¿niejszych
opiekunów Cerkwi. O jego
wyj¹tkowej
pobo¿noœci
œwiadcz¹ wspomnienia lekarza królowej Bony, który twierdzi³, ¿e inni Rusini ze wzglêdu na jego postawê uwa¿ali
go wrêcz za œwiêtego2 . W podobnym tonie na jego temat
wypowiada³ siê tak¿e pose³
papieski Jakub Pison, dowodz¹c w 1514 roku, i¿ hetman
litewski jest tak gorliwy w swej
wierze, ¿e gdyby przeszed³ na
katolicyzm poci¹gn¹³by za
sob¹ rzesze Rusinów 3 . Znamiennym wydarzeniem by³o
tak¿e nadanie przez Ostrogskiego swojemu rodzinnemu
miastu Ostrogowi herbu
przedstawiaj¹cego cerkiew
zamkow¹ o piêciu kopu³ach,
któr¹ sam wczeœniej ufundowa³. Jego rola, jako opiekuna
prawos³awia ros³a nadal wraz
ze wzrostem jego znaczenia
politycznego. Niew¹tpliwie
ju¿ co najmniej w latach 201
tych XVI wieku by³ najwa¿niejszym œwieckim protektorem
prawos³awia. Kolejnym przyk³adem na potwierdzenie tego stanu rzeczy by³a proœba
ciê¿ko chorego metropolity
kijowskiego Józefa So³tanam
z 1521 roku, aby król w razie
jego œmierci, w³aœnie kniazia
z Ostroga uczyni³ opiekunem
maj¹tku cerkiewnego nale¿¹cego do metropolii kijowskiej.
Co ciekawe, Kempa twierdzi,
¿e w takich wypadkach czêsto
szlachta, korzystaj¹c z zamieszania najzwyczajniej grabi³a
maj¹tek koœcielny. Tym bardziej powierzenie tej¿e funkcji Ostrogskiemu musia³o
œwiadczyæ o olbrzymim zaufaniu do niego najwy¿szych
przedstawicieli Koœcio³a prawos³awnego na Rusi. Ostrogski powierzone zadanie w ci¹gu kilku miesiêcy wype³ni³
na tyle rzetelnie, i¿ w 1528
kolejny metropolita kijowski
Józef III prosi³ króla, by ten¿e
w przypadki jego œmierci dobra materialne da³ ponownie
pod opiekê kniazia4 .
Wykorzystuj¹c swoj¹ pozycjê
i przychylnoœæ króla, Konstanty Ostrogski postara³ siê o wydanie przez króla Zygmunta
I licznych przywilejów dla Cerkwi prawos³awnej. Dotyczy³y
one ca³ej metropolii kijowskiej, ale równie¿ pojedynczych monasterów i cerkwi.
Najwa¿niejsze z nich to przywilej z 2 lipca 1511 roku zatwierdzaj¹cy wszystkie dotych-
T. Kempa, Dzia³alnoœæ hetmana Konstantego Iwanowicza Ostrogskiego
na polu prawos³awia, ,,Bia³oruskie Zeszyty Historyczne”, t. 12, 1999,
s. 10.
2
T. Kempa, Dzieje rodu Ostrogskich…, s. 46.
3
K. Niesiecki, Herbarz Polski, t. VII, Lipsk 1841, s. 182.
STR. 20
czasowe prawa Koœcio³owi prawos³awnemu na ziemiach ruskich Litwy i Polski. Ponadto
zabrania³ œwieckim naruszaæ
cerkiewn¹ w³asnoœæ oraz
wzmacnia³ niezale¿noœæ cerkiewnych s¹dów. Podobny
dokument król wyda³ w roku
1522 w odniesieniu do biskupstwa turowsko-piñskiego. Znane s¹ tak¿e interwencje Ostrogskiego u króla
w sprawie pewnych nieporozumieñ we Lwowie, gdzie
wiêkszoœæ katolicka nie zawsze respektowa³a prawa Rusinów5 . W ci¹gu swego ¿ycia
wo³yñski kniaŸ sta³ tak¿e na
stra¿y praworz¹dnoœci w Koœciele prawos³awnym; przyk³adem tego jest jego proœba
do Zygmunta I, by ten odwo³a³ z godnoœci archimandryty
pieczerskiego mnicha Antoniego. Ostrogski ¿ywi³ obawy,
i¿ ten dopuœci³ siê nadu¿yæ.
Dziêki fundacjom oraz inicjatywie hetmana, w Wielkim
Ksiêstwie Litewskim powsta³o wiele prawos³awnych koœcio³ów i monasterów. Budowa³ œwi¹tynie zarówno w swoich dobrach, jak i w miastach
królewskich. Warto wymieniæ
takie budowle jak: cerkiew
Bohojawlenia na zamku
w Ostrogu oraz wileñskie cerkwie pod wezwaniem Przeczystej Bogarodzicy oraz œwiêtego Miko³aja. Podarowa³ tak¿e
innej wileñskiej cerkwi Uspienskiej pewne maj¹tki 6 .
Wspomnieæ nale¿y, ¿e jeszcze
4
5
6
7
8
w XVI wieku na Litwie w dobrach królewskich panowa³
zakaz wznoszenia œwi¹tyñ obrz¹dku wschodniego, a zw³aszcza cerkwi murowanych7 . Nie
mniej jednak, Konstanty równie¿ na tej p³aszczyŸnie by³
w stanie skutecznie przekonaæ króla do precedensu,
który w póŸniejszym czasie
istotnie przyczyni³ sie do cofniêcia prawa zakazuj¹cego
budowy cerkwi.
W ¿yciu Konstantego szczególne miejsce zajmowa³ najwa¿niejszy w Rzeczypospolitej
dla Rusinów monaster w £awrze Pieczerskiej w Kijowie,
w którym pochowana zosta³a
jego pierwsza ¿ona Tatiana.
Ksi¹¿ê by³ jego opiekunem,
a w 1516 roku przekaza³ na jego rzecz dwór Gródek wraz
z dwoma przysió³kami8 . Trzy
lata póŸniej hetman przekaza³
kolejne dobra na rzecz sobornej cerkwi w Borysoglebskiej
w Nowogródku. Z bardziej
istotnych zabiegów na rzecz
budowli sakralnych obrz¹dku
wschodniego wspomnieæ trzeba tak¿e o utworzeniu funduszów na budowê monasteru
w Kropiwnie oraz budowê
i utrzymanie cerkwi œw. Miko³aja w Smolewiczach, niedaleko Miñska. Podarowa³ tak¿e
cenne przedmioty oraz ksiêgi
liturgiczne monasterowi
w Dermaniu na Wo³yniu, jak
równie¿ uczyni³ nadania ziemskie monasterowi w Miêdzyrzeczu pod Ostrogiem i cerkwi Uspieñskiej w Turowie.
Pozycja ksiêcia sprawia³a
zapewne, ¿e podczas obsadzania wielu wy¿szych godnoœci
w koœciele wschodnim, król
czêsto bra³ pod uwagê jego
zdanie. Dotyczy³o to zapewne
przede wszystkim stanowisk
cerkiewnych na terenie jego
dóbr.
W kontekœcie polityki wobec innych wyznañ ksi¹¿ê nie
odró¿nia³ siê od swych rodowych poprzedników. Dobrym
przyk³adem na to by³o choæby
osadzenie w Ostrogu i Po³onnem wziêtych do niewoli Ta-
T. Kempa, Dzieje rodu Ostrogskich…, s. 47.
T. Kempa, Dzia³alnoœæ hetmana Konstantego..., s. 15-16.
Ibidem, s. 10-11.
Ibidem, s. 7.
Stecki, Z boru i stepu. Obrazy i pami¹tki, Kraków 1888, s. 7-8.
NA KARTACH HISTORII
tarów. Hetman bez wiêkszych
trudnoœci zezwoli³ im na wybudowanie meczetu i wyznawanie swojej religii.
Z analizy wynika wiêc, ¿e
religia w ¿yciu ksiêcia by³a dla
niego równie wa¿na, jak dzia³alnoœæ wojskowa. Mia³ niew¹tpliwie niezaprzeczalne zas³ugi w dziele starañ o równouprawnienie Koœcio³a prawos³awnego z katolickim. Mo¿na
nawet stwierdziæ, i¿ wprowadzi³ ten koœció³ w now¹, bardziej mu przychyln¹ rzeczywistoœæ. Prze³amuj¹c monopol
kilku katolickich rodów Litwy,
jako ruski prawos³awny kniaŸ,
sta³ siê im równy. Czyni¹c to
wszystko, by³ te¿ wsparciem
dla polityki Zygmunta Starego zmierzaj¹cej do zacieœnienia wspó³pracy miêdzy
Polsk¹, a Litw¹, sta³ siê najbardziej zaufanym magnatem
króla na Litwie 9 . Konstanty
Iwanowicz Ostrogski, by³ jednym z najbardziej zas³u¿onych
mo¿nych ksiêstwa litewskiego. Rozsta³ siê z ¿yciem 10
sierpnia 1530. Pozostawi³ po
sobie z pierwszego ma³¿eñstwa syna Eliasza Ostrogskiego oraz z drugiego córkê Zofiê i syna Wasyla, któremu
warto poœwiêciæ wiêcej uwagi.
Wasyl Konstantynowicz
Ostrogski, znany tak¿e jako
Konstanty Wasyl, urodzi³ siê
prawdopodobnie oko³o 1525
roku. W literaturze historycznej przewa¿a ocena, ¿e by³
m³odzieñcem solidnie wykszta³conym, który zaraz po
œmierci swojego przyrodniego brata Ilii, stara³ siê szybko
uregulowaæ wszystkie sprawy
maj¹tkowe dotycz¹ce podzia³u ojcowizny miêdzy nim,
a bratow¹10 .
Ksi¹¿ê, poprzez po³o¿enie
swych dóbr i koligacje rodzinne, w naturalny sposób zajmowa³ istotn¹ rolê w ca³ej koncepcji obronnoœci wschodnich kresów przed najazdami
tatarskimi. W zwi¹zku z sukcesami w walkach z ordyñcami otrzyma³ od króla Zygmunta Augusta w roku 1550 stanowisko marsza³ka ziemi wo³yñskiej 11 . W 1553 roku
9
Z. Wojtkowiak, Ostrogski Konstanty, [w:] Polski s³ownik biograficzny,
t. 24, Wroc³aw 1979, s. 487.
10
L. Kolanowski, Zygmunt August, wielki ksi¹¿ê Litwy do roku 1548, Lwów
1913, s. 229.
11
T. Kempa, Konstanty Wasyl Ostrogski (ok. 1524/1525-1608) Wojewoda
Kijowski I Marsza³ek Ziemi Wo³yñskiej, Toruñ 1997, s. 30.
Ostrogski, jako ruski prawos³awny kniaŸ, o¿eni³ siê z katoliczk¹, Zofi¹ Tarnowsk¹, jedyn¹ córk¹ s³ynnego hetmana Jana Tarnowskiego. Jak na
standardy XVI-wieczne, dla
Korony i Litwy by³ to nietypowy maria¿ osób, bêd¹cych
przedstawicielami innych
kultur, wyznañ oraz pañstw.
Konstanty, podobnie jak jego
ojciec, by³ wiêc sprawc¹ dalszego precedensu obyczajowego. Konsekwencj¹ wspomnianego ma³¿eñstwa sta³o
siê kolejne wzmocnienie pozycji politycznej i ekonomicznej ruskiego magnata. W tym
czasie mia³o to ju¿ zapewne
wymiar miêdzypañstwowy,
zwa¿ywszy na fakt, i¿ moment
unii lubelskiej zbli¿a³ siê wielkimi krokami. W 1559 roku
Zygmunt August, doceniaj¹c
zas³ugi kniazia w obronie Rusi
przed Tatarami, mianowa³
go wojewod¹ kijowskim. Co
znamienne, na fakt ten ksi¹¿ê od pewnego czasu by³ przygotowany12 . Stanowisko to po
unii lubelskiej sta³o siê naj-
wy¿sz¹ œwieck¹ godnoœci¹ na
ruskich ziemiach Rzeczypospolitej, przed jej zawarciem
natomiast uczyni³o z Ostrogskiego jednego z najbogatszych ludzi na Litwie. Teraz
tak¿e w pe³ni by³ ju¿ odpowiedzialny za po³udniowe granice ksiêstwa litewskiego nara¿one na ataki tatarskie, kozackie powstania oraz moskiewskie zagro¿enie13 .
Ksi¹¿ê pe³ni³ równie¿ znacz¹ce role w czasie unii lubelskiej oraz mniej lub bardziej
czynnie uczestniczy³ w kulisach wyboru Henryka Walezego, Stefana Batorego i Zygmunta III Wazy. Swoj¹ polityk¹ umiejêtnie lawirowa³
miêdzy interesami Rusinów,
Litwinów i Polaków. Nie
mniej jednak, jako cz³owiek
w pewien sposób uwiedziony
kultur¹ ³aciñsk¹ i polskimi
prawami, sta³ zawsze na stra¿y
jak najbli¿szej wspó³pracy polsko-litewskiej, a ju¿ na pewno
przynale¿noœci jego ruskich
dóbr do Korony14 .
Adrian Nieckarz
12
K. Ostrogski do M. Radziwi³³a 8 paŸdziernika 1559 r. z Piñska, Biblioteka Raczyñskich w Poznaniu, 74, k. 19-20.
13
K. Chodynicki, op. cit., s. 186.
14
T. Kempa, Konstanty Wasyl Ostrogski..., s. 45; S. Gruszecki, Walka
o w³adzê w Rzeczypospolitej Polskiej po wygaœniêciu dynastii Jagiellonów
(1572-1573), Warszawa 1969, s. 42-44.
CENTRUM KULTURY W ROPCZYCACH
STR. 21
Dożynki Gminne w
Brzezówka
Brzyzna
Gnojnica Wola
Lubzina
Łączki Kucharskie
Mała
Ropczycach
Serdecznie dziękuję za zaproszenie
na tę uroczystość i proszę rolników
o przyjęcie wyrazów mojego głębokiego
szacunku za wysiłek, którego zwieńczeniem są dzisiejsze dożynki. Bochen
chleba i wieńce dożynkowe będące
symbolicznym darem dla społeczeństwa są okupione mozolną, wielomiesięczną pracą rolników. Prezentując
się tak doskonale wyrażają dumę
i radość z zebranych plonów.
Stanisław Kalemba,
Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Dożynki
Zabrzmiało lato strofami poezji
Zapachniał lipiec dojrzałym plonem
Zagrała kosa pospołu z kombajnem
Sierpień dziękuje za żniwa pokłonem
Plon w wieniec składa piękny, dożynkowy
Misternie stroi w kwiaty i owoce
Darem ofiarnym chleb staje się nowy
Sztandar ludowy nad głową łopoce
Podczas dożynek wyróżniający się rolnicy otrzymali
odznaczenia z rąk ministrz rolnictwa i wicewojewody
Barwny korowód młodzieży radosnej
Jedzie na wozie w konie zaprzężone
Chłop w chłopa krzepki jak w lesie pień sosny
A panny trochę z wiejska przystrojone
Przed ołtarz Pana idą do kościoła
By podziękować stokrotnie za plony
Zboża zebrane, rżyska uprzątnięte
Teraz dożynki, bo trud zakończony!
Dzięki Ci Panie, żeś nam błogosławił
Osłaniał pola nasze od żywiołów
My staropolski zwyczaj szanujemy
Dziękując Tobie modlitwą pospołu.
Sławomira Marciniec
Minister Kalebma zademonstrował na scenie swoje
umiejętności muzyczne
Piotr Janowski akompaniuje Asi Róg w koncercie
na flet i fletnię Pana
Nie byłoby chleba, gdyby nie trud tych, dzięki
którym w każdym polskim domu i na każdym
stole chleb się pojawia. Dożynki to najpiękniejsza nasza narodowa tradycja. I za jej podtrzymywanie serdecznie dziękuję. Życzę, by ten dożynkowy bochen chleba stał się symbolem pomyślności wszystkich mieszkańców.
Bolesław Bujak,
Burmistrz Ropczyc
Niedźwiada
Okonin
Pietrzejowa
Ropczyce Chechły
Witkowice
Jesteœmy kulturalni
Podczas tegorocznych wakacji Centrum Kultury
w Ropczycach realizowa³o projekt pod nazw¹ Jesteœmy kulturalni. Dzia³ania artystyczne dla dzieci i m³odzie¿y dofinansowany przez Narodowe Centrum Kultury w ramach programu NCK „Kultura – Interwencje”.
W ramach realizowanych zajêæ dzieci i m³odzie¿ mia³y niepowtarzaln¹ mo¿liwoœæ obejrzenia ciekawych miejsc, uczestniczenia w warsztatach artystycznych, poznania tajników, nieco ju¿ zapomnianych, form rêkodzie³a.
Wyjazd edukacyjny do zagrody
garncarskiej w Medyni
G³ogowskiej – 2 lipca 2013 r.
Pod okiem garncarzy dzieci
i m³odzie¿ uczy³y siê toczenia
naczyñ na kole, rzeŸbienia
w glinie oraz wypalania ceramiki w piecu. Zwiedzi³y równie¿ galeriê W³adys³awy Prucnal oraz koœció³ z mozaik¹ ceramiczn¹. Pod koniec wycieczki na wszystkich ³akomczuchów
czeka³ obiad i œwie¿o upieczone proziaki z d¿emem i mas³em.
Wyjazd edukacyjny do Muzeum Etnograficznego w Rzeszowie
oraz zwiedzanie Podziemnej Trasy Turystycznej „Rzeszowskie
Piwnice” – 18 lipca 2013 r.
Dzieci zwiedzi³y Muzeum
Etnograficznego im. F. Kotuli,
wziê³y udzia³ w warsztatach tkania krajki. Wielk¹ atrakcj¹ by³o
zwiedzanie rzeszowskich piwnic. Na zakoñczenie wszyscy
zjedli wspólny obiad, a potem
poszli na spacer do ogrodów
bernardyñskich.
Sztuka dekorowania – warsztaty decoupage’u – 24-25 lipca 2013 r.
Uczestnicy warsztatów zapoznali siê z ciekaw¹ form¹ zdobienia ró¿nych przedmiotów, szczególnie zniszczonych, starych, a nawet ju¿ bezu¿ytecznych. Wykonane przez nich prace mo¿na podziwiaæ w Centrum Kultury w Ropczycach.
Piknik interdyscyplinarny – 10 sierpnia 2013 r.
Na zakoñczenie
dzia³añ na ropczyckim rynku odby³ siê
piknik interdyscyplinarny podczas
którego dzieci i m³odzie¿, a tak¿e doroœli
mieszkañcy miasta
œwietnie siê bawili.
By³y zabawy i konkursy dla dzieci, pokazy taneczne oraz koncerty zespo³ów. Pasjonaci i mi³oœnicy rêkodzie³a wystawili swoje dzie³a, które mo¿na by³o nie tylko podziwiaæ, ale tak¿e kupiæ za niewygórowan¹ cenê.
Warsztaty plastyczne – 10-12 lipca 2013 r.
Podczas warsztatów uczestnicy zwiedzili galeriê ropczyckiego
artysty plastyka Adama Sypla, który zdradzi³ im techniki i tajemnice tworzenia swoich obrazów. W ten sposób przekaza³ im praktyczne wskazówki na dwa dni zajêæ w plenerze.
Przez nastêpne dni m³odzi artyœci stanêli ze sztalugami na
ropczyckim rynku. Ich zadaniem by³o uchwycenie najpiêkniejszych miejsc widzianych z perspektywy rynku. Przy pomocy cennych wskazówek nauczycielki i malarki Haliny Olechow- Warsztaty taneczne – 2 i 5 sierpnia 2013 r.
skiej-Cwanek, prowadz¹cej plener malarski, powsta³o kilkaWarsztaty poprowadzili: Maciek Florek, zwyciêzca pierwszej
dziesi¹t profesjonalnych dzie³, które zdobiæ bêd¹ ropczyckie edycji You Can Dance oraz Sylwia ¯o³¹dkiewicz – choreograf
Centrum Kultury.
(taniec hip-hop)
STR. 24
Centrum Kultury w Ropczycach zaprasza
l Dzieci z klas 0-III szko³y podstawowej do udzia³u w zajêciach Dzieciêcej Rewii Folklorystycznej. Spotkanie organizacyjne: 19 wrzeœnia o godz. 17.00 (sala 201 CK
w Ropczycach). Zajêcia prowadz¹: El¿bieta £¹ca³a, instruktor tañca w Centrum Kultury (choreografia), El¿bieta Banaœ, instruktor muzyk (akompaniament).
l Dziewczêta z klas IV-VI do udzia³u w zajêciach Zespo³u
Estradowego GAMA. Spotkanie organizacyjne: 20 wrzeœnia o godz. 17.30 (sala 201 CK w Ropczycach).
Zajêcia prowadzi El¿bieta £¹ca³a, instruktor tañca w Centrum Kultury.
l M³odzie¿ na zajêcia dziennikarskie. Spotkanie organizacyjne: 17 wrzeœnia o godz.17.00. Zajêcia prowadzi Karolina
Dar³ak-Ksi¹¿ek, instruktor Centrum Kultury.
l Dzieci z klas I-VI i m³odzie¿ na zajêcia kó³ka plastycznego. Spotkanie organizacyjne: 12 wrzeœnia o godz. 17.00.
Zajêcia prowadzi Katarzyna Borys, instruktor plastyk
w Centrum Kultury.
Wiejskie Centrum Kultury w Gnojnicy Dolnej zaprasza:
l Dzieci i m³odzie¿ na zajêcia kó³ka plastycznego w Wiejskim
centrum Kultury w Gnojnicy Dolnej. Spotkanie organizacyjne: 19 wrzeœnia o godz. 16.00. Zajêcia prowadzi Stanis³aw Kopala, instruktor plastyk w Centrum Kultury.
Dom Kultury w NiedŸwiadzie zaprasza dzieci, m³odzie¿
i doros³ych na:
l Zajêcia plastyczne (prowadzi Marta Panek) – spotkanie organizacyjne 10 wrzeœnia (wtorek) o godz. 17.00.
l Zajêcia muzyczno-wokalne (prowadzi Stanis³aw Strza³ka) –
spotkanie organizacyjne 12 wrzeœnia (czwartek) o godz.
17.00.
l Aerobik (prowadzi Magdalena Zegar) – spotkanie organizacyjne 12 wrzeœnia (czwartek) o godz.18.00.
l Dziewczêta z gimnazjum i szkó³ ponadgimnazjalnych do
Formacji Tañca Nowoczesnego VEGA. Spotkanie organizacyjne: 18 wrzeœnia o godz. 15.30 (sala 201 CK w Ropczycach). Zajêcia prowadzi Martyna Toton, instruktor tañca
w Centrum Kultury.
STR. 25
I Bieg Charytatywny
4 sierpnia w NiedŸwiadzie ponad 80 osób bieg³o dla osób chorych
i potrzebuj¹cych. Inicjatorem I Biegu Charytatywnego pod has³em
BIEGAM DLA SIEBIE – BIEGAM DLA INNYCH by³a Magdalena Zegar,
wspó³organizatorami: Teresa Bieszczad, Anna £och, Renata Matysek oraz Dom Kultury w NiedŸwiadzie.
Zawodnicy m³odsi (dzieci
i m³odzie¿) mieli do przebiegniêcia trzy krótkie dystanse,
zaœ doroœli zmierzyli siê
w 4-kilometrowym biegu
g³ównym. Jak podkreœla Magdalena Zegar, trasa bez wiêkszych podbiegów nie by³a
trudna i ka¿dy uczestnik pokona³ j¹ bez problemu.
Przy tego typu imprezach
liczy siê przede wszystkim cel,
STR. 26
a w tym przypadku by³a to
zbiórka funduszy, by pomóc
jak najwiêkszej liczbie osób.
W biegu uczestniczyli mieszkañcy NiedŸwiady i okolicznych miejscowoœci. Sporo zapalonych biegaczy przyjecha-
³o z Ropczyc, byli te¿ goœcie
spoza terenu naszej gminy:
z £añcuta, Olimpowa i Trzciany. Ka¿dy uczestnik biegu
otrzyma³, z r¹k Burmistrza
Ropczyc Boles³awa Bujaka,
pami¹tkowy medal.
Impreza by³a naprawdê
udana. Reakcja lokalnego
spo³eczeñstwa na trudn¹ sytuacjê, w której znaleŸli siê mali
mieszkañcy NiedŸwiady bardzo cieszy, co podkreœla Sylwia Ruszel – kierownik Domu
Kultury w NiedŸwiadzie. Uda³o siê zebraæ niemal 5 tysiêcy
z³otych. Pieni¹dze pochodz¹
m.in. z licytacji, loterii fantowej, wpisowe wp³acali równie¿
biegacze. Ponad tysi¹c pierogów przygotowa³y panie
z KGW NiedŸwiada. Wielk¹
atrakcj¹ by³y motory, na których przyjechali mi³oœnicy
jednoœladów z ropczyckiego
klubu Orze³ Bia³y, jak równie¿
pokazy ogniowe w wykonaniu
grupy Hades z Ropczyc. Na
zakoñczenie imprezy zagra³
zespó³ Delta z NiedŸwiady
Górnej; dochód z zabawy tanecznej tak¿e zosta³ przeznaczony dla konto potrzebuj¹cych.
Inf. w³asna
Po wakacjach pozosta³y wspomnienia
Tegoroczne wakacje w naszym Domu Kultury up³ynê³y bardzo
ciekawie i weso³o. M³odzie¿ i dzieci z NiedŸwiady i okolic
mog³y skorzystaæ z bogatej oferty rekreacyjno-dydaktycznej.
Odby³o siê wiele zajêæ sportowych m.in. turniej tenisa sto³owego – rozgrywki prowadzi³
´
Krzysztof Zdziebko.
Do aktywnoœci na œwie¿ym powietrzu
zachêca³a równie¿ Magdalena
Zegar. – Zajêcia sportowe to jednak nie wszystko, bo m³odzi ludzie
potrzebuj¹ te¿ czegoœ dla ducha
i mo¿liwoœci rozwijania swoich
zdolnoœci artystycznych – mówi³a
Sylwia Ruszel, kierownik
Domu Kultury w NiedŸwiadzie. W tym celu zorganizowane zosta³y warsztaty plastyczne
z wykorzystaniem ró¿nych technik. Marta Panek pokazywa³a
m.in., jak wykonaæ piêkne
kompozycje kwiatowe z krepiny. Odby³y siê tak¿e warsztaty
taneczne, podczas których
uczestnicy w ró¿nych grupach
wiekowych poznawali poszczególne elementy i kroki tañca
hip – hop oraz break – dance’a, które wymagaj¹ wielogodzinnych treningów i dobrej
kondycji fizycznej. Du¿ym powodzeniem cieszy³y siê wieczory kinowe; najm³odsi mogli
obejrzeæ ulubione bajki. Mieliœmy równie¿ zajêcia kulinarne, bardzo lubiane przez dzieci zarówno starsze, jak i malu-
chy, prowadzone przez Dorotê Dudziñsk¹. – Za g³ówny cel
przyjê³am nauczenie dzieci komponowania codziennego jad³ospisu,
zdobywanie umiejêtnoœci gotowania prostych dañ obiadowych,
przygotowywania sa³atek i surówek
oraz poznanie zasad zdrowego od¿ywiania – mówi³a Dorota Dudziñska.
Tegoroczn¹ wakacyjn¹ akcjê
mo¿emy uznaæ za udan¹, dopisa³a nam pogoda, a przede wszystkim nasi podopieczni byli bardzo
zaanga¿owani i zadowoleni
z udzia³u w zajêciach – podsumowa³a Sylwia Ruszel.
Inf. w³asna
STR. 27
WIADOMOŒCI Z GMINY WIELOPOLE SKRZYÑSKIE
Wielopolandia 2013
Ci¹g dalszy ze str. 3
Tradycyjnie festyn rozpoczê³a msz¹ œw. polowa, któr¹
odprawili: ks. rodak Jacek
Tomaszewski oraz gwardian
klasztoru braci kapucynów
mniejszych ojciec Janusz Pa³ka, który równie¿ wyg³osi³ homiliê. Oprawê liturgiczn¹
przygotowali podopieczni
Warsztatów Terapii Zajêciowej
GOPS w Wielopolu oraz wolontariusze, a œpiew – schola
parafialna z Brzezin.
Z pewnoœci¹ niema³ym
prze¿yciem dla wszystkich
uczestników mszy by³a obecnoœæ podczas eucharystii relikwii b³. Jana Paw³a II, które
po b³ogos³awieñstwie mo¿na
by³o uca³owaæ. Bardzo wa¿nym
wydarzeniem podczas mszy
STR. 28
by³ moment wyznania wiary,
kiedy to uczestnicy wypuœcili
„do nieba” balony z napisem
„wierzê”. Balony przekaza³y
na Wielopolandiê siostry michalitki z Miejsca Piastowego.
W tegorocznej edycji Wielopolandii uczestniczy³o oko³o dwa tysi¹ce osób, m.in. podopieczni ze stowarzyszeñ
i oœrodków sprawuj¹cych opiekê nad dzieæmi niepe³nosprawnymi, przewlekle chorymi i ubogimi z powiatu ropczycko-sêdziszowskiego, dêbickiego, strzy¿owskiego,
dzieci z Domu Dziecka w Œvidniku oraz wychowankowie
Domu Pomocy Spo³ecznej
w Giraltovcach na S³owacji.
Dziêki ofiarnoœci i ¿yczliwoœci sponsorów i ró¿nych instytucji dzieci mog³y kolejny raz
korzystaæ bezp³atnie z przygotowanych dla nich atrakcji, tj.:
modolandu (makija¿, fryzjerstwo, jubiler), mini weso³ego
miasteczka (zje¿d¿alnie, skokozabawy, karuzela, trampoliny, suchy basen, samochodziki na baterie, kolejka), przeja¿d¿ek konikami, pokazów
sprzêtu policyjnego, stra¿ackiego i medycznego, czy kupiæ los w loteria fantowej.
Organizacjê XIV edycji
„Wielopolandii” wsparli: Pañstwowy Fundusz Rehabilitacji
Osób Niepe³nosprawnych,
Gmina Wielopole Skrzyñskie, Powiat Ropczycko-Sêdziszowski, Südzucker Polska S.A. – Zak³ad Produkcyjny Cukrowania Ropczyce,
Zak³ady Magnezytowe S.A.
w Ropczycach, Fundacja Œnie¿ki „Twoja Szansa” w BrzeŸnicy, Janusz Bujak Autozbyt
w Latoszynie, ZM Invest S.A.
w Ropczycach, Trans-Bet s.c.
M.S.A. Tomaszewscy w Lubzinie, Firma Transpol w Wielopolu Skrzyñskim, Drewspan, Fanum M. Skorupski –
Wójcik Sp. J., Agrol Bud
w Wielopolu Skrzyñskim,
Bank Spó³dzielczy w Wielopolu Skrzyñskim, Drew Zbyt
Tadeusz Kopala, Ubezpieczenia Katarzyna Bujak, Stacja
Paliw Alfred Regu³a, Sklep
Rol-Mot, Wêglobud w Wielopolu Skrzyñskim, Sklep „S³oneczko” Beata i Zbigniew Tobiaszowie, Sklep „Malinka”
Zofia i Józef Ochabowie.
Rowery na loteriê fantow¹
ufundowali: pose³ Jan Bury
(dwa rowery), Powiat Ropczycko-Sêdziszowski, Samorz¹d Gminy Wielopole
Skrzyñskie, Bank Spó³dziel-
czy w Ropczycach, Bank Spó³dzielczy w Sêdziszowie M³p.,
Adam Bieszczad FHU ROWER w Ropczycach, Delikatesy „Centrum” w Wielopolu
Skrzyñskim.
Do rozlosowania by³y jeszcze
dwa krzes³a biurowe przekazane przez firmê Drewspan,
aparat cyfrowy ufundowany
przez radnych z Wielopola
Skrz.: Renatê Górê, Bogdana
Siuœko i Tadeusza Kopalê oraz
wie¿a muzyczna przekazana
przez Biuro Rachunkowe
w Okoninie Anna i Jan Srokowie. Dziêki hojnoœci Pana
Krzysztofa Macio³ka (Piekarnia MK) rozdano uczestnikom 1200 dro¿d¿ówek.
Wszystkim sponsorom za
ofiarnoœæ i wsparcie serdecznie dziêkujemy. S³owa
wdziêcznoœci kierujemy równie¿ do funkcjonariuszy Policji z Ropczyc i Wielopola
Skrz., stra¿aków z Pañstwowej
Powiatowej Stra¿y Po¿arnej
w Ropczycach oraz do druhów
stra¿aków z ochotniczej Stra¿y
Po¿arnej w Wielopolu Skrzyñskim i Brzezin, dziêkuj¹c za
pokaz sprzêtu oraz zapewnienie porz¹dku i bezpieczeñstwa podczas festynu.
Dziêkujemy dyrektorowi
Zespo³u Opieki Zdrowotnej
w Ropczycach za udostêpnienie karetki pogotowia, a ratownikom medycznym za pe³niony dy¿ur.
Serdecznie dziêkujemy siostrom michalitkom z Miejsca
Piastowego i Wielopola oraz
braciom kapucynom z Sêdziszowa M³p. za wspania³¹ zabawê, ¿yczliwoœæ i dobre rady.
S³owa podziêkowania kierujemy do siostry Diany Joñczyk
oraz dziewcz¹t z oazy z koœcio³a farnego w Jaœle za przygotowanie programu integracyjnego dla dzieci.
Wyrazy uznania i gor¹ce
podziêkowanie kierujemy do
czterdziestu dwóch wolontariuszy, którzy pracowali podczas festynu, jak równie¿ w czasie przygotowañ. Dziêkujemy
za wasze zaanga¿owanie i poœwiêcony czas.
Katarzyna Sikora
Nikt nie nudzi siê latem
Lato to czas odpoczynku,
wyjazdów i zwiedzania. Ludzie
wybieraj¹ na urlopy ró¿ne miejsca. Ka¿de, w którym cz³owiek
czuje siê dobrze i mi³o spêdza
czas jest warte przebywania.
Jednak szczególnym miejscem, w którym dzieci chêtnie
siê bawi³y i odpoczywa³y by³y biblioteki w Gliniku i Nawsiu.
W Gliniku dzieci spêdza³y
czas od 7 do 9 sierpnia, natomiast biblioteka w Nawsiu zorganizowa³a zajêcia dla dzieci
od 14 do 15 sierpnia 2013 r.
Chêtnych by³o du¿o. Dzieci
bawi³y siê na œwie¿ym powietrzu, rozwi¹zywa³y zagadki, wykonywa³y ciekawe prace plastyczne, budowa³y prawdziwe
„cuda” z klocków Lego, ka¿dy
dzieñ spêdza³y w „innym”
miejscu, tzn. zabawy i prace
tematyczne zwi¹zane by³y
z morzem, lasem i ³¹k¹. By³o
du¿o œmiechu i fajnej zabawy.
Dziêkujê wszystkim, którzy
chêtnie przychodzili i uczestniczyli w zajêciach.
W. Œ.
STR. 29
Zabawa jest nauk¹
Zabawa jest nauk¹, nauka zabaw¹.
Im wiêcej zabawy, tym wiêcej nauki.
(Glenn Doman)
Z pocz¹tkiem sierpnia zakoñczy³a siê w bibliotece GOKiW
w Wielopolu I edycja funkcjonowania grupy zabawowej prowadzonej dla dzieci w wieku 1,5-5 lat, nie uczêszczaj¹cych do przedszkola.
Z propozycji biblioteki skorzysta³o 14 dzieci wraz z rodzicami, w tym 9 uczêszcza³o na
zajêcia systematycznie. Od lutego b.r. odbyliœmy 22 oko³o
2-godzinne spotkania. Poznawaliœmy nawzajem siebie oraz
œwiat i uczyliœmy siê wspó³dzia³ania w grupie. A to wszystko
przez zabawê, czytanie, ró¿norodne zajêcia plastyczne, taniec, muzykê, sport, rozmowê
i œmiech. Entuzjazm dzieci
i ich rodziców oraz podziêkowania œwiadcz¹ o potrzebie
istnienia takich zajêæ dla maluchów.
Pragnê bardzo serdecznie
podziêkowaæ dzieciom i ich
rodzicom za wspó³tworzenie
radosnej, pe³nej ¿yczliwoœci i
wsparcia atmosfery na spotkaniach. Wraz z rozpoczêciem
roku szkolnego kilkoro cz³onków grupy rozpoczyna zajêcia
w przedszkolach, og³aszamy
wiêc nabór do II edycji dzia³ania grupy (szczegó³y na plakacie). Gor¹co zachêcam rodziców do wyrwania siê wraz z
dzieckiem z domu, by wraz z
nim uczyniæ pierwsze kroki
na drodze do integracji spo³ecznej.
Psychologowie twierdz¹, ¿e
o kszta³cie osobowoœci cz³owieka i jego relacji do œwiata
decyduj¹ trzy pierwsze lata
¿ycia. Jeœli w tym czasie zadamy dziecku jakieœ rany emocjonalne, bêd¹ one w³aœciwie
nie do uleczenia. Ale te¿, jeœli otoczymy malucha mi³oœci¹, wsparciem, czu³oœci¹ i zapewnimy mu poczucie bezpieczeñstwa, to taki fundament bêdzie gwarantem
szczêœliwego ¿ycia, pomimo
póŸniejszych przeciwnoœci.
Maria Wójcik
STR. 30
Ronald Russel pisa³:
Dzisiejsze nieœmia³e dziecko, to to, z którego wczoraj siê œmialiœmy.
Dzisiejsze okrutne dziecko, to to, które wczoraj biliœmy.
Dzisiejsze dziecko, które oszukuje, to to, w które wczoraj nie wierzyliœmy.
Dzisiejsze zbuntowane dziecko, to to, nad którym siê wczoraj znêcaliœmy.
Dzisiejsze zakochane dziecko, to to, które wczoraj pieœciliœmy.
Dzisiejsze roztropne dziecko, to to, któremu wczoraj dodawaliœmy otuchy.
Dzisiejsze serdeczne dziecko, to to, któremu wczoraj okazywaliœmy mi³oœæ.
Dzisiejsze m¹dre dziecko, to to, które wczoraj wychowaliœmy.
Dzisiejsze wyrozumia³e dziecko, to to, któremu wczoraj przebaczyliœmy.
Dzisiejszy cz³owiek, który ¿yje mi³oœci¹ i piêknem, to dziecko, które wczoraj ¿y³o radoœci¹.
Weso³e wakacje
W Akcji lato w Broniszowie organizowanej w dniach 29 lipca
– 2 sierpnia 2013 r. przez Gminny Oœrodek Kultury i Wypoczynku
w Wielopolu Skrzyñskim wziê³o udzia³ niemal¿e piêædziesiêcioro dzieci w wieku od 2-14 lat.
Przez piêæ dni pracownicy
i sta¿yœci Oœrodka Kultury zapewniali dzieciom rozmaite
atrakcje. Ka¿de spotkanie rozpoczyna³y zajêcia plastyczne,
na których dzieci mog³y wykazaæ siê talentem i wyobraŸni¹,
a tak¿e zapoznaæ siê z nowymi
technikami plastycznymi.
Wœród starszych dzieci du¿¹
popularnoœci¹ cieszy³y siê gry
zespo³owe. Uznanie ogl¹daj¹cych wzbudzi³ broniszowski
pokaz mody, którego kreacje
wykonane zosta³y z gazet. Podoba³y siê równie¿ karaoke
i step-mania. Jednak chusta
klanzy, a zw³aszcza zabawa
w rekina robi³y furorê bez
wzglêdu na wiek. Wszystkie
dziewczynki by³y zachwycone
pokazem bi¿uterii, zw³aszcza
gdy mog³y zrobiæ sobie bransoletki lub kolczyki z koralików; ch³opcy chêtnie wybierali koraliki na kolczyki dla
swoich mam.
Akcja zakoñczy³a siê du¿ym
sukcesem. Dyrektor Gminnego Oœrodka Kultury i Wypoczynku w Wielopolu Skrzyñskim Marcin Œwierad wrêczy³
pami¹tkowe dyplomy i cukierki, dziêkuj¹c uczestnikom za
liczny udzia³ w akcji.
Dziêkujemy dzieciom za
wspólnie spêdzone chwile
oraz rodzicom za wspó³pracê
i umo¿liwienie dzieciom
uczestnictwa w Akcji lato. Jednoczeœnie wyra¿amy nadziejê
na kolejne udane przedsiêwziêcia w Broniszowie, które
spotkaj¹ siê z takim samym entuzjazmem lokalnej spo³ecznoœci. Dziêkujemy równie¿
sta¿ystom: Izabeli Róg- Jab³oñskiej, Ewie Targ, Ma³gorzacie
Paryœ, Miros³awowi Pasowi
oraz instruktorom GOKiW
Magdalenie Tabasz, Damianowi Budziwojskiemu i Tomaszowi Kozio³owi za organizacjê
i zaanga¿owanie w dzia³ania
na rzecz dzieci.
E. T
8 sierpnia 2013 r. cz³onkowie
klubów seniora z gminy Wielopole Skrzyñskie r. wybrali siê na
wycieczkê do Bolestraszyc,
Przemyœla i Krasiczyna.
zeum Narodowym Ziemi Przemyskiej i Historii Miasta Przemyœla. W centrum miasta posilili siê obiadem oraz lodami z najlepszej cukierni Fiore, aby mieæ si³ê na dalsze
zwiedzanie. W drodze powrotnej zwiedzili zespó³ zamkowoparkowy w Krasiczynie.
Pomimo ogromnego upa³u
seniorzy wrócili zadowoleni,
pe³ni entuzjazmu i pomys³ów
na kolejne wspólne wyprawy.
Do¿ynkowy bal
seniorów
Seniorzy z gminy Wielopole Skrzyñskie lubi¹ siê bawiæ.
Œwiadcz¹ i tym bale i spotkania organizowane w ci¹gu
roku. W trzecim tegorocznym
balu, do¿ynkowym, który
odby³ siê 24 sierpnia w FOK
w Nawsiu uczestniczyli goœcie,
którzy przyjêli zaproszenie
Zarz¹du Klubu Seniora: Mariusz Kawa – radny Sejmiku
Województwa Podkarpackiego, kandydat do Senatu RP,
Marcin Œwierad – dyrektor
GOKiW, radny powiatu ropczycko- sêdziszowskiego, proboszcz parafii pw. œw. Andrzeja Boboli w Nawsiu, ks.Marek
Marchut oraz cz³onkinie Stowarzyszenia Gospodyñ Wiejskich z Nawsia.
Spotkanie trwa³o do póŸnych godzin nocnych, up³ynê³o w bardzo mi³ej atmosferze.
Robert Kolebuk
Udany wyjazd
Zwiedzili arboretum, fort
XIII twierdzy Przemyœl „San
Rideau”, cerkiew Narodzenia
NMP w Bolestraszycach,
a w Przemyœlu zachwycili siê
zamkiem wzniesionym przez
króla Kazimierza Wielkiego,
architektur¹ sakraln¹, i MuZIEMIA ROPCZYCKA nr 9/2013 (263)
M. T.
STR. 31
Wycieczka na Słowację
Cz³onkowie zespo³ów dzia³aj¹cych przy Gminnym
Oœrodku Kultury i Wypoczynku oraz najaktywniejsi czytelnicy z gminy Wielopole
Skrzyñskie (³¹cznie 46 osób,
w nagrodê za ca³oroczn¹ pracê i aktywnoœæ wyjechali na
dwa dni do Œvidnika (S³owacja).
W drodze zatrzymali siê
w Dukli, aby zwiedziæ Muzeum
Historyczne, pustelniê œw. Jana
z Dukli oraz zjeœæ obiad.
Po przyjeŸdzie na miejsce
i zakwaterowaniu w zaprzyjaŸ-
nionym Domu Dziecka
w Œvidniku, uczestnicy wycieczki zobaczyli skansen s³owacki.
Drugi dzieñ up³yn¹³ pod
znakiem spacerów po rynku
oraz wypoczynku na basenie rowi Domu Dziecka w Œvidniku za goœcinnoœæ oraz wielk¹
w Œwidniku.
W imieniu wszystkich pomoc.
uczestników wycieczki serMagdalena Tabasz
decznie dziêkujemy dyrekto-
Polowanie na nudê
Nawet muchy zdychaj¹ wiruj¹c
w s³onecznej smudze. /I wszystkim
doko³a jest okropnie nudno, / Gdy
ja siê nudzê. Tak pisa³ Jan Brzechwa. Dzieci, które nigdzie nie
wyje¿d¿aj¹ na wakacje pewnie
mog³yby siê podpisaæ pod tymi
s³owami swoimi bezczynnymi
rêkami i nogami.
By zapolowaæ na wakacyjn¹
nudê w bibliotece GOKiW
w Wielopolu Skrzyñskim zorganizowano „Wakacyjne safari w bibliotece” (5-9 sierpieñ
2013 r.). Walczyliœmy z nud¹
na zajêciach plastycznych
(m.in. wykonuj¹c ozdoby metod¹ quillingu, z rolek po papierze toaletowym i kolorowego papieru), bawi¹c siê w zabawy integracyjne i ruchowe
(m.in. z chust¹ animacyjn¹
i pi³k¹), rozwi¹zuj¹c krzy¿ówki i kalambury, urz¹dzaj¹c pokaz mody z gazet, prezentacje
uk³adów tanecznych, teatrzyk
i tañce z miot³ami. Pokonaliœmy nudê w piêciu rundach
wynikiem 5:0.
Serdecznie dziêkujemy dzieciom za udzia³ w zajêciach oraz
sta¿ystkom: Izabeli Róg-Jab³oñskiej, Ma³gorzacie Paryœ i Ewie
Targ za profesjonalna pomoc
w przeprowadzeniu akcji.
Maria Wójcik
WIADOMOŒCI Z ZAGORZYC
Do¿ynki
W Zagorzycach Górnych
odby³y siê tradycyjne do¿ynki.
Podczas mszy œwiêtej odprawionej w koœciele pw. œw. aposto³ów Piotra i Paw³a poœwiêcone zosta³y wieñce i chleby.
Tradycyjnie w Zagorzycach Górnych mo¿na by³o podziwiaæ podczas do¿ynek zaprzêgi konne. Na
zdjêciu: starostów grupy wieñcowej OSP i Rady So³eckiej powozi
piêkn¹, zabytkow¹ bryczk¹ Mariusz
Charchut
STR. 32
Grupa wieñcowa ze Szkodnej podczas procesji
Fot. Anna Pawlaczyk
WIADOMOŒCI Z ZAGORZYC
Zagorzyckie œwiêto chleba i zió³
Co roku 15 sierpnia obchodzone
jest w Polsce œwiêto Matki Boskiej Zielnej. Wtedy podczas
mszy œw. poœwiêcane s¹ bukiety kwiatów i zió³, a tak¿e w wielu wsiach odbywaj¹ siê do¿ynki
parafialne. Do tej tradycji nawi¹za³y panie ze Stowarzyszenia
Gospodyñ Wiejskich „Zagorzanki”, organizuj¹c w tym dniu
„Œwiêto chleba i zió³”.
W piêkne, letnie popo³udnie spod Domu Stra¿aka
w Zagorzycach Dolnych wyruszy³y powozy konne, wioz¹ce dru¿yny i wieñce do¿ynkowe. Barwny korowód zajecha³ do koœcio³a parafialnego, gdzie odprawiona zosta³a msza œw. dziêkczynna za tegoroczne plony. Wieñce do¿ynkowe zosta³y wykonane
przez grupê obrzêdow¹ z Zagorzyc „Kolêdnicy” i SGW „Zago-
rzanki. Starostami do¿ynek parafialnych byli: Anna Bochnak
i Andrzej Baljon. W sk³ad grup
wieñcowych wchodzili m³odzi
druhowie i druhny z OSP z Zagorzyc Dolnych oraz cz³onkowie
KS „P³omieñ” – Zagorzyce.
Wa¿nym akcentem tegorocznej imprezy do¿ynkowej
by³a wystawa zió³, kwiatów i
p³odów rolnych, której towarzyszy³a ekspozycja ksi¹¿ek,
dotycz¹cych zio³olecznictwa,
dostêpnych w miejscowej bi-
bliotece. Oprócz dañ serwowanych przez panie ze stowarzyszenia
„Zagorzanki”,
uczestnicy zabawy mogli degustowaæ tradycyjne jad³o, m.in.:
swojski chleb, proziaki, mas³o
z czosnkiem, czy te¿ smalczyk.
Czêœæ kosztów imprezy zosta³a sfinansowana przez Lokaln¹
Grupê Dzia³ania „Partnerstwo
5 Gmin” w ramach promocji
i aktywizacji spo³eczeñstwa.
Wystawê zió³ i p³odów rolnych
zorganizowano dziêki panu
Feliksowi Szparze – doradcy na
gminê Sêdziszów M³p. z Podkarpackiego Oœrodka Doradztwa Rolniczego w Boguchwale. Wystawê ksi¹¿ek o zio³ach
przygotowa³a pracownica Biblioteki Publicznej w Zagorzycach, Katarzyna Róg, która tak¿e przyozdobi³a obydwa wieñce zbo¿em i zio³ami.
SGW „Zagorzanki”
TO I OWO
Rwa kulszowa.
Jak powstaje? Czym siê
objawia? Jak siê j¹ leczy?
Rynek 1/10, 39-100 Ropczyce
Tel. 697 615 008
www.leczkregoslup.pl
Rwa kulszowa to zespó³ objawów zwi¹zanych z uciskiem na
nerwy rdzeniowe L4, L5 lub S1,
które tworz¹ nerw kulszowy, najwiêkszy nerw obwodowy cz³owieka, lub na przebiegu samego nerw kulszowego. Najczêœciej spowodowana jest zmianami w chrz¹stkach miêdzykrêgowych i zwi¹zanym z nimi wypadniêciem j¹dra mia¿d¿ystego.
Mo¿e te¿ byæ spowodowana stanem zapalnym, czy naderwaniem miêœnia, urazem pleców
lub dŸwigniêciem czegoœ ciê¿kiego. Rwa kulszowa objawia siê
nag³ym, przeszywaj¹cym i promieniuj¹cym do poœladka, uda
i podudzia (a czasem równie¿
stopy) bólem w okolicy lêdŸwiowej.
Leczenie rwy kulszowej zale¿y od przyczyny jej powstania
i w pierwszym etapie nakierowane jest na zmniejszenie
bólu. Mo¿na w tym etapie skorzystaæ z leczenia terapi¹ manualn¹. Skontrolowanie stanu
krêgos³upa, stosowanie leczenia i rehabilitacji zalecanej
przez lekarza mo¿e nas chroniæ przed kolejnymi nag³ymi
atakami powoduj¹cymi powa¿ne dolegliwoœci. Osoby, które
przesz³y rwê kulszow¹, a leczone by³y za pomoc¹ leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych musz¹ jednak zdawaæ sobie sprawê z tego, ¿e dojdzie
do nawrotów choroby. ¯eby
unikn¹æ nieprzyjemnych po-
Przebieg nerwu kulszowego
wtórek nale¿y zastosowaæ terapiê manualn¹, za pomoc¹, której specjalista odblokowuje
stawy miêdzykrêgowe, stawy
krzy¿owo-biodrowe i ustawia
miednicê w prawid³owym miejscu, która to zazwyczaj jest pierwotn¹ przyczyn¹ powstania rwy
kulszowej. Nie mo¿na lekcewa¿yæ objawów tej choroby w ¿adnym wieku, nawet m³odzieñczym. Jeœli poczujemy jakikolwiek ból promieniuj¹cy do
koñczyny dolnej, zg³oœmy siê
do specjalisty, który zabiegiem
prewencyjnym uchroni nas
przed bardzo nieprzyjemnymi
konsekwencjami.
Rwa kulszowa mo¿e byæ
niebezpieczna!
Je¿eli poza silnym bólem
masz zaburzenia czucia (mrowienie, drêtwienie) os³abienie nogi, czy problem z oddawaniem moczu lub stolca
(czasem mo¿e wyst¹piæ tak¿e
nietrzymanie moczu), konieczna jest natychmiastowa
wizyta u lekarza specjalisty.
Objawy te mog¹ œwiadczyæ
o zmianach prowadz¹cych do
trwa³ego uszkodzenia nerwu,
która mo¿e spowodowaæ na
trwa³e niedow³ad koñczyny.
Nie czekajmy z bólem zbyt
d³ugo!
Nale¿y pamiêtaæ, ¿e d³ugotrwa³e stosowanie leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych na w³asn¹ rêkê mo¿e
spowodowaæ uszkodzenie
œcian ¿o³¹dka, w¹troby, a nawet w konsekwencji woreczka
¿ó³ciowego.
Robert Raœ
Ÿród³a: Medycyna Sportowa, A. Jagier,
K. Nazar, A. Dziak, PTMS Warszawa 2005.
STR. 33
TO I OWO
Egzotyczne orzechy
Orzechy macadamia
S¹ to orzechy pochodz¹ce
z drzew macadamia, tzn. drzew
z rodziny srebrnikowatych. Wywodz¹ siê z Australii. Nazwa
drzewa – macadamia pochodzi
od imienia i nazwiska Johna Mc
Adama. S¹ uprawiane równie¿
na Hawajach oraz w Afryce Po³udniowej. Zbli¿one wielkoœci¹
do orzechów laskowych, maj¹
wyj¹tkowo tward¹ ³upinkê, dlatego kupuje siê je ju¿ wy³uskane i gotowe do jedzenia. J¹dro
tych orzechów zawiera ponad
70% t³uszczów, a tak¿e kwasy
jednonasycone, bia³ka oraz
inne sk³adniki od¿ywcze. S¹
bardzo delikatne w smaku,
t³uszcz jest silnie wyczuwalny, a
konsystencja œrodka przypomina trochê strukturê migda³a.
Doskonale pasuj¹ do farszów,
s³odkich kremów i do dekoracji ciast i ciasteczek, nadaj¹c im
maœlany i delikatny smak. Wyœmienicie smakuj¹ na surowo,
lekko podpieczone, czy oblane
czekolad¹. Pra¿one i lekko solone mog¹ byæ smaczn¹ przek¹sk¹. Dodatkowo, orzechy
macadamia zawieraj¹ selen
i kwas solny – skuteczne w walce z rakiem. Ich spo¿ywanie wyraŸnie obni¿a poziom niepo¿¹danego dla zdrowia cholesterolu, co w konsekwencji redukuje ryzyko wyst¹pienia chorób
uk³adu kr¹¿enia. Olej z orzechów znajduje tak¿e zastosowanie w produkcji kosmetyków.
Blondies z orzechami macadamia
Sk³adniki: 250 g bia³ej czekolady,
125 g mas³a, 4 jajka, 350 g cukru,
pó³ ³y¿eczki soli, 2 ³y¿eczki ekstrakSTR. 34
tu z wanilii, 250 g orzechów makadamia, 300 g m¹ki.
Wykonanie: Piekarnik nagrzaæ do
temperatury 170OC. Mas³o wraz
z bia³¹ czekolad¹ rozpuœciæ w k¹pieli wodnej lub kuchence mikrofalowej. Odstawiæ do ostudzenia. Jajka
ubiæ wraz z sol¹ na g³adk¹ masê,
a nastêpnie stopniowo dodawaæ cukier, nadal ubijaj¹c, a¿ do uzyskania
gêstej piany. Dodaæ ekstrakt z wanilii. Zmniejszyæ do minimum obroty
miksera, wsypaæ m¹kê i dok³adnie,
lecz delikatnie wymieszaæ. Na koniec dodaæ posiekane orzechy i zamieszaæ ³y¿k¹. Przygotowaæ formê
o wymiarach 22 x 25 cm (posmarowaæ mas³em). Wype³niæ mas¹, wyrównaæ i wstawiæ do piekarnika na
35 minut (maksymalnie 45 min.).
Gotowe ciasto ostudziæ, a nastêpnie wstawiæ do lodówki na minimum
6 godzin, najlepiej na noc. Ciasto
pokroiæ na niewielkie kawa³ki.
Orzechy macadamia (niezwykle smaczne lecz, niestety,
doœæ kosztowne) mo¿na z powodzeniem zast¹piæ innymi,
np.: nerkowcami, pekanami
lub orzechami brazylijskimi.
Orzechy brazylijskie
raj¹ od 8 do 12 nasion w³aœciwych orzechów w ³upinkach. S¹
bogatym Ÿród³em selenu, który jest istotnym przeciwutleniaczem. Garœæ tych orzechów zawiera ok. 480% dziennego zapotrzebowania na selen. Podobnie jest z witamin¹ E. Orzechy brazylijskie zawieraj¹ równie¿ du¿o fosforu, wp³ywaj¹cego na kondycjê zêbów i koœci.
Orzechy pekan
Orzechy pekan rosn¹ g³ównie w po³udniowej czêœci
Ameryki Pó³nocnej i s¹ dalekim krewnym orzechów w³oskich, co mo¿na rozpoznaæ po
ich kszta³cie. To Hiszpanie
okreœlali je mianem „odmiany orzecha w³oskiego”, a Francuzi wymyœlili nazwê „La Pacanière”. A¿ w koñcu stworzono nazwê orzecha pekan
(orzesznika jadalnego). Zbiera siê je od listopada do stycznia. Orzesznik jadalny owocuje co dwa lata. Orzechy charakteryzuj¹ siê du¿¹ zawartoœci¹ cynku i witaminy B1. Ponadto, garœæ tych orzechów
(25 g) zawiera przynajmniej
20% dziennego zapotrzebowania na cynk, który pe³ni
istotn¹ funkcjê w budowie
bia³ka i odbudowie tkanek.
W garœci (25 g) pekan znajduje siê równie¿ co najmniej
18% dziennego zapotrzebowania na witaminê B1 (tiaminê), która bierze udzia³ w dostarczaniu energii dla organizmu. Jest wykorzystywana do
uwalniania wêglowodanów
(cukrów) z po¿ywienia, a tak¿e wp³ywa na funkcjonowanie
uk³adu nerwowego.
siê i usuwa œrodek, po czym
suszy, a¿ do uzyskania ciemnego koloru. Ich tajemnic¹ jest
substancja o nazwie saponina,
która w kontakcie z wod¹ zamienia siê w myj¹c¹ pianê.
Do czego mo¿na u¿ywaæ
orzechów pior¹cych?:
z do prania: 5-7 szt. rozdrobnionych ³upin orzechowych wk³adamy do lnianego woreczka,
zawi¹zujemy i wrzucamy z praniem do bêbna pralki. Pior¹c w orzechach mo¿na stosowaæ wszystkie temperatury
prania. Kiedy pierzemy
w temperaturze do 60°C, orzechy mo¿na wykorzystaæ nawet
czterokrotnie. Do prania rzeczy bia³ych mo¿na dodaæ sody
oczyszczonej
z do zmywania w zmywarce:
kilka orzechów wk³adamy do
koszyczka na sztuæce i uruchamiamy zmywarkê na podstawowy program
z do sprz¹tania: mo¿na u¿ywaæ
bezpoœrednio na œciereczkê
lub rozcieñczyæ w misce
z wod¹ wywar z ³upin orzecha
z do mycia cia³a i w³osów: g³owê myjemy wywarem z ³upin
orzecha, który powinien byæ
mocno skondensowany
z do pielêgnacji zwierz¹t: wywar
z ³upin orzecha stosujemy
tak, jak szampon dla zwierz¹t
z do pielêgnacji roœlin: wywarem z ³upin orzecha myjemy
lub spryskujemy roœliny
(dzia³a bakteriobójczo).
Jak zrobiæ wywar z ³upin
orzecha?
Co najmniej 10 ³upin orzecha gotujemy przez 5-10 minut
w 3/4 litra wody, po czym odcedzamy i zlewamy do butelki.
Swoj¹ nazwê zawdziêczaj¹
Zalety orzechów pior¹cych:
przede wszystkim krajowi poz s¹ zdrowe, bo ca³kowicie
chodzenia. Orzechy brazylijnaturalne, nie zawieraj¹ subskie wystêpuj¹ g³ównie w Brastancji chemicznych, dlatezylii, a tak¿e w Paragwaju, Bogo nadaj¹ siê do prania
liwii, Peru i Wenezueli.
ubrañ noworodków, ma³ych
W Europie s¹ znane za spraw¹
dzieci, alergików, osób z chohiszpañskiego oficera, który
robami skóry
karmi¹c nimi wyg³odnia³ych Co to s¹ orzechy pior¹ce?
z
s¹ ekologiczne, bo nie zaludzi, zauwa¿y³, ¿e dziêki ich
To orzechy rosn¹ce w Innieczyszczaj¹
œrodowiska,
w³aœciwoœciom od¿ywczym diach i Nepalu. Orzechy, po
rozk³adaj¹
siê
jak
wszystkie
i energetycznym szybko odzy- zebraniu z drzewa, roz³upuje
odpadki organiczne
skiwali si³y.
Eugenia Strojny
Orzechy brazylijskie przypoPowiatowy Zespó³
minaj¹ kokosy i rosn¹ na palDoradztwa Rolniczego
mach. Owoce spadaj¹ z drzew
w Ropczycach
od listopada do marca. ZawieZIEMIA ROPCZYCKA nr 9/2013 (263)
TO I OWO
Wœcieklizna
– problem wci¹¿ aktualny
Nadchodzi wrzesieñ, miesi¹c w którym na naszym terenie trwa akcja szczepieñ przeciwko wœciekliŸnie. Jak co
roku bêd¹ one organizowane
na terenie powiatu w okreœlonych punktach, a wszystko po
to, aby u³atwiæ Pañstwu zaszczepienie swojego pupila.
Oczywiœcie ca³a akcja kierowana jest do tych, którzy nie
szczepi¹ swoich zwierz¹t w innych, dogodnych dla siebie
terminach, przyje¿d¿aj¹c do
wybranych lecznic weterynaryjnych.
Pomyœla³em, ¿e warto przypomnieæ, czym jest ta choroba i jak groŸne konsekwencje
niesie ze sob¹. Przypomnieæ
po to, by do szczepienia psów
i kotów wiod³y Pañstwa nie
strach i obawa przed ukaraniem w przypadku, gdy nasze
zwierzê kogoœ ugryzie, lecz lêk
i przera¿enie przed konsekwencjami, jakie ta choroba
niesie nie tylko w odniesieniu do naszych zwierz¹t domowych, ale równie¿ ludzi.
Wœcieklizna jest ostr¹ chorob¹ wirusow¹ zwierz¹t sta³ocieplnych, w tym równie¿
i cz³owieka, powoduj¹c¹ zmiany zapalne w mózgu. Przebiega w kilku fazach, ³¹cznie z faz¹
agresji oraz pora¿eñ i zawsze
koñczy siê œmierci¹. Pierwsze
przypadki tej choroby stwierdzano ju¿ w staro¿ytnym Egipcie ponad 2000 lat przed
nasz¹ er¹. Dzisiaj w naszym
kraju g³ównym Ÿród³em zaka¿enia dla domowych zwierz¹t
jest lis rudy, a tak¿e inne wolno ¿yj¹ce zwierzêta i gryzonie.
Wirus rozprzestrzenia siê
przede wszystkim wraz ze œlin¹
chorego zwierzêcia, choæ
mo¿e byæ te¿ w niewielkich
iloœciach wydalany z moczem
i ka³em, jednak w naturalnych
warunkach jest to droga ma³o
prawdopodobna ze wzglêdu
na szybk¹ utratê zdolnoœci wirusa do dzia³ania w œrodowi-
sku, wiêc g³ówn¹ drog¹ jest
pogryzienie przez zaka¿onego
psa wydalaj¹cego wirus wraz
ze œlin¹.
Wprowadzony do rany wirus
u zwierz¹t uodpornionych
szczepionk¹ przeciw wœciekliŸnie powinien zostaæ zneutralizowany ju¿ w samej bramie
wejœcia. Jednak, jeœli zwierzê
nie by³o uodpornione, zaczyna siê wêdrówka wirusa poprzez w³ókna nerwowe do
rdzenia krêgowego, a nim
dalej do g³ównego celu, jakim
jest oœrodkowy uk³ad nerwowy. Ciekawostk¹ jest, i¿ wirus
w eksperymentalnych waunkach porusza³ siê wzd³u¿ nerwów z szybkoœci¹ 3 mm na
dobê. Wydaje siê wiêc, ¿e
mamy nieco czasu na ratunek,
jednak wszystko zale¿y te¿ od
miejsca ekspozycji na zaka¿enie i czasami jest to mniej czasu, ni¿ siê spodziewamy. Po
osi¹gniêciu oœrodkowego
uk³adu nerwowego wirus namna¿a siê intensywnie i zaczyna wêdrówkê do innych narz¹dów cia³a, a przede wszystkim do gruczo³ów œlinowych.
Klinicznie rozró¿nia siê dwie
postacie wœcieklizny: sza³ow¹
i cich¹, przy czym u psów, czy
te¿ kotów wystêpuje przede
wszystkim sza³owa postaæ
wœcieklizny. W takiej sza³owej
odmianie choroby rozró¿niamy trzy fazy choroby: stadium
zwiastunowe, sza³owe i pora¿enia. W pierwszym stadium,
zwiastunowym zaczynaj¹ siê
objawy czêsto niezauwa¿ane
nawet przez w³aœciciela – jest
to niepokój, osowia³oœæ, utra-
ta apetytu, czasami nadpobudliwoœæ. Faza taka trwa zazwyczaj 1-3 dni. W fazie kolejnej,
trwaj¹cej równie¿ kilka dni,
zwierzê z pocz¹tku jedynie
pobudzone i niespokojne
szybko wykazuje objawy agresywnoœci i to zarówno w stosunku do innych zwierz¹t, jak
i do ludzi. Zwierzêta w tej fazie maj¹ objawy spaczonego
³aknienia, co objawia siê po³ykaniem nietypowych przedmiotów, w tym czêsto kamieni, ponadto wystêpuje tzw.
wodowstrêt, czyli niechêæ do
picia wody, mocne œlinienie
siê, nadmierne reakcje na
bodŸce s³uchowe, œwietlne
oraz przeczulicê skóry. Powoli objawy te przechodz¹ w napady niekontrolowanego sza³u przechodz¹cego z kolei
w stan pora¿enia. W tym stanie zwierzêta podlegaj¹ sukcesywnym napadom drgawkowym, œpi¹czce, pora¿eniom
koñczyn, a tak¿e pora¿eniu
oœrodka oddechowego, co
prowadzi w koñcu do œmierci.
Nie zapominajmy, czytaj¹c
artyku³ o zwierzêtach, ¿e podlegamy podobym procesom
i tak samo mo¿emy w ogromnych mêczarniach dokonaæ
swojego ¿ywota. Oczywiœcie
coraz ³atwiej i coraz mniej boleœnie mo¿emy leczyæ siê
w razie zagro¿enia wœcieklizn¹, tylko po co, skoro od
wieków ucz¹ nas ¿e „Lepiej zapobiegaæ ni¿ leczyæ.” Nieco
lekcewa¿¹ce podejœcie w
ostatnich latach i unikanie
szczepieñ doprowadzi³o w mi-
jaj¹cym roku do wyst¹pienia
wielu przypadków wœcieklizny
na naszym terenie i to u zwierz¹t domowych. Kilka osób zosta³o zaatakowanych przez
swoje w³asne zwierzêta, w tym
koty. Na szczêœcie, dziêki mocno rozwiniêtej medycynie,
oby³o siê bez ofiar w ludziach,
jednak obawiam siê ¿e skaza
na psychice pozostanie do
koñca ¿ycia.
O ile przeciêtny obywatel
ma niewielki wp³yw na stopieñ zachorowañ na wœciekliznê u zwierz¹t wolno ¿yj¹cych,
przede wszystkim mam na
myœli lisy, o tyle bardzo du¿y
wp³yw ma na ryzyko wyst¹pienia takiej choroby we w³asnym
gospodarstwie, w³aœnie poprzez szczepienie swoich zwierz¹t zgodnie z ustaw¹ o zwalczaniu chorób zakaŸnych zwierz¹t, która zobowi¹zuje ka¿dego posiadacza psa do corocznego szczepienia go w kierunku wœcieklizny. Czy mo¿e
tak, jak z ka¿d¹ nabywan¹
paczk¹ papierosów otrzymujemy ostrze¿enie, jakie konsekwencje niesie ze sob¹ palenie jej zawartoœci, tak powinniœmy wraz z nowo nabywanym
psem otrzymywaæ informacjê,
czym grozi brak szczepieñ
w kierunku wœcieklizny, ale
tak¿e i innych chorób wirusowych, którym tak ³atwo przecie¿ zapobiegaæ, a tak trudno
pogodziæ siê póŸniej ze skutkami, które za sob¹ nios¹.
Marzê ci¹gle wzroœcie œwiadomoœci hodowców zwierz¹t
w naszym kraju. Marzê o tym
by, kiedyœ wiêkszoœæ ludzi przychodzi³a zaszczepiæ psa przeciwko wœciekliŸnie nie z bojaŸni przed potencjalnym
mandatem gro¿¹cym za brak
szczepieñ, ale z bojaŸni o zdrowie i ¿ycie, tak swojego pupila, jak i w³asne.
Lek. wet. Dominik Rachwa³
STR. 35
TO I OWO
Œpij s³odko. Jak to ³atwo powiedzieæ…
Ka¿dy z nas spotka³ siê lub dopiero siê spotka z zaburzeniami
snu. W ci¹gu ca³ego ¿ycia sen
cz³owieka zmienia siê, tak pod
wzglêdem d³ugoœci, jak i jakoœci.
W m³odoœci œpimy oko³o 8 godzin, w wieku dojrza³ym oko³o
7 godzin, a po 60 roku ¿ycia wystarcza nam oko³o 6,5 godziny.
PóŸniej ju¿ zmiany d³ugoœci snu
nie nastêpuj¹, ale zmienia siê
rytm snu. Szczególnie ludzie
w podesz³ym wieku staj¹ siê senni wczeœnie wieczorem, oko³o
19.00-20.00 i budz¹ siê wczeœnie
rano, zazwyczaj oko³o 3.00-4.00.
Ich sen nie jest ci¹g³y, nastêpuj¹
liczne przebudzenia w nocy. W
ci¹gu dnia seniorzy czêsto za¿ywaj¹ drzemki oko³o 13.30-15.00,
przez co mo¿liwy jest dalszy
okres czuwania w godzinach
wieczornych. Tak jest w stanie
zdrowia.
Czêsto, niestety, wystêpuj¹ zaburzenia snu, które dotykaj¹
oko³o 50% osób, czêœciej kobiet.
Pojawiaj¹ siê one u ludzi na ca³ym œwiecie. Dotar³em do danych z wielu krajów, np. w Chinach 9% osób doros³ych cierpi
na zaburzenia snu, a w Indiach
– 38%, podobnie jak w Kairze –
36 % (ostatnio pewnie wiêcej
mieszkañców Kairu nie œpi no-
cami z powodu trwaj¹cych tam
zamieszek).
Niestety, wiele leków i u¿ywek
mo¿e powodowaæ zaburzenia
snu. Alkohol u¿yty przed snem
daje szybk¹ indukcjê snu; w drugiej fazie dzia³ania alkoholu wystêpuje efekt nasenny. W ci¹gu
nocy spo¿yty przed snem alkohol mo¿e dawaæ wybudzenie
i intensywne marzenia senne
z ostr¹ reakcj¹ na te marzenia,
próby uciekania, upadki, powodowaæ agresjê pod postaci¹ gwa³townego miotania siê i szarpania, a nawet próbami uderzenia.
Nikotyna u¿ywana wieczorem
przed snem daje bezsennoœæ
oraz bezdechy senne. Leki moczopêdne powoduj¹ parcie na
mocz i wybudzaj¹ chorego,
przez to daj¹ zaburzenia snu.
St¹d koniecznie trzeba o tym pamiêtaæ, by nie stosowaæ ich
przed snem, lecz tylko w godzinach rannych. Kofeina mocno
stymuluje mózg i daje bezsennoœæ, zw³aszcza u osób starszych,
kiedy w¹troba z trudnoœci¹ metabolizuje kofeinê. Wówczas jej
efekt wystêpuje w ci¹gu 8 do 14
godzin. Dlatego kawê nale¿y piæ
tylko rano. Hormony tarczycy
i leki przeciwdepresyjne mog¹
powodowaæ bezsennoœæ, a betablokery nasilone koszmary senne. Generalnie, po zastosowaniu
ka¿dego nowego leku przygl¹damy siê, jak dzia³a on na nasz sen,
jego d³ugoœæ i jakoœæ, sprawdzamy, czy nie wystêpuj¹ koszmary
senne, a w pierwszej po³owie
dnia nadmierna sennoœæ, co
mo¿e œwiadczyæ o sp³yceniu snu
– wówczas sen nie jest wystarczaj¹co regeneruj¹cy.
Jeœli ju¿ mamy sytuacjê jasn¹
i przyczyna bezsennoœci nie wi¹¿e siê z ¿adn¹ chorob¹, musimy
pomyœleæ, jak zasn¹æ bez leków.
W pierwszej kolejnoœci ³ó¿ko powinno s³u¿yæ tylko do spania,
wszystkie inne czynnoœci musz¹
odbywaæ siê w innych obszarze.
Po drugie, godziny uk³adania siê
do snu i wstawania musz¹ byæ
codziennie te same, nawet jeœli
na sen przyjdzie nam poczekaæ.
W pokoju gdzie zasypiamy musz¹
byæ odpowiednie warunki: brak
ha³asu i jasnego œwiat³a i optymalna temperatura, oko³o 18oC
do 20oC. Konieczne s¹ pewne
„rytua³y” wieczorne. Przed snem
konieczny jest czas relaksacji:
modlitwa lub medytacja, spokojna muzyka, ciep³a k¹piel,
a wszystkie myœli o problemach
przebytego dnia lub problemach, które dopiero nadejd¹
nie mog¹ zawieraæ negatywnych
emocji. Po prostu konieczne jest
³agodne przechodzenie z aktywnoœci dnia do pory snu poprzez
czas i wyciszenie. Unikajmy przed
snem u¿ywek i ciê¿kostrawnych
potraw i nie poddawajmy siê silnym emocjom.
Wœród metod medycznych lecz¹cych bezsennoœæ pojawi³a siê
bardzo ciekawa, jeszcze nie do
koñca sprawdzona metoda le-
W ci¹gu tego miesi¹ca dzieñ skróci siê o ponad pó³torej godziny.
Oko³o 23 wrzeœnia nast¹pi jesienne zrównanie dnia z noc¹ i ten
w³aœnie dzieñ przyjêliœmy uwa¿aæ za pierwszy dzieñ jesieni. Ten
miesi¹c, w którym ¿egnamy siê z latem i witamy jesieñ, mo¿e byæ
jeszcze s³oneczny i ciep³y. Jednak promienie s³oñca ju¿ nie dostarczaj¹ tyle ciep³a, co w sierpniu. Musimy siê liczyæ z ch³odnymi nocami i mo¿liwoœci¹ wyst¹pienia pod koniec miesi¹ca porannych przymrozków.
Wrzesieñ w ogrodzie
Sad:
c wrzesieñ jest obfitym miesi¹cem, gdy¿ mo¿emy rozpocz¹æ zbiory jesiennych jab³ek i gruszek. W³aœciwy termin zbioru owoców przypada na jeden do dwóch tygodni przed osi¹gniêciem
STR. 36
dojrza³oœci. Aby nie przegapiæ tego momentu, warto
obserwowaæ sad i rozpocz¹æ
zbieranie, gdy pierwsze
owoce samodzielnie zaczn¹
spadaæ z drzew. Najpierw
zbieramy najwiêksze owoce,
a po oko³o tygodniu – pozosta³e
c jeszcze zanim rozpoczniemy
zbiory warto przygotowaæ po-
czenia silnym œwiat³em. W pierwszej po³owie dnia stosujemy maksymalne oœwietlenie wnêtrz tam,
gdzie przebywamy, a gdy jesteœmy na zewn¹trz (a staramy siê
byæ jak najczêœciej na otwartej
przestrzeni) – nie nosimy okularów przeciws³onecznych. Wieczorem, po takiej stymulacji s³oñcem powinno siê pojawiæ w mózgu wiêcej melatoniny, hormonu snu i nast¹piæ ³atwe zaœniêcie, a potem zdrowy, g³êboki sen.
Nie jest to jeszcze metoda dobrze opracowana i jeœli rzeczywiœcie ca³ymi tygodniami nie potrafimy zapaœæ w zdrowy, regeneruj¹cy sen, to nie ma co walczyæ ze sob¹. Konieczna staje siê
konsultacja lekarska i byæ mo¿e
leki nasenne. Na pocz¹tku stosujemy leki nasenne o krótkim
czasie dzia³ania i zaczynamy od
po³owy dawki. Staramy siê nie
stosowaæ ich ka¿dej nocy, lecz
mo¿e co drug¹, albo dwa razy
w tygodniu.
Zaczynaj¹c ten artyku³ pisa³em, ¿e ³atwo jest ¿yczyæ komuœ
„dobrych snów”. Teraz, kiedy
nieco przybli¿y³em ten problem
wiemy, ¿e dobry sen nie zawsze
jest ³atwo osi¹galny. Mo¿e teraz
najwa¿niejsze jest, by spêdziæ
resztê letnich dni w œwietle s³oñca, a wtedy sen sam noc¹ przyjdzie.
Marek Ziajor
Specjalista
medycyny rodzinnej
mieszczenie, w którym bêdziemy przechowywaæ owoce. Na trzy tygodnie przed
terminem sk³adowania pomieszczenie do przechowywania owoców, np. piwnicê,
trzeba wybieliæ. Warto równie¿ opryskaæ pomieszczenia œrodkiem grzybobójczym, np. miedzianem.
Dziêki temu unikniemy
niszczenia owoców w wyniku pora¿enia chorobami
grzybowymi
c opad³e z drzew owoce i liœcie z widocznymi objawami
pora¿enia chorobowego
trzeba zebraæ, a nastêpnie
g³êboko zakopaæ lub spaliæ.
W ten sposób ograniczamy
Ÿród³o rozprzestrzeniania
TO I OWO
siê infekcji na lata nastêpne
c je¿eli wiosn¹ wœród krzewów
malin widoczne by³y maleñkie muchówki (d³. 2 mm),
to móg³ byæ to pryszczarek
malinowiec. Larwy tego
szkodnika s¹ beznogie, pomarañczowe, d³ugoœci do
2,5 mm. ¯eruj¹ w grupach,
po kilka lub kilkanaœcie
sztuk, pod skórk¹ pêdu.
Tutaj wydzielaj¹ substancje
enzymatyczne, które powoduj¹ rozrastanie siê tkanki
i tworzenie na pêdach malin galasowatych naroœli
d³ugoœci 5 cm i szerokoœci
do 3 cm. Larwy ¿eruj¹ i zimuj¹ w tych w³aœnie naroœlach. Aby pozbyæ siê larw
tego szkodnika, wszystkie
pora¿one i zniekszta³cone
pêdy (z naroœlami) wycinamy nisko nad ziemi¹, a pod³o¿e wokó³ krzewów œció³kujemy
Warzywnik:
c Równie¿ w ogrodzie warzywnym wrzesieñ jest miesi¹-
cem zbiorów. W tym miesi¹cu nale¿y zakoñczyæ zbiory
warzyw ciep³olubnych, takich jak ogórki (i inne dyniowate), papryka i pomidory. Dlaczego? We wrzeœniu w ka¿dej chwili mog¹
wyst¹piæ przymrozki, a nawet minimalne spadki temperatury poni¿ej 0OC bêd¹
zabójcze dla tych roœlin. Pomidory nale¿y zebraæ wszystkie i nie w pe³ni dojrza³e
u³o¿yæ w pomieszczeniach,
gdzie temperatura utrzymuje siê w na poziomie 10OC.
Mo¿na te¿ wyrwaæ ca³e
krzaczki i powiesiæ w suchym i ch³odnym miejscu,
gdzie powoli dojrzej¹
Szko³a na weso³o
Na lekcji geografii nauczycielka pyta ucznia:
- Która rzeka jest d³u¿sza, Ren czy Missisipi?
- Missisipi oczywiœcie – odpowiada pewny siebie uczeñ.
- A mniej wiêcej o ile?
- O szeœæ liter.
UUU
Nauczyciel napisa³ na tablicy wzór chemiczny i otworzy³
dziennik:
- Ma³gosiu, co to za wzór?
- To jest ... No, mam to na koñcu jêzyka
- Dziecko, wypluj to szybko! – mówi nauczyciel. – To kwas
siarkowy.
UUU
M¹¿ odwozi do szpitala rodz¹c¹ ¿onê – nauczycielkê polskiego. Ta nazajutrz dzwoni do mê¿a:
- Kochany, jestem taka szczêœliwa! WyobraŸ sobie: rodzaj
mêski, liczba mnoga!
UUU
Pani przedszkolanka pomaga dziecku za³o¿yæ wysokie, zimowe butki. Szarpie siê, mêczy, ci¹gnie.
- No, wesz³y! Spocona siedzi na pod³odze, a dziecko mówi:
- Ale mam buciki odwrotnie.
Pani patrzy, faktycznie! No to je œci¹gaj¹, morduj¹ siê, sapi¹.
Uff, zesz³y! Wci¹gaj¹ je znowu, sapi¹, ci¹gn¹, ale nie chc¹ wejœæ.
Uff, wesz³y! Pani siedzi, ciê¿ko dyszy, a dziecko mówi:
- Ale to nie moje buciki.
Pani niebezpiecznie zwêzi³y siê oczy. Odczeka³a i znowu
szarpie siê z butami. Zesz³y!
Na to dziecko :
- Bo to s¹ buciki mojego brata, ale mama kaza³a mi je nosiæ.
kwit³y (w zale¿noœci od temOgród ozdobny:
pa wzrostu roœlin, nale¿y je
c sadzimy wrzosy, które jesiedzieliæ co 2-5 lat). Ka¿dy
ni¹ piêknie kwitn¹. Najlepfragment podzielonej roœlisze do za³o¿enia wrzosowej
ny powinien zawieraæ po
rabaty s¹ stanowiska s³okilka zdrowych pêdów i w³aneczne z lekk¹ i przepuszsny system korzeniowy
czaln¹, próchnicz¹ gleb¹
o pH 3,5 do 5,0. Podczas sa- c nieco póŸniej (koniec miesi¹ca) wykopujemy z rabat
dzenia m³ode wrzosy warto
bulwy mieczyków. Po oczyszzaszczepiæ specjaln¹ szczeczeniu oddzielamy ma³e
pionk¹ mikoryzow¹ dla robulwki przybyszowe od maœlin wrzosowatych. Dziêki
tecznych i suszymy wszystkie
temu roœliny na wrzosowirazem. Mo¿emy je przechosku znacznie ³atwiej siê
wywaæ w ch³odnych miejprzyjm¹, a w przysz³oœci bêd¹
scach w piwnicy
lepiej tolerowaæ niedogodne warunki glebowe i okre- c po zaschniêciu wykopujemy
równie¿ bulwy begonii bulsy suszy
wiastej. Bulwy nale¿y oczyœciæ
c pocz¹tek wrzeœnia to ostati obsypaæ ich górn¹ stronê
ni moment, aby wysadziæ na
fungicydem. Nastêpnie
rabaty roœliny dwuletnie,
umieszczamy je w skrzynce
takie jak bratki, czy stokrotz suchym piaskiem lub torki. Wówczas piêknie zafem. Przez zimê przechowukwitn¹ na wiosnê
jemy w suchym i ch³odnym
c mo¿emy przyst¹piæ do przepomieszczeniu.
sadzania bylin. Przy tej czynnoœci nale¿y podzieliæ ko„Eden-Ogrody Marzeñ”
rzenie roœlin. Podzia³ odUs³ugi
Ogólnoogrodnicze
m³adza byliny, dziêki czemu
Krzysztof
Zegar
w nastêpnym roku bêd¹
39-106
£¹czki
Kucharskie
183
one dobrze ros³y i obficie
Pani zacisnê³a rêce mocno na szafce, odczeka³a, a¿ przestan¹ jej siê trz¹œæ i znowu pomaga dziecku wci¹gn¹æ buty.
Wci¹gaj¹, wci¹gaj¹, wesz³y!
- No dobrze – mówi wykoñczona pani. – A gdzie masz rêkawiczki?
- W bucikach.
UUU
- Nie rozumiem, jak jeden cz³owiek mo¿e robiæ tyle b³êdów? – Mówi nauczyciel do ucznia.
- Wcale nie jeden – odpowiada uczeñ. – Pomagali mi brat
i siostra.
UUU
Przedszkolanka przechadza³a siê po sali obserwuj¹c rysuj¹ce dzieci. Od czasu do czasu zagl¹da³a, jak idzie praca. Podesz³a do dziewczynki, która w skupieniu coœ rysowa³a. Przedszkolanka spyta³a j¹, co rysuje.
- Rysujê Boga – odpowiedzia³a dziewczynka.
- Ale przecie¿ nikt nie wie, jak Bóg wygl¹da – powiedzia³a
zaskoczona przedszkolanka.
Dziewczynka mruknê³a, nie przerywaj¹c rysowania:
- Za chwilê bêd¹ wiedzieli.
UUU
Nauczyciel pyta ucznia:
- Gdzie jest twoja praca domowa?
- Nie uwierzy pan, ale po drodze do szko³y zrobi³em z niej
samolocik i porwali go terroryœci.
UUU
Nauczycielka zwraca siê do ucznia, patrz¹c mu wnikliwie
w oczy:
- Zawsze gdy jest klasówka ciebie nie ma, bo babcia chora,
tak?
- Tak, proszê pani, my te¿ podejrzewamy, ¿e babcia symuluje.
STR. 37
TO I OWO
Pierwsze Pendolino ju¿ w Polsce!
Pierwszy z dwudziestu nowoczesnych sk³adów zespo³owych
PKP Intercity jest ju¿ w Polsce.
12 sierpnia, w samo po³udnie, na
wroc³awski Dworzec G³ówny
wjecha³ b³êkitno-srebrny sk³ad
zespo³owy. Poci¹g wyruszy³
w pi¹tek z w³oskiej fabryki Alstom, a za jego transport odpowiedzialna by³a PKP Cargo.
Pierwszy egzemplarz zostanie
teraz poddany licznym testom
m.in. na torze doœwiadczalnym
Instytutu Kolejnictwa w ¯migrodzie.
Poci¹g wyruszy³ z w³oskiego
Savigliano w pi¹tek, 9 sierpnia. Pokona³ trasê licz¹c¹ oko³o 1500 km. Poniewa¿ sk³ad
nie ma jeszcze œwiadectwa
bezpieczeñstwa i stanowi³
przesy³kê specjaln¹, poprowadzi³a go lokomotywa PKP
Cargo EU45.Na czas przejazdu przez W³ochy, Austriê
i Czechy przewoŸnik towarowy zapewni³ obs³ugê czterech
maszynistów – po jednym na
odcinek trasy ka¿dego kraju.
Sk³ad zespo³owy EIC Premium do Polski wjecha³ od
strony Czech, przez przejœcie
Lichkov -Miêdzylesie.
EIC Premium bêdzie rozwijaæ w Polsce prêdkoœæ powy¿ej dopuszczalnych dziœ na
naszym rynku 160 km/h.
Musi przejœæ proces homologacji. Jeszcze we w³oskiej fabryce Alstom w Savigliano odby-
³y siê pierwsze testy statyczne.
Kolejny etap, tzw. testy dynamiczne, czyli sprawdzanie
poci¹gu w ruchu, zostanie
przeprowadzony ju¿ w Polsce.
Wiêkszoœæ z nich odbêdzie
siê na torze doœwiadczalnym
Instytutu Naukowo – Badawczego Kolejnictwa. Tor zlokalizowany jest nieopodal ¯migrodu, ok. 40 km od Wroc³awia. Obiekt umo¿liwia prowadzenie badañ trwa³oœci, niezawodnoœci, wytrzyma³oœci,
dynamiki urz¹dzeñ i systemów stosowanych na kolei.
Na jego terenie znajduje siê
torowisko w kszta³cie pêtli
o d³ugoœci 7,725 km. Pierwszy etap testów zakoñczy siê na
prze³omie wrzeœnia i paŸdziernika. Wtedy poci¹g zostanie skierowany m.in. na
Centraln¹ Magistralê Kolejow¹. Ko³o Olsztyna Pendolino bêdzie testowane w jeŸdzie
na ³ukach. Niedaleko Nowego S¹cza bêd¹ sprawdzane
mo¿liwoœci w jeŸdzie pod górkê. Testy na liniach kolejowych maj¹ trwaæ do po³owy
grudnia. Po ich zakoñczeniu
pierwszy sk³ad pojedzie z powrotem do W³och, bo to eg-
zemplarz wype³nionym aparatur¹ pomiarow¹. PóŸniej rozpocznie siê analiza zebranej
dokumentacji. Do maja 2014
r. poci¹g powinien uzyskaæ
homologacjê Urzêdu Transportu Kolejowego.
Regularne kursy na polskich trasach kolejowych Pendolino (EIC Premium) rozpocznie w grudniu przysz³ego roku.
Zuzanna Szopowska
Rzecznik prasowy
PKP Intercity S.A.
Szacowane czasy przejazdu pociągami kat. EIC Premium
Warszawa – Gdańsk
Warszawa – Kraków
Warszawa – Katowice
Warszawa – Wrocław
Gdynia – Kraków
Czas przejazdu
GRUDZIEŃ
GRUDZIEŃ
2014
2015
ok. 3h
ok. 2h 40 min.
ok. 2h 20 min
ok. 2h 15 min
ok. 2h 10 min
ok. 2h 10 min
ok. 3h 35 min
ok. 3h 30 min
ok. 5h 50 min
5h
Gdynia – Katowice
ok. 5h 45 min
ok. 5h 15 min.
Gdynia – Bielsko-Biała
ok. 6h 35 min
ok. 6h 10 min
Gdynia – Gliwice
6 h 15 min
6h
Trasa
STR. 38
Stacje zatrzymania
Warszawa Wschodnia, Iława, Malbork, Tczew, Gdańsk Główny
Warszawa Zachodnia
Warszawa Zachodnia, Włoszczowa, Zawiercie, Sosnowiec Główny
Warszawa Zachodnia, Częstochowa, Opole
Sopot, Gdańsk Oliwa, Gdańsk Wrzesz, Gdańsk Główny, Tczew, Malbork,
Iława, Warszawa Wschodnia, Warszawa Centralna, Warszawa Zachodnia
Iława, Warszawa Wschodnia, Warszawa Centralna, Warszawa Zachodnia,
Włoszczowa, Zawiercie, Sosnowiec Główny
Włoszczowa, Zawiercie, Sosnowiec Główny, Katowice, Tychy, Pszczyna,
Czechowice-Dziedzice
Włoszczowa, Zawiercie, Sosnowiec Główny, Katowice, Zabrze
WIADOMOŒCI SPORTOWE
Turniej Firm. Zawody ³ucznicze
W „Rajskim ogrodzie” w Skrzyszowie odby³y siê trzecie tegoroczne zawody w ramach VIII edycji Turnieju Firm i Zak³adów Pracy. Tym razem dru¿yny rywalizowa³y w zawodach ³uczniczych.
Poniewa¿ wiêkszoœæ zawodników po raz pierwszy uczestniczy³a w tego typu zawodach
konieczna by³a obecnoœæ instruktora, który objaœnia³
uczestnikom zasady i obs³ugê
³uku klasycznego i bloczkowego. Mimo starañ trenera
³ucznictwa Andrzeja Budzika
i godzinnego treningu strzelanie z ³uku sportowego okaza³o siê doœæ trudne, a pierwsze strza³y mija³y tarczê. Jednak
z czasem zawodnicy rozkrêcili
siê i z coraz wiêksza skutecznoœci¹ i satysfakcj¹ rozpoczêli
zmagania konkursowe.
Ka¿dy z zawodników odda³
w pierwszej serii szeœæ strza³ów: trzy próbne oraz trzy
punktowane. Najlepiej w serii pierwszej zaprezentowa³y
siê dru¿yny Ropczyckiego
Centrum Sportu, HispanoSuiza, Urzêdu Gminy w Ostrowie, Cerplastu oraz ZUK-u
Ostrów. Zawody punktowane
sk³ada³y siê z trzech serii,
w których ka¿dy uczestnik oddawa³ po trzy strza³y. Po pierw-
3. Cerplast Ropczyce .......... 224
4. ZUK Ostrów .................... 216
5. Zak³ady Magn. w Rop. .. 196
6. Bank Spó³dz. w Rop. ..... 194
7. Urz¹d Miejski w Rop. ..... 194
8. RCSiR .............................. 148
szej serii na prowadzeniu by³y
reprezentacje Hispano-Suiza
i Urzêdu Gminy w Ostrowie,
a tu¿ za nimi: ZUK Ostrów oraz
Cerplast. W drugiej serii
wszystkie wy¿ej wymienione
dru¿yny potwierdzi³y dobre
przygotowanie do zawodów
i o ostatecznych wynikach decydowa³a ostatnia seria. Najlepsi w trzeciej rundzie okazali siê zawodnicy Urzêdu
Gminy w Ostrowie, co jednak
w ostatecznym bilansie da³o
im II miejsce w zawodach.
Wygrali zawodnicy Hispano –
Suiza, którzy strzelaj¹c jako
ostatni wytrzymali presjê do
koñca i zaledwie o cztery
punkty wyprzedzili reprezentacjê Urzêdu Gminy Ostrów.
tabela koñcowa
zawodów ³uczniczych:
1. Hispano-Suiza Sêdz.M³p. 266 pkt
2. Urz¹d Gminy Ostrów ...... 262 pkt
pkt
pkt
pkt
pkt
pkt
pkt
Turniej przebiega³ w mi³ej
i sportowej atmosferze. Mamy
nadziejê ¿e te zawody wejd¹
na sta³e do kolejnych edycji
Turnieju Firm i Zak³adów Pracy. Na zakoñczenie uczestnicy otrzymali pami¹tkowe dyplomy oraz puchary, które
wrêczy³ sêdzia g³ówny zawodów Andrzej Budzik.
Ropczyckie Centrum Sportu i Rekreacji dziêkuje trenerom i zawodnikom UKS
„Orze³” Skrzyszów oraz Gra¿ynie Ska³ubie za sprawne i bezpieczne przeprowadzenie zawodów.
RCSiR
Gnojnickie
Lato’2013
Od wielu lat w sierpniu
w Gnojnicy Dolnej odbywa siê
impreza pod nazw¹ „Gnojnickie Lato” Jak co roku Ropczyckie Centrum Sportu
i Rekreacji przygotowa³o dla
dzieci i m³odzie¿y zabawy
i konkurencje sprawnoœciowe. Chêtnych, mimo wysokiej
temperatury, nie brakowa³o.
W konkurencjach „³owienie
ryb”, „rzut kó³kiem ringo do
celu”, „rzut woreczkiem do
ko³a hula-hop” oraz „strza³ do
bramki” wziê³a udzia³ ponad
setka dzieci.
„rzut ringiem do celu”: 1. Robert
Œwierad, 2. Tomasz Stec, 3. Kamil
Bieœ
„rzut woreczkiem do ko³a hula-hop”:
1. Micha³ Totoñ, 2. Adam Doœ,
3. Aleksandra Za³ocha
„strza³ na bramkê”: 1. Jakub Piêta,
2. Aleksandra Machnica, 3. Sylwester Doœ
Wszyscy uczestnicy konkursów otrzymali s³odycze, a naj„³owienie ryb”: 1. Jakub Pos³uszny, lepsi nagrody ufundowane
RCSiR
2. Dominik Dar³ak, 3. Hubert Dziura przez RCSiR.
STR. 39
Mistrzostwa Podkarpacia w pi³ce pla¿owej kobiet
Mistrzostwa Podkarpacia
w siatkówce pla¿owej kobiet
„Rest Cup” nale¿a³y do duetu
Karolina Tokarczyk/Adrianna Szady. Drugie miejsce zdoby³a para Karpat Krosno,
a trzecie miejsce przypad³o
w udziale siatkarkom z Przemyœla.
Klasyfikacja koñcowa:
1. Karolina Tokarczyk/Adrianna Szady (Kraków/Mielec)
2. Aleksandra Witkoœ/Kinga Czarnowska (Krosno)
3. Katarzyna Dergun/Sylwia Wolañska (Przemyœl)
4. Katarzyna Warzocha/Natalia Warzocha (Rzeszów)
5-6. Magdalena Dorosz/Lidia K¹dzielawa (Rzeszów/Dêbica)
5-6. Adrianna £ucka/Agnieszka
Wajda (Przemyœl)
7-8. Aleksandra Mich/Marta Cichoñ
(Rzeszów/Jas³o)
7-8. Joanna Chmura/Monika Chmura (Ropczyce)
RCSiR
Turniej REST CUP – 2013
4 sierpnia 2013 r. na zmodernizowanych boiskach Ropczyckiego
Centrum Sportu i Rekreacji – wspó³organizatora zawodów, zosta³
rozegrany turniej w siatkówce pla¿owej mê¿czyzn Rest Cup Ropczyce – 2013.
O puchar prezesa firmy
Rest Miros³awa Jamroza, który by³ równie¿ g³ówny sponsorem nagród, walczy³o prawie
50 zawodników pochodz¹cych min. z Andrychowa,
Che³ma, Kraœnika, Rzeszowa
i powiatu ropczycko-sêdziszowskiego. Organizatorem
turnieju ze strony klubu by³
trener pierwszego zespo³u
B³êkitnych Ropczyce Micha³
Betleja. Zawodnicy walczyli
o pulê nagród zamykaj¹c¹ siê
w kwocie 2500 z³otych, któr¹
STR. 40
oprócz firmy Rest ufundowa³y firmy: Hispano-Suiza Polska i Kaba oraz klub B³êkitni
Ropczyce.
Turniej by³ rozgrywany systemem brazylijskim. Po oœmiu
godzinach rywalizacji wy³onieni zostali zwyciêzcy zawodów. Tu¿ za podium uplasowali siê pochodz¹cy z Rzeszowa bracia: Przemys³aw
i £ukasz Kozubowie. III miejsce w rywalizacji zajê³a równie¿
para z Rzeszowa, obecnie zawodnicy drugoligowej dru¿y-
ny Karpat Krosno: Jakub Kalandyk i Kamil Durski. W finale spotka³y siê pary: Pawe³
Rusin, Wojciech Rusin i Jan
W³odarczyk, Ernest Plizga.
Mecz fina³owy zakoñczy³ siê
zwyciêsko tie-break’iem 2:1
dla pary braci Rusinów, którzy stanêli na najwy¿szym stopniu podium. Na drugim miejscu uplasowa³a siê para W³odarczyk, Plizga.
Wyniki Rest Cup Ropczyce 2013:
1. Pawe³ Rusin/Wojciech Rusin
2. Ernest Plizga/Jan W³odarczyk
3. Jakub Kalandyk/Kamil Durski
4. £ukasz Kozub/Przemys³aw Kozub
W turnieju wziê³o bardzo du¿o
par, mieliœmy problem poniewa¿
chêtnych do rozgrywek by³o jeszcze
wiêcej, ale ze wzglêdów organiza-
cyjnych nie mogliœmy wszystkich
przyj¹æ i musieliœmy a¿ jedenastu
parom odmówiæ udzia³u w imprezie. Myœlê, ¿e do tak du¿ego zainteresowania przyczyni³a siê pokaŸna
pula nagród, która jak na nasze
województwo by³a doœæ du¿a. Dla
Ropczyc to by³o takie lekkie „przetarcie” na zmodernizowanych boiskach Ropczyckiego Centrum Sportu i Rekreacji, które s¹ œwietnie przygotowane do wysokiej rangi turniejów. Planujemy za rok robiæ bardzo
podobne turnieje, ale w formie cyklicznej. Zreszt¹, pomiêdzy sezonami halowymi siatkówka pla¿owa
jest œwietn¹ form¹ aktywnego wypoczynku nie tylko dla zawodników, ale równie¿ w formie amatorskiej. – powiedzia³ Micha³ Betleja, organizator turnieju
RCSiR
Wakacje w wodzie
W ramach akcji „Wakacje
z RCSiR” na obiektach basenów
k¹pielowych zorganizowano zabawy w wodzie dla najm³odszych.
Konkurencje przygotowane
przez Klub P³ywacki „Fala”dla
7-, 8- i 9-latków cieszy³y siê olbrzymim zainteresowaniem.
Przy piêknej, s³onecznej pogodzie dzieci chêtnie uczestniczy³y we wszystkich konkurencjach.
wyœcig z pi³eczk¹ do ping ponga
1. Dariusz Stasiak
2. Hubert Zegar
3. Nikola Oliwa
4. Amelia Dobosz
4. Wiktoria Raœ
wyœcig z desk¹ do nauki p³y- wyœcig z pi³k¹
1. Filip Kania
wania
2. Rados³aw D¹browski
1. Hubert Zegar
3. Igor Krêgiel
2. Nikola Bartuœ
4. Adrianna Smaga
3. Amelia Opiela
Wpadki komentatorów
kPolscy wioœlarze zdobyli na igrzyskach dziewiêæ medali: dziewiêæ srebrnych, dziewiêæ br¹zowych i dwa srebrne – Artur
Szulc (TVP)
kJak pañstwo widzicie, nic nie widaæ w tej mgle – Edward
Durda (Wizja Sport)
kSzczêœcie nie by³o zwierzchnikiem gospodarzy – Grzegorz
Milko (Canal+)
kSiedzi ko³o mnie ju¿ od czterech lat trener Leszka Blanika
– Ireneusz Nawara (TVP)
kPi³karz polewa sobie wodê g³ow¹ – Dariusz Szpakowski
(TVP)
kBergkamp trafi³ bramk¹ w s³upek – Dariusz Szpakowski
(TVP)
Najlepsi zawodnicy w ka¿dej
konkurencji otrzymali nagrody ufundowane przez RCSiR,
które wrêczy³ sêdzia g³ówny
zawodów Jerzy Pudo.
RCSIR
kNie ukrywam: podgrzewam bêbenek” – Artur Szulc (TVP)
kJad¹. Ca³y peleton, kierownica ko³o kierownicy, peda³ ko³o
peda³a.
kPani Szewiñska nie jest ju¿ tak œwie¿a w kroku, jak dawniej
– Bohdan Tomaszewski.
kPuœci³ B¹ka lew¹ stron¹ – Dariusz Szpakowski.
kWszystko w rêkach konia – Jan Ciszewski przed decyduj¹cym przejazdem Jana Kowalczyka w Moskwie.
kSytuacja zmieni³a siê diametralnie o 360 stopni – Jacek
¯emantowski
kW zespole wojskowych rozstrzela³ siê Nyækowiak – Jacek
£uczak („Gazeta Wielkopolska”).
kMiros³aw Trzeciak zdoby³ gola po indywidualnej akcji ca³ego zespo³u – Dariusz Szpakowski (TVP).
kHenryk Wardach to stary wyjadacz parkietów – Maciej Henszel (radio).
STR. 41
Redaguje
Elżbieta
Kosydar
www.kosydar.pl
Nowe trendy we florystyce ślubnej
Dla każdej panny młodej
dzień ślubu to jedyny i wyjątkowy dzień w życiu. Ważny
jest każdy szczegół ceremonii,
a oprawa kwiatowa zajmuje
w tej uroczystości szczególne
miejsce. Panna młoda wybiera bukiet z kwiatów, które
najbardziej lubi.
Ostatni sezon preferuje
bukiety wiązane w ręku, które
przypominają kolorową wiązankę kwiatów zebrany
w ogrodzie lub na łące. Wykonany jest
on zazwyczaj z kwiatów szklarniowych, ale
jego kształt przypomina snopek letnich
kwiatów.
Jak zawsze modne są róże białe, ale
także inne kolory tych kwiatów są mile
widziane. Modna jest eustoma, która
występuje w dużej palecie barw od białej,
przez kremową, różową, aż do ciemnego
granatu. Posiada ciekawe kwiaty podobne
nieco do róży, ale również nierozwinięte
pąki, które bardzo zdobią gałązki tej
rośliny.
W bukietach ślubnych wiązanych
w ręku można również znaleźć frezje
i goździki. Te ostatnie występują pojedynczo, jako piękny i trwały kwiat, jak
również jako roślina gałązkowa. Goździki cenimy za trwałość,
estetykę i szeroką paletę barw. Nie pamięta się już, że czerwony
goździk był symbolem socjalistycznych czasów, ponieważ
obecnie występuje w bardzo
różnych, pięknych odcieniach.
Szczególnie latem jego trwałość
jest ceniona i ten kwiat polecamy
do różnych bukietów okolicznościowych.
Panna młoda niekiedy wpina
kwiaty we włosy i jest to najtrwalszy kwiat występujący w bukiecie ślubnym. Jest to często
róża, goździk, storczyk lub eustoma. Pan młody w dniu ślubu
W ŚWIECIE
KWIATÓW
GABINET
STOMATOLOGICZNY
dr n. med. Robert Brodowski
specjalista chirurgii szczękowo-twarzowej
STOMATOLOGIA OGÓLNA
CHIRURGIA; IMPLANTY;
PROTETYKA; KOSMETOLOGIA
posiada przypinkę wpinaną w klapę marynarki z kwiatu
występującego w bukiecie panny młodej. On również
powinien wyglądać wyjątkowo.
Para młoda powinna zaplanować również dekorację roślinną kościoła, w którym odbywa
się ślub. Kwiaty żywe powinny
znajdować się również na masce
samochodu, którym do ślubu
jadą państwo młodzi.
Unikajmy sztucznych dekoracji, a preferujmy naturalne
i świeże rośliny. Bukiety kwiatów
kupują również państwo młodzi
dla rodziców. Zazwyczaj są to
czerwone róże ułożone w koszu lub kompozycja
kwiatów mieszanych w kolorystyce podobnej,
jak wiązanka ślubna.
Restauratorzy także pamiętają o wystroju
kwiatowym sal bankietowych. Na stołach
pojawiają się piękne kwiaty i można powiedzieć, że właściciele sal, gdzie odbywają się
wesela dobrze dbają o wizerunek swoich lokali.
Ważne jest to, aby rośliny do tych wszystkich
dekoracji ślubnych były w podobnej tonacji
barw i podkreślały wyjątkowość ceremonii
ślubnej.
Ubolewam, że składanie życzeń nowożeńcom w dniu ślubu nie zawsze
wiąże się z wręczaniem im bukietów kwiatów.
Ten stary i piękny zwyczaj
zanika, na rzecz wręczania innych
małych upominków. Jednak mam
nadzieje, że kwiaty wrócą do łask
i jak dawniej panna młoda obsypana będzie bukietami pięknych
kwiatów, które zawsze towarzyszą
człowiekowi w jego najpiękniejszych chwilach.
Sprzedam uzbrojoną działkę budowlaną
o powierzchni 10 arów w Lubzinie.
Cena 36000 (do negocjacji)
tel. 533-452-533
FUH
BRODMED
computers
Ropczyce
ul. Rynek 1
pokój 319
tel. 664-192-400
www.e-brodowski.pl
W sprawie reklam prosimy o kontakt: tel. 17 22 18 228
e-mail: [email protected]
lub na adres redakcji (w stopce)
Komputery
Kasy fiskalne
Akcesoria
Papiery do drukarek i kas fiskalnych
SALON SPRZEDAŻY
ul. 3 Maja 34A, 39-120 Sędziszów Młp.
tel. 17 22 16 746
[email protected]
ul. 3 Maja 4, 39-100 Ropczyce
tel. 17 222 85 86
[email protected]
OG£OSZENIA DROBNE
BEZP£ATNIE !
SEGREGACJA ŚMIECI W GMINIE ROPCZYCE
Poradnik obowiązuje od września 2013 r.
NIEBIESKI
WRZUCAMY
między innymi
gazety
zeszyty
tekturę
kartony i opakowania papierowe
katalogi i prospekty
papierowe ozdoby
papier
makulatura
W zabudowie
wielorodzinnej
WRZUCAMY
tworzywa
sztuczne
W zabudowie
wielorodzinnej
między innymi
tapet
kalek i papierów przebitkowych
zatłuszczonych papierów np. po maśle
pieluch, podpasek i artykułów higienicznych
worków po cemencie i zaprawach
papieru do pieczenia
papieru fotograficznego
W zabudowie
jednorodzinnej
i zagrodowej
ŻÓŁTY
między innymi
butelki PET (np. po napojach)
plastikowe opakowania np. po szamponach, jogurtach
plastikowe koszyki po owocach
pojemniki po wyrobach garmażeryjnych
styropianowe elementy opakowań
kawałki rur lub złączek PCV lub PET
resztki taśm opakowaniowych
sznurki i linki z tworzyw sztucznych
kanistry plastikowe, małe plastikowe
zabawki
papier
makulatura
NIE WRZUCAMY
tworzywa
sztuczne
NIE WRZUCAMY
między innymi
worków i opakowań po środkach
ochrony roślin i nawozach
butelek i pojemników po olejach,
płynach chłodniczych
W zabudowie
jednorodzinnej
i zagrodowej
UWAGA:
zgnieć opakowania - zajmą mniej miejsca
ZIELONY
WRZUCAMY
między innymi
butelki
szklanki
słoiki
podstawki i talerze
wazony
szklane opakowania po kosmetykach
szkło
UWAGA:
nie tłucz szkła przed jego wrzuceniem
WRZUCAMY
między innymi
opakowania po mleku, sokach i napojach
(tzw. Tetra-pack)
opakowania po zupkach, przyprawach,
lekach pigułkach
lakierowany lub foliowany papier
torebki z laminatu
puszki po napojach, konserwach
drobny złom żelazny i metale kolorowe
metalowe części rowerowe i
samochodowe o małych gabarytach
zepsute narzędzia metalowe, gwoździe,
wkrętaki, śrubki itp.
W zabudowie
wielorodzinnej
szkło
W zabudowie
jednorodzinnej
i zagrodowej
POMARAŃCZOWY
opakowania
wielomateriałowe,
metale
UWAGA:
zgnieć puszki i opakowania – zajmą mniej miejsca
W zabudowie
wielorodzinnej
NIE WRZUCAMY
między innymi
ceramiki, luster, porcelany
żarówek
naczyń i szkła żaroodpornego
lamp neonowych i halogenowych (PSZOK)
szkła okularowego i lupowego
bombek i ozdób choinkowych, kryształów
Szkło okienne, szyby samochodowe oraz
reflektory wrzucamy do pojemnika czarnego
na odpady zmieszane.
NIE WRZUCAMY
między innymi
opakowań po aerozolach
puszek po farbach i lakierach (PSZOK)
kabli
opakowania
wielomateriałowe,
metale
W zabudowie
jednorodzinnej
i zagrodowej
Opakowania wielomateriałowe to odpady
wykonane z co najmniej dwóch wtórnych
materiałów tak, że nie można ich rozdzielić
w sposób ręczny, ani przy zastosowaniu
prostych metod mechanicznych.
Są to głównie kartonowe opakowania do
płynnej żywności np.: po sokach, napojach
czy mleku, a także torebki z laminatu.
SEGREGACJA ŚMIECI W GMINIE ROPCZYCE
Likwidacji ulegają worki koloru białego (odpady zielone), brązowego (odpady biodegradowalne)
oraz czerwonego (metale).
Odpady zielone kompostujemy lub odwozimy własnym transportem do Punktu Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych,
który mieści się w siedzibie PUK Ropczyce, ul. Przemysłowa 12.
Odpady biodegradowalne kompostujemy lub odwozimy własnym transportem do PSZOKu albo wrzucamy do czarnego
pojemnika/worka z opadami zmieszanymi.
pomarańczowego.
Odpady metalowe wrzucamy do pojemnika/worka pomarańczowego
SZARY
zimny
popiół
Wszystkie worki do segregacji
wystawiane do odbioru powinny
być w całości napełnione
W zabudowie jednorodzinnej
i zagrodowej zimny popiół należy
wsypywać do szarego worka.
CZARNY - pozostałości po segregacji (frakcja mokra)
Wszystkie odpady, które nie podlegają
segregacji i nie trafią do kolorowych worków
i pojemników (w tym frakcja mokra),
wrzucamy do czarnych worków lub
przydomowych kubłów w zabudowie
jednorodzinnej i zagrodowej. W zabudowie
wielorodzinnej te odpady wrzucamy do
pojemników na odpady zmieszane.
NIE WRZUCAMY
między innymi
odpady
zmieszane
odpady
zmieszane
(niesegregowane)
(niesegregowane)
W zabudowie
wielorodzinnej
W zabudowie
jednorodzinnej
i zagrodowej
odpadów wielkogabarytowych
chemikaliów
zużytego sprzętu AGD, elektronicznego,
elektrycznego
baterii
przeterminowych leków
Segregując odpady nie jesteśmy zobowiązani do mycia opakowań segregowalnych
i ściągania z nich naklejek i etykiet.
Punkt Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych (PSZOK)
Informujemy, iż w wyniku przetargu nieograniczonego wyłoniona została firma, która będzie odpowiedzialna za wywóz
nieczystości stałych z terenów zamieszkałych. Jest nią Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych w Ropczycach. Punkt
Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych to nowo utworzony punkt wspomagający segregację, przyjmujący
posegregowane odpady bezpłatnie od osób płacących tzw. "opłatę śmieciową" do gminy. Mieści się w siedzibie PUK przy
ul. Przemysłowej 12 Ropczycach. PSZOK zapewnia odbiór odpadów codziennie w dni robocze, w godzinach od 7:00 do
14:30, w sobotę od 8:00 do 12:00.
PUNKT
SELEKTYWNEJ
ZBIÓRKI ODPADÓW
KOMUNALNYCH
(PSZOK)
Siedziba:
PUK Ropczyce
ul. Przemysłowa 12
tel. (17) 22 18 296
(17) 22 18 298
Czynny:
pon.-pt. 7:00 - 14:30
sobota 8:00 - 12:00
Odpady wielkogabarytowe, elektryczne i elektroniczne, opony zbierane są raz do roku
(spod domów, bloków) z terenu miasta i gminy Ropczyce według harmonogramu, który
firma dostarczy mieszkańcom. Odpady wielkogabarytowe to te, które ze względu na
duże rozmiary lub wagę nie mieszczą się w standardowych kontenerach na śmieci. Do tej
grupy odpadów zaliczamy np.: stoły, krzesła, wersalki, tapczany, fotele, łóżka, materace,
dywany, drabiny, rowery, dętki i opony rowerowe i samochodowe, zabawki dużych
rozmiarów. Raz w roku zbierane będą przez firmę usługową także odpady elektryczne
i elektroniczne, w tym: urządzenia radiowe i telewizyjne, sprzęt komputerowy,
urządzenia gospodarstwa domowego (AGD), aparatura i podzespoły urządzeń
wojskowych, wszelkiego rodzaju żarówki i świetlówki, kontakty i włączniki, baterie,
akumulatory, bezpieczniki, żyrandole, lampy, zepsute urządzenia pomiarowe
elektryczne i elektroniczne, resztki przewodów elektrycznych oraz chemikalia.Odpady te
w każdej chwili można również odwieźć własnym transportem do Punktu Selektywnego
Zagospodarowania Odpadów Komunalnych. Zasady odbioru odpadów remontowobudowlanych należy uzgodnić z przedsiębiorcą tj. PUK Ropczyce.

Wrzesień 2013 - Ziemia Ropczycka

Transkrypt

Podobne dokumenty