zabytki techniki w okręgu morawsko-śląskim
Transkrypt
zabytki techniki w okręgu morawsko-śląskim
ZABYTKI TECHNIKI W OKRĘGU MORAWSKO-ŚLĄSKIM Moravskoslezský kraj Krajský úřad 28. října 117 702 18 Ostrava Česká republika Tel.: +420 595 622 222 E-mail: [email protected] www.kr-moravskoslezsky.cz Projekt i wykonanie: Agentura API s.r.o. Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej. Nie na sprzedaż. Zabytki techniki w okręgu morawsko-śląskim Okręg morawsko-śląski sąsiadujący z okręgiem zlińskim i okręgiem ołomunieckim, z Polską i Słowacją, jest okręgiem pełnym kontrastów i okazji. Mieszanina uroczej przyrody, ośrodków sportu i relaksu, mnóstwo zabytków kultury i architektury, zabytków sakralnych i technicznych – to wszystko kształtuje urozmaicony i wyjątkowy obszar okręgu morawsko-śląskiego. Terytorium okręgu jest podzielone na sześć atrakcyjnych regionów turystycznych, z których każdy ma swój specyficzny i cenny charakter. Beskidy, oprócz pięknej przyrody, mają do zaoferowania szereg zabytków architektury ludowej. Region Morawska Ziemia Krawarska – Nadodrze (Moravské Kravařsko – Poodří) urozmaica duża liczba zamków i ruin. Specyficzny charakter regionu turystycznego Region ostrawski kształtowała historia eksploatacji węgla kamiennego. Temu odpowiada liczba wyjątkowych zabytków aspirujący dzięki swej niepowtarzalności do wpisu na Listę Światowego Dziedzictwa Kultury UNESCO. Śląsk Opawski to tylko wąski pas ziemi, oferuje jednak szeroką paletę zabytków. Zamki, historyczne miasta, ale również zachowane fortyfikacje wojskowe są kuszącą zachętą. Jesioniki to popularny cel turystyczny. I nie tylko z racji atrakcyjnej przyrody, ale również dzięki najstarszej kolei wąskotorowej w Europie środkowej z kursującym pociągiem parowym. Śląsk Cieszyński jest malowniczym regionem rozciągającym się przy granicy z Polską. Tutejszy krajobraz przechodzi od łąk przez pofalowane wzgórza aż po górskie zbocza Beskidów oraz pogórza Jabłonkowskiego. Celem publikacji Zabytki Techniki jest zapoznanie z ofertą najbardziej atrakcyjnych obiektów technicznych znajdujących się w okręgu morawsko-śląskim, która wyróżnia ten region i czyni go wyjątkowym w porównaniu z innymi regionami turystycznymi w Republice Czeskiej. Publikacja prezentuje wielką ilość obiektów technicznych, które stanowią pozostałość po niebywale mocno widocznej przeszłości przemysłowej regionu. 3 Szyb Jindřich 4 SPIS TREśCI Region ostrawski Jesioniki Beskidy Śląsk Cieszyński Śląsk Opawski Nadodrze – Morawska Ziemia Krawarska SPIS OŚRODKÓW INFORMACYJNYCH NA TERENIE OKRĘGU MORAWSKO-ŚLĄSKIEGO INFORMACJE O POSZCZEGÓLNYCH OBSZARACH TURYSTYCZNYCH POŁOŻENIE I MAPA 6 14 20 26 32 38 44 49 50 5 REGION OSTRAWSKI 6 1 KOPALNIA MICHAL ZABYTEK KULTURY NARODOWEJ (Důl Michal – národní kulturní památka) Historia byłej kopalni węgla kamiennego sięga aż do roku 1843, kiedy to państwo austriackie rozpoczęło w Michalkovicach koło Ostravy głębienie dwu szybów. Jednemu z nich, tzw. Szybowi Michalkowickiemu nr 3, nadano potem imię Michal na cześć zmarłego c. k. radcy dworu Michaela Laiera. Zasadniczy wpływ na wygląd tego, pod względem budowlannym i technicznym, nadzwyczaj wartościowego kompleksu miała przebudowa zakończona w roku 1915, która została zrealizowana według projektu wybitnego architekta Františka Fialy. Eksploatację kopalni Michal zakończono w roku 1994. Obecnie jest zabytkiem kultury narodowej oraz została zapisana na listę zabytków aspirujących w Republice Czeskiej do wpisu na Listę Światowego Dziedzictwa Kultury UNESCO. Trasa umożliwia zwiedzającym pójście takim samym szlakiem, który codziennie przebywali górnicy przy stawieniu się do pracy – kopiuje drogę ówczesnego górnika od szatni aż po sam szyb w całej długości. Nacisk kładziony jest na autentyzm środowiska i detali. Celem było zachowanie pierwotnego wy- glądu całego kompleksu, tak jakby ludzie, którzy tu pracowali, właśnie odeszli i pozostawili wszystko na swoim miejscu. Możecie Państwo zwiedzać szatnie łańcuszkowe, łazienki załogi, cechownię, lampownię, nadszybie, pomost służący dla przemieszczania się załogi z lampowni do nadszybia oraz maszynownię z ówczesnymi urządzeniami technicznymi, które przedstawiają unikatowy zbiór elektrycznych maszyn wyciągowych i sprężarek z okresu początków elektryfikacji. Pomieszczenia budynku głównego wykorzystuje się często do wystaw, przedstawień teatralnych oraz innych imprez kulturalnych i towarzyskich. •Godziny otwarcia: kwiecień, październik SB, ND 9:00 – 17:00 (wejście o 9:00, 11:00, 13:00, 15:00) maj – wrzesień wt – ND 9:00 – 17:00 (wejście o 9:00, 11:00, 13:00, 15:00) lipiec, sierpień wt – ND 9:00 – 19:00 (wejście o 9:00, 11:00, 13:00, 15:00, 19:00) Důl Michal, ČSA 95/413, 715 00 Ostrava-Michálkovice Tel.: +420 596 240 621, +420 596 628 457, +420 596 231 151 e-mail: [email protected] www.dul-michal.cz 10 km Dworzec Główny, 100 m, 100 m, komunikacja miejska – przyst. Michálkovice – Trol 101, 104 Bus 23, 49, 97 Maszynownia z oryginalnymi maszynami 7 REGION OSTRAWSKI ZABYTKI TECHNIKI O CHAREKTERZE GÓRNICZYM I HUTNICZYM REGION OSTRAWSKI OSTRAVSKO 2 MUZEUM GÓRNICTWA OKD W OSTRAWIE – PETŘKOVICACH (HORNICKÉ MUZEUM OKD V OSTRAVĚ-PETŘKOVICÍCH) Największe muzeum górnictwa w Republice Czeskiej zostało otwarte w roku 1993. Znajduje się na wzgórzu Landek, które w roku 1992 uzyskało status narodowego zabytku przyrody. Jest znanym na skalę światową miejscem pod względem geologicznym, archeologicznym, przyrodniczym oraz górniczym. Miejsce to uzyskało sławę dzięki odkryciu posążka Landeckiej Wenus, jedynej szczupłej Wenus w Europie. Właśnie połączenie muzeum górnictwa jako zabytku techniki i wzgórza Landek jako narodowego zabytku przyrody bogatego w wegetację daje temu miejscu jedyny w swoim rodzaju urok i atrakcyjność. W muzeum górnictwa można zwiedzać zbiory pierwotnego muzeum górnictwa z r. 1905 i górnictwa ostrawsko-karwińskiego od roku 1782 aż po czasy dzisiejsze zgromadzone w kilku ekspozycjach. Właściwym miejscem do rozpoczęcie lub zakończenia zwiedzania jest willa, gdzie prezentowany jest przekrój kilku tysięcy lat długiej historii nie tylko Landeku, ale również ogólnie górnictwa w regionie ostrawskim. Do ekspozycji podziemnej, która znajduje się w chodnikach prawdziwej kopalni Anselm, zjeżdżają zwiedzający szybem z historycznego budynku kopalni. Zwiedzanie chodników pochodzących z połowy XIX wieku uzupełnia ciekawy wykład fachowy. Niektóre z maszyn są w ruchu. Wszystko uzupełniają naturalnej wielkości postacie górników. Następna z ekspozycji przedstawia ratownictwo górnicze. Chodzi o największą swego rodzaju ekspozycję na świecie – można tu zobaczyć stację ratownictwa górniczego. Atmosferę miejsca uzupełniają eksponaty i ekspozycje swobodnie rozmieszczone na terenie byłej kopalni, które przedstawiają pod gołym niebem tutejszą działalność ludzi od epoki kamienia – w postaci osady praludzi – przez okres rozwoju wydobycia węgla reprezentowany przez typową architekturę przemysłową aż po technikę górniczą XX wieku. Budynki muzeum wykonane z cegły, z ciekawymi detalami elewacji, reprezentują architekturę przemysłową z lat 1890–1915. Po drodze do ekspozycji kopalni zwiedzający mogą zatrzymać się w typowej knajpce górniczej – harendzie „Barborka“, której wnętrza są bogato ozdobione przedmiotami górniczymi. Częścią składową muzeum jest także ośrodek sportowy 8 i wypoczynkowy, park linowy, ścieżka rowerowa i kącik zabaw dla dzieci. •Godziny otwarcia: przez cały rok (oprócz PN) 9:00 – 19:00 Hornické muzeum OKD, Pod Landekem 64, 725 29 Ostrava-Petřkovice Tel.: +420 596 131 803, +420 596 131 804 e-mail: [email protected] www.muzeumokd.cz 4 km Dworzec Główny, 500 m, 100 m, komunikacja miejska – przyst. Hornické muzeum – Bus 52, 56, 67 Wieża szybowa kopalni Anselm TEREN DOLNYCH VÍTKOVIC – ZABYTEK KULTURY NARODOWEJ (Areál Dolních Vítkovic – Národní kulturní památka) Kompleks przemysłowy z pierwszej połowy XIX wieku jesienią 2000 roku został ogłoszony zabytkiem kultury technicznej i dzięki swej wyjątkowości aspiruje do wpisu na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Reprezentuje typowe widoki południowych części Ostrawy. Składa się z trzech do siebie nawiązujących kompleksów – kopalni Hlubina, koksowni oraz wielkich pieców Huty Vítkovice. Cały proces technologiczny odbywał się na jednym miejscu – od wydobycia węgla i jego koksowania aż po końcową produkcję surówki żelaza. Początek dało tu założenie huty Rudolfa w roku 1828 przez arcybiskuba ołomunieckiego, arcyksięcia Rudolfa. Pierwszy piec pudlarski w Monarchii AustroWęgierskiej został uruchomiony w roku 1830, pierwszy wielki piec zaś w roku 1836. Kopalnia Hlubina powstała w roku 1852. Następował dalszy rozwój kompleksu. Eksploatacja wielkich pieców w Vítkovicach została zakończona w roku 1998. Cały teren jest teraz publicznie dostępny jako skansen przemysłowy. Trasa zwiedzania rozpoczyna się i kończy w portierni nr 1, która znajduje się pod poziomem głównej drogi dojazdowej do Ostrawy z Frýdku-Místku. Z drogi tej można zobaczyć również wspomnia- ne wielkie piece. Projekt Nowe Vítkovice jest przygotowywany we współpracy z licznymi fachowcami, historykami i czołowymi przedstawicielami architektury czeskiej. Projekt dotyczący stopniowej odnowy najbardziej wartościowych obiektów na terenie Dolnych Vítkovic osiągnie swój szczyt przez wybudowanie unikalnego centrum uniwersyteckiego oraz badawczego dla kilku tysięcy studentów i fachowców. Cały kompleks zabytkowy w obrębie o średnicy 1,5 kilometra jest przykładem dobrze przemyślanej ekspansji przemysłu, która wywarła znaczący wpływ na region ostrawski. Podstawą dalszego rozwiązania urbanistycznego tego miejsca jest wykorzystanie w maksymalnym stopniu potencjału zabytku kultury narodowej. VI Centrala Energetyczna ma zostać przemieniona na muzeum interaktywne, pomieszczenie szkoleniowe oraz specjalistyczne laboratorium edukacyjne. W obiekcie zbiornika gazu zaplanowano wielofunkcyjne pomieszczenie auli dla 1500 osób, którą będzie można podzielić na dwie sale. Wielki piec nr 1 otrzyma „ścieżkę edukacyjną“ (czyli opis miejsc i procesów, które w nim zachodziły). Zostanie na nim również zbudowana trasa Widok wydziału wielkich pieców 9 REGION OSTRAWSKI 3 REGION OSTRAWSKI z widokiem na Ostrawę. Od roku 2009 działalność skansenu zostanie ograniczona z powodu zaplanowanej przebudowy – w tym okresie prosimy sprawdzić godziny otwarcia. •Godziny otwarcia: kwiecień – październik pn – pt, tylko dla grup na zamówienie, SB, nD 9:00 – 17:00, wejście o każdej pełnej godzinie Vítkovice, a.s., Ruská 2887/101, 703 00 Ostrava-Vítkovice Tel.: +420 773 695 008 e-mail: [email protected] www.vitkovice.cz Ostrava-Vítkovice, 7 km Ostrava Svinov, 6 km Dworzec Główny, 1,5 km Ostrava Centrum, 500 m, na miejscu, komunikacja miejska – przyst. Vítkovice Vysoké pece - Tram 2, 3, 12, 13, 19, Bus 26, 36, 57, 59 4 Widok szczytu wielkiego pieca WIEŻA SZYBU JINDŘICH (TĚŽNÍ VĚŽ DOLU JINDŘICH) Wieża szybowa stoi na miejscu dawnej kopalni z roku 1846. Wieża oraz budynek nadszybia z surowej cegły zostały wybudowane w roku 1913. •Godziny otwarcia: tylko z zewnątrzr Nádražní 66, Moravská Ostrava a Přívoz Tel.: +420 596 123 913 (Ośrodek Informacyjny Ostrava) e-mail: [email protected] www.ostravainfo.cz 3 km Dworzec Główny, Ostrava-Přívoz, 500 m, na miejscu, komunikacja miejska – przyst. Hotelový dům Jindřich - Tram 1, 2, 4, 8, 12, 18 Wieża szybu Jindřich 10 SZYB WENTYLACYJNY VRBICE (Větrná jáma Vrbice) Szyb Vrbice został zbudowany w roku 1911 przez Kolej Północną Cesarza Ferdynanda. Swoim reprezentacyjnym frontem zwrócony jest do linii kolejowej Ostrawa – Bogumin – ówczesnej Kolei Północnej Cesarza Ferdynanda. W maszynowni umieszczona jest elektryczna maszyna wyciągowa AEG Union z roku 1916. Z budowlanego punktu widzenia chodzi o jeden z najosobliwszych szybów Zagłębia Ostrawsko-Karwińskiego. Szyb aspiruje do wpisu na Listę Światowego Dziedzictwa Kultury UNESCO. Z powodu swego szczególnego charakteru architektonicznego znajduje się jako zabytek kultury RC pod ochroną państwa. Współcześnie w szybie vrbickim spółka OKD, DPB Paskov eksploatuje stację degazacji służącą do odprowadzenia gazów kopalnianych z podziemi. •Godziny otwarcia: dostępne po uzgodnieniu Tel.: +420 596 261 111 (OKD a.s.) e-mail: [email protected] www.eurobeds.cz Między Ostrava-Hrušov i Vrbice koło Bohumín, w pobliżu toru kolejowego, , w mieście Bohumín, w pobliżu obiektu WIEŻE WIDOKOWE 7 WIEŻA WIDOKOWA NOWEGO RATUSZA (Vyhlídková věž nové radnice) Ostrawski ratusz jest największym budynkiem ratusza w Republice Czeskiej. Wieża o wysokości 85,6 m jest równocześnie najwyższą ratuszową wieżą widokową. Z tarasu widokowego znajdującego się na wysokości 72 metrów przy dobrej pogodzie można zobaczyć Beskidy i Jesioniki, region opawski oraz niedaleką Polskę, przede wszystkim zaś Ostrawę pełną zieleni. •Godziny otwarcia: okres czasu letniego 9:00 – 19:00 okres czasu zimowego 9:00 – 17:00 Vyhlídková věž Nové radnice, Prokešovo nám. 8, 702 00 Ostrava Tel.: +420 596 443 096 e-mail: [email protected] www.ostravainfo.cz Moravská Ostrava, 6 km Dworzec Główny, 200 m, parking otwarty i zadaszony na miejscu, komunikacja miejska – przyst. Nová radnice – Trol 101, 102, 103, 106, Bus 78 6 KOPALNIA ALEXANDER (Důl Alexander) Kopalnia węgla kamiennego zakończyła swoją działalność w roku 1992. Szyb wydobywczy o głębokości 945 metrów został zasypany w roku 1993, szyb wydechowy o głębokości 775 metrów zaś w roku 1994. Kopalni nie można zwiedzać. Z zewnątrz można podziwiać monumentalne konstrukcje nadziemne – 2 wieże szybowe, które są zabytkami kultury narodowej, stary ośmioboczny komin, kotłownię oraz kilka innych budynków. •Godziny otwarcia: tylko z zewnątrz Ostrava-Kunčičky, 0,5 km Ostrava Kunčičky, 7 km Dworzec Główny 50 m, parking w pobliżu obiektu, komunikacja miejska – przyst. Důl Alexander – Bus 21, 82 Front Nowego Ratusza 11 REGION OSTRAWSKI 5 REGION OSTRAWSKI POZOSTAŁE ATRAKCJE 8 OBSERWATORIUM ASTRONOMICZNE I PLANETARIUM im. JOHANNA PALISY (HVĚZDÁRNA A PLANETÁRIUM JOHANNA PALISY) Budynek z roku 1980 posiada trzecią co do wielkości salę planetarium o średnicy 12,5 m i drugi co do wielkości projektor planetarium w RC. W sali dla 100 zwiedzających odbywają się projekcje gwiazd, planet, komet i innych obiektów kosmicznych na sztuczne sklepienie niebieskie. •Godziny otwarcia: śr 16:00, 18:00, sB 14:00, 16:00, 18:00 (dalej podczas regularnych imprez oraz programu) Hvězdárna a planetárium Johanna Palisy, tř. 17. listopadu 15, 708 33 Ostrava-Poruba Tel.: +420 596 994 950 e-mail: [email protected] planetarium.vsb.cz Ostrava-Poruba, 7 km Svinov, 500 m, koło kompleksu, komunikacja miejska – przyst. Areál VŠB – Tram 7, 8, 9, 17 9 BROWAR OSTRAVAR (PIVOVAR OSTRAVAR) Pierwsze piwo wyprodukowano w Ostravarze wiosną 1898 roku. Kompleks browaru został zbudowany z typowej czerwonej cegły, kombinowanej z fragmentami tynkowanymi. Urządzenia techniczne zostały stopniowo zmodernizowane. Natomiast konstrukcje budowlane oraz zagospodarowanie przestrzenne obiektów pozostało niemal w pierwotnym stanie. Browar jest czynny. W starej warzelni urządzono muzeum browarnictwa. Trasa zwiedzania browaru oraz ekspozycja muzeum browarnictwa funkcjonuje od roku 2000. Podczas fachowego wykładu można się zapoznać z poszczególnymi fazami produkcji piwa. Zwiedzanie browaru Ostravar rozpoczyna się w warzelni. Potem kontynuowane jest w piwnicach, gdzie zostały umieszczone tanki leżakowe, w których przebiega proces dojrzewania piwa. Potem następuje wydział filtracji i rozlewnia. Trasa zakończona jest zwiedzeniem muzeum i degustacją piwa z produkcji browaru. •Godziny otwarcia: pN – cz 9:00 – 15:00 (na zamówienie) pierwsza środa w miesiącu (wrzesień – marzec) 15:30 dla dowolnie przychodzących pierwszy czwartek w miesiącu (kwiecień – sierpień) 15:30 dla dowolnie przychodzących Hornopolní 57, Ostrava 1 Tel.: + 420 596 650 251 www.pivovary-staropramen.cz/web/ncentrum/nostravar Ostrava-město, 2 km Dworzec Główny, 200 m, na miejscu, komunikacja miejska – przyst. Českobratrská – Trol 103, 104, 105, Bus 37, 38, 48, 50, 71 Wnętrze planetarium 12 Kotły w warzelni browaru Ostravar 13 JESIONIKI 14 Ostravsko 1 KOLEJ WĄSKOTOROWA – OSOBLAHA (ÚZKOKOLEJNÁ DRÁHA – OSOBLAHA) Unikatowa kolej wąskotorowa w regionie osoblażskim była budowana w czasach Monarchii AustroWęgierskiej. Kolej oddano do użytku 14 grudnia 1898 r. Kolej wąskotorowa łączy gminę Třemešná ve Slezsku z gminą Osoblaha. Przepisy obowiązujące wówczas pozwalały na zbudowanie tylko torów kolejowych, których długość była większa niż 20 km. W celu dopełnienia tego wymogu budowniczy zdecydowali o sztucznym wydłużeniu za pomocą serii łuków. Osoblażska kolej wąskotorowa stanowi zabytek techniki o długości 20 km z rozstawem szyn 760 mm. Na trasie znajdują się 4 mosty oraz 102 łuki. Najwyższa dozwolona prędkość pociągu, który przejeżdża przez dziesięć przystanków, Parowóz wynosi 40 km/godz. Chodzi o najstarszą kolej wąskotorową w Europie środkowej. Po II wojnie światowej kolej rozpoczęła działalność 28 października 1945 r. Natomiast od roku 2004 znów kursuje tutaj historyczny pociąg parowy, który użytkowany jest przez spółkę „1. parní úzkorozchodná“. Po torze kursują regularne pociągi osobowe Kolei Czeskich. •Tel.: +420 554 642 121 e-mail: [email protected] www.jeseniky.net/uzkokolejka-osoblaha Trasa pociągiem osobowym Třemešná – Liptáň – Dívčí hrad – Slezské Rudoltice – Osoblaha, rozkład jazdy do dyspozycji na www.vlak.cz Gotowi, odjeżdżamy Romantyczna przejażdżka po regionie osoblażskim 15 JESIONIKI UNIKATY TECHNIKI JESIONIKI 2 4 HISTORYCZNY WODOCIĄG (HISTORICKÝ VODOVOD) Pod wzgórzem Uhliřský vrch wybudowano około 10 studni – na dzień dzisiejszy pozostały 4. Woda doprowadzana była wodociągiem wykonanym z rur drewnianych do zbiornika będącego częścią składową układu wodociągowego miasta Bruntálu. W pobliżu znajduje się kilka otworów rewizyjnych oraz trzy studnie. Zgromadzona woda pompowana była do zbiornika pod wzgórzem Uhlířský vrch i rozprowadzana wodociągiem po mieście. •Tel.: +420 554 713 099 (Ośrodek Informacyjny Bruntál) e-mail: [email protected] Uhlířský vrch, 6 km na płd.-zach. z Bruntál , , w Bruntál 3 ZBIORNIK WODNY KRUŽBERK (VODNÍ NÁDRŽ KRUŽBERK) Zbiornik wodny na rzece Morawicy dostarcza wodę pitną regionowi ostrawskiemu. Projekt zapory został opracowany podczas sporządzania planu gospodarki wodnej naszego państwa w latach 1930–1932. Powierzchnia zbiornika wynosi 287 ha, długość zatopionej doliny 10 km, maksymalna głębokość zaś 31 m. Tama o długości 280 m i wysokości 33 m została zbudowana w latach 1948–1955. Na początku zbiornika wodnego na obu brzegach znajdują się ruiny małych zamków Medlice i Šternek. ZAKŁAD PRODUKCJI KOS W KARLOVICACH VE SLEZSKU (KOSÁRNA V KARLOVICÍCH VE SLEZSKU) W drewnianym obiekcie założonym prawdopodobnie w XVII wieku znajduje się jedyne w szerokiej okolicy muzeum swego rodzaju. Drewniany dom piętrowy, który uzyskał teraźniejszy wygląd w XVIII wieku, jest ściśle powiązany z historią hutnictwa w tej miejscowości. Karlovicki zakład produkcji kos był jednym z zakładów, które wykorzystywały żelazo z miejscowych kuźni do dalszej produkcji. Produkowano kosy, drut i inne narzędzia rolnicze. Na parterze można teraz zwiedzić mieszkanie na dożywocie. Na 1. piętrze znajduje się pański pokój myśliwski połączony z gabinetem i kuchnia. Na 2. piętrze zainstalowano ekspozycję leśniczą dotyczącą gospodarki leśnej, ochrony lasów i historii leśnictwa. W stodole obok warsztatu umieszczono ekspozycję narzędzi i urządzeń rolniczych. •Godziny otwarcia: maj – wrzesień 9:00 – 12:00, 12:30 – 17:00 (oprócz pN) Karlovice 146, 793 23 Karlovice Tel.: +420 554 744 077 e-mail: [email protected] www.karlovice.cz 6 km na wsch. z Vrbno pod Pradědem, 300 m, 100 m, 100 m •Godziny otwarcia: wolny dostęp możliwość zamówienia zwiedzania z fachowym wykładem Kružberk 84, 747 86 Tel.: +420 556 311 029 e-mail: [email protected] 3 km na zach. z gminy Kružberk, 3 km Svatoňovice, w gminie Kružberk, koło zbiornika wodnego Zakład produkcji kos w Karlovicach 16 5 PRADZIAD (PRADĚD) Majestatyczny Pradziad (1491 m n.p.m.) w łańcuchu górskim Wysokich Jesioników to atrakcyjny i popularny cel turystyczny. Posiada idealne warunki do uprawiania sportów letnich oraz zimowych. Na samym szczycie w latach 1970–1980 6 WIEŻA WIDOKOWA CVILÍN (ROZHLEDNA CVILÍN) Cvilińska wieża widokowa została zbudowana w roku 1903. Chodzi o ciekawy obiekt w stylu romantyzmu o wysokości 29,1 m, z którego roztacza się piękny widok na całe Jesioniky, Beskidy, malownicze doliny rzek Opawy i Opawicy oraz na okoliczne niziny ukształtowane przez lodowiec skandynawski. • Godziny otwarcia: maj – październik 10:00 – 17:00 Tel.: +420 605 511 839 e-mail: [email protected] www.krnov.mic.cz Nad Krnov, , w Krnov, 300 m Najwyższy szczyt Moraw została zbudowana wielofunkcyjna wieża telekomunikacyjna, która wraz z anteną sięga powyżej 160 metrów. Dodając wysokość samej góry otrzymamy najwyższy punkt Republiki Czeskiej. Przy dobrej pogodzie można dojrzeć Karkonosze i Wysokie Tatry. Wieża stoi na miejscu kamiennej wieży widokowej z początku XX wieku, która miała ciekawy kształt wieży sygnalizacyjnej w stylu romańskim. Wieża ta została później zastąpiona przez teraźniejszy budynek mieszczący stację meteorologiczną, restaurację i taras widokowy. • Godziny otwarcia: cały rok 9:00 – 18:00 Tel.: +420 584 458 659 e-mail: [email protected] www.jeseniky.nature.cz 17 km od Vrbno pod Pradědem, 17 km Vrbno pod Pradědem, , Hvězda + transport wahadłowy na Ovčárna z możliwością parkingu Wieża widokowa Cvilín 17 JESIONIKI WIEŻE WIDOKOWE JESIONIKI 7 WIEŻA WIDOKOWA JEŽNÍK (ROZHLEDNA JEŽNÍK) Wieża widokowa licząca 17,5 metra wysokości stoi na wzgórzu Vyhlídka (553 m n.p.m.) koło Krnova. Chodzi już o trzecią wieżę widokową zbudowaną w tym miejscu; pierwszą zbudowano w roku 1894. Wieża oferuje przepiękne widoki na okoliczne lasy i region krnowski. Ježník posiada wielki rozgłos jako miejsce wycieczek, i to nie tylko ze względu na swoje urocze i zaciszne położenie, ale również dzięki licznym szlakom spacerowym z miejscami odpoczynku, które są utrzymywane w bardzo dobrym stanie. Na wieżę widokową zwiedzający mają wstęp wolny. •Godziny otwarcia: cały rok Tel.: +420 554 614 612 (Ośrodek Informacyjny Krnov) www.krnov.cz koło Krnov, w Krnov, w Krnov – dzielnica Ježník , 8 WIEŻA WIDOKOWA HANSA KUDLICHA (ROZHLEDNA HANSE KUDLICHA) Nad miejscowością Úvalno, na wysokości 400 m n.p.m., wznosi się wieża widokowa o wysokości 30 m. Wieża jest zbudowana z granitu i posiada dwupiętrowy taras widokowy. Wieża została zbudowana w roku 1913 ku czci posła do parlamentu rzeszy Hansa Kudlicha i odnowiona w 90. latach XX wieku. •Godziny otwarcia: kwiecień, październik 10:00 – 12:00, 13:00 – 16:00 maj, czerwiec, wrzesień 9:00 – 17:00 lipiec, sierpień 9:00 – 18:00 (oprócz PN) Tel.: +420 595 176 893 e-mail: [email protected] www.uvalno.cz 4 km na płd.-wsch. z Krnov, w gminie Úvalno , , 9 Wieża widokowa Ježník WIEŻA WIDOKOWA VELKÝ ROUDNÝ (ROZHLEDNA VELKÝ ROUDNÝ) Wieża widokowa na szczycie Velký Roudný (narodowy zabytek przyrody) została zbudowana w roku 2007. Chodzi o konstrukcję drewnianą sięgającą wysokości 20 m, wybudowaną na betonowych fundamentach, z krytym tarasem widokowym. Wieża została uroczyście oddana do użytku w sobotę 27 października 2007. Wieża widokowa spogląda ze szczytu Velký Roudný na region koło zbiornika wodnego Slezská Harta. Można z niej dojrzeć szczyty łańcuchów Wysokie Jesioniki, Niskie Jesioniki, region krnowski i opawski, Beskidy i łańcuch Oderské vrchy. •Godziny otwarcia: przez cały rok Tel.: +420 584 425 397 www.jeseniky.net/rozhledna-velkyroudny Slezská Harta z wieży widokowej Velký Roudný 18 4 km na wsch. z Roudno w gminie Roudno Valšov, , Wieża widokowa Hansa Kudlicha 19 BESKIDY 20 BESKIDY UNIKATY TECHNIKI 1 MUZEUM TECHNICZNE TATRA KOPŘIVNICE (TECHNICKÉ MUZEUM TATRA KOPŘIVNICE) Unikatowe Muzeum Techniczne Kopřivnice to niemal stupięćdziesięcioletnia historia firmy Tatra od czasów, kiedy w roku 1897 pod nazwą Präsident został wyprodukowany pierwszy samochód w Austro-Węgrzech. Samochody osobowe, sportowe i ciężarowe marki Tatra, podwozia, silniki, samolot sportowy i inne ciekawe maszyny i urządzenia dla wielu zwiedzających są największą atrakcją miasta. Znajduje się tutaj również izba pamięci poświęcona słynnym olimpijczykom – rodakowi kopřivnickiemu Emilowi Zátopkowi i jego żonie Danie. •Godziny otwarcia: maj – wrzesień 9:00 – 17:00, październik – kwiecień 9:00 – 16:00, pN zamknięte Záhumenní 367/1, 742 21 Kopřivnice Tel.: +420 556 871 106 e-mail: [email protected] www.tatramuseum.cz 10 km na wsch. z Nový Jičín, 900 m, koło muzeum 600 m, Prezydencki wagon kolejowy Fragment ekspozycji starych samochodów 21 BESKIDY 2 4 SZYB SZKOLENIOWY W STAŘÍČU (CVIČNÁ ŠTOLA VE STAŘÍČI) BROWAR RADEGAST W NOŠOVICACH (PIVOVAR RADEGAST v nošovicích) Chodzi o sztucznie wybudowaną kopalnię z wzorcową sztolnią oraz skansenem wózków i lokomotyw górniczych na wolnym powietrzu. W chodnikach o długości 150 m zbudowano wyrobiska, jakie można znaleźć w prawdziwych kopalniach. Wystawione urządzenia techniczne są w ruchu. Kopalnia służy do szkolenia górników i przygotowania ratowników górniczych. Jest interesującym miejscem dla szerokich rzesz zwiedzających. Od roku 1999 browar wchodzi w skład największej firmy w branży browarniczej w Republice Czeskiej – spółki Plzeňský Prazdroj, a.s. W browarze Radegast warzy się piwo od roku 1970 i jest najmłodszym i zarazem najbardziej nowoczesnym browarem w Republice Czeskiej. Zwiedzanie browaru rozpoczyna się krótkim filmem z historii browaru i procesu produkcji piwa Radegast, który można oglądać w pomieszczeniach recepcji znajdujących się przy wejściu do kompleksu. Potem trasa prowadzi do kadzi cylindrycznostożkowych, których zainstalowanie miało na celu powiększenie zdolności produkcyjnej na odcinku fermentacji głównej i końcowej. Instalacja kadzi została zakończona w roku 1998. Dalej trasa prowadzi przez rozlewnię piwa (do beczek) a następnie do jednej z najbardziej nowoczesnych linii butelkowania w Europie środkowej o wydajności 50 tysięcy butelek na godzinę. Następny przystanek na trasie to warzelnia – serce browaru. Zakończenie należy do degustacji w sali umieszczonej w wieży widokowej nad warzelnią. Przy słonecznej i jasnej pogodzie roztaczają się z niej widoki na urocze Beskidy. •Godziny otwarcia: wstęp tylko po telefonicznym zamówieniu Důl Paskov, Staříč 528, 739 43 Staříč Tel.: +420 558 493 381 7 km na zach. z Frýdek-Místek, Staříč, na miejscu 5 km, Widok wnętrza sztolni szkoleniowej 3 WIEŻA TELEKOMUNIKACYJNA NA ŁYSEJ GÓRZE (TELEKOMUNIKAČNÍ VĚŽ NA LYSÉ HOŘE) •Godziny otwarcia: zwiedzanie na zamówienie (pod nrem tel. +420 558 602 566 lub e-mailu [email protected]) Tel.: +420 558 602 111 e-mail: [email protected] www.radegast.cz w gminie 2km na płd.-zach. z gminy Dobrá, Dobrá, , w Nošovice koło browaru Łysa Góra o wysokości 1323 metry jest najwyższym szczytem Beskidu Morawsko-Śląskiego. Na szczycie położona jest stacja meteorologiczna i wieża telekomunikacyjna. Przy dobrej pogodzie roztacza się niesamowity widok na całe Beskidy, Małą Fatrę, a niekiedy dojrzeć można aż Tatry Zachodnie – Rohacze. •Godziny otwarcia: tylko z zewnątrz www.lysa.hora.cz 7 km z Ostravice, 22 , , w Ostravice Produkcja piwa w browarze Radegast STUDNIE MIEJSKIE Z POCZĄTKÓW XX WIEKU W ŠTRAMBERKU (MĚSTSKÉ STUDNY Z POČÁTKU 19. STOLETÍ ve štramberku) Chodzi o studnie miejskie z początku XX wieku przy ulicy Na Kopci między domami nr 91 i 92, domami nr 105 i 106 oraz przy ulicy Zauličí w pobliżu domu nr 88. Są to małe zabytki ryglowe i ocembrowane, okryte gontem. Woda była czerpana kubłem na kołowrocie. Štramberk, , wzdłuż rynku w gminie Štramberk, potrzeb przemysłu i produkcji energii elektrycznej. W ramach zwiedzania można obejrzeć elektrownię znajdującą się pod tamą oraz betonową sztolnię w tamie oraz wieżę wodną. •Godziny otwarcia: zwiedzanie dla organizacji na zamówienie (telefoniczne), Dzień otwartych drzwi corocznie w Dniu Wody przypadającym na weekend następujący po 22 marca. Tel.: +420 558 682 191 e-mail: [email protected] www.povodiodry.cz Ostravice, 20 km na płd. z Frýdek-Místek, koło tamy, 100 m od tamy, kolejne w gminie Ostravice Zapora Šance 7 Štramberk – oryginalna zabudowa 6 ZAPORA WODNA ŠANCE (PŘEHRADNÍ NÁDRŽ ŠANCE) Zbiornik w dolinie w pobliżu przystanku kolejowego Ostravice został wybudowany w latach 1964–1969 na podstawie ówczesnych rozważań o ochronie przeciwpowodziowej później uzupełnionych o potrzeby zaopatrzenia przemysłu i mieszkańców Ostrawy w wodę pitną. Zbiornik używany jest obecnie do celów zaopatrzenia w wodę pitną i do ochrony przeciwpowodziowej. Dalej służy również do zwiększania przepływu w rzece Ostrawicy i zwiększania przepływu dla ZAPORA WODNA MORÁVKA (PŘEHRADNÍ NÁDRŽ MORÁVKA) Zapora znajduje się w dolinie na rzece Morávce. Została zbudowana w latach 1961–1967. Jej przeznaczeniem, oprócz zwiększania przepływu, obniżania przepływu w czasie powodzi, produkcji energii jest przede wszystkim zaopatrzenie w wodę pitną. Tama została uszkodzona podczas powodzi w roku 1997. Po remoncie generalnym została ponownie oddana do użytku. •Tel.: +420 558 691 021 e-mail: [email protected] www.povodiodry.cz 18 km na płd-wsch. z Frýdek-Místek, w mieście Frýdek-Místek, střed, koło zbiornika Morávka23 BESKIDY 5 BESKIDY WIATRAKI I MŁYNY WODNE 8 MŁYN ŠMÍŘÁKA W KOZLOVICACH (ŠMÍŘÁKŮV MLÝN V KOZLOVICÍCH) Młyn wodny z XVI wieku z młynówką o długości 250 m i w pełni sprawnym kołem młyńskim został odrestaurowany i jest wykorzystywany przede wszystkim jako zajazd i restauracja. Znaleźć tu można małe muzeum artefaktów młynarskich lub ekspozycje z ówczesnych gospodarstw naszych dziadków i kuchni naszych babć. •Godziny otwarcia: pN – sB 11:00 – 22:00, ND 11:00 – 20:00 Areál Na mlýně, Kozlovice č. 130, 739 47 Kozlovice Tel.: +420 558 640 789 e-mail: [email protected] www.relaxvpodhuri.cz Młyn Šmířáka Dzielnica Kopaná, Radhoštěm, , we Frenštát w Kopaná pod 10 WIATRAK W GMINIE LIBHOŠŤ (VĚTRNÝ MLÝN V LIBHOŠTI) Na północny zachód od niewielkiej miejscowości Libhošť leżącej pomiędzy Příborem a Novým Jičínem dochował się wiatrak holenderskiego typu. Pochodzi prawdopodobnie z roku 1842; dokładny rok jest nieznany. Wiatrak był czynny od roku 1875. W roku 1900 właściciele przebudowali go na cele mieszkaniowe. Budowla w kształcie walca z obwodowym gzymsem koronowym ma gładkie białe ściany. Na piętrze wstawiono nieoryginalne prostokątne okna. Niski dach o kształcie szesnastobocznego stożka wyremontowany w 1985 roku jest kryty gontem. We wnętrzu można podobno zobaczyć drewniany strop belkowy. Młyn już od dawna nie posiada skrzydeł; jest jednak utrzymywany w dobrym stanie. Jako zabytek techniki znajduje się pod ochroną i zgodnie z ust. nr 114/92 o ochronie przyrody i krajobrazu jest również „ważnym elementem krajobrazotwórczym“. •Godziny otwarcia: tylko z zewnątrz Libhošť 206, 742 57 Nový Jičín Na płn.-zach. z gminy Libhošť, Jičín, w gminie Libhošť, 7km na zach. z Frýdlant nad Ostravicí, Frýdlant n/O, , w gminie Kozlovice 9 MŁYN GRYCZANY WE FRANŠTÁCIE POD RADHOŠTĚM (POHANKOVÝ MLÝN ve frenštátě P/r) W młynie w dzielnicy Kopaná we Frenštácie pod Radhoštěm już od roku 1861 łuszczy się grykę mechanicznie, co pozwala uniknąć niszczenia zawartości witamin. Zwiedzanie z możliwością spożycia pokarmów gryczanych możliwe jest po uprzednim uzgodnieniu telefonicznym. •Godziny otwarcia: po uzgodnieniu telefonicznym Zdeněk Šmajstrla, Kopaná 806, 744 01 Frenštát pod Radhoštěm Tel.: +420 556 835 448 www.pohankovymlyn.cz 24 7km w Nový koło obiektu WIEŻE WIDOKOWE 11 PANORAMA W CHLEBOVICACH (PANORAMA V CHLEBOVICÍCH) Wieża widokowa Panorama znajduje się pod szczytem góry Kabátice nad gminą Chlebovice na wysokości 460 m n.p.m. Z wieży widokowej o wysokości 22 metry roztacza się uroczy widok na zbiornik wodny Olešná, miasto Frýdek-Místek i okoliczną krainę. •Godziny otwarcia: wstęp wolny Tel.: +420 558 646 888 (Ośrodek Informacyjny Frýdek-Místek) 8 km na płd.-zach. z centrum Frýdek-Místek, 8 km Frýdek-Místek, 1,5 km Chlebovice, Chlebovice WIEŻA RATUSZA WE FRANŠTÁCIE POD RADHOŠTĚM (RADNIČNÍ VĚŽ VE FRENŠTÁTĚ P/r) Na trasie prowadzącej do wieży można podziwiać zdjęcia miasta z początku lat 50. do 70. autorstwa fotografa Jiřego Hory. Z wieży można zobaczyć całe miasto Frenštát pod Radhoštěm oraz krajobraz Beskidów. Podczas zwiedzania można również podziwiać oryginały dzieł słynnych rzeźbiarzy, na przykład Albína Poláška, Karla Vašuta czy Alegorię Oszczędności Jana Knebla. We wnętrzu ratusza znajduje się oryginał posągu pogańskiego boga Radegasta. •Godziny otwarcia: maj, czerwiec, wrzesień śr, cz, pT 14:00 – 16:00 lipiec, sierpień również SB, ND 9:00 – 11:00 W pozostałych dniach na podstawie uzgodnienia telefonicznego. Regularne zwiedzanie rozpoczyna się o każdej pełnej godzinie. Tel.: +420 556 836 916 (Ośrodek Informacyjny Frenštát p. Radhoštěm) www.frenstat.info e-mail: [email protected] , , w mieście Frenštát pod Radhoštěm 13 PRAŠIVÁ Z wieży widokowej drewnianego schroniska turystycznego roztacza się uroczy widok na Łysą Górę, Ondřejník i cieszyńską część Beskidów. Schronisko stoi na Malej Prašivej (706 m n.p.m.) od roku 1921. BESKIDY 12 •Godziny otwarcia: śr 12:00 – 16:00, SB 9:00 – 12:00, 13:00 – 16:00, nD 11:00 – 15:00 Tel.: +420 602 882 703 e-mail: [email protected] www.obec-staric.cz 5 km na zach. z Frýdku-Místku koło gminy Staříč, 4 km Lískovec, , w gminie Staříč 15 BÍLÁ HORA Wieża widokowa Bílá hora stoi w pobliżu szczytu wzgórza o tej samej nazwie, które wznosi się na wysokość 556 m n.p.m. pomiędzy miastami Štramberk i Kopřivnice. Budowę wieży widokowej rozpoczęto w roku 1999. Zakończona została zaś w roku 2000. Wieżę można rozpoznać po jej kształcie: wokół betonowej osi unosi się spirala schodów podobna do DNA. Wieża widokowa liczy 43 metry wysokości. Taras widokowy znajduje się na wysokości 26 metrów. Do wieży widokowej prowadzi Słoneczna Ścieżka Edukacyjna z rynku w Štramberku. Wzdłuż drogi na kamieniach zostało wykonanych 12 znaków Zodiaku. Przy dobrej pogodzie można wzrokiem sięgnąć Ostrawy i można dojrzeć również wierzchołki Beskid i Jesioników. •Godziny otwarcia: maj – październik wt – nD 9:00 – 18:00 Tel.: +420 595 179 111 e-mail: [email protected] www.ktk.cz 10 km na wsch. z Nový Jičín, Kopřivnice, , , Štramberk lub Kopřivnice •Godziny otwarcia: czynne przez cały rok Tel.: +420 724 252 852 12 km na płd.-wsch. z Frýdek-Místek, 14 km Frýdek-Místek, Vyšní Lhoty, pod Prašivou, koło schroniska 14 OKROUHLÁ W roku 2002 wyrosła na szczycie Okrouhlá (373 m n.p.m.) wieża telekomunikacyjna. Z wysokości 30 metrów można podziwiać aglomerację ostrawską oraz zalesione zbocza Beskidów. Wieża telekomunikacyjna Bílá hora 25 ŚLĄSK CIESZYŃSKI 26 1 ARCHEOPARK CHOTĚBUZ-PODOBORA (ARCHEOPARK CHOTĚBUZ-PODOBORA) Jednym z najbardziej wartościowych i ciekawych miejsc na Śląsku Cieszyńskim jest wyżynne grodziszcze bikulturowe w Kocobędzu-Poborze. Pierwsza faza tutejszego zasiedlenia – prehistoryczna – obejmuje okres starszej epoki żelaza, druga faza przypada na okres słowiański. W tym czasie wyrosło tu stopniowo potężne grodziszcze – ośrodek władzy i gospodarki. Skansen archeologiczny jest rekonstrukcją osiedla Słowian z okresu od połowy VIII do XI wieku. W jego skład wchodzą fortyfikacje, ale również zwykłe budynki mieszkalne lub narzędzia używane do produkcji. Zwiedzający mają w ten sposób możliwość przeniesienia się w przeszłość, do codziennego życia naszych przodków. Skansen jest dostępny tylko z przewodnikiem. Aktualnie dokończono odbudowę frontowej części fortyfikacji komorowej, palisady okalającej cały akropol, trzech budynków mieszkalnych, budynku salowego oraz bramy wejściowej z wieżą i mostem. Dalsze części skansenu powinny zostać odbudowane do roku 2012. •Godziny otwarcia: maj, czerwiec, wrzesień, październik wt – pT na zamówienie, sB, nD 9:00 – 17:00 lipiec, sierpień 9:00 – 17:00 (oprócz pN) Chotěbuz–Podobora, 735 61 Chotěbuz Tel.: +420 558 761 227, +420 721 193 517 (Muzeum Ziemi Cieszyńskiej) e-mail: [email protected] www.muzeumct.cz 5 km na płn.-zach. z Český Těšín, znajduje się między Český Těšín a Karviná, 500 m Chotěbuz, 500 m, na miejscu Widok wnętrza mieszkalnego Tereny skansenu archeologicznego 27 ŚLĄSK CIESZYŃSKI UNIKATY TECHNIKI ŚLĄSK CIESZYŃSKI 2 PIECE DO WYPALANIA WAPNA W WĘDRYNI (VÁPENNÉ PECE VE VENDRYNI) Piece powstały na początku XIX wieku, kiedy na terenie gminy prowadzono wydobycie rudy żelaza. Na ten okres przypada również wydobycie wapnia i jego wypalanie w tak zwanych „Wopienkach“ – jak owe piece były określane w miejscowej gwarze. Eksploatacja dwu pieców szybowych została zakończona w roku 1965. •Godziny otwarcia: wolno dostępne Tel.: +420 558 994 111 (Vendryně – Urząd gminy) www.vendryne.cz 2 km 5 km na płd.-wsch. z centrum Třinec, Vendryně, w gminie, na miejscu Konstrukcja mostu łukowego 3 MOST ŁUKOWY W KARWINIE – LÁZNĚ DARKOV (OBLOUKOVÝ MOST v karviné – lázně darkov) Most łukowy przez rzekę Olzę z roku 1925 należy do cennych zabytków techniki. Most cechuje niezwykłe rozwiązanie techniczne konstrukcji łuku. Przed kilku laty – w celach przeciwpowodziowych – most został w unikalny sposób podniesiony i poddany remontowi generalnemu. Most jest ważnym elementem krajobrazotwórczym dzielnicy Lázně Darkov i niejako bramą wejściową do kompleksu uzdrowiska. •Godziny otwarcia: wolno dostępne Lázeňská, Karviná-Lázně Darkov Tel.: +420 596 318 620 (Ośrodek Informacyjny Karviná), +420 596 387 314 (Urząd miejski) email: [email protected] www.karvina.org Piece do wypalania wapna 28 1 km z centrum miasta Karviná, w mieście , , 5 WIEŻA CIŚNIEŃ W KARWINIE (VODÁRENSKÁ VĚŽ v karviné) ŻELIWNA FONTANNA W KARWINIE (litinová KAŠNA v karviné) Wieża ciśnień zbudowana w stylu konstruktywizmu około roku 1928 stanowi ciekawy zabytek techniki. Okrągła wieża o wysokości 39,4 m i średnicy 11,4 m posiada 6 pięter. Nad ostatnim piętrem umieszczono zbiornik wody, który już nie jest wykorzystywany w pierwotnym celu. We wnętrzu wieży częściowo zachowały się oryginalne urządzenia techniczne. Historyzująca żeliwna fontanna w środku placu Masaryka uzupełnia przyjemny charakter wartościowego pod względem historycznym centrum miasta. Fontanna została zbudowana w roku 1900 w miejscu pierwotnego kamiennego zbiornika wodnego pochodzącego z końca XVIII wieku. Ten wówczas zastąpił drewniany zbiornik z XVI wieku. O wiele bardziej dekoratywna fontanna została wykonana według projektu Georga Wirtha z Wiednia. Główna część fontanny o wysokości 5 metrów składa się z dwu mis. Fontannę okala szeroki okrągły kamienny zbiornik. Dolna część żeliwnej fontanny ozdobiona jest rzeźbami delfinów, w części środkowej znajdują się rzeźby puttów przedstawiających cztery pory roku. Czubek zdobi pozłocona rozeta. Woda z obu mis wypływa przez paszcze lwów. Fontanna w nocy jest oświetlona. •Godziny otwarcia: tylko z zewnątrz (zaplanowano wybudowanie hotelu) U Vodárny, Karviná-Hranice Tel.: +420 596 318 620 (Ośrodek Informacyjny Karviná), +420 596 387 314 (Urząd miejski) e-mail: [email protected] www.karvina.org 1,5 km z centrum miasta, w mieście , , Wieża ciśnień z oryginalnymi urządzeniami •Godziny otwarcia: wolno dostępne Masarykovo nám., Karviná-Fryštát Tel.: +420 596 318 620 (Ośrodek Informacyjny Karviná), +420 596 387 314 (Urząd miejski) e-mail: [email protected] www.karvina.org Centrum historyczne miasta Karviná, , , w mieście Woda z obu mis wypływa przez paszcze lwów 29 ŚLĄSK CIESZYŃSKI 4 ŚLĄSK CIESZYŃSKI 6 7 FORTYFIKACJA MO S-5 „NA TORACH“ KOŁO BOHUMÍNA (Pevnost MO S-5 „NA TRATI“ u bohumína) Unikalna fortyfikacja dwupoziomowa składa się z dwu części połączonych tunelem pod nasypem pierwotnego toru kolejowego, dzisiaj drogi. Schron uzbrojony był w dwie armaty wzór 36, cztery ciężkie karabiny maszynowe wzór 37, jeden lekki i jeden ciężki karabin maszynowy osadzone w dzwonach oraz trzy lekkie karabiny maszynowe w strzelnicach pomocniczych. Po Konferencji w Monachium i późniejszej polskiej okupacji została zdemontowana większa część wyposażenia wewnętrznego. W okresie wojny obiekt służył jako magazyn. W pozostałym czasie był zatopiony do wysokości jednego metra. Fortyfikację ma pod swoją opieką KVH (Klub Historii Wojskowej) Bohumín. •Godziny otwarcia: kwiecień – październik sB, nD 13:00 – 18:00 Telefonicznie można uzgodnić również inne dni. Tel.: +420 604 148 470 e-mail: [email protected] www.mos-5.wz.cz MUZEUM TECHNIKI W PETŘVALDZIE (Technické muzeum v Petřvaldě) Stałe ekspozycje tego oddziału Muzeum Těšínska (Muzeum Ziemi Cieszyńskiej) z siedzibą w historycznym obiekcie byłej plebanii są poświęcone światu tramwajów (rozkłady jazdy, bilety, zdjęcia, funkcjonujący model wagonu tramwajowego) oraz ekspozycji tradycji górnictwa w regionie karwińskim, która zapoznaje zwiedzających z wpływem działalności wydobywczej na krajobraz, z charakterem pracy mieszkańców, charakterem zabudowy oraz środowiska naturalnego. •Godziny otwarcia: wt – pT 9:00 – 12:30, 13:00 – 17:00 sB 9:00 – 13:00, nD 13:00 – 17:00 K muzeu 89, 735 41 Petřvald Tel.: +420 596 541 092 e-mail: [email protected] www.muzeumct.cz Centrum miasta Petřvald, w pobliżu obiektu 300 m, W kierunku do przejścia granicznego z Polską, , w mieście, przyst. MrazírnyRybena Fortyfikacja MO S-5 „Na Trati“ („Na Torach“) 30 Ekspozycja muzeum techniki ŚLĄSK CIESZYŃSKI WIEŻE WIDOKOWE 8 CZANTORIA (ČANTORYJE) Wieża widokowa na szczycie Velká Čantoryje (995 m n.p.m.) w malowniczym środowisku Beskidów oferuje turystom nietypowe widoki trzech państw – Republiki Czeskiej, Słowacji i Polski. Jej wysokość wynosi 29 metrów. Na szczyt góry prowadzi kolejka linowa. •Godziny otwarcia: maj – wrzesień 9:00 – 13:30, 14:00 – 18:00 październik – kwiecień 9:00 – 13:30, 14:00 – 16:00 (oprócz pN) W miesiącach zimowych czynne tylko w weekend. Tel.: +420 602 793 170 e-mail: [email protected] www.cantoryje.cz 10 km na płd.-wsch. z Třinec, Bystřice, w gminie Nýdek, (różnica wysokości 600 m) w gminie 5 km Nýdek Wieża widokowa Czantoria 9 KOZUBOVÁ Na szczycie góry Kozubová (981 m n.p.m.) znajduje się najbardziej na wschód położony obiekt widokowy naszego kraju. Chodzi o wieżę kaplicy św. Anny, która jest czynna kilka razy w roku (np. podczas pielgrzymki w dniu św. Anny). Z kaplicy roztacza się uroczy widok na okolicę. •Godziny otwarcia: czynna okolicznościowo Tel.: +420 558 340 607 (Ośrodek Informacyjny Jablunkov) 9 km na zach. z Jablunkov, 8 km Jablunkov zastávka, 4,5 km Kosařiska, koło schroniska Kozubová W dniu św. Anny na Kozubową 31 ŚLĄSK OPAWSKI 32 1 KOMPLEKS FORTYFIKACJI CZECHOSŁOWACKICH HLUČÍN-DARKOVIČKY (AREÁL ČS. OPEVNĚNÍ hlučín-darkovičky) Cenny zabytek techniczno-wojskowy jest wysoko cenioną w skali europejskiej prezentacją systemu stałych fortyfikacji czechosłowackich, jaki powstawał w latach 1935–1938. Obiekty kompleksu prezentują różne typy fortyfikacji od strony rozwiązania technicznego, siły ognia – strony taktycznej i również o różnym stopniu wytrzymałości. Cechą charakterystyczną jest wysoki stopień kompleksowości całego zespołu, który stopniowo od roku 1984 był odbudowywany osiągając oryginalny wygląd. W części linii fortyfikacji prowadzi szlak edukacyjny. W maju są tutaj zazwyczaj organizowane pokazy walk. •Godziny otwarcia: kwiecień – czerwiec, wrzesień, październik cz, pT 9:00 – 15:30, sB, nD 11:00 – 17:00 lipiec, sierpień wt – pt 9:00 – 17:00 sB, nD 11:00 – 17:00 listopad – marzec – tylko po uprzednim zgłoszeniu Slezské zemské muzeum v Opavě, Areál čs. opevnění Hlučín-Darkovičky, 748 01 Hlučín-Darkovičky Tel.: +420 595 051 110 e-mail: [email protected] www.szmo.cz Hlučín–Darkovičky, 3 km Hlučín, w gminie, koło obiektów Kompleks fortyfikacji czechosłowackich Hlučín-Darkovičky 2 MIEJSCE PAMIĘCI ARMII REPUBLIKI CZESKIEJ I FORTYFIKACJE CZECHOSŁOWACKIE OPAVA-MILOSTOVICE (PAMÁTNÍK ARMÁDY ČR A ČS. OPEVNĚNÍ OPAVA-MILOSTOVICE) Ciekawy zespół trzech fortyfikacji i dwu mniejszych bunkrów z lat 30. XX wieku. Chodzi o obiekty zachowane w szczególnie dobrym stanie. Cały kompleks należy do najlepszych skansenów fortyfikacji w Rep. Czeskiej. Fortyfikacja przypomina wyjątkowy poziom naszych techników, projektantów i budowniczych, i również determinację żołnierzy do obrony ojczyzny przed agresją hitlerowskich Niemiec. Wnętrze fortyfikacji OP-S 25 wyglądem zbliża się do stanu z roku 1938. Na terenie zespołu corocznie odbywają się pokazy walk. •Godziny otwarcia: czynne przez cały rok nD 14:00 – 18:00, w innych terminach po uprzednim uzgodnieniu Tel.: +420 603 733 737 e-mail: [email protected] www.opevneni-milostovice.com 5 km na wsch. z Opava, 500 m Milostovice, 7 km Opava-východ, 100 m Miejsce pamięci Opava-Milostovice Pokazy historycznej techniki wojennej 33 ŚLĄSK OPAWSKI ZABYTKI TECHNIKI O CHARAKTERZE WOJSKOWYM ŚLĄSK OPAWSKI 3 MIEJSCE PAMIĘCI II WOJNY ŚWIATOWEJ W HRABYNI (PAMÁTNÍK II. SVĚTOVÉ VÁLKY V HRABYNI) Miejsce pamięci zostanie otwarte dla zwiedzających wiosną 2009 r. – po remoncie. Jego atrakcyjności i unikalność spoczywa przede wszystkim w wykorzystaniu najbardziej nowoczesnych trendów w wystawiennictwie – nowoczesne systemy informatyczne i audiowizualne są uzupełnione o zaaranżowane sceny z okresu II wojny światowej. •Godziny otwarcia: zaplanowany termin otwarcia – maj 2009 Památník II. světové války, Hrabyně 192, 747 63 Hrabyně Tel.: +420 553 775 091 e-mail: [email protected] www.szmo.cz 5 km Háj ve 13 km na wsch. z Opava, Slezsku, w gminie, 50 m 4 BUNKIER PIECHOTY OP-S 10 „SKRZYŻOWANIE“ (PĚCHOTNÍ SRUB OP-S 10 „KŘIŽOVATKA“) Dwupoziomowy bunkier został zbudowany w roku 1937 jako element fortyfikacji czechosłowackich wzdłuż ówczesnej północnej granicy z Niemcami. Lewa strona została zniszczona podczas walk w kwietniu 1945. Prawą stronę zaś odbudowano i w jej wnętrzu znajduje się mała ekspozycja. •Godziny otwarcia: sB, nD 8:00 – 16:00 (lub po uzgodnieniu telefonicznym) schronem opiekuje się urząd gminy Velké Hoštice Tel.: +420 553 764 112 www.hostice.cz 1 km na zach. z Velké Hoštice przy skrzyżowaniu drogi I/56 i toru kolejowego prowadzącego w kierunku Hlučín , , w gminie Velké Hoštice Bunkier OP-S 10 od zewnątrz Maszynownia bunkra piechoty Miejsce pamięci w Hrabyni 34 ŚLĄSK OPAWSKI WIATRAKI I MŁYNY WODNE 5 WIATRAK W HLAVNICY (Větrný mlýn v Hlavnici) Drewniany wiatrak słupowy czy też kozłowy został zbudowany w roku 1810. Utrzymywany jest w dobrym stanie. W roku 1974 wiatrak otrzymał nowe skrzydła i dach. Nie wyremontowano natomiast wewnętrznych urządzeń młynarskich. Wiatrak oferuje ciekawe zakwaterowanie dla wszystkich mających przyjazny stosunek do przyrody. Nocować można w budynku głównym, gdzie pali się w historycznym piecu, i w historycznych szałasach. Cała posiadłość, łącznie z zachowanym młynem, odzwierciedla styl życia w tym regionie na przełomie XIX i XX wieku. Oferta zakwaterowania ważna jest przez cały rok, liczba miejsc nie jest konkretnie ograniczona. Bliższe informacje w centrum Holos (www.holos.cz). •Godziny otwarcia: wolny dostęp Tel.: +420 553 668 095 (Hlavnice – Urząd gminy) e-mail: [email protected] www.mesta.obce.cz/hlavnice Wiatrak w Hlavnicy 2 km 16 km na płd.-zach. z Opava, Jakartovice, w gminie, w gminie 6 WIATRAK W CHOLTICACH (Větrný mlýn v Cholticích) Wiatrak typu niemieckiego z roku 1833, który jest pod ochroną zabytków, leży w północnej części gminy Litulovice w dzielnicy Choltice. Na miejsce przewieziono go z niedalekiej gminy Sádek. Młyn był czynny do czasów do II wojny światowej. Jego koło ze skrzydłami jest największym w Republice Czeskiej. Zwiedzający mają unikalną możliwość podziwiać kompletnie zachowane wnętrza wraz z wyposażeniem. W latach sześćdziesiątych we wnętrzu młyna powstała mała ekspozycja narzędzi i sprzętu gospodarczego. W magazynie mąki znajduje się kolekcja narzędzi młynarskich i siekierniczych. Wiatrak w Cholticach •Godziny otwarcia: wstęp po telefonicznym uzgodnieniu Tel.: +420 776 285 040 e-mail: [email protected] www.litultovice.cz 11 km na płd.-zach z Opava, Litultovice, 2 km Litultovice, 3,5 km 100 m 35 ŚLĄSK OPAWSKI UNIKATY TECHNIKI 7 KANAŁ WIESSHUHNA (WEISSHUHNŮV KANÁL) Kanał, wykorzystywany w przeszłości przez papiernię, jest czynny po dzień dzisiejszy. Został zbudowany na przełomie XIX i XX wieku z inicjatywy przedsiębiorcy Carla Weisshuhna w celu zabezpieczenia pracy fabryki oraz dla papierni w Žmirnovicach. Unikalne dzieło o długości 3,5 km zawiera trzy tunele wodne i dwa akwedukty. Na kanale znajduje się kilka progów regulujących głębokość wody. Osobliwość kanału potęguje to, że kanał w całej swej długości jest prowadzony w zboczach tutejszych skalistych wzgórz. Kanał Weisshuhna 36 •Godziny otwarcia: wolny dostęp Tel.: +420 553 756 143 (Ośrodek Informacyjny Opava) e-mail: [email protected] www.infocentrum.opava.cz 3,5 km na płd. z Hradec nad Moravicí, , 3,5 km Hradec nad Moravicí, 1 km Žimrovice ŚLĄSK OPAWSKI WIEŻE WIDOKOWE 8 WIEŻA WIDOKOWA ŠANCE (Rozhledna Šance) Wieża widokowa Šance koło Jakubčovic to drewniana, piętnastometrowa wieża z przepięknym widokiem na Opawę, Ostrawę, Beskidy, Łysą Górę, Fulnek, Kružberk, Slezską Hartę, Jesioniki, Pradziad. •Godziny otwarcia: kwiecień – wrzesień SB, ND 11:00 – 17:00 (w dni powszednie po telef. uzgodnieniu) październik – marzec (po telef. uzgodnieniu) Tel.: +420 553 782 047 e-mail: [email protected] www.muhradec.cz Hradec nad Moravicí - Jakubčovice, 5,5 km w Hradec nad Moravicí, , w Jakubčovice Wieża widokowa Šance 37 NADODRZE – MORAWSKA ZIEMIA KRAWARSKA 38 NADODRZE – MORAWSKA ZIEMIA KRAWARSKA UNIKATY TECHNIKI 1 MUZEUM BUDOWY WAGONÓW W STUDÉNCE (Vagonářské muzeum ve Studénce) Ekspozycja umieszczona na zamku odzwierciedla powstanie i rozwój naszych kolei i środków lokomocji do końca XIX wieku, również za pomocą ruchomych modeli pociągów. Szczegółowo przedstawiona jest historia rozwoju produkcji w Vagónce Studénka (fabryka wagonów) od roku 1900 aż do czasów dzisiejszych. Przez sposób ujęcia źródeł i przedmiotów historycznych muzeum budowy wagonów stało się ewenementem na skalę europejską. •Godziny otwarcia: maj – wrzesień wt – nD 10:00 – 16:00 (zwiedzanie grupowe można uzgodnić również o innej porze) Vagonářské muzeum, Panská 229, 742 13 Studénka Tel.: +420 552 303 730 e-mail: [email protected] www.meksstudenka.cz Studénka – zámek, 300 m , w Studénka, Muzeum budowy wagonów na zamku w Studénce 39 NADODRZE – MORAWSKA ZIEMIA KRAWARSKA WIATRAKI I MŁYNY WODNE 2 WIATRAK W GMINIE BraVINNÉ (Větrný mlýn v Bravinném) Wiatrak typu niemieckiego jest ostatnim z szeregu wiatraków w okolicach Bílovca, które tu stały. Budynek wiatraka dochował się w pełni, wewnętrzne urządzenie młyna w większości również. Wiatrak ma koło o średnicy 16 m. Ciekawostką są dwa układy mielące napędzane dwoma kołami palcowymi o różnych średnicach. •Godziny otwarcia: wstęp na zamówienie na tel. +420 556 410 646 Tel.: +420 556 312 101 – 2 (Urząd gminy), +420 556 411 440, +420 556 414 208 e-mail: [email protected] 5,5 km na zach. z Bílovec, 8 km Fulnek, 600 m Bílovec Nový Dvůr - kaple, 100 m Wiatrak w gminie Bravinné Układ mielący napędzany dwoma kołami palcowymi 40 MŁYN LEŚNY W BERNARTICACH NAD ODRĄ (Lesní mlýn Bernartice nad odrou) Chodzi o znakomity zabytek posiadający kompletne wyposażenie do mielenia wraz z kołem wodnym. Młyn jest jednym z niewielu najlepiej zachowanych młynów wodnych na rzece Odrze. Główną wartość przedstawia kompletny stan wyposażenia do mielenia i pierwotny stan budynku. Obiekt jest zabytkiem znajdującym się pod ochroną. •Godziny otwarcia: wstęp wolny Bernartice nad Odrou 25 Tel.: +420 556 708 522 (Bernartice n/O – Urząd gminy) e-mail: [email protected] www.bernarticenadodrou.cz 3,5 km Nový Jičín 6 km na zach. z Nový Jičín, zast., w gminie, w gminie Młyn leśny w Bernarticach nad Odrą Wiosna we młynie w regionie Nadodrze 4 MŁYN WODNY W BARTOŠOVICACH (Vodní mlýn v Bartošovicích) Kompleks młyna wodnego z szeregiem urządzeń wodnych rozbudowywano od końca XV wieku aż po wiek XX. Obiekty posiadają dachy dwuspadziste pochodzące z drugiej połowy i końca XIX wieku. Pomieszczenia młyna właściwego oraz pomieszczenia turbiny i agregatu zostały dochowane bez zmian. Na rzece Odrze ponad młynem zbudowano drewniany jaz. • Bartošovice 208, 742 54 Bartošovice Tel.: +420 556 758 692 (Bartošovice – Urząd gminy) e-mail: [email protected] www.bartosovice.cz 5 km na płd. ze Studénka, Studénka, w gminie w gminie Młyn w Bartošovicach 41 NADODRZE – MORAWSKA ZIEMIA KRAWARSKA 3 NADODRZE – MORAWSKA ZIEMIA KRAWARSKA 5 Młyn wodny w Skotnicy MŁYN WODNY W SKOTNICY (Vodní mlýn ve Skotnici) Młyn pochodzi z drugiej połowy XIX wieku. Cechuje go funkcjonujące wyposażenie i urządzenia młyńskie z 30. lat XX wieku. Młyn wodny znajduje się w centrum miejscowości, koło młynówki na rzeczce Lubina. •Godziny otwarcia: kwiecień – październik wt – pT 12:00 – 20:00 so, nie 10:00 – 20:00 Tel.: +420 556 725 100 (Skotnice – Urząd gminy) e-mail: [email protected] www.skotnice.cz 3 km na płn. z Příbor, na miejscu , , WIEŻE WIDOKOWE 6 WIEŻA WIDOKOWA BÍLOV (Rozhledna Bílov) Taras widokowy na wieży spółki T-Mobile na wzgórzu Kanihůra (345 m) został wybudowany w okresie od czerwca do listopada 2005 r. Wysokość całego słupa wynosi 62,3 m. Taras widokowy znajduje się na wysokości 26,2 metra. Prowadzi do niego 137 stopni. •Godziny otwarcia: kwiecień – październik wt – pT 12:00 – 20:00 sB, nD 10:00 – 20:00 Tel.: +420 556 412 113 (Bílov – Urząd gminy), +420 607 957 960 (wieża widokowa) e-mail: [email protected] www.bilov.cz 2 km JZ Od Bílovec, , w gminie v Bílovec, Nowa dominanta krajobrazu – wieża widokowa Bílov 42 Kopalnia Michal 43 SPIS OŚRODKÓW INFORMACYJNYCH NA TERENIE OKRĘGU MORAWSKO-ŚLĄSKIEGO SPIS OŚRODKÓW INFORMACYJNYCH NA TERENIE OKRĘGU MORAWSKO-ŚLĄSKIEGO Albrechtičky Ośrodek Informacyjny Albrechtičky (Informační centrum Albrechtičky) 742 55 Albrechtičky 76 Tel.: +420 556 428 024, +420 721 461 616 [email protected] www.albrechticky.cz Bartošovice Ośrodek Informacyjny Regionu Nadodrza (IC Regionu Poodří) 742 54 Bartošovice 1 – zámek Tel.: +420 556 720 490 [email protected] www.regionpoodri.cz Bílovec Ośrodek Informacyjny Bílovec (IC Bílovec) Slezské náměstí 1 743 01 Bílovec Tel.: +420 556 414 208 [email protected] www.bilovec.cz Bohumín Biblioteka Miejska w Boguminie (Městská knihovna Bohumín) Vrchlického 262 736 81 Bohumín Tel.: +420 596 013 027, +420 596 012 203 [email protected] www.knih-bohumin.cz Ośrodek Informacyjny Urzędu Miejskiego Bogumin (IC MěÚ Bohumín) Městský úřad Masarykova 158 735 81 Bohumín Tel.: +420 596 092 111 [email protected] www.mubo.cz Bohušov Ośrodek Informacyjny Bohušov (IC Bohušov) 793 98 Bohušov 15 Tel.: +420 554 642 121 [email protected] www.bohusov.eu 44 Bruntál Ośrodek Informacyjny Muzeum (IC muzeum) Zámecké náměstí 7 792 01 Bruntál Tel.: +420 554 717 947 [email protected] www.bruntal-zamek.cz Miejski Ośrodek Informacyjny (MěIC Bruntál) náměstí Míru 7 792 01 Bruntál Tel.: +420 554 713 099 [email protected] [email protected] [email protected] www.mubruntal.cz Brušperk Ośrodek Informacyjny Miasta Brušperk (IC Města Brušperk) nám. J. A. Komenského 9 739 44 Brušperk Tel.: +420 558 666 271 [email protected] www.brusperk-mesto.cz Budišov nad Budišovkou Miejski Ośrodek Informacyjny i Kulturalny (Městské kulturní a informační středisko) Muzeum Břidlice Horská 184 747 87 Budišov nad Budišovkou Tel.: +420 556 312 040 [email protected] www.budisov.eu Čeladná Biblioteka i Ośrodek Informacyjny (Knihovna a IC) 739 12 Čeladná 714 Tel.: +420 558 684 400 [email protected] www.celadna.cz Český Těšín Regionalny Ośrodek Informacyjny przy Muzeum Ziemi Cieszyńskiej (Regionální IC při Muzeu Těšínska) Hlavní třída 15 737 01 Český Těšín Tel.: +420 558 711 866 [email protected] www.tesinsko-info.cz Ośrodek Informacyjny, Urząd Gminy (IC, obecní úřad) 793 99 Dívčí Hrad 64 Tel.: +420 554 650 014 [email protected] www.divcihrad.cz Ośrodek Informacyjny „Osoblažsko“ (IC „Osoblažsko“) 793 99 Dívčí Hrad 64 Tel.: +420 554 650 013 [email protected] www.divcihrad.cz Frenštát pod Radhoštěm Miejski Ośrodek Informacyjny Frensztat pod Radhoszczem (MIC Frenštát pod Radhoštěm) nám. Míru 1 744 01 Frenštát pod Radhoštěm Tel.: +420 556 836 916 [email protected] www.frenstat.info Ośrodek Informacyjny Królestwa Wałaskiego (IC Valašského království) Dolní 494, 744 01 Frenštát pod Radhoštěm Tel.: +420 556 839 274, +420 777 668 031 [email protected] www.valasske-kralovstvi.cz Fulnek Ośrodek Informacyjny Fulnek (IC Fulnek) Masarykova ul. 49, 742 45 Fulnek Tel.: +420 556 713 713 [email protected] www.fulnek.cz Havířov Miejski Ośrodek Informacyjny Hawierzów (MIC Havířov) Dlouhá třída 17, 736 01 Havířov-Město Tel.: +420 596 815 843 [email protected] www.havirov-info.cz Hlučín Ośrodek Informacyjny Hluczyn (IC Hlučín) Zámecká 4 748 01 Hlučín Tel.: +420 595 041 617 [email protected] www.hlucin.cz/ic, www.info.hlucin.com Hradec nad Moravicí Miejski Ośrodek Informacyjny Hradec nad Moravicí (MIC Hradec nad Moravicí) Opavská 265, 747 41 Hradec nad Moravicí Tel.: +420 553 783 940 [email protected] www.biblioteka.unas.cz Frýdek-Místek Hukvaldy Beskidzki Ośrodek Informacyjny (Beskydské IC) Zámecké nám. 1257, 738 01 Frýdek-Místek Tel.: +420 558 438 391 [email protected] www.beskydy.com Jablunkov Beskidzki Ośrodek Informacyjny (Beskydské IC) nám. Svobody 6, 738 02 Frýdek-Místek Tel.: +420 558 646 888 [email protected] www.beskydy.com Frýdlant nad Ostravicí Beskidzki Ośrodek Informacyjny (Beskydské IC) Hlavní ulice 308, 739 11 Frýdlant nad Ostravicí Tel.: +420 558 676 909 [email protected] www.beskydy.com Ośrodek Informacyjny Hukvaldy (IC Hukvaldy) 739 46 Hukvaldy 40 Tel.: +420 558 699 221 [email protected] www.hukvaldy.eu Jabłonkowski Ośrodek Informacyjny (Jablunkovské IC) Dukelská 600, 739 91 Jablunkov Tel.: +420 558 340 607 [email protected] www.jablunkovsko.cz Góralski Turystyczny Ośrodek Informacyjny (Gorolske turistické IC) Mosty u Jablunkova GOTIC, příspěvková organizace (o.u.p) Mosty u Jablunkova 733 Tel.: +420 733 388 794 [email protected] www.gotic.mostyujablunkova.cz 45 SPIS OŚRODKÓW INFORMACYJNYCH NA TERENIE OKRĘGU MORAWSKO-ŚLĄSKIEGO Dívčí Hrad SPIS OŚRODKÓW INFORMACYJNYCH NA TERENIE OKRĘGU MORAWSKO-ŚLĄSKIEGO Jeseník nad Odrou Ośrodek Informacyjny Jeseník nad Odrou (IC Jeseník nad Odrou) 742 33 Jeseník nad Odrou 256 Tel.: +420 556 739 016 [email protected] www.jeseniknadodrou.cz Karlova Studánka IMPULS, s. r. o. Ośrodek Informacyjny (Informační středisko) Parcela SLL 53/I 793 24 Karlova Studánka Tel.: +420 554 772 004 [email protected] www.jeseniky-praded.cz Karviná Kopřivnice Miejski Ośrodek Informacyjny (Městské informační centrum) Obránců míru 368 742 21 Kopřivnice Tel.: +420 556 821 600, +420 737 207 294 [email protected] www.koprivnice.cz Ośrodek Informacyjny Muzeum Regionalne w Koprzywnicy (IC Regionální muzeum v Kopřivnici) Záhumenní 369 742 21 Kopřivnice Tel.: +420 556 871 106 [email protected] www.tatramuseum.cz Miejski Ośrodek Informacyjny przy Bibliotece Regionalnej w Karwinie (MěIC při Regionální knihovně v Karviné) Masarykovo nám. 71 733 01 Karviná-Fryštát Tel.: +420 596 318 620 [email protected] www.rkka.cz Kravaře Miejski Ośrodek Informacyjny przy Bibliotece Regionalnej w Karwinie (MěIC při Regionální knihovně v Karviné) Nádražní 695/7 (Czeskie Koleje Państwowe Dworzec Główny) (ČD Hlavní nádraží) 733 01 Karviná-Fryštát Tel.: +420 596 311 541 [email protected] www.rkka.cz Miejski Ośrodek Informacyjny Krniów (MěIC Krnov) Hlavní nám. 25 794 01 Krnov Tel.: +420 554 614 612 [email protected] www.krnov.cz, www.krnov.mic.cz, www.mikskrnov.estranky.cz Klimkovice Ośrodek Informacyjny Urzędu Miejskiego Klimkovice (IC MěÚ Klimkovice) Lidická 1 742 83 Klimkovice Tel.: +420 556 420 005 [email protected] www.mesto-klimkovice.cz Komorní Lhotka Mikroregionalny Ośrodek Informacji Gmin Dorzecza Stonawki (IC mikroregionu obcí povodí Stonávky) Komorní Lhotka 27 739 53 Hnojník Tel.: +420 606 674 772 [email protected] www.stonavka.cz 46 Ośrodek Informacyjny Krawarze (IC Kravaře) Opavská 62/268 747 21 Kravaře Tel.: +420 553 671 827 [email protected] www.i-kravare.info Krnov Kunín Ośrodek Informacyjny – Zamek (Informační centrum – Zámek) 742 53 Kunín 1 Tel.: +420 556 749 420 [email protected] www.zamek.kunin.cz Mošnov Ostrawski Serwis Informacyjny sp. z o.o., Oddział Lotnisko – hala przylotów (Ostravský informační servis, s.r.o., Pobočka Letiště - příletová hala) Letiště Leoše Janáčka Ostrava 401 742 51 Mošnov Tel.: +420 558 272 419 [email protected] www.ostravainfo.cz Ostrawski Serwis Informacyjny (Ostravský informační servis) Nádražní 196 (Czeskie Koleje Państwowe Dworzec Główny) (ČD Hlavní nádraží) 702 00 Ostrava Tel.: +420 596 136 218 [email protected] www.ostravainfo.cz Odry Ostrawski Serwis Informacyjny (Ostravský informační servis) Peterkova 90 (Czeskie Koleje Państwowe Ostrawa Świnów) (ČD Ostrava-Svinov) 721 00 Ostrava-Svinov Tel.: +420 597 310 174 [email protected] www.ostravainfo.cz Nový Jičín Úzká 27 741 01 Nový Jičín Tel.: +420 556 711 888 [email protected] www.novy-jicin.cz, www.novyjicin.mic.cz Miejski Ośrodek Informacyjny (MěIC) Masarykovo nám. 25, 742 35 Odry Tel.: +420 556 768 162(3) [email protected] www.odry.cz Opava Miejski Ośrodek Informacyjny Opawa (MěIC Opavy) Horní nám. 67, 746 01 Opava Tel.: +420 553 756 143 [email protected] www.infocentrum.opava.cz Orlová Miejski Ośrodek Informacyjny Orłowa (Městské informační centrum Orlová) Masarykova třída 1324, 735 14 Orlová-Lutyně Tel.: +420 596 511 306 [email protected] www.biblioteka-orlova.cz Ostrava Ostravice Ośrodek Informacyjny Ostrawica (IC Ostravice) 739 14 Ostravice 400 (knihovna) Tel.: +420 558 682 115 [email protected] www.obec-ostravice.cz Příbor Miejski Ośrodek Informacyjny Przybór (MIC Příbor) nám. S. Freuda 19, 742 58 Příbor Tel.: +420 556 455 442 [email protected] www.pribor-mesto.cz Ostrawski Serwis Informacyjny (Ostravský informační servis) Jurečkova 1935/12, 702 00 Ostrava Tel.: +420 596 123 913 [email protected] www.ostravainfo.cz Ośrodek Informacyjny Basen Przybór (IC koupaliště Příbor) Janáčkova 923, 742 58 Příbor Tel.: +420 777 100 007 [email protected] www.ricco.cz, www.koupaliste.cz Ostrawski Serwis Informacyjny (Ostravský informační servis) Prokešovo nám. 8 (Nowy Ratusz) (Nová radnice) 702 00 Ostrava Tel.: +420 599 443 096 [email protected] www.ostravainfo.cz Rýmařov Ośrodek Informacyjny przy Muzeum Miejskim w Rymarzowie (IC při Městském muzeu Rýmařov) nám. Míru 6 795 01 Rýmařov Tel.: +420 554 212 381 [email protected] www.rymarovsko.cz 47 SPIS OŚRODKÓW INFORMACYJNYCH NA TERENIE OKRĘGU MORAWSKO-ŚLĄSKIEGO Nový Jičín Ośrodek Informacyjny Nowy Jiczyn (IC Nový Jičín) SPIS OŚRODKÓW INFORMACYJNYCH NA TERENIE OKRĘGU MORAWSKO-ŚLĄSKIEGO Sedlnice Vítkov Soběšovice Vrbno pod Pradědem IMPULS s. r. o. – Ośrodek Informacyjny (IMPULS s. r. o. – IC) Ośrodek Informacyjny i Kulturalny „Sněženka“ (Kulturní a IC Sněženka) 742 56 Sedlnice 106 Tel.: +420 556 712 637 [email protected] www.snezenka.cz Ośrodek Informacyjny - “Přístav“ („Port”) Soběšovice (IC - “Přístav“ Soběšovice) 739 38 Soběšovice 21 (Areał CK Juhász) Tel.: +420 777 790 910, +420 558 664 277 [email protected] www.zermanickaprehrada.cz Studénka Ośrodek Informacyjny Studénka (IC Studénka) nám. Republiky 762 742 13 Studénka Tel.: +420 556 414 387 [email protected] www.mesto-studenka.cz Štramberk Miejski Ośrodek Informacyjny Sztramberk (MIC Štramberk) Zauličí 456 742 66 Štramberk Tel.: +420 556 812 085 [email protected] www.stramberk.cz Třinec Miejski Ośrodek Informacyjny Trzyniec (MIC Třinec) Dukelská 689 739 61 Třinec-Lyžbice Tel.: +420 558 998 200, +420 774 340 334 [email protected] www.info-trinec.cz 48 Ośrodek Informacyjny Vítkov (IC Vítkov) nám. J. Zajíce 7 749 01 Vítkov Tel.: +420 556 312 255 [email protected] www.vitkov.info Jesenická 252 793 26 Vrbno pod Pradědem Tel.: +420 554 751 585 [email protected] www.jeseniky-praded.cz Jesioniki (Jeseníky): Śląsk Opawski (Opavské Slezsko): Beskidy (Beskydy): Nadodrze – Morawska Ziemia Krawarska (Poodří – Moravské Kravařsko): Śląsk Cieszyński (Těšínské Slezsko): Region Ostrawski (Ostravsko): www.jeseniky.net www.europraded.cz www.beskydy.com www.beskydy-valassko.cz www.tesinske-beskydy.cz www.karvina-info.cz www.infocentrum.opava.cz www.moravskekravarsko.cz www.regionpoodri.cz www.ostrava.cz www.ostravainfo.cz 49 INFORMACJE O POSZCZEGÓLNYCH OBSZARACH TURYSTYCZNYCH INFORMACJE O POSZCZEGÓLNYCH OBSZARACH TURYSTYCZNYCH POŁOŻENIE I MAPA N ESt S rUS LV DK Lt BY rUS IrL GB U R OPA PL D B E Warszawa Berlin NL London UA Praha L Paris CZ SK MO Wien F rO Budapest H A CH SLO Bucuresti Hr YU BIH Sofija BG I roma E MK P tr AL Madrid Gr R EP U BLIKA C Z ESKA PRAHA OSTRAVA 20 0 k m m 0 k 20 BRNO 57 45 O k rę g M o r a w s k o - Ś l ą s k i KrNOV 57 BrUNtÁL OSOBLAHA 46 11 11 11 OPAVA 46 KrAVAŘE 46 45 11 56 BOHUMÍN HLUČÍN 56 57 46 D47 KAtOWICE 67 67 OrLOVÁ 46 11 OStrAVA 59 59 KArVINÁ 47 57 BÍLOVEC 67 VÍtKOV 58 56 45 11 11 11 47 58 Lotnisko Ostrava 57 48 47 ODrY 56 D47 OLOMOUC ČESKÝ tĚŠÍN FrÝDEK -místek 56 tŘINEC FrÝDLANt NAD OStrAVICÍ JABLUNKOV 56 58 57 KOPŘIVNICE 11 NOVÝ JIČÍN 58 E 65 PŘErOV 48 48 48 11 50 iční vrch Studn 44 55 453 JESENĺK 453 RabenštejnMnichov 874 ava Černa Op Jeseníky Ý 445 Bě rlova hora Ka453 453 874 Mnichov Holčovice 11 Sobotín Petrov n. Desnou 553 K N 941 N 941 Kamenný v. E E J E 952S Stará J E S Stará av a Op 450 445 452 Malá 553 452 ČertovMorávka Čertova h ah Če . . rn ýp 825 825 . Í rn ýp . Staré Město 11 7 Grobniki 45 Wronin 416 Włodzienin Cvilín Cvilín 417 Baborów Baborów Čiž a in674 Horní 11 Benešov 503 ina Čiž 2J E ina s J E š o S E Svobodné Venu S pka E NÍK 654 N Í K Heřmanice Razová Razová 11 Lichnov Brumovice 57 Brumovice Horní Benešov 503 Kozłów Sławików Lubotyń 419 419 Pietrowice Kietrz Wielkie 416 46 silnice I. asilnice II. třídyI. -aroads II. třídy of-the roads I. and of the I. and Będzi 46 II. class - Straßen II. class -I.Straßen und II. Klasse I. und II. Klasse - drogi1. i -2.drogi1. klasyfikacji i 2. klasyfikacji Czeladź Czela Świętochłowice Świętochłowice ostatní silnice ostatní a cesty silnice - other a cesty roads - other roads CHORZÓW CHORZÓW - sonstige sonstige Straßen Wegen und- drogi Wegen inne - drogi inne 2 -Straßen 2 und Almín kopec Pilszcz Almín kopec Sudice Nędza Rudnik Jankowice Rudzskie Rudy Stanice Markowice zámek (přístupný) zámek (přístupný) - chateau -(accesible) chateau (accesible) - Schloss -(zugänglich) Schloss (zugänglich) - pałac (otwarty) - pałac (otwarty) zámek (nepřístupný) zámek (nepřístupný) - chateau -(inaccesible) chateau (inaccesible) - Schloss -(unzugänglich) Schloss (unzugänglich) - pałac pałac(zamknięty) (zamkniąty) - pałac (zamkniąty) Czerwionka Czerwionka -LESZCZYNY -LESZCZYNY OrzeszeOrzesze Leszcyny Leszcyny hrad - castle hrad - Burg - castle - zamek - Burg - zamek zřícenina -zřícenina ruin - Ruine - ruin- ruina - Ruine - ruina Stanowice Stanowice Lyski Chwałęcice Chwałęcice Markowice 925 lázně - spalázně resort - spa - Kurort resort- uzdrowisko - Kurort - uzdrowisko 925 Przegęndza Przegęndza aquapark - aquapark - Aquapark - Aquapark - aquapark - aquapark 3 aquapark 3 - aquapark museum- -museum Museum- -Museum muzeum- muzeum Gostyńmuzeum Gostyń-muzeum 916 Kornowac Sudice - Pietraszyn 45 památka UNESCO památka UNESCO - monument - monument of the UNESCO of the UNESC - Denkmal Denkmal-der von Denkmal UNESCO von UNESCO - zabytki UNESCO - zabytki UNESCO Unesco CZERWIONKACZERWIONKAOchojec Ochojec Jankowice Rudzskie Lyski Knurów GierałtowiceGierałtowice SzczygłowiceSzczygłowice Rudnik Pawlów informaceinformace - information - information service - service - Informationen - Informationen - biuro informacji - biuro informacji Knurów Stanice RACIBÓRZ RACIBÓRZ Sudice - Pietraszyn Gródczany Holasovice Holasovice Kużnia Kużnia RaciborskaRaciborskaRudy hraniční přechod hraniční- přechod border crossing-point - border crossing-point - Grenzübergang - Grenzübergang - przejście- graniczne przejście graniczne Żernica Bargłówka Bargłówka Ruda Gamów 916 420 Ruda Sławików Pietrowice Wielkie 416 Lubotyń 420 Gródczany víceproudová víceproudová silniceBYTOM - dual silnice carriageway - dual carriageway BYTOM E462 - mehrspurige - mehrspurige Straße - drogi Straße szybkiego - drogi szybkiego ruchu ruchu Kozłów Żernica Nędza Pawlów Nowa Cerekwia Kietrz Łany Modzurów Gamów Włodzienin Branice 57 E462 Stara Kuźnia Stara Kuźnia Cisek P P O O L SL S K OK O Modzurów 416 Nowa Bliszczyce Cerekwia 8 ZátorVel. Tetřev Zátor Lichnov Brzezinka Wronin 417 Sulków Tłustomosty Tłustomosty Bliszczyce 45včáBrantice k O Ovčák Brantice Cisek Łany Sulków 38 Zubrzyce Wojkowice Wojkowice Bojszów Brzezinka Dziergowice Dziergowice 466 Úvalno 466 Branice 6 Úvalno N Í Z Nové N Í ZVartnov Vartnov Úvalno K Ý 459 K Ý Úvalno Heřminovy 459 Čižina 460 Čižina 460 674 BRUNTÁLBRUNTÁL 11 Gościęcin 45 Široká Niva Bojszów Łącza Łącza MORAVIAN-SILESIAN MORAVIAN-SILESIAN REGION REGION - MÄHRISCH-SCHLESISCHE - MÄHRISCH-SCHLESISCHE REGION REGION Sośnicowice Sośnicowice Pawłowiczki Pawłowiczki Grudynia Wielka OKRĘG OKRĘG MORAWSKO-ŚLĄSKI MORAWSKO-ŚLĄSKI GLIWICE GLIWICE Polska Cerekiew Polska Cerekiew Dobieszów Ježník45 Trawnik Wieś Reńska Wieś Reńska PIKARY PIKARY ŚŁĄSKIE ŚŁĄSKIE Strzyżowice Str Częchowice CzęchowiceWieszowa Wieszowa Legenda Legenda - Legend - Legend - Zeichenerklärung - Zeichenerkläru Rudziniec Grudynia Wielka Grobniki GŁUBCZYCE GŁUBCZYCE Krnov - Pietrowice Rudziniec PyskowicePyskowice Bycina Lisiecice 416 38 57 Krnov Opa - Pietrowice vice Opa 40 Bycina Ujazd Słavięcice MORAVSKOSLEZSKÝ MORAVSKOSLEZSKÝ KRAJ KRAJ 38 Zubrzyce Pietrowice 40 KRNOV KRNOV Vel. Tetřev Staré Město 416 574 vice Hošťálkovy Ježník Nové Heřminovy Če K Moravice 952 Malá 1311 Morávka Rašeliniště Skřítek Ostrý Í 450 Moravice Kamenný v. 11 1311 Rašeliniště Skřítek Ostrý Široká Světlá Hora Světlá Hora Niva 445 57 451 Hora 1 Twardawa Trawnik Ujazd Słavięcice KĘDZIERZYNKĘDZIERZYN-KOŹLE-KOŹLE 417 Lisiecice Bohušov ha Linhartovy Pietrowice Hošťálkovy Szonów Gościęcin va Opa Sobotín Petrov n. Desnou Pec Linhartovy Racławice Szonów Osoblaha - Pomorzowicki 417 kolej ko Slezské ÚzSlezské Fulštejn Rudoltice Fulštejn la obyRudoltice Dobieszów 55 Opawica 38 Strážiště va Opa De 4 451Andělská DívčíO Bohušov Hrad sobla h a Liptaň K 55 Opawica 717 Karlovice va Opa á Vernířovice sn 452 Osoblaha 457 Karlova hora Holčovice 717 Strážiště Karlovice Andělská Hora Karlova Studánka 57 kolej ko Úz Třemešná Kobyla Osoblaha 457 va Opa á sn De 5 Praděd Karlova Studánka Petrovy E3 kameny Petrovy E3 kameny Vernířovice Pec Lázeňský areál DívčíO Hrad sobla Město Město AlbrechticeAlbrechtice Jelení vrch Bí lá 1343 Praděd Lázeňský areál 1491 av a Praděd Mravenečník 1491 Praděd1343 Mravenečník Op n. Desnou ná Des ná Des n. Desnou Bí lá Nové Losiny Liptaň 574 Hynčice Hynčice B B451 pava 451 ava 452 p Kosárna Kosárna 450 U M. DRědDlouhéU450 Me.dDníěOFurstenwalde d Kouty Kouty íO dn Furstenwalde Vrbno R n. Desnou H n. Dlouhé Desnou H ř tře Vrbno St Stráně Loučná Loučná 1368 Stráně 1368 p. Pradědem p.S Pradědem Nové Losiny 57 Osoblaha - Pomorzowicki rať Heřmanovice Heřmanovice Jeseníky Červenohorské sedlo Rabenštejn Ý Bělá Bělá Červenohorské Čer ná stráň sedlo 1237 445 1204 Suchý vrch Jelení vrch ava Černa Op 44 Solná h. 975 868 868 Heřmanovice Heřmanovice Třemešná Orlík 1204 CHKO Suchý vrch CHKO Čer ná stráň 1237 Orlík hora Příčný vrch 453 lná h . So 975 Koberštejn Slezské Racławice Pavlovice Slezské Pavlovice Trzebina Bartultovice- Trzebina 457 Twardawa 415 t ná Bělá 44 453 čný vr ch Pří Rejvíz KoberštejnRejvíz Adolfovice 1423 53 1423 p. Pradědem p. Pradědem 445 hora Opavice Bělá 55445 Opavice Branná 53 41 Trzebina Bartultovicenik - Trzebina ud Pr nik sk pská kupa P 610 610Biskup á kupa Jindřichov B is k u Jindřichov 454 454 DolníZlatý Údolí Dolní Údolí888 888 457 Biskupská Biskupská chlum Edelštejn Edelštejn Zlatý chlum Šerák 1361 Adolfovice Keprník d ru rať 369 Branná 41 Zlaté Hory - Konradów sko Zlaté Hory Zlaté StrážiHory Skrzypiec415 Skrzypiec Walce 40 40 t ná Ramzová Šerák Ostružná 1361 eprník K369 Zlaté Hory -457 Konradów Písečná 457 Strážisko Mochów 40 Mochów Nowy Walce GłogówekGłogówek Browiniec Nowy Browiniec PRUDNIK PRUDNIK Česká Ves 53 Česká Ves 53 lá E3 Ramzová 44 Písečná 992 992 Lázně JESENĺK Lipová nná Bra nná Bra Lázně Lipová Ostružná Mikulovice - Głuchołazy lá 1125 60 jeskyně Na Pomezí k ols 1125 k ols Smrk jeskyně Smrk Na Pomezí E3 Mikulovice 455 - Głuchołazy 40 GŁUCHOŁAZY GŁUCHOŁAZY Mikulovice iční vrch S tu d n 60 P Kunětice Kunětice 456 455 Černá Černá Stříbrný 457 457 Supíkovice Supíkovice Voda Voda potok Mikulovice Vápenná jesk.Vápenná Na Špičáku jesk. Na Špičáku Bě P 456 lebsk Špičák Stříbrný potok 957 Rych 957 Skorošice Žulová Žulová Skorošice Rych lebsk Špičák 49 Kornowac 49 RYBNIK Rydułtowy RydułtowyRYBNIK 49 45 929 Sudice Krzanowice Bleńkowice Krzanowice Bleńkowice 933 924 městská památková městská památková rezervacerezervace (zóna) (zóna) - urban architectural - urban architectural reserve - städtisches reserve - städtisches Denkmalschutzgebiet Denkmalschutzgebiet - miejska -strefa miejska zabytkowa strefa zabytko 924 49 archeologické archeologické naleziště -naleziště archeological - archeological site site - Archäologische - Archäologische FundstelleFundstelle - wykopalisko - wykopalisko archeologiczne archeologiczne 929 933 91 Pilszcz 46 315 Hněvošice 315 Hněvošice Żory 91 Świerklany Świerklany Górne Górne Żory 46 technická technická památka -památka technical- monument technical monument WODZISŁAW WODZISŁAW 936 936 - Technisches - Technisches Denkmal -Denkmal zabytek -techniczny zabytek techniczny Kobeřice ŚLĄSKI ŚLĄSKI Międzyrzecze Międzyrzecze Chuchelná Chuchelná Czarków Czarków sruby čs. opevnění sruby čs. opevnění z let 1935-38 z let 1935-38 Świerklany Świerklany Píšť Píšť Rýmařov Rýmařov 468 468 467 467 370 370 460 460 Chlebičov Chlebičov Czechoslovak Czechoslovak fortifications: fortifications: blockhouses blockhouses Czyzowice Czyzowice Krzyżanowice Krzyżanowice 930 930 Břidličná Břidličná 459 459 Opevnění Krzyżowice Krzyżowice Štěpánkovice Štěpánkovice Stěbořice Stěbořice Opevnění St. Heřminovy St. Heřminovy der tschechoslowakischen Befestigung der tschechoslowakischen Befestig - Bollwerke- Bollwerke 446 446 Větrný mlýn Větrný mlýn Slezská Slezská Oskava Oskava Velké55 Velké 45 45 - bunkry, obiekty - bunkry, fortyfikacji obiekty fortyfikacji 452 452 Bolatice Bolatice 55 Hor. Město Hor. Město Hlavnice Hlavnice Harta Harta 442 442 440 440 Hoštice Hoštice Nový Nový BohuslaviceBohuslavice Vřesina Hať Vřesina Hať Pszcyna Pszcyna Slavkov Slavkov n n ý ý e e 370 370449 v v Mszana Mszana v v r r r r ch ch Brzeźce Brzeźcebotanická botanická Dvůr Dvůr 449 zahrada, arboretum zahrada, arboretum - botanical- botanical garden gard Leskovec Leskovec Če Če Libina Libina Pawłowice Pawłowice Areál čs. opevnění Areál čs. opevnění OPAVA OPAVA 46 Roudný Choltice Choltice 46 l. Moravicí Vel. Roudný Ven. n. Moravicí - Botanischer - Botanischer Garten - ogród ogroda Garten botaniczna - ogroda botaniczna Miedźna Miedźna Dolní Darkovičky Dolní botaniczny Darkovičky Roudno Roudno Darkovice Darkovice 679 679 Kravaře Bohumín Bohumín Mladecko Mladecko Zábřeh Zábřeh Štítina Kravaře Štítina Wisła Wisła BenešovDarkovičky Darkovičky Benešov Šu Šu Ryžoviště Ryžoviště - Chalupki - Chalupki JASTRZĘBIEJASTRZĘBIE331 331 Větrný mlýn Větrný mlýn Rešovské Rešovské 56 56 Otice Otice přírodní4 zajímavost přírodní4 zajímavost - natural point - natural of interest point of interest 780 780 Litultovice Litultovice Wielka Wielka e e Mokré Lazce Mokré Lazce vodopády vodopády ic ic Lomnice Lomnice - Natursehenswürdigkeiten - Natursehenswürdigkeiten - ZDRÓJ- ZDRÓJ Věrňovice OVěrňovice O rav Raduň orav Raduň Dol. Libina Dol. Libina Hvozd Hvozd Dolní Dolní Mo M Kozmice Šilheřovice Šilheřovice lše lše nice 11 Památník II. 11 Památník II. Kozmice 443 - ciekawostka - ciekawostka przyrodnicza przyrodnicza Branka Branka e Závada Závada Životice nic443 Životice BOHUMĺN BOHUMĺN 445 445 světové války světové války 446 446 Kružberk Kružberk Markvartovice Markvartovice Hanuše Hanuše Gołkowice - Gołkowice Dolní - Dolní Háj Háj Strumień Strumień 440 440 klášter monastery klášter - monastery - Kloster -- klasztor Kloster - klasztor HLUČĺN HLUČĺN 937 937 e e č č n n n n u u á á Sl Sl PetrovicePetrovice Dlouhá Dlouhá 427 427 Lutyně Lutyně ve Slezsku ve Slezsku Pudlov Pudlov Ludgeřovice Ludgeřovice 56 56 67 67 Sovinec Hradec Hradec Šumvald Loučka Šumvald Sovinec Hrabyně Hrabyně Lipina Lipina Loučka u Karvinéu Karviné Žimrovice Žimrovice 471 471 kostel – church kostel –– Kirche church-–kościoł Kirche - kościoł Vildštejn Vildštejn 800 800 E3 E3 Vel. Polom Vel. Polom n. Mor. Troubelice Troubelice 5 5 Lipina Lipina n. Mor. Dolní Marklovice Dolní Marklovice Dvorce Dvorce 58 58 Hornické Hornické Chybie Chybie Dětmarovice Dětmarovice ůrka Hůrka Huzová Huzová Jakubčovice HJakubčovice Kostel Kostel Pustá Pustá dřevěný kostel dřevěný – wooden kostel –church wooden church Melč Melč Weisshuhnův Weisshuhnův Dolní Marklovice Dolní - Marklovice Děhylov Děhylovmuzeum 511 511 muzeum Kružberk Kružberk 938 938 Přírodní Přírodní530 46 46 Dolní Dolní Hvězdárna Polom Polom Nanebevstoupení Nanebevstoupení - Marklowice Górne - Marklowice Górne 530 – Holzkirche – Holzkirche - kościół drewniany - kościół drewniany Rychvald Rychvald Hvězdárna kanál kanál Landek 470 470 park park 469Landek 465 zíLhota 465 Lhota 469 Páně Páně íček Radkov Radkov Vodárenská Vodárenská věž věž Moravice Moravice a planetárium a planetárium Ostravská Ostravská Ko ček Landek Drogomysł Drogomysł Landek rozhledna Hlubočec KozHlubočec ORLOVÁ ORLOVÁ Paseka Paseka rozhledna outlook-tower outlook-tower ZOO ZOO 470 470 Vikštejn Vikštejn Skřipov J. Palisy J. Palisy 45 45 Černý důl Skřipov radnice radnice 464 464 446 KARVINÁ KARVINÁ Doubrava Doubrava 551Černý důl 551 57 57 UNIČOV UNIČOV 446 Moravský Moravský - Aussichtsturm - Aussichtsturm - wieża widokowa - wieża widokowa Slezskoostravský Slezskoostravský Kyjovice Kyjovice Důl Důl 443 443 Vřesina Vřesina Újezd Újezd Beroun Beroun Lázně Lázně hrad hrad Michal Michal 59 59 Fryštát Fryštát Mezihoří Mezihoří jeskyně - cave jeskyně - Höhle - cave- jaskinia - Höhle - jaskinia nný vrch nný vrch Darkov Darkov h. 56 56 Kame Kame Čer vená h. Čer venáBudišov Budišov Doly Doly Březová Březová 463 463 511 511 Důl Důl 383 383 Obloukový Obloukový n. Budišovkou n. Budišovkou zoologickázoologická zahrada - zahrada zoological - zoological garden garden 442 442 11 11 Tísek Tísek Zbyslavice Slatina SlatinaZbyslavice Petřvald Petřvald 440 749park 440 749 Mladějovice Mladějovice 462 518 462 518 ZOO ZOO Jindřich Jindřich most most Přírodní park Přírodní Zoologische Zoologische Garten ogrod Garten zoologiczny - ogrod zoologiczny 449 449 Vítkov Vítkov zoologiczny Zoologischer Garten - ogród 473 473 Horní Horní y Vrchy KlimkoviceKlimkovice Údolí Bystřice Údolí Bystřice DebowiecDebowiec Větřkovice VrchVětřkovice Polanská Dolní Polanská Dolní Suchá Stonava Kotulova Suchá KotulovaStonava Kiczyce Kiczyce lidová architektura lidová architektura - folk architekture - folk architekture Pňovice Pňovice 444 444 479 Šenov Šenov niva Vítkovice479 niva Vítkovice 540 540 Biała- budownictwo Biała dřevěnka dřevěnka Kostel475 Kostel 503 503 475 - Volksarchitektur - Volksarchitektur - budownictwo ludowe ludowe 446 Hnojice 446 Hnojice 447 447 Polanka 57 Polanka 11 11 Hazlach Hazlach Skoczów Skoczów 57 Klokočov Klokočov sv. 474 Petra sv. Petra 447 474 Bílovec Bílovecn. Odrou 478n. Odrou 478 Krakowska Krakowska vesnické památkové vesnické památkové rezervace rezervace LITOVEL LITOVEL 447 a Pavla a Pavla BIELSKO BIELSKO Chotěbuz Chotěbuz Pogórze Pogórze ŠTERNBERK ŠTERNBERK VratimovVratimov Čižovice 442 Čižovice 442 Jistebník Jistebník Větrný mlýn Větrný mlýn Albrechtice Albrechtice HAVĺŘOV HAVĺŘOV village monuments village monuments preservation preservation areas areas 5 5 - Cieszyn - Cieszyn 565 565 Přírodní park Přírodní park 477 478 477 478 Město Libavá Město Libavá 67 67 Jaworze Jaworze BIAŁA BIAŁA Bravinné Václavovice Václavovice Těrlicko Chotěbuz Těrlicko Chotěbuz Štěpánov Štěpánov Bílovk Bílovk - Dorfdenkmalreservationen - Dorfdenkmalreservationen Jívová Jívová Skála Skála Oderské vrchy OderskéFulnek vrchyBravinné a a Srednie Srednie CIESZYN CIESZYN P. Marie Od P. Marie Od Fulnek - wiejski wiejski pamiątkowy - wiejski pamiątkowy rezerwat rezerwat Stará Ves Stará Ves 11 11 rezerwat zabytkowy ra Horní Horní veí cp. p. hrastavraec hrasHtaus Řepiště Řepiště Štarnov - 46 Bělkovice Štarnov 46 Bělkovice Český Těšín Český Těšín í Krmelín Krmelín Archeopark Archeopark C C us H n. Ondřejnicín. Ondřejnicí Mo Mo 473 Bludovice 473 Bludovice 446 446 - Cieszyn Těrlicko Podobora- Cieszyn Těrlicko Podobora skanzen - skanzen open-air -museum open-air museum 93 93 Lašťany Lašťany rav Náklo Bohuňovice rav Bohuňovice Spálov Spálov Náklo Žermanice Žermanice 532 532 a a Paskov Sedliště Sedliště 58 58 Paskov of architecture of architecture - Freilichtmuseum - Freilichtmuseum - skansen- skansen STUDÉNKA STUDÉNKA 51 51 Soběšovice Soběšovice Kostel Kostel 486 486 Hladké Hladké GoleszówGoleszów Příkazy449 Příkazy 56 56 Albrechtičky Albrechtičky 449 441 Jakubčovice441 Jakubčovice Dolany Dolany R56 R56 sv. Michala sv. Michala Skrbeň Skrbeň 474 474 Životice Životice památník památník - memorial- memorial - Mahnmal- Mahnmal - pomnik - pomnik 48 48 ČESKÝ E3 E3 ČESKÝ Petřvald Petřvald Lískovec Lískovec USTROŃ USTROŃBrenna Brenna Kostel Kostel Lučina Lučina Buczkowicz Buczkowicz Brušperk Brušperk Třanovice Třanovice 464 464 synagoga synagoga - synagogue - synagogue - Synagoge - Synagoge - synagoga - synagog Sviadnov Sviadnov 57 57 Odry Odry Horka Horka TĚŠĺN TĚŠĺN Horní Líštná - Horní Líštná 46 46 ý kopeček ý kopeček Všech svatých Všech svatých Mošnov Mošnov Staříč Horní Žukov Horní Žukov Staříč Suchdol Suchdol Svat Svat Sovinec Sovinec - Leszna Górna- Leszna Górna Dolní Dolní n. Mor. n. Mor. Bartošovice 48 48 Hradisko Hradisko ZOO ZOO n. Odrou n. CHKO Odrou Bartošovice židovský hřbitov židovský - Jewish hřbitovcemeter - Jewish cemeter Potštát Potštát DomaslaviceDomaslavice 412 412 CHKO Bukowa Bukowa Okrouhlá Okrouhlá lský kopec lský kopec Hlubočky Hlubočky 468 354 354 Vese Vese - Judenfriedhof - Judenfriedhof -Szczyrk żydowski-Szczyrk żydowski cmentarz cmentarz Hnojník Hnojník 468 Fryčovice Fryčovice FRÝDEK-MĺSTEK FRÝDEK-MĺSTEK R35 R35 Mankovice Mankovice Poodří Poodří Těšetice Těšetice E462 E462 557 557 Chlebovice Chlebovice Sedlnice Příbor Sedlnice Příbor 47 Vražné 47 Vražné 441 441 68 TŘINEC Olešná Olešná mlýn - millmlýn - Mühle Mühlen - mill -- młyn Mühlen - młyn DobráDobratice Dobratice68 11 TŘINEC Dobrá Staré Staré 448 448 elká ČantoryVjeelká Čantoryje Kostel 289 289 VKostel 11 Vel. BystřiceVel. Bystřice 48 Panorama 48 Panorama Nošovice Puchart Puchart Město BaškaMěstoNošovice Baška Komorní Komorní Kunín Kunín sv. Mikulášesv. Mikuláše 995 995 mezinárodní mezinárodní letiště - international letiště - international airport airport Přáslavice Přáslavice Hukvaldy Hukvaldy Hněvotín Hněvotín ra ra J.G.Mendel J.G.Mendel 5 5 E442 E442 Palkovice Palkovice Vyšní Od Od Střítež Střítež Vápenné Nýdek Kostel Kostel Vápenné Nýdek Vyšní Komorní Lhotka Komorní Lhotka 440 440 R46 R46 International International Flughafen Flughafen Internationaler Flughafen Jeseník Vel. Újezd Vel. Újezd n. Ludinou n. LudinouJeseník Lutín 570 E462 Lutín 570 pece Čantoryje Čantoryje Baška46 Lhoty Baška Lhoty Božího těla Božího tělapece lhotka 46 lhotka E462 - lotnisko lotnisko międzynarodowe internacjonalne - lotnisko internacjonalne Guty Guty Kostel 503 NOVÝ JIČĺN NOVÝ JIČĺN n. Odrou 503n. Odrou Polední Polední Kostel sv. Antonína Kostel sv. Antonína Kostel Hukvaldy Hukvaldy Doloplazy Doloplazy 56 56 Janovice Janovice Lesní mlýn Lesní mlýn 486 486 KOPŘIVNICE KOPŘIVNICE Drahotuš Drahotuš Wisła Wisła 672 672 Olšany Olšany 502 502 Paduánského Paduánského Povýšení Povýšení Bělotín Bělotín Bernartice Bernartice Metylovice Metylovice letiště- -Flughafen airport - Flughafen - lotnisko - lotnisko Vel. Týnec Vel. Týnec Bílá hora Bílá hora muzeum Technické Technické muzeum Malinka letiště Malinka- airport 449 u Prostějova 449 u Prostějova untík Javorový Javorovýsv. Kříže sv. Raškovice Raškovice Kříže Bystřice 55 55 Puntík Bystřice 482 P 482 Mniší Kozlovice Mniší Kozlovice Starý E462 E462Starý 435 435 5 5 E462 E462 501 501 autokempink - camping- -camping Campingplatz - Campingplatz Čelechovice Čelechovice Javorový Javorový 1032 1032 Prašivá Prašivá Šostýn Šostýn Blatec Blatec 56 56 502 Jičín 502 Jičín 6 samochodowy 6 autokempink Frýdlant Frýdlant Pražmo Pražmoopice Dolní Újezd Dolní Újezd na Hané na Hané camping samochodowy camping Štramberská Štramberk Štramberská Štramberk Tršice Tršice p i c t t r r s s o ý ý e Grygov Grygov St. Jičín St. Jičín O O Hrádek Hrádek R R Lipník Lipník yčera Kyčera Veselíčko Veselíčko 435 Trúba Trúba Smržice Smržice 435 Morávka Morávka Tichá Tichá n. Ostr. n. Ostr. K 47 n. Beč. 47 n. Beč. golf golf golf Golf golf golf Golf golf HRANICE HRANICE 1044 1044 Ženklava Ženklava 1082 Helfštýn Helfštýn 906 906 Krásná Krásná 1082 57 57 Hustopeče Hustopeče Vrbátky Vrbátky Radniční Kunčice Radniční Kunčice 480 480 Osek Osek E442 E442 436 436 Morávka Morávka n. Bečvou n. Bečvou Hodslavice Hodslavice Majetín Majetín 483 lyžařská střediska lyžařská -střediska ski centre - ski - Skizentrum centre - Skizentrum pod Ondřej. pod 483 Ondřej. věž věž n. Bečvou n. Bečvou Milíkov Milíkov 483 483 Lichnov 5 5 Veřovice Veřovice Lichnov Dub Dub Kokory Travný Travný Bečva Bečva Kokory vá Týn Týn Bečva ová KapleuboJABLUNKOV - ośrodek środowisko - środowisko narciarckenarciarcke narciarski Bečva Kostel Kostel Kaple JABLUNKOV sá h. sá h. n. Moravou n. Moravou zub y y 46 46 L L Mořkov Mořkov oz 982 n. Beč. 434 n. Beč. sv.KAnny sv. Anny Hostašovice Hostašovice Bukovec Bukovec Ko 982 Prosenice 434Prosenice . Javorník . Javorník l l sv. Prokopa sv. Prokopa Ústí Ústí Lysá Lysá e e Kostel Kostel Ostravice Ostravice B B 1203 1203 V V Kralice Kralice 47 Brodek 47 Brodek Písek Písek Istebna Istebna 35 35 55 55 pěší turistická pěší trasa turistická E3 -trasa tourist E3path - tourist E3 - path E3 eč eLešná Kamiesznica Kamiesznica Lešná čv Kozubová Kozubová FRENŠTÁT FRENŠTÁT štýOndřeje va n a Barbory Čeladná a Barbory Čeladná 1323 hora 1323 hora Olše Olše Huštýn sv. Ondřeje Husv. a na Hané na Hané u Přerova E3 - E3 Wanderwege - Wanderwege E3szlak - pieszy turystyczny szlak turystyczny Mazák Mazák Wanderweg E3E3 - pieszy E75 uRokytnice Přerova Jasnowice Jasnowice 918 Rokytnice Radslavice Radslavice NárodopisnýNárodopisnýE75 p. 918 Radh.p. Radh. Koniaków Koniaków Opatovice Choryně 501Choryně 501 Opatovice Soběchleby Soběchleby Hrubčice Hrubčice Dolní Dolní Bukovec 749 749 Mosty Bukovec Mosty 58 58 areál areál Věrovany Věrovany 438 438 cykloturistika cykloturistika - bike riding - bike riding Pavlovice Pavlovice Trojanovice Trojanovicemrk 439 439 Bedihošť Bedihošť Lomná Lomná Bukovec Bukovec Kelč Kelč 435 435 u Jablun.u Jablun. 461 461 S Smrk 5 PŘEROVPŘEROV 434 434 - Radfahretouristik - Radfahretouristik - turystyka- turystyka rowerowarowerowa Horní Horní Radwege u Přerova 437 u Přerova 437 Bečva Bečva - Jasnowice - Jasnowice5 Mionší Mionší VALAŠSKÉ VALAŠSKÉ Kněhyně Radhošť RadhošťKněhyně Lomná Lomná Hrčava Kostel Hrčava Kostel Čehovice Čehovice Juhyně Všechovice VšechoviceJuhyně Malý Polom Malý PolkoýmPolo 1276 1276 Zašová Zašová hranice Moravskoslezského hranice Moravskoslezského kraje kraje m Velký Polom Těšíňočka Těšíňočka Vel Ivaň Ivaň Tovačov 434 Tovačov sv. Cyrila sv. Cyrila Branky MEZIŘĺČĺ Branky MEZIŘĺČĺ Želatovice Želatovice ROŽNOV 11 11 919 919 1129 1129 1257 434 E442 E442 border of Moravian-Silesian border of Moravian-Silesian region region 1257 Zubří ROŽNOV Zubří 1061 1061 Police Police a Metodějea Metoděje SouborPustevny Horní Pustevny Troubky Troubky Horní Grúň Grúň 1067 1067 - Grenze des - Grenze Mährisch-Schlesische des Mährisch-Schlesische region region Kunovice Kunovice p.35Radh.p. Radh.46 Soubor Hrachovec Hrachovec 433 433 Grenze der Mährisch-Schlesischen Region 435 Klenovice 435 35 útulen 46 útulen Klenovice Bochoř Bochoř Moštěnice Moštěnice Podlesí Podlesí 150 150 - granica Okręga - granica Morawsko-Śląskiego Okręga Morawsko-Śląskiego Rožnovská Rožnovská íšková Loučka granica okręgu Morawsko-śląskiego PLoučka Píšková Šance Šance Kostel Kostel na rHané na Hané Dolní Bečva Dolní Bečva va va Střítež Střítež 150 150 a a r Bečva Bečva Dřevohostice DřevohosticeLoukov Loukov Čadca - Milošová Čadca - Milošová sv. Panny Marie sv. Panny Marie Skalité Skalité Mosty u Jabl. - Mosty u Jabl. Pivín Pivín Mo Mo Beňov Beňov 436 436 E3 E3 sedačkovásedačková lanovka - lanovka chair-lift -- chair-lift Sessellift- Sessellift Prostřední Prostřední 578 578 - Svrčinovec - Svrčinovec Lobodice Lobodice Staré HamryStaré Hamry Vel. Lhota Vel. LhotaHradisko Vidče Vidče Hradisko 35 Podhradní Podhradní Bečva35 Bečva - wyciąg krzesełkowy - wyciąg krzesełkowy 3 2 OSTRAVA OSTRAVA ra Od ka 4 čva čva Be tíns ká Be ká tíns 432 Křídlo Křídlo Rusava HOLEŠOV HOLEŠOV 432 Přílepy Přílepy Vse o Ratiboř Rusava 437 Ratiboř 437 Hošťálková Hošťálková Cáb 842 á á Ko py tn Lu Bystřice 481 Cáb Soláň Tanečnice H 735 438 438 o Vse Rymice Rymice Pravčice Pravčice 437 H 490 e Bezměrov 47 Bezměrov 47 Tištín Zlobice Zlobice Prusinovice Prusinovice Olš Břest 490 Břest e Tištín Bystřička Bystřička Lhota Lhota Bystřička Bystřice Bystřice Vlkoš 55 Rajnochovice Rajnochovice Bystřička Kostelec Kostelec p. Hostýnem p. Hostýnem Mikulůvka 57Mikulůvka 57 Bystřice Bystřice Chvalčov Chvalčov u Holešova u Holešova St. Ves St. Ves Valašská Valašská Hostýn Hostýn Chropyně 46 46 842 Tanečnice 912 E442 CHKO CHKO E442 481 56 Beskydy Beskydy Vysoká Vysoká Soláň 912 Karolinka Karolinka 1024 Čartak 487 7 Čeladenka Čeladenka n. Hanou n. Hanou Nezamyslice Nezamyslice Mořice Mořice Kojetín Chropyně ka ráv Mo 12 ice trav Os ice trav Os ké ské ns n ý y tý hy t s 437 c h s Kateřinice 501 501 Kateřinice Růžďka Růžďka Bystřice r rc 735 Jablůnka Jablůnka v v 2 DY DY KY SKY 9 S 3 BE BE É KÉ K ZS ZS LE SLE S 6 O O SK VSK V A A R R Vigantice Vigantice Horní Bečva Klokočov Klokočov Horní Bečva O BtrílaáviceBíláO BtrílaáviceBílá Bílá Hutisko - Hutisko Bílá s M M Os O Raková Kostel Kostel- Klokočov - Klokočov Solanec Solanec a Měrovice Měrovice Kojetín Němčice n. Hanou Němčice n. Hanou Uhřičice kea Mohelnic ráv Mo in Lub Uhřičice Mohelnice 8 9 ina Dobromilice 55 VlkošZáříčí 367Záříčí 367 Dobromilice 8 13 1 b Lu ka Jičín ka Jičín 5 11 Olš Morava Morava 10 15 Stonávka Od ra Od ra 3 ka a bin Lu bin Od ra Odra Odra a 14 e e 5 1 vice Ostra avice Ostr ice jn dře ice jn dře On On 4 2 Olš Olš 1 Sedlnice Sedlnice OLOMOUC OLOMOUC 5 4 3 a 6 k é v r ck hé y v r c h y ers ders O 4 Sezin a 2 p. p. a Sezin ický ický čov Gru čov Gru k ov ý p. a k ov diš Bu diš Bu k avs Lib ý p. k avs Lib Od 7 3 7 1 Ko py tn Mora vice Mora vice 9 6 Olše ice ice 8 6 5 Olše stř By stř By 8 Opava 7 Opava 3 4 Ropičan nic e 2 Stonávka ald mv ald mv 9 Oldřišov Kobeřice 1 5 Hv oz d nic e Oslava 6 Oldřišov Ropičan Velké 11 Heraltice ra av a Oslava Os k av a Os k 11 ava Op Velké Svobodné Heraltice Heřmanice ava Op šina sopka Venu 654 Od Ves ra Bedřichov Ves Od Bedřichov Rabštejn Hrabišín Hv oz d Rabštejn Hrabišín sv. Bedřicha sv. Bedřicha 56 Salajka Salajka 1024Bílá - Bumbálka Bílá - Bumbálka - Makov Čartak 484 Korňa - Makov 487 Velké Karlovice -Velké Karlovice - 484 TurzovkaTurzovka 487 487 Korňa Staškov Staškov 487 0 Raková 487 Oščadnica Oščadnica Čadca Čadca Zákopčie Zákopčie Krásno Krásno 0 75 7 10Rycerka 1015 5 Rycerka Górna 20 km 20 15 Górna © B.A.T.©Program B.A.T. Program s.r.o. 2004 s.r.o. 2