Spis treści

Spis treści
Wstęp
Praca z kilkoma dokumentami . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30
Zakończenie pracy w edytorze. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30
Elementy dokumentu tekstowego. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
Jak wprowadzać tekst do dokumentu? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32
Znaki wprowadzane z klawiatury. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32
1. Tworzymy grafikę
komputerową
Posługujemy się skanerem
i aparatem cyfrowym
Wzbogacamy dokument
Obróbka zdjęć w komputerze
Operacje na tekście i na innych elementach
dokumentu
Skaner i elementy jego obsługi. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
Cyfrowy aparat fotograficzny. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13
Podstawowe pojęcia. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
Podstawowe techniki obróbki obrazu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15
Tworzenie prostych rysunków
Tworzenie znaku logo. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
Ilustracje w ogłoszeniach i zaproszeniach. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20
Tworzenie wybranych elementów grafiki na stronach
prezentacji multimedialnych i internetowych. . . . . . . . . . . . . . . . . . 21
Przygotowanie grafiki do wydruku,
prezentacji multimedialnej i internetowej
2. Redagujemy tekst za pomocą
komputera
Podstawowe wiadomości o edytorach. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozpoczęcie i zakończenie pracy w edytorze Word. . . . . . . . . . . . . . . . .
Otwieranie dokumentów. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Zapisywanie dokumentów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Zaznaczanie bloków tekstu w dokumencie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Kopiowanie tekstu w dokumencie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Przenoszenie tekstu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Usuwanie tekstu w dokumencie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Kopiowanie, usuwanie i wklejanie grafiki. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Sprawdzanie pisowni w dokumencie, autokorekta . . . . . . . . . . . . . . . .
Wyszukiwanie i zamiana fragmentu tekstu w dokumencie . . . . . . . . .
Wygląd dokumentu tekstowego
Wydruk grafiki. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23
Przygotowanie grafiki do prezentacji multimedialnych
i publikacji internetowych. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25
Do czego służy edytor tekstu?
Wstawianie gotowych rysunków . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34
Edycja rysunków. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34
Skalowanie rysunków i otaczanie ich tekstem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35
Ustawianie marginesów, rozmiaru i orientacji strony . . . . . . . . . . . . . .
Nagłówki i stopki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Numerowanie stron . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Formatowanie tekstu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Formatowanie akapitu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Listy numerowane i punktowane. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Drukowanie dokumentu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Tabele
28
28
29
29
37
38
39
39
39
39
40
41
41
42
42
42
43
44
Tworzenie tabeli za pomocą przycisku Wstaw tabelę. . . . . . . . . . . . . . . 44
Tworzenie tabeli za pomocą menu Tabela. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44
Tworzenie tabeli przez jej rysowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45
Obramowanie tabeli. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45
Poruszanie się po komórkach tabel. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46
3. Korzystamy z multimedialnych źródeł informacji
Wprowadzenie do multimediów
Podstawowe pojęcia. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Interaktywność. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Multimedia w systemie operacyjnym . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Odtwarzacze multimedialne. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Najpopularniejsze formaty plików multimedialnych. . . . . . . . . . . . . . .
Urządzenia multimedialne w komputerze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Multimedialne źródła informacji
Aplikacje popularnonaukowe. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Edukacja. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Prezentacje multimedialne. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozrywka. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Przekaz dźwięku w Internecie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Przekaz wideo w Internecie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
48
48
48
49
49
50
53
53
53
53
54
54
Multimedia w nauce
Programy edukacyjne. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55
Prezentacja w sieci Internet. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55
Tworzymy dokument multimedialny
Slajd prezentacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Wprowadzanie tekstu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Wstawianie grafiki. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Przyciski nawigacji. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Wstawianie dźwięku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Wstawianie i odtwarzanie filmów. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Animowanie elementów slajdu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
56
57
58
58
59
59
60
4. Tworzymy dokument HTML
Co to jest język HTML?
Znaczniki HTML i ich atrybuty. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Struktura dokumentu HTML . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Narzędzia do tworzenia stron WWW. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Sekcja nagłówka dokumentu HTML i jej zawartość. . . . . . . . . . . . . . . .
Tworzymy dokument HTML
Tekst w dokumencie HTML . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Podział wierszy tekstu i akapity . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Nagłówki tekstowe. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Formatowanie dokumentu HTML i tekstu w dokumencie. . . . . . . . . . .
Tło dokumentu i definiowanie kolorów w języku HTML . . . . . . . . . . . .
Tło dokumentu i grafika. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Centrowanie fragmentów strony . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Linia rozdzielająca – znacznik <hr>. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Formatowanie tekstu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Umieszczanie grafiki w dokumentach HTML. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Hiperłącza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
62
63
64
65
66
67
67
67
67
68
69
69
69
71
72
Hiperłącze do innego fragmentu tej samej strony. . . . . . . . . . . . . . . . .
Hiperłącze do innego dokumentu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Hiperłącze z obrazkiem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Proste tabele. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Deklarowanie tabel, ich wierszy i komórek. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Formatowanie tabeli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Grafika w tabeli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Co jeszcze należy wiedzieć, tworząc dokumenty HTML?. . . . . . . . . . . .
Testowanie witryny. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Kodowanie polskich znaków. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Konto WWW w sieci i nazwa strony. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Przesyłanie dokumentów HTML na konto WWW w sieci. . . . . . . . . . . .
73
74
74
74
75
76
76
76
77
77
77
78
5. Wykonujemy obliczenia za pomocą
arkusza kalkulacyjnego
Do czego służy arkusz kalkulacyjny?
Możliwości i przeznaczenie arkuszy kalkulacyjnych . . . . . . . . . . . . . . .
ABC arkusza kalkulacyjnego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozpoczęcie pracy w programie Excel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Wprowadzanie danych do komórki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Poruszanie się po arkuszu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rodzaje danych w arkuszu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Format danych liczbowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Formuły w arkuszu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Jak utworzyć formułę?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Podstawowe operacje na komórkach
i formatowanie arkusza
Zakresy komórek. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Zaznaczanie wybranych zakresów komórek, kolumn i wierszy . . . . . .
Kopiowanie komórek. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Kopiowanie komórek i różne sposoby ich adresowania. . . . . . . . . . . . .
Przenoszenie komórek. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Usuwanie i dodawanie wierszy i kolumn w arkuszach. . . . . . . . . . . . . .
Usuwanie i czyszczenie informacji w arkuszu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Formatowanie zawartości komórki. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Zmiana rozmiaru kolumn i wierszy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Otaczanie komórek krawędziami i wypełnianie deseniem. . . . . . . . . .
Drukowanie danych z arkusza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Funkcje i operatory w formułach arkusza
Argumenty funkcji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Operatory w formułach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Funkcje w formułach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Przegląd wybranych funkcji programu Excel. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Złożone warunki i ich sprawdzanie za pomocą funkcji JEŻELI . . . . . . .
Graficzna prezentacja danych za pomocą
wykresów
80
80
81
82
82
83
83
84
84
85
85
86
87
88
88
88
88
89
90
90
91
91
92
92
94
Serie danych i kategorie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95
Charakterystyka wykresów w programie Excel. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Tworzenie wykresów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Modyfikacja wykresów. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Usuwanie wykresu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Edycja wykresu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Zmiana typu wykresu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
95
96
97
98
98
98
6. Gromadzimy dane i zarządzamy informacją w bazie danych
Podstawowe pojęcia. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100
Systemy tworzenia baz danych i zarządzania nimi. . . . . . . . . . . . . . . . 100
Z czego składa się komputerowa baza danych? . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100
Organizacja danych w bazie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .101
Baza danych w arkuszu kalkulacyjnym . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Projekt prostej bazy danych. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
O tworzeniu tabeli bazy w arkuszu kalkulacyjnym. . . . . . . . . . . . . . . .
Formuły w tabeli bazy danych. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Wprowadzanie, przeglądanie
i sortowanie rekordów
Formularz bazy danych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Dodawanie rekordów do bazy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Przeglądanie danych w bazie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Usuwanie rekordów z bazy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Sortowanie danych. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
103
103
103
104
105
105
106
106
106
Wyszukiwanie, edycja i filtrowanie rekordów
Wyszukiwanie rekordów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107
Edycja rekordów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108
Selekcja informacji w bazie, czyli podstawy filtrowania danych. . . . .108
Raport
Jak ustawić parametry strony do wydruku raportu? . . . . . . . . . . . . . .
Tworzenie prostego raportu – obszar wydruku . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Podgląd raportu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Drukowanie raportu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
111
112
112
112
7. Poznajemy algorytmy
ABC algorytmów
Opis algorytmu w języku potocznym. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 115
Algorytm w postaci schematu blokowego. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .115
Algorytm jako program komputerowy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 118
8. Rozwiązujemy problemy
algorytmiczne
Algorytm liniowy
Tworzymy algorytm. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 120
Tworzymy arkusz obliczeniowy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 121
ABC komputerowych baz danych
Projektowanie prostej bazy danych
Metody przedstawiania algorytmów
Co to jest algorytm?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114
Z algorytmami na co dzień . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 115
Algorytmy rozgałęzione
Algorytm rozgałęziony. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 122
Opisujemy problem. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .122
Tworzymy algorytm. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 123
Rozwiązujemy problem za pomocą odpowiednich
formuł i funkcji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 123
Algorytmy z pętlą
Opisujemy problem. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .125
Konstruujemy algorytm. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 125
Rozwiązanie problemu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 125
Porządkowanie i wyszukiwanie elementów
w zbiorach danych
Szukanie elementów w zbiorze. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 127
Opisujemy problem. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .127
Porządkowanie zbioru danych. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 128
9. Przeprowadzamy symulację komputerową
Podstawowe wiadomości o symulacji
i modelowaniu
Do czego służy symulacja?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 130
Zastosowanie symulacji. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 131
Przykłady symulacji z wykorzystaniem
modeli komputerowych
Symulacja ruchu ciała po równi pochyłej. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 132
Symulacja rozwoju populacji bakterii. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 135
Najlepsze i najgorsze warunki rozwoju bakterii . . . . . . . . . . . . . . . . . . 138
Analiza danych w arkuszu