Untitled - Joanna Zielińska

Transkrypt

GRUDZIĄDZ
JABŁONOWO POMORSKIE
CHEŁMNO
GOLUB–DOBRZYŃ
BYDGOSZCZ
TORUŃ
GŁOGOWO
filatelistyka, druki philately, prints
ZŁOTORIA
numizmatyka, medale numismatics, medals
militaria army related items
przedmioty użytkowe utilitarian objects
figurki, maskotki, modele figures, toys, models
motoryzacja motorisation
dzieła sztuki fine arts
CSW ZNAKI CZASU w Toruniu CSW ZNAKI CZASU in Torun
miasta cities
0
1:600 000
10km
20km
30km
INOWROCŁAW
miasteczka towns
rzeka river
Subiektywny przewodnik po kolekcjach
A Subjective Guide to Collections
Toruń 2008
Przewodnik jako kolekcja
A guide as a collection
Idąc śladami naszych wspomnień z dzieciństwa oraz prywatnych
historii, często natrafiamy na zbiory pamiątek, listy, dzienniki czy
inne notatki. Z tych, czasem błahych, zbiorów osobistych wyłania się
całe nasze życie... Nie sposób wszystkiego zanotować czy zrekonstruować, jest jednak niezwykły sposób na to, by zachować zdarzenia
czy fragmenty rzeczywistości w pewnym „porządku” – tym sposobem
jest kolekcjonowanie.
Subiektywny przewodnik po kolekcjach zbiera i opisuje prywatne
kolekcje z regionu kujawsko-pomorskiego. Publikacja, napisana
przez samych kolekcjonerów i im dedykowana, jednocześnie jest
również książką-kolekcją. Opowiada o niezwykłych ludziach, niepospolitych przedmiotach i ich tajemnicach, o niedostępnych dla szerokiej publiczności zbiorach – nie można ich zobaczyć w muzeach,
ponieważ są własnością osób prywatnych, stowarzyszeń czy nawet
niewielkich społeczności. Prezentowane w książce kolekcje powiększają się każdego dnia, niektóre z nich z chwilą zebrania ostatniego
egzemplarza z serii właśnie zostały zamknięte. Główną cechą tych
zbiorów najczęściej nie jest spektakularność, wartość materialna czy
naukowa; ich potencjał jest ulokowany w zupełnie innym miejscu
niż ma to miejsce w przypadku zbiorów muzealnych. Przewodnik
odsłania przed czytelnikami „to, co ukryte”, pozwala spojrzeć na świat
jako na niezwykłą kolekcję i niewątpliwie nasuwa pytania o sens
samego kolekcjonowania.
Książka jest integralną częścią wystawy o kolekcjach – Kwiaty
naszego życia, która inauguruje otwarcie Centrum Sztuki Współczesnej Znaki Czasu w Toruniu. Mamy nadzieję, że publikacja ta będzie
dobrą okazją do zastanowienia się nad zjawiskiem kolekcjonerstwa
zarówno w kontekście lokalnym, jak i w odniesieniu do sztuki
i współczesnych praktyk artystycznych, którym została poświęcona
wystawa. Być może przewodnik posłuży niektórym kolekcjonerom
jako wskazówka do tego, jak odnaleźć istotne informacje na temat
poszukiwanych przez nich brakujących elementów zbiorów,
a innych zachęci do tworzenia własnych kolekcji.
Joanna Zielińska Kurator
Pursuing our childhood memories and private histories will inevitably bring us face to face with a wide assortment of mementoes,
letters, diaries and other relics. These personal collections, trivial
though they may be, uncover our lives piece by piece… It is impossible to note down or recreate everything, yet there is an extraordinary method to save events or fragments of reality in an orderly
fashion; that method is collecting.
A Subjective Guide to Collections features a selection of private
collections based in the Kujawsko-Pomorski Region. Written by the
collectors themselves and dedicated to them, the publication also
constitutes a collection. It presents unusual people, uncommon objects and the secrets behind them, assemblages of items which are
not accessible to the public as they are not exhibited in museums.
They belong to private people, societies or even small communities. Most of the collections presented in the book keep growing on
a daily basis; some of them have just been closed as the last object
in a series has been hunted down. These collections may not be
spectacular or have any material value or scientific significance but
their potential is entirely different from that of museum collections.
The guide reveals ‘ what is hidden’ and shows the world as a singular array; it also raises the question of the purpose of collecting.
The book is an integral part of the exhibition Flowers of our Lives
which inaugurates the Centre of Contemporary Art Znaki Czasu in
Toruń. We hope that this publication will encourage reflection about
the phenomenon of collecting both within a particular locality and
in reference to art and contemporary artistic practices, which are the
main focus of the exhibition. The guide may come in handy for collectors as a source of vital information on objects which they are still
in search of and inspire others to take up that hobby.
Joanna Zielińska Curator
Zamiast wst´pu
Instead of an introduction
W tekście Joanny Zielińskiej pojawia się pytanie o sens kolekcjonowania. To pytanie wydaje mi się niezwykle zajmujące. Za
każdym naszym działaniem, za każdą naszą myślą kryją się bowiem założenia, które sięgają w głąb naszej psychicznej konstrukcji. Składają się na nasze emocje, opinie, przekonania,
mentalność, poczucie własnej tożsamości i pozostałe elementy naszych serc i umysłów. Fundamenty kolekcji zawsze tkwią
w człowieku; przyglądając się zatem zbiorom, spotykamy się
też z kolekcjonerem, który coś przed nami odkrywa. Prezentując przedmioty, daje nam okazję do spotkania z sobą – jest to więc
pewien dar, za który możemy się odwdzięczyć naszą uwagą.
Mam nadzieję, że nasze CSW będzie właśnie miejscem
spotkania – przepływu sztuki, koncepcji, idei, darów. Chcielibyśmy na koniec gorąco podziękować wszystkim kolekcjonerom, którzy zgodzili się udostępnić swoje zbiory i życzymy wszystkim wytrwałości w ich rozbudowywaniu.
In her introductory note, Joanna Zielińska asks what the meaning
is behind the act of collecting and I find myself greatly intrigued
by this question, too. Every little thing we do, every thought we
entertain originates in the depths of our psyches, affected by our
emotions, views, beliefs, mentality, sense of identity and other
aspects of our hearts and minds. The foundations of every collection are always in the human mind. The objects displayed in the
exhibition give us insights into the private lives of the people who
have accumulated them. The gallery thus becomes more than
merely a place where things are exhibited, it is the place to meet
the people behind these collections. This is a gift that they present
to us, to which we should give our attention in appreciation.
I hope that the CoCA will provide space for encounters, for transfer of art, concepts, ideas and gifts. Finally, we would like to express
our heartfelt thanks to those who agreed to make their collections
available to the public and wish them the determination to carry on.
Stefan Mucha Dyrektor CSW
Stefan Mucha Director of the CoCA
Szlak wyznaczony przez kolekcje
The Collection Trail
Utworzone w 1999 roku województwo kujawsko-pomorskie jest położone w północnej części Polski centralnej na obu brzegach Wisły.
Rzeka dzieli region na kilka krain historyczno-geograficznych, jak
na przykład ziemia chełmińska czy ziemia dobrzyńska. Obszar województwa jest ważnym regionem turystycznym bogatym w zabytki.
Tereny te nieodmiennie kojarzone są dziś z państwem krzyżackim,
którego początki wiążą się z ziemią chełmińską, a zachowane do
dziś relikty występują niemalże w całym województwie.
Szlak wyznaczony kolekcjami w regionie ciągnie się, począwszy
od Torunia i Bydgoszczy, dwóch największych miast województwa,
poprzez inne miasta, jak Grudziądz, Inowrocław, Chełmno, Golub-Dobrzyń, Jabłonowo Pomorskie, a kończy się na dwóch niewielkich wioskach: Złotorii i Głogowie.
Toruń jest jednym z najstarszych miast polskich. Stare Miasto
z zachowanym prawie bez zmian XIII-wiecznym układem urbanistycznym zostało wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO. Liczne zabytki architektury gotyckiej, fragmenty
średniowiecznych murów, ruiny zamku krzyżackiego czy gotycki
most tworzą urzekającą aurę tego miasta. Niezwykle popularnym
miejscem odpoczynku jest Bulwar Filadelfijski ciągnący się wzdłuż
Wisły na całej długości murów miejskich. Naprzeciw, po drugiej
stronie rzeki, znajduje się rezerwat przyrody zwany Kępą Bazarową
z miejscem widokowym na panoramę starówki. Nieopodal są ruiny
Zamku Dybowskiego wzniesionego przez króla Władysława Jagiełłę w XV wieku. Toruń to również znaczący ośrodek uniwersytecki
oraz kulturalny. W mieście funkcjonuje kilkanaście galerii, działają
liczne kluby i puby, które zapewniają zarówno dobrą zabawę, jak
i intelektualną rozrywkę.
Największe miasto w regionie, Bydgoszcz – jest położone nad
rzeką Brdą, Kanałem Bydgoskim oraz częściowo nad Wisłą. Do
głównych atrakcji turystycznych należy usytuowana w centrum
miasta Wyspa Młyńska wraz z Wenecją Bydgoską z zabytkowymi
spichrzami oraz mennicą. Miasto jest znanym w kraju ośrodkiem
kultury muzycznej. Znajduje się tutaj, jedyna w regionie, Akademia
Muzyczna, Filharmonia Pomorska oraz będąca wizytówką miasta
Opera Nova położona tuż nad Brdą. Działa również Klub Mózg –
Established in 1999, the Kujawsko-Pomorskie Voivodeship is situated in the northern part of central Poland along the River Vistula,
which divides the region into several historical and geographical
areas, like, for instance, Chełmno Land or Dobrzyń Land. Teeming
with places of historical significance, the region is a popular tourist destination. It was here, in Chełmno Land, that the Teutonic
Knights formed their monastic state, whose relics can still be found
all over the voivodeship.
The collection trail stretches from the two biggest cities in
the voivodeship, Toruń and Bydgoszcz, through the towns of
Grudziądz, Inowrocław, Chełmno, Golub-Dobrzyń, Jabłonowo
Pomorskie to two small villages, Złotoria and Głogów.
Toruń is one of the oldest cities in Poland. Its Old Town, whose
urban arrangement has remained largely intact since the 13thcentury, is inscribed on the World Heritage List of UNESCO.
Numerous examples of Gothic architecture, fragments of medieval
city fortifications, the ruins of the Teutonic Knights’ castle and
the Gothic bridge on which Most Pauliński street is situated give
the city a unique aura. Bulwar Filadelfijski, running along the
Vistula River and the city walls, is a popular place for rest. A nature
reserve called Kępa Bazarowa is located on the opposite bank of
the river. From there a panorama of the Old Town can be enjoyed.
Nearby you can see ruins of the Dybowski Castle, erected by King
Władysław Jagiełło in the 15th century. Toruń is also a significant
centre of education and culture. More than ten art galleries and
many clubs and pubs in the city guarantee good entertainment and
intellectual challenge.
The biggest city in the region – Bydgoszcz – is situated on the
Brda River, the Bydgoszcz Canal and, partly, on the Vistula. Its
main tourist attractions include Wyspa Młyńska and Wenecja
Bydgoska with historical granaries and a mint, all located in the
city centre. The city has achieved national fame as a centre for
music. The Bydgoszcz Academy of Music is the only institution in
the region offering higher professional education in music; there
is also the Pomeranian Philharmonic Orchestra and the showpiece
Opera Nova on the Brda River. Klub Mózg has its own recording
miejsce skupione na prezentacji muzyki współczesnej, mające
własne studio nagraniowe. Warto nadmienić, że w Bydgoszczy
znajduje się międzynarodowy port lotniczy.
Grudziądz jest położony na prawym brzegu Wisły. Najstarsza dzielnica, Śródmieście – obejmuje najważniejsze zabytki
miasta; spichrze nadwiślańskie, średniowieczne mury miejskie, kolegiatę grudziądzką z zachowanymi między innymi
XIV-wiecznymi malowidłami ściennymi. W mieście zachowały
się ruiny zamku krzyżackiego z XIV wieku. Grudziądz to również najmniejsze miasto w Polsce posiadające własną komunikację tramwajową.
Golub-Dobrzyń powstał w 1951 roku z połączenia dwóch miejscowości: Golubia i Dobrzynia, rozdzielonych rzeką Drwęcą. Na
wzgórzu nad miastem jest ulokowany zamek krzyżacki z przełomu
XIII i XIV wieku, w późniejszym czasie przebudowany w stylu renesansowym. Zachowały się również fragmenty murów obronnych
z pierwszej połowy XIV wieku.
Chełmno jest miejscem niezwykle bogatym w zabytki. Zachował
się tu prawie nienaruszony średniowieczny układ urbanistyczny,
mury miejskie, gotyckie kościoły, renesansowy ratusz i szereg
kamienic z XVIII i XIX wieku. Historyczne centrum Chełmna
leży na wysokiej skarpie oddalonej około 1,5 kilometra od Wisły,
rozpościera się z tego miejsca urokliwa panorama.
Inowrocław jest znany przede wszystkim jako miejscowość
uzdrowiskowa, słynąca z ważenia soli już od czasów średniowiecza. Kompleks uzdrowiskowy, znajdujący się blisko centrum
miasta, składa się między innymi z parku solankowego, ogrodu
botanicznego oraz tężni, mającej kształt dwóch połączonych
wielorybów. Mierzy ona 9 metrów wysokości oraz ponad 300
długości i jest to druga co do wielkości tego typu budowla
w Polsce.
Jabłonowo Pomorskie jest niewielkim miastem położonym
w powiecie brodnickim. Do głównych atrakcji turystycznych
należy zespół pałacowo-parkowy z neogotyckim Pałacem Narzymskich, rozbudowanym w latach trzydziestych XX wieku na
potrzeby klasztoru Sióstr Pasterek od Opatrzności Bożej.
studio and is a perfect place for the enjoyment of contemporary music.
The international airport in Bydgoszcz is also worth a mention.
Grudziądz is situated on the right bank of the Vistula River. It
is in the oldest district of the city, the City Centre, that the most
important historical monuments can be found, including Vistula
Granaries, medieval city walls and the Collegiate Church with 14thcentury murals. The ruins of the 14th-century castle of the Teutonic
Knights are still in the city. Grudziądz is the smallest city in Poland
with its own tram service.
Golub-Dobrzyń was established when two separate towns, Golub
and Dobrzyń, located on the opposite banks of the Drwęca River
were united in 1951. Situated on a nearby hill, the castle of the
Teutonic Knights from the turn of the 13th and 14th centuries, later
rebuilt in the Renaissance style, overlooks the town. Fragments of
early 14th-century defensive walls are still there to be seen.
Chełmno has a great number of historical monuments. There
is the well-preserved medieval centre, town walls, several Gothic
churches, a Renaissance Town Hall and a number of 18th and 19thcentury tenement houses. Located 1.5 km away from the Vistula
on a high escarpment, the historical centre of Chełmno reveals a
lovely panorama.
Inowrocław is best known as a health resort, famous for its salt
mines since the Middle Ages. Situated close to the city centre,
the spa complex includes Brine Park, the Botanical Gardens and
a graduation tower in the shape of two whales. With a height of
9 metres and a length of over 300 metres, it is the second biggest
construction of its type in Poland. Jabłonowo Pomorskie is a small
town in Brodnica County. Its main tourist attractions include the palace and park complex with neo-Gothic Narzymski Palace, rebuilt in
the 1930s to serve the needs of the convent of the Shepherd Sisters
of Divine Providence.
Głogowo is a small, picturesque village in Oborowo District
stretching along the Vistula. Similarly to Złotoria, it is in the
suburbs of Toruń where the Drwęca flows into the Vistula. At the
bifurcation of the two rivers, there are ruins of a mid-14th century
castle, partly hidden in thicket, built by King Casimir the Great
10
Głogowo to niedużych rozmiarów malownicza wioska wchodząca w skład gminy Oborowo, rozciągającej się wzdłuż rzeki Wisły.
Podobnie jak Złotoria, miejscowość leży na przedmieściach
Torunia nad rzeką Drwęcą tuż u jej ujścia do Wisły. W widłach
tych dwóch rzek możemy odnaleźć malowniczo ukryte w zaroślach
ruiny zamku z połowy XIV wieku, zbudowanego przez Kazimierza
Wielkiego jako jedna z twierdz broniących granicy przed Krzyżakami. W bezpośrednim sąsiedztwie Złotorii, w Kaszczorku, znajduje się Muzeum Etnograficzne i skansen. Te dwie miejscowości
łączy XIX-wieczny drewniany most, jeden z najstarszych spośród
mostów drewnianych w regionie.
Każde z miejsc zaznaczone na szlaku kolekcjonera ma swoją niepowtarzalną historię i klimat. Tworzą je doskonale zachowane zabytki architektury i zabudowy miejskiej, wielowiekowa tradycja kulturowa tych
ziem oraz piękno nadwiślańskiej przyrody. To, co je łączy, to przede
wszystkim bogactwo historii, przejawiającej się dosłownie na każdym
kroku; płynie ona wpleciona w codzienne tempo życia, w którym setki
lat tradycji stają się tłem dla współczesności.
Piotr Lisowski
to be one of the strongholds protecting the border against the
Teutonic Knights. Close to Złotoria there is Kaszczorek with its
Ethnographic Museum and an open-air museum. These two places
are connected by a 19th-century wooden bridge, one of the oldest
wooden bridges in the region.
Each place on the collection trail has its own unique history and
aura. Perfectly preserved monuments of architecture and urban
development, centuries-old cultural tradition and the beauty of
nature contribute to their uniqueness. What these places have in
common is a rich history pervading the everyday lives of local people, where old tradition becomes the background for today.
Piotr Lisowski
11
Kolekcjonerzy
Collectors
12
Wojciech Banach
16
Tomasz Niklas 138
Grzegorz Bielawski
22
Andrzej Płatkowski 142
Paweł Chariasz
28
Maria Pośpiech 146
Andrzej Cieśliński
34
RetroTRAKTOR
152
Olga Derkacz
40
Kazimierz Rochecki 160
Mariusz Dusza
44
Lech Rutkowski 164
Katarzyna Filipiak 52
Katarzyna Rygielska
170
Paweł Frątczak 56
Piotr Rześnicki 174
Adam Gajewski 64
Joanna Scheuring-Wielgus
178
Galeria Pod Trutką 70
Mieczysław Skrzypek
184
Marcelina Gonia 74
Henryk Stopikowski
190
Krzysztof Grzęda 78
Jan Surdyk 196
Czesława Kazimiera Gucz 82
Alojzy Szczepaniak 200
Jacek Jabłoński 86
Jan Mieczysław Tajchman 206
Ireneusz Jarliński 90
Witold Tokarski 210
Irena Katafias 96
Twierdza Toruń
218
Kamil Emanuel Klonowski 100
Tadeusz Wański 226
Jarosław Król
104
Andrzej Warot 232
Andrzej Lubawy
108
Andrzej Woźnicki 236
Katarzyna Łukomska
114
Tadeusz Zomkowski 240
Antoni Michalak
118
Marcin Żynda 246
Ryszard Mirowski
124
Andrzej Nejman
128
Maciej Neumann 134
13
Legenda
Legend
Toruń
Bydgoszcz
inne miejsca
other sites
dystans z CSW do kolekcji
distance from the CoCA to the collection
>
zobacz także stronę...
see also page...
można zobaczyć kolekcję
collection available to the public
nie można zobaczyć kolekcji
collection not available to the public
ile obiektów liczy kolekcja
number of objects in the collection
kiedy zaczęto zbierać
beginning of the collection
kolekcja otwarta
open collection
kolekcja zamknięta
closed collection
najbardziej niezwykły obiekt
most exceptional object
obiekt najtrudniejszy do zdobycia
object most difficult to obtain
49.02 km
16
WOJCIECH BANACH
Co Pan kolekcjonuje?
Kolekcjonuję szeroko pojęte bydgostiana, dotyczące głównie ikonografii
miasta: pocztówki, fotografie, dawne publikacje, zaproszenia, książki,
plany miasta, gazety i czasopisma. Kolekcjonuję także pocztówki o innej tematyce, puszki (opakowania) po cukierkach, naczynia, sztućce,
wieszaki, popielniczki, kafle i matryce do wyrobu pocztówek.
What do you collect?
I collect bydgostiana* in the broad sense of the word, mostly
related to the iconography of the city: postcards, photographs, old
publications, invitations, books, city plans, newspapers and magazines. I also collect other kinds of postcards, candy cans (packaging), dishes, cutlery, hangers, ashtrays, tiles and postcard matrices.
siedziba location
Bydgoszcz
kontakt contact
tel.:
+48 52 323 71 40
e-mail:
[email protected]
Czy istnieje mo˝liwoÊç zobaczenia kolekcji?
Tak, w wyjątkowych wypadkach. Pewną część kolekcji można również obejrzeć w moich publikacjach.
Is it possible to view the collection?
Yes, but only in exceptional circumstances. Part of the collection
can be seen in my publications.
Ile obiektów liczy kolekcja?
Posiadam kilkanaście tysięcy obiektów.
How many objects are there in the collection?
I have tens of thousands of objects.
Kiedy zaczà∏ Pan zbieraç?
Bydgostianami i pocztówkami zająłem się mniej więcej w 1990 roku,
kiedy to miałem okazję kupić około 20 pocztówek z przełomu XIX i XX
wieku. Poza tym w rodzinnej, przedwojennej korespondencji mojego
ojca było około 200 pocztówek. Później nawiązałem kontakty z innymi
kolekcjonerami i moja pasja się rozwinęła. Uważam ilustrowaną kartę
pocztową za bardzo wdzięczny eksponat.
When did you begin collecting?
It was around 1990 that I became interested in Bydgostiana and
postcards as I had the opportunity to buy about twenty postcards
from the turn of the 19th and 20th centuries. Besides, I found about
* bydgostiana:
Bydgoszcz souvenirs
18
two hundred postcards in my father’s prewar correspondence.
Later on, I got in touch with other collectors and my passion developed. I believe that an illustrated postcard is a very charming item.
Czy kolekcja jest otwarta czy zamkni´ta?
Jest otwarta, nadal zbieram.
Is the collection open or closed?
It is open, I am still collecting.
Najbardziej niezwykły obiekt w kolekcji to...
Jest ich bardzo wiele, nie da się wskazać faworyta. Chociaż za
szczególny obiekt mogę uznać rękopis ustawy Towarzystwa
Katolickich Robotników, a także oryginalny spis lokatorów pewnej
kamienicy z lat dwudziestych.
The most exceptional object in the collection is…
They are numerous, there is not a favourite one, although I might
consider the manuscript of an act issued by the Association of
Catholic Workers and the original list of tenants of a certain tenement house from the 1920s special.
Obiekt, który najtrudniej było zdobyç i dlaczego?
Przez dłuższy czas szukałem wydanej pośmiertnie pocztówki z podobizną lekarza bydgoskiego Emila Warmińskiego, twórcy Domu
Polskiego w Bydgoszczy. W końcu ją zdobyłem, ale zupełnie przypadkowo. Problemy miewałem też ze znalezieniem na przykład
biletów do teatru czy kart dań z dawnych restauracji.
Which object was the most difficult to obtain and why?
It took me rather a long time to find the posthumously published
postcard with an image of Doctor Emil Warmiński from Bydgoszcz,
who was the founder of Dom Polski in Bydgoszcz. I got it eventually by pure chance. I also had problems when I was looking for,
e.g., theatre tickets or menus from old restaurants.
20
Inne:
Z kolekcjonowaniem tego typu rzeczy wiążą się liczne niespodzianki, ponieważ nie są to przedmioty skatalogowane. Dla
mnie interesujące są zwykłe fotografie, niebędące pocztówkami,
nieprzechodzące przez obieg pocztowy, pokazujące na przykład
boczne uliczki, małe sklepiki – ich nakłady były niewielkie. Słabością mojej kolekcji jest to, że nie jest wielopokoleniowa; łatwiej
jest przejąć kolekcję i później ją uzupełniać. Wydałem dwadzieścia zestawów reprintów bydgoskich pocztówek, a także dwie
obszerne publikacje, między innymi Czas odnaleziony. Bydgoszcz
na dawnej pocztówce 1894–1945 (2001) i Nad Starym Bydgoskim
Kanałem (2007).
Other:
Collecting these types of objects, which are not catalogued, may result in many surprising finds. I find regular photographs, displaying, for instance, side streets or small shops and published in small
numbers, interesting. They were not postcards and not circulated
via the post. The weakness of my collection is that it has not run
through generations, it is far easier to take over a collection and
just keep adding to it. I have had twenty reprint sets of Bydgoszcz
postcards and two extensive publications, including Rediscovered
Time. Bydgoszcz in old postcards 1894–1945 (2001) and By the Old
Canal (2007), published.
zobacz str. see p.
104, 138, 174, 232 >
22
2.47 km
GRZEGORZ BIELAWSKI
Radia produkcji polskiej, głównie z okresu międzywojennego.
Dużo trudniej je zdobyć niż na przykład radia niemieckie, francuskie, które były produkowane masowo.
Radios produced in Poland, mostly in the interwar period. They are
much more difficult to obtain than, for example, German or French
ones, which were mass-produced.
Tak.
Yes.
Około 30 odbiorników plus dublety.
Approximately 30 radio receivers plus doubles.
W latach 2001–2002 zbierałem dla kolegi, ale później, około roku
2004, ze względu na pojawiające się perełki, sam zainteresowałem
się tą tematyką.
From 2001 to 2002 I collected for a friend of mine. I started my own collection around 2004 as the rarities I came across caught my attention.
Kolekcja jest otwarta, dążę do zebrania jak największej liczby odbiorników, bazując na książce Złote lata radia w II Rzeczypospolitej autorstwa
Romana Stinziga, Eugeniusza Szczygła i Henryka Berezowskiego.
The collection is open, it is my intention to collect as many radio
receivers as are mentioned in the book Golden years of radio in the
Second Polish Republic by Roman Stinzig, Eugeniusz Szczygło and
Henryk Berezowski.
siedziba location
Toruń
kontakt contact
tel.:
+48 608 496 776
e-mail:
[email protected]
24
Jeden z ostatnich nabytków, Elektrit Largo z Krakowa. Wnuczka
pewnego starszego małżeństwa robiła porządek u dziadków,
a radio stało w szafce, nieużywane od lat. Okazało się, że jest to
egzemplarz wyjątkowy, opatrzony tabliczką dedykacyjną: „Drogiemu swemu dowódcy, pułkownikowi magistrowi Myrkowi Karolowi,
podoficerowie XIII pułku kresowego artylerii lekkiej. Równe 1938”.
Elektrit Largo było produkowane w latach 1937–1938.
One of the newest ones, Elektrit Largo, from Krakow. A granddaughter of a deceased elderly couple was sorting through their
belongings and she found this radio, which had not been used for
years, in a cupboard. It turned out to be an extraordinary specimen
fitted with a dedication plate: ‘To our dear commander Colonel
Karol Myrek, MA from the non-commissioned officers of the 13th
Light Artillery Borderland Regiment. Równe, 1938’. The Elektrit
Largo was produced in 1937–1938.
Właśnie ten Elektrit Largo. Musiałem przez dwa tygodnie telefonować i namawiać właścicielkę na sprzedaż. Generalnie dzieje się
tak, że kupujący i sprzedający umawiają się co do ceny i transakcja
zostaje zawarta.
This particular Elektrit Largo, it took me two weeks of telephone
conversations to persuade the owner to sell it. Usually, the buyer
and the seller agree on a price and the transaction is conducted.
Inne:
Jestem członkiem Klubu Krótkofalowców (SP2SWW*). Tam właśnie
poznałem kolegę, który zaraził mnie pasją zbierania. Umieściłem
w miejscu pracy tabliczkę z informacją, że kolekcjonuję takie
rzeczy – teraz klienci często się do mnie zgłaszają i oferują jakieś
przedmioty. Zdobycie niektórych egzemplarzy graniczy z cudem.
Produkcja nowych modeli w roku 1939 zaczynała się we wrześniu
i trwała tylko około trzech tygodni. Odbiorniki z września 1939
* SP2SWW:
Międzynarodowy,
indywidualny znak
krótkofalowca.
26
roku, na przykład modele Hejnał i Herold marki Elektrit, są praktycznie nie do zdobycia. Połowa z moich odbiorników działa, resztę
próbuję odnowić i uruchomić z pomocą znajomego. Nawet żona
poniekąd podziela moje zainteresowania, choć bardziej od strony
estetycznej. Ma nawet swoich faworytów. Zainteresowanym tą
tematyką polecam stronę: www.radioretro.pl.
Other:
I am member of the Short-wave Radio Amateurs Club (SP2SWW*).
It was at a meeting of the club that I met a friend who infected me
with a passion for collecting. I put up a note saying that I am collecting that kind of object in my place of work, now my clients often
come to me and offer various items. Some radios are so rare that
success in getting them borders on the miraculous. The production
of new models began in September 1939 and only lasted for about
3 weeks. The receivers from September 1939, including Hejnał and
Herold of the Elektrit make, are practically unavailable. Half of my
radios are in working order, I am trying to renovate the rest and get
them working with the help of a friend. To a certain extent my wife
shares my interests, though she is mostly interested in the aesthetic
aspect. She has her favourites. For people interested in this subject
I would like to recommend the website: www.radioretro.pl.
* SP2SWW:
The international,
individual sign of
short-wave radio
operator.
1.52 km
28
PAWEŁ CHARIASZ
siedziba location
Muszle morskich mięczaków z różnych regionów kuli ziemskiej.
Toruń
kontakt contact
Marine mollusc shells from various regions of the globe.
e-mail:
[email protected]
Dla szerszej publiczności nie (ponieważ znajduje się ona w prywatnym mieszkaniu, w niedużym pokoju), dla kolekcjonerów konchologów oraz przedstawicieli mediów, na potrzeby artykułów, wywiadu lub publikacji tak (jednak po uprzednim umówieniu się).
Not for the general public (it is stored in a small room of a private
apartment), for collectors – conchologists and the media, for articles, interviews or other publications (by appointment only).
Posiadam 412 okazów, 408 gatunków mięczaków (w tym 345 gatunków ślimaków, 60 gatunków małży, 2 gatunki głowonogów i 1 gatunek chitona).
I have 412 specimens, 408 mollusc species (including 345 snail species,
60 bivalve species, 2 cephalopod species and one chiton species).
Początek to rok 1984 i zdobycie pierwszych 3 okazów muszli ślimaków z wód tropikalnych, zakupionych przez mojego ojca w gdańskim nautykwariacie*.
I started back in 1984 when I got the first three tropical sea snail
shells, bought by my father in a marine shop in Gdańsk.
* nautykwariat:
Sklep z pamiątkami oraz
antykami związanymi
z żeglarstwem i morzem.
30
Kolekcja jest w dalszym ciągu otwarta. W ciągu ostatnich 8–10 lat
rozrastała się znacząco, w tempie około 20–30 muszli rocznie.
It is still open; there has been a considerable increase in the
number of specimens in the collection in the past 8–10 years, due
to the acquisition of new ones, approximately 20–30 shells per year.
Bardzo trudno to określić, ponieważ muszle wykazują niezwykłą
różnorodność kształtów, wielkości i ubarwienia. Niespotykanym
kształtem charakteryzuje się na przykład rozkolec „grzebień Wenus” (Murex pecten) z Filipin czy rozkolec okolczasty (Chicoreus
palmarosae) z Cejlonu.
It is really difficult to say as shells are astonishingly variegated
as regards shape, dimensions and colour. The most extraordinary
shapes can be exemplified by, for instance, the muricids ‘Venus
Comb’, (Murex pecten), from the Philippines and Chicoreus palmarosae from Ceylon.
Jest ich sporo, warto wspomnieć o marzeniu każdego rasowego konchologa – triadzie przepięknych stożków: „chwale mórz”
(Conus gloriamaris), stożku bengalskim (Conus bengalensis) oraz
„chwale Indii” (Conus milneedwardisi). Charakteryzują się one
wysmukłym, eleganckim kształtem i niezwykłym ubarwieniem. Są
bardzo drogie i dość trudne do zdobycia w odpowiedniej wielkości
i dobrym stanie zachowania. Poławia się je z większej głębokości,
a „chwała Indii” i stożek bengalski stały się ostatnio jeszcze
rzadsze po wielkim tsunami w Azji w 2004 roku. Skompletowanie
całej trójcy wspomnianych stożków zajęło mi siedem lat (od 2000
do 2007 roku).
32
Quite a few; the dream of every proper conchologist is worth
mentioning – the three beautiful cones: ‘Glory of the Seas’ (Conus
gloriamaris), ‘Glory of Bengal’ (Conus bengalensis), and ‘Glory
of India’ (Conus milneedwardsi). They have elongated, elegant
shapes and unusual colouring. They are very costly and fairly
difficult to come by in the right size and good condition. They are
found at a considerable depth and the ‘Glory of India’ cone and
the ‘Glory of Bengal’ cone have become even rarer since the 2004
tsunami in Asia. It took me seven years to collect all three cones
(from 2000 till 2007).
1.67 km
34
ANDRZEJ CieÂli¡ski
Kolekcjonuję w większości sprawne przedwojenne aparaty fotograficzne, projektory filmowe i kamery filmowe, egzemplarze, które
mają więcej niż trzydzieści lat.
siedziba location
Toruń
I collect prewar cameras, mostly in working order, film projectors
and video cameras, older than 30 years.
tel.:
+48 504 009 706
Nie (ewentualnie wypożyczenie na wystawę).
No (there is a possibility of loaning it for the exhibition).
Około 30 sztuk.
Approximately 30 items.
Wiąże się to z moją pasją, fotografią. Pierwszy kontakt z aparatem
fotograficznym miałem w dziesiątym roku życia. Wtedy rozłożyłem
go na zbyt drobne części, by złożyć go ponownie. To doświadczenie
zrodziło pasję kolekcjonerską. Pierwszy aparat kupiłem w 1976
roku od wdowy po fotografie z małego miasteczka w okolicach
Brodnicy. Był to aparat studyjny Agfa na statywie. Większość
egzemplarzy pochodzi jednak z Kanady.
It correlates with my passion, which is photography. My first contact
with a camera was when I was 10 years old. I dismantled it completely
and was not able to put it together again. That experience gave rise to
my passion for collecting. I bought my first camera from the widow of
a photographer in a small town near Brodnica in 1976. It was an Agfa
studio camera mounted on a tripod. Most objects in the collection,
however, come from the Canadian market.
kontakt contact
38
Nadal zbieram.
I am still collecting.
Raczej nie ma takiego obiektu, każdy ma swoją historię.
There is not one special object, each piece has a history.
Nie miałem takich kłopotów, jest to tylko kwestia znalezienia
obiektu, no i ceny.
I did not experience any troubles of that kind, it is a question of
finding an item and its price.
Inne:
W latach siedemdziesiątych zbierałem monety, ale przerzuciłem się
na fotografię. Kocham starocie.
Other:
I collected coins back in the 1970s but I switched to photography.
I love old things.
43.31 km
40
OLGA DERKACZ
siedziba location
Co Pani kolekcjonuje?
Figurki kotków i obrazki z podobiznami tych uroczych zwierząt.
Cat figurines and pictures of these lovely animals.
Tak, po uprzednim uzgodnieniu terminu.
Yes, by appointment.
Około 105 sztuk.
About 105 pieces.
Kiedy zacz´∏a Pani zbieraç?
W 2000 roku. Kupiłam wtedy jedną figurkę, a że bardzo lubię
koty, więc...
In 2000. I bought a figurine and, since I like cats a lot…
Tak, kolekcja jest ciągle otwarta na nowe okazy.
The collection is open to new items.
Kotek, którego dostałam od mojej mamy. Jest to broszka niegdyś
przez nią noszona. Ma już swoje lata.
A cat that my mother gave me. It is a brooch which my mother
used to wear. It is quite old.
Chełmno
kontakt contact
tel.:
+48 601 259 920
e-mail:
[email protected]
42
To kotek przywieziony przez męża z Francji. Sporo kosztował,
a sklep miał ruchome godziny otwarcia i nie od razu udało się
kotka kupić. Ale w końcu go mam.
The one that my husband brought from France. It was rather expensive and the shop had flexible opening hours so it took time to
buy it. But eventually I got it.
Inne:
Mam też dwa żywe okazy, które mieszkają ze mną na stałe. Ale
przez mój dom przewijają się również inne ciekawe egzemplarze.
Other:
I have two cats living with me on a permanent basis. But my house
is visited by other amusing specimens.
zobacz str. see p.
52, 74, 114, 146, 210 >
1.74 km
44
MARIUSZ DUSZA
Zdjęcia tablic z nietypowymi nazwami miejscowości oraz dowody osobiste, prawa jazdy, tablice rejestracyjne i inne dokumenty
związane z miejscowościami, zameldowaniem i tym podobnymi.
Ostatnio moje zainteresowania rozszerzyły się o stare motocykle
i eksponaty związane z motoryzacją.
Photographs of plates with odd place names, identity cards, driving
licences, number plates, other papers related to places, registration for residency, etc. Recently, I have also grown interested in old
motorcycles and automotive equipment.
Tak.
Yes.
Kolekcja liczy ponad 2500 zdjęć, a także słowniki i dokumenty.
Wszystkie zdjęcia wykonałem osobiście, dotarłem do każdej z miejscowości, której zdjęcie znajduje się w moich zbiorach.
The collection comprises over 2500 photographs as well as dictionaries and documents. All the photographs were taken by me, I
reached all the places whose photos are featured in my collection.
Wszystko zaczęło się w 1988 roku w Ameryce koło Olsztynka. Uczyłem się w technikum samochodowym, gdy podczas wakacyjnej wyprawy motocyklowej na Mazury wykonałem swoje pierwsze zdjęcie.
Z czasem zbieranie fotografii z wakacyjnych wędrówek przerodziło
się w pasję, a jeszcze później prawie w obsesję poszukiwania i docierania do miejscowości o charakterystycznych nazwach. Do tej pory
w moich poszukiwaniach przejechałem ponad czterdzieści tysięcy kilometrów, a w perspektywie jest jeszcze drugie tyle. Kolejne wyprawy,
ze względów finansowych, przesuwają się w czasie.
siedziba location
Toruń
kontakt contact
tel.:
+48 601 535 926
46
It all started in Ameryka near Olsztynek in 1988. I was a student at
a technical college when I took my first picture on a holiday motorcycling tour of Masuria. Collecting photographs from summer trips
soon turned into a passion, or even an obsession with searching for
odd place names and reaching those places. I have driven over forty
thousand kilometres so far and I intend to double that. For financial
reasons, I often have to put off my trips to various places in Poland.
Cały czas wzbogacam swój zbiór o kolejne zdjęcia i dokumenty. Noszę
się bowiem z zamiarem stworzenia w przyszłości wystawy. W 2006
roku przez dwa miesiące taka wystawa działała pod szyldem Galeria
Beznazwa. Mam już opracowaną sporą część merytoryczną, dzięki której
przyszli zwiedzający będą mogli się dowiedzieć nieco o etymologii, onomastyce*, historii drogownictwa i ruchu drogowego. Istotną tendencją,
którą dostrzegłem w czasie zwiedzania Polski, jest uciekanie mieszkańców miejscowości o dziwnych i nietypowych nazwach od korzeni i tożsamości, zanikanie poczucia patriotyzmu lokalnego. Mam dosyć nietypowe
nazwisko, które, szczególnie podczas nauki w szkole podstawowej, było
dla mnie nieco krępujące, podobnie jak dla niektórych mieszkańców
nazwa ich miejscowości. Odmienność nazwy można z powodzeniem
wykorzystać jako atut promocyjny, będący magnesem na przykład dla
wczasowiczów czy inwestorów. Nie wyobrażam sobie, i z pewnością nie
ja jeden, żeby zniknęła nazwa miejscowości Swornegacie. Pobyt nad
Jeziorem Charzykowskim nie miałby już takiego smaczku. Jest sporo
fantastycznych nazw, które mieszkańcy, w wyniku protestów, zmienili na
pospolite i w ten sposób zatracili swoją historyczną tożsamość.
I keep adding new photographs and documents to the collection, hoping
to put on an exhibition in the future. In 2006, there was a two-month
exhibition entitled No Name Gallery. I have assembled substantial materials to help future viewers expand their knowledge about etymology,
onomastics, the development of roads and traffic. During my trips around
Poland, I have noticed that people living in places that have odd names
tend to separate themselves from their roots and identity, which results in
* onomastyka:
Dział językoznawstwa,
zajmujący się badaniem
nazw własnych.
onomastic:
Branch of linguistic for
proper names reseach.
48
vanishing local patriotism. My surname is quite unusual (‘dusza’ means
‘soul’ in Polish), which I found embarrassing, especially when I was still
at school. An odd name has promotional potential and can attract tourists
as well as investors. I am positive, and so must be many people, that staying at the Charzykowskie Lake would lose a lot of its charm if the name
Swornegacie disappeared. There were numerous fantastic names which
have been changed to ordinary ones following protests of local people,
who have thus lost their historical identity.
Dowód osobisty zakonnicy z 1937 roku, ze zdjęciem w ogromnym nakryciu głowy oraz Dowód Pobrania Konia, Dowód i Tymczasowy Dowód
Tożsamości Konia. Posiadam również motorower, niegdyś popularną
motorynkę, z 1979 roku, która nigdy nie była używana, a na liczniku ma
0 km (słownie: zero). Poprzedni właściciel, przyszły dziadek, nabył ją dla
mającego się narodzić wnuka. Los okazał się jednak przewrotny i urodziła się wnuczka. Od tamtego czasu motorynka stała przykryta kocem w
domowym zaciszu, nigdy nieużywana i nierejestrowana. Jest także Spis
Miejscowości Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej z roku 1967 o objętości
1380 stron. Jego poprzednia edycja miała miejsce w 1928 roku. Po II wojnie światowej przez dwadzieścia dwa lata nie było takiego opracowania,
zawierającego urzędowo zatwierdzone na terenach odzyskanych nazwy
miejscowości, których nazewnictwo musiało być zmienione, na przykład
z niemieckiego na polskie.
A 1937 identification card of a nun who wore gigantic headgear for the
photograph as well as a Receipt of Receiving a Horse, Horse Identity and
Temporary Horse Identity Card. I also have a minibike produced in 1979
that was never used. The milometer shows 0 (zero). Its previous owner,
a grandfather-to-be, bought it for his grandson. Fate played a trick on
him and a girl was born. Covered with a blanket, the minibike has never
been driven or registered since then. There is also a 1967 Town Register
of the People’s Republic of Poland, 1380 pages long. Its previous version
was compiled in 1928. For twenty years after the Second World War, there
was no register including officially approved place names in regained
territories, which had to be changed, for instance, from German to Polish.
50
Zdjęcie tablicy miejscowości Niemyje Ząbki, która jest unikatem.
Atrakcyjność nazwy tej wsi jest powodem notorycznych kradzieży
tablicy i bardzo trudno zastać ją na swoim miejscu. Niestety mnie
również nie udało się jej zobaczyć, ale dzięki uprzejmości sołtysa
zdobyłem nie mniej atrakcyjną pieczątkę.
A photograph of the sign with the place name Niemyje Ząbki. It is
unique because of being notoriously stolen due to its attractiveness
and, consequently, is hardly ever where it should be. I have not
been lucky enough to find it yet but thanks to the village leader I
have managed to get an equally attractive stamp.
Inne:
Tematem mojego hobby zainteresowałem profesorów z Instytutu Języka Polskiego PAN w Krakowie. Liczne wyjazdy w różne
miejsca Polski były okazją do ciekawych obserwacji i impulsem do
gromadzenia tematycznie różnych zdjęć. Posiadam kolekcję zdjęć
dotyczącą znaków drogowych, to znaczy dowodów na to, że ściśle
określona przez ustawodawcę grafika znaków drogowych wcale nie
jest przestrzegana przez ich wykonawców. Nie wspomnę już o stanie
niektórych znaków, które z racji wieku, ich estetyki i czytelności
powinny być już na zasłużonej emeryturze, czyli w składnicy złomu.
Other:
I have made contact with professors at the Institute of the Polish
Language at the Polish Academy of Sciences (IJP PAN) in Krakow.
My numerous trips to various places in Poland have given me an
opportunity to make interesting observations and an impulse to
gather thematically variegated photographs. I have a collection of
photographs of road signs showing that their design, strictly defined by the legislator, is not adhered to by a lot of manufacturers.
Not to mention the despicable condition of many of them, which,
considering their age, dubious aesthetic qualities as well as lack
of legibility, should finally find their way to a scrap yard.
zobacz str. see p.
152 >
1.47 km
52
KATARZYNA FILIPIAK
siedziba location
Figurki i inne wizerunki osiołków.
Toruń
kontakt contact
Donkey figurines and other things with the images of donkeys.
Nie.
No.
Około 60 obiektów. Kolekcja zawiera maskotki, figurki ze szkła,
z plastiku, w różnych kolorach i rozmiarach.
Approximately 60 objects. The collection includes stuffed donkeys,
glass and plastic figurines of different colours and dimensions.
Kiedy zacz´ła Pani zbieraç?
Siedem lat temu. Dokładnie nie pamiętam, co skłoniło mnie do
kolekcjonowania. Kupiłam pierwszego osiołka, potem drugiego,
i tak się zaczęło.
About seven years ago. I cannot recollect what exactly gave me
the impulse to collect. I bought one donkey, then another and so it
started.
Nadal zbieram i nie zamierzam przestać.
I am still collecting and have no intention of giving up.
Osiołek, który zaczyna śpiewać, gdy naciśnie mu się łapkę.
A donkey that sings when you press its hoof.
e-mail.:
[email protected]
54
Nigdy nie było problemu ze zdobyciem żadnego egzemplarza.
I have had no problems with obtaining any of them.
Inne:
Część moich eksponatów ma bardzo ciekawe imiona.
Other:
Some of the donkeys have very intriguing names.
zobacz str. see p.
40, 74, 114, 146, 210 ><
48.15 km
56
PAWEŁ FRÑTCZAK
Modele samochodów pożarniczych, sprzętu pożarniczego w różnych
skalach. Są to modele samochodów ratowniczo-gaśniczych, lotniskowych samochodów ratowniczo-gaśniczych, drabin mechanicznych,
podnośników hydraulicznych, ratownictwa technicznego, chemicznego, kwatermistrzowskie, ambulansów, nośników kontenerowych
i kontenerów. Najmniejszy model w mojej kolekcji został wyprodukowany w skali 1:220, natomiast największy – w skali 1:18. Są one wykonane
z metalu, plastiku, drewna i kartonu. Największą część kolekcji
stanowią modele w skali 1:87. Są zrobione z plastiku i złożone przeze
mnie z kilkudziesięciu części każdy. W kolekcji znajduje się także pięć
modeli starych sikawek i sprzętu wraz z zaprzęgami konnymi,
w rzeczywistości stosowanych przez strażaków w Europie na początku
XIX wieku. Są one wykonane w skali 1:87, sklejone i pomalowane
przeze mnie. Uzupełnieniem zbiorów są figurki strażaków z różnych
państw – Niemiec, Austrii, Francji – w skali 1:87 i 1:24.
Model fire engines and equipment in various scales. I have rescue
trucks, airport rescue and fire-fighting units, turntable ladders, hydraulic
booms, technical and chemical units, brigade command units, ambulances, pod carriers and pods. The smallest model in my collection is in 1:220
scale and the biggest in 1:18 scale. They are made of metal, plastic, wood
or cardboard. The 1:87 scale models constitute the largest part of my
collection. They are made of plastic and have been assembled by me out
of several dozen elements. The collection also features five models of old
fire-hoses and other equipment, together with horse-drawn vehicles that
were used by European fire-fighters at the beginning of the 19th century.
They are in 1:87 scale, put together and hand painted by me. Figurines
of fire-fighters from different countries, Germany, Austria and France, in
1:87 and 1:24 scales, complete the collection.
Nie.
No.
siedziba location
Bydgoszcz
kontakt contact
tel.:
+48 600 479 998
e-mail:
[email protected]
58
Około 1500 sztuk.
Approximately 1500 items.
Pierwszy model trafił do moich rąk w 1969 roku. Był to model
samochodu gaśniczego marki Merryweather Fire Engine, używanego przez Londyńską Straż Pożarną (London Fire Brigades), firmy
modelarskiej Matchbox. Został on kupiony przez moich rodziców
w ówczesnym Centralnym Domu Towarowym w Warszawie, który
w 1971 roku całkowicie spłonął. Był to jeden z największych pożarów w dziejach Warszawskiej Straży Pożarnej.
I got my first model in 1969. It was a Merryweather fire engine,
like those used by the London Fire Brigades, manufactured by
Matchbox. My parents bought it in the department store, Centralny
Dom Towarowy, in Warsaw, which burned down in 1971. It was one
of the greatest fires in the history of the Warsaw Fire Brigade.
Moja kolekcja jest otwarta. Nadal zbieram modele samochodów
pożarniczych.
My collection is open. I keep collecting model fire engines.
Kolekcja składa się z ponad 1500 modeli, między innymi takich znanych
firm modelarskich, jak Cursor, Schuco, Siku, 3-Code, Preser, Delprado,
Wiking, Herpa, Yat-ming. Każdy model ma swoją historię i jest dla prawdziwego kolekcjonera niezwykły. Trudno wybrać ten jeden jedyny.
The collection comprises over 1500 models, including ones manufactured by such well-known producers as Cursor, Schuco, 3-Code, Preser,
Del Prado, Wiking, Herpa and Yat Ming. Each model has its own story
and each is exceptional for a genuine collector. It is hard to choose one.
60
W latach osiemdziesiątych poprzedniego stulecia zakup modeli samochodów pożarniczych był wręcz niemożliwy z uwagi na ich brak
na rynku. Jedyną możliwością było ich sprowadzanie, a praktycznie wymiana z innymi kolekcjonerami mieszkającymi zagranicą.
Niestety w Polsce wówczas nie produkowano modeli polskich samochodów pożarniczych, które były przedmiotem ich zainteresowania. Niemniej modele zagranicznych samochodów pożarniczych
udawało się pozyskać w zamian za polskie plakaty pożarnicze
i czasopisma. Na świecie znana jest polska szkoła plakatu. W tamtych latach Komenda Główna Straży Pożarnych i Zarząd Główny
Związku Ochotniczych Straży Pożarnych wydawały wiele plakatów
o tematyce pożarniczej. Do dziś stanowią one główną część zbiorów w muzeach pożarnictwa w wielu krajach na świecie. Z kolei
jeden z właścicieli renomowanej zagranicznej firmy modelarskiej
nieodpłatnie wzbogaca moje zbiory o wszystkie nowe modele wyprodukowane przez jego firmę.
In the 1980s, buying model fire engines was not possible as there
were none on the market. The only way was to import them, which
practically meant swapping with foreign collectors. I was interested
in model Polish fire engines but, unfortunately, they were not produced at that time. However, I managed to exchange foreign model
fire engines for Polish fire-fighting posters and magazines. The
Polish Poster School is of worldwide renown. In those days, many
posters were issued by the National Headquarters of the State Fire
Service and the Main Board of the Volunteer Fire Services Association. They still constitute the core of many fire museum collections
all over the world. Also, one of the owners of a renowned foreign
model factory presents me with new models produced by his factory free of charge.
62
Inne:
Na temat kolekcji ukazało się wiele artykułów w prasie lokalnej,
regionalnej, ogólnopolskiej i fachowej oraz zrealizowano kilka
programów telewizyjnych, wyemitowanych na antenie TVP, TVN24
i Polsatu.
Other:
My collection was featured in many articles published in local,
regional, national and specialist papers as well as on several TV
programmes broadcast on TVP, TVN24 and Polsat.
64
47.24 km
ADAM GAJEWSKI
Zaczynałem od hełmów, później kolekcja poszerzyła się o mundury, głównie z Europy Środkowo-Wschodniej.
siedziba location
Bydgoszcz
I started with helmets, then the collection grew to include uniforms, mostly Central and Eastern European.
kontakt contact
Tak, ale po telefonicznym uzgodnieniu terminu.
Hełmów mam około 100, innych obiektów, na przykład czapek,
powyżej 150, dziesiątki zestawów mundurów.
I have about 100 helmets, other objects: over 150 caps, dozens of
uniform sets.
Pierwsze rzeczy pojawiły się już w moim dzieciństwie, a kiedy
zacząłem zarabiać własne pieniądze, sprawa nabrała tempa.
W momencie zakupu mieszkania tempo trochę spadło. Teraz czekam na kolejny okres zwyżkowy.
The first items appeared already when I was a child. When I began
earning money, things went faster. They slowed down a bit when
I bought a flat. I am now awaiting another increase.
Otwarta i przed reorganizacją – kiedyś będę musiał się zdecydować i zawęzić obszar zainteresowań na przykład do konkretnych
krajów.
tel.:
+48 503 584 840
66
It is open and facing reorganisation – one day I will have to limit
the sphere of my interests, e.g. to particular countries.
Lubię te rzeczy, które jakoś służą ludziom, które są czynne, wystawiane czy też wypożyczane.
I like things which serve people in one way or another, things that
are active, exhibited or loaned.
Czapka galowa serbskiego generała. Mam ją dzięki znajomemu,
który podróżował w tamte rejony. Zdobycie czapki było trudne ze
względu na tamtejszy kontekst polityczny.
A ceremonial cap of a Serbian general. A friend who travelled in
those regions brought it for me. Obtaining that cap was difficult
because of the political situation there.
Inne:
Wiele rzeczy kupowałem, uwzględniając ich późniejsze wykorzystanie. Słabym punktem mojej kolekcji jest jej rozproszenie, nie
trzymam wszystkiego w jednym miejscu.
Other:
I have bought many things with the intention to use them later on.
The weak point of my collection is the fact that it is dispersed, I do
not keep it in one place.
zobacz str. see p.
164, 210, 218 >
68
0.30 km
70
Galeria Pod TrutkÑ
Poisoned Bait Gallery
Co Paƒstwo kolekcjonujà?
Metaloplastykę, malarstwo, karykatury, prace dzieci.
Metalwork, paintings, caricatures, children’s works.
Raczej nie. Ewentualnie po wcześniejszym umówieniu się za pośrednictwem e-maila.
Not really. Possibly, if you make an appointment by e-mail.
Około 25 prac.
About 25.
Kiedy zacz´li Paƒstwo zbieraç?
Twórcą Galerii Pod Trutką był aktor, mieszkaniec kamienicy, który
na ścianie zwykłej piwnicy powiesił kilka prac. Z czasem kolekcja
zaczęła się rozrastać i przyciągać innych mieszkańców.
It was initiated by one of the occupants of the house, an actor, who
hung several pictures on the basement wall. Since then, the collection has grown and attracted other residents.
Formuła galerii jest otwarta. Każdy mieszkaniec kamienicy może ją
współtworzyć.
The collection is an open one and every person living in the tenement can add to it.
Każdy obiekt jest w jakimś sensie wyjątkowy, choć na szczególną
uwagę zasługuje metaloplastyka.
siedziba location
Toruń
kontakt contact
e-mail:
[email protected]
72
Each object is exceptional in its own fashion but it is the metalwork
that deserves the most attention.
W naszej galerii nie ma mowy o trudnościach.
Difficulties are out of the question in our gallery.
zobacz str. see p.
108, 118, 160 >
53.44 km
74
MARCELINA GONIA
siedziba location
Temperówki.
Pencil sharpeners.
Tak
Yes.
Obecnie mam ich 370.
There are 370 objects at present.
Temperówki zaczęłam zbierać, gdy miałam sześć lat. Zaczęło się
banalnie, od kupienia temperówki w kształcie domku. Później
pojawiły się kolejne, o najróżniejszych kształtach i kolorach – i tak
powstała kolekcja.
I began collecting sharpeners when I was six. The beginning was
banal, I bought a house-shaped sharpener. Then new ones appeared, in various shapes and colours, and the collection developed.
Kolekcja jest jak najbardziej otwarta. Kiedy tylko mogę, dokupuję
nowe egzemplarze.
It is open, very much so. I buy new objects whenever I can.
Wszystkie temperówki są w jakiś sposób niezwykłe. Niektóre wygrałam na aukcjach internetowych, niektóre przyjechały z bardzo daleka
lub zostały mi podarowane, niektóre są na korbkę lub na baterie. Osobiście najbardziej lubię jedną ze starszych temperówek, bardzo prostą
Bydgoszcz
kontakt contact
tel.:
+48 694 780 595,
e-mail:
[email protected]
76
w formie. Wkłada się do niej żyletkę i ostrzy. Należała do mojej babci
i jest jedną z niewielu, których używam, by naostrzyć ołówek.
All sharpeners are special in a way. I bought some of them at Internet auctions, some travelled a long way, others were given to me.
Some have a crank, others need batteries. One of the older ones,
very simple in form, is my favourite. You put in a razor blade to
sharpen a pencil. It belonged to my grandmother and is one of the
few that I actually use to sharpen pencils.
Wszystkie temperówki udało się zakupić albo też zostały mi podarowane na drodze całkowicie pokojowej i bez żadnych problemów.
Jedynie wygrane na aukcji dostarczyły trochę emocji, jednak
zdobycie ich nie było wyjątkowo trudne.
All the sharpeners were bought or given to me as presents in a
most peaceful way with no problems whatsoever. Bidding at Internet auctions evoked some emotions but the sharpeners were not
extremely difficult to obtain.
Inne:
Często na twarzach osób, które dowiadują się, że zbieram ostrzółki,
pojawia się wyraz zdziwienia. Przeważnie nie wiedzą, co mam na
myśli i potrzebne jest wytłumaczenie, że to inna nazwa temperówki, strugaczki, ostrzałki czy ostrzynki.
Other:
On hearing that I collect ostrzółki, many people show surprise.
Usually, they do not know what I mean so I must explain that it is
another name for a sharpener, or temperówka, strugaczka, ostrzałka
and ostrzynka.*
zobacz str. see p.
40, 52, 114, 146 ><
* All Polish words used
in this paragraph mean
‘sharpener’.
1.48 km
78
KRZYSZTOF GRZ¢DA
Płyty winylowe albo, jak kiedyś się mówiło, analogowe; głównie
z muzyką folk i rock z lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych.
Zbieram też polską powojenną fonografię, jazz, bluesa, muzykę
świata, muzykę teatralną i filmową, a także tak zwaną czarną
muzykę lat siedemdziesiątych i reggae.
Vinyl records, mostly with folk or rock music of the 1960s and
1970s. I also collect Polish post-war phonographic recordings, jazz,
blues, world music, theatre and film music, as well as the so-called
‘black music’ of the 1970s and reggae.
Tak.
Yes.
Około 2500 pozycji.
Approximately 2,500 items.
Przygoda z płytami zaczęła się jeszcze w dzieciństwie. Pamiętam
radio, bodajże Sonatina, które miało wbudowany mały adapter – na
nim odtwarzałem stare pocztówki dźwiękowe, które dostałem od
rodziców. Było tam też kilka longplayów, między innymi płyta grupy
Breakout, zatytułowana Żagiel ziemi. Po przyjeździe do Torunia
w 2001 roku spontanicznie wróciłem do słuchania płyt, i tak naprawdę od tego momentu wszystko się zaczęło. Zostałem namówiony
przez moją dziewczynę, Hanię, do rzucenia palenia, a pieniądze
przeznaczane wcześniej na papierosy mogłem zamienić na czarne
krążki. Tak oto wpadłem z jednego nałogu w drugi.
My love affair with vinyls began when I was a child. I remember
a radio receiver, it must have been a Sonatina, with a gramophone
siedziba location
Toruń
kontakt contact
e-mail:
[email protected]
80
mounted on top of it on which I could play old music postcards
which my parents gave me. I also had several LPs, including Żagiel
ziemi by Breakout. When I came to Toruń in 2001, I spontaneously
returned to listening to vinyl records and that was when it actually
started. My girlfriend, Hania, persuaded me to quit smoking and,
consequently, I could spend the money on records. This is how I
quit one habit and started another.
Nadal zbieram, kolekcja się powiększa.
I am still collecting; the collection keeps growing.
Nie ma jednego niezwykłego obiektu w kolekcji.
There is nothing like one special object in the collection.
Przez długi czas poszukiwałem płyty z filmu Brother Sun, Sister
Moon z muzyką i piosenkami Donovana. Niestety okazało się,
że owszem, została wydana, lecz bez piosenek – jedynie same
orkiestrowe podkłady. Jakiś czas temu widziałem na portalu e-bay
aukcję z płytą studyjną, tak zwaną matką, zawierającą właśnie te
piosenki. Została zlicytowana za kilkaset funtów.
I spent a long time looking for the record with the music from the
film Brother Sun, Sister Moon with Donovan’s songs on it. It turned
out, unfortunately, that the orchestral soundtrack was indeed published but without the songs. I saw a studio record, a so-called
master record, with those songs at an e-bay auction. It was sold for
a few hundred pounds.
82
3.87 km
CZESŁAWA KAZIMIERA GUCZ
Zaproszenia na wernisaże, głównie z Torunia, również z innych
miast, ale też inne przedmioty. Są to sentymentalne pamiątki.
siedziba location
Toruń
Invitations to exhibition openings, mostly from Toruń but also from
other places, other objects too. They have sentimental value.
kontakt contact
Tak, byłoby mi bardzo miło, gdyby ktoś chciał ją wykorzystać na
przykład przy pisaniu pracy magisterskiej.
Yes, it would be very nice if someone wanted to make use of it, for
instance, for a master’s thesis.
Jest ich co najmniej 320, są związane głównie z Galerią Dyptyk –
późniejszą Wozownią.
At least 320, mostly related to Galeria Dyptyk – later Wozownia.
Pierwszym obiektem w moim zbiorze jest zaproszenie na wystawę
Hanny Brzuszkiewicz i Cecylii Wiśniewskiej Kopernik – Toruń –
Pomorze w grafice i rzeźbie z 13 lutego 1972 roku. Zaczęłam
zbierać zaproszenia, ponieważ zainteresowała mnie ich forma
graficzna i kompozycja. Miało to związek z moimi krystalizującymi
się w tamtym czasie zainteresowaniami sztuką. Zdawałam wtedy
egzaminy na studia artystyczne.
The first object in my collection was the invitation to Hanna
Brzuszkiewicz and Cecylia Wiśniewska’s exhibition Kopernik –
Toruń – Pomorze w grafice i rzeźbie, dated 13th February 1972.
I started collecting invitations as I found their graphic layout interesting. It was related to my developing interest in art, I enrolled
at university to study art at that time.
tel.:
+48 56 623 24 74
84
Nadal zbieram, na bieżąco otrzymuję kolejne zaproszenia, więc
kolekcja się ciągle rozrasta.
I am still collecting, still receiving new invitations so the collection
keeps growing.
Najważniejsze są te związane z osobami, które znałam. Dość wyjątkowe
jest też zaproszenie na wystawę Spojrzenie na Rzut z roku 2002, związane ze Spółdzielnią Ceramiki „Rzut”, dla której wykonywałam projekty.
The most important are those related to people I knew. Another rather
exceptional item is the 2002 invitation to the exhibition Look at Rzut,
linked to the ceramics cooperative Spółdzielnia Ceramiki ‘Rzut’ for
which I designed.
Nie ma takiego obiektu, otrzymuję zaproszenia listownie – wynika
to z tego, że jestem plastykiem.
There is no such object, I receive them by post as I am an artist.
Inne:
Zbieram z szacunku dla osób, z którymi miałam kontakt, i był to
kontakt wyjątkowy, cenny. W większości przypadków staram się
uczestniczyć w wydarzeniu, na które jestem zaproszona. Jestem
z natury sentymentalna, przechowuję liczne pamiątki po osobach
i wydarzeniach. Zaproszenia są tak ciekawe, że trudno je podrzeć
i wyrzucić. Trzeba by być barbarzyńcą.
Other:
I collect out of respect for people that I had contact with, and the contact
was exceptional and valuable. I usually attend the events to which I am
invited. I am sentimental by nature and tend to keep numerous objects that
remind me of people and events. Invitations are most interesting – it would
be a problem to tear and discard them. You must be a barbarian to do that.
1.90 km
86
JACEK JABŁO¡SKI
Kolekcjonuję miniaturki alkoholi o pojemności nie większej niż 50 ml.
I collect miniature alcohol bottles of a capacity of up to 50 ml.
Tak.
Yes.
Kolekcja liczy około 2700 buteleczek.
There are about 2,700 miniatures in the collection.
Kiedy zaczàł Pan zbieraç?
Kolekcjonowanie miniaturek alkoholi jest moją pasją, która miała
swój początek wiele lat temu, a dokładnie w 1982 roku. W tym
czasie służyłem w wojsku, na jednostkach pływających marynarki
wojennej. Razem z kolegami odbywaliśmy rejsy do byłego NRD,
gdzie zauważyłem wiele rodzajów alkoholi umieszczonych w butelkach o przeróżnym kształcie. Zainspirowało mnie to do dalszych
poszukiwań alkoholi, które pochodzą się z wielu zakątków świata.
My passion for collecting miniature alcohol bottles began many
years ago, in 1982. I was in the military at that time, in the navy.
Together with my friends we sailed to the former German
Democratic Republic, where I noticed many types of alcohol in a
variety of bottles. It inspired me to look further for alcohols from
all over the world.
Kolekcja pozostaje otwarta, ponieważ na świecie nadal produkuje
się wiele ciekawych gatunków alkoholi, o które z czasem warto
zabiegać. Zbieranie miniaturek daje mi wielką satysfakcję, ponieważ pozwala na zgłębianie wiedzy o kraju, z którego dany alkohol
siedziba location
Toruń
kontakt contact
e-mail:
[email protected]
88
pochodzi, o sposobie jego produkcji. Mogę poznać jego smak czy
też tajemnice powstania.
My collection of miniature alcohol bottles is still open as many
interesting types of alcohol are still being produced worldwide, and
they gain value with time. I get a lot of satisfaction from collecting
alcohol miniatures as it allows me to deepen my knowledge of the
country of its origin and the way it is produced as well as to find
out what it tastes like or any curiosities concerning its production.
Jedną z najciekawszych buteleczek znajdujących się w mojej kolekcji
jest miniaturka szkockiej whisky upamiętniająca śmierć księżnej Diany.
One of the most interesting bottles in my collection is a Scotch
whisky miniature commemorating the death of Princess Diana.
Jednym z obiektów w kolekcji, który jest wart uwagi, i który zarazem najtrudniej było zdobyć, jest miniaturka o pojemności 1,3 ml.
One of the noteworthy bottles in my collection is a 1.3 ml alcohol
miniature, which was also difficult to obtain.
Inne:
Jedną z ciekawostek, dotyczącą także tej małej buteleczki, jest
fakt, że na świecie wyprodukowano ich tylko 100 egzemplarzy, a ja
posiadam tę szkocką whisky sygnowaną numerem 33.
Other:
One of the interesting facts about the Scotch whisky miniature is
that only one hundred of them were produced worldwide and my
tiny bottle is signed with the number 33.
3.96 km
90
IRENEUSZ JARLI¡SKI
Karty telefoniczne i walory filatelistyczne (znaczki pocztowe,
stemple, całostki pocztowe*).
Phone cards and philatelic objects (postage stamps, stamps, covers).
siedziba location
Toruń
kontakt contact
tel.:
+48 607 600 325
e-mail:
[email protected]
Tak.
Yes.
Ponad 3500 sztuk kart telefonicznych i około 10 000 sztuk znaczków pocztowych.
Over 3,500 phone cards and approximately 10,000 postage stamps.
Od 1975 roku zajmuję się filatelistyką, a od roku 1996 zbieram
karty telefoniczne.
I took up philately in 1975. I have been collecting telephone cards
since 1996.
Kolekcja wciąż jest otwarta.
The collection is still open.
Karta telefoniczna wydana z okazji I Toruńskiego Międzynarodowego Zlotu Policyjnych Klubów Motorowych (Toruń, 1996 rok),
z błędem wykonania – czarny napis na odwrocie: „Telekomunikacja
Polska”.
* całostka pocztowa:
Druk pocztowy (karta,
koperta, blankiet telegraficzny, opaska gazetowa),
opatrzony wydrukowanym
na nim znakiem opłaty,
upoważniający do uzyskania usługi pocztowej określonej taryfą pocztową.
92
94
A phone card issued for the occasion of the First International
Police Motorcycle Clubs Rally (Toruń 1996) with a fault – the words
‘Telekomunikacja Polska’ (Polish National Telecommunications
Provider) on the reverse are in black letters.
Chciałbym zdobyć kartę telefoniczną wydaną z okazji V Wystawy we Wrocławiu. Nakład, 100 sztuk, był przeznaczony tylko dla
członków Stowarzyszenia Kolekcjonerów we Wrocławiu.
I would like to obtain a phone card issued for the occasion of the
5th Collectors’ Exhibition in Wrocław, an edition of 100 copies,
available only to the members of the Collectors Society in Wrocław.
zobacz str. see p.
138, 174 >
1.76 km
96
IRENA KATAFIAS
Autografy, przede wszystkim artystów.
Mostly artists’ autographs.
Raczej nie, ale mogę wypożyczyć kolekcję w celu ekspozycji.
Not really, but it can be loaned for an exhibition.
150 sztuk.
150 autographs.
Dawno temu, w latach siedemdziesiątych, potem przerwałam, ale
pasja wróciła na stare lata. Zawsze interesowałam się malarstwem,
było bliskie mojemu sercu.
A long time ago, in the 1970s. I stopped for a while but the passion
returned in old age. I have always been interested in painting, it
has always meant a lot to me.
Tak, jest otwarta.
It is open.
Chyba zdjęcie Krzysztofa Pendereckiego z autografem, a także
autografy Wilhelma Sasnala, Jerzego Nowosielskiego, Wojciecha
Fangora, Romana Opałki, Małgorzaty Paszko, Eidrigeviciusa
Stasysa...
siedziba location
Toruń
kontakt contact
tel.:
+48 503 343 330
98
Possibly Krzysztof Penderecki’s autographed photograph, also
Wilhelm Sasnal’s, Jerzy Nowosielski’s, Wojciech Fangor’s, Roman
Opałka’s, Małgorzata Paszko’s, Eidrigevicius Stasys’s autographs…
Autograf Rafała Bujnowskiego – żadna galeria nie chciała mi
udostępnić jego adresu. Ostatecznie dotarłam do niego przez jego
kolegów z Grupy Ładnie.
Rafał Bujnowski’s autograph – no gallery would give me his
address. I eventually reached him with the help of his friends from
Grupa Ładnie.
zobacz str. see p.
196 >
76.05 km
100
Kamil Emanuel Klonowski
Kolekcjonuję przyciski do papieru, szale i tkaniny z Paisley,
ceramikę Wedgwood, książki z baśniami wydane do roku 1989,
przedmioty stare i piękne, uśmiechy, zachwyty.
siedziba location
I collect paperweights, Paisley shawls and fabrics, Wedgwood pottery, fairy tales published before 1989, old and beautiful objects,
smiles, delights.
e-mail:
[email protected]
Tak.
Yes.
Ciągle się powiększa.
It is still growing.
Od kiedy pamiętam, zachwycały mnie piękne przedmioty. Już
w dzieciństwie zbierałem książki z baśniami o niepowtarzalnej szacie
graficznej. Zachowałem tę kolekcję do dzisiaj i nadal ją powiększam.
I have taken delight in beautiful objects since I can remember.
I collected fairy tale books with lavish artwork when I was a child.
I have kept them till today and am still adding to the collection.
Zbieram cały czas. Wyjątkowy jest sam proces kolekcjonowania.
I keep collecting. The process of collecting itself is extraordinary.
Para pamiątkowych talerzy miśnieńskich z wizerunkami tulipana
i irysa.
Jabłonowo Pomorskie
kontakt contact
102
Two souvenir Meissen plates with tulip and iris decorations.
Szklane przyciski do papieru z XIX-wiecznymi widokami miast.
Jest ich niewiele, ponieważ łatwo ulegały zniszczeniu. Pojawiają
się w sprzedaży bardzo rzadko.
Glass paperweights with 19th-century city views. There are few of
them since they are easily breakable. They are rarely sold.
Inne:
Zbieram rzeczy piękne, stare lub zabawne. Trudno je posegregować. Niedawno kupiłem parę świeczników od pianina, którym
nadałem nową funkcję: wiszą obok portretu prababci. Z wieloma
przedmiotami wiążą się różne historie, z niektórymi zabawne sytuacje. Pasja kolekcjonerska jest trudna do poskromienia. Nie ogranicza się tylko do przedmiotów. Obejmuje także wrażenia, spotkania,
uśmiechy, zachwyty, niezapomniane chwile...
Other:
I collect beautiful, old or funny objects. They are difficult to
segregate. I have lately bought a pair of piano candle stands and
assigned them a new function: they hang next to my great-grandmother’s portrait. Many objects have their own stories, some evoke
amusing recollections. My collection is not limited to material
objects, it also comprises impressions, encounters, smiles, delights,
unforgettable moments…
5.35 km
104
JAROSŁAW KRÓL
Pocztówki z Torunia.
Toruń postcards.
Tak.
Yes.
Pocztówki sprzed 1945 roku – 1200 sztuk; około 700 pocztówek
z okresu po 1945 roku.
Pre-1945 postcards – 1200; about 700 post-1945 postcards.
25 lat temu.
25 years ago.
Kolekcja jest wciąż uzupełniana.
I keep adding to the collection.
Pocztówki litograficzne z przełomu XIX i XX wieku.
Lithographic postcards from the turn of the 19th and 20th centuries.
Wszystkie, ze względu na cenę i rzadkość pojawiania się na rynku.
All of them because of their price and scarcity.
zobacz str. see p.
16, 138, 174, 232 ><
siedziba location
Toruń
kontakt contact
e-mail:
[email protected]
7.06 km
108
ANDRZEJ LUBAWY
Prace toruńskich artystów, którzy ukończyli Wydział Sztuk Pięknych tutejszego uniwersytetu, a także dzieła założycieli tegoż
Wydziału.
siedziba location
Works by artists from Toruń who have graduated from the Faculty
of Fine Arts at the Nicolaus Copernicus University in Toruń, as
well as works by the founders of the faculty.
tel.:
+48 602 789 553
Tak.
Yes.
Przeszło 1000.
Over one thousand objects.
Zaczęło się na studiach. Mieszkałem wtedy w akademiku z obecnym
profesorem Waldemarem Woźniakiem, profesorem Lechem Wolskim
oraz doktorem Lechem Brusewiczem. Były to lata siedemdziesiąte.
Zbierałem prace ot tak, bez powodu. Poważnie podszedłem do tego,
gdy Tomasz de Rosset i Lech Brusewicz namówili mnie do organizacji
wystawy towarzyszącej konferencji zatytułowanej Smak w sztuce. Od
tego momentu rozpocząłem działalność wystawienniczą. Wspólnie założyliśmy też Stowarzyszenie Artyści Szkoły Toruńskiej, które zajmuje
się promocją twórczości tutejszych twórców.
It started when I was at university. I used to live in a student hostel
together with current Prof. Waldemar Woźniak and Prof. Lech
Wolski, and Lech Brusewicz, now a PhD. It was in the 1970s. I collected those works without a particular reason. When Prof. Tomasz
de Rosset and Lech Brusewicz, PhD, persuaded me to organise an
exhibition to accompany the conference Taste in Art, I got down
Toruń
kontakt contact
110
to it seriously. Since then, I have been exhibiting; we have also
founded the Artists of the Toruń School Association together, promoting local artists.
Oczywiście jest otwarta.
Naturally, it is open.
Dość ciekawy jest jeden z nowszych w moim zbiorze – obraz
Marcina Tomaszewskiego. W interesujący sposób pokazuje ingerencję
techniki w człowieczeństwo. Ale przede wszystkim jestem miłośnikiem
twórczości Stanisława Borysowskiego – mam ponad 100 jego prac.
Marcin Tomaszewski’s painting, one of the latest in my collection,
is rather interesting. It shows the intervention of technology into
humanity in an intriguing way. But most of all, I am an admirer of
Stanisław Borysowski’s painting – I have over 100 works by him.
Trudno było zebrać całą kolekcję prac olejnych Borysowskiego. Niektóre obrazy, jak na przykład twórczość Niesiołowskiego, są niemal
nie do zdobycia ze względu na to, iż są już własnością muzeów.
It was difficult to obtain all of Borysowski’s oil paintings. Some
paintings are almost impossible to get as they belong to museums
like, for instance, Niesiołowski’s entire output.
Inne:
Organizuję wystawy w Domu Muz, prezentacje mające na celu edukowanie młodzieży. Na podstawie mojej kolekcji powstały dwie prace
magisterskie – jedna o twórczości Stanisława Borysowskiego, druga
o wychowaniu przez sztukę. Odsyłam do specjalnego wydania czasopisma „Ilustrator”, z którego można dowiedzieć się więcej o sylwetkach
artystów, których prace kolekcjonuję.
112
Other:
I organise exhibitions in Dom Muz, educational events for young
people. Two master’s theses have been written on the basis of
my collection – one on Stanisław Borysowski’s art, the other on
upbringing through art. If anyone wishes to learn more about the
artists whose works I collect, they might want to consult the special
issue of the ‘Ilustrator’ magazine.
zobacz str. see p.
70, 118, 160 ><
3.61 km
114
KATARZYNA ŁUKOMSKA
siedziba location
Figurki oraz inne wizerunki baranków.
Lamb figurines and items with pictures of lambs.
Tak, po uprzednim umówieniu się.
Mam około 60 figurek, wykonanych z różnych materiałów, trochę
naczyń, obraz.
I have about sixty figurines made of various materials, some dishes
and a painting.
Mój przyjaciel Lech T. Karczewski, zamęczany przeze mnie, by
narysował mi baranka, w prezencie ślubnym ofiarował mi obraz
z barankiem. Tak to się zaczęło.
I kept pestering my friend, Lech T. Karczewski, to draw me a
lamb and eventually he gave me a picture of a lamb as a wedding
present. That is how it started.
Zbieram, ale niezbyt intensywnie. Moja kolekcja zazwyczaj powiększa się o kilka egzemplarzy w okolicach Wielkanocy albo gdy
ktoś z rodziny lub przyjaciół jedzie odpocząć w góry.
I keep collecting but I fail to put much effort into it. My collection
tends to grow a bit every Easter or when a family member or a
friend goes on mountain holidays.
Toruń
kontakt contact
tel.:
+48 601 223 623
e-mail:
[email protected]
116
Wspomniany obraz, a także bliźniaki w koszyczku. Choć najbliższe
memu sercu są baranki wykonane z gliny przez moje dzieci.
The picture mentioned above and the twins in a basket. Although
the clay lambs made by my children are the most dear to me.
Nie są to eksponaty zabytkowe, więc żaden nie ma za sobą historii
trudnego zdobywania. Prawie wszystkie zostały kupione.
They do not have any historical value so there are no stories about
how difficult it was to get them. Most of them were bought.
zobacz str. see p.
40, 52, 114, 146, 210 ><
118
2.03 km
ANTONI MICHALAK
Malarstwo polskie, głównie figuratywne, z drugiej połowy XX wieku,
a także inne rodzaje malarstwa, pochodzące z XIX wieku oraz rzeźby.
siedziba location
Toruń / Inowrocław
Polish paintings, mostly figurative, from the second half of the 20th century, as well as other paintings from the 19th century and sculptures.
kontakt contact
Tak.
Yes.
Kolekcja liczy 100–120 obrazów i rzeźb.
The collection comprises 100–120 paintings and sculptures.
Od dziecka zbierałem i malowałem obrazy. Od połowy lat dziewięćdziesiątych kolekcja nabierała różnych zamierzonych kształtów, w zależności od tego, jaki problem lub temat wydawał mi się
najbardziej istotny czy interesujący.
I have collected and painted pictures ever since I was a child.
Since the mid-90s, I have given different shapes to my collection,
depending on what issue or subject seemed the most essential or
interesting to me at a particular time.
Kolekcja jest otwarta. Nadal sprzedaję i kupuję obrazy, w zależności od zagadnień z dziedziny malarstwa, które obecnie staram się
rozstrzygać lub popularyzować.
The collection is open. I am still selling and buying paintings, depending on specific questions regarding painting that I am trying
to solve or popularise at a given moment.
tel.:
+48 604 561 498
120
122
Nie ma takiego obiektu, ponieważ kolekcja nie opiera się na
niezwykłości obiektów, lecz na zagadnieniach, których dotyczy. Są
zatem w kolekcji obrazy o wartościach muzealnych i kameralnych
(szkice, wprawki i tym podobne). Często te z pozoru mniej ważne
są właśnie najistotniejsze i najbardziej niezwykłe.
There is no such object as the collection is not based on the exceptionality of objects but on the problems which they reflect. There
are paintings in the collection that are of museum quality but it also
features sketches, painting exercises and suchlike. Those that seem
less valuable tend to be fundamental and exceptional.
Także w tym wypadku odpowiedź może być różna. Najwłaściwszym
i najogólniejszym kryterium są względy finansowe. Ale może to też
być na przykład zupełny brak eksponatów na rynku (przykładowo
obrazy Jerzego „Jurego” Zielińskiego).
There is not one answer to this, either. Financial matters are the
best and the most general criterion. But then some objects are simply not available (e.g. Jerzy ‘Jura’ Zieliński’s paintings).
Inne:
Opisanie mojej kolekcji pod względem merytorycznym to zagadnienie dla
krytyka lub historyka sztuki. Wymaga spojrzenia krytycznego i dyskusyjnego w stosunku do moich koncepcji, często subiektywnych i niepopartych naukowym znawstwem materii. Kolekcja powinna być oceniona krytycznie przez kogoś z zewnątrz i uznana (lub nie) za istotną i wartościową.
Other:
A substantial description of my collection would take an art critic or
an art historian. It would require a critical and discursive approach
to my ideas that are subjective and fail to be grounded in professional knowledge of the matter. It should be revised by an outside expert
who would recognise its significance and value (or otherwise).
zobacz str. see p.
70, 108, 160 ><
124
2.05 km
Ryszard Mirowski
Zbiór własnych prac medalierskich. Zajmuję się między innymi
projektowaniem i wykonywaniem medali, ale także statuetek,
metalowych i kamiennych tablic pamiątkowych. Niektóre moje
realizacje medalierskie to: Osmańczyk – Sprawy Polaków (1988),
Katyń 1940 roku (1990), 200. rocznica Konstytucji 3 maja (1995),
50 lat Uniwersytetu Mikołaja Kopernika (1995), Spotkanie Jana
Pawła II z rektorami uczelni wyższych w Toruniu (1999), Przystąpienie Polski do NATO (1999), Międzynarodowe Biennale Grafiki
Dzieci i Młodzieży w Toruniu (2000), 80 lat Polskiego Towarzystwa
Astronomicznego (2003).
My own medallic works. I design and make medals, but also figurines, metal or stone commemorative plaques. Here are examples
of my medallic works: Osmańczyk – Polish Affairs (1988), Katyń
1940 (1990), 200th Anniversary of the May 3rd Constitution (1995),
Fifty Years of the Nicolaus Copernicus University (1995), Meeting
of John Paul II with Rectors of Higher Education Institutions in
Toruń (1995), Polish Accession to NATO (1999), International Children and Youth Graphic Biennial (2000), Eighty Years of the Polish
Astronomy Association (2003).
Tak, na www.mirowski.w.toruniu.pl.
Yes, at www.mirowski.w.toruniu.pl.
Ponad 100.
Over 100.
W roku 1983, za sprawą pomyślnego przypadku.
In 1983, by pure chance.
siedziba location
Toruń
kontakt contact
e-mail:
[email protected]
www.mirowski.w.toruniu.pl
126
Zbiór, mam nadzieję, będzie się nadal powiększał.
I hope that the collection will keep growing.
Trudno powiedzieć.
Hard to say.
Nie było takiego.
None.
zobacz str. see p.
138, 210, 226 ><
128
50.20 km
ANDRZEJ NEJMAN
Bilety komunikacji miejskiej z Polski i ze świata.
Polish and foreign public transport tickets.
Tak, po wstępnym uzgodnieniu terminu z jej właścicielem.
Obecnie moja kolekcja liczy około 3300 biletów, w tym 2900 polskich i 400 zagranicznych. Każdy bilet jest inny – nie ma dwóch
identycznych. Najwięcej biletów mam oczywiście z Bydgoszczy –
około 730. Najstarsze egzemplarze pochodzą z okresu powojennego oraz z lat pięćdziesiątych lub sześćdziesiątych ubiegłego wieku
i są dość cenne – przynajmniej w środowisku kolekcjonerów.
There are approximately 3,300 tickets at present, including 2,900
Polish and 400 foreign ones. Each ticket is different, there are
no identical ones. Understandably, most of the tickets come from
Bydgoszcz, i.e. about 730. The oldest ones come from the postwar
period and from the 1950s and 1960s, and they tend to be valuable,
at least among collectors.
Zbieram bilety właściwie od końca lat osiemdziesiątych. Na początku były to bilety z Bydgoszczy, których używałem, jeżdżąc po
mieście. Z czasem dołączałem różne inne bilety z Bydgoszczy
i innych miast. Po pewnym czasie nawiązałem kontakty z kolekcjonerami z Polski i moja kolekcja zaczęła się szybko powiększać.
Mam wielu znajomych w całej Polsce, poznałem również pewnego
kolekcjonera z Japonii, dzięki któremu mój zbiór wzbogacił się
o wiele egzotycznych biletów, na przykład z Korei czy Malezji.
siedziba location
Bydgoszcz
kontakt contact
e-mail:
[email protected]
130
I have been collecting tickets since the late 1980s. At first, I collected the tickets that I used myself when travelling around Bydgoszcz.
With time, more tickets from Bydgoszcz and other places enriched
the collection. Then I got in touch with other collectors and my
collection increased quickly. Besides the Polish contacts, I also met
a Japanese collector who added a number of exotic tickets to my
collection, e.g. Korean or Malaysian ones.
Kolekcja jest otwarta, powiększa się właściwie z miesiąca na miesiąc.
The collection is open, it gets bigger every month.
Bilet miesięczny z Bydgoszczy z 2007 roku o numerze seryjnym
DF 00000001; bilet bezpłatny z Malborka o wartości 0 złotych; bilet
jednorazowy z Olsztyna za 1800 złotych o numerze serii A 0000000,
z pieczątką „Anulowano” na odwrocie; zbiór ponad 230 kart magnetycznych z Japonii.
A monthly season ticket from Bydgoszcz (2007) with the serial
number DF 00000001; a free ticket from Malbork, worth 0 pln;
a single ticket from Olsztyn, priced 1800 złotys, series A 0000000,
stamped overleaf with “Cancelled”; the collection of over 230
Japanese magnetic stripe cards.
Najtrudniej zdobywać bilety z małych miast lub z miast, gdzie
już nie ma komunikacji miejskiej. Nie jest też łatwe gromadzenie
biletów przedwojennych oraz tych z lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych ubiegłego wieku. Nie posiadam biletu, którego zdobycie
byłoby dla mnie trudne, aczkolwiek mam kilka starych biletów,
które są wartościowe i których zdobycie byłoby trudne dla innych
kolekcjonerów.
132
Tickets from towns and cities where public transport does not exist
any longer are the most difficult to get. Prewar tickets and tickets
from the 1950s and 1960s are rare, too. I do not have any tickets that
were difficult to obtain, but I do have a number of valuable old ones
that would be hard to find for other collectors.
Inne:
Posiadam też inne zbiory i kolekcje, takie jak: zbiór banknotów (60
sztuk), zbiór monet (około 220 sztuk), zbiór map (140 egzemplarzy)
oraz niewielki zbiór znaczków. Kiedyś zbierałem też przypinki, karteczki z gum do żucia oraz zagraniczne pocztówki. Obecnie już tego
nie robię, ale wciąż posiadam pozostałości tego typu zbiorów.
Other:
The collection of tickets is not the only one I have. I also have
collections of banknotes (60 notes), coins (about 220 coins), maps
(140 maps) and a small number of postage stamps. I used to collect
badges, chewing gum wrappers and foreign postcards. I gave it up
but still have some of those items.
zobacz str. see p.
246 >
3.17 km
134
MACIEJ NEUMANN
Miniatury morskie – posiadam serię marynistycznych książek formatu 120×165mm (niektóre, tak zwane duże, opublikowano
w formacie 250×145mm), wychodzących w latach pięćdziesiątych
i sześćdziesiątych XX wieku.
siedziba location
Maritime Miniatures, I have a series of maritime books of the
120×165 mm format (the so-called big ones were published in the
250×145 mm format), published in the 1950s and 1960s.
kontakt contact
Nie.
No.
Mam 118 z 171 wydanych książek.
I have 118 out of the 171 that were published.
Jeszcze będąc uczniem szkoły podstawowej, otrzymałem kilka
sztuk od ojca. Na początku studiów, gdy zainteresowałem się tematyką morską, postanowiłem dowiedzieć się czegoś więcej o tych
książeczkach i zapragnąłem skompletować całość.
I was still in primary school when my father gave me some. I became
interested in maritime subjects at the beginning of my studies and I
decided to find out more about these books and collect them all.
Otwarta. Brakuje mi 53 sztuk. W większości są to najstarsze, duże
i, co za tym idzie, najdroższe książki.
It is open. I still need 53 books, mostly the oldest, big and, consequently, the most expensive ones.
Toruń
e-mail:
[email protected]
136
Wszystkie egzemplarze z podserii Polskie okręty wojenne. Wychodziły najwcześniej (w latach 1957–1958) i były pierwszymi naukowymi opracowaniami dotyczącymi polskiej floty. Obecnie większość
egzemplarzy znajduje się w bibliotekach uniwersyteckich.
All the titles from the Polish Battleships sub-series. They were the
first to be published (1957–1958) as well as the first publications
about the Polish navy. Most copies are now in university libraries.
Każdą miniaturkę wydaną w dużym formacie. Są najrzadsze
i najdroższe. Szczególne miejsce zajmują wspomniane miniaturki
z podserii o polskich okrętach.
Each miniature published in the bigger format. They are the rarest
and the most expensive. The miniatures from the Polish battleships
sub-series, mentioned above, also occupy a special place.
zobacz str. see p.
64, 164, 210, 218 ><
37.19 km
138
TOMASZ NIKLAS
Monety, medale, odznaczenia, znaczki pocztowe, pocztówki, kufle,
podstawki pod piwo, etykiety zapałczane, banknoty, bilety MPK
Inowrocław, obrazki dewocyjne.
Coins, medals, decorations, postage stamps, postcards, beer mugs,
beer mats, matchbox labels, banknotes, tickets of the MPK (Polish
Public Transport Company) in Inowrocław, devotional pictures.
Tak
Yes.
Monety – 10 klaserów, znaczki – 5 klaserów, pocztówki – ponad
1000 sztuk, obrazki dewocyjne – 80 sztuk, etykiety zapałczane
– 62 sztuki, kufle – 14 sztuk, bilety – 14 sztuk, banknoty – 1 klaser,
medale/odznaczenia – około 60 sztuk.
Coins – 10 albums, stamps – 5 albums, postcards – over 1000 items,
devotional pictures – 80 items, matchbox labels – 62 items, beer
mugs – 14 mugs, tickets – 14 items, banknotes – 1 album, medals/
decorations – about 60 items.
Zacząłem zbierać w wieku pięciu czy sześciu lat. Wtedy to dostałem od swojego ojca klaser ze znaczkami. Z biegiem lat pasja
kolekcjonowania rozszerzyła się również na inne przedmioty.
I began collecting when I was five or six years old. My father gave
me an album full of stamps. As time went by, I started collecting
other objects.
siedziba location
Inowrocław
kontakt contact
e-mail:
[email protected]
140
Kolekcja znaczków pocztowych, pocztówek, etykiet zapałczanych,
banknotów jest zamknięta. Pozostałe zbieram nadal.
The collections of postage stamps, postcards, matchbox labels and
banknotes are closed. The others are open.
Osobiście za najcenniejsze uważam te spośród medali i odznaczeń,
a także pocztówek, które stanowią pamiątki po moich przodkach.
Personally, I most value family mementoes, including medals,
decorations and postcards.
Niektóre z monet, ze względu na niski nakład. Spośród przedmiotów, które kolekcjonuję, częstszą przeszkodą w zdobyciu danego
egzemplarza jest raczej jego cena, a nie brak dostępności.
Some coins that were issued in small numbers. But it is rather the
price than the lack of availability that is the biggest problem when
collecting the objects that I do.
zobacz str. see p.
16, 90, 104, 124, 174, 210, 226, 232 ><
1.96 km
142
Andrzej Płatkowski
siedziba location
Kalendarzyki listkowe.
Pocket calendars.
Tak, po wcześniejszym umówieniu się.
Około 10 000 egzemplarzy, umieszczonych w klaserach.
About 10,000 pieces stored in photo albums.
Kalendarzyki zacząłem kolekcjonować na przełomie 1999 i 2000
roku. Pierwsze egzemplarze przyniosła do domu córka. Chciała
w jakiś sposób udokumentować przejście z wieku XX do XXI.
Po kilku dniach sam zacząłem ich szukać w sklepach, firmach,
w portfelach znajomych. Mniej więcej po roku rozpocząłem poszukiwanie podobnych zbieraczy w Internecie. Wymieniałem dublujące się egzemplarze początkowo z kilkoma, później z kilkunastoma
kolekcjonerami w Polsce. Od około czterech lat wymieniam kalendarzyki również z zagranicznymi zbieraczami.
I began to collect pocket calendars around the end of 1999 and
the beginning of 2000. My daughter brought the first ones home.
She felt the urge to record the transition from the 20th to the 21st
century. A few days later, I started to look for them myself, in shops
and in firms, or in my friends’ wallets. About one year later, I began
searching for other collectors on the Internet. I swapped the calendars that I had a few copies of with several people at first, and then
with over ten collectors in Poland. I have also been exchanging
pocket calendars with people from other countries for about
4 years now.
Toruń / Warszawa
kontakt contact
tel.:
+48 604 577 246
e-mail:
[email protected]
144
Kolekcja jest otwarta i czeka na solidne skatalogowanie, ale z powodu czasowej nieobecności w domu katalog musi jeszcze poczekać.
The collection is open and needs proper cataloguing but this is
going to take a bit longer as I am away from home temporarily.
To kalendarzyki o niezwykłej formie, na przykład w kształcie złożonej koszuli męskiej czy herbatnika.
Calendars with unusual shapes, e.g., of a folded shirt or a biscuit.
To trudne pytanie, bowiem tacy zbieracze jak ja nie zamawiają u innych
określonych pozycji, tylko liczą na łut szczęścia. Kalendarzyki można
również kupować na aukcjach internetowych, wiem zatem, jakich egzemplarzy nie mam, kiedy zostanę przelicytowany. Ale tak naprawdę większą
frajdę ma się z własnego wyszukiwania i wymieniania niż z kupowania.
This is a difficult question as collectors like me do not order specific
items from others, we just hope that we will be lucky. Pocket calendars
can also be acquired at Internet auctions, so I know which ones I do
not have if I am outbid. But it is bargaining, swapping and searching
for them rather than buying, that is fun.
Inne:
Dla takiego zbieracza jak ja najgorszy moment to taki, kiedy na
przełomie kolejnych lat odwiedzam firmy, pytając o stare kalendarzyki, które i tak się wyrzuca, i słyszę odpowiedź: „Szkoda, że pan nie
przyszedł wczoraj, właśnie wyrzuciłam/em starocie”.
Other:
For a collector like me, the worst moment is when, at the end of a
year, I visit various firms asking for their old calendars (they would be
discarded anyway) and I hear: ‘It’s a shame you didn’t come yesterday,
I threw them away’.
10.37 km
146
MARIA POÂPIECH
siedziba location
Złotoria
Słonie z trąbą podniesioną do góry i kalendarzyki.
Elephant figurines with upraised trunks, and pocket calendars.
Tak.
Yes.
Kolekcja to około 300 słoni, głównie figurki przedstawiające słonie,
ale też przedmioty użytkowe z ich wizerunkiem, jak kubki, filiżanki, czajniczki, cukiernica, doniczka, świecznik, lampka nocna i tym
podobne. Kolekcja jest naprawdę ciekawa i ładnie się prezentuje.
Są to figurki wykonane z różnych rodzajów kamienia, drewna, wosku, szkła, trawy, kory, metalu, żelaza i trudno powiedzieć z czego
jeszcze. Jest też spora część ręcznie rzeźbionych słoni, zdobytych
na aukcjach internetowych czy pchlich targach. Córka zbiera też
kalendarzyki, ma ich już około 2500 sztuk. Są ułożone w albumy
tematycznie, a czasami tworzą całe serie.
The collection comprises about three hundred elephants, mostly
elephant figurines, but also functional objects with pictures of
elephants, such as mugs, cups, pots, a sugar bowl, a plant pot,
a candle stand, a bedside lamp etc. The collection is indeed interesting and looks nice. The figurines are made of various types of
stone, wood, wax, glass, grass, bark, metal, iron and other materials that are difficult to classify. Many are hand-made, bought at
Internet auctions or flea markets. My daughter also collects pocket
calendars, she already has 2,500 pieces. They are organised thematically in albums, sometimes making up series.
kontakt contact
tel. mamy Marysi:
Marysia’s mum’s phone no.:
+48 660 920 523
e-mail:
[email protected]
148
W domu było kilka ceramicznych figurek słoni, które pięć lat temu,
po remoncie, nie znalazły swojego miejsca. Moja córka Marysia,
która kocha wszystkie zwierzęta, ustawiła słonie u siebie w pokoju,
ratując przed „zagładą”, czyli wyrzuceniem. Początkowo były to
chyba tylko 3 sztuki, do nich córka zaczęła dokupować całą rodzinę... Dziś ta rodzina jest baaardzo wielodzietna. Natomiast zbieranie kalendarzyków zaczęło się od odziedziczenia ich po cioci, która
zgromadziła około 100 egzemplarzy. Córka miała wtedy mniej
więcej trzy lata i od tamtej pory, z pomocą rodziny, znajomych
i mniej znajomych, powstał całkiem spory zbiór.
There were several ceramic elephant figurines at home that
seemed superfluous after renovation. My daughter Marysia adores
all animals so she placed the figurines in her own room, saving
them from ‘extinction’, or being discarded. At first, I think, there
were only 3 figurines, then my daughter bought more to provide
a ‘family’ for the ones she had… Today the family has many many
children. Collecting calendars began when my daughter ‘inherited’
them from an aunt, who had about one hundred. She was three
years old at that time and since then, with the help of the family,
friends and acquaintances, the collection has grown.
Obie kolekcje są otwarte i każdego niemal tygodnia przybywa coś
nowego...
Both collections are open and there are new items coming almost
every week…
150
Dla każdego niezwykłe jest co innego. Córka uwielbia słonika
z maleńkich koralików zrobionego przez pewnego Słowaka. Inni
zachwycają się słoniem z różowego kamienia „king stone” z Kenii,
piękne są też słonie z drewna, kory. Jest słonica z drewna z ażurowym brzuchem i maleńkim słoniątkiem w środku, naprawdę każdy
znajdzie coś wyjątkowego. Natomiast wśród kalendarzyków są
stare rosyjskie, trójwymiarowe, jest miniaturowa koszulka... i całe
mnóstwo innych, które po prostu trzeba zobaczyć.
Every person has their own idea of what is special. My daughter
adores an elephant made of tiny beads by a Slovak. Others find the
one made of pink stone, called ‘king stone’, from Kenya delightful. The figurines made of wood and bark are also beautiful. There
is a cow elephant that has an openwork belly and a tiny elephant
calf inside… everyone can find their own favourite. Among the
calendars, there are old Russian ones, three-dimensional ones,
there is a miniature shirt… and loads of others, which simply have
to be seen.
Trudno powiedzieć, ale chyba z prozaicznych, materialnych względów były to te najcenniejsze, najdroższe. Budżet małej dziewczynki
jest ograniczony, a zasoby finansowe rodziny wykorzystywane na
inne, bardziej przyziemne sprawy.
It is hard to say but for trivial, financial reasons it was the most
valuable and expensive ones that were the most difficult to obtain.
A little girl has little money and the family’s financial reserves
have to be spent to satisfy more mundane needs.
zobacz str. see p.
40, 52, 114, 146, 210 ><
41.50 km
152
RetroTRAKTOR
Stowarzyszenie Klub Miłośników Starych Ciągników i Maszyn Rolniczych
RetroTRAKTOR
Association-Club of Old Tractor and Agricultural Machine Lovers
Co Paƒstwo kolekcjonujecie?
Przedmiotem kolekcji są urządzenia dawnej techniki rolniczej:
ciągniki rolnicze, silniki stacjonarne do napędu maszyn rolniczych,
maszyny do uprawy i pielęgnacji ziemi, dawne urządzenia mleczarskie i inne ciekawe przedmioty z dawnych czasów.
The collection comprises old agricultural machines: tractors,
stationary engines for driving agricultural machines, machines for
soil cultivation and maintenance, old dairy machines and other
amazing devices from old times.
Istnieje, po wcześniejszym uzgodnieniu.
Kolekcja liczy około 180 eksponatów; są to: ciągniki Ursus C 45
z lat pięćdziesiątych XX wieku; ciągnik Farmall typ H z roku 1946;
MAN 18B z roku 1956; Ford Ferguson 9N z roku 1946; Famulus
36 z roku 1962; silniki stacjonarne Deutz; silnik parowy Paucksch
z przełomu XIX i XX wieku. Większość eksponatów jest w pełni
sprawna i nadaje się do uruchomienia oraz użycia.
There are approximately 180 objects in the collection: Ursus C
45 tractors from the 1950s; 1946 Farmall H tractor; 1956 MAN
18B; 1946 Ford Ferguson 9N; 1962 Famulus 36; Deutz stationary
engines; Paucksch steam engine from the turn of the 19th and 20th
centuries. Most specimens are in working order and can be started
and used.
siedziba location
Golub-Dobrzyń
kontakt contact
Prezes Stowarzyszenia
President of the Association
Michał Piotrowski
ul. Żeromskiego 8/3
87-400 Golub-Dobrzyń
tel.:
+48 56 683 34 88
tel. kom.:
+48 692 103 288
154
156
Kiedy zacz´ła powstawaç kolekcja?
Początek kolekcji datuje się na rok 2002, kiedy to prezes klubu
znalazł stojący w pokrzywach w miejscowości Węgiersk prawie
zupełnie przerdzewiały ciągnik Farmall.
The collection was initiated in 2002 when the president of the
club found a rust-eaten Farmall tractor in the midst of nettles
in Węgiersk.
Kolekcja jest otwarta i ciągle powiększana o nowe eksponaty.
The collection is open and new objects are still being added.
Ciągnik rolniczy Farmall produkcji USA z jednym podwójnym
kołem z przodu.
The Farmall tractor, produced in the USA, with a double wheel at
the front.
Silnik parowy Paucksch, gdyż była to własność Agencji Nieruchomości Rolnych w Bydgoszczy.
The Paucksch steam engine, as it was the property of the Agricultural Property Agency in Bydgoszcz.
zobacz str. see p.
44 <
158
160
1.23 km
KAZIMIERZ ROCHECKI
siedziba location
Współczesne malarstwo miniaturowe.
Toruń
kontakt contact
Contemporary miniature paintings.
Tak, od czerwca 2008 roku.
Yes, from June 2008.
Obecnie posiadam prawie 80 obiektów, a właściwie obiekcików. Prace są
wykonane w różnych technikach. Każda z nich ma własną miniaturową
sztalugę, na której jest eksponowana. Być może w przyszłości zbuduję
dla tych dziełek prywatne muzeum sztuki współczesnej (oczywiście
w miniaturze). Roboczo nazywam ten zbiór „kolekcją stołową” – gdyż
praktycznie można ją wyeksponować na dużym stole. W większości
są to prace o wymiarach: 10×7, 6×8, 5×7, 4×6 i 5×5cm. Prace te są
wykonywane przez moich przyjaciół, znakomitych artystów, głównie
z Polski, ale i z Litwy, Ukrainy, Estonii oraz Białorusi. Są to między
innymi: Jan Pręgowski, Tadeusz Boruta, Andrzej Guttfeld, Jacek Rykała,
Anna Bochenek, Mirosława Rochecka, Lech Wolski, Marek Szary, Piotr
Klugowski, Aleksandra Simińska, Paweł Lewandowski-Palle, Franciszek
Maśluszczak, Stanisław Tabisz, Elżbieta Jabłońska, Bogdan Chmielewski,
Andrzej Wasilewski, Bogdan Przybyliński i inni.
Right now, I have nearly 80 items, really tiny items. The works have
been made in various techniques. Each is displayed on a miniature
easel. I might build a private contemporary art museum for these little
pieces one day (a miniature one, of course). The working title for my
collection is the “table collection” as it can be exhibited on a big table.
Most works have dimensions of 10×7, 6×8, 5×7, 4×6 and 5×5cm. The
paintings have been created by my friends, brilliant artists, mostly Polish,
but also Lithuanian, Ukrainian, Estonian and Belarussian, including
Jan Pręgowski, Tadeusz Boruta, Andrzej Guttfeld, Jacek Rykała, Anna
Bochenek, Mirosława Rochecka, Lech Wolski, Marek Szary,
tel.:
+48 606 145 154
162
Piotr Klugowski, Aleksandra Simińska, Paweł Lewandowski-Palle,
Franciszek Maśluszczak, Stanisław Tabisz, Elżbieta Jabłońska, Bogdan
Chmielewski, Andrzej Wasilewski, Bogdan Przybyliński and others.
Zaczęło się to ponad dwa lata temu, w 2006 roku, podczas organizowanego przeze mnie Forum Malarstwa Polskiego. Pomysł wpadł mi do głowy,
kiedy, zwiedzając pewną firmę produkującą akcesoria i materiały dla artystów, natknąłem się na te minizestawy (małe blejtramki i miniaturowe
sztalugi). Kupiłem wówczas dwieście takich komplecików. Jako pierwsi
namalowali na nich dla mnie swoje dziełka Krzysztof Wachowiak, Joanna
Stasiak, Ola Simińska, Paweł Lewandowski-Palle, Łukasz Huculak, Janusz Kaczmarski i moja żona Mirosława Rochecka. Wówczas już wiedziałem, że to będzie kolekcja oparta na pierwszej lidze artystycznej. Myślę, że
świadczą o tym wymienione wcześniej nazwiska.
It started over two years ago, in 2006, while I was organising the
Polish Painting Forum. I hit upon the idea when I visited a factory
that produced artists’ equipment and materials. I saw these minisets (small canvas stretchers and miniature easels) and bought two
hundred. Krzysztof Wachowiak, Joanna Stasiak, Ola Simińska, Paweł
Lewandowski-Palle, Łukasz Huculak, Janusz Kaczmarski and my
wife Mirosława Rochecka were the first to paint little works of art for
me. I already knew at that time that my collection would include pieces by outstanding artists. I think that the names listed above prove it.
Kolekcja nie jest zamknięta – cały czas dynamicznie się powiększa.
The collection is not closed. It is dynamically expanding.
Wszystkie egzemplarze są dla mnie niezwykłe.
All are exceptional to me.
zobacz str. see p.
70, 108, 118 <
3.87 km
164
LECH RUTKOWSKI
Monety z okresu PRL-u, książeczki z serii Żółty Tygrys (tematyka
wojenna).
Coins from the period of the People’s Republic of Poland, books
from the Żółty Tygrys series (war themes).
Tak, po wcześniejszym umówieniu się.
Yes (by appointment only).
Książeczek jest około 200–300, monet – kilkadziesiąt.
Approximately 200–300 books, several dozen coins.
Książeczki zaczęto wydawać w latach sześćdziesiątych. Sprzedawczyni w kiosku odkładała je dla mnie, kupowałem, czytałem
w poczekalni do lekarza. Tak się uzbierało. Monety, gdy straciły
swą wartość po denominacji, po prostu zostały.
The first books from the series were published in the 1960s. A lady
newsagent put them aside for me, I bought them and read them in a
doctor’s waiting room. Eventually I found myself with a collection. The
coins were just left behind, valueless after the currency redenomination.
Jest zamknięta, obecnie już nie zbieram.
It is closed, I am not collecting any more.
siedziba location
Toruń
ul. Grudziądzka 38/4
kontakt contact
tel.:
+48 56 623 43 86
168
Srebrna moneta z papieżem z 1982 roku.
A 1982 silver coin with an image of Pope John Paul II.
Właśnie tę srebrną monetę. Wiadomo, że ilość tych monet jest
ograniczona i trzeba było mieć chody, by taką zdobyć.
This particular silver coin. It was natural that their number was
limited and you had to have connections to obtain it.
zobacz str. see p.
64, 134, 210, 218 ><
170
2.43 km
KATARZYNA RYGIELSKA
siedziba location
Długopisy firmowe.
Toruń
kontakt contact
Promotional ballpoint pens.
Tak
Yes.
1300 sztuk.
1300 pens.
Około czternastu lat temu. Tak po prostu.
About fourteen years ago. Just like that.
Raczej nie ma takiego.
I can’t think of one.
Jeden kosztował sporo, ale generalnie nie mam żadnego problemu
z pozyskiwaniem kolejnych egzemplarzy.
There is one that cost a good deal of money but, generally, I have
had no problems with obtaining them.
tel.:
+48 502 500 437
3.87 km
174
PIOTR RZEÂNICKI
Znaczki praktycznie z całej Polski, około 150 monet, około 60
pierścieni od cygar, około 60 opakowań po żyletkach, około 200
pocztówek okolicznościowych oraz widokówek miast, około 200
kart telefonicznych polskich i zagranicznych.
siedziba location
Nearly all Polish postage stamps, about 150 coins, about 60 cigar
rings, about 60 razor blade wrappers, about 200 greeting cards and
city view postcards, about 200 Polish and foreign telephone cards.
tel.:
+48 603 976 772
Tak
Yes.
Jak wyżej.
See above.
Znaczki zacząłem zbierać w 1970 roku, a w kolejnych latach rozpocząłem kolekcjonowanie pozostałych zbiorów.
I began collecting postage stamps in 1970, the other collections
were started in following years.
Kolekcje są otwarte, nadal je uzupełniam.
The collections are open, I am still adding to them.
Widokówki z Torunia z okresu II wojny światowej oraz pierścienie od cygar.
Toruń postcards from the Second World War and the cigar rings.
Toruń
kontakt contact
176
Jak na razie nie miałem specjalnych trudności ze zdobywaniem
eksponatów do kolekcji.
So far I have not experienced any difficulties in finding objects for
my collection.
zobacz str. see p.
16, 90, 104, 138, 232 <
15.98 km
178
JOANNA SCHEURING-WIELGUS
siedziba location
Torebki herbaciane.
Tea bags.
Tak.
Yes.
Kolekcja liczy obecnie około 4000 eksponatów. Torebki są posegregowane w zależności od producenta, kraju, z którego dana torebka
pochodzi i rodzaju herbaty. Układam je w specjalnych klaserach.
There are about 4,000 specimens in the collection at present.
The tea bags are segregated according to the producer, country
of origin and type of tea. I keep them in special albums.
Przygoda ze zbieraniem torebek herbacianych zaczęła się, gdy byłam
dzieckiem. Picie herbaty w moim domu było celebrowane; tata marynarz
przywoził z Chin i Japonii fantastyczne gatunki, których aromatów nigdy
nie zapomnę. Pewnego dnia moja babcia podarowała mi torebkę herbacianą koloru złotego, która bardzo mi się spodobała (dokładnie pamiętam
ten moment). Była to torebka niemieckiej firmy Milford. Podobała mi się
tak bardzo, że zaczęłam zbierać inne, podobne, wcale nie myśląc o tym,
że zaczynam je kolekcjonować... To przypadkowe zbieractwo z biegiem
lat przerodziło się w pasję herbacianą. Zaczęłam wertować książki w bibliotekach i szukałam wszystkich dostępnych w owych czasach informacji
o herbacie. Zaczęłam też gromadzić literaturę o tematyce herbacianej,
a także stare, XIX-wieczne puszki na herbatę. Trafiłam w końcu do
Londynu, gdzie pracowałam w Tea & Coffee Museum i byłam pod
skrzydłami jednego z lepszych londyńskich kiperów herbacianych –
Edwarda Bramaha. Dzięki niemu nauczyłam się przede wszystkim testowania herbat oraz od podszewki poznałam angielski rytuał picia herbaty.
Głogowo
kontakt contact
tel.:
+48 691 916 848
e-mail:
[email protected]
180
My tea bag adventure began when I was a child. We celebrated tea
drinking at home; my dad, a sailor, brought home the most fantastic
kinds of tea, whose aromas I will never forget, from China and
Japan. One day, my grandma gave me a golden tea bag, which I
liked a lot (I remember that moment very clearly). It was produced
by the German firm Milford. I liked the bag so much that I started
keeping other bags without realising that I was collecting them…
With time, this random collecting evolved into a passion for tea.
I began to search through libraries for any information on tea that
was available at that time. I started collecting literature on tea and
old 19th-century tea cans. I eventually went to London, where I
worked in the Tea & Coffee Museum under the supervision of one
of the best tea tasters in London – Edward Bramah. He taught me
tea tasting and allowed me to gain a thorough knowledge of the
English ritual of tea drinking.
Kolekcja jest cały czas otwarta – uzupełniana w miarę możliwości
nowymi eksponatami.
The collection is still open – I add new items whenever I can.
Ten pierwszy. Bardzo sobie cenię również zbiór starych polskich
egzemplarzy.
My first tea bag. The collection of old Polish ones is also special to me.
Współcześnie torebki herbaciane nie są rzadkością. Przed rokiem
1989 dostępność torebek herbacianych była niewielka – wtedy
każda zdobyta była rarytasem.
Nowadays tea bags are everywhere. Before 1989, they were hardly
available – which made every one I managed to get special.
182
Inne:
Pomimo takiego hobby bardzo rzadko piję herbatę z torebki – preferuję liściastą, zaparzaną w dzbanku, i do picia takiej nakłaniam
znajomych. Herbata w torebce jest gorszej jakości, natomiast
torebka czasami jest dziełem sztuki samym w sobie. Przysłowie
chińskiego filozofa Li-Chin-Laia jest moim mottem:
„Są trzy rzeczy na tym świecie pożałowania godne:
psucie młodzieży przez niewłaściwe wychowanie,
profanacja obrazów przez ordynarne gapiostwo,
zmarnowanie dobrej herbaty przez nieumiejętne
obchodzenie się z nią”.
Other:
Although collecting tea bags is my hobby, I seldom drink tea
brewed from tea bags. I prefer leaf tea brewed in a teapot and
encourage my friends to do the same. Tea bags contain poor quality
tea but the bags themselves may be works of art. My motto is what
the Chinese philosopher Li-Chin-Lai said:
‘There are three regrettable things in this world:
Spoiling youth through improper upbringing,
Profanation of paintings through crude staring,
Wasting good tea through incompetent handling.’
1.03 km
184
MIECZYSŁAW SKRZYPEK
Zbiory brydżowe – związane z kartami do gry: talie kart do gry,
jokery, przedmioty ze znakami brydżowymi (serwisy, tekstylia, bielizna pościelowa, poduszka, torby na zakupy, popielniczki, afisze
informacyjne i tym podobne).
Bridge cards and card-related items: packs of cards, jokers, card
suit-inspired items (tableware, textiles, bed linen, a pillow, shopping bags, ashtrays, posters etc.)
Tak.
Yes.
4000 jokerów, 500 talii kart.
4000 jokers, 500 packs of cards.
Kolekcjonuję od 1950 roku. Gram w brydża, prowadzę wykłady,
organizuję turnieje brydżowe, wydałem również skrypt do nauki
gry w brydża.
I have been playing bridge, giving lectures and organising bridge
tournaments since 1950 and have published a bridge course-book.
Kolekcja jest otwarta, nadal powiększam zbiory.
The collection is open, I keep expanding it.
siedziba location
Toruń
kontakt contact
ul. Moniuszki 38/21
87-100 Toruń
tel.:
+48 0 56 622 53 86
188
Kufel do piwa ze znakami brydżowymi z toruńskiego browaru
z 1912 roku.
A 1912 beer mug with a card suit symbol pattern from the Toruń brewery.
Najtrudniejsze i najbardziej pracochłonne było zdobywanie jokerów. Wiązało się z prowadzeniem korespondencji z fabrykami na
całym świecie.
Jokers were the most difficult and toilsome to obtain. It required
corresponding with manufacturers worldwide.
190
63.28 km
HENRYK STOPIKOWSKI
Głównie ekslibrisy oraz wydawnictwa z nimi związane.
Chiefly bookplates and publications about them.
Teoretycznie tak, choć bardziej polecałbym wystawy, na których
jest ona eksponowana.
Theoretically yes, but I would rather recommend exhibitions which
display my collection.
Jest to sprawa zmienna; w tej chwili posiadam ponad 14 000 egzemplarzy. Ciągle jednak prowadzę korespondencję z innymi kolekcjonerami i pozyskuję nowe eksponaty, głównie przez wymianę.
The number keeps growing, there are 14,000 objects at the moment.
I am still in touch with other collectors and keep getting new ones,
mostly by exchange.
Wiązało się to z turystyką. Swego czasu otrzymałem również od
kolegi spory zbiór ekslibrisów. Potem, około 1985 roku, zaczęły się
wystawy. W roku 1989 zorganizowałem po raz pierwszy ekspozycję
międzynarodową. Dzięki nawiązanym kontaktom liczba znaków
szybko zaczęła rosnąć.
On the one hand, it resulted from tourism. On the other, I received
a large collection of bookplates from a friend. After that, around
1985, I began exhibiting. In 1989 I organised an international
exhibition for the first time, which was also an opportunity to meet
new people and, consequently, the number of bookplates quickly
increased.
siedziba location
Grudziądz
kontakt contact
tel.:
+48 56 462 76 75
192
Zbieram nadal, wciąż wymieniam egzemplarze.
I am still collecting, still swapping items.
Chyba mój własny ekslibris przedstawiający spichrze nad Wisłą
w Grudziądzu. Został on wykonany w 1990 roku techniką drzeworytu przez Konstantego Kozłowskiego z Ukrainy. Ten podoba mi się
najbardziej, choć posiadam też wiele innych, pięknych okazów.
It must be my own woodcut bookplate, depicting granaries on the
Vistula in Grudziądz. It was made by Konstanty Kozłowski from
Ukraine in 1990. I like this one the most, although there are many
other beautiful ones in the collection.
Trudno powiedzieć, żebym miał jakieś szczególne problemy. Niewątpliwie dość trudno zdobyć znaki zagranicznych autorów.
I did not really experience any serious problems. It is certainly
quite difficult to obtain foreign bookplates.
Inne:
Najważniejszym celem kolekcji jest popularyzacja mojej pasji. Podczas prelekcji, na przykład w szkołach, obdarowuję każdego ucznia
kilkoma przykładowymi znakami, aby zainteresować następne
pokolenie. W kilku szkołach mam nawet stałe wystawy, aktualizowane co jakiś czas. Zbieractwo do szuflady uważam za bezsensowne. Z moją ideą popularyzacji wiąże się również fakt, że staram się
pokazywać moją kolekcję także za granicą. Zorganizowałem na
przykład wystawę polskiego ekslibrisu w Kazachstanie.
194
Other:
The main objective of my collection is to popularise my passion.
When I give a talk, e.g. in schools, I give several bookplates to each
student so that the next generation might discover my favourite
subject. I have standing exhibitions, updated from time to time, in
a number of schools. Keeping my collection to myself seems pointless to me. The fact that I exhibit my collection abroad also helps
me popularise my passion. For instance, I organised an exhibition
of Polish bookplates in Kazakhstan.
3.19 km
196
JAN SURDYK
Autografy mniej lub bardziej znanych osób.
Autographs of famous and not so famous people.
Tak, po telefonicznym umówieniu się.
409 sztuk.
409 autographs.
Zaczęło się od autografu Czesława Niemena. Obsługiwałem go w restauracji, a ponieważ zawsze byłem jego fanem, poprosiłem o autograf.
It started with Czesław Niemen’s autograph. I waited on him in
a restaurant and, since I was his fan, I asked for his autograph.
Kolekcja jest otwarta, na przykład ostatni autograf otrzymałem
wczoraj.
It is open, I got the latest autograph only yesterday.
Właśnie ten pierwszy autograf Czesława Niemena. Mam wszystkie
jego płyty, bardzo go cenię.
That first Czesław Niemen autograph, I have all his records, I think
highly of him.
siedziba location
Toruń
kontakt contact
tel.:
+48 502 114 103
198
Do tej pory trudno było zdobyć autograf Tadeusza Różewicza – nie
chciał mi go dać, mimo że rozmawialiśmy osobiście. Ostatecznie
jednak pozwolił się przekonać, kiedy pokazałem mu otrzymany
wcześniej autograf Czesława Miłosza.
It was difficult to get Tadeusz Różewicz’s autograph. He would
not give it to me although I had an opportunity to talk to him.
I eventually managed to persuade him when I showed him
Czesław Miłosz’s autograph, which I had obtained before.
Inne:
Jestem kelnerem w hotelu, moja praca ułatwia mi pozyskiwanie
nowych egzemplarzy. Moje dzieci również kolekcjonują autografy.
Other:
I work as a waiter in a hotel, which makes it easier for me to obtain
new specimens for my collection. My children also collect autographs.
zobacz str. see p.
96 <
200
48.35 km
ALOJZY SZCZEPANIAK
Jest to filumenistyka (od „niosącego ogień”) – głównie etykiety
zapałczane, ale też opakowania po zapałkach, zapałki wszelkiego
rodzaju, pochodzące z całego świata.
siedziba location
My hobby is called phillumeny (derived from ‘the one who carries
light’) – mostly matchbox labels, but also matchboxes and all kinds
of matches from all over the world.
tel.:
+48 52 373 417
Tak, choć nie mam możliwości pokazania wszystkiego naraz (mam
niewielkie mieszkanie).
Yes, although I am not able to present everything that I have all at
once (I live in a small flat).
Około 250–300 000.
About 250–300,000.
Zacząłem, gdy miałem dwadzieścia pięć lat, około roku 1966. Wtedy
niełatwo było zdobyć eksponaty do kolekcji – nie było ich wiele. Przede
wszystkim pasją tą zaraził mnie mój kolega, ale wpływ na to miał również program pod nazwą Kolekcja za 5 groszy, którego głównym celem
było wychowywanie młodzieży socjalistycznej. Można było zbierać
eksponaty bez własnego wkładu pieniężnego. Fabryki zwietrzyły
w tym interes i rozpoczęły wydawanie pakietów dla kolekcjonerów.
I began when I was 25 years old, around the year 1966. It was not easy
to expand my collection at that time – there were few items available.
A friend of mine infected me with this passion. There was also the
Fivepenny Collection project, whose main objective was to bring up socialist youth. You could collect objects without having to pay for them yourself.
It proved a gold mine for companies and they put out collector’s packs.
Bydgoszcz
kontakt contact
202
204
Tak, jest otwarta. Choć ostatnio uzupełnianie zbiorów jest trudniejsze, ponieważ usługi pocztowe na całym świecie podrożały, więc
nie zawsze wymiana na większą odległość się opłaca.
It is open. But it has recently become more difficult to obtain new
items as prices for postal services have risen and swapping items
with someone living far away is not always profitable.
Czy ja wiem? Może wszelkie etykiety z lat pięćdziesiątych z wizerunkami owadów szkodników, które trzeba zwalczać (chodzi na
przykład o stonki, gąsienice). Obecnie są one unikatami, jest ich
w Polsce może kilkanaście.
I don’t know. Maybe the 1950s labels depicting pests that needed to
be fought off, for example, Colorado beetles, caterpillars etc. They are
unique nowadays, there might be fewer than twenty in Poland.
Raczej nie miałem takich problemów; zdobywanie eksponatów
przychodziło mi dość łatwo. Przywykłem też do długotrwałych zabiegów mających na celu zdobycie jakiegoś obiektu, odwiedzania
kolekcjonerów i tym podobnych.
I do not think I have had any problems, obtaining new objects has
been fairly easy. I have got used to spending a lot of time trying to
get an object, visiting collectors etc.
3.54 km
206
JAN MIECZYSŁAW TAJCHMAN
Przedmiotem kolekcji są lampy naftowe i olejowe, a także różne
dokumenty i akcesoria związane z szeroko pojętym tematem „nafta”.
Zbiór obejmuje różne typy i rodzaje lamp: wiszące, stołowe, kuchenne; specjalistyczne (fotograficzne, ciemniowe); kolejowe (konduktorskie, sygnalizacyjne); morskie i jachtowe; gospodarskie. Kolekcję
uzupełniają kuchenki na naftę, pojemniki służące do przechowywania i nalewania nafty, a także literatura dotycząca tematu, katalogi,
stare zdjęcia i pocztówki rodzajowe z motywem lampy.
The collection comprises paraffin and oil lamps as well as various
documents and accessories related to the broadly understood concept
of “paraffin". It includes different types and kinds of lamps: hanging,
table and kitchen lamps; specialist lamps (photographic darkroom
lamps); railway lamps: conductor’s, signal lamps; marine and yacht
lamps; farm lanterns. The collection also features paraffin cookers,
containers for storing and pouring paraffin as well as literature on the
subject, catalogues, old photographs and postcards depicting lamps.
Nie.
No.
Kolekcja liczy około 100 lamp, kilkanaście książek i katalogów.
There are approximately 100 lamps, over ten books and catalogues
in the collection.
Systematyczne kolekcjonowanie rozpocząłem około pięciu lat temu.
Pierwsze lampy naftowe do mojego rodzinnego domu przynosiła
moja mama kilkadziesiąt lat temu. Już wtedy zajmowałem się ich
odnawianiem. Początek kolekcji dały właśnie lampy mojej mamy.
siedziba location
Toruń
kontakt contact
e-mail:
[email protected]
208
I began to collect systematically around five years ago. My mother
brought home the first paraffin lamps several decades ago. I restored them already at that time. My Mother’s lamps were the first
in my collection.
Nadal zbieram i uzupełniam zbiór.
I am still collecting and adding new objects.
Bardzo rzadko występująca na rynku antykwarycznym lampa
biurkowa z regulowaną wysokością metalowego klosza i zbiornika,
a także lampa olejowa z około połowy XIX wieku.
A desk lamp, very rare on the second-hand market, with a metal
shade and container whose height can be regulated, and an oil
lamp from the mid-19th century.
Inne:
Lampy dostępne na rynku antykwarycznym są w większości zniszczone, niekompletne. Z racji swojego zawodu, a jestem konserwatorem dzieł sztuki, naprawiam je i przeprowadzam konserwację
poszczególnych elementów.
Other:
Lamps available on the second-hand market are mostly damaged
and incomplete. I am an art conservator, so I can repair them and
conserve separate elements.
2.78 km
210
WITOLD TOKARSKI
Głównie ordery, odznaczenia, militaria związane z tematyką
Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, monety polskie od okresu II
Rzeczypospolitej. Posiadam również książki, mundury i obrazy,
a żona kolekcjonuje lalki i moździerze.
Chiefly orders, decorations, militaria related to the Polish Armed
Forces in the West, Polish coins from the period of the Second Republic of Poland. I also collect books, uniforms and paintings, and
my wife collects dolls and mortars.
Tak, ale moderowanej przez instytucję. Od lat współpracuję
z instytucjami.
Yes, if moderated by an institution. I have been collaborating with
institutions for years.
Kilka tysięcy.
Several thousand objects.
Zaczęło się przypadkiem, w 1960 roku, od sakiewki, którą pożyczyłem od żony na moją pierwszą premierę Romea i Julii. Wewnątrz
były blaszki, które nie wydawały żadnych dźwięków, więc żona
wsypała mi kilka znalezionych przedwojennych monet. W 1962
roku wraz z profesorem Marianem Gumowskim i Teresą Karczewską założyliśmy w Toruniu Koło Numizmatyczne.
It started by chance in 1960, with a pouch that I borrowed from my wife
for my first opening night of Romeo and Juliet. There were pieces of
metal inside but they failed to produce any sound so my wife put in some
pre-war coins she had found. Together with Prof. Marian Gumowski and
Teresa Karczewska, I founded a numismatic association in Toruń in 1962.
siedziba location
Toruń
kontakt contact
tel.:
+48 605 988 850
214
Kolekcja jest otwarta, choć nie wszystko nadal zbieram. W dalszym
ciągu gromadzę monety, wymieniam dublety, współczesne monety
polskie. Zrezygnowałem z odznak pułkowych i rezygnuję powoli
z orderów zagranicznych niezwiązanych z Polską (niemożliwe jest
zbieranie wszystkiego).
The collection is open, although there are things that I am not
collecting any more. I am still collecting coins, including contemporary Polish coins, and exchanging doubles. I have given up
regimental badges and am slowly giving up foreign orders which
are not related to Poland (it is impossible to collect everything).
Dla mnie wszystko jest ważne. Trudno wyróżnić jeden obiekt, gdyż
każdy ma swoją historię. Posiadam na przykład medal profesora
Mariana Gumowskiego wykonany z miedzi, podczas gdy pozostałe istniejące zostały odlane z tombaku i brązu. Wyjątkowy jest
również medal ze stopu Wooda (cyna, kadm i ołów), który topi się
w temperaturze 60 stopni (jest to prezent-niespodzianka od żony,
która jest chemikiem i sama go stworzyła). Dla mnie nie liczy się
wartość materialna, tylko wyjątkowość i rzadkość.
Each object is important to me. It is hard to choose one, as each
has its own history. I have, for instance, Prof. Marian Gumowski’s
copper medal, while the other existing ones were cast in tombac
and bronze. The medal made of Wood’s alloy (tin, cadmium and
lead), which becomes liquid at 60°C, is also special to me (it was
a surprise gift from my wife, who is a chemist and made it herself).
What matters to me is uniqueness and rarity, not material value.
216
Najtrudniej było zdobyć wszystkie pozycje literatury profesora
Mariana Gumowskiego – do dzisiaj uważa się je za białe kruki. Ja
posiadam sporo z nich, do tego kilka z autografem. A na świecie
jest mnóstwo obiektów, o których można tylko pomarzyć.
All titles by Prof. Gumowski were the most difficult to obtain; they
are still very rare today. I have quite a few of them, several autographed. There are loads of objects in the world that you can only
dream of.
Inne:
Mam stoisko na Jarmarku świętego Dominika*. Można tam kupić
czy wymienić przedmioty związane z moimi zainteresowaniami.
Każdy rodzaj kolekcjonerstwa jest dla ludzi bogatych, a tak naprawdę o wartości eksponatu często decydują względy sentymentalne.
Other:
I have a stall at St Dominic’s Fair*. Everyone can buy or exchange
things that correlate with my interests. Collecting anything is for
rich people but, in fact, it is sentimental reasons that decide how
valuable an object is.
zobacz str. see p.
40, 64, 124, 138, 164, 218, 226 ><
*Jarmark świętego
Dominika:
Największy jarmark
i wydarzenie kulturalne
pod gołym niebem
w Polsce. Rokrocznie
w sierpniu do Gdańska
na tą okazję zjeżdżają
tysiące rzemieślników,
artystów i kolekcjonerów.
St Dominic’s Fair:
The largest trade and
cultural outdoor event
in Poland. Every August,
over 1000 merchants,
artists, artisans and
collectors put up their
stalls in the Gdansk's
historical centre.
4.31 km
218
TWIERDZA TORU¡
Skansen Fortyfikacji Pancernej
TORU¡ FORTRESS
The Open-air Museum of The Armoured Fortifications
Co Paƒstwo kolekcjonujecie?
W skansenie są kolekcjonowane obiekty forteczne. Wokół głównego
dzieła – XIX-wiecznej baterii doświadczalnej armaty 10 cm – gromadzone są niewielkie obiekty obronne (od pruskiego XIX-wiecznego
punktu obserwacyjnego, poprzez polskie schrony z lat sześćdziesiątych, po radziecki obiekt z lat osiemdziesiątych).
The museum has a collection of fortification objects. The main
object is a 19th-century, 10cm experimental artillery battery, other
smaller fortification objects are gathered around it (starting with a
19th-century Prussian observation point, via Polish bunkers from
the 1960s, to a Soviet object of the 1980s).
Skansen jest otwarty w sezonie letnim w każdą niedzielę w godzinach od 10 do 14 (poza sezonem wskazany jest kontakt e-mail lub
telefoniczny). Przedsięwzięcie jest prowadzone na zasadach non
profit, wszelkie wpływy są dobrowolne i przeznaczane na rewitalizację obiektów skansenu.
The open-air museum is open from 10am to 2pm every Sunday in
summer (out of season it is advisable to contact the museum by e-mail
or telephone). The enterprise is a non-profit one, contributions are
voluntary and allotted to the revitalisation of museum exhibits.
Trzon skansenu stanowi doświadczalna bateria pancerna – bateria
AB IV. W pobliżu znajduje się rewitalizowana od niedawna bateria
półpancerna. Oba obiekty to pruskie, XIX-wieczne dzieła pierścienia fortecznego Twierdzy Toruń. Wokół nich gromadzone są inne,
mniejsze, lecz równie ciekawe i unikatowe obiekty forteczne z XIX
i XX wieku. Wśród nich znajdują się już teraz dwa polskie schrony
z lat sześćdziesiątych (betonowe stanowisko obserwacyjno-bojowe
i podziemny schron z blachy falistej) oraz radziecki schron z lat
osiemdziesiątych (pozostałość po radzieckiej jednostce „JAR”).
W najbliższym czasie na baterii znajdą się inne, zgromadzone już
siedziba location
Toruń
kontakt contact
ul. Poznańska 191–199
87–100 Toruń
tel.:
+48 607 054 249
+48 605 732 592
e-mail:
[email protected]
www.torun.fortyfikacje.pl
220
obiekty, między innymi XIX-wieczny pruski punkt obserwacyjny
(jedyny zachowany tego typu obiekt z toruńskiego poligonu).
The core of the museum is the experimental artillery Battery AB
IV. An Anti-Tank Battery, currently undergoing revitalisation, is
situated nearby. Both objects are elements of the 19th-century
Prussian fortification ring of Toruń Fortress. Other, smaller but
equally interesting and unique, fortification objects of the 19th and
20th centuries are gathered around them. They already include
two Polish bunkers from the 1960s (a concrete observation and action station and an underground bunker made of corrugated iron)
as well as a Soviet bunker from the 1980s (remains of the Soviet
JAR military unit). Soon more objects, which have already been
assembled, will be placed on the battery, including a 19th-century
Prussian observation point (the only remaining one from the military training ground in Toruń).
Kiedy zacz´∏a powstawaç kolekcja?
Główny obiekt – baterię pancerną AB IV – zaczęto odkopywać w 2004
roku. Do tej pory trwają przy niej prace rewitalizacyjne. Od połowy
roku 2006 wokół baterii gromadzone są niewielkie, zwożone z różnych zakątków kraju, obiekty fortyfikacji polowej i dzieła związane
z historią Twierdzy Toruń – pruskie, niemieckie, radzieckie i polskie.
The uncovering of the main object, artillery battery AB IV, began in
2004. It is still being revitalised. Since mid-2006, small objects of
field fortifications, transported from all over Poland as well as objects related to Toruń Fortress, including Prussian, German, Soviet
and Polish ones, have been gathered around the battery.
222
Kolekcja jest otwarta, część obiektów znajduje się poza skansenem,
w trakcie remontu lub czekając na niego, inne są przygotowywane
do zwiezienia.
The collection is open, some objects are not yet in the museum
as they are being or are waiting to be renovated, others are being
prepared for transportation.
Doświadczalna bateria AB IV – obiekt unikatowy na skalę światową, stanowiący trzon skansenu i kolekcji.
The experimental artillery battery AB IV – an object that is unique
on a global scale, the core of the museum and the collection.
Żaden ze znajdujących się w skansenie obiektów nie jest przyjazny
dla opiekunów. Unikatowość baterii powoduje problemy przy gromadzeniu wyposażenia i rewitalizacji. Pozostałe zaś obiekty, choć
znacznie mniejszych rozmiarów, są nie tylko trudne do zdobycia,
ale przede wszystkim do transportu – ich waga przekracza zwykle
kilka ton.
None of the objects in the museum is conservator-friendly. The
uniqueness of the battery poses the problem of acquisition of
equipment and revitalisation. Other objects, although much
smaller, are not only difficult to obtain but also to transport – they
tend to weigh several tons.
224
Inne:
Bateria, wzniesiona w 1895 roku, jest jednym z najciekawszych
obiektów Twierdzy Toruń. Jest to obiekt unikatowy na skalę europejską – bateria jest modelem eksperymentalnym i jedynym w swoim rodzaju. Od lat osoby przyjeżdżające – często z zagranicy – by
zwiedzić Twierdzę Toruń, pierwsze swe kroki kierują w stronę baterii. Tymczasem widok, jaki można było zastać jeszcze do niedawna, był żenujący – bateria została całkowicie zasypana setkami ton
śmieci i ziemi. Podjęcie ratunku stało się tym bardziej konieczne
wobec nasilających się kradzieży złomu – unikatowej wieży groziło
wycięcie i zezłomowanie. Podejmowanie dotychczasowych akcji
w celu ratowania substancji zabytkowych – czyli zdejmowanie
i składowanie w bezpiecznym miejscu pancerzy – w tym wypadku
było niemożliwe. Jedynym ratunkiem dla obiektu jest jego rewitalizacja i udostępnienie do zwiedzania.
Other:
Constructed in 1895, the battery is one of the most interesting
objects in Toruń Fortress. It is unique on the European scale, being
an experimental object and the only one of its kind. For years, visitors to Toruń Fortress, many foreigners among them, have started
their tour from the battery. However, only a few years ago, it was in
an embarrassing condition, i.e. covered with a hundred tons of rubbish and soil. With the growing incidence of the theft of scrap, the
unique tower faced the danger of being removed and scrapped;
it needed immediate rescue. It was not possible to remove and
store the armour plate in a safe location, as was usually done with
other historical objects. The only way to save it was to revitalise it
and make it available to the public.
zobacz str. see p.
64, 134, 164, 210 <
2.23 km
226
TADEUSZ WA¡SKI
Medale pamiątkowe z Torunia.
Souvenir medals from Toruń.
Bezpośrednio nie – jedynie na mojej stronie www.medale.prv.pl
Not in person – only on my website www.medale.prv.pl.
Ponad 300. Można je zobaczyć na mojej stronie.
Over 300. They can be seen at my website.
Kolekcja medali rodziła się stopniowo z pojedynczych egzemplarzy
znajdowanych przypadkowo wśród innych pamiątek domowych.
Celowe poszukiwania rozpoczęły się w 2000 roku. Pierwsze lata
powstawania kolekcji to gwałtowny przyrost ilościowy eksponatów
przy jednoczesnej mniejszej dbałości o jakość. Zbierałem wszystko, co
mi wpadło w ręce – byle pasowało do ogólnie zarysowanego tematu,
przede wszystkim medale toruńskie, rozumiane jako te, które zawierają
w swoich motywach teksty lub obiekty związane z naszym miastem.
Dlaczego ta tematyka? W Toruniu mieszkam od urodzenia i historia
mojego miasta jest mi bliska. Ponadto medale pojawiają się na rynku
kolekcjonerskim stosunkowo często (tak wówczas sądziłem). W założeniu chciałem uchronić przed skupem złomu medale z okresu PRL-u. Te
„dzieła”, chociaż nie zawsze ładnie zaprojektowane i wykonane, moim
zdaniem warto odnotować chociażby z historycznego punktu widzenia.
Tym bardziej że licznie wydawane w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych medale rocznicowe poszczególnych zakładów pracy w Toruniu są dzisiaj jedyną pamiątką historii przemysłu w naszym mieście.
The collection of medals developed gradually, starting with individual specimens found by chance among family souvenirs.
siedziba location
Toruń
kontakt contact
e-mail:
[email protected]
228
I began to search for them intentionally in 2000. The first years of
shaping the collection saw a sudden increase in the quantity of
objects with little attention given to their quality. I collected everything that I came across – it only needed to fit the general idea,
chiefly Toruń Medals, that is medals that incorporated inscriptions
or pictures of objects related to our city. Why this subject? I have
lived in Toruń since I was born and the history of the city is close
to me. Moreover, medals come up at collectors’ markets rather frequently (or so I believed at that time). I meant to save the medals
from the period of the People’s Republic of Poland from the ‘scrap
heap’. In my opinion, these ‘ works’, although not always well
designed or produced, are worth attention from the historical point
of view. Especially so, because anniversary medals of particular
Toruń plants issued in the 1970s and 1980s are nowadays the only
mementoes of the history of industry in our city.
Nadal uzupełniam zbiory.
I am still adding to it.
Moja kolekcja liczy ponad 300 medali, co oznacza, że w porównaniu
ze zbiorami galerii i muzeów jest skromna. Zawiera jednak wiele ciekawych medali znanych twórców, między innymi Bronisława
Chromego, Zygfryda Gardzielewskiego, Barbary Lis-Romańczuk,
Józefa Stasińskiego, Edwarda Gorola, Eweliny Szczech-Siwickiej, Ewy
Olszewskiej-Borys, Jerzego Jarnuszkiewicza. Osobną, znaczącą pozycję w zbiorach zajmują medale Ryszarda Mirowskiego z Torunia.
My collection includes more than 300 medals, which means that
it is rather small by comparison with collections in galleries or
museums. It still features many interesting medals by well-known
designers, such as Bronisław Chromy, Zygfryd Gardzielewski,
Barbara Lis-Romańczuk, Józef Stasiński, Edward Gorol, Ewelina
Szczech-Siwicka, Ewa Olszewska-Borys or Jerzy Jarnuszkiewicz.
230
Medals by Ryszard Mirowski from Toruń have a distinct, significant place in the collection.
Najtrudniej jest o toruńskie medale wybite z okazji wizyty w naszym mieście Ojca Świętego Jana Pawła II. Wiadomo, że osoby,
które otrzymały takie medale, bardzo je cenią! Dotychczas nie udało mi się pozyskać medalu ze spotkania Ojca Świętego z przedstawicielami świata nauki w Auli Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Toruń Medals minted for the occasion of Pope John Paul II’s visit
to our city were the most difficult to obtain. Naturally, those medals
mean a lot to the people who received them! So far I have not succeeded in obtaining the medal commemorating the meeting of the
Holy Father and the representatives of the scientific world in the
auditorium of the Nicolaus Copernicus University.
Inne:
Początkowo uważałem, że medale są eksponatami łatwymi do
pozyskania na różnego rodzaju giełdach, targach czy rynkach
kolekcjonerskich. Z biegiem czasu dostrzegam, że zdobycie interesujących eksponatów nie jest łatwe, zwłaszcza gdy kolekcja osiąga
już pewien poziom zaawansowania. Pomocne w rozwoju zbiorów
są liczne antykwariaty w Toruniu i w innych miastach oraz aukcje
internetowe. Coraz częściej staję przed problemem wysokich cen
eksponatów rzadkich, niskonakładowych.
Other:
Initially, I believed that medals were easy to get at all kinds of
collectors’ markets or fairs. With time, I have realised that it is not
easy to acquire interesting objects, particularly if the collection is
advanced. It can still develop thanks to numerous second-hand
shops in Toruń and other places as well as Internet auctions. More
and more often I am faced with the problem of high prices of rare,
limited edition specimens.
zobacz str. see p.
124, 138, 210 <
232
2,8 km
ANDRZEJ WAROT
siedziba location
Długopisy i widokówki.
Toruń
kontakt contact
Pens and postcards.
Tak.
Yes.
Ponad 1000 pojedynczych egzemplarzy długopisów i kilka tysięcy
widokówek.
Over one thousand different pens and several thousand postcards.
Długopisy zbieram od pięciu lat; nie pamiętam, co mnie natchnęło.
Widokówki zbieram od ponad czterdziestu lat, ale mam jedenastu
braci i kiedyś wynieśli moją kolekcję na makulaturę, więc jest
nieco przetrzebiona.
I have been collecting pens for five years, I cannot remember how it
started. I have been collecting postcards for over forty years but I have
eleven brothers who once took my collection to a waste-paper collection centre, so it thinned out a bit.
Długopis z radiem i słuchawkami do powieszenia na szyi,
widokówki z ilustracjami z przedwojennego wydania Quo vadis
i widokówki-witraże.
tel.:
+48 605 255 619
234
A pen that is a radio at the same time, with headphones, to hang
round the neck, postcards with illustrations from a pre-war edition
of Quo vadis and ‘stained-glass’ postcards.
Nigdy nie walczyłem o żaden na śmierć i życie, choć bardzo często
starałem się o coś i czasem nie udawało mi się tego zdobyć.
I have never had to fight for any of them, but I have often put a lot
of effort into obtaining some objects, sometimes without success.
zobacz str. see p.
16, 104, 138, 170, 174 <
236
5.55 km
ANDRZEJ WOèNICKI
Programy żużlowe indywidualnych mistrzostw Polski, a także
programy międzynarodowe. Zbieram też memoriały Alfreda
Smoczyka, Bronisława Idzikowskiego i Marka Czernego. Ostatnio
zacząłem także kolekcjonować metalowe zapalniczki i monety
dwuzłotowe od 1995 roku.
Polish Individual Speedway Championship programmes, also
international ones. I also collect Alfred Smoczyk’s, Bronisław
Idzikowski’s and Marek Czerny’s memorabilia. I have recently begun to collect metal lighters and two-zloty coins issued after 1995.
Tak.
Yes.
Programy – około 200 sztuk. Zapalniczek – na razie – mam około 20.
About 200 programmes. About 20 lighters so far.
Zbieram od lat siedemdziesiątych. Miałem znajomych żużlowców,
kolegów ze szkoły, pochodziliśmy z jednej okolicy. Przywozili mi
różne przedmioty z zawodów, co prawda pojedynczo, jednak potem
zaczął się formować zbiór. Następnie poznawałem innych zainteresowanych tą tematyką i tak to się rozwijało.
I have been collecting since the 1970s. I knew several speedway
riders, we went to school together and grew up in the same neighbourhood. They brought me various objects from competitions,
single ones but, eventually, a collection formed. Then I met other
people interested in speedway racing and so it went.
siedziba location
Toruń
kontakt contact
tel.:
+48 56 645 22 65
238
Oczywiście zbieram, choć naturalnie z powodu braku czasu trochę
mniej. Ale chętnie zakupiłbym egzemplarze, których mi brakuje.
Of course, I keep collecting, though lack of time has slowed me down
a bit. But I would like to buy the programmes that I do not have.
Największym szacunkiem darzę najstarsze programy, obecnie
najtrudniej je zdobyć.
The oldest programmes are the dearest to me, they are hardly available.
Najstarsze programy z lat sześćdziesiątych.
The oldest programmes from the 1960s.
Inne:
Co do pozyskiwania – chodzi o to, żeby kupić jak najtaniej. Wydaje
się, że to po prostu jedna kartka, nic wielkiego, jednak aby ją zdobyć, trzeba trochę wydać.
Other:
As for obtaining objects – the point is to buy them as cheaply as
possible. They may seem to be nothing more than a piece of paper
but you have to spend quite a lot of money to get them.
2.04 km
240
TADEUSZ ZOMKOWSKI
Kostki Rubika i gry logiczne. Projektuję również własne wersje gier
i tworzę trudniejsze wersje kostek.
siedziba location
Toruń
Rubik’s cubes and logic games. I also design my own versions of
games and create more difficult cube versions.
kontakt contact
Nie.
No.
Kolekcja obejmuje około 100 kostek Rubika. Można ją podzielić
na trzy grupy: kostki tradycyjne, kostki matematyczne (cyfrowe), kostki puzzlowe. Uzupełnieniem kolekcji są gry logiczne,
niektóre z nich własnej produkcji, jak na przykład tak zwane
poligony logiczne.
The collection comprises approximately one hundred Rubik’s cubes,
which can be classified into three groups: traditional cubes, mathematical (digital) cubes, puzzle cubes. Logic games, some of which (so-called
logic training grounds) are self-designed, complete the collection.
Wszystko zaczęło się od koleżeńskiej rywalizacji. Mój ambitny kolega,
z którym często się spotykałem, chwalił się, że jest biegły w układaniu
kostek i w rozwiązywaniu innych łamigłówek. A ja, ponieważ byłem równie ambitny, postanowiłem pokazać mu, że będę lepszy. Tak zacząłem
interesować się kostkami Rubika, następnie je zbierać i udoskonalać.
It all started with a wish to compete with a friend. An ambitious
friend of mine, who I spent a lot of time with, boasted that he could easily solve the cube and other brainteasers. Equally ambitious, I decided
to prove to him that I could outdo him. And so I became captivated by
Rubik’s cubes and began to collect and improve them.
tel.:
+48 056 655 74 49
244
Jest otwarta i ciągle zbieram.
Kostka Rubika, którą można było kupić tylko w Wielkiej Brytanii za
sześć funtów, ale nikt nie potrafił jej ułożyć.
A Rubik’s cube that was available only in the UK, priced at £6, and
nobody was able to solve it.
Właśnie ta kostka. Musiał po nią do Londynu pojechać wnuk.
That particular cube. My grandson had to go to London to buy it.
Inne:
Kostki są dobre na bezsenność, zamiast pigułki. Gdy nie mogę spać
w nocy, biorę kostkę i walczę z nią. To duży sukces, gdy się ją ujarzmi!
Other:
Cubes are good for sleeplessness, instead of pills. When I cannot
sleep at night I take a cube and ‘fight’ with it. It is a great success
to ‘tame’ it!
67.89 km
246
MARCIN ˚YNDA
Niemal wszystkie przedmioty związane z komunikacją miejską. Główną część zbioru stanowią wszelkie rodzaje biletów
używanych w transporcie zbiorowym (jednorazowe, okresowe,
karnety). Oprócz biletów w skład kolekcji wchodzą rozkłady
jazdy, cenniki biletów, literatura dotycząca historii komunikacji
miejskiej w różnych miejscowościach, gadżety firm komunikacyjnych i tym podobne.
Almost everything related to public transport. The main part of the
collection is made up of all kinds of tickets used in public transport
(single, seasonal, passes). Apart from tickets, the collection also comprises timetables, price lists, literature on the history of municipal
transportation in various places, transportation firm gadgets, etc.
Tak, po uprzednim uzgodnieniu.
Polskich biletów komunikacji miejskiej mam około 8000, jest też
nieokreślona liczba biletów zagranicznych, kilkadziesiąt książek,
widokówek, kalendarzyków i innych przedmiotów związanych
z komunikacją miejską.
About 8,000 Polish public transport tickets and an indeterminate
number of foreign tickets, several dozen books, postcards, pocket
calendars and other public transport-related objects.
siedziba location
Grudziądz
kontakt contact
e-mail:
[email protected]
248
Nieco ponad dziesięć lat temu stałem się posiadaczem odkładanych przez
moich rodziców i starsze rodzeństwo biletów z Grudziądza i dawnych – tak
zwanych ogólnopolskich (których używano od końca lat siedemdziesiątych
i w latach osiemdziesiątych w całym kraju). One właśnie, zbierane przez
moją rodzinę bez jakiegoś konkretnego celu, stały się zaczątkiem kolekcji,
którą przez kolejne lata powiększam poprzez wymiany, a także dzięki
pomocy znajomych i członków rodziny, czasem również przypadkowo
poznanych osób. Początkowo kolekcjonowałem wyłącznie bilety, ale z czasem zainteresowanie rozszerzyło się na całą komunikację miejską i niemal
wszystko, co się z nią wiąże.
Over ten years ago, I came into possession of a number of tickets
used in Grudziądz that my parents and elder siblings saved as
well as older ones, so-called all-Polish tickets (which were used
from the late 1970s and throughout the 1980s all over the country).
Aimlessly collected by my family, the tickets became the beginning
of my collection, which I keep expanding by swapping, with the
help of my family and friends as well as people met by chance. At
first, I only collected tickets but, as time went by, I got interested in
anything related to public transport.
Kolekcja jest otwarta – ciągle dochodzą nowe egzemplarze.
The collection is open – new specimens keep coming.
Najciekawszym elementem zbioru jest zestaw grudziądzkich
biletów komunikacji miejskiej – prawdopodobnie największy zbiór
w Polsce.
The most interesting item in the collection is the set of tickets of
the Grudziądz public transport, possibly the biggest collection of
tickets in Poland.
250
Kolekcja jest gromadzona od wielu lat, więc jako całość jest trudna
do zdobycia. Często ciekawe egzemplarze trafiają się niemal przypadkowo. Nie sposób wskazać przedmiotu, który najtrudniej było
zdobyć...
I have been collecting for many years, so the collection as a whole
would be difficult to obtain. Frequently, interesting items appear
by chance. It is hard to choose one that was the most difficult to
obtain…
zobacz str. see p.
128 <
INDEKS
INDEX
252
Afisz informacyjny 184
Aparat fotograficzny 34
Autograf 96, 98, 196, 198
Banknot 138, 140
Bateria pancerna 218, 220
Bielizna pościelowa 184
Bilet komunikacji miejskiej 128, 130,
138, 246, 248
Bilet do teatru 18
Brydż 184
Buteleczka 86, 88
Bydgostiana 16
Całostka pocztowa 90
Cennik biletów 246
Ceramika Wedgwood 100
Ciągnik rolniczy 152, 156
Cukiernica 146
Czajniczek 146
Czapka 66
Czasopismo 16
Długopis 170, 232
Dokument 44, 46
Doniczka 146
Dowód osobisty 44, 48
Ekslibris 190, 192
Etykieta zapałczana 138, 140, 200, 204
Figurka 40, 52, 114, 146, 148, 150
Figurka baranka 114
Figurka kota 40, 42
Figurka osiołka 52
Figurka słonia 146, 148, 150
Filiżanka 146
Fotografia 16, 20
Gazeta 16
Gra logiczna 240
Hełm 64
Joker 184, 188
Kafel 16
Kalendarzyk 142, 144, 146, 148, 150
Kamera filmowa 34
Karta do gry 184
Karta dań 18
Karta telefoniczna 90, 94, 174
Karykatura 70
Kostka matematyczna 240
Kostka puzzlowa 240
Kostka Rubika 240, 244
Książeczka z serii Żółty Tygrys 164
Książka 16, 100, 210
Książka z baśniami 100
Kubek 146
Kuchenka na naftę 206
Kufel do piwa 138, 188
Lalka 210
Lampa naftowa 206
Lampa olejna 206
Lampka nocna 146
Malarstwo 70, 108, 118, 160, 162
Malarstwo miniaturowe 162
Malarstwo toruńskich artystów 108
Matryca do wyrobu pocztówek 16
Marynistyczna książeczka 134
Maskotka 52
Maszyna rolnicza 152
Medal 124, 138, 140, 214, 226, 228, 230
Medal pamiątkowy z Torunia 230
Metaloplastyka 70
Militaria 210
Miniaturka alkoholowa 86, 88
Model samochodu 56, 58, 60
Model sprzętu pożarniczego 56
Moneta 132, 138, 140, 164, 168, 174,
210, 214, 236
Moneta dwuzłotowa 236
Moneta z okresu II RP 210
Moneta z okresu PRL-u 164
Motocykl 44
Motoryzacja 44
Moździerz 210
Mundur 64, 210
Muszla 28, 30
Muszla morskiego mięczaka 28
Naczynie 16, 114
Obiekt forteczny 218
Obraz 110, 114, 118, 210
Obrazek dewocyjny 138
Odbiornik radiowy z okresu
międzywojennego 22
Odznaczenie 138, 140, 210
Opakowanie po zapałkach 200
Opakowanie po żyletkach 174
Order 210, 214
Pierścień od cygara 174
Plan miasta 16
Płyta winylowa 78, 80
Pocztówka 16, 18, 20, 104, 138, 140,
174, 206
Pocztówka litograficzna 104
Pocztówka z Torunia 104
Podstawka do piwa 138
Poduszka 184
Poligon logiczny 240
Popielniczka 16, 184
Prace dzieci 70
Prawo jazdy 44
Program żużlowy 236
Projektor filmowy 34
Przycisk do papieru 100, 102
Puszka po cukierkach 16
Radio 22,
Rozkład jazdy 246
Rzeźba 118
Schron 218
Serwis 184
Silnik 152, 156
Silnik parowy 152, 156
Słownik 44
Stempel 90
Szal 100
Szkic 122
Sztuciec 16
Świecznik 102, 146
Tablica rejestracyjna 44
Tablica z nazwą miejscowości 44, 50
Talerz 100
Talia kart 184
Tekstylia 184
Temperówka 74, 76
Tkanina 100
Torba na zakupy 184
Torebka herbaciana 178, 180
Uśmiech 100, 102
Walor filatelistyczny 90
Widokówka 174, 232
Wieszak 16
Zachwyt 100, 102
Zapalniczka metalowa 236
Zapałka 200
Zaproszenie na wernisaż 82
Znaczek pocztowy 90, 132, 138, 140,
174
2 złoty coin 236
A beer mat 138
A book from the Żółty Tygrys
series 164
A model car 56, 58, 60
A pack of cards 184
A plate with town name 44, 50
A postcard from Toruń 104
Agricultural machine 152
Artillery battery 218, 220, 222
Ashtray 16, 184
Autograph 96, 98, 196, 198
Ballpoint pen 170
Banknote 138, 140
Bed linen 184
Bedside lamp 146
Beer mug 138
Book 16, 210
Bookplate 190, 192, 194
Bottle 86, 88
Bridge 184
Bunker 218, 220
Bydgostiana 16
Camera 34
Candle stand 102, 146
Candy can 16
Cap 66
Card 184
Caricature 70
Cat figurine 40, 42
Children’s works 70
Cigar ring 174
City plan 16
Coin 132, 138, 140, 164, 168,
174, 210, 214, 236
Coin from the time of the Second
Polish Republic 210
Coin from the time of the People’s
Republic of Poland 164
Cover 90
Cup 146
Decoration 138, 140, 210, 214
Delight 100, 102
Devotional picture 138
Dictionary 44
Dish 16, 114
Document 44, 46
Doll 210
Donkey figurine 52
Driving licence 44
Elephant figurine 146, 148, 150
Empty matchbox
Empty razor blade packet 174
Engine 152, 156
Fabric 100
Fairy tale book 100
Figurine 40, 52, 114, 146, 148, 150
Film projector 34
Fortification object 218, 220
Hanger 16
Helmet 64
Identity card 44, 48
Invitation to an exhibition opening 82
Joker 184
Lamb figurine 114
Lithography postcard 104
Logic game 240
Logic training ground 240
Magazine 16
Marine mollusc shell 28
Maritime book 134
Match 200
Matchbox 200
Matchbox label 138, 140, 200, 204
Mathematical cube 240
Medal 124, 138, 140, 214, 226,
228, 230
Menu 18
Metal lighter 236
Metalwork 70, 72
Militaria 210
Miniature alcohol bottle 86, 88
Miniature painting 160
Model fire brigade equipment 56
Mortar 210
Motorcycle 44
Motorisation
Mug 146
Newspaper 16
Number plate 44
Oil lamp 206
Order 210, 214
Painting 70, 110, 114, 118, 122,
160, 162, 210
Paper 44
Paperweight 100, 102
Paraffin lamp 206, 208
Paraffin cooker 206
Pen 232, 234
Pencil sharpener 74, 76
Photograph 16, 20
Piece of cutlery 16
Pillow 184
Plant pot 146
Plate 102
Pocket calendar 142, 144, 146,
148, 150
Postage stamp 90, 174
Postcard 16, 18, 20, 104, 138,
140, 174, 206
Postcard matrice 16
Poster 184
Pot 146
Public transport ticket 128, 130,
138, 246, 248
Puzzle cube 240
Radio set from the interwar period
22, 24, 26
Rubik’s cube 240, 244
Sculpture 118
Shawl 100
Shell 28, 30
Shopping bag 184
Sketch 122
Smile 100, 102
Souvenir medal from Toruń 230
Speedway programme 236
Stamp 90, 132, 138, 140, 174
Steam engine 152, 156
Sugar bowl 146
Tea bag 178, 180, 182
Tableware 184
Telephone card 90, 94, 174
Textiles 184
Theatre ticket 18
Ticket price list 246
Tile 16
Timetable 246
Toruń artists’ painting 108
Tractor 152, 156
Uniform 64, 210
Video camera 34
Vinyl record 78, 80
Wedgwood pottery 100
253
NOTES
Centrum Sztuki Współczesnej znaki cz asu
Centre of Contemporary Art znaki cz asu
ul. Wały gen. Sikorskiego 13
87-100 Toruń, Polska Poland
www.csw.torun.pl / [email protected]
Dyrektor Director
Stefan Mucha
Subiektywny przewodnik po kolekcjach“
“
'A Subjective Guide to Collections'
Publikacja towarzysząca wystawie Kwiaty naszego życia“
“
Publication accompanying the exhibition 'Flowers of Our Life'
Kurator Curator
Joanna Zielińska
Redakcja / Koordynacja Copy editing / Coordination
Beata Jurkiewicz
Piotr Lisowski
Agnieszka Pindera
Katarzyna Radomska
Joanna Zielińska
Tłumaczenie Translation
Monika Ujma
Korekta Proofreading
Marcin Harnas
Agnieszka Stęplewska
Zdjęcia Photographs
Wojtek Olech
Projekt graficzny i skład Design and typesetting
www.full-metal-jacket.pl
Patronat Patronage
Gazeta Nowości
Specjalne podziękowania dla kolekcjonerów Special thanks to collectors
© CSW Znaki Czasu /Autorzy
ISBN 978-83-927311-4-6
Printed in Poland
Druk:
ARTiS Poligrafia, Toruń

Untitled - Joanna Zielińska

Transkrypt

Podobne dokumenty