Wymagania edukacyjne z biologii, klasa I

Wymagania edukacyjne z biologii, klasa I

Wymagania edukacyjne wynikające z programu nauczania biologii dla gimnazjum nr DKW-4014-76/01
DOROTA OSUCH
Klasa I – „Bogactwo świata organizmów”
Nr
lekcji
Temat lekcji
Uczeń na ocenę:
dopuszczający
Dział I – Powitanie biologii
1
Historia i
współczesność
biologii
- wymienia nazwy
dziedzin biologii
- podaje zakres badań
pięciu dziedzin
biologii
- określa podstawowe
zasady prowadzenia
doświadczenia,
- wskazuje kolejne
etapy doświadczenia
wskazanego przez
nauczyciela
2
Źródła wiedzy
biologicznej
3
Obserwacje
organizmów
4
Klasyfikacja
organizmów
5
Liczba gatunków na
Ziemi
- wyjaśnia, co to jest
biosfera
6
Oznaczanie
organizmów
7
Organizmy,
komórki, geny
- rozpoznaje za
pomocą kluczy i
atlasów pięć
organizmów
roślinnych i
zwierzęcych
- wyjaśnia, czym jest
komórka,
- podaje przykłady
komórek budujących
organizmy
8
Ewolucja
organizmów
9
Pięć królestw
- nazywa obiekty,
które mogą być
przedmiotem
obserwacji,
- określa kolejne
czynności podczas
obserwacji z uŜyciem
lupy, mikroskopu,
binokularu
- wymienia
charakterystyczne
cechy dla danego
gatunku
dostateczny
dobry
bardzo dobry
- wskazuje waŜne
etapy w rozwoju
biologii jako nauki
- określa znaczenie
najnowszych odkryć
biologii i medycyny
- wskazuje zadania
stojące przed
biologią w XXI
wieku
- wskazuje etapy
planowania
doświadczeń zgodnie z
zasadami metodologii
biologii,
- proponuje proste
doświadczenie
sprawdzające podaną
przez siebie hipotezę
- wskazuje przyrządy
umoŜliwiające
obserwację wybranych
obiektów
przyrodniczych
- podaje znaczenie
podstawowych pojęć
związanych z
tworzeniem wiedzy
biologicznej
- omawia na
samodzielnie
wybranych
przykładach etapy
planowania i
prowadzenia
doświadczeń
- przedstawia zasady
przygotowywania
preparatu
mikroskopowego
- wskazuje
moŜliwość
barwienia
preparatów
mikroskopowych
- wyjaśnia znaczenie
dla klasyfikacji
organizmów
- uzasadnia
konieczność
tworzenia nazw
gatunkowych dla
nowo poznanych
organizmów
- podaje
- wskazuje miejsca
prawdopodobne
na kuli ziemskiej,
przyczyny wymierania gdzie występuje
gatunków Ŝyjących na największa
Ziemi przed milionami róŜnorodność
lat
gatunkowa,
- uzasadnia
znaczenie ochrony
róŜnorodności
biologicznej
- podaje
- podaje zasady
charakterystyczne
oznaczania
cechy organizmów
organizmów za
zaliczanych do jednego pomocą atlasów i
rodzaju
kluczy
- prezentuje
dokonania Karola
Linneusza i Karola
Darwina
- wskazuje
powody, dla
których jest waŜna
wiedza o liczbie
gatunków Ŝyjących
na Ziemi
- określa znaczenie
oznaczania
organizmów
- podaje funkcje
podstawowych
struktur
komórkowych
- określa rolę
genów
występujących w
komórce
- wskazuje dowody
świadczące o ewolucji
- rozpoznaje na
rysunkach i
schematach
podstawowe struktury
komórkowe oraz
podaje ich nazwy
- wyjaśnia, co to jest
ewolucja
- omawia etapy
przebiegu ewolucji
- wymienia nazwy
- podaje
- wskazuje drogi
- określa stopień
pokrewieństwa
miedzy wybranymi
grupami
organizmów
- uzasadnia, Ŝe
organizmów
królestw grupujących
organizmy kuli
ziemskiej
Dział II –Czynności Ŝyciowe organizmów
10
Sposoby odŜywiania - określa, czym jest
się organizmów
odŜywianie,
- nazywa sposób
odŜywiania się
wybranych przez
siebie organizmów
11
Sposoby oddychania - określa, czym jest
organizmów
oddychanie,
- nazywa sposób
oddychania wybranych
przez siebie
organizmów
12
Sposoby
rozmnaŜania się
organizmów
- określa, czym jest
rozmnaŜanie,
- nazywa sposób
rozmnaŜania się
wybranych przez
siebie organizmów
13
RóŜnorodne, a
jednak takie same
- wymienia czynności
Ŝyciowe organizmów,
- podaje podstawową
charakterystykę
czynności Ŝyciowych
organizmów
Dział III i IV – Od bakterii do roślin
14
Bakterie
- wskazuje środowiska
Ŝycia bakterii
charakterystyczne
cechy organizmów
zaliczanych do
poszczególnych
królestw
rozwoju
podział
ewolucyjnego
organizmów na
królestw organizmów królestwa jest
przyjętą w danej
chwili umową,
która ulegała i
będzie ulegać
zmianom
- wskazuje róŜnice
między odŜywianiem
się samoŜywnym i
cudzoŜywnym
- omawia przebieg
procesu fotosyntezy
- wskazuje
róŜnorodność
odŜywiania się
wśród organizmów
cudzoŜywnych
- wskazuje przykłady
organizmów
oddychających w
róŜny sposób,
- podaje przykłady
wykorzystania energii
w organizmie
- podaje przykłady
rozmnaŜania
płciowego i
bezpłciowego
organizmów
- wskazuje róŜnice w
wymianie gazowej
roślin i zwierząt
- porównuje
oddychanie
tlenowe i
beztlenowe
- uzasadnia, Ŝe
rozmnaŜanie płciowe
daje większą
moŜliwość
zmienności
organizmów niŜ
rozmnaŜanie płciowe
- omawia róŜnice
dotyczące budowy i
czynności Ŝyciowych
organizmów
jednokomórkowych i
tkankowych
- uzasadnia wpływ
rozmnaŜania
płciowego na
ewolucję
organizmów
- omawia czynności
Ŝyciowe bakterii
- uzasadnia waŜną
rolę bakterii jako
destruentów
- podaje
charakterystykę
chorób prionowych
- charakteryzuje
czynności Ŝyciowe
organizmów na
wybranych
przykładach,
- wskazuje róŜnice
miedzy organizmami
jednokomórkowymi a
tkankowymi
15
Wirusy i priony
(edukacja
prozdrowotna)
- wskazuje choroby
wywołane przez
wirusy
- określa rolę bakterii
w przyrodzie i Ŝyciu
człowieka
- wymienia
charakterystyczne
cechy wirusów
16
Grzyby i porosty
- wymienia
charakterystyczne
cechy grzybów,
- określa, czym jest
porost
- wskazuje moŜliwość
wykorzystania skali
porostowej do
określania stopnia
skaŜenia środowiska
17
Rola grzybów w
przyrodzie
(edukacja
prozdrowtna)
- podaje sposoby
odŜywiania się
grzybów,
- wskazuje rolę
destruentów w
przyrodzie
18
Glony
- wymienia organizmy
zaliczane do
destruentów,
- podaje, korzystając z
atlasów i kluczy,
przykłady grzybów
jadalnych, trujących i
niejadalnych
- wymienia nazwy
królestw, do których są
zaliczane glony,
- podaje znaczenie
- wskazuje róŜnice
między glonem
jednokomórkowym,
kolonijnym i
- uzasadnia
nieskuteczność
leczenia chorób
wirusowych
antybiotykami
- omawia czynności
Ŝyciowe grzybów
- uzasadnia, Ŝe
organizmy – mimo
róŜnic w przebiegu
czynności
Ŝyciowych – są do
siebie podobne
- uzasadnia
moŜliwość
wykorzystania skali
porostowej do
określenia stopnia
skaŜenia
środowiska
- omawia rolę
- nazywa róŜne
grzybów w
formy współŜycia
rozkładzie materii
grzybów z innymi
organicznej,
organizmami i
- charakteryzuje
podaje stosowne
grzyby jako pasoŜyty przykłady
- omawia czynności
Ŝyciowe glonów
- uzasadnia
przynaleŜność
glonów do róŜnych
królestw
glonów w przyrodzie i
Ŝyciu człowieka
wielokomórkowym
oraz podaje
odpowiednie
przykłady organizmów
- wykazuje zaleŜność
rozmnaŜania
płciowego roślin
zarodnikowych od
obecności wody w
środowisku
zewnętrznym
19
Rośliny
zarodnikowe
- podaje przykłady
roślin zarodnikowych,
- określa rolę roślin
zarodnikowych w
przyrodzie
20
Rośliny
nagozaląŜkowe
- wskazuje na
ilustracjach i okazach
naturalnych
kwiatostany męskie i
Ŝeńskie roślin
nagozaląŜkowych,
- rozpoznaje pospolite
rośliny
okrytozaląŜkowe za
pomocą atlasów i
kluczy
21
Rośliny
okrytozaląŜkowe
- wskazuje części
kwiatu rośliny
okrytozaląŜkowej,
- rozpoznaje pospolite
rośliny
okrytozaląŜkowe za
pomocą atlasów i
kluczy
- przedstawia związek
budowy kwiatu ze
sposobem zapylenia i
powiązanie budowy
owocu ze sposobem
rozsiewania nasion
22
Znaczenie
okrytozaląŜkowych
na Ziemi
- wskazuje cechy
roślin
okrytozaląŜkowych,
które pozwoliły im
zdominować
współczesną florę
świata
- wyjaśnia róŜnice
między strategiami
Ŝyciowymi roślin
drzewiastych i
zielnych
23
Budowa wewnętrzna - wymienia rodzaje
roślin
tkanek roślinnych,
- rozpoznaje na
ilustracjach tkanki
roślinne
Związek budowy
- wskazuje i nazywa
rośliny z jej funkcją organy roślinne
24
Dział V –Świat zwierząt bezkręgowych
25
Gąbki,
- określa środowisko
parzydełkowce,
Ŝycia gąbek,
płazińce i nicienie
parzydełkowców,
płazińców i nicieni,
- podaje
charakterystyczne
cechy roślin
zarodnikowych
- przedstawia
rozmnaŜanie się
roślin
zarodnikowych,
- wskazuje cechy
róŜniące mszaki,
paprocie, skrzypy i
widłaki
- wskazuje
- określa rolę
- omawia
przystosowania
kwiatostanów w
rozmnaŜanie
kwiatów
powstawaniu zaląŜka płciowe roślin
nagozaląŜkowych do
i nasienia,
nagozaląŜkowych
wiatropylności i nasion - przedstawia zmiany w świetle
do wiatrosiewności,
zachodzące w
uniezaleŜnienia
- wskazuje na mapie
kwiecie po
zapłodnienia od
świata rozmieszczenia zapłodnieniu
obecności wody w
roślin
środowisku,
nagozaląŜkowych
- uzasadnia, Ŝe
nasiona pomogły
skolonizować
nagonasiennym
nowe terytoria
- opisuje budowę
kwiatu i wskazuje
rolę poszczególnych
części w zapyleniu,
- wskazuje etapy
przekształcania
kwiatu po
zapłodnieniu,
powstawania nasion i
owoców
- wykazuje róŜnice w
rozmnaŜaniu się
roślin nago- i
okrytozaląŜkowych
oraz omawia ich
konsekwencje
- omawia przebieg
procesu
rozmnaŜania się
rośliny
okrytozaląŜkowej
- podaje podstawową
funkcję
poszczególnych
organów roślinnych
- podaje przykłady
przekształceń
organów roślin
związanych z
pełnioną funkcją
- uzasadnia
związek
anatomicznej i
tkankowej budowy
organu z pełnioną
funkcją
- wskazuje cechy
umoŜliwiające
tasiemcowi
pasoŜytnictwo
- omawia wybrane
czynności Ŝyciowe
parzydełkowców,
płazińców i nicieni
- omawia cechy
wspólne i róŜniące
parzydełkowców,
- podaje przykłady
- omawia tendencje
ewolucyjne świata
roślin lądowych,
wskazując na
postępujące
uniezaleŜnienie
procesu
rozmnaŜania od
obecności wody w
środowisku
zewnętrznym
- podaje podstawowe
- wskazuje
- wykazuje związek
funkcje
występowanie tkanek budowy tkanki z
poszczególnych tkanek na schemacie
pełnioną funkcją
roślinnych
organów roślinnych
26
Pierścienice i
mięczaki
27
Stawonogi
- rozpoznaje na
ilustracjach organizmy
zaliczane do
parzydełkowców,
płazińców, nicieni
- rozpoznaje na
ilustracjach organizmy
zaliczane do
pierścienic i
mięczaków oraz
wskazuje środowisko
ich Ŝycia
- rozpoznaje na
ilustracjach organizmy
zaliczane do
stawonogów,
- podaje podstawową
charakterystykę
poszczególnych
gromad stawonogów
- podaje
przystosowania
dŜdŜownicy do Ŝycia
w glebie,
- podaje
charakterystyczne
cechy mięczaków
- wskazuje
przystosowania w
budowie stawonogów
do trybu Ŝycia
zwierząt o symetrii
promienistej i
dwubocznej,
uzasadniając swój
wybór
- wykazuje zaleŜność - uzasadnia
między budową a
poŜyteczną rolę
środowiskiem Ŝycia
dŜdŜownic w
dŜdŜownicy,
przyrodzie
- omawia
charakterystyczne
cechy mięczaków
- wykazuje na
-charakteryzuje
wybranych
czynności Ŝyciowe
przykładach
wybranych
zaleŜność budowy
przedstawicieli
owadów z ich trybem gromad
Ŝycia,
stawonogów
- omawia róŜnice w
rozwoju owadów na
wybranych
przykładach