9. Masy powietrza i ich ruch wyjaśnia terminy: masa powietrza, front

9.
Masy powietrza i
ich ruch
wyjaśnia terminy: masa powietrza, front atmos­
feryczny (chłodny, ciepły)
podaje właściwości mas powietrza,
wyjaśnia ruch mas powietrza na podstawie ry­
sunku,
porównuje masy powietrza morskiego i konty­
nentalnego, charakteryzuje masy powietrza o
różnych właściwościach,
wymienia różne rodzaje wiatrów,
wskazuje na mapie rozmieszczenia wybranych
rodzajów wiatrów,
charakteryzuje różne rodzaje wiatrów,
gromadzi informacje dotyczące skutków wywo­
łanych gwałtownymi ruchami mas powietrza,
10.
Opady atmosfe­
ryczne - ich po­
wstawanie i wystę­
powanie na Ziemi
wyjaśnia proces powstawania opadów i osadów
atmosferycznych,
wyjaśnia zróżnicowanie opadów na Ziemi w za­
leżności od rozkładu temperatury i krążenia po­
wietrza w atmosferze,
wyjaśnia terminy: wilgotność bez­
względna, prężność pary wodnej, wil­
gotność względna, kondensacja,
opisuje mechanizm powstawania
chmur,
wskazuje na mapie obszary nadwyżek i niedo­
boru wilgoci na Ziemi,
charakteryzuje różne rodzaje chmur,
wyjaśnia przyczyny występowania opa­
dów frontalnych, konwekcyjnych i oro­
graficznych oraz charakteryzuje je,
ocenia warunki środowiska przyrodni­
czego sprzyjające bądź utrudniające
występowanie opadów,
przewiduje konsekwencje występowania nad­
wyżek i niedoborów opadów w atmosferze,
wymienia rodzaje osadów atmosferycznych i
rozpoznaje je na zdjęciach
11. . Zróżnicowanie kli­
12. matyczne wybra­
nych miejsc świata
wyjaśnia rozmieszczenie poszczegól­
nych mas powietrza na Ziemi,
opisuje i porównuje warunki pogodowe
na frontach atmosferycznych,
przedstawia mechanizm powstawania
różnych typów wiatrów i wskazuje, ja­
kie jest ich rozmieszczenie na mapie,
wyjaśnia termin: proces adiabatyczny,
wskazuje na mapie rozmieszczenie
wiatrów lokalnych, prezentuje informa­
cje ukazujące zniszczenia wywołane
gwałtownymi wiatrami w Polsce,
wykorzystuje skalę Saffira-Simpsona w
celu określenia znieszczeń wywoła­
nych wiatrami,
stosuje terminy pogoda i klimat,
oblicza średnią temperaturę powietrza atmosfe­
rycznego,
wykreśla klimatogram (diagram klimatyczny),
wymienia czynniki kształtujące klimat i podaje
przykłady ich wpływu na klimat wybranych ob­
szarów,
korzystając z map klimatycznych, charakteryzu­
je klimat wybranych obszarów,
wykazuje przyczyny różnic klimatycznych na
Ziemi,
wyjaśnia i ocenia zależności zachodzące po­
między klimatem a gospodarką człowieka,
podaje cechy charakteryzujące strefy klimatycz­
ne na Ziemi,
wskazuje na mapie strefy klimatyczne,
porównuje wybrane strefy klimatyczne,
odczytuje z mapy typy klimatu w poszczegól­
nych strefach klimatycznych,
przedstawia cechy klimatu Polski,
3
podaje argumenty świadczące o przej­
ściowym charakterze klimatu Polski,
korzystając z map, wskazuje czynniki
kształtujące klimat danego obszaru
ocenia skutki działalności człowieka na
zmiany klimatyczne,
wymienia kryteria klasyfikacji klimatów,
identyfikuje wybrane klimatogramy ze
strefami klimatycznymi,
wyjaśnia różnicę pomiędzy strefowością a astrefowością klimatyczną,
uzasadnia anomalie klimatyczne w Pol­
sce i Europie w ostatnich latach,