Kliknij tutaj - Wydawnictwa PTM - Polskie Towarzystwo Matematyczne

Transkrypt

Kliknij tutaj - Wydawnictwa PTM - Polskie Towarzystwo Matematyczne
90
Nowi profesorowie
mona o zastosowaniu analityczności członów nieliniowych do badania
asymptotyki czasowej rozwiązań.
Głównym nurtem badań Piotra Rybki są zagadnienia Stefana z prawem Gibbsa i kinetycznym przechłodzeniem. W fizycznej interpretacji
idzie o model wzrostu kryształów, matematycznie rzecz dotyczy badania
bardzo złożonych nieliniowych i nielokalnych zagadnień równań różniczkowych cząstkowych oraz subtelnych problemów geometrycznych.
Piotr Rybka jest autorem lub współautorem 37 artykułów naukowych,
skryptu dla studentów chemii oraz tłumaczenia na język polski, wespół
z P. Strzeleckim, podręcznika akademickiego L. C. Evansa Równania
różniczkowe cząstkowe. Ponadto współredagował tom sprawozdań konferencyjnych.
Profesor Piotr Rybka wypromował dwóch doktorów.
Tadeusz Nadzieja (Opole)
Witold Wnuk
Profesor Witold Wnuk urodził się 17 czerwca 1953 roku w Bydgoszczy. Studia matematyczne na Wydziale
Matematyki i Fizyki Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu ukończył w 1977 roku, otrzymując
dyplom z wyróżnieniem. W latach 1978–1981 odbył
studia doktoranckie w Instytucie Matematycznym
PAN. Stopień doktora nauk matematycznych uzyskał
w 1981 roku na podstawie rozprawy Reprezentacje
siatek Orlicza, której promotorem był Lech Drewnowski. Do 1994 roku
pracował w tymże Instytucie, gdzie w 1990 roku obronił rozprawę habilitacyjną Niektóre własności lokalnie solidnych krat liniowych związane
z topologiami porządkowo ciągłymi. Następnie został zatrudniony na Wydziale Matematyki i Informatyki Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza,
obejmując w roku 1996 stanowisko profesora nadzwyczajnego. Tytuł
naukowy otrzymał 26 lutego 2010 roku i z początkiem 2011 roku został
profesorem zwyczajnym.
Profesor Wnuk specjalizuje się w analizie funkcjonalnej, a tematyka jego badań obejmuje: strukturę topologicznych przestrzeni Riesza,
a w szczególności krat Banacha (własność Lebesgue’a, ilorazowe przestrzec 2011 Polskie Towarzystwo Matematyczne
Nowi profesorowie
91
nie Riesza, w tym ultraprodukty krat Banacha, różne typy podprzestrzeni w przestrzeniach Riesza, własności typu Schura i Dunforda–Pettisa
w kratach Banacha), reprezentacje krat Orlicza oraz przestrzenie funkcji
mierzalnych, miary i całki wektorowe (obrazy miar, istnienie modułu miary o wartościach w przestrzeni Riesza, jego postać i własności,
związki własności topologicznych przestrzeni Riesza E z własnościami
miar E-wartościowych). Wiele wyników uzyskanych przez Wnuka ma
charakter ostateczny, a o ich wartości świadczy fakt, że są one cytowane
w znanych monografiach. Do tej pory opublikował 56 prac, w tym jedną
książkę, i szereg artykułów biograficznych poświęconych życiu i dokonaniom naukowym profesorów Władysława Orlicza, Andrzeja Alexiewicza
oraz kilku matematyków japońskich.
Ważnym polem badań profesora Wnuka są tzw. kraty Orlicza, będące abstrakcyjnym odpowiednikiem funkcyjnych przestrzeni Musielaka–
–Orlicza. Analiza tego typu krat przedstawiona została w pracy Representations of Orlicz lattices opublikowanej w tomie 235 Dissertationes
Mathematicae w 1984 roku, stanowiącej rozszerzoną i uzupełnioną wersję
rozprawy doktorskiej. Na szczególną uwagę zasługują tu ogólne twierdzenia reprezentacyjne, z których wynika wiele wcześniejszych rezultatów,
uzyskanych przez H. Nakano, W. J. Claasa i A. C. Zaanena dla szczególnych przypadków. Wspomniana wyżej praca należy do najczęściej cytowanych publikacji Wnuka, do których zalicza się również jego monografia
Banach lattices with order continuous norms wydana przez PWN w 1999
roku. W literaturze znana jest ogromna liczba warunków równoważnych
porządkowej ciągłości normy (określanej także mianem własności Lebesgue’a w odniesieniu do przypadku niemetryzowalnych topologii lokalnie
solidnych). Około 150 z nich zostało zebranych i uporządkowanych przez
Wnuka w tej perfekcyjnie napisanej książce, której zaletą jest synteza
fundamentalnych wyników w teorii porządkowo ciągłych krat Banacha,
a także wiele nowych dowodów opartych na oryginalnych technikach,
innych niż wcześniej znane. Witold Wnuk jest autorem kilku nowych –
w tym operatorowych – charakteryzacji porządkowej ciągłości normy oraz
niezwykle subtelnych modyfikacji znanego twierdzenia Łozanowskiego
i warunku typu Meyer-Nieberga i Fremlina, prowadzących do nieznanych
dotąd opisów tzw. σ-porządkowej ciągłości normy (własności istotnie
słabszej od porządkowej ciągłości).
Za godne uwagi wypada ponadto uznać badania Wnuka dotyczące krat Banacha z własnościami typu Schura i Dunforda–Pettisa (tę
ostatnią zdefiniował A. Grothendieck). Wprowadził on – niezależnie od
92
Nowi profesorowie
F. Räbigera i J. Sancheza – pojęcie pozytywnej własności Schura (tzn. ciągi dodatnie słabo zbieżne do zera są normowo zbieżne), którą analizował
w wielu kierunkach i której poświęcił kilka publikacji.
Wspominając o dokonaniach Witolda Wnuka w zakresie analizy
struktury przestrzeni Riesza warto zwrócić uwagę na jego publikacje
dotyczące tzw. podprzestrzeni regularnych i σ-regularnych (których
znaczenie nie zostało jeszcze w pełni wyjaśnione), a zwłaszcza przestrzeni
ilorazowych. Wnuk udowodnił (we współpracy z B. Wiatrowskim) szereg
twierdzeń o dyskretności bądź ciągłości ilorazów, w tym ultrapotęg krat
unormowanych. Do bardziej spektakularnych wyników z tego zakresu
należą warunki konieczne i dostateczne na ciągłość oraz dyskretność
ultrapotęg. Warunki te sformułowane są w języku pozwalającym ustalić
ciągłość lub dyskretność ultrapotęg wielu klasycznych krat Banacha.
Witold Wnuk przez wiele lat zajmował się miarami wektorowymi.
Również w tej dziedzinie uzyskał kilka wartościowych wyników – zwłaszcza tych, które są pochodną współdziałania z jego mistrzem i nauczycielem, profesorem Lechem Drewnowskim. W teorii miary wielokrotnie
podejmowano badania własności rodzin takich zbiorów należących do
σ-algebry podzbiorów przestrzeni X, że wartości miary na nich są elementami ustalonego podzbioru Y ⊂ X. Drewnowski i Wnuk ustalili,
iż znaczna część rozważań powyższego typu podpada pod dość ogólne,
jednolite procedury, które przedstawili w dwóch pracach. Ich autorstwa są także twierdzenia o warunkach istnienia i postaci modułu |m|
miary m o wartościach w kratach Banacha (a nawet w ogólniejszych
przestrzeniach) oraz dziedziczeniu przez |m| własności funkcji m. Analizowany przez nich był również szczególny przypadek miary będącej
całką Pettisa.
Witold Wnuk nieprzerwanie i aktywnie angażuje się w życie naukowe
biorąc udział w licznych konferencjach międzynarodowych, na których
wygłaszał odczyty (w tym kilka plenarnych). Był i jest zapraszany na
wykłady do wielu zagranicznych placówek naukowych. Współorganizował
także trzy duże międzynarodowe konferencje naukowe. Uczestniczył w realizcji pięciu grantów KBN i projektów badawczych MNiSW oraz grantu
Fundacji im. Stefana Batorego. Był promotorem i recenzentem w kilku
przewodach doktorskich (w tym dwóch przeprowadzonych za granicą).
Przez prawie 25 lat wspierał redakcję Commentationes Mathematicae
pełniąc początkowo funkcję sekretarza, a później zastępcy redaktora. Za
swoją różnorodną działalność wielokrotne był wyróżniany nagrodami
przyznawanymi przez władze uczelni oraz wydziału.
Nowi profesorowie
93
Prace twórcze Witolda Wnuka dotyczą matematyki teoretycznej,
a jego obowiązki dydaktyczne są w znacznej mierze powiązane z zastosowaniami matematyki. Od wielu lat prowadzi wykłady z elementów
ekonomii matematycznej i podstaw matematyki finansowej.
Mieczysław Mastyło (Poznań)
Dariusz Zagrodny
Dariusz Zagrodny jest profesorem na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym Uniwersytetu Kardynała Stefana
Wyszyńskiego w Warszawie. Tytuł profesora otrzymał
w 2008 roku.
Studia na Politechnice Łódzkiej ukończył w 1982
roku. Na tej samej uczelni, w roku 1987, po przedstawieniu rozprawy Warunki dostateczne istnienia minimum w analizie niegładkiej uzyskał stopień doktora.
W 1997 roku przedstawił rozprawę Wykorzystanie rachunku różniczkowego i subróżniczkowego do badania funkcji wypukłych, na podstawie której
otrzymał na Uniwersytecie Łódzkim stopień doktora habilitowanego.
Prowadził wykłady kursowe na wspomnianych uczelniach oraz na Uniwersytecie Warszawskim. Dotyczyły one optymalizacji, teorii ryzyka, matematyki ubezpieczeniowej, rachunku prawdopodobieństwa i statystyki
matematycznej, analizy funkcjonalnej i nieliniowej. Na Politechnice Łódzkiej kierował zespołem dydaktycznym, który stworzył specjalność „matematyka finansowa i ubezpieczeniowa”. Obecnie jest kierownikiem Katedry
Matematyki na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym UKSW.
Dariusz Zagrodny zajmuje się głównie analizą niegładką i jej zastosowaniem w optymalizacji. Dodatkowo jego zainteresowania naukowe obejmują analizę nieliniową, analizę funkcjonalną i teorie ryzyka.
Współpracował z matematykami francuskimi oraz R. T. Rockafellarem,
przebywając na stażach naukowych w USA i Francji. Najbardziej znane
jego prace dotyczą uogólnienia twierdzenia o wartości średniej dla funkcji
dolnie półciągłych. Były one przydatne w dowodzeniu dalszych rezultatów. W szczególności, we wspólnych pracach z matematykiem francuskim
M. Thibaultem autorzy pokazali, jak za pomocą subgradientu Clarke’a
oszacować zachowanie dolnie półciągłej funkcji na przestrzeni Banacha.
c 2011 Polskie Towarzystwo Matematyczne