Technologie zrywki drewna minimalizujące ingerencję ... alternatywne dla obecnie stosowanych na ...

Transkrypt

Technologie zrywki drewna minimalizujące ingerencję w środowisko leśne,
alternatywne dla obecnie stosowanych na obszarze leśnych siedlisk
przyrodniczych Natura 2000 w Puszczy Bukowej.
Kamil Kędraa, b
a
Polskie Towarzystwo Mykologiczne
b
International Society for Fungal Conservation
e-mail: [email protected]
Wstęp
Puszcza Bukowa to obszar Nadleśnictwa Gryfino, wchodzi także w skład Leśnego
Kompleksu Promocyjnego „Puszcze Szczecińskie”. Ideą przewodnią tworzenia LKP jest
promowanie zrównoważonej gospodarki leśnej – racjonalnego instrumentu pozwalającego
korzystać z naturalnych zasobów leśnych bez szkody dla ich wewnętrznej równowagi
(Fronczak 2007). LKP to obszary funkcjonalne o znaczeniu ekologicznym, edukacyjnym i
społecznym, a zasady ich zagospodarowania są opiniowane przez rady naukowo-społeczne
(ZHL 2011).
W ostatnich latach znacznie wzrosła masa największych pojazdów wywożących
drewno z terenu Puszczy Bukowej. Odbiorcy drewna to głównie przedstawiciele przemysłu
drzewnego – meblarskiego, tartacznego (panele wykończeniowe), przetwórstwa drzewnego
(płyty drewnopochodne) a także papierniczego oraz energetycznego, ze względu na dużą
wartość opałową buka. Kilka lat temu odbiorcy drewna wjeżdżali do lasu samochodami
zabierającymi po 8-9 ton drewna, obecnie są to auta wywożące jednorazowo nawet po 20 ton
(Kraśnicki 2010). Brak dużej składnicy zbiorczej w okolicach Puszczy zmusza Nadleśnictwo
do zezwalania kupcom na odbiór drewna ze składnic przydrożnych znajdujących się na
terenie lasu. Powoduje to znaczne szkody – m in. rozjeżdżanie istniejących dróg oraz
zaleganie surowca w terenie do czasu zabrania przez odbiorcę. Obecnie nadleśnictwo
nastawione jest na remont dróg wywozowych i dostosowanie ich do potrzeb dużych pojazdów
odbiorców. Wydaje się, że najlepszym rozwiązaniem byłoby zainwestowanie w stworzenie
większej składnicy zbiorczej i wprowadzenie zakazu wjazdu do lasu pojazdów odbiorców.
Dominujący system pozyskania drewna na terenie Puszczy Bukowej to metoda
sortymentowa (drewna długiego i krótkiego).
W obrębie utworów zwałowych moreny czołowej (utwory lekko szkieletowe,
warstwowo: gliny piaszczyste, piaski gliniaste a także piaski luźne i gliny zwykłe), na terenie
Puszczy Bukowej występują różnorodne warunki wilgotnościowe, ze względu na liczne
wierzchowiny oraz zagłębienia odpływowe. Na wierzchowinach mogą kształtować się gleby
np. brunatne głęboko gruntowoglejowe, natomiast w zagłębieniach – opadowoglejowe
(Brożek, Zwydak 2010). Ze względu na fakt, że drogi wywozowe przebiegają najczęściej w
dolinach, którymi okresowo mogą spływać wody należy uznać że przynajmniej miejscami
jest to grunt niezbyt dobrze odwadniany a przyjęte urządzenia zrywkowe powinny być
przygotowane także na trudniejsze warunki, gdyż najczęściej obecne tu gliny (różnego typu)
ulegają silnemu uplastycznieniu pod wpływem wilgoci.
Zgodnie z wymaganiami określonymi w przetargu na usługi leśne w Nadleśnictwie
Gryfino na lata 2013-2015: od wykonawców wymaga się dysponowania przynajmniej
1 skiderem klasy minimum LKT-80 oraz przynajmniej jednym zestawem do mechanicznej
zrywki nasiębiernej z żurawiem hydraulicznym. W niniejszym opracowaniu omówiono
aktualnie stosowany w Nadleśnictwie system zrywkowy oraz alternatywne dla niego systemy
o mniejszej ingerencji w środowisko leśne.
Materiał Zespołu Lokalnej Współpracy, plan zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000
Wzgórza Bukowe PLH320020. Szczecin, październik 2013.
1
I. Technologie zrywki drewna
Przedstawiono następujące warianty w obrębie trzyetapowej zrywki drewna (zrywka
drewna do szlaku, przemieszczenie wzdłuż szlaku do węzła z drogą wywozową i wywóz na
składnicę zbiorczą) lub dwuetapowej (gdy zrywka od pnia do szlaku kończy się w miejscu
umożliwiającym dojazd i załadunek forwardera bez dodatkowych szkód w drzewostanie, z
pominięciem pktu 2).
1) zrywka pojedynczego drzewa w częściach od pnia do szlaku zrywkowego
(największe trudności terenowe, duże spadki: konieczność zwrotności, precyzji i
minimalizacji uszkodzeń). Zrywka półpodwieszona lub podwieszona
wariant 1.1: żelazny koń (np. 2090 PRO z dźwigiem hydraulicznym lub/i wózkiem)
wariant 1.2: koń (+moderator i czepiec zrywkowy PCV lub dwukółka zrywkowa)
wariant 1.3: wciągarka kabestanowa (np. PW 17 Multi+czepiec zrywkowy PCV)
wariant 1.4: ślizg PCV (np. leykam logline) + wybrany wariant z 1-3
wariant 1.5: kolejka linowa (np. Larix 3T)
2) (opcjonalnie) zrywka drewna leżącego wzdłuż szlaku zrywkowego do składnicy
tymczasowej przy drodze wywozowej. Zrywka półpodwieszona lub nasiębierna
wariant 2.1: skider LKT-80 Turbo (obecnie stosowany w Nadleśnictwie)
wariant 2.2: skider gąsienicowy
wariant 2.3: miniforwarder (np. Terri 34)
wariant 2.4: koń (+moderator i czepiec zrywkowy PCV lub dwukółka zrywkowa) lub
forwarder konny (zaprzęg dwukonny z wozem konnym)
3) wywóz drewna ze składnicy tymczasowej (tylko główne drogi wywozowe)
wariant 3.1: forwarder (np. Timberjack 810D lub 1110D)
wariant 3.2: forwarder konny (zaprzęg dwukonny z wozem konnym)
2
Ad. 1) zrywka pojedynczego drzewa w częściach od pnia do szlaku zrywkowego
WARIANT 1.1: żelazny koń (np. 2090 PRO z dźwigiem hydraulicznym lub/i wózkiem)
Żelazny koń to urządzenie charakteryzujące się małymi wymiarami (ok. 1m
szerokości), względnie dużą siłą uciągu (zwykle ok. 1T), zwrotnością (praktycznie zawraca w
miejscu) i niskim naciskiem jednostkowym na podłoże (średnio ok. 5 (10) kPa). Przyjmuje
się, że nacisk jednostkowy pojazdów pracujących przy zrywce drewna nie powinien
przekraczać 30–40 kPa (Gil 1999). Wśród urządzeń tego typu można znaleźć modele, które
radzą sobie z kątem nachylenia stoku nawet do 100% (45°). Radzą sobie świetnie także w
warunkach zimowych. Układ jezdny – gąsienicowy.
Nazwa
wymiary: szer./dł./wys. [m]
nacisk jednostkowy [kPa]
waga [kg]
prędkość [km/h]
maksymalny ładunek [kg]
maksymalny spadek ter. [%]
moc silnika [KM]
układ jezdny
wyposażenie
cena [PLN]
Żelazny koń
1,2 / 2,6 / 1,3
5 (1,4 – 2,15 N/cm2)
500
4-6
1 000
100
18
gąsienicowy
wciągarka - 20m liny, przyczepa
kombi, żuraw hydrauliczny
40 000
3
Model 2090 PRO to mikrociągnik gąsienicowy z żurawiem teleskopowym o zasięgu 2
metrów. Podczas testów udowodniono, że urządzenie radzi sobie także z transportem dużych
sortymentów, np. 12-metrowa dłużyca o średnicy 41 cm, manipulacja odbyła się bez
problemów (Jirikowski 2009).
Żelazny koń może być także agregowany z wózkiem 2-kołowym, tworząc w ten
sposób mikroforwarder.
4
Innym przykładem może być żelazny koń MK18 RC o podobnych parametrach, ale
sterowany zdalnie.
5
Kolejny przykład tego typu urządzenia to żelazny koń KASPEN. Jednorazowo może
przewieźć ok. 1,5 m3 drewna. Jest także wyposażony we wciągarkę sterowaną radiowo z 20 m
liny stalowej o grubości 8mm.
źródła:
http://bfw.ac.at/rz/bfwcms2.web?dok=7711
http://lennartsfors.com/index.php/en/products/the-ironhorse
http://www.serra.pl/index.php?id=3&cat=3
http://sklep.interforst.pl/elazny-ko/826-elazny-ko-2090-pro.html
http://www.forestmeri.cz/forest-horse---zelezny-k%C5%AF%C5%88/
http://www.gazetalesna.pl/czytaj/114/Czeski-ko%C5%84-%C5%BCelazny
https://www.youtube.com/watch?v=PIq7hK32VeA
6
WARIANT 1.2: koń (+moderator i czepiec zrywkowy PCV lub dwukółka zrywkowa)
Wleczona zrywka konna powoduje spore uszkodzenia gleby, jest możliwa do
stosowania na krótkich odległościach – 50 (100) m. Użyteczność tego typu zrywki wzrasta w
okresie zimowym (większy współczynnik tarcia ślizgowego, mniejsze uszkodzenia gleby).
Wielkość maksymalnego ładunku zwiększa także użycie dwukółki zrywkowej (zrywka
półpodwieszona).
nazwa
waga [kg]
prędkość [km/h]
moc silnika [KM]
układ jezdny
wyposażenie
cena [PLN]
koń ciężki
70 (dla zrywki wleczonej)
1 000
110
2 500
źródło:
http://pennybrookhouse.blogspot.com/2012_07_01_archive.html
7
WARIANT 1.3: wciągarka kabestanowa (np. PW 17 Multi+czepiec zrywkowy PCV)
Z uwagi na wleczony charakter zrywki, w celu minimalizacji szkód w środowisku
leśnym, zaleca się zrywkę w okresie zimowym (większy współczynnik tarcia ślizgowego,
mniejsze uszkodzenia gleby) oraz użycia dodatkowego sprzętu zrywkowego (np. czepiec
zrywkowy PCV). Wciągarka ma możliwość zainstalowania liny o dowolnej długości (w
sprzedaży dostępna jest lina o długości 300m w cenie 950zł).
nazwa
waga [kg]
prędkość
moc silnika [KM]
układ jezdny
wyposażenie
cena [PLN]
PW 17 Multi
17 – 40 (z silnikiem)
12,5 m/min – 47 m/min (nawijanie liny)
1 700
4
lina 60 m (możliwość dowolnego zwiększenia długości)
16 800
źródło:
http://www.bsjw.ch/index.php?id=190&L=1
8
WARIANT 1.4: ślizg PCV (np. leykam logline) + wybrany wariant z 1-3
Ślizgi z PCV są lekkie i wytrzymałe, minimalizują wpływ zrywki na środowisko
leśne. Wykorzystują naturalne pochylenie terenu (dla spadków 10 – 50%). Montaż ułatwia
użycie wciągarki, sekcje mają po 5m długości i 35cm średnicy. Transport drewna w okolice
ślizgu może odbywać się za pomocą wciągarki kabestanowej, żelaznego konia lub innych
urządzeń pomocniczych. Koszt zakupu 200m ślizgu wraz z hamulcami to ok. 60 tyś. zł.
źródło:
http://utilajedepadure.ro/ro/livrare-leykam-logline
WARIANT 1.5: kolejka linowa (np. Larix 3T)
W warunkach Puszczy Bukowej, gdzie spadki stoków mają niekiedy znaczne
nachylenia, jednak odległości na których występują są stosunkowo krótkie, warto rozważyć
możliwość stosowania niewielkich, przenośnych (mobilnych) kolejek linowych, np. Larix 3T,
Larix Kombi H (np. w oddziale 262 – średni spadek 34% na odległości do ok. 150m).
nazwa
waga [kg]
prędkość
moc silnika [KM]
układ jezdny
wyposażenie
cena [PLN]
Larix: Kombi H -
T3
2 650 – 3 650
0,8 m/s (nawijanie liny)
3 000
Zasięg: 350 m - 650 m
300 000 - 350 000
9
źródło:
http://www.slpkrtiny.cz/en/commercial/forest-machinery/forest-cableways/larix-kombi-h/
10
Ad. 2) zrywka drewna leżącego wzdłuż szlaku zrywkowego do składnicy tymczasowej
WARIANT 2.1: skider LKT-80 (obecnie stosowany w Nadleśnictwie)
Cechą odróżniającą LKT 80 od późniejszych modeli jest napięcie znamionowe układu
elektrycznego wynoszące 12 V, nieopuszczana płyta oporowa, mniejsza masa oraz
jednobębnowa wciągarka (w późniejszych modelach – dwubębnowe). Promień skrętu = 9,3m.
nazwa
waga [kg]
prędkość [km/h]
moc silnika [KM]
układ jezdny
wyposażenie
cena [PLN]
LKT 80 – LKT 82 Turbo
2,2 / 5,3 / 2,6 – 2,3 / 5,8 / 3,0
ponad 100
6 400 – 7 263
25
3 600
25%
82 KM – 124 KM
kołowy
wciągarka jednobębnowa (77m liny) - dwubębnowa (74 m)
320 000
źródło:
http://www.njuskalo.hr/traktori/lkt-81-oglas-3315853
11
WARIANT 2.2: skider gąsienicowy (np. ASV Posi-Track RC-100 – mały skider
gąsienicowy)
Skidery gąsienicowe charakteryzują się małymi naciskami jednostkowymi na grunt
oraz wysokimi możliwościami poruszania się w trudnym terenie. Większe skidery
gąsienicowe mogą wyrządzać znaczne szkody w środowisku leśnym (Gil 2013).
nazwa
waga [kg]
prędkość [km/h]
moc silnika [KM]
układ jezdny
wyposażenie
cena [PLN]
ASV Posi-Track RC-100
1,8 / 3,0 / 2,0
25
4 600
10 - 19
3 500
50%
100
gąsienicowy
ok. 150 000
źródło:
http://ellsinore.com/eofc/Thinning%20Study.htm
12
WARIANT 2.3: miniforwarder (np. Terri 34)
„Terri 34 napędzany jest silnikiem wysokoprężnym Perkinsa o mocy 72 KM. Ma
hydrostatyczne przeniesienie napędu, umożliwiające jazdę z szybkością do 19 km/h. Wózek
przedni i wózek tylny mają trzykołowe osie typu boogie oraz gumowo-stalowe gąsienice. To
właśnie gąsienice są największym atutem miniforwardera: dzięki nim nacisk na podłoże –
przy maksymalnym obciążeniu tylnego wózka – wynosi tylko 0,46 kg/cm²” (Łasica 2013).
Możliwości stosowania urządzenia istotnie ogranicza jego wysoka cena (650 tyś zł).
nazwa
Terri 34
1,9 / 6,5 / 2,9
46
waga [kg]
Max. 8500 kg
prędkość [km/h]
19
4 000
maksymalny spadek ter.
[%]
moc silnika [KM]
72
układ jezdny
gąsienicowy
wyposażenie
żuraw hydrauliczny z chwytakiem
cena [PLN]
640 000
13
źródła:
http://www.terri.se/default.asp?Language=en&HeadPage=424&History
http://www.drwal.net.pl/Maly_forwarder_ze_szwecji,strona-2229.html
WARIANT 2.4: koń (+moderator i czepiec zrywkowy PCV lub dwukółka zrywkowa) lub
forwarder konny (zaprzęg dwukonny z wozem konnym)
Zrywka nasiębierna charakteryzuje się najmniejszymi wartościami nacisku na podłoże.
Zastosowanie wózka zrywkowego znacznie zwiększa możliwości uciągu zaprzęgu konnego.
Obecnie dostępne są nowe technologie wózków do zrywki konnej, także wózki wyposażone
w niezależny żuraw hydrauliczny z chwytakiem.
nazwa
wymiary: szer./dł./wys. [cm]
waga [kg]
prędkość [km/h]
moc silnika [KM]
układ jezdny
wyposażenie
cena [PLN]
forwarder konny
2 500
2 500
wózek zrywkowy
15 000 (wózek bez chwytaka)
źródło:
http://www.drwal.net.pl/Trwaja_targi_kwf_tagung_w_bopfingen,strona-1556.html
14
Ad. 3) wywóz drewna ze składnicy tymczasowej (tylko główne drogi wywozowe)
WARIANT 3.1: forwarder (np. Timberjack 810D lub 1110D)
nazwa
waga [kg]
prędkość [km/h]
moc silnika [KM]
układ jezdny
wyposażenie
cena [PLN]
810D – 1110D
2,5 / 8,0 / 3,7 - 2,7 / 9,4 / 3,8
85
10 500 – 14 000
max. 23
9 000 - 12 000
117 - 163
kołowy
dźwig hydrauliczny z chwytakiem, do 10m zasięgu
ok. 300 000 - 400 000
źródło:
http://www.nettikone.com/timberjack/810d/1158640
WARIANT 3.2: forwarder konny (zaprzęg dwukonny z wozem konnym, jak w 2.4)
15
II. Elementy kosztorysu
1) Koszty jednostkowe ciągnika LKT 80 z dwukółką z napędem, cena zakupu 340tyś.zł
(Dudek 2011).
LKT 80 + dwukółka z
napędem
zł/rok
zł/h
38 250
28,98
15 450
11,7
8 500
6,44
62 200
47,12
34 670
26,27
6 934
5,25
36 960
28
26 775
20,28
105 339
79,8
167 539
126,92
Pozycja kosztów
Amortyzacja
Odsetki bankowe
Ubezpieczenie
I. Koszty stałe -razem
Paliwo
Oleje, smary
Płace załogi
k. kucia i weterynaryjne
II. Koszty zmienne - razem
Koszt zrywki razem (I + II)
2) Koszty jednostkowe zaprzęgu dwukonnego z wozem konnym (forwarder konny), cena
zakupu 15tyś.zł (Dudek 2011).
Zaprzęg 2-konny + wóz konny
zł/rok
zł/h
1 667
1,26
672
0,51
500
0,38
2 839
2,15
3 784
2,87
2 204
1,67
34 320
26
600
0,45
40 908
30,99
43 747
33,14
Pozycja kosztów
Amortyzacja
Odsetki bankowe
Ubezpieczenie
I. Koszty stałe -razem
K.pasz na dzień pracy
K. pasz na dzień postoju
Płace załogi
K. kucia i weterynaryjne
II. Koszty zmienne - razem
Koszt zrywki razem (I + II)
3) Porównanie kosztów jednostkowych zrywki nasiębiernej skiderem LKT 80 z dwukółką z
napędem i zaprzęgiem dwukonnym z wozem konnym (forwarderem konnym), w zależności
od odległości zrywki (Dudek 2011).
technologia zrywki
LKT 80 + dwukółka z
napędem
Zaprzęg 2-konny + wóz
konny (zrywka w górę
stoku)
Zaprzęg 2-konny + wóz
konny (zrywka w dół
stoku)
100
Odległość zrywki [m]
200
500
3
koszt zrywki [zł/m ]
700
18,18
20,54
22,91
25,28
7,72
9,41
11,12
12,84
7,13
7,99
8,84
9,69
16
4) Koszty jednostkowe prac związanych z pozyskaniem drewna przy użyciu:
- pilarki spalinowej (Husqvarna 375XP)
- harwestera (Silvatec model 884TH)
- ciągnika rolniczego (Ursus C-385M z wciągarką zawieszoną na TUZ)
- forwardera (Valmet 860 z klembankiem.)
(Długosiewicz, Grzebieniowski 2009)
Pozycja kosztów
Amortyzacja
Przechowanie
Ubezpieczenie
Koszty stałe - razem
Paliwa
Naprawy
Robocizny
Koszty zmienne - razem
Roczne koszty ekspl.
Koszt jednostkowy [zł/m3]
Pilarka spalinowa
2 640
2 640
21 691
17 323
39 014
41 654
7,63
Harwester
Ciągnik rolniczy
Roczne koszty eksploatacyjne [zł]
70 000
17 333
1 200
10 500
110
81 700
17 443
59 251
9 948
55 322
14 832
54 135
41 526
168 708
66 306
250 408
83 749
13,83
15,34
Forwarder
61 500
1 200
13 100
75 800
72 418
37 365
48 324
158 107
233 907
12,92
III. Wnioski
1) Czynnością, która najwydatniej wydłuża czas cyklu pracy urządzeń zrywkowych jest
załadunek, wraz z czynnościami manipulacyjnymi (Dudek 2011). Z tego względu większą
wydajnością cechują się systemy zrywkowe najlepiej rozwiązujące ten problem
(mechanizacja załadunku i możliwość łatwego manewrowania na stanowisku), np. żelazny
koń z chwytakiem hydraulicznym.
2) Zrywka konna w warunkach Puszczy Bukowej wydaje się mieć zastosowanie głównie jako
zrywka nasiębierna, pomiędzy punktami pośrednimi transportu. Zalety takiego rozwiązania to
wysoka wydajność pracy, niskie koszty, niewielka ingerencja w środowisko, dobra możliwość
manewrowania a przez to skrócenie czasu załadunku (zwłaszcza przy użyciu wózka z
własnym dźwigiem hydraulicznym). Puszcza Bukowa to także Park Krajobrazowy,
wyjątkowo istotne są tutaj aspekty społeczne (estetyka krajobrazowa, edukacja przyrodnicza),
także z tego względu zrywka konna (jako opcja dla najwrażliwszych terenów) byłaby
właściwym rozwiązaniem. Problemem pozostaje brak zaplecza dla zrywki konnej (stadnina
koni zimnokrwistych), jednak należy traktować to jako niszę, która w przyszłości może zostać
zapełniona.
3) Żelazny koń, to urządzenie które wydaje się najlepiej spełniać wytyczne gospodarcze i
przyrodnicze. Jest to maszyna cechująca się największą precyzją, dużą wydajnością, ok.
6m3/h (zwłaszcza w porównaniu z niewielkimi wymiarami) i możliwością pracy w trudnych
warunkach. Uszkodzenia w środowisku, powstałe w wyniku zrywki półpodwieszonej można
wydajnie minimalizować stosując wyposażenie dodatkowe, jak wózek zrywkowy (zrywka
nasiębierna) oraz dźwig z chwytakiem.
17
4) Wykonawca prac zrywkowych na terenie Nadleśnictwa Gryfino powinien dysponować
wystarczająco szerokim zestawem urządzeń do wykonania prac zrywkowych w różnorodnych
warunkach terenu i wymagań ochronnych (podejście indywidualne, nie schematyczne). W
skład takiego zestawu może wchodzić np. 1 wciągarka kabestanowa, 2 urządzenia typu
żelazny koń oraz 1 ciągnik gąsienicowy - o dużej sile uciągu, stosunkowo małych rozmiarach
i niskim nacisku jednostkowym na glebę (np. typu Posi-Track RC-100). Takie oferty,
gwarantujące minimalizację szkód w środowisku naturalnym, powinny być promowane w
przetargach na wykonie usług leśnych na terenie Nadleśnictwa.
5) Rozwiązaniem wartym sprawdzenia w warunkach Puszczy Bukowej jest mała, mobilna
kolejka linowa (np. typu Larix) o dużej wydajności (10m3/h) dla niewielkich odległości
zrywki (100-300m). Gęsta sieć szlaków zrywkowych, potrzeba maksymalizacji ochrony
środowiska naturalnego, duże gabaryty pozyskiwanych sortymentów oraz specyfika
ukształtowania terenu świadczą o celowości podjęcia prób w tym kierunku. W Leśnym
Kompleksie Promocyjnym zaleca się stosowanie eksperymentalnych i pilotażowych metod
hodowlano-ochronnych i promowanie postępu naukowo-technicznego, bazującego na
podstawach ekologicznych (Fronczak 2007, ZHL 2011).
6) Innym rozwiązaniem zrywkowym, wartym przeprowadzenia prób w warunkach Puszczy
Bukowej jest ślizg PCV typu Leykam logline. Sama zrywka odbywa się dzięki sile grawitacji,
naturalnemu spadkowi terenu oraz niskiej wartości współczynnika tarcia ślizgowego (0,27 dla
buka z korą). Ograniczona średnica ślizgu (35 cm) umożliwia zastosowanie głównie w
drzewostanach trzebieżowych.
7) Najlepszym okresem do prowadzenia prac związanych z pozyskaniem drewna jest okres
zimowy, generuje najmniejsze szkody w środowisku naturalnym. W tym okresie występują
też najmniejsze opory ruchu dla zrywki (niskie współczynniki tarcia ślizgowego i tocznego),
zmniejsza to wydatnie czasochłonność i pracochłonność a co za tym idzie - koszty prac
pozyskaniowych.
8) Ciągnik typu LKT to ciężki sprzęt zrywkowy, który powoduje znaczne, utrzymujące się
przez długi czas szkody w środowisku leśnym. To także wysokie koszty zrywki, ok. 120 zł/h.
W najtrudniejszych warunkach Puszczy Bukowej ciągnik kołowy typu skider nie zapewnia
pełnej operacyjności – ruch tylko w dół stoku w terenie o spadku >33%≈18º (Gil 2007).
Należy dążyć do zastąpienia tego typu sprzętu mniejszymi ciągnikami gąsienicowymi lub
innymi rozwiązaniami, mniej ingerującymi w środowisko, jak wciągarka kabestanowa,
zrywka konna, kolejka linowa czy ślizg PCV – w zależności od specyfiki konkretnej sytuacji.
9) Warto rozważyć lokalizację składnicy zbiorczej w niedalekim sąsiedztwie Puszczy
Bukowej, która umożliwiłaby przechowywanie surowca drzewnego w odpowiednich
warunkach przez dłuższy czas. W dużym stopniu uniezależniłoby to czas prowadzonych prac
pozyskaniowych od okresu odbioru drewna. Prowadzone prace mogłyby odbywać się w
okresie zimowym, nie byłoby też potrzeby składowania większych ilości drewna przez
dłuższy czas na składnicach przydrożnych w okresie wiosenno-letnim (możliwość deprecjacji
surowca oraz zasiedlania kłód przez faunę kambio- i ksylofagów). Lokalizacja większej
składnicy drewna umożliwiłaby także wprowadzenie zakazu wjazdu pojazdów odbiorców
drewna na teren Puszczy.
18
Literatura:
Brożek S., Zwydak M. 2010. Atlas gleb leśnych Polski. CILP, Warszawa.
Długosiewicz L., Grzebieniowski W. 2009. Porównanie wybranych technologii pozyskania
drewna pod względem wydajności i kosztów. Inżynieria Rolnicza 8(117).
Dudek T. 2010. Badanie wydajności technologii zrywki drewna w lasach górskich. Część 2.
Drzewostany rębne. Technika Rolnicza Ogrodnicza Leśna, nr 4.
Dudek T. 2011. Efektywność wybranych technologii zrywki drewna krótkiego w lasach
górskich .Technika Rolnicza Ogrodnicza Leśna, nr 2.
Duduek 2012. Efektywność wybranych technologii zrywki drewna długiego w lasach
górskich. Technika Rolnicza Ogrodnicza Leśna, nr 2.
Fronczak K. 2007. Leśne Kompleksy Promocyjne. Las w dziewiętnastu odsłonach. CILP,
Warszawa.
Gil W. 1999. Zrywka drewna ciągnikami forwarder w ujęciu kodeksu praktyk
pozyskaniowych. Polskie Towarzystwo Leśne, Sylwan, Warszawa,. 7, 69-43.
Gil W. 2007. Badania porównawcze ciągników rolniczych jako środków zrywkowych w
wybranych zakładach usług leśnych. Zeszyty Naukowe Akademii Rolniczej w Krakowie nr
435. Rozprawy z. 316, 128 str.
Gil W. 2013. Materiały do ćwiczeń z przedmiotu Transport Leśny. UR Kraków.
Haze M. (red.) 2011. Zasady Hodowli Lasu. CILP, Warszawa.
Jirikowski W. 2009. Test żelaznego konia (Typ 2090 Pro) z dźwigiem hydraulicznym.
http://bfw.ac.at/rz/bfwcms2.web?dok=7711.
Kraśnicki A. 2010. Demolują Puszczę. Strony lokalne Gazety Wyborczej – Szczecin nr 222,
wydanie z dnia 22/09/2010 Wydarzenia, str. 3.
Łasica W. 2013. Mały forwarder ze Szwecji. Portal internetowy
http://www.drwal.net.pl/Maly_forwarder_ze_szwecji,strona-2229.html.
Drwal.
19

Technologie zrywki drewna minimalizujące ingerencję ... alternatywne dla obecnie stosowanych na ...

Transkrypt

Podobne dokumenty

Pobierz katalog

Opis metod i charakterystyka procesów wędzenia