Studium wykonalności dla projektów inwestycyjnych realizowanych

Transkrypt

Studium wykonalności dla projektów inwestycyjnych realizowanych
Studium wykonalności dla projektów
inwestycyjnych realizowanych w ramach
Małopolskiego Regionalnego
Programu Operacyjnego na lata
2007-2013 (MRPO)
Szkolenie dla Wnioskodawców Działania 1.2
Kraków, 16 -17 stycznia 2013 r.
1
Dokumenty
Podstawowy dokument
wykonalności (SW):
regulujący
sposób
przygotowania
studium
Wytyczne do studium wykonalności dla projektów inwestycyjnych realizowanych w
ramach Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013,
Kraków, luty 2011 r.
Pozostałe dokumenty pomocne przy opracowywaniu SW:
• Dokumenty programowe (MRPO/Uszczegółowienie MRPO),
• Podręcznik kwalifikowania wydatków objętych dofinansowaniem w ramach
MRPO na lata 2007 - 2013,
• Dokumentacja konkursowa, w szczególności instrukcja wypełniania wniosku
aplikacyjnego i załączników,
• Dokumenty strategiczne m. in. Strategia Rozwoju Województwa Małopolskiego
na lata 2007-2013.
2
Ogólne zasady dotyczące przygotowania
SW winno:
•
•
•
•
•
być przygotowane w oparciu o ww. dokumenty,
mieć strukturę pozwalającą łatwą lokalizację wymaganych informacji,
być spójne wewnętrznie oraz z wnioskiem aplikacyjnym,
zawierać komentarze w przypadku odstąpienia od wymaganych zapisów,
być przygotowane w wersji papierowej i elektronicznej wraz z edytowalną częścią
dotycząca obliczeń w zakresie analizy finansowej (Załącznik nr 1 i Załącznik nr 2).
3
Wymagane elementy
1. Wstęp
2. Podstawowe informacje na temat projektu
3. Analiza otoczenia społeczno-gospodarczego projektu
4. Zidentyfikowane problemy
5. Logika interwencji
6. Analiza instytucjonalna, trwałość projektu
7. Analiza odbiorców projektu
8. Analiza techniczna oraz technologiczna inwestycji
9. Analiza oddziaływania na środowisko
10. Analizy specyficzne dla danego rodzaju projektu/sektora
11. Informacja na temat podatku VAT
12. Analiza finansowa
13. Analiza ekonomiczno-społeczna
14. Analiza wrażliwości/ryzyka
15. Wpływ na polityki horyzontalne
4
Omówienie poszczególnych elementów
UNIA EUROPEJSKA
1. WSTĘP
Rozdział ten winien zawierać krótkie streszczenie projektu
wskazujące:
• cele projektu i ich kwantyfikacje w postaci wskaźników produktu i
rezultatu,
• planowany poziom wydatków inwestycyjnych,
• ramy czasowe projektu, zgodnie z przyjętym harmonogramem,
• wnioskowany poziom dofinansowania projektu,
• wyniki i wnioski z analizy finansowej (m. in. wskaźniki efektywności
finansowej, weryfikacji trwałości finansowej) oraz opis odbiorców
projektu,
• informacje w zakresie kryteriów oceny merytorycznej dla Schematu 1.2.
5
Omówienie poszczególnych elementów
UNIA EUROPEJSKA
1. WSTĘP
Kryterium oceny merytorycznej
Numer strony SW na której zawarto opis
danego kryterium
Ekonomiczno-społeczny wpływ na rozwój regionu
Trwałość projektu
Wpływ na polityki horyzontalne
Komplementarność projektu
Kompleksowość projektu
Innowacyjność i specyfika projektu
Analiza popytu
6
Omówienie poszczególnych elementów
UNIA EUROPEJSKA
2. PODSTAWOWE INFORMACJE NA TEMAT PROJEKTU
Rozdział ten winien zawierać:
• tytuł projektu,
• genezę projektu,
• charakterystykę zakresu rzeczowego projektu.
3. ANALIZA OTOCZENIA SPOŁECZNO-GOSPODARCZEGO PROJEKTU
Rozdział ten winien zawierać:
• opis obecnej sytuacji wsparty statystyką,
• odniesienie do dokumentów strategicznych.
7
Omówienie poszczególnych elementów
UNIA EUROPEJSKA
4. ZIDENTYFIKOWANE PROBLEMY
Rozdział ten winien:
• być przygotowany na podstawie analizy przeprowadzonej w rozdziale 3 – Analiza
otoczenia społeczno-gospodarczego projektu,
• wskazywać na problemy lub/i potrzeby występujące na danym terenie w sektorze
które projekt ma na celu rozwiązać lub przyczynić się do ich rozwiązania.
5. LOGIKA INTERWENCJI
•
•
•
•
•
•
•
Rozdział ten winien określać:
cele projektu (ogólne i główny),
rezultaty projektu,
produkty projektu,
działania podejmowane w projekcie,
planowany sposób wykorzystania efektów projektu,
komplementarność z innymi działaniami.
8
Omówienie poszczególnych elementów
5. LOGIKA INTERWENCJI c.d.
Cele ogólne projektu - długofalowe konsekwencje zrealizowanego projektu,
wykraczające poza natychmiastowe efekty dla Wnioskodawcy.
Cel główny (bezpośredni) projektu – konsekwencje zrealizowanego projektu
bezpośrednio związane z Wnioskodawcą i/lub jego sytuacją, które będą uzyskane po
zakończeniu lub w trakcie jego realizacji. Cel ten winien zostać określony za pomocą
wskaźników rezultatu projektu.
9
Omówienie poszczególnych elementów
5. LOGIKA INTERWENCJI c.d.
Rezultaty projektu - bezpośrednie i natychmiastowe korzyści, jakie wynikną dla
Wnioskodawcy po zakończeniu projektu lub w trakcie jego realizacji w związku ze
realizowanymi działaniami, tj. dostarczonymi mu usługami/dostawami materialnymi
(np. liczba korzystających z nowopowstałych systemów).
Produkty projektu - bezpośrednie, materialne efekty realizacji poszczególnych
działań w ramach projektu mierzone konkretnymi wielkościami (np. liczba
nowopowstałych systemów).
Komplementarność z innymi działaniami – opis innych realizowanych lub
przesądzonych do realizacji zadań przyczyniających się do osiągnięcia postawionych
celów ogólnych.
10
Omówienie poszczególnych elementów
6. ANALIZA INSTYTUCJONALNA, TRWAŁOŚĆ I WYKONALNOŚĆ PROJEKTU
Rozdział ten winien zawierać analizę:
• instytucjonalną - opis statusu prawnego Wnioskodawcy oraz partnerów
zaangażowanych w realizację projektu (formę prawną, podstawę prawną
funkcjonowania), podział obowiązków i odpowiedzialności oraz inne istotne
informacje dotyczące partnerstwa,
• wykonalności organizacyjnej projektu – opis kwalifikacji oraz obowiązków
osób zaangażowanych w realizację projektu, miejsca w strukturze organizacyjnej,
• wykonalności finansowej projektu – opis
(partnerów) do pokrycia wydatków inwestycyjnych.
zdolności
Wnioskodawcy
11
Omówienie poszczególnych elementów
7. ANALIZA ODBIORCÓW PROJEKTU/ANALIZA POPYTU
Rozdział ten winien zawierać wskazanie, jakie grupy odbiorców i w jakiej liczbie
korzystać będą z produktów i rezultatów projektu poprzez opis zapotrzebowania/
popytu na inwestycję wraz z podaniem źródła pozyskania informacji.
W szczególności należy przedstawić:
• analizę zapotrzebowania na efekty projektu w oparciu o badania, zapytania, analizę
dostępnych informacji,
• szacunki w oparciu o rzetelne prognozy.
12
Omówienie poszczególnych elementów
8. ANALIZA TECHNICZNA I TECHNOLOGICZNA INWESTYCJI
Rozdział ten winien zawierać opis zastosowanych rozwiązań technicznych/technologicznych
wraz z ich uzasadnieniem dających odpowiedź na pytania:
•
•
•
•
Czy
Czy
Czy
Czy
przyjęte rozwiązania techniczne i technologiczne mają charakter innowacyjny?
zastosowana technologia może być rozwijana?
projekt nie uzależnia się od jednego wykonawcy w przyszłości?
projekt przedstawia optymalny stosunek jakości do ceny?
13
Omówienie poszczególnych elementów
Analiza wariantowa winna:
• wskazać alternatywne warianty rozwiązania danej sytuacji problemowej,
• Wykazać, iż wybrany przez Wnioskodawcę wariant jest najlepszym (tj. najbardziej
efektywnym, najmniej szkodliwym itd.) sposobem realizacji postawionych celów.
W przypadku braku alternatywnych rozwiązań, należy dokonać analizy skutków „wariantu
0”, czyli pozostawienia sytuacji bez zmian.
9. Analiza oddziaływania na środowisko
Rozdział ten winien przedstawić informacje wynikające z raportu z oceny oddziaływania
na środowisko.
W przypadku, gdy zgodnie z prawem ww. dokumenty nie są wymagane, proszę opisać,
czy przyjęte rozwiązania są przyjazne/neutralne względem środowiska.
14
10. Analizy specyficzne dla danego projektu/sektora
Rozdział ten winien zawierać informacje istotne z punktu widzenia danej branży/
sektora, w który wpisuje się projekt.
np. opis w zakresie subkryterium Specyfika projektu, tj.
• podniesienie poziomu bezpieczeństwa informacji,
• jakościowe podniesienie poziomu wykorzystania technologii ICT przez administrację
publiczną,
• wpływ na zapobieganie wykluczeniu społecznemu,
• udostępnianie mieszkańcom usług publicznych on-line.
15
Omówienie poszczególnych elementów
11. INFORMACJA NA TEMAT PODATKU VAT
Rozdział ten winien dostarczyć informacji na temat prawnej możliwości
odzyskania VAT przez Wnioskodawcę lub/i partnerów.
W szczególności należy określić:
• planowany sposób przekazania produktów projektu,
• podstawę zwolnień,
• planowany sposób wykorzystania infrastruktury.
VAT stanowi wydatek:
• kwalifikowany - brak prawnej możliwości odzyskania VAT - analiza w kwotach
brutto,
• niekwalifikowany - prawna możliwość odzyskania VAT - analiza w kwotach netto.
Możliwość kwalifikowania częściowego VAT wymaga przedstawienia:
• wyliczeń dotyczących zastosowanej struktury,
• wyjaśnień umożliwiających ocenę poprawności dokonanych założeń i wyliczeń.
16
Omówienie poszczególnych elementów
12. ANALIZA FINANSOWA
Rozdział ten winien obejmować analizę:
• Wydatków
inwestycyjnych,
w
tym
wydatków
niekwalifikowanych,
• kosztów operacyjnych,
• przychodów operacyjnych,
• nakładów odtworzeniowych,
• kapitału obrotowego,
• poziomu dofinansowania,
• wskaźników efektywności finansowej,
• trwałości finansowej dla „scenariusza z projektem”.
kwalifikowanych
17
i
Omówienie poszczególnych elementów
12. Założenia do analizy finansowej
Wymagane założenia
Stopa
dyskontowa
Rok
obrotowy
5% lub 8%
dyskontujemy od pierwszego roku okresu odniesienia, tj. pierwszego roku poniesienia wydatku na rzecz
projektu
Rok obrotowy = rok kalendarzowy
Jednostka
pieniężna
PLN (wartości zaokrąglane do pełnych złotych)
Ceny
Stałe lub zmienne
VAT
Ceny netto – istnieje prawna możliwość odzyskania podatku VAT (podatek VAT niekwalifikowany).
Ceny brutto – nie istnieje prawna możliwość odzyskania podatku VAT (podatek VAT kwalifikowany).
Okres odniesienia = faza przygotowawcza i inwestycyjna + faza eksploatacji (15 lat lub 20 lat)*
Okres
odniesienia
* w uzasadnionych przypadkach istnieje możliwość skrócenia fazy eksploatacji
18
Omówienie poszczególnych elementów
12. ANALIZA FINANSOWA c.d.
Projekcja przepływów pieniężnych należy przeprowadzić w oparciu o:
• metodę standardową - Załącznik nr 1 do Wytycznych
• metodę różnicową - Załącznik nr 2 do Wytycznych
Projekcja przepływów - Arkusz „Wyniki”- Załącznik nr 1 lub 2 Wytycznych
19
Omówienie poszczególnych elementów
12. ANALIZA FINANSOWA c.d.
Nakłady inwestycyjne należy przedstawić:
•
•
•
•
•
w podziale na fazę przygotowawczą i inwestycyjną projektu,
w ujęciu kwartalnym,
w podziale na wydatki kwalifikowane i niekwalifikowane,
z wyodrębnieniem podatku VAT,
wskazując źródło szacunków (np. kosztorys, oferty itp.)
Plan nakładów inwestycyjnych - Arkusz „Obliczenia własne” – Zał.1 lub 2 Wytycznych
20
Omówienie poszczególnych elementów
12. ANALIZA FINANSOWA c.d.
Nakłady odtworzeniowe:
• ponoszone są w okresie eksploatacji projektu,
• to nakłady na niezbędne odtworzenie pewnych elementów projektów,
o okresie użytkowania krótszym niż główny element infrastruktury projektu,
• winny stanowić wydatek rzeczywiście planowany do poniesienia,
• winny mieć charakter niezbędny do zapewnienia prawidłowego funkcjonowania
projektu (wydatek uzasadniony),
• muszą dotyczyć konkretnych elementów inwestycji, nie zaś bliżej nieokreślonej
kwoty, czy też % wartości początkowej projektu,
• winny być oszacowane w powiązaniu z ekonomiczną żywotnością środka trwałego.
Plan nakładów odtworzeniowych - Arkusz „Obliczenia własne” Zał. nr 1 lub 2 Wytycznych
21
Omówienie poszczególnych elementów
12. ANALIZA FINANSOWA c.d.
Prognoza przychodów operacyjnych
Ten punkt analizy finansowej jest wymagany w przypadku projektów, w wyniku
których będą świadczone odpłatne usługi, bądź będą dostarczane odpłatnie wyroby
gotowe lub/i towary.
Przychody – oczekiwane, należne jednostce kwoty za sprzedane produkty, usługi,
materiały i inne rzeczowe oraz finansowe składniki zasobów majątkowych.
Wymagane elementy prognozy przychodów:
• opis założeń dotyczących popytu i określenie prognozy sprzedaży,
• opis założeń przyjętych do sporządzenia projekcji przychodów,
• projekcja przychodów.
22
Omówienie poszczególnych elementów
12. ANALIZA FINANSOWA c.d.
Prognoza kosztów operacyjnych
Koszty operacyjne – całość kosztów poniesiona w związku z eksploatacją
i utrzymaniem inwestycji.
Wymagane elementy prognozy kosztów operacyjnych:
• opis założeń przyjętych do prognozy kosztów,
• projekcja kosztów operacyjnych wg układu rodzajowego, tj.:
• zużycie materiałów i energii,
• amortyzacja
• usługi obce,
• wynagrodzenia,
• ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia na rzecz pracowników,
• podatki i opłaty,
• pozostałe koszty rodzajowe.
23
Omówienie poszczególnych elementów
12. ANALIZA FINANSOWA c.d.
Amortyzacja majątku trwałego obejmuje:
• amortyzację powstałych w wyniku realizacji inwestycji środków trwałych i wartości niematerialnych
i prawnych - oszacowana na podstawie poniesionych nakładów inwestycyjnych oraz ekonomicznego
okresu życia tego składnika,
• amortyzację od nakładów odtworzeniowych.
Okres amortyzacji dla każdej grupy aktywów trwałych powinien odzwierciedlać jego minimalny okres
amortyzacji wynikający z przepisów podatkowych: „Ustawy o rachunkowości”, „Ustawy o podatku
dochodowym od osób prawnych”.
Wysokość amortyzacji należy określić dla poszczególnych grup środków trwałych i wartości
niematerialnych. Amortyzacja, nie jest uwzględniana w przepływach finansowych, ale potrzebna jest do:
ustalenia wartości rezydualnej inwestycji*, oraz sprawozdań finansowych.
Wartość rezydualna – to wartość netto majątku (tj. wartość poniesionych nakładów inwestycyjnych
i odtworzeniowych na zakup/wytworzenie aktywów trwałych, pomniejszona o amortyzację majątku trwałego
z całego okresu jego użytkowania).
W wartości początkowej środków trwałych nie ujmujemy wydatków na Studium Wykonalności oraz na promocję
24
Omówienie poszczególnych elementów
12. ANALIZA FINANSOWA c.d.
Prognoza zapotrzebowania na kapitał obrotowy
Kapitał obrotowy netto – to różnica pomiędzy bieżącymi aktywami a bieżącymi
pasywami. Pozwala ustalić na koniec okresu rozliczeniowego jaki jest stan bieżących
rozliczeń operacyjnych (z dostawcami materiałów/usług/towarów oraz odbiorcami
naszych usług/ produktów/towarów), w celu zabezpieczenia płynności prowadzonej
działalności.
Projekcja zapotrzebowania na kapitał obrotowy netto wynika z założonego cyklu
rotacji należności, zapasów i zobowiązań (bieżących).
UWAGA:
W przypadku inwestycji, w których poziom kapitału obrotowego jest niewielki bądź nie
występuje, ten element analizy finansowej można pominąć.
25
Omówienie poszczególnych elementów
Ustalenie poziomu dofinansowania projektu z funduszy UE
POZIOM DOFINANSOWANIA PROJEKTÓW ZE ŚRODKÓW MRPO
PROJEKT PODLEGA ZASADOM POMOCY PUBLICZNEJ
NIE
TAK
Poziom dofinansowania
wg zasad i limitów danego
programu pomocy
publicznej
PROJEKT O WARTOŚCI POWYŻEJ 1 MLN EUR
NIE
TAK
PROJEKT GENERUJE PRZYCHODY
TAK
NIE
Poziom dofinansowania wg
Uszczegółowienia
MRPO/regulaminu konkursu
PROJEKT GENERUJE DOCHÓD NETTO
TAK
NIE
Poziom dofinansowania w oparciu o metodę
luki w finansowaniu
26
Omówienie poszczególnych elementów
Ustalenie poziomu dofinansowania projektu z funduszy UE c.d.
Projekty generujące dochód: w myśl art. 55 Rozporządzenia Rady (WE)
nr 1083/2006 z dnia 11.07.2006r. z późn. zm*.: są to wszelkie projekty
współfinansowane z EFRR, EFS lub Funduszu Spójności, których całkowity koszt
przekracza 1 mln EUR, obejmujące inwestycje, korzystanie z której podlega opłatom
ponoszonym bezpośrednio przez korzystających oraz wszelkie operacje pociągające
za sobą sprzedaż gruntu lub budynków lub dzierżawę gruntu lub najem budynków, lub
wszelkie inne odpłatne świadczenie usług, dla których wartość bieżąca przychodów
w rozumieniu art. 55 ust. 1 Rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 przewyższa
wartość bieżącą kosztów operacyjnych.
*Rozporządzeniem
Rady (WE) Nr 1341/2008 z dn. 18.12.2008 r. dokonano zmiany zapisów art. 55 Rozporządzenia Rady
(WE) nr 1083/2006, uznając (z definicji) za niedochodowe projekty o wartości całkowitej nie przekraczającej równowartości
1 mln EUR.
27
Omówienie poszczególnych elementów
12. ANALIZA FINANSOWA c.d.
Wskaźniki efektywności finansowej
Podrozdział ten winien obejmować obliczenia
wskaźników efektywności finansowej:
inwestycji, tj.
• finansowa bieżąca wartość netto (FNPV/C),
• finansowa stopa zwrotu (FRR/C),
• wskaźnik Korzyści/Koszty z inwestycji (B/C-C).
oraz
interpretacje
kapitału własnego, tj.
• finansowa bieżąca wartość netto kapitału własnego (FNPV/K),
• finansowa stopa zwrotu kapitału własnego (FRR/K),
• wskaźnik Korzyści/Koszty kapitału własnego (B/C-K).
28
Omówienie poszczególnych elementów
12. ANALIZA FINANSOWA c.d.
Pro forma sprawozdanie z przepływów pieniężnych winno być
sporządzone:
• zgodne ustawą o rachunkowości,
• z uwzględnieniem dofinansowania MRPO.
Punktem wyjścia do sporządzenia sprawozdania z przepływów pieniężnych jest
pozycja Zysk/Strata netto.
Dopuszcza się wyliczenie pozycji zysk/strata netto metodą uproszczoną, jako
różnicę przychodów i kosztów operacyjnych.
29
Omówienie poszczególnych elementów
12. ANALIZA FINANSOWA c.d.
Źródła finansowania projektu i weryfikacja trwałości finansowej
Podrozdział ten winien obejmować:
• analizę dostępnych źródeł finansowania projektu biorąc po uwagę możliwości
finansowe Wnioskodawcy/ Partnerów,
• informację na temat konieczności finansowania pomostowego, kredytu, czy
zaliczkowania jeśli któryś z ww. aspektów dotyczy projektu,
• model dla „scenariusza z projektem”(tj. „podmiot z projektem” lub „działalność
gospodarcza z projektem”), celem wykazania dodatnich przepływów finansowych
w całym okresie odniesienia.
30
Omówienie poszczególnych elementów
13. ANALIZA EKONOMICZNO-SPOŁECZNA
Rozdział ten winien umożliwić ocenę oczekiwanego wpływu na obszar społecznogospodarczy, na który będzie oddziaływać projekt. Należy wykazać, iż realizacja
projektu finansowo nieopłacalnego ze społecznego punktu widzenia jest uzasadniona.
Dla projektów, których wartość nakładów inwestycyjnych nie przekracza 20 mln
złotych analiza ekonomiczna powinna zostać sporządzona metodą wielokryterialną
poprzez opis efektów zewnętrznych projektu, z kwantyfikacją tych wielkości, dla
których jest to możliwe.
Wnioskodawca winien wymienić i opisać wszystkie istotne środowiskowe, ekonomiczne i
społeczne skutki projektu i – jeśli to możliwe – ująć je ilościowo (np. skrócenie czasu obsługi,
obniżenie koszów usług, usprawnienie procesów administracyjnych itd.).
31
Omówienie poszczególnych elementów
14. ANALIZA WRAŻLIWOŚCI I RYZYKA
Rozdział ten winien obejmować opis kluczowych czynników, jakościowych i ilościowych,
mogących mieć wpływ na zakres, harmonogram, efektywność finansowo-ekonomiczną
przedsięwzięcia oraz płynność finansową. Analiza wrażliwości i ryzyka składa się z:
•
analizy wrażliwości, której celem jest wskazanie krytycznych zmiennych, które w istotny
sposób wpływają na zmianę badanych wielkości (trwałość finansowa, IRR i NPV). Następnie
należy przedstawić wyniki analizy przy czynnikach, które mogą ulec zmianie/ zmienionych w
pewnym zakresie (np. od -20% do +20%) w stosunku do wielkości założonej.
•
jakościowej analizy ryzyka gdzie ocenić należy prawdopodobieństwo faktycznego
wystąpienia danego ryzyka (niskie, średnie, wysokie) i omówić okoliczności, które sprawią
wystąpienie określonej sytuacji.
Analizę wrażliwości i ryzyka przeprowadzić dla następujących zmiennych:
• nakłady inwestycyjne,
• koszty operacyjne (koszty mediów, materiałów i surowców, wynagrodzeń),
• przychody operacyjne
• i inne.
32
Omówienie poszczególnych elementów
15. WPŁYW NA POLITYKI HORYZONTALNE
W tym rozdziale należy wykazać, iż realizowany projekt, będzie zgodny z politykami
horyzontalnymi. W tym celu należy wykazać, co najmniej neutralny wpływ projektu w zakresie:
• równości szans kobiet i mężczyzn,
• równości osób pełnosprawnych i niepełnosprawnych,
• równości obszarów miejskich i wiejskich,
• zrównoważonego rozwoju.
Neutralny wpływ oznacza, że projekt spełnia wyznaczone w danym zakresie minimum
wynikające z przepisów prawa lub też, że brak jest bezpośredniego, logicznego powiązania
pomiędzy realizowanym projektem a daną polityką.
Wszelkie działania podejmowane przez Wnioskodawcę wykraczające poza niezbędne
minimum, będą traktowane jako pozytywny wpływ (np. stosowanie technologii szczególnie
przyjaznych środowisku).
33
Dziękuję
za uwagę!
34