UBEZPIECZENIA OC

ZPRM/37/2007
Kraków, dnia 06.06.2007r.
Szanowny Pan
Jarosław Pinkas
Podsekretarz Stanu
Ministerstwo Zdrowia
Dotyczy: ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone przez zespoły
ratownictwa medycznego.
W związku z pismami kierowanymi do członków Związku w sprawie przedstawienia przez
naszych członków odpowiednim Oddziałom NFZ dokumentów obowiązkowego ubezpieczenia
odpowiedzialności cywilnej dysponenta jednostki systemu Państwowego Ratownictwa Medycznego
pragniemy wskazać co następuje:
Obowiązek zawarcia obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej został
nałoŜony na dysponenta jednostki systemu Państwowego Ratownictwa Medycznego przez przepis
art. 7 ust. 2 ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym (Dz. U. z 2006r.
nr 191 poz. 1410), która weszła w Ŝycie dnia 1 stycznia 2007 roku (zwana dalej Ustawą). Jednocześnie
art. 7 ust. 3 stanowi, iŜ „Posiadanie umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, o której mowa w
ust. 2, jest warunkiem niezbędnym do zawarcia umowy na wykonywanie medycznych czynności
ratunkowych i umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej.” Natomiast kolejny art. 7 ust. 4 stanowi
delegację ustawową dla właściwego ministra, do wydania stosowanego rozporządzenia w którym
określi on: „...szczegółowy zakres ubezpieczenia obowiązkowego, o którym mowa w ust. 2, termin
powstania obowiązku ubezpieczenia oraz minimalną sumę gwarancyjną, biorąc pod uwagę zakres
zadań realizowanych przez dysponenta jednostki.”
Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 21 grudnia 2006r. w sprawie obowiązkowego
ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej dysponenta jednostki systemu Państwowego Ratownictwa
Medycznego (Dz. U. z 2006 r. nr 246, poz. 1803) – zwane dalej Rozporządzeniem - reguluje warunki
obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone przy wykonywaniu
medycznych czynności ratunkowych przez wykonujący te czynności zespół ratownictwa medycznego
oraz przy udzielaniu świadczeń opieki zdrowotnej przez szpitalny oddział ratunkowy. Zgodnie z §3
Rozporządzenia obowiązek zawarcia ubezpieczenia powstaje „ ... nie później niŜ w dniu
poprzedzającym dzień zawarcia umowy na wykonywanie medycznych czynności ratunkowych
i umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej.”
NaleŜy podkreślić, Ŝe zgodnie ze niekwestionowaną w Ŝadnym porządku prawnym zasadą Lex
retro non agit (Prawo nie działa wstecz) zarówno Ustawa jak i Rozporządzenie moŜe odnosić się do
umów zawartych pod rządami nowej ustawy, czyli po 01 stycznia 2007 r. Zasadzie tej odpowiada takŜe
brzmienie przejściowego art. 64 Ustawy, zgodnie z którym, zawarte z dysponentami jednostek przed
dniem 1 stycznia 2007 r. umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej na okres dłuŜszy niŜ do dnia
31 grudnia 2006 r. podlegają rozwiązaniu z mocy prawa z dniem 31 lipca 2007 r., chyba Ŝe w terminie
6 miesięcy od dnia wejścia w Ŝycie ustawy, dysponent jednostki oświadczy na piśmie, Ŝe pozostaje
związany taką umową. Oznacza to, iŜ ustawodawca przewidział, Ŝe umowy zawarte przed dniem
1 stycznia 2007 r. pozostają w mocy do 31 lipca 2007 r., a jeŜeli dysponent jednostki złoŜy do dnia
30 czerwca 2007 jednostronne oświadczenie woli, to umowa pozostaje w mocy do końca okresu na jaki
została zawarta. W takiej sytuacji nie ma mowy o jakichkolwiek działaniach związanych z „zawarciem
umowy”. Jednocześnie naleŜy wskazać, iŜ ustawodawca nie uznał za stosowne wprowadzić
jakiegokolwiek przepisu przejściowego dotyczącego obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności
cywilnej, co prowadzi do wniosku (zgodnie z regułą „racjonalnego ustawodawcy”), iŜ w odniesieniu do
umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej zawartych przed dniem wejścia w Ŝycie ustawy,
kwestię obowiązkowego ubezpieczenia w odniesieniu do tych umów uznał za indyferentną.
W związku z powyŜszym, analizując cytowane wyŜej przepisy moŜna stwierdzić, Ŝe:
1. Nie ulega Ŝadnych wątpliwości, iŜ w odniesieniu do umów na wykonywanie medycznych
czynności ratunkowych zawartych po dniu wejścia w Ŝycie Ustawy tj. po dniu 1 stycznia 2007 r.,
obowiązują przepisy Rozporządzenia i związany taka umową dysponent jednostki powinien
posiadać umowę obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej dysponenta
jednostki systemu Państwowego Ratownictwa Medycznego i z pewnością taką umowę
ubezpieczenia posiada, gdyŜ zgodnie z art. 7 ust. 3 ustawy jest to warunek niezbędny do
zawarcia umowy z NFZ.
2. W odniesieniu do umów na wykonywanie medycznych czynności ratunkowych zawartych przed
dniem wejścia w Ŝycie Ustawy tj. przed dniem 1 stycznia 2007 r., a które pozostają w mocy
zgodnie z art. 64 Ustawy do dnia 31 lipca 2007 lub na podstawie jednostronnego
oświadczenia woli dysponenta jednostki do końca okresu na jaki zostały zawarte, kwestia
obowiązku zawarcia umów ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej przedstawia się
następująco. Analiza i wykładnia przytoczonych wyŜej przepisów art. 7 i art. 64 ustawy oraz §3
Rozporządzenia prowadzi do wniosku, iŜ warunkiem powstania obowiązku ubezpieczenia
odpowiedzialności cywilnej dysponenta jednostki jest zawieranie umowy na wykonywanie
czynności ratunkowych po dniu wejścia w Ŝycie tych aktów prawnych tj. po dniu 1 stycznia
2007 r. Jak zostało przytoczone powyŜej zgodnie z art. 64 Ustawy umowy pozostają w mocy do
dnia 31 lipca 2007 lub na podstawie jednostronnego oświadczenia woli dysponenta
jednostki do końca okresu na jaki zostały zawarte. Zatem dysponent jednostki posiada
waŜną
umowę
na
wykonywanie
czynności
ratunkowych,
zawartą
przed
dniem
1 stycznia 2007 r. i po tym dniu nie dokonuje czynności związanych z zawarciem takiej
umowy. Mając powyŜsze na uwadze wydaje się, iŜ nie ma obowiązku zawierania
obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej przez takiego dysponenta, do
czasu zawierania nowej umowy na wykonywanie medycznych czynności ratunkowych pod
rządami obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Ustawy o Państwowym Ratownictwie
Medycznym.
Mając na względzie przytaczane na początku niniejszego pisma wezwania kierowane przez
NFZ do przedstawienia przez członków naszego Związku umów obowiązkowego ubezpieczenia
odpowiedzialności cywilnej, w związku z pojawiającymi się wątpliwościami interpretacyjnymi, uprzejmie
prosimy o potwierdzenie słuszności przytaczanych powyŜej argumentów lub teŜ ich zakwestionowanie
przy zastosowaniu odpowiednich reguł wykładni, z przytoczeniem stosownych przepisów prawa.
WyraŜamy głębokie przekonanie, iŜ jednolite stanowisko w tej kwestii oraz prawidłowa
wykładnia przepisów prawa, obowiązująca wszystkich dysponentów, umoŜliwi zarówno dysponentom
jednostek jak i odpowiednim jednostkom NFZ, ale takŜe i udzielającym aktualnie ochrony
ubezpieczeniowej zakładom ubezpieczeń, podjęcie działań zmierzających do właściwego wypełnienia
ich powinności ustawowych.
Do wiadomości:
1. Prezes NFZ
Sośnierz Andrzej