Prezentacja MEMENTO ZC - Polskie Stowarzyszenie Pogrzebowe

Transkrypt

MEMENTO
Dwumiesięcznik Funeralny
czasopismo dla profesjonalistów
z branży cmentarnej i pogrzebowej,
wydawane od 1997 roku. Szanowni Państwo,
Dwumiesięcznik Funeralny MEMENTO w 2011 roku obchodzi 15-lecie istnienia. Ten najstarszy
magazyn pogrzebowy w Polsce wydawany przez Polskie Stowarzyszenie Kremacyjne Administratorów Cmentarzy i Przedsiębiorców Pogrzebowych dostarcza specjalistycznej wiedzy, inspiruje a także
wspiera rynek cmentarno-pogrzebowy szeregiem działań prośrodowiskowych, które na przestrzeni
lat doprowadziły m.in. do podniesienia prestiżu przedsiębiorczości pogrzebowej w Polsce. Pismo od
kilkunastu lat spełnia role: organizacyjną i popularyzatorską oraz promocyjną, którym to wielu przedsiębiorców pogrzebowych, zarządców cmentarzy i producentów zawdzięcza dziś swoją wysoką pozycję
zawodową i środowiskową. MEMENTO jest patronem i współorganizatorem blisko 140 szkoleń
branżowych (dla licencjonowanych zarządców nieruchomości oraz certyfikacyjnych ISO) oraz ważnych
konferencji ogólnopolskich. Na łamach pisma prezentowane są wydarzenia z życia środowiska, a także
omawiane różne problemy z którymi borykają się przedsiębiorcy pogrzebowi oraz zarządcy cmentarzy.
MEMENTO raz na dwa miesiące przekazuje najważniejsze informacje dotyczące branży uszeregowane w ramach głównych działów tematycznych: aktualności, technika, prawo i obyczaje. W piśmie
znajdziecie Państwo zapowiedzi i relacje z wydarzeń branżowych w kraju i za granicą, prezentacje
oferty zarówno krajowych, jak i zagranicznych producentów na polskim rynku, informacje o światowych nowinkach, rozwoju kremacji i krajowego rynku usług pogrzebowo-cmentarnych oraz zmianach
w przepisach i najnowszym orzecznictwie polskich sądów w istotnych dla branży kwestiach. Publikujemy także dane statystyczne dotyczące liczby zgonów Polaków w kraju i za granicą oraz statystyki
kremacji.
Słowem w MEMENTO odnajdą Państwo treści pomocne w codziennej pracy zawodowej.
Mając nadzieję, że uznają Państwo naszą ofertę za godną zainteresowania zapraszamy do zapoznania się z załącznikiem w którym pozwoliliśmy sobie przedstawić Państwu kilka tekstów, które ukazały
się w MEMENTO na przestrzeni ostatnich dwóch lat. Jeśli są Państwo zainteresowani zaprenumerowaniem MEMENTO prosimy o kontakt z Biurem Polskiego Stowarzyszenia Kremacyjnego, Administratorów Cmentarzy i Przedsiębiorców Pogrzebowych (PSKACiPP), pod numerami telefonów:
22 834 84 60, 501 552 889, e-mail: [email protected]
MEMENTO ma ambicje trafiać do tych, którzy od prasy pogrzebowej wymagają pogłębionej i rzetelnej prezentacji spraw organizacyjno-prawnych związanych z branżą pogrzebowo-cmentarną.
MEMENTO jest otwarte na sygnały o bieżących wydarzeniach w Państwa przedsiębiorstwach, problemach bezpośrednio dotykających Państwa firmy czy cmentarza, ale także o tych które są bolączką całej branży.
Bardzo liczę na współpracę z Państwem i zapraszam do prenumeraty i kontaktów z redakcją.
Beata Mróz
Redaktor DF MEMENTO
tel. 501 570 170, e-mail: [email protected]
WYDAWCA
POLSKIE STOWARZYSZENIE KREMACYJNE ADMINISTRATORÓW CMENTARZY i PRZEDSIĘBIORCÓW POGRZEBOWYCH (PSKACiPP)
02-643 Warszawa, ul. Etiudy Rewolucyjnej 48 tel./fax 22 834 84 60, tel. kom. 501 552 889 NIP: 118-142-98-58 KRS: 0000163556
Konto: PKO BP S.A. Oddział 10/Warszawa 39 1020 1013 0000 0502 0125 2386 e-mail: [email protected] www.stowarzyszeniefuneralne.pl
Polskie Stowarzyszenie Kremacyjne Administratorów Cmentarzy
i Przedsiębiorców Pogrzebowych
Wydawca najstarszego funeralnego
czasopisma branżowego
Dwumiesięcznika Funeralnego MEMENTO
[email protected] www.stowarzyszeniefuneralne.pl
02-643 Warszawa, ul. Etiudy Rewolucyjnej 48
tel./fax 22 834 84 60, tel. kom. 501 552 889
IE
DAN
zweimonaTszeiTschriFT
Für BesTaTTungsgewerBe
SPE
Numer 2 / 2010
Nummer 2 / 2010
Organizacja
zawodowa
istniejąca
od roku 1998
Organizator:
• szkoleń dokształcających
dla zarządców cmentarzy
• konferencji
środowiskowych,
studyjnych spotkań
i wyjazdów branżowych
Organizator
Targów
Funeralnych
MEMENTO
MEMENTO
TyTuł oD 1997
TiTel seiT 1997
LNE
SoN
DEr
ISSN 1427-8457
CZASOPISMO ADMINISTRATORÓW CMENTARZY, PRZEDSIĘBIORCÓW POGRZEBOWYCH, PRODUCENTÓW I DYSTRYBUTORÓW SPRZĘTU POGRZEBOWEGO, AKCESORIÓW I URZĄDZEŃ TECHNIKI CMENTARNEJ. KOLPORTAŻ WYŁĄCZNIE W PRENUMERACIE.
numer 4 / 2010
W YDA
EDIZIO
Numer 1 / 2010
Numero 1 / 2010
Tytuł od 1997
Testata fondata nel 1997
ECJAL
NIE SP
NE
NE SPE
2 010
CIALE
ISSN 1427-8457
MEMENTO
TyTuł oD 1997
Targi Funeralne
MEMENTO – VENIA
ISSN 1427-8457
Dwumiesięcznik funeralny
Zweimonatszeitschrift
für Bestattungsgewerbe
SPE
Numer 2 / 2010
Nummer 2 / 2010
Funeral bimonthly
Numer 5 / 2010
Number 5 / 2010
CJA
Targi Funeralne MEMENTO ’ 2010
im. Wojciecha Krawczyka
Czeskie Targi Pogrzebowe VENIA ’ 2010
ISSN 1427-8457
MEMENTO
Tytuł od 1997
Titel seit 1997
LNE
SoN
DEr
ISSN 1427-8457
MEMENTO
Tytuł od 1997
Title since 1997
ISSN 1427-8457
Tytuł od 1997
E
Numer 5 / 2009
gAb
AuS
MEMENTO
Bimensile funerale
Design w urnach
MEMENTO
IE
ISSN 1427-8457
str. 19
ZEITSCHRIfT füR fRIEDHOfSvERWALTER, BESTATTUNGSUNTERNEHMER, HERSTELLER UND vERTREIBER vON BESTATTUNGSWAREN, ACCESSOIRES UND TECHNISCHEN GERäTEN ZUM EINSATZ AUf fRIEDHöfEN. vERTRIEB AUSSCHLIESSLICH IM ABONNEMENT.
- URNY
DAN
Dwumiesięcznik
Funeralny
MEMENTO
CZASOPISMO ADMINISTRATORÓW CMENTARZY,PRZEDSIĘBIORCÓW POGRZEBOWYCH, PRODUCENTÓW I DYSTRYBUTORÓW SPRZĘTU POGRZEBOWEGO, AKCESORIÓW I URZĄDZEŃ TECHNIKI CMENTARNEJ. KOLPORTAŻ WYŁĄCZNIE W PRENUMERACIE.
Hit numeru
WY
Numer 4 / 2009
Tytuł od 1997
MAGAZINE Of CEMETERY ADMINISTRATORS, fUNERAL DIRECTORS, MANUfACTURERS AND DISTRIBUTORS Of fUNERAL EqUIPMENT, ACCESSORIES AND CEMETERY TECHNIqUE DEvICES. SUBSCRIPTION ONLY.
PUBBLICAZIONE DEGLI AMMINISTRATORI DEI CIMITERI, OPERATORI DELLE POMPE FUNEBRI, PRODUTTORI E DISTRIBUTORI DELLE ATTREZZATURE FUNERARIE, ACCESSORI E IMPIANTI DELLA TECNICA CIMITERIALE. DISTRIBUZIONE ESCLUSIVA AGLI ABBONATI.
E
CJA
gAb
AuS
WY
ZEITSCHRIfT füR fRIEDHOfSvERWALTER, BESTATTUNGSUNTERNEHMER, HERSTELLER UND vERTREIBER vON BESTATTUNGSWAREN, ACCESSOIRES UND TECHNISCHEN GERäTEN ZUM EINSATZ AUf fRIEDHöfEN. vERTRIEB AUSSCHLIESSLICH IM ABONNEMENT.
w Światowej Federacji Służb Pogrzebowych FIAT–IFTA
Reprezentant polskiej branży
MEMENTO
MEMENTO
Numer 6 / 2009
numer 3 / 2010
numer 6 / 2010
Tytuł od 1997
ISSN 1427-8457
Tytuł od 1997
MEMENTO
TyTuł oD 1997
На русском языке cтpanы:
7, 10, 21-38
ISSN 1427-8457
MEMENTO
TyTuł oD 1997
ISSN 1427-8457
Aktualności Stowarzyszeniowe
Marian Kolczyński nowym przewodniczącym Sekcji Cmentarzy Komunalnych PSKACiPP
W sekcji Cmentarzy Komunalnych PSKACiPP jest miejsce dla wszystkich
Taka idea przyświeca reaktywacji działalności Sekcji Cmentarzy Komunalnych PSKACiPP. Impulsem do wznowienia prac była marcowa decyzja Zarządu PSKACiPP na mocy której przewodniczenie pracom Sekcji Cmentarzy Komunalnych powierzono administratorowi cmentarzy z Włocławka,
Marianowi Kolczyńskiemu, prezesowi spółki miejskiej „Zieleń Miejska” z
Włocławka. Jak wyjaśnił, prezes zarządu PSKACiPP, Tomasz Salski, powołanie nowego przewodniczącego jest konsekwencją zeszłorocznej rezygnacji z
prac na rzecz Stowarzyszenia Adama Sokołowskiego, kierownika Cmentarza
Miejskiego w Białymstoku. - Sekcja ma być platformą wymiany doświadczeń i
wzajemnego wsparcia dla wszystkich administratorów polskich cmentarzy bez
względu na przynależność organizacyjną oraz wielkość nekropoli. To cyklicznie spotykające się gremium obradować będzie nad normami prawnymi i zwyczajowymi w zakresie zagadnień cmentarnych - mówi Salski.
Gwarancją obiektywizmu prac Sekcji Cmentarzy Komunalnych i jej merytorycznego zaplecza jest osoba przewodniczącego. Marian Kolczyński to
człowiek o największej w zakresie praktyki oraz prawa cmentarnego wiedzy i
doświadczeniu w Polsce.
Nowy przewodniczący podkreśla, że sekcja zamierza skoncentrować się na
rozwiązywaniu problemów związanych z zarządzaniem i administrowaniem
cmentarzami wynikających z prawa cmentarnego. - Zaproszę do współpracy
wszystkich zarządców i administratorów cmentarzy niezależnie od przynależności organizacyjnej, także niezrzeszonych - mówi Marian Kolczyński. - Chciałbym abyśmy spotykali się raz na kwartał i podczas jednodniowych
konferencji rozwiązywali konkretne problemy z zakresu prawa do grobu, regulaminów cmentarnych, likwidacji
grobów, stosunków między zarządcami cmentarzy, a podmiotami gospodarczymi wykonującymi działalność na
terenie cmentarza oraz omawiali propozycje zmian w nowej ustawie pogrzebowej i rozwiązywali problemy zarządu
cmentarzami mające inne niż prawne podłoże - dodaje Marian Kolczyński. Sekcja pod nowym przewodnictwem
zainauguruje działalność w pierwszej połowie maja spotkaniem w Warszawie. Tematem będą regulaminy cmentarzy
i problematyka likwidacji grobów.
Sekcja Cmentarzy Komunalnych jest najstarszą (powołano ją w styczniu 2006 roku) i jedną z trzech działających
od 4 lat pod auspicjami Stowarzyszenia instytucji problemowych. Sekcja Kremacyjna działająca pod przewodnictwem Jarosława Wydmucha (dyrektora i zarządcy Cmentarza Komunalnego oraz krematorium w Częstochowie) a
także Sekcja Przedsiębiorstw Pogrzebowych na czele której stoi Jan Krzysztof Szczuciński (dyrektor Domu Pogrzebowego „Służew”) brały ostatnio aktywny udział w pracach na rzecz przygotowania założeń do projektu nowej
ustawy pogrzebowej. W jedności jest siła, więc zapraszamy administratorów zarówno dużych jak i małych cmentarzy
do wzięcia udziału w najbliższym majowym spotkaniu. Łatwiej będzie wspólnie rozwiązać wszystkie problemy.
Marian Kolczyński (l. 69) jest od 1989 roku prezesem spółki „Zieleń Miejska” we Włocławku, która zarządza dwoma cmentarzami
komunalnymi. Z wykształcenia mgr inż. mechanik, absolwent Politechniki Poznańskiej. Radny rady Miasta Włocławka w latach
1984-1988. Posiada państwową licencję zarządcy nieruchomości (nr 10367). Laureat m.in. Złotej Odznaki Zarządcy Nieruchomości
przyznawanej przez Polską Federację Organizacji Zarządców i Administratorów Nieruchomości, Honorowej Złotej Odznaki Krajowej Izby Gospodarczej za działalność na rzecz rozwoju samorządu gospodarczego oraz wyróżnienia za aktywny udział w kreowaniu
zawodu zarządcy nieruchomości nadanej przez prezesa Zarządu Krakowskiego Zrzeszenia Zarządców Nieruchomości i prezesa
PSKACiPP Wojciecha Krawczyka oraz Prezydenta Polskiej Federacji Organizacji Zarządców i Administratorów Nieruchomości
Aleksandrę Kurzyk. Od wielu lat jest znanym w branży komentatorem prawa cmentarno-pogrzebowego, autorem poradnika prawo
do grobu w pytaniach i odpowiedziach oraz autorem ekspertyz z zakresu prawa cmentarnego. Uczestniczył w 2003 roku jako doradca
w pracach nad nowelizacją rozporządzenia MSWiA w sprawie sposobu prowadzenia ewidencji grobów oraz w opracowywaniu rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 7 marca 2008 w sprawie wymagań jakie muszą spełniać cmentarze, groby i inne miejsca
pochówku zwłok i szczątków. Odznaczony srebrnym i złotym Krzyżem Zasługi, uhonorowany Odznaką Zasłużony Dla Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, Zasłużony Dla Miasta Włocławka. Zapalony hodowca winorośli, producent wina domowego oraz propagator wina polskiej produkcji. Żonaty, dwoje dzieci i troje wnucząt.
Forum Branżowe
Coraz więcej kolumbariów
Kolumbarium z 56 niszami (w każdej miejsce na dwie urny) oddano do użytku w Skierniewicach. Pierwszy
tego typu obiekt w tym mieście wybudowano na cmentarzu komunalnym. Inwestorem jest miejska spółka „Ars”,
budowniczym skierniewicka firma
„Ar-bud”. Dwuczłonowe kolumbarium, nad którym góruje figura Chrystusa, otoczono krzewami, w środku
zaś wkomponowano placyk do rozsypywania prochów. Całości dopełniają
granitowe alejki i oświetlenie. Inwestycja kosztowała 120 tys. zł.
Kolumbarium poświęcił 31 października ks. Grzegorz Gołąb, proboszcz tutejszej parafii św. Stanisława Biskupa i Męczennika. W
uroczystości uczestniczyły władze
miasta z prezydentem Skierniewic
Kolumbarium na cmentarzu komunalnym w Skierniewicach
Leszkiem Trębskim na czele.
Kolumbarium składa się z dwóch ścian z cegły klinkierowej na podbudowie z piaskowca; daszek, tablice
zamykające wnęki i poprzeczne elementy ozdobne wykonane są z granitu. W listopadzie do kolumbarium trafiły
cztery urny.
– To przyszłościowa inwestycja. W
miarę wykupu miejsc na kolumbaryjnym terenie (40 x 40 m) wyrosną
kolejne ściany na 1100 nisz – zapowiada
Marian Sarniak, prezes spółki „Ars”.
Kilkanaście urn stoi już w funkcjonującym od kwietnia br. kolumbarium
na komunalnym cmentarzu we Wrocławiu (oddział Psie Pole). W 38 segmentach są 24 nisze na 2-3 urny (razem 912
Cmentarz komunalny Psie Pole we Wrocławiu
miejsc). Kolumbarium kosztowało miasto 1,2 mln zł. Budowla wykonana jest z gładkiego betonu, nisze zamykają granitowe płyty w różnych kolorach (wybór należy do klienta).
Cmentarz komunalny Psie Pole we Wrocławiu
Elementy pergoli będą obsadzone roślinami pnącymi.
Na odbiór przez nadzór budowlany czeka jedna ściana kolumbarium na cmentarzu komunalnym w Giżycku.
Na zlecenie miasta za prawie 74,5 tys. zł wybudowała je miejscowa firma „Bosmiet”. Pierwsze urny trafią
do nisz na początku 2011 r. Docelowo będą postawione
jeszcze dwa mury. W pierwszym są 42 nisze, w tym 36
pojedyncze i 6 rodzinnych. Kolumbarium będzie zawierało łącznie 126 wnęk: 108 pojedynczych i 18 rodzinnych
(na 2 do 4 urn).
Giżyckie kolumbarium ma elewacją z cegły klinkierowej z ozdobną spoiną i wmurowanymi prefabrykowanymi, żelbetowymi wnękami na urny. Kolumbaria mają
jednakową wysokość murka mieszczącego trzy rzędy
wnęk na urny. Dostęp do nich jest z obu stron. Obok
murów zaprojektowano nasadzenia. (ar)
Pierwsze kolumbarium w Giżycku
Forum Branżowe
Rozstrzygnięcie konkursu na projekt współczesnego nagrobka
zalecany dla cmentarzy zabytkowych
Wojna z kiczem
Na zabytkowych cmentarzach w Warszawie i w innych
miastach, pomiędzy starymi grobowcami, które nierzadko
projektowane były przez znakomitych artystów, zaczęły
się pojawiać w ostatnich czasach nagrobki z chińskiego
marmuru albo z innego kamienia w kształcie prostej płyty
wyposażonej w górnej części w pionową taflę w kształcie
fali. Takich grobów jest w Polsce bardzo wiele. Królują na
wszystkich cmentarzach, czemu trudno się dziwić, bo są
stosunkowo tanie. Ludzie obdarzeni wrażliwością estetyczną nie są w stanie pogodzić się z tym, że te potworki
bezkarnie wdzierają się na nastrojowe nekropolie, żeby stanąć tuż obok pięknej rzeźby z XIX wieku.
O konkursie na nowoczesny nagrobek pisaliśmy już w
zeszłym roku. Autorzy tego
pomysłu oczekiwali od rzeźbiarzy i architektów takich
projektów, które bez trudu
wtopiłyby się w pejzaż zabytkowych cmentarzy, nie zaburzając
Zwycięski projekt w kategorii powyżej 15 tys. zł
panującej tam atmosfery.
autorstwa Piotra Tumidajskiego
Biuro Stołecznego Konserwatora Zabytków i Stowarzyszenie Architektów Polskich skierowały apel głównie do młodych architektów i studentów architektury z całego kraju. Najlepsze prace trafią do „Wzornika współczesnych nagrobków
zalecanych dla cmentarzy o charakterze zabytkowym”.
W połowie czerwca ogłoszono wyniki konkursu. Jury pod
przewodnictwem Stołecznego Konserwatora Zabytków Ewy
Nekandy-Trepki przyznało trzy nagrody w trzech kategoriach cenowych: do 8 tysięcy, do 15 tysięcy oraz powyżej 15
tysięcy złotych. W kategorii do 8 tysięcy złotych zwyciężył
projekt Dominiki Falkowskiej z Politechniki Gdańskiej. W
przedziale cenowym do 15 tysięcy za najlepszy uznano projekt Grzegorza Keniga z Politechniki Śląskiej
w Gliwicach. W trzeciej kategorii przewidującej projekt, którego realizacja przekracza 15
tysięcy wygrała praca Piotra Tumidajskiego z
Politechniki Krakowskiej. Nagrodzeni otrzymali po 4 tysiące złotych. Nie są to nagrody
ogromne, ale być może satysfakcja z odniesionego sukcesu jest w tym przypadku najważniejsza. Do
wzornika zakwalifikowano 18 projektów (prace nagrodzone
w 3 kategoriach i 15 wyróżnionych projektów), wśród których znalazło się 6 prac Piotra Tumidajskiego (nagroda w
kategorii pow. 15 tys. zł. i 5 wyróżnień w kategorii do 8
tys. zł. i do 15 tys.
zł.). Wśród wyróżnionych pomysłów
są trzy projekty Marcina Kulińskiego z
Politechnik i War- Nagrodzony projekt w kategorii do 15 tys. zł
autorstwa Grzrgorza Keniga
szawskiej (wyróżnienie w kategorii do 8 tys. i 2 projekty do 15 tys.). Tak więc
te dwie osoby należy uznać za największe indywidualności
tego konkursu.
Nadesłane na konkurs prace są bardzo nowatorskie. Przeważają formy proste, łatwe do wykonania i bardzo estetyczne.
Większość z nich to proste bryły z wkomponowanym znakiem krzyża. Niezwykły jest pomysł na sarkofag skomponowany z bloków kamiennych i betonowych. Wzornik z zalecanymi projektami ma być podobno dostępny w administracji
wszystkich zabytkowych cmentarzy w kraju, a zakupienie
prawa do wykorzystania wybranego nagrobka będzie kosztowało 50 zł.
Czy pomysł wprowadzenia zalecanych nagrobków
przyniesie spodziewane rezultaty? Trudno cokolwiek
wyrokować w tej sprawie. Władysław Migacz, przedstawiciel Społecznego Komitetu Opieki nad starymi Powązkami uznał, że odgórne decydowanie o kształcie nagrobka
jest nadużyciem władzy urzędniczej. Ktoś inny stwierdził,
że gotowe projekty ograniczą swobodę twórczą warszawskich kamieniarzy. Jednak problem może leżeć zupełnie
gdzie indziej. Po pierwsze, zabytkowe cmentarze są w
większości przypadków zamknięte, a więc nowe pochówki
zdarzają się na nich niezwykle rzadko. Po drugie, przyzwyczajenie ludzi do typowych, królujących na wszystkich
cmentarzach nagrobków może się okazać nie do przezwyciężenia. Piękno nowoczesnych rozwiązań architektonicznych bez trudu doceni natomiast ktoś, kto na co dzień
obcuje ze sztuką, albo interesuje się nią na tyle, żeby uznać
je za wspaniałe.
Nagroda dla Dominiki Falkowskiej za projekt do 8 tys. zł
Mimo wszystko trzeba uznać, że inicjatywa przeprowadzenia takiego konkursu oraz jego plony zasługują na
najwyższe uznanie. Trzeba mieć nadzieję, że to jest dobry
początek słusznej walki z kiczem na polskich cmentarzach.
A. Danecka •
Z
Z PR ASY
Nowy zarządca w Fordonie
Po interwencji lokalnej gazety
odebrano właścicielowi Fordońskiego
Zakładu Pogrzebowego prawo zarządzania cmentarzem przy ulicy Piastowej w Bydgoszczy. Sprawę legalności
i wysokości opłat cmentarnych oraz
praktyk monopolistycznych badała
Prokuratura i Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Tym razem
zarząd powierzono osobie niezwiązanej z jakimkolwiek zakładem pogrzebowym. Taką decyzję podjął proboszcz parafii św. Mikołaja. I trzeba
mieć nadzieję, że wszystko będzie już
w porządku.
Truciciele drzew
Na Cmentarzu Centralnym w
Szczecinie wymierają stare drzewa.
Jak się okazuje, osoby którym przeszkadzają liście spadające na grobowce, postanowiły pozbyć się
kłopotliwego sąsiedztwa i przystąpiły do niszczenia cmentarnego
drzewostanu. W pniach wywiercono otwory, do których wkładano
trujące substancje, natomiast ziemię
wokół korzeni solidnie posypywano
solą. Ci wyjątkowo pedantyczni
ludzie zaczęli nawet oklejać grobowce folią, co oczywiście wygląda
fatalnie. Policja zajęła się już trucicielami, ale jak dotąd żaden z nich
nie przyznał się do winy.
Każdy może
zarządzać cmentarzem
W Toruniu radni mieli jakieś
zastrz e ż enia do dzia ła lności
USKOM-u, który do tej pory zarządzał Cmentarzem Komunalnym
w tym mieście. Radni postanowili
przekazać cmentarz w zarząd firmy,
która nigdy nie pełniła takiej funkcji. Bez przetargu wybrano spółkę
Opracowanie: Aleksandra Danecka •
Źródło: ogólnopolska i lokalna prasa
Transbud, która dotąd zajmowała
się giełdą towarową i transportem. Podobno do końca roku Firma
przedstawi odpowiednie licencje.
Brana jest również pod uwagę
zmiana nazwy spółki na bardziej
odpowiednią. Ostatnio wymieniano
trzy propozycje: Urbi, Vivi i Civita.
Bomba ekologiczna
W Kłodzku now y zarządca
cmentarza znalazł kilkanaście grobów nieprawidłowo zabezpieczonych. Podobno firmy kamieniarskie przykrywają komory grobowe
zwyczajną folią lub styropianem,
a powinny kłaść w tym miejscu
betonowe płyty. Na skutek tych
zaniedbań rozkładające się ciała
nie są w sposób należyty odizolowane od powierzchni ziemi, co
niewątpliwie jest zagrożeniem dla
przychodzących tu ludzi. Winą za
to nowy zarządca obciąża poprzedniego zarządcę, który pełnił tę
funkcję przez 20 lat. Spór dawno
już przekroczył mury cmentarza i
teraz toczy się na łamach miejscowej prasy.Upiorna opieka
Na cmentarzu w Słupcy doszło
do nielegalnego przeniesienia zwłok
z grobowca do innego grobu. Przyczyną tych działań była nadopiekuńczość kobiety zajmującej się zwłokami zmarłej, która w osiem lat po
śmierci często była myta i przebierana w świeże ubranie. To zdecydowanie nietypowe zajęcie uprawiała
pani P., która z ogromną czułością
dbała o ciało swojej ciotki. Pewnego
dnia trumna zniknęła z grobu. Zdesperowana pani P. dotarła nawet do
prokuratury, oskarżając krewnych
o kradzież zwłok, ale sprawie nie
nadano dalszego biegu. Mimo naruszenia przepisów sanitarnych sprawę
wyciszono. Konieczność przerwania
tego dziwnego procederu przewyższyła wszelkie inne względy. Osoby,
które przeniosły trumnę ze świeżo
przebranymi zwłokami, nie chciały
rozmawiać z przedstawicielami prasy.
Sporne przepisy
Pani Agnieszka opiekuje się grobami swojej rodziny na żagańskim
cmentarzu. Jakiś czas temu przeniosła
synową do grobu syna, żeby zwolnić
miejsce dla kogoś z rodziny. Opróżniony grób był opłacony do 2014 roku.
Pewnego dnia znalazła w tym miejscu
grób nieznanej osoby. Interwencja w
zarządzie cmentarza nie na wiele się
zdała. W trakcie załatwiania formalności związanych z ekshumacją nikt
jej nie poinformował, że opuszczony
w ten sposób grób automatycznie
wraca pod zarząd cmentarza, bez
względu na to, na ile lat został opłacony. Można go zarezerwować dla
rodziny pod warunkiem, że zainteresowany napisze odpowiednie podanie.
W żagańskim magistracie trwa dyskusja nad spornym przepisem, który
doprowadził do tej sytuacji. Zarząd
cmentarza proponuje inny grób,
ale pani Agnieszka chce mieć całą
rodzinę w jednym miejscu.
Ubezpieczenie grobu
Coraz więcej firm ubezpieczeniowych oferuje tak zwaną opcję
dodatkową do polis majątkowych,
które obejmują również grobowce
lub nagrobki. Zajmują się tym między innymi PZU, Warta i Signal
Iduna. Ubezpieczyciel może też
pokryć koszta pogrzebu. Tego
rodzaju polisy sprzedaje 4Life i
Uniqa. Dzięki możliwościom, jakie
oferują teraz takie firmy, zdewastowane przez wandali groby będzie
można szybko przywrócić do dawnej świetności.
Wydarzenia
Wydarzenia
Woda sięgnęła
po cmentarze
Kiedy Wisła przerwała rankiem
23 maja br. wał w Świniarach
koło Płocka, woda zalała również oddalony o 8 km cmentarz
parafialny w Troszynie Polskim.
Jej poziom na tym usytuowanym na wzgórzu cmentarzu
wyniósł blisko 2 metry. Te same
mogiły woda zalała ponownie
10 czerwca. Z blisko 400 grobów, które przez 2 tygodnie
stały w wodzie, ponad połowa
uległa uszkodzeniu.
Cmentarze zalane w maju i czerwcu 2010
województwo lubuskie
1. CK* w Nowej Soli przy ul. Wandy
województwo opolskie
2. CK w Kędzierzynie Koźlu (dzielnica Koźle)
3. CP* w Starym Koźlu
4. CP w Żelaznej
województwo śląskie
5. CP w Ligocie
6. CP w Zabrzegu
7. CP w Zebrzydowicach
8. CP w Pierśćcu
9. CP w Czeladzi
10. CP w Turze
Żywioł nawiedził również dwa razy cmentarze w na tym cmentarzu ekshumacji. Wystarczyło jednak
Trześni i Tarnobrzegu-Wielowsi (oba w województwie zabezpieczyć osuwisko do czasu, kiedy skarpa zostapodkarpackim), Wilkowie i Zagłobie (województwo nie naprawiona – mówi Anna Armatys, rzecznik pralubelskie) oraz Sandomierzu (województwo świętokrzy- sowy Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej
skie). Poziom wody, który na zalanych terenach Podkar- w Krakowie. Do jednej ekshumacji doszło jednak na
pacia miejscami sięgał 4 metrów, na cmentarzach pozo- cmentarzu parafialnym w Skoczowie (województwo śląstawił widocznymi jedynie wyższe grobowce i krzyże. skie), gdzie obfite deszcze groziły zniszczeniem jednego
Najdłużej utrzymywała się woda na cmentarzu w Cze- grobowca.
Jak wynika z informacji, które uzyskaliśmy w Wojeladzi (województwo śląskie). Tam 20 grobów przez 3
tygodnie stało w półmetrowej wodzie.
wódzkich i Powiatowych Stacjach Sanitarno-EpideWoda wdarła się na 29 cmentarzy zlokalizowanych miologicznych, uszkodzenia grobów nie stwarzały w
w 8 województwach. Choć przyczyny powstania powo- większości przypadków zagrożenia epidemiologicznego.
dzi w poszczególnych częściach kraju były różne (silne – Większe zagrożenie stanowiła duża liczba utopionych
opady deszczu, przerwanie wałów przeciwpowodzio- zwierząt gospodarskich, które przez 4 tygodnie pływały
wych, gwałtowne podniesienie się poziomu wód grun- w wodzie o temp. 20 oC – tłumaczy Katarzyna Siekietowych), to szkody, jakie wyrządziła powódź na cmen- rzyńska-Zapała, zastępca Podkarpackiego Państwotarzach, wszędzie są podobne. Brunatna woda naniosła wego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego.
szlam, błoto i śmieci, przewracała krzyże i płyty, przeWiększość cmentarzy jeszcze przed uporządkowasuwała całe nagrobki, a także rozmywała groby ziemne. niem zostało zdezynfekowanych przez wojska cheNa cmentarzu w Turze (województwo śląskie) zalegająca miczne lub specjalistyczne firmy. Przywracanie norprzez 6 dni woda doprowadziła do przewrócenia drzewa malności na terenach bezpośrednio przyległych do
i uszkodzenia znajdujących się w pobliżu grobów.
cmentarzy sprowadzało się do odkażenia studni i ujęć
Groźba przeprowadzenia ekshumacji zawisła nad wodnych i oczyszczenia z osadów oraz odkażenia
cmentarzem komunalnym w Dobczycach (wojewódz- budynków. – Z zalanym cmentarzem należy postępotwo małopolskie). Silne opady deszczu spowodowały wać tak samo jak z każdym innym terenem użyteczosunięcie skarpy ze znajdującym się na niej fragmen- ności publicznej. Należy go zdezynfekować zgodnie z
tem cmentarza Jeleniec. Spadająca ziemia odsłoniła obowiązującymi zasadami – podkreśla pani Katarzyna
nagrobki, które wręcz cudem ostały się na krawędzi Siekierzyńska-Zapała.
urwiska. – Byliśmy przygotowani na przeprowadzenie
Beata Mróz •
województwo małopolskie
11. CK w Brzeszczach
12. CK w Dobczycach
13. CP w Woli Przemykowskiej
14. CP w Woli Rogowskiej
15. CK w Rzepienniku Marciszewskim
16. CP w Rzepienniku Strzyżewskim
17. CP w Radziszowie
18. CP w Świątnikach Górnych
19. CP w Kąclawie
województwo podkarpackie
20. CP w Jaśle
21. CP w Tarnobrzegu-Wielowsi
22. CP w Trześni
23. CP w Mielcu
29
28
1
25
4
województwo lubelskie
24. CP w Wilkowie
25. CP w Zagłobie
26. CP w Janowcu
26
24
3
2
27
22
5
10 6 9
7 8
11
12
14 15
13
18 16
17 19
20
21
23
województwo świętokrzyskie
27. CP w Sandomierzu
województwo mazowieckie
28. CP w Troszynie Polskim
29. CP w Zycku Polskim
CK* cmentarz komunalny
CP* cmentarz parafialny
Ponad 60% nagrobków w Troszynie Polskim nadaje się do naprawy.
Sprzedam
komorę chłodniczą
na 4 ciała typu K ZR-4.1 + wózek
Stan bardzo dobry
tel. 602 780 637
Nagrobki nie oparły się naporowi wody.
Woda ustąpiła, straty zostały.
Problemy Firm
Każdego roku, w czasie wyznaczonym przez obowiązujące w całym kraju przepisy, na dużych i niewielkich
cmentarzach przeprowadzane są ekshumacje. W większych miastach Sanepid rozpatruje kilka takich wniosków tygodniowo. Jeżeli przenoszenie szczątków ludzkich przeprowadzane jest zgodnie z obowiązującym
prawem, wtedy ten dość drastyczny zabieg przebiega bez większych zakłóceń. Zdarza się jednak, że osoby
zatrudniane przy ekshumacji omijają prawo i wtedy miejscowe władze i prawnicy mają pełne ręce roboty.
Oto kilka takich przykładów z ostatnich miesięcy.
W Biłgoraju pod koniec października ktoś późnym wieczorem zadzwonił na posterunek Policji z informacją,
że na cmentarzu dzieje się coś podejrzanego. Dzięki temu funkcjonariusze złapali na gorącym uczynku pracowników jednego z miejscowych zakładów pogrzebowych, którzy właśnie wydobywali z grobu trumnę. Ponieważ
nie powiadomiono o tym wydarzeniu Sanepidu, można było uznać, że ekshumacja jest przeprowadzana nielegalnie. Zwłoki wróciły do grobu, a osoby naruszające prawo zostaną
wkrótce postawione przed sądem.
Obowiązujące obecnie Rozporządzenie Ministra Zdrowia
z dnia 7 grudnia 2001 r. w sprawie postępowania ze zwłokami
i szczątkami ludzkimi stanowi między innymi, że ekshumacje
można przeprowadzać tylko między 16 października i 15 kwietnia
i to wyłącznie we wczesnych godzinach porannych. Jeśli wydobywane z grobu ciało nie uległo mineralizacji, można je wyjąć z grobu
tylko razem z trumną, której nie wolno otwierać. Na czas transportu trumna powinna być umieszczona w skrzyni wybitej blachą.
A tymczasem niejaka pani MD zbudowała na cmentarzu w
Osieku nad Notecią rodzinny grobowiec, w którym chciała pochować swoich dwóch nieżyjących braci. Sprawa była prosta, bo obaj
spoczywali na tym samym cmentarzu. Podczas prawidłowo zorganizowanej ekshumacji pani MD doszła do wniosku, że w jednej
z trumien zamiast zwłok brata były szczątki psa. Nic dziwnego,
że swoje wątpliwości chciała jak najszybciej wyjaśnić. Zakład
pogrzebowy odmówił przeprowadzenia następnej ekshumacji bez
aktualnego zezwolenia Powiatowej Inspekcji Sanitarnej. Wtedy
pani MD wynajęła przypadkowych robotników, którzy bez żadnych zezwoleń wydobyli z grobu kości i przekazali
je zleceniodawczyni. Ktoś natychmiast powiadomił o tym proboszcza, a ten przekazał sprawę miejscowej prokuraturze. Szczątki po zbadaniu przez eksperta trafiły z powrotem do grobu, ponad wszelką wątpliwość bowiem
były to szczątki ludzkie. Zachodzi możliwość, że pani MD zostanie oskarżona między innymi o zbezczeszczenie
zwłok, za co grozi kara do dwu lat więzienia.
Jak donosi lokalna prasa, kolejna nielegalna ekshumacja została przeprowadzona na cmentarzu komunalnym
w Międzyzdrojach. Jest to cmentarz wypełniony po brzegi. Znalezienie miejsca na nową mogiłę graniczy niemal
z cudem. Przez przypadek zdemaskowano autorów takich właśnie cudów. Są to pracownicy Zakładu Ochrony
Środowiska, którzy zapewne na polecenie kierownika co jakiś czas wygospodarowywali nowe miejsce przez wykopanie jakiejś trumny i pochowanie jej ponownie około pół metra dalej. Oczywiście nikt nie zawracał sobie głowy
przepisami. Po wykryciu jednej z takich spraw zachodzi podejrzenie, że było ich więcej. Kierownik podejrzanego
zakładu natychmiast podał się do dymisji i nie wiadomo, jak dalej potoczy się ta sprawa.
Niedawno śremska Policja została poinformowana przez pewnego pana o nielegalnej ekshumacji, a nawet być może
kradzieży zwłok przez jego brata, który podrobił podpisy rodziny pod zgodą na przeniesienie zwłok na inny cmentarz.
Po interwencji Policji okazało się, że ekshumacji jeszcze nie przeprowadzono, natomiast z cmentarza zniknęły już dwa
cenne nagrobki. Stwierdzono więc, że w istocie planowano „wykradzenie” zwłok. Sprawą zajmuje się prokuratura.
Jak widać nie wszyscy zawracają sobie głowę prawem. Zdarzają się coraz częściej przypadki samowolnego
dysponowania szczątkami ludzkimi, co nie tylko naraża przypadkowych przechodniów na drastyczne widoki, ale
jest też niebezpieczne ze względu na ewentualność skażenia środowiska. Nie każdy jest w stanie uznać, że szczątki
naszych bliskich nie są naszą prywatną własnością.
Aleksandra Danecka •
C
W Stowarzyszeniu
Dokształcanie zarządców cmentarzy
Co krok to dylemat
Szkolenie dokształcające dla licencjonowanych zarządców nieruchomosci, zorganizowane przez Sekcję
administratorów i zarządców cmentarzy PSKACiPP, miało tym razem miejsce w Warszawie w dniach 7 – 8
października 2010 i poświęcone było zarządzaniu nieruchomością cmentarną, głównie problematyce odzyskiwania grobów do ponownego pochówku. Gospodarzem spotkania był Zarząd Cmentarzy Komunalnych
w Warszawie, a miejcem zajęć Cmentarz Północny.
Część teoretyczną szkolenia prowadził pan
Kazimierz Mikulski, który mówił, jak z odzyskiwaniem grobów do ponownego pochówku radzi
sobie Cmentarz Północny.
Ta stosunkowo nowa nekropolia przez kiladziesiąt lat nie miała niedostatku miejsca do
pochówku, więc nie zajmowano się odzyskiwaniem grobów, ale w ostatnich latach taka potrzeba
zaistniała, ustalono więc procedurę. Pani dyrektor Danuta Kruk zdecydowała, że po upływie
ustawowych 20 lat, jeśli nie wpłynie opłata przedłużająca, odczekuje się jeszcze lat 5, i dopiero
gdy grób nadal nie zostanie opłacony, zostaje opatrzony tablicą z informacją „Grób przeznaczony
do likwidacji”. Jeśli przez kolejny rok opłata nie
zostanie wniesiona, a grób nie przedstawia wartości historycznej, przekazany zostaje do likwidacji. Firmy pogrzebowe, które dokonują pochówku
w pozyskiwanym grobie, wykopują szczątki i pod
nadzorem inspektora SANEPID-u przenoszą je
do ossarium, sporządzają protokół przeniesienia
szczątków, przekazują go do władz cmentarza,
które dołączają go do dokumentów danego zmarłego, i dopiero wtedy mogą pochować następnego
zmarłego w odzyskanym grobie.
Procedura przewiduje również postępowanie w sytuacjach nietypowych, np. gdy po rozkopaniu grobu okaże się, że zwłoki nie uległy
rozkładowi, bo np. są one umieszczone w worku
foliowym. Wówczas odstępuje się od odzyskania
grobu, bez względu na brak opłaty i maksymalny
stan zaniedbania.
Nie odzyskuje się też grobów w których
pochowano osoby zmarłe na choroby zakaźne, bo
– jak wykazały badania na jednym z cmentarzy w
Paryżu – zarazki cholery panującej tam w XVII
wieku przetrwały do dziś.
W Stowarzyszeniu
Część praktyczna szkolenia obejmowała zwiedzanie krematorium a następnie spacer do grobów wyznaczonych do
likwidacji, do miejsc już wykorzystanych do ponownego
pochówku oraz do ossarium.
W czasie zwiedzania cmentarza uczestnicy szkolenia rozmawiali również na temat sposobów postępowania z prochami. Pan Kolczyński informował, że nie rozsypywanie
na trawę i podlewanie, jak to niektórzy czynią, lecz zakopywanie jest właściwą formą postępowania z prochami.
Temat likwidacji grobów tak zafrapował kursantów, że
debatowano nad nim także w ramach popołudniowego
panelu dyskusyjnego poświęconego niecodziennym przypadkom z praktyki zarządców cmentarzy. Zebrani dopytywali
prowadzącego tę część szkolenia Mariana Kolczyńskiego o
uregulowania prawne dotyczące likwidacji grobów. – Nie
ma przepisu, który określałby, że trzeba ileś lat po upływie
20-letniego terminu odczekać aby móc grób ziemny zlikwidować. W Warszawie stosuje się okres 5 letni, u nas na
Cmentarzu Komunalnym we Włocławku przyjęliśmy termin
3 letni – wyjaśniał prowadzący spotkanie pan Kolczyński.
Dyskusję tego dnia ożywił poruszony przez Andrzeja
Pachulskiego, zarządcę z Konina, wątek poszukiwania dysponentów grobów. – Z moich doświadczeń wynika, że 90 % korespondencji wysyłanej do osób, które w dokumentacji figurują
jako dysponenci grobów, wraca do zarządu z adnotacjami świadczącymi o zmianie miejsca zamieszkania lub nie istnieniu adresata – mówiła Zofia Kluszycka, dyrektor ZCK we Wrocławiu.
Zarządcy byli zgodni, że pomocne są ogłoszenia prasowe. Te o
ogólnej treści przypominające o konieczności wniesienia opłaty
prolongacyjnej po upływie 20 letniego okresu powinny zawierać informację o podstawie prawnej tego obowiązku wynikającej z art. 7 ust. 2 ustawy o cmentarzach i chowaniu zmarłych.
– Publikowanie ogłoszeń prasowych wyczerpuje znamiona starannego działania, rozsyłanie zaś listów przypominających o
obowiązku uiszczenia opłaty jest czymś więcej niż starannym
działaniem – podsumował tę część panelu Kolczyński.
Rozmawiano także o charakterze prawnym opłaty prolongacyjnej i skutkach jej wniesienia. – Wniesienie opłaty prolongacyjnej oznacza zgłoszenie zastrzeżenia wobec możliwości
zlikwidowania danego grobu przez zarząd cmentarza i zabiera
mu prawo do dysponowania nim – obrazowo tłumaczył prowadzący spotkanie. Wniesienie pisemnego zastrzeżenia wywołuje skutek prawny jedynie wówczas, gdy poparte jest stosowną
opłatą prolongacyjną.
Zarządcy z różnych części Polski wymieniali się doświadczeniami i opiniami odnośnie: statusu prawnego grobów
murowanych, utrzymania ossariów, pojęcia dysponenta
grobu, postępowania z nagrobkami z likwidowanych grobów.
Drugiego dnia zajęcia szkoleniowe w stołecznym Hotelu
Tina poprowadzili Marian Kolczyński i Dariusz Rudaś,
W Stowarzyszeniu
dyrektor Państwowego Powiatowego Inspektoratu Sanitarnego m.st. Warszawa. Dwugodzinne seminaryjno-wykładowe spotkanie poświęcone problematyce regulaminu
cmentarza upłynęło na omówieniu definicji regulaminu
cmentarza, wskazaniu organów uprawnionych do jego wydania, przedstawieniu zakresu spraw, które powinien regulować. – Regulamin cmentarza powinien być aktem podstawowym, fundamentem niejako – tłumaczył Kolczyński.
Powinien regulować wszystkie sprawy związane z zarządzaniem, funkcjonowaniem i korzystaniem z niego. To zbiór
Marian Kolczyński
Dariusz Rudaś
przepisów przede wszystkim porządkowych (m.in. nakazy
i zakazy dotyczące zachowania osób przebywających na
cmentarzu, zagospodarowanie i wygląd grobów, stawianie
nagrobków, tablic, ławeczek, zasady dostępu i korzystania
z urządzeń i instalacji cmentarnych). Jeśli regulamin jest
uchwalony przez Radę Miasta lub Radę Gminy, a więc jest
aktem prawa miejscowego - wyjaśniał Kolczyński - może
ustanawiać nowe prawa dotyczące ogółu osób, instytucji i
podmiotów gospodarczych korzystających z danego cmentarza ale tylko w sprawach, które nie są uregulowane w przepisach wyższego rzędu, tj. w ustawach czy rozporządzeniach.
Uczestnicy spotkania otrzymali projekt regulaminu wzorcowego i zapowiedź kontynuowania tematu na kolejnych spoo tym, że oprócz bakterii i wirusów czyhają na pracowtkaniach Sekcji Zarządców PSKACiPP.
ników zakładów pogrzebowych i cmentarzy tzw. przePrzekrojowy, rzeczowy i interesujący wykład na temat
trwalniki, wobec których środki dezynfekcyjne nie są
postępowania ze zwłokami wygłosił tego dnia Dariusz
skuteczne – przekonywał specjalista od spraw sanitarnoRudaś, dyrektor Państwowego Powiatowego Inspektoratu
Sanitarnego. – Zarazki cholery mogą przetrwać w ziemi -epidemiologicznych. Prelegent przedstawił uregulowanawet 600 lat. Znany jest przypadek zachorowania arche- nia dotyczące postępowania ze zwłokami osób zmarłych
na choroby zakaźne oraz wykaz tych chorób a także proologów, którzy rozkopywali w Rosji kurhany osób zmarłych
blematykę usytuowania cmentarzy w kontekście oddziana cholerę ponad 500 lat wcześniej. Szczególnie ostrożnie
ływania ich na otoczenie. Bo choć częściej bakteriami
trzeba podchodzić do zmarłych, o których wiemy, że w
i wirusami zarażamy się od żywych, to i zmarli mogą
ostatnim czasie przebywali w szpitalu zakaźnym. Konieczne
jest stosowanie środków dezynfekcyjnych i ochrony osobi- nam w tym przypadku wyrządzić krzywdę. I jak dowostej, sterylizowanie narzędzi i poddawanie się szczepieniom. dzi przypadek rosyjskich archeologów, mogą to uczynić
nawet wiele setek lat po swojej śmierci. – Najważniejszy jest jednak zdrowy rozsądek i wiedza choćby
Jadwiga Grabarczyk, Beata Mróz •
MIĘDZYNARODOW Y TRANSPORT ZMARŁYCH
International Funeral Service - Poland
24h 0 048 604 559 569
fax 0 048 29 71 71 827
e-mail: [email protected]
w w w.drejka.ocom.pl
0 6 -20 0 Maków Mazowiecki, ul. Wrzosowa 2
Nawiążemy współ pracę z zakładami pogrzebowymi na korzystnych warunkach
Targi Funeralne MEMENTO – VENIA 2010
Targi Funeralne MEMENTO – VENIA 2010
Targi
R
w nowej odsłonie
Stoisko SCACF
włoskiego potentata w produkcji trumien
ozmach, elegancja, międzynarodowy
charakter ekspozycji – tak w skrócie
można podsumować V Targi Funeralne
MEMENTO-VENIA, które odbywały się
w Warszawskim Centrum EXPO XXI w
dniach 19 i 20 listopada 2010 roku. Targowy
rozmach to zasługa nie tyle organizatorów
– Polskiego Stowarzyszenia Funeralnego
(Polskiego Stowarzyszenia Kremacyjnego
Administratorów Cmentarzy i Przedsiębiorców Pogrzebowych), co samych wystawców,
których rekordowa liczba 91 zajęła 4000 m 2
powierzchni Centrum EXPO. Pomysłowość
w aranżacji stoisk w połączeniu z ich przestrzennością, a niekiedy wyspowym układem,
dało efekt estetyczny jakiego jeszcze nigdy
wcześniej w Polsce podczas imprez funeralnych nie osiągnięto.
Odwiedzenie Targów MEMENTO przez
ponad 2000 krajowych i zagranicznych branżystów potwierdziło prestiż i ugruntowało
pozycję Targów MEMENTO na mapie najważniejszych, w naszej części Europy, imprez
targowych dla branży cmentarno-pogrzebowej. „Europejskość” MEMENTO-VENIA
2010 podkreślił także swoisty mariaż z Czeskim Stowarzyszeniem Pogrzebowym (Sdružení Pohřebnictví v ČR).
Precedensowa, polsko-czeska współpraca
wsparta elitarnym patronatem FIAT-IFTA
(Światowej Federacji Opreratorów Funeralnych) sprawiła, że Warszawa przez dwa
listopadowe dni 2010 roku stała się miejscem, w którym podejmowano liczących się
krajowych i zagranicznych przedstawicieli
branży: Gus Nichols, Prezydent FIAT-IFTA
z Irlandii, Gerard Knap z Holandii (FIAT-IFTA), Rolf Lichtner z Niemiec (Dyrektor
EFFS – Europejska Federacja Służb Pogrzebowych), Nino Leanza, Prezes TANEXPO
– organizator Targów w Bolonii. Do stolicy
Polski przybyły także władze i przedstawiciele branżowych Stowarzyszeń z Czech,
Słowacji, Rosji, Litwy i Bułgarii. Nie zawiedli indywidualni zagraniczni goście – Białorusini, Czesi, Irlandczycy, Litwini, Łotysze,
Niemcy, Rosjanie, Słowacy, Szwedzi, Rosjanie, Rumuni, Ukraińcy i Włosi.
Targi
Targi
4. China International Funeral Expo (CIFE 2010)
Chiny - przede wszystkim kremacja
13. edycja Międzynarodowych Targów BEFA 2010
Śmierć
Karawan autobusowy z wydzielonym przedziałem dzają tezę, że pochówek w tej części świata to przede
trumiennym i salonką dla żałobników wyposażoną w wszystkim kremacja. O tym świadczą też statystyki.
barek i skórzaną kanapę przykuł uwagę delegatów 11. Działające w Chinach 1692 domy pogrzebowe i kreKonwencji FIAT-IFTA, którzy zwiedzili największą matoria pochowały w 2009 roku 9 mln 350 tys. ludzi,
chińską wystawę pogrzebową CIFE 2010. Odbywa- z czego 4 mln 534 tys. osób poddanych zostało krejące się w pekińskim Pałacu Narodów 22 czerwca br. macji. Targi cieszyły się ogromnym zainteresowaniem,
Targi zgromadziły chińskich i azjatyckich producen- a w niektórych stoiskach panował wręcz tłok. Do
tów, dystrybutorów i usługodawców z sektora funeral- tego trzeba się jednak przyzwyczaić nawet na targach
nego, na którego rzecz w samych Chinach pracuje 75 pogrzebowych organizowanych przecież w kraju, w
tys. osób. Prezentowane produkty (różnorodność pie- którym żyje 1 miliard 360 mln ludzi. ców kremacyjnych, urn, specjalnych nosideł) potwier- Marek Cichewicz •
nie musi być czarna
BEFA 2010
przynajmniej na pierwszy mania zieleni, wsparcia psychologicznego, ubezpieczeń,
rzut oka miała mało funeralną oprawę. Żywą, zdo- aranżacji wystaw sklepowych i innych reprezentowało
minowaną amarantem kolorystykę, wszechobecną na 71 podmiotów. 40 przedsiębiorstw przedstawiło swoje
ponad 20 tys. m2 13. i 14. hali Centrum Targowego w produkty i usługi w zakresie wyposażenia branży poDüsseldorfie wzmocniono obrazami rozdmuchiwanego grzebowej w specjalistyczny sprzęt i oprogramowanie do
konfetti. Nie kojarząca się z pogrzebem tonacja w za- obsługi zakładów pogrzebowych i kancelarii cmentarzy.
myśle organizatorów unaocznić miała motto tegorocz- Czwarty segment: Media i Kultura (27 firm) zagosponej, odbywającej się w dniach 13-15 maja, wystawy: darowały wydawnictwa pism i książek branżowych, wy„BEFA 2010: bunt”. Niemieckie „bunt” to podkreślenie twórcy pośmiertnych masek, popiersi i portretów oraz
różnorodności, rozmaitości, zmian, postępu i kulturo- mistrzowie ceremonii pogrzebowych. 73 stoiska miały
wej wrażliwości – cech charakterystycznych dla dyna- w asortymencie produkty i usługi z dziedziny „akcesomicznie zmieniającej się branży pogrzebowej. Funeralne ria i dekoracje pogrzebowe” – krzyże, pomniki nagrobrozmaitości prezentowane na 250 stoiskach wystawców ne, dekoracje kwiatowe i nagrobne, odzież pogrzebowa,
z Niemiec, Włoch, Holandii, Rumunii, Chorwacji, Pol- wystrój trumien, świece i kandelabry. W ramach szóski, Słowacji, Austrii uszeregowano w tym roku w sześć stej kategorii tematycznej wystawiły się 53 firmy ofedziałów wystawowych. W ramach pierwszego zatytuło- rujące techniczne i higieniczno-sanitarne rozwiązania
wanego: klasyczna branża pogrzebowa – usługi pogrze- dla branży cmentarno-pogrzebowej – sprzęt do prac na
bowe, karawany, trumny, urny, akcesoria; pochówek: cmentarzach, wyposażenie domów pogrzebowych, systradycyjny, urnowy, ekologiczny, morski; repatriacja temy: nagłośnienia, klimatyzacji i wentylacji.
Było tez kilka ciekawostek…
zwłok – swoją ofertę zaprezentowało 129 firm. Kategorię „usługi” w zakresie architektury cmentarzy, utrzy
Marek Cichewicz •
Trumny malowane według wzoru klienta
Brytyjskie trumny z owczej wełny
Wyposażenie kaplicy
Koparka do grobów
Karawan autobusowy
Zimne łóżko
Kolumbarium do wnętrza
Nosidło na urnę
Prawo - orzecznictwo
Naczelny Sąd Administracyjny: regulamin cmentarza komunalnego ustala Rada Gminy lub Miasta
Teza tej treści znalazła się w
wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 6 października
2009 roku jednoznacznie stwierdzającym, że nadanie regulaminu
cmentarza komunalnego nie jest
ustawową kompetencją burmistrza
(wójta, prezydenta miasta), czyli
organu wykonawczego. Orzeczenie NSA daje istotną wskazówkę,
w jaki sposób rozgraniczać kompetencje organów prawodawczych i
wykonawczych na obszarze gminy.
Sąd kasacyjny stanął bowiem na
stanowisku, że z kompetencji burmistrza (wójta, prezydenta miasta), określonej jako zarządzanie
cmentarzem, nie można wywodzić
kompetencji w zakresie uchwalania regulaminów będących przepisami prawa miejscowego z zakresu
korzystania z gminnych obiektów i
urządzeń użyteczności publicznej.
NSA podkreślił, że na podstawie ustawy o samorządzie gminnym gminie przysługuje prawo
stanowienia aktów prawa miejscowego obowiązujących na obszarze
gminy. Ustanawia je Rada Gminy
w formie uchwały. W ocenie NSA
art. 2 ust. 1 ustawy o cmentarzach i chowaniu zmarłych nie
przyznaje wójtom, burmistrzom,
prezydentom miast kompetencji do stanowienia przepisów w
zakresie regulaminów cmentarzy
komunalnych. Właściwość do
stanowienia aktów prawa miejscowego zastrzeżona jest do kompetencji Rady Gminy. Kompetencja
wójta do stanowienia aktów prawa
miejscowego ogranicza się tylko
do przepisów porządkowych w
sytuacjach niecierpiących zwłoki.
NSA swoje stanowisko wywiódł z
przepisów Konstytucji RP z 1997
roku. Sąd zauważył, że zgodnie
z jej uregulowaniami to organy
samorządu terytorialnego na podstawie i w granicach upoważnień
zawartych w ustawie ustanawiają
akty prawa miejscowego obowiązujące na obszarze działania tych
organów. Zasady zaś i tryb wydawania aktów prawa miejscowego
określa ustawa. Z tej regulacji
konstytucyjnej wypływa, zdaniem
NSA, zasadnicza konsekwencja w
zakresie stanowienia prawa miejscowego: kompetencji do stanowienia aktów prawa miejscowego
nie można domniemywać. Muszą
być one wyraźnie przyznane przez
przepisy prawa.
ks •
Sąd Apelacyjny: nagrobek nie musi być najtańszy
Precedensowy wyrok w sprawie jej pełną rekompensatę poniezwrotu kosztów ubezpieczenia sionych wydatków. Zdaniem
nagrobka przez PZU wydał Sąd sądu ubezpieczyciel nie może
Okręgowy w Lublinie. Otóż się tylko ograniczać do pokrykoszt nagrobka tragicznie zmar- wania wydatków na najniższym
łego w wypadku samochodo- poziomie, ale powinien także
wym trzydziestoletniego miesz- uwzględniać wszelkie inne
kańca Lubartowa wyniósł 15,5 uwarunkowania: sytuację matetysiąca złotych. Jednak ubezpie- rialną rodziny zmarłego oraz
czające sprawcę wypadku PZU fakt, że chodzi o osobę zmarłą
postanowiło zwrócić wdowie po w tragicznych okolicznościach.
zmarłym jedynie 5,5 tysiąca zło- Według powszechnego odczutych uzasadniając to tym, że tyle cia otoczenia wymaga to szczeprzeciętnie kosztuje postawie- gólnego uhonorowania zmarnie pomnika w okolicy Lubar- łego okazalszym nagrobkiem.
towa. Wdowa podała wów- Wyrok utrzymał w mocy Sąd
czas ubezpieczyciela do sądu Apelacyjny w Lublinie.
i sprawę wygrała. Zasądzono
mj •
B
Prawo
(Bez)Prawne? praktyki
w zachodniopomorskiem
W województwie zachodniopomorskim rozpowszechnia się zwyczaj dokonywania pochówków
w grobach ziemnych przed upływem lat 20, pomimo wyraźnego zakazu ustawowego.
Z
jawisko nasiliło się gdy stanowisko
w tej sprawie zajął Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Szczecinie, a poparł je Główny Inspektor Sanitarny. PPIS stwierdził, że „użycie grobu
do pochowania zwłok do istniejącego
grobu po uprzednim wydobyciu pochowanych wcześniej zwłok lub szczątków,
pogłębienie istniejącego grobu i użycie
tak przygotowanego grobu głębinowego na pochowanie zwłok lub szczątków
nie jest ekshumacją, zatem nie wymaga
wydania zezwolenia przez PPIS”. Zakłady pogrzebowe, mając taką decyzję,
utwierdziły się w przekonaniu, iż pogłębienie każdego grobu jest możliwe
o każdej porze dnia i roku, bo skoro
nie jest to ekshumacja, to teraz już hulaj dusza, wszystko wolno. Nie będę
tu opisywał, w jakim stanie są zwłoki,
kiedy nie uległy one jeszcze całkowitej
mineralizacji, ale czasem jest to widok
makabryczny.
niosek, że teraz wszystko wolno, zakłady pogrzebowe wysnuły sobie same. Same zinterpretowały stanowisko inspekcji sanitarnej,
oczywiście na swoją korzyść. Przecież
inspektor sanitarny nie stwierdził, że
stosowane przez zakłady pogrzebowe
praktyki są możliwe, pozwolenia na
to nie dał, zgody nie wyraził. Inspektor sanitarny stwierdził tylko, że nie
jest to ekshumacja i nie jest wymagana jego zgoda, a czy takie praktyki są
możliwe, to on na ten temat w ogóle się
nie wypowiedział. Wniosek wysnuty
na podstawie pisma PPIS jest własną
nieuprawnioną i bezpodstawną interpretacją zakładów pogrzebowych. Nie
W
było intencją inspektora sanitarnego zajęcie stanowiska sprzecznego z ustawą,
wręcz przeciwnie. Przeanalizował on
ustawę bardzo dokładnie i zajął stanowisko takie, do jakiego upoważnia go
ustawa. Zachęcam zakłady pogrzebowe
do dokładnego zapoznania się z ustawą
o cmentarzach i chowaniu zmarłych.
Nie może być przecież tak, że stanowisko inspektora sanitarnego zajęte zgodnie z upoważnieniem (wynikającym z
ustawy) interpretowane jest w sposób
sprzeczny z zapisem ustawowym i żeby
ta niewłaściwa interpretacja była podstawą działania. Interpretacja ważniejsza od zapisów ustawowych? Do czego
to doszło?
stawa w art. 7 ust. 1 określa wyraźnie, że grób nie może być użyty
do ponownego pochowania przed upływem lat 20 i jest to zasada generalna,
którą należy bezwzględnie przestrzegać, chyba, że są jakieś wyjątki zapisane oczywiście w ustawie. Zasada
ta, mówiąc że nie wolno dokonywać
pochówku przed upływem lat 20, zapewnia jednocześnie nienaruszalność
grobu przez ten okres. Tylko w niektórych wyjątkowych sytuacjach można tę
nienaruszalność naruszyć. Wyjątków
jest kilka, ale w tym wypadku chodzi
o wyjątek określony w art. 15 ust. 1,
2, 3. Jest tu wyraźnie napisane, że jeśli
jest to ekshumacja, to m.in. na wniosek
rodziny... za zezwoleniem właściwego
inspektora sanitarnego... itd. A jeśli
to nie jest ekshumacja? Jeśli to nie jest
ekshumacja, to i sprawy nie ma. Skoro
sprawa (ten wyjątek) w ustawie opisana
nie jest (bo artykuł 15 ustawy dotyczy
U
sposobu postępowania przy ekshumacji
oraz uprawnień osób uprawnionych do
pochowania, a także prokuratora, sądu,
inspektora sanitarnego, ale tylko w
przypadku, gdy chodzi o ekshumację),
to ani krewni zmarłego, ani działające
w ich imieniu zakłady pogrzebowe nie
mają prawa wnioskować o dochowanie,
a inspektor sanitarny zgody wydawać
nie musi. Po prostu nie istnieje żadna
podstawa prawna. Obowiązuje przepis
o nienaruszalności grobu przez 20 lat.
To tyle. Jasno i wyraźnie.
ogę jeszcze dodać, że ani krewni
zmarłego, ani zakłady pogrzebowe nie mogą domagać się od zarządu
cmentarza wyrażenia zgody na działania niezgodne z prawem. Każdy kto namawia, zachęca czy, nie daj Boże, wymusza działania niezgodne z prawem,
sam podlega określonym sankcjom.
akaz dokony wania pochówków
w grobie ziemnym przez 20 lat został wprowadzony po to, aby trumna ze
zwłokami mogła się zmineralizować i w
sposób naturalny połączyć się z naszą
matką – ziemią.
o że w grobie po latach można
pochować następną osobę, to tylko możliwość, a nie obowiązek. Z tej
możliwości można skorzystać wtedy,
gdy mamy przekonanie (ale już po 20tu latach), że w grobie już prawie nie ma
śladów pochowanej uprzednio osoby.
Tylko takie działanie świadczy o należytym szacunku dla osób zmarłych,
którym my żyjący powinniśmy zapewnić należyty spokój po śmierci.
M
Z
T
Marian Kolczyński •
Po raz pierwszy na MEMENTO
Mini sprzęt do Maxi
cmentarnych zadań
INTEGRA działa w branży komunalnej od 2001 roku. To firma o profilu handlowo-usługowo-konsultingowym. Jej właścicielem jest Sławomir Kamiński.
Z Dorotą Spałek, specjalistką ds. marketingu w INTEGRZE, rozmawia Agata Rożek.
Czym konkretnie zajmuje się Wasza firma?
cji zamiatarek chodnikowych – kompaktowych i drogo– Jesteśmy dostawcą sprzętu do zakładów komu- wych, oraz sprzętu specjalistycznego wykorzystywanego
nalnych w całej Polsce oraz świadczymy usługi ser- na lotniskach i terenach budowlanych: duńskiej BEAM
wisowe sprzętu komunalnego, zarówno gwarancyjne, – producenta wysoko wyspecjalizowanego sprzętu lotnijak i pogwarancyjne. Prowadzimy także konsultacje i skowego, szwajcarskiej firmy BOSCHUNG, niemiecdoradztwo w zakresie dostosowania przedsiębiorstw i kiej KUPPER WEISER – producenta pługów lemieszosamorządów do obowiązujących standardów i wymo- wych i wirnikowych, posypywarko-solarek, zamiatarek,
gów, ze szczególnym uwzględnieniem ochrony środo- oczyszczarek na autostrady i lotniska oraz specjalnych
wiska. Zapewniamy również pomoc w obszarze sposobu systemów elektronicznych służących do odladzania dróg
finansowania zakupu, przygotowaniu oferty leasingowej w newralgicznych punktach, włoskiej FARID produkulub kredytowej.
jącej śmieciarki wykorzystywane do wywozu odpadów
stałych, włoskiej firmy MORO – producenta specjalistycznych urządzeń do ciśnieniowego mycia i czyszczenia kanalizacji, duńskiego przedsiębiorstwa EGHOLM –
producenta maszyn wielofunkcyjnych, przydatnych m.in.
do koszenia i odśnieżania, niemieckiej firmy KIEFER
GMBH specjalizującej się w produkcji minipojazdów
o wszechstronnym zastosowaniu, francuskiej MEGA
produkującej minipojazdy wielofunkcyjne, niemieckiej
HOLTEN – wiodącej firmy w dziedzinie technologii
magazynowania soli drogowej, WINTERMANTEL
– producenta sortowni oraz poszczególnych urządzeń
niezbędnych w procesie recyklingu, holenderskiej firmy
BOLLEGRAAF – europejskiego lidera w zakresie
dostaw technologii, maszyn i urządzeń oraz systemów
dla mechanicznej i mechaniczno-biologicznej obróbki
zmieszanych odpadów komunalnych.
Co jest dla Was priorytetem?
Dlaczego zdecydowaliście się wziąć udział w
– INTEGRA kładzie duży nacisk na wprowadzenie i MEMENTO?
– Chcemy dotrzeć do kolejnego segmentu rynku
rozwój nowych technologii oraz skorelowaną z tym produkcję i sprzedaż markowych wyrobów. Szeroki asor- poprzez gamę produktową dla niego dedykowaną.
tyment proponowanych przez nas produktów, a także Zaprezentujemy dwa pojazdy wielofunkcyjne – Boki
wysoka jakość wykonania i fachowa obsługa serwisowa i Egholm, oraz koparkę Boki. Wynajęliśmy 80 m 2 , z
w zestawieniu z atrakcyjnymi cenami, są niewątpliwymi czego 30 m 2 zajmować będzie zabudowa. Na pozostałej
atutami naszej firmy i gwarantują kompleksową obsługę. powierzchni wystawimy maszyny.
Co ciekawego można o nich powiedzieć?
Jaki sprzęt oferujecie?
– Jesteśmy wyłącznymi przedstawicielami firm:
– Egholm 2200 to pojazd wielofunkcyjny z kompletangielskiej JOHNSTON – światowego lidera w produk- nym wyposażeniem, pozwalającym na pracę przez 365
dni w roku. Posiada zamiatarkę podciśnieniową z czterema szczotkami oraz rurę do liści. Egholm 2200 jest
wyposażony w pięć rodzajów kosiarek, w tym kosiarki
rotacyjne i bijakowe, sprzęt utrzymania zimowego w
postaci pługów lemieszowych, wirnikowych i hydraulicznych typy „V”, jak również szczotkę do śniegu oraz
posypywarkę. Warto także wspomnieć o frezie do trawy
czy miniładowarce przydatnej do podstawowych prac
ogrodowych i budowlanych.
Pojazd Boki ma wszechstronne zastosowanie. Może
być wykorzystywany do robót nie tylko komunalnych,
ale również przez prywatnych usługodawców i jednostki służb drogowych. Umożliwia wykonywanie różnorodnych zadań, np. prac transportowych, zamiatania i zmywania ulic, zbierania liści, wywożenia śmieci.
Pojazd komunalny sprawdza się również w warunkach
zimowych (odśnieżanie, odladzanie i posypywanie
powierzchni). Unikatową cechą maszyny jest prosty
montaż wszelkich urządzeń dodatkowych i oprzyrządowania do rozbudowy z systemem szybkiej wymiany.
Dlatego też może go obsługiwać jeden człowiek.
Z kolei koparki firmy Kieffer GmbH tworzone są
przede wszystkim w oparciu o bezwzględną dbałość o
ochronę środowiska. Wprowadzane innowacje i zastosowane rozwiązania gwarantują najwyższą jakość sprzętu
w zakresie bezpieczeństwa, rentowności, wydajności,
niezawodności oraz wygody operatora. W koparkach
zastosowane są ekonomiczne silniki o sporej mocy, co
stawia je na pierwszym miejscu wśród koparek kompaktowych. Sterowane są za pomocą nadajnika radiowego
lub pracy operatora. Zarówno rozmiary koparek, jak i
rozwiązania napędu sprawiają, że maszyny te potrafią
pracować w najbardziej niedostępnych miejscach, np. na
starych cmentarzach z niedostępnymi miejscami.
Czego spodziewacie się po ekspozycji?
– Zaistnienia na
r ynku funeralnym
jako dostawca najwyższej klasy urządzeń –
tak zaprojektowanych
i tak w ykonanych,
aby sprostać oczekiwaniom wielu klientów. Mamy nadzieję,
że nasza oferta ich
zainteresuje.
Statystyki
Raport MEMENTO
Kremacja w Polsce w 2010 roku
Najwięcej, bo po cztery piece, mają krematoria na Śląsku. W kremacyjnych statystykach przoduje Wrocław i
Warszawa. Cena spopielenia utrzymuje się w granicach 600 - 800 zł. W Warszawie cena spopielenia została
w stosunku do połowy 2010 roku obniżona o blisko 140 zł. Część krematoriów nie podaje liczby spopieleń.
– Informacje, o które pani prosi, są ścisłą tajemnicą – uważa Anna Czyżak z wyszkowskiego krematorium.
W Głogowie nie podano nam nawet ceny kremacji.
Informacje o liczbie spopieleń w kiedy to w 7 ośrodkach (bez Aurory) mniej) i o blisko 16 % w Warszawie
2010 roku udostępniło 8 z 13 polskich wykonano łącznie 18 212 kremacji (717 usług mniej). To efekt pojawiekrematoriów. Do grupy 7 ośrodków wychodzi, że w 2010 roku spopielo- nia się w pobliżu stolic Wielkopolski
kremacyjnych, które bez problemów no o 646 zmarłych więcej (z Auro- i Mazowsza nowych ośrodków kreupubliczniło swoje statystyki za 2009 rą, która od marca 2010 r. wykonała macyjnych.
rok – Częstochowa, Gdańsk, Łódź 1800 kremacji – o 2 446 zmarłych
Z posiadanych danych wynika,
(Klepsydra), Poznań, Szczecin, War- więcej). Wyniki działalności po- że w ubiegłym roku największy, bo
szawa, Wrocław – dołączyło prywat- szczególnych spopielarni dowodzą, 23% wzrost liczby kremacji miał
ne krematorium Aurora z Dąbrowy że wzrost liczby zleceń na kremacje miejsce w krematorium w SzczeGórniczej, które zainaugurowało waha się w skali kraju od 5% do 23 cinie. Wykonano tu w 2010 roku –
%. Średni wskaźnik wzrostu liczby 1 952 spopieleń, tj. o 369 usług więdziałalność w marcu 2010 roku.
Z udostępnionych danych wyni- kremacji dla krematoriów, które po- cej niż w 2009. O 22 % więcej zleka, że 8 krematoriów – Częstochowa, dały dane za zeszły rok uplasował się ceń, w porównaniu z rokiem 2009,
Dąbrowa Górnicza, Gdańsk, Łódź na poziomie prawie 14 %.
wykonała w 2010 roku łódzka
Dwa krematoria – w Poznaniu i „Klepsydra”. Oznacza to, że spopie(Klepsydra), Poznań, Szczecin, Warszawa, Wrocław – wykonało w 2010 Warszawie odnotowały w 2010 roku lono tu o 407 zmarłych więcej niż
roku 20 658 kremacji. Jeśli porów- spadek liczby kremacji w porów- w roku 2009. Trzecie miejsce, jeśli
nać te dane ze statystykami z tych naniu z 2009 rokiem odpowiednio chodzi o wzrost liczby kremacji,
samych krematoriów za 2009 rok, o ponad 1% w Poznaniu (38 usług biorąc pwod uwagę dostępne dane,
zajął Gdańsk. Utrzymująca się od
Liczba spopieleń
Liczba spopieleń
Liczba
cena za usługę
Krematorium
lat duża liczba spopieleń w tym je2009
2010
pieców
w 2010 r.w zł
dynym w tej części Polski kremaWrocław
3616
3844
2
600
torium
przełożyła się w 2010 roku
791,80 (I połowa 2010 roku);
Warszawa
4536
3819
3
II poł. 652,70
na 13,5 % wzrost, co oznaczało
680 (760
344
dodatkowych, w porównaniu z
Poznań
2975
2937
2
z udziałem rodziny)
2009 r., usług. W sumie w 2010 r.
Gdańsk
2556
2900
2
760
było ich w Gdańsku 2900. Wzrosty
Łódź „Klepsydra”
1860
2267
1
600
na poziomie 5% – 6% odnotowały
Szczecin
1583
1952
1
600
odpowiednio krematoria w Często1800
chowie
i Wrocławiu. W ośrodku
Dąbrowa Górnicza
–
2
600
(od marca 2010)
częstochowskim wykonano w suCzęstochowa
1086
1139
2
600
mie 1 139 usług (o 53 więcej niż w
Bytom
brak info*
brak info*
4
600
2009
r.), we Wrocławiu zaś, gdzie
Głogów
brak info*
brak info*
1
brak info*
liczba kremacji w 2010 r. wyniosła
600 dla zleceniodawców z
obcej firmy; 700 dla osób
3 844,
liczba usług zwiększyła się o
Łódź
brak info*
brak info*
2
zamawiających obsługę
„H. Skrzydlewska”
228
(w
2009 roku – 3 616).
pogrzebu w „H. Skrzydlewska”
Z udostępnionych danych wynika,
Ruda Śląska
brak info*
brak info*
4
600
że najwięcej kremacji wykonano w
Wyszków
brak info*
brak info*
2
660
spopielarni we Wrocławiu (3 844) i
* odmowa podania informacji
Statystyki
Warszawie (3 819). Na trzecim miejNajwięcej za usługę kremacyjną
scu znalazł się Poznań (2 937). O 37 żądano (do połowy 2010 roku) w krekremacji mniej wykonało kremato- matorium w Warszawie – 791,80 zł
rium w Gdańsku (czwarte miejsce). (od połowy roku – 652,70 zł) oraz
Dalej znalazły się krematoria: z Ło- w Gdańsku – 760 zł. W Poznadzi – Klepsydra (2 267), Szczecina niu kremacja bez udziału rodziny
(1 952), Dąbrowy Górniczej (1 800) kosztowała 680 zł (udział bliskich
i Częstochowy (1 139).
dodatkowo 80 zł). We wszystkich
pozostałych krematoriach, z wyjątkiem Wyszkowa, gdzie za kremację
trzeba zapłacić 660 zł, oraz Łodzi Firma „H. Skrzydlewska” (cena 600
lub 700 zł) – kremacja kosztowała w
2010 roku 600 zł.
Agata Rożek •
Katarzyna Skowrońska •
Ogólnopolska prasa W 2010 roku o rynku kremacji w Polsce
Ile w Polsce spopiela się ciał? – pytano na łamach Dziennika Gazety Prawnej 23 września 2010 r. Nie wiadomo, bo
większość prywatnych krematoriów nie podaje takich danych mediom. Szefowie krematoriów zasłaniają się tajemnicą handlową. Statystyk spopieleń oraz danych dotyczących
pogrzebów tradycyjnych nie gromadzą także ani Główny
Urząd Statystyczny, ani instytucje samorządowe czy rządowe – doniosła Gazeta Prawna.
Jeszcze kilka lat temu polska branża pogrzebowa nie robiła problemów z udostępnianiem danych. Teraz zaostrza
się rywalizacja między krematoriami. W ciągu ostatnich
trzech lat powstało pięć spopielarni, szykują się kolejne takie inwestycje. Wielkość rynku jest ukrywana w obawie
przed konkurencją.
Polska Izba Pogrzebowa nie zajmuje się zbieraniem danych o liczbie kremacji. Jej prezes, Witold Skrzydlewski
sam nie udostępnia statystyk krematorium rodzinnej firmy
„H. Skrzydlewska” z Łodzi. – A po co ma konkurent zza
ściany to wiedzieć? – ucina rozmowę.
Inaczej do sprawy podchodzi Polskie Stowarzyszenie
Kremacyjne Administratorów Cmentarzy i Przedsiębiorców Pogrzebowych. Jego prezes, Tomasz Salski upublicznia
dane o kremacjach. Tłumaczy, że skontaktowało się z nim
Towarzystwo Kremacyjne z Wielkiej Brytanii, które zbiera
dane do raportu o kremacjach. Kremacyjne statystyki krajów europejskich podawane są do publicznej wiadomości w
zimowym wydaniu magazynu „Pharos”. Susan Brouwer z
Międzynarodowej Federacji Kremacyjnej zauważa, że nie
ma obowiązku przekazywania takich danych, ale spływają
one z prawie wszystkich europejskich krajów.
W Stowarzyszeniu przekonują, że dane kremacyjne są
ważne. – Problem ich braku zasygnalizowaliśmy w trakcie
rozmów z Głównym Inspektoratem Sanitarnym przy okazji przygotowywanej nowelizacji ustawy o cmentarzach i
chowaniu zmarłych. Dokładne określenie skali spopieleń
jest istotne przy rozważaniu propozycji związanych z kremacją i rozsypywaniem prochów w tzw. ogrodach pamię-
ci – tłumaczy Barbara Zawadzka z warszawskiego biura
PSKACiPP.
Edmund Rauba, dyrektor Zakładu Cmentarzy Komunalnych w Olsztynie uważa, że kremacyjną statystyką powinna dysponować administracja rządowa, choćby przez
wzgląd na planowanie cmentarzy. W Ministerstwie Infrastruktury tłumaczą, że wiedza na temat proporcji między
pochówkami tradycyjnymi a kremacyjnymi dotyczy polityki przestrzennej gminy.
– Przypuszczamy, że potencjalnie zainteresowanymi wynikami tych badań mogłyby być samorządy, jednak Ministerstwo Infrastruktury nie ma informacji o zbieraniu przez nie
takich danych – zaznacza Teresa Jakutowicz, zastępca dyrektora Biura Informacji i Promocji Ministerstwa Infrastruktury.
W świetle obowiązującego prawa prywatne krematoria
nie mają obowiązku informowania o liczbie dokonanych
kremacji. Traktowane są jak inne podmioty gospodarcze.
Informacje te stanowią tajemnicę ich przedsiębiorstw w
rozumieniu art. 11 ust. 4 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej
konkurencji. – Mają one wartość gospodarczą, a ich ujawnienie mogłoby wyrządzić szkodę tym firmom – mówi
Anna Bajerska, radca prawny z warszawskiej kancelarii
prawnej „Chałas i Wspólnicy”.
Zdaniem prof. Tadeusza Dobosza z Katedry Medycyny Sądowej Akademii Medycznej we Wrocławiu nie
powinno być przeciwwskazań do przekazywania informacji o liczbie spopieleń. Spalanie ludzi to co innego niż
produkcja np. cementu.
– Jasność w tej materii leży w interesie samych przedsiębiorców pogrzebowych. Uniknie się w ten sposób podejrzeń
o przekręty fiskalne. Utajnianie danych może też prowadzić
do patologii i skutecznie uniemożliwić rozwiązanie zagadek
kryminalnych. Ciało po kremacji w nowoczesnym piecu zamienia się w pył, okruchy kostne są mielone w specjalnych
młynkach. Nie potrafimy obecnie izolować DNA z takiego
materiału. Dopiero nad tym zaczynamy pracować – zauważa
prof. Tadeusz Dobosz.
Jesteśmy z Państwem już 14 lat
Memento czytasz i wiesz
Konferencja uzgodnieniowa w GIS
z udziałem przedstawicieli naszej
branży
rozPorządzeNIe teraz
uStawa PóźNIej
18 maja br. przedstawiciele Polskiego
Stowarzyszenia Funeralnego – wiceprezes Danuta Kruk, dyrektor Biura Barbara
Zawadzka i sekretarz Franciszek Maksymiuk wzięli udział w konferencji uzgodnieniowej zorganizowanej przez Główny
Inspektorat Sanitarny dotyczącej projektu
rozporządzenia w sprawie sposobu przechowywania zwłok i szczątków ludzkich.
Spotkanie z udziałem Jana Orgelbranda,
zastępcy Głównego Inspektora Sanitarnego, upłynęło pod znakiem konsultacji
konkretnych zapisów rozporządzenia z
praktykami z naszej branży reprezentowanymi także przez przedstawicieli Polskiej
Izby Pogrzebowej – Witolda Skrzydlewskiego i Dariusza Dutkiewicza. Konferencja stała się także okazją do zadania
pytań dla branży zasadniczych – „Kiedy
jest szansa na nową ustawę pogrzebową?”
– pytała Barbara Zawadzka. – „Dostrzegamy konieczność zmian i jesteśmy przygotowani do pracy nad nowym prawem
pogrzebowym. Zostaną one rozpoczęte,
gdy Ministerstwo Zdrowia zleci nam
takie działania” – usłyszeli uczestnicy
spotkania. O jego przebiegu i rezultatach
oraz uwzględnionych przez GIS uwagach
Stowarzyszenia do kilku jego projektów
piszemy na stronie 46.
TyTuł oD 1997
Z prac Sekcji Cmentarzy Komunalnych
marIaN koLczyńSkI zaPraSza Na koNFereNcję do warSzaw y
W dniach 7-8 października br. (czwartek i piątek) odbędzie się drugie w tym roku konferencyjne spotkanie administratorów
i zarządców cmentarzy, które poprowadzi Marian Kolczyński, przewodniczący Sekcji Cmentarzy Komunalnych. W programie
dwudniowego zjazdu, którego współorganizatorem będzie Zarząd Cmentarzy Komunalnych w Warszawie, oprócz wykładów
planowane są praktyczne warsztaty i pokazy poświęcone sposobowi likwidacji grobów na Cmentarzu Północnym w Warszawie.
Uczestnicy zwiedzą też tę największą stołeczną nekropolię (143 ha), na której do tej pory pochowano blisko 150 tysięcy zmarłych.
W ramach wykładów kontynuowany będzie rozpoczęty na Konferencji w maju br. temat regulaminu cmentarza. Omówione
zostaną także różne aspekty współpracy zarządu cmentarza z podmiotami wykonującymi działalność na jego terenie.
zainteresowanych wzięciem udziału w konferencji prosimy o kontakt z p. barbarą zawadzką: tel. 22 834 84 60,
tel. kom. 501 552 889. kontakt z p. marianem kolczyńskim: tel. 695 403 872; e-mail:[email protected]
На русском языке cтpanы:
7, 10, 21-38
numer 3 / 2010
Wydarzenia
waLNe zgromadzeNIe PSF
SzkoLeNIe I SemINarIum w warSzawIe
Stołeczny Hotel TINA gościł w dniach 10-11 czerwca br. kilkudziesięciu członków PSF, którzy wzięli udział w sprawozdawczym
Walnym Zgromadzeniu oraz szkoleniu i seminarium zorganizowanym
przez Polskie Stowarzyszenie Funeralne. Tym razem zarówno tematyka
merytorycznej części zjazdu jak i
„czasu wolnego” pozostała pod silnym wpływem wydarzeń z 10 kwietnia br. Katastrofa smoleńska była osnową niezwykle
ciekawego i ubarwionego przykładami wykładu szkoleniowego Dariusza Rudasia, Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego m.st. Warszawa, który
z ramienia polskiej strony brał udział w identyfikacji
w Moskwie ofiar katastrofy lotniczej pod SmoleńDariusz Rudaś
skiem. Różne aspekty „operacji funeralnej Smoleńsk”
przewijały się także w wystąpieniu Zenona Jasińskiego,
starszego specjalisty Zarządu Cmentarza Komunalnego
ds. obrony cywilnej. Oprócz wykładów obu prelegentów wygłoszonych w ramach szkolenia: „Postępowanie
zarządcy cmentarza w sytuacji kryzysowej – kataklizmów,
katastrof i epidemii” uczestnicy wysłuchali także seminaryjnego wykładu ks. dr. Tomasza
Zenon Jasiński
Czarnockiego poświęconego ceremoniałowi pogrzebowemu
po kremacji i stanowisku
Kościoła Rzymsko-Katolickiego w sprawie spopielania
i ceremonii pogrzebowych z
urną. Drugiego dnia uczestks. Tomasz Czarnocki
nicy zwiedzili z przewodnikiem Pałac Prezydencki. Przebieg Walnego
Zgromadzenia oraz szkolenia przedstawiamy
na stronie 42.
Kiedy Wisła przerwała rankiem
23 maja br. wał w Świniarach
koło Płocka, woda zalała również oddalony o 8 km cmentarz
parafialny w Troszynie Polskim.
Jej poziom na tym usytuowanym na wzgórzu cmentarzu
wyniósł blisko 2 metry. Te same
mogiły woda zalała ponownie
10 czerwca. Z blisko 400 grobów, które przez 2 tygodnie
stały w wodzie, ponad połowa
uległa uszkodzeniu.
П ериодиодическое издание Похоронной отрасли MEMENTO в цикле раз в два месяца
Memento J Numer 3 / 2010
№ 3 / 2010
№ 3 / 2010
Z Dorotą Spałek, specjalistką ds. marketingu w INTEGRZE, rozmawia Agata Rożek.
MEMENTO
POLSKA
Fragment listu:
Jestem właścicielem murowanego grobowca rodzinnego w O., w którym do tej pory znalazły miejsce wiecznego spoczynku 4 osoby pochowane w przedziale czasowym od ok. 41 lat do 22 lat temu. Grobowiec jest w
dobrym stanie, nie zawilgocony. Wewnątrz posiada wbudowane belki stalowe pod 3 trumny obok siebie w 2
poziomach. W sierpniu zmarł brat mieszkający w K., który miał mieć zapewniony pochówek w tym grobowcu.
Po zgłoszeniu się do Zarządu Cmentarza Komunalnego zostałem poinformowany o bezwzględnym obowiązku
wymurowania przegród pomiędzy znajdującymi się już w grobowcu trumnami i przykrycia ich płytami pod groźbą
odmowy pochówku. Jednocześnie przedłożono mi koszt wykonania wyż. wym. przegród (...). Zarząd Cmentarza
w O. powołał się na Zarządzenie Wójta, które załączam (fragment publikujemy w ramce) i na § 11 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 7 marca 2008 r. w sprawie wymagań, jakie muszą spełniać cmentarze, groby i
inne miejsca pochówku zwłok i szczątków. Takie postawienie sprawy mnie zaskoczyło, ponieważ w czerwcu tego
roku byłem na pogrzebie na cmentarzu w S. i nic takiego nie miało miejsca.
Zapoznałem się z wyż. wym. rozporządzeniem i § 18 tegoż rozporządzenia. Moim zdaniem obowiązek murowania przegród podyktowany względami sanitarnymi odnosi się do nowych grobowców, a nie do grobowców
już istniejących, gdzie ostatnie pochówki miały miejsce 20 lat temu i więcej. Skoro do tej pory nikt nie wymagał
realizacji nakazów zawartych w § 11 wyż. wym. rozporządzenia, jaki sens ma żądanie zamurowywania trumien
znajdujących się w grobowcu po upływie dziesiątków lat. W dniu poprzedzającym pogrzeb pracownicy firmy
zarządzającej cmentarzem otworzyli grobowiec w mojej obecności. Nie było żadnych zastrzeżeń co do jego stanu
technicznego i sanitarnego. Mimo to Zarząd Cmentarza postanowił postawić na swoim. Postawiono mnie przed
alternatywą - albo zgadzam się na zamurowanie znajdujących się tam trumien za wymienioną kwotę, albo nie
ma pogrzebu. Zwróciłem się w tej sprawie do zastępcy Wójta i do Wydziału Gospodarki Komunalnej. Instytucje
te również zasłaniały się Zarządzeniem Wójta. Zarząd Cmentarza ostatecznie odmówił pochówku w grobowcu.
Opisana sytuacja ma miejsce za każdym razem, gdy w O. odbywa się pogrzeb. Rodzina zmarłego postawiona
w sytuacji, w której także ja zostałem postawiony, ulega dyktatowi Zarządu Cmentarza tym bardziej, że czas od
śmierci do pogrzebu jest niewielki.
Proszę o wyjaśnienie, czy istnieje w myśl obowiązujących przepisów konieczność zamurowywania znajdujących się w grobowcach rodzinnych trumien złożonych 20 lat temu i więcej? Czy odmowa wykonania tych prac jest
wystarczającym powodem do odmowy pochowania w grobowcu rodzinnym? Czy § 18 Rozporządzenia z dnia 7
marca 2008 r. zwalnia mnie z obowiązku stosowania § 11 regulaminu cmentarza? Czy Zarządzenie Wójta jest
zgodne z prawem?
Dwumiesięcznik Funeralny MEMENTO skierowany jest do profesjonalistów - takich jak:
Fragmenty regulaminu cmentarza
§ 6.
ust.2. Groby muszą być urządzane zgodnie z zasadami określonymi w Rozporządzeniu Ministrów
Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska oraz
Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 20 października
1972 r. w sprawie urządzania cmentarzy, prowadzenia ksiąg cmentarnych oraz chowania zmarłych
(Dz.U. Nr 47,poz.299 z późn. zm.)
ust.3. Trumny w grobach murowanych muszą być
między sobą przedzielone warstwą ziemi grubo-
• Właściciele, dyrektorzy i pracownicy zakładów pogrzebowych
• Zarządcy i administratorzy cmentarzy komunalnych i parafialnych oraz pracownicy
kancelarii cmentarnych,
• Urzędnicy urzędów miast i gmin, którzy mają w swojej gestii nadzór nad cmentarzami
• Właściciele, zarządcy i pracownicy krematoriów
• Producenci, dystrybutorzy oraz odbiorcy sprzętu pogrzebowego i urządzeń techniki
cmentarnej
26
ści około 0,2m; jeżeli warstwa ta zastąpiona jest
murem lub żelbetem, grubość ich nie może być
cieńsza niż 6 cm.
§ 11
Dochowanie do grobu murowanego, w którym trumny
nie są między sobą przedzielone w sposób, o którym
mowa w § 6 ust. 3, wymaga zgody Państwowego
Powiatowego Inspektora Sanitarnego na ekshumację oraz wykonania przez administratora cmentarza
przedzielenia znajdujących się tam trumien.
CzasopisMo aDMiNistratorów CMeNtarzy, przeDsiębiorCów pogrzebowyCh, proDuCeNtów i Dystrybutorów sprzętu pogrzebowego, akCesoriów i urząDzeń teChNiki CMeNtarNej. kolportaż wyłąCzNie w preNuMeraCie.
L
List do zarządcy
cmentarza
Mariana Kolczyńskiego
Odpowiedź
Sprawa zawiera
kilka wątków.
1. Zapis § 11
regulaminu cmentarza
sposób (taki o
stanowi, że
jakim
nego na ekshumację mowa w § 6 ust. 3), to wymaganajeśli trumny nie są między sobą
przedzielone we
oraz wykonanie
jest
Zapis regulaminu
właściwy
przez administratora zgoda Państwowego Powiatowego
cmentarza jest
cmentarza przedzielenia
Inspektora Sanitarjowanej sytuacji,
nieprawidłowy
w tym sensie,
znajdujących się
powierzając mu
że stawia administratora
w wysokości swobodnie
tam trumien.
wyłączność
cmentarza w uprzywileprzez siebie ustalonej. na wykonanie robót przy
cmentarza nie
grobowcu i określenie
Regulamin, z którego
może tych robót
wynagrodzenia
wykonać, narusza
2. § 18 ust.1
wynika, że nikt
przepisy
Rozporządzenia
inny
rządzenie to nie
Ministra Infrastruktury o przeciwdziałaniu praktykom poza administratorem
dotyczy cmentarzy,
monopolistyczny
z dnia 7 marca
rozporządzenia.
grobów i innych
m.
2008 r. wyraźnie
Powoływanie się
określa, że rozpoformułując treść
więc w omawianej miejsc pochówku (...) istniejących
§ 18
sytuacji na to
w dniu wejścia
Zarządzenie, powinienw taki sposób, dostosował
rozporządzenie
w życie
się do zasady,
się dostosować
że prawo nie działa jest nieuprawnione. Minister,
3. W § 6 ust. 2
do tej zasady.
wstecz. Również
regulaminu cmentarza
Wójt, wydając
nymi w rozporządzeniu
zapisano, że groby
dwóch ministrów:
muszą
Społecznej z dnia
Gospodarki Terenowej być urządzone zgodnie
20 października
z zasadami określocie uchwalania
i Ochrony Środowiska
1972 r. Utraciło
regulaminu (w
ono
ważność
oraz
Zdrowia
2006 r.). W § 7
31grudnia 2007
ności od warunków
ust. 1 nieobowiązujące
r., ale obowiązywało i Opieki
przy czym trumny wodnych można stosować
go już rozporządzenia
w momenchowanie
muszą być między
określono, że w
ziemia zastąpiona
sobą przedzielone zwłok piętrowo w grobach
zależziemnych lub
jest murem lub
warstwą ziemi
murowanych,
samo co w § 6
o grubości
ust. 2 regulaminu żelbetem, to jego grubość
powinna wynosić 0,2 m (obecnie 0,3 m), a jeżeli
cmentarza. W
Cmentarza się
6 cm (obecnie
rozporządzeniu
nie
0,06 m), czyli
tym istniał też
grobów istniejących powołują. Przytoczę go w całości:
to
§ 32, na który
w dniu jego wejścia
przepisów
pracownicy Zarządu
z grobu na warunkach
w życie, jeżeli zastosowanieniniejszego rozporządzenia
dotychczasowych
nie stosuje się
sankcjonuje prawa
tych przepisów
.
Rozporządzenie
do
uniemożliwiałob
y korzystanie
grobu w sposób, nabyte. Jeżeli grób został wybudowany uwzględnia więc zasadę
jaki został ustalony
niedziałania prawa
przed 1972 rokiem
W państwie prawa
w momencie jego
wstecz i
to § 32 gwarantuje
budowania.
nie może być
korzystanie z
wynikające z aktu
tak,
prawnego wyższego że akt prawny niższego
zwyczajem. Przecież
rzędu
rzędu
w tym grobie pochowano (rozporządzenie ministra). (Zarządzenie Wójta) „zabiera”
rowywania. Co
prawa
Byłoby to
zwłoki czterech
takiego się zmieniło
osób w trumnach także sprzeczne z ustalonym
trumien, a teraz
od czasu tych
bez ich przedzielania
jest? Jeżeli w
przeszłości zarząd pochówków, że przedtem
przewidującej
czy zamunie było konieczne
przedzielania
cmentarza zezwalał
trumien
przedzielanie
niewątpliwie jest
na budowę grobowców
to usankcjonowani między sobą i zezwalał na
o konstrukcji
pochówki w trumnach
cmentarza nie
e pewnych zwyczajów,
może dziś
bez ich przedzielania,nie
które po latach
Regulamin cmentarza kwestionować zasadności
to
swojego postępowaniadziałają niczym normy prawne.
został ustalony
ściwy (warto byłoby
Zarząd
w 2006 roku.
sprzed 20-tu czy
Przedtem być
40-tu
lat.
uregulować sprawę poznać stan prawny, jaki istniał
może regulaminu
przed wydaniem
prawidłowo i wydać
nie było lub był
musi brać pod
zarządzenia). To
niewłanowy regulamin.
uwagę
dobrze, że Wójt
dlatego w Konstytucji prawo powszechnie obowiązujące. Każdy jednak, kto wydaje
postanowił
RP zapisano zasadę
To dlatego ustawodawca jakiekolwiek przepisy prawne,
zastanawia się
niedziałania prawa
nad
ustala przepisy
wstecz. W myśl
że koszty nowych tym jakie będą koszty nowych
tych samych założeń przejściowe i
uregulowań
uregulowań powinni
ustawodawca
cmentarza?
pokryć opiekunowie i kogo będą one obciążały.
Dlaczego Wójt
grobów, a zarobić
Grobowców, w
uznał,
na nich ma wyłącznie
których osoby
Polsce wiele. Taki
zmarłe pochowano
zarząd
sposób chowania
w trumnach bez
pochować w tym
do tej pory nie
przedzielania
grobie zwłoki
powodował żadnego
i zamurowywania
jeszcze dwóch
wtedy rozwiąże,
, jest w
zagrożenia. Najprościej
osób w trumnach,
bo grobowiec
się
zechce z tego
więc
grobowca korzystać,zapełni i dalszych pochówków tak jak poprzednie cztery. Sprawa byłoby
obowiązujących
nie będzie.
to po ekshumacji
sama
przepisów.
wszystkich szczątków Jeśli w przyszłości po latach się
Mam nadzieję,
ktoś
dostosuje konstrukcję
że teraz zarząd
grobowca do
one wszystkie
cmentarza zezwala
wymogi Rozporządzenia
na budowę nowych
Ministra Infrastruktury,
grobowców tylko
wtedy, gdy spełniają
a szczególnie
§ 11.
Marian Kolczyński
Autor jest prezesem spółki miejskiej Przedsiębiorstwo Zieleni i Usług Komunalnych „Zieleń
Miejska” we Włocławku (kujawsko-pomorskie), członkiem władz PSF, doświadczonym administratorem cmentarzy, komentatorem prawa cmentarno-pogrzebowego i licencjonowanym
zarządcą nieruchomości (licencja nr 10367)
Obyczaje
Marian Kolczyński
• Nowości i Trendy – przedstawienie najnowszych produktów i rozwiązań technicznych dla
branży cmentarno-pogrzebowej... oraz inne artykuły problemowe budzące zainteresowanie.
25
27
MEMENTO
Tytuł od 1997
12
Czeskie Targi Pogrzebowe VENIA ’ 2010
ISSN 1427-8457
WYDAWCA
POLSKIE STOWARZYSZENIE KREMACYJNE ADMINISTRATORÓW CMENTARZY i PRZEDSIĘBIORCÓW POGRZEBOWYCH (PSKACiPP)
02-643 Warszawa, ul. Etiudy Rewolucyjnej 48 tel./fax 22 834 84 60, tel. kom. 501 552 889 NIP: 118-142-98-58 KRS: 0000163556
Konto: PKO BP S.A. Oddział 10/Warszawa 39 1020 1013 0000 0502 0125 2386 e-mail: [email protected] www.stowarzyszeniefuneralne.pl
O
NT
ME
E
M
O
ENT
MEMMENTO
MEMENTO
ME
NTO
MEME NTO
E TO
MEM
EN
MEM NTO
E
M
O
ME
EN T
M
E
M
S
20
ochronę środowiska. Wprowadzane innowacje i zastosowane rozwiązania gwarantują najwyższą jakość sprzętu
w zakresie bezpieczeństwa, rentowności, wydajności,
niezawodności oraz wygody operatora. W koparkach
zastosowane są ekonomiczne silniki o sporej mocy, co
stawia je na pierwszym miejscu wśród koparek kompaktowych. Sterowane są za pomocą nadajnika radiowego
lub pracy operatora. Zarówno rozmiary koparek, jak i
rozwiązania napędu sprawiają, że maszyny te potrafią
pracować w najbardziej niedostępnych miejscach, np. na
starych cmentarzach z niedostępnymi miejscami.
Czego spodziewacie się po ekspozycji?
– Zaistnienia na
r ynku funeralnym
jako dostawca najwyższej klasy urządzeń –
tak zaprojektowanych
i tak w ykonanych,
aby sprostać oczekiwaniom wielu klientów. Mamy nadzieję,
że nasza oferta ich
zainteresuje.
13
A
MEMENTO
MEMENTO
MEMENTO
MEMENTO
MEMENTO
MEMENTO
P
rzy okazji pewnego zapytania
przysłał mi ktoś kopię regulaminu cmentarza komunalnego.
Regulamin jest załącznikiem do
Zarządzenia Burmistrza. Jest to
pierwsza nieprawidłowość. Burmistrz miasta, jako organ wykonawczy, jest kompetentny do wydawania
przepisów porządkowych. Natomiast
organem kompetentnym do wydawania aktów prawa miejscowego, a
takim aktem jest regulamin cmentarza, jest Rada Gminy, a w miastach
na prawach powiatu Rada Miasta.
ydawanie regulaminów cmentarzy komunalnych przez
Burmistrzów, Wójtów lub Prezydentów jest dosyć powszechną
nieprawidłowością. Nie wiem,
dlaczego tak się dzieje. Być może
dlatego, że łatwiej wydać regulamin jako załącznik do zarządzenia Burmistrza, Wójta, Prezydenta
niż regulamin jako załącznik do
Uchwały Rady Gminy czy Rady
Miasta. Pół biedy, jeśli w regulaminie, jako akcie prawnym niższego
rzędu, nie ma postanowień niezgodnych z zapisami aktów wyższego rzędu, czyli ustaw sejmowych
i rozporządzeń ministerialnych.
praktyce taki nieprawidłowy
regulamin będzie funkcjonował dopóty, dopóki ktoś go nie
zaskarży, bo bardzo rzadko jest tak,
że nieprawidłowości i błędy zawarte
w przepisach z dziedziny prawa
cywilnego urzędnicy dostrzegą sami.
W
W
issN 1427-8457
1
T
24
Historia i obyczaje
Nagrobki nie oparły się naporowi wody.
Woda ustąpiła, straty zostały.
15
obudzeniem się
W pierwszych latach XIX wieku Wkrótce po ślubie była często zaniew Baltimore zmarła młoda żona dbywana i pewnie źle traktowana.
zamożnego kupca. W trzy dni po Niedługo potem zmarła i została
śmierci pochowano ją w krypcie, pochowana w zwyczajnej wiejskiej
którą otwarto dopiero w trzy lata mogile wykopanej w ziemi. Wzgarpóźniej, przy okazji następnego dzony kiedyś kochanek wpadł w rozpogrzebu w rodzinie. Kiedy otwo- pacz. Zapragnął raz jeszcze spojrzeć
rzono wrota grobu, w ramiona na Victorine i wziąć na pamiątkę jej
wdowca osunął się szkielet zmarłej piękne warkocze. Pojechał więc na
żony. Wszystko wskazuje na to, że wieś i o zmroku rozkopał mogiłę.
obudziła się w trumnie, zdołała się Kiedy chciał obciąć warkocze,
z niej wydostać i próbowała sforso- dziewczyna otworzyła oczy. Zabrał
wać drzwi. Jej biały welon utkwił ją natychmiast do wynajętego w
między kratami i zakleszczył się tak pobliżu domu i tak długo pielęgnomocno, że nawet po śmierci pozo- wał, aż odzyskała siły. Potem razem
stała w pozycji stojącej.
pojechali do Ameryki. Po dwuW 1810 roku w Paryżu niejaka dziestu latach wrócili do Paryża,
Victorine, zamożna, młoda i piękna, gdzie Victorine została przez kogoś
wyszła za mąż za bankiera, chociaż rozpoznana. Mąż upomniał się o
kochała ubogiego dziennikarza. nią. Sprawa oparła się o sąd, który
W
W
Wojciech Krawczyk
zadecydował, że w tym przypadku
wszelkie zobowiązania małżeńskie
dawno wygasły.
W roku 1831 zmarł na rzadko
spotykaną chorobę niejaki E. Stapleton. Lekarze chcieli przeprowadzić
sekcję, ale rodzina nie wyraziła na
to zgody. Ambitni medycy wykradli ciało zmarłego z cmentarza i
przenieśli do prosektorium. Jeszcze
tej samej nocy zabrali się do pracy.
Najpierw wykonano nacięcie na
brzuchu, a potem podłączono ciało
do baterii galwanicznej. I wtedy
nieboszczyk zerwał się na równe
nogi, bełkocząc coś niezrozumiale.
Lekarze natychmiast przystąpili do
ratowania cudem ocalonego nieboszczyka. Dopiero kiedy został
całkowicie wyleczony, pozwolono
mu wrócić na łono rodziny. Jak się
potem okazało, człowiek ten był
przez cały czas przytomny i słyszał
wszystko, co się wokół niego działo.
Nie mógł jednak wydobyć z siebie
głosu. A kiedy wreszcie wyrwano
go z odrętwienia, usiłował powiedzieć: „jestem żywy, ja żyję!”
W połowie XIX wieku pewna
rodzina odwiedziła znajomych
mieszkających na w yspie Edisto. Ich mała córeczka zachorowała na dyfteryt i zmarła. Szybko
ją pochowano, żeby uchronić inne
dzieci, przed zapadnięciem na tę
samą chorobę. Kryptę ponownie
otworzono dopiero po kilku latach.
Jakież było zdumienie zebranych,
kiedy po otwarciu ciężkich wrót tuż
pod drzwiami znaleziono maleńki
szkielet dziecka.
Mamy też swój własny, lokalny
prz y padek zmar t w ychwstania,
który wydarzył się na warszawskich
Powązkach za czasów księcia Józefa
Poniatowskiego. Zmarła wtedy ukochana żona pewnego mieszczanina,
pani Klara Zadorowa. Ciało złożono w kościele wśród ogromnych
naręczy kwiatów. Przez całą noc
trumna miała być pilnowana przez
miejscowego stróża, natomiast wdowiec poszedł do domu i pogrążył
się w rozpaczy. Kiedy zgasł ogień
na kominku, wysłał służącego po
drewno. Nikt nie zauważył, że do
bramy dobija się jakaś postać. Pani
Klara weszła do domu niezauważona
przez służbę i przemówiła do męża,
który runął na ziemię jak długi.
Dopiero kiedy się ocknął, uwierzył, że jego żona jest cała i zdrowa.
Podobno obudziła się na katafalku,
kiedy stróż usiłował zdjąć z jej palca
pierścionek. Mimo tych niesprawdzonych pogłosek stróż w nagrodę
za odwiezienie do domu przywróconej do życia kobiety dostał nowy
kożuch i pokaźną sumę pieniędzy.
Pod domem państwa Zadorów jeszMemento J Numer 5 / 2009
Byliśmy w Lublinie
W Stowarzyszeniu
MEMENTO
Podczas szkolenia
TyTuł oD 1997
Kilkudziesięciu przedsiębiorców pogrzebowych administrujących cmentarzami oraz zarządców
cmentarzy stawiło się na szkolenie
i seminarium zorganizowane w
pierwszych dniach grudnia 2009
w Lublinie przez Polskie Stowarzyszenie Funeralne. Współorganizatorem zjazdu było lubelskie
Regionalne Stowarzyszenie Zwolenników Kremacji, które wybudo-
poświęcił problematyce dokumentacji zarządcy cmentarza. Atutem
wykładu było dobre przygotowanie
prowadzącego w zakresie przepisów
cmentarno-pogrzebowych, ale również wsparte przykładami omówienie dokumentów, takich jak księga
wieczysta osób pochowanych na
cmentarzu, księga grobów, księga
cmentarna prowadzona w układzie
rocznikowym oraz dokumentacja
wało pierwsze w Lublinie kolumbarium oraz administruje zabytkową
kaplicą na cmentarzu przy ul. Białej
w Lublinie.
Wykłady i prelekcje odbywały
się w hotelu „Lublins”. Głównym
wątkiem szkolenia były aspekty
prawne związane z dokumentacją
zarządcy nieruchomości. Prowadzący szkolenie Jacek Szopiński –
wykładowca z zakresu zarządzania
nieruchomościami i członek komisji egzaminacyjnych dla zarządców nieruchomości – dużo miejsca
ekshumacji. Wartko prowadzony procesów operacyjnych oraz wiedzy
wykład wsparty prezentacją mul- i rozwoju. Korzyści zaś związane z
timedialną i okraszony ciekawymi wdrożeniem systemu zarządzania
przykładami z praktyki zaczerp- jakością ISO to przejrzystość dzianiętymi sprawił, że z pozoru nudne łań, klarowny obieg informacji, podzagadnienia dokumentacji zarządcy niesienie prestiżu firmy, a co za tym
nieruchomości nabrały interesują- idzie i zaufania klientów” – przekocego wymiaru.
nywał prelegent. Dla uwiarygodnieZ dużym zainteresowaniem nia tej tezy i unaocznienia korzyści
przyjęto seminaryjną prelekcję Bog- znaczną część wystąpienia poświęcił
dana Rajka zatytułowaną: „Zarzą- przeanalizowaniu działań składajądzanie jakością na cmentarzu i w cych się na prawidłową (w oparciu
zakładzie pogrzebowym”. Doświad- o normę ISO 9001) realizację usług
czony urzędnik samorządowy i peł- świadczonych przez sektor pogrze-
Na Majdanku
numer 5 / 2010
Bogaty, interesujący i różnorodny był program dwudniowego szkoleniowo-seminaryjnego pobytu w Lublinie w dniach 3-4
grudnia 2009 roku. Wykłady, prelekcje,
wizyty na nekropoliach, wieczorna degustacja win z pierwszej polskiej Winnicy
Jaworek – to tylko część programu, który
wypełniał czas od rana do nocy.
nomocnika ds. systemu zarządzania
jakością ISO 9001 przez ponad dwie
godziny dowodził, że „lepiej zarządzać firmą, która posiada system
zarządzania zgodny z normą 9001
niż firmą, która takiego systemu
nie posiada”. „Bo nowe podejście do
badania efektywności firmy – dowodził – polega na analizie czterech
aspektów jej działalności: finansowej,
zadowolenia klienta, wewnętrznych
Uczestnicy
seminarium
ISSN 1427-8457
16
W Stowarzyszeniu
Kolumbaria na Cmentarzach
Ewangelickim i Komunalno-Wojskowym
Kaplica na Cmentarzu przy ul. Białej w Lublinie
bowo-cmentarny. Poszczególne macji, Aleksander Gutthy i Andrzej podziwiała także odrestaurowaną,
usługi, m.in. realizacja komplekso- Malinga. Wrażenie na wszystkich wysiłkiem i nakładem finansowym
wej usługi pogrzebowej, wykonanie robiła gościnność, poziom wiedzy i członków RSZK, zabytkową kaplicę
usługi kremacyjnej, przechowywa- kompetencji gospodarzy, którzy od na Cmentarzu Wojskowo-Komunie zwłok w chłodni czy przeprowa- 8 lat działają na rzecz pozytywnego nalnym przy ul. Białej.
dzenie ekshumacji zostały przeana- postrzegania kremacji w swoim
Podczas szkolenia zwiedzono
lizowane pod kątem prawidłowego regionie i propagują budowę kolum- także Muzeum na Majdanku.
systemowego podejścia do ich bariów na lubelskich cmentarzach. Duże wrażenie zrobił na wszystrealizacji. Na zakończenie, dzięki Andrzej Malinga, Członek Zarządu kich dwugodzinny spacer po nierozwiązaniu kwestionariusza iden- RSZK, oprowadzający wycieczkę gdyś 270-hektarowym komplektyfikującego indywidualny styl roz- po zespole lubelskich zabytkowych sie obozowym, w którym Niemcy
w latach 1941-1944
Imieniny.
p. Barbary
Uczestnicy
Degustacja win
seminarium
Kolacja
wiązywania konfliktów, uczestnicy
seminarium mieli okazję dowiedzieć
się czegoś o sobie samych.
Uczestnikom lubelskiego zjazdu
asystował przez trzy dni pobytu Prezes RSZK, mec. Jerzy Kiełbowicz
i członkowie zarządu lubelskiego
Stowarzyszenia Zwolenników Kre-
nekropolii (ewangelickiej, katolickiej) i cmentarzu komunalno-wojskowym przy ul. Lipowej i Białej,
zaprezentował trzy kolumbaria,
które dzięki inicjatywie Stowarzyszenia powstawały od 2004 roku,
gdzie w 550 niszach jest miejsce
dla około 1100 urn. Wycieczka
uśmiercili około 80
tys. osób spośród 150
tys. tam więzionych.
Ślady machiny śmierci
napot ykaliśmy niemal w każdym baraku
w postaci komor y
gazowej, puszek po
cyklonie B, naczepie auta, na której transportowano zwłoki, czy też
budynku krematorium z pięcioma
piecami. Działalność RSZK z
Lublina dowodzi, że świadomość
w kwestii kremacji należy jednak
zmieniać i jest to możliwe.
Beata Mróz •
Pojemniki
po cyklonie B
Komora gazowa
Krematorium
17
Prawo
Jeśli jednak regulamin taki funkcjonuje przez wiele lat, to wcale nie znaczy, że błędne postanowienia „uprawomocniły się”, bo jeśli były błędne
od początku, to błędne pozostaną.
am ogromną ochotę piętnować istniejące w regulaminach nieprawidłowości. Opiszę na
łamach MEMENTO każdy nieprawidłowy, niedorzeczny czy bzdurny
zapis regulaminu. Czytelników
zachęcam do przesyłania informacji o takich nieprawidłowościach na
adres redakcji.
ziś chcę ustosunkować się do
zapisów dwóch paragrafów: 9 i
10 pewnego regulaminu (fragmenty
publikujemy w ramce).
Ustęp 1. paragrafu 9 określa, że
„prawo dysponowania zarówno
miejscem pod grób, jak i grobem
ma osoba, która uiściła stosowne
opłat y”. Opłat y rzeczy w iście
wnieść trzeba, to rzecz pewna, ale
czy prawo ma tylko osoba, która
uiściła stosowne opłaty, to już takie
pewne nie jest.
a początek powinniśmy to
jak gdyby jedno prawo do
dysponowania zarówno miejscem
pod grób, jak i grobem, rozdzielić
na dwie części i ustosunkować się
do nich kolejno. Zajmijmy się najpierw prawem do dysponowania
miejscem pod grób. Takie miejsce grobem jeszcze nie jest (nawet
gdyby postawiony był tu nagrobek) i
trzeba tu mówić o prawie do miejsca
M
D
N
pod grób, a nie o prawie do grobu.
Prawo do miejsca pod grób i prawo
do grobu to przecież dwa różne
prawa, które nie powinny znaleźć
się w jednym „worku”. Prawo do
miejsca pod grób ma osoba, która
sobie takie miejsce zarezerwowała i
jeśli zarząd cmentarza tego wymagał, wniosła określoną opłatę za
rezerwację miejsca. Osoba ta ma
prawo zadysponowania, kto w tym
grobie będzie pochowany. W tym
przypadku można mówić o dysponencie, który do czasu pochówku
ma pełną swobodę dysponowania tym miejscem i wyłącznie od
jego woli zależy, kto w tym grobie
będzie pochowany. Ma na swój
wyłączny użytek prawo zadysponowania miejscem. Sytuacja zmieni się
jednak diametralnie po pochówku.
Po pochowaniu określonej osoby
zmarłej kończy się prawo do zarezerwowanego miejsca, a „zaczyna
się” prawo do grobu, właśnie pochowanej osoby zmarłej. To już nie jest
jakieś anonimowe miejsce, ale grób
znanej z imienia i nazwiska osoby
zmarłej. Przy pochówku trzeba też
wnieść określoną opłatę, ale jest to
inna opłata (opłata nosi inny tytuł),
gdyż jest to opłata za pochowanie,
a nie za rezerwację miejsca. Ustęp
1. odnosi się więc do przyznania
prawa do dysponowania nie tylko
miejscem, ale i późniejszym grobem osobie, która wniosła stosowne
opłaty. Co do prawa do dysponoMemento J Numer 6 / 2009
wania miejscem pod grób, to nie
mam zastrzeżeń, ale co do prawa
dysponowania grobem przypisanym
jednej osobie i to tylko takiej, która
uiściła stosowne opłaty, to już mam
poważne zastrzeżenia. Bo czy osoba
(albo osoby, bo krewnych zmarłego jest wielu), która nie uiściła
stosownych opłat, nie ma prawa do
grobu? Dla przykładu, jeśli zmarł
mąż i ojciec, a opłatę za pochowanie wniosła córka, to czy wyłącznie ona ma prawo do grobu ojca (i
jeszcze może na dodatek grobem
dysponować), a żona zmarłego nie
ma prawa do grobu?, a może ma
prawo do grobu (bo wynika ono z
art. 10 ust. 1 ustawy o cmentarzach
i chowaniu zmarłych), tylko nie ma
prawa do dysponowania grobem, bo
nie uiściła stosownej opłaty?
Czy to nie są bzdury?
eszcze większą bzdurą jest zapis
ustępu 2. (w § 9), który określa, że
w przypadku gdyby zmarła osoba,
o której mowa w ust. 1, to prawo
do dysponowania zarówno miejscem pod grób, jak i grobem ma jej
rodzina, a mianowicie (...). To znaczy, że gdyby zmarła córka (osoba,
o której mowa w ust. 1), to prawo
do dysponowania grobem, o którym
mowa w ust. 1, ma jej rodzina, czyli
np. jej żyjący małżonek. Czyli mał-
J
żonek będzie miał prawo do grobu
swojego teścia?, a do grobu swojej żony też? A czy teściowa będzie
miała prawo do grobu swojego
męża, czy to też tylko zięć będzie
miał do niego prawo? Prawo do
dysponowania!
Nie jestem w stanie zrozumieć do
końca tych zapisów i wątpię, aby
ktoś potrafił to właściwie zinterpretować. A może to administrator
będzie według własnego „widzimisię” to interpretował?
rzejdę do zapisu ust. 3, w którym
wyraźnie jest zapisane, że dysponent grobu może wyrazić zgodę na
pochowanie w tym grobie osoby nie
będącej członkiem rodziny i że zgoda
ta musi być potwierdzona na piśmie.
Nic tu nie ma o ewentualnej zgodzie innych krewnych, którzy przecież swoich praw nie utracili. Czyli w
cytowanym przykładzie to córka, jako
dysponent grobu (i tylko ona), może
wyrazić zgodę na pochowanie w grobie ojca osoby nie będącej członkiem
rodziny i musi to zrobić na piśmie,
przy czym nie musi oczywiście pytać o
zgodę nikogo innego, np. swojej matki
czy swoich braci i sióstr, tylko sama,
jako dysponent grobu (bo uiściła stosowne opłaty), może wyrazić zgodę na
pochówek obcej osoby, byleby ta zgoda
była potwierdzona na piśmie.
P
A
Prawo
3. Dysponent grobu może wyrazić zgodę na
pochowanie w tym grobie osoby nie będącej
członkiem rodziny. Zgoda musi być potwierdzona
na piśmie.
§ 10
1. Zmiana dysponenta miejsca lub grobu następuje po przedstawieniu administratorowi umowy
na zbycie miejsca lub grobu i uiszczeniu opłaty za
zmianę dysponenta.
2. Administrator odnotowuje zmianę dysponenta
w księgach cmentarnych, a kopia umowy przechowywana jest w dokumentacji cmentarza.
25
Historia i obyczaje
cze przez długi czas gromadziły dze ze strachu. Marjorie wróciła o
się tłumy ciekawskich warszawia- własnych siłach do domu i przeżyła
ków. Z wizytą przybył nawet książę swojego męża o sześć lat. Podobny
Józef z ogromnym bukietem róż i o przypadek miał miejsce w 1674 roku.
wszystko szczegółowo wypytywał.
Kiedy złodziej próbował wykraść
Podobno opowieści o żywcem z grobu pierścionek wraz z palcem
pochowanych krążyły wśród ludzi zmarłej, ta obudziła się, wróciła do
od niepamiętnych czasów. Zda- domu, urodziła i wychowała dwóch
rzało się, że w grobach osób, które synów i dopiero w sędziwym wieku
kandydowały na świętych, znajdo- została pochowana ponownie.
wano zadrapania na wiekach truW siedemnastym wieku było
mien. Były to z pewnością ślady w yjątkowo dużo tak zwanych
walki o życie. Jak wieść niesie, Piotr przedwczesnych pochówków. EpiSkarga, nasz najsłynniejszy kazno- demie dżumy, cholery i ospy zmudzieja, też został pochowany żyw- szały do natychmiastowego grzebacem, o czym świadczyły ślady na nia zmarłych, więc nietrudno było
trumiennym wieku.
o pomyłkę. Pewien lekarz żyjący
Historia odnotowała też sporo w tamtych czasach zbierał inforniemal humorystycznych przypad- macje na ten temat i odnotował
ków. Oto w Anglii pod koniec XVI 219 przypadków ocknięcia się tuż
wieku jeden z grabarzy potknął przed pogrzebem, 149 przypadków
się tak pechowo, że niesiona przez pochowania ludzi żywcem, 10 przyniego trumna upadła na ziemię. padków sekcji przeprowadzonych na
Nieboszczyk ożył, wrócił do domu żywych ludziach, którzy obudzili się
i jeszcze przez kilka lat cieszył w prosektorium i 2 przypadki balsię dobrym zdrowiem. A oto inna samowania zwłok, które ożyły podhistoria. Na początku XVII wieku czas skomplikowanych zabiegów.
w Szkocji zmarła Marjorie ElphiTakie przypadki zdarzają się
stone, którą pochowano w Ard- również w dzisiejszych czasach. W
tannies. Nocą złodzieje próbowali 1993 roku w Johannesburgu uznano
okraść jej zwłoki z biżuterii. Kiedy młodego człowieka za zmarłego.
kobieta zaczęła jęczeć, rabusie ucie- Dopiero po dwu dniach usłyszano
kli w popłochu, umierając po dro- jego krzyki dochodzące z metalowego pojemnika.
Osiemdziesięcioletnia M. Clarke
przeby wała półtorej god z i ny
w plastikow ym
pojemniku, zanim
zauważono, że coś
się w nim rusza.
Kilka lat temu
ukazała się w prasie wzmianka o
sędziwej Chince,
która obudziła
się przed wrotami pieca kremacyjnego.
N
ajwiększa bzdura zawarta jest
w ustępie 1 i 2 w paragrafie
10. Zmiana dysponenta miejsca
lub grobu następuje po przedstawieniu administratorowi cmentarza umowy na zbycie miejsca lub
grobu i uiszczeniu opłaty za zmianę
dysponenta, a administrator odnotowuje zmianę dysponenta w księgach cmentarnych.
ni miejsce pod grób, ani tym
bardziej grób nie mogą być
zbyte, nie mogą być np. sprzedane.
Nie mogą być sprzedane ani miejsce, ani grób jako takie, jak również
nie mogą być sprzedane zarówno
prawa do dysponowania miejscem,
jak i prawa do dysponowania (jeśli
by uparcie tkwić przy tym określeniu) grobem. A jeśli jeszcze administrator cmentarza prowadzi ewidencję dysponentów i za wpisy w
niej pobiera dodatkowe opłaty, a na
dodatek przechowuje w dokumentacji cmentarza kopie umów zbycia
miejsc lub grobów, to ja takiemu
administratorowi cmentarza mogę
tylko współczuć.
Z takiej działalności administratora
cmentarza może mieć pożytek jedynie prokurator, bo w razie czego sięgnie do dokumentacji i będzie miał
wszystko „czarno na białym”.
Marian Kolczyński •
Fragmenty regulaminu cmentarza
§9
1. Prawo dysponowania zarówno miejscem pod
grób, jak i grobem ma osoba, która uiściła stosowne opłaty.
2. W przypadku zgonu osoby, o której mowa w
ust. 1, prawo dysponowania miejscem pod grób
jak i grobem ma jej rodzina, a mianowicie:
a) pozostały małżonek(ka),
b) krewni zstępni (dzieci, wnuki itd.),
c) krewni wstępni (rodzice, dziadkowie itd.),
d) krewni boczni do 4. stopnia pokrewieństwa,
e) powinowaci w linii prostej do 1. stopnia.
Historia i obyczaje
TafefobiA
czyli str ach przed
34
№ 3 / 2010
Absurdalne zapisy
w regulaminie
cmentarza
tytuł od 1997
Numer 3 / 2009
tel. 602 780 637
№ 3 / 2010
Prawo
MEMENTO
Memento j Numer 2 / 2009
Sprzedam
na 4 ciała typu K ZR-4.1 + wózek
Stan bardzo dobry
województwo mazowieckie
28. CP w Troszynie Polskim
29. CP w Zycku Polskim
21
23
CK* cmentarz komunalny
CP* cmentarz parafialny
DF MEMENTO ukazuje się 6 razy w roku, rozprowadzany jest głównie w prenumeracie oraz w ramach wysyłki promocyjnej.
Pismo jest obecne na spotkaniach branżystów, szkoleniach organizowanych przez
PSKACiPP, krajowych i zagranicznych targach funeralnych (w formie dwujęzycznych wydań) oraz seminariach i innych wydarzeniach branżowych nad którymi redakcja
MEMENTO obejmuje patronat medialny.
15
1314
18 16
17 19
komorę chłodniczą
województwo świętokrzyskie
27. CP w Sandomierzu
27
22
11
w trumnie
Targi Funeralne MEMENTO ’ 2010
im. Wojciecha Krawczyka
2
5
10 6 9
7 8
Takie historie najlepiej opowiadać po zmierzchu, przy blasku ognia płonącego na kominku. W półmroku
wyobraźnia podpowiada najbardziej przerażające obrazy. Być może właśnie dlatego ojcem horroru był
Edgar Allan Poe, żyjący w pierwszej połowie XIX wieku, kiedy wieczory można było spędzać jedynie
przy świecach. Podobno sam Poe opętany był lękiem przed pochowaniem za życia (tafefobią), co
wyraźnie wynika z jego opowiadań. Ponieważ między innymi uprawiał dziennikarstwo, możemy zaufać
jego opowieściom w takim samym stopniu, w jakim dziś wierzymy jego kolegom po piórze. Oto kilka
opisanych przez niego zdarzeń.
Numer 5 / 2009
26
24
3
Aktualności
Ponad 60% nagrobków w Troszynie Polskim nadaje się do naprawy.
województwo lubelskie
24. CP w Wilkowie
25. CP w Zagłobie
26. CP w Janowcu
Czym konkretnie zajmuje się Wasza firma?
cji zamiatarek chodnikowych – kompaktowych i drogo– Jesteśmy dostawcą sprzętu do zakładów komu- wych, oraz sprzętu specjalistycznego wykorzystywanego
nalnych w całej Polsce oraz świadczymy usługi ser- na lotniskach i terenach budowlanych: duńskiej BEAM
wisowe sprzętu komunalnego, zarówno gwarancyjne, – producenta wysoko wyspecjalizowanego sprzętu lotnijak i pogwarancyjne. Prowadzimy także konsultacje i skowego, szwajcarskiej firmy BOSCHUNG, niemiecdoradztwo w zakresie dostosowania przedsiębiorstw i kiej KUPPER WEISER – producenta pługów lemieszosamorządów do obowiązujących standardów i wymo- wych i wirnikowych, posypywarko-solarek, zamiatarek,
gów, ze szczególnym uwzględnieniem ochrony środo- oczyszczarek na autostrady i lotniska oraz specjalnych
wiska. Zapewniamy również pomoc w obszarze sposobu systemów elektronicznych służących do odladzania dróg
finansowania zakupu, przygotowaniu oferty leasingowej w newralgicznych punktach, włoskiej FARID produkulub kredytowej.
jącej śmieciarki wykorzystywane do wywozu odpadów
stałych, włoskiej firmy MORO – producenta specjalistycznych urządzeń do ciśnieniowego mycia i czyszczenia kanalizacji, duńskiego przedsiębiorstwa EGHOLM –
producenta maszyn wielofunkcyjnych, przydatnych m.in.
do koszenia i odśnieżania, niemieckiej firmy KIEFER
GMBH specjalizującej się w produkcji minipojazdów
o wszechstronnym zastosowaniu, francuskiej MEGA
produkującej minipojazdy wielofunkcyjne, niemieckiej
HOLTEN – wiodącej firmy w dziedzinie technologii
magazynowania soli drogowej, WINTERMANTEL
– producenta sortowni oraz poszczególnych urządzeń
niezbędnych w procesie recyklingu, holenderskiej firmy
BOLLEGRAAF – europejskiego lidera w zakresie
dostaw technologii, maszyn i urządzeń oraz systemów
dla mechanicznej i mechaniczno-biologicznej obróbki
zmieszanych odpadów komunalnych.
Co jest dla Was priorytetem?
Dlaczego zdecydowaliście się wziąć udział w
– INTEGRA kładzie duży nacisk na wprowadzenie i MEMENTO?
rozwój nowych technologii oraz skorelowaną z tym pro– Chcemy dotrzeć do kolejnego segmentu rynku
dukcję i sprzedaż markowych wyrobów. Szeroki asor- poprzez gamę produktową dla niego dedykowaną.
tyment proponowanych przez nas produktów, a także Zaprezentujemy dwa pojazdy wielofunkcyjne – Boki
wysoka jakość wykonania i fachowa obsługa serwisowa i Egholm, oraz koparkę Boki. Wynajęliśmy 80 m 2 , z
w zestawieniu z atrakcyjnymi cenami, są niewątpliwymi czego 30 m2 zajmować będzie zabudowa. Na pozostałej
atutami naszej firmy i gwarantują kompleksową obsługę. powierzchni wystawimy maszyny.
Co ciekawego można o nich powiedzieć?
Jaki sprzęt oferujecie?
– Jesteśmy wyłącznymi przedstawicielami firm:
– Egholm 2200 to pojazd wielofunkcyjny z kompletangielskiej JOHNSTON – światowego lidera w produk- nym wyposażeniem, pozwalającym na pracę przez 365
12
województwo śląskie
5. CP w Ligocie
6. CP w Zabrzegu
7. CP w Zebrzydowicach
8. CP w Pierśćcu
9. CP w Czeladzi
10. CP w Turze
województwo podkarpackie
20. CP w Jaśle
21. CP w Tarnobrzegu-Wielowsi
22. CP w Trześni
23. CP w Mielcu
4
14
dni w roku. Posiada zamiatarkę podciśnieniową z czterema szczotkami oraz rurę do liści. Egholm 2200 jest
wyposażony w pięć rodzajów kosiarek, w tym kosiarki
rotacyjne i bijakowe, sprzęt utrzymania zimowego w
postaci pługów lemieszowych, wirnikowych i hydraulicznych typy „V”, jak również szczotkę do śniegu oraz
posypywarkę. Warto także wspomnieć o frezie do trawy
czy miniładowarce przydatnej do podstawowych prac
ogrodowych i budowlanych.
Pojazd Boki ma wszechstronne zastosowanie. Może
być wykorzystywany do robót nie tylko komunalnych,
ale również przez prywatnych usługodawców i jednostki służb drogowych. Umożliwia wykonywanie różnorodnych zadań, np. prac transportowych, zamiatania i zmywania ulic, zbierania liści, wywożenia śmieci.
Pojazd komunalny sprawdza się również w warunkach
zimowych (odśnieżanie, odladzanie i posypywanie
powierzchni). Unikatową cechą maszyny jest prosty
montaż wszelkich urządzeń dodatkowych i oprzyrządowania do rozbudowy z systemem szybkiej wymiany.
Dlatego też może go obsługiwać jeden człowiek.
Z kolei koparki firmy Kieffer GmbH tworzone są
przede wszystkim w oparciu o bezwzględną dbałość o
INTEGRA działa w branży komunalnej od 2001 roku. To firma o profilu handlowo-usługowo-konsultingowym. Jej właścicielem jest Sławomir Kamiński.
Technika
województwo lubuskie
1. CK* w Nowej Soli przy ul. Wandy
województwo opolskie
2. CK w Kędzierzynie Koźlu (dzielnica Koźle)
3. CP* w Starym Koźlu
4. CP w Żelaznej
29
28
Mini sprzęt do Maxi
cmentarnych zadań
• Specjalistyczne informacje przekazywane językiem zrozumiałym dla każdego
• Artykuły opracowywane przez znawców i specjalistów z branży dotyczące ważnych
obszarów w branży cmentarno-pogrzebowej (prawo, teoria i praktyka)
cmentarze zalane w maju i czerwcu 2010
1
9
Żywioł nawiedził również dwa razy cmentarze w na tym cmentarzu ekshumacji. Wystarczyło jednak
Trześni i Tarnobrzegu-Wielowsi (oba w województwie zabezpieczyć osuwisko do czasu, kiedy skarpa zostapodkarpackim), Wilkowie i Zagłobie (województwo nie naprawiona – mówi Anna Armatys, rzecznik pralubelskie) oraz Sandomierzu (województwo świętokrzy- sowy Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej
skie). Poziom wody, który na zalanych terenach Podkar- w Krakowie. Do jednej ekshumacji doszło jednak na
pacia miejscami sięgał 4 metrów, na cmentarzach pozo- cmentarzu parafialnym w Skoczowie (województwo śląstawił widocznymi jedynie wyższe grobowce i krzyże. skie), gdzie obfite deszcze groziły zniszczeniem jednego
Najdłużej utrzymywała się woda na cmentarzu w Cze- grobowca.
ladzi (województwo śląskie). Tam 20 grobów przez 3
Jak wynika z informacji, które uzyskaliśmy w Wojetygodnie stało w półmetrowej wodzie.
wódzkich i Powiatowych Stacjach Sanitarno-EpideWoda wdarła się na 29 cmentarzy zlokalizowanych miologicznych, uszkodzenia grobów nie stwarzały w
w 8 województwach. Choć przyczyny powstania powo- większości przypadków zagrożenia epidemiologicznego.
dzi w poszczególnych częściach kraju były różne (silne – Większe zagrożenie stanowiła duża liczba utopionych
opady deszczu, przerwanie wałów przeciwpowodzio- zwierząt gospodarskich, które przez 4 tygodnie pływały
wych, gwałtowne podniesienie się poziomu wód grun- w wodzie o temp. 20oC – tłumaczy Katarzyna Siekietowych), to szkody, jakie wyrządziła powódź na cmen- rzyńska-Zapała, zastępca Podkarpackiego Państwotarzach, wszędzie są podobne. Brunatna woda naniosła wego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego.
Większość cmentarzy jeszcze przed uporządkoszlam, błoto i śmieci, przewracała krzyże i płyty, przesuwała całe nagrobki, a także rozmywała groby ziemne. waniem zostało zdezynfekowanych przez wojska cheNa cmentarzu w Turze (województwo śląskie) zalegająca miczne lub specjalistyczne firmy. Przywracanie norprzez 6 dni woda doprowadziła do przewrócenia drzewa malności na terenach bezpośrednio przyległych do
cmentarzy sprowadzało się do odkażenia studni i ujęć
i uszkodzenia znajdujących się w pobliżu grobów.
Groźba przeprowadzenia ekshumacji zawisła nad wodnych i oczyszczenia z osadów oraz odkażenia
cmentarzem komunalnym w Dobczycach (wojewódz- budynków. – Z zalanym cmentarzem należy postępotwo małopolskie). Silne opady deszczu spowodowały wać tak samo jak z każdym innym terenem użyteczosunięcie skarpy ze znajdującym się na niej fragmen- ności publicznej. Należy go zdezynfekować zgodnie z
tem cmentarza Jeleniec. Spadająca ziemia odsłoniła obowiązującymi zasadami – podkreśla pani Katarzyna
nagrobki, które wręcz cudem ostały się na krawędzi Siekierzyńska-Zapała.
Beata Mróz •
urwiska. – Byliśmy przygotowani na przeprowadzenie
województwo małopolskie
11. CK w Brzeszczach
12. CK w Dobczycach
13. CP w Woli Przemykowskiej
14. CP w Woli Rogowskiej
15. CK w Rzepienniku Marciszewskim
16. CP w Rzepienniku Strzyżewskim
17. CP w Radziszowie
18. CP w Świątnikach Górnych
19. CP w Kąclawie
ISSN 1427-8457
8
Wydarzenia
Woda sięgnęła
po cmentarze
11. Konwencja FIAT-IFTA w Pekinie z udziałem specjalnego wysłannika PSF
w ybór władz I wIeLka gaLa
Nowym prezydentem największej międzynarodowej wencji FIAT-IFTA udających się na zwiedzanie Pekinu
organizacji funeralnej FIAT-IFTA został wybrany na eskortowała Policja; wzdłuż całej trasy policjanci wstrzydwuletnią kadencję (2010-2012) Irlandczyk, Pan Gus mywali ruch. Na odwiedzanych cmentarzach witano nas
Nichols. Zastąpił on na tym stanowisku Chińczyka, pre- na długich czerwonych dywanach, a zwiedzanie poszczezesa Chińskiego Stowarzyszenia Pogrzebowego, Chen gólnych atrakcji turystycznych i funeralnych kończyło się
bankietami, podczas których grały zespoły muzyczne” –
opowiada Marek Cichewicz.
Podczas obrad Rady Dyrektorów (ICD) FIAT-IFTA
ustępujący prezydent Chen Qun Lin złożył sprawozdanie z działalności w minionej kadencji. Następnie Henry
Kizer zdał relację z działalności komitetu Funeral Heritage. Zaaprobowano pomysł przygotowania kolejnego
wydania kalendarza ze zdjęciami z muzeów pogrzebowych
oraz cmentarzy. Przedstawiono także wyniki finansowe za
2009 rok oraz projekt budżetu na rok 2011. Podniesiono
Obrady Walnego Zgromadzenia Członków FIAT-IFTA
wysokość składek członkowskich: dla członka zwyczajQun Lina, który dokonał otwarcia 21 listopada 2008 roku nego do 125€, dla członka narodowego 1200€.
W trakcie Wa lnego
w Warszawie IV Targów Funeralnych MEMENTO.
Zgromadzenia Członków
Prezydenturę Nicholsowi powierzono podczas 11.
FIAT-IFTA Marek CicheKonwencji FIAT-IFTA, która odbyła się w dniach 21-24
wicz, w ramach odczytu,
czerwca 2010 r. w Pekinie (Chiny). Wiceprezydentami
przedstawił polską branżę
zostali: Niemiec, Kanadyjczyk i Boliwijka. „Członka
pogrzebową i ewolucję, jaka
narodowego” z naszego kraju, którym jest Polskie Stosię w niej dokonała w okrewarzyszenie Funeralne reprezentował w zastępstwie presie przemian po roku 1989.
zesa PSF Tomasza Salskiego – Marek Cichewicz z firmy
Koniec Konwencji
BONGO, członek indywidualny Światowej Federacji i
uczczono bardzo uroczykoordynator Targów MEMENTO-VENIA 2010.
stą kolacją na 2000 osób,
W Pekinie, w Konwencji FIAT-IFTA w luksusowych
która odbyła się w budynku
salach konferencyjnych Hotelu Westin, obradowało około
Nowy Prezydent FIAT-IFTA na
kadencje 2010-2012 – Gus Nichols
Great Hall of the People
230 osób z całego świata. Uczestnikom czterodniowego
i Marek Cichewicz
przy placu Tien Anmen.
pobytu w stolicy Chin zorganizowano rozmaite atrakcje:
zwiedzanie największych, odbywających się po raz czwarty Wrażenia estetyczne i kulinarne dodatkowo spotęgował
Targów „China International Funeral Expo (CIFE 2010)”, przygotowany specjalnie dla nowego prezesa FIAT IFTA
a także cmentarza Beijing Tianshou Cemetery i Beijing narodowy taniec irlandzki. Fotoreportaż z Targów „China
All Budda Cemetery, oraz Zakładu Pogrzebowego International Funeral Expo (CIFE 2010) przedstawiamy
„Babaoshan”. Czas pomiędzy obradami Rady Dyrekto- na stronie 45.
rów i Walnym Zgromadzeniem Członków FIAT-IFTA
uświetniły pokazy tańców
regionalnych, prezentacja prawidłowego parzenia herbaty w
Domu Herbaty – najstarszej
w Pekinie herbaciarni – oraz
zwiedzanie Wielkiego Muru.
–„Organizacja pobytu była
wręcz imponująca. Pięć autoNa cmentarzu
karów z uczestnikami KonBankiet w budynku Great Hall of the People
Beijing All Budda Cemetery
Design w urnach
Fachowy magazyn Administratorów Cmentarzy, Przedsiębiorców
Pogrzebowych, Producentów i Dystrybutorów Sprzętu Pogrzebowego, Akcesoriów i Urządzeń Techniki cmentarnej zapewnia:
MEMENTO
MEMENTO
czasopismo dla profesjonalistów
z branży cmentarnej i pogrzebowej,
wydawane od 1997 roku. 35
K
t
ow
o miejsce nie było wybrane przypadkowo. każdy, kto wkraczał
do miasta, powinien wiedzieć, co
go czeka, jeżeli odważy się złamać
prawo. Mieszkańcy miasta zazwyczaj byli dumni z tego, że mają „na
urzędzie” własnego kata, którego
mogą wypożyczać innym, uboższym
miastom. Mimo tej dumy nie chcieli jednak wdychać okropnych zapachów ani zbyt często kontaktować
się z katem. Chociaż w wielu miastach uznawany był za urzędnika,
musiał mieszkać w specjalnym domu
za murami, w pobliżu pomieszczenia, gdzie torturowano podsądnych.
wprawdzie darzono go szacunkiem,
jednak omijano z daleka. Nie było
to trudne, bo miał obowiązek nosić
specjalne szaty w czarnym albo czerwonym kolorze, o czym decydowały
władze miasta. Nikt nie zabraniał
mu wstępu do miejscowego szynku
czy karczmy, ale ludzie nie przysiadali się do jego stolika i nie chcieli z
nim pić, jeść ani rozmawiać.
katowska profesja powstała w
średniowiecznej europie wraz z rozwojem miast, które były skupiskiem
ludzi o bardzo zróżnicowanym pochodzeniu i zamożności. w takich
ośrodkach sprawowano sądy i natu-
34
o
wm o
dn ow
h
ralną koleją rzeczy potrzebni byli ludzie do wykonywania sądowych postanowień. sędziowie potrzebowali
również pomocników przy „zmuszaniu” podejrzanych do wyznania
prawdy. służyły temu rozmaite tortury wykonywane zazwyczaj przez
katowskiego pomocnika nazywanego
hyclem. odbywało się to pod czujnym okiem kata, który wiedział, jak
zadawać ból, żeby ofiara nie zmarła
przed ogłoszeniem wyroku.
Na śmierć skazywano za kradzież, za morderstwo, podpalenie,
bigamię, kazirodztwo, za herezję
i za obrazę majestatu. Najczęściej
stosowano trzy rodzaje kary: chłostę przy pręgierzu, okaleczenie,
śmierć. w większych miastach
były dwa miejsca kaźni, honorowe
na rynku i niehonorowe za murami miasta. rynek przysługiwał
osobom dobrze urodzonym, które
nawet po wyroku śmierci zachowywały prawo do pochówku na cmentarzu. w wielu miastach szlachcica
skazanego na śmierć zabijano pod
osłoną nocy, a rodzina natychmiast
zabierała ciało, żeby je pochować
w poświęconej ziemi. zwyczajni
przestępcy umie
Memento j Numer 2 / 2009
Zaprenumeruj
Memento
Zamówienia na prenumeratę na 2011 rok
tel. 22 834 84 60, 501 552 889
e-mail: [email protected]

Prezentacja MEMENTO ZC - Polskie Stowarzyszenie Pogrzebowe

Transkrypt

Podobne dokumenty

ANDRZEJEWO