Raport z ewaluacji (plik w formacie PDF) - BIP

Transkrypt

Raport z ewaluacji (plik w formacie PDF) - BIP
Nadzór pedagogiczny
System Ewaluacji Oświaty
RAPORT Z EWALUACJI
PROBLEMOWEJ
Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w
Sławoborzu
Sławoborze
Kuratorium Oświaty w Szczecinie
Wstęp
Prezentowany raport jest rezultatem ewaluacji zewnętrznej przeprowadzonej w placówce przez wizytatorów
do spraw ewaluacji. Raport z ewaluacji problemowej dotyczy jednego lub kilku z przedstawionych poniżej
wymagań państwa.
Ewaluacja zewnętrzna polega na zbieraniu i analizowaniu informacji na temat funkcjonowania placówki
w obszarach wyznaczonych przez wymagania państwa:
1. Placówka realizuje koncepcję pracy ukierunkowaną na rozwój wychowanków.
2. Podejmowane w placówce działania są zorganizowane w sposób sprzyjający osiąganiu celów placówki.
3. Wychowankowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej.
4. Wychowankowie są aktywni.
5. Respektowane są normy społeczne.
6. Nauczyciele i inne osoby realizujące zadania placówki współpracują w planowaniu i realizowaniu działań
odpowiednich do jej funkcji.
7. Promowana jest wartość edukacji.
8. Rodzice są partnerami placówki.
9. Wykorzystywane są zasoby placówki i środowiska lokalnego na rzecz wzajemnego rozwoju.
10. Placówka w planowaniu pracy uwzględnia wnioski z analiz badań zewnętrznych i wewnętrznych.
11. Zarządzanie placówką służy jej rozwojowi.
Ewaluacja ma także na celu ustalenie poziomu spełniania przez placówkę wymagań zawartych w rozporządzeniu
Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7.10.2009r. wraz ze zmianami z dnia 10.05.2013r.
Placówka może spełniać te wymagania na pięciu poziomach:
●
Poziom E - oznaczający niski stopień wypełniania wymagania przez placówkę.
●
Poziom D - oznaczający podstawowy stopień wypełniania wymagania przez placówkę.
●
Poziom C - oznaczający średni stopień wypełniania wymagania przez placówkę.
●
Poziom B - oznaczający wysoki stopień wypełniania wymagania przez placówkę.
●
Poziom A - oznaczający bardzo wysoki stopień wypełniania wymagania przez placówkę.
Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Sławoborzu
2/33
Opis metodologii
Badanie zostało zrealizowane w dniach 09-04-2014 - 11-04-2014 przez zespół wizytatorów ds. ewaluacji,
w skład którego weszli: Ilona Batyra, Joanna Buczkowska. Badaniem objęto uczniów (ankieta i wywiad
grupowy), rodziców (ankieta i wywiad grupowy) i nauczycieli/wychowawców (ankieta i wywiad grupowy).
Przeprowadzono wywiad indywidualny z dyrektorem placówki, grupowy z przedstawicielami partnerów ośrodka,
grupowy z pracownikami niepedagogicznymi, a także obserwacje lekcji, placówki i analizę dokumentacji. Na
podstawie zebranych danych został sporządzony raport, który obejmuje podstawowe obszary działania
placówki.
Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Sławoborzu
3/33
Obraz ośrodka
Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Zespole Placówek Specjalnych w Sławoborzu jest placówką
publiczną przeznaczoną dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej intelektualnie w stopniu lekkim, umiarkowanym
lub znacznym i głębokim oraz ze sprzężeniami, prowadzoną przez Starostwo Powiatowe w Świdwinie. Placówka
posiada monitoring zewnętrzny i dysponuje pracownią komputerową, salą "doświadczania świata", gabinetem
logopedycznym,
gabinetem
rewalidacji
indywidualnej,
salą
do korekty
wad
postawy,
salą
do zajęć
rewalidacyjno-wychowawczych, biblioteką, świetlicą, boiskiem zewnętrznym, placem zabaw oraz gabinetem
pomocy medycznej. Ośrodek posiada również internat dla 45 wychowanków. Kadra pedagogiczna jest bardzo
dobrze przygotowana do pracy z dziećmi i młodzieżą niepełnosprawną intelektualnie. Nauczyciele i wychowawcy
w codziennej pracy stosują metody i formy dostosowane do potrzeb każdego wychowanka, ucznia. Oferta
ośrodka wzbogacona jest o zajęcia hipoterapii, dogoterapii, zajęcia polisensoryczne w terenie oraz zajęcia
warsztatowe z lokalnymi twórcami. Dzieci i młodzież mają możliwość prezentowania swoich uzdolnień i talentów
podczas turniejów i konkursów sportowych, przedmiotowych i artystycznych, gdzie osiągają sukcesy na miarę
swoich możliwości. Placówka zapewnia uczniom udział w różnorodnych aktywnościach poprzez wyjazdy do kina,
teatru, wycieczki, zielone szkoły, warsztaty plastyczne, warsztaty teatralno – dramowe. Ośrodek kultywuje
wieloletnie tradycje, do których należy organizowany każdego roku Dzień Godności Osoby Niepełnosprawnej.
Obchody
Dnia
Godności
połączone
z wojewódzkim
konkursem
plastycznym.
Specjalny
Ośrodek
Szkolno-Wychowawczy w Sławoborzu współpracuje z różnymi organizacjami i instytucjami, realizuje programy
profilaktyczne pomagające przeciwdziałać uzależnieniom, agresji i zagrożeniom społecznym oraz projekty
edukacyjne, takie jak: "Na wiejskich dróżkach i w wiejskich zagrodach", "Nasze spotkania z X Muzą", " Świat
zaklęty w sztuce".
Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Sławoborzu
4/33
Informacja o placówce
Nazwa placówki
Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w
Sławoborzu
Patron
Typ placówki
Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy
Miejscowość
Sławoborze
Ulica
LEPIŃSKA
Numer
3
Kod pocztowy
78-314
Urząd pocztowy
SŁAWOBORZE
Telefon
0943647013
Fax
0943647556
Www
Regon
00018036700000
Publiczność
publiczna
Kategoria uczniów
Bez kategorii
Uczniowie, wychow., słuchacze
44
Oddziały
0
Nauczyciele pełnozatrudnieni
18.00
Nauczyciele niepełnozat. (stos.pracy)
6.00
Nauczyciele niepełnozat._(w etatach)
2.00
Średnia liczba uczących się w oddziale
Liczba uczniów przypadających na jednego
pełnozatrudnionego nauczyciela
2.44
Województwo
ZACHODNIOPOMORSKIE
Powiat
świdwiński
Gmina
Sławoborze
Typ gminy
gmina wiejska
Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Sławoborzu
5/33
Poziom spełniania wymagań państwa
Podejmowane w placówce działania są zorganizowane w sposób sprzyjający osiąganiu celów
placówki
B
Planowanie działań w placówce odpowiednio do rodzaju
placówki: profilaktyczno-wychowawczych, edukacyjnych, prozdrowotnych, rekreacyjnych,
terapeutycznych, resocjalizacyjnych i rewalidacyjnych, w tym wynikających z indywidualnych programów
edukacyjno - terapeutycznych opracowanych dla wychowanków, służy rozwojowi wychowanków. Czas
spędzany przez wychowanków w placówce jest efektywnie wykorzystywany. (D)
Działania realizowane w placówce są monitorowane i w razie potrzeby modyfikowane w celu podniesienia
efektywności pracy placówki. (D)
Wychowankowie znają stawiane przed nimi cele uczenia się i formułowane wobec nich oczekiwania. (D)
Informowanie wychowanków o ich postępach oraz ocenianie pomagają wychowankom uczyć się i
planować ich indywidualny rozwój. Nauczyciele i inne osoby realizujące zadania placówki motywują
wychowanków do rozwoju i wspierają ich w trudnych sytuacjach. (D)
Nauczyciele, wychowawcy i inne osoby realizujące zadania placówki pracują wspólnie z wychowankami,
nad doskonaleniem podejmowanych działań, uwzględniając ich możliwości. Wychowankowie mają wpływ
na sposób organizowania i przebieg procesu wychowawczego. Wychowankowie czują się odpowiedzialni
za własny rozwój. (B)
W placówce są prowadzone działania uwzględniające indywidualizację procesu edukacji i terapii w
odniesieniu do każdego wychowanka. (B)
Organizacja procesów edukacyjnych umożliwia wychowankom
powiązanie różnych dziedzin wiedzy i jej wykorzystanie. Taka organizacja procesów edukacyjnych
pomaga uczniom zrozumieć świat oraz lepiej funkcjonować w społeczności lokalnej. (B)
Wychowankowie uczą się od siebie nawzajem. (B)
Wychowankowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej
B
Działania służące nabywaniu wiedzy i umiejętności dostosowuje się do zdiagnozowanych potrzeb i
możliwości wychowanków. Rozwój wychowanków planuje się indywidualnie, uwzględniając postępy
każdego wychowanka. (D)
Nauczyciele i wychowawcy stosują różnorodne metody pracy, uwzględniając różne możliwości, zdolności i
sposoby uczenia się wychowanków (D)
W szkole funkcjonującej w placówce realizuje się programy nauczania uwzględniające dotychczasowe
osiągnięcia edukacyjne każdego wychowanka, jego możliwości i zdolności (D)
Podstawa programowa jest realizowana w szkole funkcjonującej w placówce z wykorzystaniem zalecanych
warunków i sposobów jej realizacji. (D)
Wychowankowie nabywają wiadomości i umiejętności zgodnie z rozpoznanymi potrzebami i
możliwościami. W placówce, odpowiednio do jej specyfiki, monitoruje się proces nabywania wiedzy i
umiejętności przez wychowanków w odniesieniu do potrzeb i możliwości każdego wychowanka. (D)
Placówka podejmuje nowatorskie rozwiązania, innowacje i eksperymenty w zakresie rozwijania
zainteresowań i uzdolnień, organizacji nauki, metod pracy i wychowania. (B)
Zebrane informacje o losach byłych wychowanków potwierdzają skuteczność podejmowanych działań
profilaktyczno-wychowawczych, edukacyjnych, terapeutycznych i resocjalizacyjnych. (B)
Respektowane są normy społeczne
B
Działania placówki zapewniają wychowankom bezpieczeństwo fizyczne i psychiczne, a relacje między
wszystkimi członkami społeczności placówki są oparte na wzajemnym szacunku i zaufaniu. (D)
Zasady postępowania i współżycia w placówce są uzgodnione i przestrzegane przez wychowanków,
pracowników placówki oraz rodziców. (D)
Podejmuje się działania wychowawcze mające na celu eliminowanie zagrożeń oraz wzmacnianie
właściwych zachowań. Realizacja tych działań jest monitorowana oraz modyfikowana w razie potrzeby.
(D)
Działania wychowawcze podejmowane w placówce są spójne i odpowiednie do potrzeb wychowanków i
sprzyjają kształtowaniu i uzyskiwaniu pożądanych postaw i zachowań. (D)
Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Sławoborzu
6/33
Wychowankowie współpracują ze sobą w miarę swoich możliwości. (D)
W placówce są realizowane działania antydyskryminacyjne obejmujące całą społeczność placówki. (D)
W placówce ocenia się skuteczność podejmowanych działań profilaktyczno-wychowawczych,
opiekuńczych, edukacyjnych, terapeutycznych i resocjalizacyjnych.Ocena ta jest uwzględniana przy
planowaniu, realizowaniu i modyfikowaniu kolejnych działań. (B)
Podejmowane działania zaspakajają potrzeby każdego wychowanka. (B)
Wychowankowie, odpowiednio do swoich możliwości, wykazują się odpowiedzialnością w działaniu i
relacjach społecznych. Wychowankowie, odpowiednio do swoich możliwości, biorą udział w procesie
podejmowania decyzji dotyczących zadań placówki. (B)
Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Sławoborzu
7/33
Wnioski
1. Dzięki
działaniom
placówki,
w tym
kreatywności
i innowacyjności
nauczycieli,
absolwenci
są
przygotowani do funkcjonowania w społeczeństwie oraz nabywają praktyczne umiejętności niezbędne
w życiu codziennym.
2. Działania edukacyjne, rewalidacyjne i wychowawcze przyczyniają się do rozwoju wychowanków,
ponieważ prowadzone są w odpowiedzi na zdiagnozowane potrzeby i możliwości uczniów.
3. W placówce stwarza się warunki do udziału wychowanków w konkursach, zawodach sportowych,
przeglądach, podczas których odnoszą sukcesy na miarę swoich możliwości, co sprzyja budowaniu
poczucia własnej wartości.
4. Ośrodek zapewnia wychowankom poczucie bezpieczeństwa i akceptacji, co jest efektem zespołowej
pracy wychowawców, specjalistów i pracowników niepedagogicznych placówki.
5. Indywidualne podejście do wychowanków, dostrzeganie i docenianie wszelkich postępów wpływa na ich
motywację do nauki i sprzyja aktywności oraz włączaniu się w działania placówki.
Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Sławoborzu
8/33
Wyniki ewaluacji
Wymaganie:
Podejmowane w placówce działania są zorganizowane w sposób sprzyjający osiąganiu celów
placówki
Poziom spełnienia wymagania: B
Działania edukacyjne, profilaktyczno – wychowawcze i rewalidacyjne prowadzone w ośrodku
zaspokajają
potrzeby
wychowanków.
Nauczyciele
i wychowawcy
Są
rozmawiają
one
ze
monitorowane i
odpowiednio
swoimi podopiecznymi,
informują
modyfikowane.
ich
o postępach
w nauce i zachowaniu, motywują do rozwoju oraz wspierają w nauce i pokonywaniu trudności.
Rozmowy prowadzone przez wychowawców powodują, że wychowankowie wiedzą czego się od nich
oczekuje
i po co
się
uczą.
Mogą
oni
również
wpływać
na wiele
działań
realizowanych
w ośrodku. Wychowankowie są traktowani indywidualnie w różnych sytuacjach edukacyjnych i
wychowawczych. Podczas zajęć nauczyciele i wychowawcy wskazują wychowankom w jaki sposób
wiedza i umiejętności, które im przekazują, przydają się w życiu codziennym. Wymaganie zostało
spełnione na poziomie wysokim.
Obszar badania: Planowanie działań w placówce odpowiednio do rodzaju
placówki:
profilaktyczno-wychowawczych,
edukacyjnych,
prozdrowotnych,
rekreacyjnych,
terapeutycznych, resocjalizacyjnych i rewalidacyjnych, w tym wynikających z indywidualnych
programów edukacyjno - terapeutycznych opracowanych dla wychowanków, służy rozwojowi
wychowanków.
Czas
spędzany
przez
wychowanków
w
placówce
jest
efektywnie
wykorzystywany.
W
Specjalnym
Ośrodku
Opiekuńczo
-
Wychowawczym
w Sławoborzu
powszechnie
podejmuje się działania będące odpowiedzią na potrzeby wychowanków. Zdaniem dyrektora
podczas planowania działań placówki wykorzystywane są informacje pochodzące z:
●
orzeczeń do kształcenia specjalnego każdego dziecka,
●
wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania wychowanka,
●
rozmów z rodzicami dziecka,
●
obserwacji nauczycieli i wychowawców.
Na ich podstawie realizuje się różnorodne przedsięwzięcia mające na celu wszechstronny rozwój wychowanków,
Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Sławoborzu
9/33
w tym zaspokojenie takich potrzeb, jak: akceptacji w nowym środowisku, bezpieczeństwa, integracji, poczucia
własnej wartości, aktywności, kreatywności, rozwoju fizycznego. Służą temu między innymi zajęcia prowadzone
zgodnie z planami pracy w grupie oraz indywidualnymi programami edukacyjno-terapeutycznymi na dany etap
edukacyjny.
W placówce
socjoterapeutyczne,
odbywają
się
zajęcia
dydaktyczno-wyrównawcze,
rewalidacyjne,
logopedyczne,
przygotowujące
uczniów
korekta
wad
do sprawdzianu
postawy,
i egzaminu
gimnazjalnego, trening umiejętności społecznych, nauka pływania, zajęcia sportowo- rekreacyjne, artystyczne.
Realizowane są zajęcia profilaktyczne, między innymi według programów " Trzymaj formę" i "Znajdź właściwe
rozwiązanie", odbywają się wycieczki, wyjazdy proekologiczne, mini rajdy turystyczne, imprezy w grupie, bale.
Celebrowane są święta, w tym w szczególności Dzień Godności Osób Niepełnosprawnych i Dzień Rodziny.
Zdaniem dyrektora zajęciami dodatkowymi byli objęci wszyscy uczniowie na poziomie szkoły podstawowej oraz
większość
uczniów
na poziomie
gimnazjum
i szkoły
ponadgimnazjalnej.
W placówce
systematycznie
prowadzona jest współpraca z rodzicami poprzez zebrania, kontakty indywidualne rodziców w placówce, wizyty
w domach rodzinnych. Rodziców reprezentuje Rada Rodziców, która opiniuje programy wychowawczy
i profilaktyki, pracę nauczycieli, którzy realizują ścieżkę awansu zawodowego. Rodzice są zapoznawani
z indywidualnymi programami edukacyjnymi, które w razie inicjatyw rodziców są weryfikowane. Wszystkie
problemy wychowawcze są rozwiązywane razem z rodzicami. Wspomagają oni placówkę w organizacji imprez
i uroczystości. Podczas ewaluacji wewnętrznej pozyskiwane są informacje zwrotne od rodziców, które mają
wpływ na organizację pracy placówki. Wychowankowie uważają, że w ośrodku najważniejsze są edukacja,
zdrowie, zachowanie i bezpieczeństwo. Placówkę wyróżniają dobra atmosfera oraz wspólne zabawy. Młodzież
lubi grę w piłkę, zajęcia w sali komputerowej, słuchać muzyki, grać w gry. Chcieliby częściej wychodzić
do sklepu, brać udział w imprezach, zajęciach wychowania fizycznego oraz żeby nie było zadań domowych.
Obszar badania:
Działania realizowane w placówce są monitorowane i w razie potrzeby
modyfikowane w celu podniesienia efektywności pracy placówki.
Nauczyciele i wychowawcy w sposób ustawiczny i powszechny monitorują realizowane działania, w
szczególności
efektywność
zajęć
edukacyjnych
i rewalidacyjnych
oraz
oddziaływań
wychowawczych. Wyniki monitoringu przekładają bezpośrednio na modyfikację procesu uczenia się
i wychowania podopiecznych.
indywidualnych
programów
Systematycznie
edukacyjno
-
dokonuje
terapeutycznych,
się
działań
analizy
efektywności
dotyczących
wdrażanych
podniesienia
wyników
egzaminów zewnętrznych, monitoruje się realizację podstawy programowej kształcenia ogólnego. Wychowawcy
analizują
postępy
wychowanków,
prowadzą
obserwację,
między
innymi pełnienia
funkcji
w grupie,
wywiązywania się z powierzonych zadań, funkcjonowania w grupie nieformalnej, badają poziom akceptacji,
dokonują oceny i wdrażają do samooceny. Pozyskiwane są opinie od innych nauczycieli, rodziców, kuratorów.
Wnioski z monitorowania wykorzystywane są do modyfikacji pracy z wychowankami, np. wprowadza się zmiany
w indywidualnych programach, kodeksach grupowych, systemie oceniania, oferuje się inne formy wsparcia,
wprowadza się zmiany organizacyjne.
Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Sławoborzu
10/33
Obszar badania: Wychowankowie znają stawiane przed nimi cele uczenia się i formułowane
wobec nich oczekiwania.
Wychowankowie znają stawiane przed nimi cele uczenia się i formułowane wobec nich oczekiwania.
Wychowawcy rozmawiają z nimi o oczekiwaniach wobec nich (rys. 1j), a młodzież ma poczucie, jak można im
sprostać (rys. 2j). Mają również przekonanie, że pracownicy placówki są osobami mogącymi im pomóc (rys. 3j).
Wspólnie ustalane są kontrakty grupowe, regulaminy, które są zawsze przypominane podczas zajęć w grupie,
zabaw, konkursów, przed wyjściami, podczas wyjazdów, w nowych miejscach, w nowych okolicznościach.
Prowadzone są rozmowy pokazujące wychowankom wartość edukacji: " Cały czas rozmawia się z nami, po
co się uczyć - żeby mieć wykształcenie i dobrą pracę".
Wykres 1j
Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Sławoborzu
Wykres 2j
11/33
Wykres 3j
Obszar badania:
Informowanie wychowanków o ich postępach oraz ocenianie pomagają
wychowankom uczyć się i planować ich indywidualny rozwój. Nauczyciele i inne osoby
realizujące zadania placówki motywują wychowanków do rozwoju i wspierają ich w trudnych
sytuacjach.
Wychowankowie otrzymują informację o swoich postępach w nauce i zachowaniu. Nauczyciele
i wychowawcy motywują i wspierają swoich podopiecznych do rozwoju oraz wspierają ich w nauce
i pokonywaniu trudności. Młodzież jest zdania, że wychowawcom zależy na tym, żeby uczniowie dobrze
radzili sobie w życiu (rys. 1j). Służą temu wskazówki dotyczące uczenia się, rozmowy o zainteresowaniach,
sukcesach, radzeniu sobie z trudnościami (rys. 2-5j). Zdaniem wychowawców informacja zwrotna jest udzielana
na bieżąco, podczas indywidualnych rozmów i w grupie, dokonywana jest samoocena oraz ocena. Dba się
o wskazywanie dobrych elementów, określenie tego, co wymaga poprawy, wskazanie kierunków działania,
pozytywny wydźwięk informacji zwrotnej. Uczniowie są wspierani w rozwiązywaniu trudnych sytuacji poprzez
indywidualne rozmowy, pomoc psychologiczną i pedagogiczną, wdrażanie programów profilaktycznych, kontakty
z rodzicami,
kuratorami,
alternatywnych
wyborów.
asystentami
rodzin,
Wychowankowie
poprzez nagradzanie, chwalenie
pomoc
są
na piśmie, tworzenie
w uzyskaniu
motywowani
sytuacji
wsparcia
do dalszego
do sukcesu
materialnego,
rozwoju
(konkursy,
pokazanie
między
zawody
innymi
sportowe),
budzenie poczucia własnej wartości, proponowanie wyjazdów, wskazywanie wymiernej korzyści.
Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Sławoborzu
12/33
Wykres 1j
Wykres 2j
Wykres 3j
Wykres 4j
Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Sławoborzu
13/33
Wykres 5j
Obszar badania: Nauczyciele, wychowawcy i inne osoby realizujące zadania placówki pracują
wspólnie z wychowankami, nad doskonaleniem podejmowanych działań, uwzględniając ich
możliwości. Wychowankowie mają wpływ na sposób organizowania i przebieg procesu
wychowawczego. Wychowankowie czują się odpowiedzialni za własny rozwój.
Nauczyciele i wychowawcy oraz inni zatrudnieni w placówce specjaliści starają się wzmacniać
w wychowankach
poczucie
odpowiedzialności
za
własny
rozwój,
włączając
ich w
realizację
różnorodnych zadań. Wychowankowie, na miarę swoich możliwości, mają też wpływ na realizowane
w placówce
działania.
z wychowankami,
Nauczyciele
z uwzględnieniem
ich
i inne
osoby
możliwości,
realizujące
zadania
nad doskonaleniem
placówki
pracują wspólnie
podejmowanych działań
głównie
w zakresie organizacji imprez i uroczystości, przygotowania do konkursów, gromadzenia funduszy na wycieczki,
realizacji projektów. Nauczyciele rozmawiają z wychowankami o tym, w jaki sposób powinni się uczyć (rys. 1j).
Nauczyciele i wychowawcy oraz inni zatrudnieni w placówce specjaliści starają się wzmacniać w wychowankach
poczucie odpowiedzialności za własny rozwój, umożliwiając realizację działań wynikających z ich pomysłów (rys.
2 - 8 j, 1w).
Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Sławoborzu
14/33
Wykres 1j
Wykres 2j
Wykres 3j
Wykres 4j
Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Sławoborzu
15/33
Wykres 5j
Wykres 6j
Wykres 7j
Wykres 8j
Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Sławoborzu
16/33
Wykres 1w
Obszar badania:
W placówce są prowadzone działania uwzględniające indywidualizację
procesu edukacji i terapii w odniesieniu do każdego wychowanka.
Podejmowane w placówce działania uwzględniają dostosowanie procesu edukacji i terapii do
indywidualnych potrzeb i możliwości każdego wychowanka. Nauczyciele i wychowawcy opracowują dla
każdego wychowanka i realizują indywidualny program edukacyjno – terapeutyczny. Indywidualizują pracę
z wychowankami
poprzez
m.in.
dostosowanie
czasu,
metod
i form
do potrzeb zajęć dodatkowych, wsparcia specjalistów. Wychowawcy
kierują
się
potrzebami
do sukcesu. Przykłady
i możliwościami
indywidualnego
każdego
podejścia
wychowanka,
do wychowanków
pracy,
organizowanie adekwatnych
opracowując plany pracy miesięcznej
tak,
żeby
widoczne
stworzyć
były
podczas
mu
okazję
wszystkich
obserwowanych zajęć. Każdy z nich zachęcany był do wykonania zadania, zaś sposoby zachęty dostosowywane
były indywidualnie. Różny też był poziom trudności ćwiczeń, poleceń, adekwatny do potencjału wychowanków
i dający każdemu z nich możliwość wykonania zadania. Ankietowani rodzice uważają, że ich dziecko otrzymuje
w placówce indywidualne wsparcie (rys. 1j).
Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Sławoborzu
17/33
Wykres 1j
Obszar badania: Organizacja procesów edukacyjnych umożliwia wychowankom
powiązanie
różnych
dziedzin
wiedzy
i
jej
wykorzystanie.
Taka
organizacja
procesów
edukacyjnych pomaga uczniom zrozumieć świat oraz lepiej funkcjonować w społeczności
lokalnej.
Kadra pedagogiczna placówki dba o to, by pokazywać wychowankom związki między tym, czego się
uczyć, a sytuacjami z życia codziennego.
opiekuńczej
i wychowawczej
szczególną
Nauczyciele/wychowawcy w trakcie działalności edukacyjnej,
uwagę
zwracają
na elementy,
dzięki
którym
uczniowie
będą
przygotowani do aktywnego (w miarę swoich możliwości) uczestnictwa w życiu społecznym:
●
kultura i poprawność językowa, umiejętność komunikowania się, czytania i pisania,
●
dbałość o swoje zdrowie, jak również innych,
●
korzystanie z różnych źródeł informacji potrzebnych w życiu codziennym,
●
zdobywanie praktycznych umiejętności matematyczno - przyrodniczych ( posługiwanie się pieniędzmi,
różnego rodzaju obliczenia praktyczne, zadania realistyczne, rozwiązywanie problemów dotyczących
środowiska, zdrowia, bezpieczeństwa),
●
zdobycie w przyszłości kwalifikacji zawodowych,
●
nawiązywanie pozytywnych relacji z ludźmi: dbanie o relacje, współpraca, rozwiązywanie problemów,
szukanie wsparcia,
●
załatwianie spraw w urzędach i instytucjach.
Przykłady działań sprzyjających kształtowaniu powyższych umiejętności, to nauka czynności samoobsługowych,
Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Sławoborzu
18/33
gotowanie,
realizacja
do doświadczeń
projektów,
z życia
nauka
codziennego,
przedsiębiorczości,
wykorzystanie
samoocena,
praktyczne
nawiązywanie
nabytych
w czasie
umiejętności,
nauki
organizowanie
konkursów, przedstawień, łączenie różnych treści podczas wycieczek, wyjść do sklepu i innych instytucji.
Wychowankowie wyrazili opinię, że wychowawcy pokazują im związki nauki z codziennym życiem i innymi
przedmiotami ( rys. 1 i 2 j).
Wykres 1j
Wykres 2j
Obszar badania: Wychowankowie uczą się od siebie nawzajem.
Nauczyciele i wychowawcy tworzą różnorodne sytuacje, w których wychowankowie mają okazję na miarę
swoich
możliwości
-
uczenia
się
od siebie
nawzajem.
Dzieje
się
to
podczas
zajęć
socjoterapeutycznych, treningu zastępowania agresji, w czasie zajęć grupowych popołudniowych, higienicznych,
porządkowych, podczas imprez i uroczystości oraz wycieczek. Wzajemnemu uczeniu się wychowanków sprzyja
fakt,
że w jednej
grupie
wychowawczej
są
osoby
różnej
płci,
w różnym
wieku
io
różnym
stopniu
niepełnosprawności. Efekty takich działań można było zauważyć na obserwowanych zajęciach, podczas których
wychowankowie dzielili się materiałami, pomagali sobie wzajemnie, współpracowali przy wykonywaniu zadań.
Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Sławoborzu
19/33
Wymaganie:
Wychowankowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej
Poziom spełnienia wymagania: B
Realizowane
w ośrodku
działania
edukacyjne
są
dostosowane
do potrzeb
i możliwości
wychowanków. Rozwój każdego z nich jest planowany z uwzględnieniem indywidualnych zdolności,
możliwości i dotychczasowych postępów. Nauczyciele i wychowawcy stosują różnorodne metody
i formy pracy, starając się, aby każdy uczeń osiągnął sukces. W placówce realizowane są działania
nowatorskie w zakresie organizacji pracy, terapii oraz rozwijania zainteresowań wychowanków.
O skuteczności pracy placówki świadczą informacje o losach byłych wychowanków. Wymaganie
zostało spełnione na poziomie wysokim.
Obszar badania:
Działania służące nabywaniu wiedzy i umiejętności dostosowuje się do
zdiagnozowanych potrzeb i możliwości wychowanków. Rozwój wychowanków planuje się
indywidualnie, uwzględniając postępy każdego wychowanka.
Działania
podejmowane
w ośrodku
w stosunku
do wszystkich
i realizowane adekwatnie do ich potrzeb i możliwości.
wychowanków
są
planowane
Wszyscy nauczyciele i wychowawcy planują
działania z uwzględnieniem indywidualnych potrzeb, możliwości i postępów uczniów (rys. 1j). W placówce
indywidualne podejście do każdego wychowanka realizowane jest w oparciu o:
●
opracowywany
przez
zespół
nauczycieli
indywidualny program edukacyjno -
dla
każdego
ucznia
na danym
etapie
edukacyjnym
terapeutyczny obejmujący zestaw zintegrowanych działań
nauczycieli i specjalistów, formy i metody pracy z uczniem oraz rodzaj i zakres współpracy z rodzicami
i innymi instytucjami,
●
stosowany arkusz wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania ucznia, który opiera się
na informacjach
zawartych
w orzeczeniach
i opiniach
poradni
psychologiczno-pedagogicznej,
obserwacjach nauczycieli, specjalistów i rodziców,
●
ustalone przez dyrektora formy i sposoby udzielania uczniowi pomocy psychologiczno-pedagogicznej
oraz wymiar godzin w danym roku szkolnym,
●
małą liczbę uczniów w zespołach klasowych,
●
dostosowanie wymagań do indywidualnych możliwości każdego ucznia, np. poprzez wykonywanie
zadań o obniżonym stopniu trudności (np. wklejanie gotowych elementów, pisanie po śladzie,
etykietowanie), rozwijanie komunikacji pozawerbalnej (język symboli, piktogramy),
●
bazowanie na mocnych stronach uczniów poprzez umożliwianie im udziału w różnego rodzaju
aktywnościach, np. festiwalach, konkursach plastycznych,
Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Sławoborzu
20/33
●
respektowanie
indywidualnego
tempa
rozwoju
każdego
ucznia,
np.
w zakresie
czynności
samoobsługowych uczniów z głęboką niepełnosprawnością intelektualną,
●
zatrudnianie przez placówkę pomocy nauczyciela,
●
pobudzanie do podejmowania zadań wymagających pokonywania trudności i lęków np. podczas zajęć
wczesnego wspomagania rozwoju, hipoterapii, dogoterapii i zajęć na basenie.
Wykres 1j
Obszar badania: Nauczyciele i wychowawcy stosują różnorodne metody pracy, uwzględniając
różne możliwości, zdolności i sposoby uczenia się wychowanków
Stosowane przez nauczycieli metody pracy są dobierane adekwatnie do możliwości poznawczych,
zdolności i potrzeb wychowanków. Podczas doboru metod pracy nauczyciele kierują się możliwościami
i potrzebami wychowanków, zaleceniami poradni psychologiczno-pedagogicznej, sądu, tematyką i celami zajęć,
możliwościami bazy lokalowej. Nauczyciele stosują metody zalecane w pedagogice specjalnej, tj. pokazu,
pogadanki, relaksacyjne, treningu autogennego, działalność praktyczną, a także metody oparte na działaniu
i aktywności uczniów, które angażują wszystkie zmysły wychowanków, co potwierdziła obserwacja zajęć.
Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Sławoborzu
21/33
Obszar badania: W szkole funkcjonującej w placówce realizuje się programy nauczania
uwzględniające dotychczasowe osiągnięcia edukacyjne każdego wychowanka, jego możliwości i
zdolności
Realizowane programy nauczania uwzględniają dotychczasowe osiągnięcia i możliwości każdego
z wychowanków. Dyrektor podał, że programy nauczania uwzględniają dotychczasowe osiągnięcia, różne
możliwości
i zdolności
wychowanków.
Nauczyciele
wspólnie
ustalają
zakres
indywidualnych rozmów, spotkań grupowych, poprzez analizę zeszytu informacji.
oddziaływań
podczas
Planując swoją pracę
z wychowankami nauczyciele uwzględniają również wnioski z egzaminów zewnętrznych i ewaluacji wewnętrznej
prowadzonej na poziomie całej placówki, w oparciu o które dostosowują metody i formy pracy do potrzeb
wychowanków.
Obszar badania: Podstawa programowa jest realizowana w szkole funkcjonującej w placówce
z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów jej realizacji.
Nauczyciele
szkół
programowej,
funkcjonujących
dostosowując
je
w placówce
do indywidualnych
realizują
wszystkie
elementy
potrzeb
rozwojowych
każdego
podstawy
ucznia.
W przypadku kształcenia uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim, nauczyciele starają się
uwzględniać wszystkie elementy podstawy programowej (cele kształcenia, treści nauczania, zalecane warunki
i sposób
jej
realizacji),
ze
zwróceniem
uwagi
na dostosowanie
treści
do zdiagnozowanych
możliwości
wychowanków.
W przypadku uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym i znacznym, realizuje się
treści programowe adresowane do tej grupy, edukacja tej grupy uczniów opiera się na indywidualnych
programach edukacyjno-terapeutycznych, które opracowane są przez nauczycieli i specjalistów. Szczególną
uwagę nauczyciele zwracają na umiejętność pracy zespołowej, ciekawość
świata, komunikowanie się w mowie w piśmie, technologię komunikacyjną, bezpieczne i zdrowe warunki życia,
samodzielność, ekspresję muzyczną i ruchową.
Zdaniem nauczycieli ograniczeniem w realizacji podstawy programowej jest łączenie klasy IV z VI oraz brak
pracowni przedmiotowych (ograniczenia lokalowe).
Obszar
badania:
Wychowankowie
nabywają
wiadomości
i
umiejętności
zgodnie
z
rozpoznanymi potrzebami i możliwościami. W placówce, odpowiednio do jej specyfiki,
monitoruje się proces nabywania wiedzy i umiejętności przez wychowanków w odniesieniu do
potrzeb i możliwości każdego wychowanka.
W placówce podejmuje się różnorodne działania mające na celu rozwój wychowanków adekwatnie
do ich potrzeb. Służą temu między innymi:
●
zajęcia Integracji Sensorycznej,
●
zajęcia specjalistyczne, np.: gimnastyka korekcyjna, logopedia, dogoterapia, hipoterapia,
●
integracja ze środowiskiem lokalnym,
●
wycieczki, np. do kina, teatru, na basen, do gospodarstwa agroturystycznego, wycieczki plenerowe,
Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Sławoborzu
22/33
●
imprezy szkolne i klasowe integrujące grupę ( urodziny wychowanków, wigilia klasowa z rodzicami,
śniadanie wielkanocne ),
●
udział w konkursach ( kartka bożonarodzeniowa i kartka wielkanocna ),
●
zajęcia polisensoryczne w terenie, np. Stajnia Bukowiec, Szkółka Leśna Kartlewo,
●
wyjście do większych zakładów pracy i ważnych instytucji miejskich,
●
wycieczki przedmiotowe w celu uzupełnienia programu nauczania (Świdwiński Ośrodek Kultury ,
Miejska
Biblioteka
Publiczna, Muzeum
Narodowe
w Koszalinie, udział
w Festiwalu
Nauki
na Politechnice Koszalińskiej),
●
zajęcia warsztatowe z lokalnymi twórcami (dyniobranie - artysta rzeźbiarz);
Wychowankowie mogą rozwijać zainteresowania artystyczne i sportowe. Nauczyciele i wychowawcy dbają
o systematyczne
wdrażanie
postaw
prospołecznych
oraz
podnoszenie
poczucia
własnej
wartości.
Wychowankowie są angażowani do rozwoju poprzez motywowanie, chwalenie, zachęcanie, np. do udziału
w konkursach, projektowania i wykonania różnego rodzaju dekoracji, zachęcanie do poznawania nowych
dyscyplin sportu, ośmielanie wychowanków do własnej inicjatywy. Z obserwacji zajęć wynika, że nauczyciele
dostosowują zadania do potrzeb i możliwości uczniów/wychowanków, m.in. różnicują zadania, celowo dobierają
grupy, indywidualnie kierują polecenia, wyciszają bądź aktywizują. Systematycznie monitoruje się nabywanie
przez uczniów wiadomości i umiejętności, formułuje się i wdraża wnioski mające na celu doskonalenie pracy
i podnoszenie efektywności kształcenia.
Obszar badania: Placówka podejmuje nowatorskie rozwiązania, innowacje i eksperymenty w
zakresie rozwijania zainteresowań i uzdolnień, organizacji nauki, metod pracy i wychowania.
W placówce wdra¿a siê nowatorskie rozwi¹zania sprzyjaj¹ce rozwojowi wychowanków. Funkcjonują w niej
grupy koedukacyjne, skupiające wychowanków z niepełnosprawnością w stopniu lekkim oraz umiarkowanym
lub znacznym.
Wprowadzono
zasadę
pracy
w jednej
grupie
wychowawczej
wychowawców
różnej
płci. Realizowane są programy autorskie:
●
logopedyczno-pedagogiczny „Mówimy do siebie” dla dzieci z niepełnosprawnością umysłową w stopniu
lekkim,
●
profilaktyki uzależnień „Trzeźwi dziś i jutro”,
●
z zakresu edukacji przyrodniczej z elementami ekologii „Bliżej natury” przeznaczony dla uczniów
z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym na poziomie I etapu
edukacyjnego,
●
z
przedmiotu:
Funkcjonowanie
osobiste
i społeczne
dla
klasy
I-
III
Szkoły
Specjalnej
Przysposabiającej do Pracy,
●
interdyscyplinarny „Wychowanie przez sztukę” dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną
w stopniu
lekkim,
umiarkowanym
lub znacznym
polskiego,
zajęć
artystycznych,
zajęć
przeznaczony
technicznych,
do realizacji
funkcjonowania
w ramach
w środowisku
języka
oraz
funkcjonowania osobistego i społecznego.
Wdrażane są również programy i projekty zewnętrzne, np. „Radosna Szkoła”, projekt „Przeciwdziałanie
wykluczeniu cyfrowemu na terenie gmin zrzeszonych w Związku Miast i Gmin Dorzecza Parsęty”, „Bezpieczna
Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Sławoborzu
23/33
Szkoła”. Realizowane są różnorodne przedsięwzięcia sprzyjające rozwojowi uczniów, np.:
●
zajęcia profilaktyczne dotyczące bezpieczeństwa dzieci w szkole i poza nią, między innymi „Dzień
edukacji dla bezpieczeństwa”,,
●
cykl zajęć „Nasze ukochane drzewa” w szkółce leśnej Kartlewo oraz „Las jesienią”,
●
warsztaty artystyczne w gospodarstwie agroturystycznym „Zakątek Rogalino” - Dyniobranie
●
projekt związany z przedsiębiorczością,
●
wycieczki wychowanków, np.: do fabryki bombek w Koszalinie, na Festiwal Nauki na Politechnice
Koszalińskiej,
●
cykl spotkań z dogoterapeutą,
●
cykl zajęć hipoterapii.
Wychowawcy brali udział w projekcie realizowanym przez Wyższą Szkołę Integracji Europejskiej w Szczecinie,
czego efektem jest publikacja „Wychowawca a/i rodzic w sytuacjach trudnych wychowawczo, tom V”, w której
przedstawiono informacje dotyczące placówki i doświadczeń wychowawców.
Obszar badania: Zebrane informacje o losach byłych wychowanków potwierdzają skuteczność
podejmowanych
działań
profilaktyczno-wychowawczych,
edukacyjnych,
terapeutycznych
i
resocjalizacyjnych.
Informacje pozyskiwane przez placówkę o losach absolwentów wskazują na skuteczność jej
działań. W szkole wykorzystywane są informacje o losach absolwentów. Ankietowani nauczyciele stwierdzili,
że informacje o losach absolwentów wykorzystują do doskonalenia swojej pracy (rys. 1j). Placówka pozyskuje
informację o losach absolwentów. Byli wychowankowie przyjeżdżają na uroczystości Dni Godności Osób
Niepełnosprawnych w ramach Środowiskowych Domów Samopomocy i Warsztatów Terapii Zajęciowej. Losy
absolwentów służą jako wzorce osobowe dla obecnych wychowanków
Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Sławoborzu
24/33
Wykres 1j
Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Sławoborzu
25/33
Wymaganie:
Respektowane są normy społeczne
Poziom spełnienia wymagania: B
Podejmowane
przez
wszystkich
pracowników
ośrodka
działania
zapewniają
wychowankom
bezpieczeństwo fizyczne i psychiczne. Zasady postępowania i współżycia w placówce są uzgodnione
i przestrzegane przez wychowanków, pracowników placówki oraz rodziców. Podejmowane są
działania wychowawcze i profilaktyczne, odpowiednie do potrzeb dzieci i młodzieży, które mają
na celu
wzmacnianie
właściwych
zachowań
oraz
eliminowanie
zagrożeń.
Realizacja
oraz
skuteczność tych działań jest monitorowana, a w razie potrzeby wprowadzane są ich modyfikacje.
Wymaganie zostało spełnione na poziomie wysokim.
Obszar badania:
Działania placówki zapewniają wychowankom bezpieczeństwo fizyczne i
psychiczne, a relacje między wszystkimi członkami społeczności placówki są oparte na
wzajemnym szacunku i zaufaniu.
Wszyscy pracownicy Ośrodka - pedagogiczni i niepedagogiczni - podejmują skuteczne działania
na rzecz
bezpieczeństwa
fizycznego
i psychicznego
wychowanków.
Według
pracowników
niepedagogicznych, partnerów wychowankowie otoczeni są opieka nauczycieli i wychowawców, którzy
czuwają nad ich bezpieczeństwem pełniąc dyżury w czasie przerw oraz po lekcjach, w grupach wychowawczych
oraz w nocy na terenie internatu. Realizują przy współpracy z Policją, Poradnią Psychologiczno- Pedagogiczną
w Świdwinie programy programy profilaktyczne, np. "Przemoc i agresja jako przejawia demoralizacji",
"Bezpieczne wakacje", "Droga i ja", "Cyberprzemoc". W placówce zainstalowany jest monitoring zewnętrzny,
opracowano i wdrożono procedury wyjść, przeciwdziałania i reakcji na niewłaściwe zachowania wychowanków,
odbioru wychowanków z ośrodka, wycieczek autokarowych, co potwierdzili wychowankowie. Prowadzone są
również okresowe przeglądy obiektu i sprzętu, alarmy przeciwpożarowe, wyposażenie posiada certyfikaty.
W opinii rodziców "dzieci otoczone są dobrą opieką, w placówce jest pozytywna atmosfera, dzieci otrzymują
wsparcie
wychowawców,
pedagoga
i psychologa,
odbywają
się
zajęcia
terapeutyczne,
w działaniach
wychowawczych nauczyciele są konsekwentni, natychmiast reagują na niewłaściwe zachowania dzieci, uczą
zasad i norm". Podczas obserwacji zajęć wychowankowie zachowywali się zgodnie z przyjętymi normami.
Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Sławoborzu
26/33
Obszar badania: Zasady postępowania i współżycia w placówce są uzgodnione i
przestrzegane przez wychowanków, pracowników placówki oraz rodziców.
Relacje miedzy wszystkimi członkami społeczności placówki oparte są na wzajemnym szacunku
i zaufaniu, a zasady postępowania i współżycia obowiązują wszystkich w równym stopniu. Zdaniem
partnerów zachowania wychowanków są zgodne z normami i oczekiwaniami, znają oni prawa i obowiązki.
Wychowankowie odnoszą się z szacunkiem do osób dorosłych i rówieśników, używają form grzecznościowych,
znają zasady savoir – vivre, np. chłopcy ustępują miejsca koleżankom, chętnie udzielają pomocy, wykonują
polecenia- słuchają osób dorosłych, potrafią pracować w zespole, są zdyscyplinowani, potrafią się zachować
w miejscach publicznych, np. podczas wystaw, pikników, imprez środowiskowych, w środkach komunikacji.
Dodali, że wychowankowie współtworzą regulaminy, system nagród i kar obowiązujące w placówce. W opinii
wszystkich rodziców biorących udział w wywiadzie uczniowie są informowani jakich zasad należy przestrzegać
w szkole. Wychowankowie podali, że nie wolno im palić papierosów, bić się, przeklinać, pić alkoholu, wychodzić
poza teren ośrodka bez opieki. Mają prawo do nauki, własnego zdania, uczestniczenia w imprezach i działaniach
samorządu uczniowskiego.
Obszar badania: Podejmuje się działania wychowawcze mające na celu eliminowanie zagrożeń
oraz wzmacnianie właściwych zachowań. Realizacja tych działań jest monitorowana oraz
modyfikowana w razie potrzeby.
Działania wychowawcze i profilaktyczne prowadzone są w Ośrodku na podstawie zdiagnozowanych
potrzeb
wychowanków
i zagrożeń.
Analiza
tych
działań
oraz
obserwacja
zachowań
dzieci
i młodzieży pozwala na stwierdzenie, że w większości są one skuteczne. W odpowiedzi na nowe
zagrożenia lub niesatysfakcjonujące efekty pracy wychowawczej, wprowadzane są modyfikacje
odpowiednich działań. Dyrektor i pracownicy niepedagogiczni podali, że w palcówce wzmacnia się właściwe
zachowania poprzez pochwały na forum klasy, grupy wychowawczej, podczas apeli, wpisy do dzienniczków,
nagrody, drobne upominki, listy gratulacyjne do rodziców, prezentowanie na terenie ośrodka prac plastycznych,
dyplomów
uczniów/wychowanków.
programu
wychowawczego
Eliminowanie
i profilaktycznego,
zagrożeń
które
podejmowane
obejmuje
jest
w ramach
realizowanego
spotkań
z policjantem,
organizowanie
pedagogiem i psychologiem (na temat właściwych zachowań, bezpieczeństwa drogowego, podczas wakacji,
ferii), realizację programów "Bezpieczna Szkoła", "Szkoła bez przemocy", organizowanie wycieczek,np.
do Poznania, Warszawy. Kształtowane są wśród uczniów i wychowanków postawy prospołeczne i proekologiczne
podczas organizowanych: uroczystości wewnętrznych (spotkanie opłatkowe, śniadanie wielkanocne dla całej
społeczności szkolnej, Dni Matki, Babci oraz Dnia Godności Osoby Niepełnosprawnej, akcji "Sprzątanie świata" ,
"Święto Ziemi", Dnia Ziemniaka czy spotkaniach z leśniczym, podczas których odbywają się pogadanki
i sadzone
są
drzewa.
Zdaniem
rodziców
pozytywne
zachowania
ich
dzieci
są
chwalone
przez
nauczycieli/wychowawców (rys.1j). Jednocześnie w przypadku zachowań wychowanków niezgodnych z normami
nauczyciele/wychowawcy
natychmiast
reagują,
podejmują
rozmowę
z dziećmi
odwołując
się
przy tym
do kontraktów i regulaminów oraz informują rodziców o problemach jak i sukcesach dzieci. W ośrodku realizacja
oraz skuteczność podejmowanych działań jest monitorowana w oparciu, np. o ewaluację wewnętrzną programu
wychowawczego, profilaktycznego i wybranych obszarów, a także obserwację. Zdaniem dyrektora i nauczycieli
(ankieta) na skutek prowadzonych analiz pojawiła się potrzeba modyfikacji podejmowanych działań mających
na celu eliminowanie zagrożeń oraz wzmacnianie pożądanych zachowań. Modyfikacja dotyczyła, np.:
Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Sławoborzu
27/33
●
systemu kar i nagród ( uszczegółowiono zapisy dotyczące nagradzania uczniów z umiarkowaną,
znaczną i głęboką niepełnosprawnością intelektualna),
●
sposobu podsumowywania frekwencji uczniów (ujęcie procentowe),
●
wzbogacono program profilaktyki o warsztatowe formy zajęć (warsztaty teatralno - dramowe
z aktorami Teatru Stop Koszalin z zakresu przeciwdziałania przemocy i uzależnieniom, warsztaty
w świdwińskiej poradni uzależnień) i wprowadzono badania przesiewowe w kierunku cukrzycy,
●
prowadzenia dokumentów szkolnych, tj indywidualnych programów edukacyjno-terapeutycznych,
rewalidacyjno - wychowawczy dla uczniów z głęboką niepełnosprawnością, zapisów w zeszytach
obserwacji
wychowanków,
narzędzi
diagnostycznych
do badania
wychowanków
z głęboką
niepełnosprawnością intelektualną,
●
kalendarza imprez ( zmieniono działania dotyczące obchodów i organizacji uroczystości rocznicowych,
formę przekazu treści patriotycznych -nastąpiło odejście od organizowania apeli na rzecz montaży
słowno-muzycznych i koncertów pieśni patriotycznych),
●
sposobu komunikowania się z rodzicami wychowanków poprzez założenie zeszytów do kontaktów.
Podczas obserwacji placówki, nie odnotowano agresywnych zachowań uczniów/wychowanków.
Wykres 1j
Obszar badania: Działania wychowawcze podejmowane w placówce są spójne i odpowiednie
do potrzeb wychowanków i sprzyjają kształtowaniu i uzyskiwaniu pożądanych postaw i
zachowań.
Działania wychowawcze podejmowane w placówce są spójne i adekwatne do potrzeb wychowanków
oraz sprzyjają kształtowaniu i uzyskiwaniu pożądanych postaw i zachowań.
Zdaniem dyrektora
i nauczycieli korzystny wpływ na prezentowanie przez wychowanków oczekiwanych postaw i zachowań ma
podejmowanie
działań
i nauczycielami
program
wychowawczych
w oparciu
o stworzony
wychowawczy
i profilaktyki,
dobry
wspólnie
przepływ
z rodzicami,
informacji
między
wychowankami
nauczycielami
i wychowawcami oraz współpraca z pedagogiem, cykliczne spotkania w zespołach wychowawczych, podczas
których omawiane są problemy dotyczące wychowanków i szukane są rozwiązania. Dyrektor podkreślił pracę
zespołów ds. IPET-ów dla uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim oraz umiarkowanym
lub znacznym – podczas spotkań tych zespołów dokonuje się oceny postępów każdego ucznia oraz planuje
ewentualne
zmiany
podejmowane
są
do pracy
rozmowy
z tym
na temat
uczniem.
Pracownicy
pożądanych
postaw
niepedagogiczni
uczniów,
potwierdzili,
w których
że w placówce
uczestniczą
pracownicy
pedagogiczni i niepedagogiczni oraz uczniowie/wychowankowie. W opinii rodziców sposób w jaki placówka
wychowuje dzieci zaspakaja ich potrzeby (rys.1j) oraz nauczyciele uwzględniają potrzeby ich dzieci, ponieważ
mają one możliwość uczestniczenia w konkursach, zawodach sportowych, otrzymują wsparcie i pomoc.
Wykres 1j
Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Sławoborzu
29/33
Obszar badania: Wychowankowie współpracują ze sobą w miarę swoich możliwości.
Wychowankowie współpracują i współdziałają ze sobą.
Wychowankowie uczestniczą w działaniach
organizowanych w Ośrodku ( wycieczki, festyny), podejmowanych przez samorząd uczniowski i zainicjowanych
przez nich samych, takich jak: dyskoteki, uroczystości, np. Wigilia, Wielkanoc, konkursy plastyczne, np.
Piramida Zdrowia, ozdoby świąteczne czy konkurs matematyczny.
Obszar badania: W placówce są realizowane działania antydyskryminacyjne obejmujące całą
społeczność placówki.
Realizowane
w placówce
wychowanków
działania
i rozwijanie
ich
antydyskryminacyjne
świadomości
niepełnosprawnych w środowisku lokalnym.
oraz
mają
na celu
wrażliwości
zaspokajanie
potrzeb
na funkcjonowanie
osób
Dyrektor podał, że w oparciu o dokumenty, takie jak:
Program Wychowawczy, Program Profilaktyki nauczyciele i wychowawcy w pracy wychowawczej kładą nacisk
na kształtowanie pożądanych postaw społecznych, zwłaszcza tolerancji i potrzeby pomocy innym, wspieranie
osobowego rozwoju uczniów, umiejętności interpersonalnych. Odbywa się to na: zajęciach, podczas których
wychowankowie zapoznawani są z Konwencją Praw Dziecka, spotkań z przedstawicielami innych narodowości
i ras (np.mieszkanką Togo), podczas organizowanych: Dnia Kobiet, Chłopaka, Dnia Dziecka, Dnia Rodzin oraz
Dnia
Godności
Osoby
Niepełnosprawnej,
niepełnosprawnymi. Nauczyciele/wychowawcy
gdzie
następuje
integracja
wychowanków
na zajęciach realizują tematy, takie jak:
z osobami
"Wartości w moim
życie", "Jestem członkiem różnych społeczności", "Konflikt – umiejętne rozwiązywanie".
Obszar
badania:
W
placówce
profilaktyczno-wychowawczych,
ocenia
się
opiekuńczych,
skuteczność
edukacyjnych,
podejmowanych
działań
terapeutycznych
i
resocjalizacyjnych.Ocena ta jest uwzględniana przy planowaniu, realizowaniu i modyfikowaniu
kolejnych działań.
W placówce ocenia się skuteczność podejmowanych działań profilaktyczno-wychowawczych,
opiekuńczych, edukacyjnych, terapeutycznych. Dyrektor podał, że w placówce powoływane są:
●
zespoły przedmiotowe, które dokonują oceny osiągnięć uczniów, ewaluacji podejmowanych działań,
oceny realizacji działań w ramach indywidualnych programów edukacyjno – terapeutycznych, oceny
zachowań wychowawczych, analizowane są także wyniki egzaminów gimnazjalnych i sprawdzianu klas
6 oraz ustalają działania, które mają wpłynąć na poprawę wyników w nowym roku szkolnym,
●
zespół ds. ewaluacji wewnętrznej, celem którego jest przeprowadzenie ewaluacji wewnętrznej oraz
opracowanie raportu,
Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Sławoborzu
30/33
●
zespoły dla uczniów z niepełnosprawnością w stopniu lekkim, wychowawczy w Ośrodku i zespół
do spraw wczesnego wspomagania rozwoju dziecka, które, np. ustalają, na podstawie opinii
o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka, kierunki i harmonogram działań w zakresie
wczesnego wspomagania i wsparcia rodziny dziecka, opracowują i realizują z dzieckiem i jego rodziną
indywidualny program wczesnego wspomagania, z uwzględnieniem działań wspomagających rodzinę
dziecka w zakresie realizacji programu, koordynują działania specjalistów prowadzących zajęcia
z dzieckiem oraz oceniają postępy dziecka.
Dyrektor dodał, że dwa razy w roku przekazuje informacje z pełnionego nadzoru pedagogicznego. Natomiast
nauczyciele i wychowawcy grup przedstawiają analizy podejmowanych działań raz w roku.
Obszar badania: Podejmowane działania zaspakajają potrzeby każdego wychowanka.
Podejmowane
działania
placówki
uwzględniają
potrzeby
każdego
z wychowanków.
Do najważniejszych działań placówki, które są zgodne z potrzebami dzieci i młodzieży należy:
●
dostosowywanie programów do potrzeb i możliwości uczniów;
●
konstruowanie indywidualnych programów edukacyjno – terapeutycznych;
●
stworzenie dziecku optymalnych możliwości wszechstronnego rozwoju z uwzględnieniem stopnia
i charakteru niepełnosprawności;
●
dostosowanie metod i form pracy do możliwości uczniów;
●
bogata oferta zajęć uwzględniająca możliwości i zainteresowania uczniów/wychowanków;
●
stwarzanie możliwości czynnego i świadomego udziału w kulturze, życiu społecznym np. udział
w wystawach, wydarzeniach artystycznych wewnętrznych i zewnętrznych, akcjach charytatywnych,
zawodach
sportowych,
uroczystościach
integrujących,
prezentacja
twórczości
wychowanków
(konkursy, festiwale, przeglądy);
●
przygotowanie do stosowania zdobytej wiedzy w innych dziedzinach życia.
Jednocześnie w opinii 13 na 18 ankietowanych rodziców sposób w jaki placówka wychowuje dzieci zaspakaja
potrzeby wychowanków oraz nauczyciele uwzględniają potrzeby ich dzieci, ponieważ mają one możliwość
uczestniczenia w konkursach, zawodach sportowych, otrzymują wsparcie i pomoc.
Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Sławoborzu
31/33
Obszar badania: Wychowankowie, odpowiednio do swoich możliwości, wykazują się
odpowiedzialnością w działaniu i relacjach społecznych. Wychowankowie, odpowiednio do
swoich możliwości, biorą udział w procesie podejmowania decyzji dotyczących zadań placówki.
Wychowankowie, odpowiednio do swoich możliwości, wykazują się odpowiedzialnością w działaniu
i relacjach społecznych. W miarę swoich możliwości, biorą też udział w procesie podejmowania
decyzji dotyczących zadań placówki. Zdaniem pracowników niepedagogicznych wychowankowie prezentują
postawy dojrzałości i odpowiedzialność, świadczy o tym, np. umiejętność zachowania się w miejscach
publicznych (kino, basen, teatr), podczas wycieczek, koncertów, w środkach komunikacji oraz znajomość zasad
bezpieczeństwa podczas wyjść grupowych. Respondenci podali, że najczęściej wychowankowie uczestniczą
w podejmowaniu decyzji dotyczących planowania i przygotowania imprez szkolnych, zabaw, form aktywności
fizycznej, np.przy wykorzystaniu hali sportowej i siłowni przy Zespole Szkół Publicznych w Sławoborzu oraz
działalności w samorządach uczniowskim i klasowym.
Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Sławoborzu
32/33
Raport sporządzili
●
Ilona Batyra
●
Joanna Buczkowska
Kurator Oświaty:
........................................
Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Sławoborzu
33/33