ABC Magazynu Instalatora

ABC pazdziernik_ABC Magazynu Instalatora 10-09-21 20:40 Page 30
ABC Magazynu Instalatora
nr 102010
ABCogrzewania
Rdzawy nalot (1)
Czym jest rdza? Brązowawy (powiedzielibyśmy „rdzawy”, ale w definicji nie można
użyć słowa, które wyjaśniamy) nalot na powierzchni metalu. Z chemicznego punktu
widzenia jest to tlenek żelaza. Nie zagłębiając się w szczegóły istotne dla chemików,
ale zupełnie niepotrzebne inżynierom, rdza
powstaje w wyniku kontaktu żelaza z tlenem znajdującym się w atmosferze.
Proces rdzewienia, inaczej nazywany korozją żelaza, nie jest w większości wypadków
pożądany. No, może poza pewnym rodzajem
tuningu optycznego samochodów, w którym
to w sposób celowy i kontrolowany doprowadza się do powstania rdzy na powierzchni karoserii auta… Ale to temat na zupełnie inny
artykuł w innym piśmie.
W większości zastosowań, a może nawet
we wszystkich poza wcześniej wymienionym,
elementy zawierające w składzie żelazo (np.
stal) są zabezpieczane przed korozją w najróżniejsze sposoby. Po co malujemy powierzch nie z metalu? Żeby ładnie wyglądały? Pewnie
też, ale niektórym na pewno podobałby się
naturalny, srebrny kolor szlifowanej stali. Ma lowanie ma na celu odizolowanie żelaza od
tlenu znajdującego się w atmosferze. Jeśli
chcemy mieć powierzchnie w naturalnym ko lorze stali, musimy chociaż nanieść na nią
warstwę lakieru bezbarwnego. Znanych jest
wiele innych sposobów zabezpieczania przed
korozją, np. powlekanie powierzchni innym
metalem - cynkowanie, cynowanie, niklowa nie, chromowanie. Są jednak sytuacje, kiedy
nie można w pewny i trwały sposób zabezpieczyć powierzchni metalu zawierającego żela zo przed kontaktem z tlenem. Niejeden z
Czytelników przy okazji demontażu instalacji
30
c.o. z pewnością spotkał się z brązową zawiesiną wypływającą z wnętrza grzejnika czy
przewodu. Ta zawiesina to właśnie zmieszane
z wodą cząsteczki rdzy. Pojawia się pytanie,
skąd wzięła się rdza wewnątrz instalacji c.o.,
skoro nie powinno być tam tlenu? Przecież na
wstępie napisałem, że aby powstała korozja,
potrzebny jest tlen. Instalacja c.o. wypełniona
jest przecież czynnikiem grzewczym, którym
zazwyczaj jest woda, a nie powietrze. Wszystko się zgadza. Tylko skąd ta rdza? Wiecie, jak
oddychają ryby? Dzięki tlenowi rozpuszczonemu w wodzie. Tlen w wodzie występuje
tak samo, jak w powietrzu. Nie tworzy z wo dą żadnego związku (nie mylić z wodą utlenioną), jest go w wodzie znacznie mniej niż w
powietrzu, ale już ta ilość wystarczy, by wystąpiła korozja. Specyfiką instalacji grzewczych
jest to, że woda służąca do przenoszenia ciepła krąży w obiegu zamkniętym. Co może z
tego wynikać? W przypadku instalacji otwartych, swobodne zwierciadło wody w zbiorniku
przelewowo -wyrównawczym (w najwyższym
punkcie instalacji) ma stały kontakt z powie trzem, a tym samym z tlenem wchodzącym w
jego skład”. Unikam tu też powtórzenia
„zbiornik” i „powietrze”. Odwołując się do
przykładu ryb oddychających tlenem rozpusz czonym w wodzie, zastanówmy się, czemu zazwyczaj tego tlenu rybom nie brakuje? Przecież w rzekach czy jeziorach nie ma układów
natleniających wodę, jak ma to miejsce w do mowych akwariach. Tlen przedostaje się do
wody przez powierzchnię zwierciadła rzeki
czy jeziora. Kilka rybek w akwarium bez mechanicznego natleniania też przeżyje dzięki
tlenowi przedostającemu się do wody przez
powierzchnię. Podobnie w otwartym zbiorni -
www.instalator.pl