l.,1 ihotai Kras nodębski

l.,1
ihotaiKras
nodębski
DusZAl clAŁo
Zagadnienie zjednoczenia duszy i ciała w wybranych tekstach
Tomasza z Akwinu oraz w filozofii tomistycznej
,,Navo"
Warszaw a 2004
Spis treści
Wstęp
t5
Rozdział 1:
Analiza zagadnienia zjednoczenia duszy i ciała
w wSrbranych tekstach Tomasza z Akwinu...
.....23
I. De unione animae ad corpus- kwestia 76
pierwszejczęści
Sumy teologii,....
,''....'.'25
1 ' 1 .P o j ę c i ed u s z y l u d z k i e j
........'.............26
1'2. RoIa intellectiuumprincipium w zjednoczeniuduszy i ciała'''.'.........'28
1 ' 3 ' D u s z a r o z u m n aa d u s z e :z m y s ł o w iaw e g e t a t y w n a ' ' . . . . ' . ' . ' . . ' . ' . ' . . . ' ' ' . . . . . . 3 0
1.4.Substancjalnezjednoczenie
duszy i ciała........
..................'.31
1.4.1.Wstępneokreślenie
intelektumożnościowego...
..'.......32
1.5. I{rytyka Tomasza dotyczącakoncepcji przypadtościowego
z j e d n o c z e n idau s z yi c i a ł a
..'''...........33
1.5.1.Koncepcjaduszyjako zasadyruchu
...........33
1'5'2.Koncepcjezjednoczeniapoprzezpośredniki
.....'..........33
2. Analiza intelektu moznościowego
na podstawie dziewiątego
artykufuQuaestiodisputataDe spiritualibuscreaturis...........................35
2.1.Rola intelektumożnościowego
w zjednoczeniuduszy i ciała.'''...........36
2,I.I. CharakterystykawŁadzpoznawczychw człowieku....'.....'.'.'...'.'.'
36
2't,2. Krytyka teorii intelektu moznościowego
Awerroesa
w k o m e n t a r z tDt e a n i m a A r y s t o t e l e s a . . . . . . . . . . . . . .
...........37
2.I.2.L.Zarzut,dotyczącypoznanialudzkiego.'
.......''.............38
2.I.2'2.Zatzttt dotyczącyrozumienia gatunku ,,cztowiek''''...........'
39
2'1.'2.3,Zatzut dotyczącyrozumienia intelektu możnościowego
.....39
3. Krybyka awerroizmu tacińskiego zawarta w traktacie
De unitateintellectuscontraauercoistas
.................41
4. Zagadnlenie zjednoczenia duszy i ciaław Quaestio disputata De anima .45
4.l.Dopowiedzeniawrozumieniuduszyludzkiej
.....................46
4'I.I. Dusza ludzka jako forma ciałai hoc aliquid
....'.'...'.'.'.46
4 . I . 2 .Z a g a d n i e n ijee d n o s t k o w i e n i a . . . . .
.................47
4.2. Zagadnienia związaneze zjednoczeniemduszy i ciata................'.'.'....48
4'2.1',Nieśmiertelność
duszy
..............48
4.2,2.,,Natura''duszy po śmierci
,.....,.49
4'2.3.Poznanieduszy po śmierci
..'.'...49
5. Podsumowanie
.....................50
RozdziaŁ2z
Interpretacja zagadnienia zjednoczenia duszy i ciata
w ujęciu Franciszka Gabryla jako przedstawiciela
tomizmu tradycyjnego i lowańskiego ....'.'......
...'...'............'.51
1 . D u s z aj a k o s u b s t a n c j a
duchowa...............
...............53
1 . 1 .K r y t y k a s t a n o w i s k ap o z y t y w i s t ó wi m a t e r i a l i s t ó w ' . . . . . . . . . . . . , . . . . . , . ' . ' . , . ' . , . 5
l
1.2.Pojęciei istota duszyjako substancjiduchowej
.............'...'.56
1 . 3 .W ł a d z ed u s z y . . . . . . . '
...........56
1 . 4 .P o c h o d z e n ideu s z y. . . . . . . . . . . . . . .
.............57
1 . 4 . 1H
. i p o t e z ag e n e r a c j o n i z m u .
.........58
1 . 4 . 2H
. i p o t e z ap r e e g z y s t e n cdj iu s 2 . . . . . . . . . .
............60
1 . 4 . 3H
. i p o t e z ak r e a c j o n i z m u
.............61
1 ' 5 .N i e ś m i e r t e l n odśućs z y
..'...............'..63
1 . 5 . 1D
. owódetyczny
.,...,...64
1 . 5 . 2D
. owódpsycholog7czny...'.
..........64
2. Substancjalnepołączenie
duszy i ciała........
............67
2 . 1 'U j ę c i em o n i s t y c z n e . ' . . . . . . . . . . . . . .
...........68
2.I1. Monizm materialistyczny........
....................68
2 . L 2 . P a r a l e l i z mp s y c h o f i z y c z n.y. . . . . . . .
..........68
2 . I . 3 .M o n i z m i d e a l i s t y c z n y . . . . . . . . . . . . .
. . . . .... .. . 7 0
2 . 2 .U j ę c i ed u a l i s t y c z n e . . ' . ' . . . . . ' . . . . .
.,...,',.,.7I
2 . 3 .D u s z a i c i a ł oj a k oj e d n as u b s t a n c j a
...................74
2.4. Konsekwencjeprzyjęciastanowiska
A r y s t o t e l e s ai T o m a s z az A k w i n u . . . . . . . . . . . . . . .
......76
j
e
d
n
a
2 . 4 " I .J e d n a d u s z a
f o r m as u b s t a n c j a l n a . . . . . . . . . . . .
........76
2.4.2.Dusza indywidualna(krytykapoglądówAwerroesa)......".....,.,,.'..77
3.Podsumowanie
."..^."..............7
Rozdział 3:
Interpret acja zagadnienia zj ednoczenia duszy i ciata
w ujęciu S. Swieżawskiego i M. A. Krąpca....
'.'.'79
.......'...'......81
1. Analiza interpretacjiS. Swieżawskiego
1.1.Forma substancjalnabytu
...............81
1 . 2 .M a t e r i ai j e d n o s t k o w i e n ibey t u . . . . . . . . " .
...............83
pierwsza(materia
prima)......
1.2.1.Materia
......".83
I.2.2.Matetia oznaczonailością(materiaquantitatesignata) .......'.......83
I.3. Commensuratioaruimaead hoc corpus
.............84
2 ' A n a l t z ap r o p o z y c jMi ' A . K r ą p c a . . . . . . . ' . . . . . .
................87
2.1.Dusza ludzkajako czynnik organizującymaterię
.......'......88
2.2. CiaŁojakofunkcja materialna zorganlzowanaptzez duszę.................89
2.3.Jedność
......90
duszy i ciała
2 . 4 .Z j e d n o c z e n iseu b s t a n c j a l n.e. . . . . . . . . . .
...................92
2.4.I.Zjednoczenieistotowe@ssentialisunio) ........
..............92
2.4.2.Zjednoczenieosobowe(personalisunio)
......................92
2.4.3.,,Argumentze świadomości''
.....92
2 . 4 . 4 . , , A r g u m e nztb e z p o ś r e d n i edgooś w i a d c z e n i a ' ' . . . . ' . . . . . . . . . . . . . ' . . . . . . . . . .
2.4.5.,,Argumentz konsekwencjimoralnej"
.......93
3.Podsumowanie
.....................95
Rozdziat 4: Interpretacja zagadnienia zjednoczenia
duszy i ciała w ujęciu E. Gilsona i M. Gogacza..
'....'.....'.'...97
1 .A n a l i z a i n t e r p r e t a c jEi . G i l s o n a . . . . . . . . . . . . .
.................99
j
a
k
o
1 . 1 .D u s z a l t t d z k a
f o r m as u b s t a n c j a l nbay t u . . . .
.................99
1.2.Ciałoludzkie jako materia aktywizowana
p r z e z f o r m ęs u b s t a n c j a l n ą . . . . . . . . . . . .
. . . ' ' . . . . . . . . .1. '0' .0.
I . 3 .C o m p o s i t u md u s z yi c i a t a
. . . . . . . . . . 1. .0. 1
.
Z.AnaIizainterpretacjiM. Gogacza....
.....105
2.I. Dusza ludzka jako forma substancjalna
i m o z n o śnći e m a t e r i a l n a . . . . . . . ' . . . .
....107
2 . I 1 . D u s z a l u d z k a w u j ę c i us t r u k t u r a l n y m . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . .1.0. .7
2 . | . 2 .D u s z a l u d z k a w u j ę c i ug e n e t y c z n y m . . . . . . . . . . . . . '
. . . . ' . . . .1. '0' 7
2.2, Ciałoludzkiejako możność
materialnai przypadłości.'.....................10
f .2'.1.Cia-ło
ludzkie w ujęciustrukturalnym....'.....
.............
108
2.2.2C
. i a ł ol u d z k i ew u j ę c i ug e n e t y c z n y m . ' ' . ' . ' . . . . . . '
. . ' . ' . . . . .1' .0' 8
2 . 3 .Z w i ą z e kd u s z y i c i a ł a . . . ' . . . .
...............109
2.4.Tematy Wznaczone zagadnieniemzwiązkuduszy i ciała'...........,'....111
2.4.L.Zagadnlenieduszy ,,ogólnej''
.'.111
2,4.2Z
. a g a d n i e n i eś m i e r c i . .
.....^....."..'1.L2
2.4.3.Zagadnienienieśmiertelności
......'............112
2.4.4.Zagadnienieduszy ludzkieja dusz zwierząti roślin..'......"..........
112
3. Podsumowanie
. . . . . . . . . . . . . .1.1. "3. .
Zakończeniez
Doprecyzowania
i perspektywy badawcze
......115
Soul and Body. The question of the unifying of soul and body
in selected texts of Thomas Aquinas and in Thomism.
............119
Summary
Bibliografia............
Nota o autorze
..............f23
...133