Stanowisko Konwentu Marszałków Województw RP w sprawie
Transkrypt
Stanowisko Konwentu Marszałków Województw RP w sprawie
Stanowisko Konwentu Marszałków Województw RP w sprawie podjęcia działań w celu zwiększenia efektywności realizacji Populacyjnego Programu Profilaktyki i Wczesnego Wykrywania Raka Szyjki Macicy Opis problemu: Populacyjny Program Profilaktyki i Wczesnego Wykrywania Raka Szyjki Macicy realizowany jest w oparciu o Ustawę z dnia 1 lipca 2005 roku o ustanowieniu programu wieloletniego "Narodowy program zwalczania chorób nowotworowych" (Dz.U.05.143.1200) oraz o Uchwałę Nr 47/2006 Rady Ministrów z dnia 4 kwietnia 2006 r. w sprawie harmonogramu zadań wykonywanych w ramach programu wieloletniego "Narodowy program zwalczania chorób nowotworowych" w roku 2006 oraz kierunków realizacji zadań tego programu na lata 2007 i 2008. W momencie jego uruchomienia prognozowano, że po 3 latach zgłosi się do niego od 50% do 70% kwalifikujących się kobiet. Oczekiwania dotyczące takiej frekwencji wynikały z faktu, że tylko przy zgłaszalności co najmniej 70% program jest kosztowo – efektywny co oznacza, że pozwala osiągnąć znaczące zmniejszenie zachorowalności na raka szyjki macicy i usprawiedliwić przeznaczane co roku na jego obsługę środki finansowe. Po 3 latach trwania Programu jego wyniki nie osiągnęły jednak oczekiwanych rezultatów. Zgłaszalność do Programu wyniosła w roku 2007, 2008 i 2009 odpowiednio 22,57%, 24,43% i 26,77%. Oznacza to pobranie w tych latach następującej liczby rozmazów cytologicznych: 682 805, 795 891 i 876 754. Należy tutaj nadmienić, że populacja kobiet w wieku 25-59 lat kwalifikujących się do udziału w Programie wynosi w Polsce niemal 9 milionów co oznacza, że przy wykonywaniu badania co 3 lata, corocznie przebadanych w ramach Programu powinno zostać około 3 milionów kobiet. Aktualnie dostępne wyniki z roku 2010 pokazują jednak, że zgłaszalność do Programu w porównaniu z analogicznym okresem roku ubiegłego zmniejszyła się w skali Polski o 10%. Należy przyjąć, że liczba pobranych rozmazów w roku 2010 będzie niższa niż w roku 2009. Powyższe dane prowadzą do wniosku o konieczności modyfikacji podstawowych założeń Programu Profilaktyki Raka Szyjki Macicy, który w obecnej formule, wydaje się, że osiągnął maksymalną efektywność. Konwent Marszałków Województw RP proponuje modyfikację założeń Populacyjnego Programu Profilaktyki i Wczesnego Wykrywania Raka Szyjki Macicy polegającą na prowadzeniu przez Wojewódzkie Ośrodki Koordynujące rejestru wyników z przeprowadzonych wszystkich badań cytologicznych oraz utworzeniu przez nie „Banku Danych Pacjentek” objętych monitoringiem. UZASADNIENIE PROPOZYCJI: Aktualnie pewna, nieznana liczba rozmazów jest pobieranych w skriningu okazjonalnym (czyli wykonywanych przy okazji rutynowych wizyt u ginekologa) i pozostaje nierejestrowanych. Ten model nie jest ani kosztowo efektywny ani nie zapewnia kontroli jakości badań. Nie istnieją dane pozwalające na ocenę kosztów takiego skriningu ani jego efektywności. Z reguły koszty takiego skriningu w porównaniu ze skriningiem zorganizowanym są większe. Wojewódzkie Ośrodki Koordynujące, mające sprawować nadzór nad jakością wykonywanych badań cytologicznych nie mają prawa dostępu do wyników badań ze skriningu okazjonalnego oraz kontroli ich jakości często ocenianych w prywatnych zakładach patologii i gabinetach ginekologicznych. Integracja rejestracji w systemie komputerowym wszystkich wyników cytologii przez zakłady patologii pozwoli na wysyłanie zaproszeń w odpowiedniej dla danego roku liczbie tylko dla tych kobiet, które nie miały wykonanej cytologii w ciągu wymaganego okresu (ostatnich 3 lat). Aktualnie w skali kraju rocznie wysyłanych jest kilka milionów zaproszeń. Jednakże, tylko niewielki procent kobiet (około 7% w skali kraju), które otrzymują zaproszenia, ma pobieraną cytologię w ramach programu profilaktyki. Należy przypuszczać, że u większości z nich cytologia jest pobierana w ramach skriningu okazjonalnego, bez rejestracji w komputerowym systemie profilaktyki. Jednocześnie, w przypadku wyników nieprawidłowych niezarejestrowanych w systemie komputerowym, dalsze losy kobiet często pozostają nieznane, uniemożliwiając sprawdzenie, czy została wdrożona dalsza diagnostyka, leczenie i czy były one prawidłowe. Brak dostępu do tych informacji skutkuje niemożnością przeprowadzenia modyfikacji w systemie zapraszania (np. eliminowanie z systemu zaproszeń kobiet po przebytym usunięciu macicy, ewentualnie częstsze zapraszanie kobiet z grup wysokiego ryzyka), jak i brakiem możliwości wiarygodnej oceny rzeczywistych kosztów funkcjonowania Programu (tzn. generowanych przez Program kosztów leczenia kobiet z nieprawidłowymi wynikami). Obecna niska zgłaszalność do Programu Profilaktyki skutkuje dużymi nakładami finansowymi przeznaczonymi na jego obsługę przy zbyt niskiej skuteczności mierzonej liczbą unikniętych i wykrytych raków szyjki macicy. Z tego powodu nadzwyczaj istotne jest, aby w Polsce wprowadzić dobrze zorganizowany, kosztowo-efektywny model skriningu. Doświadczenia innych krajów pokazują, że tylko dobrze zorganizowany program skriningowy, cechujący się wysoką zgłaszalnością i jakością może spowodować zmniejszenie zachorowalności na raka szyjki macicy o 80%