Wymagania z działu: STRUNOWCE (kl. I, zakres rozszerzony

Wymagania z działu: STRUNOWCE (kl. I, zakres rozszerzony

Wymagania z działu: STRUNOWCE (kl. I, zakres rozszerzony)
Wymagania podstawowe
Strunowce ni sze -definiowa : zwierz ta pierwouste i wtórouste
– osłonice i
-wymieni i omówi charakterystyczne cechy strunowców
-omówi rodowisko i tryb ycia lancetnika
bezczaszkowce
-wyja ni , dlaczego strunowce zaliczane s do zwierz t
wtóroustych i trójwarstwowych,
-porównac strunowce z bezkr gowcami,
-uzasadni , dlaczego lancetnika i achw mo na zaliczy do
strunowców,
-analizowa morfologi , anatomi i fizjologi lancetnika
Cechy i
systematyka
kr gowców
-wymieni i omówi charakterystyczne cechy kr gowców,
-analizowa drzewo rodowe kr gowców
Bez uchwowce i -omówi typowe cechy kr goustych i ryb
ryby – kr gowce -omówi mechanizmy osmoregulacyjne u ryb słodkowodnych i
pierwotnie wodne morskich,
-wyró ni te cechy budowy, które wiadcz o przynale no ci
ryb i kr goustych do strunowców i kr gowców
-charakteryzowa przystosowania ryb do rodowiska wodnego
-analizowa morfologi , anatomi i fizjologi minoga
Płazy- kr gowce -wymieni i omówi charakterystyczne cechy płazów
dwu rodowiskowe -definiowa terminy: skrzek, zapłodnienie zewn trzne
-wyró ni te cechy płazów, które wiadcz o ich przynale no ci
do strunowców oraz kr gowców
-porówna budow morfologiczn i anatomiczn płazów i ryb
-analizowa morfologi , anatomi i fizjologi płazów
-analizowa mechanizm rozrodu i rozwoju płazów
Wymagania ponadpodstawowe
-analizowa ryciny i schematy ilustruj ce budow zewn trzn i
wewn trzn lancetnika i achwy
-porówna budow lancetnika i bezkr gowców
-analizowa główne linie radiacyjne strunowców
-analizowa ryciny i schematy ilustruj ce budow wewn trzn i
zewn trzn kr gowców
-poda systematyk kr gowców
-udowodni progresywny charakter zmian w budowie i biologii
kr gowców
-analizowa pochodzenie i tendencje w ewolucyjnym rozwoju
strunowców
-poda systematyk bez uchwowców i ryb
-zało y oraz dokumentowa hodowle ryb akwariowych
-rysowa schematy ilustruj ce budow narz dów i układów
narz dów ryb
-porówna budow i fizjologi ryb chrz stnoszkieletowych i
kostnopromienistych
-analizowa pochodzenie ryb
-wyja ni , na czym polega zjawisko neotenii
-rysowa schematy ilustruj ce budow narz dów i układów
narz dów płazów
-analizowa budow i biologi meandrowców
-analizowa pochodzenie płazów
-oceni naukowe znaczenie latimerii i sejmurii
-omówi filogenez i poda systematyk płazów
-udowodni zwi zek mi dzy budowa i biologi płazów a
rodowiskiem ycia
-omówi ekologiczne znaczenie płazów
-wymieni i rozró ni płazy podlegaj ce ochronie
-analizowa schematy ilustruj ce budow anatomiczn płazów
-omówi i porówna budow morfologiczn i anatomiczn
kijanki i dorosłej postaci płazów
-charakteryzowa wybrane gatunki płazów
Gady – pierwsze
owodniowce
-omówi budow i funkcje skóry gadów
-wymieni błony płodowe i omówi ich funkcje
-wymieni progresywne cechy gadów
-wyja ni , dlaczego gady zaliczamy do owodniowców
-analizowa morfologi , anatomi i fizjologi gadów
-analizowa biologi rozrodu i rozwoju gadów
-wykaza zwi zek mi dzy budow i biologi gadów a
rodowiskiem
-definiowa poj cie: radiacja adaptatywna
wymieni i rozró ni gatunki prawnie chronione
-analizowa drzewo rodowe gadów
-rysowa schematy ilustruj ce budow narz dów i układów
narz dów gadów
-porówna budow skóry płazów i gadów
-porówna budow i biologi gadów i płazów
-oceni znaczenie błon płodowych w ewolucji gadów
-omówi rodowisko i tryb ycia gadów mezozoicznych
-omówi filogenez i poda systematyk gadów
-charakteryzowa wybranych przedstawicieli gagów
-analizowa pochodzenie i tendencje ewolucyjne gadów z
uwzgl dnieniem form wymarłych
-analizowa przyczyny i przebieg radiacji adaptatywnej gadów
mezozoicznych
-ustosunkowa si do hipotez wyja niaj cych przyczyny
wygini cia gadów mezozoicznych
Ptaki – lataj cy
krewni gadów
-wymieni rodzaje piór i okre li ich funkcje
-wymieni charakterystyczne cechy szkieletu ptaka oraz omówi
adaptacyjne znaczenie ka dej z nich
-wyja ni , dlaczego ptaki zaliczamy do owodniowców
-analizowa morfologiczne, anatomiczne i fizjologiczne
przystosowania ptaków do lotu
-analizowa biologie rozrodu i rozwoju ptaka
-wyja ni poj cia: gniazdowniki, zagniazdowniki
-rysowa schematy ilustruj ce budow narz dów i układów
narz dów ptaków
-wymieni i omówi mechanizmy, które umo liwiły ptakom
osi gni cie stałocieplno ci
-wyja ni mechanizm podwójnego oddychania
-porówna budow i biologi gadów i ptaków
-ustosunkowa si do hipotez wyja niaj cych zdolno ci ptaków
do aktywnego lotu
-uzasadni znaczenie opieki nad potomstwem w ewolucji
ptaków
-omówi filogenez i poda systematyk ptaków
-charakteryzowa wybrane rz dy i gatunki ptaków
-rysowa schematy ilustruj ce budow narz dów i układów
narz dów ssaków
-analizowa schematy ilustruj ce budow ssaka
-wymieni ró nice w budowie układu pokarmowego ssaków
ro lino ernych i mi so ernych
-okre li przyczyny sukcesu ewolucyjnego ssaków
-porówna budow i biologi ptaków i ssaków
-analizowa warunki i przebieg radiacji adaptatywnej ssaków
-dowodzi , e budowa i biologia ssaków jest wyrazem
adaptacji do zajmowanego rodowiska ycia
-omówi filogenez i poda systematyk ssaków
-charakteryzowa wybrane rz dy i gatunki ssaków
Ssaki – sukces
zło ono ci
-omówi rodowisko i tryb ycia stekowców, torbaczy i ssaków
ło yskowych
-wymieni i omówi progresywne cechy ssaków
-poda systematyk ssaków
-wymieni charakterystyczne cechy szkieletu ssaków i wyja ni
ich adaptacyjne znaczenie
-wyja ni , dlaczego ssaki zaliczamy do owodniowców i zwierz t
yworodnych
-porówna pokrycie ciała ssaka z pokryciem ciała innych
kr gowców
-porówna mechanizm wentylacji płuc płazów, gadów i ssaków i
oceni jego wydajno
-przeprowadzi analiz drzewa rodowego ssaków
-analizowa morfologi , anatomi i fizjologi ssaka
-analizowa biologi rozrodu i rozwoju stekowca, torbacza i
ło yskowca
-dowie , e człowiek jest ssakiem
-wykaza zwi zek mi dzy uz bieniem ssaków a rodzajem
spo ywanego pokarmu i trybem ycia
Zagadnienia
ogólne podsumowuj ce
-zdefiniowa poj cia: jajorodno , yworodno , zapłodnienie zewn trzne i wewn trzne, rozwój prosty, zło ony, owodniowce,
bezowodniowce, ło ysko i poda stosowne przykłady zwierz t
-opisa rozwój zarodkowy strunowca, powstawanie jam ciała wtórnego otworu g bowego i listków zarodkowych,
-dokona analizy etapów ewolucyjnego rozwoju narz dów i układów (pokrycia ciała, szkieletu, budowy serca i kr enia krwi,
układu oddechowego, pokarmowego, nerwowego),
-omówi rozwój zarodkowy bezowodniowca (ryba, płaz) i owodniowca (gad, ptak, ssak),
-wskaza aromorfozy w ewolucji kr gowców,
-wykona schematyczne rysunki obrazuj ce zasadnicze cechy budowy kr gowców (serca, kr enie, mózgi, u. oddechowe i in.)
-przedstawi pełn charakterystyk budowy, rozmna ania si i rozwoju strunowców, szczególnie gromad kr gowców,
-wykaza korelacj budowy z pełnion funkcj ,
-wykaza zró nicowanie ewolucyjne strunowców i okre li tendencje rozwojowe,
-zanalizowa zjawisko endotermii jako etapu w ewolucyjnym rozwoju kr gowców, wskaza jego zalety i koszty,
-poda przykłady idioadaptacji w obr bie poszczególnych gromad,
-przedstawi wybrane strategie obronne, pokarmowe, rozrodcze w poszczególnych gromadach kr gowców,