Laboratorium komputerowe

Narz¦dzia do manipulacji dokumentami w
formacie PostScript.
Janiszewski Michaª
Listopad 2005
Spis tre±ci
1 PostScripty
1.1
1.2
1.3
1.4
1.5
1.6
Psselect
Psnup .
Pstops .
Psbook
Psmerge
Psresize
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
2 Dvips
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
2
2
3
4
6
6
7
8
1
Rozdziaª 1
PostScripty
1.1 Psselect
Psselect wybiera z pliku postscriptowego strony.
Skªadnia
psselect [ - q ] [-e ] [-o ] [-r ] [-pstrony ] [ strony [ plik wej±ciowy ]]
[plik wyj±ciowy ]
Opis
Psselect wybiera strony z dokumentu postscriptowego i wkleja je do nowego
pliku.
• Opcja -e wybiera wszystkie strony parzyste; mo»na jej u»ywa¢ w poª¡czeniu z innymi opcjami wyboru stron do wyboru stron parzystych z
zakresu stron.
• Opcja -o wybiera wszystkie strony nieparzyste; mo»na jej u»ywa¢ w
poª¡czeniu z innymi opcjami wyboru stron.
• Opcja -pstrony okre±la strony, które nale»y wybra¢. Strony to rozdzielona
przecinkami lista zakresów stron, z których ka»dy mo»e by¢ albo numerem
strony, albo zakresem, w postaci pierwszy-ostatni. Je±li pierwszy zostanie
pomin¦ty, wybrana zostanie pierwsza strona, a je±li pomini¦ty zostanie
ostatnie, wybrana zostanie strona ostatnia.
Znak przedrostkowy (minus na dole) oznacza, »e numer strony liczony jest
od ko«ca dokumentu. Bez numeru, znak ten oznacza »¡danie wstawienia
pustej strony.
• Opcja -r powoduje, »e psselect wydaje wybrane strony w odwróconej
kolejno±ci.
2
ROZDZIAŠ 1. POSTSCRIPTY
Normalnie, psselect drukuje numery przetwarzanych stron; opcja -q
powstrzymuje to dziaªanie.
Je±li podana jest która± z opcji -r, -e lub -o, zakres stron trzeba poda¢
poprzez opcj¦ -p Jest tak dla kompatybilno±ci wstecznej z poprzednimi
wersjami.
Uwagi
Numer strony podawany do psselect jest numerem strony, licz¡c od pocz¡tku
lub ko«ca pliku, zaczynaj¡cym si¦ od jedynki. Rzeczywisty numer strony w
dokumencie mo»e by¢ inny.
1.2 Psnup
Psnup wstawia wiele stron logicznych na jeden zyczny arkusz papieru.
Skªadnia
psnup [ -wszeroko±¢ ] [-hwysoko±¢ ] [-ppapier ] [ -Wszeroko±¢ ]
[ -Hwysoko±¢ ] [-Ppapier ] [-l ] [-r ] [-f ] [-c ] [-mmargines ] [-bramka ]
[-dlszeroko±¢ ] [ -sskala ] [ -nup ] [-q ] [ plik wej±ciowy [ plik wyj±ciowy] ]
Opis
• Opcja -w podaje szeroko±¢ papieru, a -h jego wysoko±¢. S¡ one normalnie podawane w cm lub w calach. Bez jednostki, u»ywane s¡ punkty
postscriptowe o rozmiarze 1/72 cala. Opcja -p sªu»y jako alternatywny
sposób ustawiania rozmiaru papieru na a3, a4, a5, b5, letter, legal,
tabloid, statement, executive, folio, quarto lub 10x14. Domy±lnym
rozmiarem jest a4.
• Opcje -W, -H, i -P ustawiaj¡ rozmiar papieru wej±ciowego. Jest to
wymagane, je±li ró»ni si¦ on od rozmiaru wyj±ciowego. Uªatwia to
narzucanie stron z jednego rozmiaru na drugi.
• Opcja -l sªu»y do [generowania] stron, które s¡ w orientacji landscape
(obróconych o 90 stopni przeciwnie do ruchu wskazówek zegara). Opcja -r
sªu»y do [generowania] stron, które s¡ w orientacji seascape ( obróconych
o 90 stopni w kierunku ruchu wskazówek zegara). Opcja -f sªu»y do
[generowania] stron, których wysoko±¢ i szeroko±¢ s¡ wymienione, lecz nie
s¡ obrócone.
Psnup normalnie u»ywa rozkªadu `row-major', gdzie przylegªe strony
s¡ umieszczane w wierszach na przestrzeni arkusza. Opcja -c zmienia
uporz¡dkowanie na `column- major', gdzie kolejne strony s¡ umieszczane
3
ROZDZIAŠ 1. POSTSCRIPTY
w kolumnach w dóª aruksza.
Margines wokóª caªej strony mo»na ustawi¢ opcj¡ -m. Jest to przydatne,
gdy» marginesy normalnych stron s¡ redukowane przez wstawianie wielu
stron na jeden arkusz.
• Opcja -b jest u»ywana do podawania dodatkowego marginesu wokóª
ka»dej strony arkusza.
• Opcja -d rysuje wokóª ramki ka»dej strony lini¦ okre±lonej grubo±ci.
Je±li parametr lszeroko±¢ jest omini¦ty, u»ywana jest szeroko±¢ 1 punktu.
Grubo±¢ linii jest liczona wzgl¦dem wymiarów oryginalnej strony, tj. mo»e
by¢ skalowana wraz z reszt¡ strony.
1.3 Pstops
Pstops sªu»y do przetasowania strony pliku postscriptowego.
Skladnia
pstops [ -q ] [ -b ] [ -wszeroko±¢ ] [ -hwysoko±¢ ] [ -ppapier ]
[ -dlszeroko±¢ ] specykacjestrony [ plik wej±ciowy] [ plik wyj±ciowy ]
Opis
Pstops przearan»owuje strony dokumentu postscriptowego, tworz¡c nowy
plik. Pstops mo»e by¢ u»ywany do wielu rodzajów przetasowa« dokumentów,
wliczaj¡c w to przeksztaªcanie do drukowania 2-stronnego, 4-stronnego, broszur,
odwracania, wybierania górnych lub tylnych stron dokumentu, skalowania, itp.
specykacjestrony maj¡ nast¦puj¡c¡ skªadni¦:
specykacjestrony
= [modulo:]specykacje
specykacje
= spec[+specykacje][,specykacje]
spec = [-]numer strony[L][R][U][@skala][(xo,yo)]
modulo jest liczb¡ stron w ka»dym bloku. Warto±¢ modulo powinna by¢
wi¦ksza ni» 0; domy±lnie jest to 1. specykacje s¡ specykacjami strony dla
stron z ka»dego bloku. Warto±¢ numerustrony w ka»dym spec powinna by¢
mi¦dzy 0 (pierwsza strona bloku) a modulo-1 (ostatnia strona w ka»dym
bloku). Dodatkowe wymiary xo i yo przesuwaj¡ stron¦ o podany obszar.
4
ROZDZIAŠ 1. POSTSCRIPTY
Xo i yo liczone s¡ w punktach postscriptowych, lecz mo»na je zapisywa¢
te» w jednostkach metrycznych, cm lub in (cale). Mo»na je te» zapisa¢ w
jednostkach szeroko±ci lub wysoko±ci strony, korzystaj¡c z symboli w lub h.
Opcjonalne parametry L, R i U obracaj¡ stron¦ w lewo, w prawo i do góry
nogami. Opcjonalny parametr skala skaluje stron¦ o podany uªamek.
Je±li podany jest opcjonalny znak minusa, strona jest liczona wzgl¦dem
ko«ca dokumentu (zamiast wzgl¦dem pocz¡tku).
Je±li specykacje strony s¡ rozdzielone znakami + to strony zostan¡ zª¡czone
w jedn¡ stron¦; je±li s¡ rozdzielone , to pozostan¡ na osobnych stronach. Je±li
jest tylko jedna specykacja, gdzie numerstrony to zero, numerstrony mo»na
pomin¡¢.
Przesuwanie, rotacja i skalowanie jest dokonywane w tej kolejno±ci, niezale»nie od kolejno±ci pojawienia w linii polece«.
• Opcja -w przekazuje szeroko±¢, u»ywan¡ jako specykator wymiaru w, a
-h przekazuje wysoko±¢, u»ywan¡ przez wymiar h. Wymiary te s¡
u»ywane (po skalowaniu) do ustawienia ±cie»ki przycinania dla ka»dej ze
stron. Alternatyw¡ jest u»ycie opcji -p, która ustawia rozmiar papieru na
a3, a4, a5, b5, letter, legal, tabloid, statement, executive, folio,
quarto lub 10x14. Domy±lnym rozmiarem jest a4.
• Opcja -b zapobiega wi¡zaniu wszelkich operatorów bind w prologu
postscriptu. Mo»e to by¢ wymagane w wypadkach zªo»onych wielostronicowych przearan»owa«.
• Opcja -d rysuje wokóª ramki ka»dej strony ramk¦ o okre±lonej grubo±ci.
Je±li parametr lszeroko±¢ zostanie pomini¦ty, zakªadana jest szeroko±¢ 1
punktu. Szeroko±¢ ta jest liczona wzgl¦dem oryginalnych wymiarów, tj.
jest skalowana wraz z reszt¡ strony.
Pstops normalnie drukuje numery przearan»owanych stron; opcja -q powstrzymuje to dziaªanie.
Przykªady
Ta sekcja zawiera kilka przykªadowych przearan»owa«.
Aby wstawi¢ dwie strony na jeden arkusz (A4), u»yj nast¦puj¡cej specykacjistrony:
2:[email protected](21cm,0)[email protected](21cm,14.85cm)
Aby wybra¢ wszystkie strony nieparzyste w odwróconym porz¡dku:
2:-0
Aby przearan»owa¢ strony do drukowania dwustronnych broszur, u»yj
5
ROZDZIAŠ 1. POSTSCRIPTY
4:[email protected](21cm,0)[email protected](21cm,14.85cm)
dla cz¦±ci przednich i
4:[email protected](21cm,0)[email protected](21cm,14.85cm)
dla cz¦±ci tylnych (lub poª¡cz je przecinkiem dla drukowania dupleksowego).
1.4 Psbook
Psbook przeksztaªca strony pliku postscriptowego w sygnatury.
Skªadnia
psbook [ -q ] [-ssygnatura ] [ plik wej±ciowy [ plik wyj±ciowy ] ]
Opis
Psbook przeksztaªca kolejno±¢ stron dokumentu postscrip towego w sygnatury (w postaci nowego pliku postscrip towego), przeznaczone do drukowania
ksi¡»ek lub broszur. Plik wej±ciowy powinien stosowa¢ si¦ do konwencji strukturyzacji dokumentu Adobe (DSC).
Opcja -s wybiera rozmiar u»ywanej sygnatury. Rozmiar sygnatury jest
liczb¡ stron, które zostan¡ zagi¦te i zªo»one ze sob¡; podana liczba powinna
by¢ wielokrotno±ci¡ czterech. Domy±ln¡ akcj¡ jest u»ywanie jednej sygnatury
na caªy plik. Je±li plik nie zawiera wielkorotno±ci 4 stron, dodane zostan¡ puste
strony wypeªnienia.
Psbook normalnie wypisuje liczb¦ przeksztaªconych stron; opcja -q powstrzymuje to dziaªanie.
1.5 Psmerge
Skªadnia
psmerge [ -owyj±cie.ps ] [ plik.ps ... ]
Opis
Psmerge ª¡czy dokumenty postscriptowe w jeden. Dziaªa jednak tylko w
szczególnych przypadkach, kiedy pliki byªy utworzone t¡ sam¡ aplikacj¡, z
t¡ sam¡ konguracj¡ urz¡dzenia i z zaªadowanymi [tymi samymi?] zasobami
(fonty, zestawy procedur, wzorce, pliki, itp).
Je±li u»yta jest opcja -o, wyj±cie zostanie zapisane do wskazanego pliku. W
przeciwnym wypadku zostanie ono przekazane na stdout.
6
ROZDZIAŠ 1. POSTSCRIPTY
Psmerge ª¡czy pliki skonkatenowane w jeden pojedynczy plik tak samo,
jakby byªy one osobnymi plikami.
1.6 Psresize
Psresize - wiele stron na arkuszu
Skªadnia
psresize [ -wszeroko±¢ ] [-hwysoko±¢ ] [ -ppapier ] [-Wszeroko±¢ ]
[ -Hwysoko±¢ ] [-Ppapier ] [-q ] [ plik wej±ciowy][ plik wyj±ciowy ]
Opis
Psresize skaluje i centruje dokument w innym rozmiarze papieru. Plik wej±ciowy musi by¢ zgodny z konwencjami strukturyzacji dokumentu Adobe (DSC).
• Opcja -w przekazuje szeroko±¢ wyj±ciowego arukusza, a -h jego wysoko±¢.
Jednostkami s¡ cm lub in (cale). Brak jednostki oznacza punkty postscriptowe o wymiarze 1/72 cala. Alternatywnym sposobem przekazania
rozmiaru papieru jest opcja -p, ustawiaj¡ca rozmiar na a3, a4, a5,
b5, letter, legal, tabloid, statement, executive, folio, quarto lub
10x14. Domy±lnym rozmiarem jest a4.
• Opcja -W podaje szeroko±¢ papieru wej±ciowego, a -H jego wysoko±¢.
Alternatywnym sposobem przekazania rozmiaru papieru wej±ciowego jest
opcja -P, ustawiaj¡ca rozmiar papieru. Domy±ln¡ warto±ci¡ jest a4.
Psresize normalnie drukuje na wyj±ciu numery stron; opcja -q powstrzymuje
to dziaªanie.
Przykªad
Nast¦puj¡ca komenda konwertuje dokument A4 na rozmiar letter:
psresize -PA4 -pletter in.ps out.ps
7
Rozdziaª 2
Dvips
Format .dvi nie jest por¦czny - nie zawiera wewn¡trz siebie plików gracznych (przez co czasem ªadowanie ich z ogromnych plików .eps zajmuje
krocie),wyst¦puj¡ problemy z drukowaniem plików.dvi na drukarkach igªowych,nie s¡ równie» wystarczaj¡co rozpowdzechnione jego przegl¡darki.Zatem
przydatna jest umiej¦tno±¢ zmiany pliku w tym formacie. Do najbardziej
popularnych formatów elektronicznej publikacji nale»¡ - PostScript (.ps) oraz
Adobe Acrobat (.pdf).
Pliki .ps najªatwiej jest tworzy¢ poprzez konwersj¦ DVI->PS.Do takiej kowersji sªu»y program dvips.
Polecenie
d vips plik
tworzy plik plik.ps na podstawie pliku plik.dvi.Plik.ps mo»na ju» odczyta¢
odpowiednimi przegl¡darkami dokumentów tego formatu,z których najpopularniejsz¡ jest GhostView.
Program dvips daje nast¦puj¡ce mo»liwo±ci:
• pozwala na druk w poprzek strony - w trybie landscape
• pozwala na obracanie fragmentów tekstu (pudeªek) 0 90,180 i 270 stopni
(rotate.sty)
• umo»liwia wª¡czanie do tekstu rysunków PostScriptowych, oraz ich skladanie (epsf.sty)
• umo»liwia wª¡czanie do tekstu zbiorów PostScriptowych, oraz ich skalowanie i obroty
• pozwala na wª¡czanie do tekstu komend j¦zyka Postscript i uzyskiwanie
przez to specjalnych efektów; np. mo»na rysowa¢ koªa o dowolnym promieniu, linie i wektory o dowolnym nachyleniu i dowolnej grubo±ci (pspic.sty)
• pozwala na wykorzystanie PostScripowych fontów do skªadania tekstów
(Times-Roman, AvantGarde, Bookman, Palatino,..).
8
ROZDZIAŠ 2. DVIPS
Przykªady
Peªn¡ dokumentacj¦ o mo»liwo±ciach uzyskujemy wpisuj¡c polecenie:
dvips - -help
Jednym z przykladów które mo»e by¢ przydatne to tworzenie publikacji w
formacie A5. W tym celu stosujemy polecenie:
dvips -T 14.85cm,21.0cm nazwa pliku.
Do importu plików gracznych sªuzy pakiet graphicx z opcja dvips (jesli uzywamy program dvips). Uzycie tego pakietu deklarujemy w preambule
rozkazem usepackage[dvips]graphicx. Poszczególne pliki wstawiamy umieszczajac w odpowiednich miejscach czesci wªasciwej dokumentu rozkaz includegraphics[klucz=wartosc,...]plik , gdzie plik jest nazwa (wraz z rozszerzeniem)
wstawianego pliku, klucz moze oznaczac jedna z nazw: width (rysunek jest skalowany do zadanej szerokosci), height (rysunek jest skalowany do zadanej wysokosci), angle (rysunek jest obracany o zadany kat) lub scale (skalowanie równomierne), zas wartosc okresla wielkosc skalowania lub obrotu. W przypadku
braku jednego z kluczy width lub height jego wartosc jest automatycznie dobierana tak, by zachowac proporcje rysunku. Na przykªad maj¡c taki rysunek
9
ROZDZIAŠ 2. DVIPS
mo»emy go obraca¢ o dowolny k¡t np. 123 stosuje sie polecenie
includegraphics[width=12cm,height=10cm,angle=123]{nazwa.eps}
10