Program edukacji zdrowotnej - Przedszkole nr 8 w Staszowie

Program Edukacji Zdrowotnej pt.
„ Zdrowy początek”
na rok szkolny 2014/2015
Opracowała: Agnieszka Sokoluk
Kamila Kobryn - Jacak
1. Wstęp.
Zdrowie dziecka jest podstawowym warunkiem jego prawidłowego rozwoju. Wiek przedszkolny
jest okresem, w którym realizując program zdrowotny kształtujemy postawy dziecka i przyszłe
zachowania dotyczące zdrowia. Wszystkie przyzwyczajenia i nawyki decydują o późniejszym stylu
życia.
Dzieciństwo stwarza szczególnie groźne niebezpieczeństwo, a szkody jakie może ponieść
organizm w tym wieku, kładą się cieniem na dalsze okresy życia człowieka. Wiek dziecięcy jest
zarazem najbardziej elastyczny, podatny na wpływy wychowawcze, kształtowanie się nawyków
niezbędnych dla zdrowia, sprawności fizycznej i zdolności ruchowych. Pełne wykorzystania tych
właściwości wieku należy do zadań przedszkola. Edukacja zdrowotna jest częścią całego procesu
wychowania. To nie tylko przekazywanie wiedzy o tym, co jest korzystne lub szkodliwe dla zdrowia,
lecz przede wszystkim jak najpełniejsze wyposażenie dziecka w odpowiednie umiejętności i nawyki,
które pomogą tę wiedzę
skutecznie wykorzystać. Dzieciom należy więc umożliwić poznanie
odpowiednich postaw i wartości, które ułatwią im dokonywanie wyborów.
W kształtowaniu u dzieci zachowań zdrowotnych oprócz edukacji zdrowotnej ważne są sytuacje
zdrowotne w przedszkolu, w których nauczyciel jest wzorcem zachowania. Nauczyciel musi
koniecznie współpracowa z rodzicami dzieci, ponieważ wtedy będą widoczne efekty pracy. Dlatego
też do działań podejmowanych w kierunku edukacji zdrowotnej w przedszkolu będą włączani
rodzice. Ich bliski kontakt emocjonalny z dziećmi, wzmacniany poprzez aktywne uczestnictwo w
podejmowaniu wspólnych działań, będzie wpływał korzystnie na właściwe postawy prozdrowotne
dzieci. Działanie nauczycieli i rodziców w tym zakresie musi być zintegrowane i zgodne.
Edukacja zdrowotna polega na:
- wytwarzaniu nawyków bezpośrednio lub pośrednio związanych z ochroną, doskonaleniem zdrowia
fizycznego i psychicznego,
- wyrabianiu odpowiednich sprawności,
- nastawieniu woli i kształtowaniu postaw umożliwiających stosowanie zasad higieny, skuteczną
pielęgnację, zapobieganie chorobom i leczenie,
- pobudzaniu zainteresowania sprawami zdrowia przez wzbogacanie i pogłębianie wiedzy o własnym
organizmie i rozwoju.
2. Cel główny programu:
- stworzenie warunków umożliwiających dzieciom nabywanie zachowań prozdrowotnych oraz
poszanowanie zdrowia i bezpieczeństwa własnego, a także innych.
3. Cele szczegółowe programu:
- stworzenie warunków sprzyjających bezpieczeństwu dzieci,
- wyrabianie nawyków służących zachowaniu ich bezpieczeństwa i zdrowia,
- omawianie i ocenianie sytuacji oraz postaw służących lub zagrażających zdrowiu,
- przestrzeganie nawyków higienicznych,
- ustanowienie Rekordu Guinnessa w największej liczbie osób myjących zęby w tym samym czasie,
- wyrabianie przyzwyczajeń i postaw prozdrowotnych,
- zachęcanie do „ zdrowego stylu życia”,
- stosowanie zasad i nawyków związanych z kulturalnym jedzeniem i zachowaniem się przy stole,
- rozwijanie różnych form aktywności ruchowej,
- wdrożenie podstawowej wiedzy na temat budowy organizmu i narządów wewnętrznych człowieka.
4. Metody pracy:
- metody aktywizujące: drama, narracja, burza mózgów, techniki twórczego myślenia,
- metoda organizacji środowiska: dbałość o estetykę i funkcjonalność otoczenia,
- metoda przekazu wiedzy: rozmowy, pogadanka, czytanie literatury,
- metody percepcyjne: obrazki, historyjki obrazkowe, naturalne eksponaty,
- metody kierowania własną aktywnością dziecka: zabawy tematyczne, konstrukcyjne, badawcze,
dydaktyczne.
5. Grupy tematyczne.
W programie uwzględniłam następujące grupy tematyczne:
I. Dbamy o swoje bezpieczeństwo.
II. Kształtujemy nawyki higieniczno – zdrowotne.
III. Propagujemy zdrowy styl życia.
IV. Właściwie się odżywiamy.
V. Korzystamy z opieki zdrowotnej.
W pierwszej grupie tematycznej dzieci zapoznają się z głównymi znakami drogowymi, zasadami
przechodzenia przez ulicę, zachowaniem szczególnej ostrożności podczas spacerów i wycieczek, a
także rolą policjanta w ruchu drogowym. Poznają również numery alarmowe. Będą miały okazję
zapoznać się ze wszystkimi pomieszczeniami przedszkolnymi oraz zasadami bezpiecznego
zachowania się w przedszkolu i na placu przedszkolnym. Poznają niebezpieczeństwa wynikające z
niebezpiecznych zabaw oraz obsługi urządzeń technicznych bez opieki osoby dorosłej. Rozwiną także
umiejętność zgodnego współżycia i współdziałania z rówieśnikami oraz umiejętność rozwiązywania
spraw konfliktowych i dochodzenia do kompromisu.
W dziale drugim poszerzą swoją wiedzę na temat higieny osobistej oraz sposobów dbania o
czystość ciała i otoczenia człowieka. Dzieci będą wiedzieć jakie zabiegi higieniczne należy
codziennie wykonywać. W łazience zostanie założony „ Klub Wiewiórki”, gdzie umieścimy dla
wszystkich kubeczki i szczoteczki do zębów. Dzięki temu dzieci będą miały okazję nauczyć się
prawidłowo czyścić zęby po posiłku, a przybory utrzymywać w należytej czystości. Samodzielnie
będą potrafiły zadbać o swój wygląd zewnętrzny, a także o wygląd otoczenia. Zrozumieją zagrożenia
dla
zdrowia, płynące z braku dbałości o higienę osobistą. Poznają zagadnienia związane z
chorobami oraz szkodliwymi substancjami, z którymi mogą spotkać się na co dzień.
Trzeci dział poświęcony jest tematyce o zdrowym stylu życia. Dzieci zapoznają się z różnymi
sposobami czynnego wypoczynku. Istotą zajęć ruchowych będzie rozwijanie naturalnych
predyspozycji dzieci, w zgodzie z wydolnością jego organizmu. Będą potrafiły samodzielnie wykonać
proste ćwiczenia i zabawy ruchowe. Zabawy ruchowe i ćwiczenia gimnastyczne będą odbywały się w
sali oraz na świeżym powietrzu. Dzieci zahartują organizm oraz będą wiedzieć, jak zapobiegać
zmarznięciu i przegrzaniu. Poznają szkodliwe skutki spędzania czasu wolnego przed telewizorem i
przy komputerze.
W następnym dziale dzieci poszerzą swoją wiedzę na temat znaczenia podstawowych składników
odżywczych do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Poznają potrzebę dostarczania swojemu
organizmowi potrzebnych witamin i składników mineralnych. Będą znały produkty spożywcze
wpływające na utrzymanie organizmu w stanie zdrowia. Zrozumieją również konieczność
ograniczania spożycia produktów szkodliwych dla organizmu. Dzieci nabędą prawidłowy nawyk
kulturalnego zachowania się przy stole, będą nazywać produkty spożywcze, rozwijać zmysł smaku,
węchu i dotyku poprzez zabawy dydaktyczne. Będą miały możliwość samodzielnego przygotowania
sałatki owocowej, warzywnej oraz „ kolorowych” kanapek, dzięki czemu zrozumieją potrzebę
spożywania warzyw i owoców.
W ostatnim dziale zdobędą wiadomości na temat jak dbać o zdrowie swoje i innych. Zadaniem
nauczyciela będzie posiąść zaufanie dzieci do lekarza oraz zdobyć przekonanie o konieczności
przestrzegania jego zaleceń. Zagadnieniem kluczowym będzie wykształcenie u dzieci pozytywnych
nawyków pozwalających zapobiegać infekcjom. Dzieci zapoznają się z pracą lekarzy różnych
specjalności. Zdobędą wiedzę na temat budowy swojego organizmu, narządów oraz zmysłów.
Dowiedzą się jakie są przyczyny i skutki najczęściej występujących chorób u dzieci.
I. DBAMY O SWOJE BEZPIECZEŃSTWO.
Obszary edukacyjne –
treści programowe
Sprawności, umiejętności
i wiadomości ( dziecko…)
- zna zasady bezpiecznego zachowania się w
- Bezpieczne poruszanie się na terenie
przedszkolu,
przedszkola:
- zna reguły współżycia w grupie,
* ostrożne i bezpieczne poruszanie się po sali - potrafi bezpiecznie posługiwać się przyborami,
i innych pomieszczeniach przedszkolnych,
- wie, że nie wolno oddalać się od grupy,
* nie oddalanie się samodzielne z placu lub - informuje nauczycielkę o sytuacjach
budynku przedszkolnego,
zagrażających bezpieczeństwu własnemu i
* przestrzeganie ustalonych zakazów i
innych,
nakazów w grupie,
- zna wszystkie pomieszczenia przedszkolne.
* informowanie nauczycielki o sytuacjach
- potrafi prawidłowo przechodzić przez ulicę,
zagrażających bezpieczeństwu własnemu i - rozpoznaje znaki drogowe,
innych.
- umie bezpiecznie poruszać się na spacerze,
- Bezpieczne poruszanie się poza terenem
- wie, że nie wolno przebiegać przez jezdnię,
przedszkola:
- wie, że należy poruszać się tylko pod opieką
* poznanie podstawowych zasad ruchu
osoby dorosłej,
drogowego,
- zorganizowanie spotkania z policjantem.
* rozumienie ostrożności w kontaktach z
- wie, że nie należy rozmawiać z obcymi osobami
osobami „ obcymi”,
oraz nie przyjmować żadnych prezentów.
* zapoznanie z wybranymi znakami
drogowymi,
- rozumie, że nie należy zrywać nieznanych
* zapoznanie z pracą policjanta.
roślin,
- Umiejętność radzenia sobie w sytuacjach - rozumie niebezpieczeństwa wynikające z
zagrażających własnemu bezpieczeństwu:
zabawy zapałkami,
* przestrzeganie zakazów dotyczących
- rozumie, że niektóre urządzenia techniczne
zrywania nieznanych roślin, zabaw
może obsługiwać tylko w obecności osoby
zapałkami, samowolnego korzystania z
dorosłej,
urządzeń elektrycznych, zimowych zabaw na - zna swój adres zamieszkania,
zamarzniętych jeziorach itp.,
- zorganizowanie wycieczki do Komendy
* znajomość własnego adresu,
Powiatowej Straży Pożarnej w Staszowie,
* zapoznanie z pracą strażaka.
-zna numery alarmowe służb odpowiedzialnych
za bezpieczeństwo.
Proponowane formy pracy z dziećmi:
- rozmowy na temat zasad bezpieczeństwa obowiązujących w przedszkolu,
- zapoznanie z wszystkimi pomieszczeniami przedszkolnymi,
- zabawy w ogrodzie przedszkolnym,
- zabawy tematyczne,
- zabawy dramowe,
- spacery w pobliżu przedszkola,
- spacery na pobliskie skrzyżowanie,
- wizyta policjanta w przedszkolu,
- zajęcia dydaktyczne, gry i zabawy związane z ruchem drogowym,
- korelacja z zajęciami plastycznymi, muzycznymi, matematycznymi,
- rozwiązywanie zagadek o tematyce bezpieczeństwa,
- zachęcanie dzieci do dzielenia się własnymi doświadczeniami,
- rozmowy na temat bezpiecznego korzystania z urządzeń elektrycznych,
- zapoznanie dzieci z numerami alarmowymi,
- zapoznanie dzieci z pracą strażaka,
- uświadomienie konieczności wiedzy na temat swojego miejsca zamieszkania.
II. KSZTAŁTUJEMY NAWYKI HIGIENICZNO – ZDROWOTNE.
Obszary edukacyjne –
Sprawności, umiejętności
treści programowe
i wiadomości ( dziecko…)
- Wpajanie dzieciom zasad dbania o
czystość:
- potrafi prawidłowo myć ręce,
* nabywanie umiejętności mycia rąk,
- potrafi prawidłowo umyć zęby,
* nabywanie umiejętności prawidłowego
- potrafi samodzielnie korzystać z toalety,
mycia zębów,
- dba o higienę osobistą,
* samodzielne korzystanie z toalety,
- potrafi samodzielnie ubrać i rozebrać się,
* samodzielne ubieranie i rozbieranie się,
- prawidłowo posługuje się sztućcami,
* opanowanie umiejętności kulturalnego
- umie kulturalnie zachować się podczas
jedzenia,
posiłku,
* kontrolowanie swojego wyglądu,
- zorganizowanie programu „ Klub
* zabawy na świeżym powietrzu niezależnie Wiewiórki”,
od pogody,
- wycieczka do apteki,
* wdrażanie do umiejętnego dostosowania do - wie, jak ubrać się odpowiednio do pogody,
pory roku i warunków atmosferycznych.
- próba ustanowienia Rekordu Guinnessa w
- Wpajanie dzieciom zasad dbania o
największej liczbie osób myjących zęby w
porządek wokół siebie i własnego otoczenia: tym samym czasie:
* samodzielne sprzątanie zabawek
po - dziecko dba o porządek w sali,
skończonej zabawie,
- samodzielnie, bez przypominania sprząta
* dbanie o estetyczny wygląd własnej półki, po sobie zabawki,
* zapoznanie dzieci z przeznaczeniem
- wie jak segregować odpady.
pojemników na odpady.
Proponowane formy pracy z dziećmi:
- rozmowa na temat konieczności dbania o higienę osobistą,
- zajęcia dramowe,
- zajęcia tematyczne,
- codzienne mycie zębów w ramach „Klubu Wiewiórki”,
- wdrażanie nawyków higienicznych na podstawie historyjek obrazkowych,
- zachęcanie do samodzielnego ubierania się podczas wyjść na spacery,
- zajęcia i zabawy związane z doborem odpowiedniego do pogody ubioru,
- wdrażanie do kulturalnego zachowania się podczas spożywania posiłków,
- wprowadzanie utworów literackich i piosenek związanych z higieną osobistą,
- egzekwowanie utrzymywania porządku w sali po skończonej zabawie,
- wykorzystanie codziennych sytuacji do realizacji treści programowych,
- przeprowadzenie akcji „Sprzątanie Świata”, „Dzień Ziemi”,
- rozmowy na temat dbania o zabawki i porządek w kącikach zainteresowań,
- zachęcanie do podejmowania działań na rzecz ochrony środowiska poprzez zbieranie i
segregowanie materiałów wtórnych,
- prace plastyczne dzieci związane z higieną osobistą oraz otoczenia.
III. PROPAGUJEMY ZROWY STYL ŻYCIA.
Obszary edukacyjne –
treści programowe
Sprawności, umiejętności
i wiadomości ( dziecko…)
- odczuwa potrzebę uczestniczenia w
- Zachęcanie dzieci do wszelkich zabaw
zabawach ruchowych,
związanych z ruchem:
- poznaje zasady rywalizacji,
* prowadzenie ćwiczeń gimnastycznych
- starannie i prawidłowo wykonuje zalecane
różnymi metodami: Labana, Orfa, Sherborne, ćwiczenia,
Kniessów,
- poznaje możliwości swojego ciała,
* organizowanie zabaw na świeżym
- zgodnie współdziała w grupie,
powietrzu,
- wyrabia swobodę i płynność ruchów,
* wychodzenie na spacery,
- wie, że musi dbać o prawidłową postawę
*organizowanie zabaw na śniegu jako formy ciała,
aktywnego wypoczynku.
- potrafi unikać nadmiernego hałasu,
- zorganizowanie wycieczki do Czernicy.
Proponowane formy pracy z dziećmi:
- rozbudzanie u dzieci zdolności ruchowych według pomysłu, doświadczeń i ich możliwości,
- gry i zabawy na świeżym powietrzu,
- rozmowy z wykorzystaniem literatury, mające na celu uświadomienie dzieciom pozytywnych
skutków ruchu na świeżym powietrzu,
- organizowanie spacerów i wycieczek,
- cykl zajęć ruchowych z wykorzystaniem różnych metod pracy: metoda Ruchu Rozwijającego W.
Sherborne, metoda R. Labana, metoda C. Orfa, metoda Kniessów, metoda zadaniowa,
- rozmowy kierowane przez nauczyciela na temat sposobów aktywnego wypoczynku,
- zapoznanie z bezpiecznym korzystaniem z przyborów i przyrządów w czasie zabaw ruchowych.
IV. WŁAŚCIWIE SIĘ ODŻYWIAMY.
Obszary edukacyjne –
treści programowe
- Zachęcanie do spożywania zdrowych
produktów:
* zachęcanie do spożywania owoców i
warzyw oraz produktów mlecznych,
* rozumienie znaczenia umiaru w jedzeniu
słodyczy,
* rozumienie mycia owoców przed
spożyciem,
*rozumienie szkodliwości przebywania w
zadymionym środowisku, w pomieszczeniach
oraz szkodliwości palenia papierosów,
* spotkanie z przedszkolną intendentką,
* spacer do kuchni przedszkolnej.
Sprawności, umiejętności
i wiadomości ( dziecko…)
- rozumie potrzebę prawidłowego żywienia,
- rozumie konieczność umiaru w jedzeniu
słodyczy,
- wie, że papierosy szkodzą zdrowiu,
- rozumie potrzebę mycia owoców i warzyw
przed jedzeniem,
- potrafi wykonać sałatkę owocową lub
warzywną
- wie, co należy jeść aby być zdrowym,
- wspólne wykonanie sałatki warzywnej i
owocowej,
- wykonanie wiosennych kanapek.
Proponowane formy pracy z dziećmi:
- rozmowa na temat prawidłowych nawyków żywieniowych,
- wizyta w przedszkolnej kuchni,
- zaznajomienie z literaturą dotyczącą zdrowego odżywiania,
- gry, zabawy dramowe i pantomimiczne związane z przygotowaniem posiłków,
- wspólne wykonywanie sałatek owocowych i warzywnych oraz „ kolorowych” kanapek,
- zorganizowanie kącika owocowo – warzywnego,
- zapoznanie z produktami szkodliwymi dla organizmu,
- zapoznanie z produktami, w których znajduje się najwięcej witamin,
- rozwiązywanie zagadek o warzywach i owocach,
- segregowanie produktów wg kryteriów podanych przez nauczyciela,
- wpojenie nawyku mycia warzyw i owoców przed ich spożyciem,
- rozmowy z dziećmi na temat umiaru w jedzeniu słodyczy,
- spotkanie z intendentką przedszkolną,
- zaznajomienie dzieci ze szkodliwością używek,
- korelacja z zajęciami plastycznymi, muzycznymi, matematycznymi.
V. KORZYSTAMY Z OPIEKI ZDROWOTNEJ.
Obszary edukacyjne –
treści programowe
Sprawności, umiejętności
i wiadomości ( dziecko…)
- Stosowanie profilaktyki zdrowotnej:
* podkreślenie znaczenia zawodu lekarza dla
zdrowia ludzi,
* rozumienie potrzeby kontrolowania i
leczenia zębów,
* zwrócenie uwagi na potrzebę wykonywania
zleceń lekarzy,
* zwracanie uwagi na możliwość zarażenia
się chorobą,
* zainteresowanie pracą aptekarza,
* poznanie przyczyn wybranych chorób i
możliwości chronienia się przed zakażeniem,
* wprowadzenie podstaw wiedzy o budowie
organizmu człowieka,
* poznanie roli wybranych narządów
wewnętrznych człowieka dla prawidłowego
funkcjonowania naszego ciała,
* zapoznanie z wyglądem szkieletu i układu
mięśniowego.
- wie, do kogo powinno zwrócić się w razie
kłopotów ze zdrowiem,
- rozumie potrzebę wizyty u lekarza,
- rozumie potrzebę stałego kontrolowania i
leczenia zębów,
- wie o możliwościach zarażenia się chorobą,
- wie, że zasłaniamy usta podczas kaszlu i
kichania,
- rozumie, że należy korzystać z komputera
w określonym czasie,
- zorganizowanie spotkania z pielęgniarką i
lekarzem,
- wie jaką rolę pełnią: serce, płuca, nerki itp.,
- jest świadome konieczności ich
prawidłowego funkcjonowania,
- rozumie związek pomiędzy właściwą
budową naszego ciała, a możliwością
poruszania się.
Proponowane formy pracy z dziećmi:
- rozmowy z dziećmi na temat pracy lekarza oraz pielęgniarki,
- spotkanie z lekarzem pediatrą,
- zapoznanie dzieci z pracą lekarzy wybranych specjalności,
- zabawy tematyczne związane z pracą lekarza, aptekarza, stomatologa itp.,
- uświadomienie dzieciom potrzeby wykonywania zaleceń lekarza,
- zapoznanie z przyczynami wybranych chorób oraz sposobami chronienia się przed zakażeniem w
oparciu o literaturę dziecięcą,
- rozwiązywanie zagadek,
- wykorzystanie codziennych sytuacji do realizacji założeń programowych,
- zapoznanie z budową organizmu człowieka przy wykorzystaniu modelu szkieletu,
- stworzenie sytuacji edukacyjnych ułatwiających przyswojenie wiedzy na temat narządów
wewnętrznych człowieka,
- korelacja z zajęciami plastycznymi, muzycznymi , matematycznymi.
Ewaluacja:
Skuteczność programu Edukacji Zdrowotnej pt. „ Zdrowy początek”, umiejętności i wiedzę
przedszkolaków uczęszczających do naszej placówki w roku szkolnym 2014/2015 zamierzamy zbadać
na podstawie :
- codziennej obserwacji podopiecznych w różnych sytuacjach ze szczególnym uwzględnieniem
przestrzegania zasad bezpieczeństwa, prawidłowych nawyków żywieniowych, higieny osobistej i
otoczenia,
- rozmów z rodzicami ,
- kart pracy zachowanych z całego procesu realizacji programu.