Podsumowanie działań projektu „Wsparcie dla zadłużonych

Podsumowanie działań projektu „Wsparcie dla zadłużonych”
(współfinansowanego z funduszy EOG) realizowanego w dzielnicy Wawer
m.st. Warszawy
Biuro Porad Obywatelskich w Warszawie prowadzone przez Stowarzyszenie Centrum
Informacji Społecznej CIS w okresie od 1.10.2014 r. do 30.04.2016 r. realizowało projekt
„Wsparcie dla zadłużonych” dzięki wsparciu funduszy norweskich.
Celem projektu było usprawnienie niefinansowych usług socjalnych i wzmocnienie
środowiskowej współpracy międzysektorowej w pracy z wykluczonymi społecznie, w tym
z klientami OPS.
Współpraca z OPS Wawer
Osoby zadłużone z Dzielnicy Wawer poszukiwały pomocy w sprawach zadłużeń i przyjeżdżały
do głównej siedziby BPO. Wychodząc naprzeciw potrzebom osób zadłużonych tej dzielnicy
powstała koncepcja, aby tego typu usługa została udostępniona bliżej nich i rozpoczęto
rozmowy z OPS Wawer na temat zawiązania partnerstwa w ramach projektu Wsparcie dla
zadłużonych. Współpraca z OPS Wawer rozpoczęła się od spotkania przedstawicieli BPO z
dyrektorem ośrodka OPS Renatą Staruch dnia 13 listopada 2014 r. Została przedstawiona
oferta BPO, omówiono potrzebę uruchomienia punktu porad obywatelskich w ramach
pomocy osobom zadłużonym. Określono zasady działania PPO w dzielnicy Wawer, ustalono
że punkt będzie działał przy ul. Włókienniczej 54, gdzie znajduje się Urząd dla Dzielnicy
Warszawa Wawer oraz siedziba OPS. W tym samym miejscu znajduje się Specjalistyczna
Poradnia Rodzinna, gdzie odbywają się konsultacje psychologiczne, porady wychowawcze,
psychoterapia indywidualna, psychoterapia grupowa, grupy wsparcia.
Pierwszy dyżur w Wawrze odbył się 3.02.2015 r.
Dyżury odbywały się co tydzień we wtorki od 9.00-13.00. przy ul. Włókienniczej 54 w
siedzibie Urzędu Dzielnicy Wawer. Osobą z OPS Wawer wytypowaną do kontaktu z doradcą
BPO była Agnieszka Bednarczyk.
Organizacja pracy punktu była możliwa dzięki wsparciu pracowników działu, którzy
informowali i wyjaśniali zasady działania punktu oraz prowadzili zapisy na porady. Ponadto
OPS bardzo aktywnie włączył się w proces rekrutacji na szkolenia oraz w inne działania
związane z promocją i działalnością punktu. Na stronie internetowej OPS Wawer została
umieszczona informacja o uruchomieniu punktu porad (www.opswawer.pl/punkt-poradobywatelskich-0)
Działania projektowe opierały się głównie na poradnictwie dla osób wykluczonych, w tym dla
zadłużonych klientów OPS. Praca poradnicza opierała się na zasadzie koprodukcji.
Kwalifikowanie do pogłębionej pracy z klientem było diagnozowane na etapie poradniczym,
przy pierwszym kontakcie z doradcą. Podopiecznymi OPS są osoby z głębokimi deficytami
społecznymi, które wymagają wspólnej pracy doradcy BPO oraz pracownika socjalnego.
Dlatego problemy tych osób, za ich zgodą, były wspólnie omawiane oraz wspólnie były
poszukiwane rozwiązania. Klient musiał być świadomy konsekwencji podejmowanych działań,
które zwykle łączą się z jakimiś wyrzeczeniami lub dyscypliną. Pracownicy socjalni/asystenci
rodzin otrzymywali od doradcy BPO dodatkowe „narzędzia” w bezpośredniej pracy z
klientem. O każdym kolejnym etapie prowadzącym do rozwiązania problemu jest
zawiadomiona każda ze stron, dlatego możliwe były wspólne spotkania (klient- doradca BPOpracownik socjalny), ale też doradca BPO spotkał się z samym klientem, który zawiadamiał o
podjętych kolejnych krokach lub tylko z pracownikiem socjalnym/asystentem rodziny.
Doradca dostarczał użytecznych informacji i porad, wspierał w uzyskiwaniu nowych
kompetencji (gospodarowania budżetem), w zależności od indywidualnych predyspozycji
osób korzystających ze wsparcia - włączał się w proces rozwiązywania problemu. Zarówno
rodzaj problemu oraz osoby nim doświadczone powodowały potrzebę długoterminowej
relacji i wsparcia.
W niektórych przypadkach, kiedy wymagało tego dobro klienta była podejmowana decyzja
o wsparciu psychologa.
W okresie realizacji projektu z 296 porad skorzystało łącznie 187 mieszkańców Wawra, którzy
spełnili warunki uczestnictwa w programie Wsparcie dla zadłużonych. W porównaniu z
analogicznym okresem poprzedzającym realizację projektu można odnotować ponad 94%
przyrost klientów z tej dzielnicy korzystających z porad BPO.
Do wspólnej pracy nad wyjściem z zadłużeń, szczególnie mieszkaniowych, była włączana
rodzina dłużnika, jako współodpowiedzialna za spłatę. Włączali się znajomi dłużników mający
istotny wpływ na skuteczne rozwiązanie problemu.
Współpraca z OPS Wawer układała się bardzo dobrze. Doradca BPO uzyskał duże wsparcie
pracowników, osoby wyznaczonej do kontaktu w ramach porozumienia oraz p. Dyrektor OPS.
Pracownicy widząc potrzebę wspólnej pracy chętnie zapisywali swoich podopiecznych na
kolejne dyżury, ale niestety nie wszyscy klienci zgłaszali się na umówione spotkania. Liczba
osób włączonych do Lokalnego Systemu Wsparcia w dzielnicy Wawer była w stosunku do
innych dzielnic mniejsza właśnie z tego powodu, że na każdy dyżur co najmniej jedna/dwie
osoby zapisane nie przychodziły.
Szkolenia
W ramach projektu BPO przeprowadziło 2 szkolenia dedykowane Dzielnicy Wawer – dla
pracowników socjalnych i mieszkańców dzielnicy. Zgodnie z przyjętym modelem
partycypacyjnym obydwa szkolenia przeprowadzono w oparciu o analizę potrzeb. Szkolenia
dotyczyły tematyki zadłużeń.
a) Szkolenie dla pracowników socjalnych
Odbyło się 6 i 13 listopada 2014 r. w siedzibie OPS Wawer przy ul. Włókienniczej 54 w
Warszawie.
W szkoleniu wzięło udział 15 pracowników socjalnych OPS Wawer. Szkolenie
przebiegało dynamicznie, poruszane były przykładowe problemy z zakresu omawianej
tematyki z jakimi pracownicy socjalni spotkają się w swojej pracy z klientami.
Możliwość omówienia konkretnego problemu dawało pretekst do zadawania pytań i
rozwinięcia dyskusji na temat rozwiązań.
Ostatnia część warsztatu była poświęcona ustaleniu zasad dalszej współpracy.
Omówiony został definiowany na potrzeby projektowe lokalny system wsparcia (LSW)
oraz do jakich grup osób jest kierowany. Pracownicy OPS podkreślali, że porady
prowadzone przez organizację pozarządową będą dla nich dużą pomocą. Możliwość
przeanalizowania konkretnych problemów podopiecznych z doradcą BPO mającym
doświadczenie w pracy z osobami zadłużonymi będzie uzupełnieniem
środowiskowego systemu wsparcia. W ankiecie ewaluacyjnej szkolenie zostało
wysoko ocenione jako bardzo przydatne w dalszej pracy.
b) Szkolenie dla klientów
Warsztat składał się z dwóch 6-godzinnych spotkań (19 listopada 2015 r.– czwartek oraz
20 listopada 2015 r. - piątek)
Rekrutacja była prowadzona wspólnie przez BPO i OPS Wawer. Ogłoszenia o warsztacie
zostały umieszczone w Urzędzie Dzielnicy Wawer, w Ośrodku Pomocy Społecznej i Punkcie
BPO.
Uczestnikami warsztatu były osoby dotknięte lub zagrożone problemem zadłużenia,
podopieczni Ośrodka Pomocy Społecznej w Wawrze.
Zgłosiło się 13 osób (10 osób zrekrutował Ośrodek Pomocy Społecznej, 3 osoby to klienci
BPO, którzy odpowiedzieli na ogłoszenie zamieszczone w Punkcie Poradniczym).
Zajęcia odbywały się w siedzibie Ośrodka Pomocy Społecznej w Wawrze przy ul. Korkowej
119/123
Uczestnicy byli zaangażowani, aktywni, chętnie dzielili się swoimi doświadczeniami. Mieli
możliwość zadawania pytań, w ten sposób na przykładzie własnych przypadków, utrwalali
nabywaną wiedzę.
W odpowiedzi na ankietę ewaluacyjną uczestnicy uznali, że warsztat z zakresu edukacji
finansowej jest ważnym i potrzebnym elementem w drodze do rozwiązania problemów
zadłużeń.
Z analizy ankiet ewaluacyjnych wynika, że warsztat z zakresu edukacji finansowej jest
ważnym i potrzebnym elementem w drodze do rozwiązania problemów zadłużeń.
Większość ankietowanych wykazała chęć udziału w podobnych szkoleniach w przyszłości.
Rezultaty
Z analizy wynika, że w Wawrze aktywność w przezwyciężaniu trudności życiowych kształtuje
się na poziomie ponad 89%, w tym aktywność osób zadłużonych kształtuje się na poziomie
82%. Oznacza to, że większość korzystających z porad wraca w celu rozwiązania swoich
problemów.
Efektem wspólnej pracy były dwa skutecznie rozwiązane problemy związane z zadłużeniem.
W stosunku do tych osób uwzględniono sprzeciwy od nakazów zapłaty, co dało dłużnikom
możliwość wykazania, że żądane przez wierzyciela zadłużenie nie jest zasadne w związku z
jego przedawnieniem.
Należy uznać, że nawiązana na początku realizacji projektu współpraca układała się bardzo
dobrze, przyniosła efekty m.in. w postaci wzrostu aktywności klientów, dlatego punkt
poradniczy mimo zakończenia projektu, nadal będzie kontynuował działalność oraz będzie
kontynuowana współpraca BPO z OPS.