tutaj

Materiały dydaktyczne
Otoczenie utalentowanego zawodnika – charakterystyka interesariuszy
SZKOŁA
(fragment z mojej pracy doktorskiej)
Szkoła może pełnić wieloraką rolę w kontekście wspierania rozwoju młodych
talentów sportowych. Z jednej strony bowiem, ma pośredni wpływ na ten rozwój, zwłaszcza
w zakresie edukacji ogólnej utalentowanych osób. Wynika to z faktu, że niezależnie od tego,
gdzie młodzi ludzie uprawiają sport, istnieje w Polsce obowiązek uczenia się do 18. roku
życia, więc wszyscy młodzi sportowcy przynależą do jakiejś szkoły.
Oprócz tego, w ramach lekcji prowadzone jest wychowanie fizyczne, będące dla
utalentowanych dodatkową formą rozwoju sportowego. To, w jaki sposób będzie
prowadzone, zależy głównie od nauczyciela, co zresztą było pokazane wyżej. Dostęp do
odpowiedniej infrastruktury, sprzętu sportowego, czy wreszcie sam proces organizacji
wychowania fizycznego wynikają z podejścia szkoły. Dochodzą do tego dodatkowe zajęcia
sportowe, która szkoła może wprowadzić, dając uczniom dodatkową możliwość usprawniania
się.
Nie bez znaczenia jest tutaj podejście do sportu pozostałych nauczycieli zatrudnionych
w szkole, a także dyrekcji. Jeżeli jest ono bowiem negatywne i lekcje wychowania fizycznego
traktowane są jako te mniej ważne, mogą wpłynąć na podejście utalentowanego ucznia do
sportu. Pozytywne nastawienie natomiast może stymulować motywację młodego sportowca.
Z drugiej strony, szkoła może być nie tylko instytucją wspierającą rozwój młodych
talentów sportowych, ale wręcz miejscem, gdzie ten rozwój będzie się odbywał. Kluby
sportowe nie są bowiem jedynymi podmiotami, które mogą prowadzić szkolenie dzieci i
młodzieży. Ustawodawca dopuszcza możliwość utworzenia trzech form organizacyjnych,
ściśle powiązanych ze szkolnictwem:
a) oddział sportowy,
b) szkoła sportowa,
c) szkoła mistrzostwa sportowego.
Oddziały sportowe powszechnie nazywane klasami sportowymi, mogą być tworzone
w szkołach podstawowych, gimnazjach i szkołach ponadgimnazjalnych. W oddziale
Materiały dydaktyczne
sportowym prowadzone jest szkolenie sportowe w jednym lub kilku sportach, w co najmniej
trzech kolejnych klasach szkoły danego typu, dla co najmniej 20 uczniów w oddziale.1
Szkoły sportowe i szkoły mistrzostwa sportowego również mogą być tworzone we
wszystkich rodzajach szkół. Szkoła, w której prowadzone jest szkolenie sportowe w jednym
lub kilku sportach, w co najmniej dwóch oddziałach sportowych, liczących co najmniej 15
uczniów w oddziale, w co najmniej trzech kolejnych klasach szkoły danego typu, jest szkołą
sportową. Szkoła, w której jest prowadzone szkolenie sportowe w jednym lub kilku sportach,
w co najmniej jednym oddziale sportowym, w co najmniej trzech kolejnych klasach szkoły
danego typu, jest szkołą mistrzostwa sportowego. Liczba uczniów w oddziale sportowym
szkoły mistrzostwa sportowego jest uzależniona od możliwości zebrania uczniów o
zbliżonym poziomie sportowym.2
Warunkiem utworzenia oddziału sportowego, szkoły sportowej oraz szkoły
mistrzostwa sportowego jest posiadanie obiektów lub urządzeń sportowych, niezbędnych do
prowadzenia szkolenia sportowego.3
Szkolenie sportowe w oddziałach sportowych, szkołach sportowych oraz szkołach
mistrzostwa sportowego jest prowadzone w ramach zajęć sportowych według programów
szkolenia
sportowego,
opracowanych
dla
poszczególnych
sportów.
Realizowanych
równolegle z programem nauczania, uwzględniającym podstawę programową kształcenia
ogólnego, określoną w przepisach wszystkich poziomów edukacji. W ramach programu
szkolenia sportowego szkoła organizuje dla uczniów obozy szkoleniowe.4
Wszystkie powyższe jednostki mogą współpracować z polskimi lub wojewódzkimi
związkami sportowymi, klubami sportowymi, uczelniami wyższymi, prowadzącymi
kształcenie na kierunku sport lub wychowanie fizyczne, a także wszystkimi innymi
podmiotami, zajmującymi się sportem lub szerzej, kulturą fizyczną. Współpraca ta może
dotyczyć w szczególności pomocy szkoleniowej, wzajemnego udostępniania obiektów lub
urządzeń sportowych, korzystania z opieki medycznej i zabiegów odnowy biologicznej,
prowadzenia badań diagnostycznych, a także tworzenia warunków do uczestnictwa uczniów
w zawodach krajowych i międzynarodowych.5
1
Rorporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dn. 17.10.2012 r. w sprawie warunków tworzenia, organizacji
oraz działania oddziałów sportowych, szkół sportowych oraz szkół mistrzostwa sportowego
2
ibidem
3
ibidem
4
ibidem
5
ibidem
Materiały dydaktyczne
Szkoła ma również wiele możliwości, czy wręcz obowiązków w zakresie wspierania
rozwoju talentów sportowych. Można bowiem przyjąć, że powinny być one traktowane jak
wszystkie inne uzdolnienia. Uczeń zdolny ma bowiem specjalne potrzeby, które powinny być
rozpoznane i uwzględnione w toku kształcenia i wychowania, między innymi właśnie w
szkołach. W tym wspomagają go przepisy. W dokumentach związanych z oświatą nie ma
oficjalnej definicji zdolności, czy też talentu natomiast istnieje szereg zapisów, w których
pojawia się słowo zdolności, uzdolnienia, potencjalne możliwości. Dokumenty te zostaną
przeanalizowane w rozdziale czwartym, jako analiza źródeł zastanych.
Ponadto Ministerstwo Edukacji Narodowej współuczestniczy w realizacji programów
wspierania rozwoju uzdolnień uczniów, przygotowywanych i realizowanych przez
stowarzyszenia naukowe, fundacje i inne podmioty. Dla przykładu warto podać Dolnośląski
System Wspierania Uzdolnień, który szerzej zostanie opisany przy samorządzie
terytorialnym.