tutaj. - Grzegorz Łapanowski
Transkrypt
tutaj. - Grzegorz Łapanowski
sam smak Greckie wino Grecja kraina oliwą i winem płynąca t e kst: Marta Lenkiewicz / f oto : corbis, bigstock photo G greckie ucztowanie Nie ma kraju, którego mieszkańcy potrafiliby czerpać taką radość z jedzenia jak Grecy. Tam każdy posiłek to okazja do biesiadowania i delektowania się wybornym smakiem potraw przy karafce czerwonego wina. recka kuchnia choć bardzo zróżnicowana kładzie duży nacisk na prostotę przygotowywanych potraw. Daleko jej do japońskiego kunsztu czy francuskiego wyrafinowania. A jednak zalicza się ją do jednych z najlepszych kuchni świata pod względem jakości, smaku i różnorodności potraw. Szczególną wagę przywiązuje do świeżości produktów – jak pomidory to tylko te najbardziej czerwone, ryby – obowiązkowo prosto z targu od sprawdzonego sprzedawcy, zioła – jedynie te chwilę wcześniej zebrane w ogrodzie, owoce – prosto z drzewa. Prosto z natury Bazę kuchni greckiej stanowią warzywa. Pieczone, duszone i, oczywiście te świeże. Dojrzewające w pełnym 12 | enter air | lato 2012 Miejscowe wino towarzyszy każdemu posiłkowi. Najpopularniejsze to retsina. Przyprawiona żywicą sosnową, smakuje ziemią i lasem. To wino młode, po wytłoczeniu leżakuje raptem kilka tygodni, po upływie których można je podawać na stół. Po roku smakiem przypomina raczej ocet. Niezwykle różnorodna, zachwycająca smakiem, a jednocześnie prosta w przygotowaniu. Uznana za najzdrowszą na świecie, a przez to godną naśladowania. W czym tkwi sekret kuchni basenu Morza Śródziemnego? słońcu papryki, pomidory, do tego bakłażany, cukinie, karczochy, podaje się w towarzystwie mięs i ryb, nadziewa kaszami i serami. Z sałat, które towarzyszą każdemu posiłkowi najpopularniejsza jest grecka będąca kompozycją świeżych warzyw, sera feta i oliwek oraz ambelosalata, w której główny składnik stanowi fasola. Dla odmiany z grochu przygotowuje się pastę, tzw. favę, która doskonale smakuje ze świeżym pieczywem. Na greckich stołach nie brakuje też owoców – pomarańczy, cytryn, fig, winogron, które podawane są nie tylko osobno, ale również w sałatach czy deserach. Wyjątkowym owocem, będącym znakiem rozpoznawczym Grecji są oliwki oraz wytłaczana z nich oliwa. To przede wszyst- kim ona sprawia, że kuchnia grecka należy do najzdrowszych na świecie. Dodaje się ją do wszystkiego – sosów, warzyw, mięs, ciast, a nawet macza w niej kawałki świeżego pieczywa. I na koniec zioła – najważniejsze, aby były świeże – oregano, tymianek, rozmaryn, mięta swoim zniewalającym aromatem podkreślają niezwykły smak każdej potrawy. R Składniki niezbędne do przygotowywania greckich potraw sam smak wek. Przepyszne z dynią i serem feta. W polskich sklepach znajdziemy je w chłodniach obok ciasta francuskiego. Rośliny strączkowe Oliwki Bogowie czuwajĄ nad smakiem Szczególnie w regionach położonych nad morzem ogromną popularnością cieszą się potrawy z ryb i owoców morza. Przepisów na podanie ośmiornic, kalmarów czy krewetek nie sposób policzyć. Przyrządza się je na grillu, dusi w białym winie, smaży z ziołami, podaje z dodatkiem ryżu na podobieństwo hiszpańskiej paelli czy włoskiego risotto. Mięs również tu nie brakuje. Grecy szczególnie upodobali sobie jagnięcinę i cielęcinę (głównie na północy kraju), na południu natomiast „króluje” wieprzowina i drób. Zwykle przyrządza się je w najprostszy z możliwych sposobów – nacierając czosnkiem, oliwą i cebulą. Sztandarową grecką potrawą jest cielęcina duszona z ziemniakami oraz kleftiko, czyli pieczona jagnięcina w pergaminie. Równie smaczna jest ta pieczona z karczochami lub w sosie cytrynowym. Charakterystycznym dla Grecji daniem jest musaka z siekanego (lub mielonego) mięsa i bakłażanów, pasticcio – potrawa z makaronu, mięsa mielonego, pomidorów zapiekana z serem czy dolmades – gołąbki zawijane w liście winogron. Na Krecie z kolei nie sposób nie spróbować choirino kritiko, czyli grubo krojonych pieczonych kotletów wieprzowych. Istotną część potraw kuchni greckiej stanowią rozmaite placki – pites przygotowywane z ciasta filo, podobnego do francuskiego. Podawane są one z rozmaitymi farszami – ze szpinaku, kabaczków czy fety. Ta ostatnia to bodaj najsłynniejszy grecki ser – biały, miękki, najlepszy z pasteryzowanego mleka koziego i owczego. Równie smaczny jest też halloumi – półtwardy ser solankowy doskonale nadający się do sałatek. Zerwane prosto z drzewa są trujące i muszą być poddane obróbce. My kupimy je już przygotowane w odpowiedniej zalewie – z dodatkami w postaci papryczek, czosnku czy migdałów lub bez. Oliwa z oliwek Głównym wyznacznikiem zakupu oliwy powinna być jej jakość. Zioła Najważniejsze, aby były świeże, nie suszone. Nie tracą wtedy swojego naturalnego aromatu i szczególnych właściwości. Do kupienia w małych doniczkach w każdym większym sklepie. Wybór szeroki, m.in.: tymianek, oregano, bazylia, rozmaryn, do tego mięta, szałwia, czy kolendra. Po zakupie pamiętajmy jednak o ich solidnym podlewaniu. Grillowana jagnięcina z tzatzykami Cytryny Składniki: Smakuje, G. Łapanowski, wydawnictwo G+J Ksiązki, www.gjksiazki.pl Mięso intensywnie doprawiamy ziołami, czosnkiem i skórką z cytryny. Mokrymi rękami formujemy hamburgery lub podłużne kiełbaski. Możemy okleić nimi namoczony wcześniej w wodzie patyczek do szaszłyka. Następnie schładzamy je w lodówce by nabrały zwartości. Burgery lub szaszłyki pieczemy nad średnio nagrzanym grillem do momentu, aż się ładnie przyrumienią. Podajemy z sosem jogurtowym doprawionym czosnkiem, koprem, tartym ogórkiem, solą pieprzem i oliwą. Można także dodać marchewkę, dzięki której sos będzie bardziej chrupki. Więcej przepisów na www.grzegorzlapanowski.pl U nas też ich nie brakuje. W przepisach greckiej kuchni znajdziemy je w pieczonym kurczaku i w zupie avgo-lemono. Mogą też być alternatywą dla octu winnego. Jogurt Wytwarzany z mleka krowiego i owczego. Bardzo gęsty, kremowy, kwaskowy. Wykorzystywany do deserów z owocami, miodem i orzeszkami lub jako marynata do mięs. Na półkach w każdym z marketów. Używany głównie do produkcji chałwy. Często łączy się go z syropem lub miodem, migdałami i orzechami. Tak sprasowane bloki to najpopularniejsze greckie słodycze. Czosnek Częsty gość w greckiej kuchni. Nie obędzie się bez niego słynne tzatziki, sofrito czy inne potrawy. Kupując pamiętajmy, że musi być twardy i nieprzerośnięty. Ciasto filo Wyrabiane z pszennej mąki, wody i oliwy z oli- 14 | enter air | lato 2012 Pomidory Podobnie jak u nas to najczęściej wykorzystywane warzywo poza papryką i ogórkiem. Grecy lubią je zapiekać z sardynkami lub serem feta. Sezam Pysznej Grecji! 800 g mielonej jagnięciny lub wołowiny, 4 ząbki czosnku, skórka z cytryny, mała garść świeżej mięty, kolendry lub natki pietruszki, pieprz, sól; Opakowanie gęstego jogurtu greckiego, 2 ząbki czosnku, 3 łyżki świeżego koperku, 3 łyżki oliwy, mała marchew, ogórek, kilka pit lub bagietek. U nas rządzi „Jaś”, ale idąc za przykładem Greków warto wzbogacić kuchnię o inne fasolowate, np. soczewicę i ciecierzycę. Gęsta zupa z nich z kawałkami chleba i oliwek to bardzo konkretny posiłek. Ouzo Alkohol destylowany z winogron, o mocnym smaku anyżu. Podaje się go z dodatkiem wody pod wpływem której mętnieje i nabiera mlecznej barwy. R