112 pop_Layout 1

Transkrypt

112 pop_Layout 1

1
ed
.
Małgorzata Dobko1,2(A,B,C,D,E,F), Teresa Pop1,2(A,C,D,E),
Kazimierz Widenka2(A,D)
Instytut Fizjoterapii, Uniwersytet Rzeszowski
Pracownia Fizjoterapii i Oddział Kardiochirurgii, Szpital Wojewódzki nr 2, Rzeszów
1
Institute of Physiotherapy, University of Rzeszów
2
Physiotherapy Laboratory and Cardiac Surgery Department, Regional Hospital No. 2, Rzeszów
tio
np
roh
ibit
2
Ocena tolerancji wysiłku fizycznego
u pacjentów po pomostowaniu tętnic
wieńcowych
Author’s Contribution
A – Study Design
B – Data Collection
C – Statistical Analysis
D – Data Interpretation
E – Manuscript Preparation
F – Literature Search
G – Funds Collection
ibu
Exercise tolerance in patients after coronary
artery bypass grafting
ly -
STRESZCZENIE
dis
tr
Słowa kluczowe: choroba niedokrwienna serca, pomostowanie, wysiłek fizyczny
Key words: ischaemic heart disease, coronary artery bypass grafting, exercise
rso
na
lu
se
on
Wstęp. Według The World Health 2002, choroba niedokrwienna serca jest najczęstszą chorobą serca. Spośród 56 milionów zgonów na całym świecie w roku 2001, ponad 29% było spowodowane chorobami układu krążenia, a ponad 12%
chorobą niedokrwienną serca. Zabieg pomostowania tętnic wieńcowych jest często powikłany zaburzeniami czynnościowymi układu ruchu oraz zaburzeniami oddechowymi. Celem pracy była ocena tolerancji wysiłku u chorych po pomostowaniu
tętnic wieńcowych (CABG).
Materiał i metody. Badania przeprowadzono u 20 osób w wieku 49-82 lat, z chorobą niedokrwienną serca, zakwalifikowanych do CABG, w krążeniu pozaustrojowym. Badani korzystali z programu rehabilitacji, opracowanego w oddziale kardiochirurgii. Oceny tolerancji wysiłkowej dokonano za pomocą 6-minutowego testu korytarzowego (6MTK), przed operacją i w 7
dniu po operacji.
Wyniki. Wynik 6-minutowego testu korytarzowego był istotny statystycznie u pacjentów młodszych oraz u tych, którzy
nie posiadają w wywiadzie przebytego zawału serca.
Wnioski. Istnieje dodatnia korelacja pomiędzy frakcją wyrzutową lewej komory a wynikami 6-minutowego testu korytarzowego.
SUMMARY
is c
op
y is
for
pe
Background. According to the World Health 2002, ischaemic heart disease (IHD) is the most common heart disease.
Of 56 million deaths registered worldwide in 2001, more than 29% were due to cardiovascular disease, and more 12% were secondary to ischaemic heart disease. Common sequelae of coronary artery bypass grafting (CABG) surgery include musculoskeletal dysfunctions and respiratory problems. The purpose of this work was to evaluate exercise tolerance in patients
after CABG surgery.
Material and methods. The study involved 20 ischaemic heart disease sufferers, aged 49–82 years, qualified for
a CABG procedure under extracorporeal circulation. The patients completed a rehabilitation programme designed at the cardiac surgery department. Exercise tolerance was evaluated with the 6-minute walk test (6MWT) before surgery and on post-operative Day 7.
Results. The results of the 6-minute walk test were statistically significant in younger patients and in those without a history of myocardial infarction.
Conclusions. There was a correlation between the left ventricular ejection fraction and the results of the 6-minute walk
test.
Liczba słów/Word count: 4446
Tabele/Tables: 3
Adres do korespondencji / Address for correspondence
Teresa Pop
Pracownia Fizjoterapii, Szpital Wojewódzki nr 2, e-mail: [email protected]
35-301 Rzeszów, ul. Lwowska 60, tel: 0-17) 866-41-83, fax: (0-17) 866-47-02
Th
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
Zaangażowanie Autorów
A – Przygotowanie projektu
badawczego
B – Zbieranie danych
C – Analiza statystyczna
D – Interpretacja danych
E – Przygotowanie manuskryptu
F – Opracowanie piśmiennictwa
G – Pozyskanie funduszy
© MEDSPORTPRESS, 2009; 4(4); Vol. 9, 293-300
Ryciny/Figures: 4
Piśmiennictwo/References: 19
Otrzymano / Received
Zaakceptowano / Accepted
14.11.2008 r.
23.04.2009 r.
-
Fizjoterapia Polska
ARTYKUŁ ORYGINALNY / ORIGINAL ARTICLE
293
MATERIAŁ I METODY
MATERIAL AND METHODS
op
y is
for
pe
rso
na
lu
se
on
ly -
dis
tr
ibu
tio
np
roh
ibit
ed
.
BACKGROUND
Ischaemic heart disease (IHD) has been diagnosed in
1.2–1.5 million Poles, of whom about one hundred thousand have experienced myocardial infarction [1]. Ischaemic
heart disease often leads to acute cardiovascular events
such as cerebral stroke or cardiogenic shock. The turn of
the 21st century has been witnessing brisk development of
invasive cardiology and significant changes in the principles of management of cardiological emergencies [2]. Approximately 22,000 cardiac surgeries are performed each
year, with revascularization of coronary arteries accounting
for more than half of them [3]. Coronary artery bypass grafting is an extensive and traumatic procedure. The sternotomy and extracorporeal circulation performed during the
surgery can lead to a wide range of perioperative and postoperative complications, especially pulmonary and neurological. The harvesting of arteries or veins from the lower
limbs may result in complications in the form of oedema
and difficulties in early patient ambulation [4]. The ageing
of society together with diagnostic advances is resulting in
an increasing number of elderly patients being qualified for
CABG. In this population, good outcomes of operative treatment are observed in spite of age-related co-morbidities [5].
Of importance for the entire rehabilitation process is
pre-operative rehabilitation, which should be aimed at minimizing complications in the early postoperative period,
preventing pulmonary complications and consequences of
immobilization, achieving optimum fitness, preventing the
progression of atherosclerotic changes and future IHD
events, and reducing the risk of sudden death [4].
A standard cardiac rehabilitation programme is divided
into 3 phases: inpatient treatment lasting from 7 to 10 days,
an outpatient phase lasting up to approximately 6 weeks
and a late outpatient phase lasting many months, often
until the patient’s death [6].
Despite easy availability of new instruments of exercise
tolerance assessment such as the spiroergometric test and
electrocardiographic stress testing, the 6-minute walk test
(6MWT) continues to be useful in clinical conditions. The
walk test is a simple and safe method of evaluating exercise tolerance in patients after a CABG procedure especially if there are contraindications to using other assessment tools [7,8,9,10].
The purpose of this work was to evaluate exercise
tolerance in patients after CABG. In particular, we aimed to
study the correlation between the walk test result and the
patient’s age, left ventricular ejection fraction and a history
of myocardial infarction.
The study was conducted in the cardiac surgery department setting and involved 20 patients aged 49–82
years (mean age 65.5 years). The study group consisted of
17 men and 3 women.
Inclusion criteria:
– ischaemic heart disease,
– qualification for coronary artery by-pass grafting under
extracorporeal circulation,
is c
Badania przeprowadzono w Oddziale Kardiochirurgii.
Badaną grupę stanowiło 20 chorych w wieku od 49 do 82
lat. Średnia wieku wynosiła 65,5 lat. W grupie badanej było 17 mężczyzn i 3 kobiety.
Kryteria zakwalifikowania do badań:
– choroba niedokrwienna serca
– zabieg pomostowania naczyń wieńcowych w krążeniu
pozaustrojowym
Th
-
WSTĘP
W Polsce, na chorobę niedokrwienną serca (ChNS)
choruje od 1,2 do 1,5 mln osób, spośród nich około 100 tysięcy zapada na zawał serca [1]. Choroba niedokrwienna serca często jest przyczyną ostrych incydentów sercowo-naczyniowych takich jak udar mózgu, czy wstrząs kardiogenny. Na przełomie XX i XXI wieku obserwujemy okres
burzliwego rozwoju kardiologii inwazyjnej i istotnych zmian
postępowania w ostrych stanach kardiologicznych [2]. Zabiegów kardiochirurgicznych wykonuje się rocznie około 22
tys., z czego ponad połowę stanowią zabiegi rewaskularyzacji tętnic wieńcowych [3]. Zabieg pomostowania aortalno-wieńcowego jest zabiegiem rozległym i traumatycznym.
Operacja wymaga rozcięcia mostka i stosowania krążenia
pozaustrojowego, które niosą z sobą szereg powikłań około i pooperacyjnych, a zwłaszcza płucnych i neurologicznych.
Pobranie naczyń tętniczych lub żylnych z kończyn dolnych,
wiąże się z możliwością wystąpienia powikłań, w postaci
obrzęków i trudności we wczesnym uruchamianiu pacjentów [4]. Wraz z rozwojem diagnostyki i równoczesnego starzenia się społeczeństwa, coraz częściej do zabiegów pomostowania kwalifikowane są osoby starsze, u których pomimo współistniejących chorób związanych z wiekiem, obserwuje się dobre wyniki leczenia operacyjnego [5].
W procesie rehabilitacji ważne jest postępowanie przedoperacyjne, w celu zminimalizowania powikłań we wczesnym okresie pooperacyjnym, zapobiegania powikłaniom
płucnym i skutkom unieruchomienia, uzyskania optymalnej
sprawności, zapobiegania progresji zmian miażdżycowych,
kolejnych epizodów choroby oraz zmniejszenia ryzyka nagłej śmierci [4].
Standardowy program rehabilitacji kardiochirurgicznej
podzielony jest na trzy etapy: szpitalny trwający od 7 do 10
dni, poszpitalny trwający do około 6 tygodni i okres późny
ambulatoryjny, trwający wiele miesięcy, a często do końca
życia [6].
Pomimo dostępności nowych narzędzi oceny poziomu
tolerancji wysiłku, jakim jest próba spiroergometryczna oraz
elektrokardiograficzna próba wysiłkowa, przydatny w warunkach klinicznych jest sześciominutowy test korytarzowy
(6MTK). Test jest prostą i bezpieczną próbą oceny tolerancji wysiłku, u chorych po wykonanym pomostowaniu naczyń
wieńcowych, szczególnie w przypadku przeciwwskazań do
zastosowania innych metod oceny [7,8,9,10].
Celem pracy jest ocena tolerancji wysiłku po CABG.
Celem szczegółowym jest zbadanie korelacji wyniku testu
z wiekiem chorego, z frakcją wyrzutową lewej komory oraz
z wcześniejszym wystąpieniem zawału serca.
-
Dobko M. i wsp., Ocena tolerancji wysiłku fizycznego u pacjentów po pomostowaniu tętnic wieńcowych
294
-
se
on
ly -
dis
tr
ibu
tio
np
roh
ibit
ed
.
– CCS Class I, II or III angina pectoris,
– EF>30%,
– the patient’s consent to participate in the study.
Exclusion criteria:
– defects connected with ischaemic heart disease,
– ventricular arrhythmias,
– intermittent claudication caused by occlusive peripheral
artery disease of lower limbs,
– dialysis patients,
– musculoskeletal conditions preventing locomotion,
– perioperative and post-operative complications (neurological and respiratory, acute renal failure, the use of
intra-aortic balloon pump counterpulsation, arrhythmias),
– a Borg score of >14 points.
The study group participated in a rehabilitation programme designed in the Cardiac Surgery Department and
based on standards accepted in Poland [11]. The rehabilitation was conducted in both the preoperative and postoperative periods.
In the preoperative period, patients were taught to perform respiratory exercises of abdominal and thoracic breathing and also using a combined thoracoabdominal pattern of
breathing. Patients also learned how to cough effectively,
perform antithrombotic exercises and change positions.
The patients spent the first two post-operative days in
intensive care units. During the first post-operative day the
patients were verticalized and performed respiratory exercises including the abdominal, thoracic and mixed patterns
of breathing they had learnt in the preoperative period as a
physiotherapist performed chest clapping. During this
period the patients performed resistance exercises using
TRIFLO II and undertook basic activities of daily living,
which is one of the most important goals during the early
inpatient rehabilitation [12].
During the second post-operative day the patients were
transferred from the intensive care unit to the Cardiac
Surgery Department and from that moment onwards they
started to walk increasingly longer distances without assistance along the hospital corridor and performed general
fitness exercises in groups using gymnastic sticks and
other accessories. This exercise programme was conducted until the patient was discharged from the hospital, up to
approximately post-operative day 7. Each patient exercised 4 to 5 times a day six days a week. On the 7th day,
a physiotherapist was on phone duty and was called to
come to the department if the patient’s condition worsened
and required immediate respiratory exercises.
After the in-hospital phase the patients were referred
for sanatorium-based or outpatient cardiac rehabilitation.
Exercise tolerance was evaluated with the 6-minute
walk test (6MWT). The test was conducted twice in a 40 meter hospital corridor: before surgery and on post-operative
day 7. Prior to the test each patient was informed about the
testing procedure. The overall health status of the patient
at that moment and any contraindications to testing were
assessed on the basis of a conversation with the patient
and information obtained from the attending physician.
Heart rate and blood pressure were measured in a sitting
position. The patient’s was repeatedly asked how he was
lu
rso
na
pe
for
y is
op
is c
Th
-
– dławica piersiowa I, II, III stopnia CCS (Canadian Cardiology Society)
– EF>30%
– zgoda pacjenta na badanie.
Kryteria wykluczenia z badań:
– wady towarzyszące ChNS
– komorowe zaburzenia rytmu
– chromanie przestankowe spowodowane miażdżycą zarostową tętnic kończyn dolnych
– dializowanie pacjenta
– choroby narządu ruchu uniemożliwiające lokomocję
– powikłania okołooperacyjne i pooperacyjne (neurologiczne, oddechowe, ostra niewydolność nerek, użycie
pulsacji wewnątrzaortalnej, zaburzenia rytmu),
– Skala Borga >14 pkt.
Badani realizowali program rehabilitacji opracowany
w oddziale kardiochirurgii, wzorowany na przyjętych w Polsce standardach [11]. Rehabilitację prowadzono zarówno
w okresie przedoperacyjnym jak i pooperacyjnym.
W okresie przedoperacyjnym, chorego uczono prawidłowego wykonywania ćwiczeń oddechowych torem brzusznym, piersiowym i torem całościowym piersiowo-brzusznym,
uczono chorego efektywnego kaszlu, ćwiczeń przeciwzakrzepowych, zmiany pozycji.
Dwie pierwsze doby badani przebywali w salach intensywnej opieki medycznej. W pierwszej dobie chorzy są pionizowani, fizjoterapeuta wykonuje oklepywanie klatki piersiowej, a chorzy wykonują ćwiczenia oddechowe torem
brzusznym, piersiowym i torem mieszanym, wyuczone w okresie przedoperacyjnym. W tym okresie badani ćwiczyli z oporem z wykorzystaniem rurki tree-floo oraz podejmowali
podstawowe czynności życia codziennego, co jest jednym
z najważniejszych celów w okresie wczesnej rehabilitacji
szpitalnej [12].
W drugiej dobie badani byli przekazani z oddziału
OJOM na oddział Kardiochirurgii i od tego momentu rozpoczęli samodzielne chodzenie na coraz to większych dystansach, na korytarzu szpitalnym oraz wykonywali ćwiczenia ogólnokondycyjne w grupie, z wykorzystaniem laseczek
gimnastycznych i innych przyborów. Taki program prowadzony był do momentu wypisu ze szpitala, do około 7 doby
po operacji. Ćwiczenia prowadzono u każdego z badanych
od 4 do 5x dziennie przez 6 dni w tygodniu. W siódmym
dniu tygodnia fizjoterapeuta pełni dyżur pod telefonem
i w przypadku pogorszenia się stanu pacjenta, wymagającego natychmiastowego prowadzenia ćwiczeń oddechowych jest wzywany do oddziału.
Po okresie szpitalnym badani byli kierowani na kardiologiczną rehabilitację sanatoryjną lub ambulatoryjną.
Do oceny tolerancji wysiłkowej zastosowano test 6MWT
(ang. 6 Minute Walk Test) (pol. 6MTK – 6-Minutowy Test
Korytarzowy), zwany także testem marszowym lub testem
korytarzowym. Test MTK przeprowadzony został na 40-metrowym korytarzu szpitalnym. Test 6MTK przeprowadzono
dwukrotnie: przed operacją i w 7 dobie po operacji. Przed testem pacjent był poinformowany o sposobie przeprowadzenia testu. Na podstawie wywiadu z pacjentem i informacji uzyskanych od lekarza prowadzącego, oceniono aktualny stan pacjenta i ewentualne przeciwwskazania do testu.
-
Dobko M. et al., Exercise tolerance in patients after coronary artery bypass grafting
295
WYNIKI
RESULTS
Na potrzeby analizy, dokonano podziału badanych na
dwie grupy wiekowe. Do pierwszej zakwalifikowano chorych w wieku do 60 lat, do drugiej zakwalifikowano chorych
w wieku 61 lat i powyżej. Ocenę istotności różnic między
grupami wiekowymi, przeprowadzono za pomocą nieparametrycznego testu Manna-Whitneya dla małych prób.
Pomimo nielicznych grup badanych, można stwierdzić
istotną statystycznie różnicę pomiędzy wynikami badanych
w grupie młodszych i starszych pacjentów w badaniu drugim, w 7 dniu po zabiegu operacyjnym. Również dla wyniku testu przed zabiegiem, wartość prawdopodobieństwa testowego (p) była zbliżona do granicy istotności statystycznej, co oznacza, że wiek różnicuje również sprawność wyjściową badanych (Tab. 1, Ryc. 1).
Wyniki analizy przedstawiono również w formie graficznej, w postaci ujemnej korelacji liniowej. Obie korelacje zarówno przed, jak i po zabiegu są silne, o wysokiej istotności
statystycznej. Równanie prostej regresji pozwala w przybliżeniu ocenić zmianę wyniku testu wraz z wiekiem. Zarówno w teście wykonanym przed operacją, jak i po operacji,
stwierdzono obniżanie się pokonanego dystansu w czasie 6 minut o 6 metrów z każdym rokiem życia (Ryc. 1).
For the purposes of the analysis, the patients were
divided into two age groups. One comprised patients aged
≤ 60 years and the second group included patients aged ≥
61 years. The significance of differences between the groups
was assessed using the non-parametric Mann–Whitney
test for small samples.
Despite the small number of patients in the groups a statistically significant difference was observed between the
groups of younger and older patients in the second test
performed on post-operative day 7. The probability value
(p) was also close to the statistical significance threshold
as regards the test performed before the surgery, which
means that the age also influenced the baseline fitness
level of the patients (Tab. 1, Fig. 1).
The results were presented in a graphic form as a negative linear correlation. The correlations of results obtained before and after the surgery are strong and highly significant. The equation of linear regression allows for approximate evaluation of the change in the test result with age.
The study showed that the distance walked in 6 minutes
decreased by 6 metres with every year of life (Fig. 1) in the
tests performed prior to as well as after the surgery.
tio
np
roh
ibit
ibu
dis
tr
ly -
on
se
lu
rso
na
pe
y is
op
is c
Th
Ryc. 1. Korelacje liniowe testu
Fig. 1. Linear correlation of test results
-
ed
.
feeling during the test. On completion of the test, the above
parameters were determined again and exertion was subjectively assessed by the patient according to the 20 point
Borg scale. The Borg scale is a simple method of evaluating physical work load that is especially useful in patients
with disturbed chronotropism [3].
Statistical analysis of the results was based on the nonparametric Mann–Whitney test for small samples, linear
correlation coefficient and 95% confidence intervals to
assess the effect of rehabilitation.
for
-
Dokonano pomiaru częstości rytmu serca i ciśnienia w pozycji siedzącej. Podczas próby kontrolowano samopoczucie pacjenta. Po zakończeniu testu określono również ww.
parametry oraz wykonano subiektywną ocenę wysiłku wg
20 stopniowej skali Borga. Skala Borga jest prostą metodą
oceny ciężkości pracy, szczególnie pomocną u chorych
z zaburzonym chronotropizmem [3].
Do statystycznego opracowania wyników zastosowano
nieparametryczny test Manna-Whitneya dla małych prób,
współczynnik korelacji liniowej oraz 95% przedziały ufności
dla oceny efektu rehabilitacji.
-
296
-
tio
np
roh
ibit
ed
.
Tab. 1. Charakterystyka wyników
Tab. 1. Summary of results
se
lu
Ryc. 2. Korelacja pomiędzy frakcją wyrzutową a wynikiem testu marszowego w grupie starszych i młodszych badanych
Fig. 2. Correlation between the left ventricle ejection fraction (LVEF) and the walk test results in both age groups
for
pe
rso
na
Tab. 2. Korelacja pomiędzy frakcją wyrzutową a wynikiem testu marszowego w grupie starszych i młodszych badanych
Tab. 2. Correlation between the left ventricle ejection fraction (LVEF) and the walk test results in both age groups
Th
is c
op
y is
W podobny sposób zbadano związek pomiędzy frakcją
wyrzutową lewej komory (EFLV) a wynikami testu korytarzowego. Wyniki testu przed zabiegiem były niemal identyczne jak wyniki testu po zabiegu.
Ponieważ istnieje różnica w poziomie EFLV ze względu
na wiek, który w istotny sposób wpłynął na wynik testu marszowego, analizę zależności obu cech przeprowadzono
przy kontroli czynnika wieku (Tab. 2, Ryc. 2).
Korelacja pomiędzy frakcją wyrzutową i wynikiem testu
korytarzowego ma charakter dodatni i jest na przeciętnym
poziomie, przy czym stwierdzenie to dotyczy tylko starszej
grupy wiekowej (być może wynika to z faktu, że zróżnicowanie frakcji wyrzutowej w młodszej grupie jest bardzo niewielkie) (Tab. 2, Ryc. 2).
The correlation between the left ventricle ejection fraction (LVEF) and the walk test results was measured in a
similar manner. The results obtained before and after the
surgery were almost identical.
Since there was an age-related difference in LVEF
which significantly influenced the walk test results, the
analysis of both characteristics was performed after
adjusting for age (Tab. 2, Fig. 2).
The correlation between the ejection fraction and the
walk test results was positive and moderate. It was only
observed in the group of older patients (probably since
variation in the ejection fraction in the younger group was
very small) (Tab. 2, Fig. 2).
-
-
-
on
ly -
dis
tr
ibu
-
297
-
on
ly -
dis
tr
ibu
se
-
lu
rso
na
pe
for
is c
op
y is
-
Ryc. 3. Korelacja pomiędzy czynnikami: wcześniej przebyty zawał serca a wynik testu marszowego
Fig. 3. Correlation between myocardial infarction history and the walk test results
Th
Ryc. 4. Wartości średnie wraz z 95% przedziałem ufności
Fig. 4. Means and 95% confidence intervals
-
ed
.
tio
np
roh
ibit
Tab. 3. Korelacja pomiędzy czynnikami: przebyty wcześniej zawał serca a wynik testu marszowego
Tab. 3. Correlation between the walk test results and a history of myocardial infarction (MI)
-
298
-
DYSKUSJA
DISCUSSION
Operacja z zastosowaniem sternotomii i krążenia pozaustrojowego, pozwala na kompletną rewaskularyzację naczyń wieńcowych, jednocześnie niosąc za sobą podwyższone ryzyko powikłań około i pooperacyjnych. Powikłaniami związanymi z zastosowaniem krążenia pozaustrojowego są powikłania płucne i neurologiczne. U chorych występują problemy z oddychaniem i wtórnie dochodzi do odruchowego napięcia mięśni obręczy barkowej. Innym powikłaniem są zaburzenia lokomocyjne, związane z pobieraniem do pomostowania żyły odpiszczelowej [4].
Wyniki badań własnych wskazują na lepszy wynik testu
korytarzowego przed zabiegiem, w porównaniu z wynikami
testu po zabiegu operacyjnym. Jednocześnie u chorych po
60 roku życia, wynik testu przed i po leczeniu szpitalnym,
był gorszy niż u chorych młodszych, przed 60 rokiem życia.
Jest to zapewne związane z występowaniem, w tej grupie
pacjentów, szeregu chorób takich jak: zmiany zwyrodnieniowe stawów, zmiany wielonaczyniowe, cukrzyca, objawy
niewydolności serca po wcześniejszym zawale mięśnia sercowego. Do zabiegu operacyjnego kwalifikowani są często
chorzy obarczeni większym ryzykiem powikłań, ocenianym
w EuroScore, niż chorzy młodsi [13]. Chorzy zakwalifikowani do zabiegu pomostowania naczyń wieńcowych to najczęściej osoby korzystające ze świadczeń rentowych, nieaktywne zawodowo oraz często, w obawie o własne życie,
nieaktywne fizycznie.
Na gorsze wyniki w badaniu drugim w obu grupach zapewne wpłynęła przeprowadzona sternotomia oraz pobranie materiału żylnego do przeszczepu.
Bezpośrednio po zabiegach operacyjnych, wartość parametrów oddechowych spada i dopiero po okresie 3 miesięcy można spodziewać się ich częściowej normalizacji
[14,15,16]. Rybicki podaje, że dopiero po roku od zabiegu
stwierdza się znaczącą poprawę parametrów wydolności
fizycznej i oddechowej [17]. Według zaleceń Britisch Thoracic Society z 2001 roku, program rehabilitacji po zabiegach CABG, powinien być dłuższy niż 6 miesięcy, dla osiągnięcia istotnej poprawy. Badania własne wykazały, że
okres bezpośrednio po zabiegu operacyjnym jest ważnym
okresem, a stosowany program rehabilitacji wpłynął istotnie
na poprawę sprawności fizycznej [18,19]. W badaniach własnych uzyskano dodatnią korelację pomiędzy frakcją wyrzutową lewej komory (EFLV) i wynikiem testu marszowego u chorych po 60 roku życia, co jest wynikiem innym niż
w badaniach Korzeniowskiej i wsp.[11]. Otrzymany wynik
jest również rozbieżny z wynikami uzyskanymi przez innych badaczy [5,13,17]. W badaniach własnych stwierdzo-
Surgery involving sternotomy and extracorporeal circulation allows for full revascularization of coronary vessels,
being at the same time connected with a higher risk of
perioperative and post-operative complications. The complications related to the usage of extracorporeal circulation
include neurological and respiratory problems. The latter
may cause a reflex tensing of shoulder girdle muscles. Other
complications include problems with ambulation connected
with harvesting the saphenous vein for grafting [4].
The results of this study indicated that the walk test
results before the surgery were better than the results
obtained after CABG. At the same time the patients over 60
years old did worse in the test both prior to and after the
hospital treatment compared to the patients aged up to 60
years. This is probably connected with the occurrence of
co-morbidities in the former group, such as osteoarthritis,
multivessel disease, diabetes and symptoms of heart failure
after a past myocardial infarction. It is often patients at
higher risk for complications evaluated with the EuroScore
rather than younger patients that are qualified for CABG
[13]. Patients qualified for coronary artery bypass grafting
usually are disability pensioners, do not work and are afraid
for their lives, which are not physically active.
The worse results in the second test in both groups
were probably influenced by the sternotomy and harvesting
the veins for grafting.
Immediately after the surgery respiratory parameters
decrease and it is only 3 months post-surgery that these
indices can be expected to partly return to normal [14,
15,16]. Rybicki stated that a significant improvement in parameters of physical and respiratory capacity could be observed no sooner than a year after surgery [17]. According to
the 2001 recommendations of the British Thoracic Society,
a rehabilitation programme for CABG patients should last
longer than 6 months if a significant improvement is to be
achieved. The results of the present study showed the importance of the immediate postoperative period and demonstrated that the rehabilitation programme used had
a significant effect on improvement of physical fitness [18,
19]. The present study also showed a positive correlation
between the left ventricular ejection fraction (LVEF) and the
walk test results in the patients over 60 years, which is not
consistent with the results obtained by Korzeniowska et. al.
[11]. This finding also differs from results obtained by other
researchers [5,13,17]. The present study demonstrated
a statistically significant effect of a history of myocardial
infarction on the 6-minute walk test results. The patients
is c
op
y is
for
pe
rso
na
lu
se
on
ly -
dis
tr
ibu
tio
np
roh
ibit
ed
.
To examine the correlation between a history of myocardial infarction (MI) and the walk test results, the patients
were divided into a group with no history of MI (12 patients)
and patients with a history of one or two myocardial infarctions (8 patients).
The probability values obtained with the Mann–Whitney
test were statistically significant. The patients with a history
of MI did worse in the walk test and demonstrated a more
pronounced decrease in the test results after the surgery
(Tab. 3, Fig. 3, Fig. 4).
Th
-
Dla zbadania zależność pomiędzy wcześniej przebytym zawałem serca a wynikami testu korytarzowego, dokonano podziału na dwie grupy: badani bez wcześniej przebytego zawału serca (12 osób) oraz badani, którzy przeszli
jeden lub dwa zawały serca (8 osób).
Wartości prawdopodobieństw testowych, uzyskane za
pomocą testu Manna-Whitneya, są istotne statystycznie.
Osoby będące po wcześniejszym zawale serca mają gorsze wyniki testu marszowego oraz większy spadek wyników po zabiegu (Tab. 3, Ryc. 3, Ryc. 4).
-
299
tio
np
roh
ibit
dis
tr
ibu
CONCLUSIONS
1. The differences of the results of the 6-minute walk test
were statistically significant in younger patients after
CABG and in those without a history of myocardial
infarction.
2. There was a positive correlation between the left ventricular ejection fraction and the results of the 6-minute
walk test.
3. The 6-minute walk test is a useful method for assessing
the physical fitness of patients after coronary artery
bypass grafting.
ly -
-
on
PIŚMIENNICTWO / REFERENCES
is c
op
y is
for
pe
rso
na
lu
se
1. Domka-Jopek E, Kielnar R. Znaczenie oceny jakości życia przed i po 3-miesięcznej ambulatoryjnej kardiologicznej rehabilitacji
grupowej u pacjentów z chorobą wieńcową. Fizjoterapia 2005; 3 (4): 355-361.
2. Bochenek A. Kardiochirurgia. Medycyna Praktyczna-Chirurgia 2000; 7 (8): 112-116.
3. Woźniewski M, Kołodziej J, red. Rehabilitacja w chirurgii. I Wyd. Warszawa: PZWL; 2006. str.109-132.
4. Bromboszcz J, Dylewicz P. Rehabilitacja kardiologiczna. II Wyd. Kraków: Elipsa-Jaim; 2006. str.110-117.
5. Storch-Uczciwek A. i wsp. Przydatność sześciominutowego testu marszowego w ocenie tolerancji wysiłkowej pacjentów po
pomostowaniu naczyń wieńcowych. Fizjoterapia 2006;14 (2): 3-9.
6. Kwolek A, red. Rehabilitacja Medyczna. Tom II. Wrocław: Urban&Partner; 2003. str. 320-322.
7. McGavin CR, Gupta SP, McHardy GJR. Twelve-minute walking test for assessing disabililty in chronic bronchitis. Br Med J
1976; 1: 822-823.
8. Łazorczyk M. i wsp. Test korytarzowy 6-minutowy jako prosta miara nietolerancji wysiłku fizycznego chorych z niewydolnością
serca. Fizjoterapia Polska 2005; 5: 98-102.
9. Butland RJA i wsp. Two-,six-,and twelve-minute walking test in respiratory disease.Br Med J 1982; 284: 1007-1008.
10. Froelicher V.F. Excercise testing and training: clinical applications. J Am Coll Cardiol1983; 1: 25-114.
11. Korzeniowska–Kubacka I. Piotrowicz R. Wpływ treningu fizycznego na funkcję skurczową i rozkurczową serca lewej komory u
pacjentów z dysfunkcją mięśnia sercowego. Folia Cardiologica 2003; 10: 153-160.
12. Fudalej D. Nowak Z. Wpływ rehabilitacji na wydolność fizyczną chorych po przebytym zawale serca leczonych metodą
pomostowania naczyń wieńcowych w pierwszym roku po operacji. Fizjoterapia 2001; 9: 16-20.
13. Sztuba M. i in. Wyniki rehabilitacji kardiologicznej pacjentów po zabiegach kardiochirurgicznych a skala EuroScore. Fizjoterapia
2006; 14 (2): 19-24.
14. Farnik-Brodzińska M. i wsp. Rehabilitacja w chorobach układu oddechowego. Katowice: Śląska Akademia Medyczna; 2002.
str. 27-44.
15. BTS Statement Pulmonary Rehabilitation. Thorax 2001; 56: 927-834.
16. Kiwerski J. Rehabilitacja medyczna. Warszawa: PZWL; 2005. str.678-688.
17. Rybicki J. i wsp. Frakcja wyrzutowa lewej komory a wyniki rehabilitacji chorych z chorobą niedokrwienną serca. Post Rehab
1996;10 (4): 61-67.
18. Kazimierska B. Szpitalna rehabilitacja chorych po wszczepieniu pomostów aortalno-wieńcowych w 7 i 14 dniowym modelu
usprawniania. Praca doktorska. AWF Warszawa 2002.
19. Kazimierska B. i wsp. Wpływ wczesnej rehabilitacji na parametry oddechowe pacjentów po pomostowaniu naczyń wieńcowych.
Fizjoterapia 2006; 14 (2): 11-17.
Th
-
WNIOSKI
1. Różnice w wynikach 6-minutowego testu marszowego
były istotne statystycznie u pacjentów młodszych po
pomostowaniu naczyń wieńcowych oraz u tych, którzy
nie posiadają w wywiadzie przebytego zawału serca.
2. Istnieje dodatnia korelacja pomiędzy frakcją wyrzutową
lewej komory a wynikami 6-minutowego testu korytarzowego.
3. Test korytarzowy jest przydatną metodą do oceny stanu fizycznego chorych po pomostowaniu naczyń wieńcowych.
-
who had experienced a myocardial infarction managed to
walk shorter distances in the 6 minutes than the patients
without a history of myocardial infarction and this result
was independent of age. The mean age of the patients with
a history of MI was 63 years, and that of the patients
without a history of MI was 68 years. Storch-Uczciwek did
not find such a correlation [5].
Our results need to be verified in a larger study and
a longer post-operative follow-up period. Nevertheless, the
study confirms the hypothesis concerning the effect of inpatient rehabilitation on the improvement of physical fitness
and concerning the correlation between the 6-minute walk
test and the left ventricular ejection fraction (LVEF).
ed
.
no istotny statystycznie wpływ przebytego wcześniej zawału serca na wynik 6MTM. Chorzy po przebytym zawale serca przeszli krótszy dystans w czasie 6 minut, niż chorzy
bez przebytego zawału i na taki wynik nie miał wpływu wiek
badanych. Średni wiek badanych, po przebytym zawale
serca, wynosił 63 lata, a średni wiek chorych bez zawału
serca wynosił 68 lat. Storch-Uczciwek nie uzyskała takiej
zależności [5].
Uzyskane wyniki wymagają weryfikacji na większym materiale i w dłuższym czasie obserwacji od zabiegu, jednocześnie potwierdziły hipotezę wpływu rehabilitacji szpitalnej na poprawę wydolności fizycznej oraz korelację 6MTK
z frakcją wyrzutową lewej komory (EFLV).
-
300

112 pop_Layout 1

Transkrypt

Podobne dokumenty

This copy is for personal use only

This copy is for personal use only

FULL TEXT - Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości

This copy is for personal use only

This copy is for personal use only

FULL TEXT - Miscellanea Anthropologica et Sociologica

This copy is for personal use only

Wojciech J. Cynarski, Artur Litwiniuk Gry dydaktyczne i ich