Dwumiesi´cznik Nr 3–4 (9–10) maj – sierpieƒ 2002 r

Transkrypt

Najnowsze publikacje
Wydzia∏u Wydawniczego Akademii Obrony Narodowej
al. gen. A. ChruÊciela 103, 00-910 Warszawa, tel./fax 681 37 52
Dwumiesićznik Nr 3–4 (9–10) maj – sierpieƒ 2002 r. Rok II ISSN 1642-0128
• Lotnictwo w bojowym
poszukiwaniu i ratownictwie
M. Kozub
• Lotnictwo wojsk làdowych
w operacjach po∏àczonych
M. Kozub
• Operacje pozawojenne si∏
powietrznych
B. Zdrodowski, M. Marsza∏ek
• Studia z dziejów
polskiej techniki wojskowej
od XVI do XX wieku
red. J. Wojtasik
• Bezpieczeƒstwo
zewn´trzne
Rzeczypospolitej Polskiej
red. T. Jemio∏o, K. Malak
• Patriotyzm – ObronnoÊç –
Bezpieczeƒstwo
red. E.A. Weso∏owska,
A. Szeranc
• Rozpoznanie satelitarne
USA i Federacji Rosyjskiej
G. Nowacki
•Poradnik metodyczny autorów
prac kwalifikacyjnych
M. CieÊlarczyk, P. Krawczyk, Z. Korulczyk
OD REDAKCJI
Public relations narodzi∏o si´ w USA pod koniec XIX wieku. W latach 30. kolejnego stulecia zosta∏o uj´te przez Arthura Paga w pi´ç zasad aktualnych do dzisiaj. Dwie z nich mówià o koniecznoÊci prowadzenia
komunikacji wewn´trznej. Kwestia ta dotyczy równie˝ uczelni wy˝szych, chocia˝ ich autor mia∏ na myÊli
g∏ównie firmy o charakterze gospodarczym.
Wysyp czasopism uczelnianych nastàpi∏ na poczàtku lat 90. Obecnie funkcjonuje ich oko∏o pi´çdziesićiu z tendencjà wzrostu. Ka˝de z pism akademickich jest inne, choç tytu∏y si´ powtarzajà. Niemal wszystkie podnoszà poziom edytorski. Sà miesićzniki, dwumiesićzniki, kwartalniki. Przypominajàca wyglàdem
dziennik „Gazeta Szko∏y Wy˝szej im. Paw∏a W∏odkowica” z P∏ocka wychodzi raz na pó∏ roku.
Kilka gazet zachowa∏o w tytule wyraz „biuletyn”. Nie zawsze odzwierciedla on jednak charakter pisma.
Tylko nieliczne wychodzà poza tematyk´ swojej uczelni, ale nawet w nich mo˝na znaleêç publicystyk´, a nie
tylko suchà bie˝àcà informacj´. Dla przyk∏adu: redakcja „˚ycia Akademickiego” (Akademia Wychowania Fizycznego we Wroc∏awiu) komentuje wydarzenia polityczne, zamieszcza wywiady ze znanymi osobami, cz´sto nie zwiàzanymi z uczelnià. W nieco mniejszej skali wykonuje to „G∏os Uczelni” (Uniwersytet Miko∏aja Kopernika w Toruniu). „Vivat Academia!”, miesićznik akademickiego Êrodowiska Trójmiasta, wydaje i finansuje Uniwersytet Gdaƒski, natomiast redakcja zbiera i publikuje informacje o dziewićiu uczelniach Gdaƒska
i Gdyni. Przedstawia tak˝e ró˝nego typu wiadomoÊci o istotnych wydarzeniach w tych miejscowoÊciach.
Najwy˝szej rangi uczelnia wojskowa – Akademia Obrony Narodowej, której status zgodnie z duchem
czasu ewoluuje w kierunku cywilno-wojskowym, wydaje dwa czasopisma: „Zeszyty Naukowe” (kwartalnik)
oraz „Biuletyn AON” (dwumiesićznik). Pierwsze z nich, jak sam tytu∏ wskazuje – ma charakter naukowy
i w du˝ej mierze ponadczasowy. W „Biuletynie” natomiast umieszczone sà wydarzenia i informacje bie˝àce,
artyku∏y o charakterze historycznym – bezpoÊrednio lub poÊrednio wià˝àce si´ z naszà uczelnià oraz rubryka „By j´zyk by∏ gi´tki...”. W ka˝dym egzemplarzu prezentujemy interesujàce pozycje ksià˝kowe, znajdujàce
si´ w bibliotece AON.
W celu urozmaicenia naszego czasopisma, redakcja proponuje nowy i jak˝e ciekawy sta∏y temat zwiàzany z „globalizacjà”, wokó∏ której toczà si´ liczne – wrćz goràce, lecz nierzadko uproszczone dyskusje. Budzi ona wiele ludzkich obaw, bardziej lub mniej uzasadnionych. Na to w pe∏ni aktualne zagadnienie b´dà mogli wypowiadaç si´ Czytelnicy. JeÊli Paƒstwo zaaprobujecie tà dodatkowà tematyk´, publikowane b´dà równie˝ polemiki w tym zakresie.
Czasopisma uczelniane adresowane sà g∏ównie do pracowników szkó∏ wy˝szych. Poniewa˝ tematyki
studenckiej nie pomijajà, czego dowodem jest chocia˝by najnowszy numer naszego „Biuletynu” – na ich ∏amach powinni znacznie cz´Êciej goÊciç autorzy – studenci.
Jako nowemu redaktorowi naczelnemu, co oczywiste – zale˝y mi na tym, aby umieszczane teksty w naszym dwumiesićzniku zachowa∏y swój poziom j´zykowy i edytorski, by∏y nadal „strawne” i ciekawe.
Lecznica dla zwierzàt
Leczenie, chirurgia, rentgen, profilaktyka, badania laboratoryjne, diety lecznicze.
WIZYTY DOMOWE NA TELEFON tel. 681-53-10,
Akademia Obrony Narodowej, al. gen. A. ChruÊciela 85.
Przyjmuje od poniedzia∏ku do piàtku w godz. 8.00–20.00; w soboty w godz. 10.00–15.00.
Biblioteka Klubu
Dla pracowników AON czynna:
poniedzia∏ek, wtorek, czwartek w godz. 14.00–19.00, piàtek w godz. 10.00–15.00.
Dla dzieci czynna:
2 kwietnia w Gmachu Biblioteki G∏ównej zosta∏a uruchomiona pracownia internetowa.
Czynna: pon.–czw. w godz. 8.00–18.00, pt. w godz. 8.00–15.00.
W Klubie AON mo˝na zamawiaç bilety na wszystkie przedstawienia
Teatru Powszechnego.
Informacje i sprzeda˝: Klub, p. 11, tel. 681 30 85.
Klub AON zaprasza wszystkich grajàcych w bryd˝a sportowego do udzia∏u w rozgrywkach w ka˝dy czwartek od godz. 17.00, Klub, s. 203.
Biuletyn Akademii Obrony Narodowej
Redaktor naczelny: dr Dominik Strasburger tel. 681-35-16,
sekretarz redakcji: mgr Ewa Kostka, tel./fax 681-40-32, e-mail:[email protected]
redaktor: mgr Anna Doraczyƒska, tel. 681-46-64,
sta∏a wspó∏praca: mjr dypl. mgr in˝. Dariusz Kryszk,
projekt graficzny: pp∏k mgr Marek Jarzàbek, Genowefa Majchrowska, opracowanie graficzne, sk∏ad i ∏amanie: Dariusz ¸ysio,
fotografie: Irena Koziarek, st. chor. sztab. Zdzis∏aw Rutkowski, korekta, naÊwietlanie i druk: Wydzia∏ Wydawniczy AON. Zam. 955/WW
Adres redakcji: Akademia Obrony Narodowej 00-910 Warszawa 72-Rembertów, al. gen. A. ChruÊciela 103, bl. 25
Wydawca: Akademia Obrony Narodowej
Redakcja zastrzega sobie prawo do skrótów i adiustacji nades∏anych tekstów. Materia∏ów nie zamówionych nie zwracamy.
Na ok∏adce: Egzamin pisemny z j´zyka obcego (SJO AON).
Sentencje pochodzà z ksià˝ki Bogdana Szulca O wojnie, wojsku i ˝o∏nierzach – dla ˝o∏nierzy... (myÊli – aforyzmy – sentencje), Toruƒ 1995.
Z ˝a∏obnej karty
• 3 czerwca 2002 r. zmar∏ w wieku 56 lat p∏k rez. dr Ryszard O˝adowicz, wieloletni nauczyciel akademicki, odznaczony wieloma odznaczeniami paƒstwowymi i resortowymi.
Spis treÊci
W numerze...
Promocja 2001/2002
2
Wydarzenia
15
Z ˝ycia uczelni
20
Ze sportu
34
Nasze tradycje
– W Rembertowskiej Alma Mater.
Wspomnienia
36
Globalizacja
42
By j´zyk by∏ gi´tki...
46
Na pó∏ce z ksià˝kami
47
Promocja
PROMOCJA 2001/2002
romocja rozpocz´∏a si´ od Mszy Âwi´tej w KoÊciele Garnizonowym. Zgromadzeni wys∏uchali
kazania wyg∏oszonego przez ks. prof. p∏k. Jerzego
Syryjczyka, w którym mówca podkreÊli∏ wa˝nà funkcj´ myÊlenia, jakà pe∏ni w ˝yciu cz∏owieka i spo∏eczeƒstwa. Wed∏ug niego cz∏owiek nie tworzy wiedzy,
tylko jà odkrywa.
Wrćzenie nagród i dyplomów absolwentom
Akademii nastàpi∏o w sali kinowej Klubu AON.
Na zaproszenie rektora przyby∏o wielu znakomitych goÊci, m.in. Jerzy Szmajdziƒski – minister obrony narodowej, Marek Ungier – przedstawiciel prezydenta RP, gen. dyw. Józef Flis – zast´pca szefa
SG WP, dyrektorzy departamentów MON: gen.
dyw. Zbigniew Jab∏oƒski (kadr), p∏k Roman Polak
(bud˝etowy), p∏k Ryszard Chyrzyƒski (spraw socjalnych i rekonwersji), gen. bryg. Witold Szymaƒski –
szef sekretariatu MON, przedstawiciele SG i rodzajów si∏ zbrojnych: gen. bryg. Stanis∏aw Filipiak –
szef Zarzàdu Logistyki, gen. dyw. Aleksander Poniewierka – zast´pca dowódcy Wojsk Làdowych,
gen. dyw. Czes∏aw Mikrut – zast´pca dowódcy
P
Busz. Swojà obecnoÊcià zaszczyci∏y nas równie˝ w∏adze innych uczelni: p∏k dr hab. Andrzej Chojnacki –
prorektor WAT, kmdr Roman Rychter – prorektor
Akademii Marynarki Wojennej, p∏k dr Zbigniew
Wertejuk – komendant Wojskowego Instytutu Chemii i Radiometrii oraz attach¯ Niemiec – p∏k Urlich
Kastilan, Republiki Czeskiej – p∏k Miros∏aw Nezdaril, Republiki Francuskiej – kmdr por. Pierr Beaussant, Republiki S∏owacji – p∏k Józef Victorin,
a tak˝e w∏adze Gminy Warszawa-Rembertow:
Krzysztof Osiƒski – burmistrz oraz Dariusz Jankowski – wiceprzewodniczàcy Rady Gminy Rembertów.
Najwa˝niejsi 12 lipca byli jednak absolwenci,
koƒczàcy studia dyplomowe i podyplomowe. To
g∏ównie do nich zwróci∏ si´ w promocyjnym wystà pieniu komendant - rektor AON gen. dyw. prof.
dr hab. Boles∏aw Balcerowicz:
Prosz´ Paƒstwa!
G∏ównymi bohaterami spoÊród zgromadzonych
na tej sali sà dziÊ – jak to rokrocznie podkreÊlamy –
nasi Êwie˝o promowani absolwenci.
Oni stanowià dla Akademii
powód do dumy jako kolejny zast´p ludzi w mundurach oraz cywilów starannie i wielostronnie
wykszta∏conych, nastawionych na
nowoczesne, zorientowane ku
przysz∏oÊci myÊlenie, przygotowanych do s∏u˝enia Ojczyênie na
wa˝nych posterunkach w wojsku,
poza wojskiem oraz do Êmia∏ego
podejmowania wyzwaƒ do realizowania trudnych zadaƒ z dziedziny bezpieczeƒstwa i obronnoÊci naszego paƒstwa.
Ka˝dy koniec roku akademicDostojni goÊcie podczas promocji w sali kinowej Klubu
kiego jest naturalnà cezurà sk∏aniajàcà do podsumowaƒ.
WLOP, kmdr Jerzy Ch∏opecki – szef Sztabu MaryUwzgl´dniajàc troch´ przedwakacyjny, radosny
narki Wojennej, duszpasterze: ks. prof. p∏k Jerzy Sy- nastrój, chcia∏bym tylko pokrótce podzieliç si´
ryjczyk, ks. p∏k prof. Marian Bendza, ks. p∏k Adam z Paƒstwem pewnymi refleksjami.
Pilch, przedstawiciele dowództwa Garnizonu: p∏k
Po pierwsze: to by∏ dobry, owocny rok. AkadeJan Cieçka i ˚andarmerii Wojskowej: p∏k Krzysztof mia – mimo koniecznych zmian organizacyjnych –
2
Akademii Obrony Narodowej nr 9–10/2002
Promocja
niczego ze swego dorobku nie uroni∏a, co wićej, ów doÊç szerokie. W centrum uwagi, w centrum naszych
dorobek wydatnie i kreatywnie pomno˝y∏a. Jej po- wysi∏ków pozostawa∏o (niezmiennie) kszta∏cenie
zycja zarówno w si∏ach zbrojnych, jak i w Êwiecie na- oficerów m∏odszych na studiach dyplomowych i ofiuki, w Êrodowiskach opiniotwórczych naszego paƒ- cerów starszych na studiach podyplomowych. W mistwa jest coraz mocniejsza. Równie˝ na forum jajàcym roku akademickim prowadziliÊmy ponadto
mi´dzynarodowym nasze myÊli, koncepcje i opinie szereg innego rodzaju dydaktycznych przedsi´wzi´ç.
sà w cenie. Nasz g∏os jest coraz wyraêniej s∏yszalny,
Oprócz cieszàcego si´ zas∏u˝onà renomà rocznea obecnoÊç naszych ludzi w liczàcych si´ gremiach go studium dla elitarnej grupy pu∏kowników (tzw.
coraz bardziej po˝àdana.
PSOS) coraz bardziej znane
DziÊ nasza Akademia jest
stajà si´ Wy˝sze Kursy Obronjednà z narodowych uczelni
ne. Uczestnicy tych kursów to
natowskich. W tym gronie po
ludzie zajmujàcy wa˝ne pozykilku latach obecnoÊci dopracje w strukturach paƒstwa –
cowaliÊmy si´ wićej ani˝eli
parlamentarzyÊci, sekretarze
dobrej renomy. JesteÊmy poi podsekretarze stanu, wojestrzegani jako zespó∏ ludzi
wodowie, dyrektorzy departakreatywnych, dobrze zorganimentów, starostowie... Liczba
zowanych, otwartych. Dyspotych znakomitych absolwennujemy pewnymi, szczególnytów jest imponujàca (ok. 1800
mi atutami, bowiem w naszej
osób w ciàgu 7 lat).
uczelni ÊciÊle ∏àczymy dzia∏al*
noÊç dydaktycznà z dzia∏alnoJakoÊç procesu edukacji jest
Êcià naukowà. Wyjàtkowo stag∏ównie funkcjà przekazywarannie przygotowujemy do
nych treÊci oraz metod tego
specyficznej funkcji naszych
przekazu. W treÊciach (w pronauczycieli akademickich. To
gramach) staramy si´ tworzyç
nas (pozytywnie) wyró˝nia.
sensownà kompozycj´ klasyki
B´dàc w Sojuszu, wpisujàc si´
sztuki wojennej z analizà tego,
w jego standardy, doktryny,
co nowe i niezupe∏nie jeszcze
procedury – potrafiliÊmy zarozpoznane, m.in. zarzàdzanie
chowaç pewne niez∏e „stare”
kryzysowe, operacje inne ni˝
w∏aÊciwoÊci, a w tym umiej´twojenne itp.
noÊç przygotowywania i proW formach – coraz barKpt. Jaros∏awa Gromadziƒskiego
wadzenia (licznych) çwiczeƒ.
dziej preferowane sà te, które
(prymusa promocji 2001/2002)
wyró˝nia minister obrony narodowej
ObecnoÊç oraz uczestnictwo
zmuszajà profesorów i stuoficerów (i cywilów) armii nadentów do wspólnego poszutowskich i partnerskich (spoza Sojuszu) w najroz- kiwania w∏aÊciwych rozwiàzaƒ.
maitszych przedsi´wzićiach AON – to ju˝ norma,
Kultywujemy to, co od dziesićioleci, od czasów
codziennoÊç.
Wy˝szej Szko∏y Wojennej, od m.in. gen. Kutrzeby
Dla przyk∏adu podam, ˝e liczba çwiczàcych, jest naszà specjalnoÊcià – umiej´tnoÊç perfekcyjne„pó∏çwiczàcych” i obserwatorów çwiczenia „Czer- go przygotowania, prowadzenia çwiczeƒ. W zwieƒwiec–2002” wynios∏a 26 osób z 7 krajów. (Przez je- czajàcym ca∏oroczne wysi∏ki tygodniowym çwiczeniu
den dzieƒ jako obserwatorzy w∏àczeni byli attach¯ uczestniczy ca∏a Akademia z komendantem i profez 18 krajów). Godne równie˝ odnotowania jest surà na czele. Profesjonalistom nie musz´ nadmieszczególnie zainteresowanie w korzystaniu z na- niaç, ˝e obok wartoÊci dydaktycznych tego typu
szych doÊwiadczeƒ ze strony kolegów z paƒstw nie- przedsi´wzićie jest doskona∏à okazjà do badaƒ
natowskich: S∏owacji, Rumunii, a ostatnio Ukrainy. i eksperymentów. W tym roku rzecz dotyczy∏a WieWychodzimy temu zapotrzebowaniu naprzeciw.
lonarodowych Po∏àczonych Si∏ Zadaniowych.
W mijajàcym roku akademickim powsta∏o te˝
Prosz´ Paƒstwa!
w uczelni wiele prac naukowo-badawczych, wa˝nych
G∏ównym zadaniem, misjà Akademii jest spe∏- zarówno dla rozwoju teorii, jak i praktyki obronnonianie powinnoÊci edukacyjnych. Ich spektrum jest Êci paƒstwa. Mi´dzy innymi dotyczy∏y one: dialekty-
3
Promocja
ki pokoju, kryzysu i wojny, teorii sztuki wojennej,
Osiàgnićia zawodowe wszystkich absolwentów
teorii bezpieczeƒstwa, ale tak˝e zarzàdzania prze- Akademii Obrony Narodowej b´dà uwa˝nie Êledzostrzenià powietrznà, operacji po∏àczonych, wspó∏- ne przez kadr´ dydaktyczno-naukowà. Wasze przypracy cywilno-wojskowej, systemów wsparcia.
sz∏e sukcesy zawodowe i pomyÊlnoÊç osobista stanà
Pok∏osiem wysi∏ków nasi´ tak˝e naszà radoÊcià.
ukowych jest znaczna liczba
Dbajcie, Panowie oficerowie,
ró˝nego rodzaju publikacji,
o dobre imi´ tej Alma Mater,
egorocznym prymusem
w tym – ksià˝ek, artyku∏ów,
która otworzy∏a przed Wami
naszej uczelni zosta∏
mniejszych pozycji, które ukaszerokie mo˝liwoÊci zrealizokpt. Jaros∏aw Gromadziƒzywa∏y si´ zarówno w kraju,
wania s∏u˝bowych i osobistych
ski (Êrednia 5,0). To jemu
jak i za granicà. Niektóre
planów ˝yciowych.
przypad∏a nagroda miniz nich zyska∏y uznanie i rozStudia w Akademii Obrostra obrony narodowej.
g∏os.
ny
Narodowej
obligujà do wyZ drugà lokatà studia
kazywania
si´
fachowà wieukoƒczy∏ kpt. Marek Gryga
Drodzy Absolwenci!
dzà,
wra˝liwoÊcià
moralnà,
(Êrednia 4,98), a z trzecià
Przede wszystkim chcia∏wysokà
kulturà
osobistà
i takkpt. nawig. Robert Kubym Wam podzi´kowaç za
tem.
Spe∏niajcie
Panowie
Wacharski (Êrednia 4,98).
Wasz wysi∏ek w zdobywaniu
sze powinnoÊci w sposób rzewiedzy, za wspólne nasze wytelny, rozwa˝ny i màdry.
si∏ki w dociekaniu prawdy,
Panowie Oficerowie! Dzieƒ
a tak˝e za Wasz udzia∏ w tworzeniu wspólnego promocji pewnie jest tym wymarzonym, ale zapewuczelnianego dobra – historii AON. Tu w Rember- niam, ˝e za czas jakiÊ zat´sknicie za tà uczelnià,
towie spotkaliÊcie ludzi Wam ˝yczliwych, otwartych a wi´kszoÊç z Was i tak jeszcze niejeden raz do niej
na Wasze potrzeby. StaraliÊmy si´ uczyniç wszystko, powróci. Pozwólcie, ˝e goràce s∏owa wdzićznoÊci
co mo˝liwe, aby czas
i uznania skieruj´ do naprzez Was tu sp´dzony by∏
szej kadry dydaktycznoowocny. StaraliÊmy si´
-naukowej i wszystkich
umo˝liwiç Wam kontakt
pracowników Akademii,
ze znakomitoÊciami Êwiaktórzy nie szcz´dzili si∏,
ta nauki, polityki – ludêmi
wiedzy i umiej´tnoÊci
rozpoznawalnymi w Polw trosce o sprawny przesce i za jej granicami. Pabieg studiów.
nowie oficerowie – gratu˚ycz´ Wszystkim duluj´ Wam dyplomów.
˝o zdrowia, satysfakcji
Gratuluj´ g∏´bokiej i doz osiàgni´ç oraz wiele
brej przemiany, jaka
osobistej pomyÊlnoÊci.
w Was si´ przez czas z nami sp´dzony dokona∏a.
***
Gratuluj´ oficerom WojWyró˝niono nast´puska Polskiego oraz armii
j
à
c
e
prace dyplomowe:
zaprzyjaênionych: Francji,
S∏owacji i W´gier.
Mamy nadziej´, Pano• nagroda pierwszego
wie Oficerowie, drodzy
stopnia – kpt. Jerzy Taranasi goÊcie i ju˝ absolsiuk: „Wp∏yw Êrodowiska
wenci, ˝e wraz ze swoimi
pracy na dzia∏alnoÊç
rodzinami powi´kszycie
wspó∏czesnego dowódcy
grono sympatyków naszew Si∏ach Powietrznych”
go kraju, ˝e w pamići
• nagroda drugiego
Waszej pozostanie to, co
stopnia – kpt. Tomasz SywartoÊciowe, dobre.
ka∏a: „Rodzaje zadaƒ
T
Wyró˝nieni studenci na moment przed dekoracjà
4
Promocja
oraz sposoby ich realizacji przez wojska
w operacji wymuszania pokoju”
• nagroda drugiego stopnia – kpt. Arkadiusz Miko∏ajczyk: „Warunki zwyci´stwa na
wspó∏czesnym polu walki”
W br. Wydzia∏ Wojsk Làdowych (79 absolwentów) i Wydzia∏ Lotnictwa i Obrony Po wietrznej (26 absolwentów) ukoƒczy∏o 105
oficerów. Studia podyplomowe ukoƒczy∏y
223 osoby.
Osobnà grup´ absolwentów stanowià oficerowie (w stopniu podpu∏kownika i pu∏kownika) rocznych Podyplomowych Studiów
Operacyjno-Strategicznych (PSOS) i Podyplomowych Studiów Operacyjno -Logistycz nych (PSOL). Absolwenci stanowià elit´ wy˝szej kadry oficerskiej Wojska Polskiego.
Minister obrony narodowej gratuluje studentom i s∏uchaczom
studiów podyplomowych osiàgni´tych wyników
Ukoƒczenie studiów podyplomowych w AON
jest jednym z kryteriów koniecznych do ubiegania si´ o najwy˝sze stanowiska i godnoÊci wojskowe.
Akademia Obrony Narodowej prowadzi równie˝ czteroletnie
studia doktoranckie. Kszta∏ci si´ na nich blisko 100 potencjalnych
pracowników nauki.
KoniecznoÊç przygotowania kadry Wojska Polskiego do funkcjonowania w strukturach Sojuszu Pó∏nocnoatlantyckiego zaowocowa∏a uruchomieniem kszta∏cenia oficerów na szczeblu taktyczno-operacyjnym. Sà to m.in. kursy zwiàzane z problematykà: integracji
z NATO, dowódców oddzia∏ów, oficerów wojsk lotniczych i obrony
powietrznej, walki radioelektronicznej, przygotowania do s∏u˝by
w instytucjach NATO. Ogó∏em w kursach tego typu bierze udzia∏
rocznie blisko 300 osób. Akademia prowadzi równie˝ cykliczne kursy mi´dzynarodowe przygotowujàce oficerów do udzia∏u w operacjach pokojowych prowadzonych pod egidà ONZ i NATO. Jest to
bezpoÊredni wk∏ad uczelni w program „Partnerstwa dla Pokoju”.
Uczelnia nasza, oprócz edukacji oficerów, wype∏nia jeszcze jedno wa˝ne zadanie o charakterze ogólnopaƒstwowym. Polega ono na
kszta∏ceniu obronnym kierowniczych kadr ˝ycia paƒstwowego.
W ka˝dym roku akademickim blisko 200 przedstawicieli parlamentu, administracji paƒstwowej i samorzàdowej kszta∏ci si´ na Wy˝szych Kursach Obronnych. Ponadto wydzia∏y Akademii prowadzà,
otwarte dla Êrodowiska cywilnego, podyplomowe studia z zakresu:
obronnoÊci paƒstwa; edukacji obronnej i zarzàdzania kryzysowego;
bezpieczeƒstwa informacyjnego; bezpieczeƒstwa ekologicznego.
Dydaktyczna dzia∏alnoÊç akademii na rzecz Êrodowiska cywilnego,
to równie˝ zaoczne i wieczorowe studia magisterskie bezpieczeƒstwa narodowego, historii, ekonomi, oraz na kierunku lotnictwo
(∏àcznie 350 tegorocznych absolwentów). Studia te zaspokajajà potrzeby Êrodowiska cywilnego oraz pozwalajà w pe∏ni wykorzystaç
potencja∏ naukowy i baz´ dydaktycznà uczelni.
G∏ównie jednak dzia∏alnoÊç edukacyjna Akademii skierowana
Na uroczystoÊç licznie przyby∏y rodziny
jest
na sfer´ obronnoÊci i wojskowoÊci. Ogó∏em w Akademii Obroabsolwentów
ny Narodowej kszta∏ci si´ blisko 2500 osób.
EK
5
PROMOCJ
Na zdjćiach kadra AON wraz
z tegorocznymi absolwentami...
Wydzia∏u Wojsk Làdowych
...W
Wydzia∏u Lotnictwa
...W
i Obrony Powietrznej
6
CJA 2002
Podyplomowego Studium ObronnoÊci Paƒstwa
...P
...ii Podyplomowego
Studium Operacyjno-Logistycznego
7
Promocja
ZdobyliÊmy solidnà wiedz´
– mówià tegoroczni absolwenci AON
Kpt. in˝. Jaros∏aw Gromadziƒski (31 lat). Absolwent WSOWZmech we Wroc∏awiu (1994). S∏u˝b´
pe∏ni∏ w 14 Brygadzie Zmechanizowanej im. Bohaterów Westerplatte w Elblàgu na stanowisku dowódcy batalionu zmechanizowanego. Ukoƒczy∏
Wy˝szy Kurs Specjalistyczny Dowódców Batalionu
(1997) z pierwszà lokatà (Êrednia 5,0).
Dalszà s∏u˝b´ b´dzie pe∏ni∏ na stanowisku
specjalisty
w Zarzàdzie Strategicznego Planowania Rozwoju si∏
zbrojnych SG WP.
– Studia w Aka-demii poszerzy∏y moje horyzonty myÊlowe. Wiedza, którà
zdoby∏em, w du˝ym
stopniu by∏a niedost´pna w jednostce.
Je˝eli chodzi o program kszta∏cenia, to
bardzo ciekawa jest
wymiana studentów
mi´dzy naszà Akademià a Akademià
Bundeswehry w Hamburgu. Dzi´ki temu mogliÊmy
zapoznaç si´ z zakresem problemów dowodzenia
i sposobem opracowania çwiczeƒ. Niejednokrotnie
okazywa∏o si´, i˝ w naszej uczelni poziom nauczania
jest du˝o wy˝szy ni˝ na Zachodzie. Poza tym AON
kszta∏ci zgodnie z procedurami natowskimi, zaÊ
w Akadamii Bundeswehry du˝à rol´ odgrywajà
struktury narodowe, co niejednokrotnie jest ze sobà sprzeczne, chocia˝ tak byç nie musi. Uwa˝am, i˝
pod wzgl´dem procesu planowania AON kszta∏ci
du˝o lepiej. Na çwiczeniu w Hamburgu byliÊmy niestety tylko tydzieƒ. Wed∏ug mnie takie wymiany powinny byç nieco d∏u˝sze. Pierwszy tydzieƒ powinien
byç przeznaczony na zapoznanie z systemem nauczania, a dopiero nast´pny na samo çwiczenie. Pobyt w Akademii w Hamburgu znacznie wzbogaci∏
naszà wiedz´. Sàdz´, ˝e powinniÊmy dokonywaç wy-
8
miany grup równie˝ pomi´dzy innymi uczelniami,
z którymi wspó∏pracujemy.
Je˝eli chodzi o çwiczenia w Akademii, to sà one
stopniowane – od najprostszych do najtrudniejszych. Nie odzwierciedlajà jednak çwiczeƒ w jednostce. W tej uczelni uzyskaliÊmy wiedz´ ogólnà, dzi´ki której b´dziemy mogli pracowaç w ró˝nych
jednostkach, poznajàc ich specyfik´.
W Akademii pozna∏em wspania∏ych ludzi: nauczycieli, kolegów. Kadra AON jest wspania∏a, m∏oda, otwarta na nowe koncepcje. Przez dwa lata
wspó∏pracowa∏em z wyk∏adowcami z Zak∏adu Taktyki Ogólnej. Niejednokrotnie nam pomagali, za co
jestem niezmiernie wdzićzny.
Poza tym z takiej bazy szkoleniowej nie korzysta∏em na ˝adnym kursie. Codziennie chodzi∏em na basen, si∏owni´, korzysta∏em z internetu, bazy biblioteki. Jest to miejsce, w którym oprócz zdobywania
wiedzy znajduje si´ wszystko, co jest potrzebne do
zrelaksowania si´ i uprawiania sportu. Z mojego
punktu widzenia – idealne miejsce.
Kpt. in˝. Marek Gryga (32 lata). Absolwent
WSOWZmech we
Wroc∏awiu (II lokata) w specjalnoÊci „Rozpoznanie
Wojskowe” (1993).
By∏ m.in. zast´pcà
dowódcy batalionu
specjalnego 1 pu∏ku
specjalnego
w Lubliƒcu.
Wi e l o k r o t n y
uczestnik çwiczeƒ
z si∏ami specjalnymi NATO. W latach 1996-1997 s∏u˝y∏ na Wzgórzach
Golan w charakterze oficera operacyjnego ds. planowania (t∏umacz).
By∏ równie˝ oficerem ∏àcznikowym
przy brytyjskiej jednostce specjalnej w Londynie.
Promocja
W 1999 r. ukoƒczy∏ Mi´dzynarodowy Kurs Obserwatorów ONZ w Kielcach (UNMOC). Biegle
w∏ada j´zykiem angielskim oraz w stopniu zaawansowanym rosyjskim.
Dalszà s∏u˝b´ b´dzie pe∏ni∏ jako oficer specjalista w Zarzàdzie Systemów Dowodzenia i ¸àcznoÊci
SG WP.
– Studia w AON by∏y dla mnie okresem wyt´˝onej pracy. Mia∏em wówczas okazj´ zapoznaç si´
z zasadami funkcjonowania innych rodzajów si∏
zbrojnych i wojsk, co wzbogaci∏o mojà dotychczasowà wiedz´. Uczestniczy∏em równie˝ w szeregu çwiczeƒ programowych, dzi´ki czemu zdoby∏em niezb´dne doÊwiadczenie w dziedzinie planowania
i organizacji rozpoznania na ró˝nych szczeblach organizacyjnych. Pobyt w murach Akademii umo˝liwi∏
mi tak˝e poznanie wielu wyk∏adowców, posiadajàcych bogatà wiedz´ w dziedzinach przez nich wyk∏adanych oraz kolegów – studentów, którzy wielokrotnie s∏u˝yli mi swojà pomocà.
Moim zdaniem program studiów w Akademii
zosta∏ u∏o˝ony poprawnie. W toku nauczania po∏o˝y∏bym jednak wi´kszy nacisk na przyswajanie j´zyków obcych (tak, aby ka˝dy absolwent w∏ada∏ nimi
na poziomie II stopnia) i analiz´ wspó∏czesnych
konfliktów zbrojnych (zbyt ma∏a iloÊç zaj´ç na ten
temat z historii sztuki wojennej). Ponadto scenariusze çwiczeƒ (oprócz wprowadzajàcych) powinny odpowiadaç charakterowi scenariuszy konfliktów lokalnych ostatnich dziesićioleci. Oznacza∏oby to
cz´Êciowe, aczkolwiek nie ca∏kowite, odejÊcie od
„klasycznych” sposobów prowadzenia dzia∏aƒ na
rzecz operacji po∏àczonych o wielowymiarowym
i nie zawsze jasnym z politycznego punktu widzenia
charakterze. Ciekawe by∏oby równie˝ wprowadzenie do programu studiów wizyt na mi´dzynarodowych targach uzbrojenia, zak∏adów przemys∏u
obronnego, jak i spotkaƒ z ludêmi zajmujàcymi si´
problematykà szeroko poj´tej obronnoÊci. Warta
rozwa˝enia by∏aby te˝ wymiana studentów z uczelniami zaprzyjaênionych paƒstw (nie tylko Akademia
Dowodzenia Bundeswehry w Hamburgu, ale i adekwatne uczelnie z USA, Wielkiej Brytanii, Francji,
Szwecji, Estonii, Czech czy W´gier) oraz uczestnictwo we wspólnych çwiczeniach.
Absolwent AON powinien byç, moim zdaniem,
cz∏owiekiem bardziej obytym w kontaktach mi´dzynarodowych, posiadajàcym szerokie horyzonty myÊlowe,
otwartym na nowe idee i o du˝ych zdolnoÊciach kreatywnych, a mniej oficerem – rzemieÊlnikiem.
Kpt. nawig. in˝. Robert Kucharski (31 lat).
Ukoƒczy∏ WOSSP w D´blinie (1994) jako prymus.
By∏ nawigatorem systemu làdowania oraz szefem
sztabu 1 eskadry w 13 Pu∏ku Lotnictwa Transportowego w Krakowie. W 1996 r. ukoƒczy∏ kurs WKDO
w D´blinie. Od 1998 do 2000 roku by∏ instruktorem
w Katedrze Nawigacji Lotniczej „szko∏y orlàt”
w D´blinie. Ukoƒczy∏ kurs j´zyka angielskiego. Dalszà s∏u˝b´ b´dzie pe∏ni∏ w Dowództwie WLiOP jako
m∏odszy specjalista w Szefostwie Ruchu Lotniczego.
– Studia w Akademii ogromnie poszerzy∏y mojà
wiedz´. Umo˝liwi mi ona dalszà s∏u˝b´ w wojsku.
Ciekawym doÊwiadczeniem podczas studiów
w Akademii Obrony Narodowej by∏y tegoroczne çwiczenia, podczas których mia∏em m.in. mo˝liwoÊç
uczestniczenia w planowaniu dzia∏aƒ po∏àczonych,
stanowiàcych przysz∏oÊç ca∏ej armii. DoÊwiadczenie,
które zdoby∏em, byç mo˝e wykorzystam w przysz∏oÊci.
Uczelnia posiada du˝à baz´ dydaktycznà i multimedialnà, która pomog∏a nam w dojÊciu do êróde∏
wiedzy. Kadra, która nam t´ wiedz´ przekazywa∏a,
ca∏y czas mobilizowa∏a nas do samodzielnej pracy.
W∏asny wysi∏ek oczywiÊcie owocowa∏ zaliczaniem
sesji i seminariów.
Je˝eli chodzi o pomyÊlne ukoƒczenie, to du˝à rol´ odegra∏o zgranie naszej grupy, co zaowocowa∏o
sukcesem. StaraliÊmy si´ sobie wzajemnie pomagaç.
Dowódcy widzieli i doceniali nasze zaanga˝owanie.
9
Promocja
Jest to rada dla m∏odszych roczników, jak powinni
post´powaç.
Mój koƒcowy wynik jest wić efektem ci´˝kiej
2,5-letniej pracy. Niestety, aby osiàgnàç ten sukces,
wielokrotnie musia∏em poÊwićaç swój czas, kosztem kontaktów z rodzinà.
Korzystajàc z okazji, chcia∏bym podzi´kowaç wyk∏adowcom za ofiarowanà nam pomoc, a tak˝e kolegom za wzajemne wsparcie.
Kpt. Adam Barnabas (36 lat), W´gier, absolwent
Wy˝szej Szko∏y Oficerskiej im. Lajosa Kossutha
w Szentendrze (1987) oraz G∏ównej Szko∏y Pedagogicznej w Budapeszcie
(1994). S∏u˝b´ pe∏ni∏
w Egerze m.in. jako dowódca 24 samodzielnego batalionu rozpoznawczego, dowódca
grupy specjalnej, a nast´pnie oficer odpowiedzialny za szkolenie
zwiadowców, dowódca
kompanii specjalnej
oraz rozpoznawczej.
Posiada drugi stopieƒ
znajomoÊci j´zyka polskiego i angielskiego.
Wykona∏ 162 skoki spadochronowe. Dalszà s∏u˝b´
b´dzie pe∏ni∏ w Sztabie Wojsk Làdowych armii w´gierskiej w Szekesfehervarze w szefostwie rozpoznania jako oficer oceniajàcy szkolenia zwiadowców.
– Chcia∏bym podzi´kowaç pracownikom AON
za pomoc w toku mego studiowania. Kszta∏càc si´
w Akademii, uzyska∏em mo˝liwoÊç poszerzenia zakresu wojskowej wiedzy.
W Polsce spotka∏o mnie mi∏e przyjćie, czuj´ si´
tu bardzo dobrze. Podstawowym celem mojego przyjazdu do Polski by∏o nauczenie si´ j´zyka polskiego.
Poczàtkowo mia∏em du˝e trudnoÊci, gdy˝ wczeÊniej
uczy∏em si´ ogólnopolskiej wersji j´zyka. Dopiero na
I roku spotka∏em si´ z terminologià wojskowà. TrudnoÊci szybko pokona∏em i wydaje mi si´, ˝e uda∏o mi
si´ udowodniç mojà wiedz´ wojskowà, która pojawi∏a si´ w czasie mojego studiowania w Akademii.
Zdoby∏em szerokà wiedz´ wojskowà, która w przysz∏oÊci b´dzie mi pomocna w czasie mojej kariery.
Podczas mojego pobytu w Polsce napisa∏em równie˝
artyku∏ do „Przeglàdu Wojsk Làdowych” na temat
szkolenia oficerów w armii angielskiej, co jest
Êladem mojego pobytu w Polsce.
10
Bardzo mi∏o b´d´ wspomina∏ studia w Akademii
Obrony Narodowej. D∏ugo czeka∏em na promocj´,
a teraz odwrotnie. Czuj´ si´ w Polsce jak w domu.
OsobiÊcie pozna∏em znaczenie powiedzenia „Polak,
W´gier dwa bratanki”. W przysz∏oÊci chcia∏bym
wróciç do Polski i pracowaç w ataszacie.
Por. in˝. Andras Laszlo (30 lat), W´gier, absolwent Wy˝szej Szko∏y Oficerskiej im. Janosa Bolyai
w Budapeszcie (1995). By∏ szefem s∏u˝by pancerno-technicznej w 1 batalionie
remontowym w Budapeszcie,
nast´pnie dowódcà kompanii logistycznej w Egerze.
Ukoƒczy∏ kurs j´zyka polskiego (drugi stopieƒ), niemieckiego (pierwszy stopieƒ)
oraz angielskiego (drugi stopieƒ). Dalszà s∏u˝b´ b´dzie
pe∏ni∏ w Dowództwie Wojsk
Làdowych w Szekesfehervarze jako m∏odszy specjalista
w Oddziale Organizacji
Wojsk.
– Trzyletni okres studiów
w Akademii Obrony Narodowej b´d´ wspominaç
bardzo mi∏o. Mia∏em bardzo dobry kontakt z kadrà
uczelni. Chcia∏bym podzi´kowaç wszystkim wyk∏adowcom za to, ˝e pomagali nam w trakcie nauczania, a przede wszystkim w pokonaniu bariery j´zykowej. Z naukà j´zyka polskiego mia∏em bowiem
poczàtkowo problemy. Najtrudniejszy okres nauki
j´zyka to pierwszy rok studiów. Nie zna∏em wtedy
terminologii wojskowej. Mi∏o wspominam pierwszy
egzamin, mimo ˝e dosta∏em wtedy tylko ocen´ dostatecznà. Wyk∏adowcy wykazali wówczas du˝o zrozumienia. Mia∏em z nimi naprawd´ dobry kontakt.
W Polsce zyska∏em wielu przyjació∏, z którymi
b´d´ si´ stara∏ utrzymywaç kontakty i pomagaç.
Szczególnie zapad∏ mi w pami´ç wyjazd z orkiestrà
Viktoria na W´gry, kiedy to pe∏ni∏em rol´ t∏umacza.
Bardzo ˝a∏uj´, ˝e koƒcz´ ju˝ pobyt w Polsce i mam
nadziej´, ˝e powróc´ tutaj jako pracownik w ambasadzie, a na pewno jako turysta. O studiach b´dzie
mi przypomina∏ pierÊcieƒ AON, który nosz´ z dumà.
Rozmawia∏a Ewa Kostka
Promocja
Wy˝sze Kursy Obronne
W maju i czerwcu WKO ukoƒczy∏y kolejne grupy absolwentów: pos∏ów RP (16.05), ministrów i senatorów RP
(28.05), wojewodów i wicewojewodów (21.06) oraz dyrektorów wydzia∏ów urz´dów wojewódzkich i urz´dów marsza∏kowskich, komendantów wojewódzkich Paƒstwowej Stra˝y Po˝arnej i komendantów wojewódzkich Policji (28.06).
Grupa pos∏ów RP (16.05)
W pierwszym rz´dzie, od lewej: Halina Nowina-Konopka – pose∏ RP, gen. dyw. prof. dr hab. Boles∏aw
Balcerowicz – komendant – rektor AON, Adam Markiewicz – pose∏ RP.
Drugi rzàd, od lewej: Robert Sierakowski – pe∏nomocnik marsza∏ka Sejmu ds. ochrony informacji niejawnych, Marek Muszyƒski – pose∏ RP, Krzysztof Sikora – asystent poselski, Stanis∏aw Kurpiewski – pose∏
RP.
Nieobecny na zdjćiu Stanis∏aw Kalinowski – pose∏ RP.
Grupa ministrów i senatorów RP (28.05)
W pierwszym rz´dzie, od lewej: Mieczys∏aw Janowski – senator RP, gen. dyw. prof. dr hab. Boles∏aw
Balcerowicz – komendant – rektor AON, Jerzy Adamski – senator RP.
W drugim rz´dzie, od lewej: Zbigniew Kulak – senator RP, Tomasz Goban-Klas sekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej i Sportu, W∏adys∏aw
Maƒkut – senator RP, Sylweriusz Królak – podsekretarz Stanu w Ministerstwie SprawiedliwoÊci.
W trzecim rz´dzie, od lewej: Marek Szymoƒski –
podsekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury,
Marian Lewicki – senator RP, Andrzej Zdebski – podsekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Spo∏ecznej, Henryk Go∏´biewski – senator RP.
Nieobecni na zdjćiu: Grzegorz Andrzej Niski – senator RP, Kazimierz Gutowski – podsekretarz stanu
w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Jerzy Putkiewicz – zast´pca g∏ównego inspektora nadzoru
budowlanego w G∏ównym Urz´dzie Nadzoru Budowlanego, Andrzej Szarawarski – sekretarz stanu
w Ministerstwie Gospodarki.
11
Promocja
Grupa wojewodów i wicewojewodów (21.06)
W pierwszym rz´dzie od lewej: Jan Ryszard Kurylczyk – wojewoda pomorski, Andrzej Kurowski – wojewoda lubelski, El˝bieta Rutkowska – wicewojewoda opolski,
gen. bryg. prof. dr hab. Micha∏ Krauze – prorektor AON
ds. naukowych, Joanna Grzela – I wicewojewoda Êwi´tokrzyski, p∏k dr hab. Jacek Paw∏owski – komendant –
dziekan WS-O.
W drugim rz´dzie, od lewej: Kazimierz Surowiec – wicewojewoda podkarpacki, Hanna Mikulska-Bojarska –
I wicewojewoda warmiƒsko-mazurski, Ryszard Pó∏torak
– I wicewojewoda ma∏opolski.
W trzecim rz´dzie, od lewej: Lechos∏aw Jarz´bski –
wojewoda Êlàski, Romuald Kosieniak – wojewoda kujawsko-pomorski, Marek Strzaliƒski – wojewoda podlaski,
Maciej Sieczkowski – I wicewojewoda mazowiecki, Andrzej Korski – wojewoda lubuski.
Nieobecni na zdjćiu: Stanis∏aw Wziàtek – wojewoda zachodniopomorski, S∏awomir Juszczyk – II wicewojewoda
∏ódzki, Ignacy Bochenek – I wicewojewoda dolnoÊlàski, Waldemar Witkowski – II wicewojewoda wielkopolski.
Grupa dyrektorów (28.06)
W pierwszym rz´dzie, od lewej: Anna Maçkowiak – zast´pca dyrektora Wydzia∏u Rozwoju Regionalnego – Lubuski Urzàd Wojewódzki, gen. dyw. prof. dr hab. Boles∏aw
Balcerowicz – komendant – rektor AON, Kazimierz Oflus –
kierownik oddzia∏u w Wydziale Zarzàdzania Kryzysowego –
Zachodniopomorski Urzàd Wojewódzki, p∏k dr hab. Jacek
Paw∏owski – komendant – dziekan WS-O.
W drugim rz´dzie, od lewej: Zdzis∏aw Roksela – szef
Oddzia∏u Obiektów Specjalnych – Biuro Ochrony Rzàdu, Tadeusz Banasik – kierownik oddzia∏u w Wydziale Zarzàdzania Kryzysowego – Wielkopolski Urzàd Wojewódzki, Stanis∏aw Rć∏awowicz – zast´pca komendanta wojewódzkiego
Paƒstwowej Stra˝y Po˝arnej – województwo dolnoÊlàskie,
Andrzej Matejuk – komendant wojewódzki Policji – województwo dolnoÊlàskie, Jerzy G∏adysiak – dyrektor Departamentu Planowania Przestrzennego i Ekologii – Wielkopolski
Urzàd Marsza∏kowski.
W trzecim rz´dzie, ode lewej: Witold Borkowski – zast´pca komendanta wojewódzkiego Policji – województwo pomorskie, Zbigniew Bizewski – zast´pca komendanta wojewódzkiego Paƒstwowej Stra˝y Po˝arnej – województwo pomorskie, Stanis∏aw Poprawski – pe∏nomocnik ds. ochrony informacji niejawnych – DolnoÊlàski Urzàd Marsza∏kowski,
Aleksander Sipowicz – dyrektor Departamentu Organizacyjno-Prawnego – Lubuski Urzàd Marsza∏kowski, Stanis∏aw Jan
W´sierski – zast´pca komendanta wojewódzkiego Paƒstwowej Stra˝y Po˝arnej – województwo lubuskie.
W czwartym rz´dzie: W∏odzimierz Ziemiaƒski – zast´pca komendanta wojewódzkiego Policji – województwo zachodniopomorskie, Andrzej Pastuszek – zast´pca dyrektora Wydzia∏u Rozwoju Regionalnego – Pomorski Urzàd Wojewódzki,
Ryszard Pozorski – dyrektor Departamentu Organizacyjno-Administracyjnego – Zachodniopomorski Urzàd Marsza∏kowski, Wojciech Mendelak – zast´pca komendanta wojewódzkiego Paƒstwowej Stra˝y Po˝arnej – województwo wielkopolskie.
Nieobecni na zdjćiu: Lucjan Nowakowski – dyrektor Departamentu Administracyjno-Gospodarczego – Pomorski
Urzàd Marsza∏kowski, Andrzej Dobrowolski – dyrektor biura dyrektora generalnego – DolnoÊlàski Urzàd Wojewódzki,
Marek Kowalski – komendant wojewódzki Paƒstwowej Stra˝y Po˝arnej – województwo zachodniopomorskie.
12
Promocja
Promocja
w Podyplomowym Studium Operacyjno-Strategicznym
Ka˝dego roku Katedra Strategii Wydzia∏u Strategiczno-Obronnego AON
prowadzi, wraz z wytypowanymi nauczycielami akademickimi, Podyplomowe Studium
Operacyjno-Strategiczne (PSOS).
eryfikacj´ kandydatów przeprowadza Departament Kadr MON w formie rozmów kwalifikacyjnych
z udzia∏em przedstawicieli AON. Od kandydata wymagane sà studia drugiego stopnia oraz du˝y zasób wiedzy wojskowej i doÊwiadczenie w s∏u˝bie.
Oficerowie PSOS-u to elita wy˝szej kadry oficerskiej Wojska Polskiego. Ukoƒczenie studiów podyplomowych w AON jest jednym z warunków koniecznych ubiegania si´ o najwy˝sze stanowiska i godnoÊci wojskowe, np. otrzymania nominacji na stopieƒ genera∏a.
Celem kszta∏cenia jest przygotowanie kadr do pracy w instytucjach zwiàzanych z obronnoÊcià paƒstwa,
w tym zw∏aszcza na stanowiskach kierowniczych w dowództwach i sztabach szczebla operacyjnego oraz strategicznego instytucji narodowych i mi´dzynarodowych.
G∏ówne treÊci programowe zawierajà:
• wiedz´ z zakresu bezpieczeƒstwa narodowego i mi´dzynarodowego, strategii narodowej i strategii
w zakresie dyplomacji, ekonomii, wojska oraz informacji, sztuki operacyjnej, zarzàdzania i technik pracy
sztabowej, niezb´dnà do rozwiàzywania problemów obronnych i wojskowych w wymiarze politycznym, strategicznym i operacyjnym;
• wybranà problematyk´ prawa mi´dzynarodowego, niezb´dnà w okresie pokoju i konfliktów zbrojnych;
• procesy planowania i prowadzenia kampanii i operacji wielonarodowych po∏àczonych si∏ zbrojnych
NATO, dzia∏aƒ narodowych oraz u˝ycia w nich rodzajów si∏ zbrojnych;
• planowanie i wykorzystanie systemu logistycznego w operacjach si∏ zbrojnych.
Zajćia prowadzone sà w formie seminariów, konwersatoriów oraz çwiczeƒ. Studenci odbywajà równie˝
podró˝e studyjne po
kraju i za granicà
(kwatera g∏ówna NATO w Brukseli).
EK
W
Tegoroczni absolwenci PSOS
Pierwszy rzàd, od lewej (kadra): p∏k dr hab. Cezary Rutkowski, gen. bryg. prof. dr hab. Micha∏ Krauze,
gen. dyw. prof. dr hab. Boles∏aw Balcerowicz, p∏k prof. dr hab. in˝. Piotr Sienkiewicz, p∏k prof. dr hab. Jacek Paw∏owski.
Drugi rzàd, od lewej (absolwenci): pp∏k Zbigniew Mirowski, kmdr Zbigniew Kula, p∏k Eugeniusz Nikulin,
p∏k Ryszard Haç, pp∏k Andrzej Daƒczak, p∏k Wojciech Lech, p∏k Zdzis∏aw Malcher, pp∏k W∏odzimierz Usarek.
Trzeci rzàd, od lewej: mjr Xavier Jean Marie Robillard, p∏k Stanislaw Jazudek, p∏k Jacek Za∏ucki,
p∏k Andrzej ˚ebrowski, p∏k Waldemar Gutt, pp∏k Tadeusz Buk, p∏k dr hab. in˝. Micha∏ Drost (kadra).
13
Promocja
daktycznym, jak i komercyjnym, bowiem 37 absolwentów
z roku 2001 bardzo wysoko
oceni∏o poziom nauczania
i ich przydatnoÊç w pracy zawodowej na stanowiskach mened˝erów informacji. WÊród
absolwentów przewa˝a∏y oso4 lipca br. odby∏o si´ uroczyste zakoƒczenie Po- by pracujàce na stanowiskach administratorów sysdyplomowych Studiów Bezpieczeƒstwa Infor- temów informacyjnych, równie˝ pe∏nomocników
macyjnego.
ochrony informacji niejawnych czy te˝ prowadzàjego drugim roku dzia∏alnoÊci uczestniczy∏o cych firmy w tej bran˝y, ale nie brakowa∏o osób do51 osób reprezentujàcych szeroki wachlarz piero przygotowujàcych si´ do objćia tego typu
zawodów, instytucji i firm prywatnych. Wiek XXI obowiàzków.
jest wiekiem informacji i dlatego szczególnego znaZachćeni powodzeniem pierwszej edycji stuczenia nabierajà umiej´tnoÊci zwiàzane z zarzàdza- diów zwi´kszyliÊmy dzia∏ania marketingowe i w bieniem zasobami informacyjnymi i ochronà ich przed ˝àcym roku akademickim nauk´ rozpocz´∏o 54 stunieuprawnionym dost´pem. Wynikajàce stàd wy- dentów, z czego 51 pomyÊlnie jà ukoƒczy∏o.
zwania i zapotrzebowanie zosta∏y podj´te przez Niewielkie zmiany w programie studiów spowodoCentrum Informatyki AON z inicjatywy prorektora wa∏y, ˝e sta∏y si´ one jeszcze bardziej atrakcyjne
ds. dydaktycznych p∏k. prof. dr. hab. in˝. Piotra i konkurencyjne na rynku.
Sienkiewicza we wspó∏pracy z Wojskowym InstytuWyk∏ad inauguracyjny, w paêdzierniku 2001 r.,
tem ¸àcznoÊci i Wojskowymi S∏u˝bami Informacyj- wyg∏osi∏ ówczesny podsekretarz stanu w Biurze Beznymi.
pieczeƒstwa Narodowego Marek Dukaczewski. Wyk∏adowcami na studiach,
poza nauczycielami akademickimi z AON, byli przedstawiciele takich instytucji,
jak: Ministerstwo Finansów, Wojskowy Instytut
¸àcznoÊci, Wojskowe S∏u˝by Informacyjne czy PKO
BP. Studenci PSBI koƒczyli
rok akademicki obronà
prac studyjnych, których
poziom by∏ wyjàtkowo wysoki. Na szczególne wyró˝nienie wÊród tegorocznych
absolwentów zas∏u˝yli: Iwona ¸aszewska z Telekomunikacji Polskiej S.A., Stanis∏aw ˚ó∏tek ze starostwa
powiatu nowotarskiego
Absolwenci Zaocznych Podyplomowych Studiów Bezpieczeƒstwa Informacyjnego
i Witold Drogoƒ z Kancew towarzystwie wyk∏adowców
larii Prezydenta RP.
Zaoczne Podyplomowe Studia Bezpieczeƒstwa
Zainteresowanie podjćiem studiów w roku
Informacyjnego zorganizowano po raz pierwszy 2002/2003 wskazuje, ˝e nadal istnieje potrzeba ich
w roku akademickim 2000/2001. Mimo znacznie prowadzenia. Studium jest tak˝e dobrym przyk∏aograniczonego czasu przygotowano nowoczesny dem prowadzenia przez AON inicjatyw dydaktyczprogram i zorganizowano, z koniecznoÊci przyspie- nych odpowiadajàcych wyzwaniom spo∏eczeƒstwa
szonà, akcj´ promocyjnà. Ju˝ pierwsza edycja stu- informacyjnego.
diów zakoƒczy∏a si´ du˝ym sukcesem zarówno dyMarek Kinasiewicz
Zakoƒczenie roku akademickiego
na Zaocznych Podyplomowych Studiach
Bezpieczeƒstwa Informacyjnego
W
14
Wydarzenia
Nasi goÊcie
• 07.05. – wizyta gen. dyw. Jacquesa Simona –
szefa S∏u˝by Prasowej MO Belgii wraz z towarzyszàcymi mu oficerami (p∏k Dominique De Vreeze,
mjr Dirk Borms) – na zdjćiu poni˝ej.
• 10.05.02 – wizyta Georga Cristiana Maiora –
sekretarza stanu ds. Polityki Obronnej w MON, szefa Departamentu Integracji Euroatlantyckiej oraz
Polityki Obronnej i JE Ireny Comaroschi – ambasadora Rumunii w RP (na zdjćiu poni˝ej).
• 13–17.05. – udzia∏ delegacji (pp∏k doc. dr in˝.
Jirzi Krupka; pp∏k dr in˝. Lubomir Gad; pp∏k in˝.
Ondrej Kredatus) z Akademii Wojskowej w Liptowskim Mikulaszu w przygotowaniach do çwiczenia
dowódczo-sztabowego WLiOP AON.
• 13–18.05. – wizyta studyjna delegacji oficerów
z National War College NDU w Waszyngtonie na
czele z p∏k. Jackiem E. Leonardem oraz attach¯ lotniczym p∏k. Richardem H. Cleavelandem (na
zdjćiu poni˝ej).
• 19–24.05. – udzia∏ w wydzia∏owym çwiczeniu
„MAZURY 2002” (w Bemowie Piskim) studentów
oraz kadry: pp∏k. Ivana Jurkoviça, pp∏k. Jaroslava
Varechy, pp∏k. Rudolfa Zacha, pp∏k. Petra Bala˝a
z Akademii Wojskowej w Liptowskim Mikulaszu oraz pp∏k. Josefa Ladka i pp∏k. Rostislava BureÊa z Akademii Wojskowej
w Brnie.
• 20–23.05. – spotkanie robocze nt.
„Wspó∏czesne i prognozowane problemy
bezpieczeƒstwa. Metodyka i organizacja studiów strategicznych. Kszta∏towanie polityki
bezpieczeƒstwa paƒstwa”. Stron´ czeskà reprezentowali: pp∏k Ludek Krzystek i mjr Jan
Reis.
• 13–17.05. – Trójstronne polsko-duƒsko-niemieckie çwiczenie rekonesansowe pk. „WARTA
2002”. W çwiczeniu ze strony duƒskiej udzia∏ wzi´li:
pp∏k J. Jakobsen, mjr L.F. Hansen i chor. P. Saugmann, zaÊ ze strony niemieckiej pp∏k S. Thomas
wraz z grupami studentów.
• 20–24.05. – udzia∏ w wydzia∏owym çwiczeniu dowódczo-sztabowym pn. „Planowanie dzia∏aƒ si∏ powietrznych” studentów z Akademii
Dowodzenia Bundeswehry w Hamburgu (pp∏k Peter Zenk, mjr Wolfgang Schneider, kpt. Oliver Spoerner), Ogólnowojskowego Kolegium Obrony
w Pary˝u (mjr Laurent Camus, mjr Daniel Baumann), Akademii Wojskowej w Liptowskim Miku-
15
Wydarzenia
laszu (p∏k prof. dr in˝. Milan Sopoci, pp∏k doc. dr
in˝. Pavel Buçka, pp∏k in˝. Pavol Palasthy) i Akademii Wojskowej w Brnie (p∏k Frantisek Vojkovski, pp∏k Antonin Ciganek, pp∏k Petr Markvart,
pp∏k Zdenek Muller).
• 18.06. – wizyta oficjalna w AON federalnego ministra obrony Republiki Federalnej Niemiec Rudolfa
Scharpinga. Minister wyg∏osi∏ w AON wyk∏ad nt.
„Miejsce Niemiec i Polski w trakcie zmian w NATO”
(na zdjćiu poni˝ej).
• 20–25.05. – udzia∏ oficerów z Akademii Wojskowej w Brnie (p∏k dr Jirzi Hanus, pp∏k dr Miroslav
Peczina) w podró˝y studyjnej PSOL AON.
• 27.05. – wizyta gen. bryg. Alaina Raevela – dyrektora S∏u˝by Prasowej Ministerstwa Obrony Francji oraz ze strony polskiej: Olgi Fraƒczak – specjalistki w Oddziale Kontaktów Zagranicznych BPiI
MON.
• 2–6.06. – udzia∏ oficerów z Akademii Wojskowej w Brnie (pp∏k Ludek Lukas, pp∏k Zdenek Sauer, mjr Pavel Hajny, mjr Josef Knedla, mjr Richard
Soukenik, mjr Petr Fik) w çwiczeniu dowódczo-sztabowym (szkieletowym) „CZERWIEC 2002”.
• 3.06. – wizyta Niko∏aja Svinarowa – ministra
obrony Bu∏garii i gen. dyw. Zlatana Stoikova (na
zdjćiu poni˝ej).
• 19.06. – wizyta
w akademii pp∏k. Rihy
Terrasy – attach¯ obrony
Republiki Estonii w Warszawie z siedzibà w Berlinie (na zdjćiu z prawej).
• 19–25.06. – udzia∏
oficerów z Litwy, S∏owacji, Ukrainy, W´gier
i Wielkiej Brytanii, Niemiec i Rumuniiw çwiczeniu komputerowym nt.:
„Planowanie po∏àczonych operacji si∏ zadaniowych” (na zdjćiu poni˝ej).
• 5.06. – wizyta Chantal de Bourmont – zast´pcy
dyrektora ds. wspó∏pracy wojskowej w dziedzinie
obronnoÊci w MSZ Francji (okreÊlenie statusu oficera
∏àcznikowego w AON) oraz attach¯ Obrony Francji
p∏k. G. Galletem
(na zdjćiu obok).
16
Wydarzenia
• 21.06. – wizyta grupy studyjnej z Wy˝szej Szko∏y Si∏ Zbrojnych w Madrycie – na czele z kontradm.
Jose Carlosem Iglesiasem Bermundezem (na
zdjćiu poni˝ej).
• 20–22.05. udzia∏ mgr Anny Jankowskiej, mgr
Haliny Maziejuk, mgr Jolanty Olpiƒskiej w mi´dzynarodowym kursie metodycznym w Akademii Wojskowej w Brnie, dotyczàcym wypracowania i oceny
testów j´zykowych wg STANAG-u 6001.
• 20–23.05. – udzia∏ komendanta gen. dyw. prof.
dr. hab. Boles∏awa Balcerowicza i mjr. Andrzeja ˚arkowskiego w XXXI konferencji komendantów uczelni
wojskowych paƒstw NATO, PfP i Dialogu Âródziemnomorskiego w Rzymie.
• 25–31.05. – udzia∏ mjr Anny D´bskiej w spotkaniu komitetu ds. kobiet w NATO (Bruksela).
• 24.06. – wizyta attach¯ (z 18 paƒstw) w ramach
obserwacji epizodu çwiczenia komputerowego.
• 15.07. – wizyta grupy studyjnej Chiƒskiej Armii
Ludowo-Wyzwoleƒczej z gen. dyw. Li Dianrenem.
• 9.08 – delegacja przyjaêni z Chiƒskiej Armii
Ludowo-Wyzwoleƒczej z gen. dyw. Lei Mingqiu.
EK
Wyjazdy zagraniczne
• 22.04.–24.05. – udzia∏ pp∏k. dr. hab. Andrzeja Ciupiƒskiego w kursie mi´dzynarodowego prawa konfliktów
zbrojnych w Brukseli.
• 28.04.–1.05. – udzia∏ p∏k. dr. hab. in˝. Zenona Stachowiaka i p∏k. dr. Janusza Olszewskiego w konferencji
nt. „Przemys∏ zbrojeniowy” (Praga).
• 7–9.05. – wizyta komendanta AON gen. dyw.
prof. dr. hab. Boles∏awa Balcerowicza w towarzystwie
mjr. dr. Miros∏awa Marciniaka w Narodowej Akademii
Obrony S∏owenii w Lubljanie.
• 9–17.05. – podró˝ studyjna kadry (gen. bryg. prof.
dr hab. Micha∏ Krauze) i studentów PSOS AON do
krajów Europy Zachodniej: Niemcy (Berlin), Belgia
(Bruksela, Mons), Holandia (Brunssum). Szerzej o wyjeêdzie na s. 28.
• 13.05–19.05. – udzia∏ pp∏k. dr. Romana Kweçki,
pp∏k. dypl. in˝. Ryszarda Niedêwieckiego i mjr. dypl.
mgr. Marka Chojnackiego w mi´dzynarodowym çwiczeniu „WALKYRIES” organizowanym przez Królewskà Belgijskà Akademi´ Obrony w Brukseli.
• 26–30.05. – udzia∏ pp∏k. dr. hab. Andrzeja Bujaka, pp∏k. dr. in˝. Ryszarda Chrobaka, pp∏k. dr. in˝.
Zbigniewa Mazurka w spotkaniu roboczym nt. „Koncepcja u˝ycia si∏ reagowania” w Czechach.
• 17–19.06. – wyjazd pp∏k. dr. hab. Andrzeja Ciupiƒskiego i pp∏k. dr. Henryka Binkowskiego na V dorocznà konferencj´ PfP Consortium.
• 24–30.06. – udzia∏ pp∏k. dr. Andrzeja Glena, kpt.
dypl. pil. Piotra Krawczyka, por. in˝. Krzysztofa Kucharczyka w konsultacjach w ramach programu Mil-to-Mil.
• 25–28.06. – udzia∏ kmdr. Piotra Gawliczka
w warsztatach roboczych nt. „Benchmarking” w Akademii Dowodzenia Bundeswehry w Hamburgu.
• 3–5.07. – udzia∏ p∏k. Wojciecha Michalaka i pp∏k.
Zbigniewa Mazurka w promocji absolwentów Akademii Wojskowej w Liptowskim Mikulaszu na S∏owacji.
• 8–10.07. – udzia∏ p∏k. dr. Henryka Binkowskiego
w konferecji nt. „Bezpieczeƒstwo w rejonie Morza Ba∏tyckiego” w Tartu w Estonii.
• 18–19.07. – udzia∏ p∏k. Ryszarda Szpyry w konferencji planistycznej do konferencji Concept Development and Experimentation (CDE) w Norfolk w USA.
• 26–31.07. – udzia∏ prof. Wojciecha ¸epkowskiego
i prof. Juliana Kaczmarka w mi´dzynarodowym seminarium w Marienbergu w Niemczech, poÊwićonemu
problemom jednoczàcej si´ Europy.
• 26–31.07. – wyjazd prof. Jana Czai do Narodowego Instytutu Studiów Obronnych Agencji Obrony Japonii w Tokio w Japonii.
EK
17
Wydarzenia
Seminaria naukowe
w wydzia∏ach
Wydzia∏ Wojsk Làdowych
7 maja, Zak∏ad Zabezpieczenia Dzia∏aƒ, temat:
„Obrona przed bronià masowego ra˝enia – perpektywy”.
Celem sympozjum by∏o poznanie poglàdów teoretyków i praktyków – osób funkcyjnych wojsk chemicznych – na problemy naukowe, dydaktyczne, organizacyjne i strukturalne zwiàzane z przemianami
zachodzàcymi w kwestii obrony przed bronià masowego ra˝enia. Dodatkowym celem jest wy∏onienie
kierunków, jakimi podà˝aç b´dà wspó∏czesne rozwiàzania obrony przed BMR i okreÊlenie jej przysz∏oÊci – perspektyw w zasadniczo odmiennych realiach dzisiejszych czasów.
Wystàpienia: mjr dr Jaros∏aw Solarz („Wspó∏czesne uwarunkowania determinujàce obszar pojćiowy obrony przed bronià masowego ra˝enia”),
p∏k dypl. Ryszard Frydrych („Rola doktryny obrony
przed BMR SZ NATO [AJP – 3.8] w kszta∏towaniu
obszaru pojćiowego i strefy zainteresowania
OP BMR w SZ RP. Wybrane problemy ratyfikacji
i implementacji podstawowych dokumentów standaryzacyjnych NATO w SZ RP”), p∏k mgr in˝. Ryszard Syryjczyk („Aktualne uwarunkowania funkcjonowania zabezpieczenia logistycznego wojsk
w zakresie obrony przed BMR”), mjr mgr in˝. Roman Jach („Logistyka Wojsk Lotniczych w aspekcie
zabezpieczenia wojsk w ramach obrony przed
BMR”), mjr dypl. Andrzej Paczkowski („Problemy
kierowania obronà przed bronià masowego ra˝enia
w Wojskach Lotniczych”), kpt dypl. Miros∏aw Teppel („Program komputerowy do kodowania i przetwarzania meldunków NBC”), pp∏k dypl. Marek
Âwitek („Tekstowe i graficzne ujćie elementów
obrony przed bronià masowego ra˝enia w dowodzeniu wojskami”), mjr dypl. Bogus∏aw Kot („Problemy
implementacji meldunków NBC w systemie meldowania i ostrzegania o ska˝eniach”).
Instytut Nauk Humanistycznych
28 maja, Instytut Nauk Humanistycznych, temat:
„Transformacja wojska od instytucji do organizacji
w nowych uwarunkowaniach”.
Celem sympozjum by∏o stworzenie naukowego
forum dyskusyjnego oraz wymiana doÊwiadczeƒ
18
w diagnozowaniu stanu i tendencji zmian w wojsku
w aspekcie instytucjonalno-organizacyjnym i psychospo∏ecznym.
Obradom plenarnym nt. „Wojsko w obliczu
transformacji instytucjonalno-organizacyjnej” przewodniczy∏ prof. dr hab. J.J. Wiatr. Referaty wyg∏osili: prof. dr hab. J.J. Wiatr („Rola wojska w rozwoju
nowoczesnej demokracji”), gen. dyw. Zbigniew CieÊlik („Wybrane aspekty procesu zmian strukturalno-organizacyjnych si∏ zbrojnych w kontekÊcie Programu przebudowy i modernizacji technicznej SZ RP
w latach 2001–2006”), dr hab. Z. Zagórski („Wojsko
Polskie a procesy wspó∏czesnoÊci”), prof. dr T. Jemio∏o („Bezpieczeƒstwo globalne w pierwszych dekadach XXI wieku. Si∏y militarne we wspó∏czesnych
stosunkach mi´dzynarodowych”), prof. dr hab.
K. Doktór, dr F. U∏asiuk („Wojsko w perspektywie
neoinstytucjonalnej”), p∏k prof. dr hab. P. Sienkiewicz („Analiza systemowa procesu transformacji instytucjonalno-organizacyjnej”).
Panelowi socjologiczno-politologicznemu przewodniczy∏ prof. dr hab. K. Doktór.
Wystàpienia: pp∏k dr hab. A. Ciupiƒski („Rewolucja w sprawach wojskowych – konsekwencje dla
polityki obronnej”), dr hab. Z. Trejnis („Stosunki
cywilno-wojskowe w obszarze w∏adzy wojskowej”),
mjr dypl. Ch. Barthlen („Wp∏yw uzawodnienia na
proces szkolenia i doskonalenia kadr w Si∏ach
Zbrojnych Francji”), pp∏k dr W. Âmia∏ek („Przemiany w Bundeswehrze. Wnioski dla Polski”), pp∏k
dr hab. S. Jarmoszko („Modele transformacji polskiej armii”), pp∏k dr M. Obrusiewicz („Oddzia∏ywania w mi´dzynarodowych stosunkach wojskowych
jako zewn´trzny czynnik zmian w wojsku”), pp∏k
dr J. Borkowski („Instytucje spo∏eczne – urzàdzenia
instytucjonalne – zwiàzki instytucjonalne”), kmdr
por. W. Karawajczyk („Nowe teorie wojny a organizacja si∏ zbrojnych”), kmdr por. A. ¸apa („Funkcjonowanie SZ RP w obszarze transformacji w Êwietle
zmiany transgresyjnej, transpozycji i pass–way”),
pp∏k dr W. Chojnacki („WielowymiarowoÊç zmian
instytucjonalno-organizacyjnych w wojsku. Próba
analizy socjologicznej”).
Panelowi psychologiczno-pedagogicznemu przewodniczy∏ dr hab. R. St´pieƒ.
Wystàpienia: prof. dr hab. J. Kunikowski („Uwarunkowania potrzeb obronnych paƒstwa i spo∏eczeƒstwa”), dr M. Kloczkowski („Problemy wojska
i s∏u˝by wojskowej w recepcji studentek szkó∏ wojskowych”), pp∏k dr L. Kanarski („Wspó∏czesne wyznaczniki modelu edukacyjnego przywództwa woj-
Wydarzenia
skowego”), pp∏k dr T. Iwanek („Spo∏eczne skutki
restrukturyzacji SZ RP w Êwietle badaƒ socjologicznych”), p∏k dr hab. J. Âwiniarski („Dystynkcje
etyczne armii jako instytucji i organizacji”), p∏k
dr M. J´drzejko („Transformacja SZ RP na tle
przemian spo∏eczno-politycznych w kraju w latach
1989–2002”), p∏k dr J. Groskrejc („Funkcje i zadania si∏ zbrojnych w demokratycznym paƒstwie”),
p∏k dr B. Rokicki („Ewolucja przywództwa w wojsku”), pp∏k dr M. Kubiak („Kadra wojska wobec
kodyfikacji norm moralnoÊci zawodowej”).
EK
Awanse naukowe
Kolokwia habilitacyjne
Wydzia∏ Strategiczno -Obronny
• 23.04. – p∏k dr in˝. Wojciech Drà˝czyk („Logistyka Si∏
Powietrznych RP w po∏àczonych dzia∏aniach wielonarodowych”).
• 28.05. – pp∏k dr in˝. Ryszard Szpyra („Operacje informacyjne paƒstwa w dzia∏aniach Si∏ Powietrznych”).
• 21.05. – p∏k dr in˝. Józef Janczak („Obrona informacyjna w dzia∏aniach obronnych korpusu”).
Obrony prac doktorskich
Wydzia∏ Strategiczno -Obronny
• 17.04. – p∏k mgr Roman Polak („Aspekty ekonomiczne przebudowy i modernizacji Si∏ Zbrojnych RP”). Promotor: dr hab. Jerzy Telep.
• 19.04. – mjr dypl. Zbigniew Piàtek („Garnizonowe
oÊrodki mobilizacyjne w Si∏ach Zbrojnych”). Promotor: p∏k
dr hab. Józef Zubek.
• 26.05. – pp∏k mgr Miros∏aw Mintina („Problemy bezpieczeƒstwa w Êwietle nowej koncepcji strategicznej NATO”). Promotor: prof. dr hab. Jerzy Kunikowski.
• 13.05. – pp∏k mgr Stefan Mi∏osz („Rola ataszatu wojskowego w procesie integracji Rzeczypospolitej Polskiej
z paƒstwami Sojuszu Pó∏nocnoatlantyckiego”). Promotor:
prof. dr hab. Leonard ¸ukaszuk.
• 27.05. – mjr mgr in˝. Grzegorz Grabowski („Ekonomiczne uwarunkowania ochrony Êrodowiska w procesie
restrukturyzacji si∏ zbrojnych RP”). Promotor: p∏k dr hab.
Janusz P∏aczek.
• 7.06. – kpt. mgr Janusz Mika („Sztuka wojenna
w polsko-czechos∏owackim sporze terytorialnym o Âlàsk
Cieszyƒski w latach 1919–1938”). Promotor: prof. dr hab.
Lech Wyszczelski.
• 27.06. – mjr dypl. Marian Kostowski („Brygada piechoty górskiej w obronie [na przyk∏adzie Sudetów]”). Promotor: prof. dr hab. Micha∏ Huzarski.
• 24.06. – kpt. mgr in˝. Andrzej Wojciechowski („Metody oceny sprz´tu logistycznego dywizji zmechanizowanej w aspekcie integracji z NATO”). Promotor: p∏k dr hab.
in˝. Eugeniusz Nowak.
• 13.06. – mjr mgr Kaziemierz K´dzia („EfektywnoÊç
wykorzystania trena˝era i symulatorów w procesie szkolenia bojowego kandydatów na oficerów Wojsk Làdowych”). Promotor: prof. dr hab. Bogdan Szulc.
• mjr dypl. Marek Kulczycki („Praktyki podchorà˝ych
w systemie przygotowania profesjonalnego kandydatów
na oficerów Wojska Polskiego”). Promotor: prof. dr hab.
Bogdan Szulc.
• 10.06. – pp∏k mgr in˝. Henryk ¸ukasiewicz („Organizacja sieci telekomunikacyjnej dla potrzeb dowodzenia
w jednostkach Wojsk In˝ynieryjnych w operacji obronnej
korpusu zmechanizowanego”). Promotor: p∏k dr hab. in˝.
Józef Michniak.
• 1.07. – kpt. mgr Arkadiusz Juncewicz („Szkolenie
operacyjno-taktyczne dowództwa brygady zmechanizowanej”). Promotor: p∏k prof. dr hab. Zbigniew Âcibiorek.
Wydzia∏ Lotnictwa i Obrony Powietrznej
• 28.05. – mjr dypl. mgr in˝. Marek Chojnacki („Kierowanie zabezpieczeniem logistycznym lotnictwa Si∏ Powietrznych Rzeczypospolitej Polskiej w dzia∏aniach sojuszniczych”). Promotor: prof. dr hab. Romuald Maƒkowski.
• mjr dypl. nawig. Wies∏aw Marud („Kontrola przestrzeni powietrznej w strefie bojowej Morza Ba∏tyckiego”).
Promotor: prof. dr hab. Eugeniusz Zab∏ocki.
• 27.06. – p∏k dypl. in˝. Jan Olech, pp∏k mgr in˝. Henryk MiÊkiewicz („Szkolenie taktyczno-ogniowe przeciwlotniczych pododdzia∏ów, oddzia∏ów i zwiàzków taktycznych
paƒstw NATO w OÊrodku Szkolenia Poligonowego Wojsk
Obrony Przeciwlotniczej – Ustka”). Promotor: kmdr dr hab.
in˝. Jan Kobierski.
• mjr dypl. Wies∏aw Sagalara („Ewolucja za∏o˝eƒ strategicznego i operacyjnego u˝ycia izraelskiego lotnictwa
w wojnach na Bliskim Wschodzie”). Promotor: dr hab.
Henryk Herman.
• 28.06. – mjr dypl. in˝. Ryszard Bartnik („Lotnictwo si∏
powietrznych w operacjach wojsk làdowych”). Promotor:
p∏k pil. dr hab. Stanis∏aw Zajas.
EK
19
Z ˝ycia uczelni
Obchody Êwi´ta
Komendant AON gen. dyw. prof. dr hab. Boles∏aw
Balcerowicz powita∏ zgromadzonà kadr´ i pracowników
cywilnych uczelni. Gratulowa∏ mianowanym oficerom
awansów, a wyró˝nionym – odznaczeƒ. Stwierdzi∏, i˝
Êwi´to Wojska Polskiego jest zwyczajowo okazjà do
podkreÊlenia zas∏ug spo∏ecznoÊci akademickiej.
AWANSE
Decyzjà ministra obrony narodowej z 15 sierpnia br.
ni˝ej wymienieni oficerowie mianowani zostali:
na stopieƒ pu∏kownika:
pp∏k pp∏k: Andrzej Bujak, Ryszard Szpyra, Stanis∏aw
Walczak.
na stopieƒ podpu∏kownika:
mjr mjr: Wies∏aw B∏a˝ejczyk, Krystian Cuber, Grzegorz
Grabowski, Marek Jasiak, Andrzej Jóêwiak, Janusz Krćikij, Albert Laszczkowski, Krzysztof Loranty, Stanis∏aw
Maksimiec, Miros∏aw Marciniak, Maciej Marsza∏ek, Ja-
Gratulacje od komendanta AON przyjmuje nowo mianowany
pp∏k Albert Laszczkowski
cek Nowak, W∏odzimierz Nowak, Jan Posobiec, Janusz
Ropski, Wies∏aw Sagalara, Waldemar Scheffs, Wies∏aw
Smolski, Jaros∏aw Solarz, Wies∏aw Szot, Roman Szustek,
Grzegorz Âwidzikowski, Mieczys∏aw
Zajàc.
na stopieƒ majora:
kpt. kpt.: Andrzej Adamkiewicz,
Andrzej Bzymek, Tomasz Cholewiƒski, Arkadiusz Juncewicz, Krzysztof
Jurek, Marek Juszczyk, Waldemar
Kawka, Maciej Kaêmierczak, Pawe∏
Kopania, Stanis∏aw Kowalkowski,
Dariusz Kryszk, Wies∏aw Krzeszowski, Krzysztof ¸oboda, Piotr Malinowski, Przemys∏aw Paêdziorek,
Maciej Preus, Norbert Prusiƒski,
Grzegorz Ros∏an, Tomasz Rubaj, Andrzej Ryciuk, Wojciech Szczurowski, Zbigniew Ârednicki, Zbigniew
Zajàc.
Nowo mianowani oficerowie
20
Z ˝ycia uczelni
a Wojska Polskiego
na stopieƒ kapitana:
por. por.: ¸ukasz Andrzejewski-Popow, Ireneusz B´benek, Miros∏aw BryÊ, Tomasz Ca∏kowski, Pawe∏ ChruÊcielski, Marcin ChruÊliƒski, S∏awomir CieÊla, Krzysztof Cupryniak, Rados∏aw Cyniak, Wojciech Dalka, Gabriel D´bowiec, Tomasz Dukat, Piotr Fajkowski, Krystian Fràcik,
Mariusz Fryc, Maciej Ga∏àzka, Jacek Gielata, Jaros∏aw
Grabowski, Grzegorz Grobel, Jacek Gruszczyƒski, Ireneusz Ignasiak, Andrzej JoÊko, Leszek Karczewski, Roman
Karlikowski, Tomasz Kmicikiewicz, Arkadiusz Kobielak,
Waldemar Konkol, Maciej Kosielski, Andrzej Kowal, Jurand Krysiak, Krzysztof Kucharczyk, Janusz Kuczyƒski,
Ireneusz Kulesza, Grzegorz LeÊniewski, Jacek Lewandowski, Marek Lupa, Rados∏aw ¸abuda, Roman ¸ytkowski, Marek Madeja, Dariusz Majchrzak, Robert Marciniak,
Zbigniew Marciƒczyk, Szymon Markiewicz, Marcin Mastyka, S∏awomir Màkosa, Waldemar Mierzejewski,
Krzysztof Monkiewicz, Dariusz Nowak, Miros∏aw Or∏owski, Robert Pacyniak, Tomasz Pakulniewicz, Zdzis∏aw Parafianowicz, Jaros∏aw Paczkowski, Karol Pazura, Robert
Polak, S∏awomir Ratyƒski, Marek Reluga, Dariusz Rewak,
Andrzej Ruszak, Marcin Rzoƒca, Piotr Skworzec, Andrzej
Smoliƒski, Wojciech Smo∏uch, Miros∏aw Spurek, Andrzej Sroka, Artur Staniek, Olgierd Stolarski, Arkadiusz
Sypniewski, Andrzej Szczepaƒski, Dariusz Szcz´Êniak,
Grzegorz Szygalski, Piotr Tajchman, Dariusz Tatarowski,
Adam Troç, Tomasz Trzciƒski, Wies∏aw Tylkowski, Pawe∏
Wasylik.
Rozkazem komendanta Akademii Obrony Narodowej
z 15 sierpnia br. ni˝ej wymienieni chorà˝owie i podoficerowie zawodowi mianowani zostali:
na stopieƒ chorà˝ego sztabowego:
m∏. chor. szt. m∏. chor. szt.: Leszek Pasieczny, Tadeusz
Boryczka, Tomasz Sumera.
na stopieƒ m∏odszego chorà˝ego sztabowego:
st. chor. Cezary Cieçko.
na stopieƒ starszego chorà˝ego:
chor. chor.: Dariusz Sitko, Rados∏aw Dutkiewicz, Mariusz Olszyna.
na stopieƒ starszego sier˝anta sztabowego:
sier˝. szt. sier˝. szt.: Krzysztof Kowalski, Sylwester
Majek.
na stopieƒ sier˝anta:
st. plut. st. plut.: Jacek Krystek, Grzegorz Olczak, Piotr
Pabianek.
Nowo mianowani oficerowie
21
Z ˝ycia uczelni
ODZNACZENIA
Postanowieniem Prezydenta Rzeczypo spolitej Polskiej ni˝ej wymienieni ˝o∏nierze
i pracownicy cywilni Akademii Obrony Narodowej wyró˝nieni zostali:
Krzy˝em Kawalerskim Orderu Odrodzenia
Polski:
p∏k p∏k Ryszard Kuriata, Witold Lidwa,
Marian ¸okociejewski, Józef Michniak, Stanis∏aw Âladkowski.
Z∏otym Krzy˝em Zas∏ugi:
p∏k p∏k Pawe∏ CieÊlar, Józef Halik, Adam
Knetki, Zbigniew Lach, Marian Urbanek, Mariusz Wiatr, pp∏k pp∏k Andrzej Gburek, Stanis∏aw Korzeniowski, Tadeusz Kóska, Wojciech
Makowski, Zdzis∏aw MaÊlak, Gabriel Nowacki, st. chor. szt. Zdzis∏aw Rutkowski.
Na chwil´ przed dekoracjà
Srebrnym Krzy˝em Zas∏ugi:
p∏k Janusz P∏aczek, pp∏k pp∏k: Jerzy Bieƒkowski, Zbigniew Fio∏na, Jerzy Golemiec, Marian Michalec, S∏awomir Owczarek, Marian Ruchlicki, Ryszard Szmyd.
Jerzy Rusak, Stanis∏aw Sirko, Stefan Âlusarczyk, mjr
Piotr Daniluk, Marek Kubiƒski, Tomasz Majewski, Bogdan Panek, Miko∏aj Pikutin, Grzegorz Sobolewski, Grzegorz Szylberg, Jacek Trembecki, Andrzej Wisz, Leszek
Zió∏kowski, Andrzej ˚arkowski, kpt. kpt.: Krzysztof Kaliƒski, Jan Kucharski, p. p.: Eleonora Aksamitowska, Wac∏awa Bidas, Alicja Dominiak, Alicja Falkowska, Urszula
Królak, Krystyna Âlusarczyk, Halina Âwieboda, Janina
Tchórz.
Bràzowym Krzy˝em Zas∏ugi:
pp∏k pp∏k: Krzysztof Konieczny, Andrzej Raczkowski,
Decyzjà ministra obrony narodowej
w uznaniu zas∏ug po∏o˝onych w dziedzinie rozwoju i umacniania obronnoÊci Rzeczypospolitej Polskiej ni˝ej wy mienieni odznaczeni zostali:
Gen. Balcerowicz dekoruje Ann´ Kaczorek Srebrnym Medalem „Za zas∏ugi Dla
ObronnoÊci Kraju”. Na odznaczenie czeka Barbara Korczyƒska
22
Z∏otym Medalem „Za Zas∏ugi Dla
ObronnoÊci Kraju”:
p∏k p∏k: Krzysztof Czajka, Romuald
Kalinowski, pp∏k pp∏k: Andrzej Aksamitowski, Zdzis∏aw Burawski, Zenon
Chojnacki, Jerzy CieÊlik, Krzysztof Gàsiorek, Andrzej Glen, Adam Halama,
Piotr Kaliszewicz, Leszek Kanarski, Jerzy
Kozio∏, Bogdan Michailiuk, Andrzej Nowak, Zenon Nowakowski, Jaros∏aw Tomaszewski, Janusz Wocial, mjr mjr:
Z ˝ycia uczelni
Henryk Kowalczyk, st. chor. szt. Janusz Sernicki, st. sier˝. szt. st. sier˝.
szt.: Edward Adamski, Janusz Zadćki, p. Gra˝yna Kloch.
Srebrnym Medalem „Za Zas∏ugi
Dla ObronnoÊci Kraju”:
mjr mjr: Jaros∏aw Kardas, Zbigniew Klawitter, Robert Miszczak,
Wojciech Nyszk, Andrzej Polak,
Marek So∏oducha, Marek Strzoda,
Robert Szamborski, chor. szt. Zbigniew Korzeniowski, m∏. chor. szt.
m∏. chor. szt.: Piotr Osial, Mieczys∏aw Szewczyk, p. p.: Gra˝yna Bereda, Iwona Dobkowska, Anna Kaczorek, Barbara Korczyƒska, Beata
Rawska, Barbara Rogowiec.
UroczystoÊç dobiega koƒca...
Bràzowym Medalem „Za Za s∏ugi Dla ObronnoÊci Kraju”:
kpt. kpt.: Piotr D´∏a, Witold S∏omiany, Jerzy S∏owik,
por. por.: Jerzy Grzyb, Wies∏aw Wrona, st. chor. Janusz
Marciniak, st. sier˝. Dariusz Go∏awski, p. p.: Kazimiera
Brokowska, Ma∏gorzata Drzewiecka, Irena Dubiƒska, Urszula Jaraszek, Urszula Jaworowska, Barbara Kaczmarek,
El˝bieta Klimczak, Halina Michalska, Jolanta Majewska,
Miros∏awa Milczarek, Krystyna Turlej, Ireneusz Miernicki.
Decyzjà ministra obrony narodowej za d∏ugoletnià,
wzorowà s∏u˝b´ lub prac´ w Wojsku Polskim, z okazji
Êwi´ta Wojska Polskiego, ni˝ej wymienieni odznaczeni
zostali:
Z∏otym Medalem „Si∏y Zbrojne W S∏u˝bie Ojczyzny”:
p∏k p∏k: Waldemar Kaczmarek, Janusz Karpowicz, Marek Kinasiewicz, Józef Smoliƒski, pp∏k pp∏k: Krzysztof
Dorosz, Wojciech Kamiƒski, st. chor. szt. Andrzej Majka,
chor. szt. Tadeusz Rudowski, st. chor. Witold Wierzbiƒski, p. p.: Anna Doraczyƒska, Anna G∏ogowska, Helena
J´drysiak, Halina Kopania, Barbara Kuç, Janina Miazek,
Krystyna Nowak, Iwona Podemska, Leokadia Witkowska,
Ryszard Baku∏a, Andrzej Kazimierczyk, Micha∏ Klimecki,
Jan Mamiƒski, Leszek Mazur.
Srebrnym Medalem „Si∏y Zbrojne W S∏u˝bie Ojczyzny”:
pp∏k pp∏k: Ryszard Niedêwiecki, Jeremiasz Âlipiec,
Jaros∏aw Wo∏ejszo, mjr mjr: Ryszard Bartnik, Marek
Chojnacki, Jerzy Dyrka, Mariusz Fornal, Jerzy Gruszczyƒski, Andrzej Kosajda, Andrzej ¸aszczuk, Eugeniusz Malicki, Wies∏aw Marud, Janusz Ro˝ej, Zbigniew Skwarek,
Marek Wrzosek, st. chor. Tomasz Janowski, st. sier˝. szt.
Leszek Gogolewski, p. p.: Genowefa Majchrowska, Dobros∏awa Przemyska, Mariola Urbanek, Krzysztof Loch,
Grzegorz Polkowski.
Bràzowym Medalem „Si∏y Zbrojne W S∏u˝bie Ojczyzny”:
mjr mjr: Pawe∏ Górski, Henryk Spustek, kpt. kpt.: Tomasz KoÊmider, Piotr Krawczyk, chor. Wies∏aw Mazur,
sier˝. szt. S∏awomir Komuda, p. p.: Helena Bartnicka,
Ewa Bednarczyk, Romualda Borzycka, Marianna Dziewulska, El˝bieta Gis, El˝bieta Jankiewicz, Maria Jarzàbek,
Anna Kamiƒska, Irena Kozarzewska, Jadwiga Nazarczuk,
Irena Rynicka, Zofia Sobota, Irena Âcibiorek, Ma∏gorzata
Wicenciak, Marzenna Wo∏ejszo, Hanna Zabijak, Janusz
Feszler, Andrzej Gruchot, Dariusz S∏awiƒski, S∏awomir
Sobkowicz.
EK
23
Z ˝ycia uczelni
Szczególne wyró˝nienie otrzyma∏ p∏k prof. dr hab. in˝. Piotr Sienkiewicz. Oto jego treÊç:
24
Z ˝ycia uczelni
25
Z ˝ycia uczelni
Po˝egnania z bronià
maju, czerwcu i lipcu kolejna grupa ˝o∏nierzy
zawodowych rozsta∏a si´ z mundurem wojskowym. Wszyscy odchodzàcy zostali uroczyÊcie po˝egnani przez komendanta AON w Sali Tradycji uczelni. Otrzymali podzi´kowania za d∏ugoletnià s∏u˝b´
oraz upominki w postaci zegarków z dedykacjà komendanta AON.
W
27.05.2002 r.
• p∏k dr Czes∏aw Szafran – redaktor naczelny
Zeszytów Naukowych i Biuletynu AON w Oddziale
Naukowym
• pp∏k Marek Piàtkowski – doktorant w Katedrze Obrony Terytorialnej i Cywilnej
• st. sier˝. szt. Zdzis∏aw Czapczyk – magazynier
sekcji ∏àcznoÊci w Oddziale Technicznym Logistyki
Na zdjćiu od lewej:
p∏k Sylwester Sadowski, pp∏k Henryk Wcis∏o
26.06.2002 r.
• pp∏k dr Wojciech Miku∏a – adiunkt w Katedrze
Historii Sztuki Wojennej Instytutu Nauk Humanistycznych
• pp∏k dr Henryk Wcis∏o – adiunkt w Zak∏adzie
Studiów i Analiz Instytutu Nauk Humanistycznych
• p∏k dr Sylwester Sadowski – adiunkt w Katedrze Sztuki Operacyjnej Wydzia∏u Wojsk Làdowych
18.07.2002 r.
Na zdjćiu od lewej: p∏k Czes∏aw Szafran,
pp∏k Marek Piàtkowski,
st. sier˝. szt. Zdzis∏aw Czapczyk
26
• p∏k dr Józef Kisiel –
adiunkt zespo∏u pracowników naukowo-dydaktyczych
w Katedrze Rozpoznania
Wojskowego i Armii Obcych (nieetatowy kierownik
zak∏adu)
• p∏k dr Zygmunt Matuszak – adiunkt zepo∏u pracowników nakowo-dydaktycznych w Katedrze Sztuki
Wojennej Instytutu Nauk
Humanistycznych
EK
Na zdjćiu od lewej: p∏k Zygmunt
Matuszak, p∏k Józef Kisiel
Z ˝ycia uczelni
Z PRAC SENATU
26 czerwca odby∏o si´ zwyczajne posiedzenie Senatu AON, które otworzy∏ gen. dyw. prof. dr hab.
Boles∏aw Balcerowicz.
Punkt pierwszy posiedzenia dotyczy∏ podnoszenia kwalifikacji naukowych pracowników AON.
P∏k dr hab. Jacek Paw∏owski przedstawi∏ prognozy przewidywanych zmian w potencjale naukowym
(4–5 potencjalnych kandydatów na profesorów,
utrzymanie uprawnieƒ rady wydzia∏u) oraz wyst´powanie niekorzystnych zjawisk w dziedzinie zachowania uprawnieƒ. dziekan Wydzia∏u Wojsk Làdowych
p∏k prof. dr hab. Adam Tomaszewski nie stwierdzi∏
zagro˝eƒ w utrzymaniu uprawnieƒ rady wydzia∏u.
Przedstawi∏ szczegó∏y dotyczàce potencja∏u kadry
AON. P∏k prof. dr hab. Wojciech Michalak uzna∏
natomiast podnoszenie kwalifikacji naukowych za
priorytet w dzia∏alnoÊci wydzia∏u, ze wzgl´du na
mo˝liwoÊç utraty uprawnieƒ przez rad´ wydzia∏u.
P∏k dr hab. Ryszard St´pieƒ stwierdzi∏, i˝ stan kadry
w Instytucie Nauk Humanistycznych nie jest wystarczajàcy. JednoczeÊnie okreÊli∏, jakie wysi∏ki sà czynione w celu poprawy sytuacji. P∏k dr in˝. Maciej
Ratajczak poinformowa∏, i˝ w Centrum Symulacji,
które niebawem powstanie, nie przewiduje si´ etatów stricte naukowych, co nie sprzyja podnoszeniu
kwalifikacji naukowych.
Prorektor ds. naukowych gen. bryg. prof. dr hab.
Micha∏ Krauze przedstawi∏ skutecznoÊç podwy˝szania kwalifikacji wyk∏adowców akademickich oraz
zmiany w potencjale naukowym AON i jego wp∏yw
na utrzymanie uprawnieƒ rad wydzia∏ów. Przedstawi∏ równie˝ wnioski wynikajàce ze sprawozdania
przewodniczàcego Centralnej Komisji do spraw Tytu∏u oraz Stopni Naukowych.
Prorektor ds. dydaktycznych p∏k prof. dr hab.
in˝. Piotr Sienkiewicz poinformowa∏ o potrzebach
i modernizacji bazy dydaktycznej AON. Zapowiedzia∏ przedstawienie na nast´pnym posiedzeniu senatu informacji o aktualnych zadaniach dydaktycznych w roku akademickim 2002/2003.
P∏k dr Jan Szymczyk poinformowa∏ cz∏onków senatu o aktualnym stanie powierzchni biurowej i sal
wyk∏adowych.
P∏k mgr Andrzej Lipski przedstawi∏ projekt bud˝etu 2003. Poinformowa∏ o mniejszej dotacji statutowej uczelni w 2002 r., wzroÊcie etatów kalkulacyjnych kadry oraz drastycznym zmniejszeniu liczby
˝o∏nierzy s∏u˝by zasadniczej. Senat podjà∏ uchwa∏´
w sprawie zmiany „Planu zakupów inwestycyjnych
w 2002 r.”
Senat podjà∏ równie˝ uchwa∏´ w sprawie wyznaczenia pp∏k. dr. hab. Andrzeja Ciupiƒskiego na stanowisko profesora nadzwyczajnego – szefa Katedry
Bezpieczeƒstwa i Prawa Mi´dzynarodowego.
Na zakoƒczenie obrad pp∏k mgr Stanis∏aw Walczak poinformowa∏ o redukcji pracowników cywilnych AON o 30 osób w wyniku zmniejszenia dotacji
bud˝etowej.
Po zrealizowaniu porzàdku obrad rektor AON
zamknà∏ posiedzenie.
EK
Spotkanie informatyków
1 czerwca br. odby∏o si´ w AON posiedzenie
Komisji Akredytacji programów nauczania informatyki, której przewodniczy∏ prezes Polskiego
Towarzystwa Informatycznego prof. Z. Szyjewski.
W posiedzeniu, którego tematem by∏y zasady
oceny jakoÊci kszta∏cenia i ewaluacji programów
nauczania z uwzgl´dnieniem mi´dzynarodowych
standardów, uczestniczyli m.in. profesorowie:
J. Madej (prorektor Uniwersytetu Warszawskiego), W. Olejniczak (rektor Zachodniopomorskiej
Szko∏y Biznesu), J. Goliƒski (SGH).
Informacj´ o AON i reformach szkolnictwa
wojskowego przedstawi∏ prorektor AON p∏k
prof. dr hab. in˝. Piotr Sienkiewicz – cz∏onek Komisji Akredytacji. Interesujàce i po˝yteczne spotkanie informatyków, odpowiedzialnych za jakoÊç kszta∏cenia w uczelniach polskich, by∏o
zarazem kolejnym przyk∏adem goÊcinnoÊci i dalszego otwarcia AON na cywilne Êrodowisko akademickie.
EK
27
Z ˝ycia uczelni
Doroczna podró˝ studyjna
s∏uchaczy PSOS
Podró˝ studyjna nt.: „Aktualne problemy polityczne Sojuszu. Planowanie obronne w NATO.
Istota i treÊç programu PdP. Praktyczna realizacja programu”
musi liczyç si´ z faktem, ˝e wejdzie do nowego
NATO, najprawdopodobniej organizacji bezpieczeƒstwa zbiorowego, organizacji ukierunkowanej
na przeciwstawienie si´ konkretnym zagro˝eniom.
W tym dniu studenci zapoznali si´ tak˝e z najwa˝niejszymi problemami planowania obronnego
w NATO. Procedury planowania zosta∏y przedstawione w sposób ogólny. Informacja ta pozwoli∏a
utrwaliç najwa˝niejsze za∏o˝enia oraz koncepcje
planowania obronnego.
W kolejnych dniach wizyty delegacja odwiedzi∏a
SUPREME HEADQUARTERS ALLIED POWERS EUROPE (SHAPE) w Mons oraz Brunssum. Tam w czasie informacji przekazywanych przez
oficerów armii paƒstw NATO s∏uchacze PSOS mogli zapoznaç si´ z najwa˝niejszymi problemami wojskowych struktur Paktu Pó∏nocnoatlantyckiego,
a w czasie „briefingów” osobiÊcie porozmawiaç na
najbardziej interesujàce ich tematy.
Uatrakcyjnieniem wizyty by∏o odwiedzenie miejsca pola bitwy pod Waterloo.
p∏k dr hab. Micha∏ Drost
Od 9 do 17 maja 2002 r. s∏uchacze PSOS odwiedzili Berlin, Bruksel´, Mons i Brunssum.
W sk∏ad delegacji wesz∏o 14 studentów PSOS
oraz kadra AON: gen. bryg. prof. dr hab. Micha∏
Krauze, p∏k dr hab. Jacek Paw∏owski, p∏k dr hab.
Micha∏ Drost, kmdr mgr Piotr Gawliczek, pp∏k dr
Marek Obrusiewicz oraz kpt. dypl. Jacek Góêdê.
Wyjazd stanowi∏ jedno z przedsi´wzi´ç szkoleniowych. Jego celem by∏o poznanie instytucji europejskich, g∏ównie NATO. Wizyta stworzy∏a mo˝liwoÊç
szerszego spojrzenia na wydarzenia paƒstwowe
w kontekÊcie bezpieczeƒstwa mi´dzynarodowego.
W pierwszym dniu studenci goÊcili w Federalnym Ministerstwie Obrony Niemiec. W czasie tej
wizyty dowiedzieli si´, jak
si∏y zbrojne Niemiec podchodzà do problemu zwalczania terroryzmu oraz
budowania narodowego
systemu obronnoÊci paƒstwa.
Jednostkà przyjmujàcà delegacj´ w Brukseli
by∏a Kwatera G∏ówna
NATO. Tam na przedstawionych wyk∏adach studenci mogli zapoznaç si´
z aktualnymi problemami Sojuszu oraz zmianami, jakie zachodzà w tej
organizacji w ostatnich
latach. Wyk∏ad pozwoli∏
uÊwiadomiç, ˝e NATO
jest organizacjà, w której
dokonujà si´ istotne
zmiany, np. w kwestii poszukiwania nowej to˝samoÊci. Polska jako nowy
S∏uchacze PSOS podczas podró˝y studyjnej w Brukseli
cz∏onek w przysz∏oÊci
28
Z ˝ycia uczelni
åwiczenie „Czerwiec 2002”
W dniach 17–25.06.2002 r. w Akademii Obrony
Narodowej przeprowadzono jednostronne,
dwuszczeblowe komputerowe çwiczenie dowódczo-sztabowe.
ierownikiem çwiczenia by∏ komendant AON
gen. dyw. prof. dr hab. Boles∏aw Balcerowicz,
zaÊ w sk∏ad zespo∏u autorskiego weszli: p∏k dr hab.
Mariusz Wiatr, p∏k dr hab. Waldemar Kaczmarek,
p∏k dr Krzysztof Koliƒski, pp∏k dr Roman Kweçka
oraz p∏k dypl. Hieronim Szafran.
Struktura çwiczenia obejmowa∏a: grup´ badawczà (analizowa∏a zjawiska zachodzàce w trakcie çwiczenia i weryfikowa∏a trafnoÊç koncepcji i ich spójnoÊç z celami kszta∏cenia w AON), grup´ omówienia
(przygotowywa∏a bie˝àce informacje dotyczàce merytorycznych i organizacyjnych aspektów przebiegu
çwiczenia) oraz komponenty çwiczàce (planowa∏y
u˝ycie wojsk) i komponenty wspierajàce realizacj´
çwiczenia.
G∏ównymi celami çwiczenia by∏o rozwijanie wiedzy kadry naukowo-dydaktycznej, s∏uchaczy Podyplomowego Studium Operacyjno-Strategicznego
K
oraz studentów II roku studiów magisterskich w zakresie planowania dzia∏aƒ wielonarodowych po∏àczonych si∏ zadaniowych, a tak˝e potwierdzenie lub
zweryfikowanie wybranych problemów za∏o˝eƒ teoretycznych, dotyczàcych planowania operacji po∏àczonych si∏ zadaniowych.
åwiczenie przebiega∏o w dwóch etapach: wst´pnym (przygotowanie miejsc pracy i zapoznanie
uczestników çwiczenia z sytuacjà wyjÊciowà) oraz
zasadniczym (przemieszczanie si∏ i Êrodków, warianty ich u˝ycia).
åwiczenie zosta∏o oparte na fikcyjnej sytuacji
stworzonej w Europie. Organizatorzy przyj´li
umowny podzia∏ Europy Ârodkowej na dwa obozy:
Sojusz, grupujàcy demokratyczne paƒstwa zachodnie (w ich sk∏ad wchodzi∏a m.in. Gryflandia i Silesia)
oraz Karpati´, paƒstwo niestabilne politycznie,
w którym w∏adz´ sprawowa∏a armia. Ponadto w rejonie konfliktu wyst´powa∏a: Morawia, która czyni∏a starania o przyjćie do Sojuszu oraz silnie uzale˝niona od Karpatii Mazuria.
Studenci çwiczàcy pod okiem wyk∏adowców
29
Z ˝ycia uczelni
Geneza konfliktu
Karpatia, majàca niewydolnà gospodark´, stara∏a si´ wzmocniç swojà sytuacj´ ekonomicznà przez
zajćie bogatych w surowce mineralne terenów po∏udniowo-wschodniej Silesii. Pretekstem do aneksji
by∏y waÊnie etniczne i religijne mi´dzy rdzennà ludnoÊcià Silesii a mniejszoÊcià etnicznà pochodzàcà
z Karpatii. Karpatia rozpocz´∏a dzia∏alnoÊç dyplomatycznà majàcà na celu os∏abienie pozycji Silesii
na arenie mi´dzynarodowej oraz pozyskania wsparcia militarnego ze strony Mazurii. Ponadto nasili∏a
si´ dzia∏alnoÊç s∏u˝b specjalnych Karpatii na spornym terenie.
Zamiary stron
W Karpatii przeprowadzono mobilizacj´ rezerw
pod pozorem przygotowaƒ do przeprowadzenia
çwiczeƒ oraz przemieszczano wojska w kierunku
granicy z Silesià w celu zajćia pozycji wyjÊciowych
do ataku. Rzàd Karpatii wyraênie dà˝y∏ do rozstrzygnićia konfliktu Êrodkami militarnymi.
W sytuacji zagro˝enia pokoju rozwa˝ano potrzeb´ i charakter dzia∏aƒ obronnych, w ramach których
przewidywano przesunićie i rozmieszczenie si∏
szybkiego reagowania w rejonie spornym i strefie
przygranicznej jako manifestacj´ woli obrony cz∏onka paktu militarnego, a je˝eli to nie spowodowa∏oby
zaniechania agresywnych poczynaƒ Karpatii, wówczas proponowano przegrupowanie si∏ g∏ównych Sojuszu oraz przygotowanie operacji obronnej na zagro˝onych agresjà kierunkach.
EK
30
KURSY
W dniach 13–17 maja w Akademii Obrony Narodowej odby∏o si´ szkolenie kierowniczej kadry
Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad
z zakresu ratowniczo-planistycznego post´powania przy przewozach drogami materia∏ów
niebezpiecznych.
Celem szkolenia by∏o:
• ustalenie sposobu realizacji zasadniczych
przedsi´wzi´ç w drogownictwie w zakresie zadaƒ
zwiàzanych z przewozem materia∏ów niebezpiecznych;
• ujednolicenie zakresu metod i form osiàgania gotowoÊci do podjćia prac koordynacyjnych
i wspó∏dzia∏ajàcych w warunkach zagro˝enia;
• zapoznanie szkolonych z aktualnymi regulacjami prawnymi w dziedzinie przewozu materia∏ów niebezpiecznych;
• doskonalenie umiej´tnoÊci szkolonych w zakresie organizowania dzia∏alnoÊci planistycznej
i koordynacji akcji ratowniczych, wynikajàcych
z obowiàzujàcych aktów prawnych, z uwzgl´dnieniem wspó∏pracy regionalnej i granicznej zwiàzanej z przewozem materia∏ów niebezpiecznych.
Szkolenie prowadzili wyk∏adowcy AON (p∏k
prof. dr hab. Stanis∏aw Âladkowski, pp∏k dr in˝.
Bogdan Michailiuk i mjr dr in˝. Eugeniusz Malicki) oraz z Ministerstwa Infrastruktury Generalnej
Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad, Urz´du Zarzàdzania Kryzysowego i Ochrony LudnoÊci, KG
Policji i Instytutu Transportu Samochodowego (na
zdjćiu poni˝ej).
Ewa Kostka
Z ˝ycia uczelni
Dzieƒ Dzia∏acza Kultury
28 maja 2002 r. pracownicy Klubu AON
i bibliotek uczelni uroczyÊcie obchodzili
Dzieƒ Dzia∏acza Kultury.
Komendant AON gen. dyw. prof.
dr hab. Boles∏aw Balcerowicz z tej okazji
wyró˝ni∏ pracowników okolicznoÊciowymi
medalami:
Odznakà honorowà: mjr. Waldemara
Ancerowicza; bràzowym medalem pamiàtkowym AON: Katarzyn´ Trembeckà,
Ew´ Bednarczyk, Jana Rzyszkowicza,
Iwon´ Dobkowskà, Jadwig´ Burakowskà
oraz Jolant´ Starak; krawatem pamiàtkowym AON: mjr. Marka Szewczyka; albumem: Jolant´ Majewskà i El˝ebiet´ Klimczak.
Przy lampce szampana komendant
AON podzi´kowa∏ za dotychczasowà prac´. ˚yczy∏ dalszych sukcesów zawodowych.
Âwi´to dzia∏acza kultury uÊwietni∏ wyst´p Ryszarda Wróblewskiego. Towarzyszy∏ mu kwartet klarnetowy Orkiestry Koncertowej Wojska Polskiego. W repertuarze znalaz∏y si´ tak popularne utwory,
jak: „Wielka s∏awa to ˝art” Johanna Straussa, aria Stefana z opery. „Straszny Dwór” Stanis∏awa Moniuszki oraz „Walc minutowy” Fryderyka Chopina.
EK
Akademickie
pary
Fot. M. Ciunowicz
Mi∏o nam poinformowaç naszych Czytelników, ˝e 22 czerwca
br. w Pa∏acu Âlubów na Starym
MieÊcie zwiàzek ma∏˝eƒski zawarli: Dorota Madej i Tadeusz Polanowski.
Dorota Madej pe∏ni obowiàzki
sekretarki Podyplomowego Studium ObronnoÊci Paƒstwa w Akademii, zaÊ Tadeusz Polanowski
jest Êwie˝o upieczonym absolwentem WLiOP AON.
M∏odej parze ˝yczymy samych
s∏onecznych dni na nowej drodze
˝ycia.
Red.
31
Z ˝ycia uczelni
Dzieƒ dziecka
Wydarzenia w Klubie
6 czerwca z okazji Dnia Dziecka odby∏y si´ wyst´py dzieci z klasy fortepianu oraz koncert
dziecićego zespo∏u „Bartek”.
• 11 maja odby∏a si´ wycieczka ˝o∏nierzy s∏u˝by
zasadniczej do Wilanowa.
od kierunkiem mgr. Jana Rzyszkowicza wystàpili: Katarzyna Sobecka (D. Kablewski – Walc
d-moll, wraz z mamà wykona∏a A. Diabelli – Alla
turca na 4 rće), Pawe∏ Szafraƒski (Ch. Graupner –
Bourree, J. Brahms – Taniec w´gierski), Wiktoria Wiszniowska (G. Gurlitt – Sonatina
C-dur, P. Czajkowski – melodia z baletu Jezioro ¸ab´dzie), Aleksandra ˚arkowska (S.
Hadyna – Karlik, L. Boccherini – Menuet),
Magdalena Gniadzik (I. Martini – Plasir damour, Z. Fibich – Poemat), Iga Âwiderska
(H.G. Neumann – Amazing grace), Alicja
Smyk (Can’t help falling in love) i Agnieszka
D´bska (Êpiew), Paola Porretta (G. Verdi –
Chór niewolników z opery „Nabucco”), Paola
Porretta i Laura Porretta (A. Diabelli – Polonez na 4 rće), Barbara Doraczyƒska (Ragttime VIII), Barbara Doraczyƒska i Aleksandra
Pokorska (F. Schubert – Marsz w´gierski na
4 rće) oraz Aleksandra Pokorska (W.A. Mozart – Marsz turecki).
Wystàpi∏y równie˝ zespo∏y dzieciće:
Bartek (Szalona przerwa, New Romantic,
Magiczny kapelusz, Myjnia samochodowa)
i Ma∏y Bartek (W ogródku Zosi, Nieme kino, Rockowe clowny). GoÊcinnie wystàpi∏y zespo∏y z Domu Kultury w Rembertowie: Finezja i Fantazja.
EK
• 28 maja z okazji Dnia Dzia∏acza Kultury pracownicy Klubu i biblioteki AON oraz ˝o∏nierze s∏u˝by zasadniczej zwiedzili Ogród Botaniczny w Powsinie (na zdjćiu poni˝ej).
P
• Zakoƒczy∏ si´ kurs j´zyka angielskiego dla
dzieci i doros∏ych.
42 dzieci ukoƒczy∏o 64-godzinny kurs, zaÊ 100-godzinny dla doros∏ych – 38 osób.
EK
Hart
Trzeba du˝o hartu,
aby wyrobiç w sobie hart.
T. Kotarbiƒski
32
Z ˝ycia uczelni
Wystawy malarskie w Klubie
Od lipca mo˝emy podziwiaç w Klubie AON prace Stanis∏awy Szwainowskiej.
Urodzi∏a si´ w Rymanowej w rodzinie artystycznej. Jak sama twierdzi, ze sztukà
zwiàzana jest od dziecka. Swoje marzenia zrealizowa∏a w zakopiaƒskiej Paƒstwowej
Szkole Przemys∏u Drzewnego, w klasie rzeêby u prof. Olszewskiego. Nast´pnie w Liceum Technik Plastycznych w Zakopanem, u prof. A. Kenara. Studiowa∏a na Wydziale Rzeêby w Krakowskiej Akademii Sztuk Pi´knych u prof. S. Pop∏awskiego. W Warszawie ukoƒczy∏a Studium Nauczycielskie – Wychowanie Plastyczno-Techniczne. Od
ponad trzydziestu lat mieszka i tworzy w Piasecznie. Przez wiele lat przekazywa∏a swoje zami∏owanie do sztuk plastycznych m∏odemu pokoleniu. Jest wspó∏organizatorkà
pracy w Mokotowskim Klubie Nauczyciela (sekcji malarstwa) w Warszawie. Ta niezwykle twórcza artystka sztuce poÊwića ca∏y wolny czas. Z zakopiaƒskich lat wcià˝ pozostaje jej nawyk szkicowania wsz´dzie
i wszystkiego. Jej ulubionà technikà malarskà jest akwarela. Pozwala to artystce na
szybkie notowanie wra˝eƒ. G∏ównà inspiracj´ twórczà stanowi dla artystki natura.
Liczne w´drówki po kraju zaowocowa∏y
dzie∏ami, przedstawiajàcymi urok ginàcej
architektury i krajobrazu.
W dorobku artystki widzimy obrazy
olejne, ma∏e formy malarskie – akwarela,
suchy pastel, rysunek tuszem oraz rzeêb´,
która by∏a przedmiotem jej studiów. Pani
Szwainowska od lat bierze udzia∏ w plenerach i wystawach poplenerowych. Jest tak˝e uczestniczkà wystaw organizowanych
przez Sto∏eczne Centrum Edukacji Kulturalnej w Warszawie, gdzie zdobywa liczne
nagrody. Od wielu lat wspó∏pracuje z Grupà Piaseczno. Prace artystki znajdujà si´
w zbiorach prywatnych zarówno w kraju,
jak i za granicà.
EK
33
Ze sportu
Sport i rekreacja
• ZAWODY STRZELECKIE
„WIOSNA 2002”
8 maja w zawodach strzeleckich uczestniczy∏o 130 osób,
w tym 60 s∏uchaczy AON.
W klasyfikacji indywidualnej
zwyci´˝yli:
Kadra:
I miejsce – m∏. chor. sztab. Piotr
Osial (82 pkt.)
II miejsce – por. Jaros∏aw
Grzymkowski (82 pkt.)
III miejsce – p∏k Józef Halik (81
pkt.)
Studenci:
I miejsce – por. Miros∏aw BryÊ
(82 pkt.)
II miejsce – kpt. Marek Modzelewski (80 pkt.)
III miejsce – por. Andrzej Kopacki (80 pkt.)
Zwyci´zcy klasyfikacji dru˝yno wej to:
Kadra:
I miejsce – Katedra Wsparcia
Dzia∏aƒ WWL (212 pkt.)
II miejsce – Logistyka AON
(207 pkt.)
III miejsce – Oddzia∏ Organizacji Studiów dru˝yna nr l (205 pkt.)
IV miejsce – Oddzia∏ Organizacji Studiów dru˝yna nr 2 (200 pkt.)
V miejsce – Zak∏ad Dzia∏aƒ Po∏àczonych WSO (196 pkt.)
Studenci:
I miejsce – gr. 1, sem. 1 WWL
(228 pkt.)
II miejsce – gr. 4, sem. 3 WWL (219 pkt.)
III miejsce – gr. 4, sem. 3 WWL (208 pkt.)
IV miejsce – gr. 3, sem. l WWL (206 pkt.)
V miejsce – gr. 3, sem. 3 WWL (199 pkt.)
• BIEG NA ORIENTACJ¢
9 maja odby∏y si´ XIII Mistrzostwa Akademii
Obrony Narodowej w biegu na orientacj´.
34
Wystartowa∏ mjr Tadeusz Berliƒski...
Uroczystego otwarcia zawodów oraz wrćzenia
pucharów dokona∏ p∏k prof. dr hab. Zbigniew Âcibiorek. W zawodach wzi´∏o udzia∏ ponad 100 zawodników reprezentujàcych studentów wszystkich
grup szkoleniowych, jak równie˝ kadr´ uczelni. Trasa, którà wytyczy∏ i opracowa∏ kmdr Jerzy Parzewski, dla kadry wynosi∏a 4,2 km, zaÊ dla studentów 4,8
km. Kmdr Parzewski pe∏ni∏ jednoczeÊnie funkcj´ s´dziego g∏ównego mistrzostw. Zawody, jak co roku,
odby∏y si´ w lasach rembertowskich.
Ze sportu
Klasyfikacja
Kadra do 45 lat:
I miejsce – mjr Eugeniusz Malicki, WWL (51,25
min.)
II miejsce – mjr Wies∏aw Smolski, WWL (52,25
min.)
III miejsce – kpt. Piotr Malinowski, WWL (75,17
min.)
Kadra powy˝ej 45 lat:
I miejsce – mjr dypl. Tadeusz Berliƒski, WSO
(52,52 min.)
II miejsce – mjr Waldemar Scheffs, WWL (76,58
min.)
III miejsce – p∏k rez. Jerzy Arabski, OOS (90,00
min.)
V miejsce – kpt. Andrzej Bzymek (54,45 min.)
Zarzàdzanie i dowodzenie
VI miejsce – kpt. Maciej Trelka (56,05 min.)
WLOP (na zdjćiu poni˝ej)
Studenci zespo∏owo:
I miejsce – Zarzàdzanie i dowodzenie, sem. 3,
gr. 4 (227 min. 20 sek.)
II miejsce – Logistyka, sem. l (256 min. 59 sek.)
III miejsce – Logistyka, sem. 3 (259 min. 54 sek.)
IV miejsce – Zarzàdzanie i dowodzenie, sem. 1,
gr. 3 (271 min. 6 sek.)
V miejsce – WWL, sem. 4, gr. 4 (298 min. 25
sek.)
VI miejsce – Bezpieczeƒstwo narodowe sem. l
(332 min. 59 sek.)
• KOSZYKÓWKA
Studenci indywidualnie:
I miejsce – por. Bogdan Rycerski (38,30 min.)
II miejsce – por. Andrzej Kopacki (49,36 min.)
III miejsce – kpt. Jerzy Flis (50,37 min.) WLOP
IV miejsce – kpt. Piotr Sotel (52,15 min.) Zarzàdzanie i dowodzenie
16 maja zakoƒczy∏ si´ turniej pi∏ki koszykowej
dla studentów AON.
A oto zwyci´zcy:
I miejsce – gr. 4 WWLàd
II miejsce – sem. 3, Bezpieczeƒstwo narodowe
III miejsce – sem. 3, Zarzàdzanie i dowodzenie
Ewa Kostka
Zwyci´zcy na podium
35
Nasze tradycje
LUCJAN ZAPA¸A
W Rembertowskiej Alma Mater.
Wspomnienia *
O studiach wojskowych ju˝ nie marzy ∏em
S∏u˝b´ wojskowà rozpoczà∏em w 1950 r.
Najpierw w S∏upsku i Warcis∏awiu, potem mia∏em prawie rok przerwy na Kurs Doskonalenia
Oficerów (KDO) w Poznaniu, i ponownie
w S∏upsku, a nast´pnie w prastarym grodzie
s∏owiaƒskim – Trzebiatowie nad Regà.
Mówiono mi, ˝e jestem dobry. Awansowa∏em w stopniach i na stanowiskach, nawet
doÊç szybko, bo po KDO (w stopniu porucznika) zosta∏em wyznaczony na dowódc´ batalionu czo∏gów, w którym szefem sztabu by∏
kapitan, starszy ode mnie. Mimo to mojà
proÊb´ o skierowanie na studia w WAT dwukrotnie odrzucono. Dopiero jak dowódcà dywizji zosta∏ pu∏kownik dypl. Józef Stebelski, jego
wys∏annicy coraz bardziej zachćali mnie do
studiów, ale w ASG WP. Zw∏aszcza mjr in˝.
Marian Werczyƒski, dobry znajomy, z którym
przez pewien czas s∏u˝y∏em w S∏upsku, a nast´pnie Trzebiatowie. Od kiedy zosta∏ przeniesiony do pracy w Wydziale Technicznym Dywizji bardzo usilnie pracowa∏ nad zachćeniem
mnie do tych studiów i nie kry∏, ˝e bardzo tego
chce dowódca.
Odmawia∏em kategorycznie. Nie chcia∏em
rozpoczynaç takich staraƒ w obawie, ˝e si´ to
skoƒczy tak samo, jak przed laty, gdy stara∏em si´ do WAT. Po prostu nie wierzy∏em, ˝e
z moich dokumentów, po paêdzierniku ‘56 r.
zosta∏ usuni´ty zapis o rodzinie za granicà i ˝e
ten zapis przesta∏ mieç znaczenie. Nie chcia∏em tego rozgrzebywaç na nowo. Tym bardziej ˝e kontynuowa∏em cywilne studia zaocznie w Wy˝szej Szkole Rolniczej w Szczecinie.
Trzeba równie˝ dodaç, ˝e moi kolejni dowódcy pu∏ku wcale mnie do tego nie zachćali.
Woleli pozostawiç mnie w jednostce.
Wszystko si´ odmieni∏o, kiedy zimà 1962 r.
przyjechali do pu∏ku przedstawiciele kadr Pomorskiego Okr´gu Wojskowego, w ramach
werbunku na studia. W rozmowie z nimi te˝
odmawia∏em, ale moje argumenty ich nie
36
Lucjan Zapa∏a – autor wspomnieƒ.
W g∏´bi od lewej: T. Urbaƒczyk, W. Kalski
przekonywa∏y. Uwa˝ali, ˝e odpowiadam wymaganiom. Przede wszystkim, ˝e jest to dla
mnie „ostatni dzwonek” z uwagi na wiek.
Ponadto podwa˝yli podstawy prawne mojego zezwolenia na zaoczne studiowanie. Takie zezwolenie móg∏ wydaç dowódca okr´gu
wojskowego, a nie dowódca pu∏ku, jak to mia∏o miejsce w moim przypadku.
– Obywatelu pu∏kowniku, czy ktokolwiek na
moim miejscu, majàc zaoczne studia na
ukoƒczeniu, porzuci∏by je i zmarnowa∏ kilkuletni dorobek dla wielkiej niewiadomej, a jeszcze do tego po moich doÊwiadczeniach ze
studiami w WAT? – wyrzuci∏em z siebie.
– Ale wasze rolnicze studia zaoczne nie
majà nic wspólnego z pracà dowódczo-sztabowà. W tych warunkach dowódca okr´gu
mo˝e cofnàç zezwolenie wydane przez dowódc´ pu∏ku. A tak przy okazji, jak to si´ sta∏o, ˝e obywatel kapitan nie stara∏ si´ o zezwolenie dowódcy okr´gu? – pyta∏ równoczeÊnie
przedstawiciel kadr.
Nasze tradycje
– Ja do uczelni mia∏em dostarczyç wyra˝enie zgody od mojego pracodawcy, a za takiego uzna∏em dowódc´ pu∏ku. Ten mi natomiast
nie odmówi∏ – wyjaÊni∏em.
– No, a co b´dzie, jeÊli dowódca okr´gu
cofnie zezwolenie? Tym bardziej, ˝e proponujemy wam studia w uczelni wojskowej?...
– Uwa˝am, ˝e nikt mi nie mo˝e zabroniç
uczenia si´ czegokolwiek. B´d´ wić koƒczy∏
studia. Powiedzmy inaczej: gdybym mia∏ te
studia ukoƒczone, to wtedy bardzo ch´tnie
spróbowa∏bym swoich si∏ w ASG WP.
– Wobec tego, kiedy nale˝y si´ spodziewaç
ich ukoƒczenia?...
– Dok∏adnie za pó∏tora roku – odpar∏em.
– Umówmy si´ wić, ˝e kiedy przyjedziemy
tu w przysz∏ym roku, to jest w styczniu 1963 r.,
b´dziemy mieli z was kandydata na studia
w ASG. Umowa stoi?...
– Tak jest, obywatelu pu∏kowniku!...
Kiedy przyjechali po roku, to mimo ˝e mój
egzamin mia∏ si´ odbyç dopiero za kilka miesićy, napisa∏em i wrćzy∏em im raport o skierowanie do ASG WP w Rembertowie, a trzy
miesiàce póêniej trzeba by∏o tam jechaç.
Na kursie przygotowawczym
By∏ wczesny ranek 1 kwietnia 1963 r., kiedy
po przesiadce na dworcu Warszawa Wschodnia dojecha∏em do Rembertowa pociàgiem
elektrycznym. Nie pami´tam, co si´ na to z∏o˝y∏o, ˝e do akademii, gdzie nigdy przedtem
nie by∏em, przyjecha∏em z Trzebiatowa sam,
a nie razem z kpt. TrzeÊniewskim i kpt. Sumelkà, którzy równie˝ zostali skierowani na
kurs przygotowawczy.
Drog´ od stacji, to jest ulic´ Wieczorkiewicza, przemierzy∏em pieszo. Mia∏em wić okazj´ poznaç nie tylko brukowane kocimi ∏bami
dwa pasma jezdni, oddzielone pasemkiem
bardzo zniszczonego trawnika, ale i przyjrzeç
si´ niskiej zabudowie starych domów z drewna stojàcych przy samym chodniku z bardzo
nisko osadzonymi ma∏ymi oknami.
W biurze przepustek, przy okaza∏ej bramie
z p∏askorzeêbami, poinformowano mnie, ˝e
trafi∏em do bloku nr 14, to jest do internatu dla
s∏uchaczy akademii. Dopiero tu wyjaÊniono mi
dok∏adnie, ˝e internat dla kandydatów mieÊci
si´ w bloku koszarowym, w pobli˝u kot∏owni
i podano wskazówki, jak tam dojÊç.
Znowu maszerowa∏em z walizà, zarówno
drogami wy∏o˝onymi podobnie jak ulica Wieczorkiewicza otoczakami, jak i na prze∏aj mi´dzy drzewami, po terenie pokrytym grubà, zapewne nigdy przedtem nie usuwanà warstwà
liÊci. Tu i ówdzie spotyka∏em Êmieci, których
jeszcze nikt nie usuwa∏ po stopieniu Êniegu.
Wra˝enie by∏o nieprzyjemne. Tym bardziej,
˝e o tak wczesnej godzinie absolutnie nie
spotyka∏em ludzi.
– Jak˝e to mo˝liwe – myÊla∏em sobie – ˝e
o tym Rembertowie s∏ysza∏em tyle dobrego,
tyle zachwytu i uniesieƒ, zarówno od absolwentów akademii, jak i absolwentów: Wy˝szej
Szko∏y Piechoty (WSPiech), Centrum Wyszkolenia Piechoty (CWPiech), Kursu Doskonalenia
Oficerów Piechoty (KDOPiech) czy innych kursów (ich nazwy podlega∏y kilkakrotnej zmianie), na których byli tu szkoleni. Z ich relacji
odnosi∏em wra˝enie, ˝e udawali si´ tu, jak wyznawcy Mahometa do Mekki, a tymczasem...
Internat równie˝ nie zrobi∏ na mnie dobrego wra˝enia. Nierówne, wytarte i poszczerbione schody, od dawniej noszonych przez
wojsko podkutych gwoêdziami butów. W salach sypialnych doÊç g´sto ustawione ˝elazne
∏ó˝ka ˝o∏nierskie prawie si´ nie ró˝ni∏y od naszych w szczeciƒskim akademiku, przy ul. Arkoƒskiej. Umywalnie i ubikacje, z którymi si´
zetknà∏em na samym poczàtku, nosi∏y wyraêne oznaki zagrzybienia Êcian i na mój gust wymaga∏y remontu, aczkolwiek utrzymane by∏y
w czystoÊci. A wić tutejsze koszary, tak˝e nie
takie, do jakich by∏em przyzwyczajony – konstatowa∏em.
Internat by∏ zaludniony kandydatami i jak
si´ okaza∏o nale˝a∏em do nielicznych spóênialskich. Zdà˝y∏em jednak zjeÊç z kolegami
Êniadanie i stanàç na zbiórce, na której dokonano podzia∏u na grupy wed∏ug specjalnoÊci:
piechurzy, czo∏giÊci, artylerzyÊci i oficerowie
s∏u˝b kwatermistrzowskich. Pozostali specjaliÊci zostali w∏àczeni do piechurów lub pancerniaków.
W swojej grupie spotka∏em kilku kolegów
i znajomych, na przyk∏ad Staszka Pucha∏´ ze
SKORu. Ze zbiórki udaliÊmy si´ na zajćia do
bloku nr 1, nieopodal bramy.
Przedmiotami nauczania, a raczej „powtarzania”, by∏y: nauka o Polsce i wspó∏czesnym
Êwiecie, matematyka, taktyka.
37
Nasze tradycje
przed∏u˝y∏o. Nie by∏oby w tym nic z∏ego, gdyby nie to, ˝e niektórym o s∏abszych g∏owach
dodatkowa porcja alkoholu zaszkodzi∏a. Aby
to êle nie wypad∏o, tych, którzy poczuli si´ nie
najlepiej, odprowadzono na odpoczynek do
internatu.
Okaza∏o si´, ˝e s∏abà g∏ow´ mia∏ por. Giera∏towski, mo˝e ta g∏owa nie by∏a tak s∏aba,
tylko porcja alkoholu wi´ksza, ni˝ na inne g∏owy przypad∏o. W ka˝dym razie starszy grupy
oceni∏, ˝e ten kolega wymaga opieki. Przypad∏o jej udzielaç wyjàtkowo szczup∏emu pancerniakowi, stanowiàcemu
przeciwieƒstwo Giera∏towskiego, który by∏ wysoki prawie na dwa metry i nie nale˝a∏ do
szczup∏ych. Ledwie sobie biedaczysko poradzi∏
z doprowadzeniem kolegi do internatu.
W drugiej po∏owie
maja zmuszony by∏em
znaleêç pretekst do kilkudniowego
zwolnienia
i pojecha∏em wprost do
Szczecina. Tam, na dworcu spotka∏em st. szer.
Ga∏uszk´, który, wys∏any
przez mojego szefa sztabu kpt. Szarwi∏∏o, przywióz∏ mi od ˝ony waliz´
Ocena po∏o˝enia. Na pytanie odpowiada Janek Raduchowski. Od lewej: L. Zapa∏a,
z ubraniem cywilnym.
S. Kurkiewicz, J. Raduchowski, S. Seroczyƒski
Przebra∏em si´ w hotelu
garnizonowym i pojecha∏em do uczelni. Na miejscu uczestniczy∏em
udzia∏. Po po∏udniu zag∏´bia∏em si´ w nauki w spotkaniu instrukta˝owym, które prowadzi∏
rolnicze, aby przygotowaç si´ do egzaminu osobiÊcie pan dziekan Radomski, a które dotyczy∏o procedury zdawania egzaminu.
w uczelni cywilnej.
Mój egzamin odby∏ si´ nast´pnego dnia.
Na Stanis∏awa mieliÊmy w grupie kilku solenizantów. Rano z∏o˝yliÊmy im ˝yczenia Nie nale˝a∏ do ∏atwych. Przypad∏o mi bowiem,
w przekonaniu, ˝e na tym koniec, jakkolwiek mi´dzy innymi, omówienie g´stoÊci wysiewu
by∏o kilka przytyków, ˝e co to za imieniny bez nasion przy uprawie mieszanek zbo˝owych,
„Sto lat”, a tymczasem na sucho nie b´dzie- w zale˝noÊci od gleby, po∏o˝enia geograficzmy Êpiewaç. Byç mo˝e, i˝ to spowodowa∏o, nego danego gospodarstwa, czasu wysiewu
˝e nasi solenizanci zamiast uczestniczyç i innych czynników. Wszystko to musia∏em
w nauce w∏asnej przygotowali dla ca∏ej grupy uzasadniaç fizjologià roÊlin, odpornoÊcià na
choroby, na wymarzanie i inne. Musia∏em
uroczystà kolacj´, suto zakrapianà.
Potem by∏a „dok∏adka”, wed∏ug przys∏owia równie˝ przedstawiç sposób obliczania g´„Dobre wasze, to i niez∏e nasze”. Uczestnicy stoÊci wysiewu tych nasion przy u˝yciu siewbiesiady dokonali „zrzutki” i wszystko si´ nika, gdzie istotà sprawy by∏y odpowiednie
Najwićej czasu przewidziano w programie na przedmiot pierwszy. Du˝o go poÊwićono równie˝ matematyce. W ramach nauki
w∏asnej trzeba by∏o odrabiaç zadania z matematyki oraz przygotowywaç si´ do seminariów z polityki. Taktyce poÊwićano niewiele
czasu, ale w toku zaj´ç z tego przedmiotu zalecano opanowywanie Regulaminu Walki oraz
odpowiednich instrukcji z rodzajów wojsk.
Na zajćia programowe ucz´szcza∏em regularnie i bra∏em w nich w miar´ aktywny
38
Nasze tradycje
nastawy tego narz´dzia, aby wysiane uprawy
mia∏y odpowiednià g´stoÊç, a która przy wysiewie zale˝y od wielkoÊci nasion.
By∏o jeszcze kilka innych zagadnieƒ, które
wyjaÊnia∏em, ale przedstawione wy˝ej zaj´∏y
mi najwićej wysi∏ku i czasu.
Zaraz po zakoƒczeniu egzaminu, ogromnie uszcz´Êliwiony, p´dzi∏em do pociàgu i pojecha∏em do ˝ony podzieliç si´ informacjà, ˝e
moje studia zakoƒczy∏y si´ pomyÊlnie, ˝e
mam to wszystko ju˝ za sobà.
Tak uszcz´Êliwiony sp´dzi∏em wraz z ˝onà
i córkà a˝ dwie doby, po których znowu przyjecha∏em do Szczecina, na in˝ynierskà promocj´. Przy tej okazji, po wrćzeniu dyplomów odby∏ si´ uroczysty obiad i zabawa
taneczna, wspólnie z naszà profesurà, po
zabawie nastàpi∏ odjazd kolegów i kole˝anek,
nowo upieczonych in˝ynierów. Ja z in˝ynierskim dyplomem w kieszeni pojecha∏em do
Rembertowa i w∏àczy∏em si´ w nurt kursu
przygotowawczego.
W koƒcu czerwca odby∏ si´ egzamin
wst´pny, który obejmowa∏: taktyk´ ogólnà
i taktyk´ rodzajów wojsk, matematyk´, terenoznawstwo, geografi´, j´zyk rosyjski, j´zyk
polski – w którym nale˝a∏o przedstawiç jeden
z problemów wspó∏czesnej Polski, w tym równie˝ temat dotyczàcy literatury – „S∏awa
i Chwa∏a” Iwaszkiewicza, oczywiÊcie do wyboru jeden. Ostatnim sprawdzianem by∏ test
na iloraz inteligencji.
JeÊli do czasu egzaminu w Szczecinie mój
stosunek do kursu przygotowawczego by∏
niefrasobliwy i czyni∏em wszystko, aby si´
przygotowaç do tamtego egzaminu, to teraz
poczu∏em si´ niepewnie, zaczà∏em si´ nawet
obawiaç o jego wynik. Uwa˝a∏em bowiem, ˝e
b´dzie bardzo g∏upio wróciç do pu∏ku jako
nieprzyj´ty do Akademii Sztabu Generalnego,
b´dàc ju˝ in˝ynierem. Nie mog∏em si´ przecie˝ t∏umaczyç, ˝e na kursie przygotowawczym zajmowa∏em si´ zupe∏nie innymi sprawami. Egzamin wst´pny okaza∏ si´ wcale nie
taki trudny, przynajmniej dla mnie. Oprócz
matematyki, w której trzeba by∏o rozwiàzaç
zadanie i która by∏a zarazem najwi´kszym
konkretem, z pozosta∏ych przedmiotów uda∏o
si´ unikaç szczegó∏ów i daleko idàcych dok∏adnoÊci. Moje staranne pilnowanie si´, aby
trzymaç si´ tematu, komisja przyjmowa∏a za
dobrà monet´. Zadowala∏o jà równie˝ doÊç
ogólne przedstawianie problemów i kwestii.
Bardzo si´ wystrzega∏em przytaczania danych liczbowych, bo w tej materii by∏em s∏aby.
Podobnie prosty wyda∏ mi si´ tak˝e test na iloraz inteligencji i by∏em zdziwiony, s∏yszàc narzekania niektórych kolegów, ˝e mieli z nim tyle k∏opotu.
Dla wielu bardzo trudny okaza∏ si´ egzamin z geografii. Pami´tam na przyk∏ad, ˝e jeden z kandydatów mia∏ omówiç Kostaryk´.
Tymczasem podszed∏ do mapy fizycznej Afryki i szuka, a komisja powiada: – dzi´kujemy.
Pomiesza∏y si´ biedakowi nowo powsta∏e
paƒstwa afrykaƒskie ze Êrodkowoamerykaƒskimi, a tymczasem komisja ju˝ o nic wićej
nie próbowa∏a go pytaç.
Wielu si´ „wy∏o˝y∏o” na praktycznym egzaminie z terenoznawstwa. Tu trzeba by∏o bowiem nie tylko wskazaç na mapie swoje miejsce stania, ale i poprawnie zorientowaç
w terenie, a nawet przejÊç odpowiedni odcinek drogi wed∏ug azymutu. Z tym nie bardzo
dawali sobie rad´ ci, którzy nie s∏u˝yli w linii
i dawno nie mieli okazji poruszania si´ i orientowania w nieznanym terenie.
JeÊli idzie o j´zyk obcy, to nale˝a∏em do
tych, którzy rosyjski mieli opanowany najs∏abiej. Liczy∏em si´ z tym, ˝e b´d´ si´ go uczy∏.
Za∏o˝enie by∏o bowiem takie, ˝e ci, którzy wyka˝à jego dobrà znajomoÊç, b´dà si´ mogli
uczyç j´zyka niemieckiego albo angielskiego.
Natomiast s∏abo znajàcy rosyjski b´dà si´ go
uczyç w toku studiów.
Kiedy jednak˝e zobaczy∏em panià mgr Zoj´ Kurek, nauczycielk´ j´zyka rosyjskiego, która bardzo nerwowo dyktowa∏a pytania, a jeszcze bardziej nerwowo usi∏owa∏a wprowadziç
porzàdek na sali nr 30, gdzie odbywa∏ si´ egzamin, postanowi∏em zrobiç wszystko, aby si´
wićej z nià nie spotkaç. Prosi∏em wić koleg´, u którego najwy˝ej ocenialiÊmy znajomoÊç rosyjskiego, aby da∏ mi odpisaç. Zag´szczenie panujàce w sali umo˝liwia∏o tego
rodzaju oszustwo.
Wybieg si´ uda∏, uzyska∏em wysokà ocen´, dlatego te˝ mog∏em si´ uczyç angielskiego u pani mgr Eleonory Wodzyƒskiej.
WróciliÊmy do pu∏ku i przystàpiliÊmy do
pracy na swoich stanowiskach. Nie znaliÊmy
wyników naszego egzaminu i jego rezultatu.
Dopiero w ostatnich dniach lipca przysz∏o powiadomienie, ˝e zosta∏em przyj´ty i 1 paê-
39
Nasze tradycje
rzy mnie o to indagowali t∏umaczy∏em podobnie, a tymczasem ta korzystna i pocieszajàca
moich kolegów informacja nie nadchodzi∏a.
Doszed∏em do wniosku, ˝e ja nie tyle posiada∏em wiedz´, ile lepiej potrafi∏em jà przekazaç, bo mia∏em wi´ksze doÊwiadczenie
w zdawaniu egzaminów. Wiedz´ nie tylko
trzeba posiadaç, ale umieç jà „sprzedawaç” –
jak si´ cz´sto okreÊla takà umiej´tnoÊç. Tego
w∏aÊnie zabrak∏o moim dwóm kolegom.
Od kiedy by∏o wiadomo, ˝e odchodz´ na
studia w Akademii Sztabu Generalnego,
przychodzili do mnie jej absolwenci z radami
na przysz∏oÊç. Najwićej informacji zarówno o uczelni, jak
i metodach nauczania
w niej przekazywa∏ mi
mjr dypl. Chodakowski, dowódca, 1 batalionu piechoty. Mówi∏
o çwiczeniach, jakie
tam na mnie czekajà.
Wymienia∏ ich nazwy,
kolejnoÊç, czym si´
ró˝nià mi´dzy sobà
i czego mnie na nich
w akademii nauczà.
Jego zdaniem, jeÊli
ktokolwiek do akademii zostanie przyj´ty,
to musi jà ukoƒczyç.
Orientowanie topograficzne i taktyczne w kolejnym punkcie pracy.
Nawet gdyby tego nie
Od lewej: kpt. J. Giera∏towski, mjr L. Zapa∏a, mjr S. Wiejak, kpt. J. Kozio∏, mjr E. Grzana,
kpt. Sikorski, mjr S. Jaworski
chcia∏, to potrafià go
zmusiç.
– OczywiÊcie, nikt tego nie czyni si∏à, ale
tem. Wiedzia∏em bowiem, ˝e solidnie przygotowywali si´ do egzaminu, mieli „obkuty” Re- majà tam wiele sposobów na takich... – mówi∏
gulamin Walki oraz wymagane instrukcje. Na Chodakowski.
– Ze sposobu przeprowadzenia egzaminu,
dodatek TrzeÊniewski posiada∏ du˝e doÊwiadczenie w dowodzeniu batalionem i obycie a nawet ca∏ego kursu przygotowawczego,
w çwiczeniach z wojskami. Natomiast kpt. przynajmniej ja takiego wra˝enia nie odnioSumelka, moim zdaniem, wykazywa∏ wysoki s∏em – powiadam na to Chodakowskiemu.
– Weêmy za przyk∏ad naszych dwóch kolepoziom inteligencji, aczkolwiek w dowodzeniu
nie posiada∏ tak du˝ego doÊwiadczenia. By∏ gów, którzy jak si´ na to zanosi, nie zostanà
przyjći. A wydawa∏o si´, ˝e ju˝ przed kursem
bowiem tylko dowódcà szkolnej kompanii.
Do dziÊ jestem przekonany, ˝e wcale nie byli dobrze przygotowani, a ponadto wiem, ˝e
gorzej byli przygotowani ode mnie, mo˝e na- w czasie kursu przygotowawczego te˝ nie
wet lepiej, zw∏aszcza w przedmiotach podle- pró˝nowali. A tymczasem...
– Bo oni obaj widocznie majà coÊ nie w pogajàcych sprawdzianom. Pociesza∏em ich
wić, jak tylko mog∏em, ˝e informacja o ich rzàdku w swoich papierach. To nie egzamin
przyjćiu niebawem nadejdzie, ˝e mo˝e przy- spowodowa∏, ˝e nie zostali przyjći – stwiersy∏ajà je wed∏ug rodzajów wojsk. Innym, któ- dzi∏ stanowczo Chodakowski.
dziernika 1963 r. mam si´ zameldowaç
w ASG WP celem odbycia studiów na Wydziale Wojsk Làdowych. Do tego czasu mia∏em wykorzystaç urlop wypoczynkowy i rozliczyç si´ z jednostkà macierzystà.
Informacja nie dotyczy∏a moich dwóch kolegów, to jest TrzeÊniewskiego i Sumelki,
a powszechnie by∏a interpretowana, ˝e niestety – nie zostali oni przyjći.
By∏o mi ich ˝al, bo wysuwano pod ich adresem nieprzyjemne aluzje. Lepiej nie wspominaç, jak oni czuli si´ w tych warunkach.
Prawd´ mówiàc, by∏em zaskoczony tym fak-
40
Nasze tradycje
– No, nie wiem i nie
jestem o tym przekonany – odrzek∏em i zaraz
pomyÊla∏em o sobie, ˝e
jeÊli te sprawy dalej brane sà pod uwag´, to raczej ja nie powinienem
zostaç przyj´ty.
– Jak ja studiowa∏em,
to nawet dowódców plutonów przyjmowano do
akademii i nie tylko bez
Êredniego wykszta∏cenia, ale i takich, którzy
nie mieli pe∏nego wykszta∏cenia podstawowego – mówi∏ znowu
Chodakowski.
– No, ale ˝eby ukoƒczyç, to tacy musieli byç
bardzo zdolni, albo si´
pewnie wykruszali.
– Nie, na ogó∏ wszyDruga grupa z kierownikiem pp∏k. dr. B. Bidziƒskim
scy koƒczyli. Nawet s∏abi. Dostawali bowiem
takà pomoc od wyk∏adowców, od organizacji partyjnej, od zobowià- mojego nast´pc´ – co zosta∏o przez niego zazanych przez parti´ kolegów, ˝e w koƒcu po- akceptowane. Przy tej okazji przeprowadzone
trafili podo∏aç najci´˝szym zadaniom. Ma∏o zosta∏y apele mundurowe w podleg∏ych komtego, byli tacy, co majàc wielkie trudnoÊci paniach, sprawdzone uzbrojenie, a tak˝e
z opanowaniem materia∏u, a zw∏aszcza z na- sprz´t kwaterunkowy. SporzàdziliÊmy protokó∏
pisaniem pracy dyplomowej, zg∏aszali rezy- przekazania i uzyskaliÊmy jego zatwierdzenie
gnacj´ ze studiów, a te˝ im nie pozwolono u dowódcy pu∏ku.
Tymczasem na dzieƒ przed moim wyjazodejÊç i akademi´ ukoƒczyli – wyjaÊnia∏ dalej.
Wyglàda∏o mi na to, ˝e to on by∏ tego ˝y- dem z Trzebiatowa, ku mojemu wielkiemu
wym przyk∏adem. Widocznie takie czasy ju˝ zdziwieniu, na moje miejsce przyby∏ kpt.
min´∏y, bo ja nie spotka∏em kandydata, który Bubnowicz. Wytworzy∏a si´ bardzo nieprzyby nie mia∏ Êredniego wykszta∏cenia – myÊla- jemna sytuacja. Przypuszczam, ˝e to do∏em sobie. Podziwia∏em natomiast jego do- wódca pu∏ku pp∏k dypl. Âliwa nie widzia∏
skona∏à pami´ç, bo nie mog∏o byç inaczej, je- w Szarwille dowódcy batalionu i skorzysta∏
Êli pami´ta∏ tyle szczegó∏ów dotyczàcych z nadarzajàcej si´ okazji, aby go „wyklinoodbytych przez niego w czasie studiów çwi- waç”. By∏o mi nieprzyjemnie, ale jeszcze
czeƒ, ich nazw, kolejnoÊç wyst´powania i sto- bardziej Szarwille.
sowane tam metody nauczania, etc.
Pojecha∏em z ˝onà i z córkà na urlop, a po
powrocie czu∏em si´ na du˝ym luzie. Szarwi∏∏o tak dobrze i skrupulatnie mnie zast´powa∏
* Fragmenty ksià˝ki p∏k. w st. spocz. dr. Lucjana Zapai tak bardzo wczu∏ si´ w rol´ dowódcy, ˝e nie ∏y pod tym samym tytu∏em.
chcia∏em mu w tym przeszkadzaç. Przystàpi∏em wić do rozliczania si´ z jednostkà. Przekazywa∏em obowiàzki. OczywiÊcie przedtem
zaproponowa∏em swojemu prze∏o˝onemu
41
Globalizacja
DOMINIK STRASBURGER
GLOBALIZACJA
wst´p do dyskusji
Termin „globalizacja” pojawi∏ si´ w naukach spo∏ecznych w Êwiecie anglosaskim ok. 1985 roku.
Obecnie badania nad jej formami, tak˝e przejawami i skutkami, okreÊla si´ niekiedy mianem globalistyki; w kr´gu kultury francuskiej u˝ywa si´ to˝samego pojćia „mondializacja”.
Globalizacja to wielokierunkowa i wielop∏aszczyznowa zmiana integracyjna, dokonujàca si´ przede
wszystkim w dziedzinie gospodarki oraz masowego
komunikowania, która wprowadza wspólne pierwiastki do poszczególnych cywilizacji. Podstawà tego zjawiska jest „zasada maksymalizacji zysku”1
w konkurencyjnych warunkach poda˝y i popytu. Jego geneza si´ga pradziejów i wià˝e si´ z odkryciem
poznawczych skutków „idei liczby” jako abstraktu
iloÊci przedmiotów lub faz procesualnych (cykli),
a tak˝e notacji numerycznej, co nastàpi∏o w górnym
paleolicie2.
Gospodarka rynkowa funkcjonowa∏a ju˝ w okresie staro˝ytnoÊci, a nie tylko od ostatnich 300 lat,
jak przedstawia to wielu autorów. Wed∏ug Biblii bogactwo jest Êrodkiem s∏u˝enia Bogu. Praca produkcyjna by∏a tak wa˝na, ˝e istnia∏ nawet zakaz oddawania si´ wy∏àcznie studiom lub mod∏om, gdy˝
w ten sposób cz∏owiek si´ izolowa∏ – przestawa∏ rozumieç Êwiat. Nakazy Starego Testamentu odpowiada∏y historycznym realiom tamtej epoki.
˚ydzi byli tym narodem, który wprowadzi∏
grzywn´ zamiast represji, pieniàdz w miejsce przemocy. Ten sposób u˝ycia bogactwa nie zawsze by∏
przestrzegany. Zrozumieli jednak, ˝e jedynie bogactwo stworzone pracà mo˝e smakowaç. Ju˝ w X w.
p.n.e. ustanowili podatek solidarnoÊciowy – póêniejszà tsedak´ – pierwszy w historii podatek p∏acony wg ÊciÊle okreÊlonych regu∏: nie mniej ni˝ 10
i nie wićej ni˝ 20% od dochodów.
Pojawienie si´ chrzeÊcijaƒstwa zahamowa∏o na
Êwiecie sk∏onnoÊç do kultu pieniàdza, która udzieli∏a si´ tak˝e innym narodom. Rabini uznali, ˝e nale˝y to skodyfikowaç, co uczyniono w nast´pnych stuleciach. Podstawowymi tekstami w tej materii jest
Talmud jerozolimski z IV wieku i Talmud babiloƒski z VI wieku. Zawierajà one wa˝ne informacje dotyczàce organizacji spo∏ecznej, szczególnie stopy
procentowej, wystawiania weksli, granicy zysków,
42
zakazu spekulacji. Sà tam omówione najwa˝niejsze
problemy nowo˝ytnej ekonomii dotyczàce: reklamy,
podatków bezpoÊrednich i poÊrednich, prawa do
pracy, prawa do strajku, zasad dziedziczenia itd.
Wed∏ug zasady sformu∏owanej w Talmudzie babiloƒskim nie wolno by∏o pozwalaç, by ktokolwiek
umiera∏ z g∏odu. Ca∏kowità jednak pomoc nale˝a∏o
zastrzec tylko dla wyznawców monoteizmu3. Stàd
w Êredniowieczu istnia∏a d∏uga era komplementarnoÊci w stosunkach z muzu∏manami. Kalifowie rekrutowali spoÊród ˚ydów swoich doradców i ekspertów ekonomicznych. Kupcy ˝ydowscy tworzyli
jedynà wówczas siatk´ poÊredników, handlarzy
i agentów wymiany. Pojawi∏a si´ nowa postaç – ˚yd
dworski, której nie by∏o w cesarstwie rzymskim4.
Kwestie te mia∏y znamiona globalizacji.
Autor niniejszej publikacji, za Jacquesem Attali5,
uwa˝a, ˝e ˚ydzi sà prawdziwymi wynalazcami kapitalizmu. W odró˝nieniu od niego, zwracam jednak
uwag´ na fakt, ˝e rzymski system finansowy mia∏
ju˝ w II w.p.n.e. wiele cech wspó∏czesnego kapitalizmu. Zas∏uga ˚ydów w staro˝ytnoÊci i w Êredniowieczu polega∏a g∏ównie na opracowaniu strony teoretycznej omawianych kwestii, które stopniowo –
w coraz szerszym wymiarze wprowadzali do praktycznego dzia∏ania w ró˝nych regionach Êwiata.
Warto zauwa˝yç, ˝e znaczna cz´Êç autorów opisujàcych to zagadnienie misj´ t´ przypisuje protestantom. Nale˝y do nich m.in. Max Weber, który w 1904
roku wyda∏ ksià˝k´ pt.: „Etyka protestancka i duch
kapitalizmu”.
˚ydzi odegrali tak˝e olbrzymià rol´ w rozwoju
gospodarczym Hiszpanii oraz kolebek kapitalizmu,
jakimi by∏y Holandia i Anglia. Istotny by∏ równie˝
wk∏ad tego narodu w rozwój XIX-wiecznego przemys∏u komunikacyjnego. Stworzyli agencj´ Havas
oraz Reutera, Deutsche Bank, Paribas oraz g∏ówne
amerykaƒskie banki handlowe6.
W czasach nowo˝ytnych nasili∏y si´ procesy nawiàzywania ∏àcznoÊci mi´dzy ró˝nymi cz´Êciami
Êwiata. Ju˝ w 1694 roku za∏o˝ono Bank Anglii, który da∏ poczàtek Êwiatowej kontroli pieniàdza.
W 1776 roku powo∏any zosta∏ Zakon Iluminatów7,
który przez swoje powiàzania z powsta∏à mi´dzynarodowà finansjerà odegra∏ du˝à rol´ w inspirowaniu
Globalizacja
ruchów rewolucyjnych w XIX i XX wieku.
Bioràc pod uwag´ wskaêniki statystyczne, dochodzimy do wniosku, ˝e w okresie istnienia imperiów
kolonialnych procesy globalizacji znacznie si´ posun´∏y8. Na przyk∏ad przed I wojnà Êwiatowà terytoria ówczesnych Austro-W´gier, Niemiec i Rosji stanowi∏y jeden obszar gospodarczy. Ograniczenia celne by∏y w tej kwestii tylko minimalnym utrudnieniem. Niemcy sta∏y si´ drugim odbiorcà towarów
brytyjskich i trzecim francuskich oraz drugim dostawcà swoich towarów do tych paƒstw. Mi´dzynarodowe zwiàzki ekonomiczne mia∏y w tym czasie
nie tylko wymiar metropolia – kolonie9. By∏y one
równie˝ silne na kontynencie europejskim, który
wówczas w wi´kszym stopniu ni˝ obecnie oddzia∏ywa∏ na gospodark´ Êwiatowà.
W okresie mi´dzywojennym pojawi∏o si´ wiele
konkretnych idei unifikacyjnych dotyczàcych m.in.:
unii walutowej, wspólnej polityki rolnej, zniesienia
barier handlowych. Szczególnie podczas II wojny
Êwiatowej widaç by∏o wzajemnà wspó∏zale˝noÊç
w sferze ekonomii na arenie mi´dzynarodowej. JeÊli
Niemcy przegrywali, ceny walut spada∏y. Natomiast
niepowodzeniom sprzymierzonych towarzyszy∏y
objawy hossy, gdy˝ w cenie by∏ „bezpieczny pieniàdz”. Stwarza∏o to dobre warunki do spekulacji
na ówczesnym rynku walut10, który stopniowo stawa∏ si´ coraz bardziej globalny.
W drugiej po∏owie XX wieku integracj´ Êwiata
przyspiesza∏y takie czynniki, jak: rozwój bran˝ pracoch∏onnych (np. przemys∏u tekstylnego); w latach
siedemdziesiàtych przemys∏ samochodowy, maszynowy i chemiczny; w latach osiemdziesiàtych najwi´kszy wp∏yw na ogólny stan gospodarki mia∏a telekomunikacja; w latach dziewi´çdziesiàtych post´p technologiczny koncentrowa∏ si´ g∏ównie w informatyce i w sposobach szybkiego przep∏ywu pieniàdza. Powsta∏ nowy model globalnej kultury masowej.
Obecnie o post´pach globalizacji w znacznej
mierze Êwiadczy rozwój wielkich korporacji gospodarczych, które funkcjonujà ponad granicami
paƒstw i kontynentów, mi´dzynarodowy obieg kapita∏u, transfer technologii oraz przep∏yw si∏y roboczej. Omawiane zjawisko postrzegamy jako konsekwencj´ rozwoju technicznego.
Globalizacja powoduje jednak napićia zarówno
w obszarze gospodarki, jak i znacznie uzale˝nionej
od niej – polityki, która z kolei steruje procesami
szeroko poj´tych wojen w sferze psychologicznej,
ekonomicznej oraz militarnej. Powstajà napićia
spo∏eczne. Istnieje wyraêny konflikt pomi´dzy war-
stwà menad˝erów i wysoko op∏acanych specjalistów
a rosnàcà klasà pracowników najemnych, Êwiadczàcych ró˝nego rodzaju us∏ugi11.
Napićia powstajà nie tylko w centrach cywilizacyjnych, ale tak˝e na peryferiach Êwiata. Jak podajà
powszechnie dost´pne roczniki statystyczne, na pó∏kuli p∏n. rozrastajà si´ „globalne miasta”, 95% koncernów ma swe siedziby w krajach, które sà cz∏onkami Organizacji Wspó∏pracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD). Na naszych oczach nast´puje podzia∏
Êwiata na dwie oddzielne przestrzenie: jedna z nich
stanowi enklaw´ bogactwa i dobrobytu, w drugiej
natomiast sà getta biedoty. Sà tak˝e obszary poÊrednie. Polska znajduje si´ w tej strefie. JeÊli wyobraênia „sterników” naszego paƒstwa nie zawiedzie, jeÊli nastàpi powszechna mobilizacja narodu w sferze
kulturowej oraz ÊwiadomoÊci nieustannego zdobywania wiedzy, która jest najwa˝niejszym „towarem”
do budowania choçby wzgl´dnego bezpieczeƒstwa
socjalnego – to b´dziemy mieli szans´ zbli˝enia si´
do standardu ˝ycia tych, którzy ju˝ sà decydentami
w najwa˝niejszych kwestiach szybko globalizujàcego si´ Êwiata12.
Era wyraênie przyspieszonego post´pu technicznego jest jednoczeÊnie czasem powszechnego bezrobocia. W∏aÊnie to jest g∏ównym êród∏em zorganizowanej przest´pczoÊci. Ludzie, którzy osiàgn´li stabilizacj´ materialnà, nie sà skorzy do rewolucji czy
te˝ walki zbrojnej – chyba ˝e sà do niej zmuszeni.
Szukajà raczej prze˝yç w sferze szeroko poj´tej
przyjemnoÊci. Natomiast ludzie zdesperowani, walczàcy nie tylko o wolnoÊç ojczyzny, lecz równie˝
o podstawowe warunki bytowania, gotowi sà w imi´
religijnego fundamentalizmu do oddania wartoÊci
najwy˝szej, jakà jest ˝ycie. I choç osiàgane przez
nich cele op∏acone sà nierzadko morzem niewinnej
krwi, u swoich wspó∏braci sà bohaterami. W mediach o zasi´gu Êwiatowym nadaje si´ im miano terrorystów13. Nast´puje wić skrajna ocena tego samego zjawiska z ró˝nych stron barykady. Klasycznym tego przyk∏adem sà ciàgle tlàce si´ walki
w Czeczenii oraz b´dàca w centrum jupiterów wojna na terenie paƒstwa Izrael. Warto zauwa˝yç, ˝e
czasami do tego samego „worka” wk∏ada si´ zwyczajnych rabusiów, którzy walczà wy∏àcznie o dobra
materialne.
Dopóki politycy i Êwiat mediów wyraênie nie
rozgraniczà tych kwestii, nie si´gnà do êróde∏ przemocy, dopóty walka zbrojna z terroryzmem nie odniesie sukcesu, mimo obecnych istotnych militarnych zwyci´stw armii USA nad talibami na terenie
Afganistanu. Warto skorzystaç m.in. z doÊwiadczeƒ
43
Globalizacja
wojen: USA–Wietnam i by∏y ZSRR–Afganistan.
Nale˝y pami´taç, ˝e najwa˝niejszà bronià partyzantów14 jest czynnik czasu, który w powiàzaniu z wolà
walki i realizacjà zasady zaskoczenia przeciwnika –
potrafi pokonaç stosunkowo skromnymi si∏ami najwi´ksze pot´gi militarne. Stàd walka z nimi powinna w wi´kszym stopniu objàç stref´ dzia∏aƒ niezbrojnych, nie tyle zmuszajàcych ich do okreÊlonego dzia∏ania, co przekonujàcych do innego rozwiàzania problemów, z jakimi si´ borykajà. W przysz∏oÊci b´dzie to zapewne trudniejsze zadanie od chwilowych si∏owych zwyci´stw, które wejdzie w sfer´
walki informacyjnej. Nigdy jednak nie mo˝na wykluczyç dzia∏aƒ militarnych, które b´dà wspomagaç
te procesy.
Nale˝y pogodziç si´ z wielkà ró˝norodnoÊcià poszczególnych cywilizacji. W∏asne racje powinno si´
przedstawiaç za pomocà rzetelnych atutów, a nie sloganów propagandowych, m.in. nieustannie – wrćz
natarczywie forsujàcych liberalizm jako najwy˝szà
form´ rozwoju ludzkoÊci15. Do niedawna byliÊmy
Êwiadkami podobnego zjawiska zwiàzanego z funkcjonowaniem paƒstw systemu socjalistycznego.
Autor tego artyku∏u stoi na stanowisku, ˝e nale˝y
poszukiwaç drogi, która nie spowoduje znacznego
zahamowania szybkiego post´pu – zw∏aszcza technicznego, jaki przede wszystkim gwarantuje kapitalizm. JednoczeÊnie nale˝y pochyliç si´ nad Cz∏owiekiem, który w tym wyÊcigu odstaje od g∏ównego peletonu. Zapewne wielu „betonowych” libera∏ów si´
z tym nie zgodzi, twierdzàc, ˝e muszà byç ofiary.
S´k w tym, ˝eby by∏o ich zdecydowanie mniej. Podmiotem ˝ycia na naszej planecie jest Istota Ludzka,
bez wzgl´du na to, jaki ma kolor skóry, czy te˝ jakim mówi j´zykiem. Globalizacja powinna to
uwzgl´dniaç! JeÊli ktoÊ powie, ˝e tak w∏aÊnie si´
dzieje, to jest zupe∏nie oderwany od rzeczywistoÊci.
Enklawy bogactwa sà na wszystkich zaludnionych kontynentach. Realizuje si´ tam koncepcj´
spo∏ecznej izolacji, polegajàcej na zapewnieniu
mieszkaƒcom bezpieczeƒstwa za cen´ bezustannego
nadzoru, inwigilacji i naruszania prywatnoÊci.
W ten sposób zarysowuje si´ przysz∏oÊç, w której
wykszta∏cona i bardzo dobrze sytuowana mniejszoÊç ˝yç b´dzie za murami miast – jakby Êredniowiecznych zamków16, odgrodzona od niewykszta∏conych i bezrobotnych barbarzyƒców17.
Sytuacja gospodarczo-spo∏eczna zale˝na jest od
wielu przyczyn – nie tylko od procesu globalizacji.
˚eby nie byç posàdzonym o populizm, przedstawi´
kilka danych. Zgodnie z ocenami OECD import
z krajów o niskich p∏acach przyczynia si´ jedynie
44
w 10–20% do zmian poziomu p∏ac w krajach rozwini´tych. Czynnikiem rozstrzygajàcym w tej kwestii
sà przemiany technologiczne.
W 1988 roku ponad 43% ludzi pozostajàcych
w kr´gu ubóstwa ˝y∏o na po∏udniu Azji, 24% –
w Czarnej Afryce, 23% – we wschodniej Azji i na
Pacyfiku. Ubodzy tworzyli 43% mieszkaƒców Czarnej Afryki oraz 40% po∏udnia Azji. Analogiczne
wskaêniki dla wschodniej Azji i Ameryki ¸aciƒskiej
wynosi∏y oko∏o 15%. W ciàgu ostatnich dziesićiu
lat we wszystkich regionach Êwiata liczba osób biednych relatywnie nieco zmala∏a, szczególnie w Chinach. Wyjàtkiem sà postkomunistyczne kraje Europy i Azji. Odsetek ˝yjàcych za mniej ni˝ dolara na
dzieƒ powi´kszy∏ si´ w tym regionie od 1,6 do 5,1%
ogó∏u mieszkaƒców. W skrajnej biedzie ˝yje oko∏o
dwóch trzecich ludnoÊci Burkina Faso, Czadu, Madagaskaru, Mali, Nigerii, Nigru, Republiki Afryki
Ârodkowej, Sierra Leone i Zambii19.
Pomimo tak trudnej sytuacji, zauwa˝amy oznaki
poprawy w zakresie wy˝ywienia. Jej dynamika przewy˝szy∏a wzrost liczby mieszkaƒców naszej planety.
Nie by∏a to jedynie tendencja ogólnoÊwiatowa. Dotyczy∏a g∏ównie krajów o dochodach niskich i Êrednich, gdy˝ paƒstwa bogate ju˝ osiàgn´∏y okreÊlony
poziom sytoÊci.
Bardzo wa˝ne zagadnienie stanowi dost´p ludnoÊci do êróde∏ wody zdatnej do picia. Tu równie˝ nastàpi∏ znaczàcy post´p. Dotyczy to szczególnie Bangladeszu oraz Brazylii. W skali ogólnoÊwiatowej
zmala∏a ÊmiertelnoÊç noworodków20. Jednak w Botswanie i Zimbabwe co czwarty doros∏y cz∏owiek zara˝ony jest wirusem HIV. Przeci´tny dochód w dwudziestu najbogatszych krajach Êwiata jest 37 razy
wi´kszy ni˝ w dwudziestu najbiedniejszych. W ciàgu ostatnich czterdziestu lat przepaÊç ta zwi´kszy∏a
si´ dwukrotnie! Tego typu fakty sà „paliwem” dla
rosnàcego w si∏´ ruchu antyglobalistów21.
We wspó∏czesnym Êwiecie oderwanie si´ kraju od
przys∏owiowej biedy, niezale˝nie od uwzgl´dnienia
lokalnej specyfiki regionu, wymaga spe∏nienia kilku warunków. Nale˝y pobudziç szczególnie ludzi
biednych do inicjatywy gospodarczej, dajàc im
choçby minimum Êrodków materialnych oraz elementarne wykszta∏cenie ekonomiczne, bàdê te˝ inne – zawodowe, co powinno byç rzetelnie zaplanowane. Realizacja takiego kierunku wsparcia powinna byç sprawdzana przez paƒstwa, które zdecydujà
si´ sponsorowaç to przedsi´wzićie22. Istotnym warunkiem pomocy b´dzie nowelizacja miejscowego
systemu prawnego23 i administracji. Potrzebne b´dà
dzia∏ania zapobiegajàce konfliktom wewn´trznym.
Globalizacja
Wa˝ne jest równie˝ wsparcie materialne – i tak˝e
moralne – w sytuacjach kryzysowych.
W ocenie Âwiatowej Organizacji Handlu, po
II wojnie Êwiatowej 3 mld ludzi wysz∏o z biedy dzi´ki rozwojowi transakcji mi´dzynarodowych24. JeÊli
zrealizuje si´ powy˝sze warunki w ramach globalizacji, to znajdzie si´ szansa na spe∏nienie g∏ównych
za∏o˝eƒ omawianego procesu. Wymagaç to b´dzie
cierpliwego i skorelowanego dzia∏ania ludzi bogatych na rzecz biednych. Istotnà rol´ w tej kwestii
mo˝e odegraç gruntownie zreformowana Organizacja Narodów Zjednoczonych.
Przedstawi∏em, ze wzgl´du na ograniczonà iloÊç
miejsca, w bardzo ogólnym zarysie histori´ i moim
zdaniem – najwa˝niejsze kwestie procesu globalizacji. Teraz oddaj´ g∏os Paƒstwu – naszym Czytelnikom. Oczekuj´ zarówno wystàpieƒ krytycznych, jak
i poszerzajàcych omawianà tu problematyk´.
Zauwa˝my, ˝e chcàc rozumieç histori´, wydarzenia wspó∏czesne oraz prognozy na przysz∏oÊç naszego Êwiata, nale˝y „poruszaç si´” wstecz i w przód
przez wiele skali czasowych. Jednak od kilkudziesićiu lat badania historyczne zmierzajà w kierunku coraz w´˝szych specjalizacji. Tylko w minimalnym stopniu przyczyniajà si´ one do sporzàdzenia
mapy naszych dziejów w szerszym wymiarze. Panuje wrćz alergia na uogólnianie – zauwa˝a prof. David Christian25. Idàc jego – jak sàdz´ – s∏usznym tokiem myÊlenia, nie obawiajmy si´ „manewru”
w czasoprzestrzeni – tak˝e w wymiarze interdyscyplinarnym. Tego typu próby syntezy omawianych
kwestii, znacznie szybciej pomogà nam zrozumieç
rzeczywistoÊç, w której ˝yjemy.
Przypisy
1 Szerzej na ten temat: N. Chomsky, Zysk ponad ludzi. Neoliberalizm a ∏ad gospodarczy, Wroc∏aw 2000.
2 Szerzej na ten temat: R. Sadowski, Astrologia narodzin Jezusa Chrystusa [w:] A. Wierciƒski, Przez wod´ i ogieƒ. Biblia,
Kraków 1996.
3 ChrzeÊcijan, z powodu Trójcy Âwi´tej, a˝ do XII wieku uwa˝ano za politeistów.
4 Elita ta reprezentowa∏a zaledwie czàstk´ narodu ˝ydowskiego.
5 Jacques Attali by∏ za∏o˝ycielem i pierwszym prezesem Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju. Jego ostatnia ksià˝ka
(napisa∏ ich ponad 30) nosi tytu∏ „˚ydzi, Êwiat i pieniàdze”.
6 W póêniejszym czasie ˚ydzi weszli w sfer´ rozrywki i mediów, które dzisiaj sà lokomotywà globalizacji.
7 Iluminaci – cz∏onkowie zakonu – tajnego stowarzyszenia
polityczno-religijnego, za∏o˝onego przez Adama Weishaupta
w Ingolstadzie. Encyklopedia Trzaski, Everta i Michalskiego,
t. II, Warszawa 1936, s. 614.
8 J. Winiecki, Polemiki w drodze do kapitalizmu, Warszawa
2001, s. 239–242; por. J. Keynes, Economic Consequences of the
Peace, Londyn 1919.
9 Tam˝e.
10 B. Kobuszewski, Okupacyjny rynek walutowy, „Polska
Zbrojna” nr 30 (288) z dn. 28.VII.2002 r, s. 38.
11 Szerzej na ten temat: P. Drucker, Spo∏eczeƒstwo pokapitalistyczne, Warszawa 1999. Ob∏uda sta∏a si´ naczelnà zasadà
biznesu, sukces cz´sto uÊwića oszustwo. Kasta menad˝erów
w szybkim tempie obrasta milionami dolarów, podczas gdy zwykli ludzie tracà prac´ i ostatnie oszcz´dnoÊci. Markus Detmer,
Jan Fleischhaueer oraz Alexander Jung w „Der Spiegelu” z dn.
18.VII.2002 roku zadajà pytanie: ile pazernoÊci wytrzyma jeszcze
kapitalizm?
12 Ewentualne poszerzenie Unii Europejskiej o nowe kraje,
w tym tak˝e o Polsk´ – wzmocni proces globalizacji, os∏abi natomiast pozycje paƒstw narodowych.
13 Terroryzmu w ˝aden sposób nie mo˝na usprawiedliwiaç.
Musimy jednak zdawaç sobie spraw´ z faktu, ˝e ci, w których
imieniu stosujà takie metody, sà jednoczeÊnie s∏abi, biedni, zdesperowani i tak˝e w jakiejÊ mierze oszukani przez kolejne pokolenia swoich – cz´sto wysoce wykszta∏conych przywódców.
14 Ludzie, chcàcy zachowaç miano partyzantów, nie powinni
realizowaç metod terrorystycznych. W rzeczywistoÊci bardzo cz´sto je stosujà. Na przyk∏ad w czasie II wojny Êwiatowej, po zamachu Gwardii Ludowej na Cafe Club w Warszawie, ukaza∏y si´
tam krytyczne komentarze o obrzuceniu granatami kawiarni tylko dla Niemców. Pisano, ˝e paƒstwo podziemne, mimo ogromu
zbrodni hitlerowskich, nie walczy z ludnoÊcià cywilnà.
15 Klasycznym przyk∏adem takiego post´powania sà dyskusje o gospodarce w TVP, czy te˝ np. szeroko reklamowana nawet
dzisiaj ksià˝ka Francisa Fukuyamy pt. „Koniec historii” (Poznaƒ
1996).
16 W USA powszechnie wiadomo, ˝e 28 mln Amerykanów ˝yje w ufortyfikowanych osiedlach. Na prywatnà ochron´ wydaje
dwa razy wićej pieni´dzy ani˝eli paƒstwo na policj´.
17 Tu z kolei nasuwa si´ porównanie z imperium rzymskim,
które za cen´ wzgl´dnego spokoju na swoich granicach, nieregularnie i w minimalnym stopniu wspomaga∏o sàsiednie narody.
Takie post´powanie – dajàce zbyt ma∏à iloÊç podstawowych Êrodków do ˝ycia ludom znacznie biedniejszym – zakoƒczy∏o si´
upadkiem tego mocarstwa.
18 www.wto.org, 18IX2002 – por. L. Thurow, The Future of
Capitalism, Londyn 1996, s. 177.
19 Na podstawie: Walka z ubóstwem Attacking Poverty, raport Banku Âwiatowego na lata 2000–2001.
20 Warto jednoczeÊnie zauwa˝yç, ˝e w ca∏ej Czarnej Afryce
ÊmiertelnoÊç noworodków jest pi´tnastokrotnie wy˝sza ni˝
w krajach bogatych. Tam˝e.
21 Mistrzem duchowym antyglobalistów jest Jan Ziegler,
szwajcarski profesor socjologii, specjalny sprawozdawca ONZ do
walki z g∏odem.
22 Historia zna wiele przyk∏adów, ˝e pomoc tak zaplanowana
zosta∏a „przejedzona” przez skorumpowane rzàdy krajów trzeciego Êwiata. Kontrola jest wić tu konieczna!
23 Nale˝y jednoczeÊnie pami´taç, ˝e wspó∏czesne bankructwa
wielkich korporacji, na których inwestorzy stracili miliardy dolarów, zmusi∏y w∏adze amerykaƒskie do zmiany prawa. Niestety,
nasila si´ tak˝e obawa o kreatywnà ksi´gowoÊç w Polsce.
24 www.wto.org, 18 IX 2001.
25 Ju˝ 10 lat temu prof. David Christian z San Diego State
University w eseju dla „The Journal of World History” napisa∏
m.in.: „Aby zrozumieç par´ tysićy lat ludzkich dziejów, naukowcy muszà ogarnàç myÊlà równie˝ czasy znacznie wczeÊniejsze, z Wielkim Wybuchem w∏àcznie”. E. Fakin, Nie mielcie orzechów, „Forum” z dn. 17.03.2002 r., s. 48.
45
By j´zyk by∏ gi´tki...
ANDRZEJ WAJDA
Obco-swojskie
i swojsko-obce
„Póki w polskich komnat Êciany gwar obczyzny nie zawita, póty próg nasz nieskalany, póty Polska nie zdobyta”.
Tak pisa∏ genera∏ Franciszek Morawski w czasach rozbiorów, kiedy to dla pozbawionych paƒstwa i zagro˝onych
wynarodowieniem naszych przodków najsilniejszym spoiwem i ostojà polskoÊci sta∏ si´ j´zyk ojczysty.
Tak˝e i dziÊ, choç zalewajàca nas obecnie fala zapo˝yczeƒ, g∏ównie angloj´zycznych, nie zagra˝a naszej to˝samoÊci narodowej, co najwy˝ej czyni wypowiedzi niezrozumia∏ymi, wielu rodaków za wa˝ny sk∏adnik kultury j´zyka
uwa˝a jego czystoÊç. Przestrzegamy jej, unikajàç po˝yczek
obcoj´zycznych. Skrajni puryÊci j´zykowi („purus” – ∏ac.
„wzorzysty”) chcieliby wypleniç z naszej mowy wszelkie
barbaryzmy („barbarus”– ∏ac. „obcy”). Takie wysi∏ki sà
jednak jako trudy mitycznego Syzyfa, gdy˝ podejmujàcy je
dzia∏ajà wbrew naturze j´zyka i jego dziejom.
Przecie˝ tak naprawd´ to mówimy z polska po cudzoziemsku, bo wi´kszoÊç zasobów naszego s∏ownictwa zasilajà wyrazy obce, ale tak dobrze przyswojone i wedle Aleksandra Brucknera
– „odmienione na nasz ∏ad do
¨
niepoznaki”, ˝e ich obcoÊci zupe∏nie ju˝ nie odczuwamy.
Przez stulecia polszczyzna syci∏a si´ rozlicznymi wp∏ywami
obcymi: czeskimi, ruskimi, niemieckimi, ∏aciƒskimi, w´gierskimi, litewskimi, tureckimi, w∏oskimi, francuskimi i wreszcie angielskimi, przez co bogaci∏a si´ i usprawnia∏a.
By∏a bardzo ch∏onna, gdy˝ wymieniony ju˝ znamienity
etnograf, zapytany o to, jaki wyraz uwa˝a za prawdziwie
rodzimy, rdzennie polski, odpowiedzia∏ ˝artobliwie: – Mo˝e „ko∏acz”? Bo ca∏a reszta skàdeÊ do nas przysz∏a... Ju˝
nawet nie podejrzewamy, ˝e takie wyrazy, jak np. „bigos,
˝ur, ceg∏a, mur”, po˝yczyliÊmy od Niemców. Dalibóg, dziÊ
ju˝ tylko historyk j´zyka mo˝e rozstrzygaç o tym, co w naszej mowie odwiecznie w∏asne, co zaÊ obco-swojskie czy
swojsko-obce.
O tym, jak liczne i wszechobecne sà w polszczyênie zapo˝yczenia leksykalne mo˝e Êwiadczyç choçby tylko próbka s∏ownictwa wojskowego w zabawnym niby – opowiadaniu Karola Zbyszewskiego „˚yciorys ˝o∏nierza”. Sk∏ada si´
ono z samych tylko rzeczowników, których wi´kszoÊç to
militaria j´zykowe o obcym rodowodzie.
„Mobilizacja! Rezerwista, koszary, magazyny, drelichy,
rekruci, musztra, dryl. Kapral, pluton, sier˝ant – szef.
Karabin, bagnet, granat, marsz! Tyraliera, fortyfikacje,
miny, atak, szturm! Kapitulacja, wiwaty, gratulacje, awanse!
46
Kapitan, batalion, major! Ewakuacja, dezorganizacja, prokurator, proces! Degradacja, kasacja, rehabilitacja! Sta˝, ga˝a,
reorganizacja! Kawaleria, szwadron, lanca, pika!
Galop, szar˝a, sztandar! Order, rewia, tràby, dekoracja!
Brygada, dywizja, korpus, armia! Komendant, genera∏,
inspektor, marsza∏ek! Adiutant, ordynansi, sztab, plan, operacje, kampanie! Parali˝, amputacja, dymisja, emerytura,
preferans, apopleksja! Laweta, orkiestra, defilada, salwa!”
Wszystkie te po˝yczki dawno osiad∏y w polszczyênie,
zadomowi∏y si´ w niej, przyswoi∏y i pe∏nià funkcj´ terminów,
dla których trudno znaleêç rodzime odpowiedniki. A nawet
nie nale˝y ich szukaç, choç wyrazy, które mo˝na by nimi zastàpiç, zachowa∏y obcà form´ i brzmià z cudzoziemska. Nie
trzeba tego czyniç, bo bardzo byÊmy sobie utrudnili porozumiewanie si´ z obcokrajowcami, chrzczàc inaczej coÊ, co
prawie na ca∏ym Êwiecie nazywa si´ podobnie.
Czy to znaczy, ˝e powinniÊmy bezkrytycznie, bez oporów i zastrze˝eƒ poddawaç si´ wp∏ywom obcoj´zycznym,
bezmyÊlnie ulegaç modzie na cudzoziemszczyzn´ j´zykowà? Nie, poniewa˝ wÊród goÊci po˝àdanych w naszym
s∏owniku sà tako˝ zb´dne przyb∏´dy, z jakimi jeszcze przyjdzie nam si´ potykaç na tym felietonowym poletku.
Sprostowanie
Autorem zdj´ç w nr. 2 (8) Biuletynu
AON na s. 5 do artyku∏u „Profesor Zbigniew Brzeziƒski pierwszym doktorem honoris causa AON” oraz na s. 21 (zdjćie
górne i dolne) do artyku∏u „Kasyno oficerskie otwarte” jest pan Marcin Ciunowicz,
pracownik Wydzia∏u Planowania Logistyki
AON.
Za przeoczenie Autora zdj ´ç i Czytelni ków przepraszamy.
Red.
Sprostowanie
W numerze 2 (8) Biuletynu w artykule wst´pnym znalaz∏ si´ b∏àd w nazwisku Jerzego KIRCHMAYERA.
Na stronie 17 podpis pod zdjćiem u góry
powinien brzmieç: „Na zdjćiu od prawej...”
Za pomy∏ki przepraszamy.
Red.
Rosja w 20 stuleciu
J. S m u g a, Kraków 2001, Wydawnictwo ZNAK,
s. 350 (sygn. bibl.
5853/II).
Autor ksià˝ki ods∏ania najg∏´biej skrywane
fakty i epizody z dziejów
budownictwa komunistycznej utopii, która
poch∏on´∏a dziesiàtki
milionów istnieƒ ludzkich. Czytelnik znajduje
tu histori´ „Czeka”
w jej kolejnych wcieleniach, NKWD, KGB,
procesów, czystek, a nast´pnie rozpadu imperium i budowania zr´bów nowoczesnego paƒstwa
z jego demokratycznymi instytucjami i gospodarkà
rynkowà.
Stosunki mi´dzynaro dowe w Afryce
J. M i l e w s k i,
W. L i z a k, Warszawa
2002, Wyd. SCHOLAR,
s. 443 (sygn. bibl.
8808/III).
Autorzy ksià˝ki przedstawiajà podstawowe procesy, zjawiska i wydarzenia, które w ostatniej
dekadzie XX wieku kszta∏towa∏y stosunki mi´dzynarodowe na kontynencie
afrykaƒskim. Afryka w minionej dekadzie by∏a arenà
krwawych konfliktów, które pociàgn´∏y za sobà setki
tysićy istnieƒ ludzkich, ale tak˝e wydarzeƒ budzàcych
nadziej´ na trwa∏y pokój oraz rozwój spo∏eczno-gospodarczy. Wszystko to tworzy skomplikowany obraz
sytuacji, który Autorzy pragnà Czytelnikowi przybli˝yç.
Kontrola zbrojeƒ. Roz brojenie u progu XXI wieku
Pod red. D. Rotfelda,
Warszawa 2002, Wyd. PISM,
s. 185 (sygn. bibl. 8435/P).
Publikacja pracowników
naukowo-badawczych Sztokholmskiego Mi´dzynarodowego Instytutu Badaƒ nad
Pokojem zawiera najwa˝niejsze problemy, które ju˝
znajdujà si´ lub powinny
znaleêç si´ na porzàdku
dziennym mi´dzynarodowej debaty o przysz∏oÊci
kontroli zbrojeƒ i rozbrojenia. Autorzy ksià˝ki starajà si´ u∏atwiç dost´p do informacji i umo˝liwiç
zrozumienie aktualnych problemów kontroli zbrojeƒ i rozbrojenia.
Dokàd zmierza Ameryka
J. S u r d y k o w s k i, Warszawa 2001, Politeja,
s. 173 (sygn. bibl. 8828/III).
Autor przez szeÊç lat
przebywania w USA jako konsul generalny RP
mia∏ mo˝liwoÊç obserwacji od wewnàtrz zmian
zachodzàcych w tym
wspó∏czesnym supermocarstwie Êwiata. W ksià˝ce próbuje przedstawiç
i zanalizowaç stan dzisiejszej demokracji amerykaƒskiej i kierunek,
w którym zmierza jej
ewolucja.
Rozwój polskiej gospodarki
Pod. red. G. W. Ko∏odki, Warszawa 2002, Wyd. WSzPiZ., s. 281
(sygn. bibl. 8429/P).
Ksià˝ka jest dzie∏em wybitnych
polskich ekonomistów, którzy ze
swojego punktu widzenia próbujà
przedstawiç perspektywy i uwarunkowania dalszego rozwoju gospodarczego naszego kraju. Zawarte w ksià˝ce rozwa˝ania
i analizy dajà wszechstronny obraz
celów i uwarunkowaƒ polityki gospodarczej naszego kraju.
47
Litwa na przestrzeni wie ków i jei powiàzania z Polskà
J. ˚ e n k i e w i c z, Toruƒ 2000, Wyd. Uniwersytetu Miko∏aja Kopernika,
s. 229 (sygn. bibl. 8805/III).
Ksià˝ka, chocia˝ ma charakter popularno-naukowy,
zawiera równie˝ walory dokumentale. Autor przedstawia w niej syntez´ dziejów
Litwy i rekonstrukcj´ skomplikowanych stosunków polsko-litewskich, zw∏aszcza
w nowszych czasach.
RentownoÊç inwe stycji w kapita∏ ludzki
J. F i t z e n z, Kraków 2001, Dom Wydawniczy ABC, s. 287
(sygn. bibl. 8625/III).
Opierajàc swe rozwa˝ania na wynikach
wieloletnich mi´dzynarodowych badaƒ, autor
przedstawia metodologi´ pomiaru wp∏ywu ludzi oraz zarzàdzania zasobami ludzkimi na
wyniki finansowe firmy.
Z lektury tej ksià˝ki
czytelnik dowie si´, w jaki sposób mierzyç efektywnoÊç inwestycji w kapita∏ ludzki.
Unia Europejska a prawo karne
A. G r z e l a k, Warszawa 2002, Wyd. Prawo
i Praktyka Gospodarcza, s. 183
(sygn. bibl. 8623/III).
Autorka w swojej publikacji dowodzi, ˝e wbrew ogólnym
przypuszczeniom, i˝ prawo UE
w ogóle nie zajmuje si´ zagadnieniami prawa karnego,
w paƒstwach cz∏onkowskich
dochodzi do rozszerzenia stosowania prawa karnego poza
ich granice oraz wypracowania
zasad wspó∏pracy pomi´dzy
cz∏onkami UE.
Jane’s
Strategie
Weappon Systems
Red. D. Lennox,
Alexandria 2002, Wyd.
DPA, s. 637 (sygn. bibl.
1833/IV).
Ksià˝ka ta przedstawia znane fakty dotyczàce systemów broni strategicznej oraz
traktatów i uk∏adów
o kontroli uzbrojenia,
w obr´bie szeroko rozumianej definicji pojćia „strategiczny”.
W publikacji wykorzystano dost´pne, ale cz´sto
sprzeczne ze sobà informacje, co wp∏yn´∏o na pokazanie najÊwie˝szych interpretacji i objaÊnieƒ.
The World of Leorning 2002
Red. M. Salzman, Londyn 2001, Wyd. Europa
Publicatons, s. 2238 (sygn. bibl. 1823/IV).
Po raz kolejny publikacja stara si´ zapewniç
najbardziej aktualnà informacj´ o instytucjach
zwiàzanych ze Êwiatem
nauczania. Coroczna
aktualizacja publikacji
odbywa si´ dzi´ki pomocy i z udzia∏em uniwersytetów i uczelni na
ca∏ym Êwiecie. Wersja
drukowana uzupe∏niona jest wersjà „online”,
która jest doskona∏ym
narz´dziem bie˝àcej aktualizacji materia∏ów dotyczàcych instytucji zwiàzanych
z wy˝szà edukacjà i nauczaniem na ca∏ym Êwiecie.
OD REDAKCJI
Public relations narodzi∏o si´ w USA pod koniec XIX wieku. W latach 30. kolejnego stulecia zosta∏o uj´te przez Arthura Paga w pi´ç zasad aktualnych do dzisiaj. Dwie z nich mówià o koniecznoÊci prowadzenia
komunikacji wewn´trznej. Kwestia ta dotyczy równie˝ uczelni wy˝szych, chocia˝ ich autor mia∏ na myÊli
g∏ównie firmy o charakterze gospodarczym.
Wysyp czasopism uczelnianych nastàpi∏ na poczàtku lat 90. Obecnie funkcjonuje ich oko∏o pi´çdziesićiu z tendencjà wzrostu. Ka˝de z pism akademickich jest inne, choç tytu∏y si´ powtarzajà. Niemal wszystkie podnoszà poziom edytorski. Sà miesićzniki, dwumiesićzniki, kwartalniki. Przypominajàca wyglàdem
dziennik „Gazeta Szko∏y Wy˝szej im. Paw∏a W∏odkowica” z P∏ocka wychodzi raz na pó∏ roku.
Kilka gazet zachowa∏o w tytule wyraz „biuletyn”. Nie zawsze odzwierciedla on jednak charakter pisma.
Tylko nieliczne wychodzà poza tematyk´ swojej uczelni, ale nawet w nich mo˝na znaleêç publicystyk´, a nie
tylko suchà bie˝àcà informacj´. Dla przyk∏adu: redakcja „˚ycia Akademickiego” (Akademia Wychowania Fizycznego we Wroc∏awiu) komentuje wydarzenia polityczne, zamieszcza wywiady ze znanymi osobami, cz´sto nie zwiàzanymi z uczelnià. W nieco mniejszej skali wykonuje to „G∏os Uczelni” (Uniwersytet Miko∏aja Kopernika w Toruniu). „Vivat Academia!”, miesićznik akademickiego Êrodowiska Trójmiasta, wydaje i finansuje Uniwersytet Gdaƒski, natomiast redakcja zbiera i publikuje informacje o dziewićiu uczelniach Gdaƒska
i Gdyni. Przedstawia tak˝e ró˝nego typu wiadomoÊci o istotnych wydarzeniach w tych miejscowoÊciach.
Najwy˝szej rangi uczelnia wojskowa – Akademia Obrony Narodowej, której status zgodnie z duchem
czasu ewoluuje w kierunku cywilno-wojskowym, wydaje dwa czasopisma: „Zeszyty Naukowe” (kwartalnik)
oraz „Biuletyn AON” (dwumiesićznik). Pierwsze z nich, jak sam tytu∏ wskazuje – ma charakter naukowy
i w du˝ej mierze ponadczasowy. W „Biuletynie” natomiast umieszczone sà wydarzenia i informacje bie˝àce,
artyku∏y o charakterze historycznym – bezpoÊrednio lub poÊrednio wià˝àce si´ z naszà uczelnià oraz rubryka „By j´zyk by∏ gi´tki...”. W ka˝dym egzemplarzu prezentujemy interesujàce pozycje ksià˝kowe, znajdujàce
si´ w bibliotece AON.
W celu urozmaicenia naszego czasopisma, redakcja proponuje nowy i jak˝e ciekawy sta∏y temat zwiàzany z „globalizacjà”, wokó∏ której toczà si´ liczne – wrćz goràce, lecz nierzadko uproszczone dyskusje. Budzi ona wiele ludzkich obaw, bardziej lub mniej uzasadnionych. Na to w pe∏ni aktualne zagadnienie b´dà mogli wypowiadaç si´ Czytelnicy. JeÊli Paƒstwo zaaprobujecie tà dodatkowà tematyk´, publikowane b´dà równie˝ polemiki w tym zakresie.
Czasopisma uczelniane adresowane sà g∏ównie do pracowników szkó∏ wy˝szych. Poniewa˝ tematyki
studenckiej nie pomijajà, czego dowodem jest chocia˝by najnowszy numer naszego „Biuletynu” – na ich ∏amach powinni znacznie cz´Êciej goÊciç autorzy – studenci.
Jako nowemu redaktorowi naczelnemu, co oczywiste – zale˝y mi na tym, aby umieszczane teksty w naszym dwumiesićzniku zachowa∏y swój poziom j´zykowy i edytorski, by∏y nadal „strawne” i ciekawe.
Lecznica dla zwierzàt
Leczenie, chirurgia, rentgen, profilaktyka, badania laboratoryjne, diety lecznicze.
WIZYTY DOMOWE NA TELEFON tel. 681-53-10,
Akademia Obrony Narodowej, al. gen. A. ChruÊciela 85.
Przyjmuje od poniedzia∏ku do piàtku w godz. 8.00–20.00; w soboty w godz. 10.00–15.00.
Biblioteka Klubu
Dla pracowników AON czynna:
Dla dzieci czynna:
2 kwietnia w Gmachu Biblioteki G∏ównej zosta∏a uruchomiona pracownia internetowa.
Czynna: pon.–czw. w godz. 8.00–18.00, pt. w godz. 8.00–15.00.
W Klubie AON mo˝na zamawiaç bilety na wszystkie przedstawienia
Teatru Powszechnego.
Informacje i sprzeda˝: Klub, p. 11, tel. 681 30 85.
Klub AON zaprasza wszystkich grajàcych w bryd˝a sportowego do udzia∏u w rozgrywkach w ka˝dy czwartek od godz. 17.00, Klub, s. 203.
Biuletyn Akademii Obrony Narodowej
Redaktor naczelny: dr Dominik Strasburger tel. 681-35-16,
sekretarz redakcji: mgr Ewa Kostka, tel./fax 681-40-32, e-mail:[email protected]
redaktor: mgr Anna Doraczyƒska, tel. 681-46-64,
sta∏a wspó∏praca: mjr dypl. mgr in˝. Dariusz Kryszk,
projekt graficzny: pp∏k mgr Marek Jarzàbek, Genowefa Majchrowska, opracowanie graficzne, sk∏ad i ∏amanie: Dariusz ¸ysio,
fotografie: Irena Koziarek, st. chor. sztab. Zdzis∏aw Rutkowski, korekta, naÊwietlanie i druk: Wydzia∏ Wydawniczy AON. Zam. 955/WW
Adres redakcji: Akademia Obrony Narodowej 00-910 Warszawa 72-Rembertów, al. gen. A. ChruÊciela 103, bl. 25
Wydawca: Akademia Obrony Narodowej
Redakcja zastrzega sobie prawo do skrótów i adiustacji nades∏anych tekstów. Materia∏ów nie zamówionych nie zwracamy.
Na ok∏adce: Egzamin pisemny z j´zyka obcego (SJO AON).
Sentencje pochodzà z ksià˝ki Bogdana Szulca O wojnie, wojsku i ˝o∏nierzach – dla ˝o∏nierzy... (myÊli – aforyzmy – sentencje), Toruƒ 1995.
Z ˝a∏obnej karty
• 3 czerwca 2002 r. zmar∏ w wieku 56 lat p∏k rez. dr Ryszard O˝adowicz, wieloletni nauczyciel akademicki, odznaczony wieloma odznaczeniami paƒstwowymi i resortowymi.
Najnowsze publikacje
Wydzia∏u Wydawniczego Akademii Obrony Narodowej
al. gen. A. ChruÊciela 103, 00-910 Warszawa, tel./fax 681 37 52
Dwumiesićznik Nr 3–4 (9–10) maj – sierpieƒ 2002 r. Rok II ISSN 1642-0128
• Lotnictwo w bojowym
poszukiwaniu i ratownictwie
M. Kozub
• Lotnictwo wojsk làdowych
w operacjach po∏àczonych
M. Kozub
• Operacje pozawojenne si∏
powietrznych
B. Zdrodowski, M. Marsza∏ek
• Studia z dziejów
polskiej techniki wojskowej
od XVI do XX wieku
red. J. Wojtasik
• Bezpieczeƒstwo
zewn´trzne
Rzeczypospolitej Polskiej
red. T. Jemio∏o, K. Malak
• Patriotyzm – ObronnoÊç –
Bezpieczeƒstwo
red. E.A. Weso∏owska,
A. Szeranc
• Rozpoznanie satelitarne
USA i Federacji Rosyjskiej
G. Nowacki
•Poradnik metodyczny autorów
prac kwalifikacyjnych
M. CieÊlarczyk, P. Krawczyk, Z. Korulczyk

Dwumiesi´cznik Nr 3–4 (9–10) maj – sierpieƒ 2002 r

Transkrypt

Podobne dokumenty

EIBACH PRO-KIT sprezyny obnizajace - VOLVO C30

WZÓR STATUT UCZELNIANEJ ORGANIZACJI

Wydział Bezpieczeństwa Narodowego

gen. bryg. Piotr Błazeusz (1971) Służbę wojskową rozpoczął w 1990

Upoważnienie do obrony - Adwokat Michał Grochola

Lampa reflektor prawy VOLVO C30, 01.10

ZARZĄDZENIE NR 11/2010

pobierz - Międzynarodowe Centrum Szkolenia i Doradztwa

Kliknij aby pobrać dokument w formacie PDF