Gra terenowa W ŚREDNIOWIECZNYM MIEŚCIE

Gra terenowa Opowieści starego miasta
Treści nauczania i umiejętności zgodne z nową podstawą programową.
II ETAP EDUKACYJNY: KLASY IV - VI
13. Mieszczanie. Uczeń:
opisuje miasto średniowieczne, używając pojęć: kupiec, rzemieślnik, cech, burmistrz,
samorząd miejski, rynek, mury miejskie
porównuje warunki życia w mieście średniowiecznym i współczesnym.
22. Miasto przemysłowe. Uczeń:
opowiada o rozwoju uprzemysłowienia w XIX wieku, używając pojęć: maszyna
parowa, kolej żelazna, statek parowy, silnik elektryczny, telegraf, fabryka:
III ETAP EDUKACYJNY
3. Starożytny Izrael. Uczeń
charakteryzuje podstawowe symbole i główne zasady judaizmu,
11. Społeczeństwo średniowiecznej Europy. Uczeń:
charakteryzuje funkcje gospodarcze, polityczne i kulturowe miast w średniowieczu
12. Kultura materialna i duchowa łacińskiej Europy. Uczeń:
rozpoznaje zabytki kultury średniowiecza, wskazując różnice pomiędzy stylem
romańskim a stylem gotyckim, z uwzględnieniem przykładów z własnego regionu.
Cele gry:
zapoznanie z historią założenia Gorzowa
poznanie wyglądu średniowiecznego Gorzowa
poznanie postaci historycznych związanych z miastem
poznanie głównych zabytków miasta ( Katedry, murów obronnych, fontanny
Paukscha)
Czas trwania: 45 min
Gra terenowa „ Opowieści starego miasta ”
Opracowała: Dorota Dąbrowska
Przebieg gry:
1. Przed przystąpieniem do gry należy wybrać 13 osób, które wcielą się w role i staną w
odpowiednich punkach miasta( załącznik 1).
2. Gra przebiega na terenie Placu Katedralnego oraz ulicy Hawelańskiej i Wełniany
Rynek
3. Zespoły poruszają się według wierszowanej instrukcji ( załącznik 2)Planując grę
należy przygotować tyle instrukcji ile jest zespołów. Instrukcje powinny różnić się
kolejnością zwrotek, tak aby nie było zatorów przy kolejnych stacjach.
4. Uczestników gry dzielimy na 4-5 osobowe zespoły, które będą rywalizować ze sobą w
trakcie rozwiązywania zadań. Wygrywa ten zespół który zdobędzie więcej
landsberczaków ( załącznik 3)
5. W każdej grupie wybieramy fotoreportera, który będzie fotografował prace grupy
i miejsca zwiedzane. Po powrocie z wycieczki można przygotować prezentację
multimedialną z wykorzystaniem zrobionych zdjęć i zdobytej wiedzy.
Wprowadzenie
Zapraszamy do wycieczki po średniowiecznym Gorzowie. Nasze miasto liczy sobie ponad
750 lat. W czasie wycieczki spotkacie na swojej drodze wiele autentycznych i
legendarnych postaci związanych z historią miasta. Osoby te będą miały dla was zadania
do wykonania. Za dobrze wykonane zadanie otrzymujecie landsberczaki. Jest to waluta,
która może się Wam przydać, aby wykupić się z kłopotów. Ci z was, którzy zgromadzą
największy kapitał zostaną zwycięzcami. Strzeżcie się czarownic, które buszują po
mieście. Spotkanie z nimi grozi nadprogramowymi zadaniami do wykonania. Możesz się
od nich wykupić za pomocą landsberczaków, ale to już zależy od czarownicy.
Naprzód ! Przygoda wzywa!
Zadanie I
Spotykacie rycerza, to Albrecht de Luge, założyciel miasta. Ma on nie lada problem.
Margrabia brandenburski Jan nakazał mu ulokować miasto nad rzeką Wartą. Albrecht
otrzymał opis miasta. Pomóżcie mu namalować plan miasta według tego opisu. Możecie
zarobić 5 landsberczaków.
„Ogólny obszar miasta przybrał formę podkowiasto – trapezowatą o wymiarach 400x600 m,
opartą dłuższym bokiem o brzeg Warty. Osią całego założenia przestrzennego stała się
droga przecinająca miasto po osi wschód – zachód, dzieląca miasto na dwie części. Była to
dawna ulica Richtstrasse obecna ul. Gen. Sikorskiego. Oś ta z obu stron pierwotnie
zamknięta była dwoma bramami miejskimi Santocką od wschodu i Młyńską od zachodu.
Mniej więcej w środkowej partii najwęższego pasma ograniczonego ulicami Gen.
Sikorskiego oraz Łużycką i Obotrycką wytyczono prostokątny rynek, wydłużony po osi
wschód – zachód o rozmiarach 120 x 80 m. W zachodniej części rynku wzniesiono kościół
parafialny dzisiejszą katedrę.”
Benyskiewicz J.,Boras Z.,Wędzki A., Dzieje Gorzowa, t.1, wyd. Gorzowskie Towarzystwo
Naukowe, Gorzów Wielkopolski1999.
Zadanie II
Spotykacie ducha tajemniczego mnicha. Jest on opiekunem kaplicy św. Urbana. Niestety
duch mnicha jest niespokojny. Kaplica, którą się opiekował zniknęła. Na podstawie opisu
spróbujcie odszukać miejsce, w którym wznosiła się kaplica. Stańcie wzdłuż
zaznaczonego obrysu. Możecie zarobić 5 landsberczaków
W średniowieczu od południowej strony Katedry zbudowano dwie gotyckie kaplice pw.
św. Urbana i pw. św.św. Marii i Doroty. Zlikwidowano je w XIX wieku. Podczas
renowacji placu w roku 1996, odkryto relikty kaplicy św. Urbana, jej obrys zaznaczono
klinkierową cegłą.
Zadanie III
Na Rynku odbywały się targi, na które przybywali kupcy z różnych stron świata. Miasto
od 1257 roku miało prawo składu. Wyjaśnij spotkanej przekupce, co to jest prawo składu,
a może zapłaci ci za zdobytą wiedzę. Jeżeli nie potraficie wyjaśnić tego pojęcia płacicie
przekupce 5 landsberczaków za niewiedzę.
Zadanie IV
Spotykacie upiora z ratusza. Posłuchajcie jego historii i odpowiedzcie na pytania. Możecie
zarobić 7 landsberczaków
Tu, gdzie dzisiaj stoi Fontanna Paukscha znajdował się ratusz – siedziba władz miasta.
Charakterystycznym elementem Ratusza była wieża trębacka, z której rozlegał się hejnał
miasta. W Ratuszu znajdowało się: archiwum, skarbiec, sala obrad Rady Miejskiej, sala
sądowa, izby więzienne, w których przetrzymywano więźniów skazanych na śmierć
i nieposłusznych poddanych. W Ratuszu znajdowała się też izba tortur.
Z ratuszem związana jest legenda pt. Upiór z ratusza.
Zadanie V
Dzwonnik opowie Wam historię katedry po wysłuchaniu jego opowieści będziecie
musieli odpowiedzieć na pytania. Jedno pytanie 1 landsberczak.
Pytania:
1. Z jakiego wieku pochodzi Katedra ?
2. W którym roku zakończono jej budowę ?
3. Ile ołtarzy znajdowało się w kościele do czasów reformacji ?
4. W którym wieku przebudowano wnętrze kościoła?
5. Dlaczego doszło do zmiany wystroju kościoła ?
6. Dlaczego na drzwiach wejściowych do kościoła widać gwoździe?
7. Czyje herby widnieją na drzwiach wejściowych?
8. Co przedstawia rzeźba znajdująca się na łuku tęczowym ?
9. Z którego roku pochodzi ołtarz główny?
10. Ile metrów wysokości ma wieża katedralna
Zadanie VI
Spotykacie Cygankę - to Papusza wykonajcie zadanie za 5 landsberczaków
Zadanie VII
Przy fontannie siedzi Herman Pauksch podejdźcie do niego i wykonajcie zadanie.
Udajemy się teraz ulicą Hawelańską w kierunku murów obronnych. Jest to najstarsza
ulica w mieście. Jej nazwa wzięła się od plemienia żyjącego nad rzeką Hawelą. Uważajcie
na Czarownice, gdyż mogą wyfrunąć ze Studni Czarownic. Powodzenia !
Zadanie VIII
Czarownica 1.
Odszukaj zakład fryzjerski, którego wejście zdobią płaskorzeźby imitujące
KARIATYDY. Jak nazywa się miejsce w Atenach, gdzie można znaleźć budowlę z
kariatydami?
Możecie zarobić 5 landsberczaków lub tyle samo stracić.
Zadanie IX
Czarownica 2
Obok księgarni na ul. Hawelańskiej znajduje się tablica pamiątkowa autorstwa Michała
Puklicza . Kogo upamiętnia ta tablica? Zadanie za 5 landsberczaków.
Odczytaj pięknie tekst Włodzimierza Korsaka. W czytaniu powinno wziąć udział jak
najwięcej osób.
TEKST:
„Las mi powiedział: czemu wy, ludzie, jesteście nieraz tak smutni, bezradni. Czemu
myślicie tylko o swoich troskach, biedach i udrękach? Bo zapomnieliście o Matce –
Przyrodzie, która mogłaby was przytulić, pocieszyć, wskazać właściwą drogę. Boście
odeszli daleko od przyrody. Las mi powiedział starajcie się powracać do Waszej Matki,
poznawać ją na nowo, ukochać, a ona was poprowadzi, da wam radość życia, wskaże
kierunek, którym iść w życie należy, ona nauczy was kochać piękno, da wam miłość
wszystkiego co żyje.
Las mówił: odzyskasz spokój ducha, który zatraciłeś w wiecznej krzątaninie koło swoich
spraw osobistych. Gdy ukochasz przyrodę, umiłujesz również ludzi, znajdziesz wśród
nich szczerych przyjaciół.”
cyt. za: Krystyna Kamińska, Gorzów Wielkopolski. Przewodnik po historycznych
miejscach i dzielnicach. WAG Arsenał, Gorzów Wlkp. 2008
Zadanie X
Czarownica 3
Czarownica dotyka kogoś ( przykleja naklejkę) w tym momencie ta osoba zostaje
zaczarowana. Aby ją odczarować należy: ( do wyboru)
1.wymyślić własne zaklęcie, które czarownica zaakceptuje ( 5 landsberczaków)
2. wykonać taniec z miotłą ( 2 landsberczaki)
1. zapłacić 10 landsberczaków
2. Zapoznać się z tekstem i opowiedzieć przechodniom historię studni czarownic. ( 10
landsberczaków)
Po wykonaniu zadania Czarownica kieruje Was do tramwajarza stojącego przy starej
bimbie, Macie dowiedzieć się od niego skąd wzięła się nazwa ulicy Wełniany Rynek.
TEKST:
W latach 1563 – 1686 w Landsergu i okolicach spalono 17 kobiet oskarżonych
o czary. Jeden z głośniejszych procesów o czary dotyczy wydarzeń z lat 1561 – 1563.
Otóż Asmus Mieller bardzo bogaty młynarz odmówił wykonania polecenia burmistrza
Herrensdorfa. Po pijanemu urządził awanturę pod domem burmistrza za co został
ukarany grzywną w wysokości 4 talarów.
W tym samym czasie piwo, które ważył burmistrz uległo zepsuciu. Podejrzenia o
zepsucie piwa padły na żonę młynarza. 8.12.1562 r. została ona uwięziona wraz z
innymi kobietami pod zarzutem uprawiania czarów. Na torturach zeznała, że dała 8
talarów żonie mieszczanina Massa, aby ta poradziła jak mogą skrzywdzić burmistrza za
to, że ten ukarał Miellera grzywną w wysokości 4 talarów. W rezultacie żona Massa
zadenuncjowana przez mężą i zięcia została spalona na stosie 5.01.1563 roku.
Studnia, przed którą stoimy tylko symbolicznie nawiązuje do tych wydarzeń. Została
ona zbudowana w 1924 roku. Znajdowała się ona na wewnętrznym dziedzińcu Urzędu
Miejskiego. W 1995 roku przeniesiono ją na skrzyżowanie ulic Hawelańskiej i
Wełnianego Rynku.
na podstawie: Zysnarski J., Encyklopedia Gorzowa, wyd.Tekst, Bydgoszcz 2007.
Zadanie XI
Tramwajarz:
W XVIII wieku Landsberg był najważniejszym miastem Prus w zakresie handlu wełną, a
przy tej ulicy stał budynek wagi wełnianej. Od 1899 roku tą ulicą biegła linia tramwajowa
pokonując dwa ostre łuki: za arsenałem przy ul. Chrobrego i przy wyjeździe w ul.
Hawelańską.
Zadanie od tramwajarza za 6 landsberczaków
Zróbcie sobie pamiątkowe zdjęcie przy bimbie.
Na podstawie tekstu odpowiedz na pytania:
Co oznaczają liczby podane w tekście:
a)
b)
c)
d)
e)
f)
25 km
9,5 km
17
17,4 km/h
51
10 mln zł
TEKST:
Gorzowskie tramwaje
„W Gorzowie tramwaje jeżdżą na trzech liniach o łącznej długości 25 km. Najdłuższa
„jedynka” łącząca Wieprzyce z Górczynem ma prawie 9,5 km długości i 17 przystanków.
Gorzów należy do miast o najkrótszej sieci tramwajowej, mniej ma tylko Grudziąc.
Gorzowskie tramwaje jeżdżą z przeciętną prędkością 17,4 km/godz., podczas gdy w
Toruniu – 16,38 km/godz, w Warszawie – 15.00, w Krakowie – 14,36. Pasażerowie
korzystają z 51 przystanków. Z okazji specjalnych po szynach, jeździ tzw. Bimba,
zabytkowy tramwaj 4N wyremontowany na 100 lecie tramwajów w Gorzowie, które
obchodzono w 1999 roku. Mimo, że miasto dokłada do przewozów miejskich
ok. 10 mln zł rocznie, gorzowianie są przyzwyczajeni do tramwajów.”
Krystyna Kamińska, Gorzów Wielkopolski. Przewodnik po historycznych miejscach i dzielnicach. WAG
Arsenał, Gorzów Wlkp. 2008
Zadanie XII
Rycerz
Przed Wami fragment murów obronnych z przełomu XIII i XIV wieku, które otaczały
całe miasto. Do miasta można było się dostać trzema bramami Santocką, Młyńską, i
Mostową. Miedzy bramą Młyńską i Santocką było 21 baszt oddalonych od siebie o ok. 20
- 30 metrów. W górnej części muru biegł ganek i umieszczone były otwory strzelnicze. Z
zewnątrz dostępu do muru broniła fosa oraz mokradła. Wasze zadanie polega na
zmierzeniu długości muru obronnego za pomocą dużych ok. metrowych kroków. Do
zyskania (5 landsberczaków)
Załącznik 1
Role w grze terenowej „ Opowieści starego miasta”
Zadanie I
Albrecht de Luge
Jam Albrecht de Luge, założyciel miasta. Mam nie lada problem. Margrabia
brandenburski Jan nakazał mi ulokować miasto nad rzeką Wartą. Otrzymałem opis
miasta. Pomóżcie mi namalować plan miasta według tego opisu. Możecie zarobić 5
landsberczaków.
Ogólny obszar miasta przybrał formę podkowiasto – trapezowatą o wymiarach 400x600 m,
opartą dłuższym bokiem o brzeg Warty. Osią całego założenia przestrzennego stała się
droga przecinająca miasto po osi wschód – zachód, dzieląca miasto na dwie części. Była to
dawna ulica Richtstrasse obecna ul. Gen. Sikorskiego. Oś ta z obu stron pierwotnie
zamknięta była dwoma bramami miejskimi Santocką od wschodu i Młyńską od zachodu.
Mniej więcej w środkowej partii najwęższego pasma ograniczonego ulicami Gen.
Sikorskiego oraz Łużycką i Obotrycką wytyczono prostokątny rynek, wydłużony po osi
wschód – zachód o rozmiarach 120 x 80 m. W zachodniej części rynku wzniesiono kościół
parafialny dzisiejszą katedrę.
Benyskiewicz J.,Boras Z.,Wędzki A., Dzieje Gorzowa, t.1, wyd. Gorzowskie Towarzystwo
Naukowe, Gorzów Wielkopolski1999.
Zadanie II
Mnich
Jestem mnichem. Opiekowałem się kaplicą św. Urbana, która gdzieś tu była. Niestety
kaplica, którą się opiekowałem zniknęła. Mam tu jej opis. Proszę pomóżcie mi poszukać
miejsce, w którym wznosiła się kaplica. Stańcie wzdłuż zaznaczonego obrysu. Możecie
zarobić 5 landsberczaków
W średniowieczu od południowej strony Katedry zbudowano dwie gotyckie kaplice pw.
św. Urbana i pw. św.św. Marii i Doroty. Zlikwidowano je w XIX wieku. Podczas
renowacji placu w roku 1996, odkryto relikty kaplicy św. Urbana, jej obrys zaznaczono
klinkierową cegłą.
Zadanie III
Przekupka
Czy wiecie, że na Rynku obywały się targi, na które przybywali kupcy z różnych stron
świata. Nasze miasto od 1257 roku miało prawo składu. Wy tak mądrze wyglądacie
Wyjaśnijcie mi: co to jest prawo składu. Zapłacę Wam 5 landsberczaków za zdobytą
wiedzę. Jeżeli nie potraficie wyjaśnić tego pojęcia to wy mi zapłacicie 5 landsberczaków
za niewiedzę.
Informacja tylko dla przekupki.
Prawo składu – przywilej handlowy nadawany niektórym miastom od połowy XII wieku przez panującego.
Polegał on na tym, że kupcy przejeżdżający przez miast musieli wystawić na sprzedaż swoje towary.
Zadanie IV
Upiór z ratusza
Jestem legendarnym upiorem z ratusza. Nie bójcie się mnie. Tyle lat błąkam się po
Rynku, że już nawet straszyć mi się nie chce. Skąd się tutaj wziąłem. Otóż
tu, gdzie dzisiaj stoi Fontanna Paukscha znajdował się ratusz – siedziba władz miasta.
Budynek miał piękną wieżę trębacką , z której rozlegał się hejnał miasta. W Ratuszu
znajdowało się: archiwum, skarbiec, sala obrad Rady Miejskiej, sala sądowa, izby
więzienne, w których przetrzymywano więźniów skazanych na śmierć
i nieposłusznych poddanych. W Ratuszu znajdowała się też izba tortur.
Ja byłem rajcą czyli radnym . Nie lubiłem jednego takiego rajcy, który ciągle się ze mną
nie zgadzał. Pewnego razu tak się pokłóciliśmy, że w nerwach zabiłem go. Strasznie się
przeraziłem swego czynu i szybko uciekłem z miasta. Odszukano mnie jednak i obiecano,
że jak dobrowolnie wrócę do miasta to darują mi życie. Wróciłem. Ale nie dotrzymano
obietnicy. Aresztowano mnie, osądzono i skazano na śmierć. Wyrok wykonano tu, na
rynku. Od tej pory błąkam się po rynku. Najpierw straszyłem rajców, którzy mnie uwięzili
i stracili, a potem kiedy oni pomarli to straszę tak okazjonalnie od czasu do czasu.
A teraz przekonajmy się jak mnie słuchaliście. Wymieńcie pomieszczenia jakie
znajdowały się w ratuszu. Ja wymieniłem 7. A wy ile wymienicie ? Do zdobycia 7
landsberczaków
Zadanie V
Dzwonnik
Witajcie!
Jestem Dzwonnikiem z naszej katedry. Znam jej historię jak mało kto. Rzadko schodzę na
dół. Jedzenie i rzeczy potrzebne mi do życia są dostarczane na górę za pomocą
specjalnego wyciągu. Opowiem Wam historię kościoła. W trakcie opowiadania usłyszycie
informacje potrzebne do udzielenia prawidłowych odpowiedzi na pytania. Za każdą
prawidłową odpowiedź otrzymujesz 1 landsberczaka w sumie do zdobycia 10
landsberczaków.
A oto opowieść:
Katedra została ufundowana przez margrabiów brandenburskich w XIII wieku. Długo ją
budowano. Na jednej z cegieł widnieje data zakończenia budowy jest to rok 1489.
Najpierw zbudowano wieżę. Ma ona 57 metrów wysokości. Potem dobudowano
prezbiterium. W kościele było aż 17 ołtarzy. W XVI wieku w wyniku reformacji
ówczesny właściciel miasta przeszedł na luteranizm i przebudowa wnętrze katedry.
Ściany zostały otynkowane, pomalowane na biało. A w nawach bocznych zbudowano
empory. W 1600 roku ustawiono nowy ołtarz ten sam który możecie dzisiaj oglądać.
Kościół odzyskał swój pierwotny wygląd w latach 50. XX wieku. Chcę zwrócić Waszą
uwagę na drzwi wejściowe wykonane z dębiny. Widać na nich mnóstwo wbitych
gwoździ. Niektóre są stalowe, inne posrebrzane, a jeszcze inne pozłacane. Te gwoździe
były kupowane, aby wzbogacić fundusz wojenny w czasie I wojny światowej. Na
drzwiach widać jeszcze dwa herby jeden Brandenburgii, drugi Berlina. Na klamce
widnieje wizerunek świętego Jerzego. Kiedy wejdziecie do środka zwróćcie uwagę na XV
–wieczne rzeźby obrazujące Ukrzyżowanie znajdujące na łuku tęczowym. A teraz
odpowiedzcie na pytania.
Pytania:
1. Z jakiego wieku pochodzi Katedra ?
2. W którym roku zakończono jej budowę ?
3. Ile ołtarzy znajdowało się w kościele do czasów reformacji ?
4. W którym wieku przebudowano wnętrze kościoła?
5. Dlaczego doszło do zmiany wystroju kościoła ?
6. Dlaczego na drzwiach wejściowych do kościoła widać gwoździe?
7. Czyje herby widnieją na drzwiach wejściowych?
8. Co przedstawia rzeźba znajdująca się na łuku tęczowym ?
9. Z którego roku pochodzi ołtarz główny?
10. Ile metrów wysokości ma wieża katedralna?
Zadanie VI
Papusza
Powróżyć?
Mówią na mnie Papusza. Kiedyś tu na tym placu znajdowała się tabliczka z moim
nazwiskiem. Jednak moi rodacy uznali, że nie można deptać po cygance i tabliczkę usunięto.
Zostało jeszcze wiele innych tabliczek upamiętniających osoby zasłużone dla kultury
gorzowskiej.Za 5 landsberczaków wypiszcie wszystkie nazwiska osób, które upamiętniono w
ten sposób.
Jan Korcz (malarz)
Wiesław Strebejko (plastyk)
Andrzej Gordon ( malarz)
Bolesław Kowalski ( malarz)
Henryka Żbik – Nerubiec ( artyska- tkaczka)
Waldemar Kućko ( fotografik)
Jerzy Szalbierz (fotografik)
Mieczysław Rzeszewski ( plastyk)
Hieronim Świerczyński ( architektura)
Michał Puklicz ( scenograf)
Irena Dowgielewicz (pisarka)
Zadanie VII
Herman Pauksch
Witam!
Nazywam się Johann Gottlieb Herman Pauksch. To ja ufundowałem fontannę. Po której jak
widać została dziura w ziemi. Mam nadzieję, że fontanna wróci na miejsce. Tymczasem
ułóżcie z rozsypani mój biogram do wikipedii. Bądź co bądź wiele zrobiłem dla miasta i
zasłużyłem sobie na to. Dostaniecie 10 landsberczaków.
Po wykonaniu zadania kierujesz grupę na ulicę Hawelańską. Tam czekają na Was Czarownice
ze studni.
Tekst jest pocięty w paski. Prawidłowo wykonane zadanie powinno wyglądać tak:
Johan
Gotlieb
Hermann
Pauksch
( 1816 – 1899)
Największy przemysłowiec Landsberga.
Był właścicielem fabryki produkującej znane na całym świecie kotły parowe,
silniki dieslowskie a nawet suszarnie ziemniaczane.
W stoczni Paukscha budowano barki i statki rzeczne z silnikami okrętowymi własnej
produkcji.
W 1877 r. powołał Kasę Inwalidzką i Emerytalną, na rzecz której przekazał 5 tyś.
Talarów
i zobowiązał się wypłacać co roku po dwa talary na każdego pracownika.
Kasa ta miała przyznawać też stypendia dla młodych, zdolnych landsberczan.
W 1875 r. zamieszkał w pałacyku przy Wale Okrężnym 36/37,
który obecnie zajmuje Grodzki Dom Kultury.
Zmarł w 5 III 1899 roku.
Zadanie VIII
Czarownica 1.
Odszukajcie zakład fryzjerski, którego wejście zdobią płaskorzeźby imitujące
KARIATYDY. Jak nazywa się miejsce w Atenach, gdzie można znaleźć budowlę z
kariatydami?
Możecie zarobić 5 landsberczaków lub tyle samo stracić.
odp. Kariatydy to posągi kobiet używane jako podpora zamiast kolumn. Są one w Atenach
na Akropolu. Podtrzymują dach Erechtejonu, świątyni Ateny i Posejdona.
Zadanie IX
Czarownica 2
Obok księgarni na ul. Hawelańskiej znajduje się tablica pamiątkowa autorstwa Michała
Puklicza . Odszukajcie ją i powiedzcie kogo upamiętnia ta tablica? Zadanie za 5
landsberczaków.
Odczytaj pięknie tekst Włodzimierza Korsaka. W czytaniu powinno wziąć udział jak
najwięcej osób.
TEKST:
„Las mi powiedział: czemu wy, ludzie, jesteście nieraz tak smutni, bezradni. Czemu
myślicie tylko o swoich troskach, biedach i udrękach? Bo zapomnieliście o Matce –
Przyrodzie, która mogłaby was przytulić, pocieszyć, wskazać właściwą drogę. Boście
odeszli daleko od przyrody. Las mi powiedział starajcie się powracać do Waszej Matki,
poznawać ją na nowo, ukochać, a ona was poprowadzi, da wam radość życia, wskaże
kierunek, którym iść w życie należy, ona nauczy was kochać piękno, da wam miłość
wszystkiego co żyje.
Las mówił: odzyskasz spokój ducha, który zatraciłeś w wiecznej krzątaninie koło swoich
spraw osobistych. Gdy ukochasz przyrodę, umiłujesz również ludzi, znajdziesz wśród
nich szczerych przyjaciół.”
cyt. za: Krystyna Kamińska, Gorzów Wielkopolski. Przewodnik po historycznych
miejscach i dzielnicach. WAG Arsenał, Gorzów Wlkp. 2008
Zadanie X
Czarownica 3
Czarownica dotyka kogoś ( przykleja naklejkę) w tym momencie ta osoba zostaje
zaczarowana. Aby ją odczarować należy: ( do wyboru)
1.wymyślić własne zaklęcie, które czarownica zaakceptuje ( 5 landsberczaków)
2. wykonać taniec z miotłą ( 2 landsberczaki)
3. zapłacić 10 landsberczaków
4. Zapoznać się z tekstem i opowiedzieć przechodniom historię studni czarownic. ( 10
landsberczaków)
Po wykonaniu zadania Czarownica kieruje Was do tramwajarza stojącego przy starej
bimbie, Macie dowiedzieć się od niego skąd wzięła się nazwa ulicy Wełniany Rynek.
TEKST: W latach 1563 – 1686 w Landsergu i okolicach spalono 17 kobiet oskarżonych
o czary. Jeden z głośniejszych procesów o czary dotyczy wydarzeń z lat 1561 – 1563.
Otóż Asmus Mieller bardzo bogaty młynarz odmówił wykonania polecenia burmistrza
Herrensdorfa. Po pijanemu urządził awanturę pod domem burmistrza za co został
ukarany grzywną w wysokości 4 talarów.
W tym samym czasie piwo, które ważył burmistrz uległo zepsuciu. Podejrzenia o
zepsucie piwa padły na żonę młynarza. 8.12.1562 r. została ona uwięziona wraz z
innymi kobietami pod zarzutem uprawiania czarów. Na torturach zeznała, że dała 8
talarów żonie mieszczanina Massa, aby ta poradziła jak mogą skrzywdzić burmistrza za
to, że ten ukarał Miellera grzywną w wysokości 4 talarów. W rezultacie żona Massa
zadenuncjowana przez męża i zięcia została spalona na stosie 5.01.1563 roku.
Studnia, przed którą stoimy tylko symbolicznie nawiązuje do tych wydarzeń. Została
ona zbudowana w 1924 roku. Znajdowała się ona na wewnętrznym dziedzińcu Urzędu
Miejskiego. W 1995 roku przeniesiono ją na skrzyżowanie ulic Hawelańskiej i
Wełnianego Rynku.
na podstawie: Zysnarski J., Encyklopedia Gorzowa, wyd.Tekst, Bydgoszcz 2007.
Zadanie XI
Tramwajarz:
W XVIII wieku Landsberg był najważniejszym miastem Prus w zakresie handlu wełną, a
przy tej ulicy stał budynek wagi wełnianej. Od 1899 roku tą ulicą biegła linia tramwajowa
pokonując dwa ostre łuki: za arsenałem przy ul. Chrobrego i przy wyjeździe w ul.
Hawelańską.
Zadanie od tramwajarza za 6 landsberczaków
Zróbcie sobie pamiątkowe zdjęcie przy bimbie.
Na podstawie tekstu odpowiedz na pytania:
Co oznaczają liczby podane w tekście:
g) 25 km
h) 9,5 km
i) 17
j) 17,4 km/h
k) 51
l) 10 mln zł
TEKST:
Gorzowskie tramwaje
„W Gorzowie tramwaje jeżdżą na trzech liniach o łącznej długości 25 km . Najdłuższa
„jedynka” łącząca Wieprzyce z Górczynem ma prawie 9,5 km długości i 17 przystanków.
Gorzów należy do miast o najkrótszej sieci tramwajowej, mniej ma tylko Grudziąc
Gorzowskie tramwaje jeżdżą z przeciętną prędkością 17,4 km/godz., podczas gdy w
Toruniu – 16,38 km/godzinę , w Warszawie – 15.00, w Krakowie – 14,36. Pasażerowie
korzystają z 51 przystanków. Z okazji specjalnych po szynach, jeździ tzw. Bimba,
zabytkowy tramwaj 4N wyremontowany na 100 lecie tramwajów w Gorzowie, które
obchodzono w 1999 roku. Mimo, że miasto dokłada do przewozów miejskich
ok. 10 mln zł rocznie, gorzowianie są przyzwyczajeni do tramwajów.”
Krystyna Kamińska, Gorzów Wielkopolski. Przewodnik po historycznych miejscach i
dzielnicach. WAG Arsenał, Gorzów Wlkp. 2008
Zadanie XII
Rycerz
Przed Wami fragment murów obronnych z przełomu XIII i XIV wieku, które otaczały
całe miasto. Do miasta można było się dostać trzema bramami Santocką, Młyńską, i
Mostową. Miedzy bramą Młyńską i Santocką było 21 baszt oddalonych od siebie o ok. 20
- 30 metrów. W górnej części muru biegł ganek i umieszczone były otwory strzelnicze. Z
zewnątrz dostępu do muru broniła fosa oraz mokradła. Wasze zadanie polega na
zmierzeniu długości muru obronnego za pomocą dużych ok. metrowych kroków. Do
zyskania (5 landsberczaków)
Załącznik 2
PLAN GRY
GRUPA I
1. Podążaj na Plac Katedralny,
gdzie cukiernia Śnieżka wabi zapachami.
Stań na wprost niej i w prawo skieruj się.
Gdy na murze widok miasta zobaczysz,
Albrecht de Luge przywita Cię.
2. A teraz do TESCO ruszaj,
tam spotkasz Upiora z ratusza,
który opowie Ci swoją historię.
Uważnie słuchaj kochanie, bo będzie dla Ciebie zadanie.
3. Tam, gdzie wejście do kościoła
stoi Dzwonnik z wieży.
Opowie Cię historię, którą znać należy.
4. A teraz znajdź pomnik biskupa Wilhelma Pluty,
gdy będziesz szedł uważaj na swoje buty.
Przystań na chwilę obok pomnika,
a w oddali przy ścianie kościoła zobaczysz Mnicha.
5. Tuż za dawna kaplicą stragany rozstawiano
i dobrami różnymi handlowano.
Idź w prawo, a spotkasz przekupkę,
u której wydasz landsberską gotówkę.
6. W mosiężnych tabliczkach Gwiazdy ukryły się.
Spójrz w dół , a znajdziesz je.
Papusza przy nich stanie i będzie miała dla Was zadanie.
7. Gdzie fontanna wielka,
A na niej piękna Bamberka
Herman Pauksch na Ciebie czeka.
Poznasz dzisiaj tego człowieka
Przejdź na drugą stronę ulicy. Wchodzisz w najstarszą ulicę naszego miasta – Hawelańską.
Nazwa ulicy wywodzi się od plemienia zamieszkującego tereny nad rzeka Hawelą. Tutaj
czekają na Was Czarownice. UWAGA! Czarownice grasują przy zakładzie fryzjerskim,
księgarni oraz studni. Zacznijcie od Studni Czarownic. Tam możecie zarobić kolejne
landsberczaki.
8. Na skrzyżowaniu dróg
Studnia stoi – istny cud!
Czarownica wokół niej lata
i ma na was bata.
9. Przy starej bimbie tramwajarz stoi
I nikogo się nie boi.
10. Tam gdzie robią fryzury,
stoją piękne figury.
11. Obok księgarni Czarownica stoi
I pewna tablica ją niepokoi.
12. Gdzie mur obronny miasta strzeże,
tam z dawien dawna stali rycerze.
Załącznik 3