BIOCHEMIA WYCHOWANIE FIZYCZNE STUDIA

BIOCHEMIA
WYCHOWANIE FIZYCZNE
STUDIA NIESTACJONARNE ZAOCZNE
CELE NAUCZANIA
Poznanie podstaw spoczynkowych i wysiłkowych procesów biochemicznych zachodzących w organizmie człowieka
ORGANIZACJA ZAJĘĆ
Program biochemii realizowany jest w semestrze II w trakcie 10 godzin wykładów oraz 10 godzin ćwiczeń
laboratoryjnych.
WARUNKI ZALICZENIA
Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest udział w wykładach, ćwiczeniach laboratoryjnych oraz uzyskanie
pozytywnej oceny z kolokwium zaliczeniowego.
Egzamin końcowy z biochemii prowadzony jest w formie pisemnej.
Wymagania egzaminacyjne obejmują wszystkie zagadnienia zawarte w treściach programowych wykładów i
ćwiczeń.
Termin egzaminu z biochemii jest ustalany w porozumieniu ze Studentami.
TREŚCI PROGRAMOWE
Molekularne składniki komórek i ich znaczenie biologiczne. Woda w organizmie człowieka. Budowa i rola błon
biologicznych. Transport przez błony. Podstawy biochemiczne homeostazy ustrojowej. Równowaga kwasowozasadowa organizmu. Równowaga wodno-elektrolitowa organizmu. Struktura i funkcje białek w ustroju.
Mioglobina i hemoglobina – białka wiążące tlen – porównanie budowy i funkcji. Allosteryczność. Efekt Bohra.
Udział białek w skurczu mięśni. Biochemia skurczu mięśnia. Funkcja katalityczna białek: enzymy
zewnątrzkomórkowe i wewnątrzkomórkowe. Regulacja szybkości reakcji enzymatycznych. Enzymy łańcucha
oddechowego. Metabolizm, przemiany anaboliczne i kataboliczne. ATP jako uniwersalny nośnik energii. Źródła
resyntezy ATP w komórkach mięśni szkieletowych. Procesy fosforylacji substratowej i oksydacyjnej. Przemiany
węglowodanowe i lipidowe. Bilans azotowy. Bilans energetyczny przemian tlenowych i beztlenowych. Integracja
metabolizmu. Wspólne intermediaty i umiejscowienie szlaków metabolicznych w komórce. Udział układu
hormonalnego w regulacji aktywności przemian metabolicznych. Wysiłkowe zmiany parametrów biochemicznych
we krwi.
TEMATYKA WYKŁADÓW
Molekularne składniki komórek i ich znaczenie biologiczne. Homeostaza. Woda w organizmie człowieka.
Transport przez błony biologiczne.
Metabolizm – pojęcia podstawowe. Przemiany kataboliczne i anaboliczne. ATP jako związek
wysokoenergetyczny. Źródła resyntezy ATP w komórkach mięśni szkieletowych. Etapy uzyskiwania energii.
Substraty energetyczne.
Przemiany kataboliczne węglowodanów i lipidów.. Glikogen – budowa, występowanie, rola, metabolizm.
Procesy resyntezy ATP. Glikoliza, cykl Krebsa. β-oksydacja kwasów tłuszczowych. Proces fosforylacji
substratowej. Proces fosforylacji oksydacyjnej. Bilans energetyczny przemian tlenowych i beztlenowych.
Przemiany anaboliczne. Glukoneogeneza. Cykl Corich. Zarys metabolizmu białek. Bilans azotowy. Cykl
mocznikowy.
TEMATYKA ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH
Struktura i funkcje białek w ustroju.
Mioglobina i hemoglobina – porównanie budowy i funkcji. Transport gazów oddechowych we krwi. Ćwiczenia
praktyczne: Omówienie regulaminu ćwiczeń oraz zasad pracy i zachowania się w laboratorium. Podstawowy
sprzęt i naczynia laboratoryjne. Kolorymetria. Oznaczanie stężenia hemoglobiny metodą Drabkina. Sporządzenie
modelu budowy białek wiążących tlen. Strącanie białek kationami metali ciężkich. Denaturacja termiczna
sacharazy.
Funkcja katalityczna białek. Budowa i klasyfikacja enzymów. Enzymy zewnątrz- i wewnątrzkomórkowe.
Regulacja szybkości reakcji enzymatycznych. Enzymy łańcucha oddechowego.Ćwiczenia praktyczne: Oznaczanie
aktywności amylazy w zależności od pH i temperatury.
Funkcje wybranych białek w ustroju.
Udział białek w skurczu mięśnia szkieletowego. Metabolizm komórek mięśni szkieletowych. Budowa i funkcja
kolagenu. Funkcje białek osocza. Ćwiczenia praktyczne: Elektroforeza białek osocza.
Izohydria. Zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej.
Udział płuc i nerek w utrzymaniu równowagi kwasowo-zasadowej. Ćwiczenia praktyczne: Pomiar wartości pH
wybranych środków spożywczych. Porównanie buforujących właściwości wody destylowanej, wody wodociągowej
i białek osocza.
Wysiłkowe zmiany parametrów biochemicznych we krwi. Ćwiczenia praktyczne: Oznaczanie stężenia
kwasu mlekowego oraz parametrów równowagi kwasowo-zasadowej we krwi po wykonaniu wysiłków o różnej
intensywności. Kolokwium zaliczeniowe.
ZALECANE POZYCJE LITERATURY Z BIOCHEMII
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Chemia ogólna z elementami biochemii, T. Kędryna, wyd. Zamiast korepetycji s.c., Kraków 1994.
Biochemia – krótkie wykłady, B.D. Hames, N.M. Hooper, J.D. Houghton, Wydawnictwo Naukowe PWN,
Warszawa 1999.
Biochemia, L. Stryer, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000.
Metabolizm, B. Korzeniewski, Oficyna Wydawnicza Erem-Fosze, Kraków, Rzeszów 2000.
Podstawy biochemii wysiłku fizycznego, E. Hübner-Woźniak, G. Lutosławska, Biblioteka
Trenera,Warszawa 2000.
Biochemia, ilustrowany przewodnik, J. Koolman, K.H. Röhm, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa
2005.
Wprowadzenie do fizjologii klinicznej, pod red.: S. Kozłowskiego i K. Nazar, Wydawnictwo Lekarskie
PZWL, Warszawa 1999.
Podstawy biochemiczne równowagi kwasowo-zasadowej organizmu człowieka, H. Szafran, M. Kuś, CM
Kraków 1992.