docKurs systemu Unix — wykład wst˛epny
download 
Reklamacja Transkrypt
Kurs systemu Unix — wykład wst˛epny
Kurs systemu Unix — wykład wst˛epny Kurs systemu Unix 1 Cele wykladu • Zdobycie podstawowej wiedzy o systemie i jego narz˛edziach. • Poznanie unixowych j˛ezyków skryptowych (bash, awk, ...). • Nauka programowania w sytemie Unix. Kurs systemu Unix 2 Cechy Unixa (powtórzenie) • Hierarchiczny system plików. • Bogaty j˛ezyk komend (sh). • Wiele rożnych narz˛edzi. • Wsparcie dla tworzenia i modyfikacji plików i procesów. • Dost˛epny na wielu platformach. • Kod „open source”, napisany w j˛ezyku C. Kurs systemu Unix 3 Filozofia Unixa • Małe narz˛edzia łaczone ˛ za pomoca˛ potoków. • Wieloprocesowość. • Jawność (pliki a nie rejestry, tekstowe a nie binarne, ...) • Wi˛eksza rola komend niż myszki. System napisany przez programistów dla programistów • X Window (+np. KDE, GNOME). Kurs systemu Unix 4 Pliki w Uniksie • Plik jest sekwencja˛ bajtów. • Typy plików: – regularne, – kartoteki, – pliki specjalne (np. urzadzenia, potoki). • Zabezpieczanie plikow (prawa dostepu). (3 trójki rwx) Kurs systemu Unix 5 Nazwy plików • Nazwa — ciag ˛ znaków rożnych od / • Ścieżka dost˛epu — sekwencja nazw kartotek zakończona nazwa˛ pliku, oddzielanych za pomoca / • Nazwa bezwzgl˛edna — rozpoczynajaca ˛ si˛e / • Nazwa wzgl˛edna — nie rozpoczynajaca si˛e / • Kartoteki specjalne: – Kartoteka bieżaca: ˛ . – Kartoteka poziom wyżej: Kurs systemu Unix .. 6 Ważne kartoteki • /bin, /usr/bin – pliki wykonwalne • /home – kartoteki domowe użytkowników • /etc – pliki administracyjne • /tmp – pliki tymczasowe • /usr/include – pliki nagłówkowe • /lib /usr/lib – biblioteki • /usr/man – strony podrecznika • /dev – pliki urzadzeń ˛ Kurs systemu Unix 7 Atrybuty plików • Zapisane w I-w˛eźle • Właściciel pliku (użytkownik i grupa) • Prawa dost˛epu (czytanie, pisanie, wykonywanie) • Typ pliku: regularny, katroteka, link sztywny, link symboliczny, plik specjalny Kurs systemu Unix 8 Jak zmieniać atrybuty? • chmod • chown • chgrp • Atrybuty może zmieniać jedynie wlaściciel oraz administrator. • Prawo do zmiany właścieciela ma administrator (dlaczego?) Kurs systemu Unix 9 Prawa dost˛epu plikow • Trzy typy praw dost˛epu – read (r) – write (w) – execute (x) • Trzy zbiory uzytkowników – właściciel (u) – grupa (g) – reszta (o) Kurs systemu Unix 10 Polecenie chmod • Symbolicznie: chmod u+x nazwa-pliku chmod o-w nazwa-pliku chmod a+rw nazwa-pliku • Osemkowo: bit read = 4 bit write = 2 bit exec. = 1 Przykładowo: chmod 710 kom Kurs systemu Unix 11 Prawa dost˛epu do kartotek • read: czytanie zawartości kartoteki • write: zmiana kartoteki (dodawanie, usuwanie, edycja plików) • execute: Wchodzenie do kartoteki (dost˛ep do plików z tej kartoteki) Kurs systemu Unix 12 Zarzadzanie ˛ plikami i kartotekami pwd cat, ed ls rm mv cp ln mkdir, rmdir wc Kurs systemu Unix drukuje bieżacy ˛ katalog tworzenie nowych plikow drukuje zawartosc kartoteki usuwa pliki przenosi pliki (zmienia nazwy) kopiuje pliki tworzy link tworzy i usuwa kartoteki liczy w pliku linie, słowa, znaki 13 Opcje • ls -al ≡ ls -a -l -rw-r--r--rw-r--r-drwxr-xr-x drwxr-xr-x 1 1 2 6 prych prych prych prych 200 200 101 200 1984 1225 512 512 kwi 12 2000 lista.tex mar 28 2000 lista.tex~ paz 4 11:08 slajdy/ cze 19 2000 zadania/ • cp -ri kart/ ~/arch • mkdir -p ~prych/kat1/kat2/kat3 Kurs systemu Unix 14 Pełnoekranowe edytory plików • Najbardziej podstawowym edytorem jest vi • Dost˛epne sa˛ (cz˛esto) jego nowsze wersje, takie jak vim, gvim. • Wśród innych edytorów można wymienić emacsa, czy joe. • Istnieja˛ też edytory bardziej przypominajace ˛ notepada, np. kwrite, gedit, kate. Kurs systemu Unix 15 Bardzo krótki kurs edytora vi • Przykładowe wywołanie: vi nazwa-pliku • Pracuje w dwóch trybach: trybie komend i edycji. • Za pomoca˛ klawisza ESC można przejść do trybu komend. • Do edycji można przejść (mi˛edzy innymi) komenda˛ i. • W trybie edycji można normalnie wprowadzać tekst. • Wyjście z pogramu i zapisanie wyników pracy to komenda ZZ. Kurs systemu Unix 16 Podr˛ecznik Co zrobić gdy nie pami˛etamy szczegółów zwiazanych ˛ z jakimś poleceniem? man nazwa help nazwa info nazwa Warto pami˛etać o man man. Cz˛esto bowiem nie dostaje si˛e tej strony o która˛ nam chodzi i trzeba poprosić o inna.˛ Kurs systemu Unix 17 Powłoki • Sa˛ różne powłoki (bash,tcsh,...) • Powłoka pami˛eta wykonane polecenia. • Umożliwia automatyczne uzupełnianie poleceń. Kurs systemu Unix 18 Przekierowanie wejścia/wyjścia oraz potoki • Przekierowanie wyjścia >,» Przykład: man ls > info.ls • Przekierowanie wejścia < Przykład: cat < plik.txt • Potoki Przykład: cat plik | wc -l Kurs systemu Unix 19
