Rozwój sektora gazu ziemnego w świetle Polityki energetycznej

Profesjonalne Gazownictwo 2009
Rozwój Sektora
Rozwój sektora gazu ziemnego
w świetle Polityki energetycznej
Polski do 2030 roku
Jednym z głównych czynników warunkujących stabilny
i długotrwały rozwój każdego państwa jest długofalowa dostępność do surowców energetycznych oraz ich racjonalne
wykorzystanie. Ze względu na szczególne znaczenie sektora
energetycznego wszystkie związane z nim działania są szczegółowo regulowane i nadzorowane przez organy państwa.
Za dział administracji rządowej, jakim jest gospodarka,
odpowiada Minister, którego obowiązki reguluje Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów w sprawie szczegółowego
zakresu działania Ministra Gospodarki [17]. Ustawa o działach administracji rządowej [20] stanowi, iż dział administracji rządowej – gospodarka, obejmuje m.in. sprawy energetyki. Ponadto zgodnie z zapisami wspomnianej ustawy
do kompetencji ministra właściwego do spraw gospodarki
należą w szczególności sprawy związane z funkcjonowaniem krajowych systemów energetycznych, z uwzględnieniem zasad racjonalnej gospodarki i potrzeb bezpieczeństwa energetycznego kraju.
Szczególne zobowiązanie na Ministra Gospodarki nakłada ustawa Prawo energetyczne [21]. Zgodnie z jej zapisami
Minister Gospodarki jest naczelnym organem administracji
rządowej właściwym w sprawach polityki energetycznej.
Jednym z zadań tego resortu jest przygotowanie projektu
polityki energetycznej państwa i koordynowanie jej realizacji. Dokument ten powinien zapewnić bezpieczeństwo
energetyczne kraju, wzrost konkurencyjności gospodarki
i jej efektywności energetycznej, a także ochrony środowiska. Politykę energetyczną kraju należy opracowywać co
4 lata, przy czym część prognostyczna powinna obejmować okres nie krótszy niż 20 lat, zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju kraju.
Po 1989 roku polityka energetyczna Polski była realizowana na podstawie pięciu rządowych dokumentów programowych [6, 14, 22]. Są to:
• Założenia polityki energetycznej Rzeczypospolitej Polskiej
na lata 1990–2010 z sierpnia 1990 roku;
• Założenia polityki energetycznej Polski do 2010 roku,
przyjęte przez Radę Ministrów w dniu 17 października
1995 roku;
• Założenia polityki energetycznej Polski do 2020 roku,
przyjęte przez Radę Ministrów w dniu 22 lutego 2000
roku;
• Ocena realizacji i korekta Założeń polityki energetycznej
Polski do 2020 roku wraz z załącznikami, przyjęta przez
Radę Ministrów w dniu 2 kwietnia 2002 roku;
• Polityka energetyczna Polski do 2025 roku przyjęta przez
Radę Ministrów w dniu 4 stycznia 2005 roku.
W dniu 10 listopada 2009 roku Rada Ministrów przyjęła Politykę energetyczną Polski do 2030 roku. Można
zauważyć, że obecnemu dokumentowi została nadana
wyższa ranga (Polityka energetyczna) w porównaniu do
P
R
O
F
E
S
J
O
N
A
L
N
E
G A
jego wcześniejszych odpowiedników (Założenia polityki
energetycznej Polski).
Wybrane uwarunkowania sektora
gazu ziemnego w Polsce
W krajowej strukturze zużycia energii pierwotnej przeważają paliwa stałe. Udział gazu w tej strukturze w 2007
roku wyniósł około 13% i był zdecydowanie niższy w porównaniu do większości państw UE czy też świata – 21%.
W ostatnich dziesięcioleciach nastąpił znaczny wzrost zużycia gazu ziemnego na świecie, tylko w okresie od 2000
do 2008 roku wzrosło ono o ponad 24%. Surowiec ten
znajduje zastosowanie w wielu gałęziach gospodarki, jest
wykorzystywany głównie na potrzeby przemysłu (zwłaszcza chemicznego), sektora usług oraz w gospodarstwach
domowych. Ponadto w wielu krajach gaz ziemny służy do
wytwarzania energii elektrycznej. Zauważalny jest zarówno wzrost udziału tego nośnika w światowej strukturze
energii pierwotnej, jak i zapotrzebowanie wyrażone w wartościach bezwzględnych – bln m3: 1996 rok – 2,25, 2006 rok
– 2,85, 2007 rok – 2,93, 2008 rok – 3,02 [1]. Także w Polsce
obserwuje się w ostatnich latach stopniowy wzrost zapotrzebowania na gaz ziemny. W latach 2000–2008 wzrosło
ono o ponad 25% (1996 rok – 10,6 mld m3, 2006 rok – 13,7
mld m3, 2007 rok – 13,6 mld m3, 2008 rok – 13,9 mld m3),
niemniej jednak, jeżeli weźmie się pod uwagę wielkość zużycia gazu na mieszkańca w ciągu roku, to widać wyraźnie zasadnicze różnice pomiędzy stopniem rozwoju rynku
Z
O
W
N
I
C
T
W
O
2
0
0
9
27