6. Mikrobiologia (sylabus)

SYLABUS
Nazwa
przedmiotu/modułu
Wydział
Nazwa kierunku studiów
Poziom kształcenia
Forma studiów
Język przedmiotu
MIKROBIOLOGIA
Lekarski I
Medycyna
stacjonarne
Polski
obowiązkowy X
Rodzaj przedmiotu
fakultatywny 
Rok studiów/semestr
1 2 3 X 4 5 6 7 8 9
I  II X III  IV  V  VI  
10  11  12 
Liczba godzin zajęć
dydaktycznych z
podziałem na formy
prowadzenia zajęć
60, w tym: 20 - wykłady, 40 – ćwiczenia
Założenia i cele
przedmiotu
Symbol
efektów
kształcenia
zgodnie ze
standardami
Klasyfikacja drobnoustrojów. Ogólna charakterystyka bakterii, wirusów i grzybów.
Formy i mechanizmy wzajemnego oddziaływania w układzie drobnoustrójgospodarz. Mikroflora fizjologiczna. Etiopatogeneza i epidemiologia. Diagnostyka
mikrobiologiczna. Terapia empiryczna i celowana. Dezynfekcja, sterylizacja i
postępowanie aseptyczne – zakażenia szpitalne.
OPIS KIERUNKOWYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA
Metody weryfikacji
osiągnięcia
zamierzonych
efektów kształcenia:
WIEDZA (ZGODNIE ZE SZCZEGÓŁOWYMI EFEKTAMI
KSZTAŁCENIA)
C.W01
zna podstawowe pojęcia z zakresu genetyki
C.W11
zna genetyczne mechanizmy nabywania lekooporności
przez drobnoustroje i komórki nowotworowe
C.W12
klasyfikuje drobnoustroje, z uwzględnieniem chorobotwórczych i
obecnych we florze fizjologicznej
C.W13
zna epidemiologię zarażeń wirusami, bakteriami oraz zakażeń
grzybami i pasożytami, z uwzględnieniem geograficznego zasięgu ich
występowania
obserwacja pracy studenta w
trakcie zajęć, ocena zdolności
do samodzielnej pracy;
Kolokwium końcowe,
Egzamin
obserwacja pracy studenta w
trakcie zajęć, ocena zdolności
do samodzielnej pracy;
Kolokwium końcowe,
Egzamin
obserwacja pracy studenta w
trakcie zajęć, ocena zdolności
do samodzielnej pracy;
Kolokwium końcowe,
Egzamin
obserwacja pracy studenta w
trakcie zajęć, ocena zdolności
do samodzielnej pracy;
Kolokwium końcowe,
Egzamin
C.W14
zna wpływ abiotycznych i biotycznych (wirusy, bakterie) czynników
środowiska na organizm człowieka i popu­lację ludzi oraz drogi ich
wnikania do organizmu człowieka; opisuje konsekwencje narażenia
organizmu czło­wieka na różne czynniki chemiczne i biologiczne oraz
zasady profilaktyki
C.W15
zna inwazyjne dla człowieka formy lub stadia rozwojowe wybranych
pasożytniczych grzybów, pierwotniaków, helmintów i stawonogów, z
uwzględnieniem geograficznego zasięgu ich występowania
C.W16
omawia zasadę funkcjonowania układu pasożyt - żywiciel oraz zna
podstawowe objawy chorobowe wywoływane przez pasożyty
C.W17
zna objawy zakażeń jatrogennych, drogi ich rozprzestrzeniania się
oraz patogeny wywołujące zmiany w poszczególnych narządach
C.W18
zna i rozumie podstawy diagnostyki mikrobiologicznej i
parazytologicznej
C.W19
zna podstawy dezynfekcji, sterylizacji i postępowania aseptycznego
C.W20
zna podstawy rozwoju oraz mechanizmy działania układu
odpornościowego, w tym swoiste i nieswoiste mecha­nizmy
odporności humoralnej i komórkowej
C.W26
zna podstawowe mechanizmy uszkodzenia komórek i tkanek
C.W27
określa przebieg kliniczny zapaleń swoistych i nieswoistych oraz
opisuje procesy regeneracji tkanek i narządów
C.W34
charakteryzuje poszczególne grupy środków leczniczych
C.W39
rozumie problem lekooporności, w tym lekooporności wielolekowej
obserwacja pracy studenta w
trakcie zajęć, ocena zdolności
do samodzielnej pracy;
Kolokwium końcowe,
Egzamin
obserwacja pracy studenta w
trakcie zajęć, ocena zdolności
do samodzielnej pracy;
Kolokwium końcowe,
Egzamin
obserwacja pracy studenta w
trakcie zajęć, ocena zdolności
do samodzielnej pracy;
Kolokwium końcowe,
Egzamin
obserwacja pracy studenta w
trakcie zajęć, ocena zdolności
do samodzielnej pracy;
Kolokwium końcowe,
Egzamin
obserwacja pracy studenta w
trakcie zajęć, ocena zdolności
do samodzielnej pracy;
Kolokwium końcowe,
Egzamin
obserwacja pracy studenta w
trakcie zajęć, ocena zdolności
do samodzielnej pracy;
Kolokwium końcowe,
Egzamin
obserwacja pracy studenta w
trakcie zajęć, ocena zdolności
do samodzielnej pracy;
Kolokwium końcowe,
Egzamin
obserwacja pracy studenta w
trakcie zajęć, ocena zdolności
do samodzielnej pracy;
Kolokwium końcowe,
Egzamin
obserwacja pracy studenta w
trakcie zajęć, ocena zdolności
do samodzielnej pracy;
Kolokwium końcowe,
Egzamin
obserwacja pracy studenta w
trakcie zajęć, ocena zdolności
do samodzielnej pracy;
Kolokwium końcowe,
Egzamin
obserwacja pracy studenta w
trakcie zajęć, ocena zdolności
do samodzielnej pracy;
Kolokwium końcowe,
Egzamin
UMIEJĘTNOŚCI (ZGODNIE ZE SZCZEGÓŁOWYMI
EFEKTAMI KSZTAŁCENIA)
C.U07
rozpoznaje najczęściej spotykane pasożyty człowieka na podstawie
ich budowy, cykli życiowych oraz objawów chorobowych
obserwacja pracy studenta w
trakcie zajęć, ocena zdolności
do samodzielnej pracy;
Kolokwium końcowe,
Egzamin
C.U08
posługuje się reakcją antygen - przeciwciało w aktualnych
modyfikacjach i technikach dla diagnostyki chorób zakaźnych,
alergicznych, autoimmunizacyjnych, chorób krwi i nowotworowych;
C.U09
przygotowuje preparat i rozpoznaje patogeny pod mikroskopem
C.U10
interpretuje wyniki badań mikrobiologicznych
C.U15
projektuje schemat racjonalnej chemioterapii zakażeń, empirycznej i
celowanej
obserwacja pracy studenta w
trakcie zajęć, ocena zdolności
do samodzielnej pracy;
Kolokwium końcowe,
Egzamin
obserwacja pracy studenta w
trakcie zajęć, ocena zdolności
do samodzielnej pracy;
Kolokwium końcowe,
Egzamin
obserwacja pracy studenta w
trakcie zajęć, ocena zdolności
do samodzielnej pracy;
Kolokwium końcowe,
Egzamin
obserwacja pracy studenta w
trakcie zajęć, ocena zdolności
do samodzielnej pracy;
Kolokwium końcowe,
Egzamin
KOMPETENCJE SPOŁECZNE (ZGODNIE Z OGÓLNYMI
EFEKTAMI KSZTAŁCENIA)
Opisu właściwości biologicznych i klasyfikacji drobnoustrojów.
Rozpoznawania czynników etiologicznych i mechanizmów
patogenezy zakażeń wywoływanych przez drobnoustroje.
Doboru badań diagnostycznych w zależności od rodzaju schorzenia i
przesyłanie materiału do badań.
Interpretacja wyników badań mikrobiologicznych i serologicznych.
Prognozowanie racjonalnej antybiotykoterapii.
Przeprowadzania dezynsekcji i sterylizacji w oparciu o znajomość
podstaw epidemiologii chorób zakaźnych – szczególnie w sytuacji
zakażeń wewnątrzszpitalnych.
PUNKTY ECTS
obserwacja pracy studenta w
trakcie zajęć,
obserwacja pracy studenta w
trakcie zajęć,
obserwacja pracy studenta w
trakcie zajęć,
obserwacja pracy studenta w
trakcie zajęć,
obserwacja pracy studenta w
trakcie zajęć,
obserwacja pracy studenta w
trakcie zajęć,
5
TREŚCI MERYTORYCZNE PRZEDMIOTU:
Tematyka
Forma
(wykłady,seminariu,,
ćwiczenia,
zaj.fakultatywne, itp…)
Wprowadzenie do przedmiotu. Charakterystyka biologiczna drobnoustrojów.
Systematyka mikroorganizmów patogennych dla człowieka. Struktura i metabolizm bakterii.
Genetyka bakterii.
Sporulacja i germinacja. Kolonizacja, zakażenie i choroba zakaźna.
Chorobotwórczość drobnoustrojów i ich czynniki zjadliwości.
Odporność przeciwdrobnoustrojowa: wrodzona i nabyta. Szczepionki i surowice lecznicze.
Antybiotyki i chemioterapeutyki.
Zakażenia szpitalne.
Charakterystyka biologiczna wirusów i prionów.
Wirusy człowieka - replikacja i taksonomia wirusów.
Wykład
Wykład
Wykład
Wykład
Wykład
Wykład
Wykład
Wykład
Wykład
Wykład
Bakterie w otoczeniu człowieka. Diagnostyka mikrobiologiczna. Techniki wykonywania
preparatów mikrobiologicznych. Metody hodowli bakterii. Sterylizacja i dezynfekcja.
Antybiotyki - metody badania lekooporności.
Ziarenkowce Gram dodatnie – Staphylococcus. Ziarenkowce Gram dodatnie –Streptococcus.
Ziarenkowce Gram ujemne – Neisseria, Moraxella.
Pałeczki Gram dodatnie - rodzaje: Corynebacterium, Listeria, Lactobacillus. Bakterie
kwasooporne: Mycobacterium tuberculosis, Mycobacterium leprae, inne prątki.
Promieniowce.
Pałeczki Gram ujemne: Haemophilus, Bordatella, Pseudomonas, Brucella, Franciscella,
Pasteurella, Legionella, Bartonella.
Pałeczki Gram ujemne: rodzina Enterobacteriaceae, Escherihia, Salmonella, Shigella,
Klebisiella, Proteus, Serratia, Yersinia.
Bakterie przetrwalnikujące tlenowe: Bacillus; beztlenowe: Clostridium.
Nieprzetrwalnikujące bakterie beztlenowe: Bacteroides, Fusobacterium, Prevotella,
Peptococcus, Peptostreptococcus, Veillonella, Propionibacterium.
Bakterie spiralne: rząd Spirochaetales - rodzaje: Treponema, Leptospira, Borrelia.
Pałeczki: Campylobacter, Helicobacter, Vibrio.
Rodzaje: Chlamydia, Rickettsia. Rodzaj: Mycoplasma. Grzyby chorobotwórcze z rodzaju:
Aspergillus, Candida, Cryptococcus.
Wirusy człowieka: adenowirusy, pokswirusy, parwowirusy, togawirusy, koronawirusy,
ortomyksowirusy, paramyksowirusy, rabdowirusy, filowirusy, arenawirusy, hantawirusy.
Wirusy człowieka: papillomawirusy, herpeswirusy, pikornawirusy, hepewirusy, flawiwirusy,
reowirusy, hepadnawirusy, retrowirusy.
Etiologia i diagnostyka zakażeń układu oddechowego.
Etiologia i diagnostyka zakażeń układu moczowo-płciowego.
Etiologia i diagnostyka zakażeń układu pokarmowego.
Etiologia i diagnostyka zakażeń układu nerwowego, zakażeń krwi i posocznicy.
Zakażenia skóry, oka i ucha.
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Ćwiczenia
Ćwiczenia
LITERATURA PODSTAWOWA I UZUPEŁNIAJĄCA:
Szkaradkiewicz A.: Mikrobiologia Lekarska. Repetytorium z Wirusologii. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu
Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, 2014.
Szkaradkiewicz A.: Mikrobiologia Lekarska. Repetytorium z Bakteriologii. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu
Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, 2011.
Przondo-Mordarska A., Martirosian G., Szkaradkiewicz A.: Mikrobiologia. Elsevier Urban&Partner, Wrocław, 2011.
Kańtoch M.: Wirusologia Lekarska. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1997.
WARUNKI UZYSKANIA ZALICZENIA PRZEDMIOTU:
REGULAMIN ZAJĘĆ Z MIKROBIOLOGII
DLA STUDENTÓW II ROKU MEDYCYNY WYDZIAŁU LEKARSKIEGO I
UNIWERSYTETU MEDYCZNEGO IM. K. MARCINKOWSKIEGO W POZNANIU
1. Zajęcia z Mikrobiologii dla studentów II roku medycyny obejmują wykłady i ćwiczenia. Obecność na ćwiczeniach i
wykładach jest obowiązkowa. Ćwiczenia w semestrze zimowym odbywają się jeden raz w tygodniu.
2. Student jest zobowiązany do prowadzenia zeszytu ćwiczeniowego w celu uzyskania zaliczenia z każdego ćwiczenia.
Zaliczenie ćwiczenia, potwierdzone wpisem do zeszytu jest konieczne przed przystąpieniem do następnego ćwiczenia.
3. Student może opuścić dwa zajęcia bez obowiązku usprawiedliwiania tych nieobecności. Spóźnienie przekraczające 15
minut traktuje się jako nieobecność. Opuszczenie 3 ćwiczeń lub ich nie zaliczenie jest jednoznaczne z niezaliczeniem zajęć z
Mikrobiologii. Nie jest możliwe odrabiania opuszczonych zajęć w danym roku akademickim.
W przypadku pojedynczej usprawiedliwionej nieobecności, możliwość odrobienia zajęć będzie rozważana indywidualnie po
złożeniu pisemnego wniosku przez studenta w Sekretariacie Katedry i Zakładu Mikrobiologii Lekarskiej.
KRYTERIA ZALICZENIA ZAJĘĆ Z MIKROBIOLOGII
Wyjaśnia się, iż w stosowanym w Katedrze i Zakładzie systemie ocen, ten sam zakres materiału sprawdzany jest
kilkukrotnie: na ćwiczeniach i sprawdzianach wiadomości z bloków tematycznych. Kryterium zaliczenia stanowi średnia
wszystkich ocen, wyrażona w punktach.
Punktowane są następujące elementy procesu dydaktycznego:
1. W ciągu całego cyklu ćwiczeń obowiązuje 6 cząstkowych sprawdzianów testowo-opisowych z bloków tematycznych
(każdy punktowany 0 - 20 pkt.). Nie jest możliwe poprawianie w/w sprawdzianów testowo-opisowych oraz pisania ich w
innym terminie.
2. Zajęcia z Mikrobiologii zaliczane są na podstawie uzyskania łącznie min. 72 pkt. z 6 sprawdzianów cząstkowych
testowo-opisowych.
3. Student, który nie uzyskał min. 72 pkt., w celu uzyskania zaliczenia z Mikrobiologii może przystąpić do Sprawdzianu
Poprawkowego testowo-opisowego.
4. Sprawdzian Poprawkowy obejmuje pytania testowo-opisowe z całości materiału ćwiczeniowego i punktowany jest od 0 do
40pkt.; do zaliczenia Sprawdzianu poprawkowego konieczne jest uzyskanie min. 24 pkt.
5. Student ma prawo do 1-krotnego poprawiania Sprawdzianu Poprawkowego.
6. Student, który nie uzyskał zaliczenia z Mikrobiologii może przystąpić do Komisyjnego Zaliczenia, po uprzednim złożeniu
wniosku do Kierownika Katedry. Wynik Komisyjnego Zaliczenia jest ostateczny.
7. Do Egzaminu z Mikrobiologii mogą przystąpić jedynie studenci, którzy uzyskali zaliczenie z Mikrobiologii.
8. W przypadku oceny negatywnej z Egzaminu, student może przystąpić dwukrotnie do egzaminu poprawkowego, który
zobowiązany jest zdać do 15 września 2016r.
9. Termin Egzaminu wybiera student, zapisując się na jeden z proponowanych terminów. Nieusprawiedliwienie nieobecności
na Egzaminie w ciągu 7 dni jest jednoznaczne z oceną niedostateczną.
10. Egzamin obejmuje 85 pytań w dwóch częściach: Cześć I-Testowa, zawiera 80 pytań jednokrotnego wyboru; Część IIOpisowa, zawiera 5 pytań opisowych i odpowiedzi dotyczące tych pytań powinny koncentrować się jedynie na istocie
problemu.
Pytania testowe punktowane są następująco:
0 (odpowiedź nie prawidłowa)
1 (odpowiedź prawidłowa)
Pytania problemowe punktowane są następująco:
0 (odpowiedź nie prawidłowa)
1 (odpowiedź prawidłowa niepełna - częściowa)
2 ( odpowiedź prawidłowa pełna)
Maksymalnie można uzyskać 90 pkt.
Kryteria oceny egzaminu
ocena egzaminu jest ustalana na podstawie liczby uzyskanych pkt.
0 – 53 niedostateczny
54 – 60 dostateczny
61 – 67 dość dobry
68 – 75 dobry
76 – 82 ponad dobry
83 – 90 bardzo dobry
11. Studenta obowiązuje ponadto:
- przestrzeganie ogólnie przyjętych norm zachowania
- uporządkowanie stanowisk pracy po zakończeniu ćwiczeń
- poszanowanie aparatury, sprzętu i wyposażenia sal dydaktycznych
- przestrzeganie bieżących zarządzeń Kierownika Katedry i prowadzących zajęcia