Największe mosty

Uniwersytet Trzeciego Wieku
Cykl:
„WIELKIE DZIEŁA INŻYNIERSKIE”
„NAJWIĘKSZE MOSTY”
Wojciech Radomski
[email protected]
15 października 2015 roku
SKĄD POWSTAŁA POTRZEBA BUDOWANIA MOSTÓW?
BUDOWNICTWO → TAK STARE JAK CYWILIZACJA
Bo ludzie od zawsze:
•gdzieś musieli mieszkać → budownictwo mieszkaniowe: od pieczar do
współczesnych apartamentowców;
•jakoś się przemieszczać → budownictwo drogowe: od ścieżek i duktów po
autostrady; budownictwo mostowe: od kłód
i gałęzi po współczesne wielkie przeprawy
mostowe;
•coś wytwarzać → budownictwo przemysłowe: od prymitywnych
warsztatów w szałasach po współczesne hale
przemysłowe;
coś jeść → budownictwo rolnicze: od pełnej natury do współczesne silosy,
chłodnie, magazyny, budynki gospodarcze, etc.
ZNACZENIE GOSPODARCZE I SPOŁECZNE MOSTÓW
Największe mosty
Będziemy rozumieć szerzej to określenie
•
nie tylko skala (wymiary geometryczne tych budowli),
lecz także
•
znaczenie komunikacyjne, społeczne i gospodarcze;
•
symbolika i historia;
•
budowniczowie.
SKALA MOSTÓW – OD RAZU MOCNE UDERZENIE!!!
Ponte Rialto w Wenecji,
1592 rok, l=29m
Akshi Kaykii, Japonia, 1998 rok,
1998 rok, l=1990,8m
PORÓWNANIE WYMIARÓW MOSTÓW Z ZACHOWANIEM SKALI
PRAŹRÓDŁO BUDOWY MOSTÓW – PODPATRYWANIE NATURY
Mosty lukowe
MOSTY ŁUKOWE
Mosty belkowe
SILNA POTRZEBA PRZEMIESZCZANIA SIĘ LUDZI → MOSTY DLA
ODWAŻNYCH
Most w Hindukuszu
Himalajach
(wspornikowo-wstęgowy)
konstrukcja
Most w
(„catwalk” – do dziś stosowana
pomocnicza w budowie
mostów wiszących)
MOSTY WSTĘGOWE
Pierwsza w Polsce kładka pieszo-jezdna, Lubień 2011 rok,
całkowita długość 91,40m, światło poziome 71,40m
Most wstęgowy nad rzeka Min, Chiny, długość 552m
MOSTY WISZĄCE
Most Akashi Kaykio, Japonia, 1998,
główne przęsło - 1990,8m (bezwzględny rekord świata)
Most Brookliński – Symbol genialnej wizji i żelaznej woli jej realizacji (1870-1883)
John Augustus Roebling (ojciec) Washington Augustus Roebling Emily Warren Roebling (żona
1806-1869
(syn) 1857-1926
Washingtona
(1843-1903)
W. A. Roebling obserwuje postęp budowy Mostu Brooklińskiego
Most Brookliński, 1883 rok, długośc całkowita 1834m, główne przęsło 486m
Symbol dzielności budowniczych i tragedii ludzkich
Golden Gate, San Francisco, Kalifornia, 1937 rok, lmax = 1281m
MOSTY WISZĄCE
Most Tacoma, USA – ukończony 1 lipca 1940 roku, katastroafa - 7 listopada 1940 roku.
Odbudowa starego – 1955 rok, budowa drugiego, nowego – 2007 rok.
Od 1940 roku nie zanotowano katastrofy mostu wiszącego spowodowanej efektami wiatrowymi
→ rozwój aerodynamiki mostów.
Most Humber, Wielka Brytania, 1981 rok, lmax = 1410m
Most przez Wielki Bełt, 1998 rok, lmax = 1624m
Most Akashi Kaykio, Japonia, 1998 rok, lmax = 1990,8m
Bezwzględny rekord rozpiętości przesłowej
NAJWIĘKSZE MOST KRATOWNICOWE NA ŚWIECIE
Most przez rzke Św. Wawrzyńca, Quebeck, Kanada,
1918 rok, lmax = 549m
Most Firth of Forth, Wielka Brytania, 1890 rok, lmax = 521m
Most Minato, Japonia, 1974 rok, lmax = 420m (?)
Most drogowy im. Ignacego Mościckiego przez Wisłę
w Puławach, 1934 rok, lmax = 110m
Most kolejowy przez Wisłę w Tczewie,
1891 rok, 128,6m
Most drogowy przez Wisłę w Tczewie, 1857 rok, lmax = 110m
Most drogowo-kolejowy im. Legionów Piłsudskiego przez Wisłę
w Płocku, 1938 rok, lmax = 110m
PODSTAWOWE RODZAJE SIŁ W ELEMENTACH KONSTRUKCYJNYCH
MOSTÓW
TRUDNE PRZEBIJANIE SIĘ TEORII I EKSPERYMENTÓW
DO ZASTOSOWAŃ PRAKTYCZNYCH W MOSTOWNICTWIE
Cztery przykłady – trzy historyczne i jeden całkiem współczesny
Pierwszy przykład – belka wspornikowa
Charles Augustin de Coulomb
(Francja, 1736-1806)
Domenico
Galileo
Galilei (Italia, 1564-1642)
Dialogi i dowodzenia matematyczne, 1638.
Zginana belka wspornikowa:
• Wyznaczanie obciążenia niszczącego w belce
wspornikowej,
• Założenie stałego rozkładu naprężeń w strefie
rozciąganej,
• Oś obojętna w skrajnych włóknach ściskanych.
Poprawne rozwiązanie, 1773.
Trzeba było czekać aż 135 lata na właściwe rozwiązanie
Drugi przykład – Mosty podwieszone
Claude Louis Marie Henry NAVIER (1785-1836)
MOSTY PODWIESZONE
Łódź żaglowa, starożytny Egipt
Claude Louis Navier, 1823, oryginalny rysunek z jego opracowania
„Raport á Monsieur Becquey et Mémoire sur les Ponts Suspendus”
Imprimérie Royale, Paris
Fritz Dischinger (1887 – 1953)
Albert Caquot (1881 – 1976)
\
Stalowy most Strömsund, Szwecja, 1953, lmax = 182m, prof. F. Dischinger
Betonowy most Donzèr – Montdragon, Francja, 1952, lmax = 81m, prof. A. Caquot
Most Normandie, Francja, 1995 rok, lmax = 856m,
proj. Michel Virlogeux (ur. 1946)
Inny przykład – geneza reologii betonu
Eugène Freyssinet (1879 – 1962)
Most przez Alliere w Veurdre, Francja, 1907-1911, prof. E. Freyssinet
REOLOGICZNA GENEZA KATASTROFY MOSTU
Most Koror – Babelthaupt, Pacyfik
72,20 m + 241,00 m+ 72,20 m, hu = 3,65 m ÷ 14,00 m
Rok ukończenia budowy – 1978
Obniżenie przegubu w zworniku
1,20 m, 1990 rok;
1,39 m, 1996 rok (18 lat po ukończeniu mostu!)
39
Katastrofa mostu – 27 września 1996 roku
Nowy most Korror, otwarcie -11 stycznia 2002 roku
Rekordowe rozpiętości przęseł
Ogromny postęp w ostatnich dwóch dekadach,
zwłaszcza w betonowych mostach belkowych
ŚWIAT
POLSKA
Mosty belkowe
Mosty belkowe
Beton
Stal
Beton
Stal
Shibanpo, Chiny,
330 m, 2006.
Poste e Silva,
Brazylia,
300 m, 1974
Most przez Wisłę w
Grudziądzu, 180 m,
2013
Most w Połańcu,
160m, 2014
Stolma, Norwegia,
301 m, 1998
Neckartal-1, Niemcy,
263 m, 1978
Most przez Odrę w
Kędzierzynie-Koźlu,
140 m, 2009
Raftsundet, 298 m,
1998 rok oraz
Sundøy, 298 m, 2003,
oba w Norwegii
Sava-1, Serbia,
261 m, 1956
Most przez Bug w
Wyszkowie,
136 m, 2008
Most przez Wisłę
w Knybawie,
142,20 m, 1941/1950
(bud./odbud.)
Most Marii CurieSkłodowskiej przez
Wisle w Warszawie,
160 m, 2012
Rekordowe rozpiętości przęseł - świat
Most Shibanpo, Chiny, 330 m, 2006 rok
Rekordowe rozpiętości przęseł - świat
Most Stolma, Norwegia, 301 m, 1998 rok
Polskie rekordowe rozpiętości przęseł
Mosty belkowe dużych rozpiętości - betonowe
Most w Grudziądzu – 2013, 180 m (rekord!)
Polskie rekordowe rozpiętości przęseł
Mosty belkowe dużych rozpiętości - betonowe
a) Toruń – 1998, 130 m; b) Zwierzyniecki, Kraków – 2001, 132 m;
c) Opole – 1999, 100 m; d) Wyszków – 2008, 136 m
Polskie rekordowe rozpiętości przęseł
Mosty belkowe dużych rozpiętości - stalowe
a) Wyszogród – 1999, 100m; b) Szczecin, Regalica – 2003, 116m
Polskie rekordowe rozpiętości przęseł
Mosty belkowe dużych rozpiętości - stalowe
Most Północny im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie –
2012, 160m
MOST PRZEZ WISŁĘ W POŁAŃCU, 2014, MAXL = 160m
MOST PRZEZ WISŁĘ W KAMIENIU, 2015, MAX L = 108m
Rekordowe rozpiętości przęseł
ŚWIAT
POLSKA
Mosty łukowe
Mosty łukowe
Beton
Wanxian, Chiny,
420 m, 1997
Krk, Chorwacja,
390 m, 1980 rok
Jiangjihe, Chiny,
330 m, 1995
Stal
Chaotianmen, Chiny,
552 m, 2009
Lupu, Chiny,
550 m, 2003 rok
New River George,
USA, 518 m, 1977 rok
Beton
Most przez
Kamesznicę w
Milówce, 130,84 m,
2006
Most Graniczny
przez Odrę w
Świecku, 82,30 m,
1996
Most przez Sołę w
Kobiernicach,
68 m, 1961
Stal
Most przez Wisłę w
Toruniu, 270m, 2014
Most przez Wisłę
w Puławach, 212 m,
2008
Most Kotlarski przez
Wisłę w Krakowie,
166 m, 2001
Most Fabriciusa, Rzym, 62 r. p. n. e.,
rozpiętość dużych przęseł – po 27,4 m
ILUSTRACJA ROZWOJU TECHNOLOGII WZNOSZENIA
MOSTÓW ŁUKOWYCH
Jednoczesne
wykonywanie
pomostu i łuku
metodą betonowania
nawisowego. Most
Ikeda Hesokko,
Japonia
Rekordowe rozpiętości przęseł - świat
Most Wanxian, Chiny, 420 m, 1997 rok, beton
Most Chaotanmen, Chiny 2009, 552m - stal
Polskie rekordowe rozpiętości przęseł
Mosty łukowe w Polsce
a) Warszawa - koncepcja
mostu Krasińskiego –
277 m;
b) Toruń – 2014, 270m;
c) Puławy – 2008, 212m;
d) Kotlarski, Kraków 2001, 166 m;
e) Wolin – 2003, 165m;
f) Most nad Baniówką, S22,
2008, 122,40 m
Polskie rekordowe rozpiętości przęseł
Mosty łukowe w Polsce
Most w Milówce - 2006, 130,84 m
Rekordowe rozpiętości przęseł
ŚWIAT
POLSKA
Mosty podwieszone
Mosty podwieszone
Beton
Skarnsundet,
Norwegia,
530 m, 1991
Barios de Luna,
Hiszpania, 440 m,
1983 rok
Skytrain, Kanada,
340 m, 1990
Stal
Beton
Most w cią-gu AutoWładywostok, Rosja,
stradowej
1104 m,
Obwodnicy
2012
Wrocławia, 2 x 256 m
2011
Most Milenijny
w ciągu
Śródmiejskiej
Sutong, Chiny,
1088 m, 2008
Obwodnicy
Wrocławia, 153 m,
2004
Stonecutters, Hong
Kong, 1018 m, 2009
-
Stal
Most przez Wisłę
w Płocku, 375 m,
2005 rok
Most Siekierkowski
przez Wisłę w
Warszawie, 250 m,
2002
Most im. Jana Pawła
II przez Martwą Wisłę
w Gdańsku, 230 m,
2001
Rekordowe rozpiętości przęseł - świat
Most Skarnsundet, Norwegia, 530 m, 1991 rok
rekord świata podwieszonego przęsła betonowego
Most podwieszony we Władywostoku, 2012 rok,
główne przęsło - 1104m (rekord świata mostów podwieszonych)
Symbol imperialnej Rosji
Rekordowe rozpiętości przęseł - świat
Most Stonecutters, Hong Kong, 1018 m, 2009 rok
(www.flickr.com)
Polskie rekordowe rozpiętości przęseł
Mosty podwieszone w Polsce
a) Koncepcja mostu przez
Rospudę (549 m);
b) Solidarności w Płocku –
2005, 375 m;
c) Rędziński - Wrocław, 2011,
256 m;
d) Siekierkowski, Warszawa –
2002, 250 m;
e) III Tysiąclecia, Gdańsk –
2001, 230 m;
f) koncepcja mostu w
Krakowie – 200 m;
g) Świętokrzyski, Warszawa 2000, 180 m;
h) Tysiąclecia we Wrocławiu 2004, 153 m,
Polskie rekordowe rozpiętości przęseł
Mosty podwieszone w Polsce
Stalowy most podwieszony w Płocku – 2005,
rekordowa rozpiętość przęsła – 375 m
Polskie rekordowe rozpiętości przęseł
Mosty podwieszone w Polsce
Autostradowy Most Rędziński we Wrocławiu, 2011
- pylon i przęsła betonowe
MOSTY „EXTRADOSED”
Pierwszy: Odawara, Japonia, 122 m, 1994 rok
POLSKA
Mosty „extradosed”
Most w Koninie, 80 m, 2007 rok
POLSKA
Most „extradosed” w Kwidzynie
lmax = 2 x 204m (rekord Europy}, 2013 rok
MOSTY WSTĘGOWE
Konkursowy projekt Finstewaldera na pierwszy most przez Bosfor,
początek lat 1970-tyvh
Mosty przez Cieśninę Bosforską
Most przez Cieśninę Bosforską I, 1974 r., maxL = 1074m
Mosty przez Cieśninę Bosforską
Most przez Cieśninę Bosforską II, 1988 r., maxL = 1090m
Trzeci most przez Bosfor, 2015, maxL = 1408m
Most przez Kanał Sueski
• Długość wraz z dojazdami –
około 3,9 km
• Rozpiętość głównego przęsła –
404 m
• Wysokość pylonów – 154 m
• Skrajnia żeglugi pod mostem –
384 x 70 m
• Zakończenie budowy – 2001 rok.
Most przez Kanał Sueski
Most Jemen - Dżibuti (Projekt)
• Przeprawa mostowa przez Morze
Czerwone
• Połączenie Jemenu z Dżibuti (Półwyspu
Arabskiego z Rogiem Afryki) z
przeprowadzenie trasy przez wyspę Morze
Czerwone
Perim
• Długość przeprawy – 28,5 km
• Ruch samochodowy i kolejowy oraz
rurociągi z woda pitną, gazem
i ropą
• Przewidywany koszt – 25 mld USD
• Pomysłodawca – Tarek ibn Laden !
Jemen
Dżibuti
Zatoka Adeńska
Projekt mostu przez Cieśninę
Messyńską
WIZUALIZACJE PROJEKTU
ZDJECIE SATELITARNE
CIEŚNINY MESSYŃSKIEJ
Projekt mostu przez Cieśninę
Messyńską
Projekt mostu przez Cieśninę
Gibraltarską
Projekt mostu przez Cieśninę
Gibraltarską
NAJWYŻEJ POŁOŻONE MOSTY NA ŚWIECIE
Most Siduhe, Chiny, 2009 rok, 496m nad dnem doliny
Most Baluarde, Meksyk, 2012 rok,
403m nad dnem doliny
DŁUGIE PRZEPRAWY MOSTOWE
Przeprawa Qingdao Haiwan, Chiny, 42,58km, 2011 rok
Przeprawa przez jezioro Pontchairtrain, USA, 38,50km, 1969 rok
Przprawa mostowo-tunelowa miedzy Dania i Szwecją, 15,9km,
2000 rok (most wiszący, 1998 rok),
Przeprwa Hongkong – Zhuhai – Makau, Chiny, 29,6km, 2016 rok
NAJDŁUŻSZE TRASY MOSTOWE W POLSCE
Estakada WE-1 na obwodnicy Gdańska, 2,75km, 2012
Trasa Mostu Rędzińskiego we Wrocławiu, 1742m, 2012 rok
Most Solidarności w Płocku, 1712,5m, 2005 rok
Wiadukt i most Poniatowskiego w Warszawie,
701m + 506m =1217m
Most – symbol miłości
Kładka Ojca Laetusa Bernatka przez Wisłę w Krakowie, 2010 rok
MOST JANA STACHA
DZIĘKUJĘ PAŃSTWU ZA UWAGĘ