Zarządzanie bezpieczeństwem morskim
Transkrypt
Zarządzanie bezpieczeństwem morskim
KARTA PRZEDMIOTU 1. Nazwa przedmiotu: ZARZĄDZANIE BEZPIECZEŃSTWEM MORSKIM 2. Kod przedmiotu: Zzm 3. Jednostka prowadząca: Wydział Nawigacji i Uzbrojenia Okrętowego 4. Kierunek: Nawigacja 5. Specjalność: Nawigacja i zarządzanie bezpieczeństwem morskim 6. Moduł: specjalistyczny 7. Poziom studiów: I-go stopnia 8. Forma studiów: niestacjonarne 9. Semestr studiów:VII,VIII 10. Profil: praktyczny 11. Prowadzący: Andrzej KRÓLIKOWSKI 12. Data aktualizacji: 19.07.2013 CELE PRZEDMIOTU Zgodnie ze specyfikacją minimalnych norm kompetencyjnych dla oficerów zajmujących stanowiska I oficera i kapitana zawartą w Konwencji STCW 1978/95 oficer nadzorujący winien legitymować się: gruntowną znajomością podstawowych pojęć i przepisów dotyczących bezpieczeństwa pracy na statku; ochrony życia i opieki medycznej, a także umiejętnością praktycznego wykonywania obowiązków alarmowych oraz prowadzenia szkolenia w zakresie postępowania w sytuacjach zagrożenia. C1 Zapoznać studentów z pojęciami dotyczącymi zarządzania bezpieczeństwem morskim, zarządzaniem i bezpieczeństwem żeglugi oraz zarządzaniem w sytuacjach kryzysowych C2 Zapoznać studentów ze strukturą żeglugi morskiej jej miejscem w działalności ludzkiej na morzu oraz problematyką dotyczącą zarządzania żeglugą morską szczególnie w aspekcie zapewnienia bezpieczeństwa żeglugi C3 Zapoznać studentów z wymaganiami i kryteriami oceny dotyczącej zarządzania bezpieczeństwem na poziomie: międzynarodowym, regionalnym, narodowym, lokalnym oraz instytucjonalnym C4 Zapoznać studentów z procesami zarządzania bezpieczeństwem żeglugi, identyfikacją środowiskowych i eksploatacyjnych zagrożeń; zasadami oceniania poziomu zagrożeń; sposobów wpływania na poziom bezpieczeństwa C5 Zapoznać studentów z zasadami zarządzania w sytuacjach kryzysowych, czynnikami generującymi zagrożenia kryzysowe; przygotowaniem instytucji do sytuacji kryzysowych, przedsięwzięciami minimalizującymi straty sytuacji kryzysowych; Systemem zarządzania kryzysowego bezpieczeństwem morskim kraju i żeglugi C6 Zapoznanie studentów z ISM Code - Zarządzanie bezpieczną eksploatacją statków i zapobieganiem zanieczyszczania morza C7 Zapoznać studenta z instytucjami nadzorującymi bezpieczeństwo żeglugi, ich zadaniami i działalnością. C8 Zapoznać studentów z przepisami portowymi. Służbami portowymi i ich przepisami C9 Zapoznać studentów z właściwościami strefy przybrzeżnej, obszarami morskimi; nawigacyjnohydrograficznymi cechami strefy przybrzeżnej; zagrożeniami; wymaganiami; rodzajami działalności ludzkiej C10 Zapoznać studentów z problematyką zarządzania bezpieczeństwem żeglugi w strefie przybrzeżnej, głównymi zagrożeniami, specjalnymi sposobami zapewnienia bezpieczeństwa C11 Zapoznać studentów z zagadnieniami dotyczącymi identyfikowania środowiskowych i eksploatacyjnych zagrożeń; oceną poziomu zagrożeń; sposobów wpływania na poziom bezpieczeństwa C12 Zapoznać studentów z problematyką zarządzania bezpieczeństwem eksploatacji bogactw naturalnych, ochroną zasobów geologicznych; zarządzanie bezpieczeństwem eksploatacji ropy naftowej i gazu ziemnego, kruszyw naturalnych i morskich farm wiatrowych C13 Zapoznać studentów z zasadami zarządzania bezpieczeństwem rybołówstwa przybrzeżnego, ochroną zasobów morza; systemem zarządzania bezpieczeństwem jednostek rybackich C14 Zapoznanie studentów z przedmiotem Zintegrowanego Zarządzania Strefą Brzegową (ICZM); Polityką Unii Europejskiej w zakresie ICZM C15 Zapoznanie studentów z kryteriami oceny bezpieczeństwa nawigacji morskiej i wymaganiami dotyczącymi bezpieczeństwa nawigacji C16 Zapoznanie studentów z podstawami sformalizowanej oceny bezpieczeństwa morskiego. Podstawowymi pojęciami stosowanymi w procesie Formalnej Oceny Bezpieczeństwa (FSA), identyfikacją zagrożeń, oceną ryzyka WYMAGANIA WSTĘPNE W ZAKRESIE WIEDZY, UMIEJĘTNOŚCI I INNYCH KOMPETENCJI 1 Zaliczenie przedmiotów: Prawo morskie, Przewozy morskie, Wiedza okrętowa, Bezpieczeństwo nawigacji 2 Znajomość nawigacji w zakresie programu przedmiotu Nawigacja I. EFEKTY KSZTAŁCENIA EK1 Student zna i rozumie podstawowe pojęcia dotyczące zarządzania bezpieczeństwem morskim: zarządzanie, zarządzanie procesami ekonomicznymi, społecznymi i operacyjnymi; zarządzanie żeglugą i bezpieczeństwem; zarządzanie w sytuacjach kryzysowych EK2 Student zna i rozumie przedmiot zarządzania bezpieczeństwem żeglugi. Potrafi scharakteryzować pojęcie żeglugi morskiej, określić jej strukturę oraz miejsce w działalności ludzkiej na morzu; Zna zasady zarządzania żeglugą morską; rozumie cele i przedmiot zarządzania bezpieczeństwem EK3 Student potrafi zdefiniować wymagania dotyczące zapewnienia bezpieczeństwa. Potrafi określić wymagania i kryteria oceny dotyczące zarządzania bezpieczeństwem na poziomie: międzynarodowym, regionalnym, narodowym, lokalnym oraz instytucjonalnym EK4 Student zna proces oraz podprocesy zarządzania bezpieczeństwem żeglugi. Potrafi identyfikować środowiskowe i eksploatacyjne zagrożenia; zna zasady oceniania poziomu zagrożeń; sposobów wpływania na poziom bezpieczeństwa; optymalizowania sposobów obniżania poziomu zagrożeń; wdrażania przedsięwzięć zmniejszających poziom zagrożenia; kontrolowania skuteczności oddziaływania na poziom bezpieczeństwa EK5 Student zna zasady zarządzania w sytuacjach kryzysowych. Potrafi omówić czynniki generujące zagrożenia kryzysowe; przygotowanie instytucji do sytuacji kryzysowych, przedsięwzięcia minimalizujące straty sytuacji kryzysowych; System zarządzania kryzysowego bezpieczeństwem morskim kraju i żeglugi EK6 Student zna zasady zarządzania bezpieczną eksploatacją statków i zapobieganiem zanieczyszczania morza (ISM Code). Potrafi omówić: postanowienia ogólne; odpowiedzialność i uprawnienia armatora i kapitana; plany statkowe; dokumentacja; przegląd i ocena armatorska; certyfikacja i nadzór administracyjny EK7 Student zna instytucje klasyfikacyjne i wykonywane przez nie zadania. Potrafi wymienić i omówić podstawowe instytucje; instytucje pośredniczące (maklerzy, agenci, spedycja morska); instytucje wspierające (towarzystwa klasyfikacyjne, towarzystwa ubezpieczeniowe); instytucje obsługi (zaopatrzenie i remonty) EK8 Student rozumie i potrafi stosować przepisy portowe. Zna zadania służby celnej; służby sanitarnej - przepisy kwarantannowe; dezynfekcja, dezynsekcja, deratyzacja; Zna zasady pilotażu; holowania; cumowania; porządku postoju statków; ochrony środowiska; rozumie przepisy dodatkowe obowiązujące w portach położonych w obszarach właściwości terytorialnej DUM w Gdyni, Słupsku i Szczecinie EK9 Student potrafi scharakteryzować właściwości strefy przybrzeżnej. Zna pojęcie obszary morskie; wyłączna strefa ekonomiczna; potrafi omówić: nawigacyjno-hydrograficzne cechy szczególne strefy przybrzeżnej; zagrożenia; wymagania; rodzaje działalności ludzkiej: żegluga, sport i rekreacja, rybołówstwo, eksploatacja bogactw naturalnych, badania; ochrona bogactw naturalnych i środowiska morskiego EK10 Student zna zasady zarządzania bezpieczeństwem żeglugi w strefie przybrzeżnej. Potrafi scharakteryzować główne zagrożenia: przeszkody naturalne i przemysłowe, intensywny ruch statków, turystyka morska; specjalne sposoby zapewnienia bezpieczeństwa: VTMIS, SRS, AIS; TSS, tory wodne, pilotaż i inne; zarządzanie bezpieczeństwem jednostek sportowych i rekreacyjnych EK11 Student potrafi identyfikować środowiskowe i eksploatacyjne zagrożenia; umie ocenić poziom zagrożeń; zna sposoby wpływania na poziom bezpieczeństwa; optymalizacji sposobów obniżania poziomu zagrożeń; wdrażania przedsięwzięć zmniejszających poziom zagrożenia; kontrolowania skuteczności oddziaływania na poziom bezpieczeństwa EK12 Student zna zasady zarządzania bezpieczeństwem eksploatacji bogactw naturalnych. Potrafi scharakteryzować osady denne; rodzaje eksploatowanych bogactw naturalnych; zna zasady ochrony zasobów geologicznych; zarządzania bezpieczeństwem eksploatacji ropy naftowej i gazu ziemnego: wieże wiertnicze, rurociągi podwodne; zarządzania bezpieczeństwem eksploatacji kruszyw naturalnych (lokalizacji kopalin, wydobycia i transportu urobku); morskie farmy wiatrowe EK13 Student potrafi omówić zasady zarządzania bezpieczeństwem rybołówstwa przybrzeżnego. Zna rodzaje rybołówstwa: jednostki rybackie, sprzęt rybacki; strefy i akweny połowowe; zna zasady ochrony zasobów morza; potrafi omówić systemy zarządzania bezpieczeństwem jednostek rybackich EK14 Student potrafi omówić pojęcie zintegrowanego zarządzania strefą brzegową. Zna: przedmiot Zintegrowanego Zarządzania Strefą Brzegową (ICZM); naturalne procesy brzegowe: erozja, ruch rumowiska, zmiany głębokości, powodzie itp.; procesy socjalne, ekonomiczne i zmiany klimatyczne; ochrona brzegu; planowanie przestrzenne; Potrafi omówić zadania Polityki Unii Europejskiej w zakresie ICZM EK15 EK16 Student potrafi określić kryteria oceny bezpieczeństwa nawigacji morskiej. Zna wymagania dotyczące bezpieczeństwa nawigacji. Zna zasady oceny bezpieczeństwa prowadzenia nawigacji: pełne morze, akweny przybrzeżne, tory wodne; Zna kryteria i wskaźniki prowadzenia bezpiecznej nawigacji Student zna podstawy sformalizowanej oceny bezpieczeństwa morskiego. Zna podstawowe pojęcia stosowane w procesie Formalnej Oceny Bezpieczeństwa (FSA). Zna zasady identyfikacji zagrożeń, oceny ryzyka, ustalania opcji kontroli ryzyka, "ocena kosztów i zysków"; zna zasady przygotowanie propozycji do podjęcia decyzji oraz przykłady zastosowania procesu FSA, PAWSA i IWRAP STRUKTURA PRZEDMIOTU Forma zajęćwykłady Liczba godzin Forma zajęććwiczenia Liczba godzin Forma zajęćlaboratoria Liczba godzin EK1 W1 0,5 C1 2 EK2 W2 0,5 EK3 W3 1 C2 2 EK4 W4 1 C3 2 EK5 W5 1 C4 2 EK6 W6 1 C5, C6 5 EK7 W7 0,5 EK8 W8 0,5 EK9 W9 1 C8 2 EK10 W10 1 C9, C10 3 EK11 W11 0,5 EK12 W12 0,5 C11 2 EK13 W13 0,5 EK14 W14 0,5 C12 2 EK15 W15 1 C13 1 EK16 W16 1 Suma godzin 12 1 24 0 TREŚCI PROGRAMOWE W1 W2 W3 Podstawowe pojęcia dotyczące zarządzania bezpieczeństwem morskim. Zarządzanie procesami ekonomicznymi, społecznymi i operacyjnymi; zarządzanie żeglugą i bezpieczeństwem; zarządzanie w sytuacjach kryzysowych Przedmiot zarządzania bezpieczeństwem żeglugi. Żegluga morska, jej struktura oraz jej miejsce w działalności ludzkiej na morzu; zarządzanie żeglugą morską; cele i przedmiot zarządzania bezpieczeństwem Wymagania dotyczące zapewnienia bezpieczeństwa. Wymagania i kryteria oceny dotyczące zarządzania bezpieczeństwem na poziomie: międzynarodowym, regionalnym, narodowym, lokalnym oraz instytucjonalnym W4 W5 W6 Proces oraz podprocesy zarządzania bezpieczeństwem żeglugi. Identyfikowanie środowiskowych i eksploatacyjnych zagrożeń; ocenianie poziomu zagrożeń; sposoby wpływania na poziom bezpieczeństwa; optymalizacja sposobów obniżania poziomu zagrożeń; wdrażanie przedsięwzięć zmniejszających poziom zagrożenia; kontrolowanie skuteczności oddziaływania na poziom bezpieczeństwa Zarządzanie w sytuacjach kryzysowych. Czynniki generujące zagrożenia kryzysowe; przygotowanie instytucji do sytuacji kryzysowych, przedsięwzięcia minimalizujące straty sytuacji kryzysowych; System zarządzania kryzysowego bezpieczeństwem morskim kraju i żeglugi Zarządzanie bezpieczną eksploatacją statków i zapobieganiem zanieczyszczania morza (ISM Code). Postanowienia ogólne; odpowiedzialność i uprawnienia armatora i kapitana; plany statkowe; dokumentacja; przegląd i ocena armatorska; certyfikacja i nadzór administracyjny W7 Instytucje i wykonywane zadania. Podstawowe instytucje; instytucje pośredniczące (maklerzy, agenci, spedycja morska); instytucje wspierające (towarzystwa klasyfikacyjne, towarzystwa ubezpieczeniowe); instytucje obsługi (zaopatrzenie i remonty) W8 Przepisy portowe. Służba celna; służba sanitarna - przepisy kwarantannowe; dezynfekcja, dezynsekcja, deratyzacja; pilotaż; holowanie; cumowanie; porządek postoju statków; ochrona środowiska; przepisy dodatkowe obowiązujące w portach położonych w obszarach właściwości terytorialnej DUM w Gdyni, Słupsku i Szczecinie W9 Właściwości strefy przybrzeżnej. Obszary morskie; wyłączna strefa ekonomiczna; nawigacyjno-hydrograficzne cechy szczególne strefy przybrzeżnej; zagrożenia; wymagania; rodzaje działalności ludzkiej: żegluga, sport i rekreacja, rybołówstwo, eksploatacja bogactw naturalnych, badania; ochrona bogactw naturalnych i środowiska morskiego W10 Zarządzanie bezpieczeństwem żeglugi w strefie przybrzeżnej. Główne zagrożenia: przeszkody naturalne i przemysłowe, intensywny ruch statków, turystyka morska; specjalne sposoby zapewnienia bezpieczeństwa: VTMIS, SRS, AIS; TSS, tory wodne, pilotaż i inne; zarządzanie bezpieczeństwem jednostek sportowych i rekreacyjnych W11 Identyfikowanie środowiskowych i eksploatacyjnych zagrożeń; ocenianie poziomu zagrożeń; sposoby wpływania na poziom bezpieczeństwa; optymalizacja sposobów obniżania poziomu zagrożeń; wdrażanie przedsięwzięć zmniejszających poziom zagrożenia; kontrolowanie skuteczności oddziaływania na poziom bezpieczeństwa W12 W13 Zarządzanie bezpieczeństwem eksploatacji bogactw naturalnych. Osady denne; rodzaje eksploatowanych bogactw naturalnych; ochrona zasobów geologicznych; zarządzanie bezpieczeństwem eksploatacji ropy naftowej i gazu ziemnego: wieże wiertnicze, rurociągi podwodne; zarządzanie bezpieczeństwem eksploatacji kruszyw naturalnych (lokalizacja kopalin, wydobycie i transport urobku); morskie farmy wiatrowe Zarządzanie bezpieczeństwem rybołówstwa przybrzeżnego. Rodzaje rybołówstwa: jednostki rybackie, sprzęt rybacki; strefy i akweny połowowe; ochrona zasobów morza; systemy zarządzania bezpieczeństwem jednostek rybackich W14 Zintegrowane zarządzanie strefą brzegową. Przedmiot Zintegrowanego Zarządzania Strefą Brzegową (ICZM); naturalne procesy brzegowe: erozja, ruch rumowiska, zmiany głębokości, powodzie itp.; procesy socjalne, ekonomiczne i zmiany klimatyczne; ochrona brzegu; planowanie przestrzenne; Polityka Unii Europejskiej w zakresie ICZM W15 Kryteria oceny bezpieczeństwa nawigacji morskiej. Wymagania dotyczące bezpieczeństwa nawigacji. Ocena bezpieczeństwa prowadzenia nawigacji: pełne morze, akweny przybrzeżne, tory wodne; Kryteria i wskaźniki prowadzenia bezpiecznej nawigacji W16 Podstawy sformalizowanej oceny bezpieczeństwa morskiego. Podstawowe pojęcia stosowane w procesie Formalnej Oceny Bezpieczeństwa (FSA). Identyfikacja zagrożeń, ocena ryzyka. Ustalenie opcji kontroli ryzyka, "ocena kosztów i zysków". Przygotowanie propozycji do podjęcia decyzji. Przykłady zastosowania procesu FSA, PAWSA i IWRAP C1 Dokumentacja legislacyjna i normatywna C2 Charakterystyka procesu zarządzania bezpieczeństwem żeglugi w wybranych warunkach C3 Optymalizacja sposobów minimalizacji zagrożeń C4 Przygotowanie instytucji do sytuacji kryzysowych, przedsięwzięcia minimalizujące straty sytuacji kryzysowych, plany zarządzania kryzysowego C5 Praca z kodem ISM C6 Praca na wybranych dokumentach C7 Kolokwium C8 Charakterystyka strefy przybrzeżnej w oparciu o położenie geopolityczne i własności ekonomiczne C9 Pilotaż redowy i portowy, trasowy, dokumentacja, zabezpieczenie i organizacja C10 Systemy zarządzania bezpieczeństwem nawigacji w strefie brzegowej C11 Ocena zasobów naturalnych w wybranych akwenach morza zamkniętego i szelfu kontynentalnego C12 Analiza erozji i innych uszkodzeń brzegu morskiego i ich wpływu na warunki zarządzania bezpieczeństwem strefy brzegowej C13 Problemy identyfikacji zagrożeń w danych warunkach C14 Egzamin NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE 1 Notebook z projektorem. 2 Rzutnik światła dziennego i foliogramy. 3 Plany i dokumentacja statkowa. 6 Tablica i kolorowe pisaki. SPOSOBY OCENY (F-FORMUJĄCA, P-PODSUMOWUJĄCA) F1 Zaliczenie ćwiczeń. P1 Kolokwium. P2 Egzamin. EK1, EK3, EK4 ÷ EK6, EK9, EK10, EK12, EK14, EK15 EK1 ÷ EK8, EK9 ÷ EK16 EK1 ÷ EK16 OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA Forma aktywności Średnia liczba godzin na zrealizowanie aktywności semestr VII VIII razem Godziny kontaktowe z nauczycielem 18 18 36 Przygotowanie się do wykładów i ćwiczeń 16 14 30 Samodzielne opracowanie zagadnień 22 22 44 Rozwiązywanie zadań domowych 18 18 36 SUMA GODZIN W SEMESTRZE 74 72 146 PUNKTY ECTS W SEMESTRZE 3 4 r.a 7 LITERATURA PODSTAWOWA I UZUPEŁNIAJĄCĄ 1 Czekaj E., Duda D. Bezpieczeństwo żeglugi, Gdynia 1995. 2 Grzelakowski A., Matczak M. Ekonomika i zarzadzanie przedsiębiorstwem portowym. Akademia Morska w Gdyni 2006. 3 Kopacz Z., Morgaś W., Urbański J. Wybrane zagadnienia międzynarodowego systemu bezpieczeństwa nawigacji AMW Gdynia 2005. 4 Kopacz Z., Morgaś W., Urbański J. Formalna ocena bezpieczeństwa morskiego AMW Gdynia 2006 5 Wybrane akty legislacyjne i przepisy międzynarodowe. PROWADZĄCY PRZEDMIOT (IMIĘ, NAZWISKO, ADRES E-MAIL) 1 kpt. ż.w. dr inż. Andrzej Królikowski