TEMAT: „Listy dla Ziemi” WPROWADZENIE: Zajęcia są elementem

TEMAT: „Listy dla Ziemi”
WPROWADZENIE: Zajęcia są elementem ogólnopolskiej akcji ekologicznej w której
dzieci piszą listy do dorosłych zachęcając ich do ekologicznej postawy.
CELE LEKCJI:
1. Ogólne:
Zapoznanie uczniów z problemem powstawania śmieci i nauka sposobów radzenia sobie z
nimi poprzez segregację, recykling oraz świadome wybory konsumenckie.
Cel ten odpowiada Pkt. I – treści nauczania Podstawy Programowej Przedmiotu Przyroda dla
I etapu edukacyjnego: uczeń, kończący klasę I, wie, że należy segregować śmieci i rozumie
sens stosowania opakowań ekologicznych (Dz.U.2009, Nr 4, poz.17).
2. Szczegółowe
-poznawcze: uczeń zdobywa informacje o:
problemie powstawania śmieci
segregacji i recyklingu odpadów komunalnych
-kształcące: uczeń uczy się:
wyciągania wniosków
wyboru opakowań przyjaznych środowisku
wyboru produktów nie powodujących powstawania śmieci
zachowań zapobiegających powstawaniu śmieci
-wychowawcze: uczeń
poznaje funkcję społeczną i ekologiczną sklepu
poznaje szkodliwość złego zagospodarowania odpadów
nabywa ekologiczne nawyki
kształtuje postawę społeczną
Czas trwania lekcji: 45min (1 jednostka lekcyjna)
Formy pracy: zbiorowa, indywidualna.
Metody pracy: pogadanka, ‘burza mózgów’, pisanie listu
Środki dydaktyczne: papeteria „Listy dla Ziemi” (formularz listu i deklaracji działań),
długopisy, broszura informacyjna, film, plakat.
PRZEBIEG LEKCJI:
1. Faza przygotowawcza.
Proponujemy wykorzystać na początku metodę ‘burzy mózgów’ oraz pogadankę przeplatając
je tak, aby wykorzystać kreatywny potencjał i wiedzę uczniów, ale także wytłumaczyć
podstawowe pojęcia i zagadnienia naprowadzając na ekologiczne wnioski.
 Skąd się biorą śmieci?
Częstymi odpowiedziami są: fabryka, sklep, dom. Fabryki wytwarzają rzeczy, które
kupujemy w sklepach i przynosimy do domu.
 W którym z tych miejsc (które uczniowie wymienili) decydujemy jakie produkty
trafiają do naszych domów i stają się śmieciami?
Sklep jest miejscem, w którym decydujemy, które z produktów wytwarzanych w fabrykach
trafią do naszego domu. Już tutaj możemy ograniczyć ilość śmieci np. przez używanie
opakowań wielorazowych. Tutaj też możemy ułatwić sobie segregowanie wybierając
produkty, których opakowania zrobione są z jednego rodzaju tworzywa np. papier, plastik,
szkło, metal (lub łatwo je od siebie oddzielić).
 Czy naturalnym jest, że produkujemy śmieci?
Tak, normalne jest, że chodzimy do sklepu i kupujemy produkty, a ich pakowania stają się
śmieciami.
 Czy naturalnym jest, że segregujemy i przetwarzamy odpady?
Niestety nie. Większość śmieci trafia na wysypisko, jest palonych lub wyrzucanych do lasu,
rzeki, przy drodze. Wszędzie tam stają się problemem, są bezużyteczne. Segregując odpady
pozwalamy im stać się cennymi surowcami.
 Czym są ‘cenne surowce’? Co segregujemy?
Uczniowie wymieniają znane sobie surowce wtórne (papier/makulatura, plastik, metal, szkło)
i podają przykłady śmieci oraz nowych produktów wytworzonych z każdego z nich. Można je
także zapisać na tablicy w formie tabelki (przykładowa tabelka poniżej).
Śmieć
Cenny surowiec
Nowe produkty
zeszyt, gazeta…
MAKULATURA
Np. papeteria „Listy dla Ziemi”, karton,
krzyżówki, papier toaletowy…
Butelka, torebki foliowe,
PLASTIK
Ubrania, zabawki, nowe opakowania…
opakowania…
Puszki, śrubki, zakrętki
METAL
Narzędzia, zszywki…
od słoików…
Słoiki, butelki
SZKŁO
Nowe opakowania szklane…
 Jak ułatwić sobie segregowanie śmieci?
1. Im mniej jest śmieci, tym mniej jest ich do segregowania.
2. Większość śmieci w naszych koszach to opakowania, np. torebki po płatkach do mleka,
plastikowe butelki po wodzie. Najłatwiej segregować śmieci, które w prosty sposób można
rozdzielić na różne surowce.
3. Wybierając odpowiednie produkty: (przykłady)
- których opakowania zrobione są z jednego rodzaju tworzywa
- które będą nam dłużej służyły (szybko się nie zepsują)
- w większych opakowaniach zamiast kilku mniejszych, np. jedna 5 litrowa woda zamiast 5
butelek (praktyczna rada: raz kupiona mała butelka może być napełniana wielokrotnie)
- nie opakowane wielokrotnie (jeden produkt w kilku opakowaniach np. pasta do zębów w
tubce i pudełku, ryż w torebkach plastikowych i pudełku)
2. Faza realizacyjna
Każdy uczeń dostaje formularz „Listu dla Ziemi”. Na podstawie swojej wiedzy oraz
informacji zdobytych podczas lekcji ma za zadanie napisać list do dorosłych zachęcając ich
do ekologicznych działań.
Proponujemy nawiązać do faktu, iż w akcji „Listy dla Ziemi” bierze udział ponad milion osób
– dzieci, które wspólnie mogą mieć wpływ na dorosłych i razem z dorosłymi sprawiać, by
nasz kraj był bardziej ekologiczny.
3. Faza podsumowująca
Na drugiej stronie formularza „Listy dla Ziemi” znajduje się deklaracja działań.
Proponujemy, aby dzieci po zabraniu listu do domu, przeczytały go z domownikami i
wspólnie podjęły się trzech ekologicznych działań. Zachęcamy też do wyboru domowego
Strażnika, który dopilnuje, aby podjęte wyzwania nie zostały zapomniane.
Przykładowe działania:
- Zgniatamy plastikowe butelki przed ich wyrzuceniem tak aby zajmowały mniej miejsca
- Uważamy, żeby nie kupować produktów wielokrotnie opakowanych
- Na zakupy chodzimy z listą, aby nie kupować zbędnych produktów i nie produkować tym
większej ilości śmieci
- Pamiętamy, aby zabierać ze sobą torby na zakupy, aby nie brać opakowań jednorazowych
- Zakładamy kompostownik, aby zagospodarować odpady organiczne
- Przynajmniej raz do roku sadzimy drzewo
- Wybieramy produkty wytwarzane z surowców wtórnych
Wybrane regulacje prawne:
1. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie
podstawy
programowej wychowania przedszkolnego oraz wychowania ogólnego w poszczególnych
typach szkół
(Dz.U. 2009, Nr 4,poz. 17).