wersja B - Komitet Organizacyjny Konkursu Chemicznego im
Transkrypt
wersja B - Komitet Organizacyjny Konkursu Chemicznego im
93. Wybierz związek chemiczny o twardości przewyższającej diament, używany jako materiał ścierny oraz do osłon przeciw promieniotwórczości. A. SiC B. CaC2 C. Al4C3 D. B4C 94. Nazwij równo molową mieszaninę glukozy i fruktozy otrzymaną w wyniku hydrolizy cukru: A. cukier racemiczny C. cukier inwertowany B. cukier słodowy D. karmel 95. Zdecyduj, czy dehydratacja to: A. odebranie wody lub wodoru i tlenu w stosunku molowym 2:1 ze związku chemicznego B. jednoznaczne eliminowanie poszczególnych fragmentów cząsteczki, prowadzące do coraz prostszych, znanych cząsteczek C. metoda oddzielenia ciał stałych od cieczy D. zmiana struktury białka zachodząca bez rozerwania wiązań peptydowych XVIII KONKURS CHEMICZNY im. Ignacego Łukasiewicza rok szkolny 2010/11 Etap I – 4 grudnia 2010r. B Wersja B UCZESTNIKU ! Przed Tobą test wielokrotnego wyboru stanowiący 100 zadań zamkniętych. Uważnie czytaj każde zadanie i zdecyduj, która z podanych odpowiedzi jest według Ciebie poprawna. Pamiętaj, że tylko jedna jest prawdziwa. Po dokonaniu wyboru w karcie odpowiedzi wstaw znak „X” w miejscu odpowiadającym numerowi zadania i zgodnym z literą, przy której znalazłeś właściwą według Ciebie odpowiedź. Gdybyś zmienił zdanie, zakreśl uprzednio zaznaczoną odpowiedź „X ” i dokonaj kolejnego wyboru. Powodzenia! 96. Wskaż rok, od którego przyznawana jest corocznie Nagroda Nobla: A. 1833r B. 1863r C. 1896r D. 1901r TEST 97. Określ liczbę koordynacyjną w cząsteczce nitroprusydku sodu o wzorze: Na2[ Fe(CN)5(NO)] . 2H2O A. 2 B. 5 C. 6 D. 8 1. Dokończ zdanie: Destylacja pozwala na rozdzielenie składników na drodze: A. odparowania a nastęnie skroplenia substancji wyżej wrzącej w układzie B. odparowania a nastęnie skroplenia substancji niżej wrzącej w układzie C. ogrzewania i oziębiania mieszaniny D. odparowania a następnie filtrowania substancji o większej gęstości 98. Nazwij proces polegający na otrzymywaniu niższych węglowodorów alifatycznych w drodze rozkładu termicznego lub katalitycznego węglowodorów aromatycznych, cykloalifatycznych i wyższych parafin. A. kraking B. reforming C. izomeryzacja D. aromatyzacja wersja B Max 100pkt • Informacja do zadań 2 i 3 Mieszanina jednorodna zawiera równe objętości roztworów soli o jednakowych stężeniach. Nazwa soli Węglan wapnia Siarczan(VI)wapnia Szczawian wapnia Iloczyn rozpuszczalności 4,7 . 10 – 9 2,4 . 10 – 5 2,1 . 10 – 9 3 3 w T=298K mol/dm mol/dm mol/dm3 99. Wybierz ciąg atomów ułożonych zgodnie z malejącym promieniem atomowym: A. Na > Mg > Al > Si C. F > Cl > Br >J B. Rb < K < Na < Li D. Te < As < Si < B 2. Wybierz sól, która ma najmniejszą rozpuszczalność ? A. CaCO3 B. CaSO4 C. CaC2O4 100. Wskaż grupę związków, do której należy lanolina A. peptydy B. sacharydy C. lipidy 3. Oceń, która z soli zacznie wytrącać się pierwsza po dodaniu roztworu chlorku wapnia. A. CaCO3 B. CaSO4 C. CaC2O4 D. CaSO3 D. woski D. CaSO3 4. Wskaż wartość uniwersalnej stałej gazowej: A. 83,1 hPa . dm3. mol . K C. 8,31 Pa . dm3. mol –1 . K –1 . –1 . –1 B. 8,31 J mol K D. 83,1 N . m . mol –1 . K –1 XVIII Konkurs Chemiczny im. Ignacego Łukasiewicza │ 16 XVIII Konkurs Chemiczny im. Ignacego Łukasiewicza│ 1 5. Wybierz zdanie fałszywe dla reakcji: 2NH3 ↔ N2 + 3H2 ∆Ho = + 92kJ A. Stosunek objętościowy reagentów wynosi 2 : 1 : 3 B. Największą wartość entropii wśród reagentów ma amoniak C. W układzie zamkniętym wartość stałej równowagi nie zależy od temperatury D. W stanie równowagi układu potencjał termodynamiczny ma wartość równą zero 6. Rozpoznaj, które z poniższych stwierdzeń jest niezgodne z prawdą: A. w krysztale diamentu węzły sieci krystalicznej są obsadzone przez atomy węgla B. w krysztale soli kuchennej węzły sieci krystalicznej stanowią jony chloru i sodu C. w krysztale miedzi węzły sieci krystalicznej to atomy metalu D. w krysztale sacharozy węzły sieci krystalicznej są obsadzone przez cząsteczki cukru. wersja B 88. Określ stan skupienia podanych w tabeli związków w warunkach standardowych: Właściwości fizyczne fenol p-ksylen chloroform T topnienia [OC] 41 13,5 - 63,5 T wrzenia [OC] 182 138,5 61,2 A. B. C. D. C6H5OH– ciało stałe; C6H5OH – ciało stałe; C6H5OH – ciecz; C6H5OH – ciało stałe; C6H4(CH3)2– ciało stałe; C6H4(CH3)2 – ciało stałe; C6H4(CH3)2 – gaz; C6H4(CH3)2 – ciecz; CHCl3 – gaz CHCl3 – ciecz CHCl3 – ciało stałe CHCl3 – ciecz 89. Określ typ reakcji przedstawionej równaniem: 7. Zdecyduj, czy podane sformułowania są prawdziwe - P, czy fałszywe - F. 1. Desaturację czyli wydzielenie gazu z roztworu nasyconego można wywołać poprzez ogrzewanie lub podwyższenie ciśnienia. 2. Chromatografia pozwala na rozdzielenie mieszaniny gazowej przy użyciu adsorbenta 3. Filtrację można stosować jednie dla rozdzielenia mieszaniny niejednorodnej, w której jeden ze składników jest w fazie stałej. 4. Mieszanina wody i alkoholu etylowego w warunkach standardowych jest dwuskładnikowa i dwufazowa A. 1F, 2P, 3F, 4F B. 1P, 2P, 3P, 4P 8. Przyporządkuj wzorom sumarycznym soli ich nazwy. I – wodorofosforan glinu X. AlOHSO3 II – diwodorofosforan glinu Y. [Al (OH)2]2 SO3 III – siarczan(IV)hydroksoglinu Z. Al (H2PO4)3 IV – siarczan(IV) dihydroksoglinu W. Al2 (HPO4)3 C. I-Z; II-Y; III-W; IV-X D. I-W; II-Z; III-Y; IV-X 90. Określ, jaką rolę według teorii Brónsteda pełni siarkowodór i amoniak w roztworach wodnych. A. H2S – zasada, NH3 – zasada C. H2S – kwas, NH3 – zasada B. H2S – kwas, NH3 – kwas D. H2S – zasada, NH3 – kwas A. 1F, 2P, 3F, 4F B. 1P, 2P, 3F, 4F 9. Wybierz zestaw zawierający tylko związki, w których cząsteczkach występuje wiązanie π: A. Cr2O3 , HCN , SiO2 , Zn(OH)2 C. H2SO3 , C2H4, BaO2 , NaAlO2 B. CO2 , C2H4 , HCN , HNO2 D. HCl , HNO2 , Cr(OH)3 , C2H4 10. Wybierz numery probówek zawierających wodne roztwory: I-CuSO4 ; II-HCl ; III-NaOH ; IV-NaCl, w których zaszła reakcja chemiczna po zanurzeniu do nich płytek aluminiowych. A I , II, III B. I , II C. tylko w II D. we wszystkich XVIII Konkurs Chemiczny im. Ignacego Łukasiewicza │ C. synproporcjonowania D. sedymentacji 91. Wskaż prawdziwe „P” i fałszywe „F” sformułowania w tabeli: 1. Czynnikiem przyspieszającym korozję jest m.in. podwyższenie stężenia jonów wodorotlenkowych 2. Galwanizacja metalu to pokrycie jego powierzchni metalem o wyższym potencjale elektrochemicznym na drodze przemian chemicznych 3. Rdza jest mieszaniną tlenków, wodorotlenków i węglanów żelaza szczelnie pokrywającą przedmiot żelazny 4. W przypadku uszkodzenia powłoki ochronnej, szybciej koroduje żelazo ocynkowane niż żelazo pomiedziowane. C. 1F, 2F, 3F, 4F D. 1F, 2P, 3P, 4P A. I-Z; II-Y; III-X; IV-W B. I-W; II-Z; III-X; IV-Y 2 KMnO4 + MnO2 + 4 KOH → 3K 2 MnO4 + 2 H 2 O A. dysproporcjonowania B. dyssypacji 2 C. 1F, 2P, 3P, 4F D. 1F, 2P, 3P, 4P 92. Wskaż procesy zachodzące na elektrodach ogniwa zbudowanego z elektrod: Cu│Cu2+ i Zn │Zn2+ Elektroda dodatnia Elektroda ujemna A. Zn → Zn2+ + 2e Cu2+ + 2e → Cu B. Cu2+ + 2e → Cu Zn → Zn2+ + 2e 2+ C. Zn + 2e → Zn Cu → Cu2+ + 2e 2+ D. Cu → Cu + 2e Zn2+ + 2e → Zn XVIII Konkurs Chemiczny im. Ignacego Łukasiewicza│ 15 80. Uzupełnij zdanie: Własność powierzchni metalu czyli odporność na działanie np. czynników atmosferycznych polegająca na pokryciu się metalu cienką warstwą jego tlenku, chroniącą metal przed dalszym działaniem tlenu to A. aktywacja B. galwanizacja C. perforacja D. pasywacja 81. Określ typ reakcji nitrowania toluenu. A. substytucja B. addycja C. dehydratacja D. eliminacja 82. Nazwij proces, jaki zachodzi po wprowadzeniu nasyconego roztworu chlorku sodu do białka jaja kurzego A. peptyzacja B. koagulacja C. tiksotropia D. denaturacja 83. Wybierz węglowodór, który można otrzymać w laboratorium, przepuszczając siarkowodór i dwusiarczek węgla nad rozżarzoną miedzią. A. metan B. etan C. eten D. etyn 84. Wybierz, spośród danych, dalszy ciąg zdania: Ogniwo różni się tym od zestawu do elektrolizy, że: A. nie ma między nimi żadnej różnicy, bo procesy zachodzące w ogniwie są procesami redox podobnie jak podczas elektrolizy B. w ogniwie przestrzeń anodowa musi być oddzielona od przestrzeni katodowej, a w elektrolizerze nie można ich oddzielać C. w ogniwie następuje przekształcanie energii chemicznej w elektryczną, natomiast w procesie elektrolizy energia elektryczna powoduje przebieg reakcji chemicznych D. w ogniwie jedną z elektrod musi być grafit, a w elektrolizerze obie elektrody są metalowe 85. Wskaż wzór błękitu Turnbulla - [heksacyjanożelazianu(III)żelaza(II)] A. Fe3[Fe(CN)6]2 B. Fe4[Fe(CN)6]3 C. Fe2[Fe(CN)6]3 D. Fe3[Fe(CN)6]4 86. Wskaż, które z podanych pojęć są funkcjami stanu: I – liczba moli II – energia wewnętrzna III – entropia IV – entalpia V – energia wymieniona na sposób pracy A. I, II, III B. II, III, IV C. III, IV, V D. I, III, V 87. Wybierz zdanie prawdziwe: A. węglowodory aromatyczne można przedstawić wzorem ogólnym CnHn B. węglowodory o wzorze ogólnym CnH2n są związkami nienasyconymi C. węglowodory o wzorze ogólnym CnH2n posiadają jedno wiązanie π D. węglowodory o wzorze ogólnym CnH2n – 2 mogą posiadać dwa wiązania π XVIII Konkurs Chemiczny im. Ignacego Łukasiewicza │ 14 wersja B 11. Rozpoznaj schemat ogniwa stosowanego podczas miareczkowania potencjometrycznego: A. Pt , HCl │szkło │ r-r badany │ KCl │AgCl, Ag B. Pt │Fe3+, Fe2+│r-r badany │ H+, MnO2, Mn2+ │Pt C. Pt, H2 │HCl │r-r badany │HCl │Cl2, Pt D. Ag, AgCl │HCl │r-r badany │KCl │Hg2Cl2, Hg 12. Zdecyduj, czy woski to: A. estry kwasów karboksylowych o długich łańcuchach węglowych i alkanodioli B. estry kwasów monokarboksylowych o długich łańcuchach węglowych i alkoholi monohydroksylowych o rozgałęzionych łańcuchach C. estry kwasów monokarboksylowych o długich łańcuchach węglowych i alkoholi monohydroksylowych o długich, prostych łańcuchach węglowych D. sole alkoholi monohydroksylowych o długich łańcuchach węglowych 13. Zdecyduj, czy Glin pod wpływem stężonego kwasu azotowego ulega: A. roztworzeniu z wydzieleniem wodoru B. roztworzeniu z wydzieleniem amoniaku C. roztworzeniu z wydzieleniem tlenków azotu D. pasywacji 14. Wybierz prawidłowy schemat reakcji następczych: A. A + B ⇔ C + D C. C ← A + B → D B. A + B → C → D D. A → B + C 15. Zdecyduj, jakie grupy funkcyjne występują w cząsteczce związku organicznego, gdy wiadomo, że obie grupy biorą udział w reakcji z sodem, ale tylko jedna z nich z wodorotlenkiem sodu A. karbonylowa i karboksylowa C. karboksylowa i hydroksylowa B. hydroksylowa i karbonylowa D. aminowa i nitrowa 16. Wskaż zdanie fałszywe: A. Kompleks aktywny ma wyższą energię niż substraty i produkty B. Katalizator bierze udział w reakcji chemicznej C. Ilość zderzeń skutecznych jest równa sumie współczynników stechiometrycznych w równaniu reakcji D. W reakcjach endoenergetycznych układ wymienia z otoczeniem energię na sposób ciepła. XVIII Konkurs Chemiczny im. Ignacego Łukasiewicza│ 3 17. Zdecyduj, która charakterystyka grafitu najpełniej wyjaśnia jego właściwości fizyczne: A. w komórce krystalicznej wyróżnia się różne odległości i różne kąty między węzłami B. przewodzi prąd elektryczny i jest miękki C. sieć krystaliczna jest zbiorem komórek krystalicznych o postaci graniastosłupów prostych o podstawie sześciokąta D. atomy węgla w płaszczyznach wykazują oddziaływania kowalencyjne a między płaszczyznami oddziaływania molekularne 18. Zdecyduj, czy podane sformułowania są prawdziwe - P, czy fałszywe - F. 1. Powłoka M zawiera 18 stanów o energii większej od 8 stanów powłoki L, ale o energii mniejszej od 32 stanów powłoki N 2. Na skutek defektu masy, suma mas cząstek elementarnych tworzących atom jest większa niż wynosi masa tego atomu 3. Nuklidy różnych pierwiastków o wspólnej wartości liczby masowej i różnych wartościach liczby atomowej są izobarami. 4. Zakaz Pauliego nie pozwala na istnienie w atomie dwóch nie sparowanych elektronów o wspólnej spinowej liczbie kwantowej. A. 1F, 2P, 3F, 4F B. 1P, 2P, 3P, 4P C. 1F, 2P, 3F, 4F D. 1P, 2P, 3P, 4F 19. Odszukaj prawidłową definicję prawa działania mas: A. W stanie równowagi chemicznej stosunek iloczynu stężeń produktów do iloczynu stężeń substratów, podniesionych do odpowiednich potęg odpowiadających współczynnikom stechiometrycznym, jest stały. B. W danej reakcji chemicznej łączna masa produktów jest równa łącznej masie substratów. C. Jednakowe ilości różnych gazów mierzone w tych samych warunkach temperatury i ciśnienia mają jednakową liczbę drobin D. Jeżeli w danym układzie znajdującym się w stanie równowagi zmieni się tylko jeden z parametrów, wtedy wewnątrz układu zajdą przemiany zapobiegające zmianie tego parametru 20. Odpowiedz, dlaczego Gazy szlachetne nie tworzą cząsteczek dwuatomowych? A. ponieważ są w warunkach normalnych gazami B. ponieważ są zero wartościowe C. ponieważ mają trwałą konfigurację elektronową D. ponieważ mają całkowicie zapełnioną powłokę walencyjną 21. Ustal czas połowicznej przemiany wiedząc, że próbka izotopu promieniotwórczego o masie 40mg po upływie jednej godziny zmniejszyła swoją masę o 37,5mg. A. 30minut C. 15minut B. 45minut D. zbyt mało danych dla ustalenia czasu XVIII Konkurs Chemiczny im. Ignacego Łukasiewicza │ 4 wersja B 75. Dokończ zdanie: Kataliza homogeniczna to: A. kataliza jednofazowa, w której reagenty i katalizator mają ten sam stan skupienia B. kataliza wielofazowa, w której reagenty są w innym stanie skupienia niż katalizator C. kataliza kontaktowa, w której katalizator jest w fazie stałej D. reakcja z udziałem katalizatora 76. Wybierz te równania reakcji, które ilustrują procesy zachodzące według mechanizmu podstawienia nukleofilowego: I - C 6 H 6 + Br2 → C 6 H 5 Br + HBr + HBr → C 3 H 7 Br + H 2 O III - CH 3 COOH + NH 3 → CH 3 COONH 4 IV- C 2 H 6 + Br2 → C 2 H 5 Br + HBr II - C 3 H 7 OH A. I i IV B. I i II C. II i III D. Tylko II 77. Wskaż, wartości liczb kwantowych, które mogą opisać elektron na orbitalu 6f: Główna liczba Poboczna liczba Magnetyczna Spinowa liczba kwantowa kwantowa liczba kwantowa kwantowa A. 6 3 –4 +½ B. 6 3 –3 –½ C. 6 4 –2 +½ D. 5 4 2 1 78. Przyporządkuj hasłom w kolumnie cyfrowej ich definicje z kolumny literowej: 1. Alotropia X. Zmiana objętości przy mieszaniu, zauważalna zwłaszcza przy mieszaniu cieczy 2. Polimorfizm Y. Wiązanie się pojedynczych cząsteczek cieczy w zespoły cząsteczkowe na skutek tworzących się wiązań wodorowych 3. Asocjacja Z. Występowanie tego samego pierwiastka w różnych strukturach krystalograficznych 4. Kontrakcja W. Występowanie tego samego związku chemicznego w różnych strukturach krystalograficznych A. 1-X ; 2-Y ; 3-Z ; 4-W B. 1-Z ; 2-W ; 3-X ; 4-Y C. 1-Z ; 2-W ; 3-Y ; 4-X D. 1-Y ; 2-X ; 3-W ; 4-Z 79. Dokończ zdanie: Przemysłowym źródłem wodoru jest: A. skroplone powietrze C. konwersja metanu B. elektroliza wody D. reakcja metali z kwasami XVIII Konkurs Chemiczny im. Ignacego Łukasiewicza│ 13 68. Zdecyduj, wzrost jakich właściwości zaznaczono strzałką: C Si Ge Sn Pb A. B. C. D. wersja B 22. Przyporządkuj właściwości cieczy do urządzeń je oznaczających. X. temperatura wrzenia I. stalagmometry Y. gęstość bezwzględna II. areometry Z. lepkość dynamiczna III. wiskozymetry W. napięcie powierzchniowe IV. ebuliometry aktywność chemiczna, twardość charakter metaliczny, rozpuszczalność w wodzie liczba atomowa, liczba elektronów walencyjnych liczba masowa, liczba powłok elektronowych w atomie A. I-X ; II-Y ; III-Z ; IV-W B. I-W ; II-Y ; III-Z ; IV-X 69. Dobierz współczynniki w podanym równaniu reakcji: ..Cu + ..HNO3 → ..Cu ( NO3 ) 2 + ..NO + ..H 2 O A. B. C. D. Cu 3 3 1 3 HNO3 8 4 4 6 Cu(NO3)2 3 3 3 2 NO 2 2 1 1 23. Oblicz, jak zmieni się szybkość reakcji: N2O4 → 2NO2 , gdy ciśnienie zmaleje 2-krotnie A. wzrośnie 2-krotnie C. zmaleje 2-krotnie B. wzrośnie 4-krotnie D. zmaleje 4-krotnie H2O 4 4 2 4 70.Wybierz zestaw zawierający wyłącznie równania procesów elektronacji: A. 2CrO42− + 2 H + → Cr2 O72− + H 2 O ; Cr 2+ → Cr 3+ + e Cr 2+ → Cr 3+ + e ; Cr 3+ + 4 H 2 O → CrO42− + 8H + + 6e 2− + 3+ 3+ 2+ C. CrO4 + 8 H + 6e → Cr + 4 H 2 O ; Cr + e → Cr B. D. 2CrO42− → Cr2 O72− + H 2 O ; Cr 2+ + 2e → Cr 71. Obliczyć zależność pomiędzy iloczynem rozpuszczalności a rozpuszczalnością w przypadku Ag2SO4 A. Kso = 2s2 B. Kso = 4s2 C. Kso = 2s3 D. Kso = 4s3 72. Oblicz ciśnienie do którego należy rozprężyć gaz doskonały będący pod ciśnieniem 1000hPa , aby podwoić jego objętość bez zmiany temperatury. A. 5000hPa B. 500hPa C. 2000hPa D. 200hPa 73. Wybierz zestaw zawierający roztwory buforowe. A. CH3COONa i CH3COOH oraz KH2PO4 i Na2HPO4 B. NH4Cl i HCl oraz NH3+H2O i NH4Cl C. CH3COONa i CH3COOH oraz NH4Cl i HCl D. KH2PO4 i Na2HPO4 oraz KHSO4 i NaHSO4 B. 10,5g C. 105g bieg reakcji 25. Określ odczyn i pH roztworu, w którym fenoloftaleina zmieniła barwę na malinową: A. odczyn kwasowy, więc pH < 7, bo [H+] < [OH-] B. odczyn kwasowy, więc pH < 7, bo [H+] > [OH-] C. odczyn zasadowy, więc pH > 7, bo [H+] < [OH-] D. odczyn zasadowy, więc pH > 7, bo [H+] > [OH-] 26. Dokończ zdanie: Ciecze, które ulegają asocjacji charakteryzują się: A. niskimi temperaturami wrzenia przy stosunkowo małych masach molowych B. wysokimi temperaturami wrzenia przy stosunkowo małych masach molowych C. małymi wartościami gęstości bezwzględnej i wysoką zwilżalnością D. dużymi wartościami gęstości względnej i niską zwilżalnością 28. Zidentyfikuj proces przedstawiony schematem: koagulat → koloid A. peptyzacja B. koagulacja C. sedymentacja D. tiksotropia D. 895g XVIII Konkurs Chemiczny im. Ignacego Łukasiewicza │ 24. Zidentyfikuj charakter termiczny reakcji zilustrowanej wykresem: A. endoenergetyczna ∆H>0 E B. egzoenergetyczna ∆H>0 C. egzoenergetyczna ∆H<0 D. endoenergetyczna ∆H<0 27. Obliczyć pH roztworu HCl o stężeniu 0,001-molowym , dla którego α= 100%: A. pH= 1 B. pH=11 C. pH= 3 D. pH= 0,1 74. Oblicz masę soli, jaką można rozpuścić w 1000g wody w T= 333K, jeżeli rozpuszczalność tej soli w podanej temperaturze wynosi 105g. A. 1050g C. I-Y ; II-Z ; III-X ; IV-W D. I-W ; II-Y ; III-X ; IV-Z 12 29. Nazwij proces usuwania substancji promieniotwórczych z miejsc, w których zagrażają one bezpieczeństwu i zdrowiu. A. dekontaminacja B. demineralizacja C. dekantacja D. dezynfekcja XVIII Konkurs Chemiczny im. Ignacego Łukasiewicza│ 5 30. Zdecyduj o ilości produktów ( prawych reagentów) w podanych reakcjach zachodzących w fazie gazowej pod wpływem zwiększonego ciśnienia: I. N2O4 ↔2NO2 III. 2NO + O2 ↔ 2NO2 II. N2 + 3H2 ↔ 2NH3 IV. N2 + O2 ↔2NO wzrasta II I i III II i III II i III A. B. C. D. maleje I IV IV I Nie zmieni się III i IV II I IV 60. Nazwij zjawisko polegające na tym, że roztwór ma niższą temperatur krzepnięcia niż rozpuszczalnik A. efekt krioskopowy C. efekt ebulioskopowy B. efekt rozcieńczania D. efekt Tyndalla 31. Określ, czym charakteryzują się substancje optycznie czynne: I – jednym asymetrycznym atomem węgla w cząsteczce II – co najmniej jednym atomem węgla asymetrycznego w cząsteczce III – tworzeniem diastereoizomerów IV – tworzeniem enancjomerów Prawidłowe odpowiedzi to: A. II , III, IV B. II, IV C. tylko III D. wszystkie 61. Ustal, jaki radionuklid rozpoczyna naturalny szereg promieniotwórczy uranu. A. U-235 B. U-238 C. U-234 D. U-92 62. Wylicz zawartość substancji w 600cm3 1-molowego roztworu A. 0,006 moli B. 0,6 mola C. 60 moli D. 600 moli 32. Zaznacz, skąd pochodzą największe ilości promieniowania pochłaniane przez człowieka A. promieniowania kosmicznego B. promieniowania rentgenowskiego z badań zleconych przez lekarzy C. elektrowni jądrowych D. Rn-222 w murach budynków 33. Przyporządkuj nazwy z kolumny pierwszej poszczególnym ogniwom zapisanym schematem w kolumnie drugiej: I. Ogniwo Edisona X. Zn │ NH4Cl ║MnO2, C II. Ogniwo Leclanche`go Y. Fe │ NaOH │ Ni2O3 III. Ogniwo Westona Z. Cd(Hg) │CdSO4 . H2O; CdSO4 │Hg2SO4,Hg A. I-X ; II-Y ; III-Z B. I-Y ; II-Z ; III-X C. I-Z ; II-X ; III-Y D. I-Y ; II-X ; III-Z 34. Odszukaj izotop E, wyliczy liczbę masową Rb i określ rodzaj przemiany: 232 A. B. C. D. E →138 I + ARb + 2 01 n E Tor Rad Tor Tor A Rb 92 37 92 94 przemiana Rozszczepienie jądrowe samorzutne Reakcja jądrowa Rozszczepienie jądrowe wymuszone Rozszczepienie jądrowe samorzutne XVIII Konkurs Chemiczny im. Ignacego Łukasiewicza │ wersja B 59. Przeczytaj tekst: „Glukoza występuje naturalnie w dwóch odmianach: α-glukoza i β-glukoza, dla których kąty skręcania płaszczyzny polaryzacji wynoszą odpowiednio: +112o i +19o. Podczas starzenia się roztworu glukozy kąt skręcania płaszczyzny zmienia się aż do osiągnięcia wartości +53o.”Odpowiedz: Fakt ten świadczy o występowaniu zjawiska: A. introwersji B. inwersji C. mutagracji D. mutarotacji 63. Wybierz równanie, które jako jedyne prawidłowo opisuje utlenianie nadtlenku wodoru w środowisku kwaśnym. A. Cr2 O72− + 8 H + + 3H 2 O2 → 2Cr 3+ + 7 H 2 O + 3O2 B. Cr2 O72− + 8 H + + 5 H 2 O2 → 2Cr 3+ + 9 H 2 O + 4O2 C. Cr2 O72= + 8 H + + 7 H 2 O2 → 2Cr 3+ + 11H 2 O + 5O2 D. Cr2 O72− + 8 H + + 9 H 2 O2 → 2Cr 3+ + 13H 2 O + 7O2 64. Zdecyduj, jak w najprostszy sposób sprawdzisz, czy chleb zawiera skrobię: A. jak zachowuje się pod wpływem kwasu azotowego B. czy pod wpływem ogrzewania bez dostępu powietrza daje węgiel i wodę C. jak zachowuje się pod wpływem roztworu jodu D. czy ogrzany z wodorotlenkiem miedziowym daje pomarańczowe zabarwienie 65. Wybierz zestaw zawierający jedynie węglowodory o pierścieniach skondensowanych: A. fenantren, 3,4-benzopiren, antracen C. pirol, tiofen, furan B. antracyt, naftalen, fenantren D. naftalen, toluen, styren 66. Określ liczbę stanów kwantowych w czwartej powłoce elektronowej. A. 4 B. 16 C. 32 D. 64 67. Zdecyduj, czy pirokatechina, rezorcyna i hydrochinon są: A. izomerami benzenodiolu C. ksylenami B. izomerami naftolu D. krezolami 6 XVIII Konkurs Chemiczny im. Ignacego Łukasiewicza│ 11 53. Określ pH roztworu cyjanku amonu na podstawie danych wartości stałych dysocjacji: KK = 7,5 . 10 –10; KZ = 1,8 . 10 –5 . A. pH = 7 B. pH < 7 C. pH > 7 D. nie można określić 54. Wybierz produkty elektrolizy wodnego roztworu mrówczanu sodu: A. K(-) wodór, A(+) tlen C. K(-) wodór, A(+) wodór i dwutlenek węgla B. K(-) wodór, A(+) metan D. K(-) wodór, A(+) dwutlenek węgla 55. Zdecyduj, czy synteza prebiotyczna to: A. synteza związku chemicznego przeprowadzona w czasach prehistorycznych przez alchemika B. synteza związków organicznych z udziałem żywych organizmów odkryta w badaniach archeologicznych C. synteza związków nieorganicznych zachodząca w przyrodzie na przestrzeni wieków. D. synteza związków organicznych z prostych związków nieorganicznych pod wpływem wyładowań elektrycznych lub promieniowania nadfioletowego 56. Ustal wzór katalizatora oraz wzór produktu przejściowego dla pewnej reakcji przebiegającej w dwóch etapach: I. etap – SO2 + NO2 → SO3 + NO II. etap – 2 NO + O2 → 2 NO2 A. B. C. D. Katalizator SO2 NO2 NO SO2 Produkt przejściowy SO3 NO NO2 O2 B. II C. III D. IV 58. Przyporządkuj wzory monomerów do nazw powstających z nich polimerów: I. metanal X. teflon II. winylobenzen Y. polistyren III. tetrafluoroetylen Z. paraform IV. chlorek winylu W. PCW A. I-Z; II-Y; III-X; IV-W B. I-Y; II-Z; III-W; IV-X 36. Wybierz poprawny opis izotopu K-41 Liczba nukleonów Liczba neutronów A. 41 22 B. 20 21 C. 39 20 D. 41 23 Ładunek jądra 19 19 19 19 37. Wskaż wymiar napromieniowania : A. dawka letalna wyrażona w jednostce siwert B. dawka dopuszczalna wyrażona w jednostce rem C. dawka minimalna wyrażona w jednostce curie D. dawka okresowa wyrażona w sekundach 38. Oblicz liczbę moli wodoru potrzebną do całkowitego nasycenia 2 moli etylenu: A. 1 mol B. 2 mole C. 3 mole D. 4 mole 57. Odszukaj związek nie będący homologiem pozostałych węglowodorów: I – CH2CH(CH2)3CH3; II –CH3(CH2)4CH3; III – CH3(CH2)2CHCH2 ; IV – CH3(CH2)2(CH)2CH3 A. I wersja B 35. Wskaż zdanie prawdziwe: A. Dziura ozonowa może spowodować wzrost stężenia ozonu w powietrzu B. Efekt cieplarniany wynika głównie z obecności tlenku węgla (II) w atmosferze, powstającego w procesach spalania paliw C. Spalanie węgla zawierającego piryt przyczynia się do powstawania kwaśnych deszczów. D. Katalizatory montowane w samochodach pochłaniają związki ołowiu zawarte w benzynie. 40. Wybierz odczynnik strącający osad z roztworu zawierającego: Na+, Ag+, K+: A. NaCl/aq/ B. NaNO3/aq/ C. KNO3/aq/ D. AgNO3/aq/ 41. Przyporządkuj stopnie utlenienia do zaznaczonych pierwiastków w podanych związkach chemicznych: I. Pb3O4 X: II, III II. Fe3O4 Y: –II, VI III. Na2S2O3 Z: II, IV A. I-X ; II-Y ; III-Z B. I-Y ; II-X ; III-Z C. I-Z; II-Y; III-W; IV-X D. I-Y; II-Z; III-X; IV-W XVIII Konkurs Chemiczny im. Ignacego Łukasiewicza │ 39. Oblicz, stężenie roztworu po dolaniu 500g wody do 500g roztworu o stężeniu 5% A. 2,5% B. 5% C. 10% D. 20% 10 C. I-Z ; II-X ; III-Y D. I-Y ; II-Z ; III-X XVIII Konkurs Chemiczny im. Ignacego Łukasiewicza│ 7 Informacja do zadań: 42 i 43 Przeprowadzono doświadczenie wg schematu, podgrzewając zawartości probówek II i IV Gliceryna Aceton Białko jaja kurzego Formaldehyd wersja B 47. Z podanego zbioru aminokwasów wybierz jedynie te, których reszty obecne w białku pozwalają na pozytywny efekt reakcji ksantoproteinowej. I. I. HO–C6H4 – CH2 – CH(NH2) – COOH ; IV. CH3 – CH(NH2) – COOH II. HS–CH2 – CH(NH2) – COOH ; V. HO–CH2 – CH(NH2) – COOH III. C6H5 – CH2 – CH(NH2) – COOH ; VI. HOOC – CH2 – CH(NH2) – COOH II. III. IV. Roztwór siarczanu(VI) miedz(II) + roztwór wodorotlenku sodu A. I ; III 42. Nazwij reakcje zachodzące w probówce III i IV A. w III. koagulacja; w IV. redukcja B. w III. biuretowa; w IV. utlenianie-redukcja C. w III. ksantoproteinowa; w IV. utlenianie-redukcja D. w III. denaturacja; w IV. utlenianie 44. Określ typ tej reakcji, której ulega chloroetan wg równania: CH 3CH 2 Cl + NaOH woda → CH 3CH 2 OH + NaCl B. substytucja C. addycja C. II ; VI D. I ; V 48. Nazwij zjawisko polegające na samorzutnym jednostkowym wyrównywaniu stężeń przez błonę półprzepuszczalną: A. ozonoliza B. osmoza C. dyfrakcja D. dyfuzja 43. Wybierz prawidłowe obserwacje w przeprowadzonym eksperymencie: Probówka I Probówka II Probówka III Probówka IV A. Szafirowy Czarny osad Fioletowy Ceglastoroztwór roztwór czerwony osad B. Niebieski osad Bezbarwny Ścięte białko Ceglastoroztwór czerwony osad C. Niebieski osad Czarny osad Ścięte białko Ceglastoczerwony osad D. Szafirowy Czarny osad Ścięte białko Ceglastoroztwór czerwony osad A. kondensacja B. IV ; V D. eliminacja 45. Wskaż grupę drobin mających jednakową konfigurację elektronową powłokową. A. Ca2+, Mg2+, Ba2+ C. K+ , Ca2+ , Ga3+ 2– + B. S , Ar , K D. Cl –, S2 –, Br – 46. Wskaż związek, który może ulegać wewnątrz cząsteczkowej kondensacji z utworzeniem laktamu. A. H2N-CH2-CH2-CH2-CH2-COOH C. CH3-CH2-CH(NH2)-COOH B. HO-CH2-CH2-CH2-CH2-COOH D. CH3-CH2-CH(OH)-COOH XVIII Konkurs Chemiczny im. Ignacego Łukasiewicza │ 8 49. Wskaż słuszną kolejność podpowłok zajmowanych przez elektrony. A. 7s ; 5f ; 6d ; 4p C. 4p ; 5f ; 6d ; 7s B. 4p ; 7s ; 5f ; 6d D. 7s ; 4p ; 6d ; 5f 50. Wybierz probówkę, w której wytrąci się osad: Na2SO3/s/ A. KMnO4/aq/ + H2O NaNO2/s/ B. KMnO4/aq/ +KOH/aq/ H2O2/c/ C. KMnO4/aq/ + H2SO4 NaNO2/aq/ D. KMnO4/aq/ + H2SO4 51. Oceń liczbę poszczególnych wiązań w cząsteczce siarczanu(IV)sodu. Kowalencyjne Koordynacyjne Kowalencyjne Jonowe spolaryzowane niespolaryzowane A. 5 0 0 1 B. 4 1 1 0 C. 3 1 0 2 D. 4 1 0 2 52. Uszereguj metale biorące udział w podanych reakcjach wg rosnących właściwości redukujących: 3Th + 4UCl 3 → 3ThCl 4 + 4U 3Tl + Pu ( NO3 ) 3 → 3TlNO3 + Pu Th + 4TlCl → ThCl 4 + 4Tl U + 3TlCl → UCl3 + 3Tl A. Th , U , Tl , Pu B. Pu , Tl , U , Th C. Th , Tl , Pu , U D. Pu , U , Th , Tl XVIII Konkurs Chemiczny im. Ignacego Łukasiewicza│ 9