Budżet 2015 – mniej pieniędzy na ochronę zdrowia

Plac Żelaznej Bramy 10, 00-136 Warszawa,
http://www.bcc.org.pl
Warszawa, 4 listopada 2014 r.
OPINIA
Budżet 2015 – mniej pieniędzy
na ochronę zdrowia
Z analizy projektu budżetu na 2015 rok wynika, że na ochronę zdrowia budżet
państwa przeznaczy ponad 6,9 mld zł. To mniej o ok. 400 mln zł niż w 2014 r.
(ponad 7,3 mld zł).
W dyspozycji Ministerstwa Zdrowia ma być ponad 4,08 mld zł, czyli nieco
więcej niż w roku bieżącym (ponad 4,03 mld zł). Pozostała kwota to m.in.
wydatki innych resortów przeznaczone na zdrowie.
1. Z części budżetu, którego dysponentem jest minister zdrowia finansowane będą programy
polityki zdrowotnej (łącznie 796,7 mln zł), w tym: Narodowy Program Zwalczania Chorób
Nowotworowych (250 mln zł); Narodowy Program Rozwoju Medycyny Transplantacyjnej (45
mln zł); działalność szpitali klinicznych ponad (425,4 mln zł, zaplanowano znaczne
zmniejszenie finansowania szpitali klinicznych i dotacji podmiotowych dla nich); wysoko
specjalistyczne procedury; rozwój infrastruktury ochrony zdrowia; budowę i utrzymanie
systemów informatycznych. Wzrosną również (do 180,2 mln zł) środki na świadczenia
zdrowotne udzielane osobom nieposiadającym ubezpieczenia zdrowotnego i cudzoziemcom.
(obecnie 164,8 mln zł).
2. W budżecie na 2015 r. przewidziano częściowe finansowanie rezydentur ze środków
budżetu państwa – do 60,75 mln zł (umożliwi to odbycie specjalizacji przez wszystkich
absolwentów uczelni medycznych z lat 2012-2015, tj. przez ok. 3,5 tys. osób). Na akceptację
zasługuje wprowadzenie zasady, że to minister zdrowia (obecnie wojewoda) decyduje o
przydziale miejsc na szkolenie specjalizacyjne.
3. Zwiększenie środków na funkcjonowanie Rzecznika Praw Pacjenta (11,8 mln zł) należy
ocenić pozytywnie. Wzrost budżetu RPP w stosunku roku 2014 pozwoli na skuteczniejsze
wypełnianie obowiązków dotyczących zabezpieczenia praw pacjentów m.in. szpitali
psychiatrycznych.
4. Za mało środków przeznaczono na finansowanie Agencji Oceny Technologii Medycznych,
na którą nałożono szereg nowych obowiązków związanych z wyceną świadczeń
zdrowotnych. Powstaje wiele wątpliwości czy zmniejszone środki budżetowe zapewnią
realizację zwiększonych zadań.
5. Krytycznie należy odnieść się do redukcji wydatków na Inspekcję Sanitarną w części
„ochrona zdrowia” oraz w budżetach wojewodów, co może skutkować dalszym
likwidowaniem laboratoriów i redukcją fachowego personelu. Będzie to szczególnie
niekorzystne w sytuacji zagrożeń epidemiologicznych.
6. Oprócz Ministerstwa Zdrowia, finansowanie ochrony zdrowia znajduje się w
obszarze zainteresowania
wielu
resortów m. in.: Ministerstwa Finansów,
Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej.
W szczególności dotyczy to: Funduszu Pracy; osób niepełnosprawnych (PFRON)
i wykorzystania środków Unii Europejskiej w ramach Krajowych Programów Operacyjnych
na lata 2014 -2020 (wieloletniego programu poprawy bezpieczeństwa i warunków pracy oraz
realizacji Długofalowej Polityki Senioralnej na lata 2014 – 2020).
7. Zgodnie z projektem budżetu, staże podyplomowe oraz kształcenie specjalistyczne
lekarzy, lekarzy dentystów, pielęgniarek i położnych będą finansowane (w wysokości 835,3
mln zł) z Funduszu Pracy, pozostającym pod jurysdykcją MPiPS. Jest to w sprzeczności z
celem Funduszu, jakim jest prowadzenie aktywnej polityki walki z bezrobociem.
W budżecie państwa przewidziano także środki dla resortu szkolnictwa wyższego na
kształcenie lekarzy na uczelniach niemedycznych. Ministerstwo Zdrowia w przyszłorocznym
budżecie ma do dyspozycji 1,6 mld zł, w tym na działalność dydaktyczną – 1,5 mld zł.
Nieznaczny wzrost nakładów na dydaktykę zasługuje na poparcie i potwierdza priorytetowe
działania resortu związane z deficytem kadr medycznych.
8. Problem środków na ochronę zdrowia i ich wykorzystania, należy oceniać łącznie z
planem finansowym NFZ. Przyszłoroczny plan finansowy NFZ zakłada przychody w
wysokości 69 352 241 tys. zł, w tym składka należna brutto planowana na 66 851 829
tys. zł. Na korzyść przyszłego roku przemawia kwota ponad 2,3 mld zł więcej. Choć
wzrost jest widoczny, to nie zmienia on obrazu dostępu do opieki zdrowotnej. Nadal
też nie wiadomo skąd będą pochodzić środki na realizację tzw. pakietu kolejkowego
i onkologicznego, w których zostało zawartych wiele rozwiązań oczekiwanych od dawna
przez lekarzy onkologów i pacjentów. Tych rozwiązań nie da się wprowadzić bez
zwiększenia środków przeznaczonych szczególnie na szybką diagnostykę, w dużej części
ambulatoryjną. Szczególny niepokój budzi spadek planowanych wydatków w 2015 roku na:
rehabilitację i lecznictwo uzdrowiskowe; świadczenia pielęgnacyjne i opiekuńcze w ramach
opieki długoterminowej; lecznictwo psychiatryczne oraz refundację leków.
9. Po wejściu w życie Ustawy z 12 maja 2011 r. o refundacji leków, środków
spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych,
Narodowy Fundusz Zdrowia, w latach 2012 i 2013, zanotował obniżenie kosztów refundacji
leków o około 3,27 mld zł, po uwzględnieniu wydatków poniesionych na nowe produkty
lecznicze wprowadzone do refundacji, (ok. 190 mln zł w roku 2012 i 2013), głównie w
ramach programów lekowych. Uzyskane oszczędności miały być przeznaczone na poprawę
dostępu do leków innowacyjnych i nowych leków refundowanych. Stąd pytanie o zasadność
gromadzenia oszczędności z refundacji leków w rezerwie NFZ.
10. Należy podkreślić, że dopłaty pacjentów do leków refundowanych nadal pozostają
bardzo wysokie (stanowią 44% wydatków na leki), a kaskadowe obniżanie limitów
cenowych prowadzi do pogłębiania się dopłat. Rosnące dopłaty dotyczą zarówno leków
innowacyjnych jak i odtwórczych. Zmniejszenie dopłat do leków refundowanych poprawiłoby
dostępność także do leków podstawowych dla terapii, jak leki kardiologiczne czy
gastroenterologiczne. Pozytywny wpływ na obniżenie dopłat pacjentów miałoby także
uwzględnienie w systemie refundacji leków z importu równoległego. Obecnie import
równoległy generuje oszczędności pacjentów, szpitali i płatnika na poziomie 120 mln zł
rocznie. Realne umożliwienie wpisywania produktów z importu równoległego na listy
refundacyjne i zwiększenie ich dostępności dla pacjentów w aptekach, w konkurencyjnych
cenach, spowodowałoby zwielokrotnienie tych korzyści.
Reasumując,
1. Założenia budżetu na rok 2015, w części „zdrowie”, będą możliwe do realizacji jeżeli
sytuacja gospodarcza Polski nie ulegnie znacznemu pogorszeniu. Założenia te
jednak znacznie odbiegają od potrzeb zdrowotnych Polaków, wyzwań stojących
przed ciągle starzejącym się społeczeństwem oraz oczekiwaniami i założeniami
tzw. pakietu onkologicznego i kolejkowego.
2. Zwracamy uwagę, że istnieje potrzeba przyjęcia zasady dołączania do projektu
budżetu państwa, każdorazowo, planu finansowego Narodowego Funduszu
Zdrowia, stanowiącego kompleksową informację o finansowaniu ochrony zdrowia w
Polsce z dwóch źródeł: budżetu państwa oraz NFZ.
3. W dalszym ciągu brakuje Polityki Lekowej Państwa, ustalającej priorytety w
perspektywie wieloletniej, uwzględniającej możliwości budżetowe państwa oraz
zaspakajające potrzeby pacjentów i oczekiwania przedsiębiorców obecnych na rynku
leków w Polsce.
Kontakt:
Zenon Wasilewski
ekspert ds. prawa medycznego
tel. 603 110 204
e-mail: [email protected]
Emil Muciński
rzecznik
Instytut Interwencji Gospodarczych BCC
tel. 602 571 395, 22 58 26 113
e-mail: [email protected]; [email protected]
Business Centre Club istnieje od 1991 roku. Jest największą w kraju organizacją indywidualnych pracodawców.
Zrzesza 2500 członków (osób i firm). Wśród członków BCC znajdują się największe korporacje krajowe i
zagraniczne. Członkami Klubu są także uczelnie wyższe, wydawnictwa, szpitale, prawnicy, dziennikarze,
naukowcy, lekarze, wojskowi i studenci. BCC koncentruje się na działaniach na rzecz rozwoju gospodarki i
pomocy przedsiębiorcom. BCC jest członkiem Komisji Trójstronnej. Działa w 250 miastach i 24 lożach
regionalnych na terenie całej Polski. Koordynatorem wszystkich działań BCC jest Marek Goliszewski.
Kontakty prasowe: http://www.bcc.org.pl/Eksperci.244.0.html
Więcej: http://www.bcc.org.pl oraz: http://www.facebook.com/pages/Business-Centre-Club/301754142096