ROZKŁAD MATERIAŁU Z PRZEDMIOTU

ROZKŁAD MATERIAŁU Z PRZEDMIOTU PRAWOZNAWSTWO
REALIZOWANEGO W RAMACH
SZKOLNEGO KÓŁKA PRAWNICZEGO „LEX”
L.p.
1.
MODUŁ I – PODSTAWY PRAWA
Koncepcje powstania prawa.
-
-
1
koncepcje prawno-naturalne
socjologiczne koncepcje prawa
psychologiczne koncepcje prawa
pozytywizm prawniczy
2.
Pojęcie prawa (ujęcie przedmiotowe i podmiotowe), funkcje prawa.
- prawo prywatne, publiczne
- prawo materialne, formalne, ustrojowe
1
3.
Prawo a inne systemy normatywne.
- moralność
- zwyczaje
- religie
- normy organizacji społecznych
- rola zasad współżycia społecznego.
Sankcje prawne.
- sankcje karne
- sankcje egzekucji
- sankcje nieważności
1
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
Świadomość prawna.
- znajomość prawa
- oceny prawa
- postawy wobec prawa
Norma prawna i przepis prawny.
- pojęcie normy postępowania, normy prawnej, przepisu prawnego
- budowa i cechy normy prawnej
- podział przepisów prawnych
- tworzenie (stanowienie) prawa
Podział norm prawnych
Pojęcie aktu normatywnego i jego budowa, układ przepisów w akcie
normatywnym
Zdarzenia i stosunki prawne.
- zdarzenia i zdarzenia prawne
- rodzaje zdarzeń prawnych
- stosunek prawny i jego elementy
- prawo podmiotowe, uprawnienie, roszczenie
- stosunki cywilnoprawne i administracyjnoprawne- różnice
System źródeł prawa.
- pojęcie źródeł prawa
- prawo stanowione, prawo zwyczajowe, zwyczaj
- akt normatywny: budowa, ogłaszanie, wejście w życie, zasady
obowiązywania
1
1
1
1
1
1
1
powszechnie obowiązujące źródła prawa: konstytucja, ratyfikowane
umowy międzynarodowe, ustawy, rozporządzenia
- kodyfikacja prawa
- źródła prawa wewnętrznego: uchwały, zarządzenia
- źródła prawa miejscowego
- pojęcie systemu prawa i gałęzi prawa
Pomocnicze nauki prawoznawstwa
1
- kryminalistyka
- kryminologia
- wiktymologia
- medycyna sądowa
- psychiatria sądowa
- informatyka prawnicza
- logika prawnicza
Stosowanie prawa- sądowy model stosowania prawa.
2
- ustalenie stanu faktycznego
- zebranie obowiązujących przepisów
- wykładnia prawa
- subsumcja
- ustalenie konsekwencji prawnych
Wykładnia prawa i jej rodzaje.
1
- pojęcie państwa praworządnego, przestrzeganie prawa, łamanie prawa,
odpowiedzialność prawna
- pojęcie wykładni prawa, oraz kryteria podziału wykładni
- metody wykładni prawa
Obowiązywanie prawa.
1
- w czasie
- w przestrzeni
- co do osób
Koncepcje związane z powstaniem państwa.
1
-
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
Funkcje państwa.
1
- wewnętrzna, zewnętrzna, kulturalno-wychowawcza, organizacyjnogospodarcza, socjalna
Formy sprawowania władzy na świecie, środki sprawowania władzy.
1
- przymus
- zabiegi perswazyjno-ideologiczne
- dystrybucja dóbr
- kontrola informacji
- legitymacja władzy
Systemy sprawowania władzy na świecie.
2
a) Forma rządu
- system parlamentarno-gabinetowy
- system prezydencki
- system konwentu
- system totalitarny
b) Struktura administracyjno-terytorialna.
- państwa unitarne
-
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
państwa federacyjne
konfederacje
c) Reżim polityczny
Tożsamość Unii i Wspólnot.
Organy Wspólnot Europejskich.
- Parlament Europejski
- Rada Unii Europejskiej
- Komisja Europejska
- Europejski Trybunał Sprawiedliwości
- Trybunał Obrachunkowy
- Komitet Ekonomiczno-Społeczny
- Komitet Regionów
- Rada Europejska
Klasyfikacja źródeł prawa Unii Europejskiej.
Integracyjna droga Polski do struktur UE.
MODUŁ II – PRAWO CYWILNE
Przedmiot i źródła prawa cywilnego.
- zakres stosunków regulowanych przez prawo cywilne
- rola prawa cywilnego w gospodarce
- systematyka prawa cywilnego
- źródła prawa cywilnego
-stosunek cywilnoprawny
Cześć ogólna prawa cywilnego
- podmioty stosunków cywilnoprawnych
- czynności prawne
- przedstawicielstwo i jego rodzaje
-obliczanie terminów w prawie cywilnym
- przedawnienie roszczeń cywilnoprawnych
Własność i inne prawa rzeczowe
- prawo rzeczowe
- pojęcie rzeczy, rodzaje rzeczy
- własność
- posiadanie i jego ochrona
- dzierżenie
- użytkowanie wieczyste
- ograniczone prawa rzeczowe
- ochrona własności
Prawo zobowiązań
- pojęcie , źródła i rodzaje zobowiązań
- wierzytelność i dług
- zasady wykonywania zobowiązań
- wygaśnięcie zobowiązań
- skutki niewykonania zobowiązań
- odpowiedzialność cywilna i jej rodzaje
Umowa jako źródło stosunków zobowiązaniowych
1
2
1
1
1
2
2
2
1
28.
29.
30.
31.
32.
33.
34.
35.
- pojęcie umowy,
- sposoby zawarcia,
- zasada swobody umów,
- rodzaje umów
Wykonanie umowy
1
- zabezpieczenie wykonania umów,
- umowa przedwstępna,
- sposoby wykonania umów,
- skutki niewykonania umów
Prawo spadkowe
1
- pojęcie spadku
- dziedziczenie ustawowe
- dziedziczenie testamentowe
- formy testamentu
Prawo rodzinne i opiekuńcze
1
- źródła prawa rodzinnego
- małżeństwo
- pokrewieństwo, powinowactwo, przysposobienie, opieka, kuratela
MODUŁ III – PRAWO ADMINISTRACYJNE
Pojęcia administrowania, administracji publicznej, prawa administracyjnego
1
oraz ich cechy charakterystyczne.
- pojęcie administracji publicznej
- władztwo administracyjne
- prawo administracyjne
- prawo administracyjne materialne, formalne, ustrojowe
Zasady i cechy prawa administracyjnego.
1
- prawo administracyjne jako prawo ochrony dobra wspólnego
- prawo administracyjne jako prawo powszechne
- prawo administracyjne jako prawo ius cogens
- prawo administracyjne jako prawo obywatelskie
- prawo administracyjne jako prawo którego przestrzeganie podlega
bezspornej kontroli
- prawo administracyjne jako prawo dysponujące własną
odpowiedzialnością w postaci egzekucji administracyjnej
- prawo administracyjne jako prawo sądowe
- prawo administracyjne jako prawo nieskodyfikowane
Stosunek prawa administracyjnego do innych gałęzi prawa.
1
- prawo administracyjne a prawo konstytucyjne
- prawo administracyjne a prawo cywilne
- prawo administracyjne a prawo karne
- prawo administracyjne a prawo pracy
Stosunek administacyjnoprawny model i cechy charakterystyczne.
1
- podmioty stosunku adm.
- przedmiot stosunku adm.
- treść stosunku adm.
- metoda prawnej regulacji
- nierównorzędny charakter stron stosunku adm.
Konstrukcja norm prawnych bezpośrednio i pośrednio kształtujących
1
sytuację adresata normy.
- realizacja normy prawa administracyjnego pośrednio kształtującej sytuację adresata
przez wydanie decyzji administracyjnej
- kontrola przestrzegania prawa jako kontrola realizacji norm prawa
administracyjnego bezpośrednio kształtującej sytuację prawną adresata.
36.
Pojęcie i klasyfikacja form działania administracji publicznej.
-
37.
38.
39.
40.
41.
42.
43.
44.
-
2
akty normatywne
akty wewnętrzne administracji publicznej
akty nienormatywne (administracyjne)
porozumienia administracyjne
umowy cywilne
czynności materialno-techniczne
działalność społeczna i organizatorska
Źródła powszechnie obowiązującego prawa administracyjnego.
- konstytucja, ustawy, ratyfikowane umowy międzynarodowe,
rozporządzenia, akty prawa miejscowego
- Źródła prawa wewnętrznego (zarządzenia uchwały)
Kontrola administracji publicznej.
- pojęcie kontroli, nadzoru
- zasięg i klasyfikacja kontroli
- kontrola wewnętrzna i zewnętrzna
- zasady kontroli i nadzoru
- organy upoważnione do prowadzenia działalności kontrolnej
Postępowanie administracyjne
- pojęcie,
- rodzaje,
- zasady,
-strony,
- właściwość organu
Pojęcie i klasyfikacja aktów administracyjnych.
- akt administracyjny, cechy, podziały
- Prawidłowość aktu administracyjnego.
- przesłanki ważności, prawidłowości aktu administracyjnego
- akt wadliwy
- akt ostateczny, akt prawomocny
-decyzja administracyjna
Postępowanie egzekucyjne
- pojęcie,
- przebieg
Uznanie administracyjne.
- pojęcie uznania,
- możliwość stosowania
Sprawdzian wiadomości
Podział terytorialny państwa.
- istota podziału terytorialnego
1
2
2
2
2
1
1
1
podział zasadniczy, pomocniczy, podziały specjalne
jednostki zasadniczego podziału administracyjnego obowiązującego
od dnia 1 stycznia 1999 r. (Ustawa z dnia 24 lipca 1998 r.)
Organy administracji centralnej.
1
- organy administracji publicznej i ich zadania
- organy naczelne, centralne, terenowe
Administracja rządowa w województwie.
1
- terenowe organy administracji rządowej
- wojewoda
- wojewódzka zespolona administracja rządowa
- wojewódzka niezespolona administracja rządowa
Samorząd terytorialny.
1
- geneza i zadania samorządu, kształt samorządu
- samorząd terytorialny, organy administracji samorządowej
- administracja samorządowa w gminie, powiecie, województwie
Zadania poszczególnych szczebli administracji publicznej.
2
- pojęcie, zakres działania i katalog zadań gminy
- organy gminy i ich kompetencje
- pojęcie, zakres działania i katalog zadań powiatu
- organy powiatu i ich kompetencje
- pojęcie, zakres działania i katalog zadań samorządu województwa
- organy samorządu województwa i ich kompetencje
- nadzór nad samorządem terytorialnym
- kontrola samorządu w zakresie spraw finansowych
Prawnoadministracyjna regulacja odnosząca się do osób fizycznych oraz
2
bezpieczeństwa publicznego.
- instytucja obywatelstwa, ewidencja ludności
- ordery i odznaczenia
- konstrukcja prawna stowarzyszeń, zgromadzeń, imprez kulturalnych
- bezpieczeństwo i porządek publiczny-zasady działania Policji
- klęski żywiołowe
- kwestia obronności kraju
MODUŁ IV – PRAWO KONSTYTUCYJNE
Źródła prawa konstytucyjnego
1
- Konstytucja
- geneza konstytucji pisanej
- Konstytucja jako ustawa zasadnicza
- kontrola konstytucyjności prawa
Forma konstytucji
1
- sposób uchwalania
- tryb zmiany konstytucji
- systematyka konstytucji
- ustawa konstytucyjna
Konstytucyjne zasady ustroju RP
2
- republikańska forma rządu
- demokratyczne państwo prawne
- zasada autonomii i współdziałania między państwem a kościołami i związkami
wyznaniowymi
- zasada wolności i praw człowieka i obywatela
-
45.
46.
47.
48.
49.
50.
51.
52.
53.
54.
55.
56.
57.
58.
59.
60.
- suwerenność narodu
- zasada reprezentacji politycznej
- podział władzy i równowaga władz
- zasada dwuizbowości
- pluralizm polityczny
- parlamentarny system rządów
- zasada odrębności i niezależności sądów i trybunałów
- zasada społecznej gospodarki rynkowej
- zasada decentralizacji władzy publicznej i samorządu terytorialnego
Podstawowe prawa i wolności człowieka i obywatela
Sejm i Senat
- pozycja ustrojowa i funkcje
- struktura i kompetencje
- tryb i zasady funkcjonowania
- status prawny posła i senatora
Prezydent RP
- pozycja ustrojowa Prezydenta
- zasady wyboru Prezydenta
- kompetencje Prezydenta RP
Rada Ministrów i administracja rządowa
- ustrojowa rola RM
- skład RM
- tryb powoływania rządu
- kompetencje RM
- Prezes RM
Sądy i Trybunały
- ustrój i właściwość sądów
- struktura sądownictwa w RP (SN, Sądy powszechne, NSA, Sądy adm., Sądy
wojskowe)
- konstytucyjne zasady organizacji i postępowania sądów
- Krajowa Rada Sądownictwa
- Trybunał Konstytucyjny, Trybunał Stanu
Organy kontroli państwowej i ochrony prawa
- NIK
- RPO
- RPDz
- KRRiTv
1
1
1
1
1
1
MODUŁ V – PRAWO KARNE
Pojęcie i podział prawa karnego
1
- zasady prawa karnego
- funkcje prawa karnego
- źródła prawa karnego
Przestępstwo
2
- typ przestępstwa
- znamiona przestępstwa
- strona przedmiotowa przestępstwa (czyn, skutek czynu, okoliczności, związek
przyczynowy, szczególne formy czynu)
- przedmiot przestępstwa
61.
62.
63.
64.
65.
66.
- podmiot przestępstwa (nieletni, młodociani)
- strona podmiotowa przestępstwa (wina, umyślność, nieumyślność stopniowanie
winy)
Formy popełnienia przestępstwa
1
- przygotowanie
- usiłowanie
- dokonanie
- współdziałanie przestępne
Wyłączenie odpowiedzialności karnej
1
- obrona konieczna
- stan wyższej konieczności
- ryzyko nowatorstwa
- sport
- samopomoc
- uprawnienia i obowiązki służbowe
- zgoda pokrzywdzonego
- działalność lekarska
- rozkaz
- ostateczna potrzeba
- obowiązek wychowawczy
- zwyczaj
Okoliczności wyłączające winę
1
- niepoczytalność
- poczytalność ograniczona
- nietrzeźwość bądź odurzenie
- błąd
Kara
1
- pojęcie kary
- funkcje kary
- system kar i środków karnych
Sądowy wymiar kary
1
- zasady sądowego wymiaru kary
- dyrektywy wymiaru kary
- złagodzenia kary
- zaostrzenia kary
Przestępstwo
2
- rodzaje przestępstw
- przestępstwo przeciwko pokojowi
- przestępstwo przeciwko RP
- przestępstwo przeciwko życiu lub zdrowiu
- przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu publicznemu
- przestępstwo przeciwko środowisku
- przestępstwo przeciwko wolności
- przestępstwo przeciwko wolności sumienia i wyznania
- przestępstwo przeciwko wolności seksualnej i obyczajowości
- przestępstwo przeciwko rodzinie
- przestępstwo przeciwko czci i nietykalności cielesnej
- przestępstwo przeciwko działalności instytucji państwowych
- przestępstwo przeciwko ochronie informacji
- przestępstwo przeciwko wiarygodności dokumentów
67.
68.
69.
70.
71.
72.
73.
74.
75.
76.
- przestępstwo przeciwko mieniu
MODUŁ VI – PRAWO PRACY
Przedmiot i źródła prawa pracy. Rodzaje stosunków pracy i umów o pracę
- prawo pracy,
- źródła prawa pracy,
- układy zbiorowe,
- umowa o pracę
Powstanie i ustanie stosunku pracy
- stosunek pracy,
- powstanie stosunku pracy,
- sposoby ustania,
- okresy wypowiedzenia,
- rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia
- świadectwo pracy
Podstawowe prawa pracownika i pracodawcy
- obowiązki pracownika i pracodawcy,
- czas pracy,
- wynagrodzenie,
- urlopy,
- bhp,
- inspekcje pracy
Odpowiedzialność pracownicza
- odpowiedzialność porządkowa i dyscyplinarna,
- odpowiedzialność materialna i jej rodzaje
Ochrona pracy kobiet i młodocianych
Ubezpieczenia społeczne i zdrowotne
- istota i rodzaje ubezpieczeń,
- filary ubezpieczenia emerytalnego,
- świadczenia
Pośrednictwo pracy i ochrona bezrobotnych
- bezrobotny,
- pośrednictwo pracy,
- staże i przygotowanie zawodowe w miejscu pracy
MODUŁ VII – PRAWO GOSPODARCZE
Podstawowe pojęcia prawa gospodarczego.
- pojęcie,
- zakres i źródła prawa gospodarczego
- podmioty stosunków w prawie gospodarczym,
- przedsiębiorstwo,
- mienie, majątek, wartość, pieniądz
Działalność gospodarcza
- pojęcie działalności gospodarczej,
- pojęcie przedsiębiorcy,
- prawa i obowiązki przedsiębiorców,
- firma
Ograniczenia w prowadzeniu działalności gospodarczej.
- działalność koncesjonowana, regulowana i wymagająca zezwolenia,
- przedsiębiorcy zagraniczni,
- formy podejmowania działalności gospodarczej
2
2
2
1
1
1
1
1
1
1
77.
78.
79.
80.
81.
82.
- oddziały i przedstawicielstwa
Krajowy Rejestr Sądowy
- pojęcie,
- części KRS
Działalność gospodarcza osób fizycznych.
- działalność gospodarcza prowadzona indywidualnie przez osoby fizyczne,
- spółka cywilna
Spółki prawa handlowego.
- charakterystyka poszczególnych spółek prawa handlowego
Pozostałe podmioty prowadzące działalność gospodarczą
- przedsiębiorstwa państwowe,
- spółdzielnie,
-fundacje,
- stowarzyszenia
Przekształcenia własnościowe. Prawo antymonopolowe.
- prywatyzacja,
- praktyki ograniczające konkurencję,
- nieuczciwa konkurencja
Przestępczość gospodarcza
- rodzaje i przykłady
1
1
3
1
1
1