TEATR W KLASIE_ewaluacja_raport

„TEATR W KLASIE. CYKL SPOTKAŃ TEATRALNYCH” W OCENIE UCZESTNIKÓW PROJEKTU
edycja druga, 2013
1
„TEATR W KLASIE. CYKL SPOTKAŃ TEATRALNYCH” W OCENIE UCZESTNIKÓW PROJEKTU
edycja druga, 2013
Teatr Powszechny im. Zygmunta Hübnera w Warszawie
Teatr w klasie to formuła edukacji teatralnej i społecznej wprowadzona w marcu 2012 r.
przez Teatr Powszechny w Warszawie.
Sala lekcyjna staje się sceną, na której aktorzy pokazują spektakl na temat aktualnych
problemów i zagadnień społecznych, z którymi młoda widownia spotyka się lub może się
spotkać. W drugiej części spotkania dołączają moderatorzy ze Szkoły Wyższej Psychologii
Społecznej i prowadzą dyskusję rozwijającą tematykę spektaklu.
W ramach projektu przygotowane zostały cztery spektakle:
Sebastian X w reżyserii Grażyny Kani (premiera 17 marca 2012),
Biedna ale sexi w reżyserii Wojciecha Urbańskiego (premiera 21 września 2012),
PRO AN(N)A w reżyserii Małgorzaty Głuchowskiej (premiera 17 maja 2013)
Kolorowa, czyli biało-czerwona w reżyserii Marcina Hycnara (premiera 25 października 2013).
2
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego
3
Informacje metodologiczne
•
Zebrano 1137 ankiet ewaluacyjnych
•
Aby wyniki zawierały jedynie oceny uczniów – adresatów projektu - wykluczono
łącznie 37 (0,03%) ankiet
pochodzących od nauczycieli oraz osób, które nie
zadeklarowały wieku
•
Osoby badane odpowiadały na pytania używając sześciopunktowej skali
•
Ponieważ praktycznie cała populacja uczestników projektu uczestniczyła w badaniu,
nie przeprowadzano testów istotności statystycznej
•
W związku z zaokrągleniami, sumy odsetków odpowiedzi mogą różnić się od 100%
o jedną część dziesiętną
•
Z wyjątkiem pytań metryczkowych (wiek, płeć) i pytania o ostatnią wizytę w teatrze,
wszystkie pytania zadawano na skali 1-6, gdzie 1 oznaczało najniższą a 6 najwyższą
odpowiedź
•
Pierwsza edycja projektu przeprowadzona była w roku 2012. W semestrze letnim
roku szkolnego 2011/2012 odbyła się pierwsza tura pierwszej edycji projektu,
w czasie której wystawiano spektakl „Sebastian X”, a w semestrze zimowym roku
szkolnego 2012/2013 spektakl „Biedna ale sexi” (druga tura)
•
Ewaluacja pierwszej edycji projektu odbywała się przy użyciu narzędzia zbliżonego
do narzędzia użytego w tej edycji. Różnice wynikały z dopuszczenia do używania
ułamkowych ocen (które i tak bardzo rzadko wówczas wskazywano)
•
W niniejszym raporcie dokonuje się uproszczonych porównań dwóch tur edycji
z 2012 roku z wynikami obecnymi – jednak ze względu na różnice metodologiczne
należy porównania te traktować z pewną ostrożnością
4
Podstawowe pojęcia statystyczne
•
Średnia (M): średnia arytmetyczna to suma wartości wszystkich elementów zbioru
podzielona przez liczebność zbioru. Mówi o przeciętnej wartości zmiennej, jest
wrażliwa na wartości skrajne
•
Odchylenie standardowe (SD): miara rozproszenia. Wysoka wartość SD świadczy
o dużej różnorodności, zmienności wyników
•
Mediana: środkowa wartość zbioru. Wartość nie wyższą niż mediana osiąga 50%
obserwacji
5
Opis próby
•
Łącznie odbyło się 48 spektakli w 25 szkołach:
•
10 gimnazjach
•
14 szkołach ponadgimnazjalnych
•
1 Centrum Kształcenia Ustawicznego
•
Oddziały CKU uczestniczące w zajęciach TwK realizowały program
liceum ogólnokształcącego, jednak ze względu na wyższy wiek jego
słuchaczy (M = 20,06; SD = 1,4 wobec M = 17,23; SD = 0,9 w szkołach
ponadgimnazjalnych), wyniki uzyskane w tej szkole przedstawiane
będą oddzielnie
•
•
W ramach projektu prezentowano cztery spektakle
•
Biedna ale sexi (n = 142)
•
Kolorowa, czyli biało-czerwona (n = 276)
•
PRO AN(N)A (n = 388)
•
Sebastian X (n = 294)
Najmłodszy uczestnik projektu zadeklarował wiek 13 lat zaś najstarszy 26 lat. Średnia
wyniosła M = 16,8; SD = 1,9
•
Kobiety stanowiły 58,4% badanych, mężczyźni 40,4%
Na pytanie o płeć nie odpowiedziało 1,3% badanych
•
Uczniowie gimnazjum stanowili 29,4% badanych
szkół ponadgimnazjalnych 59,0% badanych
CKU (program LO) 11,6% badanych
6
Ogólna ocena zajęć realizowanych w szkołach
Ogólna ocena zajęć (na skali 1-6)
jest bardzo wysoka:
M = 5,24; SD = 0,9; mediana wynosi 5
bottom-2-box
1,4%
top-2-box
82,4%
Jak ogólnie oceniasz te zajęcia? Procent wszystkich odpowiedzi; N = 1100
60%
50%
40%
30%
51%
Choć średnia ocena zajęć zawsze jest
wysoka, w 2013 roku obserwujemy wyższy
odsetek najwyższych ocen
46%
Średnie ocen (w skali szkolnej od 1 do 6)
wynoszą odpowiednio:
I tura 2012: 5,38
II tura 2012: 5,09
2013: 5,20
48%
37%
34%
35%
2012 (1)
2012 (2)
2013
20%
15%
11%
10%
10%
0% 0% 0%
0% 1% 1%
1,0
2,0
1%
3% 4%
0%
3,0
4,0
7
5,0
6,0
Zajęcia były również oceniane bardzo wysoko pod względem
sprawności organizacji:
M = 5,21; SD = 0,9; mediana = 5
top-2-box
82,5%
bottom-2-box
1,1%
Jak oceniasz organizację tych zajęć? Procent wszystkich odpowiedzi; N = 1100
Podobnie jak w przypadku ogólnych
ocen ocena organizacji zajęć wzrosła
w 2013 roku.
Średnie ocen (w skali szkolnej od 1 do 6)
wynoszą odpowiednio:
I tura 2012: 5,35
II tura 2012: 5,15
2013: 5,21
8
Czy przedstawienie było interesujące?
Zaprezentowane przedstawienie było interesujące. Procent wszystkich odpowiedzi; N = 1100
•
Ogółem 85,6% uczestników udzieliło dwóch górnych odpowiedzi, średnia ocen
wynosi M = 5,41; SD = 0,9; mediana = 6.
Dwóch dolnych odpowiedzi udzieliło 1,9% badanych.
•
„Sebastian X” oraz „PRO AN(N)A” były najwyżej oceniane, zbierając odpowiednio
90,2% i 90,8% górnych odpowiedzi.
•
Dla spektaklu „Kolorowa…” odsetek ten wynosił 79,7%,
zaś „Biedna ale sexi” 73,9% (co i tak stanowi niemal ¾ wszystkich odpowiedzi).
•
W ocenie „Biedna…” obserwujemy największy odsetek braków danych (2,8%)
i największe rozproszenie odpowiedzi mierzone odchyleniem standardowym
(SD = 1,3; dla pozostałych przedstawień odsetek ten wynosił nie więcej niż 1,0).
9
Dyskusja po przedstawieniu była interesująca?
Czy dyskusja po przedstawieniu była interesująca. Procent wszystkich odpowiedzi; N = 1100
•
Dyskusja po przedstawieniu jest niżej niż spektakl ocenianym elementem projektu.
Ogółem 62,0% uczestników udzieliło dwóch górnych odpowiedzi, średnia ocen
wynosi M = 4,71; SD = 1,1; mediana = 5. Co dwudziesty badany wskazał jedną
z dwóch dolnych odpowiedzi.
•
Najlepiej oceniano dyskusje po przedstawieniach
„PRO AN(N)A” i „Biedna ale sexi”:
top-2-box 68,6%; M = 4,89; SD = 1,0 dla „PRO AN(N)A”
top-2-box 69,0%; M = 4,86; SD = 1,1 dla „Biedna ale sexi”
•
Najniżej oceniano dyskusję po spektaklu „Kolorowa…” (top-2-box 51,4%; M = 4,45;
SD = 1,3). Dla porównania wyniki oceny dyskusji po „Sebastian X” wynoszą 59,9%;
M = 4,64; SD = 1,1.
•
Analiza wyników kolejnego pytania rzuca więcej światła na zrozumienie tych
wyników.
10
Przedstawienie dotyczyło ważnych problemów, istotnych w życiu każdego młodego
człowieka
Przedstawienie dotyczyło ważnych problemów, istotnych w życiu każdego młodego człowieka. Procent
wszystkich odpowiedzi; N = 1100
•
Ogółem ponad trzy czwarte uczestników udzieliło dwóch górnych odpowiedzi na to
pytanie (77,1%; M = 5,13; SD = 1,0).
Jedną z dwóch dolnych odpowiedzi wskazał co pięćdziesiąty badany (2,2%)
•
„Biedna ale sexi” i „Kolorowa…” ocenione zostały podobnie, średnia w obu
przypadkach wyniosła M = 4,92, przy czym oceny „Biedna…” były nieco bardziej
rozproszone.
•
Najwyższe oceny w tym pytaniu otrzymał spektakl „PRO AN(N)A”, aż sześć na siedem
osób badanych przyznało mu jedną z dwóch najwyższych ocen (85,6%; M = 5,36;
SD = 0,9)
•
„Sebastian X” ponownie w środku stawki, z wynikiem
top-2-box 76,9%; M = 5,14; SD = 1,1
11
Dyskusja po przedstawieniu była ciekawa i inspirująca do przemyśleń
Dyskusja po przedstawieniu była ciekawa i inspirująca do przemyśleń. Procent wszystkich odpowiedzi;
N = 1100
•
Ogółem 62,1% badanych wskazało jedną z dwóch górnych odpowiedzi na to pytanie
(M = 4,74; SD = 1,2; mediana = 5).
Jedną z dwóch dolnych odpowiedzi wybrał co dwudziesty (5,4%) badany
•
Najwyżej oceniano dyskusję po spektaklu „PRO AN(N)A”,
(top-2-box: 66,0%; M = 4,89; SD = 1,2)
•
Nieco niżej „Sebastian X” i „Biedna, ale sexi” (odpowiednio
top-2-box 61,6%, M = 4,73; SD = 1,2
i 62,0%; M = 4,81; SD = 1,2)
•
Najniższe oceny zebrały dyskusje po spektaklu „Kolorowa…” (57,2%, M = 4,52;
SD = 1,4 – tutaj też obserwujemy największe rozproszenie ocen)
12
Zajęcia proponowane w ramach projektu „Teatr w klasie” to dobry pomysł
na urozmaicenie edukacji w szkole
Respondenci byli w zasadzie jednomyślni odpowiadając na to pytanie. 89,3%
wskazało dwie górne odpowiedzi, M = 5,55; SD = 0,8; mediana = 6
Uczniowie gimnazjów udzielili najwyższych, zaś słuchacze CKU najniższych
odpowiedzi na to pytanie (choć w tej grupie i tak aż cztery na pięć osób
wskazało jedną z dwóch górnych odpowiedzi)
Wyższe wyniki uzyskano w grupie osób oglądających spektakle „PRO
AN(N)A” i „Sebastian X”
Zajęcia proponowane w ramach projektu „Teatr w klasie” to dobry pomysł na urozmaicenie edukacji
w szkole. Procent wszystkich odpowiedzi; N = 1100
Zajęcia w ramach projektu „Teatr w klasie” zasługują na polecenie innym szkołom
Wskaźnik rekomendacji także jest wysoki: 88,6% wskazało dwie
górne odpowiedzi,
M = 5,47; SD = 0,9; mediana = 6
Ponownie gimnazjaliści udzielili wyższych odpowiedzi niż pozostali.
Osoby, które oglądały spektakle „PRO AN(N)A” i „Sebastian X”
udzieliły wyższych wskazań niż pozostali.
Zajęcia w ramach projektu „Teatr w klasie” zasługują na polecenie innym szkołom. Procent wszystkich
odpowiedzi; N = 110
13
Różnice między typami szkół
•
Ogólnie odpowiedzi uczniów gimnazjum są wyższe niż szkół ponadgimnazjalnych
i CKU (które z kolei są najniższe)
•
Wyjątek stanowi pytanie „Dyskusja po przedstawieniu była ciekawa i inspirująca
do przemyśleń”, gdzie słuchacze CKU udzielili nieco wyższych odpowiedzi niż
uczniowie szkół ponadgimnazjalnych (ale wciąż niższych niż uczniowie gimnazjum)
14
Deklarowana częstotliwość chodzenia do teatru
•
29% badanych deklarowało,
że w ciągu ostatnich czterech tygodni byli w teatrze.
•
Kobiety częściej niż mężczyźni
(31,8% wobec 25,2%)
•
W gimnazjum odsetek ten wyniósł 39,0%, w szkołach
ponadgimnazjalnych 25,7% zaś w CKU 20,3%.
•
Analizując te wyniki należy pamiętać, że na
odpowiedzi duży wpływ może mieć potrzeba
aprobaty społecznej.
•
Odpowiedzi na to pytanie mogą także zależeć od
„klasowych” wyjść do teatru, więc
w kolejnej edycji należy doprecyzować pytanie
Kiedy ostatni raz byłeś/byłaś w teatrze. Procent wszystkich odpowiedzi; N = 1100
15
Komentarze uczestników projektu
Uczestnicy projektu wypełniając ankiety ewaluacyjne mogli dopisać na nich swoje uwagi.
Najczęściej pojawiały się opinie wskazujące na funkcjonalny aspekt projektu – związany
z nabywaniem doświadczenia i poznawaniem świata.
Było łatwiej „złapać kontakt” z aktorem
dużo można się z takich warsztatów dowiedzieć
Otwiera okno na świat na temat anoreksji
W ciekawy sposób zajęcia przestawiają ważny problem
uczą nas i pokazują, w jaki sposób ludzie nami manipulują
Zwraca uwagę na pozornie nieważne sprawy
są ciekawe i dotykają problemów z którymi spotykamy się na co dzień
można się dowiedzieć rzeczy, których nie uczą w szkole
Niektóre uwagi miały bardzo ogólny charakter
Są genialne!!!
Były interesujące i świetnie przygotowane.
16
Niektóre opinie były krytyczne wobec projektu, jeszcze inne uzasadniały jego pozytywną
ocenę
Bo nie było polskiego
Dyskusja była nudna a język prowadzących monotonny.
Bo tracimy lekcję
Ostatnią grupą komentarzy były te, w których zwracano uwagę na zalety aktywnej formy
zajęć i ich „wychowawczy” aspekt. Z komentarzy tych wynika, że zajęcia w ramach projektu
lepiej niż klasyczne „pogadanki” angażują uczniów.
Ponieważ są ciekawe a w szkole nie jest potrzebna tylko nauka (w sensie wiedzy), lecz
także i w sensie bardziej wewnętrznym (psychicznym).
Inna forma zajęć, wyjście z ławek, angażowanie uczniów w zajęcia i dyskusje zawsze
zachęca do brania w tym udziału
Nie są nudne rozmowy o problemach, tylko ciekawe pokazanie i ujęcie tematu
17
Najważniejsze wnioski
•
Projekt oceniany jest bardzo wysoko: w ogólnej ocenie niemal połowa badanych
wskazała najwyższą odpowiedź, cztery piąte dwie najwyższe i jedynie sześć procent
jedną z trzech dolnych.
•
Część teatralna była wyżej oceniana niż część dyskusyjna, a spadek ten jest widoczny
dobrze w pytaniach o to, czy spektakl był interesujący i czy dyskusja była interesująca.
Głębsze analizy pokazują, że w gimnazjach spadek ten wynosi około 15% w CKU, 20%
w gimnazjach i 35% w szkołach ponadgimnazjalnych (procent, nie punktów
procentowych). Dlatego więc należy poprawić jakość części dyskusyjnej dla szkól
ponadgimnazjalnych – być może zróżnicować scenariusze zajęć na różnych etapach
edukacyjnych
•
Tytuł „Biedna ale sexi” zbiera niższe oceny, zarówno w aspekcie teatralnym, jak
i tematycznym (dotyka problemów młodzieży), choć jego mocną stroną jest dyskusja.
Należy to wziąć pod uwagę przy ocenie kolejnych scenariuszy w ramach projektu.
Jeśli niskie oceny będą się utrzymywać być może warto – choćby dla podniesienia
prestiżu projektu – rozważyć rezygnację z tego tytułu.
•
W pytaniu o to, na ile spektakle dotyczą problemów młodzieży wyższe oceny zbierają
spektakle dotyczące problemów, z którymi stykają się uczniowie i w tym pytaniu
najgorzej oceniono spektakl „Kolorowa…”, a drugim najgorszym była „Biedna, ale
sexi”. Więc problem patriotyzmu i nacjonalizmu oraz prostytucji są mniej interesujące
niż przemoc w szkole i „narodziny zła” oraz anoreksja. Należy wziąć to pod uwagę
wybierając scenariusze dotyczące bardziej „wewnętrznych” i „bardziej
rozpowszechnionych” tematów.
•
Małe liczebności grup uniemożliwiają porównania ocen różnych spektakli pomiędzy
uczniami różnych etapów edukacyjnych. W kolejnych edycjach warto więc przyjrzeć
się tym różnicom aby ewentualnie zróżnicować ofertę teatralną w zależności od
etapu edukacyjnego
•
Oceny projektu i jego realizacji nie podlegają dużym fluktuacjom, po drobnym spadku
w drugiej turze projektu w 2012 roku wróciły do poziomu wyjściowego co świadczy
o „okrzepnięciu” organizacyjnym projektu
18
Rekomendacje
•
Należy poprawić część dyskusyjną, szczególnie w szkołach ponadgimnazjalnych
•
Należy zwrócić szczególną uwagę, na ile problematyka poruszana w przedstawieniach
dotyczy danej grupy docelowej (gimnazjaliści, uczniowie szkół ponadgimnazjalnych)
i być może pod tym kątem modyfikować ofertę
•
Spektaklem, który wymaga szczególnej uwagi jest „Biedna, ale sexi” – jeśli zmiana
scenariuszy części dyskusyjnej nie poprawi ocen, być może należy rozważyć
rezygnację z tego tytułu
19
Opracowanie raportu:
Andrzej Wichrowski - badacz-analityk w Instytucie Badań Edukacyjnych,
w zespole badań nauczycieli, gdzie zajmuje się socjologicznymi badaniami
i analizami statystycznymi.
Warszawa 2013 r.
20