38Z D13 Program GK ZHP - 38. Zjazd Związku Harcerstwa Polskiego

Druk nr
13
WNIOSKODAWCA
1. Główna Kwatera ZHP
PROJEKT
Uchwała XXXVIII Zjazdu Związku Harcerstwa Polskiego
w sprawie
wzmocnienia działalności programowej drużyn i gromad
XXXVIII Zjazd ZHP dostrzega potrzebę podkreślenia wychowawczego charakteru naszej
organizacji, poprzez nieustanne wzmacnianie programowego działania gromad i drużyn.
Zbliżające się 100-lecie Związku Harcerstwa Polskiego, które będziemy obchodzić w 2018 roku
jest doskonałą okazją do ponownego odkrycia zalet harcerskiego programu, który obok
harcerskiej metody stanowi fundament naszej pracy wychowawczej. Osiąganie sukcesów
wychowawczych w naszych czasach nie wymaga rewolucji programowej. Ponadczasowość
założeń harcerstwa sprawia, że nie wymagają one uaktualniania. Niezbędne jest jednak ciągłe
rozpoznawanie aktualnych potrzeb naszych wychowanków, co czyni program potrzebnym,
atrakcyjnym i skutecznym.
Druhno drużynowa, Druhu drużynowy! Instruktorko i Instruktorze harcerskiej komendy!
Ruch harcerski od początku swego istnienia stawiał sobie za cel wychowanie młodego
człowieka. Określony dziś w Misji Związku Harcerstwa Polskiego cel, buduje przewagę Związku
nad innymi organizacjami kierującymi swe działania do młodzieży. O wyjątkowości harcerstwa
świadczą sposoby realizacji celów. Jasną w przekazie misję realizują proste formy pracy, które
czerpiemy z ruchu skautowego i własnych doświadczeń. W pracy harcerskiej olbrzymią rolę pełni
przyroda i jej odczuwanie.
Metodą harcerską oddziałujemy na wszystkie grupy wiekowe dbając poprzez atrakcyjny
program o wszechstronny rozwój w duchu wartości Prawa Harcerskiego. Unikatowa metoda
małych grup jest dzisiaj podpatrywana przez wiele organizacji, a uczenie w działaniu stosowane
przez nas od ponad stu lat stało się odkryciem nowoczesnej pedagogiki.
Wspomniana mała grupa jest wielką wartością harcerstwa. Dzięki pracy w niej, dzieci
i młodzież mają szanse budowania swoich małych społeczności, które kierują się zasadami
samorządności. Tam także rodzą się przyjaźnie na całe życie, poczucie własnej wartości,
a harcerze kształtują umiejętności interpersonalne. Mała grupa daje szanse na sprawdzenie się
w roli lidera. Nic tak szybko, jak harcerstwo nie uczy przywództwa, nie powierza zadań, funkcji
i odpowiedzialności. Bez małych grup nie ma harcerstwa.
Wreszcie harcerstwo nastawione jest na bezinteresowną służbę – działanie na rzecz innych.
Dzięki temu członkowie organizacji uczą się społecznych zachowań i wrażliwości, tak rzadko dziś
obecnych na co dzień.
38. ZJAZD ZHP – DRUKI ZJAZDOWE PRZESŁANE DO UCZESTNIKÓW ZJAZDU Z GŁOSEM DECYDUJĄCYM
D13-2/4
Program ZHP, czyli to, czym zajmują się gromady i drużyny, zaraz obok metody harcerskiej
stanowi o harcerskości ruchu. Atutem programowym ZHP jest różnorodność podejmowanych
działań. Jednakże, aby móc mówić to tym, że program jest harcerski musi zmierzać
on do realizacji Misji ZHP i w konsekwencji do kształtowania młodych ludzi na wzór wskazany
w Podstawach Wychowawczych ZHP. Aby to osiągnąć, harcerski program powinien być:
aktualny – nie powinien rekonstruować historii, lecz ją tworzyć,
atrakcyjny dla młodych ludzi – czyli odpowiadający na ich potrzeby, a nie ulegający
przelotnym modom,
społecznie użyteczny – zaangażowany w życie swojej małej i dużej społeczności,
a nie skupiony tylko na sprawach gromady/drużyny,
przemyślany i zaplanowany – powinien przynosić pozytywne zmiany, a nie być zbiorem
przypadkowych działań; stawiane cele powinny być wychowawcze.
Aby wesprzeć praktyczną realizację celów wychowawczych w gromadach i drużynach, XXXVIII
Zjazd ZHP wyznacza następujące kierunki programowe:
HARCERSTWO W RUCHU – wszelka aktywność na świeżym powietrzu – na łonie przyrody,
z szacunkiem do natury. Propagowanie zdrowych zachowań, wędrówki, biwakowanie
i obozowanie, wspólne przygotowywanie i spożywanie pełnowartościowych posiłków;
AKTYWNOŚĆ SPOŁECZNA – zespołowe podejmowanie działań (inicjatyw) na rzecz
społeczności lokalnej w oparciu o rozpoznanie potrzeb najbliższego środowiska działania
gromad i drużyn. Tworzenie projektów mających na celu poprawę jakości funkcjonowania
wspólnoty lokalnej;
CIEKAWOŚĆ ŚWIATA – ciekawość Polski, Europy, Świata; ludzi i kultur; przyrody – jej piękna
i praw działania. Ciekawość po to, by poznać. Poznać po to, by działać.
SPRAWNOŚCI NA CAŁE ŻYCIE – rozbudzanie zainteresowań, praktyczna nauka umiejętności
przydatnych w życiu, techniki harcerskie wypełniane aktualnymi treściami, specjalności,
a także samoorganizacja, pilność i rzetelność w realizowaniu zadań;
BRATERSTWO - przyjaźń, nauka dialogu i szacunku mimo różnic, nawiązywanie
i utrzymywanie kontaktów z ludźmi, sprzeciwianie się przemocy;
RADOSNY PATRIOTYZM – promowanie Polski w świecie, optymizm i wiara we własne
możliwości, postawa obywatelska, radosne przeżywanie świąt państwowych, orientowanie
się w osiągnięciach Polaków.
Wszystko to powinno być bezwarunkowo podparte:
NIEUSTANNYM POWIERZENIEM ODPOWIEDZIALNOŚCI, FUNKCJI, ZADAŃ – samodzielnie
i w małej grupie,
STAWIANIEM WYZWAŃ (zuchowa dzielność, harcerskie i starszoharcerskie harce oraz
wędrownicze wyczyny – samodzielnie i w małych grupach);
DZIAŁANIEM NA WSZYSTKICH PŁASZCZYZNACH – realizując zadania w każdym
z wyznaczonych kierunków należy pamiętać o tym by, rozwijały pod każdym względem –
duchowym, emocjonalnym, fizycznym, intelektualnym i społecznym zgodnie z systemem
wartości zawartym w Prawie i Przyrzeczeniu Harcerskim. Żadna płaszczyzna wychowania nie
może być w harcerstwie celem sama w sobie.
Tylko podejmowanie zadań we wszystkich kierunkach programowych może zagwarantować
sukces wychowawczy w gromadach i drużynach polegający na wszechstronnym rozwoju.
Pominięcie któregokolwiek z nich pozbawia nas strategicznej przewagi programowej
wypracowywanej latami w Związku Harcerstwa Polskiego.
38. ZJAZD ZHP – DRUKI ZJAZDOWE PRZESŁANE DO UCZESTNIKÓW ZJAZDU Z GŁOSEM DECYDUJĄCYM
D13-3/4
Realizując harcerski program, należy również pamiętać, że harcerstwo nie może zamykać się
do wewnątrz. Harcerski program powinien rozwiązywać problemy i reagować na zjawiska w życiu
społecznym wokół nas:
rozwiązywać problemy wychowawcze w gromadzie/drużynie – poprzez dobre stawianie
celów i ich realizowanie
rozwiązywać problemy wychowawcze w szerszym środowisku (mieście, regionie, kraju) –
temu powinny służyć propozycje programowe realizowane w hufcu chorągwi lub całej
organizacji;
podejmować służbę na rzecz środowiska lokalnego, regionu, kraju.
Harcerski program, aby był skuteczny, musi być rozwijany i doskonalony w kolejnych latach
pracy gromady i drużyny. Osiągnąć to można poprzez:
planowanie długofalowe i kompleksowe – programy pracy gromad i drużyn wykraczające
poza ramy jednego roku harcerskiego, opracowywane w połączeniu z programami małych
grup;
planowanie w oparciu o wszystkie instrumenty metodyczne, przede wszystkim stopnie
harcerskie i gwiazdki zuchowe;
okresową ewaluację programu z udziałem kadry gromady/drużyny,
XXXVIII Zjazd ZHP zobowiązuje harcerskie komendy i Główną Kwaterę ZHP do wdrożenia pracy
z kierunkami programowymi oraz wskazówkami do planowania pracy poprzez:
promocję niniejszej uchwały w gronie drużynowych, instruktorów ds. programu i pracy
z kadrą hufców i chorągwi,
wsparcie drużynowych w planowaniu pracy gromad i drużyn, w tym dostarczenie
odpowiedniego poradnictwa metodyczno – repertuarowego. Bezpośrednie wsparcie
drużynowym powinna udzielać kadra programowa hufca, wspierana przez kadrę programową
chorągwi i Głównej Kwatery,
promowanie i wspieranie działań wzmacniających system małych grup, zakładających
kontakt z przyrodą oraz proste harcerskie formy pracy,
systematyczną ewaluację programu realizowanego w ZHP poprzez Arkusz Analizy Hufca.
XXXVIII Zjazd ZHP zobowiązuje Radę Naczelną ZHP do wskazywania z rocznym wyprzedzeniem
problemów wychowawczych (w ramach statutowego uprawnienia do wyznaczania kierunków
pracy wychowawczej) a Główną Kwaterę ZHP do opracowywania propozycji programowych
będących na nie odpowiedzią.
XXXVIII Zjazd ZHP zobowiązuje Główną Kwaterę ZHP do:
opracowania pakietu pomysłów (zadań) do realizacji w poszczególnych kierunkach
programowych wymienionych w uchwale,
zorganizowania Zlotu Harcerstwa Polskiego w 2018 roku, jako podsumowania pracy
z kierunkami programowymi.
Koszty realizacji niniejszej uchwały zostaną pokryte ze środków własnych odpowiednich
komend.
38. ZJAZD ZHP – DRUKI ZJAZDOWE PRZESŁANE DO UCZESTNIKÓW ZJAZDU Z GŁOSEM DECYDUJĄCYM
D13-4/4
Druhno drużynowa, Druhu drużynowy!
Jesteś wychowawcą. Od Ciebie zależy przyszłość Związku Harcerstwa Polskiego. To na Tobie
spoczywa odpowiedzialne zadanie realizacji Misji ZHP. Pamiętaj, że zasady harcerskiej gry
są proste. Wsłuchuj się w głosy powierzonych ci chłopców i dziewcząt, odpowiadaj na ich
potrzeby i wszystko planuj dwa kroki do przodu. Pamiętaj też, że nie jesteś osamotniony w tym
zadaniu.
Instruktorko i Instruktorze harcerskiej komendy!
Pamiętaj, że Twoim zadaniem w pierwszej kolejności jest wsparcie drużynowych w realizacji
harcerskiego programu. Uczyń z tego priorytet we wszystkich działaniach.
UZASADNIENIE
Ponadczasowość prostych założeń harcerstwa sprawia, że nie wymagają one uaktualniania. Nie
ma potrzeby rewolucji programowej, zmian Podstaw Wychowawczych ZHP, czy wprowadzania
do programu innowacyjnych rozwiązań. Innowacja rozumiana, jako nieszablonowe odpowiadanie
na potrzeby członków organizacji jest na stałe wpisana w fundament harcerskiego programu
i metody. Zbliżające się 100-lecie ZHP jest doskonałą okazją na to, by to ponownie odkryć.
Istnieje potrzeba zwrócenia uwagi na to, że harcerski program, aby był skuteczny, musi być
konsekwentnie realizowany na wszystkich płaszczyznach, by doprowadzić do wszechstronnego
rozwoju młodego człowieka. Żadna z nich nie może być pomijana. To jest celem projektu
uchwały.
Niniejsza projekt:
ukazuje, co jest największym potencjałem programowym harcerstwa i na co należy
położyć szczególny nacisk w pracy gromad i drużyn,
określa cechy harcerskiego programu,
wskazuje kierunki programowe na najbliższe latach, których łączna realizacja doprowadzi
w konsekwencji do realizacji Podstawa Wychowawczych i Misji ZHP – stanowi pomost
pomiędzy programem gromady / drużyny, a Podstawami Wychowawczymi ZHP,
przedstawia, jak należy budować program, aby był społecznie użyteczny,
daje przepis na doskonalenie programu harcerskiego w kolejnych latach działania
gromady/ drużyny.
Poruszone zagadnienia należą do zbioru najważniejszych spraw ZHP przez co decydowanie o nich
leży w gestii Zjazdu ZHP (Statut ZHP, §64, pkt. 3 ust. 1).
/podpis(-y) wnioskodawcy(-ów)/