YCIE I TWÓRCZOŚĆ H.CH.ANDERSENA

Transkrypt

YCIE I TWÓRCZOŚĆ H.CH.ANDERSENA
ŻYCIE I TWÓRCZOŚĆ H.CH.ANDERSENA
Christian Andersen przyszedł na świat 2 kwietnia 1805 r. w Odense. Pochodził z prostej
rodziny – jego ojciec był szewcem, a matka, która nie umiała pisać ani czytać, pracowała jako
praczka. Co prawda jego babka (od strony ojca) opowiadała, że familia ta niegdyś związana
była z samą rodziną królewską, jednak nie zostało to udowodnione, a kwestia do dziś
pozostaje nie rozstrzygnięta. Nie zmienia to faktu, iż król Fryderyk VI opłacał w młodości
część edukacji Andersena (stąd podejrzenia, że był on nieślubnym dzieckiem kogoś z
królewskiej rodziny).
Hans Christian stracił ojca w wieku 11 lat. Matka wyszła ponownie za mąż, lecz wkrótce
również opuściła ziemski padół, gdyż popadła w alkoholizm. W młodości przyszły pisarz
spędzał wiele czasu z babcią, która zajmowała się ogrodem miejscowego przytułku dla
chorych. To ona wprowadziła go w świat baśni, snując wspaniałe opowieści. Na swoje
utrzymanie pracował Andersen fizycznie – początkowo uczył się różnych zawodów, aż w
końcu został krawcem.
W 1819 r. Andersen podjął decyzję o wyjeździe do Kopenhagi, gdzie chciał zostać aktorem.
Przyjęto go do Teatru Królewskiego ze względu na doskonały głos – sopran. Jednak po
mutacji utracił swój talent.
W latach 1820-1821 uczęszczał do szkoły baletowej. Wkrótce znajomi z teatru zasugerowali
mu, by spróbował sił jako pisarz. Andersen poważnie potraktował ich pomysł, lecz
początkowo jego dzieła były odrzucane ze względu na znaczną ilość błędów.
Jonas Collin, który od początku wierzył w jego talent, postanowił posłać go do szkoły, by
nadrobił zaległości. Mężczyzna pokrył wszelkie koszta, co przyniosło efekt, chociaż
Andersen lata szkoły wspominał bardzo źle. W 1829 r. zadebiutował w teatrze sztuką swojego
autorstwa – „Miłość na wieży Mikołaja” (z kolei pierwsze dzieło opublikował w 1822 r. –
„The Ghost at Palnatoke's Grave”).
W dalszych latach życia Andersen odbywał liczne podróże po Europie. W latach 18351837 zaczął publikować zbiory baśni, jednak początkowo dzieła te nie cieszyły się
popularnością, a większą sławę zapewniły mu dwa inne utwory: „OT” (1836) oraz „Tylko
grajek” (1837). W międzyczasie nadal podróżował, zwiedzając niemal cały Stary Kontynent.
Pisał także dzieła związane z podróżami, w których przedstawiał poszczególne miejsca.
Hans Christian Andersen był osobą o niezwykle trudnym charakterze: wrażliwą, ceniącą
samotność i egocentryczną. Mimo to nawiązał wiele bliskich relacji ze znanymi wówczas
twórcami i filozofami (Kierkeegard, Thordvaldsen, Dickens, bracia Grimm itd.) Literat
cieszył się wielkim uznaniem, czego dowodem było przyznanie mu w 1851 r. tytułu
profesora.
W 1872 r. Andersen spadł z łóżka, doznając przy tym kilku poważnych ran. Nigdy już nie
odzyskał pełnej sprawności. Zmarł 4 sierpnia 1875 r. Był wtedy twórcą niezwykle cenionym,
uważanym nawet za „narodowy skarb” Danii.
Hans Christian Andersen - charakterystyka twórczości
Początki Andersena jako literata były niezwykle trudne. Niewykształcony mężczyzna
popełniał w swoich tekstach wiele błędów, co już na początku dyskwalifikowało je i usuwało
z list wydawniczych. Później, dzięki systematycznym postępom w edukacji, jego sytuacja
zaczęła się poprawiać. Kolejne dzieła zyskiwały czytelników. Lata 30. przyniosły zbiory
baśni jego autorstwa, lecz dzieła te nie zostały początkowo docenione. Traktowano je
przede wszystkim jako przykład literatury kierowanej do dzieci i pozbawionej ważniejszych
wartości. Taki sposób patrzenia na nie bardzo bolał wrażliwego twórcę. Większą sławę w tym
okresie przyniosły mu dwa inne dzieła: „OT” oraz „Tylko grajek”.
Kolejne lata przyniosły liczne utwory Andersena poświęcone podróżom. Autor bardzo często
opuszczał Danię, zwiedzając różne kraje europejskie. W poszczególnych „relacjach” opisywał
widziane miejsca, lecz robił to w sposób bardziej filozoficzny niż dziennikarski.
W późniejszym okresie doceniono baśnie autorstwa Hansa Christiana Andersena.
Dostrzeżono w nich nie tylko zwrot w stronę folkloru, ale również bogate podłoże moralne,
aksjologiczne, filozoficzne i psychologiczne. Tym samym zrehabilitowano je, stawiając
pośród najważniejszych dokonań duńskiego autora.
Najważniejsze dzieła Andersena
„Improwizator” (1835), „OT” (1836), „Tylko grajek” (1837).
Baśnie wydawane były w latach 1835-1837 oraz później, z różnorodną częstotliwością, aż do
1872.