Temat: Czekając na

Ewelina Wóltańska
Temat przeprowadzony dla holendersko-polskiej grupy
podczas wymiany młodzieżowej 2009.
Temat: Czekając na... szczęście.
Czas realizacji: jedna jednostka lekcyjna
Cele lekcji:
-
główny:
-
motywowanie do poznawania literatury oraz różnorodnych tekstów kultury
wzbogacających wiedzę ucznia o człowieku z perspektywy współczesności i z
odniesieniem do przeszłości
-
operacyjne:
uczeń
-
wyszukuje informacje w prezentacji multimedialnej i tekście
-
komentuje i ocenia
-
buduje kilkuzdaniową wypowiedź na określony temat
Metody: praca z tekstem oraz na podstawie prezentacji multimedialnej
Formy pracy: grupowa, dyskusja
Materiał: prezentacja multimedialna wykorzystująca reklamy Axe, Rexony,
Ćwiczenia wprowadzające:
1. Kwiatek grupy.
Dzielimy uczestników na 4-osobowe grupy. Każda z nich dostaje jeden arkusz papieru i
komplet mazaków. Na plakacie rysujemy specjalny kwiatek naszej grupy. W centrum
wypisujemy nasze wspólne cechy, z których jesteśmy zadowoleni. Od centrum
wyprowadzamy płatki kwiatka, w których każdy zapisze swoje specyficzne cechy. Potem
następuje krótka prezentacja.
2. Chodzenie.
Uczestnicy chodzą swobodnie po sali. Prowadzący zmienia, co jakiś czas polecenia,
np.:
-chodzimy jak ludzie bardzo zmęczeni, smutni, radośni
-chodzimy z otwartym parasolem pod wiatr, skacząc po kamieniach, po gorącym
piasku
-tworzymy „Ministerstwo Głupich Kroków” - każdy wymyśla śmieszny sposób
chodzenia.
3. Gdzie jesteś?
Piszemy na kartkach 4-5 rodzajów zwierząt. np
4 x chomik
1
4 x słoń
4 x pies
4 x świnia
uczestnicy losują karteczki. Następnie rozchodzą się i ich zadaniem jest połączyć się w
te zwierzęce grupy. ale nie mogą wydawać żadnych dźwięków! tylko mogą
pokazywać.
Przebieg wydarzeń:
1. Nauczyciel pyta każdego z uczniów – kiedy czują się szczęśliwi? Z uczniowskich
propozycji powstaje zapis na tablicy. Wciąga uczniów do dyskusji o tym, że każdy
wyobraża sobie swoje szczęście inaczej, lecz istniej wspólny mianownik wszystkich
pragnień. Naprowadza na odpowiedź pytaniem: co jest celem każdego człowieka?

Wnioskiem staje się stwierdzenie, iż celem każdego człowieka jest osiągnięcie stanu
szczęścia.
2. Następuje pokaz przygotowanej przez uczniów gimnazjalnych prezentacji dotyczącej
poszukiwania szczęścia przez człowieka.
3. W prezentacji pojawi się slajd zawierający jedną z możliwych odpowiedzi na pytanie
– kiedy ludzie są szczęśliwi? Będzie to cytat:
"[...] W CZŁOWIEKU TKWI NIEODPARTA POTRZEBA BYCIA AKCEPTOWANYM"
NANCY KLEINBAUM "STOWARZYSZENIE UMARŁYCH POETÓW".

Nauczyciel upewni się, czy dla uczniów prawdziwe jest stwierdzenie, iż szczęście leży
w akceptacji okazywanej nam przez drugiego człowieka.
4. Kolejny slajd, operując zdjęciami przedstawiającymi obraz szczęśliwej rodziny,
uśmiechniętych przyjaciół, zakochaną parę czy matkę z dzieckiem doprowadzą do
następującego pytania: co mogą czuć osoby na zdjęciach? jakie uczucia wyrażają
wobec siebie te osoby?

Mogą to być: radość, miłość, troskę, szacunek, uznanie, a także spokój i odprężenie.
5. Efektem tych rozważań będzie pytanie, które pojawi się na slajdzie:
JAK STAĆ SIĘ CZŁOWIEKIEM AKCEPTOWANYM?
ODPOWIADA WSPÓŁCZESNA KULTURA!
2

Nauczyciel zadaje pytanie, w jaki sposób kultura udziela odpowiedzi na postawione
pytanie. W przypadku braku satysfakcjonującej odpowiedzi stawia kolejne pytania:
skąd wiemy jakie płatki smakują najlepiej? co warto mieć w szafie, by koleżanki
szalały z zazdrości, a chłopcy z miłości? w których butach przekroczymy prędkość
światła?

Zaznacza udział kultury współczesnej w życiu każdego przeciętnego człowieka m. in.
przez wszechobecne reklamy.
6. Następuje prezentacja reklam podczas której uczniowie szukają odpowiedzi na
następujące pytania:
a. kim są bohaterowie reklam?
b. jak wyglądają?
c. jak się zachowują? czym się zajmują?
d. jak żyją?

Oczekiwanymi odpowiedziami będą:
a. ludzie młodzi, zarówno kobiety jak i mężczyźni, pracownicy dużych firm, na których
spoczywa duża odpowiedzialność
b. młodzi, szczupli, atrakcyjni, modnie ubrani, eleganccy, wystylizowani – wyglądają
idealnie i doskonale
c. energiczni, aktywni, odważni, twórczy, niezwykli, podążają do pracy lub pracują,
zajmują się domem, chodzą na przyjęcia – są ludźmi perfekcyjnymi, są najlepsi w
tym co robią
d. żyją szybko, ich życie to: wyścig, pośpiech, pogoń, zamieszanie, chaos,
niebezpieczeństwo, adrenalina
7. Nauczyciel stwierdza, że każda reklama zawiera ukryty przekaz myślowy, który
człowiek podświadomie (nie całkiem świadomie) odbiera: jak brzmi ów przekaz? co
próbuje wmówić nam reklama? Jeśli użyjesz Axe, Rexony i Taft, to będziesz
szczęśliwy, ponieważ... będziesz idealna, doskonała, perfekcyjna. Będziesz
najlepsza! Dochodzi do końcowej konkluzji:

Współczesna kultura narzuca standardy piękna i sukcesu, a także styl życia

Ludzie, aby być szczęśliwi, szukają akceptacji, która polega na udowodnieniu, że
się jest potrzebnym, ponieważ jest się najlepszym. Uzależniają się od opinii
innych. W ten sposób zaczyna się konkurencja o uznanie i walka o szczęcie.
3
Jednak ta gra kulturowa nie przynosi szczęścia, co obserwujemy w przypadku
Britney Spears.
8. Nauczyciel proponuje przejść do dalszej części prezentacji, która stanowi tekst
Desideraty. Uczniowie zastanawiają się jak należy postępować, żeby być szczęśliwym
według tekstu Maxa Ehrmanna.
Desiderata
Krocz spokojnie wśród zgiełku i pośpiechu,
pamiętaj jaki spokój może być w ciszy.
Tak dalece jak to możliwe, nie wyrzekając się siebie,
bądź w dobrych stosunkach z innymi ludźmi.
Prawdę swą głoś spokojnie i jasno, słuchając też tego, co mówią inni: nawet głupcy i ignoranci, oni też
mają swą opowieść.
Jeżeli porównujesz się z innymi możesz stać się próżny lub zgorzkniały, albowiem zawsze będą lepsi i
gorsi od ciebie.
Ciesz się zarówno swymi osiągnięciami jak i planami. Wykonuj z sercem swą pracę, jakkolwiek by
była skromna. Jest ona trwałą wartością w zmiennych kolejach losu.
Zachowaj ostrożność w swych przedsięwzięciach - świat bowiem pełen jest oszustwa. Lecz niech ci to
nie przesłania prawdziwej cnoty; wielu ludzi dąży do wzniosłych ideałów i wszędzie
życie jest pełne heroizmu.
Bądź sobą, a zwłaszcza nie zwalczaj uczuć; nie bądź cyniczny wobec miłości, albowiem w obliczu
wszelkiej oschłości i rozczarowań jest ona wieczna jak trawa.
Przyjmuj pogodnie to, co lata niosą, bez goryczy wyrzekając się przymiotów młodości.
Rozwijaj siłę ducha, by w nagłym nieszczęściu mogła być tarczą dla ciebie. Lecz nie dręcz się tworami
wyobraźni.
Wiele obaw rodzi się ze znużenia i samotności.
Obok zdrowej dyscypliny bądź łagodny dla siebie. Jesteś dzieckiem wszechświata: nie mniej niż
gwiazdy i drzewa masz prawo być tutaj i czy to jest dla ciebie jasne czy nie, nie wątp,
że wszechświat jest taki jaki być powinien.
Tak więc bądź w pokoju z Bogiem, cokolwiek myślisz o Jego istnieniu i czymkolwiek się zajmujesz i
jakiekolwiek są twe pragnienia; w zgiełku ulicznym, zamęcie życia,
zachowaj pokój ze swą duszą.
Z całym swym zakłamaniem, znojem i rozwianymi marzeniami ciągle jeszcze ten świat jest piękny...
Bądź uważny, staraj się być szczęśliwy.
Desiderata została napisana przez Maxa Ehrmanna (1872+1945)
w 1927 roku.
Ostatnio, prawa autorskie otrzymał Robert L. Bell w 1976 roku .Według niektórych źródeł,
Desiderata została znaleziona w St. Paul's Church w Baltimore w 1692 roku.
4
Go placidly amid the noise and the haste,
and remember what peace there may be in silence.
As far as possible, without surrender,
be on good terms with all persons.
Speak your truth quietly and clearly, and listen to others,
even to the dull and ignorant;
they too have their story.
Avoid loud and aggressive persons;
they are vexatious to the spirit.
If you compare yourself with others,
you may become vain or bitter,
for always there will be
greater and lesser persons than yourself.
Enjoy your achievements as well as your plans.
Keep interested in your own career
however humble;
it is a real possession in the
changing fortunes of time.
Exercise caution in your business affairs,
for the world is full of trickery.
But let this not blind you
to what virtue there is;
many persons strive for high ideals,
and everywhere life is full of heroism.
Be yourself.
Especially do not feign affection.
Neither be cynical about love,
for in the face of all aridity and disenchantment,
it is as perennial as the grass.
Take kindly the counsel of the years,
gracefully surrendering the things of youth.
Nurture strength of spirit
to shield you in sudden misfortune.
But do not distress yourself with dark imaginings.
Many fears are born of fatigue and loneliness.
Beyond a wholesome discipline,
be gentle with yourself.
You are a child of the universe
no less than the trees and the stars;
you have a right to be here.
And whether or not it is clear to you,
no doubt the universe is unfolding as it should.
Therefore, be at peace with God,
whatever you conceive Him to be.
And whatever your labors and aspirations,
in the noisy confusion of life,
keep peace in your soul.
With all its sham,
drudgery, and broken dreams,
it is still a beautiful world.
Be cheerful.
Strive to be happy.
5

Propozycje uczniowskich odpowiedzi: zachowaj spokój, bądź otwarty na ludzi,
nie konkuruj, ciesz się pracą, kochaj, dbaj o siebie, bądź pewien, że wszystko jest
takie, jakie powinno być, nie musimy niczego zmieniać w sobie ani w świecie, nie
musimy niczego udowadniać.
8. Nauczyciel zapowiada, że te część lekcji poświęci na ćwiczenia mające na celu
odzyskanie wewnętrznego spokoju. Udziela informacji:

Okazuje się, że gdy człowiek leży i oddycha głęboko, jego ciało się uspokaja.
Spowalnia się rytm serca, spada ciśnienie, zmienia się biochemia mózgu, mięśnie
się rozluźniają. Ale gdy tak samo leży i wyobraża sobie stresującą sytuację,
wszystkie parametry się zmieniają. Oddech się spłyca, ciśnienie wzrasta, serce
szybciej bije, mięśnie są spięte... gdy stwarzamy sobie piekło w umyśle, nasze ciało
żyje w tym piekle naprawdę (...) A przez to tracimy ogromne ilości energii i
odporność, możemy wpędzić się w chorobę. [Informacja pochodzi z artykułu
obecność obowiązkowa pochodzącego z marcowego 2009 zwierciadła]

Gdy czujemy się szczęśliwi i spokojni, nasz oddech jest rytmiczny i głębszy. W
stresie staje się nieregularny i płytki. Mistrzowie jogi od tysiecy lat wykorzystywali
pranajamę, czyli metody kontroli oddechu, do zmiany stanu (...) świadomości.
[Informacja pochodzi z artykułu Narzędzie zmiany pochodzącego z marcowego
2009 zwierciadła]
9. Nauczyciel przypomina, że szczęście to przeżywanie własnego życia w spokoju,
dlatego należy być świadomym tego co jest tu i teraz. Stwierdza, że ważne są
ćwiczenia na koncentrację, zatrzymanie uwagi na teraźniejszości, skupienie się na
tym co robię. Myśli odciągają nas od tej chwili. Następuje propozycja ćwiczeń
oddechowych, ponieważ dzięki pogłębionemu oddechowi cały organizm otrzymuje
więcej tlenu, poprawia się przemiana materii, a człowiek się odpręża.
Ćwiczenie 1.
Siedzimy wyprostowani, jedną rękę kładziemy na mostku (mniej więcej pośrodku klatki
piersiowej), drugą na brzuchu powyżej pępka. Zamykamy oczy.
Kilkakrotnie powtarzamy wdech nosem i wydech ustami. Zaczynamy wdech od przepony,
obserwując jak ręka unosi się wraz z brzuchem. Następnie powietrze wypełnia klatkę
piersiową, nieco unosząc ją do góry. Teraz na chwilę wstrzymujemy oddech.
Następnie robimy dokładny wydech i powoli, bardzo równomiernie, wypuszczamy powietrze
ustami. Zwróćmy uwagę, aby przy wydechu powietrze uchodziło najpierw z dolnej części
płuc (pomóż sobie ręką spoczywającą na brzuchu, dociskając równomiernie przeponę).
6
Ćwiczenie 2.
Wciągnijmy powietrze przez usta, zatrzymajmy na trzy sekundy. Następnie wypuśćmy je z
całej siły.
Można spróbować opcji wydechu prze nos.
Ćwiczenie 3.
Siedzimy na podłodze lub krześle z wyprostowanym kręgosłupem. Oczy są zamknięte i
skupione na punkcie między brwiami. Kciukiem prawej dłoni zatykamy prawą dziurkę nosa,
pozostałe palce są wyprostowane (zmieniając dziurkę, zmieniamy dłoń).
Przy wydechu powietrze wchodzi najpierw do samego brzucha, potem wypełnia klatkę
piersiową, a przy wydechu wychodzi w odwrotnej kolejności.
10. W dalszej części lekcji, zadaniem polskich uczniów będzie nauczenie czytania
holenderskich kolegów wiersza Ptasie plotki Juliana Tuwima oraz pamięciowe opanowanie
przez Holendrów zdań.
Przyszła gąska do kaczuszki,
Obgadały kurze nóżki.
Podczas deszczu z czuciem świerszcze strzygą.
Z czasem bezczelnych opatrzność przestrzeże.
Do indyczki przyszła kurka,
Obgadały kacze piórka.
Szczoteczka szczoteczce szeptała coś w teczce.
Przyszła kaczka do perliczki,
Obgadały dziób indyczki.
Szedł świerszcz po ścianie w czerwonym
żupanie.
Na to rzekła gęś, że kaczka
Jest złodziejka i pijaczka.
Przez siostrę zgrzytam zębami w bezsilnej
wściekłości.
O indyczce zaś pantarka
Powiedziała, że plotkarka.
Hrabia przegrał w ruletkę grube talary i grosze.
Brakuje brukwi i buraków na jutro i na wtorek.
Teraz bójka wśród podwórka,
Że aż lecą barwne piórka
7