Sprzątanie świata bez wysiłku dr hab. inż. Anna Micek

26 października 2011
Dzień Otwarty Instytutu Katalizy i Fizykochemii Powierzchni im. Jerzego Habera PAN
www.ik-pan.krakow.pl
Sprzątanie świata bez wysiłku
dr hab. inż. Anna Micek-Ilnicka
Na skutek dużego zanieczyszczenia środowiska
świat wokół nas, wymaga częstego sprzątania.
Ściany budynków, w których mieszkamy pokrywają zacieki i brud. Jak zmienić powierzchnię
tynków czy warstw malarskich, aby nie wymagały one ciągłego malowania czy tynkowania? Jak
zmodyfikować materiały, z których zrobione są
nasze ubrania, aby się nie plamiły? Jak przyśpieszyć zmywanie naczyń, jak mieć zawsze czyste
szyby okienne i lusterka samochodowe? Wprowadzenie do naszego życia materiałów,
które miałyby właściwości samooczyszczające
się, a nawet niebrudzące się stanowi istotne wyzwanie dla naukowców. Skąd wziął się pomysł,
aby zaprojektować powierzchnie samooczyszczające? Natura sama podsunęła nam rozwiązanie – był nim kwiat lotosu. Kwiat ten jest dla
hindusów i buddystów symbolem odrodzenia
i nieskazitelnej czystości. Pomimo faktu, że roślina ta występuje na terenach mulistych posiada
ona zawsze czyste liście.
W wykładzie odpowiemy na pytanie: dlaczego deszcz tak skutecznie spłukuje z liści lotosu
wszelkie zanieczyszczenia? Ujrzymy ruch kropli
wody po powierzchni liści lotosu i poznamy
jego budowę. Zobaczymy jak badacze próbują
skopiować naturę poprzez opracowanie syntetycznych powierzchni o właściwościach podobnych do liści lotosu, tak zwanych powierzchni
superhydrofobowych. Poznamy interesującą
powierzchnię ditlenku tytanu, zawierającą chemiczne aktywne grupy. Grupy te pod wpływem
padającego na nią promieniowania ultrafioletowego, zabijają bakterie i rozkładają związki
organiczne takie jak oleje, spaliny, tłuszcze czy
dym tytoniowy, na CO2 i wodę, czyli samodzielnie usuwają znajdujące się na niej zanie-
czyszczenia. Przyjrzymy się życiu afrykańskich
chrząszczy, które nieświadomie wykorzystują
zjawisko nazwane przez człowieka superhydrofobowoścą, radząc sobie z brakiem wody
w skrajnych, pustynnych warunkach.
[WYKŁAD]