Co to jest rak gruczołu krokowego?

Informacje dla pacjentów
1
3
Język polski
Co to jest rak gruczołu krokowego?
Podkreślone słowa znajdują się w słowniczku.
Rak gruczołu krokowego (zwanego także prostatą
bądź sterczem) jest nowotworem złośliwym gruczołu
krokowego. Choroba ta ma kilka stadiów zaawansowania. Wybór leczenia oraz indywidualne doświadczenia pacjenta uzależnione są od specyficznych
cech guza oraz specjalistycznej wiedzy zespołu medycznego.
Poszczególne działy tego tematu dostarczają ogólnych informacji dotyczących raka gruczołu krokowego, sposobów jego diagnozowania oraz możliwości
leczenia. Swoją indywidualną sytuację należy jednak
omówić z lekarzem prowadzącym.
Większość nowotworów prostaty rozwija się powoli i
nie powoduje objawów. Szybko rosnące nowotwory
prostaty są mniej powszechne. Ryzyko zachorowania
na raka prostaty zwiększa się z wiekiem. Średni wiek
rozpoznania choroby to 69 lat.
Wraz z rozwojem metod diagnostycznych oraz zwiększeniem długości życia wzrasta wykrywalność raka
tego narządu. Rak prostaty to najczęstszy nowotwór
złośliwy u starszych mężczyzn w Europie. Przeżywal-
ność w przypadku tej choroby w Europie jest stosunkowo wysoka i wciąż rośnie.
Stopienie zaawansowania
klinicznego nowotworu
Istnieją różne stopnie zaawansowania raka prostaty.
Jeśli nowotwór dotyczy wyłącznie gruczołu krokowego i nie wychodzi poza jego granice, nazywany jest
rakiem ograniczonym do gruczołu krokowego. Natomiast w miejscowo zaawansowanym raku gruczołu
krokowego, guz nacieka otaczające tkanki, tj. pęcherzyki nasienne, szyję pęcherza moczowego lub węzły
chłonne wokół prostaty. Gdy nowotwór rozprzestrzenia się do odległych węzłów chłonnych lub innych narządów, stan taki lekarze nazywają uogólnioną chorobą nowotworową (lub chorobą przerzutową).
Czynniki ryzyka raka
gruczołu krokowego
Znanych jest kilka czynników ryzyka raka prostaty.
Najważniejszym z nich jest wiek. Nowotwór ten rzadko występuje u mężczyzn w wieku poniżej 40 lat i najczęściej rozwija się u mężczyzn po 65. roku życia.
Informacje dla pacjentów - Co to jest rak gruczołu krokowego?
Strona 1 / 3
Ryzyko choroby może zwiększać dodatni wywiad rodzinny raka gruczołu krokowego.
Ten typ nowotworu najczęściej dotyczy mężczyzn pochodzenia afrykańskiego, a najniższą zapadalność obserwuje
się u Azjatów. Wciąż nie wiadomo, co jest przyczyną tych różnic. Ryzyko zachorowania może zwiększać dieta bogata
w produkty mięsne i mleczne, aczkolwiek ten czynnik ryzyka jest wciąż badany.
Rola hormonów we wzroście komórek raka gruczołu
krokowego
Nowotwór rozwija się, gdy dochodzi do szybszego niż normalnie rozrostu komórek. W przypadku raka prostaty
przyczyniają się do tego męskie hormony płciowe, zwane androgenami. Najważniejszym z nich jest testosteron.
Androgeny są niemal wyłącznie produkowane przez jądra.
Co to jest gruczoł krokowy?
Gruczoł krokowy, zwany inaczej prostatą lub sterczem, jest gruczołem usytuowanym w dolnej części dróg
moczowych, w bezpośredniej okolicy dna pęcherza moczowego, wokół cewki moczowej (ryc. 1). Występuje
tylko u mężczyzn. Produkuje on część płynu, który umożliwia transport nasienia. Miąższ gruczołu krokowego
zawiera włókna mięśni gładkich, których skurcze powodują wydostanie się nasienia podczas wytrysku.
Prawidłowy gruczoł krokowy ma objętość około 15–25 ml, czyli jest wielkości dużego orzecha włoskiego.
Zwiększa się wraz ze starzeniem się mężczyzny. Jednostkę chorobową polegającą na powiększeniu prostaty
fachowo nazywa się łagodnym powiększeniem gruczołu krokowego (BPE). Przeczytaj więcej na temat tej
choroby w przygotowanych przez EAU „Informacjach dla pacjentów nt. BPE”.
pęcherz moczowy
pęcherzyki nasienne
kość łonowa
gruczoł krokowy
odbytnica
cewka moczowa
jądra
Ryc. 1. Zdrowy gruczoł krokowy w obrębie dolnych dróg moczowych
Informacje dla pacjentów - Co to jest rak gruczołu krokowego?
Strona 2 / 3
Informacje tu zawarte zostały po raz ostatni
uaktualnione w styczniu 2015 roku.
Ta strona zawiera tylko ogólne informacje i nie dotyczy Twojej
indywidualnej sytuacji zdrowotnej. Jeśli masz jakiekolwiek
pytania lub wątpliwości dotyczące Twojego zdrowia, powinieneś
skontaktować się ze swoim lekarzem. Znalezione tu informacje
zostały w polskiej wersji językowej opracowane przez dr. Romana
Sosnowskiego oraz studentów CMUJ.
Niniejsze informacje zostały opracowane przez EAU we
współpracy z działającą w ramach EAU Sekcją Uroonkologii
EAU (EAU Section of Uro-Oncology — ESOU), Sekcją Młodych
Urologów Akademickich (EAU Young Academic Urologists — YAU),
Europejskim Towarzystwem Pielęgniarek Urologicznych (European
Association of Urology Nurses — EAUN) oraz stowarzyszeniem
pacjentów Europa Uomo.
Twórcy serii:
dr Roderick van den Bergh
prof. dr Zoran Culig
prof. dr Louis Denis
prof. Bob Djavan
Enzo Federico
Günter Feick
dr Pirus Ghadjar
dr Alexander Kretschmer
prof. dr Feliksas Jankevičius
prof. dr Nicolas Mottet
dr Bernardo Rocco
Maria Russo
Utrecht, Holandia
Innsbruck, Austria
Antwerpia, Belgia
Wiedeń, Austria
Triest, Włochy
Pohlheim, Niemcy
Berlin, Niemcy
Monachium, Niemcy
Wilno, Litwa
Saint-Étienne, France
Mediolan, Włochy
Orbassano, Włochy
Polska wersja opracowana przez Roman Sosnowski
oraz studentów CMUJ.
Treść tej ulotki jest zgodna z wytycznymi EAU.
we współpracy z PTU:
Więcej informacji na temat raka gruczołu krokowego oraz
innych chorób urologicznych można znaleźć na naszej stronie
internetowej: http://patients.uroweb.org/pl
Informacje dla pacjentów - Co to jest rak gruczołu krokowego?
Strona 3 / 3