Z jakich materiaŇów?

Transkrypt

Z jakich materiaŇów?
Artykuł pobrany ze strony
http://www.ekonsument.pl/news-show-599.php
Z jakich materiałów?
16.04.2010, Zuzanna Zajczenko
Tekstylia naturalne i tekstylia sztuczne. Podział znany nam wszystkim. Wydawałoby się, że te pierwsze są
przyjazne człowiekowi i środowisku, a te drugie wbrew przeciwnie. Niestety świat tekstyliów nie jest czarno
biały. W tym dziale pragniemy przybliżyć problemy środowiskowe i społeczne związane z poszczególnymi
materiałami.
Brak dbałości o środowisko naturalne, a nawet jego dewastacja często towarzyszy produkcji tekstyliów
zarówno tych naturalnych jak i sztucznych. Działalność przemysłu i rolnictwa związanego z tekstyliami
doprowadza do stopniowego zamierania życia biologicznego w okolicach fabryk i plantacji. Wytwarzanie
tekstyliów konwencjonalnych wymaga olbrzymich ilości zasobów naturalnych, energii i wody. Dla
wyprodukowania jednego kilograma bawełny potrzebne jest ponad 20 000 litrów wody [źródło: Cotton: a
water wasting crop, World Wildlife Fund]. Najbardziej popularny materiał, bawełnę nawozi się dużymi
ilościami pestycydów, zanieczyszczającymi glebę i wody gruntowe. Dodatkowo maszyny potrzebne do jej
uprawy zużywają ropę i emitują spaliny do atmosfery. Wykańczanie tekstyliów w produkcji wiąże się zaś z
użyciem toksycznych klejów i barwników.
Również ludzie pracujący przy uprawie roślin i obróbce tekstyliów narażeni są na różnorakie
niebezpieczeństwa. W większości przypadków robotnicy rolni pracują w ciężkich warunkach, bez
zabezpieczeń socjalnych, często na terminowych kontraktach. Wdychane przez nich opary z pestycydów,
nawozów, barwników i innych substancji chemicznych doprowadzają do przewlekłych chorób, a
niejednokrotnie nawet śmierci. Dodatkowo przy uprawie i zbiorach pracują dzieci, które na 2-3 miesiące
zamiast chodzić do szkoły wysyłane są przymusowo do ciężkiej pracy na plantacjach [źródło: Environmental
Justice Fundation].
Każdy z materiałów, z których szyte są nasze ubrania wpływa na środowisko i na ludzi pracujących przy jego
powstaniu. Mając na celu pokazanie wieloaspektowości zagadnienia, w odniesieniu do materiałów
postrzeganych jako "przyjazne środowisku", przedstawiamy zarówno mocne jak i słabe ich strony.
Materiały syntetyczne
To materiały niebędące pochodzenia naturalnego. Powstają w wyniku procesów technologicznych. Można je
podzielić na dwie grupy. Jedna to te materiały, które w 100% powstały z substancji chemicznych. Druga to
materiały oparte na naturalnych substancjach, głównie celulozie, przetworzonych chemicznie. Materiały
syntetyczne są z reguły bardziej wytrzymałe, wygodne, elastyczniejsze i nie wymagają prasowania. Jak się
okazuje wygoda ta kosztuje, cenę płacą głównie środowisko oraz pracownice i pracownicy z fabryk, które je
produkują.
Akryl
Nylon
Poliester
Wiskoza
Materiały naturalne
Produkowane są z surowców naturalnych. Materiały te są szeroko wykorzystywane w przemyśle
włókienniczym. Włókna naturalne możemy podzielić na: pochodzenia roślinnego oraz zwierzęcego. Materiały
naturalne są przewiewne, miękkie, przyjemne w dotyku, ale także w większości mniej odporne na ścieranie i
częściej deformują się w praniu. Naturalne nie zawsze znaczy, przyjazne środowisku, ale o tym dowiecie się
czytając opisy poszczególnych materiałów.
Jedwab
Dziki Jedwab
Bawełna konwencjonalna
Bawełna ekologiczna
Bawełna Fairtrade
Wełna konwencjonalna
Wełna ekologiczna
Len
Włókna konopi
Materiały z recyklingu
Człowiek tworzy nieustannie odpady: pracując, podróżując, czy też wypoczywając. Odpady te w dużej mierze
mogą podlegać recyklingowi. Z wielu z nich można produkować tekstylia, takie zachowanie zgodne jest z
zasadą 3R (reduce, reuse, recycle) materiałów prowadzi do ograniczenia ilości otaczających nas odpadów.
Można, więc stwierdzić, że takie materiały są najbardziej przyjazne środowisku. Czy aby na
pewno? Przetwarzanie materiałów jest przede wszystkim procesem wymagającym zużycia ogromnych ilości
energii (Fletcher, 35). McDonough oraz Braungart, podkreślają, że jeśli produkt pierwotnie nie był
przeznaczony do powtórnego przetworzenia proces recyklingu może mieć negatywny wpływ na środowisko
(McDonough and Braungart, 39). Podczas tego procesu wykorzystuje się także substancje chemiczne, które
niewłaściwe stosowane mogą być niebezpieczne.
Poliester z recyklingu / rPET
Materiały z odnawialnych surowców naturalnych
Są to włókna sztuczne wytwarzane z naturalnych surowców. Najczęściej są to włókna na bazie celulozy.
Podczas ich produkcji nie zubaża się środowiska, gdyż ich tworzywo, pozyskiwane jest z jednorocznych roślin
uprawnych (np. kukurydzy, soi, ziemniaków, ryżu, bambusa, pokrzywy, alg morskich itp.). Podczas produkcji
stosuje się znacznie delikatniejsze środki chemiczne, niż przy produkcji materiałów sztucznych. Włókna te są
w większości biodegradowalne. Stanowią one alternatywę dla włókien naturalnych i syntetycznych.
(Matusiak, 223)
Cupro