Nr wniosku: 153281, nr raportu: 15429. Kierownik (z rap.): dr hab

Nr wniosku: 153281, nr raportu: 15429. Kierownik (z rap.): dr hab. Elżbieta Czkwianianc
Na podstawie oceny klinicznej zostały wydzielone 3 podgrupy pod względem dojrzałości płciowej:
I. przed okresem pokwitania (typ I wg skaliTannea)
II. w rozpoczętym okresie dojrzewania (typ II i III wg Tannera)
III. w zaawansowanym okresie dojrzewania( typ IV i V wg Tannera)
Po wykluczeniu przyczyn organicznych chorób które utrudniają pasaż jelitowy, u tych dzieci zostały wykonane badania
mające na celu określenie głównych typów zaburzeń motoryki jelit ( czas pasażu jelitowego- colonic transit time CTT),
przezskórne badanie ultrasonograficzne końcowego odcinka przewodu pokarmowego, oznaczania stężeń
enterohormonów (ELISA), oraz pobranie odpowiednich materiału biologicznego (krwi, biopsjach jelitowych).
Badanie USG w chwili obecnej powszechnie stosowane w diagnostyce klinicznej i ambulatoryjnej, dostarcza wiele
cennych informacji. Dla potrzeb projektu badawczego, dokonano modyfikacji oceny dna miednicy o badanie z
wypełnionym pęcherzem moczowym, w którym ocenie polegała przestrzeń zapęcherzową oraz obecność ewentualnego
ucisku tylnej ściany pęcherza moczowego przez wypełnioną masami kałowymi bańkę odbytnicy. Ta prosta metoda
badawcza, pozwala w dużym stopniu wykazać zaburzenia pasażu jelitowego typu outlet obstruction.
Poczynione obserwacje mogą skutkować rezygnacją z wykonania testu Hintona i/lub badania defekograficznego (!), i
bezpośrednio kwalifikować dzieci do manometrii anorektalnej.
Analiza czasu pasażu jelitowego (CTT) w grupie dzieci z przewlekłym zaparciem stolca wykazała istotne statystycznie
jego wydłużenie w I i II grupie badanej (i-III typu wg skali Tannera)co wskazuje na statystyczną zależność pomiędzy
okresem dojrzewania a częstością występowania zaparcia stolca z wydłużonym czasem pasażu jelitowego.
Badanie manometryczne odcinka anorektalnego z wykorzystaniem Mano Scan High Definition (HD-ARM) wykazała
wysoką skuteczność tej metody w diagnostyce: defekacji dyssynergicznej (93/120), zaburzeń przewodnictwa nerwowomięśniowego z brakiem lub opóźnieniem wystąpienia odruch hamowania odbytowo-odbytniczego (RAIR) oraz
określeniem zaburzeń wzorca defekacji.
Dzięki obrazowaniu w projekcji 3D kanału odbytnicy, w sposób precyzyjny umożliwia lokalizację występujących
zaburzeń. Wizualizacja zaburzeń funkcji mięśnia łonowo-odbytniczego, skutecznie może zastąpić konieczność wykonania
badania defekograficznego z użyciem diagnostyki rentgenowskiej.
Analiza antropometryczna w zestawieniu z oceną stężeń ghreliny i obestatyny w surowicy krwi wykazała że dzieci z
przewlekłym zaparciem stolca i wydłużonym czasem pasażu jelitowego, są niższe, szczuplejsze i mają obniżone BMI w
porównaniu do grupy kontrolnej dzieci bez zaburzeń defekacji.
Ze względu na istotne różnice w wydzielaniu ghreliny i obestaytny w zależności od wieku dzieci i dojrzewania płciowego
, dokonano analizy ich stężeń w dwóch grupach wiekowych: u dzieci młodszych do 12 rż. i dzieci starszych 12-16 rż.
Wykazano że w obu grupach wiekowych stężenie ghreliny jest istotnie niższe u dzieci z zaparciem stolca niż w
odpowiednich grupach kontrolnych. Z kolei w grupie dzieci starszych z przewlekłym zaparciem stolca, wykazano
podwyższenie stężenia obestatyny w porównaiu z grupą kontrolną.
Istotny elementem badania była ocena bioptatów jelitowych pobranych w czasie badań endoskopowych żoładka i
odbytnicy.
W bioptatach błony śluzowej pobranych w czasie badań endoskopowych z dna żołądka oraz odbytnicy (!), wykazano
obecność genów receptorowych ghreliny GHS-R i GHRLO i obestatyny GPR39 oraz GRM7 o różnej ekspresji.
Oceniano polimorfizm genów receptorowych ghreliny: rs696217 (GHRLOS), rs4684677 (GHRLOS), rs35683
(GHRLOS), rs27647 GHRLOS), rs26802 (GHRLOS), rs572169 (GHS-R), rs2232165 (GHS-R), rs2232169 (GHS-R).
Ocenie podlegały allele A, G, T, C oraz układ genotypów w sekwencji DNA i ich wpływ na występowanie choroby
zaparciowej u dzieci. Badaniu podlegała także ekspresja genów GHS-R, GPR39 w odniesieniu do ekspresji genu
kontrolnego GAPDH (gen kodujący dehydrogenazę aldehydu 3-fosfoglicerynowego (glyceraldehyde 3-phosphate
dehydrogenase).
Analiza wykazała istotna statystycznie (p<0,05) różnicę pomiędzy ekspresją genów GHS-R v. GPR39 w bioptatach z
dna żołądka i odbytnicy. W bioptatach jelitowych wykazano istotną statystycznie (p<0,05) różnicę ekspresji GHS-R v
GPR39.
Analiza statystyczna wykazała (!):
a.dla genu GHRLOS: allele G (rs 26802; p<0,05), oraz T(rs 4684677; p<0,05) są allelami ryzyka w sekwencji genomu
GT, GG, TT.
b. dla genu GHS-R: allel C (rs2232169; p<0,05) jest istotnym allelem ryzyka w sekwencji genomu CC, CG.
Porównanie wyników badań biochemicznych z sekwencją alleli polimorficznych genów wykazała że genotyp TG w
rs26802 genu GHRLOS wpływa na istotne statystycznie (p<0,05) obniżenie stężenia jonów Mg w surowicy krwi, w
porównaniu z grupą kontrolną.
Oceny polimorfizmu genów receptorowych dla ghreliny oraz dzięki analizie statystycznej alleli/genomów (GT, GG, TT,
CC, CG) w sekwencji DNA z użyciem testu Fishera, wskazuje na występowanie i statystyczny wpływ alleli/genomu na
zmniejszenie ekspresji genów receptorowych, obniżenie stężeń analizowanych enterohormonów jelitowych, zaburzeń
elektrolitowych, rozwój osobniczy i wtórnie na wystąpienia choroby zaparciowej u dzieci.